1

KURS KWALIFIKOWANEJ

PIERWSZEJ POMOCY

OPRACOWANIE:

mgr Dorota Ladowskamgr Sławomir Nawrot

Gorzów Wlkp. 2010r.

2

KWALIFIKOWANA PIERWSZA POMOC

STANY ZAGROŻENIA ZDROWIA LUB ŻYCIA

3

ZADŁAWIENIE

4

Jeżeli poszkodowany ma objawy częściowej niedrożności dróg

oddechowych:

Zachęcaj go do kaszlu i nie rób nic więcej

(może mówić, kaszleć, oddychać)

5

Jeżeli poszkodowany ma objawy całkowitej niedrożności:

Zastosuj do 5 uderzeń w okolicę między-łopatkową na przemian z 5 uciśnięciami

nadbrzusza

(nie może mówić, kaszleć, oddychać, sinieje)

6

7

Jeżeli poszkodowany straci przytomność:

• Bezpiecznie ułóż go na ziemi• Natychmiast wezwij fachową pomoc• Rozpocznij reanimację

8

OMDLENIE

9

OMDLENIE przejściowe upośledzenie przepływu krwi w mózgu

OBJAWY: - Utrata przytomności (do 30 s)- Blada, zimna, wilgotna skóra

- Przyspieszony oddech

PRZYCZYNY:- Sercowo-naczyniowe- Silny bodziec psychiczny- Duszne pomieszczenia- Skupiska ludzi pozostających w pozycji stojącej- Nagła zmiana pozycji z leżącej na stojącą

10

OMDLENIE

POSTĘPOWANIE:- Świeże powietrze- Pozycja leżąca z nogami uniesionymi do góry- Kontrola parametrów życiowych

11

BÓL W KLATCE PIERSIOWEJ

12

BÓL W KLATCE PIERSIOWEJ

PRZYCZYNY BÓLU W KLATCE PIERSIOWEJ:- Zawał mięśnia sercowego- Choroby płuc- Bóle mięśniowe- Refluks żołądkowy

13

ZAWAŁ MIĘŚNIA SERCOWEGO

OBJAWY:- Silny ból w okolicy zamostkowej, często promieniujący

do ramion, przedniej części szyi, żuchwy, zębów, pleców, nadbrzusza lub ramion

- Duszność- Lęk przed śmiercią- Nudności, wymioty- Zwiększona potliwość

14

ZAWAŁ MIĘŚNIA SERCOWEGO

POSTĘPOWANIE:- „Unieruchom” poszkodowanego- Zapewnij mu spokój- Zapewnij dostęp świeżego powietrza- Stale monitoruj funkcje życiowe chorego, aż do czasu

przyjazdu ambulansu- Jeśli wiesz lub chory mówi Ci, że choruje na serce i

ma przy sobie nitroglicerynę w spray’u lub tabletkach, pomóż mu ją zażyć

- Jeśli chory przestanie oddychać – natychmiast podejmij czynności resuscytacyjne

15

SERCE

16

UDAR MÓZGU

17

UDAR MÓZGU

ROZRÓŻNIAMY UDARY MÓZGU:- Krwotoczne (wylew)- Niedokrwienne („zawał mózgu”)

18

UDAR MÓZGU

OBJAWY:- Objawy ogniskowe (osłabienie kończyn, zaburzenia

czucia, opadnięty kącik ust, zaburzenia mowy, niedowład połowiczy – w zależności od rodzaju udaru i jego rozległości)

- Zaburzenia świadomości- Ból i zawroty głowy

19

UDAR MÓZGU

POSTĘPOWANIE:- Stałe monitorowanie funkcji życiowych do czasu

przyjazdu ambulansu- Jeśli chory nie oddycha, podjąć czynności

resuscytacyjne

20

CUKRZYCA

21

OBJAWY:- Silne uczucie głodu- Zlewne poty- Osłabienie

- Niepokój- Nudności- Tachykardia- Poszerzenie źrenic- Zaburzenia widzenia- Senność� śpiączka- Zaburzenia oddychania i krążenia � NZK

HIPOGLIKEMIAobniżony poziom glukozy we krwi

22

HIPERGLIKEMIApodwyższony poziom glukozy we krwi

OBJAWY:- Nadmierne pragnienie- Suchość w ustach- Wzmożone oddawanie moczu- Mdłości- Zapach „acetonu” z ust- Senność� śpiączka- Zaburzenia oddychania i krążenia � NZK

23

DRGAWKI

24

DRGAWKI

PRZYCZYNY:- mózgowe (padaczka) - gorączkowe- uraz, niedotlenienie

POSTĘPOWANIE:- Ułóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej chroniąc go przed urazami (głowę)

- Sprawdź czy nie nastąpiły dodatkowe urazy- Czekaj aż ustąpią drgawki i wezwij pomoc

25

DUSZNOŚĆ

26

DUSZNOŚĆ

DUSZNOŚĆ – uczucie braku powietrza:

Duszność może wystąpić jako objaw zaburzeńczynności układów:- oddechowego- krążenia- nerwowego

27

DUSZNOŚĆ – ATAK ASTMY

PRZYCZYNY:- Choroba o podłożu alergicznym – reakcja na alergen

w postaci obkurczenia oskrzeli- Alergenem może być „wszystko”

OBJAWY:- Duszność spoczynkowa (+ często kaszel)- Bladość powłok skórnych lub sinica- Wdech świszczący, wydech utrudniony- Intensywne pocenie się- Może uczucie ucisku w klatce piersiowej - Zaburzenia świadomości, skrajne zmęczenie- Lęk przed śmiercią 28

DUSZNOŚĆ – ATAK ASTMY

POSTĘPOWANIE:- Ułóż poszkodowanego w pozycji siedzącej- Uchyl okno w pomieszczeniu- Uspokój chorego- Dowiedz się czy chory ma przy sobie odpowiednie leki

(inhalatory)- Monitoruj funkcje życiowe do czasu przyjazdu ambulansu- W razie konieczności podejmij czynności reanimacyjne

29

TONIĘCIE

30

DEFINICJE

• Tonięcie – proces, w wyniku którego pierwotnie dochodzi do zaburzeń oddechowych spowodowanych podtopieniem lub zanurzeniem w cieczy

• Podtopienie – przeżycie przez pacjenta epizodu tonięcia

• Zanurzenie – termin oznacza, że poszkodowany jest otoczony przez wodę lub inną ciecz

• Tonięcie = zanurzenie w cieczy górnych dróg oddechowych

31

• Pamiętaj o bezpieczeństwie własnym

• Jeśli to możliwe należy przeprowadzać akcję ratunkowąbez wchodzenia do wody

• Jeśli wejście do wody jest konieczne, należy wziąć ze sobą przedmiot unoszący się na wodzie

• Tonącego należy wydobyć z wody jak najszybciej, a czynności resuscytacyjne rozpocząć tak szybko jak to możliwe

• Przy wydobywaniu osoby z wody starać sięzminimalizować ruchy zginania i prostowania szyi

POSTĘPOWANIE

32

• Stabilizacja kręgosłupa szyjnego wskazana tylko gdy stwierdzamy cechy ciężkiego urazu lub wywiad wskazuje na możliwość jego wystąpienia (np. skoki do wody na głowę, zjazdy ze zjeżdżalni, zatrucie alkoholem)

• Poszkodowanego w miarę możliwości wydobywaćw pozycji horyzontalnej

• Po wydobyciu tonącego nad powierzchnię wody i udrożnieniu dróg oddechowych nie stwierdza sięoddechu należy przez minutę prowadzić sztuczne oddychanie (zalecane: usta - usta-nos)

• Jeśli można dopłynąć z poszkodowanym do brzegu w czasie krótszym niż 5 min. należy kontynuowaćsztuczne oddychanie kierując się do brzegu

POSTĘPOWANIE

33

• Jeżeli czas ten przekracza 5 min. powinno sięwykonywać oddechy ratownicze przez kolejną minutę, a następnie tak szybko jak to możliwe dopłynąć do brzegu bez kolejnych prób wentylacji

• Nie ma potrzeby oczyszczania dróg oddechowych z zaaspirowanej wody (wskazanie do szybkiej intubacji)

• Po wydobyciu poszkodowanego na brzeg ponowna ocena wg schematu ABC i podjęcie czynności resuscytacyjnych

• Próby uciskania klatki piersiowej we wodzie nie będąskuteczne !!

• Walcz z rozwijającą się hipotermią !!

POSTĘPOWANIE

34

HIPOTERMIA

35

HIPOTERMIA

• Hipotermię rozpoznajemy, gdy temperatura głęboka ciała spadnie poniżej 35°C�hipotermia łagodna (35-32°C)�hipotermia umiarkowana (32-30°C)�hipotermia ciężka - głęboka (<30°C)

• Może wystąpić u osób ze sprawnym mechanizmem termoregulacji przy narażeniu na niską temperaturę(osoby młode) lub u osób z upośledzonym mechanizmem termoregulacji (małe dzieci, osoby starsze) nawet w niezbyt chłodnym otoczeniu

36

HIPOTERMIA

• Pomiaru temperatury głębokiej można dokonać:�w przełyku�na błonie bębenkowej�w pęcherzu moczowym�w odbytnicy

*Ta sama technika pomiaru w trakcie całej resuscytacji oraz ogrzewania

37

Hipotermia chroni centralny układ nerwowy (mózg) orazważne dla życia narządy w przypadku niedotlenienia

Przy temperaturze głebokiej 18°C mózg może tolerowaćzatrzymanie krążenia trwające do 10 razy dłużej niż przy

temperaturze właściwej

Nie powinno się podejmować decyzji o zaprzestaniuprocedur ratujących życie u pacjenta w hipotermii

do momentu ogrzania go !!38

HIPOTERMIA

POSTĘPOWANIE:- Ułożenie w ciepłym osłoniętym od wiatru i zimna otoczeniu- Zdjęcie wychłodzonych (przemoczonych) ubrań- Okrycie poszkodowanego ciepłymi kocami, śpiworami, itp.- Ciepłe napoje do picia- Ciepłe okłady na głowę oraz kark- Osoby nieprzytomne oddychające należy ułożyć w pozycji bocznej

ustalonej- Zastosowanie „folii życia”

W przypadku zatrzymania krążenia rozpoczęcie ogrzewania pacjenta nie może opóźnić podjęcia czynności resuscytacyjnych !!

39

UDAR CIEPLNY

40

UDAR CIEPLNY

PRZYCZYNY:- Przegrzanie organizmu – nagromadzenie się zbyt dużej ilości

ciepła w organizmie oraz zaburzenie ośrodka termoregulacji (zdolności naturalnego ochładzania się ciała)

- Działanie słonecznego promieniowania ultrafioletowego, przebywanie w gorącej, dusznej i wilgotnej atmosferze, nadmierny wysiłek fizyczny

OBJAWY:- Ogólne osłabienie organizmu (wyczerpanie)- Gorączka (powyżej 39˚C)- Dreszcze- Sucha, gorąca, zaczerwieniona skóra (brak pocenia się)- Oparzenia skóry I lub II stopnia- Przyspieszone tętno- Bóle i zawroty głowy, nudności- Zaburzenia świadomości � utrata przytomności

41

UDAR CIEPLNY

POSTĘPOWANIE:- Ułożenie w pozycji półsiedzącej w zacienionym miejscu

zapewniającym dostęp świeżego powietrza - Chłodne napoje do picia- Zimne okłady na głowę oraz kark- Chłodna kąpiel- Osoby nieprzytomne oddychające należy ułożyć w pozycji bocznej

ustalonej- Zastosowanie „folii życia”

42

ZATRUCIA

43

ZATRUCIA

DROGI WPROWADZENIA TRUCIZNY:- Doustna- Inhalacyjna- Przez skórę- Wstrzyknięcie

PRZYCZYNY:- Przypadkowe spożycie- Zamierzone nadużycie w celu odurzenia- Przypadkowe narażenia- Próby samobójcze

44

ZATRUCIA - OBJAWY

OBJAWY SĄ ZALEŻNE OD RODZAJU I ILOŚCI ZAABSORBOWANEJ SUBSTANCJI

Niektóre objawy nasuwające podejrzenie zatrucia:- Nagła zmiana stopnia świadomości lub zachowania,

na przykład niezwykła senność, rozdrażnienie, splątanie lub pobudzenie

- Nagła zmiana rytmu oddychania lub czynności serca- Podejrzane plamy na ubraniu- Oparzenia lub osmolenie na wargach lub w jamie ustnej- Dziwny zapach skóry i oddechu- Nagły atak nudności, wymiotów lub bólów brzucha- Nagłe zaburzenia chodu, niezborność ruchów- Drgawki- Utrata przytomności

45

ZATRUCIA - POSTĘPOWANIE

• Twoje bezpieczeństwo!• Natychmiast zadzwoń po karetkę pogotowia• Stosuj się do poleceń dyspozytora medycznego• Monitoruj funkcje życiowe i w razie potrzeby, zastosuj czynności resuscytacyjne

• Zanotuj godzinę spożycia trucizny• Zabezpiecz opakowania, wymiociny po spożytej substancji

46

UŻĄDLENIA, UKĄSZENIA, UGRYZIENIAPOSTĘPOWANIE:- Użądlenia - delikatnie pęsetą usunąć żądło- Ukąszenia - zapewnij taką pozycję, by miejsce

ukąszenia znajdowało się poniżej poziomu serca- Ugryzienia – suchy, jałowy opatrunek- Uciskaj ranę tylko przy dużych krwotokach- Obmyj miejsce wodą i mydłem - Możesz zrobić okład z lodu- Jeśli poszkodowany ma przepisane leki pierwszej

pomocy na uczulenie, pomóż mu je zażyć- Uwaga na reakcje alergiczne (obrzęk języka, krtani,

duszność; rozwijający się wstrząs)- Monitoruj funkcje życiowe i w razie konieczności

zastosuj czynności resuscytacyjne- Jeśli jest to możliwe, zabezpiecz sprawcę użądlenia,

ukąszenia lub ugryzienia

47

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

MEDYCZNE CENTRUM SZKOLENIOWE

ul. Gen. Andersa 8e/10 66-400 Gorzów Wlkp.

www.ratownictwo-mcs.pl biuro@ratownictwo-mcs.pl