klimaatinstallatie gemeentehuis moerdijk: achtergronden en ... mei...2 klimaatinstallatie...
TRANSCRIPT
1
Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk:
achtergronden en verbeteringen
29 september 2011Linda Deutz & Jaap de Knegt
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk2
• Aanleiding van het onderzoek
• Het gebouw: kenmerken en installaties
• Functionele inspectie & bevindingen
• Plan van Aanpak: Quick Wins - maatregelen en
resultaten
• Plan van Aanpak: Verbeterslag
• Vragen
Onderwerpen van deze presentatie
3
Aanleiding van het onderzoek
• Klachten over binnenmilieu:
• Droge, bedompte lucht
• Temperatuurverschillen binnen ruimte / gebouw
• Gebruikers met oog- en hoofdpijnklachten
• Te koud of te warm
• Vergunning warmte- en koudeopslag komt in gevaar
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
4
Kenmerken van het gebouw
Bouwkundig & gebruik
• Bouwjaar 1999
• 6 bouwlagen (incl. kelder), BVO ca. 11.800 m2
• Ramen: zonwerend glas, lichtwering, te openen
• Begane grond: o.a. publieksruimten, restaurant
• Verdiepingen: vergaderruimten,
kantoorvertrekken en kantoortuinen
• ca. 250 gebruikers (excl. bezoekers)
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
5
Installaties in het gebouw - ventilatie
Twee luchtbehandelingssystemen
• Eén in kelder voor kantoren, zalen en restaurant
• Eén op 2e verdieping voor kantoren en atrium
• Voor: verwarmen, koelen en bevochtigen ventilatielucht
• Repro: apart
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
6
Installaties in het gebouw - ventilatie
Ventilatieprincipe
• Vaste inblaastemperatuur
• ‘Verdringend’
• Voldoende voor leeflucht
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
7
Installaties in het gebouw - verwarming
Verwarmingsprincipe
• Atrium: vloerverwarming
• Zalen, restaurant: luchtverwarming
• Kantoren 2e verdieping: ventilatieconvectoren
(fancoilunits)
• Kantoren, vergaderruimten: verwarmingsplafonds
Meeste kantoorruimten en –tuinen: bediening d.m.v.
thermostaatkraan per stramien (1,80 meter)
Enkele kantoorvertrekken (o.a. B&W): 1 opnemer
voor verwarmen òf koelen29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
8
Installaties in het gebouw - koeling
Koelprincipe
• Verdeling systemen vergelijkbaar met verwarming
(atrium geen vloerkoeling)
Meeste kantoorruimten en –tuinen:
• Zeer grote zone, instelbaar met opnemer
(geregeld)
• Grote zone langs gevel centraal aangestuurd
(ongeregeld)
Enkele kantoorvertrekken (o.a. B&W): 1 opnemer
voor verwarmen òf koelen29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
9
Installaties in het gebouw – plafonds
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
10
Installaties in het gebouw - WKO
WKO = Warmte Koude Opslag
• Warme en koude bron in bodem bij gemeentehuis
• Warmte- en koude voor verwarming, koeling (ook
voor ventilatielucht)
buiten > 16°C buiten < 6°C
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
11
Installaties in het gebouw - GBS
GBS = Gebouw Beheer Systeem
• Centrale sturing en regeling van alle installatie-
onderdelen
• Bedrijfstijden, inblaastemperaturen,
aanvoertemperaturen koeling en verwarming,
regeling WKO enz.
• Inzicht via PC
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
12
Functionele inspectie
• Installaties voor ventilatie, koeling, verwarmen
enz. aanwezig +
• Klachten over binnenmilieu en mogelijk
problemen met vergunning WKO
• Vraagt om functionele inspectie (Quick Scan):
niet controleren of iets aanwezig is, maar
controleren of iets naar behoren functioneert. De
controle vindt plaats van opwekker tot afgifte
• Rondgang, gesprekken gebruikers en facilitaire
dienst, revisie, eigen (ontwerp)kennis
• Techniek, Beheer & Perceptie29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
13
Bevindingen Functionele inspectie (Quick Scan)
Algemeen:
• Gerealiseerde situatie wijkt af van oorspronkelijk
ontwerp als gevolg van bezuinigingen
• GBS verouderd, wordt niet meer door leverancier
ondersteund (bij defecten: moeilijk/geen
vervanging componenten mogelijk)
• Omschakeling seizoensbedrijf niet vloeiend
• Veel storingen (bevochtigingsinstallatie)
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
14
Bevindingen Functionele inspectie (Quick Scan)
Energieverspilling:
• Gelijktijdig verwarmen en koelen van
ventilatielucht: buitenlucht van 23°C -> 16°C -> 19°C
• Gelijktijdig verwarmen en koelen van plafonds
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
15
Bevindingen Functionele inspectie (Quick Scan)
Energieverspilling WKO:
• Aanzienlijk hogere waterverplaatsing voor WKO-
systeem (meer dan vergunning): door te hoge
energievraag, optimistische brontemperaturen, niet
gedocumenteerde wijzigingen in regelingen,
setpoints en stooklijnen
GBS:
• Veel afwijkingen setpoints, stooklijnen,
bedrijfstijden ten opzichte van ontwerp
• (ad hoc) pleister, geen duurzame oplossing
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
16
Bevindingen Functionele inspectie (Quick Scan)
Binnenklimaat (thermisch):
• Zonering niet afgestemd op gebruik en inrichting
(grote koelzones, ongeregelde koeling)
• Prestaties van klimaatinstallatie voor groot deel
afhankelijk van (lokale) bediening
• Verwarmingscapaciteit in vertrekken niet toereikend
• Defecte voorzieningen (thermostaatkranen e.d.)
buiten binnen,
bijvoorbeeld gang
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
17
Bevindingen Functionele inspectie (Quick Scan)
Binnenklimaat (luchtkwaliteit):
• Verdeling van lucht niet optimaal, geen gegarandeerde
toevoer
• Onvoldoende ventilatielucht voor enkele vergaderruimten
• Vervuiling van lucht: verontreinigingen in kanalen/LBK en te
vochtig (continue bevochtiging: nat, bacteriële groei,
energieverspilling)
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
18
Bevindingen Functionele inspectie (Quick Scan)
Gebruikers:
• Hebben andere verwachting van het binnenklimaat
• Weten/benutten niet alle beïnvloedingsmogelijkheden (te
openen ramen, bediening lokale installaties)
• Klachten over temperatuur
• Fysieke klachten: hoofdpijn, oogklachten
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
19
Plan van Aanpak
Bevindingen Quick Scan
Diversie maatregelen: variantenstudie
Enquete gebruikers, selectie: Plan van Aanpak
Afgewogen pakket van maatregelen
• Quick Wins:
• relatief eenvoudig en goedkoop, (tijdelijke) oplossing, basissituatie,
beter functioneren aanwezige installatie
• Verbeterslag:
• structurele maatregelen om beperkingen installatie te verhelpen en
aan gewenste/verwachte verbeteringen te kunnen voldoen
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
20
Quick Wins
Maatregelen:
• Controles van componenten: afsluiters, kalibratie (basis)
• Regeltechnische aanpassingen: bevochtiging, temperaturen,
tijden, WKO enz. (basis)
• Optimaliseren ruimtetemperatuur (tijdelijke oplossing!)
• Communicatie gebruikers (basis)
Resultaten:
• Minder temperatuurklachten
• Efficiënter gebruik WKO-systeem: blijft binnen vergunning
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
21
Quick Wins
• Verplaatste waterhoeveelheid: 41.670 m3 << 80.000 m3
• Verplaatste waterhoeveelheid zomer: 26.030 m3 i.p.v. 62.000 m3 (-58%)
• Koude ontladen: 126,8 MWh i.p.v. 191 MWh (-34%)
• Temperatuurverschil bronnen: ontwerp 10°C, praktijk 4°C, nu 6°C
• Energiebesparing en bijdrage behoud vergunning
22
Verbeterslag
Maatregelen vragen nadere (ontwerp)uitwerking, planning
• Vervanging GBS:
• functioneren komt onder druk (geen ondersteuning), essentieel voor
aansturing installatie
• Vergroten koudelaadcapaciteit WKO door droge koelers
• Ervaring WKO, temperatuurverschil 6 i.p.v. 10°C, handhaven
vergunning. Wellicht niet nodig door aanpassingen Quick Wins
• Verwarming door radiatoren:
• Verwarmingscapaciteit te laag, nu tijdelijk door aanpassen stooklijnen,
niet comfortabelTstraling
Truimte
Tcomfort
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
23
Verbeterslag
• Klimaatzones opsplitsen:
• Grote koelzones opsplitsen, niet mogelijk met huidige plafonds,
verbetering thermisch comfort
• Vervangen bevochtigingsinstallatie
• Veel storingen, einde levensduur (onderhoudsplanning).
• Recent in gang gezet
• Beperken vervuilen leeflucht:
• Apparatuur apart plaatsen en opnemen afzuiging (kopieerapparaten,
printers), verbetering luchtkwaliteit en afname ‘droge lucht’-klachten
• Afgesloten ruimten: vloerroosters vervangen en kanaalwerk
• Luchttoevoer garanderen voor m.n. vergaderruimten, vragen meer
ventilatie dan kantoren
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
24
Verbeterslag
• Reinigen LBK’s en kanalen – niet toegankelijke delen:
• Verbeteren luchtkwaliteit (vocht, vervuiling, bacteriën)
• Reeds uitgevoerd, niet onnodig!
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
25
Verbeterslag
Vervolg reiniging
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
26
Verbeterslag
Maatregelen vragen nadere (ontwerp)uitwerking, planning
• Benodigd voor structurele handhaving vergunning WKO
• Verlaging energiegebruik: duurzame toepassing installaties
• Schatting 30% lager energiegebruik klimaatinstallatie
• 10% lager energiegebruik totaal: bijdrage overheidsdoelstelling
• Structurele verbetering binnenmilieu en bruikbaarheid
• Installatie passend voor gebruikswijze gebouw (compensatie
bezuiniging, ontwerp)
• Verbetering thermisch binnenklimaat (zonering, capaciteit)
• Verbetering luchtkwaliteit (vervuiling beperken, verdeling)
• Voldoen aan klasse B uit AI-24 (Arbo), uitgangspunt voor
binnenklimaat
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk
27
Vragen
Vragen?
29 september 2011Klimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk