ULUSLARARASI LOJİSTİK VE ULUSLARARASI TAŞIMACILIK

Ulaştırma, lojistikte çok merkezi bir rol oynamaktadır.

Mesafelerin ve taşıma hacimlerinin artmasıyla birlikte lojistik sistemlerinde

ulaştırma faaliyetlerinin etkinliği ve önemi artmıştır. Uluslararası lojistikte bu etki ve önem çok daha belirgin bir şekilde ortaya çıkar; zira uluslararası lojistik sistemleri için

taşımacılık kıtalararası ve deniz aşırı boyutta gerçekleşmektedir.

Lojistik sistemleri içerisinde ulaştırma faaliyeti üç farklı bakış açısıyla ele alınabilir.

Bu farklı bakışaçıları sistem içerisinde yer alan tarafların

farklı rollerini ortaya çıkaracak şekilde ulaştırma faaliyeti ile

ilişkisini belirler.

Gönderici, taşınacak olan yükün kendisinden sorumlu olan taraf ya da yükü

kontrol eden tüzelkişi veya kuruluştur.

Taşıyıcı, yükü hareket ettiren ulaştırma kuruluşudur; ulaştırma şirketi ya da firması

olarak da anılır.

Alıcı, taşınan yükü alacak olan kişi ya da kuruluştur. Bir kuruluş, bir yükün kendi

tesisleri arasında taşınmasını talep ettiyse gönderici ve alıcı aynı tüzel kişi

olabilmektedir.

Yerel lojistik sistemlerinde çok daha bağımsız bir biçimde sorumluluklarını yerine getirebilen taraflar uluslararası

lojistikte daha etkin bir biçimde işbirliği ve ortaklık yürütmek durumunda kalabilirler.

Uluslararası taşımacılıkla yerel ve bölgesel

taşımacılığı karşılaştıracak olursak;

Uluslararası taşımacılık sınırlar ötesi bir faaliyettir ve bir yükün taşınmasında

birden fazla ulusal sınırdan geçmesi ve birden fazla ülkenin topraklarında hareket

etmesi gerekecektir.

Birçok yerel taşımacılık faaliyetinde belgeleme ve dokümantasyon

gerekmezken uluslararası taşımacılıkta çok çeşitli belgeleme, bilgi alışverişi ve dokümantasyon sorumlulukları vardır.

Uluslararası taşımacılıkta ölçekler farklıdır. Ortalama mesafeler ve ortalama yük

miktarları çok daha büyüktür. Buna bağlı olarak taşıyıcı firmalar daha büyük ölçekli

kuruluşlar olmak durumundadırlar. Bu durum yalnızca mesafelerin ve yük

miktarlarının daha büyük ölçekliolmasıyla açıklanamaz.

Uluslararası taşımacılık faaliyeti gerçekleştiren bir taşıyıcı kuruluş

çeşitli yasal düzenlemeler, gümrükleme ve dokümantasyon sorumluluklarını yerine

getirmesi için şirket içerisinde farklı birimlere ihtiyaç duyar.

Kullanılan taşıma türleri çok daha farklıdır. Yerel taşımacılıkta çoğunlukla kara ve demiryolu kullanılırken, uluslararası

taşımacılıkta denizyolu ve havayolu da önemli bir yer tutar. Ülkeler arası uzun mesafelerin kat edilmesinde bir yükün taşınmasında birden fazla taşıma türü

eşgüdümlü bir şekilde kullanılmak durumunda olacaktır ki bu tip sistemlere?

karma (intermodal) taşıma sistemleri denir.

Bütünleşik lojistik sistemlerinde gönderici, taşıyıcı ve alıcının

eşgüdümlü bir biçimde çalışmasıgereklidir.

Lojistik sisteminin sahibi ve yöneticisi olan kuruluşun ulaştırma

hizmetinin tasarımı ile ilgili alması gereken temel kararlar şunlardır:

Hangi taşıma türü kullanılacak?

Kullanılacak olan her bir taşıma türü için hangi taşıyıcı kuruluştan hizmet alınacak?

Şirket, kendi filosuna sahip olduğu bir sistem mi yürütecek yoksa hizmetin ya da

araçların kiralandığı bir sistemle mi çalışacak?

Gönderici, ulaştırma operasyonlarını kendisi mi yönetecek, yoksa üçüncü taraf

olan bir kuruluştan hizmet mi alacak?

Geçelim Ulaştırma Yönetimine…

Yusuf Bahadır KESKİN