los siete monumentos maravillas del …...mundo del automovilismo. durante su carrera ha tenido dos...

32
Xaneco, el artesano que construye instrumentos musicales de madera desde Outeiro para el mundo Los drones se ponen de moda en nuestra comunidad Estos robots voladores capaces de hacer fotos a gran altura están invadiendo nuestros hábitats. Uno de los constructores y diseñadores es Esteban Ros, que nos descubre el interesante mundo de estos nuevos artilugios > 23 A NOSA ESCOLA ENTREVISTA A LA DIRECTORA DEL CEIP LAVERDE RUÍZ PARA QUE NOS CUENTE SUS EXPERIENCIAS >2 A NOSA ESCOLA. EL COMEDOR DEL COLEGIO: ALGO FUNDAMENTAL PARA LAALIMENTACIÓN DE 250 ESTUDIANTES >3 A NOSA ESCOLA. LA CASA MUSEO DE MANUEL MARÍA CONTINÚA ABIERTA A LOS ESCOLARES >7 LOCAL. ARTESANÍA HECHA EN OUTEIRO DE REI APTA PARA TODOS LOS PÚBLICOS > 12 LOCAL. PENAS DE RODAS: UN MONUMENTO QUE DEBERÍA SER MEJOR CONSERVADO > 13 VIAJES. ROMA Y SUS MONUMENTOS > 29 Sergio Vallejo sigue viéndose con posibilidades de ganar el campeonato de España de Rallys Con 10 años ya quería ser piloto de rallys. Su primera carrera fue en el año 1985 con un Seat Panda. Aquellas experiencias marcaron profundamente su vida, hasta convertirse en un auténtico campeón del mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el año 2000 con un Fiat Punto. El otro en el 2015 con un Porsche, tras el que puso en peligro su permanencia en la competición. > 1415 El piloto de Meira teme que la falta de presupuesto le limite para poder competir esta temporada. Los accidentes y las diversas contingencias pueden ser clave El alcalde de Outeiro de Rei está dispuesto a seguir cuatro años más al frente del ayuntamiento José Pardo Lombao lleva veinte años de alcalde. Tiene en mente interesantes proyectos para el pueblo >8 ESCOLA 2 LOCAL 8 DEPORTES 14 OPINIÓN 19 LITERATURA 20 OCIO 22 TECNOLOGÍA 23 VIDEOJUEGOS 24 VIAJES 26 HUMOR 31 LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL MUNDO ANTIGUO Mientras unos están bien conservados, otros se encuentran casi en ruínas José Pardo Lombao

Upload: others

Post on 17-Jan-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

Xaneco, el artesano que construye instrumentos musicales de madera desde Outeiro para el mundo

Los drones se ponen de moda en nuestra comunidadEstos robots voladores capaces de hacer fotos a gran altura están invadiendo nuestros hábitats. Uno de los constructores y diseñadores es Esteban Ros, que nos descubre el interesante mundo de estos nuevos artilugios > 23

A NOSA ESCOLA ENTREVISTA A LA DIRECTORA DEL CEIP LAVERDE RUÍZ PARA QUE NOS CUENTE SUS EXPERIENCIAS > 2

A NOSA ESCOLA. EL COMEDOR DEL COLEGIO: ALGO FUNDAMENTAL PARA LA ALIMENTACIÓN DE 250 ESTUDIANTES > 3

A NOSA ESCOLA. LA CASA MUSEO DE MANUEL MARÍA CONTINÚA ABIERTA A LOS ESCOLARES > 7

LOCAL. ARTESANÍA HECHA EN OUTEIRO DE REI APTA PARA TODOS LOS PÚBLICOS > 12

LOCAL. PENAS DE RODAS: UN MONUMENTO QUE DEBERÍA SER MEJOR CONSERVADO > 13

VIAJES. ROMA Y SUS MONUMENTOS > 29

Sergio Vallejo sigue viéndose con posibilidades de ganar el campeonato de España de Rallys

Con 10 años ya quería ser piloto de rallys. Su primera carrera fue en el año 1985 con un Seat Panda. Aquellas experiencias marcaron profundamente su vida, hasta

convertirse en un auténtico campeón del mundo del automovilismo.Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en

Canarias. El primero de ellos fue en el año 2000 con un Fiat Punto. El otro en el 2015 con un Porsche, tras el que puso en peligro su permanencia en la competición. > 14­15

El piloto de Meira teme que la falta de presupuesto le limite para poder competir esta temporada. Los accidentes y las diversas contingencias pueden ser clave

El alcalde de Outeiro de Rei está dispuesto a seguir cuatro años más al frente del ayuntamientoJosé Pardo Lombao lleva veinte años de alcalde. Tiene en mente interesantes proyectos para el pueblo > 8

ESCOLA 2 LOCAL 8 DEPORTES 14 OPINIÓN 19 LITERATURA 20 OCIO 22 TECNOLOGÍA 23 VIDEOJUEGOS 24 VIAJES 26 HUMOR 31

LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL MUNDO ANTIGUO Mientras unos están bien conservados, otros se encuentran casi en ruínas

José Pardo Lombao

Page 2: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

A. BAAMONDE / N. BARREIRO

La directora del Ceip LaverdeRuíz nos recibe en el despachodel colegio en medio de suapretado horario repleto deocupaciones y problemas aresolver. Su voz pausada ycalmada transmite latranquilidad que se vive día adía dentro de una escuela a laque tanto profesorado comoalumnado acuden con ilusióncada día.¿Cómo terminó en ladirección del centro?Porque la directora que estabaantes antes se jubila y entonceslos compañeros me dijeron queme animara, porque yo yaestaba de secretaria y si no ibaa venir alguien de fuera delcentro. Al ver que muchosconfiaban en mí, me animé,aunque con muchas dudas.¿Después de estos meses enel cargo se arrepiente dehaberse postulado?A veces sí, porque tienesmucha responsabilidad, tienesque estar tú para todo, en losproblemas con los alumnos y

con los papás, pero estoycontenta.¿Tuvo alguna otraexperiencia en cargosdirectivos?Si, estuve cuatro años desecretaria en este mismocentro.¿Qué diferencias nota entreambos puestos?La secretraría es de muchotrabajo pero no tienes laresponsabilidad de ser tú lacabeza para todo.Cuéntenos brevemente enqué consiste su labor comodirectora.Consiste en organizar un pocoel trabajo del centro. Tienesque supervisar que no faltenadie, que en el comedor nofalte de nada, hay quesupervisar un poco todo con laayuda de los demás profesores,pero la responsable última erestú. Entonces quieres que eneste centro funcione todoperfectamente.¿Qué es lo que le más legusta y lo que menos de suslabores como directora?Lo que más me gusta es el trato

con la gente. Tienes que tratarcon las familias y sobre todocon los alumnos y loscompañeros. Lo que menos laresponsabilidad que tienes.¿Cuáles son sus objetivosprioritarios en la direccióndel centro? ¿Qué se marcacomometa a conseguir?Que haya una mejorconvivencia en el centro entretodos y que no haya insultosentre los alumnos.¿Es difícil ser directora de uncolegio? ¿Por qué? ¿Quéparte dedica sólo a laboresadministrativas?Bueno muy difícil no es quesea, cualquiera podría serlo.Lo peor es la responsabilidadque tienes. Casi todo es laboradministrativa, tienes quehacer papeles para laconsellería. Es muchadocumentación que tienes quetenerla todo preparada en pocotiempo. Hay muchas horasinvertidas en papeleo.¿Cuál es el nivel delalumnado? ¿Hay muchasfaltas disciplinarias?Aquí por el número de

alumnado que hay la verdad nohay conflictos, ni problemas.Pero si los hubiese, lo quequerría es que todos se llevasenbien. A veces hay cosas queson inevitables.¿Cuál es el balance quepuede hacer de su gestión?Yo creo que un balancepositivo. Tendremos queesperar a final de curso y pasar

una evaluación con loscompañeros, las familias yellos que decidan si el trabajoque hicimos fue bueno o hayque mejorar alguna que otracosa. Ellos decidirán y despuésharé una autoevaliacióntambién por mi parte.¿Cuál es la opinión que tienesobre el claustro deprofesores?

Este año el claustro deprofesores es muybueno.Trabajamos mucho enequipo.¿En qué sentido deberíacambiar la educación a nivelnacional? ¿Qué cambios sedeberían aplicar para que elsistema educativo fueramejor?No lo sé, yo creo que loprincipal es un poco elalumnado que no tienen elrespeto que tenían antes por losprofesores ni por las personasadultas. Muchas veces vienenpor ahí los conflictos, aunqueyo creo que inculcándoles unosvalores adecuados podríanevitarse. La verdad es que lospadres tendríamos que educara nuestros hijos de otramanera.Estamos sobreprotegiéndolosy ellos después no saben salirsolos de un problema. Portanto, yo creo que no los habríaque proteger tanto, pero síquererlos y darles todo elcariño que merecen.Despues de haber hablado conNoa Piñeiro no nos quedaninguna duda de que el CeipLaverde Ruíz se encuentra enmuy buenas manos, gracias ala labor diaria quedesempeñan en el centro todoslos profesores encabezados porsu directora.

«Lo mejor es que hay una buenaconvivencia en el centro entre todos»

NOA PIÑEIRO ADRIO DIRECTORADEL CEIP LAVERDE RUÍZ

La directora del CEIP Laverde Ruíz en su despacho. NICOLAS BARREIRO

ESTE AÑO ELCLAUSTRO DEPROFESORES ESMUY BUENO.TRABAJAMOSTODOS ENEQUIPO.

| SECCIÓN | ANOSA ESCOLA |

Page 3: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

P. FERNÁNDEZ / X. FRAOUTEIRODEREI

Cando nos sentamos na mesado comedor co plato listo paraempezar a comer, pensamosque todo é moi fácil e apenashai traballo detrás. Falso. Oproceso diario de elaboraciónda comida para 250 escolaresé un proceso complexo eminucioso.Reme é unha das profesoras deEducación Infantil da escola,pero tamén é a encargada docomedor.A súa función é faceros menús, falar con todos osproveedores de alimentos,levar as contas e vixiar ocomedor durante o tempo noque os rapaces están comendo.Para elaborar cada semana omenú ten en conta que vaiaunha combinación axeitada detódolos alimentos básicos(carne, peixe, legumes, verduraou froita).Ademais procura que cada díahaxa un plato que guste ósnenos especialmente, como apizza ou os ovos consalchichas.Segundo afirma "nosproductos o que se busca é quesexan de calidade. Se haivarios proveedores que ofrezanun producto similar ouparecido o que se fai écomparar os prezos para tomarunha decisión final".En xeral, os produtos que secompran son frescos. Só haialgunhas excepcións, coma asempanadillas ou as croquetas,que dada a cantidade decomensais que hai no comedorsería imposible elaborar todona cociña nun mesmo día.A ela parécelle adecuado quealgúns pais paguen unha partedo comedor e outros non,porque cada un debe contribuírsegundo as súas posibilidadeseconómicas e hai familias ásque lles custaría moito asumirese gasto.A encargada do comedor pensaque "sempre se poderíamellorar cousas do comedor.

Unha delas é o ruído durante ascomidas. Está claro que paraque baixásemos o volumeteriamos que contribuír todos.Ademais, hai que destacar quehai moitos nenos en moi poucoespazo, polo que é moi difícilreducir ese nivel de ruídos".

DESDE A COCIÑA. Ascociñeiras encargadas depreparar as comidas afirman

que "na nosa escolatraballamos para que todos osnenos poidan comer ben e queninguén se queixe da comida.Poñemos todo o noso corazónpara facela." Na cociña hai trescociñeiras pero tamén hai naisque traballan como coidadorasdos nenos.Sobre as cantidades dependedo tipo de comida. Segundoafirman "hai comidas que lle

gustan máis aos nenos emercamos moita cantidadeporque normalmente comenmellor a comida que llesgusta".En cambio, para os nenos noné o mesmo as verduras que apizza. Pero "cando non secome o primeiro plato damosmais do segundo aos nenos quenon o comeron".Ademais, a comida é moi

variada. O mesmo menúrepítese normalmente cadavinte días, polo que se intentaque esa variedade sexa real.As comidas preferidas dosnenos son "a pizza, as patacas,a tortilla e os "sándwichs"".En cambio, segundo noscomentan, as que menosgustan son as verduras ederivados.Durante a hora da comida osnenos son moito máisprotestóns que os profesores,porque é moi difícil que adouscentos cincuenta nenoslles gusten todas as comidasHai una frase que é moiclarificadora ó respecto. "Entodo o tempo no que nóslevamos traballando, ningúnprofesor se queixou por unhacomida. Sempre o comen todoe están satisfeitos".As cociñeiras traballan oitohoras diarias. O seu día a díaestá enfocado a traballar paradar de comer a todo oalumnado da escola. Para elasa parte máis difícil do seutraballo é calcular a cantidadede comida para que todos osnenos poidan comer o mesmo,teñan bastante e non sequeixen de que sexa escaso.

O comedor da escola dá de comer diariamente a máis de 250 persoas nas súas instalacións.A planificación, o agarimo e o traballo en equipo, claves para o seu bo funcionamento

O equipo de cociña preparando o menú que comerán os rapaces ese día na escola. YERAY LOURÉS

Todo debe estar listo antes de que cheguen os comensais á mesa. YERAY LOURÉS

| SECCIÓN | ANOSA ESCOLA |

Xantar no comedor da escola mola¡

Page 4: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

N. FERNÁNDEZ / A. MAYOCERCEDA(ACORUÑA)

O día 11 de novembro de 2016os alumnos de 5º e 6º deprimaria do C.E.I.P. LaverdeRuíz realizaron unha saídacultural a Sogama, en Cerceda(ACoruña). Debido á cercaníadas instalacións coa nosaescola, a viaxe en autobússomentes durou arredor dunhahora e media.Sogama (Sociedade Galega doMedio Ambiente) é unhaplanta xestionadora de residuosque van no colector amarelo(envases de plástico, latas ebricks) e da tradicional bolsanegra (orgánicos e materia quenon se recicla en ningúncolector). Esta planta estáformada por un gran edificiopara a transferencia do lixo.

OS DATOS. As instalaciónsson as máis grandes de Galiciaporque 296 dos 314 concellosgalegos lévanlle a Sogama osseus residuos. Os restantesconcellos tratan o seu lixo enplantas máis pequenas. Cadaconcello ten que pagar 72€ portonelada en concepto detratamento de residuos.

Sogama ten unha superficie de665.000 m2 e unha capacidadepara recibir entre 500.000 e550.000 toneladas anuais,

aínda que recibe 800.000. Olixo do colector amarelo é omáis fácil de xestionar porquesó se ten que botar nun gran

foso situado no chan para que"o pulpo", ou grúa xigante,colla o lixo para que sexaenviado ós fornos crematorios.En cambio para tratar ocolector verde­xenérico teñenque vir camións ou trens paradespois facer unha separaciónprevia por un lector visualláser. O lixo pasa por cintastransportadoras e tamboresxiratorios. A parte que nonpode ser aproveitada é trituradapara queimarse e conseguir unaproveitamento enerxético(CDR).A enerxía que a basurado colector gris xenera tras sertratada equivale a toda anecesaria para alumear unhacidade do tamaño de Vigodurante un ano enteiro.

CONCIENCIACIÓN. ASociedade Galega do MedioAmbiente fai un gran esforzo,así que nós tamén deberíamosfacer o mesmo. Se todosseparásemos o lixo na casapoderíamos coidar mellor omedio ambiente.Un pequeno xesto impide quea capa de ozono se destrúa.Cómpre deixar de contaminarpara que o noso futuro sexamellor.

Os alumnos de 5º e 6º visitan asinstalacións de SogamaA planta xestionadora de residuos abre as súas portas ao público, prestando especialatención ós escolares galegos

Maqueta de Sogama situada na entrada do complexo, onde se explica o que se vai a ver a continuación. ANDREAMAYO

XIANA FRA /OUTEIRO DEREI

A reciclaxe é atransformación de residuosen materias primas. Unsdos maiores problemas domedio ambiente é nonreciclar adecuadamente osresiduos.As consecuenciasde non reciclar contribúenó quencemento global e ócambio climático. Sereciclamos podemosreducir a contaminación.Osmateriais que se podenreciclar son: papel, bricks,latas ou materia orgánica,por poñer un exemplo.Se todos nas nosas casassepararamos os residuosantes de tiralos á bolsa dolixo axudaríamos a reciclar.Cada ano aumentadramáticamente a cantidadede residuos que xeramos:nos últimos 40 anosproducíuse máis lixo nomundo que desde o orixedo home ata 1.970. Óreciclar unha botella deplástico aforramos aenerxía necesaria paramanter unha bombilla acesadurante seis horas. Poroutro lado, coa materiaorgánica pódese facercompós, cos plásticos unhacarpeta ou co vidrio unhabotella.Estes son bos exemplos decomo darlle un novo uso aobxetos que xa non tiñanvida. Desa forma evítaseproducir un novo productoe contamínase moitísimomenos.A concienciación detoda a sociedade favoreceráó cuidado do noso medioambiente.Hai 3 plantas de reciclaxeen Galicia: San Pedro deVisma, Fragmentadora deBens, Reciclaxe do Río doPozo (atópanse todas naprovincia de Coruña)En Europa segundo uninforme,Alemaña e Bélxicason os países nos que maisse recicla.Cada galego produceaproximadamente 1,2kilogramos de desperdicios.

Que é areciclaxe?

Os plásticos listos para entrar na planta de reciclaxe. ANDREA

Foso no que se deposita o lixo antes de ser levado ao forno.

| SECCIÓN |ANOSA ESCOLA |

Page 5: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

LUCÍALÓPEZ / ALBADÍAZ

O día 21 de decembro os nenose nenas do Ceip Laverde Ruízremataron a escola ecelebrárono facendo unfestival.Os nenos e nenas de Infantil,pintados de gatos e ratos,divertíronse cantando ebailando a canción "Chuchua"e algunhas outras máis.Os rapaces de Primeirocantaron a canción "Tenemosun arbolito" e ían disfrazadosde árbores.Ademais, os nenos e nenas deSegundo fixeron catrocancións e unha obra de teatro.A primeira, titulada "O soño deAnita" trataba dunha nena áque a súa avóa contáballe unconto e quedaba dormida desúpeto. Xusto despois comezana aparecer personaxes típicosdo Nadal. A segunda foi unhacanción titulada "Rodolfo teníaun reno". Ían vestidos de renocun nariz grande e toda a clasexunta interpretaba a canción.No terceiro tema, titulado"Doña Carmen", todos osnenos metíanse debaixo dacama vestidos de gatos, cans,galos e moitos máis animais de

Dona Carmen. A derradeiraobra foi "Estreliña de Belén".Trataba de cinco estrelas. Amáis pequena decidiu ir aBelen.para guiar aos reismagos xunto do neno Xesús.Os pequenos de Terceirocantaron unha canciónchamada un "Sombreiro depalla". Todos levaban unsombreiro posto na cabeza.O final da gala foiprotagonizada polos nenos enenas de Cuarto. Fixeron unhacanción chamada "Os ReisMagos", facendo mímica.Os de Quinto cantaron undivertida tema chamado

"Volver a casa por Nadal".Todos ían vestidos condiferentes motivosrelacionados coas estacións dotempo. Os nenos e nenas deSexto puxeron o broche deouro ó festival facendo unhaobra chamada "El caso delcuadro perdido". Foi moidivertido xa que a obra foi feitaen inglés. Demostraron telamoi ben preparada.Outra cousa das que se fixeronfoi un ritmo con palmas,sentados nunhas cadeiras, ómáis puro estilo Mayumaná.Foi un gran festival previo ásvacacións de Nadal.

Celebramos un divertido Nadal noLaverde RuízOs nenos e nenas da escola celebran o Nadal cun bonito eatractivo festival

Nenos e nenas de 4º cantando a canción "Os Reis Magos". Lucía López

S.MARTÍNEZ /M. CASAL

Como todos los años, en elcolegio Laverde Ruíz sefestejó el Carnaval. Durantela semana del 20 al 24 defebrero, alumnos yprofesores tenían que fijarseen un muñeco llamado"Meco" situado en la entradadel colegio, que indicaba conun cartel lo que había quellevar. El lunes se deberíallevar algo rosa, el martesalgo azul, el miércoles unpijama o una bata, lo queresultó ser muy divertido, eljueves un calzado diferente,y por fin, llegó el viernes,fiesta grande del colegio.Todas las clases desfilaroncon su disfraz y cada profesorencabezaba la marcha deldesfile con un cartelindicando de qué ibandisfrazados sus alumnos.

DISFRACES. Los primerosen actuar fueron los niños deBroadway, que es unaactividad extraescolar deteatro que hay en el centro.Bailaron un musicaldisfrazados de leones,monos, tortugas o elefantes.Todos llevaban la carapintada. Seguidamenteaparecieron los niños deInfantil que iban de duendes.Después actuaron los dePrimaria, empezando por losde 1º, disfrazados demarineros con gorros hechosa mano y vestidos de azul yblanco. Luego, los de 2º delavanderas: los chicos concamisetas grises, las chicascon vestidos oscuros ypañuelos en la cabeza. Todosellos sucios y llenos de polvo.Los de 3º iban caracterizadosde "apalpador", con chalecomarrón y vaqueros. Todosllevaban bigote, barba ysombrero. Más tarde llegó elturno a los de 4º imitando a laSanta Compaña con túnicasblancas y capuchas.Caminaban muy lentamentey dos alumnos llevaban un

ataúd hecho por ellos. Los de5º curso disfrazados dediablos iban de negro conuna túnica roja de plástico yuna diadema donde pegaronlos cuernos de purpurina roja.También tenían un palo ycartón para convertirlo en untridente. Por último, los de 6ºeran hombres lobo, concamisetas, pantalones yzapatos rotos y unasmáscaras de cartulina y gomaeva.El encargado de que cadaclase tuviera su música y quetodo funcionase bien fueJosito. Nos comentó quetardó 15 minutos en instalartodo el equipo: mesa desonido, el portátil, losaltavoces y el micrófonoinalámbrico. Despuéscomprobó que todofuncionase correctamentepara que las cancionessonasen a la perfección y quelos profesores comentasen loque estaba sucediendo. Lascanciones fueron elegidas enfunción del tema del disfraz.Por ejemplo, los de 5º queiban de diablos, escogieronuna música metalera queincluía menciones al diabloen su letra.El carnaval es una fiesta dealumnos y profesores quejuntos se disfrazan. Noimporta el disfraz, soloreirnos y disfrutar de unasemana especial. Vivir uncarnaval es algo genial paratodos los colegios del mundo.

El carnaval llega aOuteiro de Rei

Nenos e nenas de infantil cantando "Chuchuá". Lucía López

Los niños del colegio Laverde Ruízfestejan un carnaval diferente

Os diaños de 5º. Y. Lourés

| SECCIÓN |ANOSA ESCOLA |

Page 6: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

N. LÓPEZ /A. RUÍZOUTEIRODEREIO día 24 de outubro unscastrexos dirixíronse ó colexioLaverde Ruíz para celebrar odía dos mortos (Halloweenou Samaín). Percorreron ocentro vestidos de auténticoscastrexos coas súas mesmaspeles, telas e armas.Loitaban tanto homes comamulleres, non había nin rastrode desigualdade. Os homescanto máis valentes eran tiñano torque máis grande ou tiñanmáis cabezas na súa choza.Sempre levaban enriba as súasarmas como coitelos ou

escudos.Trouxeron estes materiais econtáronnos como o facían.Dixeron que en Penas deRodas había unha porta que oslevaba ó mundo dos mortos.Os romanos intentaban imitaras cousas boas que tiñan asoutras tribos.Os nenos pasárono moi ben eesperan poder recibir outravisita deles moi pronto.

TEATRO. Os alumnos de 5ºe 6º puideron disfrutar dunhaobra de teatro chamada "DeContos a Contas" patrocinadapola Fundación Abanca. Esta

historia, dunha hora deduración, trataba dunha nenachamada María á que llegustaba moito ler e que tiña untío moi aventureiroacostumado a viaxar polomundo enteiro. Cada vez queo seu tío ía de viaxe traíalle unlibro que incluía millóns deaventuras. O seu pai insistíalleque soñar non valía para nada,pero ela non lle facía caso.Finalmente un día él deulle arazón e regaloulle unha motovermella de xoguete que elasempre desexara para viaxarpor todo o mundo. Óalumnado gustoulle moito edesexan volver ter outra saída.Nerea, de 10 anos, afirma que"foi moi divertida porqueaprendín moitas cousas". Encambio, Pedro de 5º pensa que"non me gustou moito porquefíxoseme moi larga para opouco que pasou''.Por outra banda,Alba cre quefoi unha obra moi divertida.Gustoulle moito María, aprotagonista, porque quere sercomo ela cando sexa maior.Segundo a maioría a obra deteatro estivo moi ben erecoméndana a todo o mundoque desexe ir vela.

Saídas culturais: outono, tempode diversiónOs castrexos percorren as escolas. O Gustavo Freire abreas portas ao teatro escolar

Os castrexos facendo a demostración na escola. ALBARUÍZ

ISARALONGARELAO magosto é unha festapagana que está relacionadacoas estacións do ano. Aorixe da palabra magostoprovén do latínmagnus­ustusque significa gran fogueira.Ós nenos e nenas do colexioLaverde Ruíz non nóspreocupa a súa orixe, o quemáis nós interesa é cantasclases perderemos e queactividades faremos.Este ano celebramos omagosto o día 4 de novembroe participaron todos osalumnos e alumnas da escola,xunto cos titores.Iniciamos o día facendomanualidades relacionadascon este evento, comocornetas, cestiños e bolsiñasde papel para levar e comeras castañas.Aínda que o acto central éreunirse a comer castañasarredor dunha fogueira, nonse puido facer por motivo dasalerxias alimentarias dalgúnsnenos, como nos comentouNoa, a directora da escola.Debido a esta razón non seasan na cociña do colexio ninse comen ó aire libre nopatio.Non sempre foi así, xa quefai poucos anos os nenos e

nenas de primariapresenciaban como sequeimaba o meco e outrasveces realizábanse xogos nopatio. Na maioría delesusábanse as castañas comoparte do xogo, por exemplointentando lanzalas a unhacaixa. Outras veces facíaseun dominó decorado confroitos típicos do outono,como poden ser uvas, noces,castañas ou mazás.Para futuros magostos osentir maioritario dos nenose nenas é que lles gustaríavoltar a celebralo fóra, comoafirmanAndrés de 3º e Oliviade 1ºA.Tamén hai diferentesopinións sobre a hora en quese celebra o magosto.Mentres que a Oliviagustaríalle que se celebrasedespois de comer, Andrésprefire que fose un poucoantes.Os nenos e nenas de LaverdeRuíz senten morriña polosmagostos dos anosanteriores, pero os nenos conalerxias tamén deben gozardun magosto con seguridade.Lucía de 11 anos afirma que"gustáronme moito ascastañas. Eu repetiría sendubidalo".

O día das castañasOs nenos do Laverde Ruíz celebran omagosto nas súas aulas

Os rapaces disfrutando das ricas castañas. I. LONGARELA

| SECCIÓN | ANOSA ESCOLA |

Page 7: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

LUCÍALÓPEZ / OUTEIRO

A casa onde naceu ManuelMaria actualmente é un museo.Ten case 130 anos e foiconstruída polos seus avós.Aquí podemos atopar recordosdel mediante cadros e obxectospersoais seus. Tamén podemosver a maquina de escribir coaque escribía as súas obras, assúas gafas tan características eos sofás onde escribía ospoemas. Hai tamén un fermosoreloxo que ten máis de 100anos.Asemade, consérvase unpremio que gañou nunconcurso en Outeiro de Reique representa unha E deescribir.A súa primeira navallaregaloulla a súa avoa, e foinese momento cando empezoua coleccionalas. Nesta casamuseo podemos atopar acolección completa.Entre os cadros que haipodemos observar a ManuelMaría coa súa nai na festa daSanta Isabel, a ben coñecidaromería que se celebra noconcello de Outeiro de Rei.Outro cadro reseñable é o que

foi feito coas cartas que osalumnos de toda Galicia llemandaron para que escribisemáis libros.Esas cartas dos nenos e nenasinspirárono para escribir unlibro adicado ós nenos e nenaschamado "Os Soños naGaiola" onde se poden atoparfamosos poemas como"Galicia", "Campás", "Omuíño" ou "Lume novo".Nas paredes, teitos e ventás dacasa­museo hai moitos poemas

escritos por Manuel María.Entre eles podemos observarun que lle adicou a sua mullerchamada Saleta, amadadurante toda a súa vida e fontede inspiración.Na corte, onde antigamenteestaban as vacas, hoxe en díaestá a actual biblioteca repletade volúmenes. A el gustáballemoito ler libros.A casa de Manuel María foiinaugurada o 7 de de 2013 enOuteiro de Rei.

A casa de Manuel María abre assúas portas ás escolas da comarcaO lugar onde vivíu o escritor chairego é un museo quealberga recordos e obxectos relevantes na súa obra literaria

Autorretrato de Manuel María que está no museo de Outeiro de Rei. LUCÍA LÓPEZ

ALBADÍAZ / NOALÓPEZ

O día 14 de marzo veu unhaONG ao colexio LaverdeRuíz. Esa ONG axuda ósnenos e adultos saharauis.Para refuxiarse utilizaban emontaban campañas paraesperar que acabara a guerra.Fai 40 anos o referendo nonse fixera e os saharauisesperaban haber se se facía.A última colonia de Áfricafoi o Sáhara, e viven nosterritorios de Marrocosporque invadiron todo400.000 saharauis.2700 kilometros de muropara que os saharauis nonpoidan pasar a ver aos seusfamiliares.A xente de Españadanlles comida, roupa,etc.En verán no Sáhara fai moitocalor entón levan aos nenosde 7 a 12 anos a España a verse encontran familias deacollida, pero cando rematao verán teñen que volver ao

Sáhara.Alí teñen hospitais paracando van os galegos. Esteprograma chámase"Vacacións en paz". EstaONG chamada "Solidaridadegalega co pobo saharaui",recolle alimentos básicos quemáis se necesitan como oaceite ou as lentellas.Os rapaces esperarn ter outravisita deles moi pronto.

Coñecemos a problemáticado Sáhara gracias á visitadunha ONG

Máquina na que Manuel María escribía. LUCÍA LÓPEZ

Solidaridade Galega co PoboSaharaui explicounos a súa labor

JAVIER CHAÍN

| SECCIÓN |ANOSA ESCOLA |

JAVIERCHAÍN/ NOALÓPEZ

Os músicos da AsociaciónMúsico Crisanto viñeron ánosa escola para animarnosa tocar un instrumento.Os músicos que viñeronforon Álex, ó saxofón, María,á frauta traveseira, Julián, óclarinete baixo, Adrián, átrompeta, Martín, ó trombón,Marcos, á batería, e,finalmente, Carlos, ó baixo.Tocaron cancións coñecidascomo Despacito, Súbeme laradio, Bob Esponja, APatrulla dos Instrumentos ouToy Story,..Cada un dos músicos sonmembros e mestres da escolade música de Rábade.Explicáronnos como era cada

instrumento, as súas partes ecomo soa. Ademáis tocaronunha canción con cadainstrumento e, ao final,interpretaron varias pezastodos xuntos.Tamén nos explicaron quehabía unha xornada deportas abertas para todos osque se animaran a tocar algúninstrumento e que había máisdos que presentaron.Abanda da escola, chamadaSons e soños, ten actualmentemáis de 100 músicos e édirixida por ArmandoMorales.Ós nenos gustáronlles moitoos instrumentos e as pezasque tocaron. Como porexemplo, Xiana, que afirmaque foi moi divertida.

A banda de música deRábade ven á escola

Page 8: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

N. FERNÁNDEZ / E. POY

Outeiro de Rei es un municipiosituado en la provincia deLugo. Este ayuntamiento tiene28 parroquias, la mayoría delas cuales lindan con la capitalde la provincia. José Pardolleva al frente de estemunicipio mucho tiempo y sufigura es reconocida en toda laprovincia.¿Cuántos años lleva dealcalde?Si te digo la verdad, creo que20 años aproximadamentegobernando en Outeiro de Rei.¿Qué le llevó a elegir seralcalde?No lo tengo muy claro, peromás o menos intentartransformar un ayuntamientode una manera que avance,aunque muchas veces meequivoque.¿Qué profesión tenía antesde ser alcalde?Yo antes de ser alcalde medediqué a la ganadería, y mesigo dedicando a ello.¿Se dedica sólo a la alcaldía?¿Percibe algún sueldo comoalcalde?Prácticamente sí, porqueabsorbe todo el tiempo quetengo. El sueldo que percibodel ayuntamiento esaproximadamente 2.200€ almes.¿Cómo es su día a día en elayuntamiento?Empiezo a las nueve de lamañana atendiendo a la gente,despachando con lostrabajadores del ayuntamiento,responsables, funcionarios;también tenemos una reuniónperiódica cada semana de laxunta del gobierno. Cada mes,como mínimo, con la xunta decoordinación, y plenos cadados meses; después atendiendoa los ciudadanos con lasproblemáticas que puedentener. Vienen a verme conmucha frecuencia, me llamano tengo que ir a ver obras.

Además hay que hacergestiones con las otrasadministraciones como laDiputación, Xunta o con elpropio Gobierno del Estado.¿Qué presupuesto tiene elayuntamiento?El ayuntamiento puede tenerun presupuesto de alrededor6.000.000 de euros.Quedan 2 años para laselecciones, ¿está con fuerzaspara seguir?Pues no lo sé, eso es un temaque no sólo depende de mí. Yosí que me encuentro confuerzas y ganas para seguirtrabajando porque creo que,aunque ya se hayan hechomuchísimas cosas, todavíaquedan cosas por hacer.Además, todos los días hayproyectos nuevos que sonilusionantes y que interesatrabajar por ellos. Pero bueno,habrá que esperar un pocomás. También depende de miscompañeros y de mi partido.¿Cómo hacen para quefuncione correctamente elayuntamiento? ¿Cuáles son

las expectativas del PP paralas siguientes elecciones?Bueno, intentamos gestionartodos los días, poner muchoesfuerzo y entre todos intentocoordinarlos y dirigirlos lomejor posible. Tambiénescuchando a los vecinos de lasproblemáticas que puedantener y que a veces no nosdamos cuenta e intentamosirlas corrigiendo.Además, hacer que elayuntamiento progrese y sigacreciendo, porque es uno de lospocos que aumenta poblaciónen la provincia e incluso enGalicia. También tener unos

buenos resultados electoralespara poder prestar y seguir

prestando los servicios a losciudadanos.¿Cuál es su mayor reto parala legislatura?Mi mayor reto es hacer que elayuntamiento mejore, que lagente cada día lo pueda hacermejor y que los jóvenespuedan estudiar y tener calidadde servicios, ocio, formación odeportes. También que losmayores tengan trabajo y yalos de la tercera edad quepuedan tener una buenaatención socio­sanitaria.¿De qué está más orgullosodurante su mandato?De lo que estoy orgulloso es deque me toca dirigir unayuntamiento que crece enmedio de la comarca en la queprácticamente todos bajan.Algo estaremos haciendo biencuando la mayoría bajan depoblación y nosotros al revés.Durante los últimos 12 años,nuestra población ha subido un25% y eso no pasa en casiningún ayuntamiento de lasmismas características deGalicia.

«Me encuentro con fuerzas y ganas decontinuar al frente de la alcaldía»El alcalde de Outeiro de Rei nos cuenta en una entrevista en profundidad losdetalles de su gestión y por dónde pasan los proyectos de futuro del municipio

JOSÉ PARDO LOMBAO ALCALDE DE OUTEIRO DE REI

José Pardo Lombao durante la entrevista concedida a O Rei das Novas.

LASEXPECTATIVASSON MANTENEREL GOBIERNO Y

SEGUIRTENIENDO LAMAYORÍA QUETENEMOS

N FERNÁNDEZ / E. POY

El CEIP Laverde Ruíz esuna escuela en la que tantoalumnos como profesoresse encuentran felices porpermanecer a ella.Recientemente se havotado para la jornadaúnica, ¿qué piensa sobreella?Amí personalmente no meafecta. Yo en ese aspectoprefiero que sean lospadres los que opinen y losque decidan lo que lesconviene mejor. Laadministración debe estarsiempre al servicio de losciudadanos.En el siguiente curso senecesitarán más aulas,¿cómo se enfrenta a ello?Desde el ayuntamientoharemos todo lo posiblepara gestionar estaproblemática ante la Xuntade Galicia y con elcompromiso de la creaciónde nuevas aulas ymodificación de losexistentes si fueranecesario, ya que los niñosson el futuro de nuestrapoblación.¿Qué está haciendo parareducir el riesgo deaccidentes en frente delcolegio? ¿Por qué noponen radares al lado dela escuela?Estamos gestionando con laadministración competente,que en este caso es elMinisterio de Fomento,para la correctaseñalización, ya se hareducido el límite develocidad a 50Km/h. Acorto plazo se aumentaránlas plazas de aparcamientoen las proximidades delcolegio, descongestionandoasí la entrada y salida devehículos.Con relación a la segundapregunta, sí se ponenradares en esa zona, perocomo sabéis eso dependede Tráfico y ellos los sitúandonde lo consideran másconveniente.

El colegio,fundamentalpara el alcalde

| SECCIÓN | LOCAL |

Page 9: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

NOA LÓPEZ/OUTEIRODEREI

O poeta Manuel MaríaFernández Teixeiro naceu o día6 de outubro de 1929 enOuteiro de Rei, na casa deHortas. Era fillo de douslabregos: Antonio FernándezNúñez, que durante uns anosdirixiu Outeiro de Rei comoalcalde de prestixio e PastoraTeixeiro Casanova. Os seuspais vivían na parroquia de SanMamede dos Anxos. Nafamilia eran catro irmáns: XoséMaría, Xesús María, AntonMaría, quen dende moipequeno foi atropelado por unvehículo no seu pobo e,finalmente Manuel María.Cómpre observar o gustofamiliar por engadir o nomeMaría a todos os fillos daparella. El pasou parte da súainfancia na casa familiar, ondecoñeceu a Manuel de Paderna,quen lle aprendeu a escribir enverso.Nos veráns ía co crego ataCespón (Boiro) onde coñeceuás irmáns de Castelao, fito quelle marcou enormemente.Ao cumprir os 20 anostrasladouse a Lugo a estudar obacharelato e, uns anos máis

tarde, publicou o seu primeirolibro: "Muiñeiro de Brétemas".No ano 1959 casouse conSaleta Goi, a muller coa quepermaneceu o resto da súavida. Coñeceuna en Lugo eviviron xuntos enMonforte.Nos anos sesenta e setentaparticipou en numerosasorganizacións adicadas árecuperación da lingua galegae na defensa da cultura propia.O seu amor polos nenos e polanatureza impulsáronno a seguirescribindo en verso ata que, no

ano 1968, publicou "Os soñosna gaiola".Trátase dun conxunto de 49poemas que, sen dúbida, é undos libros máis exitosos eimportantes da poesía infantilgalega.Comezou a escribir ese librodebido a que os rapaces de todaGalicia enviábanlle cartas paraque escribira un libro quetivera relación coa natureza,cos paxaros e cos animais.Manuel María é o creador máisimportante que produxo

Outeiro de Rei. A súa valíaliteraria puxo ó concello nomapa e fixo que todos osveciños se sentiran orgullosose ledos das súas creaciónsliterarias.Un poema de Manuel Maríaque aparece nas últimas follasdo libro "Os soños na gaiola",aínda que sen título, fala deOuteiro de Rei e de Saleta, asúa muller. Ese poemareproducímolo na marxedereita de esta páxina.No ano 1979 foi concelleiro enMonforte polo BloqueNacional Popular Galego. Peroen 1985 abandonou o seucargo público para dedicarse atempo completo en A Coruñaa súa actividade literaria ecultural.Faleceu a causa dun cancro odía 8 de setembro de 2004 naCoruña cando tiña 74 anos.A pasada edición do Día dasLetras Galegas foi adicado nasúa honra. Tivo unha enormerepercusión por todo oterritorio galego e, ademáis derecordar o seu nome e obra,fixo que toda a sociedadegalega puxera os seus ollos nasúa vila natal, Outeiro de Rei,onde é fillo predilecto.

ManuelMaría, o poeta chairegoO escritor nado en Outeiro de Rei foi unha das figuras máis relevantes da TerraChá. A súa valiosa obra segue a ser referente na literatura galega

Manuel María no seu pobo, Outeiro de Rei.

NOALÓPEZ / OUTEIRO

Eu son de Outeiro de Reiviliña da Terra Chá,onde aprendín a vivere a soñar en libertá.

Teño dous grandes amigosde trato noble e sinxelo:¡o caudaloso Pai Miñoe o Regato de Cepelo...!

Vivín en Lugo algúns anosconseguín ser bachillere gastei a adolescenciaen troulear e escreber.

En Lugo atopei, pra sempreo meu amor, que é Saleta:¡comigo a vida non puidoser máis xentil e perfecta!

Casamos. Quixo o destino­ou cecáis a nosa sorte­que levemos moitos anoscon residencia en Monforte.

Nós sempre fomos galegossinxelos e verdadeiros,soñadores,trotamundos,editores e libreiros...

Profesión...¡procurador!Ando a exercer como talpero sempre usei deseoficiodun xeito limpo e cabal.

Hai quen dí que son autorprolífico e incontinente.¡Ben o sinto! E teño mágoade non ser máiscompetente!

Pra que os leades na casae os disfrutedes na escolaescribín con moito amor,os meus soños na gaiola

E aquí sigo: ledo, ufano,satisfeito de estar vivo.Mentres o tempo me gasta:¡paseo,leo e escribo...!

Estes versos representanben ás claras como foi avida de Manuel María deforma moi gráfica nunespazo moi reducido.Ademáis, fai mención aOuteiro de Rei, o que osenche de satisfacción.

Extracto dolibro "Ossoños nagaiola"

O poeta chairego posa para o retrato dun dos seus libros.

| SECCIÓN | LITERATURA |

Page 10: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

XIANAFRA/ SAN FIZ DE PAZ

XoAn Manuel Tubío, taméncoñecido como Xaneco, ten 49anos e leva máis de 20 facendoinstrumentos musicais enOuteiro de Rei, no lugar de SanFiz de Paz. É un luthier conrecoñecido prestixio pormotivos como ter gañado oPremio de Artesanía AntónFraguas na categoríatradicional. Este certame foiconvocado pola Deputación deACoruña.Xaneco empezou a tocarinstrumentos con 14 anos:tambor, bombo ou pandeireta.Tempo máis tarde, desmontouun tambor, movido polacuriosidade de ver como estabafeito, e despois, ocurríusellecomprobar si el era capaz defacer un por si mesmo.Comezou a pescudar quemateriais podían ser usados, osdiferentes métodos para virar amadeira e os distintos procesosque se teñen que seguir parafacer un tambor.Foi así como conseguíu faceros instrumentos de percusiónde modo autodidacta.Para ser un artesán cómpresaber tocar os instrumentospara poder afinalos cando esténrematados. Dese modo pódesecomprobar se soan ben ou male apreciar como inflúen asvariacións na súa construcciónno resultado final do seu son.Xaneco comentounos que tenvendido instrumentos arecoñecidos grupos de folk,comoMilladoiro, Berrogüettoe a artistas como Roi Casal,Kepa Junquera e a agrupaciónsfolklóricas de toda Galiza.Tamén o fixo en centrosgalegos de toda España, comoMadrid, Cataluña e País Vasco.É curioso comprobar atrascendencia do seu traballono plano internacional xa quea súa fama traspasou fronteiras.Non é raro que clientes queproveñen de países con raícesceltas estean atraídos polo seutraballo. Ten feito ventas enpaíses como Reino Unido,

Suíza, Francia ou Bélxica, asícomo máis alá do OcéanoAtlántico, en Estados Unidos,

México, Venezuela, Brasil,Arxentina ou Chile. DendeOuteiro ó mundo.

A construcción desteinstrumento musical é algomoi delicado e laborioso,como ben podemos comprobarnas fotos incorporadas naseguinte páxina.Primeiro temos que facer acaixa acústica. Para iso hai quedoblar a madeira e encolala nomolde.A continuación encólase ofondo da caixa.Despois temos que poñer asbarras armónicas que teñenunha doble función estrutural.O seguinte paso sería insertarun rodamento no interior dazanfona para que o eixe poidaxirar perfectamente.Unha vez feito iso hai quetallar a voluta do cravixeiro.Unha vez rematada facemos ascravixas axudándonos cuntorno. Despois fixamos ocravixeiro no corpo dazanfona. A continuaciónhabería que colocar a tapaarmónica na parte superior dacaixa.O seguinte paso é facer a caixado teclado e as teclas. Despoisaxustamos as 23 teclas á caixado teclado. Unha vezrematado, colocamos o tecladoenrriba da tapa armónica.Despois facemos e axustamoso cubre rodas. Por últimofacemos a manivela.O proceso final complétasepulindo ben todas as pezas evernizándoas. Unha vezvernizada xa se fai o procesode montaxe das cordas eafinación da zanfona, que é aparte final de toda aconstrucción do instrumento.Despois de tres meses e unlaborioso e agarimoso proceso,xa teríamos a nosa zanfonalista para producir fermosossons alá onde quera ser tocada.

O artesán que traspasou fronteiras cos seusmaravillosos instrumentos musicaisO recoñecido luthier Xosé Manuel Tubío, Xaneco, elabora a man no seu taller de Outeiro de Reiinstrumentos de percusión usados polos mellores artistas do folk internacional

Xaneco en plena proceso de construcción dunha das súas zanfonas. XIANA FRA

O taller situado en San Fiz de Paz. XIANA FRA

Que é unhazanfona

Unha zanfona é uninstrumento de orixemedieval da familia doscordófonos frotados. Enlugar de arco leva unharoda que ó dar voltas frotaas cordas e fai soar oinstrumento. É uninstrumento que estápresente na música galegadende o século XII. Unhadas primeirasrepresentacións dazanfona, chamadoorganistrun, está tallado nopórtico da Gloria dacatedral de Santiago deCompostela.Este instrumento é aespecialidade de Xanecopola que ten recoñecidafama internacional.Construíu a súa primeirazanfona en 1998. Cadaunha necesita dous mesesde traballo e pode chegar acustar preto de 3000 euros.

| SECCIÓN | LOCAL |

Construírunhazanfona, pasoa paso

Page 11: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

| SECCIÓN | LOCAL |

XIANA FRA / SAN FIZ DEPAZ

Nestas imaxes podemos vermáis polo miúdo osdiferentes pasos que seteñen que levar a cabo parafacer unha zanfona.Xaneco, no seu taller deSan Fiz de Paz, elabora ecompleta todos os pasosnecesarios para producireste instrumento musicalque está presente ennumerosos e popularesgrupos folklóricos, tanto nanosa terra como noutraszonas do país.

Aconstrucióndunha zanfonaen imaxes

Page 12: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

REDACCIÓN / OUTEIRO

En Outeiro de Rei hay muyreconocidos artesanosesparcidos por elayuntamiento. Su trabajodelicado y laborioso es muyapreciado para acabarelaborando verdaderas obrasde arte. A continuación oshablaremos de algunos de estosartesanos que tienen fama másallá de los límites de nuestroconcello.

GALACUESTA. Como biennos cuenta, su trabajo consisteen realizar todo tipo de dulces,fundamentalmente aptos parapersonas con algún tipo dealergia o restricciónalimentaria. Comenta quesiempre le gustó la repostería,pero lo que le llevó a dedicarsea eso "fue la alergia alimentariade su hija y ver la posibilidadde hacer felices a muchosniños que por sus alergias nopodían disfrutar de una tarta niuna fiesta".La primera tarta que hizo fueun Carrot Cake y saliódelicioso. Cuando empezó conel fondant, cuenta que fue

"distinto porque sin saber nada,le salió como un churro". Lehemos preguntado sobre lasfiguras que ella hace confondant y dice que lo másdemandado son los personajesde dibujos animados actuales.Le encanta hacer todo tipo decosas relacionadas con larepostería, aunque quizás,prefiere las tartas por el hechode que al tardar más enhacerlas permite más tiempopara "jugar con laimaginación".

PEPA. Ella nos cuenta queempezo imitando a su padre

Eliseo que no era"cacharreiro". Entonces ellafue trabajando el barro desdemuy pequeña, por eso le gustatanto dedicarse a ello.A vecesle dedica entre ocho y docehoras al día. Aunque estetrabajo tiene partes duras,como trabajar el barro, "a lavez es muy bonito", afirma.Cree firmemente que sigueaprendiendo el oficio. Ella noscomenta que una queimadagallega se va haciendo poretapas y algunos barrosnecesitan la ayuda de otro. Lapintura más típica de aquí es lablanca.

MERCEDES FRA. Estaartesana no es muy conocidapara el gran público, solo porsus amigos o familiarescercanos. Ella hace cosas comotartas, también cose y hacemuchas manualidades.Además, es muy original entodas sus creaciones. Lo quemás hace son trabajosmanuales ayudada de su hijaUxía. Mercedes no vive deestos trabajos, como otrasartesanas, sino que los regala aamigos o se los queda.Ella disfruta realizando estostrabajos ya que pasa el tiempoen algo divertido.

Artesanía desde Outeiro para elmundo enteroUn gran número de artesanos outeirenses elaboran diferentes productos quellaman la atención de los consumidores. La originalidad y la dedicación, claves

La artesana Idoia Cuesta en plena elaboración de uno de sus cestos. LUCÍAVIDAL

REDACCIÓN / OUTEIRO

Idoia Cuesta nació en elPaís Vasco, pero reside enGalicia desde hacebastantes años en laparroquia de Cela (Outeirode Rei) donde tiene sutaller.Después de estar en laUniversidad en Galiciaacabando sus estudios debiología, descubrió su gustopor la artesanía y empezó adedicarse profesionalmentedesde el 2003.Antes estuvo formándoseen el Centro deArtesanía deLugo, primero comoartesana textil y luego comoartesana cestera.En su trabajo utiliza variostipos de materiales comofibras vegetales (vimbio) yvariedades de otros paísesque ella misma cultiva ensu huerto. No solo realizacestos tradicionales sinoque realiza sus propiascolecciones paraimportantes firmas como“Loewe” e imparte cursospara asociaciones, colegiosy todo aquel que larequiere.Además participa en feriaslocales como la de Outeirode Rei o el San Froilán ymayoritariamente en feriasinternacionales como la deEstocolmo, París yLondres.A lo largo de su carreraprofesional ha recibidovarios premios. Uno de losmás importantes fue elPremio Nacional deArtesanía en la categoríaproducto en el año 2015con la colección “Pandeira”Idoia afirma que tienemuchos proyectos en mentea corto y largo plazo condiseñadores de renombrecomo Sara Colleman yfirmas de moda que quierencrear prototipos para suscolecciones.En definitiva, un aire frescoen el diseño utilizandotécnicas antiguas adaptadasa los tiempos modernos.

Cesteríatradicional conun airemoderno

Una de las magníficas y deliciosas mesas dulces de Gala Cuesta. ANDREAMAYO

| SECCIÓN | LOCAL |

Page 13: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

NEREA FERNÁNDEZ / PENASDERODAS

Penas de Rodas es unmonumento que se encuentraen el ayuntamiento de Outeirode Rei, en Lugo. Son dospiedras de granito sujetas porotras más pequeñas, que, alacercarse a ellas, parece que sevan a caer. Su nombre significa"piedras de círculos". Estenombre se debe a la ubicaciónnatural de las dos molesgraníticas. Se encuentran enmedio de un pinar, lo que haceque sea un lugar propicio parael descanso y el ocio. Haymuchas leyendas que hacen

referencia a las enormespiedras de forma redonda ycasi perfecta. Una de lasleyendas cuenta que una de laspiedras está llena de alquitrány que si se rompe se inundarátoda la zona de esa sustancia.Cuentan que estas piedras seencuentran orientadas hacia elsol en el solsticio de verano ysegún el horizonte del lugar. Esuna construcción de piedra deposible origen romano, quepodría haber sido usada comoun altar ceremonial por losprincipes indígenas.Uno de los poemas que existensobre este monumento es elsiguiente:

"En Gaioso, ollando a cháhai duas penedas ergueitas¡semellan non ser verdáredondeces tan ben feitas!

As Penas de Rodas sondous ollos alucinadosque espían con atenciónos eidos mais alonxados.

Se ambas pedras se desfánarde, co mundo, un tesouro¡unha pena e de alquitrán,a outra unha trabe de ouro!

Non sodes, non, cantería,oh penas de encantamento¡Temo que calquera díavos poida levar o vento!

Penas de Rodas: unmonumento para conservarPenas de Rodas es el monumento más antiguo y conocidopor los habitantes de Outeiro de Rei

Penas de Rodas al amanecer. ANTÍABAAMONDE

I. LONGARELA / OUTEIRO

Os petroglifos son deseñossimbólicos grabados enrochas, feitos ó desgastar asúa capa mais superficial.Moitos deles foron feitospolos nosos antergosprehistóricos. Son oprecedente mais cercano óssimbolos previos á escrituraO seu uso erafundamentalmente paraconseguir comunicarse entreaqueles habitantes que vivíanno Neolítico e datan mais oumenos do ano 10.000 a. C.Este tipo de escritura pódeseatopar espallado por todo omundo, se ben é verdade queabunda no continenteeuropeo. No noso país ébastante habitual atoparpetroglifos, pero pordesgracia, a catalogación econservación deles non é aadecuada.En Outeiro de Rei atopáronsepetroglifos de formamaioritaria.Algúns exemplosde lugares onde se atoparonestes gravados poden serPena Marela, Santa CombaouMartul, por exemplo.O descubrimento máisrecente, en concreto o anopasado, é o de Pena Serrada,

onde se atoparon círculosconcéntricos (círculosarredor doutros) e coviñasartificiais. Estas últimas sonun grupo de quince coviñasque miden entre tres e dezcentímetros de diámetro.As formas dos petroglifosmáis abundantes nesteConcello son os gravados defiguras humanas ouantropomorfas, círculosconcéntricos, laberintos,coviñas e, por último,ferraduras.Sería interesante que oConcello realizase unha rutapor estes restos da prehistoriae comezase a facer unhacatalogación dos restos queaquí se atopan, dada a grancantidade deles que existe.

DOLMENS. Os dolmensson construcciónsmegalíticas formados porvarias lousas verticais e unhahorizontal a modo de cuberta.Estas estruturas sobre todoestán situadas na parteoccidental de Europa e podeser que teña unha funciónfuneraria.Ó igual que pasa cospetroglifos, no concellotemos abundantes exemplosde estas construccións.

Petroglifos e dolmensen Outeiro non estánaínda catalogados

Las dos piedras de graníto al anochecer.

Os abundantes restos arqueolóxicosno concello merecen mais atención

Petroglifo antropomorfo.

| SECCIÓN | LOCAL |

Page 14: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

NUNOVALLEJO / LUGO

¿Cómo y por dónde te llególa afición al mundo delmotor?En mi casa de Meira teníamosuna compra­venta de coches ynuestro padre nos llevó a verlas carreras que se corrían enLugo. En cuanto vi la primeracarrera a los diez años tuveclaro que quería ser piloto.¿Recuerdas tu primeracarrera? ¿Cómo fue?Sí, la recuerdo perfectamente.Fue en el año 85, el Rally deNoia con un Seat Panda. Habíauna copa en el CampeonatoGallego para los Seat Panda.Serían unos 10 ó 15 coches yquedé cuarto. Para ser midebut, quedé muy contento y18 años recién cumplidos.¿Con qué coches corrías alprincipio de tu carrera?¿Cómo conseguiste reunir eldinero?Corrí con un Panda y loconseguí porque a mi padretambién le gustaban lascarreras y, sobre todo, legustaban los coches. Cuandodecidí ser piloto y trabajaba enel negocio familiar, él mecompró el Seat Panda.Así quefue gracias a mi padre.Has ganado muchos premios¿Cuál ha sido para ti el másimportante?Los más importantes son losdos Campeonatos de España.Con ellos conseguí algo másque un sueño porque cuandoempece nunca pensé en llegara ganar carreras. Mucho menosun campeonato nacional.¿Y el más inesperado?Pues, quizás, cuando gané laCopa Peugeot, El Desafío fueel paso de ser un aficionado aser piloto profesional.Tú eres la cabeza visible delequipo, pero ¿cuántaspersonas trabajan junto a ti?Normalmente en la sede de laescudería estamos Diego y yoa tiempo completo y después

tenemos algún mecánico quetrabaja a tiempo parcial. En lascarreras tenemos uncoordinador deportivo que esÁlvaro Louro, que hace laslabores de jefe de equipo.Después, dependiendo de losrallys, tenemos tres o cuatromecánicos. Como tenemos unacolaboración con un equipoportugués viene un mecánicocon nosotros y luego tenemosgente de apoyo. En total somosentre ocho y diez personas.¿Cuál fue el coche al quepeor te has adaptado o máste ha costado conducir?Siempre te adaptas aunque haycoches que te dan buenassensaciones pero no sonrápidos y entonces compensasque disfrutas conduciéndolos.Pero si no son competitivostampoco les coges muchocariño.Los cambios del reglamentoen el nacional, sin un criterioclaro y que cada año hayaciertos coches que salenbeneficiados ¿No dan ganasde dejarlo?Aquí pasa como en cualquierdeporte o en cualquier empresa

en la que cambian la normativay beneficie más a unos que aotros pues crea incertidumbrey no es agradable, pero tienesque adaptarte lo mejor posible.A día de hoy, la Federaciónestá trabajando con una líneamás clara y de mayorestabilidad. Creo que en esoestamos mejorando, así que demomento, ganas de dejarlo, no.El hecho de que Diego, tucopiloto, sea tu hermano

¿Dificulta o favorece tutrabajo?Favorece, sin duda. Elcompetir bajo tanta presión yen un habitáculo tan limitadocomo es un coche, y tener unapersona de confianza siempreayuda. En momentos detensión o de nervios, todo esmás fácil si al lado una personacon la que tienes buen feeling.

Con la llegada de muchasunidades R5 ¿Se plantea elmejor nacional de lahistoria?Posiblemente, porque soncoches, que aunque sean dedistintas marcas yestéticamente pueden variar,pero con un reglamentotécnico es muy limitado y asíentre todos los coches no haygrandes diferencias. Son todosmuy iguales y eso hará que seaun buen campeonato.El accidente de Canarias.¿Habías tenido alguno tanfuerte? ¿Como te afectó?Accidentes grandes, grandes,tuve dos y los dos en Canarias.Uno con el Fiat Punto en el año2000, creo recordar, que fue elmás fuerte que tuve sin duda.Pero como era un equipooficial no afectó tanto. Sinembargo el último que tuve enCanarias con el Porsche en el2015, me dolió mucho.Físicamente no tuvimosgrandes daños, pero al ser unequipo privado y con pocosmedios, nos costó salireconómicamente de ese bachey puso la temporada en peligro.

«La Federación está trabajando con unreglamento muchomás claro y estable»El piloto meirense afronta una nueva temporada del Campeonato de España deRallys aspirando a conseguir lo máximo en el certamen más igualado de siempre

SERGIO VALLEJO FOLGUEIRA CAMPEÓN DE ESPAÑADE RALLYS

Sergio Vallejo posando con su Citroen DS3 en la sede de su equipo. NUNO VALLEJO

GANAR DOSCAMPEONATOSDE ESPAÑA FUEHACER UNSUEÑO MUYLEJANOREALIDAD

NUNOVALLEJO / LUGO

¿Cuál es el coche decompetición que más teha gustado conducir?Antes de ganar loscampeonatos, el CitroënSaxo era un coche pequeño,pero muy ligero y muypotente. Después el Porschecon el que gané loscampeonatos. Corrí convarias unidades distintas,pero tengo muy buenrecuerdo de ese coche.¿Cuál es el proceso parareunir el presupuestopara competir unatemporada?En la época dorada de losrallys había marcasoficiales que contrataban apilotos y tenían equiposoficiales. En esa época tuvela suerte de ser piloto oficialbastantes años, pero esotodo cambió. Hoy hay quebuscar los apoyos conpatrocinios. Tienes quetener un buenplanteamiento, un buendossier y luego patear ybuscar empresas quequieran patrocinar. Perosiempre tienes que ser lomás honesto posible y novender humo. Luego lacompetición te puede salirmejor o peor, pero lasexpectativas tienen que serreales.¿Cómo tienes elpresupuesto de este año?¿Lo tienes cerrado?Lo tengo muy justitoporque cuando haces unpresupuesto incluyes cosasque sabes que vas anecesitar, pero hay muchosimprevistos que puedensurgir. Si te rompe unmotor, una caja de cambioso tienes un accidente estosimprevistos hacen que deun presupuesto normal de150.000 euros se pase a unode 200.000.Este año vamos un pocojustos. Vamos con lo justopara poder competir entodas las carreras.

«Este añovamos muyjustos depresupuesto»

| SECCIÓN | DEPORTES |

Page 15: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

| SECCIÓN | DEPORTES |

NUNOVALLEJO / LUGO

En la foto de arribapodemos observar a Vallejopilotando el Ford FiestaS2000 con el que seproclamó campeón deEspaña. A la izquierdavemos el Peugeot 106durante su participación enel Rally deAvilés de 1995,despues de ganar el DesafíoPeugeot. A la derecha, elPorsche 911 GT3 de 2009que tantos éxitos le dio ensus participaciones en elnacional de rallys de laúltimas temporadas. Porúltimo, la foto inferiormuestra la actual monturadel piloto de Meira, unmoderno Citroen C3 DS3con el que aspira a todo.

Una vidadedicada alautomovilismo

Page 16: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

N. FERNÁNDEZ / NOEMÍ PIN

Outeiro de Rei siempre ha sidotierra de deportistas.Aunque lamayoría de ellos son anónimosy no han logrado grandestriunfos a nivel nacional, sinduda existe una gran cantidadde deportistas que practicandiferentes modalidadesdeportivas que residenactualmente en el concello. Elproblema más grande que seencuentran es la falta deinstalaciones deportivasadecuadas a sus necesidadesque provoca que muchos de losatletas de los que hablaremosposteriormente tengan que irsea Lugo a entrenar y poderhacer realidad sus sueños.

Pablo empezó a jugar al fútbolcon tan solo 5 años. Él diceque entrena cinco días a lasemana, para un total de 7horas. Juega en la categoríaalevín A en la posición demediocentro ofensivo.Pertenece al C.D. Lugo.Él afirma rotúndamente quecuándo pierden contra unequipo no se pone triste. Siguefeliz porque sabe que lapróxima vez podrán ganar. Lopasa siempre muy bien ydisfruta mucho de lo que hace.Actualmente también ha sidoseleccionado para jugar con laselección gallega. Pablopractica otros dos deportes:atletismo y surf durante elverano. En estos momentosPablo no puede jugar ya quetiene una ligera lesión en untobillo. Usa muletas porque noes posible que pueda apoyar sutobillo derecho.

Antía Baamonde

Antia empezó a montar acaballo con 6 años. Ella noscuenta que entrena tres días ala semana: viernes, sábado ydomingo.Dice que es no necesariocalentar antes de montar. Elmaterial que se necesita esabundante. Para el jinete:casco, pantalón de montar,botas, polainas, fusta, espuelasy chaleco reflectante.Para el caballo: una cabezada,riendas, freno, sudadero, silla,estribos, cincha y protectoresEl proceso de domesticaciónde un caballo es laborioso. Hayque dar cuerda, esto es cogeruna cuerda larga y ponerlaagarrada de la cabeza delcaballo para que dé vueltascorriendo. Desde que se llevan5 semanas, se empieza aponerle la montura y la

cabezada con el freno. Luegose monta a paso durante 3semanas. Después, se empiezaa ir a trote. Por último, quedael galope.Por lo que vemos, es unproceso laborioso y cuidadosoen el que lo más importante es

no asustarlo, ni gritarle, nipegarle. El lavado del caballose hace si está sucio. Hay quelavarlo una vez a la semana ysi está limpio cada 2 semanases suficiente. Para esto senecesita ser amante de loscaballos y no ser negativo.

Outeiro de Rei, cuna de campeones

Grupo de deportistas outeirenses. JAVIER CHAÍN

Samuel Martínez (izquierda) y Pedro Fernández. JAVIER CHAÍN

SAMUEL MARTÍNEZ.Empezó a correr con 4años. Practica 3 días a lasemana durante 1 hora y 15minutos. Tiene que viajar aLugo. Le gusta este deporteporque le encanta competiry disfrutar mientras corre.Cuenta que no todas lascarreras son individualestambien las hay porequipos. El entrena enexterior ya que "me gustamás que en interior". Ganó3 medallas de oro, 4 deplata y 7 de bronce.Las ventajas que el le ve alatletismo son que se baja depeso, evitas enfermedadesy es bueno para otrosdeportes.Le gustaría seguircompitiendo con su equipo,la EscuelaAtlética Lucense.Lo pasa bien en las carrerasporque conoce más gente.También juega al fútbol yhace surf.

PEDRO FERNÁNDEZ.Comenzó a jugar con 5años. Él nos cuenta queentrena 3 días a la semanapara un total de 6 horas. Élafirma entusiasmado quetiene muchos beneficios:retrasa el alzheimer oaumenta el coeficienteintelectual (C.I.), porejemplo.Pedro, afirma que perdiómuchas veces, "ya queperder es de sabios y quehay que aprender de loserrores". También piensaque ninguna partida es fácily no hay que confiarsenunca. Cuando él pierde sesiente triste o nodependiendo del rival conel que pierde. Su mayorrival es Diego Vergara.Pedro ganó muchoscampeonatos durante sucorta carrera deportiva, yaque es un gran ajedrecista.Actualmente es elsubcampeón gallego de sucategoría. A Pedro leencantaría seguir jugando alajedrez hasta los 29 años yformarse como jugadordurante estos años.

| SECCIÓN | DEPORTES |

Atletismoy ajedrez

Pablo Rosón

Page 17: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

PEDRO FERNÁNDEZ / LUGO

El ajedrez es un deporteaunque algunos lo consideranun arte y una ciencia. El juegoactual surgió en el sudoeste deEuropa en la segunda mitad delsiglo XI, y posee orígenespersas e indios. Hay muchostipos de ajedrez: el occidental,el chino, el turco, el japonés,por poner un ejemplo. En estejuego no existe el concepto"suerte". La única suerte esempezar con blancas o connegras, ya que las blancascomienzan jugando.

EL JUEGO. Para la prácticadel ajedrez se necesita untablero cuadrado de 64escaques o casillas. Cadajugador dispone de 16 piezas:1rey, 1 dama, 2 alfiles, 2caballos, 2 torres y 8 peones.El objetivo del juego consisteen dar jaque mate aladversario, esto es, cuando elrey se encuentra en unaposición donde puede sercapturado y no puede escaparde la captura.

LOS MOVIMIENTOS. Laspiezas se pueden mover de lassiguientes maneras:El rey es la pieza másimportante pero, a la vez, delas más débiles. Esta piezapuede moverse hacia los lados,arriba, abajo o en diagonalaunque no puede mover aninguna casilla en la que puedaser capturado. La dama es lapieza más poderosa y puedemover en diagonal, haciaabajo, arriba y a los ladostantas casillas como se quiera.La torre, exceptuando elmovimiento en diagonal, secomporta como la dama.Mientras tanto, el alfil puedemoverse tan lejos como sequiera en diagonal. En cambio,el caballo puede saltar sobre laspiezas y moverse en forma deele. Para concluir, el peónmueve solamente de una enuna casilla y come en diagonaly solo se puede mover haciadelante. Como puedecomprobarse, nada complejo.

TABLAS. Las tablas sucedencuando una partida acaba enempate. Existen cinco razonespara que la partida acabe entablas: que un jugador no

pueda mover, que losjugadores pacten tablas, que nohaya piezas suficientes para darjaque mate, que se repita lamisma posición tres veces en

el tablero, que se hayan hecho50 movimientos, no se muevaningún peón, ni se hayacapturado ninguna pieza.

LOSMÁSDESTACADOS.A lo largo de la historia delajedrez hubo grandescampeones entre los quepodríamos destacar a RaúlCapablanca, Bobby Fischer,Anatoly Karpov y GaryKasparov. Durante un tiempolos enfrentamientos entresoviéticos y estadounidenseseran noticia deportiva en todoel mundo, principalmente losprotagonizados por elestadounidense Fischer y elsoviético Spasky. En añosposteriores, los más destacadosfueron los soviéticos Kasparovy Karpov, que tenían dosformas políticas diferentes dever el futuro de su país.En la actualidad, el campeóndel mundo es Magnus Carlsen,que lleva 4 años consecutivosconsiguiéndolo. Sus mayoresrivales son el indioAnand y elruso Kariakin.

BENEFICIOS. La gente quepractica ajedrez durantemuchos años ha mejorado sucoeficiente intelectual, aunqueno se sabe a ciencia cierta si laspersonas inteligentes tienenpredisposición al juego delajedrez o es que su coeficientesube con la práctica delmismo. Un estudio de laUniversidad de Sidney(Australia) habla de lassiguientes mejoras: incrementala capacidad para resolverproblemas, mejora en lectura,lenguaje, matemáticas ymemoria, mejor toma dedecisiones, más precisas yrápidas bajo presión. Tambiénayuda a prevenir elAlzheimer,desarrolla ambos hemisferioscerebrales por igual,incrementa el nivel deatención, el pensamientológico, el cálculo matemáticoy no es sexista.En algunos países tienen comouna asignatura obligatoriaevaluable el ajedrez, comosucede enAlemania,Armeniao Finlandia. Por tanto, elajedrez deja tras de sí unaestela de sabiduría yautocontrol para el practicanteasiduo.

El ajedrez, potencia mentalEl juego que fue utilizado como arma política durante la Guerra Fría

Principio de una partida en la que el blanco salió victorioso

ELAJEDREZ EN LUGO.

Los núcleos depoblación dondeexiste una mayorpráctica en laprovincia son Lugo,Chantada y Viveiro,lugares de grantradición en los queexisten diversosclubes quefomentan lapráctica del ajedrez.Destacan laEscuela LucensedeAjedrez y elAjedrez Chantada.El mejorajedrecista a nivelprovincial es DavidLariño, mientrasque en categoríasub 12 es PabloLópez. A nivelautonómicodestaca el laureadoourensano IvánSalgado.

SECCIÓN / DEPORTES

Page 18: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

N. LÓPEZ / E. POY

El equipo de rugbyactualmente llamado MurallaR.C. fue fundado por la uniónde dos equipos en el año 1986llamados: Euita R.C y XabarínR.C .El Xabarín fue fundado aprincipios de los años ochentapor Manuel Miranda ydesapareció en el año 2001.El Euita R.C fue creado en elaño 1986 por un grupo deestudiantes del Campus deLugo. Recibía ese nombredebido a los hermanosMoriarty tras ser éstosmiembros importantes delgrupo y estudiar en la " EscuelaUniversitaria de IngenierosTécnicosAgrícolas" ( Euita).En el año 1989 este equipocomenzó a participar ennumerosas competiciones y, enel año 1999, se instalódefinitivamente en el EstadioGregorio Pérez Rivera.En la temporada 1998­1999 elEuita R.C acabó invicto en laLiga Gallega de rugby bajo ladirección de Víctor Rodríguezy de Trostky.En el año 2002­2003 llegó unnuevo entrenador al equipo

sénior masculino con muybuena experiencia en el rugby,Antonio Vázquez.En aquel momento, el equipose quedó sin el respaldo

económico de la USC, y esefue el motivo por el que sejuntaron el Xabarín R.C. y elEuita R.C. y formaron el actualequipoMuralla R.C.

Actualmente, este equipo estáformado por diferentesjugadores en varias categoríasy es el equipo de mayor éxitoen Lugo. Ganó campeonatosmuy importantes que hicieronhistoria en la provincia deLugo.

EXPERIENCIAS.A lo largode estos años hubo numerososjugadores que han formadoparte de estos equipos,autenticos pioneros cuando elrugby apenas era conocido ennuestro país, menos en Lugo.Oscar Poy fue uno de estosantiguos jugadores. Él afirmaque "el rugby, un deporteconocido como "bruto", haygente que piensa que es malo,por prejuicios, pero hay otraque piensa lo contrario". Él noscuenta que en el año 1983 yahabía equipos en Lugo, elXabarín y el Euita. Dice que éljugaba en el Euita y en el CDUde Santiago, pero que el máspopular fue el Xabarín quejugó la final de la Copa Fira. ElEuita comenzó a jugar en elcampo de fútbol de Nadela,mientras que el Xabarín en elcampo del Lombao. Luegojugaron enAs Gándaras.

El rugby, deporte de compañerismo,nobleza y habilidadEl equipo Muralla Rugby Club de Lugo, a traves de uno de sus antiguosjugadores, nos recuerdan cómo fueron los inicios del rugby en Lugo

El equipo Muralla Rugby en plena disputa de una touche, o saque lateral, contra el Pontevedra Rugby

N. BARREIRO / OUTEIRO

El rugby se originó enInglaterra en 1823 creadopor el estudiante WilliamWebb Ellis. El juego surgiócuando el estudiante hizotrampa en el fútbolrudimentario, tomando elbalón con las manos.Los jugadores que hay enun campo son quince: dospilieres, un talonador, dossegundas lineas, dosflankers y un cierre. Estosson los delanteros.Además,el resto de los jugadores sonllamados zagueros: unmedio melé, dos alas, unapertura, dos centros y unzaguero.Lo que se llama "gol" enfútbol, en rugby es unensayo. Para marcar unensayo hay que posar elbalón en el suelo de la zonamarca rival.El ensayo normal valecinco puntos, mientras queel drop vale tres. Al hacercada ensayo tienes derechoa tirar a palos para realizarla conversión, que vale dospuntos. Un partido de rugbydura ochenta minutos,dividido en dos partes decuarenta. Hay un descansode diez minutos.

DESTACADOS. Losmejores países en rugbyson: Nueva Zelanda,Sudáfrica, Australia,Irlanda, Francia, Inglaterra,oArgentina.A nivel de clubes, Europaposee dos de las ligas másfuertes, tanto rugbísticacomo económicamente, delmundo: la Premiershipinglesa y el Top 14 francés.Los equipos de rugby másfamosos son los conocidoscomo All Blacks por serdobles campeonesmundiales.Para el recuerdo queda lapelícula "Invictus" querepresentaba la victoria dela Sudáfrica del apartheiden el Mundial del año 1995,en el que fueron anfitriones.

Qué es el rugbyy quienes sonlos másdestacados

El escudo del actual equipo lucense de rugby Muralla

Una de las primeras plantillas del Xabarin Rugby Club.

| SECCIÓN | DEPORTES |

Page 19: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

PEDRO FERNÁNDEZ

En el colegio discutimos sobre llevaruniforme o no. En nuestro centro no lollevamos. Yo estoy en contra y en lassiguientes líneas os explicaré por qué.A veces se puede romper y puede serque en la tienda no haya otro igual. Esmás caro porque solo sirve para elcolegio. También creo que es sexista

porque las niñas suelen llevar falda ylos niños pantalón. Impide a losalumnos la libre elección de usar laropa que quieran, tanto por gusto comopor comodidad. Se identifica eluniforme normalmente con aquellos

colegios de carácterprivado o religioso. Además va encontra de la libertad de expresión y delpensamiento crítico. Pienso que seríaimposible jugar al escondite porquetodos vamos igual vestidos y

confundiríamos a nuestros amigos conotros alumnos. Además, solo podríamosllevar nuestra ropa común los fines desemana, lo cual es muy poco tiempo.Cambiarse de ropa constantementepara volver a ponerse la misma es muycansino. A todos los niños les gustadivertirse y probar estilos diferentes. Laelección de la ropa es algo que losniños deben tener para madurar ycrecer normalmente. Aunque loprimero es la educación, lo que hedicho antes también es muy importantey no hay que olvidarlo.

Uniforme escolar: si ou non

| SECCIÓN | OPINIÓN |

ANDREAMAYO

La opinión por la que opto es que sontípicos de los colegios privados. Enalgunos colegios a las niñas no les danla opción de escoger falda o pantalón.Son sexistas, es como los colores, rosapara niñas y azul para niños. Si solofuera por la falda… ¡Son carísimos! Ylos uniformes obligan al colegio a tenerun escudo determinado. Pero no todoel mundo opina igual: sí porque me

gustan las faldas; no porque es muycaro, porque llevan calcetines como losde fútbol...Además, en un colegio sin uniforme,los/as niños/as tienen más libertad queen un colegio con él. Los que opinanque sí, dicen que el fin de semana essuficiente para llevar la ropa favorita,

pero los que optan por la eleccióncontraria, comentan que no te vas aestar cambiando de ropaconstantemente.Yo opino que los uniformes son sexistasy las niñas cuando llevan falda vistencalcetines por la rodilla, igual que losde fútbol.

Y yo me pregunto: ¿Qué es esto, unequipo de fútbol, o un colegio?Hablando de jugar…¡sería imposibleencontrar a tus amigos en el escondite!Por suerte, en mi colegio no vestimosuniformes, y yo espero que siga siendoasí. Por lo menos hasta que me marcheal instituto, auque me gustaría tener lalibertad de poder escoger la ropa quequeramos lucir ese día o cualquier otro.La diversión a la hora de jugar alescondite es más divertida pudiendointercambiar las chaquetas con elcompañero que tu desees.

NOALÓPEZ

Na nosa clase andamos a discutir selevar uniforme ou non. Cada neno tena súa opinión. A min gustaríame poderlevalo, pero hai xente que opina ocontrario. Unha das miñas razóns é quecando te ergues pola mañá non tes queandar rebuscando no armario eademais a min gústanme moito as

faldas. A verdade é que sale máisbarato porque non tes que andarmercando roupa nova de seguido ecando non che sirva pode ser usadapolos teus curmáns ou familiares.Cando o colexio realice algún tipo desaída ningún neno se perderá, xa que

todos van vestidos igual. Ademais haicolexios públicos que tamén o levan.Na escola ninguén se pode rir deninguén porque todos imos iguais cocal non hai discriminación pola roupa.Hai xente que di que o fin de semananon é suficiente para levar a túa roupa,

pero eu creo que si que é porque se chegusta moito algún pantalón ou algunhacamiseta non a ensucias nin a rompesporque non a usas no colexio.A pesar do que outras persoas digan, ouniforme non é sexista, xa que ambosnenos ou nenas poden levar falda oupantalón. A min gustarÍame que forade cor vermella con grabata comoaparece na imaxe.Por todo isto, gustaríame que no meucolexio puxeran o uniforme peroteríamos que estar a maioría dacordo.

ANTÍABAAMONDE

Os nenos de 5º de Primaria do CEIPLaverde Ruíz andan a discutir se sedebe levar uniforme ou non. A maioríavota afirmativamente e unha minoríaopta por non levar uniforme. O peor detodo é que algúns nenos non respetanaos demais nas súas opinións.A pesares do que outras persoas digan,o uniforme non é sexista xa que existea posibilidade de poder levar falda ou

pantalón. A min paréceme que seríaboa idea levar uniforme porque creoque virían máis nenos a esta escola. Asítampouco nos costaría tantos cartosmercar roupa e teríamos que comprarsoamente o uniforme. Tamén sería boporque non racharíamos a nosa propia

roupa e nos duraría moito máis tempo.Algúns dos que non queren levalo éporque lles da vergoña. Eu creo que éunha tontería sentirse así porque vas aunha escola e non vas de festa. Aalgunhas nenas non lles gusta porquehai algún uniforme femenino que leva

calcetíns altos e parecen medias dexogar ao fútbol. Tamén non querenlevar uniforme porque din que é moicaro. A miña opinión é que é máis carocomprar a roupa para todo o curso.A min o uniforme gustaríame que tiveraunha falda, medias azuis, uns zapatosblancos ou azuis máis unha camisetablanca con algún tono en azul xuntocunha chaqueta que fora do mesmocolor.Para concluír, eu creo que o de levaruniforme habería que decidilo nunhavotación de pais. polo tanto actuar enconsecuencia.

SI Ó UNIFORME

A COMODIDADEDO UNIFORME

UNIFORME NO

LALIBERTADDELGUSTO

Page 20: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

XIANAFRAAna vivía con catro irmáns.Era a máis pequena e a máisegoísta.A súa nai díxolles:­Tedes que facer a carta dosReis Magos, pero non podedespedir máis dun agasallo.Ela sentouse e empezou aescribir a carta, pero pediumoitas cousas. A súa naiafirmou rotundamente:­Tes que cambiar a carta.

Ela negouse e marchoucorrendo á súa habitaciónenfadada.Era pola mañá, espertou ebaixou a mirar que lletrouxeran os Reis. Abriu osagasallos, e despois de xogarun anaco, entroulle fame.Foise a comer á cociña e depronto os xoguetes cobraronvida. Non paraban de agobiaraAna dicíndolle:­Ana dame de comer.

­Ana non te vaias.­Ana xoga comigo.­Ana cámbiame de roupa.­Ana dame de beber.Ela espertouse asustada esobresaltada e o primeiro quefixo foi cambiar a carta. Enrealidade todo fora un soño.Desde aquel día,Ana aprendeua disfrutar do que tiña e a nonpedir tantas cousas. Comezoua valorar todo, por pouco quefose.

Ana e os seus desexos

ISARALONGARELA­Avó, cóntasme un conto?­Bueno, vale. Vouche contarunha historia que sucedeu faimoitos anos dunha nena datúa idade que salvou o Nadal.Chamábase Valeria.Moi preto de aquí, unhabruxa malvada chamadaTriksy quería desfacerse doNadal porque estaba farta deque nesas datas tódolos anosestivésemos felices.­Ja, ja, ja­ ría Triksy ­con estefeitizo farei que todos seolviden do Nadal!Valeria chegaba do colexio.Era o día de adornar o árbore!Pero cando chegou, levouseunha desagradable sorpresa.Según entrou berrou forte.­Onde está o árbore?­Que árbore?­ respondeu seupai. E cun comportamentomoi estrano alonxouse dela.Valeria cavilou un bo cachoe pensou:­Isto é cousa de Triksy!Despois, ocurríuselle unhaidea. Iría visitar ao magoMerlín, un mago da súaconfianza.O camiño era traicioneiro:silvas, enredadeiras e pontescolgantes a punto dedestruírse.

Cando por fin chegou aocastelo de Merlín, contoulleo que pasara. El, por sorte,non estaba enfeitizado.Merlín preparou a súamochila con comida, algunhaque outra manta térmica,roupa e, por suposto, a melloramiga dun mago, a súavariña máxica. Xusto despoisemprenderon a viaxe.A aventura acababa decomezar.­E o resto, avó?­É outra aventura que checontarei cando veñas outrodía.Agora vaite, que te estanchamando.­Adeus avó!

O feitizo de Nadal

Abruxa Triksy

NUNOVALLEJOHace mucho tiempo en unaciudad pobre y solitaria vivíaun niño que quería visitar aPapá Noel. Su problema eraque no tenía dinero pararealizar ese viaje. ¡Estaba tanlejos! Este era el sueño detodos los niños que allíhabitaban.Un día antes de Navidad unoselfos vinieron y raptaron a susfamiliares. Los pequeños sequedaron solos en el pueblo.Decidieron juntarse yempezaron a buscarprovisiones para irse de aquellugar y encontrar a sus padres.Los elfos habían dejo todo unanota que decía : "Si a vuestrasfamilias queréis encontrar, elcamino al Polo Norte debéishallar"Los niños y niñas se pusieron

muy contentos por saber dóndeestaban sus padres, pero nohabían pensado lo mucho queles costaría llegar hasta ellos.Todos juntos emprendieron elviaje. Tras recorrer unoskilómetros, llegaron a una casaen la que vivían unas personasque parecían tener muchodinero. Llamaron a la puerta yles abrió una mujer muyamable. Les preguntó quéhacían allí, y sobre todo, porqué estaban solos. Entonces losniños le contaron todo loocurrido. Tras escucharlos, losinvitó a dormir en su casa y lesprometió que al día siguienteun barco los llevaría al PoloNorte.Un nuevo día comienza y losniños se preparan paraemprender el viaje que losllevará hasta sus familias.

Cuando llegaron al lugarindicado fueron hacía una luzque salía por la ventana de unagran casa. Llamaron a la puertay les abrió Papá Noel. Losniños le contaron la historia desu viaje y le pidieron ayuda.Subieron a su trineo y mientrasvolaban Papá Noel les dijo quelos que habían raptado a suspadres eran los elfos que vivíanen el Polo Sur. Pusieron rumbohacia su guarida. Pasaronvarias horas hasta que llegaronal lugar indicado. Los niños seescondieron en el trineomientras Papá Noel, con suspoderes mágicos, se coló en lacasa y liberó a sus padres.Para los pequeños fue su díamás feliz porque además deconocer a Papá Noel, volvíana estar con sus familias.

Secuestro

| SECCIÓN | LITERATURA |

RELATOS DE NAVIDADLos cuentos navideños más tenebrosos y curiosos jamás contados

YAGO LOURÉSHabía una vez un niñollamado Ramón. Era un niñode 10, alto y con el pelo decolor zanahoria. Era muymadelucado, egoísta ygrosero. Sus padres estabanmuy enfadados por las notasdel colegio. Un día antes deNochevieja fue con suspadres al supermercado ahacer las compras navideñas.El día de Nochebuena seportó fatal. Castigado, se fuea dormir. En la mitad de lanoche apareció su "fantasmade las navidades pasadas".Le llevó al momento en elque era pequeño. Era unllorón y un molestón.

­¡Buaa!­ lloraba.Al ver todo eso comentó:­Bah, ese no soy yo.­Sí, lo eres.­ respondió elfantasma.­¿Ya has aprendido algo?­No, y no me das miedo.Se despertó y bajó a beberagua. A continuación semetió en la cama. Después,llegó el segundo fantasma, elde las navidades futuras.Cuando aparece esefantasma sabe lo que lepuede pasar y, aunquetodavía le recibe enfadado,se arrepiente y se da cuentade que su vida puedearreglarse desde el principioy ser mejor persona.

Ramón y su Navidad

Page 21: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

ANÓNIMO/OUTEIRODEREI

Fai moito tempo, onde seconstruiría o futuro colexioLaverde Ruíz, había un casteloonde vivía unha fada á que lleencantaba os rapaces. Polocastelo merodeaba unha lendafantástica e misteriosa.Esa fada era moi fermosa. Tiñaos ollos castaños, o seu peloera moreno e levaba un vestidoprecioso de cor rosa. Un díainvitou aos rapaces ao seucastelo. Cando merendabanescoitaron un ruído que viña dacociña. Todos os rapaces, moiasustados, asomáronse á portamedio aberta. Alí, atopáronsecun trasno que tiña unha notaque dicía:­Marchádevos de aquí nonaguantará ninguén. Os que sequeden, terán unha mortesúpeta e dolorosa. Debaixo,nas alxubes, hai un monstrocon cabeza de aguia, ás dedragón, cornos de vaca e corpode serpe. Coidado, lanza lumee pódese facer invisible!­

Un dos rapaces sacou un librode lendas e dixo­Ese animal chámasePetrogrífo­ berrou un rapazasustado.­Non vos preocupedes. A esabesta sei como matala­ dixo afada.­Como?­ preguntaron osnenos.A fada déulles un mapa quepoñía: "Espada de Numbani, oarma ideal".Os nenos e a fada percorreronun longo camiño para atopar aespada. Cruzaron un bosquecon serpes, aguias e xabalíesata que conseguiron a espada.O arma era verde e moi lixeira.Voltaron ao castelo. Omonstruo rompeu os barrotesdo cárcere. Escoitáronse ruídosestranos e, de súpeto, todosescoitaron máis ruxidos, osnenos asustáronse e a fadadixo:­Non vos preocupedes,matarémolo.A fada, ao dicirllo, deulleconfianza aos nenos.

Entón todos foron buscar aomonstro. Ao atopalo, a fada,colleu a espada. Pero omonstro, con medo de morrer,díxolle:­Por favor, non me mates. Nonquero facer dano a ninguén.Ela, despois de cavilar unpouco, pousou a espada nochan e fixo un acordo comonstro que consistía en quesi o bicho axudaba á fada e aosrapaces a construír a escola, abesta non sería matada nindesterrada.Petrogrífo pactou con ela ecomezou a construír a escolaao día seguinte. Cando a escolase edificou, a fada e o monstrofixéronse mestres.Eles contrataron a máismestres e cociñeiros para quea escola se fundara. Aquelabesta tivo unha idea queconsistía en axudar aos rapacespobres e fundar escolaspúblicas para que nonquedaran sen educación.Hoxe en día, os seus espíritosseguen rondando pola escola,

A lenda que fixo historia noLaverde RuízConta a lenda que no lugar onde actualmente se atopa a escolasucederon cousas incribles. Un grupo de rapaces reconstruíu o queposiblemente alí sucedeu

Adesexada Espada de Numbani protagonista da lenda

XIANAFRA/OUTEIRO

En San Fiz de Paz, parroquiapertencente ó concello deOuteiro de Rei, hai noscampos grandes penas quedan un aspecto especial emístico a esas terras.Con referencia a estasgrandes e especiais penas,existe unha lenda repetidaque tivo lugar no alto daparroquia, concretamente nolugar de Pena de Hedra.Nese lugar, hai moitosséculos, tantos que falamosde cando vivian os mouros enGaliza, contaban que chegaraun mouro á parroquia de SanFiz que era seguidor deMahoma.Nesa época nestas terrasnunca se vira un home comael. Aquel home, conta alenda, sufría unha condeapola cal tiña que permanecernesas terras obligatoriamentee en cada noite de lúa cheatiña que abalar a pedra da

Abaladoira, que se atopa noalto da parroquia na pena deHedra.En Pena de Hedra aínda nonsabemos se a pedra de abalarexistiu, pero si podemos verunha pequena capela na quese celebra a festa da PenaHedra no mes de setembro.Na parroquia de San Fizexiste un lugar chamadoAbeladoira que non sabemosse ten relación coa lenda.Manuel María soupo destelenda despois de ler o"Cancioneiro da Terra Chá"de Isaac Riel Carballo eescribiu un artigo sobre ela.En definitiva, temos unpatrimonio histórico do quemoitas veces nos olvidamospor completo. Protexelodebería ser unha prioridadepara a nosa sociedade,ademais de dalo a coñeceraos mais xoves para que bencedo aprendan os seus orixese a historia da súa contorna.Nas nosas mans está.

Outra lenda mais: estavez en San Fiz de PazNas parroquias de Outeiro de Reimedran lendas de orixe incerto

Un dos mouros que é posible que chegara a Pena de Hedra

| SECCIÓN | LITERATURA |

Page 22: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

REDACCIÓN / OUTEIRO

La Bella y la Bestia, dirigidapor Bill Condon y creada porGary Trousdale y Kirk Wise,es una película basada en lahistoria de dibujos animadosde Disney. Los actoresprincipales son EmmaWatsony Dans Stevens.La película trata de un prínciperico y avaricioso que vivía enun palacio en las montañas. Undía, una vieja llegó a palaciointentando refugiarse de latormenta. Para poderestablecerse allí, ella le dabauna rosa a cambio, pero este larechazó. La vieja, enfadada,hizo un conjuro que consistíaen que si antes de que cayera elúltimo petalo el príncipe noestaba enamorado, seconvertiría en una bestiaeternamente.Por otro lado, Bella era unacampesina muy conocida en supueblo por su sabiduría. Un díaquedó prisionera en el castillode la bestia intentando darlelibertad a su padre que habíasido prisionero. Bella se haceamiga de los personajesfantásticos del castillo y,descubriendo el verdaderocorazón de príncipe humanoque poseía la bestia, se hacenamigos y se enamoranrompiendo así el conjuro.Dentro de la propia películasuceden hechos fantásticos ymisteriosos.He aprendido muchas cosasviendo esta película y se larecomendaría a los niños yniñas que desearan hacer lomismo que ella.La mayor enseñanza es que nodebes dejarte llevar por cómosea el físico o por cómo sea lapersona por fuera, sino pordentro.Las escenas, los personajes ylos vestuarios, me impulsarona meterme en el mundo de lapelícula y ahora vuelvo almundo de la fantasía.La película es muy románticay la actuación de los personajeses sobresaliente.

CHARLIEYLAFÁBRICADE CHOCOLATE. WillyWonka, un chocolatero, invitaa cinco niños a la fábrica dechocolate con el propósito deencontrar a un heredero. En lavisita a la fábrica descubre quelos niños son unosmaleducados, egoístas ymimados. Todos menosCharlie. Willy Wonka lepropone a Charlie quedarsecon la Fábrica. Charlie, alnegarse, le hace ver a WillyWonka que lo importante no esel éxito sino la familia.La película es creativa.Algunas partes son divertidaspero tiene escenasexcesivamente largas.Podríamos ponerle losadjetivos de fantasiosa,alucinante e interesante.Realmente apetece seguirviendo más escenas.Los efectos especiales sonincreíbles. Ademas, elvestuario de Willy Wonka esextravagante, pero igualmenteatractivo.Es una película querecomendaría a todos los niñossin excepción porque esdivertida y original ya que sebasa en una idea básica: loimportante no es el dinero ni eléxito sino la familia. Da unmontón de enseñanzas.

LA PUERTA DELINFIERNO. La puerta delinfierno es un libro deaventuras. El protagonista esun niño llamado Sam que semuda a una casa. Saminvestiga la casa y en el desvándescubre una trampilla que daacceso a un subsuelo. Él seadentra y cuando llega al finalde un pasillo se encuentra unapirámide de cristal. Sam, muyasustado, se adentraaccidentalmente por un túnelde acceso al futuro.Lo que nosotros creemos que

el futuro será un mundo mejor,en este libro no es así, es unmundo de pura desigualdad.Loque te da ánimo a seguirleyendo. Este libro te enganchaen cada página y al estarescrito en primera persona teda la sensación de estar en eselugar.Yo se lo recomendaría a lagente que le guste la aventura,el misterio y la emoción ya queeste libro contiene estoselementos. Me pareceinteresantes y realmenterecomendable.

Libros o películas: las mejorescríticas para el gran públicoUn grupo de alumnos de 5º han realizado críticas en profundidad de diversos libros ypeliculas de actualidad. Las obras clásicas vuelven a estar de moda

EmmaWatson y Dans Stevens son los protagonistas de la película "La bella y la bestia"

Johnny Depp es protagonista de esta película

REDACCIÓN / OUTEIRO

Este libro trata sobre unaniña de 11 años que estácelebrando la Navidad consu familia y cada díaescribe lo que le ocurre enun diario azul. Poco a pocovan ocurriendo aventuras.Me gustó mucho este libroporque es muy original, susdibujos son muy bonitos einformativos y sus letrasson del tamaño adecuado,lo que facilita su lectura.El autor es PasqualA laponty las ilustraciones deMontse Español Rodié . Yorecomendaria este libro aala personas que les encantaleer,Yo recomendaría este libroa las personas que lesencanta leer, entretenersecon todas sus aventuras yles guste la Navidad.

ESMERALDINA, LAPEQUEÑADIFUNTA.En le medio Salvaje Oesteestá el hotel Fantastique. Ensus cocinas habitabaEsmeraldina, que era muyfeliz con su abueladayudándole y aprendiendomuchos trucos. La vidatranscurrió con normalidadhasta un día Esmeraldinafalleció. La noticia de sumuerte corrió por todo elhotel y empezaban a llegardifuntos de todas laprocedencias dispuestos ainstalarse. Esmeraldinatenía que aprender a ser unafantasma de verdad. Paraello contará con la ayuda deLady Horreur, una peculiararaña francesa que seconvertirá en la mejoramiga y maestra y Nicotinauna vaquera que temía enllevarla a su nuevo lugar.Ami este libro no me gustóporque los dibujos danmiedo y la letra me gustaríaque fuera más pequeña yque tuviera más emoción.El libro, en todo caso, se lorecomendaría a los niños yniñas que les gusten lascosas de miedo.

¿Quién letiene miedoaMorgana?

| SECCIÓN | OCIO |

Page 23: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

WILLIAMROS / OUTEIRO

Un drone es un vehículo aéreono tripulado. En la actualidadtiene diferentes funcionesfundamentales dentro de lasociedad, que van desdepropuestas comerciales hastael rescate de personas.Para hacer este reportajehemos recurrido a un piloto dedrones profesional que nosaportará su experiencia en elmundillo sobre este interesantetema. Su nombre es EstebanRos.El piloto nos comenta que"pilotar drones es unaexperiencia muy divertida yenriquecedora porque no solohay drones para hacerfilmaciones o fotografías sinoque también hay drones decarreras para pasar un buenrato con los amigos o con lafamilia".Al meterse en este mundo,aparte de pilotarlos, se acabatambién aprendiendo amontarlos y a programarlosdesde cero para que realicenlas funciones que uno quiera.Es posible que realicen unasmás importantes como lafilmación o la fotografía osimplemente sirve para hacerpiruetas con ellos."En mi familia aparte de ser untrabajo es un hobby: mi mujeres la operadora de cámara ymis hijos ya están en estemundo de los drones ya que mihijo mayor pilota su propiodrone de carreras y ya hamontado su propio drone desdecero" comenta Ros.

Es un hobby del cual se puedeempezar desde muy pequeño,ya que hoy en día en elmercado se venden dronespequeños para empezar queson bastante fáciles de manejary asequibles economicamente.En este momento las unidadesde las que dispone son elYuneec Q500 4K, elHexacóptero Tarot 680 Pro, elClon Dji Inspire, (formado porpiezas de una impresora 3D) yun dron Frame 250 FPVRacer.Existe una gran gama deaparatos en el mercado.

MANEJO. El piloto de dronesafirma que "es difícil pilotarlosporque el sistema de pilotajees muy complejo, pero una vezlo tienes dominado es muyplacentero hacerlos volar".Al llevar muchos controles ycomo cada control sirve paramaniobras diferentes, lacomplejidad se veincrementada. Uno es parahacer que suba en vertical, otro

para que gire sobre sí mismo yotros para los movimientos dedelante a atrás y de derecha aizquierda.El Yuneec Q500 4K tiene unaestabilidad que no escomparable a ninguno de losotros drones y la cámara quelleva puede hacer grabacionesen calidad de 4K. Gracias a latransmisión de video en directoes como si uno estuviera unomismo en el aire.

LOCALIZACIÓN. Algunasde las características generalesson el GPS con el sistema de

geolocalización porcoordenadas con el que seconseguirá localizarperfectamente el drone en cadamomento. Los dispositivos coneste sistema nos permitiránintroducirle previamente alvuelo las coordenadas delmismo para que vaya demanera autónoma.El altímetro "nos indica conexactitud la altura respecto al

nivel del mar a la que seencuentra en todo momento".

COMPRA. Previamente a lacompra hay que asegurarse deque el aparato elegido esadecuado para el nivel yexperiencia de cada uno. Paraaprender trucos más difícilescomo loopings o lanzados sepuede acudir a una escuela deaeromodelismo dondeperfeccionar tu nivel mediantela realización de cursos.

PRESTACIONES. Puedenalcanzar entre 100 y 150

kilómetros por hora y lasensación que dan es de muchaadrenalina ya que "en casitodas las carreras de dronessiempre suele haber accidentesy caídas por calcular mal ochoques contra otros drones"A Esteban Ros lo que más legusta es "pilotarlos a ras delsuelo y tomar fotografíasaéreas, sobre todo cuando seestá rodando en un prado".

Los drones han venido para quedarseUn drone sobrevolando nuestro espacio aéreo. WILLIAM ROS

WILLIAMROS

Es complejo conseguir elcarnet de piloto de dronesya que "consta de 11exámenes y el último es de100 preguntas con tiempolimitado de 30 minutospara hacerlas. Solo sepueden hacer mal un 20%de las preguntas (si es elnivel avanzado)".Con ese certificado sepuede pilotar drones dehasta 25 kilos, pero antes deeso se tiene que obtener uncertificado médico especialpara pilotos de PLT(aviones privados). Porúltimo hay que examinarsecon cada drone que se vayaa usar."En mi caso me tuve queexaminar de tres. Tanto hayun examen de texto sobrelas especificaciones de laaeronave como un examende práctica donde te obligana hacer varias maniobraspara comprobar tu reaccióny que controlas el dronecomo si fuera unaextremidad más de tucuerpo".En caso de dar un consejo aun novato "no sabría quedrone recomendaría porqueinfluye mucho el gasto quequeremos hacer, pero paraprincipiantes escogería undrone que no superase los100€. Según vayamosavanzando iríamoscambiando de drone.Quizás un Cheerson CX20,ya que este drone disponede GPS y los motores sonsin escobillas."Ros aconseja a los másavanzados "que utilizaranel Yuneec o el Phantom yaque son muy similares encalidad y precio. Estosrondan los 1600€. Paraaquella gente que seaprofesional les aconsejaríael DJI Inspire 2, ya que traeunos sonares para evitarobstáculos". Lo peor detodo es que este drone yasale por más de 6000 Eurosaproximadamente.

Cómoiniciarse en elmundo de losdrones

El drone de Esteban Ros hecho a mano. WILLIAM ROS

| SECCIÓN | TECNOLOGÍA |

Page 24: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

| SECCIÓN | VIDEOJUEGOS |

Page 25: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

| SECCIÓN | ## |

Page 26: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

N. FERNÁNDEZ / NEWYORK

Los alumnos de la EOI deLugo viajaron a NuevaYork enun viaje turístico para aprendermás inglés y comunicarse congente nativa de allí. Elprofesorado, Verónica yFátima, junto con laadministradora del viaje, Ana,vinieron con nosotros paraexplicarnos al detalle cadaparte de NuevaYork.Cada edificio que se veía ovisitaba se explicaba en esemomento, como el DakotaBuilding. El Dakota Buildinges un edificio en el que, pordesgracia, el 8 de diciembre de1980, John Lennon fueasesinado. Cinco años despuésde su muerte, su queridaYokoconsigue el permiso del Estadode NY para hacer unrecordatorio en Central Park.El mosaico, llamado“Strawberry Fields”, unacircunferencia con el título deuna de sus obras más bonitas yreconocidas de él: “Imagine”.Hace muchos años, antes de sumuerte, John Lennon setrasladó a NY con Yoko, sumujer. Escogieron el edificioDakota Building donde pararesidir se necesita la

aprobación de todos losvecinos residentes.Mark David Chapman, unfanático de Lennon, habíasoñado en asesinarlo muchasveces. Así fue como viajó aNY para hacer realidad susueño. El primer encuentro conél fue en Central Park, dondele pidió un autógrafo, que Johnrechazó y horas después, en

una rueda de prensa, Johnmoriría a manos del fanático.Otro de los edificios que nosenseñaron fue el Saint John theDivine o San Juan el Divino.Esta catedral tiene libertad deculto y un donativo voluntariopara ayudar a que la catedral semantenga en pie.Además, nos estuvieronhablando sobre St. Patrick`sDay (17 de marzo) que es elsanto de Irlanda y queactualmente casi lo es de NY.La comunidad cristiana lo hizosanto porque Patrick fue capazde sacar todas las serpientesque hubo en Irlanda. El caso esque ahora, gracias a este hecho,hay un día de fiesta que es elSant Patrick`s Day que hacehonor a este señor. Pero, ospreguntaréis, ¿qué tienen encomún Irlanda con NY?El pueblo irlandés fue unpueblo emigrante. Cuandollegaron a NY trajeron consigosus costumbres como lacelebración de este día tanconocido en esta ciudad.El 11 de septiembre de 2001fue un día muy duro para todoslos americanos, pues seprodujo uno de los mayoresatentados de la historia, elchoque de dos aviones contra

las dos Torres Gemelas..Murió mucha gente, ya que enesas torres había miles depersonas de todo el mundotrabajando en oficinas. Enhonor a ellos y a los cuerpos delos bomberos y la policía,hicieron dos piscinas enormesen el lugar donde estaban lastorres. Además, tallaron losnombres de todas las víctimasen ellas. Además, hay unaespecie de museo­memorialpara recordar estos hechos ypara concienciar a las personasde que no vuelva a ocurrirjamás.En este triste suceso hay quedestacar la Trinity Church, unaiglesia situada muy cerca de lastorres que quedó intacta.Esllamada la Iglesia del Milagro.También fuimos al distritofinanciero, llamado WallStreet, que es una parteesencial para la ciudad de NY,ya que mueve una gran partede la economía mundial. EnWall Street hay una figura deun toro. Se dice que esteapareció sospechosamentedelante de la bolsa comoprotesta contra ella.Ahora estásituada en otro lugar y dicenque da suerte tocarle lostestículos, razón por la que está

lleno de turistas.Un edificio muy curioso esel Flatiron Building (edificiode la plancha por su formaesrecha y triangular) queoriginalmente fue llamadoedificio Fuller. Era uno de losedificios más altos deNY cuando finalizó suconstrucción en el año 1902.El Flatiron se encuentra en unamanzana triangular, limitada alsur por la Calle 22, al oeste porla Quinta Avenida y al estepor Broadway.NY, además de por losedificios, también es famosapor las películas rodadas enella.Algunas de ellas son “LosCazafantasmas y "El Día deMañana” dos películas rodadasen la NewYork Public Library.También se rodaron: Chips,Expediente X, Vigilados, ymuchas más en la GrandCentral Terminal.En una pequeña parte deManhattan se encuentra LittleItaly, que es la pequeña ciudadque queda de Italia en NY.Antiguamente, Little Italy erauna gran ciudad hasta que lositalianos fueron dejandoManhattan. Ahora, gran partede ella, fue absorbida porChinatown.

NuevaYork, un recuerdo inolvidableAlumnos de la EOI de Lugo viajan a Nueva York para conocer la Gran Manzana

Vistas desde el impresionante Empire State Building.

Grandes obras dela ingeniería

El Empire State es eledificio más alto de NY,después del One WorldTrade Center. Esterascacielos fue el edificiomás alto del mundo desde1931 hasta 1972 con 443m de altura. Tiene 102plantas y terminó suconstrucción en 1931 conun coste de más de 40millones de dólares.La Trump Tower no es tanalta pero está deactualidad. Es una grantorre de 202 m. situada enla Quinta Avenida quetiene muchos restaurantesen la planta baja. Pareceser que está hecho conoro, pero en realidad eshormigón pintado.

| SECCIÓN | VIAJES |

Page 27: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

| SECCIÓN | VIAJES |

NICOLÁS F. / NEWYORK

En esta representaciónfotográfica les mostramosalgunos de los edificios másimportantes que visitamosen Nueva York. Tambiénpodemos ver cómo se vivey se siente uno en estaincreíble ciudad. En caso dequerer vivir en Manhattanpuedes llegar a pagar por tupiso un total de 125.000dólares anuales. Cada díaviajan muchísimas personasa NuevaYork, ya que dicenque es la ciudad que nuncaduerme. Es decir, día ynoche está llena de genteandando y visitando estamaravillosa ciudad.

NuevaYork,la ciudad quenuncaduerme

Page 28: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

ALBAUXÍARUÍZ

Las siete Maravillas delMundo antiguo fueron unconjunto de obrasarquitectónicas y naturales queasombraron a la Humanidad,por eso se han catalogadocomo maravillas dignas dealabanza a través de lostiempos. Son siete porque losgriegos decidieron que elnúmero primo más alto era elindicado. El pintor neerlandeśMaerten van Heemskrerckpintó en el siglo XVI sieteviñetas representando las sietemaravillas.Los restos de estosmonumentos difieren entreellos. Mientas unos seconservan casi en su totalidad,otros ya no existen. Ni siquierase tiene certeza de que hayanexistido.El misterio alrededor de estassiete Maravillas del Mundo esmuy grande, fruto de habersetransmitido a travÉs de lostiempos. La línea entre realidady misterio es muy fina y dificilde diferenciar.

GRAN PIRÁMIDE DEGUIZÁ. En primer puesto nosencontramos con La GranPirámide de Guiza que fueconstruída por el Faraón Keopsy hallada en Egipto (Guiza). Sufinalidad se desconoce todavíahoy. Fue acabada alrededor delaño 2.570 a. C. Su sistema deconstrucción no se conocebien del todo, pero parece quefue a base de construír rampasy empujar bloques de piedracon troncos. En todo caso esaun bastante misterioso.

JARDINES COLGANTESDE BABILONIA. Nosencontramos con estafantástica maravilla ubicada enBabilonia, el país actualmenteconocido como Irak. Fueconstruído en el siglo VI bajóel mandato de Nabucodonosor.Se solían plantar plantasfrutales regadas con el agua dela orilla del rico y fértil ríoEúfrates.

TEMPLO DEARTEMISA.Nos encontramos con elmajestuoso Templo deArtemisa, ubicada en Éfeso,que ahora es Turquía yconocida como Diana para losromanos. Fue empezada aconstruír por el rey Creso deLidia y su edificación duróalrededor de unos 120 años.

ESTATUA DE ZEUS. Lacuarta maravilla es la Estatuade Zeus en Olimpia, esculpida

por Fidias. Olimpia es lo quehoy se conoce como Grecia yen su día fue cuna delolimpismo, es decir, dondesurgieron los Juegos Olímpicosde la antigüedad. La estatua seperdió en el siglo V.

MAUSOLEO DEHALICARNASO. Nosencontramos con estafantástica mole ubicadatambién en Turquía,concretamente en la localidad

de Bodrum. Fue pedida porArtemisa, segunda de Carias,que a la vez era su hermana yesposa. Fue una tumba enAsiamenor construída por losgrandes artistas de la épocacomo Piteo, Bryaxis,Leochares, Escopas yTimotheus.En el interior tenía numerosasestatuas de mármol hechas amano que representabanhombres, caballos y un grannúmero de motivos. Se

destrozó la parte superior acausa de un gran terremoto enel siglo VIII.Actualmente aúnquedan pequeños trozos quesiguen siendo una importanteatracción turística.

COLOSO DE RODAS.Después del Mausoleo deHalicarnaso tenemos el Colosode Rodas ubicado en la ciudadde Rodas. El edificio seconstruyó despues queDemetrio Poliorcetes, hijo deAntígono Monoftalmos, fuevencido en una dura batalla. ElColoso fue destruído por unterremoto en el año 226 a. C.Su escultor fue Cares deLindois.

FARO DE ALEJANDRÍA.Por último, este faro estáubicado en la isla de Pharo(Egipto). Servía para dirigir alos barcos y comerciantesapuerto sin que encallasen.También es la tumba deMausolo.

MARAVILLASMODERNAS. Actualmente,hay nueve monumentos que seconsideran como maravillasmodernas: Chitzén Itza, elColiseo de Roma, la estatuadel Cristo Redentor, la GranPirámide China, MachuPicchu, Petra y el Taj Mahal

Las siete Maravillas del Mundo antiguoLos siete sobresalientes monumentos de la antiguedad que son dignas de alabanza. Estasconstrucciones contrastan con las consideradas nueve maravillas del mundo moderno

Imagen de la Gran Pirámide de Guiza en la actualidad

Vista virtual de cómo se vería el Templo de Artemisa.

| SECCIÓN | VIAJES|

Page 29: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

NUNOVALLEJO / ROMA

La bella capital de Italia hasido objeto de nuestra visita.Durante unos días pudimostener la oportunidad de pasearpor las empedradas calles de laciudad que quizá tiene másrestos arqueológicos delmundo. Un verdadero museoal aire libre.

EL FORO. Hay que señalarque los romanos allí dondelevantaban una ciudad trazabandos vías perpendiculares entresí, llamadas Cardo (vertical) yDecumano (horizontal). A cadauna de ellas les añadían otrasparalelas. En el centro de esasvías solía quedar un espacioamplio, lo que hoy sería unaplaza. En él, los romanoslevantaban un templo dedicadoa la Tríada Capitolina y lorodeaban de edificios públicos(basílica, curia…) dedicados ala administración, a la justiciay a las asambleas. El conjuntode estas construccionesconstituía el foro de la ciudad.El llamado Foro romano, antesde convertirse en centropolítico, era un valle pantanosoe inhóspito en donde seenterraba a los muertos. Es elrey Numa Pompilio quiencanaliza las aguas que caendesde las colinas, sanea ypavimenta el lugar paraconvertirlo en un espacio dereunión y celebración. Apartirde ese momento se convirtióen el foro, es decir, centroreligioso, político y comercialde Roma.En la actualidad se conservanrestos de las principalesedificaciones existentes en él.Entre éstas destacan lostemplos dedicados a Rómulo,Saturno y Venus, las basílicasEmilia y Julia y los arcosdedicados a Septimio Severo yTito. Después del esplendor delos primeros siglos, el Foroconoció un largo periodo deabandono y decadencia; decentro impulsor de la vidaciudadana que era, pasó a ser

un montón de ruinasparcialmente transformadas encasas populares. Incluso fuezona de pasto para el ganado.Durante el siglo pasado fuecuando comenzaron las tareasde reconstrucción.

EL PALATINO. Según laleyenda sobre la fundación deRoma, el Palatino es el lugardonde estaba la cueva en la quefueron encontrados Rómulo yRemo junto a la loba que losamamantaba.Esta colina, que se encuentra a50 metros sobre el nivel del

mar, constituye un refugionatural fácil de defender.Desde tiempos remotos se leconsidera una zona residencialen la que vivían las familiasmás nobles y ricas. Fuetambién el lugar elegido porreyes, césares y emperadorespara vivir. A los pies delPalatino se extiende el mayorde todos los estadios de Roma,con capacidad para 200.000personas, llamado CircoMáximo. La zona central,denominada ‘espina’, tenía 204metros de largo y las aurigascon su carro de caballos tenían

que dar la vuelta a la pista ensiete ocasiones. Por diversostestimonios se sabe que lascarreras de caballos eran muypopulares entre los romanos.Durante el año se llegaron acelebrabar unos 240 días decompetición.

EL COLISEO. Es elmonumentomás representativode la Roma clásica. Pudotomar su nombre por unaestatua de bronce que se alzabaen las cercanías, llamado elColoso de Nerón.Durante su inauguración se

celebraron grandesespectáculos en los queparticipó todo el pueblo deRoma y en los que murierondecenas de gladiadores yfieras. Las luchas degladiadores eran lo másadmirado por los romanos. ElColiseo es un anfiteatro concapacidad para albergar a50.000 espectadores con 80filas de gradas y en el que laentrada era gratuita. Todos losespectáculos los pagaban elemperador y los ciudadanosadinerados. Cerca de la arena,en el pódium, se situaban elemperador y los senadores, y amedida que se ascendía, seiban sentando los distintosestamentos sociales, de losmás ricos a los más pobres.El Coliseo también albergóespectáculos como las peleasde animales y las ejecucionesde prisioneros por bestiastraídas de África yAsia.Se calcula que en estos juegosmurieron unas 200.000personas. Además de estasrepresentaciones también secelebraban batallas navalesque requerían inundar la arenade agua. El Coliseo poseía unavanzado sistema decanalización de agua quepermitía llenar y vaciarrápidamente el piso inferior.El terreno sobre el que serepresentaban los espectáculosera una estructura de madera,cubierta de arena y con formaoval. En su parte subterráneaestaba formada por uncomplejo sistema de túneles ymazmorras.

UN GRAN CONJUNTOARQUEOLÓGICO. Endefinitiva, la capital de Italia esel lugar con más estructurasromanas del mundo. Támbienes un lugar que hay que visitaruna vez en la vida. Los treslugares visitados no son másque una pequeña muestra de loque esta ciudad encierra. Romaes una ciudad que sorprende,cargada de historia ymonumentos de toda clase.

La Roma imperial más antiguaForo, Palatino y Coliseo, los tres grandes conjuntos arqueológicos mejor conservados de Roma.Los romanos se sienten orgullosos del patrimonio histórico que la ciudad muestra al visitante

El foro con la montaña Palatina al fondo. NUNO VALLEJO

El majestuoso Coliseo. NUNO VALLEJO

| SECCIÓN | VIAJES |

Page 30: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

ALBARUÍZ / N. FERNÁNDEZ

Nowadays, gastronomy isextremely important all aroundthe world. In countries likeSpain and UK, food is almostconsiderred a religion. Wefound different examples oftasteful dishes in bothcountries. Let's see some ofthem!.We start presenting two veryfamous meals that can befound easily in UK. We are

sure that you know them!

SUNDAY ROAST. Perhaps,it is one of the most iconicBritish meals. It consists in onebarbecue piece of meat,usually beef or pork, servedwith mashed potatoes androasted cooked vegetables.Frequently, broccoli, peas andbeans are the most usual sidesfor this meal. It is accompaniedwith a special sauce in a jug orin the plate itself.

Some people think that thistraditional dish is served in aspecial til. Served it preferablywith gravy.

Fish and chipsIt is one plate that needs cod,haddock or flounder, flour,pepper, salt, oil and potatoes.Fish and chips is a verypopular food in the UK. It is avery famous dish around theand you can find it easily in thecorners of the British cities.To prepare this meal you donot need a lot of ingredients. Itis not a difficult dish to prepareeither.First, wash the fish gently toavoid some dirtiness. Then,mix the flour, the salt and thepepper in a bowl. Pass the fishinto the flour and all themixture. Fry it in the oil andapart, peel the potatoes and cutthem in slices to finish makingsmall and long pieces.Fry the potatoes and servethem with the fish.We are sure that the reader willfeel hungry reading about thesetasteful meals.As a piece of advice, werecommend you to go toLondon and find a traditionalfish and chip place.

Gastronomy all around the worldThis is one example of a tasteful fish and chips meal.

A. R. / N. F.

If we have to underline onetraditional galician meal, thishas to be octopus. Lugo is thecapital of this food, servedfollowing the traditionalrecipe called "Polbo á feira",which has been transferredmouth to mouth across thefamilies during the lastcenturies.The octopus is captured inthe sea and we can buy it inthe supermarket where it issold to the consumer toprepare it in so manydifferent ways.To find local octopus is verystrange. Mainly, this productcomes fromMorrocco.But today we will focus onthe "Polbo á feira" recipe.First, we buy the octopus ofa regular size (3 Kg. more orless). Bigger could be aproblem to cook it. Then, weput the octopus on a table andwe hit it with a piece ofwood. We have to soften itafterwards with boilingwater. The octopus is cookeduntil it is soft. Not very softplease¡ This could tastedisgusting!.At this point, it has to bechopped into similar pieces

with big scissors. It is servedin a small wooden dish andseasoned with oil, salt andpeppers at each one taste.This seasoning is the bigsecret of the old women whocook "Polpo á feira".We canalso add some big cookedpotatoes called "cachelos".Without them the dish it isincomplete.

SPANISH OMELETTE.The omelette is a plate fromSpain very typical here.Someone said that Pamplonawas the first place where thisomelette was cooked.The omelette is done witheggs, potatoes, oil and onion.The good thing is that you donot need strange ingredients.First, we need to cut thepotatoes into thin slices.Next, put the chips into thefrying pan and mix themwitheggs, oil and onion.Add saltgently and put back in theskillet taking several turnsuntil the omelette is made.Some people add to theomelette peppers, chorizo ortomatoes. It depends on yourlikes.You can order omelettes inrestaurants all around Spain.It is the spanish pride.

Polbo á feira and spanishomelette: two legendarydishes

Aplate of Sunday Roast in the table.

These traditional meals are loved byeveryone who tastes them.

"Polbo á feira" from Galicia.

| SECCIÓN | VIAJES |

Page 31: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

| SECCIÓN | HUMOR |

REDACCIÓN / LUGO

El joven artista lucenseEnrique Poy presentórecientemente la colecciónde viñetas humorísticas"Humor se escribe sin H"con la que pretendetransmitir de forma gráficala ironía y la risa fácilmediante dibujos querepresentan situacionescotidianas de la vida real.Para esta colección hacontado con la valiosacolaboración de NunoVallejo que le ha servidocomo fuente de inspiración.

El humoristagráficoEnrique Poypresenta sucolección detiras cómicas

Page 32: LOS SIETE MONUMENTOS MARAVILLAS DEL …...mundo del automovilismo. Durante su carrera ha tenido dos accidentes fuertes, ambos curiosamente en Canarias. El primero de ellos fue en el

ENRIQUE POY/OUTEIRO

La leche tiene un gran número de nutrientes necesarios para promover la salud, además de ser considerada como una de las mejores fuentes de alimen­tación.Desde que la vaca es ordeñada hasta que bebemos un vaso de leche existe un largo camino. Es necesario que los animales estén bien alimentados. Las va­cas se someten a un control ri­guroso para evitar enfermedades como la bruce­losis o la tuberculosis.

ORDEÑO. Consiste en sacar la leche de las vacas a través de unas maquinas succionado­ras que después, a través de unos conductos, desembocan en un tanque que la agita don­de se enfría entre los 6 y los 8º, dependiendo de cuando sea re­cogida.

REFRIGERACIÓN. La le­che que se le saca a las vacas es metida en una especie de ne­vera gigante. Allí permanece durante un día entero. Lo nor­mal es que salga sin bacterias, aunque a veces algunos mi­croorganismos se pueden fil­trar.

TRANSPORTE. Un camión cisterna refrigerado se encar­ga de la recogida por las distin­tas explotaciones y lo lleva a la industria láctea, ya sea para ha­cer yogures, quesos, leche lí­quida o a unos centros que lo que hacen es evaporar la leche.

De esta forma preparan leche en polvo y otras productos, co­mo por ejemplo leches infanti­les. EN LA FÁBRICA. Los ca­miones llegan a las industrias y bombean la leche a tanques de almacenamiento gigantes. Pero antes de bombearla, sacan una muestra para analizarla y ver que cumple unos requisitos de calidad como la cantidad de proteína, grasa, carga bacteria­na...Algo muy importante es que no lleve ningún tipo de antimi­crobiano. La presencia de an­tibióticos (penicilina y otros) puede generar alergias a los consumidores o resistencias microbianas. Además, si la le­che tiene presencia de antibió­

ticos no se puede hacer ni yo­gur ni queso porque para ha­cerlo, le inyectamos a la leche unos bichitos que hacen que la leche se coagule. Si hay anti­bióticos, los bichitos se mue­ren. La leche una vez que está en los tanques gigantes y es analizada, entra en la industria y es sometida a un tratamiento térmico para garantizar la du­rabilidad y destruir los gérme­nes perjudiciales para la salud en un tiempo determinado. Así después nos encontramos en el mercado, leche cruda que no sufre tratamiento térmico o le­che tratada térmicamente que es la leche pasterizada (la que normalmente va en botella de cristal) y la leche UHT (que es la leche de cartón o botella de plástico).

La leche: un alimento básico y fundamental

Leche fresca recién ordeñada.

NICOLÁS BARREIRO

El consumo de un producto bá­sico como la leche se convier­te en algo fundamental durante cualquier etapa de la vida de un humano. Su gran cantidad de nutrientes determinan lo nece­saria de su ingesta.

EMBARAZO. Elconsumo de lácteos es muy importante du­rante el embarazo. Muchos de los nutrientes de la leche se re­quieren durante esta etapa. Por ejemplo: las proteínas, el fós­foro, el hierro, la vitamina B12 o el calcio. El consumo de has­ta tres porciones de productos lácteos durante el embarazo y de hasta 5 durante la lactancia, pueden llegar a satisfacer estas necesidades. De entre todas las anteriores sustancias podría­mos destacar al calcio y al hie­rro. El calcio es muy importante para el desarrollo. El hierro es necesario para el crecimiento y desarrollo del bebé y para la producción de glóbulos rojos y transporte de oxígeno.

NIÑOS. La niñez es una etapa clave en el desarrollo físico y mental. Durante esta etapa el consumo de calcio y de hierro son fundamentales y la leche es fuente de ambos. El calcio

ayuda a los niños a tener hue­sos y dientes sanos. Los meno­res de 11 años deberían consumir al menos cinco por­ciones de lácteos al día y los mayores de 11, de tres a cua­tro. Solo los niños menores de 5 años deben tomar leche ente­ra. El hierro en esta etapa es importante para el crecimien­to, el desarrollo del cerebro y el sistema inmune. Támbien ayuda a prevenir la anemia.

ADULTOS. La leche juega un papel importante en el mante­nimiento de la salud y la pre­vención de enfermedades crónicas. Debido a que la ma­sa ósea no se alcanza hasta la tercera década de la vida, es particularmente importante pa­ra los adultos cubrir los reque­rimientos de calcio, proteínas y vitamina D, con el fin de pre­venir la osteoporosis, enferme­dad ósea que se caracteriza por la disminución de la densidad del tejido óseo y que tiene co­mo consecuencia una fragili­dad extrema en los huesos. La leche es un alimento muy nu­tritivo ya que aporta energía, vitaminas, minerales y ayuda a hidratar y mejorar las defensas del organismo durante toda nuestra vida. Por tanto, el consumo de lác­teos es fundamental.

Beneficios de su ingesta a largo plazo

DIRECCIÓN: Carlos Melchor Couto REDACCIÓN Y FOTOGRAFÍA: Antía Baamonde, Nicolás Barreiro, Manuel José Casal, Javier Chaín, Alba Díaz, Nicolás Fernández, Pedro Fernández, Nerea Fernández, Xiana Fra, Isara Longarela, Noa López, Lucía López, Yago Lourés, Yeray Lourés, Samuel Martínez, Andrea Mayo, Noemí Pin, Enrique Poy, William Ros, Alba Ruíz, Nuno Vallejo y Lucía Vidal