İlk yardim cep kİtabi...2018/11/28 · solunum sayısı; yetişkin kişilerde 12-20 kez/dakika,...

1

İLK YARDIM

CEP KİTABICEP KİTABI

3

Önsöz

Ülkemizde her yıl iş kazası, ev kazası, trafik kazası, hastalık ve afet nedeni ile binlerce insan hayatını kaybetmekte, yaralanmalar sonucu sakat kalmaktadır. Bu durum iş ve güç kaybına neden olmakta, ölenlerin ve yaralıların yakınlarında ciddi psikolojik rahatsızlıklar yaratmaktadır. Kazalarda ölümlerin %50’si ilk 30 dakika içerisinde gerçekleşmektedir. En kısa sürede bilinçli, kaliteli ve doğru ilk yardım uygulamaları ile ölüm oranlarının azaltılması mümkündür. Bu nedenle hasta ve yaralıların yaşam şansını arttırmak, oluşabilecek komplikasyonları önlemek ve iyileşmeyi kolaylaştırmak için ilk yardım hizmetleri büyük önem arz etmektedir.

Türk Kızılayı misyonu ve vizyonu gereği, toplumun zarar riskini en aza indirmek, afet hazırlık çalışmaları kapsamında toplumu harekete geçirmek, sağlık bilincinin gelişimine katkıda bulunmak ve kişilerin hayatlarını koruma ve kurtarmada yeterli olmalarını sağlamak amacıyla 1960 yılından bu yana toplumu ilk yardım konusunda eğitmektedir. Türk Kızılayı 1999 Marmara depreminden sonra “İlk yardım Eğitimlerinin Standardizasyonu” projesi kapsamında yeniden geliştirme çalışmalarına başlamıştır. Bu proje kapsamında yapılan çalışmalarla ilk yardım eğitimlerinin program ve materyalleri Uluslar arası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu “İlk Yardım Eğitimleri Referans Merkezi“ tarafından öngörülen kriterlere uygun standartlara getirilmiştir.

Siz değerli okurlar için bu ilk yardım cep kitabı yanınızda, aracınızda, iş yerinizde, okulunuzda ve bulunduğunuz her yerde başınıza gelebilecek acil durumda nasıl ilk yardım uygulamanız gerektiğini içeren çok değerli bilgilerle hazırlanmıştır.

Bu kitap sadece bilgi amaçlıdır. Uygulamaların beceri düzeyinde öğrenilmesi açısından en az 16 saat süreli Temel İlk Yardım Eğitimi alınması gereklidir.

4

Acil Durum Telefonları 6İlk Yardım Temel Uygulamaları 7İlk Yardım Nedir? 7İlk Yardımcı Kimdir? 7İlk Yardımın Öncelikli Amaçları Nelerdir? 7Koruma 8İlk Yardımcının Mudahalede Yapması Gerekenler 9İnsan Vücudu İle İlgili Bilinmesi Gerekenler 10Dolaşım Sistemi 10Kanın Vücuttaki Görevleri 10Nabız 10Solunum Sistemi 10Solunum Sayısı 10Vücut Isısı 11Olay Yerinin Değerlendirilmesi 12Olay Yerinin Değerlendirilmesinde Yapılacak İşler 12Hasta Yaralı Değerlendirilmesi 13Solunum Yolu Açıklığının Değerlendirilmesi 13Solunumun Değerlendirilmesi 13Dolaşımın Değerlendirilmesi 13Solunum Yolu Tıkanıkları 14Kısmi Tıkanma 14Tam Tıkanma 14Yetişkin Ve Çocuklarda Tam Tıkanmada İlk Yardım 14Bebeklerde Tam Tıkanmada İlk Yardım 16Diğer Acil Durumlar 18Havale Nedir? 18Sara Krizi Nedir? 19Kan Şekeri Duşukluğu Nedir? 20Bilinç Bozukluklarında İlk Yardım 21Koma Nedir? 22Koma Pozisyonu Nasıl Verilir? 23Şok Nedir? 24Şok Pozisyonu Nasıl Verilir? 25Kanamalarda İlk Yardım 26Turnike Uygulama Koşuları 28İç Kanamalarda İlk Yardım 28Burun Kanamasında İlk Yardım 28Kulak Kanamasında İlk Yardım 29

İÇİNDEKİLER

5

İÇİNDEKİLER

Isı Dengesi Bozuklukları 30Yanıklar 30Yanığın Vücuda Olumsuz Etkileri Nelerdir? 31Isı İle Oluşan Yanıkta İlk Yardım 31Kimyasal Yanıklarda İlk Yardım 32Elektrik Yanıklarında İlk Yardım 32Sıcak Çarpmasında İlk Yardım 32Donmalar 33Kırık, Çıkık ve Burkulmalar 34Kırık Nedir? 34Burkulma Nedir? 36Çıkık Nedir? 37Hayvan Isırıkları ve Böcek Sokmaları 38Hayvan Isırmaları 38Arı Sokmasında İlk Yardım 38Akrep Sokmasında İlk Yardım 39Yılan Sokma-Isırmalarında İlk Yardım 39Deniz Canlıları Sokmasında İlk Yardım 39Yaralanmalar 40Yara Çeşitleri 40Yaraların Ortak Belirtileri 40Yaralanmalarda İlk Yardım 40Delici Göğus Yaralanmalarında İlk Yardım 42Delici Karın Yaralanmalarında İlk Yardım 42Kafatası ve Omurga Yaralanmalarında İlk Yardım 43Zehirlenmeler 44Zehirlenme Nedir? 44Sindirim Yolu İle Zehirlenmede İlk Yardım 45Solunum Yolu İle Zehirlenmede İlk Yardım 45Deri Yolu İle Zehirlenmede İlk Yardım 45Zehirlenmelerde Genel İlk Yardım 46Şohben Kazalarında İlk Yardım 46Göze, Kulağa ve Buruna Yabancı Cisim Kaçması / Batması 47Göze Yabancı Cisim Kaçmasında İlk Yardım 47Kulağa Yabancı Cisim Kaçmasında İlk Yardım 47Buruna Yabancı Cisim Kaçmasında İlk Yardım 47Hasta Yaralı Taşıma 48Hasta//Yaralı Taşırken Dikkat Edilmesi Gerekenler 48Acil Taşıma Teknikleri 48Kısa Mesafede Suratli Taşıma Teknikleri 49

6

Acil Durumlarda AranmasıGereken Telefonlar

7

İlk Yardım Nedir?

Herhangi bir kaza ya da yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda,

sağlık görevlileri tarafından tıbbi yardım sağlanıncaya kadar, hayatın

kurtarılması ya da durumun daha kötuye gitmesini önleyebilmek

amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve

gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır.

İlk Yardımcı Kimdir?

İlk yardımın tanımında belirtilen amaç doğrultusunda, hasta/yaralıya

tıbbi araç ve gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle, sağlık

ekibi gelinceye kadar, ilaçsız uygulamaları yapan, konuyla ilgili eğitim

sonunda ilk yardımcı sertifikası almış kişiyi tanımlar.

İlk Yardımın Öncelikli Amaçları Nelerdir?

• Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak,

• Hasta/yaralının durumunun kötüleşmesini engellemek,

• İyileştirmeyi kolaylaştırmak.

İlk Yardım Temel Uygulamaları

8

Koruma

Olay yerinde olası tehlikeleri belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmaktır.1. Kazaya uğrayan araç mümkünse güvenli bir alana alınmalıdır.2. Olay yeri görünebilir biçimde işaretlenmelidir.3. Meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdır.4. Kazaya uğrayan aracın kontak anahtarı kapatılmalıdır.5. Sigara içilmemeli ve içilmesine izin verilmemelidir.6. Gaz varlığı söz konusu ise; zehirlenmelerin önlenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.7. Gaz tüpünün vanası kapatılmalı, ortam havalandırılmalıdır.8. Kıvılcım oluşturacak ışıklandırma veya çağrı araçlarının kullanımına izin verilmemelidir.9. Hasta/yaralılar yerlerinden kımıldatılmamalıdır.10. Hasta/yaralılar yaşam bulguları yönünden değerlendirilmelidir.11. Kanamalı durumlarda mutlaka Hepatit B, C, HIV/AIDS gibi hastalıklardan korunmak için eldiven giyilmelidir.


Koruma

Olay yerinde olası tehlikeleri belirleyerek güvenli bir

çevre oluşturmaktır.

1. Kazaya uğrayan araç mümkünse güvenli bir alana

alınmalıdır.

2. Olay yeri görünebilir biçimde işaretlenmelidir.

3. Meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdır.

4. Kazaya uğrayan aracın kontak anahtarı kapatılmalıdır.

5. Sigara içilmemeli ve içilmesine izin verilmemelidir.

6. Gaz varlığı söz konusu ise; zehirlenmelerin

önlenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.

7. Gaz tüpünün vanası kapatılmalı, ortam

havalandırılmalıdır.

8. Kıvılcım oluşturacak ışıklandırma veya çağrı araçlarının

kullanımına izin verilmemelidir.

9. Hasta/yaralılar yerlerinden kımıldatılmamalıdır.

10. Hasta/yaralılar yaşam bulguları yönünden

değerlendirilmelidir.

11. Kanamalı durumlarda mutlaka Hepatit B, C, HIV/AIDS

gibi hastalıklardan korunmak için eldiven giyilmelidir.

Gerekli yardım kuruluşlarına (112) en hızlı şekilde haber verilmesidir. 112 arandığında kesin yer ve adres, kim, hangi numaradan arıyor, olayın tanımı, hasta ya da yaralı sayısı, durumu, nasıl bir yardım aldıkları açıklanmalıdır.

Bildirme

8

kizilay_ilk_yardim_kitapcigi.indd 8 14.04.2015 11:02


Koruma

Olay yerinde olası tehlikeleri belirleyerek güvenli bir

çevre oluşturmaktır.

1. Kazaya uğrayan araç mümkünse güvenli bir alana

alınmalıdır.

2. Olay yeri görünebilir biçimde işaretlenmelidir.

3. Meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdır.

4. Kazaya uğrayan aracın kontak anahtarı kapatılmalıdır.

5. Sigara içilmemeli ve içilmesine izin verilmemelidir.

6. Gaz varlığı söz konusu ise; zehirlenmelerin

önlenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.

7. Gaz tüpünün vanası kapatılmalı, ortam

havalandırılmalıdır.

8. Kıvılcım oluşturacak ışıklandırma veya çağrı araçlarının

kullanımına izin verilmemelidir.

9. Hasta/yaralılar yerlerinden kımıldatılmamalıdır.

10. Hasta/yaralılar yaşam bulguları yönünden

değerlendirilmelidir.

11. Kanamalı durumlarda mutlaka Hepatit B, C, HIV/AIDS

gibi hastalıklardan korunmak için eldiven giyilmelidir.

Gerekli yardım kuruluşlarına (112) en hızlı şekilde haber verilmesidir. 112 arandığında kesin yer ve adres, kim, hangi numaradan arıyor, olayın tanımı, hasta ya da yaralı sayısı, durumu, nasıl bir yardım aldıkları açıklanmalıdır.

Bildirme

8



9

İlk Yardımcının Müdahalede Yapması Gerekenler

1. Hasta/yaralının durumu değerlendirilmeli,2. Hasta/yaralının korku ve endişeleri giderilmeli,3. Hasta/yaralıya müdahalede yardımcı olacak kişiler organize edilmeli,4. Hasta/yaralının durumunun ağırlaşmasını engellemek için gerekli müdahale gerçekleştirilmeli,5. Kanama, kırık, çıkık ve burkulma vb. durumlarda yerinde müdahale edilmeli,6. Hasta/yaralının yarasını görmesine izin verilmemeli,7. Hasta/yaralıları hareket ettirmeden müdahalede bulunulmalı,8. Hasta/yaralıların en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevki sağlanmalı (112),9. Ancak herhangi bir tehlike yok ise hasta ya da yaralı yerinden kımıldatılmamalıdır.

9



1. Hasta/yaralının durumu değerlendirilmeli,

2. Hasta/yaralının korku ve endişeleri giderilmeli,

3. Hasta/yaralıya müdahalede yardımcı olacak kişiler

organize edilmeli,

4. Hasta/yaralının durumunun ağırlaşmasını engelle-

mek için gerekli müdahale gerçekleştirilmeli,

5. Kanama, kırık, çıkık ve burkulma vb. durumlarda

yerinde müdahale edilmeli,

6. Hasta/yaralının yarasını görmesine izin verilmemeli,

7. Hasta/yaralıları hareket ettirmeden müdahalede

bulunulmalı,

8. Hasta/yaralıların en uygun yöntemlerle en yakın

sağlık kuruluşuna sevki sağlanmalı (112),

9. Ancak herhangi bir tehlike yok ise hasta ya da yaralı

yerinden kımıldatılmamalıdır.

Olay yerinde hasta/yaralılara müdahale; hızlı ancak sakin ve bilinçli bir şekilde yapılmalıdır. Hasta/yaralının durumunun değerlendirilmesi-ne bağlı olarak ilk yardım yapılmalıdır. Eğer ilk yardım bilinmiyorsa asla hasta/yaralıya doku-nulmamalı ve hasta/yaralı kımıldatılmamalıdır.

Kurtarma


9



1. Hasta/yaralının durumu değerlendirilmeli,

2. Hasta/yaralının korku ve endişeleri giderilmeli,

3. Hasta/yaralıya müdahalede yardımcı olacak kişiler

organize edilmeli,

4. Hasta/yaralının durumunun ağırlaşmasını engelle-

mek için gerekli müdahale gerçekleştirilmeli,

5. Kanama, kırık, çıkık ve burkulma vb. durumlarda

yerinde müdahale edilmeli,

6. Hasta/yaralının yarasını görmesine izin verilmemeli,

7. Hasta/yaralıları hareket ettirmeden müdahalede

bulunulmalı,

8. Hasta/yaralıların en uygun yöntemlerle en yakın

sağlık kuruluşuna sevki sağlanmalı (112),

9. Ancak herhangi bir tehlike yok ise hasta ya da yaralı

yerinden kımıldatılmamalıdır.

Olay yerinde hasta/yaralılara müdahale; hızlı ancak sakin ve bilinçli bir şekilde yapılmalıdır. Hasta/yaralının durumunun değerlendirilmesi-ne bağlı olarak ilk yardım yapılmalıdır. Eğer ilk yardım bilinmiyorsa asla hasta/yaralıya doku-nulmamalı ve hasta/yaralı kımıldatılmamalıdır.

Kurtarma



10

Dolaşım SistemiVücudun ihtiyacı olan oksijeni, besini, hormonları,pıhtılaşma ve koruyucu elemanları hücrelere taşır. Kalp, damarlar ve kandan oluşmaktadır. Kan dolaşım sistemi içinde dolaşan, kırmızı renkli yaşamsal birsıvıdır. Yetişkin bir kişide ortalama 4-5 litre kan bulunur (vücut ağırlığının yaklaşık %8 veya 1/13’ü).

Kanın Vücuttaki Görevleri• Oksijen ve besin öğelerini taşır.• Vücut sıcaklığını muhafaza eder.• Vücudu enfeksiyonlara karşı korur.

NabızKanın atardamara yaptığı basınçtır.Yetişkin bir insanın nabzı; 60-100/dakika’dır.Çocuk için normal nabız değeri; 100-120/dakika’dır.Bebek nabzı ise; 100-140/dakika normal değer olarak kabul edilir.

Solunum Sistemi

Vücudun ihtiyacı olan oksijeni (CO2) alıp, zararlı karbondioksiti (CO

2)

dışarı atar. İki bölümden oluşur:

Solunum SayısıSolunum sayısı; yetişkin kişilerde 12-20 kez/dakika, çocuklarda 16-22 ve bebeklerde ise 18-24 kez/dakika’dır.

İnsan Vucudu İle İlgiliBilinmesi Gerekenler

10

İnsan Vücudu İle İlgiliBilinmesi Gerekenler

Dolaşım Sistemi

Vücudun ihtiyacı olan oksijeni, besini, hormonları,

pıhtılaşma ve koruyucu elemanları hücrelere taşır.

Kalp, damarlar ve kandan oluşmaktadır. Kan dolaşım

sistemi içinde dolaşan, kırmızı renkli yaşamsal bir

sıvıdır. Yetişkin bir kişide ortalama 4-5 litre kan bulunur

(vücut ağırlığının yaklaşık %8 veya 1/13’ü).

Kanın Vücuttaki Görevleri

• Oksijen ve besin öğelerini taşır.

• Vücut sıcaklığını muhafaza eder.

• Vücudu enfeksiyonlara karşı korur.

Nabız

Kanın atardamara yaptığı basınçtır.

Yetişkin bir insanın nabzı; 60-100/dakika’dır.

Çocuk için normal nabız değeri; 100-120/dakika’dır.

Bebek nabzı ise; 100-140/dakika normal değer olarak

kabul edilir.

Solunum Sistemi

Vücudun ihtiyacı olan oksijeni (O2) alıp, zararlı

karbondioksiti (CO2) dışarı atar. İki bölümden oluşur:

SOLUNUM YOLU AKCİĞERLER

Ağız - BurunBurun BoşluğuYutakDamak Soluk Borusu

BronşlarBronşcuklar

Solunum Sayısı

Solunum sayısı; yetişkin kişilerde 12-20 kez/dakika,

çocuklarda 16-22 ve bebeklerde ise 18-24 kez/dakika’dır.


11

Dolaşım sistemi

11

Vücut Isısı

Normalde koltuk altından ölçülmelidir. Yetişkin bir insanın

vücut sıcaklığı 36,5°C’dir. Bebeklerin ise 37,5°C normal

değer kabul edilir.

Dolaşım sistemi

İnsan Vücudu İle İlgili Bilinmesi Gerekenler


İnsan Vucudu İle İlgiliBilinmesi Gerekenler

Vücut IsısıNormalde koltuk altından ölçülmelidir. Yetişkin bir insanın vücut sıcaklığı 36,5°C’dir. Bebeklerin ise 37,5°C normal değer kabul edilir.

12

Olay Yerinin Değerlendirilmesinde Yapmanız Gerekenler

•Kazaya uğrayan aracı mümkünse güvenli bir alana alın; kontağını kapatılıp el frenini çekin; LPGli isetüpün vanasını kapatın.•Olay yerini görünebilir biçimde üçgen reflektör vb.kullanılarak işaretleyin.•Meraklı kişileri olay yerinden uzaklaştırın.•Olası patlama ve yangın riskini önlemek için olayyerinde sigara içmeyin.•Gaz varlığı söz konusu ise oluşabilecek zehirlenmelerinönlenmesi için gerekli önlemleri alın.•Ortamı havalandırın.•Kıvılcım oluşturacak ışıklandırma ya da çağrı araçlarıkullanmayın/kullanımına izin vermeyin.•Hasta/yaralıyı yerinden oynatmayın.•Hasta/yaralıları yaşam bulguları yönünden değerlendirin.•Hasta/yaralıyı kırık ve kanama yönünden değerlendirin.•Bilinci kapalı olan hasta/yaralıya ağızdan hiçbir şeyvermeyin.•Hasta/yaralıları sıcak tutun.•Tıbbi yardım isteyin (112).•Hasta/yaralının endişelerini giderin; nazik vehoşgörülü olun.•Hasta/yaralının yarasını görmesini engelleyin.•Hasta/yaralı ve olay hakkındaki bilgileri kaydedin.•Yardım ekibi gelene kadar olay yerinde kalın.

Olay Yerinin Değerlendirilmesi

13

Solunum Yolu Açıklığının Değerlendirilmesi(Airway)

•Hasta/yaralının ağız içini kontrol ederek yabancıcisim varsa işaret parmağınız ile çıkarın.

•Bir elinizi hasta/yaralının alnına, diğer elin 2parmağını çene kemiğinin üzerine koyun, alındanbastırılarak başı geriye doğru itip Baş Geri-Çene Yukarı pozisyonuna getirin.

Solunumun Değerlendirilmesi (Breathing)•Hasta/yaralının solunumu Bak-Dinle-Hisset yöntemiyle 10 sn. süreyle değerlendirilir.

Dolaşımın Değerlendirilmesi (Circulation)•Bilinci kapalı ve solunumu varsa; hasta/yaralınınnabzı değerlendirilir,-Yetişkin ve çocuklarda şah damarından 3 parmakile 5 saniye,-Bebeklerde kol atardamarından 3 parmak ile 5saniye kontrol edilir.•İlk değerlendirme sonucunda hasta/yaralının bilincikapalı fakat solunum ve nabzı varsa derhal komapozisyonu (Bkz: Sayfa 23) verilerek diğer yaralılar değerlendirilir.

Hasta Yaralı Değerlendirmesi

14

Solunum yolunun, solunumu gerçekleştirmesi için gerekli havanın geçmesine engel olacak şekilde tıkanmasıdır.

Kısmi TıkanmaAz da olsa, bir miktar hava geçişinin olduğu duruma kısmi tıkanma denir.

Kişi öksürür, nefes alabilir, konuşabilir. İlk yardım olarak kişiye dokunulmaz ve öksürmeye teşvik edilir.

Tam TıkanmaHava girişinin tamamen engellendiği duruma ise tam tıkanma denir.Kişi nefes alamaz, acı çeker gibi ellerini boynuna götürür, konuşamaz, rengi morarır.

Yetişkin ve Çocuklarda Tam Tıkanmada İlk Yardım1.Hasta ayakta ya da oturur pozisyonda olabilir.2.Hastanın bilinci kontrol edilir.3.Hastanın sırtına iki kürek kemiği arasına 5-7 kez vurulur.

14

Solunum Yolu Tıkanıklıkları

Solunum yolunun, solunumu gerçekleştirmesi için

gerekli havanın geçmesine engel olacak şekilde

tıkanmasıdır.

Kısmi Tıkanma

Az da olsa, bir miktar hava geçişinin olduğu duruma

kısmi tıkanma denir.

Kişi öksürür, nefes alabilir, konuşabilir. İlk yardım olarak

kişiye dokunulmaz ve öksürmeye teşvik edilir.

Tam Tıkanma

Hava girişinin tamamen engellendiği duruma ise tam

tıkanma denir.

Kişi nefes alamaz, acı çeker gibi ellerini boynuna

götürür, konuşamaz, rengi morarır.

Yetişkin ve Çocuklarda Tam Tıkanmada İlk Yardım

1. Hasta ayakta ya da oturur pozisyonda olabilir.

2. Hastanın bilinci kontrol edilir.

3. Hastanın sırtına iki kürek kemiği arasına 5-7 kez vurulur.



15

4. Ağız içerisinde bulunan cismin çıkıp çıkmadığıkontrol edilir.5. Çıkmadıysa, arkadan sarılarak hastanın gövdesi kavranır.

15

4. Ağız içerisinde bulunan cismin çıkıp çıkmadığı

kontrol edilir.

5. Çıkmadıysa, arkadan sarılarak hastanın gövdesi kavranır.

6. Bir el yumruk yapılarak, başparmak çıkıntısı midenin

üst kısmına, göğüs kemiği altına gelecek şekilde

konur. Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır.

7. Kuvvetle arkaya ve yukarı doğru bastırılır. Bu hareket

5-7 kez yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlanır.



15

4. Ağız içerisinde bulunan cismin çıkıp çıkmadığı

kontrol edilir.

5. Çıkmadıysa, arkadan sarılarak hastanın gövdesi kavranır.

6. Bir el yumruk yapılarak, başparmak çıkıntısı midenin

üst kısmına, göğüs kemiği altına gelecek şekilde

konur. Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır.

7. Kuvvetle arkaya ve yukarı doğru bastırılır. Bu hareket

5-7 kez yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlanır.




6. Bir el yumruk yapılarak, başparmak çıkıntısı midenin üst kısmına, göğüs kemiği altına gelecek şekilde konur. Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır.

7. Kuvvetle arkaya ve yukarı doğru bastırılır. Bu hareket 5-7 kez yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlanır.

16

Bebeklerde Tam Tıkanmada İlk Yardım

1. Bebek, ilkyardımcının bir kolu üzerine ters olarak yatırılır,

2.Başparmak ve diğer parmakların yardımıyla bebeğin çenesi kavranarak boynundan tutulur ve yüzüstü pozisyonda öne doğru eğilir,3. Baş gergin ve gövdesinden aşağıda bir pozisyonda tutulur,4. 5 kez el bileğinin iç kısmı ile bebeğin kürek kemiklerinin arasına hafifçe vurulur,5. Diğer kolun üzerine başı elle kavranarak sırtüstü çevrilir,6. Yabancı cismin çıkıp çıkmadığına bakılır,

16


1. Bebek, ilkyardımcının bir kolu üzerine ters olarak

yatırılır,

2. Başparmak ve diğer parmakların yardımıyla bebeğin

çenesi kavranarak boynundan tutulur ve yüzüstü

pozisyonda öne doğru eğilir,

3. Baş gergin ve gövdesinden aşağıda bir pozisyonda

tutulur,

4. 5 kez el bileğinin iç kısmı ile bebeğin kürek

kemiklerinin arasına hafifçe vurulur,

5. Diğer kolun üzerine başı elle kavranarak sırtüstü

çevrilir,

6. Yabancı cismin çıkıp çıkmadığına bakılır,



16


1. Bebek, ilkyardımcının bir kolu üzerine ters olarak

yatırılır,

2. Başparmak ve diğer parmakların yardımıyla bebeğin

çenesi kavranarak boynundan tutulur ve yüzüstü

pozisyonda öne doğru eğilir,

3. Baş gergin ve gövdesinden aşağıda bir pozisyonda

tutulur,

4. 5 kez el bileğinin iç kısmı ile bebeğin kürek

kemiklerinin arasına hafifçe vurulur,

5. Diğer kolun üzerine başı elle kavranarak sırtüstü

çevrilir,

6. Yabancı cismin çıkıp çıkmadığına bakılır,




17

7. Cisim çıkmadıysa bebek, gövdesinden aşağıda olacak şekilde sırtüstü tutulur,

8. 5 kez iki parmakla göğüs kemiğinin alt kısmından karnın üs kısmına baskı uygulanır,9. Yabancı cisim çıkana kadar devam edilir,10. Tıbbi yardım istenir (112).

17


7. Cisim çıkmadıysa bebek, gövdesinden aşağıda olacak

şekilde sırtüstü tutulur,

8. 5 kez iki parmakla göğüs kemiğinin alt kısmından

karnın üs kısmına baskı uygulanır,

9. Yabancı cisim çıkana kadar devam edilir,

10. Tıbbi yardım istenir (112).



18

Havale Nedir?Adalelerin kontrol edilemeyen kasılmalarıdır. Sinir merkezindeki tahriş sonucu beyinde gerçekleşen elektriksel boşalmalardır.

Havalenin nedenleri;• Beyinde yaralanma,• Beyinde enfeksiyon,• Yüksek ateş,• Bazı hastalıklar (sara krizi).Ateş nedenli havale, herhangi bir hastalık sonucu vücut sıcaklığının 38 C°’nin üzerine çıkmasıyla oluşur. Genellikle 6 ay ve 6 yaş arasındaki çocuklarda rastlanır.

Havale Durumunda İlk Yardım• Hasta öncelikle ILIK SUYLA ıslatılmış ıslak havlu ya da çarşafa sarılır,• Ateş bu yöntemle düşmüyorsa oda sıcaklığında küvete sokulur, duş alması sağlanır,• Ateş düşmezse tıbbi yardım istenir. (112)

Diğer Acil Durumlar

19

Sara Krizi• Hastada var olmayan koku alma, adale kasılması vb. ön haberci denilen belirtiler olur.• Bazen hasta bağırır, şiddetli ve ani bir şekilde bilincini kaybederek yığılır.• Yoğun ve genel adale kasılması görülür. 10-20 sn kadar nefesi kesilir.• Dudaklarda ve yüzde morarma gözlenir.• Ardından kısa ve genel adale kasılması, sesli nefes alma, aşırı tükürük salgılanması, altına kaçırma görülebilir.• Hasta dilini ısırabilir, başını yere çarpıp yaralayabilir.• Aşırı kontrolsüz hareketler gözlenebilir.• Son aşamada hasta uyanır. Şaşkındır. Nerede olduğundan habersiz, uykulu hali vardır.

Sara Krizinde İlk Yardım • Olayla ilgili güvenlik önlemleri alınır.• Kriz kendi sürecine bırakılır.• Hasta bağlanmaz.• Kilitlenmiş çene açılmaya çalışılmaz.• Yabancı herhangi bir madde kullanılmaz (soğan, kolonya vb.).• Kendini yaralamamasına dikkat edilir.• Etraftaki zarar verebilecek maddeler uzaklaştırılır.• Sıkan giysiler gevşetilir.• Kusma olasılığına karşı tetikte olunmalıdır.• Düşme sonucu yaralanma varsa ilgilenilir.• Tıbbi yardım istenir (112).


20

Kan Şekeri Düşüklüğü Nedir?

Herhangi bir nedene bağlı olarak vücutta kan şekeri eksildiği zaman ortaya çıkan durumdur.

Kan Şekeri Düşmesi Belirtileri• Şeker hastalığı,• Uzun süren egzersizler,• Uzun süre aç kalma,• Mide-bağırsak ameliyatı.

Kan Şekeri Düşmesi BelirtileriAni kan şekeri düşme belirtileri;• Terleme,• Hızlı nabız,• Titreme,• Yorgunluk,• Bulantı,• Aniden acıkma hissi.

Yavaş yavaş ve uzun sürede düşerse;• Baş ağrısı,• Konuşma güçlüğü,• Görme bozukluğu,• Uyuşukluk,• Kafa karışıklığı,• Şuur kaybı.

Kan Şekeri Düşüklüğünde İlk Yardım• Hastanın genel durumunu değerlendirin.• Bilinci yerindeyse şekerli su verin.• Belirtiler 15-20 dakikada geçmiyorsa sağlık kuruluşuna başvurun.• Bilinci kapalı ise koma pozisyonu vererek yardımçağırın.• Kan şekeri düşük ya da yüksek olsa da 2 kesme şeker almasını sağlayın.


21

Bilinç Bozukluklarında İlk Yardım

Bayılma (Senkop), beyne giden kan akışının azalması sonucu oluşan kısa süreli, yüzeysel ve geçici bilinç kaybıdır.

Bayılma nedenleri:• Korku ve aşırı heyecan,• Sıcak ve yorgunluk,• Kapalı ortam ve kirli hava,• Aniden ayağa kalkma,• Kan şekerinin düşmesi,• Şiddetli enfeksiyonlar.

Bayılma belirtileri:• Baş dönmesi, baygınlık ve yere düşme,• Bacaklarda uyuşma, bilinçte bulanıklık,• Yüzde solgunluk,• Üşüme ve terleme,• Hızlı ve zayıf nabız.

Kişi başının döneceğini hissederse:• Sırt üstü yatırın; ayaklarını 30 cm. kaldırın (Şok Pozisyonu),• Sıkan giysilerini gevşetin,• Kendini iyi hissedinceye kadar dinlenmesini sağlayın.

Kişi bayıldı ise;• Etraftaki meraklıları çevreden uzaklaştırın,• Hasta/yaralıyı sırt üstü yatırın ve ayaklarını 30 cm yukarı kaldırın.• Solunum yolu açıklığını kontrol edin ve koruyun.• Sıkan giysileri gevşetin.• Kusma varsa yan pozisyonda tutun.


22

Koma Nedir?

Yutkunma, öksürük gibi reflekslerin ve dıştan gelen uyarılara karşı tepkinin azalması ya da yok olması ile ortaya çıkan uzun süreli bilinç kaybıdır.

Koma nedenleri;• Düşme ya da şiddetli darbe, kafa travmaları,• Zehirlenmeler,• Şeker hastalığı,• Aşırı alkol ve uyuşturucu kullanımı,• Havale vb. ateşli hastalıklar,• Karaciğer hastalıkları.

Koma belirtileri;• Yutkunma, öksürük vb. tepkilerin kaybolması,• Sesli ve ağrılı uyarılara cevap vermeme hali,• İdrar ve dışkı kontrolünün kaybolması.

Komada İlk Yardım• Olay yerinin güvenliğini sağlayın.• Hasta/yaralının yaşam bulgularını değerlendirin.• Hasta/yaralının bilincini kontrol edin.• Solunum yolu açıklığını sağlayın.• Koma pozisyonu verin ve 112’yi arayın.• Hasta/yaralıyı sağlık ekipleri gelene kadar yalnız bırakmayın.


23

Koma Pozisyonu Nasıl Verilir?

1.Hasta/yaralıyı sesli veya omzundan hafif sarsın; uyarı vererek bilin-

cini kontrol edin.

2. Sıkan giysilerini gevşetin.

3. Ağız içinde yabancı cisim olup olmadığını kontrol edin.

4. Bak, dinle, hisset yöntemi ile solunu-

munu kontrol edin.

5. Şah damarından nabzını kontrol

edin.

6. Hasta/yaralının döndürüleceği tarafa

diz çökün.

7. Hasta/yaralının karşı tarafta kalan ko-

lunu karşı omzunun üzerine koyun.

8. Karşı taraftaki bacağını dik açı yapa-

cak şekilde kıvırın.

9. İlk yardımcıya yakın kolu, baş hiza-

sında omuzdan yukarı uzatın.

10. Karşı tarafı omuz ve kalçadan tuta-

rak bir hamlede çevirin.

11. Üstteki bacağı, kalça ve dizden bü-

kerek öne doğru destek yapın.

12. Alttaki bacağı hafif dizden bükerek

arkaya destek yapın.

13. Başı, uzatılan kolun üzerine yan po-

zisyonda hafif öne eğik konuma getirin.

14. Tıbbi yardım (112) gelinceye kadar

bu pozisyonda tutun.

15. 3–5 dakika ara ile solunum ve nabzı kontrol edin.

23

Koma Pozisyonu Nasıl Verilir?


1. Hasta/yaralıyı sesli veya omzundan hafif sarsın;

uyarı vererek bilincini kontrol edin.

2. Sıkan giysilerini gevşetin.

3. Ağız içinde yabancı cisim olup olmadığını kontrol edin.

4. Bak, dinle, hisset yöntemi ile solunumunu kontrol edin.

5. Şah damarından nabzını kontrol edin.

6. Hasta/yaralının döndürüleceği tarafa diz çökün.

7. Hasta/yaralının karşı tarafta kalan kolunu karşı

omzunun üzerine

koyun.

8. Karşı taraftaki

bacağını dik açı

yapacak şekilde

kıvırın.

9. İlk yardımcıya yakın

kolu, baş hizasında

omuzdan yukarı

uzatın.

10. Karşı tarafı omuz ve

kalçadan tutarak bir

hamlede çevirin.

11. Üstteki bacağı,

kalça ve dizden

bükerek öne doğru

destek yapın.

12. Alttaki bacağı hafif

dizden bükerek

arkaya destek yapın.

13. Başı, uzatılan kolun

üzerine yan pozisyonda hafif öne eğik konuma

getirin.

14. Tıbbi yardım (112) gelinceye kadar bu pozisyonda

tutun.

15. 3–5 dakika ara ile solunum ve nabzı kontrol edin.



24

Şok Nedir?Dolaşım sisteminin yaşamsal organlara yeterince kan gönderememesi nedeniyle ortaya çıkan ve tansiyon düşüklüğü ile seyreden bir akut dolaşım yetmezliği durumudur.

Şok Çeşitleri Nelerdir?• Kardiyojenik şok (kalp kökenli)• Hipovolemik şok (vücutta sıvı eksikliği/kaybı)• Toksik şok (zehirlenmeye bağlı)• Anaflaktik şok (alerjiye bağlı)

Şok Belirtileri Nelerdir?• Kan basıncında düşme• Hızlı ve zayıf nabız• Hızlı ve yüzeysel solunum• Ciltte soğukluk, solukluk ve nemlilik• Endişe ve huzursuzluk• Baş dönmesi• Dudak çevresinde solukluk ya da morarma• Susuzluk hissi• Bilinç seviyesinde azalma

Şokta İlk Yardım • Hasta/yaralının endişe ve korkularını giderin.• Mümkün olduğunca temiz hava solumasını sağlayın.• Hava yolunun açıklığını sağlayın.• Kanama varsa hemen durdurun.• Şok pozisyonu verin.• Hasta/yaralıyı sıcak tutun.• Hasta/yaralıyı gereksiz yere hareket ettirmeyin.• 112’yi arayın.


25

Şok Pozisyonu Nasıl Verilir?

1. Hasta/yaralıyı düz olarak sırt üstü yatırın.

2. Hasta/yaralının bacaklarını 30 cm kadar yukarı

kaldırarak, bacakların altına destek koyun (Çarşaf,

battaniye yastık, kıvrılmış giysi vb.).

3. Hasta/yaralının üzerini örterek ısınmasını sağlayın.

4. Yardım gelinceye kadar hasta/yaralının yanında kalın.

5. Belli aralıklarla (2–3 dakikada bir) yaşam bulgularını

değerlendirin.



25

Şok Pozisyonu Nasıl Verilir?1. Hasta/yaralıyı düz olarak sırt üstü yatırın.

25









değerlendirin.



25









değerlendirin.



25









değerlendirin.




2. Hasta/yaralının bacaklarını 30 cm kadar yukarı kaldırarak, bacakların altına destek koyun (Çarşaf, battaniye yastık, kıvrılmış giysi vb.).


4. Yardım gelinceye kadar hasta/yaralının yanında kalın.5. Belli aralıklarla (2–3 dakikada bir) yaşam bulgularını değerlendirin

26

Kanamalarda İlk Yardım

Damar bütünlüğünün bozulması sonucu kanın damar dışına (vücut içine ya da dışına) çıkmasına kanama denir.

Vücutta Kanın Aktığı Bölgeye Göre Kanamalar

1. Dış Kanamalar: Kanın vücut dışına doğru akmasıdır.2. İç Kanamalar: Kanın vücut içine akmasıdır.3. Doğal Deliklerde Meydana Gelen Kanamalar:Kulak, burun, ağız, anüs (makat) ve üreme organlarından olan kanamalardır.

26


Damar bütünlüğünün bozulması sonucu kanın damar

dışına (vücut içine ya da dışına) çıkmasına kanama denir.


1. Dış Kanamalar: Kanın vücut dışına doğru akmasıdır.

2. İç Kanamalar: Kanın vücut içine akmasıdır.

3. Doğal Deliklerde Meydana Gelen Kanamalar: Kulak, burun, ağız, anüs (makat) ve üreme

organlarından olan kanamalardır.

Dış Kanamalarda İlk Yardım

• Yara üzerine direkt baskı uygulayın.

• Kanama durmazsa ikinci bir bez koyarak basıncı

arttırın.



26


Damar bütünlüğünün bozulması sonucu kanın damar

dışına (vücut içine ya da dışına) çıkmasına kanama denir.


1. Dış Kanamalar: Kanın vücut dışına doğru akmasıdır.

2. İç Kanamalar: Kanın vücut içine akmasıdır.

3. Doğal Deliklerde Meydana Gelen Kanamalar: Kulak, burun, ağız, anüs (makat) ve üreme

organlarından olan kanamalardır.

Dış Kanamalarda İlk Yardım

• Yara üzerine direkt baskı uygulayın.

• Kanama durmazsa ikinci bir bez koyarak basıncı

arttırın.




Dış Kanamalarda İlk Yardım• Yara üzerine direkt baskı uygulayın.• Kanama durmazsa ikinci bir bez koyarak basıncı arttırın.

27

• Gerekirse bandaj ile sarıp kanlanmış bezleri kaldırmadan basıncı arttırın.

27


• Gerekirse bandaj ile sarıp kanlanmış bezleri

kaldırmadan basıncı arttırın.

• Kanayan bölgeye en yakın basınç noktasına basınç

uygulayın.

• Kanayan bölgeyi yukarı kaldırın.

• Kanama kol veya bacaklardaysa ve kırık şüphesi

yoksa kanama bölgesini kalp hizasından yukarıda

tutun.

• Şok pozisyonu verin.

• Sık sık yaşam bulgularını kontrol edin. (2-3 dk. arayla).


27


• Gerekirse bandaj ile sarıp kanlanmış bezleri

kaldırmadan basıncı arttırın.

• Kanayan bölgeye en yakın basınç noktasına basınç

uygulayın.

• Kanayan bölgeyi yukarı kaldırın.

• Kanama kol veya bacaklardaysa ve kırık şüphesi

yoksa kanama bölgesini kalp hizasından yukarıda

tutun.

• Şok pozisyonu verin.

• Sık sık yaşam bulgularını kontrol edin. (2-3 dk. arayla).



• Kanayan bölgeye en yakın basınç noktasına basınç uygulayın.• Kanayan bölgeyi yukarı kaldırın.• Kanama kol veya bacaklardaysa ve kırık şüphesi yoksa kanama bölgesini kalp hizasından yukarıda tutun.

• Şok pozisyonu verin.• Sık sık yaşam bulgularını kontrol edin. (2-3 dk. arayla).

28

Turnike Uygulama Koşulları

• Uzuv kopmuşsa,• Tüm kanama durdurma uygulamaları yetersiz kalıyorsa,• Hasta/yaralının uzun mesafede taşınması gerekiyorsa,• Çok sayıda hasta/yaralının bulunduğu ortamda tek ilk yardımcı varsa uygulanır.

İç Kanamalarda İlk Yardım

• Hasta/yaralının bilincini ve solunumunu değerlendirin.• Üzerini örterek ayaklarını 30 cm. kaldırın.• Asla ağızdan yiyecek içecek vermeyin.• Kapalı kırık varsa, kan damarlarının yaralanmasınıönlemek ve bir iç kanamaya sebep olmamak için hasta ya da yaralının hareketsiz kalmasını sağlayın.• Hasta/yaralının şok pozisyonunda yaşamsaldeğişimlerini izleyin.• 112’yi arayarak tıbbi yardım isteyin.

Burun Kanamasında İlk Yardım

• Öncelikle sakin olun.• Hastanın başını öne doğru eğin. Mümkünse oturtun

28


Turnike Uygulama Koşulları

• Uzuv kopmuşsa,

• Tüm kanama durdurma uygulamaları yetersiz

kalıyorsa,

• Hasta/yaralının uzun mesafede taşınması gerekiyorsa,

• Çok sayıda hasta/yaralının bulunduğu ortamda tek

ilk yardımcı varsa uygulanır.

İç Kanamalarda İlk Yardım

• Hasta/yaralının bilincini ve solunumunu değerlendirin.

• Üzerini örterek ayaklarını 30 cm. kaldırın.

• Asla ağızdan yiyecek içecek vermeyin.

• Kapalı kırık varsa, kan damarlarının yaralanmasını

önlemek ve bir iç kanamaya sebep olmamak için

hasta ya da yaralının hareketsiz kalmasını sağlayın.

• Hasta/yaralının şok pozisyonunda yaşamsal

değişimlerini izleyin.

• 112’yi arayarak tıbbi yardım isteyin.

Burun Kanamasında İlk Yardım

• Öncelikle sakin olun.

• Hastanın başını öne doğru eğin. Mümkünse oturtun.



29

• Burun kanatlarını sıkıştırarak iki parmağınızla sıkın.• Bu işleme yaklaşık 5 dakika kadar devam edin.• Kanamanın durmaması halinde hasta ya da yaralıyı en yakın sağlık kuruluşuna götürün.

Kulak Kanamasında İlk Yardım

• Kanama hafifse kulağı temiz bir bezle temizleyin.• Ciddi ise kulağı tıkamadan gazlı bezle kapatın.• Hasta/yaralının hareketsiz olarak, kanayan kulak üzerine yan yatmasını sağlayın.

29

Unutulmamalıdır ki, kulak kanaması olası bir beyin kanamasının habercisi olabilir.

Önemli!


• Burun kanatlarını sıkıştırarak iki parmağınızla sıkın.

• Bu işleme yaklaşık 5 dakika kadar devam edin.

• Kanamanın durmaması halinde hasta ya da yaralıyı

en yakın sağlık kuruluşuna götürün.


• Kanama hafifse kulağı temiz bir bezle temizleyin.

• Ciddi ise kulağı tıkamadan gazlı bezle kapatın.

• Hasta/yaralının hareketsiz olarak, kanayan kulak

üzerine yan yatmasını sağlayın.

• Tıbbi yardım sağlayın.

• Unutulmamalıdır ki, kulak kanaması olası bir beyin

kanamasının habercisi olabilir.


29


Önemli!















29


Önemli!
















• Tıbbi yardım sağlayın.• Unutulmamalıdır ki, kulak kanaması olası bir beyin kanamasının habercisi olabilir.

30

Yanık nedir?Herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu oluşan doku bozulmasıdır.

Yanık Çeşitleri

1’inci Derece Yanıklar:• Alt deride ve derinin yüzeyinde, kızarıklık, (pembe, kırmızı arası renk) şeklinde görülen doku hasarı vardır.• Ağrı vericidir.• Yanık bölgede ödem ve hafif şişlik vardır.• Genelde 48 saatlik süreç içinde iyileşir.

2’inci Derece Yanıklar:• Derinin 1. ve 2. tabakasını etkiler.• En bariz özelliği deride içi su dolu kabarcıklar (bül) oluşmasıdır.• Derinin kendini yenilemesiyle kendiliğinden iyileşir.• Çok ağrılıdır.

3’üncü Derece Yanıklar:• Derinin tüm tabakaları etkilenir.• Kaslar, sinirler, damarlar üzerinde etkilidir.• Beyaz kuru yaradan, siyah renge kadar aşamaları vardır.• Ağrısızdır, çünkü bütün sinirler zarar görmüştür.

Isı Dengesi Bozuklukları

31

Yanığın Vücutta Olumsuz Etkileri Nelerdir?

• Derinliğine, yaygınlığına ve oluştuğu bölgeye bağlı olarak, organ ve

sistemlerde işleyiş bozukluğuna yol açar.

• Ağrı ve sıvı kaybına bağlı olarak şok meydana gelir.

• Hasta/yaralının kendi vücudunda bulunan mikrop ve toksinlerle

enfeksiyon riski oluşur.

Isı İle Oluşan Yanıkta İlk Yardım• Kişi hala yanıyorsa panik yapmayın; hareket ediyorsa koşmasını

engelleyin.

• Hasta/yaralının üzerini battaniye vb. ile kapatın ve yuvarlanmasını

sağlayın.

• Yaşam bulgularını değerlendirin.

• En az 20 dakika, soğuk su altında tutun.

• Ödem oluşabileceğinden yüzük, bilezik vb.

aksesuarlarını ve giysilerini çıkarın.

• Deriyi sabunlu su ile dikkatle temizleyin.

• Su toplayan yerleri patlatmayın.

• Yanık bölgelere bandaj uygulamayın.

• Yanığın üzerini temiz bezle örtün; üzerine

hiçbir madde sürmeyin.

• Hasta/yaralıyı battaniye ile örtün.

• Yanık geniş ve sağlık kurumu uzaksa, kusma yoksa, bilinci açıksa

hasta/yaralıya ağızdan sıvı vererek sıvı kaybını engelleyin (1 lt. su + 1

çay kaşığı karbonat + 1 çay kaşığı tuz).

• Tıbbi yardım isteyin ( 112 ).

31


• Derinliğine, yaygınlığına ve oluştuğu bölgeye bağlı

olarak, organ ve sistemlerde işleyiş bozukluğuna

yol açar.


• Hasta/yaralının kendi vücudunda bulunan mikrop

ve toksinlerle enfeksiyon riski oluşur.

Isı İle Oluşan Yanıkta İlk Yardım

• Kişi hala yanıyorsa panik yapmayın; hareket ediyorsa

koşmasını engelleyin.

• Hasta/yaralının üzerini battaniye vb. ile kapatın ve

yuvarlanmasını sağlayın.


• En az 20 dakika, soğuk

su altında tutun.

• Ödem oluşabileceğin-

den yüzük, bilezik vb.

aksesuarlarını ve giysile-

rini çıkarın.



• Yanık bölgelere bandaj

uygulamayın.

• Yanığın üzerini temiz

bezle örtün; üzerine



• Yanık geniş ve sağlık kurumu uzaksa, kusma yoksa,

bilinci açıksa hasta/yaralıya ağızdan sıvı vererek sıvı

kaybını engelleyin (1 lt. su + 1 çay kaşığı karbonat +

1 çay kaşığı tuz).




31


• Derinliğine, yaygınlığına ve oluştuğu bölgeye bağlı

olarak, organ ve sistemlerde işleyiş bozukluğuna

yol açar.


• Hasta/yaralının kendi vücudunda bulunan mikrop

ve toksinlerle enfeksiyon riski oluşur.

Isı İle Oluşan Yanıkta İlk Yardım

• Kişi hala yanıyorsa panik yapmayın; hareket ediyorsa

koşmasını engelleyin.

• Hasta/yaralının üzerini battaniye vb. ile kapatın ve

yuvarlanmasını sağlayın.


• En az 20 dakika, soğuk

su altında tutun.

• Ödem oluşabileceğin-

den yüzük, bilezik vb.

aksesuarlarını ve giysile-

rini çıkarın.



• Yanık bölgelere bandaj

uygulamayın.

• Yanığın üzerini temiz

bezle örtün; üzerine



• Yanık geniş ve sağlık kurumu uzaksa, kusma yoksa,

bilinci açıksa hasta/yaralıya ağızdan sıvı vererek sıvı

kaybını engelleyin (1 lt. su + 1 çay kaşığı karbonat +

1 çay kaşığı tuz).





32

Kimyasal Yanıklarda İlk Yardım

• Deriyle temas eden kimyasal maddenin deriyle temasını en kısa sürede kesin.• Giysileri çıkarın.• Yanık bölgeyi bol, tazyiksiz suyla, en az 20-25 dk. yumuşakça yıkayın.• Daha sonra hasta/yaralıyı battaniye vb. ile örtün.• Tıbbi yardım sağlayın.

Elektrik Yanıklarında İlk Yardım

• Soğukkanlı ve sakin olun.• Hasta/yaralıya dokunmadan önce elektrik akımını kesin.• Akımı kesme imkanı yoksa yalıtkan bir maddeyle kişinin elektrikle temasını kesin.

32


Kimyasal Yanıklarda İlk Yardım

• Deriyle temas eden kimyasal maddenin deriyle

temasını en kısa sürede kesin.

• Giysileri çıkarın.

• Yanık bölgeyi bol, tazyiksiz suyla, en az 20-25 dk.

yumuşakça yıkayın.

• Daha sonra hasta/yaralıyı battaniye vb. ile örtün.


Elektrik Yanıklarında İlk Yardım

• Soğukkanlı ve sakin olun.

• Hasta/yaralıya dokunmadan önce elektrik akımını

kesin.

• Akımı kesme imkanı yoksa yalıtkan bir maddeyle

kişinin elektrikle temasını kesin.

• Hasta/yaralının yaşam bulgularını değerlendirin.

• Hasta/yaralıyı yerinden kımıldatmayın.

• Hasar gören bölgeyi örtün.

• Tıbbi yardım isteyin.

Sıcak Çarpmasında İlk Yardım

• Hastayı serin ve havadar bir yere alın.

• Giysilerini çıkarın.

• Sırt üstü yatırıp kol ve bacaklarını yükseltin.

• Bulantı yoksa ve bilinci açıksa su ve tuz kaybını

gidermek için su, tuz, karbonatla hazırlanan sıvı ya

da soda içirin.



• Hasta/yaralının yaşam bulgularını değerlendirin.• Hasta/yaralıyı yerinden kımıldatmayın.• Hasar gören bölgeyi örtün.• Tıbbi yardım isteyin.

Sıcak Çarpmasında İlk Yardım

• Hastayı serin ve havadar bir yere alın.• Giysilerini çıkarın.• Sırt üstü yatırıp kol ve bacaklarını yükseltin.• Bulantı yoksa ve bilinci açıksa su ve tuz kaybınıgidermek için su, tuz, karbonatla hazırlanan sıvı ya da soda içirin.

33

Donmalar

Aşırı soğuk nedeni ile soğuğa maruz kalan bölgeye yeterince kan gitmemesi ve dokulardaki kanın pıhtılaşması ile dokuda hasar oluşmasıdır.

1’inci Derece Donma:• Donmanın en hafif şeklidir.• Deride solukluk, soğukluk hissi; vücutta uyuşukluk, halsizlik, ve daha sonra kızarıklık ve karıncalanma hissi yaratır.

2’inci Derece Donma:• Zarar gören bölgede gerginlik hissi, ödem, şişkinlik, ağrı, içi su dolu kabarcıklar,• Su toplanması iyileşirken, siyah kabuklara dönüşür.

3’üncü Derece Donma:• Dokuların geriye dönülmez biçimde hasara uğramasıdır.• Canlı ve sağlıklı deriden kesin hatları ile ayrılan siyah bir bölge oluşur.

Donmalarda İlk Yardım• Hasta/yaralıyı ılık bir ortama alıp soğukla temasını kesin; sakinleştirin.• Kesin istirahat ettirip hareket etmemesini sağlayın.• Kuru giysiler giydirin.• Bilinci açık ise sıcak, şekerli içecekler verin.• Su toplamış bölgeleri asla patlatmayın; üstünü örtün.• Donuk bölgeyi asla ovmayın, kendiliğinden ısınmasını/çözünmesi sağlayın.• El ve ayakları doğal pozisyonda tutun.• Hala halsizlik varsa bezle bandaj yapın.• Tıbbi yardım isteyin.


34

Kırık Nedir?

Kemik bütünlüğünün bozulmasıdır. Kırıklar, darbe sonucu ya da kendiliğinden oluşur.

Kırık Çeşitleri

Kapalı Kırık: Kemik bütünlüğü bozulmuştur. Ancak deri sağlamdır.Açık Kırık: Deri bütünlüğü bozulmuştur. Kemik uçları dışarı çıkabilir, beraberinde kanama ve enfeksiyon riski vardır.Parçalı Kırık: Kemik birden fazla yerden kırılmıştır.

Kırık Belirtileri Nelerdir?

• Bölgenin hareket edilmesi ile artan yoğun ağrı,• Şekil bozukluğu (Diğer sağlam organ ile karşılaştırılır),• Bölgede ödem ve kanama sonucu morarma,• İşlev kaybı,• Hareketlerde kısıtlama,• Şişlik.

Kırığın Yol Açabileceği Olumsuz Durumlar:• Kırık yakınındaki damar, sinir ya da kaslarda yaralanma ve sıkışma (Kırık bölgede nabız alınamaması, soğukluk, solukluk, aşırı hassasiyet),• Parçalı kırıklarda kanamaya bağlı şok,• Açık kırıklarda enfeksiyon riski görülebilir.

Kırık, Çıkık ve Burkulmalar

35

Kırıklarda İlk Yardım• Yaşamı tehdit eden başka yaralanma varsa önceliği ona verin.• Hasta/yaralıyı hareket ettirmeyin.• Ani hareketlerden kaçının, kırığı yerine koymaya çalışmayın.• Kırık kolda ise; ödem oluşacağından yüzük, saat vb. eşyaları çıkarın.• Kırık olan bölgenin hareket etmesini önleyin.• Açık kırık varsa; tespitten önce yaranın üzerini temiz bir bezle kapatın.• Kırık olan bölgeyi bir üst ve bir alt eklemi de içine alacak şekilde karton, tahta vb. sert cisimle tespit edin.• Tespit edilen bölgeyi yukarıda tutarak dinlenmeye alın.• Kırık bölgedeki nabzı ve derinin rengini kontrol edin.

35

Kırıklarda İlk Yardım

• Yaşamı tehdit eden başka yaralanma varsa önceliği

ona verin.

• Hasta/yaralıyı hareket ettirmeyin.

• Ani hareketlerden kaçının, kırığı yerine koymaya

çalışmayın.

• Kırık kolda ise; ödem oluşacağından yüzük, saat vb.

eşyaları çıkarın.

• Kırık olan bölgenin ha-

reket etmesini önleyin.

• Açık kırık varsa; tespit-

ten önce yaranın üzerini

temiz bir bezle kapatın.

• Kırık olan bölgeyi bir

üst ve bir alt eklemi

de içine alacak şekilde

karton, tahta vb. sert

cisimle tespit edin.

• Tespit edilen bölgeyi

yukarıda tutarak dinlen-

meye alın.

• Kırık bölgedeki nabzı ve derinin rengini kontrol

edin.

• Hastayı sıcak tutun.


• Kırık olan bölgenin hareket ettirilmesine izin vermeyin.



35

Kırıklarda İlk Yardım

• Yaşamı tehdit eden başka yaralanma varsa önceliği

ona verin.

• Hasta/yaralıyı hareket ettirmeyin.

• Ani hareketlerden kaçının, kırığı yerine koymaya

çalışmayın.

• Kırık kolda ise; ödem oluşacağından yüzük, saat vb.

eşyaları çıkarın.

• Kırık olan bölgenin ha-

reket etmesini önleyin.

• Açık kırık varsa; tespit-

ten önce yaranın üzerini

temiz bir bezle kapatın.

• Kırık olan bölgeyi bir

üst ve bir alt eklemi

de içine alacak şekilde

karton, tahta vb. sert

cisimle tespit edin.

• Tespit edilen bölgeyi

yukarıda tutarak dinlen-

meye alın.

• Kırık bölgedeki nabzı ve derinin rengini kontrol

edin.

• Hastayı sıcak tutun.


• Kırık olan bölgenin hareket ettirilmesine izin vermeyin.




• Hastayı sıcak tutun.• Tıbbi yardım sağlayın.• Kırık olan bölgenin hareket ettirilmesine izin vermeyin.

36

Burkulma Nedir?

Eklem yüzeylerinin anlık olarak ayrılmasıdır.

Burkulmalarda İlk Yardım

• Burkulan eklemi sıkıştırıcı bir bandajla dolaşımı engellemeyecek şekilde tespit edin.

36


Burkulma Nedir?



• Burkulan eklemi sıkıştırıcı bir bandajla dolaşımı

engellemeyecek şekilde tespit edin.

• Şişliği azaltmak için bölgeyi yukarı kaldırın.

• Soğuk uygulama yapın.

• Bölgeyi hareket ettirmeyin.

• Uzun süre geçmiyorsa, tıbbi yardım isteyin.


36


Burkulma Nedir?



• Burkulan eklemi sıkıştırıcı bir bandajla dolaşımı

engellemeyecek şekilde tespit edin.

• Şişliği azaltmak için bölgeyi yukarı kaldırın.

• Soğuk uygulama yapın.

• Bölgeyi hareket ettirmeyin.

• Uzun süre geçmiyorsa, tıbbi yardım isteyin.

kizilay_ilk_yardim_kitapcigi.indd 3614.04.2015 11:02


• Şişliği azaltmak için bölgeyi yukarı kaldırın.• Soğuk uygulama yapın.• Bölgeyi hareket ettirmeyin.• Uzun süre geçmiyorsa, tıbbi yardım isteyin.

37

Çıkık Nedir?

Çıkık; eklem yüzeylerinin kalıcı olarak ayrılmasıdır.

Çıkıkta İlk Yardım

• Eklemi bulunduğu şekilde tespit edin.• Çıkığı asla yerine oturtmaya çalışmayın.• Hasta/yaralıya ağızdan hiçbir şey vermeyin.• Bölgedeki nabız, deri rengi ve ısıyı kontrol edin.• Tıbbi yardım sağlayın.


38

Hayvan Isırmaları Neden Önemlidir?

Kedi köpek vb. hayvanların dişleri sivri ve keskindir. Ağızlarında ise daima mikrop vardır. Isırmaları halinde mikropların derindeki dokulara kadar ulaşmasına sebep olurlar. Ayrıca birden fazla ısırmalarında ciddiyaralanmalara yol açabilirler.

Kedi - Köpek Isırmalarında İlk Yardım

Hafif Yaralanmalarda;• Yarayı 5 dakika süreyle sabun ve soğuk suyla yıkayın.• Yaranın üzerini temiz bir bezle kapatın.

Ciddi Yaralanma ve Kanama Varsa;• Yaraya temiz bir bezle basınç uygulayarak kanamayı durdurun.• Derhal tıbbi yardım (112) sağlayın ve hastayı kuduz aşısı olması konusunda uyarın.

Arı Sokmasında İlk Yardım

• Yaralı bölgeyi yıkayın.• Arının iğnesi derinin üzerinden görünüyorsa çıkarın.• Amonyak vb. kullanmadan soğuk su ile soğuk uygulama yapın.• Eğer ağızdan sokma varsa solunum güçleşmişse hastanın buz emmesini sağlayın.• Ağız içi sokmalarında ve alerjisi olanlar için tıbbi yardım isteyin.

Hayvan Isırıkları veBöcek Sokmaları

39

Akrep Sokmasında İlk Yardım

• Sokmanın olduğu bölgeyi hareket ettirmeyin!• Yatar pozisyonda tutun,• Yaraya soğuk uygulama yapın,• Kan dolaşımını engellemeyecek şekilde bandajuygulayın,• Turnike uygulamayın!• Yara üzerine hiçbir girişim yapmayın (kesilmez, emilmez vb.).

Yılan Sokma / Isırmalarında İlk Yardım

• Hastayı sakinleştirip dinlenmesini sağlayın.• Yarayı su ile yıkayın.• Yaraya yakın bölgedeki baskı yapabilecek eşyalarıçıkarın (yüzük, bilezik, saat vb.).• Yaraya soğuk uygulama yapın.• Yaralanan bölgeye dolaşımı engellemeyecek şekilde bandaj yapın.• Turnike uygulamayın!• Yaralıyı mümkün olduğunca hareket ettirmeyin.• Yara üzerine hiçbir müdahale yapmayın (kesme, emme vb.).• Yaşam bulgularını izleyin.• Tıbbi yardım isteyin.

Deniz Canlıları Sokmasında İlk Yardım

• Kişiyi hareket ettirmeyin.• Etkilenen bölgeyi ovmayın.• Batan diken varsa ve görünüyorsa çıkarın.• Deniz hayvanlarının enzimleri sıcağa karşı dayanıksız olduğundan sıcak uygulama yapın.• Sağlık kuruluşundan yardım talep edin.

Hayvan Isırıkları veBöcek Sokmaları

40

Yara Nedir? Keskin bir şeyle veya bir vuruşla vücutta oluşan derin kesiklerdir.

Yara Çeşitleri

Kesik Yara: Cam, bıçak gibi kesici aletlerle olan yaralardır.Ezik Yara: Taş, sopa, yumruk gibi sert bir cismin çarpması sonucu olan yaralardır.Delici Yara: Uzun ve sivri aletlerle olan yaralardır.Enfekte Yara: Derin ve kirli yaralar, ısırma, sokma sonucu olan yaralardır.

Yaraların Ortak Belirtileri

• Ağrı,• Kanama,• Yara kenarlarının ayrılması.

Yaralanmalarda İlk Yardım

• Kanama varsa durdurun.• Batan cisim varsa çıkarmayın.

40

Yaralanmalar

Yara Nedir?

Keskin bir şeyle veya bir vuruşla vücutta oluşan derin

kesiklerdir.

Yara Çeşitleri

Kesik Yara: Cam, bıçak gibi kesici aletlerle olan

yaralardır.

Ezik Yara: Taş, sopa, yumruk gibi sert bir cismin

çarpması sonucu olan yaralardır.

Delici Yara: Uzun ve sivri aletlerle olan yaralardır.

Enfekte Yara: Derin ve kirli yaralar, ısırma, sokma

sonucu olan yaralardır.

Yaraların Ortak Belirtileri

• Ağrı,

• Kanama,

• Yara kenarlarının ayrılması.

Yaralanmalarda İlk Yardım

• Kanama varsa durdurun.

• Batan cisim varsa çıkarmayın.


Yaralanmalar

41

Yaralının sağlık kuruluşuna gitmesini sağlayın.• Yaralıyı tetanoz konusunda uyarın.• Delici göğüs yaralanmalarında yaralının bilinci yerindeyse yarı oturur şekilde oturtun; sırtını destekleyin ve ayaklarını 30 cm yükselterek şok pozisyonu vererek 112 acil servisi arayın.• Delici karın yaralanmalarında hastayı sırt üstü yatırın ve 112 acil servisi arayın.

41

Yaralanmalar

• Yaralının sağlık kuruluşuna gitmesini sağlayın.

• Yaralıyı tetanoz konusunda uyarın.

• Delici göğüs yaralanmalarında yaralının bilinci

yerindeyse yarı oturur şekilde oturtun; sırtını

destekleyin ve ayaklarını 30 cm yükselterek şok

pozisyonu vererek 112 acil servisi arayın.

• Delici karın yaralanmalarında hastayı sırt üstü

yatırın ve 112 acil servisi arayın.


Yaralanmalar

42

Delici Göğüs Yaralanmalarında İlk Yardım

• Hasta/yaralının bilincini kontrol edin.• Hasta/yaralının yaşam bulgularını değerlendirin.• Yaranın üzerini tercihen plastik poşet vb. içeren sarılmış bez ile kapatın.• Nefes alma sırasında yaraya hava girmesini engellemek, nefes verme sırasında havanın dışarı çıkmasını sağlamak için yara üzerine konan bezin bir ucunu açık bırakın.• Bilinç açık ise hasta/yaralıyı yarı oturur pozisyonda tutun.• Hasta/yaralıya ağızdan hiçbir şey vermeyin.• Hasta/yaralının yaşam bulgularını sık sık kontrol edin.• Şok önlemlerini alın.• Tıbbi yardım isteyin (112).

Delici Karın Yaralanmalarında İlk Yardım

• Hasta/yaralının bilinç kontrolünü yapın.• Hasta/yaralının yaşam bulgularını kontrol edin.• Dışarı çıkan organları içeri sokmaya çalışmayın, üzerlerini geniş, nemli ve temiz bir bezle örtün.• Bilinç yerinde ise sırt üstü pozisyonda bacaklar bükülmüş olarak yatırın, ısı kaybını önlemek için hasta/yaralının üzerini örtün.• Ağızdan yiyecek ya da içecek bir şey vermeyin.• Yaşam bulgularını sık sık izleyin.• Tıbbi yardım isteyin (112).

Yaralanmalar

43

Kafatası ve Omurga Yaralanmalarında İlk Yardım

• Bilinç ve diğer yaşam bulgularını değerlendirin.• Tıbbi yardım için 112’yi arayın.• Bilinci açıksa; hasta/yaralının hareket etmemesini sağlayın.• Herhangi bir tehlike söz konusu ise ayaklarından tutarak düz pozisyonda sürükleyin.• Hasta/yaralının olay yerinde, taşıma ve sevki sırasında; baş-boyun-gövde ekseninin bozulmamasına ve sarsıntıya maruz kalmamasına dikkat edin.• Tüm yapılanları ve hasta yaralı hakkındaki bilgileri kaydedip gelen ekibe bildirin.• Hasta/yaralıyı asla yalnız bırakmayın.

Yaralanmalar

44

Zehirlenme Nedir?

Vücuda toksik maddenin girmesi sonucu normal fonksiyonların bozulmasıdır.Normalde yaşamsal fonksiyonlarına zarar verebileceğinden vücuda giren her türlü madde toksik sayılmalıdır.

Zehirlenmeler Ne Şekilde Meydana Gelir?

Üç yolla meydana gelir.Sindirim Yolu İle: Ev veya bahçede kullanılan kimyasal maddeler, zehirli mantarlar, bozuk besinler, aşırı ilaç ve alkol alınması sonucu oluşur.Solunum Yolu İle: Genellikle karbon monoksit gazı (tüp kaçakları, şofben, sobalar), lağım çukurunda biriken karbondioksit, klor, yapıştırıcılar, boyalar, ev temizleyicileri vb. ile meydana gelir.Cilt Yolu İle: Zehirli madde vücuda deri yoluyla girer. İlaç enjeksiyonu, zehirli bitkilere temas, zirai ilaçlar,zehirli hayvanların ısırması ve sokması sonucu oluşur.

Belirtiler

Sindirim Sistemi: Bulantı, karın ağrısı, kusma, ishal.Sinir Sistemi: Rahatsızlık hissi, hareketlerde uyumsuzluk, havale, bilinç kaybı.Solunum Sistemi: Nefes darlığı, morarma, solunum durması.Dolaşım Sistemi: Nabız bozukluğu, kalp durması.

Zehirlenmeler

45

45

Zehirlenmeler

Sindirim Yolu İle Zehirlenmede İlk Yardım

• Bilinci kontrol edin.

• Sadece ağız zehirli maddeyle temas etmişse su ile

çalkalayın.

• El ile temas etmişse eli sabunlu su ile yıkayın.


• Kusma, bulantı, ishal vb. belirtileri değerlendirin.

• Bilinç kaybı varsa koma pozisyonuna getirin.

• Hastanın üstünü örtün.

• 112’yi arayın.

• Olayla ilgili bilgileri toplayarak kaydedin (Zehirli

maddenin türü, ilaç ya da uyuşturucu alıyor mu,

hastanın bulunduğu saat, evde ne tür ilaçlar var).

• Özellikle yakıcı maddenin alındığı durumlarda hasta

asla kusturulmaz!

Solunum Yolu İle Zehirlenmede İlk Yardım

• Olay yerinin güvenliğini sağlayın (Cam ve kapıları

açarak ortamı havalandırın ya da hastayı temiz

havaya çıkarın).

• Yaşamsal belirtileri değerlendirin.

• Rahat nefes alabilmesi için hastayı yarı oturur

pozisyonda tutun.

• Bilinci kapalı ise koma pozisyonu verip 112’yi arayın.

Deri Yolu İle Zehirlenmede İlk Yardım

• Olay yerinin güvenliğini sağlayın.


• Ellerin zehirli madde ile temasını önleyin.

• Zehir bulaşmış giysileri çıkarın.

• Deriyi 15-20 dakika boyunca bol suyla yıkayın.

• 112’yi arayın.

Zehirlenme olaylarında, zehirlenmeyle ilgili bilgiler toplanarak kaydedilir (Zehirli maddenin türü, ilaç ya da uyuşturucu alıyor mu, hastanın bulunduğu saat, evde ne tür ilaçlar var).

Önemli!


Zehirlenmeler

Sindirim Yolu İle Zehirlenmede İlk Yardım• Bilinci kontrol edin.• Sadece ağız zehirli maddeyle temas etmişse su ile çalkalayın.• El ile temas etmişse eli sabunlu su ile yıkayın.• Yaşam bulgularını değerlendirin.• Kusma, bulantı, ishal vb. belirtileri değerlendirin.• Bilinç kaybı varsa koma pozisyonuna getirin.• Hastanın üstünü örtün.• 112’yi arayın.• Olayla ilgili bilgileri toplayarak kaydedin (Zehirli maddenin türü, ilaç ya da uyuşturucu alıyor mu, hastanın bulunduğu saat, evde ne tür ilaçlar var).• Özellikle yakıcı maddenin alındığı durumlarda hasta asla kusturulmaz!

Solunum Yolu İle Zehirlenmede İlk Yardım

• Olay yerinin güvenliğini sağlayın (Cam ve kapıları açarak ortamı havalandırın ya da hastayı temiz havaya çıkarın).• Yaşamsal belirtileri değerlendirin.• Rahat nefes alabilmesi için hastayı yarı oturur pozisyonda tutun.• Bilinci kapalı ise koma pozisyonu verip 112’yi arayın.

Deri Yolu İle Zehirlenmede İlk Yardım

• Olay yerinin güvenliğini sağlayın.• Yaşam bulgularını değerlendirin.• Ellerin zehirli madde ile temasını önleyin.• Zehir bulaşmış giysileri çıkarın.• Deriyi 15-20 dakika boyunca bol suyla yıkayın.• 112’yi arayın.

46

Zehirlenmelerde Genel İlk Yardım

• Zehirlenmeye neden olan maddeyi vücuttan uzaklaştırın (Zehirli madde vücuttan ne kadar çabuk uzaklaştırılırsa o kadar az miktarda emilir).• Hayati fonksiyonların devamını sağlayın.• Sağlık kuruluşuna (112) bilgi verin.• Zehir danışma merkezi 114’ü arayın.

Şofben Kazalarında İlk Yardım

• Kişiyi ortamdan uzaklaştırın.• Hareket ettirmeyin.• Yaşam bulgularını değerlendirin.• Havayolu açıklığını sağlayın.• Tıbbi yardım isteyin (112).• Banyoyu içeriden kilitlemeyin.• Şofbeni iyi çeken bir bacaya bağlayın.• Şofbenin olduğu yere bol hava girişi sağlayın.• Şofben ile tüp arasındaki hortumun 125 cm’den uzun olmamasına dikkat edin.• Banyodaki kişileri kontrol edin.

Zehirlenmeler

47

Göze Yabancı Cisim Kaçmasında İlk Yardım

Toz, kirpik gibi madde ise;• Gözü ışığa çevrin, alt göz kapağına bakın.• Gerekiyorsa üst göz kapağına bakın.• Nemli, temiz bir bezle çıkartın.• Yaralıya gözünü kırpıştırmasını söyleyin.• Bol su ile yıkayın.• Gözü ovmayın.• Çıkmıyorsa sağlık kuruluşuna sevk edin.

Metal veya batan bir cisimse;• Gerekmedikçe hastayı kımıldatmayın.• Göze hiçbir müdahale yapmayın.• Tıbbi yardım isteyin.• Hastanın göz uzmanlık dalı olan bir sağlık kuruluşuna gitmesini sağlayın.• Her iki gözün kapatılmasını sağlayın.

Kulağa Yabancı Cisim Kaçmasında İlk Yardım

• Kesinlikle sivri ve delici bir cisimle müdahale etmeyin.• Su değdirmeyin.• Tıbbi yardım isteyin.

Buruna Yabancı Cisim Kaçmasında İlk Yardım

• Burun duvarına bastırarak kuvvetli bir nefes verme ile cismin atılmasını sağlayın.• Çıkmazsa tıbbi yardım isteyin.

Göze, Kulağa ve Buruna Yabancı Cisim Kaçması / Batması

48

Hasta/Yaralı Taşırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Baş-boyun-gövde ekseni esas alınmalı,• Ekip çalışması yapılmalı,• Hasta/yaralıya yakın mesafede çalışılmalı,• Daha uzun ve kuvvetli kas grupları kullanılmalı,• Sırtın gerginliğini korumak için dizler kalçadan bükülmeli,• Yerden destek alacak şekilde, her iki ayak kullanılmalı ve biri diğerinden öne yerleştirilmeli,• Omuzlar leğen kemiği hizasında tutulmalı,• Ağırlık kaldırırken karın muntazam tutulup kalça kasılmalı,• Kalkarken ağırlık kalça kaslarına verilmeli,• Yavaş ve düz adımlarla yürünmeli (adımlar omuzdan geniş olmamalı),• Ani dönme ve bükülmelerden kaçınılmalı; hasta/yaralı az hareket ettirilmelidir.

Acil Taşıma Teknikleri

Sürükleme Tekniği

48

Hasta Yaralı Taşıma

Hasta/Yaralı Taşırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Baş-boyun-gövde ekseni esas alınmalı,

• Ekip çalışması yapılmalı,

• Hasta/yaralıya yakın mesafede çalışılmalı,

• Daha uzun ve kuvvetli kas grupları kullanılmalı,

• Sırtın gerginliğini korumak için dizler kalçadan

bükülmeli,

• Yerden destek alacak şekilde, her iki ayak kullanılmalı

ve biri diğerinden öne yerleştirilmeli,

• Omuzlar leğen kemiği hizasında tutulmalı,

• Ağırlık kaldırırken karın muntazam tutulup kalça

kasılmalı,

• Kalkarken ağırlık kalça kaslarına verilmeli,

• Yavaş ve düz adımlarla yürünmeli (adımlar omuzdan

geniş olmamalı),

• Ani dönme ve bükülmelerden kaçınılmalı; hasta/

yaralı az hareket ettirilmelidir.

Acil Taşıma Teknikleri

Sürükleme Tekniği

• Ayak bileklerinden tutarak

sürükleme

• Koltuk altından tutarak

sürükleme

• Araç içindeki yaralıyı taşıma

(Rentek) tekniği



• Ayak bileklerinden tutarak sürükleme

• Koltuk altından tutarak sürükleme

• Araç içindeki yaralıyı taşıma (Rentek) tekniği

49


Kısa Mesafede Süratli Taşıma Teknikleri

Tek İlkyardımcı İle Taşıma

• Kucakta taşıma

• İlk yardımcının omzundan destek alma

• Sırtta taşıma

• Altın beşik yöntemi ile taşıma


49









49









49









49






Tek İlkyardımcı İle Taşıma• Kucakta taşıma

İlk yardim cep kİtabi...2018/11/28 · solunum sayısı; yetişkin kişilerde 12-20 kez/dakika,...

Documents