kodi i etikes 2013
TRANSCRIPT
-
7/24/2019 Kodi i Etikes 2013
1/5
KODI I ETIKS S MSUESIT N
ARSIMIN PARAUNIVERSITAR PUBLIK DHE PRIVAT
1. HYRJE
Mjedisi arsimor, n harmoni me at komunitar, mund t jen faktor mbshtets dhe motivuest t nxnit vetm nse kan n themel vlerat e parimet, t cilat ato synojn dhe prpiqen tirrnjosin.
Kto vlera e parime gjenden t shprehura qart n Kushtetutn e hqipris, n legjislacionin pr arsimin, n dokumentet ba! n t cilat sht formuluar politika e arsimit, si" #igji pr
arsimin parauniveristar, korni!a kurrikulare, strategjia e arsimit parauniversitar e t gjithadokumentet kurrikulare.
Kto vlera e parime duhet t qndrojn n themel t funksionimit t procesit arsimor dhe tgjith mjedisit shkollor e komunitar q e mundson kt proces.
$arimet q drejtojn procesin e arsimimit ba!ohen n vlera universale q jan garanci pr rrugn n t ciln duhet t !hvillohet arsimi, t tilla si" drejtsia, paansia, mosdiskriminimi,trajtimi i barabart, dinjiteti etj
Kodi i etiks sht hartuar pr t ndihmuar q msuesi t marr vendimet e duhura n rastet e
dilemave etike me t cilat ai prballet gjat ushtrimit t profesionit t tij dhe si agjent i veprimitkomunitar.
Kodi i etiks s msuesit ofron modelin e sjelljes q shoqria vlerson dhe krkon si tnevojshm n mnyr q shkolla t mund t reali!oj misionin e saj shoqror, pr nj shoqridemokratike.
2. PARIMET THEMELEORE
$arimet ba! mbi t cilat hartohet kodi i etiks s msuesit jan"
%. $arimi i prkush !"! #$%& #'#s! , mbi ba!n e t cilit prcaktohen sjelljet q pritennga msuesi n lidhje me procesin e t nxnit.&. $arimi ! prkush !"! #$%& pr()*s!(#! +mbi ba!n e t cilit prcaktohen sjelljet q priten
nga msuesi pr prsosjen e cilsive t tij personale n funksion t t nxnit dhe t"&*$!s! %rs!"(r q e mbshtet at n t gjitha drejtimet.
'. $arimi i prkush !"! #$%& k("u#! * ! pr krijimin e nj mjedisi m motivues pr arsimin .
-
7/24/2019 Kodi i Etikes 2013
2/5
Msuesi merr prgjegjsin ti prkushtohet nxnsit dhe profesionit dhe komunitetit, t jetmishrim i standardeve m t larta etike dhe model i sjelljes, q buron prej tyre.
,. -LLIMI
(llimi i kodit t etiks s msuesit sht"- t ndihmoj msuesin dhe punonjsit e tjer t arsimit pr t njohur, pr t kuptuar dhe pr
t !batuar standardet etike t nevojshme pr reali!imin e misionit t arsimit dhe pr tmarr vendime n kuadrin e reali!imit t ktij misioni)
- t ndihmoj msuesin dhe punonjsit e tjer t arsimit n krijimin e nj mjedisi motivues pr t nxnit)
- t ndihmoj organet vendimmarrse, ne nivel qendror, vendor e komunitar, n hartimin e politikave dhe t veprimtarive q krijojn mjedise motivuese t nxni)
-t unifikoj standardet etike n fushn e arsimit n nivel kombtar.
- t nxis msuesit n krijimin e nj mjedisi motivues pr komunitetin.
. /USHA E VEPRIMIT
Kodi i etiks sht i !batueshm n t gjitha rastet e trajtimit t dilemave etike me t cilat prballet msuesi dhe punonjsi i arsimit. i i till, ai sht i !batueshm"
* pr msuesin q ushtron profesionin me koh t plot ose t pjesshme n institucionet publike ose private t sistemit arsimor parauniversitar t krijuara sipas legjislacionitshqiptar)
* pr personelin drejtues e ndihms t institucioneve publike ose private t sistemit arsimor parauniversitar)
* pr punonjsit e Ministris s +rsimit dhe hkencs dhe institucioneve t saj t varsis,n kuadr t reali!imit t misionit t tyre n fushn e arsimit.
$r qllimet e ktij kodi t etiks, termi msues- prfshin t gjith individt q prmenden n pikat %*' m sipr.
$arimet themelore t kodit t etiks s msuesit konkreti!ohen n nj sr sjelljesh etike q
lidhen me larmin e marrdhnieve q krijohen n fushn e arsimit.
K($! ! * !ks #uk "*rr prs!pr r%& (& 0$( rr* h%# "u#$sh"* # ! # "su*s!pr3% * # "&*$!s* %rs!"(r*. A! s4#(# ()r(& s %#$%r$* * !k* 3%5 6 "u#$ pr$(r*# #7% "su*s! # rr* h%#% ku "u#$ #$($h* .
2
-
7/24/2019 Kodi i Etikes 2013
3/5
PJESA E PAR8
PRKUSHTIMI NDAJ N9NSIT DHE PRO:ESIT T T N9NIT
hkolla dhe profesioni i msuesit krkojn q msuesi, n vendimmarrjet e tij profesionale n
ushtrimin e profesionit, t ket prparsi cilsin e t nxnit, mirqnien dhe sigurin enxnsit.
batimi i sjelljeve q burojn nga parimet e mposhtme krijon modelin e msuesit q vlersonsi parsor interesin m t mir t nxnsit dhe t t nxnit t tij.
1. Msu*s! ! prkush (h* 7&! h #'#s;* #& (& $h* ush6*# p( *# !% !# 64 * %r+sh(6r(r+ !# * *k u% + *"( !(#% $h* )!5!k 4r*.
%.% Msuesi beson n suksesin e /do nxnsi dhe siguron kushtet e t nxnit pr t gjith.%.& Msuesi nxit dhe motivon t gjith nxnsit pr !hvillimin e plot t potencialit t tyre
intelektual, fi!ik, emocional, shoqror e qytetar.%.' Msuesi njeh, kupton parimet e vlersimit dhe i !baton ato saktsisht, n mnyr tndershme,
t paanshme e jo diskriminuese n praktikn e tij profesionale.%.0 Msuesi vlerson nxnsit n ba! t kritereve t pranuara t vlersimit dhe regjistron e
raporton rregullisht te t interesuarit 1nxnsit, prindrit, shkolln etj2 pr arritjet dhe progresin e tyre.
%.3 Msuesi prpiqet t ofroj m t mirn e mundshme profesionale pr nxnsit e tij dhe pranon kontributin e tyre n procesin e krijimit dhe t prvetsimit t njohurive.
%.4 Msuesi i ndihmon nxnsit t vlersojn identitetin e tyre, t msojn m shum rrethtrashgimis s tyre kulturore dhe t ushtrojn prgjegjsit e tyre qytetare dhe shoqrore.
%.5 Msuesi trajton t gjith nxnsit n mnyr t barabart dhe me respekt, n prputhje me
ligjin, me dinjitetin dhe vlerat e tyre t brendshme.%.6 Msuesi lufton sjelljet dhe praktikat e pandershme, korruptive e t paligjshme q bien
ndesh me kt kod dhe anga!hohet pr standarde t larta etike n marrdhnie menxnsit.
%.7 Msuesi sht model i sjelljes dhe i !gjidhjeve paqsore n marrdhniet me nxnsit dhet gjith t tjert.
%.%8. Msuesi njeh t gjitha format e mundshme t dhuns 1fi!ike, psikologjike etj2 ndajnxnsve, brenda dhe jasht mjedisit arsimor, dhe i shmang e i lufton ato s bashku menxnsit.
%.%%. Msuesi njeh, kupton dhe !baton parimet e prgjithshme t Konvents s t drejtave tfmijs, n mnyr t ve/ant, parimin e interesit parsor t fmijs dhe at t trajtimit t
barabart t tij.%.%&. Msuesi trajton me respekt dhe mirbesim /do informacion personal dhe t ndjeshm
pr nxnsin dhe nuk e bn at publik, nse nj gj e till nuk i krkohet nga ligji.%.%'. Msuesi sht i vetdijshm pr kufijt e tij profesional n marrdhniet me nxnsit
dhe respekton ato n mjedisin arsimor.
3
-
7/24/2019 Kodi i Etikes 2013
4/5
PJESA E DYT8
PRKUSHTIMI NDAJ PRO/ESIONIT+ NJ MJEDISI MBSHTETS DHEBASHKPUNUES T N9NI.
2. Msu*s! ! prkush (h* 5h;! !"! $h* ;* 5h;! !"! pr()*s!(#% # "#4r 6 5h;! (& pr%k !k# * "s!"$h#!*s.
&.% Msuesi pranon, respekton dhe !baton parimin e partneritetit msues*nxns n procesin et nxnit.
&.& Msuesi reflekton va!hdimisht pr procesin e msimdhnies, anga!hohet n mnyrsistematike n vet!hvillimin profesional dhe merr pjes aktive n procesin e krkimitshkencor n shrbim t ruajtjes dhe prmirsimit t praktiks s msimdhnies.
&.' Msuesi nxit dhe mbshtet kolegt e tij pr arritjen, ruajtjen dhe !hvillimin e standardeve tlarta n arsim.
&.0 Msuesi merr pjes n vendime q kan t bjn me kurrikuln, msimdhnien e vlersimin
dhe ndan me drejtuesit prgjegjsit e tij pr drejtimin e shkolls.&.3 Msuesi bashkpunon me komunitetin pr pasurimin e mjedisit t shkolls dhe t burimeven shrbim t t nxnit.
&.4 Msuesi respekton kolegt e tij t rinj dhe ata me m pak prvoj, si dhe parimin, se tgjith kan t drejt t japin msim e t nxn n nj mjedis motivues, mbshtets e
profesional.&.5 Msuesi mbshtet dhe merr pjes n prgatitjen dhe n trajnimin e msuesve t rinj, si dhe
n !hvillimin profesional t gjith stafit.
PJESA E TRET8
PRKUSHTIMI NDAJ KOMUNITETIT.
Msu*s! ! prkush (h* k("u#! * ! pr krijimin e nj mjedisi m motivues pr arsimin.
'.% Msuesi jeton n komunitet dhe pr t) +i ka n qendr t interesit t tij kthimin eshkolls, gjithnj e m shum, n qendr komunitare.
'.& Msuesi bashkpunon me prindrit dhe antar t tjer t komunitetit jo vetm pr t prmirsuar cilsin e msimdhnies e t nxnit, por edhe pr t !gjeruar gamn eshrbimeve edukative q shkolla mund t ofroj n komunitet.
'.' Msuesi pranon q trashgimia gjuhsore dhe kulturore, familja dhe komuniteti modelojnmarrdhniet e shkolls me komunitetin.
'.0 Msuesi informon rregullisht komunitetin pr punn dhe arritjet si dhe pr nevojat dhe/shtjet n interes t prbashkt.
4
-
7/24/2019 Kodi i Etikes 2013
5/5
UDH