Mythology

KLAROS BLCSDr. Vural Yiit9.01.2016

Klaros ANTK KENTzmir'in gney kysnda, Gmldr-zdere, Seferihisar ve Kuadas'nn sraland Gmldr krfezine bakan pek ok antik kent bulunur. Bunlar;Teos, Lebedos, Notion, Kolophon ile, Bir kutsal alan ve kehanet merkezi olan Klaros.Bilge Umar, Klaros szcnn, Luwi dilindeki ky veya iskele olan Kalara dan geldiini belirtir.

KLAROSUN KURULUUKlaros, zmir, Mendres Havaalannn 50 km kadar gneyinde, Ege Denizinde kys olan Ahmetbeyli (Ales) Vadisinde yer alr.Antik dnemde, Kahin Tanr Apollon'un, Anadolu'daki 2. nemli kehanet merkezinden birisidir. Klaros, kuzeyindeki, antik Kent, Kolophon'a (Deirmendere) 13 km, gneyindeki Notion'a ise 2 km mesafededir.M 13. yzyl sonu ile 12. yzyl balarnda bu blgeye g eden Akhalar, Kolophon kentine yerlemilerdi. Kolofona ok yakn olan Klaros Kentinin kurucusu olan, Rhaikos, Thebai'den gelen bir gmen grubundan, Manto ile evlenir. Kehanet Merkezi Klarosun, Manto'nun gzyalarndan olutuu sylenir.

MANTONUN GZYALARI

KLAROS, GMLDR- ZDERE

Klaros

KLAROS VE CVARI

KlarosKolofonNationBaradan Koyu

Yazlk evimiz

zmir Hava Alan

KLAROS, 1 KLOMETRE

KLAROS KAZILARIKlaros Antik kentinde 19. yy. balayarak pek ok arkeolojik kaz yaplmtr.Son yllarda Klaros kazlalar, E.. Prof Nuran ahin tarafndan yrtlmektedir. Klarosu yle anlatyor:2001den itibaren kaz bakanln yrttm Klarosta, yirmi yldr almaktaym. Buras dnyann byk kehanet merkezinden biridir.Bunlardan biri Yunanistandaki Delphi, dieri Didyma veya Didim ve Klarostur. Klaros tm kehanet elemanlar bugne kadar yerinde bulunmu tek ve en eski kehanet merkezidir. Bu alann .. 13. yzylda kurulduuna dair pek ok kant var.

KLAROS

KLAROS ANTK KALINTILARIKutsal Alanda ele geen en eski buluntular: Hellenistik Dneme ait Apollon Tapna ve Suna, Roma Dnemine ait Artemis Tapna ve Suna, Propylon (Alana Giri Binas) ve eitli onur antlar grlebilmektedir.M.S. 4. yzylda Hristiyanln yaylmas ile birlikte Klaros kenti de terk edilmitir.

KLAROS YAZITLARIKlaros, epigraflar*iin bir yaz cennetidir.Okunan yaztlar bu kehanet merkezi ve dnemi hakknda nemli bilgiler vermektedir.*Eski yaztlar bilimi

KLAROS ANTK KENT

KLAROS MTOLOJSKlaros'un n kazanmas Manto ile Rhaikos'un oullar Mopsos zamannda olmutur. Troia Sava'nn nl kahin'i Kalkhas, Klaros'a gelerek, Mopsos ile bir yarmada karlar.Bu yarmay kaybeden Kalkhas kahrndan lr. Bir baka sylene gre ise burada lmez. Gneye doru ilerleyerek Perge kentini kurar. Strabon'a gre de Kalkhas, Pisidya Blgesindeki Selge Kentinin kurucular arasndadr.

KLAROS ARKEOLOJK BULGULARIBulunan paralara gre 7-8 m. yksekliinde olabilecei dnlen Apollon Heykeli oturur durumda, Artemis ve Leto heykelleri ise ayakta betimlenmi olmaldr. Bu antsal heykellerin mulajlar*, tapnan batsnda yeniden dzenlenmitir. Stilistik adan .. 3. yzylda yapmna baland anlalan peripteroslu** tapnak imparator Hadrianus (i.S. 2. yzyl) tarafndan tamamlanmtr. Tapnan altnda Arkaik Dnem'de de Apollon'a ait kk bir tapnan ve sunan da bulunduu anlalmaktadr. *Kalp iinde yaplm **Etraf stnla evrili tapnak avlusu

APALLON TAPINAIAyrca, rahiplerin Kutsal suyu itii ve kehanette bulunduklar bir maara ile, u anda su altnda kalan Apollon Tapna,Arka planda antsal Apollon ve Artemis ve Letonun heykelleri bulunuyor

APOLLON TAPINAIApollon Tapna, 26 x 46 m. boyutlarnda olup, Dor dzeninde ina edilmitir.Peripteros planndaki (6x11 stunlu) tapnak 5 krepisi zerinde ykselmekteydi. Tapnan sellasnda *(klt heykelinin bulunduu oda) byk boyutlu Apollon heykeliyle birlikte Artemis ve Leto heykellerinin de ele geirilmesi, burada Apollon'un yan sra kz kardei Artemis ve anneleri Leto iin de bir kltn varlna iaret eder.*Tapnan oturduu platformun evresindeki basamakl kesim.

APOLLON TAPINAIProf.Dr. Ekrem Akurgaln anlatm ile Tapna i mekanlar:"Kazlarda cella (Merkezi yap) nn iinde Apollon, Artemis ve Leto'nun kolosal (Byk boyutlu) ldeki heykellerinin byk paralar bulunmu olup, bunlar gnmzde yerlerinde durmaktadrlar. Kolophon paralarna gre bu paralar tamamlamak olasdr. (...) Var olan kalntlar Apollon heykelinin 7-8 m. yksekliinde olduunu ortaya koymaktadr. rnein baca 3,50 m. Uzunluundadr.

KEHANET MERKEZAntik dnemlerde kehanet merkezleri nemli bir kurumdur.Kehanette, Dinsel treni yneten kadn, Pythia olarak bilinir. Kehanet(Oracle), hem kahini hem de haber verme iini ve haberin alnd yeri ifade eder. Bilici (prophet-kahin), kutsal suyu itikten sonra Apollona danr. Cevap vezinli iirler halinde, yoruma ak olarak bildirilir. Klarosta kehanet her zaman geceleri ve ay altnda yaplr.

KLAROSTA KEHANETKlaros'da ilk biliciler kadn olmasna ramen, daha sonraki dnemlerde, erkeklerden de seilmilerdir.nceleri yalnzca kent delegeleri ve yneticilerin bavurusuna ak olan Klaros, Byk skender'in kiisel bavuru yapmas ile halktan kiileri de kabul etmeye balamtr. Bu olaydan sonra olduka nlenen Klaros, dier lkelerden gelen insanlar da kabul eden nl bir kehanet merkezi olmaa balad.

KLAROS KEHANTLERYaztlardan rendiimize gre, Klaros, .. 2. Yzyl'da antik dnyann en nl kehanet merkezi olmutu. Buradaki kehanetlerin ou gereklemitir.Klaros'taki Apollon Tapna'nn kehanet alanndaki ilevini ortaya koyan en eski bilgi, Byk skender dnemine uzanmaktadr. Pausanias'a gre, Byk skender'e ryasnda, Pagos Da'nn eteklerinde (Kadifekale) yeni, byk bir kent kuraca periler tarafndan sylenmi. Bunun zerine kral, ryann yorumu iin Klaros'taki Apollon kahinine danarak, olumlu yant aldktan sonra yeni Smyrna'y (zmir) kurmutur.

BYK SKENDERN RYASISylenceye gre, Byk skender Pagos da tepesinde (Kadifekale), grd dte, iki Nemesisin (Peri kznn) geldiini betimleyen sikke.

KLAROS KEHANET GECESGetiimiz yllarda, Klaros'un antik adaki en nemli 3 kehanet merkezinden biri olduunu, vurgulamak iin Uluslararas Sempozyum erevesinde bir gsteri dzenlendi.Trkiye'deki kaz alanlarnda grev yapan yerli ve yabanc bilim adamlaryla, dnyann drt bir yanndan gelen bilim adamlarnn bu sempozyuma katlmt. Yaplacak etkinliklerin iinde, Klarosta yaplacak bir de kehanet gecesi vard. Bu gsteride, antik ada nasl kehanette bulunduu, aslna uygun olarak canlandrld.

BR YAZ GECES RYASIKlaros, Antik Kenti Gmldrdeki Yazlk evimize giden eski yolun zerindedir.Dadaki yeni yol yaplana kadar, bu yoldan gelip giderdik.Denize yaklarken, ana yoldan ieri, Klaros 1. Km yazs vard.Ancak yllar boyu bu antik kenti, gndz gzyle grmek ksmet olmad.Ta ki, Bir yaz gecesi, kaz yerinde bir gsteri yaplaca duyurusunu grnceye kadar.Gsteri iin neden gecenin bu ge saati seilmiti?

KLAROSTA KEHANET GECESKehanet Gsterisi, 19 Austos 2005 tarihinde Klaros kaz alannda, ayn, dolunay eklini ald saatlerde gerekletirildi.Apollon Kutsal Alannda dzenlenen bu trene; Fransz, talyan, Alman ve Amerikal arkeologlarn da aralarnda bulunduu 50 bilim insan, izleyici olarak katld. E. Edebiyat Fakltesi Arkeoloji Blm rencileri, Dokuz Eyll niversitesi, Gzel Sanatlar Fakltesi Sahne Sanatlar Blm ile Arkeoloji Blmnden 27 renci gzel bir kehanet gsterisi sundular.Yreye ait, iki mitolojik sylence canlandrld.

KLAROSTA AY DOUYOR

Klarosta Kehanet Gecesi Gsterisi Balyor

Ay nda. Niobe Alayan Kaya Sylencesi Canlandrlyor.

ANTK ALANDA KEHANET GSTERSGsteri bu gne kadar izlediim en gzel ak hava tiyatrosu idi.Gece yarsna doru, Gmldrn nl mehtab, dalarn arasndan ykselmee balad.Klarosta kehanet ite bu ay altnda yaplrd.Ege niversitesinin gzel rencileri, o gnn beyaz kyafetlerini giymilerdi.Mzik eliinde rya gibi bir gsteri, srp gitti.Byk skenderin, zmir kuruluu ve Mitolojik Niobe sylencesi, bale gsterisi ile teatral olarak, gerek mekanda oynand.

ARKEOLEJK VE MTOLOJK FARKINDALIKYerli ve yabanc kartlmclar ile birlikte, gsteriyi arkeolojik kalntlar arasnda ve stnlar zerinde izliyorduk.Yanmda oturan Arkeolog Alman bayana, Antik mekanda, stnlar zerinde oturarak gsteriyi seyretmek ok heyecan vericiydi Dedim.Sizler, daha nelerin zerinde oturduunuzun farknda bile deilsiniz Diye cevaplad.Gerekten nasl bir gemiin zerinde olduumuzun farknda myz?

KLAROSUN DENZ KIYISI (NATON)

Klaros-Baradan Koyu

BARADAN KOYU ADINI, ZMRL SERAMK SANATISI MRAN BARADANDAN ALMAKTADIR.