krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności
DESCRIPTION
Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności. Proponowany zakres wsparcia osób z niepełnosprawnościami w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych 2014-2020 (EFS i EFRR). Rekomendacje Ministerstwa Pracy i P olityki Społecznej. Krzysztof Kosiński, Zastępca Dyrektora - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/1.jpg)
Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności.
Proponowany zakres wsparcia osób z niepełnosprawnościami w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych 2014-2020 (EFS i EFRR). Rekomendacje Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
Krzysztof Kosiński, Zastępca Dyrektora Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych
Warszawa, 29 października 2013 r.
![Page 2: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/2.jpg)
• Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2012, poz. 1169), która weszła do polskiego porządku prawnego w dniu 25 października 2012 r.,
• Europejska strategia w sprawie niepełnosprawności na lata 2010-2020 (ogłoszona w Komunikacie Komisji Europejskiej z dnia 15 listopada 2010 roku KOM(2010) 630 wersja ostateczna),
• Zalecenie Komitetu Ministrów nr Rec(2006)5 „Plan działań Rady Europy w celu promocji praw i pełnego uczestnictwa osób niepełnosprawnych w społeczeństwie: podnoszenie jakości życia osób niepełnosprawnych w Europie w latach 2006-2015” skierowane do państw członkowskich Rady Europy.
![Page 3: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/3.jpg)
We wszystkich tych dokumentach podkreślana jest konieczność:
• eliminowania dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność,
• kierowania się zasadą respektowania odmienności osób niepełnosprawnych,
• zapewniania osobom niepełnosprawnym dostępności, zwłaszcza przy zastosowaniu uniwersalnego projektowania,
• stosowania racjonalnych usprawnień dla osób niepełnosprawnych.
![Page 4: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/4.jpg)
„Dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność” oznacza jakiekolwiek różnicowanie, wykluczanie lub ograniczanie ze względu na niepełnosprawność, którego celem lub skutkiem jest naruszenie lub zniweczenie uznania, korzystania z lub wykonywania wszelkich praw człowieka i podstawowych wolności w dziedzinie polityki, gospodarki, społecznej, kulturalnej, obywatelskiej lub w jakiejkolwiek innej, na zasadzie równości z innymi osobami. Obejmuje to wszelkie przejawy dyskryminacji, w tym odmowę racjonalnego usprawnienia. (zgodnie z art. 2 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych)
![Page 5: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/5.jpg)
„Respektowanie odmienności” osób niepełnosprawnych oznacza uznanie równego prawa osób niepełnosprawnych do życia w społeczeństwie oraz podejmowanie odpowiednich działań w celu uwzględniania ich szczególnych potrzeb dla zapewnienia pełnego włączenia i udziału w życiu społecznym.
![Page 6: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/6.jpg)
„Dostępność” oznacza, że osoby niepełnosprawne mają dostęp, na równych prawach z innymi, do środowiska fizycznego, transportu, technologii i systemów informacyjno-komunikacyjnych oraz towarów i usług. Dostępność jest warunkiem wstępnym prowadzenia przez osoby niepełnosprawne niezależnego życia i uczestniczenia w życiu społecznym i gospodarczym. Dostępność może być zapewniona przede wszystkim dzięki stosowaniu koncepcji uniwersalnego projektowania, a także poprzez usuwanie istniejących barier oraz stosowanie racjonalnych usprawnień dla osób niepełnosprawnych.
![Page 7: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/7.jpg)
„Uniwersalne projektowanie” oznacza projektowanie produktów, środowiska, programów i usług w taki sposób, by były użyteczne dla wszystkich, w możliwie największym stopniu, bez potrzeby adaptacji lub specjalistycznego projektowania.
„Uniwersalne projektowanie” nie wyklucza pomocy technicznych dla szczególnych grup osób niepełnosprawnych, jeżeli jest to potrzebne. (zgodnie z art. 2 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych).
![Page 8: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/8.jpg)
„Racjonalne usprawnienie” oznacza konieczne i odpowiednie zmiany i dostosowania, nie nakładające nieproporcjonalnego lub nadmiernego obciążenia, jeśli jest to potrzebne w konkretnym przypadku, w celu zapewnienia osobom niepełnosprawnym możliwości korzystania z wszelkich praw człowieka i podstawowych wolności oraz ich wykonywania na zasadzie równości z innymi osobami. (zgodnie z art. 2 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych)
![Page 9: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/9.jpg)
Uruchomienie funduszy europejskich objętych Umową Partnerstwa będzie
uzależnione od spełnienia wymogów warunkowości ex ante.
Warunek ogólny Niepełnosprawność dotyczy istnienia mechanizmu, który
zapewnia skuteczne wdrożenie i stosowanie Konwencji ONZ o prawach osób
niepełnosprawnych.
![Page 10: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/10.jpg)
Europejska strategia w sprawie niepełnosprawności 2010-2020
Cel: zwiększenie możliwości osób niepełnosprawnych, tak aby mogły one
w pełni korzystać ze swoich praw i uczestniczyć w życiu społecznym oraz
w europejskiej gospodarce, zwłaszcza dzięki jednolitemu rynkowi.
Realizacja strategii wymaga odpowiednich instrumentów, m. in. wsparcia
finansowego. Wskazuje się na optymalizowanie wykorzystania instrumentów
finansowania UE na rzecz dostępności i niedyskryminacji oraz zwiększenie
widoczności możliwości finansowania związanych z niepełnosprawnością
w programach po 2013 r.
![Page 11: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/11.jpg)
Przy projektowaniu i realizowaniu polityki i programów wskazane jest
stosowanie podejścia włączającego problemy niepełnosprawności
we wszystkie obszary i działania (ang. „disability mainstreaming”).
![Page 12: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/12.jpg)
Należy podjąć wszelkie działania zmierzające do zagwarantowania równego
dostępu i przeciwdziałania dyskryminacji osób niepełnosprawnych w ramach
programów operacyjnych na lata 2014-2020.
Kwestie dotyczące niepełnosprawności powinny być uwzględniane w sposób
horyzontalny, tzn. potrzeby osób niepełnosprawnych powinny być
uwzględniane we wszystkich działaniach.
![Page 13: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/13.jpg)
Niezbędne jest zagwarantowanie dostępności dla osób niepełnosprawnych
produktów wytworzonych w ramach realizowanych projektów, jak i samych
projektów.
System realizacji projektów powinien zapewniać środki finansowe
na konieczne dostosowania.
![Page 14: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/14.jpg)
Należy mieć na uwadze, że poczynione inwestycje (np. cel tematyczny 2 Zwiększenie
dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno-
komunikacyjnych; cel tematyczny 7 Promowanie zrównoważonego transportu i
usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur
sieciowych) powinny spełniać wymogi związane z dostępnością dla osób
niepełnosprawnych.
Konieczne jest również zapewnienie, jako warunku, równego dostępu osób
niepełnosprawnych do oferowanego wsparcia oraz zapewnienie niezbędnych
dostosowań do potrzeb osób niepełnosprawnych w ramach realizowanych
ze środków UE inicjatyw.
![Page 15: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/15.jpg)
Konieczne jest zagwarantowanie na poziomie regionalnym uwzględnienia specyficznych potrzeb osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, tak by wszystkie osoby niepełnosprawne mogły skorzystać z oferowanego wsparcia.
Wsparcie powinno być kierowane przede wszystkim do osób, które doświadczają największych ograniczeń w funkcjonowaniu w życiu społecznym i zawodowym, tj. głównie osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym i znacznym.
Do grup znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy należy zaliczyć osoby niepełnosprawne, w tym osoby, które w ramach PO KL były wspierane na poziomie centralnym, tj. osoby niepełnosprawne z rzadko występującymi niepełnosprawnościami oraz niepełnosprawnościami sprzężonymi.
![Page 16: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/16.jpg)
Niezbędne jest przygotowanie wsparcia w postaci kompleksowych
programów i przedsięwzięć z zakresu aktywizacji zawodowej i społecznej,
umożliwiających realizację bardziej wszechstronnych i pogłębionych działań
na rzecz osób niepełnosprawnych.
Wsparcie powinno być zindywidualizowane, dostosowane do potrzeb
i możliwości danej osoby.
Konkretna pomoc ma szansę dotrzeć do grup będących w szczególnej sytuacji
na rynku pracy, w tym przypadku do osób niepełnosprawnych i daje im szansę
na szybszą i skuteczną aktywizację społeczno-zawodową.
![Page 17: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/17.jpg)
Konieczne jest również objęcie wsparciem otoczenia osób niepełnosprawnych
(rodziny, opiekunów, nauczycieli, doradców, terapeutów), które odgrywa
kluczową rolę w motywowaniu osób niepełnosprawnych do przezwyciężania
trudności i podejmowania wyzwań związanych z pracą i życiem społecznym.
![Page 18: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/18.jpg)
W świetle raportu „Polska 2030. Wyzwania rozwojowe”, przygotowanego
przez Zespół Doradców Strategicznych Prezesa Rady Ministrów RP, kluczowe
wyzwania w obszarze wsparcia osób niepełnosprawnych stanowią:
podmiotowe podejście do osób niepełnosprawnych, stworzenie warunków
sprzyjających realizacji zawodowej osób niepełnosprawnych, zwiększenie
poziomu zatrudnienia osób niepełnosprawnych, usamodzielnienie
ekonomiczne osób niepełnosprawnych.
![Page 19: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/19.jpg)
Niekorzystna sytuacja osób niepełnosprawnych na rynku pracy wyraża się
niskim poziomem aktywności zawodowej i wysokim bezrobociem. Duży
wpływ ma na to struktura populacji osób niepełnosprawnych według wieku,
a przede wszystkim, wykształcenia i poziomu ich kwalifikacji zawodowych.
Fundusze europejskie dają możliwości rozwiązania ważnych ze społecznego
punktu widzenia problemów, takich jak m. in. bezrobocie czy wykluczenie
społeczne osób niepełnosprawnych.
![Page 20: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/20.jpg)
Powinny zostać podjęte wszelkie starania zmierzające do zmniejszenia barier
w dostępie do kształcenia, co będzie przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu
tych osób, dla których edukacja stanowi szansę na czynny udział w życiu
społecznym i gospodarczym. Taką grupę stanowią osoby niepełnosprawne,
dla których możliwość kształcenia jest elementem wspomagającym proces
rehabilitacji.
Wyposażenie osób niepełnosprawnych w możliwie największą wiedzę
i kompetencje jest kluczowe dla zwiększenia ich szans na rynku pracy.
![Page 21: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/21.jpg)
Najskuteczniejszą formą rehabilitacji osób niepełnosprawnych jest praca.
W ramach podejmowanych działań należy uwzględnić każdą sytuację na rynku
pracy, w której osoby niepełnosprawne mogą wymagać wsparcia.
Wsparcie powinno obejmować kwestię podjęcia i utrzymania zatrudnienia,
rozwoju zawodowego, powrotu na rynek pracy oraz przejścia
do zatrudnienia na otwartym rynku pracy.
![Page 22: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/22.jpg)
Konieczne jest podjęcie działań służących realizacji ogólnoeuropejskiej
tendencji dotyczącej deinstytucjonalizacji i tworzenia środowiskowych form
wsparcia.
Konieczność realizacji tego typu działań wynika m.in. z postanowień
Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.
W związku z powyższym należy stworzyć takie warunki, w których osoba
niepełnosprawna będzie mogła prowadzić w możliwie najpełniejszym zakresie
samodzielne i niezależne życie we własnym środowisku. Wymaga to m.in.
zapewnienia usług opiekuńczych w sposób stabilny i ciągły.
![Page 23: Krajowe i europejskie prawo i polityki w zakresie niepełnosprawności](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022033100/5681578e550346895dc520f7/html5/thumbnails/23.jpg)
Wsparcie osób niepełnosprawnych jako grupy doświadczającej szczególnych
trudności na rynku pracy i w innych dziedzinach życia społecznego oraz
tworzenie warunków dla pełnego udziału osób niepełnosprawnych w życiu
społeczno-gospodarczym pozostaje jednym z istotnych obszarów interwencji
środków Unii Europejskiej.