kurs na innowacje
DESCRIPTION
Kurs na Innowacje. Jak wyprowadzić Polskę z rozwojowego dryfu?. Zasadnicza teza Raportu. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/1.jpg)
Kurs na InnowacjeKurs na Innowacje
Jak wyprowadzić Polskę z rozwojowego dryfu?
![Page 2: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/2.jpg)
Zasadnicza teza RaportuZasadnicza teza Raportu(…) możemy oczekiwać dłuższego okresu globalnej stagnacji gospodarczej. Tym samym wyjście z rozwojowego dryfu i otwarcie perspektyw rozwojowych nie jest uzależnione nie od koniunktury i koniunkturalnych posunięć, parametrycznych korekt, ale od podjęcia politycznie trudnych zmian systemowych – strukturalnych i instytucjonalnych – które pozwolą na uformowanie się nowego modelu rozwoju Polski. Sednem tego modelu musi być wykorzystanie nie tylko szeroko rozumianego potencjału innowacyjnego znajdującego się w sferze prywatnej, ale także tego zakumulowanego, choć w znacznej mierze zamrożonego, w sferze publicznej oraz w sferze obywatelskiej. Tak, aby w rezultacie możliwe było uruchomienie w masowej skali krajowego potencjału kreatywności i innowacyjności.
Jeśli to zadanie nie zostanie podjęte lub się nie powiedzie, to w konsekwencji polska gospodarka wejdzie w fazę stagnacji i zostanie na lata speryferyzowana w systemie nowej globalnej architektury gospodarczej, a w każdym razie znajdzie się z pewnością daleko od centrów światowego rozwoju.
![Page 3: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/3.jpg)
Globalny kryzysGlobalny kryzys• Zbudowano globalną piramidę finansową na zadłużeniu państw i
podmiotów gospodarczych; w Europie przez kilka dekad konsumpcja rosła szybciej niż produktywność
• Kryzys kulturowy, nie tylko gospodarczy• Kryzys globalny i wielowymiarowy• Próbuje się nerwowo szukać środków osłabiania skutków kryzysu a
potrzebne jest nowe podejście i zmiany instytucjonalne• W Unii Europejskiej kryzys przenosi się z południa do centrum• Przed światem dekada niskiego wzrostu • Każde ograniczenie handlu światowego, które odczuje gospodarka
niemiecka, rykoszetem uderzy w dynamikę polskiej gospodarki• Konkurencja międzynarodowa zaostrzy się i sprostają jej tylko
efektywni i innowacyjni wytwórcy• Niezbędne jest wzmacnianie własnej podmiotowości kulturowej,
gospodarczej, innowacyjnej
![Page 4: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/4.jpg)
Siła innowacyjna w UESiła innowacyjna w UE
• Według IUS 2010 Polska jest wśród 6 krajów o najniższej „sile innowacyjnej” w UE
• Wydatki B+R jako procent PKB lokują Polskę pomiędzy Litwą, a Słowacją, Grecją i Rumunią i od 10 lat wzrosły o 0,1 p.p.
![Page 5: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/5.jpg)
Potencjał kapitału ludzkiegoPotencjał kapitału ludzkiego
• Słabe jakościowo kształcenie na poziomie wyższym
• Trudne do nadrobienia na studiach wyższych braki braki kompetencji ogólnych
• Niespełna 1 stopień doktora na 1000 mieszkańców nadawany rocznie; sytuuje to Polskę na poziomie 64% średniej UE i oznacza zmiejszanie tego wskażnika wskaźnika 2,6% rocznie w ciągu ostatnich pięciu lat!
Odsetek osób z wykształceniem wyższym w populacji w wieku 25–34 lata w Polsce i UE
Źródło: opracowanie własne na podstawie baz danych Eurostat
![Page 6: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/6.jpg)
Zasadnicze słabości państwaZasadnicze słabości państwa
• Niska jakości przywództwa politycznego– Uginanie się przed falą populizmu– Pasywne przywództwo polityczne – Władza dla władzy, marketing polityczny w miejsce rządzenia– Rezygnacja ze strategiczno-rozwojowego przywództwa na rzecz biurokratycznego
administrowania
• Małe znaczenie sfery publicznej i publicznego dyskursu o zasadniczych kwestiach rozwoju kraju
– Wyludnienie i zanik sfery publicznej– Zmarginalizowanie debaty publicznej– Pozorność konsultacji społecznych
• Wadliwe mechanizmy ustanawiania celów strategicznych państwa – Utożsamianie wydatkowania środków finansowych z polityką rozwoju– Zanik suwerennej myśli strategicznej
• Słabości instrumentów prowadzenia, monitorowania i ewaluacji polityki rozwoju
– Konceptualna słabość polityki rozwoju regionalnego– Schematyczna i bezrefleksyjna polityka rozwoju– Niski stopień powiązania wyników ewaluacji z procesami decyzyjnymi
![Page 7: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/7.jpg)
Wykorzystywanie przez Polskę Wykorzystywanie przez Polskę instrumentów strukturalnych UEinstrumentów strukturalnych UE
• Zainicjowanie pierwszej generacji polityki rozwojowej w naszym kraju, prowadzonej w oparciu o wieloletnie dokumenty programowe;
• Wykreowanie potencjału niezbędnego do prowadzenia polityki rozwojowej także na poziomie regionalnym;
• Lepsze wykorzystanie endogenicznych potencjałów rozwojowych kraju i poszczególnych regionów;
• Ograniczenie braków w zakresie czynników podażowych sfery wytwórczej, w tym dotyczących infrastruktury, siły roboczej, otoczenia biznesu;
• Pobudzanie koniunktury gospodarczej od strony popytowej, co przyczyniło się do utrzymania polskiej gospodarki na ścieżce wzrostu;
• Wprowadzenie monitoringu, ewaluacji, audytu, certyfikacji jako powszechnie stosowanych rozwiązań i praktyk.
• Koncentracja uwagi na wydatkowaniu środków
• Osłonowe, a nie prorozwojowe oddziaływanie środków unijnych
• Bardzo duże rozproszenie kierunków interwencji
• Patologie procesu wyboru projektów• Wadliwe procedury zamówień publicznych• Nierównomierność w czasie
zagospodarowywania środków strukturalnych
• Niska funkcjonalność i skuteczność komitetów monitorujących
• Zagubieni w gąszczu wytycznych• Powrót „prawa powielaczowego”• Rynek załatwiaczy unijnych dotacji• Absurdy sprawozdawczości• Represyjna i nieustanna kontrola zamiast
audytu• Monitoring bez zarządczej przydatności• Niska jakość badań ewaluacyjnych• Środki unijne stały się narzędziem
praktycznego przechwytywania i koncentracji władzy
![Page 8: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/8.jpg)
Wykorzystanie środków UE na wsparcie innowacyjnej Wykorzystanie środków UE na wsparcie innowacyjnej gospodarkigospodarki
Działania w PO IG o znikomym zaawansowaniu (09.2011 r.)Działania w PO IG o znikomym zaawansowaniu (09.2011 r.)
![Page 9: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/9.jpg)
Oparcie rozwoju o model Oparcie rozwoju o model „dyfuzji naśladowczej”„dyfuzji naśladowczej”
Nakłady na badania i rozwój (2010)
Źródło: opracowanie własne na podstawie baz danych Eurostat
Udział rodzajów wydatków innowacyjnych w wydatkach innowacyjnych ogółem (2008)
Źródło: opracowanie własne na podstawie baz danych Eurostat (wyniki CIS 2008)
Wydajność w Polsce i UE… … oraz na tle regionu (UE 27 = 100)
Źródło: opracowanie własne na podstawie baz danych Eurostat
![Page 10: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/10.jpg)
Instytucjonalna słabość państwa wobec Instytucjonalna słabość państwa wobec nowych trendów rozwoju gospodarczego nowych trendów rozwoju gospodarczego
Cecha Stary paradygmat Nowy paradygmat
Cele Okresowa kompensacja w regionach zacofanych
Wykorzystanie potencjałów i wzmacnianie konkurencyjności
Jednostka interwencji Jednostki administracyjne Funkcjonalne obszary gospodarcze
Strategie Podejście sektorowe Zintegrowane projekty rozwojowe
Narzędzia Subsydia i pomoc publiczna Połączenie twardego i miękkiego kapitału
Aktorzy Rząd centralny Wieloszczeblowe zarządzanie publiczne
Od ekonomii skali do ekonomii sieci – zmiana paradygmatu wg. OECD
![Page 11: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/11.jpg)
Nowy model rozwoju Polski Nowy model rozwoju Polski umożliwiający dyfuzję kreatywnąumożliwiający dyfuzję kreatywną
• Strategiczne rządzenie jest procesem uczenia się oraz społecznego wytwarzania wiedzy
• Wykorzystanie potencjału innowacyjności nie tylko w biznesie, ale także w sferze publicznej i społeczeństwa obywatelskiego
• Odejście od wzorca scentralizowanego i hierarchicznego jedynowładztwa na rzecz bardziej partnerskiego współzarządzania
• Skoncentrowanie się na wspieraniu popytu na innowacje po stronie przedsiębiorstw (szczególne w takich sferach jak: wzornictwo, systemy informatyczne czy poprawianie kanałów dystrybucji).
• Tworzenie w regionach warunków, aby przedsiębiorstwa mogły wnosić do importowanych bądź kopiowanych rozwiązań kreatywny wkład– skupienia dużych firm oraz wyposażonych w dobre laboratoria i
kształcących dobrą kadrę uczelni tworzą warunki dla innowacyjnych MŚP
![Page 12: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/12.jpg)
Konieczne jest przeciwdziałanie Konieczne jest przeciwdziałanie słabości państwasłabości państwa
• niskiej jakości przywództwa politycznego– unikanie odpowiedzialności, – niezdolność do podjęcia dialogu, – brak strategicznej myśli i wyobraźni,
• małemu znaczeniu publicznego dyskursu o zasadniczych kwestiach rozwoju kraju i wynikających z tego wadliwych mechanizmów ustalania celów strategicznych państwa,
• słabości instrumentów prowadzenia, monitorowania i ewaluacji polityki rozwoju
![Page 13: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/13.jpg)
Zmiana mechanizmów funkcjonowania Zmiana mechanizmów funkcjonowania państwapaństwa
• wprowadzenie skutecznych mechanizmów rozliczalności podmiotów i przedstawicieli władzy publicznej
• kształtowanie kultury administracyjnej zorientowanej na osiąganie wymiernie określonych celów rozwojowych, w której procedura jest narzędziem, a nie wartością nadrzędną;
• formowanie systemu wielopoziomowego zarządzania w sferze publicznej; odejście od myślenia wertykalnego na rzecz myślenia horyzontalnego w projektowaniu i prowadzeniu polityk oraz wdrażaniu programów publicznych;
• ograniczenie niezliczonej liczby fasadowych komitetów • nasycenie administracji publicznej nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i
komunikacyjnymi• wykorzystywanie elastycznych i zadaniowych form organizacyjnych (organizacja
ucząca się)• stworzenie wysokiej rangi zaplecza analityczno-projekcyjnego rządu;• stworzenie systemu analiz polityk publicznych, także przy pomocy krajowych
środowisk uniwersyteckich, faktyczne wykorzystywanie wyników badań ewaluacyjnych w procesach decyzyjnych.
• doskonalenie kompetencji zawodowych urzędników
![Page 14: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/14.jpg)
Upodmiotowanie obywateli, pobudzanie Upodmiotowanie obywateli, pobudzanie ich aktywności i kreatywnościich aktywności i kreatywności
Elementarne, niezbędne składniki infrastruktury przestrzeni publicznej:– mediateki, nowoczesne multimedialne centra informacji;– centra inicjatyw obywatelskich i aktywności kulturalnej;– dostępne dla obywateli i otwarte na ich inicjatywy specjalistyczne
obiekty użyteczności publicznej;– niekomercyjne portale społecznościowe;– media publiczne, których działalność zostanie skojarzona z publiczną
misją i odpowiedzialnością mediów komercyjnych;– kampanie i debaty społeczne;– obserwatoria obywatelskie i informacja publiczna łatwo dostępna dla
obywateli;– instytucja wysłuchania publicznego;– różne formy mediacji społecznej, alternatywne formy rozstrzygania
sporów;– pakty społeczne.
![Page 15: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/15.jpg)
Europejska Polityka Spójności Europejska Polityka Spójności 2014-20202014-2020
Polska powinna zabiegać o:– uzyskanie alokacji funduszy strukturalnych na warunkach możliwie jak
najbardziej zbliżonych do alokacji zgodnej z algorytmem berlińskim także na lata 2014–2020, czyli kwoty bliskiej 100 mld euro;
– zachowania poziomu koniecznego współfinansowania krajowego na dotychczasowym poziomie;
– uzyskanie zgody na wielofunduszowość programów operacyjnych, czyli możliwość łączenia w jednym programie wydatków (także na poziomie priorytetów) z różnych funduszy europejskich;
– uzyskanie możliwości włączenia polityki rozwoju obszarów wiejskich do polityki spójności i tym samym łączenia w programach operacyjnych funduszy strukturalnych z Europejskim Funduszem Rozwoju Obszarów Wiejskich;
– rzeczywiste uproszczenie całego procesu rozliczania i refundacji środków oraz wymagań i warunków kwalifikowalności wydatków;
– skrócenie czasu analizowania i akceptowania przez Komisję Europejską tzw. dużych projektów (o wartości powyżej 50 mln euro) do trzech miesięcy.
![Page 16: Kurs na Innowacje](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062519/5681506e550346895dbe6b2d/html5/thumbnails/16.jpg)
Europejska Polityka Spójności Europejska Polityka Spójności 2014-20202014-2020
Kluczowe działania na rzecz efektywnego wykorzystywania środków w sferze innowacyjności:1. Znaczące zwiększenie finansowania nauki oraz prac badawczo-rozwojowych.
2. Kierowanie środków wspierających przedsiębiorstwa na faktycznie innowacyjne przedsięwzięcia.
3. Skuteczna koordynacja realizacji poszczególnych programów i projektów, tak by maksymalnie służyły rozwojowi kraju i regionów oraz ekspansji przedsiębiorstw krajowych.
4. Zwiększenie elastyczności procedur naboru i selekcji projektów,
5. Stworzenie mechanizmów zapobiegania powielaniu działań wspierających innowacyjność.
6. Krytyczne podejście do modnych koncepcji wspierania innowacyjności i realistyczna ocena ich możliwego oddziaływania.
7. Powiązanie finansowanych działań z uwarunkowaniami danego obszaru terytorialnego.
8. Zintegrowanie działań realizowanych w ramach różnych programów i finansowanych z różnych źródeł.
9. Kojarzenie (montaż) różnych źródeł finansowania poprzez upowszechnienie partnerstwa publiczno-prywatnego.
10. Upowszechnianie idei innowacyjności.