layout 1 (page 1) - elciudadano.gob.ec llakta-kunamanka ñañu chu-an, kutin chiri-an, anmi...
TRANSCRIPT
![Page 1: Layout 1 (Page 1) - ElCiudadano.gob.ec llakta-kunamanka ñañu chu-an, kutin chiri-an, anmi llukshirka. uitopimi kallarir-uitomantami ku-cha mama manña-man, Galápagosman, urkupi](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051406/5ac2d1a47f8b9aae1b8b9958/html5/thumbnails/1.jpg)
llaktapikawsakllaktapikawsakLLAKTAPI KAWSAKPA HATARIPA KILLKASHKA No. 382013 wata I enero-abril killakuna
LeydyWarmikunata yanapanatami
yuyan 7P
Rafael Correa
kutinllatakLlaktaPushak
QUITOPA MUSHUK ANTANKA CHAYANA
QUITOPA MUSHUK ANTANKA CHAYANA
2-3 P
Valenciapi Llakta
Pushakta uyashka-
manta 4-5 P
Valenciapi Llakta
Pushakta uyashka-
manta 4-5 P
Correa: «shuk llaktaman rishkakunapa Kamaymi kanchik»
Correa: «shuk llaktaman rishkakunapa Kamaymi kanchik»5 P
6 P
![Page 2: Layout 1 (Page 1) - ElCiudadano.gob.ec llakta-kunamanka ñañu chu-an, kutin chiri-an, anmi llukshirka. uitopimi kallarir-uitomantami ku-cha mama manña-man, Galápagosman, urkupi](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051406/5ac2d1a47f8b9aae1b8b9958/html5/thumbnails/2.jpg)
02 llaktapi kawsak I 2013 wata I enero-abril killakuna I No 38
2013 Akllana
Ecuadorka Corkutinllatak Llakta Pusha
Llakta pushak
tukunkapakka 24
markamanmi rirka
Rafael Correata katik-
kunaka “Llakta wiñay-
pa”, “Llakta shamuk
punchakunapa” nish-
kakunata kaparishpa-
mi, maykunapi tanta-
nakurka. Enero killa, 4
punchamantami, llakta
pushak tukunkapak,
paypa yuyaykunata rik-
sichinkapak 24 marka-
![Page 3: Layout 1 (Page 1) - ElCiudadano.gob.ec llakta-kunamanka ñañu chu-an, kutin chiri-an, anmi llukshirka. uitopimi kallarir-uitomantami ku-cha mama manña-man, Galápagosman, urkupi](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051406/5ac2d1a47f8b9aae1b8b9958/html5/thumbnails/3.jpg)
Rafael Correaka , kutin llakta pushak
tukunkapakka, maykunamanmi
chayarka, chaykunapimi llaktapa
ima minishtishkakunata riksichirka.
Chaykunata ruranatami nirka. JORGE GLAS
Mushuk Katik Pushakmi kan. Lenin
Morenopa rantimiyaykun
RAFAEL CORREA
2007watamantami llakta pushak
kan
rreatami akpa akllarka
afael Correa Llakta Pushakka
57% shinawanmi llakta pushak
tukunkapak akllanapika mishar-
ka. Akllanaka febrero killa, 17
punchami karka.
Correaka shuklla akllanapimi
misharka. Kayna watakunawan, sarun ak-
llanakunawan rikushpaka, kashnaka mana
tiyashkachu.
Correaka kanchis akllanapimi mishash-
ka. Payta ashtaka katik kashkataka Hatun
Tantanakuypi kakrik mashna kashkapimi
rikunalla kan: 100 shinami kakrin.
Correapa tantanakuyka 2006 watami ka-
llarirka. Chay watami ishkayniki akllanapi-
ka 57% shinawan misharka. 2007 wataka
Llakta Kamachi tiyachun hawa tapunapika
81% shinawanmi ari nirkakuna.
Chay watallatakmi hatun tantanakuypi ka-
krikkunata akllanapika 69% shinawan mi-
sharka. Hatun tantanakuyka Montecristipi-
mi llankarka. Chaypimi Llakta Kamachita
killkarkakuna. Killkashkata ari nichunmi
shuk akllana tiyarka. Chaypipashmi 64% shi-
nawan misharka.
Mushuk Llakta Kamachiwanmi mushuk
llakta pushakta akllana tiyarka, chaypipash-
mi 52% shinawan misharka. Kipaka, taripa-
nata allichinkapakmi shuk akllana tiyarka,
chaypipashmi 53% shinawan misharka.
Febrero killa, domingo 17 punchami 57%
shinawan kutinllatak llakta pushak tukuna
akllanapika misharka. 2017 watakamanmi
llakta pushak kanka.
R
2013 wata I enero-abril killakuna I No 38 I llaktapi kawsak I 03
man llukshirka.
Shinami yanka chu-
rakunawan shikan
llaktakunaman lluk-
shirka. Kunuk llakta-
kunamanka ñañu chu-
rakunawan, kutin chiri
llaktakunamanka, ra-
ku churakunawan,
kunkallinakunawanmi
llukshirka.
Quitopimi kallarir-
ka, Quitomantami ku-
cha mama manña-
man, Galápagosman,
urkupi kak llaktakuna-
man, Amazoníaman-
pash rirka.
Maypipash makita
kunkapakka shayarir-
ka. Chashnami shikan
kari warmi, wanpra,
kuytsa, wawakunaman
makita kurka, parlarka,
asirka, ima minishtish-
kakunata uyarka.
Imata ruranatami
kaypi chaypi uyachir-
ka. Ima shina rurana-
tami riksichirka. Ku-
nankaman rurashkata
alli kashkata, shina-
pash mana chayllapi
sakirinata, ashtawan
ruranatami uyachir-
ka.2006 watamanta chu-
rakunata churakushka-
mi “Llakta wiñaypa”,
“Llakta shamuk pun-
chakunapa” nishpa ka-
parirka.
![Page 4: Layout 1 (Page 1) - ElCiudadano.gob.ec llakta-kunamanka ñañu chu-an, kutin chiri-an, anmi llukshirka. uitopimi kallarir-uitomantami ku-cha mama manña-man, Galápagosman, urkupi](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051406/5ac2d1a47f8b9aae1b8b9958/html5/thumbnails/4.jpg)
04 llaktapi kawsak I
ECUADORMANTA Españapi kawsakkunaka llaktata manakunkarinkunachu
CORREATA RIKUKshamukkunaka ash-takami karkakuna.Uku mana paktash-kamantami, kancha-pi shuyarkakuna
ECUADORMANTAValenciapi kawsakkunaka may kushillami Correatachaskirkakuna
![Page 5: Layout 1 (Page 1) - ElCiudadano.gob.ec llakta-kunamanka ñañu chu-an, kutin chiri-an, anmi llukshirka. uitopimi kallarir-uitomantami ku-cha mama manña-man, Galápagosman, urkupi](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051406/5ac2d1a47f8b9aae1b8b9958/html5/thumbnails/5.jpg)
2013 wata I enero-abril killakuna I No 38 I llaktapi kawsak I 05
afael Correa Llakta Pu-shakka, Valenciapi, 16h45shina tukukpimi, FelipeÑusti Rikuna Wasimanchayakurka. 2.700 tiyarina-
tami chaypi churashkarka. Chayku-naka mana paktarkakunachu.
Ecuadormanta Españapi kawsak-kunaka maykunamantami shamur-kakuna, Llakta Pushakta pagui nin-kapak, llakta shikanyachikushkataallikachishkata rikuchinkapakmi
shamurkakuna.Tantanakuna
uku kanchapipash-mi tiyarinakunatachurarka, shinapashmana paktarkakuna-chu. Llakta Pushakka 7wawa pacha kallarinka-pak sirikpimi, chayarka.Aminta Buenaño Ecuadorpa shuti-pi Españapi kakwan shamurka.
Shuk 70 watayuk yayaka, wiki mu-
yushpami, “Llakta Pushak!Ñukanchikta yuyarishka-manta pagui!” nishpami ka-parirka. Correapa ishkantin
makita hapishpa mana ka-charinkapak munarkakchu.Rurashkakunata uyachishka
kipaka, Llakta Pushak Ecuador-manta takikunatami chaypi kak-
kunawan takirka. Ecuadormantachaypi kakkunaka chashna takikuna-ta uyashpaka wakarkakunami.
R
Correaka “kay Kamaykashuk llaktaman rishkaku-napa Kamaymi kan. Kan-kunataka mana hichu-shunchu” nirka. Shinamisarun kamaykuna kullkiwakaychi wasiyukkuna-wan kashkata, paykunapaalli kashkatalla rurashkata,paykunamanta ashtakaku-na shuk llaktaman lluk-shishkatami yuyarichirka.
Ecuadorka llaktapi kaw-sakkunata mana shuk llak-tamanchu kachak karka,Ecuadorpi kawsakkunakamana kikin munaymanta-chu llukshirkakuna, llakta-mantami llukchishpa ka-charka. Imamanta? 1.999watami kullki wakaychiwasikunaka llaki aparka-kuna, chaymantami llak-tamanta lluk- shina karka-
kuna nirka.Kamaykunaka chay wa-
takunaka kullki wakaychiwasiyukkunatami rikukkarka, yanapak karka, shi-nami chaykunapi wakay-chishka kullkitaka mana ti-krachirkakuna, llankanakamana tiyarkachu, chashna-pimi ash-takakuna llakta-manta llukshina karkaku-na nishpa yuyarichirka.
Rafael Correa: «shuk llaktaman
rishkakunapa Kamaymi kanchik»
Ima tiyashkaPusak waranka shinami Valen-ciapi, Españapi, Llakta Pushkakpa rimashkata uyankapak karkakuna
![Page 6: Layout 1 (Page 1) - ElCiudadano.gob.ec llakta-kunamanka ñañu chu-an, kutin chiri-an, anmi llukshirka. uitopimi kallarir-uitomantami ku-cha mama manña-man, Galápagosman, urkupi](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051406/5ac2d1a47f8b9aae1b8b9958/html5/thumbnails/6.jpg)
06 llaktapi kawsak I 2013 wata I enero-abril killakuna I No 38
013 wata, febrero killa, 20punchami mushuk Maris-cal Sucre Antanka chaya-naka llankay kallarirka.9h00 shina tukukpimi,
TAME antanka punta kutin Tababe-laman chayarka.
Wayra mayman pukushkata ri-kushpami, antankakuna uriyakun-kakuna. Chakimanta umaman pu-kukpika, chakitami yaykunkakuna.Kutin usiyay killakunaka umamantachakiman pukukpika, umatami yay-kunkakuna.
Antankunapa chayana ñan shina-ka 4 km. sunimi kan. Shinallatak an-tanka chayanata rikuk wasika wi-
chayman hatun kashkata rikush-paka, 40 metro hatunmi kan. Shukllaktakunapa kashnawan rikushpa-ka ashtawan hatunmi kan.
Mushuk antanka chayanamankarinkapakka killu antawapimi (taxi)rinalla kan. Quito chakimanta, Qui-to umamanta rishpaka, 30, 40 dólar-kamanmi kuna kan. Shinapash ha-tun antawakunaka ishkay dólarpa-mi apankuna. Chaykunataka Qui-tumbepipash (ankas antawa), RíoCocapipashmi (waylla antawa) ha-pinalla kan. Mawka antanka chaya-namantapashmi shuk hatun antawallukshin, chaypi rinkapakka 8 dólar-tami kuna kan.
Quitoka mushuk antanka chayana-
yukmi kan
Antanka chayanaka Tababelapimi kan, tukuy minishtishkakunami tiyan.
Ima tiyashka
2
MUSHUK ANTANKA CHAYANAkhatunmi kan
MIKUNA KATU-NAPASHMI tiyan,rikunayaymi kan
![Page 7: Layout 1 (Page 1) - ElCiudadano.gob.ec llakta-kunamanka ñañu chu-an, kutin chiri-an, anmi llukshirka. uitopimi kallarir-uitomantami ku-cha mama manña-man, Galápagosman, urkupi](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051406/5ac2d1a47f8b9aae1b8b9958/html5/thumbnails/7.jpg)
KUNAN wiñay
SHUWARkuytsapa KAWSAY
Pi kashkaChiguizamanta shuwar kuytsa
24 watayukMana sawarishka
Yachana wasi: San Pedro-Chiguaza
Hatun yachana wasi: Don Bosco-MacasSumak yachana
wasi: UTPL
LlankanamantamiAmazoníamanta shikanwarmikunata riksishka.
Paykuna ima shina kawsashkatami rikushka.
Ima shina paykunata yanapanatami yuyakun.
LeydyChuinda
manta kullkita mañachin-kapakmi chashna llukshikkarka. Shinami Amazonía-ta ashtawan riksirka.
Amazoníapika shikan ru-na kawsaymanta yaya-ma-makunawanmi tuparirka.Payta, shuwar kuytsata, ri-kushpaka, puntaka manaamirishpami rikuk karka;kipaka runa kuytsa llanka-kushkata rikushpami, ku-shikurkakunami.
Kunanka Puyopi, kullkiwakaychina wasipimi kan.Kaypi llankanaka kallaripi-ka shinchi kashkatami uya-chin. Chaypi llankakkuna-ka shuk shuwar kuytsachaypi kashkataka shikan-mi rikuk karkakuna.
Kullki wakaychi wasi ru-nakunaman kullkita maña-chikushkatami alliman ri-kun. Shinapash mañashkakullkita imakunata rurash-pa mirachichunmi mañan.Mana kashpaka, shuk llaki-pimi yaykunkuna nin.
Warmi kuytsakunatamiyachakuchun, yachakush-ka kipa sawarichun, wawa-yuk tukuchun mañan.Wanprakunataka ama upi-yachun, yaya-mamata riku-riyachun, millay riksishka-kunamanta karuyachunmimañan.
Kay shuwar kuytsakaLeydy Jhoana Chuinda Ka-tanmi kan.
2013 wata I enero-abril killakuna I No 38 llaktapi kawsak I 07
Hatun yachana wasi-manta rimashpaka, Macas-pimi sukta watata yacha-kurka. Shinallatak fútbolta-mi pukllarka. May alli puk-llakmi karka. UTPL sumakyachana wasipimi llanka-chik wasikunata allimancharinkapak yachakuy ka-llarishka.
BNFpa Amazoníamanrik antawapimi llankanka-pak yaykurka, bono nishka-
higuazaman-ta sumakshuwar kuyt-sami BancoNacional deFomentopi,Puyopi llan-
kan. Chaykullki wakaychina wasipi-mi ashalla kullki mañachi-na ukupi llankan. 24 wata-yukmi kan. ChiguazakaGuamboya kitipi, MoronaSantiago markapimi kan.
Wawa kashpaka, Cocapi,Lago Agriopi, Puyo, Macas-pipashmi kawsarka. Yacha-na wasitaka chay llaktaku-napimi yachakurka. Chaywatakunamanta yuyarish-paka, Lilianatami yuya-rin, payka shuwar wawa-pashmi karka. Paywan-mi imakunata pukllak kar-ka. Yachana wasipika fút-bolta pukllankapak, kall-pankapakmi may alli karka.
C
Rimanakuy
![Page 8: Layout 1 (Page 1) - ElCiudadano.gob.ec llakta-kunamanka ñañu chu-an, kutin chiri-an, anmi llukshirka. uitopimi kallarir-uitomantami ku-cha mama manña-man, Galápagosman, urkupi](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022051406/5ac2d1a47f8b9aae1b8b9958/html5/thumbnails/8.jpg)
08 llaktapi kawsak I 2013 wata I enero-abril killakuna I No 38
Editor: José Maldonado “Ushku Chukuri”. Editor Gráfico: Mario Gallardo Neira●Fotógrafos: Eduardo Santillán, Santiago Armas, Miguel Romero y Mauricio Muñoz●Webmaster: Darío Jarrín
PRODUCCIÓN: Secretaría Gene-ral de Comunicación de la Presi-dencia de la República SECOM.
ECUADORMANTA CEMENTOKA
ALLIPACHAMI KANSHINAKA RANTINKAPAK
RISHPAKA
llaktapi kawsak