kİmyasallarin gÜvenlİ kullanimina İlİŞkİn Çevre ve ... · kuruluşunda sınav ve belge -...
TRANSCRIPT
KİMYASALLARIN GÜVENLİ KULLANIMINA İLİŞKİN ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞINCA YÜRÜTÜLEN MEVZUAT ÇALIŞMALARI
EYLEM ÖZLEM NALBANTOĞLU
Çevre ve Şehircilik Uzmanı, Kimya Yük. Müh.Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüKimyasallar Yönetimi Dairesi Başkanlığı
10 NİSAN 2019
İÇERİK
• Kimyasalların Yönetimi
• Yasal Düzenlemeler
• ÇŞB Çalışmaları
Kimyasalların Yönetimi
DDT - Renksiz ve kokusuz bir kimyasal madde - 1874 ilk sentez
Yaygın kullanım 1939 - böcek öldürücü etkisi - İsviçreli kimyager Paul HermannMüller - İkinci Dünya Savaşı’nda sıtma ve tifüsün önlenmesine katkısından dolayı 1948 Nobel Ödülü
50’li yıllarda tarımsal üretimin hızlı artışıyla zararlı mücadelesinde altın çağı
1962 Sessiz Bahar’la birlikte sadece böceklere değil tüm canlılara zarar verdiği gerçeğinin fark edilmesi – ÇEVRE tartışmalarının başlıyor
1968’de Macaristan’da, 1972’de ABD ve Almanya’da, 1984’te İngiltere’de, 1987’de Türkiye’de yasak!
1970 Amerika Çevre Koruma Ajansı (EPA), 1972 BM Çevre Programı (UNEP), 1978 Türkiye Çevre Vakfı, 1991 Çevre Bakanlığı
Çevre Bilinci ve Kimyasallar
1984 Hindistan/Bhopal faciası – tarım ilacı fabrikası – 1985 Amerikan Kimya Mühendisleri Enstitüsü Kimyasal Proses Güvenliği Merkezi
Kimyasallar Her Yerde !
GBF
Kimyasalların Yönetimi ve Proses EmniyetiKimyasallar hakkında güçlü bir zararlılık iletişimi ve güvenli kullanım
Kimyasalların zararlı özelliklerinden kaynaklanan• sağlık sorunlarının ve çevre kirliliğinin• bu sorunların giderilmesi için gereken maliyetlerinazalması
Kimyasallardan kaynaklanan kazaların en aza indirilmesi
Kimyasalların
Güvenli
Kullanımı
Kayıt - Envanter
Önceliklendirme
Zararlılık / Risk İletişimi
Güvenlik Bilgi Formu ve Etiket
Kimyasal Güvenlik Raporu
Sınıflandırma
Kısıtlama
İzin
Kimyasalların Yönetimi
“alevlenir”
Kimyasalların Sınıflandırılması ve Etiketlenmesinde Küresel Uyumlaştırılmış Sistem
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals
• Maddelerin ve karışımların insan sağlığı, çevresel ve fiziksel zararlılık özelliklerine göre sınıflandırılmasında küresel uyum kriterlerinin belirlenmesi
• Etiket ve Güvenlik Bilgi Formları ile küresel uyumlaştırılmış iletişimin sağlanması
2003
Zararlılık Sınıfları
Fiziksel Zararlar İnsan Sağlığına Yönelik Zararlar Çevreye Yönelik Zararlar1 Patlayıcı Akut toksisite Sucul ortam için zararlı
2 Alevlenir gaz Cilt aşınması/tahrişi Ozon tabakası için zararlı
3 Alevlenir aerosol Ciddi göz hasarı/göz tahrişi
4 Oksitleyici gaz Solunum/cilt hassaslaştırma
5 Basınç altındaki gazlar Eşey hücre mutajenitesi
6 Alevlenir sıvı Kanserojenite
7 Alevlenir katı Üreme Sistemi Toksisitesi
8 Kendiliğinden tepkimeye giren madde veya
karışım
Belirli Hedef Organ Toksisitesi – Tek/Tekrarlı
maruz kalma
9 Piroforik sıvı Aspirasyon zararı
10 Piroforik katı
11 Kendiliğinden ısınan madde veya karışım
12 Suyla teması halinde alevlenir gaz çıkaran
madde veya karışım
13 Oksitleyici sıvı
14 Oksitleyici katı
15 Organik peroksit
16 Metaller için aşındırıcı madde veya karışım
Etiket
Yasal Düzenlemeler
Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik (SEA Yönetmeliği) – RG: 11.12.2013 – 28848
Zararlı Maddeler ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Hakkında Yönetmelik (GBF Yönetmeliği) - R.G: 13.12.2014 - 29204
Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik (KKDİK Yönetmeliği) – R.G. 23.06.2017 - 30105
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çalışmamaları
Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik
Patlayıcı
-Kanserojen
-Üreme Sistemine Toksik
Sucul çevreye zararlı
fiziksel , insan sağlığına ilişkin ve çevresel zararlılıklarına göre sınıflandırılır.
kimyasalın kimliği, zararlılık bilgileri ve önlem ifadelerini içerecek şekilde etiketlenir.
Kimyasallar;
kimyasalın dışarı sızmayacağı şekilde sağlam ve dayanıklı olarak ambalajlanır.
Zararlı olarak sınıflandırılan maddelerin bildirimi Kimyasal Kayıt Sistemine yapılır
Sınıflandırma ve Etiketleme Envanteri
İmalatcı/İthalatcı Adı, iletişim bilgileri
Temas kişisi
Üretim yerinin adresi
Maddenin kimliği
Maddenin sınıflandırması
Özel konsantrasyon sınır değerleri/M-katsayıları
Zararlılık işaretleri, uyarı kelimeleri, zararlılık ifadeleri, ilave zararlılık ifadesi
2013 yılından beri yaklaşık 36.000 S&E Bildirimi alınmıştır
Güvenlik bilgi formları – Belgeli kişilerce hazırlanır GBF
Bildirim Sistemi üzerinden Bakanlığa iletilir
1. Maddenin/Karışımın ve şirketin/dağıtıcının kimliği
2. Zararlılık tanımlanması
3. Bileşimi/İçindekiler hakkında bilgi
4. İlk yardım önlemleri
5. Yangınla mücadele önlemleri
6. Kaza sonucu yayılmaya karşı önlemler
7. Elleçleme ve depolama
8. Maruz kalma kontrolleri/kişisel korunma
9. Fiziksel ve kimyasal özellikler
10. Kararlılık ve tepkime
11. Toksikolojik bilgiler
12. Ekolojik bilgiler
13. Bertaraf etme bilgileri
14. Taşımacılık bilgisi
15. Mevzuat bilgisi
16. Diğer bilgiler
Zararlı Maddeler ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Hakkında Yönetmelik
KAYIT
Zararlı olsun olmasın tüm maddeler için geçerli
Yılda 1 ton ve üzeri piyasaya arz edilen
Başlangıç tarihi - 01.01.2021
Kimyasal Kayıt Sistemi (KKS)
Teknik dosya – Ek-6
Güvenlik Bilgi Formu – Ek-2
Kimyasal Güvenlik Raporu – Ek-1
Tonaja göre fiziko-kimyasal, toksikolojik, eko-toksikolojik bilgiler Ek-7,8,9,10
Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik
MADDE DEĞERLENDİRME VE KİMYASAL GÜVENLİK RAPORU HAZIRLAMA
BÖLÜM A
1. Risk yönetimi önlemlerinin özeti
2. Risk yönetimi önlemlerinin uygulandığına ilişkin beyan
3. Risk yönetimi önlemlerinin iletildiğine ilişkin beyan
BÖLÜM B
1. Madde ve fizikokimyasal özelliklerinin tanımı
2. İmalat ve kullanımları
3. Sınıflandırma ve etiketleme
4. Çevresel davranış özellikleri
5. İnsan sağlığı zararlılık değerlendirmesi
6. Fizikokimyasal özelliklerin insan sağlığı zararlılık değerlendirmesi
7. Çevresel zararlılık değerlendirmesi
8. PBT ve vPvB değerlendirmesi
9. Maruz kalma değerlendirmesi
10. Risk karakterizasyonu
Kimyasal Güvenlik Değerlendirmesi
KİMYASAL DEĞERLENDİRME UZMANI
• Eğitim Kuruluşu – Bakanlık onayı
• Belgelendirme Kuruluşu – Bakanlık onayı + TÜRKAK tarafından akreditasyon
• Eğitim verecek kişiler – Ek-18 Bölüm 4. bölümdeki şartlar
• Kimyasal Değerlendirme Uzmanı – Eğitim Kuruluşundan eğitim, Belgelendirme Kuruluşunda sınav ve belge - Belge geçerlilik 5 yıl
Kimyasalların Yönetimi
Mevzuat (SEA, KKDİK, Tehlikeli Malların Taşınması,
Depolanması, İş Sağlığı ve Güvenliği)
Madde ve karışımların fiziko- kimyasal, toksikolojik,
ekotoksikolojik özelliklere göre sınıflandırılması
İnsan sağlığı risk değerlendirmesi
Çevresel risk değerlendirmesi
Maruz kalma senaryoları
Kimyasal Güvenlik Değerlendirmesi (KGD), Kimyasal Güvenlik
Raporu(KGR)
Güvenlik bilgi formu hazırlanması için gereklilikler
Kimyasalların yönetimi alanında deneyim
kimyasalların envanteri ve kontrolü, güvenlik bilgi formu hazırlanması, maddelerin ve karışımların
sınıflandırılması, kimyasalların kaydı, değerlendirilmesi, izni ve kısıtlanması
KISITLAMA
Ek-17’de kısıtlanmış olan 58 madde, kısıtlama koşullarına aykırı olarak imal edilemez,
piyasaya arz edilemez veya kullanılamaz
İZİN (2024)
İmalatçı, ithalatçı ya da alt kullanıcı izin listesinde yer alan bir maddeyi
Yönetmelikte belirtilen koşullar haricinde piyasaya arz edemez veya kendisi
kullanamaz
İzinli maddeyi kullanan alt kullanıcılar, maddeyi ilk tedarik etmelerinden
itibaren 90 gün içinde Bakanlığa bildirimde bulunur
HAMMADDE / PROSES DEĞİŞİKLİĞİ
İkame maddelerin araştırılması / geliştirilmesi Sürdürülebilir üretim ve tüketim için yenilikçi
yöntemlere geçilmesi
http://kimyasallar.csb.gov.tr/
Mevzuat
Rehberler
Sıkça sorulan sorular
Soru formu
İLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER