LAURUS NOBİLİSLAURUS NOBİLİS

AKDENİZ DEFNESİ AKDENİZ DEFNESİ

Bilimsel sınıflandırma

Âlem: Plantae - Bitkiler

Bölüm: Magnoliophyta - Kapalı tohumlular

Sınıf: Magnoliopsida - İki çenekliler

Takım: Laurales

Family Lauraceae - Defnegiller

Cins: Laurus

Tür: Laurus nobilis

Tanımlaması Tanımlaması Akdeniz'e özgü bir bitki olan defne, genelde 2-6 Akdeniz'e özgü bir bitki olan defne, genelde 2-6

m boyunda bir çalı veya ağaçtır, ama boyu 10 boyunda bir çalı veya ağaçtır, ama boyu 10 metreyi bulabilir. Gövdesinin alt kısmı gri, üst metreyi bulabilir. Gövdesinin alt kısmı gri, üst kısmı yeşildir. Yaprakları 6–12 kısmı yeşildir. Yaprakları 6–12 cm uzunlukta ve uzunlukta ve 2–4 cm genişliktedir. Yapraklar kokuludur, 2–4 cm genişliktedir. Yapraklar kokuludur, şekilleri mızrak ucu gibi, kenarları dalgalı, üst şekilleri mızrak ucu gibi, kenarları dalgalı, üst yüzleri koyu yeşil, alt yüzleri açık yeşildir. yüzleri koyu yeşil, alt yüzleri açık yeşildir. Çiçekleri 1 cm çapında olup açık sarı veya Çiçekleri 1 cm çapında olup açık sarı veya yeşildir, sapın aynı noktasından 4-5 tanesi yeşildir, sapın aynı noktasından 4-5 tanesi birden çıkarak birer öbek oluştururlar. Bu çiçek birden çıkarak birer öbek oluştururlar. Bu çiçek öbekleri yaprağın yanında çift olarak açarlar. öbekleri yaprağın yanında çift olarak açarlar. Ağaçlar erkek ve dişi olarak ayrılırlar. Meyvesi Ağaçlar erkek ve dişi olarak ayrılırlar. Meyvesi yaklaşık 1 cm çapında, içinde tek bir tohum yaklaşık 1 cm çapında, içinde tek bir tohum barındıran siyah bir yemiştir. En büyük barındıran siyah bir yemiştir. En büyük düşmanı düşmanı yaprak bitidir..

Akdeniz defnesinin esas vatanı Akdeniz defnesinin esas vatanı Küçük Asya ve Balkanlardır. Küçük Asya ve Balkanlardır. Fakat, antik devirde Akdeniz’ in Fakat, antik devirde Akdeniz’ in bütün kıyılarına götürülmüştür. bütün kıyılarına götürülmüştür. Bugün Akdeniz’ in karakteristik Bugün Akdeniz’ in karakteristik bitkilerinden birini teşkil eder ve bitkilerinden birini teşkil eder ve Mediterranean rejiyonunun kıyı Mediterranean rejiyonunun kıyı şeridini içerisine alan birinci şeridini içerisine alan birinci zonu olan Lauretum zonunu zonu olan Lauretum zonunu isimlendirir. Yurdumuzdaki isimlendirir. Yurdumuzdaki yayılışı 600-800 m ye kadar yayılışı 600-800 m ye kadar çıkar. Kışları ılıman, yazları çıkar. Kışları ılıman, yazları sıcak olan yerleri sever. Toprak sıcak olan yerleri sever. Toprak isteği fazla olmamakla beraber isteği fazla olmamakla beraber rutubeti yeterli, dere yataklarını rutubeti yeterli, dere yataklarını tercih eder (GÖKER, ACAR tercih eder (GÖKER, ACAR 1983).1983).

Defnegiller (Laureceae) familyasının 40 Defnegiller (Laureceae) familyasının 40 cinsinden biri olan Laurus cinsinin önemli bir cinsinden biri olan Laurus cinsinin önemli bir türü olan Akdeniz defnesi (türü olan Akdeniz defnesi (Laurus nobilisLaurus nobilis L.), L.), yurdumuzda Ege, Akdeniz ve Karadeniz yurdumuzda Ege, Akdeniz ve Karadeniz Bölgelerinin sahil kesimlerinde doğal olarak Bölgelerinin sahil kesimlerinde doğal olarak yetişir. Antalya yöresinde tehnel, tahnal, nehtel yetişir. Antalya yöresinde tehnel, tahnal, nehtel ve tefrün ve adlarıyla da bilinmekte olup, ve tefrün ve adlarıyla da bilinmekte olup, ticarette daha çok yaprakları ve meyveleri ticarette daha çok yaprakları ve meyveleri kullanılmaktadır. Defne yaprağı önemli döviz kullanılmaktadır. Defne yaprağı önemli döviz kaynaklarımızdan olup, defne yaprağı ve yağı kaynaklarımızdan olup, defne yaprağı ve yağı olarak iki ayrı gümrük tarife pozisyonu altında olarak iki ayrı gümrük tarife pozisyonu altında dış ticareti yapılmaktadır. dış ticareti yapılmaktadır.

Defne yapraklarının Defne yapraklarının bileşiminde uçucu yağ (% 1-bileşiminde uçucu yağ (% 1-4), tanen ve acı maddeler 4), tanen ve acı maddeler bulunur. Uçucu yağın bulunur. Uçucu yağın bulunma oranı yetişme bulunma oranı yetişme yöresine göre değişir ve yöresine göre değişir ve bileşiminde % 35-50 bileşiminde % 35-50 oranında sineol vardır. oranında sineol vardır. Ülkemiz yıllık defne yaprağı Ülkemiz yıllık defne yaprağı üretimiyle dünya defne üretimiyle dünya defne ticaretinin % 97 sini ticaretinin % 97 sini karşılamaktadır. Bu nedenle karşılamaktadır. Bu nedenle ihracat gelirlerimizde önemli ihracat gelirlerimizde önemli bir yer tutmaktadır. Uzun bir yer tutmaktadır. Uzun yıllardır devam eden bu yıllardır devam eden bu ticaretin hacmi yılda 3000-ticaretin hacmi yılda 3000-3500 ton arasındadır 3500 ton arasındadır (ANONİM 1997-1). (ANONİM 1997-1).

İÇERİĞİİÇERİĞİ

Defne Defne Apollon'un simgesidir. 'un simgesidir. Yunan mitolojisinde Apollon Yunan mitolojisinde Apollon Dafni'ye aşık olur ama Dafni onu 'ye aşık olur ama Dafni onu istemez ve ondan kaçar. Tam istemez ve ondan kaçar. Tam yakalanacağı sırada babası, yakalanacağı sırada babası, nehir tanrısı nehir tanrısı Peneus onu bir onu bir defne ağacına dönüştürür. defne ağacına dönüştürür. Ardından Apollon bu ağacı kendi Ardından Apollon bu ağacı kendi ağacı ilan eder ve galibiyet, ağacı ilan eder ve galibiyet, şarkı ve şiirlere adar. Antik şarkı ve şiirlere adar. Antik Yunanistan'da ve Roma'da Yunanistan'da ve Roma'da galipler ve şairler defne galipler ve şairler defne yapraklarından yapılma çelenk yapraklarından yapılma çelenk verilirdi, bu bir taç şeklinde verilirdi, bu bir taç şeklinde giyilirdi. Modern olimpiyatların giyilirdi. Modern olimpiyatların öncülü sayılan öncülü sayılan Pitik yarışmalarda defne tacın defne tacın ödül olarak verilmesinin nedeni ödül olarak verilmesinin nedeni bu yarışmaların bu yarışmaların Apollon şerefine şerefine yapılmasıydı yapılmasıydı

Tarihçe ve mitolojiTarihçe ve mitoloji

Roma İmparatorları ve ordu Roma İmparatorları ve ordu kumandanları, yaptıkları savaştan kumandanları, yaptıkları savaştan galip olarak döndüklerinde galip olarak döndüklerinde Roma'da yapılan törenlerde Roma'da yapılan törenlerde başlarına defneden yapılmış taç başlarına defneden yapılmış taç takarlardı. Eski Yunan takarlardı. Eski Yunan olimpiyatlarında, yarışları kazanan olimpiyatlarında, yarışları kazanan sporcular, başlarına yine defne sporcular, başlarına yine defne dallarından yapılmış taç takılarak dallarından yapılmış taç takılarak onurlandırılırlardı.onurlandırılırlardı.               Bizim Cumhuriyet      Bizim Cumhuriyet bayramlarında da, Anadolu'nun bayramlarında da, Anadolu'nun pek çok yerinde yapılan zafer pek çok yerinde yapılan zafer takları, defne ve mersin dalları ile takları, defne ve mersin dalları ile süslenir.süslenir.

SimgesellikSimgesellik Defne, yaz kış yeşil kalır. Bu özelliği nedeniyle Defne, yaz kış yeşil kalır. Bu özelliği nedeniyle

ölümsüzlüğün simgesidir.ölümsüzlüğün simgesidir. Antik Yunanistan'da bu ağaç Apollon'a adanmıştır ve Antik Yunanistan'da bu ağaç Apollon'a adanmıştır ve

galibiyetle elde edilmiş ölümsüzlüğü, ve bu galibiyeti galibiyetle elde edilmiş ölümsüzlüğü, ve bu galibiyeti sağlayan, kahramanlıkla birleşmiş erdemi simgeler. sağlayan, kahramanlıkla birleşmiş erdemi simgeler. Kahramanlara, alimlere ve bilgelere verilen defne Kahramanlara, alimlere ve bilgelere verilen defne yapraklı tacın kaynağı budur. Gene Apollon'la ilişkili yapraklı tacın kaynağı budur. Gene Apollon'la ilişkili olarak, olarak, Delfi'teki kahinler de kehanette bulunmadan 'teki kahinler de kehanette bulunmadan önce defne yaprakları çiğnerlerdi veya yakarlardı, önce defne yaprakları çiğnerlerdi veya yakarlardı, Apollon'un kehanet özelliklerine elde edebilmek için. Apollon'un kehanet özelliklerine elde edebilmek için. Kahinlerden olumlu bir cevap elde edenler geri Kahinlerden olumlu bir cevap elde edenler geri giderken bir defne tacı ile dönerlerdi.giderken bir defne tacı ile dönerlerdi.

Orta çağlarda Orta çağlarda üniversitelerde alimler defneden taç alimler defneden taç giydirlirdi. giydirlirdi. Tıp okullarında genç doktorların başına okullarında genç doktorların başına konan taçlar defne yaprakları ve meyvelerinden konan taçlar defne yaprakları ve meyvelerinden oluşurdu; Fransa'da üniversite diplomasının adı olan "oluşurdu; Fransa'da üniversite diplomasının adı olan "baccalauréat" (Latince " (Latince bacca laureabacca laurea : defne meyvesi)  : defne meyvesi) burdana kaynaklanmaktadır.burdana kaynaklanmaktadır.

Kullanımı Kullanımı Defneden elde edilen defne yaprağı, yemeklerde tat Defneden elde edilen defne yaprağı, yemeklerde tat

vermek için kullanılmaktadır. vermek için kullanılmaktadır. Avrupa'da genelde 'da genelde önce kurutulur ve önce kurutulur ve salça yapılırken beraberce yapılırken beraberce pişirilir.pişirilir.

Defne, süs bitkisi olarak, özellikle süs bahçelerinde Defne, süs bitkisi olarak, özellikle süs bahçelerinde Akdeniz iklimi ve ve okyanus iklimi olan bölgelerde olan bölgelerde yetiştirilir. Dona çok duyarlı olduğu için daha soğuk yetiştirilir. Dona çok duyarlı olduğu için daha soğuk yerlerde ise ev bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Defne yerlerde ise ev bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Defne bitkisinin kaynağı Doğu Akdeniz bölgesi olup bitkisinin kaynağı Doğu Akdeniz bölgesi olup oradan ılıman iklimli başka yörelere yayılmıştır.oradan ılıman iklimli başka yörelere yayılmıştır.

Defne yağı defne meyvelerini sıkarak elde edilen, Defne yağı defne meyvelerini sıkarak elde edilen, 30°C'de eriyen bir yağdır. %95 yağ asitlerinden ve 30°C'de eriyen bir yağdır. %95 yağ asitlerinden ve %5 esansiyel yağlardan oluşur. Yağ, en çok sabun %5 esansiyel yağlardan oluşur. Yağ, en çok sabun üretiminde kullanılıp, bunun yanı sıra kozmetik üretiminde kullanılıp, bunun yanı sıra kozmetik sanayisinde cilt nemlendirici olarak kullanılır.sanayisinde cilt nemlendirici olarak kullanılır.

Şifalı ot olarak romatizma, deri kızarıklıkları ve kulak Şifalı ot olarak romatizma, deri kızarıklıkları ve kulak ağrıları için kullanılır.ağrıları için kullanılır.

Tıbbi literatürde defne yaprağının antioksidanTıbbi literatürde defne yaprağının antioksidan[1], , analjezik (analjezik (ağrı kesici), ), antienflamatuar [2] ve ve antikonvulsant (antiepileptik)antikonvulsant (antiepileptik)[3] yararlarının olduğu yararlarının olduğu belirtilmektedir.belirtilmektedir.

Defne ve Defne Sabunun Defne ve Defne Sabunun Özellikleri Nelerdir?Özellikleri Nelerdir?

    Defne, mucize bitki olarak da Defne, mucize bitki olarak da biliniyor. Defne meyvelerinden elde biliniyor. Defne meyvelerinden elde edilen yağın antiseptik özelliği var. edilen yağın antiseptik özelliği var. Defne sabunu da işte bu yağdan Defne sabunu da işte bu yağdan üretiliyor. üretiliyor.   Hakiki defne sabunu, saç dökülmesi   Hakiki defne sabunu, saç dökülmesi ve kepeklenmeye karşı etkili bir ürün. ve kepeklenmeye karşı etkili bir ürün. Ayrıca cilde de çok faydalı. Antiseptik Ayrıca cilde de çok faydalı. Antiseptik özelliğinden dolayı tüm vücut özelliğinden dolayı tüm vücut parazitlerine ve mantar hastalığına parazitlerine ve mantar hastalığına karşı da faydalı bir üründür.karşı da faydalı bir üründür.

Tıbbi özelikleriTıbbi özelikleri Yorgunluk, bronşit, Yorgunluk, bronşit,

uyutucu, mikrop uyutucu, mikrop öldürücü, hazım ettirici, öldürücü, hazım ettirici, spazm çözücü, mide spazm çözücü, mide bağırsak gazı söktürücü, bağırsak gazı söktürücü, idrar söktürücü, nefes idrar söktürücü, nefes açıcı, terletici, açıcı, terletici, hazmettirici ve uyarıcı hazmettirici ve uyarıcı özelliği vardır. Soğuk özelliği vardır. Soğuk algınlığı sebebiyle algınlığı sebebiyle meydana gelen kırgınlık, meydana gelen kırgınlık, romatizma, ağrılarına romatizma, ağrılarına faydalıdır. Hamilelere faydalıdır. Hamilelere yasaktır yasaktır

Diğer defne türleri Diğer defne türleri

Defne olarak adlandırılan çeşitli bitki Defne olarak adlandırılan çeşitli bitki türleri vardır. Yemek yapımında türleri vardır. Yemek yapımında kullanılan defne yaprakları Akdeniz kullanılan defne yaprakları Akdeniz bölgesi kökenli bölgesi kökenli Laurus nobilisLaurus nobilis 'tir. 'tir. Kaliforniya defnesi olarak bilinen Kaliforniya defnesi olarak bilinen Umbellularia californica yemeklere yemeklere daha kuvvetli bir koku verir. Hint daha kuvvetli bir koku verir. Hint mutfağında kullanılan Hint defnesi mutfağında kullanılan Hint defnesi Cinnamomum tejpata farklı bir cins farklı bir cins (ama aynı familyaya ait) bir bitkidir, (ama aynı familyaya ait) bir bitkidir, yemek yapımı bakımından kokusu yemek yapımı bakımından kokusu daha çok daha çok Çin tarçını ( (Cinnamomum Cinnamomum CassiaCassia) gibidir benzer.) gibidir benzer.

Zehirli TürlerİZehirli Türlerİ

Defnegillerden bazı türler zehirlidir, Defnegillerden bazı türler zehirlidir, örneğin örneğin Arabistan defnesi ( (Daphne Daphne gnidiumgnidium) ve yaban defnesi () ve yaban defnesi (Daphne Daphne mezereummezereum).[7]. Defnegillerden ).[7]. Defnegillerden olmayan dikenli defne (olmayan dikenli defne (Ilex Ilex aquifoliumaquifolium), dağ defnesi (), dağ defnesi (Kalmia Kalmia latifolialatifolia) ve koyun defnesi () ve koyun defnesi (Kalmia Kalmia angustifoliaangustifolia ) de zehirlidir ) de zehirlidir

Ekonomik boyutu Ekonomik boyutu

Defne yaprağının Defne yaprağının yıllık üretimi yılda 8 yıllık üretimi yılda 8 bin tondur, bunun bin tondur, bunun yaklaşık %80'ı yaklaşık %80'ı Türkiye'den Türkiye'den kaynaklanır bu kaynaklanır bu üretimden 8 milyon üretimden 8 milyon dolar gelir elde dolar gelir elde edilmektedir. edilmektedir.

                Defne, her eve lazımDefne, her eve lazım  

Defne ağacıDefne ağacı, bahçeye güzellik , bahçeye güzellik verir.verir.

Defne yaprağıDefne yaprağı, yemeklerinize , yemeklerinize lezzet katar. lezzet katar.

Defne yağlı sabunuDefne yağlı sabunu ise ise cildinizi güzelleştirircildinizi güzelleştirir