kunst, ouderen en gezondheid ms def€¦ · creatief ouder worden cretien van campen sociaal en...
TRANSCRIPT
a
Kunst, ouderen en gezondheid
Een nieuwe generatie ouderen(zorg), 28 november 2018
• Welkom, inleiding en programma
• Kennismaking
• Presentaties
• Marthe de Vet, Van Gogh Museum, Van Gogh Ontmoet
• Cretien van Campen, Sociaal Cultureel Planbureau
• Discussie/ vraaggesprek
• Afsluiting
Programma
Presentatie Marthe de Vet
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
November 2018
Van Gogh Ontmoet70-plus beleid Van Gogh Museum
Vergrijzing in Nederland
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
Van Gogh Ontmoet
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
Door Van Gogh bieden we ouderen betekenisgeving, bevorderen
sociale interactie en laten ze talenten (her)ontdekken.
• Outreach + 70+dagen
• Kwalitatief aanbod door kunstenaars-docenten
• Samenwerking partners zorg & welzijn
Samenwerking zorg & welzijn
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
VGM
Kwalitatief kunstaanbod
Thuis in talentontwikkeling en cultuureducatie.
Geeft een boost aan het activiteitenaanbod op locaties
(doorbreekt de sleur).
Kunst spreekt grote groep mensen aan o.a. vanwege beleving,
zingeving, herkenning (reminiscentie).
Maakt gebruik van diverse leerstijlen (ervaren, doen, leren).
Professionals met didactische kennis, kunde en een flinke dosis
passie.
Zorg & Welzijn
Toegang tot ouderen (vindplaatsen).
Actief in buurten en wijken (buurthuis, zorglocaties).
Professionals in begeleiden ouderen.
Beschikken over kennis doelgroep.
Beschikken over vrijwilligers (zorgen voor vervoer, veilige
omgeving
Beschikken over ruimtes voor activiteiten.
Partners
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
Doelgroep
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
70+
• Vit&Fitaal
• Kwetsbaar
thuiswonend
Ontdekkers
Herontdekkers
Nog actief in cultuur
Naar ouderen toe
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
• Workshops op locatie
• Kunstenaar-docent
• Methodieken die activeren:storytelling-dialoog-tactiel-maken
• Vraaggericht doorontwikkelen
Impact meting met UvA
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
Impactonderzoek: beleving workshop door ouderen
Bewijslast
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
Kunst en positieve gezondheid
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
Multidimensionaal effect
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
SOCIAAL MAATSCHAPPELIJKE PARTICIPATIE
• Deel uitmaken van een groep
• Aandacht ingebouwd in workshop
• Zet aan tot contact met anderen
• Onderlinge waardering
MENTALE FUNCTIES EN BELEVING
• Leerzaam
• Reminiscentie
• Doorbreekt de sleur
• Connectie met zelf, dierbaren, plaatsen
• Geeft samenhang, geeft veerkracht
• Diepgang /inspiratie nodig
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
Museumdagen 70-plus
Publieksonderzoek pilot museumdag 70-plus
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
“Het heeft me echt vreugde gebracht, en dat voel ik niet zo vaak meer...”(Vrouw, 89 jaar)
“Je staat met elkaar voor een kunstwerk, maakt een praatje, waardoor je
contact krijgt en je even minder eenzaam voelt.”
(Man, 76 jaar)
“Bingo, daar wordt zo weinig van jezelf verwacht. Hier kunnen we ook iets van leren.”
(Vrouw, 86 jaar)
Vragen?
Alle aanbod & publicaties
www.vangoghmuseum.nl/nl/organisatie/age-friendly-van-
gogh-museum
Verder praten?
Marthe de Vet, Hoofd Educatie&Interpretatie, Van Gogh Museum
Presentatie Van Gogh Museum / November 2018
Presentatie Cretien van Campen
Creatief ouder worden
Cretien van Campen
Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018
Voor gelukkigere ouderen
heeft de ouderenzorg
meer kunstenaars nodig
Gelukkig oud worden
(willen we allemaal)
... maar hoe doen we dat?
Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018
Gelukkig ben je niet alleen
kwaliteit van leven
&
kwaliteit van de samenleving
Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018
Kwaliteit van leven
• gezond ouder worden
• langer zelfstandig
• gelukkig ouder worden
40
50
60
70
80
90
100
20-30 30-40 40-50 50-60 60-70 70-80 80+
ervaren fysieke gezondheid ervaren mentale gezondheid
Gezond ouder worden
Langer zelfstandig
2008/’09 2015/’16
Gelukkig ouder worden
Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018
Wat is het ‘goede leven’ volgens ouderen zelf?
1. Unique - No life has ever been lived before and it won’t be lived again. This uniqueness is honoured, including life experience, strengths, culture and
spirituality
2. Being in control – I am in control of my life and I am my own boss and I make
my own decisions. My life is mine.
3. Optimistic –I have a sense of future and hope, of anticipation about tomorrow and of the things to do and goals to work towards
4. Belonging –It involves me having a variety of relationships with other people
and everyday roles and rhythms, routines, experiences and emotions that are part of everyday life at any age
5. Contribution and Engagement - To give and take and to enjoy the fullness of
life with interests and passions like sport, art music and faith
6. Healthy – I am as healthy as I can be.
Kwaliteit van de samenleving
• demografie
• diversiteit
• technologisering
• waarden en aspiraties
• uitdagingen
Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018
Toename van de 85-plussers
Bron: CBS
0
500.000
1.000.000
1.500.000
2.000.000
2.500.000
3.000.000
3.500.000
4.000.000
4.500.000
5.000.000
1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020* 2030* 2040* 2050* 2060*
65-74 jaar 75-84 jaar > 85 jaar
Meer diversiteit in levenslopen
Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018
Technologisering van het dagelijks leven
De tijden veranderen
Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018
Uitdagingen voor de samenleving
• Kwetsbaarheid
• Eenzaamheid
• Verlies van zin en
waardigheid
Wat hebben kunstenaars te bieden?
Kennissynthese in opdracht van ZonMw (op verzoek
van OCW en VWS)
1.Dragen kunstprojecten met ouderen bij aan hun
positieve gezondheid?
2.Wat gebeurt er in Nederland op dit gebied?
3.Waar zit toekomst in?
Kunst en Positieve GezondheidEen overzichtsstudie van culturele interventies
met mensen die langdurig zorg en ondersteuning ontvangen
Bevindingen kennissynthese
• ‘Passende bewijzen’ nodig voor effecten van kunst
• Snelle groei van culturele interventies in de praktijk
• Ouderenzorg en GGZ bieden meesteperspectief
Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018
Aanbevelingen
• Ontwikkel domeinoverstijgend beleid
• Vergroot bekendheid met culturele interventies
• Stel meer intermediairs en interne aanjagers aan
• Geef aandacht aan culturele interventies in kunst- en zorgopleidingen
• Investeer in onderzoek(smethoden) naar culturele interventies en maak werkzame elementen inzichtelijk
• Ontwerp criteria voor de werving en selectie van competente kunstenaars en uitvoerders
• Ontwikkel culturele interventies in co-creatie met deelnemers
• Geef kunst de ruimte
Hoe dragen kunstenaars bij aan de kwaliteit van leven van ouderen?
• Ontdekken van persoonlijke passies en emoties
• Sociale verbinding en menselijk contact
• Persoonlijke ontwikkeling en groei
• Fysieke en mentale fitheid
Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018
Hoe dragen kunstenaars bij aan de kwaliteit van de samenleving?
• Doorbreken van eenzaamheid
• Nieuwe rollen voor ouderen
• Creëren van sociale en
culturele gemeenschappen
Voor de nieuwe
generatie
ouderen(zorg) ....
• Vinden van passie en zin in het leven mét ouderen
• Zet kunstenaar voorop in de rij hulpverleners
Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018
Creatief ouder worden in een co-creatieve samenleving
Hoe zorgen we er gezamenlijk voor dat
kunst en cultuur vaker worden ingezet
in de zorg bij ouderen?
Discussie/ vraaggesprek
Kunst, ouderen en gezondheidEen nieuwe generatie ouderen(zorg), 28 november 2018
Kunst, ouderen en gezondheid
Een nieuwe generatie ouderen(zorg), 28 november 2018