lijf leden 04 2013
DESCRIPTION
Gids in gezondheidTRANSCRIPT
042013lijf leden
4VAN ZORGVERNIEUWERS
verfrissendeideeën
PIER ERINGADirecteur van het
beste ziekenhuis
van Nederland.
ZORGPREMIEWaar gaan de geld-
stromen achter de
premie naartoe?
NATUURWinterwonderland in
Nederland: Landgoed
Stameren.
VRIJE KEUZEDankzij vrije keuze
loopt Kiran straks weer
als een kievit.
2
| natuur |
inhoudsopgaveWINTER 2013/2014
| colofon |
Als één plek in Nederland winterklaar is, dan is het wel Landgoed Stameren.
Dicht bos en kleine heideveldjes wisselen elkaar af en de winterpracht komt
extra mooi uit.
Winter 2013/2014, jaargang 5
Leden van de Vereniging ONVZ ontvangen Lijf & Leden vier keer per jaar.
DISCLAIMER: Met nieuws ná 28 november 2013 kon geen reke-ning meer worden gehouden. Zonder bronvermelding mag niets uit deze uitgave worden overgenomen of doorgezonden.
Ook al is de grootste zorgvul-digheid betracht, ONVZ kan niet instaan voor de juistheid of volledigheid van de artikelen in deze uitgave waarbij gebruik is gemaakt van gegevens van der-den en is niet aansprakelijk voor schade verband houdende met het gebruik van een en ander.
UITGEVER ONVZ Ziektekosten-verzekeraar N.V. (handelsregister Utrecht: 30135168, AFM-inschrijf-nummer 12000633), gevestigd te Houten. Adres: Postbus 392, 3990 GD Houten. Telefoon: 030 639 62 22. www.onvz.nl. © ONVZ Ziektekos-tenverzekeraar N.V.
REDACTIE ONVZ: Pauline Ho-geweg, Anouska Blankensteijn, Manon IJzerman, Karin Matton, Annerike van der Meer LVB NETWORKS: Tim Jansma
BIJDRAGEN: Tim Jansma, Sjoerd Jansen, Eddy Carree, Esther Berendsen, Coen Huibers, Martine van den Houten
VORMGEVING: Hanneke van der Meer, Geurt Kreijns
CONCEPT & REALISATIELVB Networks, Amersfoort
FOTOGRAFIE: Erik van der Horst, Roelof Pot, Thinkstock, Renk Ruiter, Allard de Witte
DRUK: Euro Mail, Waddinxveen
ISSN: 1877-9115
Postbus 392, 3990 GD Houten030 639 62 22, [email protected]
Wat maakt het Albert Schweitzer Ziekenhuis
het beste ziekenhuis van Nederland?
Bestuursvoorzitter Pier Eringa over teamgeest en
elkaar wat gunnen.
De zorgkosten stijgen minder hard, terwijl de premie
zelfs fors daalt. Hoe is dat mogelijk? En waar gaan
de geldstromen eigenlijk naartoe? Een analyse.
INKOMSTEN€2461
18
20 14
| MENSEN | | zorg |
3 LIJF LEDEN
IdeeënIedereen krijgt ooit te maken met zorg.
Wanneer dat gebeurt, blijkt dikwijls dat zorg
niet helemaal perfect is. Dat zorg mensenwerk
is. Dat vernieuwingen en verbeteringen
voortdurend onze aandacht verdienen. Juist
nu de kosten oplopen, moeten we de balans
in de gaten blijven houden. Betere zorg én
goedkopere zorg. Dat is het doel.
Aan ideeën geen gebrek. In de sector zelf
ontstaan allerlei creatieve initiatieven die
aan deze twee belangrijke eisen voldoen.
Deze initiatieven zijn ook mensenwerk. Vele
zorgprofessionals streven soms jarenlang hun
ideaal na, ondanks tegenwind. Het is een
lange weg, maar ze komen er uiteindelijk.
Zoals Jos de Blok, een van de oprichters
van Buurtzorg. Of Tjarko Rookmaker, die de
ONVZ Vakprijs kreeg voor zijn initiatief om
studenten mantelzorg te laten verlenen.
Zorgvernieuwing is niet alleen een kwestie
voor professionals. Als iedereen met zorg
te maken heeft, kan iedereen verbeteringen
bedenken. Dit besef was het uitgangspunt
voor onze ideeënwedstrijd Het Beste
Zorgidee van Nederland, dat we dit jaar voor
de zesde keer organiseerden. Gelet op de
hoeveelheid inzendingen en de kwaliteit,
zat Nederland nog nooit zo vol met ideeën.
Het lijkt alsof we echt iets in gang hebben
gezet. Het heeft mijn stoutste dromen
overtroffen.
Erno Kleijnenberg
Voorzitter Raad van Bestuur
ONVZ Zorgverzekeraar
Slimme ideeën maken de zorg elke dag beter. Zoals de
vrouwspecifieke zorg van Toine Lagro. Vier portretten van
vier bevlogen zorgvernieuwers.
| mensen |
25
Acht pagina’s met feiten, tips en
weetjes over eten, bewegen en
levensstijl.
Dankzij de vrije keuze van de familie
Kampen loopt Kiran straks weer als
een kievit.
ONVZ is twee keer uitgeroepen tot
beste zorgverzekeraar van Nederland.
Wij zijn Tonny, André en Karin.
U komt ons tegen met extra
informatie. Wilt u meer weten?
Bij veel artikelen staan nuttige
websites of telefoonnummers!
4
31
32
| onvz |
| mensen |
| gezond |
Piet is net als ONVZ tachtig jaar
oud. En net als ONVZ kerngezond.
13
| mensen |
gezondFEITEN, TIPS, WEETJES
Winter? Niet in het Tropenmuseum Junior. In de doe-voorstelling Mix Max
Brasil kun je de hele winter een tropische wereld ontdekken vol muziek,
dans, kunst en cultuur. Wiebel over planken tussen de luchtwortels van het
mangrovebos, waag een dansje in de studio of breng een bezoekje aan
de slippershop. Op ontdekkingstocht in de Braziliaanse kunstenaarswijk
ontdek je dat niets is wat het lijkt. De luchtwortels van het mangrovebos zijn
gemaakt van textielresten uit Braziliaanse fabrieken, een regenbui wordt een
muziekstuk. Zo krijgen alledaagse materialen, klanken en bewegingen ineens
eindeloos veel mogelijkheden.
www.tropenmuseumjunior.nl
TROPISCHE WINTER
5 LIJF LEDEN
Tenminste, als ze verpakt zijn in een lekker
dipje. Onderzoekers van de Pennsylvania
State University ontdekten dat kinderen
drie keer meer groente eten als daar een
vetarme kruidendip bij geserveerd wordt.
Bij een gewone basisdip was dat twee keer
zoveel. De kinderen, allemaal tussen de
drie en vijf jaar, probeerden met dip zelfs
de groente die ze eerst niet wilden proeven.
Eerder bleek al dat kinderen nieuw eten
lekker gaan vinden door het herhaald te
proberen. Een dipsaus kan ervoor zorgen
dat kinderen ook wíllen proeven.
Hebben die appNoa’s Sterren
Als het klunzige elfje Ida per ongeluk
alle sterren uit de lucht laat vallen,
helpt Noa haar om ze netjes terug te
hangen. En de kleine lezer helpt ook
mee. In dit interactieve prentenboek
kun je overal op klikken en zo
allerlei geluidjes en bewegingen
tevoorschijn toveren. Een mooi
geïllustreerd verhaal voor de donkere
dagen. Vanaf ongeveer drie jaar.
(€2,99), app store
DRIE KEER UIT MET HET
SPOORWEGMUSEUM
Schaatsen ín een museum? Dat is
precies wat je doet op het Winter Station
van het Spoorwegmuseum in Utrecht.
Glijd langs reusachtige treinen, geniet
van de magische sfeer en maak een ritje
in de oude carrousel. Schaatsen zijn
gratis te leen. 21 december t/m 5 januari.
www.spoorwegmuseum.nl
IJSBEELDENFESTIVAL
IJskoude kunst, fabelachtige
verlichting en een temperatuur
van -8 °C. Het IJsbeeldenfestival in
Zwolle is een bijzondere ervaring.
Kijk je ogen uit bij al die prachtige
ijssculpturen, geniet van een kop
warme chocolademelk of, voor de echte
liefhebbers, schaats nog even een
rondje op de overdekte ijsbaan aan de
overkant. 7 december t/m 26 januari.
www.ijsbeelden.nl
ZEBRA ZEBRA (5+)
‘Wat doet dat vreemde ding hier?’,
gonst het door de stad als een kleine
wilde zebra losbreekt. Een theatraal
stripverhaal voor de hele familie.
Met muziek, live animatie en een
pop art decor. Over eigen keuzes
maken, het lef om af te wijken en
omgaan met verandering. Over een
zebra die nou eenmaal een zebra wil
zijn. Geïnspireerd op het beroemde
toneelstuk Le Rhinocéros van Eugène
Ionesco. 6 oktober t/m 29 januari in
heel Nederland.
www.bontehond.net
hele gezin1.
2.
3.
GROENTEkids
Fabel. Wanneer je eet maakt niet uit;
het lichaam blijft calorieën verbranden.
Ook na acht uur ’s avonds. Het gaat
erom hoeveel je die dag in totaal eet
en hoeveel je beweegt. Alles wat je
meer binnenkrijgt dan je verbrandt,
wordt opgeslagen als vet.
Heb je ’s avonds trek, dan kun
je dus gerust wat eten. Pak een
kommetje met fruit of snackgroenten
bijvoorbeeld. Of smeer een boterham
met licht beleg.
Bron: www.voedingscentrum.nl
ETEN NA ACHT UUR ’S AVONDS MAAKT DIKFEIT OF FABEL?
6gezondFEITEN, TIPS, WEETJES
Een liedje van vroeger, denken aan die ene kerstavond of het
proeven van moeders appeltaart. Je krijgt het er warm van. Letterlijk.
Amerikaanse wetenschappers ontdekten dat nostalgische gedachten
ervoor zorgen dat je je warmer voelt. Daarbij keken ze naar vijf
verschillende onderzoeken van universiteiten in China en Nederland.
Wat blijkt? Mensen krijgen meer nostalgische gedachten op koude
dagen. Ze krijgen het warm van nostalgische muziek en vinden een
koude temperatuur warmer aanvoelen als ze warme herinneringen
ophalen. Pak dus een fotoboek voordat je de thermostaat opdraait.
KOUD VAN BUITEN, WARM VAN BINNEN
7 LIJF LEDEN
André
We controleren de bronnen van de berichten over gezondheid op deze pagina’s
zorgvuldig. Klopt er volgens u iets niet? Laat ons dat weten! Stuur uw e-mail aan
Heeft u vragen over het voorkomen van ziektes, of wilt u advies of informatie
over bijvoorbeeld preventiecursussen? Bel gerust naar onze ZorgConsulent:
0800 022 14 50 (gratis, op werkdagen van 08.30 – 17.30 uur)
www.onvz.nl/zorgconsulent
Vragen over uw gezondheid
Als je de kou inloopt, gaat het bloed minder snel stromen. Als je de warmte
inloopt, gaat het sneller stromen. Daardoor warm je weer op. Dit regelmechanisme
functioneert niet goed bij sommige mensen. De bloedvaatjes reageren te langzaam.
Het extra bloed hoopt zich op als een verkeersfile en zorgt voor een vervelende pijn.
KOFFIEKOPPIES Je persoonlijkheid bepaalt je koffiekeuze.
Of is het andersom? Er is in ieder
geval een verband, ontdekte klinisch
psycholoog Dr. Ramani Durvasala,
schrijver van het boek ‘Je bent waarom
je eet’. Zij onderzocht de persoonlijkheid
van ruim duizend koffiedrinkers.
ZWART: DE PURIST
Mensen die zwarte koffie
drinken, houden het leven graag
simpel. Ze zijn vaak geduldig en
doen de dingen in het leven op
een efficiënte manier.
CAPPUCCINO: DE KLETSEREen open boek, dat zijn
cappuccino-drinkers. Ze
nemen graag de tijd voor
dingen en hebben veel voor
anderen over.
ICE-COFFEE: DE TRENDSETTER Mensen die graag
experimenteren met hun koffie,
zijn fantasierijk. In de dagelijkse
omgang zijn ze vaak spontaan
en verrassend.
OPLOSKOFFIE: DE LEVENSGENIETERWie oploskoffie drinkt, leunt
graag achterover. Het leven is
zoals het is. Het grote plaatje is
belangrijker dan de details.
WINTERTENEN HOE WERKT DAT PRECIES?In koude en natte maanden krijgen warmbloedige Nederlanders ermee te maken:
wintertenen. Of -vingers. Of -oren. Hoe ontstaat dit vervelende kwaaltje?
WINTERTENEN WAT KUN JE ERAAN DOEN?
KOFFIE VERKEERD?
Of koffie goed of slecht is, valt
volgens het Voedingscentrum
moeilijk te zeggen (behalve bij
zwangerschap of allergie). Het is
wel duidelijk dat je beter zuinig
kunt zijn met cafeïne. Een dagelijkse
hoeveelheid tot 5 kopjes is het
aanbevolen maximum.
Kleed je goed aan, en stel je handen en voeten niet langdurig bloot aan lage
temperaturen. Na maximaal drie weken gaat het vanzelf weg.
EN ALS HET AANBLIJFT?
Laat je wintertenen onderzoeken door je huisarts. Mogelijk functioneren je
bloedvaten niet goed, of is er iets anders aan de hand.
Het lichaam verliest warmte via de huid
Het hart gaat minder snel bloed rondpompen
De bloedvaten vernauwen zich om warmte vast te houden
1.
2.
3.
VAN BUITEN NAAR BINNEN
Het lichaam merkt dat er via de huid warmte binnenkomt
Het lichaam laat het bloed sneller stromen
De bloedvaten verwijden zich, maar te langzaam. Het bloed hoopt zich op en beschadigt het weefsel
Er ontstaan irriterende of jeukende rode plekken
4.
5.
6.
7.
VAN BINNEN NAAR BUITEN
8gezondFEITEN, TIPS, WEETJES
Je kunt de temperatuur in je lichaam snel
verhogen door beter te ademen. Een
ontregelde ademhaling zorgt namelijk voor
een te lage koolzuurconcentratie in het bloed.
Zo vernauwen je bloedvaten en verbruik
je meer energie. Gevolg: koude handen
en koude voeten. Je kunt je ademhaling
verbeteren door simpelweg even te pauzeren
na je uitademing. Die pauze verbetert de
zuurstof/koolzuurverhouding. Ga dus niet in
elkaar gedoken staan blauwbekken, maar zet
je lichaam uit en adem diep door.
HETE ADEM
9 LIJF LEDEN
Hebben die appNatuurijs
Met deze app kun je zien waar het
natuurijs dik genoeg is, kun je nieuwe
locaties toevoegen en foto’s en
ijscondities delen met andere
gebruikers.
(€1,79) app store/ play store
FIETSEN, WANDELEN, TRAPLOPENLekker lezenDe boodschappencoachGezond eten en toch gewoon bood-
schappen blijven doen in de super-
markt? Het kan. Voedingscoach Ralph
Moorman geeft uitleg over onder meer
verpakkingsmateriaal, productietrucjes
en ongezonde toevoegingen. Zo leer
je de risico’s van moderne voeding
inschatten, en zelfstandig gezonde keu-
zes maken in de supermarkt. Met een
handig overzicht van ruim vierhonderd
supermarktproducten, gescreend op
gezondheid en veiligheid.
De boodschappencoach
van Ralph Moorman
(15,95) Bol.com/ diverse sites
Zoveel slaap lever je in als ouder van
een baby in het eerste jaar. Dat komt
vooral door nachtelijke voedingen,
huilen en wakker worden uit alertheid.
Gemiddeld slapen jonge ouders zo’n
vijf uur per nacht. Dat is drie uur minder
dan de aanbevolen acht uur. Tip: doe
een middagdutje. Soms is een half
uurtje al genoeg om weer fit te worden.
Vitens Wandelroutes
Waterbedrijf Vitens heeft een app voor
iedereen die van wandelen én water
houdt. In meer dan tien routes kom je
te weten hoe het water uit onze natuur
wordt gewonnen.
(gratis) app store/ play store
44 dagen
BEWEGING IN MINUTEN PER DAG:
SCHATTING VS REALITEIT:
FULLTIMER STUDENT GEPENSIONEERDE HUISMAN/VROUW
61 61 80 95
Nederlanders bewegen gemiddeld 72 minuten bewust per dag. Zeggen ze.
In het Bewust Bewegen onderzoek van VSM werden Nederlanders gevraagd
naar hun beweeggedrag. Daaruit blijkt dat fulltimers het minst bewegen
en huismannen en -vrouwen het meest. Ook opvallend: we schatten de
calorieverbranding door huishoudelijke klusjes te laag in.
STOFZUIGEN
WINKELENMET TAS
HONDUITLATEN
BADKAMERSCHOON-
MAKEN
100KCAL
180KCAL
68KCAL
200KCAL
69%SCHATLAGER
20%SCHATLAGER
56%SCHATLAGER
14%SCHATLAGER
60%SCHATLAGER
21%SCHATHOGER
35%SCHATHOGER
16%SCHATHOGER
62%SCHATHOGER
15%SCHATHOGER
TUINIEREN PER 1/2 UUR
225KCAL
10gezondFEITEN, TIPS, WEETJES
Vlees hoort een beetje bij de kerst. Wilt u minder vlees eten? Probeer eens een paar
vegetarische bijgerechten tijdens de kerst in te voeren. Zet bijvoorbeeld eens hummus
op tafel als dip voor snackgroenten, maak bladerdeegpakketjes van sperziebonen en
gorgonzola of experimenteer met verrassende marinades voor tofu. Bijvoorbeeld een
mix van ketjap, gember, sinaasappelsap en gedroogde pepers. Op de pagina hiernaast
heeft ZorgConsulent Karin nog meer tips en een lekker recept.
ZALIG KERSTVLEES?
11 LIJF LEDEN
Je kunt prima minder vlees eten, zonder dat hierdoor
voedingstekorten ontstaan. Belangrijk is dat je
voldoende varieert in de dagen dat je geen vlees
eet. In vlees zitten eiwitten, de bouwstoffen voor
ons lichaam. Verder zijn ijzer en vitamines B1
en B12 belangrijk bij de vervanging van vlees.
Om toch voldoende gezonde voedingsstoffen
binnen te krijgen, kun je ter variatie vis, ei of tofu
eten. Maar ook noten, peulvruchten, of tempé
zijn goede vervangers van vlees. Als je zorgt voor
voldoende variatie met goede vleesvervangers, hoef
je je geen zorgen te maken over voedingstekorten.
Vragen? Onze ZorgConsulenten, zoals Karin,
beantwoorden ze graag.
0800 022 14 50 (gratis, op werkdagen van 08.30 – 17.30 uur)
www.onvz.nl/zorgconsulent
‘IK WIL MINDER VLEES ETEN. WAAR MOET IK OP LETTEN?’
Karin
Kerstrecept
WAT HEB JE NODIG? (2 PERSONEN)› 1 courgette
› 250 gr champignons
› 300 gr risotto
› 2 teentjes knoflook
› 1 sjalotje
› 1 ml water
› 1 groentebouillonblokje
› 1 scheutje witte wijn
› 2 eetl truffelolie
› 50 gr parmezaanse kaas, geraspt
› 2 eetl hazelnoten, grof gehakt
› 30 gr rucola
EN HOE MAAK JE HET KLAAR?
Maak bouillon. Bak de sjalot en knoflook
aan in de truffelolie. Voeg risotto toe. Blus
af met de witte wijn. Laat de risotto alle
bouillon opnemen. Roer de helft van de
parmezaanse kaas door de risotto. Schaaf
met een kaasschaaf 8 plakken van de
courgette en grill ze aan beide kanten. Bak
de rest van de courgette en de champignons
in kleine blokjes. Schep de helft door de
risotto en bewaar de rest voor de garnering.
Bekleed een kookring met 2 plakjes gegrilde
courgette. Schep vervolgens vol met risotto.
Leg een handje rucola en wat champignons
bovenop. Bestrooi met wat parmezaanse
kaas en hazelnoot.
Bron: www.leukerecepten.nl
PURE CHOCOLA
Snoepen met voordelen.
De flavonoïden in pure
chocola verwijden de
bloedvaten, wat de kans
op hart- en vaatziekten
vermindert. Ook de
hersenen profiteren. Ga
voor goede kwaliteit
chocolade met minstens
70 procent cacao en houd
het bij tien tot dertig gram
per dag.
WALNOTEN
Een bron van omega-3-
vetten, vezels,
magnesium, vitamine E
en nog vele andere
gezonde stofjes. Deze
wondernoot bevat
massa’s antioxidanten en
draagt onder meer bij aan
gezonde bloedvaten, een
betere stoelgang en het
verminderen van stress.
MOERBEIEN MET
RAUWE CACAO
Twee superfoods in één.
De zoete moerbei-bes
bevat net als rauwe
cacao ontzettend veel
antioxidanten. Hij is rijk
aan resveratol, het stofje
dat ook in rode wijn zit.
Goed voor het hart en de
bloedvaten.
Pepernoten, marsepein, kerstkransjes. Heel lekker, maar soms ook eentonig.
Wissel ze af met een paar lekkere snacks die heel winters, en toch gezond zijn.
3XwinterSNACKS
1. 2. 3.
MINDER ROOD VLEES ETEN (AL HET VLEES MET UITZONDERING VAN GEVOGELTE) VERLAAGT DE RISICO’S OP AANDOENINGEN
HET KWF RAADT AAN NIET MEER DAN 500 GRAM PER WEEK TE ETEN.
Hebben die appMijn EetmeterHet Voedingscentrum heeft een
eetdagboek dat direct inzicht geeft in
uw eetgewoonten. Hoe zit het met het
aantal calorieën? Krijgt u wel voldoen-
de voedingsstoffen binnen volgens de
Schijf van Vijf? Met handige BMI-meter.
(gratis) app store/ play store
van truffelrisotto
12rubriekTITEL
Ik wIl OERRR
OERRR is lekker buiten spelen.Leuk, gratis en altijd beschikbaar. Meld je nu aan voor OERRR en ontvang leuke doe- en ontdekopdrachten. Kijk op OERRR.nl
NM_ADV_ONVZ_215x285_02.indd 1 11-11-13 12:17
13 LIJF LEDEN
Welk cijfer geeft u aan uw eigen levensstijl? ‘Soms een 7, soms een 9. Ik woon alleen,
want mijn vrouw is vanwege dementie
opgenomen in De Kreek. Ik ben blij dat ik
mezelf nog goed weet te redden.’
Wat doet u om gezond te blijven?‘Bezig blijven. Ik ben de hele dag in de
weer, vooral met mijn duiven. Ik heb er
ongeveer honderd, al sinds mijn twaalfde.
’s Morgens voeren, ze een tijdje loslaten,
hokken schoonmaken en ’s middags
mogen ze opnieuw een poosje vliegen. En
dan natuurlijk de wedstrijden. Ze vliegen
door heel Europa en het is altijd weer
de vraag wanneer ze terugkomen. Maar
terugkomen doen ze bijna altijd. Verder
werk ik veel in mijn bloementuin. Ik heb 52
jaar standaardanjers gekweekt en naar de
veiling gebracht. Toen ik 69 werd, heb ik
het bedrijf verkocht. Een hele ommekeer.
Je moet bijblijven, jezelf informeren.
Anders sta je zo buiten de maatschappij.
Daarom ga ik er steeds op uit en heb ik
ook een computer staan. Maar verder, al
die nieuwe dingen, dat geloof ik wel.’
ONVZ bestaat in 2013 tachtig jaar. Piet Damen, even oud, was vroeger bloemenkweker. Dankzij zijn duiven, hond, bridgeclub en Westlands mannenkoor staat hij nog midden in het leven.
| mensen |
Piet Damen
Bij ONVZ: Al 80 jaar verzekerd
Gezin: Getrouwd
Hobby’s: Duivenmelken, bridgen
en zingen in het
mannenkoor
lekker in je velPIET DAMEN
‘Ik heb er honderd, al sinds mijn twaalfde’
14zorgZORGPREMIE
De zorgkosten lijken de komende
jaren minder hard te stijgen dan
voorheen. En de zorgpremie?
Die daalt komend jaar zelfs. De
crux zit hem in de keuzes die we
maken. Elke keuze, van overheid,
zorgverzekeraar en u als
verzekerde, heeft gevolgen voor
de premie. Het is als draaien aan
de kranen van een leidingstelsel.
Zorgkosten groeien minder hard, terwijl de premie zelfs daalt
Gaat de geldkraan nu geleidelijk dicht?
bedragen komend jaar 42,6 miljard euro. De basisverzekering
wordt betaald uit vier bronnen: een inkomensafhankelijke
bijdrage van onder meer werkgevers, de premie van de
basisverzekering, eigen betalingen zoals het eigen risico
en een bijdrage van de overheid voor de zorgkosten
van kinderen (omdat voor kinderen geen premie wordt
betaald). Met de inkomensafhankelijke bijdrage betalen
we de helft van de uitgaven voor de basisverzekering. De
andere helft wordt uit de drie andere bronnen betaald. De
AWBZ betaalt de langdurige zorg voor ouderen, chronisch
zieken en gehandicapten. De uitgaven voor de AWBZ
bedragen komend jaar 28,1 miljard euro. De AWBZ wordt
betaald uit drie bronnen: de AWBZ premie van 12,65% die
elke Nederlander betaalt over het inkomen in de 1e en 2e
belastingschijf, de eigen bijdragen die mensen die gebruik
maken van de AWBZ betalen en een bijdrage van de
overheid. Als we alle bedragen optellen die een gemiddelde
volwassene in Nederland, direct en indirect via bijvoorbeeld
belastingen, betaalt aan collectief verzekerde zorg, dan
komen we uit op ongeveer 5.100 euro voor komend jaar. De
premie voor de basisverzekering is hier nog geen kwart van.
Het geld stroomt minder hardDe zorgkosten zijn de afgelopen tien jaar een zorgenkindje
geworden: in tien jaar tijd zijn ze met meer dan 60%
toegenomen. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn
Zo werkt het leidingstelselHet totaal aan collectieve uitgaven dat door het leidingstelsel
van de zorg loopt, is komend jaar 72,9 miljard euro. Het
grootste deel van dit bedrag wordt uitgegeven op grond
van de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Algemene Wet
Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). In de Zvw is geregeld
dat iedereen die in Nederland woont of werkt een
basisverzekering moet hebben. De basisverzekering dekt
onder meer de kosten van de huisarts, het ziekenhuis en
geneesmiddelen. De uitgaven voor de basisverzekering
15 LIJF LEDEN
en Sport (VWS) geeft een aantal oorzaken voor de sterk
stijgende zorgkosten. Een deel van de kostenstijging, nog
geen kwart, is het gevolg van de vergrijzing. Nederland
heeft steeds meer oudere mensen, die vaker dan jongeren
een beroep doen op zorg. Ook het aantal mensen met een
chronische ziekte of aandoening groeit. Verder zijn de
loonkosten in de zorg net zo hard gestegen als elders. Dit
leidt in een arbeidsintensieve sector als de zorg tot een
forse toename van de kosten. De rest van de kostenstijging
is een samenspel van de hogere welvaart, de veranderende
maatschappij en technologische ontwikkelingen. Doordat
we meer geld zijn gaan verdienen, zijn we bereid om meer
te betalen voor zorg. We zijn hogere eisen gaan stellen
aan zorg, die deels tegemoet gekomen zijn met (soms
dure) technologische oplossingen. Toch lijkt er iets te zijn
veranderd. De kosten stijgen nog steeds, maar minder hard
dan in voorgaande jaren. Komend jaar is er nog een stijging
van ongeveer 2,7 miljard euro. In de jaren erna vlakt de groei
af naar ongeveer twee miljard euro per jaar.
De premiekraan gaat dichtZo hard als de zorgkosten stegen, zo hard groeide de
zorgpremie in al die jaren mee. Tot bezorgdheid van veel
Nederlanders. Nu lijkt een omslagpunt te zijn bereikt.
De gemiddelde zorgpremie is in 2013 al licht gedaald.
VWS kwam op Prinsjesdag 2013 met een raming van
de zorgpremie voor 2014 van 1.226 euro op jaarbasis. Dit
betekent een verlaging van 24 euro ten opzichte van 2013.
Volgens VWS kan de premie dalen omdat er voor het eerst
sinds jaren geen financieringstekort meer is in de Zvw en de
eigen betalingen zijn verhoogd. Het verplichte eigen risico,
dat in 2012 nog 220 euro bedroeg, komt in 2014 op 360 euro.
Inmiddels is duidelijk dat zorgverzekeraars de premie nog
verder gaan verlagen. Volgens de Nederlandse Zorgautoriteit
daalt de zorgpremie in 2014 met gemiddeld 113 euro per
jaar ten opzichte van 2013. Hoewel de totale zorgkosten nog
steeds stijgen, is de financiering van de Zvw beter onder
controle. En betalen we komend jaar minder premie.
Wie draait aan de kranen?Overheid, zorgverleners en zorgverzekeraars hebben de
laatste jaren keuzes gemaakt die nu gevolgen hebben
voor uitgaven en financiering van de Zvw. En dus voor de
zorgpremie. Een belangrijke keuze van zorgverzekeraars
was om zorg scherp te gaan inkopen. De grootste voordelen
hebben zorgverzekeraars behaald bij de inkoop van
geneesmiddelen. Hiermee wordt jaarlijks zo’n 600 miljoen
euro bespaart binnen de Zvw. Daarnaast zijn op initiatief
van VWS zorgakkoorden afgesloten tussen overheid,
zorgverleners, patiëntenorganisaties en zorgverzekeraars
om de kosten voor de komende jaren in toom te houden.
Een maatregel die de komende jaren in de Zwv jaarlijks
honderden miljoenen kan gaan opleveren. Tot slot hebben
zorgverzekeraars met scherp inkopen de laatste jaren goede
resultaten geboekt. De gemaakte winsten kunnen nu worden
teruggegeven, door ze te verrekenen met de premie van 2014.
Al met al komen de totale collectieve zorguitgaven in 2014 uit
op 72,9 miljard en geven we ook nog steeds meer geld uit aan
de Zvw. Door anders te financieren, scherp in te kopen en de
groei te remmen, is er toch een (tijdelijke) premiedaling.
...en de premiekraan gaat dicht…Ontwikkeling van de zorgpremie.
Het geld stroomt minder hard...Ontwikkeling van de collectieve zorguitgaven.
20092008gemiddelde jaarpremie basisverzekering (VWS en NZa 2013)totale collectieve zorguitgaven (VWS 2013)
1.0641.053
55,5
59,3
62,5
64,5
67,5
70,2
72,9
74,4
76,5
78,6
1.110
1.224
1.253 1.250
1.137
€1.000
€80
€75
€70
€65
€60
€55
€50
€45
€40
IN M
ILJAR
DEN
€1.050
€1.100
€1.150
€1.200
€1.250
€1.300
2010 2011 2012 2013 2014
De zorgkosten zijn de afgelopen tien jaar een zorgenkindje geworden: in tien jaar tijd zijn ze met meer dan 60% toegenomen.
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
16zorgZORGPREMIE
KRAANTJE DICHTgeneesmiddelen Zorgverzekeraars behalen door het slim inkopen
van medicijnen een jaarlijkse besparing van
600 miljoen euro.
KRAANTJE DICHTziekenhuiskosten Ziekenhuizen en zorgverzekeraars hebben
met minister Schippers afgesproken dat ze
nog maar 1,5 procent méér uitgeven aan
ziekenhuiszorg in 2014, dan dit jaar. Dat is
minder dan eerder geraamd, en levert een
besparing van 250 miljoen euro op.
INKOMSTENDe inkomsten van ONVZ komen in 2014 naar verwachting uit
op gemiddeld 2.461 euro per verzekerde. De bruto premie
van ONVZ voor 2014 bedraagt 1.194 euro op jaarbasis. Op
deze premie geeft ONVZ collectiviteitskorting en korting
bij een hoger eigen risico of vooruitbetaling van de premie.
Hierdoor komt de jaarpremie die een verzekerde bij ONVZ
betaalt in 2014 gemiddeld uit op 1.083 euro. De bijdrage
UITGAVENONVZ verwacht per verzekerde komend jaar
gemiddeld 2.497 euro uit te geven. Hiervan gaat
ruim 97 procent naar de zorg en nog geen 3% naar
de bedrijfsvoering van ONVZ.
€218
€170€1456
€291OVERIGE ZORG
€291GENEES-
MIDDELEN
PSYCHOLO-GISCHE ZORG
HUISARTSEN-ZORG
ZIEKENHUISZORG
Het leidingstelsel van ONVZ voor de basisverzekering
INKOMSTEN€2461
17 LIJF LEDEN
Wat vindt ONVZ? ‘Voor kosten-beheersing op lange termijn moeten we inzetten op innovatie, zoals e-health.’
! Samenwerking en slim inkopen betalen nu uit‘Het lijkt alsof we de kosten van de gezondheidszorg
beter onder controle krijgen. De groei lijkt geleidelijk
af te remmen. Dat is, na jaren van forse stijgingen,
een mooie ontwikkeling. Zorgverzekeraars kunnen
hierdoor hun premie verlagen, ook ONVZ. Wat mij blij
maakt, is dat de besparingen tot stand zijn gekomen
door slimmer in te kopen en door afspraken binnen de
zorgsector, met de overheid en met zorgverzekeraars.
Ik zie daardoor geen enkel argument voor het niet
samengaan van vrije keuze met kostenbeheersing.
Het feit dat wij onze premie verlagen, is voor mij een
bewijs en een krachtig signaal naar de politiek.‘
JEAN-PAUL VAN HAARLEM
RAAD VAN BESTUUR ONVZ
INKOMSTENuit het Zorgverzekeringsfonds voor onder meer bij ONVZ
verzekerde kinderen bedraagt naar verwachting 1.353 euro
per verzekerde in 2014. De inkomensafhankelijke bijdrage
wordt via het Zorgverzekeringsfonds aan zorgverzekeraars
uitgekeerd. Tot slot verwacht ONVZ in 2014 op de
beleggingen een rendement van 25 euro per verzekerde.
KRAANTJE DICHTwinstteruggaveDoor slim in te kopen hebben zorgverzekeraars
betere resultaten behaald dan verwacht. Deze
resultaten, die in de afgelopen jaren zijn behaald,
kunnen nu worden teruggegeven. ONVZ doet dat
door de bruto premie voor 2014 met 120 euro
per jaar te verlagen ten opzichte van 2013. De
gemiddelde inkomsten per verzekerde dalen
daardoor naar 2.461 euro, terwijl de uitgaven
2.497 euro bedragen. Ook neemt ONVZ
de opslag voor het in stand houden van de
solvabiliteit van 20 euro per verzekerde voor
eigen rekening. In totaal geeft ONVZ in 2014 via
de premie dus gemiddeld 56 euro winst terug per
verzekerde.
De premie van ONVZONVZ verlaagt de bruto premie voor de vrije keuze
basisverzekering met 10 euro per maand naar
99,50 euro (1.194 euro per jaar). Op deze premie
ontvangen verzekerden nog een collectiviteitskorting.
De premie en de dekking voor aanvullende
verzekeringen blijven gelijk. Verzekerden die kiezen
voor een vrijwillig eigen risico van 500 euro (opgeteld
860 euro eigen risico) krijgen nog meer korting: de
premie daalt dan met 25 euro per maand. Daarmee
biedt ONVZ een van de hoogste kortingen bij een
vrijwillig hoger eigen risico. De ongevallendekking
bij de tandzorgverzekeringen wordt vertienvoudigd
voor dezelfde prijs en is maximaal 5.000 euro. ONVZ
kan de zorgpremie verlagen door de solide financiële
positie.
Kijk op www.onvz.nl voor de tarieven.
€71
- €56RESERVES
BEDRIJFS-KOSTEN
Het basispakketUw basisverzekering dekt alle standaard zorgkosten.
Elk jaar bepaalt de overheid wat en hoeveel u precies
krijgt vergoed. Op www.onvz.nl kunt u zien welke
zorg de basisverzekering komend jaar dekt.
18winter in nederlandLANDGOED STAMEREN
ONVZ+natuur
Vogelsspotten
Voor elke
verzekerde die
zich aansluit bij
het Landschaps-
collectief doneert
ONVZ jaarlijks 24
euro aan Utrechts
Landschap.
De verzekerde
profiteert
bovendien van
een aantrekkelijke
premiekorting.
www.onvz.nl/
landschaps
collectief
Kijk goed boven je.
In Stameren kun je
verschillende vogels
spotten, zoals de
groene specht, de
ransuil, de raaf en
de geelgors.
www.utrechts
landschap.nl
| natuur |
wonderlandWinterFotografie: R
enk Ruiter
19 LIJF LEDEN
wonderland
LOCATIE Landgoed Stameren:
ingang aan de
Bergweg in Maarn
WinterprachtWeinig plekken zijn in
de winter zo lieflijk als
Landgoed Stameren.
Het landschap glooit,
want Stameren ligt
op een heuveltop. In
een wandeltocht van 5
kilometer wisselen licht
bos en kleine heideveldjes
elkaar af, en komt de
winterpracht prachtig uit.
Opvallend zijn de vele
verwilderde rododendrons.
Na sneeuwval dragen ze
een dik wit pak.
Waai en BraaiHet gelijknamige landhuis,
dat een eeuw oud is, wordt
ook wel ‘Waai en Braai’
genoemd. In de zomer
stond het onbeschermd
tegen de brandende zon,
in de herfst beukte de wind
erop in. De Heuvelrug was
vroeger namelijk nog niet
begroeid. Tegenwoordig
kent Stameren juist een
rijke flora. Kijk naar
de grond. Je vindt er
bijvoorbeeld stekelbrem,
kruipbrem, klein warkruid
en dwergviltkruid.
ZwerfsteneneilandVlakbij Stameren ligt een
diepe plas: de Zanderij. Bij
de graafwerkzaamheden
kwamen honderden stenen
naar boven. Deze stenen
zijn ongeveer 150.000 jaar
geleden door het landijs
vanuit Scandinavië naar
Nederland gevoerd. Op het
Zwerfsteneneiland is een
Aardkundig Monument te
bewonderen, waar 700 van
deze bijzondere stenen in
zijn verwerkt.
20interviewPIER ERINGA
‘Niet alleen maar regels en voorschriften. Dan wordt een zieken-huis een fabriek.’
21 LIJF LEDEN
In zijn eerste week in het ziekenhuis riep de verpleging
Pier Eringa bij een bevalling. Hij mocht handschoenen
aantrekken en zijn handen ophouden. Daar stond de
kersverse bestuursvoorzitter dan, een beetje hulpeloos
met een placenta in zijn handen, niet goed wetend
wat hij precies moest doen. De boodschap van de
verpleging kwam goed over. ‘In het ziekenhuis ben je
een klein onderdeel in een groot proces’, zegt hij. ‘Er
werken honderden mensen met honderden patiënten.
Dat kan alleen goed gaan als je met elkaar samenwerkt
en weet waar de ander mee bezig is. Iedereen bij ons is
goed geworteld in de praktijk. Ook leidinggevenden en
bestuurders zitten dicht op de werkvloer. Daar hebben
we de laatste jaren hard aan gewerkt. Als er iets verkeerd
gaat, vind ik niet dat ik achteraf mag zeggen dat ik het
niet wist.’
Afstand verkleinenEn dus staat ook Pier Eringa af en toe met een placenta
in zijn handen. Of kijkt hij mee bij een nierdialyse. Kan
het veel anders dan bij zijn vorige werkgevers? Hij begon
zijn loopbaan bij de politieacademie in Apeldoorn.
Daarna was hij onder meer directeur van NS Reizigers,
| mensen |
Voor patiënten zijn ziekenhuizen
soms net fabrieken. Met een
gestroomlijnd productieproces
dat ‘beter worden’ heet. Hoe je
dan toch de menselijke maat
houdt, weet Pier Eringa. Zijn
Albert Schweitzer Ziekenhuis
was dit jaar volgens het AD het
beste ziekenhuis van Nederland.
‘Wij willen een ziekenhuis zijn
dat dichtbij is voor mensen.’
‘Wij willen vooral goed worden
in samenwerken’
‘In het zieken-huis ben je een klein on-derdeel in een groot proces. Er werken honderden mensen met honderden patiënten. Dat gaat al-leen goed als je met elkaar samenwerkt’
Pier Eringa is bestuursvoorzitter van het beste ziekenhuis van Nederland
22interviewPIER ERINGA
korpschef van de politie Flevoland en gemeentesecretaris
in Nijmegen. Toch zijn de verschillen kleiner dan je
denkt, zegt hij. ‘Mensen in uniformberoepen willen
vooral lekker bezig zijn met hun vak’, zegt hij. ‘Bij de NS,
bij de politie en in het ziekenhuis. Die organisaties zijn
al zo ingewikkeld, dus moet je de dingen eenvoudiger
voor ze maken. De afstand tot de patiënt zoveel mogelijk
verkleinen. Niet alleen maar regels en voorschriften.
Anders wordt het productie draaien, dan wordt een
ziekenhuis echt een fabriek. Bij de politie zag ik dat soms
gebeuren. Agenten gingen hun bonnenquotum halen.’
Elkaar iets gunnenIn potentie zijn veel ziekenhuizen in Nederland ongeveer
even goed. Eringa: ‘Het verschil zit hem vaak in hoe er
wordt samengewerkt. Of mensen plezier hebben in hun
werk en zo hun volledige potentie benutten. Inhoudelijke
plannen zeggen niet altijd iets. Mensen samenbrengen
en enthousiasmeren is minstens zo belangrijk.
Patiënten gaan dat uiteindelijk merken.’ Eerst nam de
medewerkerstevredenheid toe in het Albert Schweitzer
Ziekenhuis. Daarna verbeterde de patiënttevredenheid,
en onlangs werd de eerste plaats bereikt in de Ziekenhuis
Top 100 van het AD. ‘Wij hebben de lijstjes een voor een
afgewerkt’, zegt Eringa. ‘Vinkjes zetten, systematisch
dingen verbeteren. Als mensen in het ziekenhuis dan
zien dat het effect heeft, komt ook het geloof. Op die
manier hebben we een verbetercultuur gecreëerd en
willen mensen blijven verbeteren. We hebben spiegels
verzameld die ons een beeld geven van wat we goed
doen en wat beter kan. Vooral bij patiënten.’ Het begint
ermee dat elkaar iets gegund wordt, weet hij. ‘Dat is een
basis voor goed samenwerken. Toen ik nog bij de NS
werkte, moest de directie opstappen bij een bepaald
percentage vertraging in de dienstregeling. In de laatste
weken hadden machinisten het kunnen voorkomen.
Binnen de snelheidsgrenzen is een hoop vertraging
goed te maken. Dat stapje extra deden ze niet, want het
werd de bestuurders uiteindelijk niet gegund. In het
ziekenhuis gunnen we het elkaar wel’, zegt hij. ‘Daardoor
gaat alles net even wat makkelijker. Mensen houden zich
aan de regels omdat ze zich onderdeel van een geheel
voelen. Ze proberen elkaar juist te helpen.’
Samenwerking‘Ik heb thuis twee trekpaarden’, zegt Eringa. ‘Die besla
ik zelf. De eerste keer vroeg ik me af: hoe kan ik dat
enorme beest bereid krijgen om zijn hoeven te laten
zien, zonder dat ik aan hem hoef te trekken? Zonder dat
hij met zijn volle gewicht in mijn armen gaat hangen?
Het is een kwestie van goed oogcontact maken. Hij
moet verbinding met me voelen en het me gunnen.
Voor mij staat dat symbool voor de verhoudingen in
het ziekenhuis. Als bestuurder heb ik te maken met de
medische staf, met verpleegkundigen, maar ook met
banken en zorgverzekeraars. Die hebben allemaal hun
‘Wij willen een ziekenhuis zijn dat gevoelsmatig dichtbij is. Waar patiënten samen beslissen met hun arts’
23 LIJF LEDEN
eigen belangen. Als je het goed bekijkt, heb ik niet
zoveel invloed. Ik zit tussen die belanghebbenden in.
Als zij mij niets gunnen, dan krijg ik weinig gedaan.
Daarom zoek ik altijd de samenwerking. Als je zelf iets
gunt aan mensen, komt er vanzelf iets terug. Daarom
is het zo belangrijk om echt contact te maken, en
wederzijds in elkaar geïnteresseerd te zijn. Wij nemen
alleen mensen aan die oprecht nieuwsgierig zijn in
hun vak en in anderen. Zij kunnen dat overbrengen op
patiënten.’
Altijd dichtbijHet Albert Schweitzer Ziekenhuis wil steeds beter
worden in samenwerking, zegt Eringa. ‘Ook met
patiënten zelf. Wij willen een ziekenhuis zijn dat
gevoelsmatig dichtbij is. Waar patiënten zelf hun
specialist kiezen en actief met hun arts meewerken
om hun gezondheid te verbeteren. Waar ze op een
begrijpelijke manier informatie krijgen en waar ze
samen met hun arts alle opties kunnen doorlopen. Om
vervolgens samen te beslissen. We weten dat we maar
een klein onderdeel zijn in het totale herstelproces.
Gemiddeld is iemand vier dagen bij ons. Daarom gaan
we in de komende jaren meer samenwerken in het
voor- en het natraject. Bijvoorbeeld door verbanden
aan te gaan met thuiszorginstanties. Door goed te
zijn in samenwerking, kunnen we méér voor patiënten
betekenen dan alleen in die vier dagen.’
‘We weten dat we maar een klein onderdeel zijn in het totale herstelproces. Gemiddeld is iemand vier dagen bij ons. Daarom gaan we in de ko-mende jaren meer samen-werken in het voor- en het natraject.’
Pier EringaPier Eringa is geboren in Friesland en woont
in Apeldoorn. Hij is sinds februari 2010
bestuursvoorzitter van het Albert Schweitzer
Ziekenhuis in Dordrecht. Hij begon zijn loopbaan
bij de politie, waarna hij onder meer directeur
was van NS Reizigers, korpschef bij de politie
Flevoland en gemeentesecretaris in Nijmegen. Bij
zijn aantreden in Dordrecht zei hij: ‘Ik wil bereiken
dat het leuk is voor mensen om hun werk goed te
doen, dan volgt de patiënttevredenheid vanzelf.
Overal waar ik leiding heb gegeven, was de
medewerkerstevredenheid erna, groter dan ervoor.
Zaken die onnodig complex zijn, vereenvoudig ik
terwijl de resultaten blijven.’
Albert Schweitzer ZiekenhuisHet Albert Schweitzer Ziekenhuis (ASZ) is een
van de achtentwintig topklinische ziekenhuizen
in Nederland. Het heeft vier locaties: twee
in Dordrecht, één in Zwijndrecht en één
in Sliedrecht. Er zijn ook nog twee buiten-
poliklinieken in Ridderkerk en Strijen. Dit
jaar werd het Albert Schweitzer Ziekenhuis
eerste in de AD Ziekenhuis Top 100. Het
ziekenhuis scoort vooral goed als het gaat om
ingrepen bij hart- en vaataandoeningen en bij
kankeroperaties. Vorig jaar stond het ASZ nog
op de negende plek. Het jaar daarvoor nam het
plaats 54 in beslag.
ADOPTEER EEN PUP
WWW.ADOPTEEREENPUP.NL
EN BETAAL MEE AAN DE OPLEIDING TOT GELEIDEHOND
25 LIJF LEDEN
De zorg zit vol goede ideeën. Van professionals die geloven dat
het anders moet én kan. De weg is soms lang en de weerstand
vaak groot. Toch blijven ze hun ideaal nastreven, jarenlang.
Vier zorgprofessionals met een missie over hún idee.
vernieuwersZorg
| mensen |
Innovatie in de zorg
Het kabinet wil
zorgvernieuwing
meer ondersteunen.
Begin dit jaar heeft
minister Schippers
15 initiatieven
geselecteerd die zij
de komende jaren
actief gaat volgen.
De bevindingen
worden mogelijk
gebruikt bij de
vorming van nieuw
beleid. Eerder
noemde Schippers
Het Beste Zorgidee
een goed initiatief
in zorginnovatie.
E-health
Door meer e-health
te gebruiken, kan
de zorg beter en
goedkoper worden.
Onderzoeksinstituut
NYFER becijferde
in opdracht van
ONVZ dat er tot wel
400 miljoen euro
op jaarbasis kan
worden bespaard.
JOS DE BLOKOprichter van Buurtzorg
MAIKEL BEERENSBedenker van botimplantaten op maat
TOINE LAGROPionier in vrouwspecifieke zorg
profiel4 X ZORGVERNIEUWERS
TJARKO ROOKMAKERWinnaar ONVZ Vakprijs 2013
26
‘Niemand geloofde dat een wijkverpleegkundige nog te betalen was. Wij wel.’
JOS DE BLOKJos de Blok is een van de oprichters van Buurtzorg, dat in 2006 van start ging.
Buurtzorg is de grootste
thuiszorgorganisatie
van Nederland. Maar
we hebben geen
managementteam en
geen beleidsplan. Ik
merk eigenlijk alleen
op feestjes dat we zo
groot zijn geworden.
Alles is gericht op de
mensen die in wijkteams
zorg aan huis geven.
We gaan uit van de
zelfredzaamheid van
onze verpleegkundigen,
en van de mensen die
we helpen. We geven ze
vertrouwen en respect.
Dan gaat het vanzelf, is
de ervaring.
Iedereen vindt het
vernieuwend, zo
eenvoudig als we
werken. De thuiszorg
staat juist bekend om de
vele managementlagen.
Toch is de zelfstandige
wijkverpleegkundige
een oud idee. Hij is een
beetje in de vergetelheid
geraakt in de jaren
negentig. Niemand
geloofde nog dat een
wijkverpleegkundige
te betalen was. Wij
wel. Buurtzorg heeft
een revolutionair IT-
systeem. Alles gebeurt
online. Via internet
delen verpleegkundigen
informatie met de
leden van hun team.
En kunnen ze volop
in de wijk zijn. Het
werken is plezierig, er is
nauwelijks verspilling.
Zo moet het zijn.
profiel4 X ZORGVERNIEUWERS
27 LIJF LEDEN
‘Mijn missie: verschillen tussen man en vrouw tussen de oren van artsen krijgen.’
TOINE LAGROToine Lagro doet aan de Radboud Universiteit Nijmegen onderzoek naar aandoeningen die specifiek zijn voor man en vrouw.
Vrouwen en mannen zijn
gelijk. Hun lichaam, geest
en omgangsvormen zijn
dat niet. Het is mijn missie
om ‘genderspecifieke’
kennis in de hoofden te
krijgen van de nieuwe
generatie artsen. Ik
ontwikkel lesmateriaal dat
artsen daarbij kan helpen.
Er zijn lichamelijke
verschillen, zoals de
oorzaak van vermoeidheid.
Bij vrouwen kan er een
schildklieraandoening
spelen. Bij mannen is dat
zelden het geval. Wat ik
zelf ook heel belangrijk
vind, is het gedrag in de
spreekkamer. Welk soort
contact stelt een vrouw
op haar gemak, en welk
contact een man? Wat
maakt dat iemand zich
veilig genoeg voelt om
bijvoorbeeld te vertellen
over huiselijk geweld? In
de jaren zeventig was ik
een van de twee eerste
vrouwelijke huisartsen
in Nijmegen. Slechts
twee, kun je nagaan. Mijn
vrouwelijke patiënten
kregen van hun specialist
geen passende zorg. Ik
werd erdoor gegrepen
en ben het verder gaan
uitzoeken. Het heeft mijn
hele loopbaan bepaald.
Gelijke toegang tot de
best mogelijke zorg, daar
gaat het mij om. Juist
vanuit het besef dat we
niet allemaal hetzelfde
zijn. Gelijkheid door
ongelijkheid.
28
MAIKEL BEERENSMaikel Beerens is oprichter van Xilloc. Zijn bedrijf maakt implantaten op maat met een 3D-printer.
Stel, je valt van je fiets. Je
komt vervelend terecht
op je hoofd. Er ontstaat
een zwelling die steeds
verder groeit. Om de druk
te verlagen moet er een
stukje bot uit de schedel
worden gezaagd. Dat is
vaak het begin van veel
ellende, van veel operaties.
Het oude bot wordt
niet altijd geaccepteerd
bij terugplaatsing.
Een kunstbot wordt
provisorisch geboetseerd
door de chirurg. Je moet
steeds onder het mes en
de oplossing is niet mooi.
Het kon niet anders, zo
leek het altijd. Het was nou
eenmaal zo.
In 2006, toen ik nog
studeerde, raakte ik ervan
overtuigd dat het wél
anders kon. Er waren
zoveel technologische
mogelijkheden. Tijdens
mijn afstuderen bedacht
ik een methode om
botimplantaten te maken
met een 3D-printer.
Zo nauwkeurig, dat ze
precies passen. Het bleek
zo vernieuwend, dat ik
sindsdien de hele wereld
over ga met mijn bedrijf
Xilloc Medical. Toewijding,
daar gaat het voor mij
om, niet alleen om de
producten. Ik wil dat wij
binnen een paar dagen
een implantaat op maat
kunnen maken. Zodat
iemand snel met zijn leven
verder kan.
‘Ik raakte er steeds meer van overtuigd dat het wél anders kon’
profiel4 X ZORGVERNIEUWERS
29 LIJF LEDEN
‹
TJARKO ROOKMAKERTjarko Rookmaker ontving de ONVZ Vakprijs. Een prijs voor een initiatief met mogelijk grote maatschappelijke impact.
Ik zie drie knelpunten. Een:
de gezondheidszorg wordt
steeds duurder. Twee:
er is veel vereenzaming
onder ouderen. Drie: er
zijn steeds meer studenten
met grote studieschulden.
Waarom zouden we deze
drie knelpunten niet aan
elkaar knopen? Mijn idee
is om studenten met een
studieschuld in te zetten
in de zorg. Zij krijgen
‘credits’ om hun schuld
mee af te lossen. Ik ga dit
idee verwezenlijken door
een internetapplicatie te
ontwikkelen, waarmee
de vraag naar zorg
wordt gekoppeld aan
het aanbod studenten
met een studieschuld. Ik
heb wel eens gelezen dat
uitzendbureaus graag
willen dat werklozen de
rol van mantelzorger
op zich nemen. Maar
niemand is eerder
op het idee gekomen
om studieschuld af te
lossen met mantelzorg.
De ontwikkeling van
de webapplicatie schat
ik op 3 tot 6 maanden.
Mijn idee kan dus zeker
in 2015 nog beginnen.
Ook zijn er voldoende
mogelijkheden voor
uitbreiding. In de toekomst
kunnen naast mantelzorg
ook andere diensten via
hetzelfde onlineplatform
aangeboden worden.
ONVZ Vakprijs
‘Niemand is op het idee gekomen studieschuld af te lossen met mantelzorg’
30
Ideeën met impact
De jeugd heeft de toekomstVoor het eerst wonnen twee scholieren
Het Beste Zorgidee van Nederland.
Christi Kuiper (links) en Nienke
Spaan kregen met hun idee voor een
Mitella-T-shirt - dat de druk gelijkmatig
over de nek verdeelt - 24% van alle
stemmen.
zorgHET BESTE ZORGIDEE
Twee vliegen in één klapHet idee van Tjarko Rookmaker, om
mensen via mantelzorg hun studieschuld te
laten aflossen, kan grote maatschappelijke
impact hebben. Rookmaker ontving
hiervoor de ONVZ Vakprijs.
Het Beste Zorgidee
Eenvoudige ingevin-
gen hebben soms
grote impact. Dat
is de kerngedachte
achter Het Beste
Zorgidee. Een
innovatiewedstrijd
die ONVZ inmiddels
zes keer heeft
georganiseerd.
Vrijwel alle
winnende ideeën
zijn inmiddels
gerealiseerd.
Jaarlijks krijgt Het
Beste Zorgidee veel
aandacht van de
media.
Editie 2013 in cijfers
533 ideeën
5 genomineerden
7324 uitgebrachte stemmen
Winnaar: mitella-T-shirt
ONVZ Vakprijs: studieschuld via
mantelzorg aflossen
www.hetbestezorgidee.nl
31 LIJF LEDEN
De digitale omgeving van ONVZ is vernieuwd. Het nieuwe MijnONVZ is
overzichtelijker en gebruiksvriendelijker. Alle functies zijn hetzelfde gebleven.
Het verschil is dat u ze nu nog gemakkelijker kunt vinden en gebruiken. Na het
inloggen op MijnONVZ komt u op ‘Uw overzicht’ waar u direct inzicht heeft in
de laatste declaraties van alle gezinsleden. Hier kunt u eenvoudig de details van
uw polis bekijken en doorklikken naar alle declaraties. Op de declaratiepagina
is het mogelijk om de declaraties per verzekerde of behandeljaar te sorteren.
Op de startpagina is het tevens mogelijk om de stand van het eigen risico, de
verzekeringen per gezinslid en de klantgegevens in te zien. Ook het online
declareren is gemakkelijker geworden. Benieuwd hoe de nieuwe omgeving eruit
ziet? Neem dan snel een kijkje op MijnONVZ.
Nieuws over ONVZ
Volg ons op Twitter
en ontvang als eerste
persberichten, publicaties
of ander nieuws over
ONVZ Zorgverzekeraar.
www.twitter.com/onvz
Ruim10.000 fans!
Met ruim 10.000 fans
zijn we de populairste
zorgverzekeraar op
Facebook. Vind ons ook
leuk, en ontvang tips en
weetjes over gezondheid,
voeding of levensstijl.
www.facebook.com/onvz
Maandelijks nieuws
Op de hoogte blijven
van belangrijke
ontwikkelingen in de
zorg, over zorgzaken en
uw verzekering? Meld
u dan aan voor onze
nieuwsbrief.
www.onvz.nl/nieuwsbrief
MET ONVZBeter eten
ONLINE
2 KEER OP 1Betrouwbaar, het meest responsief en
het meest zorgzaam. Uit een enquête
van Zorgverzekering.net kwam ONVZ
uit de bus als beste zorgverzekeraar
van 2013. Een paar dagen later
kwam ONVZ ook in het Nationaal
Zorgonderzoek als beste naar voren.
In de enquête van Zorgverzekering.net
onder 585 respondenten kreeg ONVZ
gemiddeld een 8,1. Volgens de
ondervraagden heeft ONVZ het beste
imago. Ook de klantenservice van ONVZ
kreeg een betere beoordeling dan die van
de andere verzekeraars. In het Nationaal
Zorgonderzoek van het Zorgverzekering
Informatie Centrum scoorde ONVZ een
7,5. Het onderzoek werd gehouden
onder 2.492 Nederlandse verzekerden,
die ONVZ ‘bijzonder goed’ vonden in
bereikbaarheid, dekkingsvoorwaarden en
keuzemogelijkheden. Het is de derde prijs
voor ONVZ in 2013. Eerder dit jaar deed
het onderzoeksbureau MarketResponse
onderzoek naar de tevredenheid onder
verzekerden. Verzekerden van ONVZ
bleken het meest positief.
MIJNONVZ
VOLLEDIG VERNIEUWD
Wie worstelt met zijn gewicht, kan via ONVZ een dieetprogramma
volgen: Beter Eten. Daarin werken een diëtist en een oefentherapeut
of fysiotherapeut samen om een gedragsverandering teweeg te
brengen. Zodat mensen zelf leren om gezonde keuzes te maken.
Het programma is gericht op mensen met overgewicht in combinatie
met gezondheidsproblemen. Het programma gaat per 1 januari 2014
van start. De kosten van de eerste drie uur dieetadvisering uit de
basisverzekering vallen vanaf dat moment buiten het verplichte eigen
risico. Dit geldt alleen voor diëtisten die zijn aangesloten bij Beter
Eten. Aanvullend op de basisverzekering kan er nog een vergoeding
worden gekregen, afhankelijk van de aanvullende verzekering.
Wilt u meer weten over Beter Eten?
ONVZ ZorgConsulent 0800 022 14 50 (gratis)
serviceOVER ONVZ
32
‘Kiran is geadopteerd’, zegt Hanna
Kampen uit Bruinisse. ‘In 2011 hebben
mijn man Meinderd en ik hem opgehaald
in China, hij was toen drie jaar oud. We
wisten al dat hij een klompvoetje had, maar
tijdens de overdracht in het Chinese hotel
werd direct duidelijk dat er meer speelde.
Zijn ene been was korter dan het andere, al
bijna 5 centimeter. Hij liep als een pinguïn.
De blijdschap om hem te zien overheerste.
In Nederland zijn we gaan uitzoeken wat
er werkelijk aan de hand was. Kiran bleek
geen kuitbeen te hebben. Maar wat wij
vreemd vonden, was dat de orthopeed zijn
beenlengteverschil niet opmerkte. Ook
duurde het maanden voordat we foto’s
konden laten maken. Het vertrouwen
was meteen weg. Kiran is zo jong en
gretig, hij moet zich nú ontwikkelen. We
gaan niet wachten, we willen zelf kunnen
kiezen. Daarom zitten we bij ONVZ.
Nadat we een arts hadden gevonden
waarin we vertrouwen hebben, heeft
onze ZorgConsulent Tonny Muis ervoor
gezorgd dat alle documenten in orde
kwamen. Kiran kon direct terecht en is al
een paar keer geopereerd. Alles loopt via
Tonny. Zij belt regelmatig om te horen hoe
het met Kiran gaat. Voor hem is Nederland
één grote ontdekkingstocht. Hij was in
China zelfs nog nooit buiten geweest. Hij
speelt buiten alsof er niets aan de hand is.’
De ouders van Kiran waren niet tevreden over zijn arts. Dankzij vrije keuze vonden ze er een waarin ze wel alle vertrouwen hebben.
| mensen |
‘Het belangrijkste is dat je je
goed op je plek voelt bij een
arts. Als dat niet zo is, helpen
wij onze verzekerden graag
om een andere arts te vinden.
Vrije keuze staat voorop.’
‘We gaan niet wachten, we willen zelf kiezen’
Tonny
Kiran 5, Meinderd 34, Hanna 35.
vrije keuzeKIRAN KAMPEN