kyoto protokolu ve türkiye’ye etkileri kireç sanayicileri derneği 21.05.2009-İstanbul
DESCRIPTION
Kyoto Protokolu ve Türkiye’ye Etkileri Kireç Sanayicileri Derneği 21.05.2009-İstanbul Canan DERİNÖZ, Çevre Yük. Müh. TÇMB Çevre Danışmanı. www.tcma.org.tr. Kyoto Protokolu’nun imzası. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Kyoto Protokoluve
Türkiye’ye Etkileri
Kireç Sanayicileri Derneği21.05.2009-İstanbul
Canan DERİNÖZ, Çevre Yük. Müh.TÇMB Çevre Danışmanı
www.tcma.org.tr
Kyoto Protokolu’nun imzası
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesine Yönelik Kyoto Protokolüne Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair 5836 sayılı Kanun
17 Şubat 2009 tarih ve 27144 sayılı Resmi Gazetede yayımlandı
Birleşmiş Milletler’e bilgi verilecek
KAPSAM
SERA ETKİSİ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ KÜRESEL ANLAŞMALAR 2008-2012
DÜNYA – AB - TÜRKİYE TÜRKİYE’NİN KONUMU - DETAYLAR
SERA GAZLARI TÜRKİYE KİREÇ SEKTÖRÜ-ÖRNEK HESAPLAMA
2012 SONRASI GELİŞMELER TÜRKİYE’E ETKİLERİ***
SERA ETKİSİ
ve
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
Doğal Sera Etkisi
Kaynak: İKLİMNET, 2006
Sera Gazları
Karbondioksit (CO2) Metan (CH4) Nitrous Oksit (N2O) Hidroflorokarbonlar (HFCs) Perflorokarbonlar (PFCs) Sülfür heksaflorur (SF6)
Küresel Isınma
“sera etkisi” SERA gazlarındaki artış
küresel ısınma
iklim değişikliği potansiyeli
Küresel Isınma
Yeryüzü Sıcaklık Artışındaki Değişimler (1000-2100 yılları)
Bilimsel analiz verileri
1990 yılına göre sıcaklık değişimi °C
Ölçümler
Projeksiyon
Kaynak: IPCC, 2007
Küresel Isınma
Atmosferik CO2 Değerleri (Geçmiş-Gelecek)Ölçüm
ProjeksiyonBuzul Analizleri
Kaynak: IPCC, 2007
Buzul Analizleri-Ölçümler
Ölçümler- en fazla 150 yıl öncesinde başlamıştır 1850 öncesi veriler bilimsel analizler ile hesaplanmıştır Bilimsel analizler:
ağaçların halkaları, mercan kayalıkları, okyanus ve göl dibi çamurları
mağara kalıntıları, derin buzullar, buz dağları buz dağları Ölçümler- en fazla 150 yıl öncesinde başlamıştır
Bilim dünyası 2000 yıllık verilerdeki belirsizlikleri tartışmaktadır
İklim Modelleri
İyimser Durum: Sera gazları şu anki seviyede (400 ppm civarı) 2050 yılı sonunda 2°C’lik bir ısınma ihtimali
En kötü durum: Sera gazları şu ankine göre % 250 artar ise (750 ppm aşar
ise) 2050 yılı sonunda 3-10 °C arasında ısınma
kuraklık, deniz seviyesi artışı, çölleşme...
En kötü durum senaryolarının sonuçlarıdır
İklim Modelleri
İyimser Durum: Sera gazları şu anki seviyede kalması 2050 yılı sonunda 2°C’lik bir ısınma ihtimali Önlemlerin bugünkü maliyeti: dünyanın toplam gelirinin %1
En kötü durum: Sera gazları şu ankine göre % 250 artması 2050 yılı sonunda 3-10 °C arasında ısınma Kuraklık, deniz seviyesi artışı, çölleşme... Gerekli önlemler bugün alınmaz ise maliyet 2050’de %3,5
Maliyet 2050’de 4 kat artacakatır
SERA GAZI KAYNAKLARI
ENERJİ EMİSYONLARI
ENERJİ DIŞI EMİSYONLAR
Enerji
(%24)
Ulaşım
(%14)
Binalar
(%8)Arazi Kullanımı
(%18)
Tarım
(%14)
Enerji Diğer
(%5)
Atık (%3)
Endüstri(%14)
2004 yılı toplam emisyonlar: 42 GT CO2 e
Kaynak: Stern Review, 2006
SERA GAZI KAYNAKLARI
Yakıt Kullanımı
1. Enerji Sektörü (elektrik santralı, rafineri)
2. Üretim sektörü (demir çelik, metalurji, kimya, kağıt)
3. Ulaşım (kara, hava, demiyolu)
Yakıt Kaynaklı Uçucu Emisyonlar
1. Katı yakıtlar (kömür madeni),
2. Petrol ve doğal gaz
ENERJİ SANAYİ
Mineral Ürünler
(çimento, kireç, asafalt)
Kimya sanayi
(amonyak, asit)
Metal Üretimi
(demir çelik, aluminyum )
Halocarbons ve SF6 kullanımı/üretimi
(elektrik ekipmanı, buzdolabı, klima)
SERA GAZI KAYNAKLARI
Evsel Atıkların Depolanması
Atıksu Arıtma Tesisleri
Atık Yakma
TARIM
Enterik Fermentasyon
(koyun, inek, at metan emisyonları
Hayvan Gübreleri
(koyun, inek, at gübre havuzları)
Pirinç Üretimi
Agricultural Soils
(gübre, hasat artıklarının bozunması
ATIKLAR
(2008-2012)
DÜNYA-AB-TÜRKİYE
- İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ
-KYOTO PROTOKOLU
Birleşmiş Milletler Anlaşmalar
Birleşmiş Milletler
İklim Değişikliği
Çerçeve Sözleşmesi
(BMİDÇS)Kyoto
Protokolu
İmza
Kyoto
Protokolu
Yürürlük
2012-
Post-Kyoto
20091994 1997 2004 2005
Türkiye
BMİDÇS imzası
Özel şartlar
Ek-I* Türkiye
EK B: -5%
Ek-II * OECD
Ek-B
Türkiye
Kyotoya Taraf Oldu!
Baz yıl :1990
AB: -20%
ETS3
Ek-B: ETS-CDM-JI
AB : ETS2
?
2008 2012
Türkiye ?
Diğer EK B?
Ceza: 2. dönem
azaltım %30 fazla uygulanacak
Ceza: 100 euro/ton
BMİDÇS
Ek-1 Ülkeleri Ek-2 Ülkeleri
ABD Almanya Avrupa Topluluğu Avustralya Avusturya Belçika Beyaz Rusya* Bulgaristan* Çekoslovakya* Danimarka Estonya* Finlandiya Fransa Hollanda İngiltere İrlanda İspanya İsveç İsviçre İtalya İzlanda Japonya Letonya* Litvanya* Lüksembourg Kanada Norveç Polonya* Portekiz Romanya* Rusya Federasyonu Ukrayna* Yeni Zelanda Yunanistan Türkiye
ABD Almanya Avrupa Topluluğu Avustralya Avusturya Belçika Danimarka Finlandiya Fransa Hollanda İngiltere İrlanda İspanya İsveç İsviçre İtalya İzlanda Japonya Lüksembourg Kanada Norveç Portekiz Yunanistan Yeni Zelanda
* Pazar Ekonomisine Geçiş Sürecindeki Ülkeler
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ
21 Mart 1994 tarihinde yürürlüğe girmiştir Ek-I ve Ek-II listesinin diğer ülkelere göre daha çok
sorumluluğu var
Türkiye 24 Mayıs 2004 tarihi itibariyle 189. ülke olarak imzalamıştır.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ
Ek-I ve Ek-II listesinin diğer ülkelere göre daha çok sorumluluğu var
Sanayileşme süreçleri tamamlanmıştır Bu süreçteki sera gazı artışının öncelikli sorumluları Mücadelede öncülük rolü Türkiye, OECD üyesi olması sebebiyle başlangıçta
sözleşmenin Ek-I ve Ek-II listesinde yer almıştır. 2001 yılı:
Türkiye’nin adı EK-I’de kalacak, EK-II’den silinecek Türkiye’nin özel koşulları tanınacak
KYOTO PROTOKOLU
11 Aralık 1997 tarihinde imzalanmıştır. BMİDÇS’ nin yetersiz olduğu kabul edilerek, yükümlülüklerin
daha sıkı hale getirilmesi ve yasal bağlayıcı bir belge olması BMİDÇS Ek-I ve EK-II ülkeleri için emisyon azaltma hedefleri Diğer ülkelerin emisyonlarını azaltma programları 156 ülke ile Avrupa Birliği tarafından onaylanarak 16 Şubat
2005’te yürürlüğe girmiştir. 17 Şubat 2009 tarih ve 27144 sayılı Resmi Gazetede
yayımlandı Birleşmiş Milletlere başvuru yapılacak
KYOTO PROTOKOLU
Kyoto Protokolü’nün, Ek-B listesi BMİDÇS EK-1 listesinde yer alan taraf ülkelerden oluşmaktadır.
Kyoto Protokolu EK-B ülkeleri protokol kapsamında sınırlama getirilen altı sera gazı toplam emisyonlarını 2008-2012 döneminde 1990 yılı seviyesinin en az %5 altına indireceklerdir.
BMİDÇS EK-1 dışı ülkelerin ise emisyonları indirme zorunluluğu
olmayıp, gönüllülük esasına göre sera gazlarını azaltabilirler.
KYOTO PROTOKOLUEk-B Ülkeleri
Emisyon Azaltım Hedefleri
Ülke Hedef (2008/2012 Dönemi ile 1990** arası)
AB-15*, Bulgaristan, Çekoslovakya, Estonya, Letonya, Liechtenstein, Litvanya, Monako, Romanya, Slovakya,Slovenya, İsviçre
-8%
ABD*** -7%
Kanada, Hollanda, Japonya, Polonya -6%
Hırvatistan -5%
Yeni Zelanda, Rusya, Ukrayna 0
Norveç +1%
Avustralya +8%
İzlanda +10%
* AB Ülkeleri %8’lik payı kendi aralarında taksim ettikleri bir “balon” oluşturmuşlardır** Bazı Ülkelerin baz yılı 1990’dan farklıdır*** ABD Protokolu İmzalamış ancak onaylamamıştır
Kaynak: http://unfccc.int/kyoto_protocol/background/items/3145.php
KYOTO PROTOKOLUHedefler-İmzalar
Ülkeler Kyoto Emisyon Hedefi
2008-2012
Kyoto İmza Durumu
Avrupa Birliği Balonu
-8 % İmza: 1999
Yürürlüğe girme- 2005
Çin YOK İmza: 1998
Yürürlüğe girme- 2005
ABD -7% İmza: 1998
Yürürlüğe girme- HENÜZ GİRMEDİ
Rusya 0 İmza: 1999
Yürürlüğe girme- 2005
Hindistan YOK Yürürlüğe girme- 2005
Türkiye YOK İmza: KANUN KABUL EDİLDİ
KÜRESEL ANLAŞMALAR-ÖZET
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi
Kyoto Protokolu
EK-1(Avrupa Birliği+ OECD+PEGSÜ*)Türkiye Ek-1 ülkesi
Emisyon azaltım hedefleri bulunuyorEk-B listesi
EK-2Avrupa Birliği+OECDTürkiye Ek-2’de yoktur
Ek-1 dışı ülkelere mali katkıda bulunmaları gerekiyor
Türkiye Ek-B’de yoktur
Ek-1 Dışı Ülkeler Yükümlükleri yok
* PEGSÜ: Pazar ekonomisine geçiş sürecindeki ülkeler
POLİTİKALAR- AB (-8% Kyoto Yürürlükte)
AB BalonuBaz Yıla Göre Azaltım
Taahhüdü (%)
Avusturya -13.0 %
Belçika -7.5 %
Danimarka -21.0 %
Finlandiya 0.0 %
Fransa 0.0 %
Almanya -21.0 %
Yunanistan +25.0 %
İrlanda +13.0 %
Italya -6.5 %
Luksemburg -28.0 %
Hollanda -6.0 %
Portekiz +27.0 %
İspanya +15.0 %
İsveç +4.0 %
İngiltere -12.5 %
Kaynak:25.04.2002 tarihli 2002/358/CE EU Direktifi
KYOTO PROTOKOLUve Avrupa BİRLİĞİ
(-8% Kyoto Yürürlükte)
Kyoto Sonrası (2012-)
SON BÖLÜMDE DEĞERLENDİRİLECEK!!
Kyoto Protokolü kapsamında belirlenen hedefler
1. Periyod (2005-2007)
AB Emisyon Ticaret Sistemi (EU-ETS)
“AB Balon Sistemi”- Kotalar
Sanayi için Tahsisat Kotaları NAP
2. Periyod (2008-2012)
Esneklik Mekanizmalar (JI-CDM-Emisyon Ticareti)
(2008-2012)
TÜRKİYE’NİN KONUMU
KYOTO PROTOKOLUve Türkiye
Kyoto Protokolu 11 Aralık 1997 tarihinde imzaya açılmıştır BMİDÇS EK-1 listesinde yer alan taraf ülkeler Ek-B listesine alınmıştır Protokolün imzaya açılması safhasında (1997 yılı)
Türkiye BMİDÇS Ek-I listesindeydi Ancak, 1997’de Türkiye BMİDÇS’yi imzalamamıştı Protokolun EK-B listesinde yer almamıştır
Kyoto Protokolu bügün yürürlüğe girse bile, teorik olarak Türkiye EK-B listesinde yer almayacaktır..
KYOTO PROTOKOLUve Türkiye
Türkiye’nin Ek-B listesinde yer almayacak olması, 1990 yılına oranla emisyon mutlak azaltım hedefi taahhüt etmeyeceği anlamına gelmektedir.
2008-2012 aralığında Türkiye’nin, örneğin Kanada gibi mutlak emisyon azaltım hedefi olmayacaktır.
Örneğin Kanada’nın 2008/2012 arasında sera gazı emisyonlarını 1990 seviyesinin %6’sı kadar azaltması gerekmektedir
Protokolu imzalayan ülkeler, emisyon azaltım hedefleri haricinde sera gazı emisyonları azaltımı ile ilgili politikaları taahhüt etmek ve gelişmeleri raporlamaktan sorumludur.
Emisyon Ticareti ve TürkiyeSınırlar:
Kyoto Ek-B ülkeleri arasında Kayıt Sistemi Firmalar arasında direk ticaret Alternatif: broker, banka veya diğer piyasa kuruluşları Kotası olan her firma “account” sahibi Emisyon ticareti yapan tüm kuruluşlar “account” sahibi “On-line registry” sistemi AB, transferlerin EU-ETS direktifine uygunluğunu denetliyor
Türkiye’nin ETS şansı yoktur.
Ek-1 üyesi, ancak:
Kyoto Ek-B ülkesi değil
Gönüllü Emisyon Ticareti (ETS) ve Türkiye
VER (Gönüllü Ticaret) yapılabilir fiyatlar düşük, kayıt sistemi mevcut değil
Sektöre ETS yapılması yönünde talepler VER ların Kyoto imzası sonrasında ETS’ye dahil olacağı
varsayımları
Kyoto ve Çerçeve Sözleşmesi kapsamı aynı kalırsa mümkün olamayacak
Bali Roadmap ile değişiklik olabilir
Ortak Uygulama (JI)- Türkiye
Ek-I ülkeleri arasındaEmisyon azaltım birimlerinin transferi
Türkiye’nin ortak uygulama (JI) şansı yoktur.
Ek-1 üyesi, ancak:emisyon hedefi yoktur
Temiz Kalkınma Düzeneği (CDM) ve Türkiye
Ek-1 üyesi ülkelerEk-1 üyesi olmayan ülkelerde projeler
Türkiye’nin mevcut durumda CDM kullanma şansı yoktur.
Ek-1 üyesi; ancak: emisyon hedefi yoktur
SERA GAZLARI
-TÜRKİYE- KİREÇ SEKTÖRÜ-ÖRNEK HESAPLAMA
LULUCF: Land Use, Land-Use Change and Forestry
Ör: Ağaçlandırma, ormansızlaşmanın engellenmesi
Türkiye Emisyonları (CO2 eq)
Toplam CO2 emisyonları
1990 2004 2005 2006 2007
mio ton mio ton mio tonmio ton
mio ton
Toplam CO2 ( LULUCF dahil) 94 167 187 198 228
Toplam CO2 ( LULUCF hariç) 140 241 256 274 304
2004 yılı dağılımı
•Enerji sektörü: %76
•Sanayi : %9
•Tarım: %5,1
•Atık: %9,3
Kaynak: 2009 yılı Envanter Tabloları
Avrupa Birliği: -%8
ABD : -%7
Kaynak: I. Ulusal Bildirim
Kaynak: I. Ulusal Bildirim
Enerji sektörü dağılımı: %76
Kireç CO2 Emisyon Kaynakları
Direkt CO2 emisyon kaynakları Yakıt Kullanımı Hammadde kalsinasyonu
Indirekt CO2 emisyon kaynakları
Satınalınan elektrik enerjisi üretimi
Tier 1: en genel Tier 2: toplam klinker , CaO içeriği Tier 3 : tesis bazında klinker kimyasal kompozisyonu Birleşmiş Milletler Kılavuzuna göre eksikler
Belirsizlik hesaplamaları QA/QC çalışmaları
Kireç-üretim Kaynaklı CO2
Yakıt Kaynaklı CO2Yakıt Isıl Değer DönüşümTablosu
Kullanılan yakıtlarAlt ısıl değer-
(kcal/kg) Birim
Alt ısıl değer (GJ
/ton) Birim
Yıllık Yakıt Tüketimi-(Birim:
ton/yıl)
Yakıt Kaynaklı Enerji Tüketimi
(Birim: GJ)
Conventional fossil fuels
yerli taş kömürü - kcal/kg - GJ/ton -
ithal taş kömürü - kcal/kg - GJ/ton - -
petrol coke - kcal/kg - GJ/ton - -
fuel-oil - kcal/kg - GJ/ton - -
diesel oil - kcal/kg - GJ/ton -
natural gas - kcal/Sm3 - GJ/Sm3 -
shale - kcal/kg - GJ/ton -
lignite - kcal/kg - GJ/ton - -
Alternative fossil fuels -
waste oil - kcal/kg - GJ/ton -
tyres - kcal/kg - GJ/ton -
plastics kcal/kg - GJ/ton -
solvents kcal/kg - GJ/ton -
impregnated saw dust kcal/kg - GJ/ton -
mixed industrial waste kcal/kg - GJ/ton -
other fossil based wastes - kcal/kg - GJ/ton -
Biomass fuels
sewage sludge kcal/kg - GJ/ton -
wood, non impregnated saw dust - kcal/kg - GJ/ton - -
paper, carton kcal/kg - GJ/ton -
animal meal kcal/kg - GJ/ton -
animal bone meal kcal/kg - GJ/ton -
animal fat kcal/kg - GJ/ton -
agricultural, organic, diaper waste, charcoal kcal/kg - GJ/ton -
other biomass kcal/kg - GJ/ton -
Toplam Yakıt Kaynaklı Enerji Tüketimi -
* GJ: Gigajolue GJ/ton = kcal/kg*4,186/1000
Sera Gazı Emisyon Değeri Hesaplamaları
Yakıt Emsiyon
Faktörü
Yıllık Yakıt Tüketi
mi
Yakıt Alt Isıl Değer
i CO2 Emsiyonu Açıklama
[kg CO2/GJ]* ton/yıl GJ/ton kg CO2/yıl
Conventional fossil fuels -
Fosil yakıt toplamı
yerli taş kömürü 96 - - -
ithat taş kömürü 96 - - -
petrol coke 92,8 - - -
fuel-oil 77,3 - -
diesel oil 74 - - -
natural gas 56,1 - - -
shale 107 - - -
linyit 101 - - -
Biomass fuels -
sewage sludge 110 - - -
wood, non impregnated saw dust 110 - - -
paper, carton 110 - - -
animal meal 89 - - -
animal bone meal 89 - - -
animal fat 89 - - -
agricultural, organic, diaper waste, charcoal 110 - - -
other biomass 110 - - -
Toplam Yıllık Yakıt Kaynaklı CO2 Emisyonu (kg CO2/yıl) -
Toplam Yıllık Yakıt Kaynaklı CO2 Emisyonu (ton CO2/yıl) -
Yakıt Kaynaklı CO2
CO2 Hesaplama Yöntemleri
Kireç Sanayi- Ulusal Bildirim
Üretim Kaynaklı CO2
ACTIVITY DATA EF CO2
Production/Consumption quantity
CO2
Emissions
Description (1) (mio ton) (t/t) (mio ton)
A. Mineral Products 22
1. Cement Production clinker 41.5 0,51 21.2
2. Lime Production CaO 0,87 0,91 0,83. Limestone and Dolomite Use dolomite C C C
4. Soda Ash
5. Asphalt Roofing
6. Road Paving with Asphalt
7. Other (please specify)
Kaynak: Türkiye 2007 Ulusal Envanteri
Yakıt kaynaklı : özel olarak belirtilmemiş, toplam enerji tüketimi içerisinde
Kireç emisyonlarını çapraz kontrol mümkün görünmüyor
Kireç sanayi-örnek yaklaşım
üretimtoplam enerji
kömür CO2 emisyon faktörü
kcal/kg CaO GJ/ton CaO ton CaO GJ kg CO2/GJ kg ton
1175 4,92 4000000 19674200 96 1888723200 1.9 mio ton
enerji tüketimi CO2 emisyonu
Kaynaklar
1.Dr. Levent Lokman, Kireç Üreticileri Birliği Yayını
2. ILA 2004 verileri
3. IX kalkınma planı, Kireç ÖİK, 2008
Yakıt Kaynaklı CO2
Üretim Kaynaklı CO2** Hesaplamada kendi tesisinde üretim yapan kuruluşlar hariç tutulmuştur
(yaklaşık 2 mio ton CaO)
üretimemisyon faktörü
ton CaO ton CO2/ton CaOton CO2 mio ton
4000000 0,91 3640000 3.64
CO2 emisyonu
2012 SONRASI
-GELİŞMELER
-TÜRKİYE’E ETKİLERİ
Birleşmiş Milletler- 2012 Sonrası
Sözleşme değişmeyecek Sözleşme altında yeni bir protokol olabilir
COP15 (Kopenhag aralık 2009) Veya
Kyoto değiştirilerek devam edebilir Müzakere metini hazırlanması
AB- 2012 Sonrası
AB enerji ve iklim paketi (Aralık 2008) Sera gazı hedefi: 2020’ye kadar 1990 seviyesine göre %20
azaltım, daha genis bir uluslararası anlasmanın parçası olarak %30 azaltım
Yenilenebilir enerji hedefi: 2020’ye kadar AB toplam enerji tüketiminin %20’sini yenilenebilir enerji kaynaklarından elde etmesi
Enerji verimliliği: 2020’ye kadar enerji verimliliğini %20 artırmak
Emisyon Ticareti: küresel sistem
AB- 2012 Sonrası
28/01/2009 tarihli Avrupa Komisyonu Belgesi “Kopenag’da Kapsamlı bir İklim Değişikliği
Anlaşmasına Doğru” Aşağıdaki ülkelerin emisyon azaltım taahhüdü alması:
Tüm Protokol Ek-1 Ülkeleri Tüm OECD üye ülkeleri Mevcut AB üye ülkeleri, AB aday ülkeleri ve potansiyel adaylar
Gelişmekte olan ülkelerin, 2020 yılına kadar mevcut işletme şartlarından en az 15-30 % azaltım yapması
2011 yılına kadar Tüm gelişmekte olan ülkelerin düşük karbon stratejisi geliştirmesi
Türkiye’nin Konumu Özel ve Karışık
Hukuki Durum OECD Üyesi Ek-1 ancak özel şartları tanınacak Kyoto’ya üye fakat Ek-B değil AB üyeliği için aday Kyoto esneklik mekanizmalarını kullanamıyor
Ülke gerçekleri Yüksek sera gazı emisyonları 2020 yılına kadar gelişme Düşük kişi bası GSMH Düşük kişi başı CO2 emisyonu Dünya Bankası çalışması : BAU’dan azaltım için 33%!! Ulusal bildirim : BAU’dan azaltım için 11%!! Halihazırda azaltım çalışmaları devam ediyor
Türkiye’den Beklentiler
Dünya ülkeleri ve AB taahhüt almamızı istiyor Türkiye’nin taahhüt alma potansiyeli sınırlı Düşük karbon stratejidine geçiş- finansman-yatırım Mümkün olan azaltım potansiyelinin belirlenmesi ve
deklare edilmesi- henüz yapılmadı
Türkiye Ne İstiyor
Ek-1 olmakla beraber “ileri gelişmekte olan ülke” olarak tanınmak
Nationally Appropriate Mitgation Actions (NAMA)Ulusal olarak uygun azaltım hedefleri BAU’dan azaltım yapmak
No loose target: Emisyon azaltım taahüdü Ancak cezai müyyide yok
Temiz kalkınma düzeneğine evsahipliği yapmak Uluslar arası emisyon ticaret sistemine bağlanmak
Olasılıklar
Sektörel bazda kota getirilmesi Sektörü de kapsamak üzere ulusal bazda kota
uygulaması CO2 emisyonu için emisyon yoğunluk sınırlaması ? Emisyon ticaret sistemi
Finansmanı Kim sağlayacak?
Kotalar nasıl belirlenecek?
İlave maliyetler?
Olası AB ETS Türkiye etkileri
Sektörlerin ETS sisteminden etkilenmelerinde 3 ana faktör : Üretimin CO2 yoğunluğu Maliyet artışlarını ürün fiyatına yansıtabilme Karbon azaltım olanakları
Maliyet artışını ürün fiyatına yansıtanlar ETS den etkilenmeyecek (elektrik)
Yansıtmayanlar: yüksek CO2 maliyetleri uluslararası taşınabilir,çimento-demir çelik Karbon leakage Elektrik fiyatlarında artış
Teşekkür Ederim