lerend netwerk duzawijken - provincie antwerpen · pdf fileatrium antwerpen – trui maes...
TRANSCRIPT
16/06/2015
1
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Lerend Netwerk Duurzame Wijken Wonen in duurzame wijken, de uitdaging voor 2020-2030
Atrium Antwerpen – Trui Maes
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
1 Achtergrond, opdracht > selectie
2 Overzicht van de projecten, incl 4 externe
3 Leerpunten uit de begeleiding > suggestienota
4 Vervolg ? …
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
2
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Achtergrond & opdracht
WG levende kernen
Werkgroepen…
Ecopolis Vlaanderen
PADDS
Netwerk Duurzame Wijken
1
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Stimuleren duurzame wijkontwikkeling in Vlaanderen
- informatie
- goede voorbeelden
- begeleiding, ondersteuning & advies
Doel
Lerend netwerk
- betrokkenen
- experts
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
3
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Visie & ervaring VIBE
Transitie-proces DuWoBo 2005 …
PADDS 2008 …
Postgraduaat Duurzaam Bouwen vanuit Bio-Ecologisch perspectief
Uitbouw VIBEstudie & advies
kerncompetenties
- LCA, bouwmaterialen, constructies
- duurzame stedenbouw
1e project-begeleiding
2007-2009 (dulomi)
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
1) Informatie
• fiches goede voorbeelden
• website voeden
Opdracht Lerend Netwerk
2) Netwerking
• workshops
• terreinbezoeken
• suggesties voor knelpunten
• samenwerking transitieproces DuWoBo
• afstemmen met andere initiatieven
3) Projecten begeleiden
• selectie 5 projecten (8!)
• begeleiding, ondersteuning, advies i.s.m. experts
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
4
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Klankbordgroepen
informatie website
voorbeeldfiches terreinbezoeken
Projectbegeleiding
i.s.m. experts
open &
interactief ! VIBE
knelpunten
duzameter
thema’s
Werkwijze & structuur
Stuurgroep,
Begeleidings-
comité &
pool 22 experts
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Werkwijze klankbordgroepen
Thema:
• (externe) expert
• discussie
• knelpuntennota, probleem project, andere…
Gemengde werkgroepjes per wijkproject:
• betrokkenen uit de projectteams
• toegewezen expert(s), andere experts uit de pool
• Provinciale Steunpunten Duurzaam Bouwen
• Externen, betrokken bij andere projecten
• VIBE/DAR
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
5
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Werkwijze projectbegeleiding
• expert VIBE
• toewijzing extern expert(s)
• werkgroepjes klankbordgroepen
• 2 projectbezoeken & werkgroepen ter plekke
• Projectleider en projectteam: projectontwikkelaars,
ontwerpers, ev. al aannemers, experts en ngo’s
(lokaal/thematisch), ambtenaren/besturen,
kwaliteitsbewaker(s), …
• VIBE-expert, extern ecopolis-expert
• Provinciale Steunpunten Duurzaam Bouwen
• uitgeschreven adviesverslag
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Oproep januari 2013 - maart 2013
Advies provinciale steunpunten DuBo
Selectie door begeleidingscomité 6 maart 2013
42 +3 ingediende dossiers:
- 10 gemeenten (verspreid) - 11 Antwerpen
- 5 intercommunale (W-Vl) - 5 Limburg + 3
- 5 SHM (A’pen) - 9 Vlaams-Brabant
- 1 OCMW (W-Vl) - 8 Oost-Vlaanderen
- 10 privé (verspreid) - 9 West-Vlaanderen
Projecten: oproep
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
6
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Voorwaarden / selectiecriteria
- hoog ambitieniveau
- geïntegreerde aanpak
- vroege planfase en/of plannen wijzigbaar
- engagement initiatiefnemer
- actieve participatie in netwerk
Projecten: voorwaarden
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Een geïntegreerde aanpak en hoog ambitieniveau?
- hoog ambitieniveau
- geïntegreerde aanpak
- vroege planfase en/of plannen wijzigbaar
- engagement initiatiefnemer
- actieve participatie in netwerk
Projecten: voorwaarden
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
7
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
1) Dekking alle provincies
2) Leeraspecten:
meerwaarde netwerk
haalbaarheid terreinworkshops
3) Variatie:
thema’s
omgevingstype
omvang gemeente
Projecten: selectiecriteria
4) Inhoudelijke criteria:
volledigheid dossier
relevantie locatie
relevantie timing
ambitie & aangehaalde thema’s
interessante knelpunten
voorbeeldproject / multiplicatoreffect
schaalgrootte
combinatie partners & engagementen
selectie op basis van mix van alle criteria!
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Antwerpen
1- Turnhout: Heizijdse Velden *
2- Wijnegem: De Wervehoef *
Limburg
3- Diepenbeek: Lutselus Steenakkerstraat *
Vlaams-Brabant
4- Vilvoorde: Koningslo ex-Kodaksite **
5- Leuven: Hertogensite **
Oost-Vlaanderen
6- Deinze: Stedelijk wonen aan de Leie II **
7- Zulte: Wolspinnerij Denys – LysYarns **
West-Vlaanderen
8- Veurne: Suikerfabriek **
Projecten: geselecteerd
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
8
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Begeleiding 8 wijkprojecten:
• WVL (1) – OVL (2) – Antw (2) – VlBr (2) – LIM (1)
• 4 workshops op maat ter plaatse
• Juni 2015 workshops: hoe ambities vertalen & PPS
Klankbordgroepen:
• 21 maart 2013 (+ terreinbezoek Vaartkom Leuven): duzameter
• 21 juni 2013: groen-blauwe netwerken
• 1 oktober 2013 (+ terreinbezoek Brussel): participatie
• 21 januari 2014: mobiliteit
• 3 dec 2014 (+ terreinbezoek Hertogensite): collectieve energie
Transitiearena DuWoBo op 27 mei 2014: duurzame wijken
Ronde Tafel op 10 sept 2014: Suggestienota voor duurzame
wijken
Projecten: activiteiten januari 2013 – 2015
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Transitiearena, brede klankbordgroep Overzicht wijken in ontwikkeling 2
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
TransitieArena= ‘brede’
klankbordgroep
12 wijken in 2x 6workshops
feedback op de projecten
(o.m. fiche sterktes &
zwaktes, suggesties)
125ha, park + 3000 won
46ha, park/natuur, BT+ 450 won
10ha, 300 won
7ha, 650 won
6ha, 200 won
5ha, 250 won
5ha, 100 won
1ha, 80 won
1. Heizijdse Velden - Turnhout *:
2. Suikerfabriek – Veurne**:
3. De Werve Hoef – Wijnegem*:
4. Hertogensite – Leuven**:
5. Denys Wolspinnerij – Zulte**:
6. Koningslo Ex-Kodaksite – Vilvoorde**:
7. Lutselus Steenakkerstraat – Diepenbeek*:
8. Stedelijk Wonen aan de Leie II – Deinze**:
Externe projecten
1. De Vloei- Ieper (wvi), 1e ecopolis-traject !
2. De Venning- Kortrijk (shm)
3. Tondelier- Gent (stad)
4. Den Draad- Gent (privé)
16/06/2015
9
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
1 Heizijdse Velden - Turnhout
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
● Actoren:
• Indiener: Stad Turnhout • Partners: SHM De Ark, private ontwikkelaars en hun ontwerpers
● Type, programma: • Randstedelijke greenfieldontwikkeling voor wonen Bruyne Strijd, Heizijde,
Kastelein: 125 ha te ontwikkelen over de komende 15 à 20 jr
• 3000 WE + lokale voorzieningen, landschapspark en stadsboerderij ● Terrein/ligging
• Tussen stad en Turnhoutse Vennegebied/platteland • Over het kanaal, nieuwe fietsbrug naar het station
● Huidige fase: • Ontwerpend Onderzoek qua bebouwing, mobiliteitsscenario’s > RUP
• Duurzame verkavelingsontwerpen: Bruyne Strijd fase2 & Heizijde fase1 • Participatief ontwerptraject landschapspark, stadsboerderij
● Ambities - aandachtspunten - uitdagingen: • Mobiliteit (STOP principe, trage netwerk), waterbeheer, stadslandbouw
• Onderzoek voor geothermisch warmtenet, stadsregionale opportuniteit • Kwaliteit vh buurtleven verhogen: diversiteit woontypes, gepast stapelen,
voorzieningen qua diensten, verenigingsleven, werkplekken, collectief groen
• Kindvriendelijke publieke ruimte: inrichting en grond van groen-vingerpark als voorwaarde voor bebouwing en verkaveling
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
10
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
● Liggingsplan
2 Suikerfabriek - Veurne
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
● Actoren:
• Indiener: West-Vlaamse Intercommunale • Partners: gemeente, PPS
● Type, programma: • Transformatie van verlaten bedrijvensite
• 450 WE op 13,5ha + 4ha recreatief park + 15ha natuurpark & beheerscentrum + 15ha bedrijventerrein = 46ha ontwikkeling
● Terrein/ligging:
• Verlaten bedrijventerrein Suikerfabriek • Aansluitend bij natuurgebied in de oude decantatiebekkens
• Ligging nabij station, op loopafstand van de Markt ● Huidige fase:
• Inrichtingsplan & ontwerpend onderzoek, brownfieldconvenant & marktconsultatie > gronduitgifte voor fase1 woonwijk
● Ambities– aandachtspunten - uitdagingen:
• Brownfield, uitbouw groen-blauw netwerk, OW- en NZ-fietsas, integratie bestaande bekkens, dijken en moerasgebieden,
• sociale mix, mix in typologie, mandeligheid per cluster
• sensibilisering, participatie, (tijdelijk) gebruik > fasering! • lokaal (rest)warmtenet
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
11
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
3 De Werve Hoef- Wijnegem
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
● Actoren:
• Indiener: SHM De Ideale Woning cvba • Partners: gemeente Wijnegem
● Type, programma: • Randstedelijke greenfieldontwikkeling
• 300 WE + ev. buurthandel, kinderopvang, stadsboerderij, volkstuin • 10,62 ha
● Terrein/ligging • woonuitbreidingsgebied aansluitend bij de kern
• Loopafstand van de kern ● Huidige fase:
• 1e fase: infrastructuurwerken gestart , 2e en 3e fase: projectdefinitie > ontwerpwedstrijd masterplan ‘Open Oproep’ (Vl.Bouwmeester)
● Ambities - aandachtspunten - uitdagingen:
• contacten met zorginstelling, nieuwe woonvormen (co-housen, zorgwonen…), nieuwe vormen van grond ter beschikking stellen (erfpacht, CLT…), sterke participatie
• pilootproject met multiplicatoreffect
• Geluidshinder (Houtlaan, Merksemsebaan)
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
12
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
● Liggingsplan
4 Hertogensite - Leuven Situering van de site in de benedenstad
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
● Actoren:
• Indiener: Stad Leuven • Partners: KU-Leuven UZ, Resiterra nv
● Categorie: • Stedelijke inbreiding, herbestemming ziekenhuis/KUL-site tot woonwijk
• 650 WE, Dijle openleggen, Dijlepad doortrekken, behoud bouwkundig erfgoed, collectief energienet, autoluw, welzijnstoren & cultuurcluster
• 7ha
● Terrein/ligging: • Leuvense binnenstad, op grens intra/extra muros
• Nabij Romaanse Poort en vervoersknoop Sint-Jacobsplein ● Huidige fase:
• Masterplan voor RUP en Energiestudie + Participatietraject ● Thema’s – aandachtspunten - uitdagingen:
• strategisch stadsinbreiding, integreren van historische restanten, herwaardering van de Dijle, mix van wonen, mobiliteit, participatie
• Klimaatneutraal: laag+hoog warmtenet (nieuwbouw+renovatie), WKO
• Implementatie duurzaamheidsmeter stad Gent
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
13
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
5 Denys Wolspinnerij, Lys Yarns - Zulte
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
● Actoren:
• Indiener: Gemeentebestuur Zulte • Partners: Santerra nv - Safti nv
● Type, programma: • Transformatie oude bedrijvensite
• Dorpskernvernieuwing tot gemengd woon-, winkel- en kantoorgebied • 4,4 ha + 2,4 ha
● Terrein/ligging • Dorpskern van deelgemeente Zulte
• Site1: ingesloten tussen nieuwe wijk Anglo-Belge, verbindingsweg naar Waregem (Statiestraat) en de Staatsbaan N43 (Gent-Kortrijk)
• Site2: naast een basisschool en rusthuis rand van de Leie-vallei
● Huidige fase: • Brownfieldconvenant, opmaak masterplan > RUP
● Ambities - aandachtspunten - uitdagingen: • Onder druk van de sanering wil men een hoge woondensiteit realiseren,
correcte mix tussen wonen, winkelen en werken; uitbreiding / behoud naastliggend actief bedrijf
• voorbeeldproject inzake duurzaamheid
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
14
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
6 Koningslo Ex-Kodaksite - Vilvoorde
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
● Actoren:
• Indiener: stad Vilvoorde • Partners: Banimmo/Verbist en Omgeving (ontwerper)
● Type, programma: • Herbestemming KMO-zone tot woonsite
• 250 WE, eventueel lokale voorzieningen, eventueel zorgfunctie • 5 ha
● Terrein/ligging: • Zuidelijke buitenwijk Koningslo, nabij Strombeek
• Nabije woonweefsels: kern Koningslo Het Voor + verkaveling De Pomp + lintbebouwing Streekbaan-Steenstraat
• In groene vallei-omgeving, holle weg Kwakkelstraat
● Huidige fase: • masterplan, RUP op te starten
● Ambities – aandachtspunten - uitdagingen: • Landelijk/groen karakter, nabije woonweefsels, nabije beekvallei
• Verschillende functies mogelijk (wonen/zorg/economisch activiteit), • Geen doorgangsfunctie voor autoverkeer
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
15
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
7 Lutselus Steenakkerstraat - Diepenbeek
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
● Actoren:
• Indiener: Vestio nv & Geosted bvba • Partners: gemeente Diepenbeek, Groep Machiels, Hasseltse
huisvestigingsmaatschappij, Infrax en DUBO Limburg
● Type, programma: • Woonuitbreiding op gesaneerde grond steengrindwasserij
• Ca 100 WE + openleggen/herstel Dautebeek, helofytenveld • 5ha 31a
● Terrein/ligging: • Omgeven door bestaande verkavelingen
• 1km van Lutselus-kern, 3km van Diepenbeek station/kern ● Huidige Fase:
• Conceptontwerp afgerond, haalbaarheidsstudie lopende ● Ambities - aandachtspunten - uitdagingen:
• Ecologisch woonbouwproject (laag-energie, houtskeletbouw), gemeenschappelijke voorzieningen, alternatieve energie, biogas, recycling grijs water, herwaardering Dautenbeek, autoluw,
• ‘green urbanism’, referentieproject, CO2 neutraal
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
16
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
8 Stedelijk wonen aan de Leie - Deinze
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
● Actoren:
• Indiener: stad Deinze • Partners: PPS
● Type, programma: • Stedelijke inbreiding
• Ca 80 WE: Mix in woontypologie, functies, erfgoedcel, autoluw • Ca 1ha + Martinusvijver, brug naar Martinuspark en Brielparking
● Terrein/ligging: • voormalige gesaneerde stadsgasfabriek & legaat Louis Dhondt
• Stedelijk gebied tussen Leie & handelsas, 5’ lopen van Markt of Station • Stadsproject Stedelijk Wonen a/d Leie I in ontwikkeling
● Huidige fase: • Stadsvernieuwingsteam voor stedelijke projectregie
• Participatietraject Deinze 2020 • Conceptstudie (2014) > gronduitgifte (2015)
● Ambities - aandachtspunten - uitdagingen: • Kernherwaardering (strategische locatie), participatie, duurzame innovatieve
ontwikkeling, ontsluiting, doorwaadbaar, maar autoluw
• Hefboom vr andere projecten: integraal & flexibel ontwerp, pro-actief • Grondgebonden en appartementen (ca 8000m2 vloeropp)
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
17
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Extern 1 De vloei- Ieper (wvi/stad, shm, pps)
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
● Actoren:
• Projectleider: WVI i.s.m. Stad Ieper. • Partners: WVI, Ons Onderdak, Imfiro, Provincie West-Vl., VMSW
● Type programma: • Duurzame stadsuitbreiding, 10ha
• 250-tal WE, groen/blauw netwerk, werken-aan-huis ● Terrein/ligging:
• Woonuitbreidingsgebied (oosten van Ieper), omgeven door 2 wijken; op wandelafstand van historische binnenstad; op fietsafstand van het station; meerdere buslijnen; in onmiddellijke omgeving van buurtwinkels, scholen, sportcomplex, woon- en zorgcentrum
● Huidige fase:
• Lopende: groenbeheerplan, verdeelplan en ruilakte, basisakte en huishoudelijke reglement deeltuinen; Juni 2014 start der werken
● Ambities – aandachtspunten - uitdagingen:
• Integrale benadering: groen/blauw netwerk (ruimte voor natuur, ontmoeting, sport/spel); gebundeld parkeren; autoluw; speelstraten; deeltuinen; sociale mix; diversiteit woningaanbod; energiezuinig; hernieuwbare energie; communicatie en participatie; multifunctioneel ruimtegebruik; proceskwaliteit
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
18
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Extern 2 De Venning- Kortrijk (shm)
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
● Actoren:
• Projectleider: SHM Goedkope Woning Kortrijk • Partners: BURO II & ARCHI+I, UGent, Kortrijk, partners Concerto
● Type programma: • Opwaardering van sociale wijk uit jaren ‘60 tot CO2-neutrale, energiezuinige
en sociaal duurzame wijk;
• Verbouwen 50WE, bouwen 64WE en 82 app (passief), niet-residentiële functies ; reconversie industriële omgeving
● Terrein/ligging:
• St Janswijk (binnen stadsring), overzijde van het Leie-Scheldekanaal ● Huidige fase:
• ECO-Lifeproject ; Fase 1 (2011-2012): bouw van 82 app (bewoond sinds juli2013). Fase 2-3 (2013-2014): bouwen en verbouwen van alle woonhuizen; einde werken: 2015
● Ambities – aandachtspunten - uitdagingen:
• Onderzoek naar financiële haalbaarheid (voor VMSW) van duurzame aanpak (hoge score op duurzaamheidsmeter, inclusief hoge ambitieniveau van CO2-neutraliteit/nulenergie)
• Eigen warmtenetwerk; nieuwe bouwsystemen; begeleiding bewoners
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
19
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Extern 3 Tondelier- Gent (stad & pps)
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
● Actoren:
• Projectleider: Tondelier Development nv – Stad Gent • Partners: Tondelier Development nv – Stad Gent, SHM
● Type programma: • Transformatie van de stadsgassite, brownfield 7 ha
• 530 woonunits, kantoor/commerciële ruimte, publieke voorzieningen, ruim nieuw park, fiets- en voetgangersverbindingen…
● Terrein/ligging:
• Stedelijk, ten noorden van Gent, deel van de Rabotwijk • Vlakbij openbaar vervoersverbinding (< 350 m), nieuwe fiets- en
voetgangersverbindingen, STOP -principe
● Huidige fase: • Verkavelingsvergunning en eerste bouwvergunning verleend – start werken
eind 2014 – realisatie totaliteit 2024
● Ambities – aandachtspunten - uitdagingen: • Voorbeeldproject – ambitieuze score Duurzaamheidsmeter Stad Gent,
diverse typologie , diverse budgetten, buurtgerichte publieke voorzieningen, mix functies, opwaardering bestaande omgeving, buurtbeheer, participatie, tijdelijke invulling De Site …
• Complexe combinatie van bodemsanering en vastgoedontwikkeling
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
20
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Extern 4 Den Draad- Gent (privé, shm/stad)
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
● Actoren:
• Projectleider : Re-Vive (brownfieldontwikkelaar) • Partners: Denc-Studio, Buro2-Archi+I, Weysen-Debaere, Cameleon
architects, HUB Architecten, Studiebureaus Grontmij / VETO / Ecorem / Stedec, Aannemers: Wyckaert / Vandenbussche / Strabag / Verhelst
● Type programma: • Transformatie brownfield, 4,5 ha
• 60 woningen, 2 kantoren, 30 appartementen, 1,5 ha parkzone ● Terrein/ligging:
• bedrijventerrein Suikerfabriek; aansluitend bij natuurgebied in de oude decantatiebekkens; strategische ligging op wandelafstand van station en historische binnenstad
● Huidige fase:
• Fase 2: finale fase in uitvoering (passief /LE woningen); Fase 3: gestart in uitvoering (passief/LE woningen); nog 5 units te koop
● Ambities – aandachtspunten - uitdagingen:
• “Buurtschuur” in openbaar domein, kangeroe woningen, probleemstelling ikv huisnummers en uitkeringen
• Sociale huisvesting, timing afstemmen /commercialisatie
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
21
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Leerpunten uit de trajectbegeleiding
• Proces
• Partners, direct - indirect
• Omkadering, thema’s & studies
• Omkadering, instrumenteel
3
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Leerpunten uit het traject Turnhout
Politieke cultuur …!
Duza ambities voorbereiden als je gaat
onderhandelen met private eigenaars
• Gewenste ruimtelijke structuur (r) en
groen-blauwe hoofdstructuur ! (o)
• Traject kindvriendelijke omgeving (o) als
aanzet geven met stadsboerderij
• Mobiliteitscenario’s (m)
• Studie warmtenet (l)
• Duzameter
50-60 won/ha,
20-30%
grondgebonden
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
22
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Leerpunten uit het traject Veurne
Engagement lokaal bestuur …!
Beperkte flexibiliteit PRUP (cfr Papenhof)
• Behoud zuidburgweg
• Knip doorgaand verkeer, Parkeernorm
• Oriëntatie id woonkamers
Impact externe actoren:
• NMBS (frequentie), De Lijn (OV-as), kusttram
• Fietsbrug ih verlengde van OW-fietsas
• Coalitie voor collectief (rest)warmtenet
Uitdaging: hoge herontwikkelingskost <> duza
ambities, collectief wonen, tuindelen
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Leerpunten uit het traject Wijnegem
Partners vroegtijdig mee aan tafel!
• Bezorgdheid omwonenden …! Beperkte
verkeersontsluiting, maar doorwaadbaar
voor zacht verkeer = must
• Hoe omgaan met de geluidsoverlast?
Partner AWV, oplossing: kantoren /
woningen in geluidswal?
Duza ambities combineren met betaalbaar
“sociaal” wonen, nieuwe woonvormen,
huurkoop, erfpacht, CLT … (regelgeving)
Woonuitbreiding i.s.m. private partner: RUP!
2e fase: ontwerp
herzien: masterplan
1e fase in
realisatie
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
23
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Leerpunten uit het traject Leuven
De tijd, expertise en participatietraject
doen een project rijpen…!
Kracht van de stad: diverse diensten
betrokken in integraal verhaal
• degelijke motivatie vr elke beslissing
bvb. onroerend erfgoed (l)
• vooruitzien (bvb OV-trace, parkeren)
Win-win van partnership, mix functies,
collectief warmtenet (r), densiteit met
kleine footprint vs groen, autoluw (m)
Hoe ‘betaalbaar’ sociaal bouwen?
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Leerpunten uit het traject Zulte
Druk van hoge saneringskost, densiteit vs
duza ambities, dorpscontext …!
• Hoe hoog bouwen in een dorp vs kost
van publiek domein, behoud fabriekshal
• Autoluw vs autocultuur, P-norm en +/-
duur ondergronds parkeren
• Zoeken nr win-win onder partners =
zuiver en open kaart spelen!
Duzascan als alternatief voor duzameter
in de ontwerpfase ?
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
24
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Leerpunten uit het traject Vilvoorde
Ontwikkelaar/ontwerper groeien gaandeweg
richting meer duurzaamheid …, ook in een
sterk landschappelijke context : “Groenloo”
Vooruitzien, flexibiliteit: mix wonen, ev.
meer/minder wonen vr ouderen, bezoekers-
parkeren ad rand en/of ondergronds (relief!)
Wat vastleggen in RUP / via overeenkomst?
bvb P-norm, compensatie vr sociaal wonen
in voorzieningen, integratie kerkomgeving,
fasering
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Leerpunten uit het traject Diepenbeek
Woonuitbreiding > PRIAK > verkavelen > RUP
• Beekzone verruimen (onderhoud), fasering
• Hylofyten, maar aansluiten op net …
• P-norm <> overlast (buren) > faseren
CO2-neutrale wijk <> partners afwachtend
• Wie investeert? Wie bouwt sociaal: privé of
shm? Wie beheert later? … extensief
• Volledig gesloten kringlopen (energie,
biogas, water, materiaal = houtskelet)
• Fietsas naar centrum,
• Kaarten op tafel ivm investering Sociale huur
Sociale koop en bescheiden won
V r i j e k a v e l s
Woonerven, fietsers, voetgangers
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
25
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014 Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Leerpunten uit het traject Deinze
1 projectleider vr veel stadsprojecten
Eigendomspositie sterk voor PPS, op
1pcl na (tuin partikulier)
Hoge densiteit, ontsluiting cruciaal
(bruggen o.m. AWZ), aansluiting op
fietspaden en knip op de site
Sterke inbreiding, met scenario’s voor
door-ontwikkelen op termijn, focus op
jonge gezinnen (en betaalbaar)
Participatie met direct omwonenden
Inbedding id stedelijke structuur sterk
GGwon 40% GGwon 37% GGwon 53%
AUTO FIETS
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Een top 5 als conclusie:
het proces bepaalt (mee) de inhoud ! 1 Context: Alles start met heldere macro-meso-micro analyse, het
potentieel en de noden
2 Slimme sturing door een sterk projectteam: Welke actoren
‘betrokken’ en hoe verhouden ze zich onderling? Worden gebruikers
betrokken bij de besluitvorming?
3 Belangen: wie zijn direct belanghebbenden? Wie wordt beïnvloed
of heeft invloed? Wie is vernieuwend? Gaat het om klassieke macht,
innoverende of mobiliserende?
4 Projectdefinitie: vertrek van een inspirerende visie en stel een
ambitieus Programma van Eisen (ambities) op. Maak -vrij snel- het
financieel plaatje (transparantie)
5 Engagement in ontwikkeling en realisatie: bouw krachtige
coalities op met heldere (materiële, financiële) arrangementen
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
26
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Website > Doe-wijzer
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615) ®BUUR
Gentse dzhm / evr ea
Vlaamse dzhm / evr ea
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Van knelpunten naar suggestienota (1)
1 Proces en regie
1.1 Een gemandateerd team
1.2 Duurzaamheid blijvend aansturen tijdens het proces
1.3 De afspraken formeel vastleggen
1.4 Voorzie vroegtijdige participatie
2 Financieel plaatje
2.1. Tijdens de projectontwikkeling voor de investeerders
2.2. Betaalbaar voor de bewoner
3 Integrale benadering
3.1. Afstemming met de ruimere omgeving
3.2. Integrale benadering op projectniveau
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
27
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
4 Water en groen
4.1. Versterk de groenstructuur in en om de wijk
4.2. Bekijk regenwater als een opportuniteit
5 Mobiliteit
5.1. Een sturend parkeerbeleid
5.2. Volwaardige plaats voor fietsers en voetgangers
6 Ruimtegebruik
6.1. Geef de herontwikkeling van bestaande wijken voorrang
6.2. Creativiteit botst op traditionele regelgeving
6.3. Hogere bouwdichtheid gaat perfect samen met leefbaarheid
Van knelpunten naar suggestienota (2)
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
7 Kringlopen
7.1. Ga verantwoordelijk om met energie
7.2. Recyclage en keuze van nieuwe materialen
7.3. Renovatie of sloop en nieuwbouw?
8 Naar een andere wooncultuur
8.1. Gemeenschappelijk Wonen botst op stedenbouwkundige
voorschriften en woonnormen
8.2. De lokale overheid faciliteert Gemeenschappelijk Wonen
8.3. Financiële aspecten van het Gemeenschappelijk Wonen
Van knelpunten naar suggestienota (3)
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
28
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Vervolg …
• Traag, maar er zijn veel wijken in ontwikkeling
• Er zijn instrumenten (duzameter, duzascan, …)
• Er is een pak expertise in Vlaanderen
• Goede voorbeelden inspireren (freiburg, tübingen,
malmö, stockholm, co'hagen als voorlopers, nu ook hier!)
• maar je eigen lokale context is de vertrekbasis
• Leer van-met-door anderen
4
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
netwerk duurzame wijken
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Toekomst? Ecopolis-trajectbegeleiding
• expert VIBE
• toewijzing expert(s)
• voorafgaandelijk PADDS-analyse (NGO-expertise)
• 2 of meer projectbezoeken & werkgroepen ter plekke
• werkgroepjes klankbordgroepen
• betrokkenen project
• VIBE-expert, externe expert
• uitgeschreven adviesverslag
idem als Netwerk
Duurzame Wijken
gecombineerd met
PADDS-analyse
16/06/2015
29
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Ecopolis Vlaanderen: handboek
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
www.ecopolis-vlaanderen.be
Postgraduaat Duurzaam Bouwen & Wonen
vanuit Bio-Ecologisch perspectief
(6e editie september 2015 – mei 2016)
Studiereis EVA-Lanxmeer (Culemborg) & Houten
e.a. VIBE studiereizen
Meer info visie & aanpak
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
16/06/2015
30
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014
Vragen, interesse, voorstellen?
alle documenten op www.vibe.be (downloads)
www.duurzaamheidsmeter-wijken.be
www.duwobo.be in herziening
community www.duwobo.com
Netwerk Duurzame wijken 2013-2015 (Atrium Antw - 160615)
Netwerk duurzame wijken– 2013-2014