Nazwa pliku

Tekst Uwagi

MSP09.mp3

Kurs dziewiąty. Analiza techniczna

Rozdział pierwszy. Wprowadzenie.

Witaj w dziewiątej części szkolenia z podstaw inwestowania na giełdzie!Dowiesz się:- o założeniach analizy technicznej,- jakie typy wykresów są potrzebne do jej przeprowadzenia,- jakich skal używa się w analizie technicznej,- czym jest analiza trendów, formacji i wskaźników.

Zaczynajmy!Rozdział drugi. Wprowadzenie do analizy technicznejW tym rozdziale dowiesz się, czym jest analiza techniczna oraz dlaczego jest ona ważna dla inwestora.Wiesz już, że kupując akcje, powinieneś sprawdzić sytuację finansową spółki i dokonać jej wyceny na potrzeby swojej inwestycji. W ten sposób możesz dowiedzieć się, czy obecny kurs akcji tej spółki jest zbyt niski, czy zbyt wysoki w stosunku do jej wartości. Dokonanie wyceny i odpowiedź na pytanie „w co zainwestować?” ułatwia analiza fundamentalna.Jeśli już wiesz, w akcje której spółki chcesz zainwestować, powinieneś zastanowić się, czy obecny moment jest odpowiedni na zakup tych akcji, a więc czy inwestorzy interesują się nimi, czy też nie. To z kolei jest możliwe dzięki analizie technicznej, która pomaga w odpowiedzi na pytanie „kiedy zainwestować?”.Niektórzy inwestorzy podejmują decyzje inwestycyjne na podstawie tylko jednej z analiz: technicznej lub fundamentalnej. Podejście to jednak wymaga większej wiedzy i doświadczenia, gdyż wiąże się ze zwiększonym ryzykiem podjęcia niewłaściwej decyzji.Zacznijmy od tego, na czym polega analiza techniczna?Analiza techniczna polega na obserwacji i analizie wykresów notowań instrumentów finansowych, dlatego nazywana jest również analizą wykresów.

Z kim kojarzy Ci się zawodowy inwestor? Zapewne z osobą, która siedzi cały dzień przed monitorem komputera (lub kilkoma monitorami) i analizuje wykresy lub je tworzy. Pamiętaj, że często dla inwestora wykres to podstawa.Analiza techniczna to proces studiowania aktualnych i historycznych danych o kursach giełdowych, liczbie przeprowadzanych transakcji i wartości wskaźników

giełdowych.Celem analizy technicznej jest wyznaczenie momentu najlepszego na kupno i sprzedaż instrumentu finansowego.Dlaczego analiza wykresów jest tak ważna?Zwolennicy analizy technicznej uważają, że na wysokość kursu akcji spółki w dniu jutrzejszym ma wpływ poziom kursu z dnia dzisiejszego oraz z przeszłości.

Analiza kursów z przeszłości może pomóc zatem w przewidzeniu kierunku i zakresu ich zmian w przyszłości.Wydaje Ci się to nieprawdopodobne? Analizie technicznej zaufało wielu znanych zawodowych inwestorów, np. John Murphy, Ralph Elliot. Powstało o niej również wiele książek, których tytuły poznasz w kursie 11., „Źródła wiedzy inwestora”.

na przykład dżon merfy, ralf eliot

jedenastymSą trzy podstawowe założenia analizy technicznej:Pierwsze: rynek dyskontuje wszystkoWszystkie informacje, które mają wpływ na cenę instrumentu, są w niej uwzględnione. Jako inwestor nie musisz zatem znać tych informacji ani ich przyczyn - są one samoistnie odzwierciedlane w cenie instrumentu, która wynika z relacji popytu i podaży. Rynek wie wszystko, a inwestor bada nie zjawiska, ale jedynie ruchy cen na wykresach.Założenie drugie: ceny podlegają trendomCeny instrumentów przez pewien czas podążają w jednym kierunku, zwanym trendem. Inwestor stara się określić ten trend i kupić lub sprzedać akcje w zależności od obecnego trendu. Na giełdzie istnieje większe prawdopodobieństwo, że trend będzie kontynuowany, niż że nastąpi jego odwrócenie. Im wcześniej rozpoznasz trend, tym więcej możesz zyskać.I wreszcie założenie trzecie: historia się powtarzaObserwacja wykresów giełdowych pokazuje, że ceny kształtują się w pewne powtarzalne układy (formacje). Znając te układy, będziesz mógł przewidzieć potencjalne zachowania kursu akcji. Jeśli po danym układzie cen w przeszłości występowała zniżka kursu, to jest duże prawdopodobieństwo, że kurs zachowa się podobnie, gdy ten sam układ pojawi się następnym razem, ponieważ zachowania inwestorów w określonych sytuacjach są zazwyczaj podobne.Możemy teraz postawić sobie pytanie: która analiza jest bardziej przydatna, techniczna czy fundamentalna?

Nie ma odpowiedzi na to pytanie. Jako inwestor musisz wybrać metodę analizy, która bardziej odpowiada Twoim osobistym preferencjom.

Niektórzy inwestorzy (głównie długoterminowi) kierują się analizą fundamentalną, inni analizą techniczną. Jak już wiesz, analizy pozwalają odpowiedzieć na różne pytania - uzupełniają się wzajemnie.

Podejmując decyzję inwestycyjną, powinieneś zatem spojrzeć zarówno na sytuację finansową spółki, jak i na wykres jej notowań. Decyzja podjęta na podstawie obydwu analiz będzie bardziej wszechstronna, dzięki czemu może przynieść lepsze rezultaty.

Analizy niektórych spółek giełdowych możesz znaleźć na stronach internetowych domów maklerskich. Aby inwestować, nie musisz jednak ograniczać się do nich - warto nauczyć się wykonywać analizy samodzielnie, żeby samemu określać optymalny moment kupna lub sprzedaży akcji.To był rozdział: Wprowadzenie do analizy technicznejRozdział trzeci. Typy wykresów i rodzaje skalW tym rozdziale poznasz różne typy wykresów przedstawiających notowania instrumentów finansowych.

Podstawą analizy technicznej jest wykres przedstawiający notowania giełdowe. Odczytasz z niego, kiedy i na jakim poziomie kurs osiągnął swoje najwyższe i najniższe wartości, a także poznasz kierunki kształtowania się cen w wybranym okresie.Na podstawie wykresu możesz następnie przeprowadzić analizę techniczną.Aby nauczyć się korzystać z wykresów, analizować je i odczytywać z nich informacje, musisz najpierw poznać typy wykresów. Dodatkowo, aby mieć świadomość tego, jak zmiany kursów odzwierciedlane są na wykresie, poznasz również skale, w jakich przedstawiane są wykresy notowań.Zacznijmy od podstawowych rodzajów wykresów notowań. Jednym z nich jest wykres liniowy. To najprostszy rodzaj wykresu; możesz skorzystać z niego, jeśli chcesz sprawdzić jedynie kursy zamknięcia wybranych okresów, na przykład jednego dnia.Istnieją także wykresy: słupkowy i świece japońskie – przydadzą Ci się, jeśli oprócz kursu zamknięcia chcesz również sprawdzić, jak kurs zachowywał się w trakcie wybranego okresu.Posłuchaj, jak dokładniej wyglądają poszczególne wykresy.

Najprostszy jest wykres liniowy. Powstaje w wyniku połączenia linią kursów zamknięcia akcji z danego okresu. Kursy zamknięcia przedstawiane są jako punkty. Jeden punkt „zamyka” notowania w ciągu jednego: dnia, godziny, minuty lub innego okresu, zwanego interwałem czasowym. Wyznaczone w ten sposób kursy, na przykład z ostatniego miesiąca, łączone są w linię, która stanowi przedmiot analizy technicznej wraz z informacją o wolumenie obrotu dla poszczególnych punktów, czyli liczbie instrumentów finansowych będących przedmiotem transakcji w danym interwale. Posługując się wykresem liniowym, możesz dowiedzieć się, jak kształtowały się kursy zamknięcia akcji w przeszłości, i dokonać analizy technicznej na podstawie tych właśnie kursów.Jak natomiast wygląda wykres słupkowy?Wykres słupkowy przedstawia nie tylko kurs zamknięcia z danego interwału czasowego, ale dodatkowo pokazuje, jak przebiegały notowania w tym okresie. Jeden interwał, na przykład dzień, godzina, minuta itp., przedstawiony jest na jednym słupku, pokazującym kurs otwarcia, kurs minimalny, kurs maksymalny i kurs zamknięcia.

i tym podobne

Posługując się wykresem słupkowym, możesz przeprowadzić analizę techniczną nie tylko na podstawie tego, na jakim poziomie zakończyły się notowania w danym okresie, ale również z uwzględnieniem danych, jak kurs kształtował się w trakcie tego okresu. Z jednego wykresu możesz zatem odczytać więcej informacji. Dzięki temu Twoja analiza będzie pełniejsza, a jej wyniki będą mniej zależały od poziomu kursu na zamknięciu okresu.Warto wiedzieć, że w programach do analizy technicznej kolory wykresów można zmieniać według osobistych preferencji, dzięki czemu wszystkie potrzebne dane można wyróżnić w sposób dla siebie najbardziej czytelny.Ostatnim wykresem jest wykres świecowy.Podobnie jak wykres słupkowy wykres świecowy przedstawia, kurs otwarcia, kurs minimalny, kurs maksymalny i kurs zamknięcia za pomocą tak zwanych świec japońskich. Wyróżniamy dwa typy świec: świecę wzrostową (zwaną białą) i świecę spadkową (zwaną czarną). - Świeca wzrostowa, czyli biała, ma kształt samego konturu prostokąta – stąd nazwa „biała”. Dolny bok świecy pokazuje kurs otwarcia zaś górny bok – kurs zamknięcia. Linie proste z dołu i u góry prostokąta wskazują na kurs minimalny i maksymalny w analizowanym okresie. - Świeca spadkowa, czyli czarna, ma kształt prostokąta wypełnionego w środku. Kurs otwarcia jest wyznaczany – odwrotnie niż przy świecy białej – przez górny bok, zaś kurs zamknięcia możemy odczytać z dolnego boku świecy.

Linie proste zwane również knotami świecy pokazując wartości minimalne i maksymalne w analizowanym okresie.Dzięki różnicy kolorów możesz też na pierwszy rzut oka zobaczyć, czy w ujętym okresie czasowym mieliśmy do czynienia ze wzrostem (świeca biała), czy spadkiem (świeca czarna).Posługując się wykresem świecowym, tak samo jak wykresem słupkowym, możesz przeprowadzić analizę techniczną nie tylko na podstawie tego, na jakim poziomie zakończyły się notowania w danym okresie, ale też z uwzględnieniem danych, jak kurs kształtował się w trakcie tego okresu.Wykresy, które dotychczas poznałeś, były wykresami przedstawionymi w skali liniowej. Co to oznacza?

Na wykresie w skali liniowej odległość między jednostkami ceny jest równa. To znaczy, że np. każdy jeden centymetr na osi pionowej wykresu odpowiada zmianie kursu o jeden złoty.

na przykład

Co to jest skala logarytmiczna?Drugą popularną skalą, w jakiej przedstawia się wykresy notowań, jest skala logarytmiczna.

Na wykresie w skali logarytmicznej odległości między jednostkami na osi pionowej wykresu odpowiadają procentowym zmianom ceny. To znaczy, że na przykładkażdy jeden centymetr na osi pionowej wykresu odpowiada zmianie kursu o jeden procent (a nie o 1 zł). jeden złotyTo był rozdział: Typy wykresówi rodzaje skalRozdział czwarty. Analiza trendów.Nauczyłeś się czytać wykresy. Teraz dowiesz się, jak je interpretować, by podejmować właściwe decyzje inwestycyjne.Posłuchaj najpierw jednak, co to jest trend.Otóż trend to kierunek, w którym podążają ceny instrumentu finansowego.

Jeśli ceny w dłuższym okresie wzrastają, mamy hossę, czyli trend wzrostowy (na wykresie widzimy, że zarówno szczyty jak i dołki wahań osiągają coraz wyższe wartości). Łącząc dołki na wykresie trendu wzrostowego wyznaczamy linię tego trendu.

Jeśli ceny w dłuższym okresie spadają, mamy bessę, czyli trend spadkowy (na wykresie widzimy, że zarówno szczyty jak i dołki wahań osiągają coraz niższe wartości).Łącząc szczyty na wykresie trendu spadkowego wyznaczamy linię

tego trendu.

Jeśli ceny w dłuższym okresie podlegają wahaniom bez jednoznacznego kierunku, mamy do czynienia z trendem horyzontalnym (bocznym). Jego linię wyznaczamy łącząc na wykresie dołki trendu.Elementem każdego trendu jest korekta - okres, w którym ceny podążają w kierunku przeciwnym do ogólnego trendu.Korekta jest naturalnym elementem trendu i jeśli linia trendu nie została jeszcze naruszona, korekta może być okazją do zakupu akcji wzrostowych po okazyjnie niższej cenie lub do odsprzedaży akcji spadkowych po okazyjnie wyższej cenie. Naruszenie linii trendu świadczy o jego słabości, a nawet o odwróceniu dotychczasowego trendu.Korektą w trendzie wzrostowym jest chwilowy spadek kursu nieprzekraczający jednak linii trendu wzrostowego.W trendzie spadkowym korektą będzie natomiast przejściowy wzrost kursu nieprzekraczający linii trendu spadkowego.Aby wyznaczyć trend, w jakim znajdują się ceny danych akcji, możesz narysować na wykresie linie trendu łączące kolejne szczyty lub dołki.Rysując obie linie trendu, wyznaczysz tzw. kanał trendowy, w ramach którego porusza się kurs akcji. Jeśli kurs akcji istotnie przebije linię trendu, może to oznaczać zmniejszenie jego tempa lub nawet odwrócenie.

tak zwany

W analizie trendu najważniejsze jest jego wyznaczenie, a następnie obserwowanie. Określenie trendu pozwala na dokonanie odpowiedniej decyzji inwestycyjnej. Korzystne może być rozpoznanie, czy trend się utrzymuje, czy też może dojść do jego odwrócenia.Inwestowanie zgodnie z trendem może przynieść Ci zyski.Inwestowanie wbrew trendowi, np. kupowanie akcji, kiedy ich kursy spadają, w nadziei na odbicie (tzw. „łapanie spadających noży”), wiąże się z bardzo dużym ryzykiem straty, gdyż kurs akcji nigdy nie jest tak niski, żeby nie mógł być jeszcze niższy.

na przykład

tak zwane

Znając trend, możemy go wykorzystać i trzymać posiadane akcje tak długo, jak wahania kursu mieszczą się w kanale trendowym - czyli pozwalać zyskom rosnąć do momentu odwrócenia trendu.Co to są linie wsparcia i oporu?Linie wsparcia i oporu to pewne poziomy cenowe, które wynikają z zachowania kursu akcji w przeszłości.Na wykresie trendu spadkowego linię oporu stanowią połączone poprzednie szczyty. Podczas korekty w trendzie spadkowym maksymalny wzrost cen powinien sięgnąć tylko do poziomu linii oporu. Jeśli przy zwiększonym wolumenie obrotu kurs odbije się od linii oporu i znów

zacznie spadać, oznacza to kontynuację trendu spadkowego. Przebicie linii oporu i wzrost kursu może oznaczać silniejszą korektę lub początek trendu wzrostowego i może stanowić dobry moment do zakupu akcji.W trendzie wzrostowym połączenie poprzednich dołków stanowi linię wsparcia. Podczas korekty w trendzie wzrostowym maksymalny spadek cen powinien sięgnąć tylko do poziomu linii wsparcia. Jeśli przy zwiększonym wolumenie obrotu kurs odbije się od linii wsparcia i znów zacznie rosnąć, oznacza to kontynuację trendu wzrostowego i może stanowić dobry moment do zakupu akcji. Przebicie linii wsparcia i spadek kursu powinny być sygnałem ostrzegawczym dla inwestora, mogą bowiem oznaczać silniejszą korektę lub początek trendu spadkowego.Często zdarza się również, iż wcześniejsza linia oporu dla trendu spadkowego staje się po jej przebiciu linią wsparcia dla trendu wzrostowego.To był rozdział: Analiza trendówRozdział piąty. Analiza formacji.W tym rozdziale dowiesz się, czym jest analiza formacji. Poznasz też poszczególne rodzaje formacji cenowych.Najpierw jednak posłuchaj, czym są formacje cenowe?.Formacje cenowe to pewne charakterystyczne kształty na wykresach (często przypominają na przykład figury geometryczne) zbudowane z kilku kolejnych kursów.

Zgodnie z założeniem analizy technicznej, „historia lubi się powtarzać”, mogą one występować wielokrotnie na wykresach różnych instrumentów, zapowiadając potencjalny ruch cen w konkretnym kierunku.

Właściwa interpretacja pojawiającego się układu cen na wykresie pozwala zazwyczaj przewidzieć reakcję inwestorów na wystąpienie tego układu. Często bywa ona taka sama jak poprzednio.Jeśli zauważysz, że wykres cen przybiera jeden z kształtów, które zaraz opiszemy, możesz spodziewać się odwrócenia dotychczasowego trendu. Z tego powodu takie formacje cenowe są nazywane formacjami zmiany trendu.

Formacje te zazwyczaj tworzą się na szczytach lub w dołkach cen, a więc wtedy, gdy przyjmują one swoje maksymalne lub minimalne wartości. Umożliwiają rozpoznanie nowego tworzącego się trendu bardzo wcześnie, dzięki czemu inwestorzy mają szanse na wykorzystanie większej części trendu.Najpopularniejsze formacje zmiany trendu to:- formacja głowy i ramion

- odwrócona formacja głowy i ramion- podwójne szczyty i dna- formacja spodekPrzyjrzyjmy się dokładniej poszczególnym z nich.Formacja głowy i ramion występuje najczęściej jako zakończenie trendu wzrostowego i często oznacza odwrócenie na trend spadkowy.

Składa się ona z trzech lokalnych szczytów, z których środkowy jest najwyższy - głowa, a po jego obydwu stronach widoczne są niższe szczyty - ramiona. Formacja jest ograniczona od dołu linią szyi, czyli linią łączącą dna spadków.W dwóch przypadkach formacja może oznaczać odwrócenie trendu.- Po pierwsze wtedy, gdy kolejne szczyty realizowane są przy coraz mniejszych wolumenach obrotu.- Po drugie, gdy przebicie linii szyi w dół następuje przy zwiększonym wolumenie obrotu.Formacja głowy i ramion oznacza spadek kursu co najmniej o wysokość głowy nad linią szyi.Często po przebiciu linii szyi, kurs powraca do jej poziomu, co możesz wykorzystać do sprzedaży akcji.Kolejną formacją jest odwrócona formacja głowy i ramion.Występuje ona najczęściej jako zakończenie trendu spadkowego i oznacza odwrócenie na trend wzrostowy. Składa się z trzech lokalnych dołków, z których środkowy jest najniższy - głowa, a po jego obydwu stronach widoczne są płytsze dołki - ramiona. Formacja jest ograniczona od góry linią szyi, czyli linią łączącą szczyty wzrostów.Kiedy?Formacja oznacza odwrócenie trendu, gdy kolejne dołki realizowane są przy rosnących wolumenach obrotu.Co wtedy?Formacja odwróconej głowy i ramion oznacza wzrost kursu co najmniej o wysokość głowy pod linią szyi.Często po przebiciu linii szyi kurs powraca do jej poziomu, co możesz wykorzystać do zakupu akcji.

Trzecią formacją jest formacja podwójnego dna kształtuje się na zakończenie trendu spadkowego. Układ cen w formacji przypomina dużą literę W: dwa dołki przedzielone szczytem.

wu

Najwyższe obroty występują przy tworzeniu pierwszego dna oraz przy odbiciu do szczytu. Następnie obroty spadają przy drugim dnie, aby zdecydowanie wzrosnąć przy wybiciu z formacji.Wzrost kursu i przebicie linii na poziomie szczytu może oznaczać odwrócenie trendu na wzrostowy. Warto

rozważyć ten moment do kupna, gdyż przyjmuje się, iż minimalny zasięg wzrostów po wybiciu z formacji jest równy odległości między liniami wyznaczonymi przez dołki i szczyt.Prawdopodobieństwo zmiany trendu jest tym większe, im więcej razy kurs odbije się od linii wyznaczonej na poziomie dołków.Czwartą formacją, którą się zajmiemy, jest formacja podwójnego szczytu.Kształtuje się ona na zakończenie trendu wzrostowego. Układ cen w formacji przypomina dużą literę M: dwa szczyty przedzielone dnem. emWzrost obrotów występuje wraz z osiąganiem szczytów, przy czym najwyższe obroty są na pierwszym szczycie. Przy spadku notowań w kierunku dna następuje spadek obrotów. Kolejny wzrost aktywności następuje przy wybiciu z formacji.Spadek kursu i przebicie linii na poziomie dołka może oznaczać odwrócenie trendu na spadkowy. Warto rozważyć ten moment do wyjścia z inwestycji, gdyż przyjmuje się, iż minimalny zasięg spadków po wybiciu z formacji jest równy odległości między liniami wyznaczonymi przez szczyty i dołek.Prawdopodobieństwo zmiany tego trendu jest tym większe, im więcej razy kurs odbije się od linii wyznaczonej na poziomie szczytów.Jak natomiast wygląda formacja spodka?Połączenie najniższych punktów wykresu w danym okresie ma kształt płytkiego łuku. Formacja ta tworzy się bardzo długo. Występuje rzadko, gdy nie ma znaczącej przewagi popytu lub podaży. Wolumen obrotu spada, aby w środkowej fazie praktycznie wygasnąć na skutek braku zainteresowania akcjami i braku nadziei na wzrost kursu.Formacja spodka jest mało dynamiczna i nie daje wyraźnego sygnału do kupna akcji w optymalnym momencie. Inwestowanie w oparciu jedynie o tę formację może być trudne i mało efektywne.Jest to formacja długoterminowa, więc wykorzystując ją do podjęcia decyzji inwestycyjnej, należy podeprzeć się dodatkowo analizą fundamentalną. Pozwoli to określić, czy spółka, której kurs akcji tworzy formację spodka, ma podstawy (fundamenty) przemawiające za długoterminowym wzrostem cen akcji.Wiesz już, jakie są i czym się charakteryzują formacje zmiany trendu. Przyszedł czas, być poznał, czym są i jakie są rodzaje formacji kontynuacji trendu.Formacje kontynuacji trendu są to formacje cenowe, których wystąpienie potwierdza dotychczasowy kierunek

kursu. Mają charakter przejściowej korekty w trakcie trendu głównego, który mimo korekty nie ulega odwróceniu. Zasięg dalszego ruchu cen jest równy co najmniej wysokości ruchu poprzedzającego formację.

Formacje te pojawiają się zazwyczaj po nagłych i gwałtownych ruchach cen, dlatego też w trakcie trwania formacji wolumen obrotu spada, a dopiero przy wybiciu z formacji - wzrasta.Wyróżniamy następujące formacje kontynuacji trendu:- formacja flagi- formacja chorągiewki- - klinyNajpierw posłuchaj, jak wygląda formacja flagi.Na wykresie giełdowym przypomina ona kształt równoległoboku mieszczącego się pomiędzy równoległymi liniami trendu.Moment wybicia z formacji w górę warto rozważyć do zakupu instrumentu finansowego, gdyż minimalny zasięg dalszego wzrostu kursu jest równy wysokości wzrostu kursu poprzedzającego ukształtowanie się formacji.Moment wybicia w dół z formacji warto rozważyć do wyjścia z inwestycji, gdyż minimalny zasięg dalszego spadku kursu jest równy wysokości spadku kursu poprzedzającego ukształtowanie się formacji.Następną formacją, jest formacja chorągiewki.Na wykresie giełdowym przypomina ona kształt trójkąta równoramiennego mieszczącego pomiędzy liniami trendu, zbiegającymi się ze sobą pod tym samym kątem.Moment wybicia z formacji w górę warto rozważyć do zakupu instrumentu finansowego, gdyż minimalny zasięg dalszego wzrostu kursu jest równy wysokości wzrostu kursu poprzedzającego ukształtowanie się formacji.Moment wybicia z formacji w dół warto rozważyć do wyjścia z inwestycji, gdyż minimalny zasięg dalszego spadku kursu jest równy wysokości spadku kursu poprzedzającego ukształtowanie się formacji.Jak natomiast wygląda formacja klina?Formację klina na wykresie giełdowym tworzą dwie zbieżne linie przypominające kształt trójkąta, przy czym oba ramiona tworzące formację skierowane są w tym samym kierunku, przeciwnym do dotychczasowego trendu. Wraz z kształtowaniem się formacji maleje wolumen obrotu. Dzieje się tak do momentu wybicia kursu z formacji, od którego następuje wzrost wolumenu obrotu.Moment wybicia z formacji w górę warto rozważyć do zakupu instrumentu finansowego, gdyż minimalny zasięg dalszego wzrostu kursu jest równy wysokości wzrostu kursu poprzedzającego ukształtowanie się formacji.

Moment wybicia z formacji w dół warto rozważyć do wyjścia z inwestycji, gdyż minimalny zasięg dalszego spadku kursu jest równy wysokości spadku kursu poprzedzającego ukształtowanie się formacji.To był rozdział: Analiza formacjiRozdział szósty. Analiza wskaźników.W tym rozdziale dowiesz się, czym jest analiza wskaźników. Poznasz również przykładowe wskaźniki, którymi możesz posługiwać się przy analizie wykresu.Na czym więc polega analiza wskaźników?Wskaźniki konstruowane są na podstawie historycznych notowań, dzięki czemu uwzględniają dotychczasowy trend. Mogą wskazywać, kiedy może nastąpić odwrócenie trendu, i wyznaczać optymalne momenty do zakupu i sprzedaży instrumentów finansowych.Wskaźniki sprawdzają się najlepiej przy średnio- i długoterminowych wyraźnych trendach. Wadą większości wskaźników jest niska sprawdzalność przy trendach bocznych oraz pokazywanie sygnałów z niewielkim opóźnieniem.Dokonując analizy wykresu, możesz posłużyć się na przykład następującymi wskaźnikami:

• średnie ruchome,• MACD,• RSI,• wstęga Bollingera.

em a ce deer es ibolingera

Samodzielne wyznaczenie wskaźników jest trudne. Wykorzystuje się do tego programy służące do obserwacji notowań giełdowych lub bardziej zaawansowane programy do analizy technicznej. Jako inwestor powinieneś jednak umieć takie wskaźniki samodzielnie interpretować.Przyjrzyjmy się bliżej poszczególnym wskaźnikom.Średnie ruchome są jednym z najczęściej wykorzystywanych wskaźników analizy technicznej. Kolejne wartości wskaźnika wyliczane są jako średnia z określonej liczby ostatnich kursów historycznych (np. średnia z 5 ostatnich kursów). Średnie ruchome umożliwiają śledzenie i wyznaczanie właściwego trendu na podstawie dotychczasowych notowań. Stanowią również podstawę budowy wielu innych wskaźników analizy technicznej.

na przykład

pięciu

Jako inwestor możesz określić parametry średnich, które będą najbardziej odpowiadać Twoim potrzebom. Pod względem długości wyróżniamy na przykład następujące średnie:• średnie długoterminowe (średnie obejmujące np. ostatnie 200 kursów),• średnie średnioterminowe (średnie obejmujące np. ostatnie 100 kursów),

na przykładdwieście

sto

• średnie krótkoterminowe (średnie obejmujące np. ostatnie pięć, trzynaście, piętnaście kursów).Średnie długoterminowe obrazują trendy długoterminowe. Sygnały kupna (czyli potencjalne momenty do zakupu instrumentu finansowego, wyznaczone na podstawie analizy) lub sygnały sprzedaży (najlepsze momenty do sprzedaży instrumentu finansowego, wyznaczone na podstawie analizy), generowane przez te średnie mogą być podstawą inwestycji długoterminowych. Średnie o krótszym zasięgu będą natomiast bardziej zmienne, gdyż odzwierciedlają trendy krótkoterminowe. Na ich podstawie można podjąć decyzję o inwestycji krótkoterminowej.Średnie ruchome mogą pozwolić Ci na wyznaczenie sygnałów kupna i sprzedaży w trendzie krótko-, średnio- lub długoterminowym.Jeżeli kurs znajduje się poniżej średniej ruchomej i średnia ta spada, to na rynku jest trend spadkowy. Sygnał kupna powstaje, gdy kurs przecina średnią ruchomą od dołu.Jeżeli kurs znajduje się powyżej średniej ruchomej i średnia ta rośnie, to na rynku jest trend wzrostowy. Sygnał sprzedaży powstaje, gdy kurs przecina średnią ruchomą od góry.Jak myślisz, czy możesz wykorzystać kilka średnich ruchomych jednocześnie?Tak, możesz. Sygnały uzyskane przy pomocy kilku średnich będą silniejsze, co oznacza, że prawdopodobieństwo zachowania się kursu zgodnie z wynikającymi z analizy sygnałami będzie większe.Sygnał kupna wystąpi w momencie, gdy średnia o mniejszej długości, na przykład piętnaście sesji (tzw. średnia szybka), przetnie od dołu średnią o większej długości, na przykład czterdzieści pięć sesji (tzw. średnia wolniejsza). Jeśli przy przecięciu obie średnie będą rosły, a kurs będzie ponad punktem przecięcia średnich, wówczas sygnał kupna będzie silniejszy.

tak zwana

Sygnał sprzedaży wystąpi w momencie, gdy średnia o mniejszej długości przetnie od góry średnią o większej długości. Jeśli przy przecięciu obie średnie będą spadały, a kurs będzie poniżej punktu przecięcia średnich, wówczas sygnał sprzedaży będzie silniejszy.Teraz zastanówmy się, w jaki sposób możesz interpretować wskaźnik MACD.

em a ce de

MACD to wskaźnik opierający się na analizie zbieżności i rozbieżności średnich ruchomych. Jedna z nich to linia MACD (tzw. linia szybka) wyznaczana jako różnica między dwiema średnimi ruchomymi o określonej długości. Druga to linia sygnalna (tzw. linia sygnału) wyznaczana jako średnia ruchoma linii MACD. Sygnały kupna i sprzedaży pojawiają się po przecięciu przez linię

em a ce de

tak zwana

MACD linii sygnalnej.Przebicie przez linię MACD linii sygnalnej od dołu to sygnał kupna.

em a ce de

Przebicie przez linię MACD linii sygnalnej od góry to sygnał sprzedaży.

em a ce de

Czym w takim razie jest wskaźnik RSI (wskaźnik siły relatywnej)?

er es i

Otóż wskaźnik RSI porównuje obecne zachowanie kursu z jego zachowaniem w przeszłości. Wyznacza w ten sposób stany wykupienia i wyprzedania instrumentu finansowego. Może on osiągać wartości od zera do stu.

er es i

Wartość wskaźnika na poziomie stu oznacza większe prawdopodobieństwo odwrócenia trendu na spadkowy.Wartość wskaźnika na poziomie zera oznacza większe prawdopodobieństwo odwrócenia trendu na wzrostowy.Wysoka wartość wskaźnika (ponad 70) oznacza, że rynek jest wykupiony i nie należy wówczas kupować akcji.

siedemdziesiąt

Niska wartość wskaźnika (poniżej 30) oznacza, że rynek jest wyprzedany i nie należy wtedy sprzedawać akcji.

trzydziestu

Na koniec posłuchaj, czym jest i jak odczytywać wstęgę Bollingera.

bolingera

Wstęga Bollingera to wskaźnik oparty na zmienności cen. Składa się z dwóch wstęg (górnej i dolnej) wyznaczonych w pewnej odległości od linii średniej ruchomej o określonej długości. Najczęściej wstęgi oddalone są o dwukrotność odchylenia standardowego od średniej ruchomej. Standardowa średnia ruchoma wykorzystywana do budowania wstęg obejmuje ostatnie 20 kursów.

bolingera

dwadzieściaWąska wstęga oznacza małą zmienność cen i niższe ryzyko inwestycyjne. Poprzedza zazwyczaj mocniejsze wybicie.Ruchy cen akcji powinny znajdować się wewnątrz wstęgi. Wyjście poza wstęgę powinno pociągać za sobą dalszy ruch, często jednak dochodzi do powrotu do wnętrza wstęgi.Im większa zmienność cen, tym szersza wstęga. Ryzyko inwestycyjne jest wtedy większe.Granice wstęgi stanowią linie wsparcia i oporu dla ruchu cen. Wiesz już, jak czytać wykresy i wspierać się analizą wskaźników. Pewnie zastanawiasz się, jak współczesna technologia wspiera inwestora w planowaniu inwestycji. Rozwój narzędzi analizy technicznej wiąże się ściśle z rozwojem technologii informatycznych. Początkowo analiza techniczna ograniczała się do prostych narzędzi (np. linie trendu), które można było wykreślić przy pomocy prostych programów komputerowych, a nawet za pomocą ołówka na kartce.

na przykład

Wraz z pojawianiem się nowocześniejszych programów komputerowych analiza techniczna rozwijała swoje możliwości i oferowała kolejne narzędzia (np.

zaawansowane wskaźniki techniczne). na przykładWykonanie analizy technicznej umożliwią Ci programy oferowane przez domy maklerskie w ramach prowadzonego rachunku inwestycyjnego (np. NOL3, Statica).

na przykład nol trzy, statika

Aby wykonać bardziej zaawansowaną analizę techniczną, warto jednak skorzystać ze specjalnych programów do analizy technicznej, takich jak na przykład Amibroker czy MetaStock.

amibrołkermeta stok

To był rozdział: Analiza wskaźnikówPrzypomnijmy najważniejsze informacje, które poznałeś podczas tego kursu.- Analiza techniczna pomoże Ci znaleźć odpowiedź na pytanie, kiedy zainwestować w akcje wybranej spółki.- Są trzy podstawowe rodzaje wykresów: liniowy, pozwalający sprawdzić kursy zamknięcia wybranych okresów, oraz słupkowy i „świece japońskie”, dzięki którym możesz dodatkowo dowiedzieć się, jak kurs zachowywał się w trakcie wybranego okresu.- Wykresy notowań przedstawiane są najczęściej w skali liniowej (odległość między jednostkami ceny jest równa) i logarytmicznej (odległości między jednostkami na osi pionowej wykresu odpowiadają procentowym zmianom ceny).- Trend to kierunek, w którym podążają ceny instrumentu finansowego. Jeśli ceny w dłuższym okresie spadają, mamy trend spadkowy (coraz niższe szczyty i dołki). Jeśli ceny w dłuższym okresie wzrastają, mamy trend wzrostowy (coraz wyższe szczyty i dołki). Jeśli ceny w dłuższym okresie podlegają wahaniom bez jednoznacznego kierunku, mamy trend horyzontalny (boczny).- Najpopularniejsze formacje zmiany trendu to: formacja głowy i ramion, odwrócona formacja głowy i ramion, podwójne szczyty i dna oraz formacja spodka. - Najpopularniejsze formacje kontynuacji trendu to: formacja flagi, formacja chorągiewki i klin.- Wskaźniki, którymi możesz posługiwać się, analizując wykres, to:• średnie ruchome,• MACD,• RSI,• wstęga Bollingera.

To były najważniejsze informacje, jakie poznałeś w tej części szkolenia.

em a ce de

er es ibolingera

Zakończyłeś dziewiąty kurs szkolenia z podstaw inwestowania na giełdzie.

Dziękuję za udział w kursie!