klaas runia a bibliography of his writings · complex document. i dedicate this publication not...

Klaas Runia

A Bibliography of his Writings

Klaas Runia in the two studies where most of these publications were written,

at 112 Aberdeen St. Geelong and IJsselkade 35 Kampen

Bibliography

of the

Writings

of

Professor Klaas Runia

1926–2006

compiled, edited and introduced by

David T. Runia

Queen’s College Melbourne

2010

© David T Runia, 2010

ISBN 978-0-9870659-0-2

Copies of this book can be ordered from: David T Runia

Queen’s College 1 College Crescent Parkville VIC 3052

AUSTRALIA

Table of Contents

Introduction............................................................ 7

I. Curriculum vitae ..................................................... 9 II. Books and brochures............................................... 11 III. Articles in collected works, encyclopedias etc. .......... 15 IV. Articles in journals and magazines........................... 23 V. Other articles .......................................................... 35

(a) in Trowel and Sword ........................................... 35 (b) in Gereformeerd Weekblad ..................................... 38 (c) In Centraal Weekblad ........................................... 39 (d) In Fries dagblad .................................................. 64

VI. Published sermons .................................................. 95 Appendix

List of main publications in English ..................... 97

Introduction Klaas Runia wrote his first articles while still a student in 1948, and once he got into his stride after gaining his doctorate of theology in 1955 and commencing his role as teacher and churchman in 1957, he never stopped writing and publishing. The result is a remarkable œuvre, excep-tional both for its sheer volume and for its vast range of subjects. An extensive bibliography of Klaas Runia’s articles was published in the Festschrift—a collection of his own articles—that was presented to him on the occasion of the retirement from his professorial chair in 1992. The basis for this bibliography was his own records, maintained by that time on a set of floppy disks. But he by no means stopped writing and publishing then, and he kept on maintaining records of his published work until his death in October 2006. As I sat in my late father’s study among what remains of his once very large theological library, the thought came to me that it would be worth-while to update the earlier bibliography published in 1992 and thus pre-sent a complete listing of all his writings. As was the case for the previous bibliography, it is based on my father’s own records as he left them behind at his death. I have added a curriculum vitae listing the main events of his life. The listings themselves, including the division into five categories, are based on those compiled by my father. This means that there will be some inconsistencies in the method of presentation which I have allowed to stand. The majority of the publications were written in Dutch. There has been no attempt to make all these titles accessible to anglophone users, but I have added an appendix where the main English language titles are listed on their own. It should be noted that this list does not contain all his published writings. For example, it does not include his many articles on life in Australia written for the Nieuwe Dokkumer Courant, typewritten copies of which are preserved in the Diary which he kept from 1956 until just before his death. I would like to extend my thanks to my father’s former research assistant, Laas Terpstra, for helping me to locate his files and complete the list. I also wish to thank Lútsen Kooistra and Aerde van der Veen of the Friesch Dagblad in Leeuwarden, who assisted me in identifying the final articles of

Klaas Runia Bibliography 8

my father, some of which were published after his death. My wife, Gonni Runia-Deenick kindly helped me with the intricacies of formatting a complex document. I dedicate this publication not only to the memory of my father, but also to my mother, Riek Runia-Feenstra. Klaas Runia would not have been able to devote so much time to his writing if he had not had her never-failing support. This prodigiously long list of publications may serve to remind her why she spent so many quiet evenings waiting for him to come downstairs from his study.

David Runia Melbourne, Australia August 20th 2010

Chapter One

CURRICULUM VITAE

1926, May 7: born in Oudeschoot, Friesland, The Netherlands, son of Douwe Runia, Principal of the local Christian primary school, and Baukje Koopmans

1931–37: attended primary school under the tutelage of his father 1937–43: attended the Gereformeerd Gymnasium in Leeuwarden 1944–45: in hiding in Dokkum during the last year of the German

occupation 1945: enrolled as a student of theology at the Free University, Amsterdam 1948: completed bachelor’s degree in theology 1949: completed master’s degree in theology 1949, September 25: ordained as minister in the Gereformeerde Kerken

van Nederland 1949–52: served as minister of the Gereformeerde Kerk of Marknesse

(Noord Oost Polder) 1951, February 27: married Hendrika Jacoba Feenstra in Leeuwarden 1951, December 14: birth of oldest son, Douwe (David) Theunis, fol-

lowed by Douwe Johannes (John) (7.10.53), Nynke Dieuwke (6.5.55), Calvin Nicholas (8.7.58) and Anthony Peter (6.12.59)

1952–56: served as minister of the Gereformeerde Kerk of Dokkum (Friesland)

1955, February 11: completed doctorate in theology under the super-vision of Prof. dr. G. C. Berkhouwer – thesis De theologische tijd bij Karl Barth (Theological time in Karl Barth)

1956: appointed Professor of Systematic Theology at the Reformed Theological College, Geelong, Victoria, Australia

1957–71: editor of Trowel and Sword, monthly magazine of the Reformed Churches of Australia and New Zealand

1968: Chairman of the Reformed Ecumenical Synod, Amsterdam 1971: appointed Professor of Practical Theology at the Theologische

Hogeschool (later Universiteit) of the Gereformeerde Kerken van Nederland

1972: Chairman of the Reformed Ecumenical Synod, Sydney 1972–96: editor-in-chief of Centraal Weekblad, weekly Protestant newspaper 1975–79: Rector of the Theological Seminary, Kampen


1976: Chairman of the Second International Conference of Institutions for Christian Higher Education, Grand Rapids, Michigan, USA

1977–95: Chairman of the Editorial Board of the Friesch Dagblad (Christian daily newspaper for the province of Friesland); after 1995 member of the Board

1980: First secretary of the Reformed Ecumenical Synod, Nice, France 1981: Chairman of the Third International Conference of Institutions for

Christian Higher Education, Grand Rapids, Sioux Center, USA 1982: First Festschrift: Bewaken en bewaren: Studies aangeboden aan prof. dr.

Klaas Runia (11 articles by colleagues and friends, celebrating 25 years as professor of theology)

1984: Second assessor, Reformed Ecumenical Synod, Chicago, USA 1986–90: Rector of the Theological University, Kampen 1988: Vice-chairman, Reformed Ecumenical Synod, Harare, Zimbabwe 1992: Awarded Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw (knight-

hood) 1992: Second Festschrift: In de krachtenveld van de geest (selection of 11 of

his own articles, including his farewell lecture and bibliography) 1992: Professor emeritus, Theological University, Kampen 2006, October 14: died in the Wezenlanden Hospital, Zwolle, aged 80

years 2006, October 18: buried in the General Cemetery, Kampen

Chapter Two

BOOKS AND BROCHURES

1955 De theologische tijd bij Karl Barth (doctoral dissertation Free University,

Amsterdam), Wever, Franeker, 1955, 237 pp. 1956 Het Christelijk Recht van de Friese Beweging, Wever, Franeker, 1956, 32 pp. 1957 Reformed Dogmatics. Its Essence and Method (inaugural lecture), Reformed

Theological College, Geelong, Australia, 1957, 30 pp. A Practical Guide to the Art of Studying, Reformed Theological College,

Geelong, Australia, 1957, 30 pp. 1962 Karl Barth’s Doctrine of Holy Scripture, Eerdmans, Grand Rapids, 1962, 225

pp. The Importance of the Reformation for the Discussion between the Churches,

Reformed Theological College, Geelong, 1962, 21 pp. 1963 I Believe in God... Current Questions and the Creeds, Tyndale Press, London,

1963, 77 pp. Second edition, 1968. Nederlandse vertaling: Religie zonder God, 1964, Kok, Kampen, 135 pp.

1964 The Interpretation of the Old Testament by the New, Reformed Theological

College, Geelong, 1964, 14 pp. The Developing Pattern of Neo-Liberalism, Bible Union of Australia,

Melbourne, 1964, 22 pp. 1965 Dogmatics and Ethics. Teachers Training Course, Reformed Theological

College, Geelong, 1965, 29 pp.


1966 Discussion around the Sunday (together with Rev. J.W. Deenick), Reformed

Theological College, Geelong, 1966, 54 pp. 1967 Situation Ethics in the Light of Scripture, Reformed Theological College,

Geelong, 1967, 20 pp. Where Stands the Bible Today?, Westminster Fellowship, New Zealand, 1967,

24 pp. 1968 Reformation Today, Banner of Truth Trust, London, 1968, 144 pp. Also

translated into Portuguese, Japanese and Korean. The Nature of the Church and Its Ecumenical Calling (general editor), Acts

RES, Grand Rapids, 1968, 196–280. 1970 Calvijns betekenis in onze tijd, Instituut vir bevordering van Calvinisme,

Potchefstroom, 1970, 52 pp. A Christian View of Sex and Marriage, Reformed Theological College,

Geelong, 1970, 31 pp. (several reprints). A Summary of the Reformed Faith (together with Rev. M.P. Geluk),

Reformed Theological College, Geelong, 1970, 47 pp. 1971 The Abortion Debate, Reformed Theological College, Geelong, 1971, 32 pp.

(several reprints). The Place of the Confession in a Reformed Church, Reformed Theological

College, Geelong, 1971, 16 pp. 1972 Prediking en historisch-kritisch onderzoek (inaugurele rede Kampen), Kok,

Kampen, 1972, 31 pp. 1976 Nairobi in perspectief, Kok, Kampen, 1976, 106 pp. Vragen van onze tijd, Kok, Kampen, 1976, 159 pp. 1977 Das Himmelreich hat schon begonnen. Reich Gottes in unserer Zeit (editor,

together with Dr. John Stott), R. Brockhaus, Wuppertal, 1977, 7–11, 58–76, 169–173.

Books and Brochures 13

1978 De Wereldraad in discussie, Kok, Kampen, 1978, 184 pp. Eigentijdsevragen, Kok, Kampen, 1978, 156 pp. Tsjerke en Frysk, Kristlik Frysk Selskip, Leeuwarden, 1978, 16 siden. 1979 Karl Barth and the Word of God, TSF, Leicester, 1979, 43 pp. 1980 Theologiseren in Kampen (rectorale oratie), Kok, Kampen, 1980, 52 pp. The Church and Its Social Calling (general editor), RES, Grand Rapids,

1980, 108 pp. 1981 Heeft preken nog zin?, Kok, Kampen, 1981, 96 pp. Scherven zonder geluk (with other authors), Oosterbaan & Le Cointre,

Goes, 1981, 5–6, 50–85, 107–123. 1983 The Sermon under Attack (The Annual Moore College Lectures, Sydney),

Paternoster Press, Exeter, 1983, 110 pp. 1984 The Present-Day Christological Debate, Inter-Varsity Press, Leicester, 1984, 120

pp. Evangelisch – Reformatorisch – Gereformeerd, Willem de Zwijgerstichting, Apel-

doorn, 1984, 56 pp. Reformed Churches Facing the Future, RES, Grand Rapids, 1984, 15 pp. 1985 Het hoge Woord in de lage landen, Kok, Kampen, 1985, 143 pp. 1988 Waar blijft de kerk? Kok, Kampen, 1988, 143 pp. The Family in Crisis Today (general editor, together with Prof. Elaine

Botha), RES, Grand Rapids, 1988, 153 pp. 1990 Het evangelie en de vele religies (rectorale oratie), Kok, Kampen, 1990, 78 pp.


1992 In het krachtenveld van de geest. Bundel aangeboden aan prof. dr. Klaas Runia

bij diens afscheid als hoogleraar Praktische Theologie aan de Theologische Universiteit te Kampen, Kok, Kampen, 1992, 249 pp.

Schuldig. Hoezo? Kok, Kampen, 1992, 114 pp. Notities 1. De ambten, Kok, Kampen, 1992, 64 pp. Notities 2. Spiritualiteit, Kok, Kampen, 1992, 64 pp. Het geheim van Jezus Christus, Kok, Kampen, 1992, 112 pp. 1993 Notities 3. Bidden wordt moeilijker, Kok, Kampen, 1993, 80 pp. Notities 4. Over seksualiteit, Kok, Kampen, 1993, 80 pp. 1994 Als onze kinderen andere wegen gaan, Ark Boeken, Amsterdam, 1994, 24 pp. 1995 Notities 5. Over sterven en dan..., Kok, Kampen, 1995, 82 pp. 1996 Notities 6. Christelijk geloof en andere ‘geloven’, Kok, Kampen, 1996, 86 pp. De zondag onder druk, Kok, Kampen, 1996, 79 pp. 1998 Wegen en doolwegen in de nieuwere theologie, Kok, Kampen, 1998, 173 pp. 1999 Van feest tot feest steeds voort, CeGe Boek i.s.m. Friesch Dagblad, 1999, 219

pp. 2000 Op zoek naar de Geest, Kok, Kampen, 2000, 237 pp. 2003 Jongeren en geloof. Een boek naar aanleiding van vragen uit de gemeente, CeGe

boek 2003, 96 pp.

Chapter Three

ARTICLES IN COLLECTED WORKS, ENCYCLOPEDIAS ETC.

1964 The Encyclopedia of Christianity (General Editor: Edwin H. Palmer),

Wilmington, Delaware, USA, Vol. I, 1964: Alting; Artemas; Azymites; Bajus; Baptismal Regeneration.

1967 ‘Vijf preekschetsen’, in: Verkondig het Woord. Preekschetsen, Tweede bundel

(red. K. Dijk), Wever, Franeker, 1967, 172–194. 1968 The Encyclopedia of Christianity, Vol. II, 1968: Bogerman; Caerularius;

Caesarius of Arles; Canisius; Caroli; Ex Cathedra; D. Chantepiede la Sausaye; P.D. Chantepiede la Sausaye.

‘The Word of God and the Words of Scripture’, in: The Third Day He Rose Again (ed. J.L. Wilson), Presbyterian Bookroom, New Zealand, 1968, 7–14.

‘Recent Reformed Criticisms of the Canons’, in: Crisis in the Reformed Churches (ed. P.Y. DeJong), Reformed Fellowship, Grand Rapids, 1968, 161–180.

1969 ‘Calvinism and Present-day Theological Tendencies’, in: Die atoomeeu – in

U lig, Eeufeespublikasie van die Instituut vir die Bevordering van die Calvinisme aan die Potchefstroomse Universiteit, Potchefstroom, 1969, 62–75.

‘De praktijk (toepassing) van het Calvinisme in een geseculariseerde wereld’, in: Besinning en Uitsig, ’n Keur uit die Referate gelewer tijdens die eeufeesjaar van die P.U. vir H.O. en die Teologiese Skool, Potchefstroom, 1969, 175–194.

1971 ‘Is Judas now in Heaven?’, in: What did the Bible mean? (ed. Claude A.

Frazier), Broadman Press, Nashville, 1971, 60–63.


1972 The Encyclopedia of Christianity, (General Editor; Philip E. Hughes) Vol. III,

1972: Immaculate Conception; Confessionalism; Contra-Remonstrants; Creatianism; Creationism; Cremation; Day of Judgment, Day of the Lord; Ecclesiastical Discipline; Synod of Dort; Docetism; Dogma; Dogmatism; Durandus.

The Encyclopedia of Christianity, Vol. IV, 1972: Elkesaites; Eucratites; Erastianism; Example; Familists; Formula of Concord; Future State; Gallican Articles; Gallican Confession; Glory, Glorification; Grotius; Grynaeus; Gifts of the Spirit.

1973 Baker’s Dictionary of Christian Ethics, Baker Book House, Grand Rapids,

USA (ed. Carl F.H. Henry), 1973: Law in New and Old Testaments; Ecclesiastical Separation; Vocation.

‘Discussies rondom de Petrus-dienst’, in: Septuagesimo Anno, Theologische opstellen aangeboden aan prof. dr. G.C. Berkouwer, Kok, Kampen, 1973, 113–130.

1974 ‘Sjoch, de Minske’, in: Ljocht, 70 meditaesjes (red. E.S. de Jong), Kristlike

Folksbibliotheek, No. 188, Boalsert, 1974, 111–112. 1975 ‘The Trinitarian Nature of God as Creator and Man’s Authentic

Relationship with Him: the Christian Worldview’, in: Let the Earth hear His Voice (Lausanne Papers), World Wide Publications, Mineapolis, 1975, 1008–1021.

1976 ‘De missionaire structuur van de gemeente’, in: Notulen Bondsvergadering

Vrije Evangelische Gemeenten, 1976, 15–28. ‘Theological Problems concerning the World Council of Churches’

Programme to Combat Racism’, in: The Nature of the Church and the Role of Theology (WCC and RES), 1976, 48–61, 68–71.

1977 ‘The Holy Spirit and the Church’, in: The Holy Spirit Down to Earth, RES

Publications, Grand Rapids, 1977, 29–49. ‘Drie bijdragen’, in: Postille 1977–1978, Boekencentrum, ’s Gravenhage,

1977, 174–184.

Articles in collected works, encyclopedias etc. 17

1978 ‘De dienstknechtgestalte van het ambt’, in: De knechtsgestalte van Christus.

Studies aangeboden aan H.N. Ridderbos, Kok, Kampen, 1978, 194–212. 1981 ‘Hoe kijk ik vanuit de Gereformeerde Kerken tegen de Gereformeerde

Bond aan?’, in: Beproefde Trouw, Vijfenzeventig jaar Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde Kerk (red. J. van der Graaf), Kok, Kampen, 1981, 318–336.

1982 ‘The Trinity’, in: Handbook of Christian Belief, Lion Publishing, Tring, Herts,

England, 1982, 163–175. Also in Dutch edition: Handboek van het christelijk geloof, J. N. Voorhoeve, Den Haag, 1985, 163–175.

‘Karl Barth’s Christology’, in: Christ the Lord. Studies in Christology presented to Donald Guthrie, Inter-Varsity Press, Leicester, 1982, 289–298.

1983 ‘The Christian Reformed Church and the World Council of Churches’,

in: Perspectives on the Christian Reformed Church: Studies in its History, Theology and Ecumenicity, presented to John H. Kromminga, Baker Book House, Grand Rapids, 1983, 325–343.

1984 ‘Afscheiding niet tot beginsel verheffen’, in: 150 jaar Afscheiding. Verleden –

heden – toekomst (red. A.W.L. de Wit), Verloop, Alblasserdam, 1984, 25–39.

1985 ‘Reformed Churches around the World’, in: Christianity: A World Faith,

Lion Publishing, Tring, Herts, 1985, 59–65. ‘Christians in Europe’, in: Ibidem, 197–217. 1986 ‘Renewal and the Doctrine of the Church: Issues in Modern European

Church History’, in: The Church (ed. B.J. Nicholls), Paternoster Press, Exeter, 1986, 263–279.

‘Bevinding en ervaring’, in: Tussen openbaring en ervaring, studies aan-geboden aan G.P. Hartvelt, Kok, Kampen, 1986, 133–145; reprinted in In het krachtenveld van de geest, 85–98.


‘The God-given Ministry between Spirit and Situation, in: God Who is Rich in Mercy. Essays presented to D.B. Knox, Sydney, 1986, 265–287; reprinted in In het krachtenveld van de geest, 147–165.

1987 ‘Kerygma en prediking. Zelfstandig geloven vanuit homiletisch perspec-

tief’, in: Zelfstandig geloven, studies aangeboden aan J. Firet, Kok, Kampen, 1987, 168–181.

‘Karl Barth en de leer der laatste dingen’, in: Visies op Karl Barth (red. A.G. Knevel), Kok, Kampen, 1987, 73–79.

1988 New Dictionary of Theology, Inter-Varsity Press, Leicester, England (eds. S.B.

Ferguson and D.F. Wright), 1988: Herman Bavinck; Gerrit Cornelis Berkouwer; Hendrik Kraemer; The Knowledge of God; Theology of Preaching.

‘Towards a Biblical Theology of Experience’, in: Christian Experience in Theology and Life (ed. I. Howard Marshall), Rutherford House Books, Edinburgh, 1988, 175–198; reprinted in In het krachtenveld van de geest, 99–114.

‘Wat is ketterij?’, in: ’n Woord op sy tyd, feesbundel vir Johan Heyns, NG Kerk Boekhandel, Pretoria, 1988, 97–111; reprinted in In het krachtenveld van de geest, 55–72.

‘Spreken over God als de Heilige Geest’, in: Woorden voor geloven. Hand-leiding voor volwassenencatechese (red. H.J. Bavinck en J.J. de Lange), Kok, Kampen, 1988, 44–46.

1989 ‘De Heer nu is de Geest’, in: De kerk verbouwen. Dingemans’ ecclesiologie

critisch bekeken (Leidse Lezingen), Callenbach, Nijkerk, 1989, 31–48. ‘Understanding who Jesus is’, in: Jesus 2000. A major investigation into

history’s most intriguing figure, Lion Publishing, Littlemore, Oxford, 1989, 210–211.

1990 ‘De prediking van de kerk’, en: ‘De ecclesiologie van de Wereldraad’, in:

De Kerk (red. W. van ’t Spijker, W. Balke, K. Exalto en L. van Driel), De Groot Goudriaan, Kampen, 1990, resp. 392–404, 246–259.

‘Biblical/Foundational Origins’, in: Rainbow in a Fallen World: Unity and Diversity of Christian Higher Education Today, Dordt College Press, Sioux Center, 1990, 208–213.

‘Gelegenheidsdiensten’, in: Postille 1990–1991, 1990, 7–17.


1991 ‘De Gereformeerde Oecumenische Raad’, in: Werkboek voor predikanten in

de Gereformeerde Kerken, Boekencentrum, ’s Gravenhage, 33–39. 1992 ‘In het spanningsveld van competentie en be-GEEST-ering. Afscheids-

college’, in In het krachtenveld van de geest, 185–210 ‘Catholicity in the Reformed Confessions and in Reformed Theology’, in:

Catholicity and Secession. A Dilemma? (ed. Paul G. Schrotenboer), Kok, Kampen, 1992, 58–75.

‘Justification and Roman Catholicism’, in: D.A. Carson (ed.), Right with God. Justification in the Bible and the World, Baker–Paternoster, London, 197–215.

‘De evangelische beweging wereldwijd’, in: Evangelisch en gereformeerd: verkenning en herkenning, Evangelische Alliantie, Driebergen, 4–9.

‘Bund. Theologiegeschichtlich’, in: H. Burkhardt, U. Swarat (hrsg.), Evangelischer Lexicon für Theologie und Gemeinde, 326–327.

1993 ‘The Reformed Liturgy in the Dutch Tradition’, in: D.A. Carson (ed.),

Worship: Adoration and Action, Baker–Paternoster, London, 95–109. ‘Waarom gaan we naar de kerk?’, in: C. van de Velde e.a., Van werkelijk-

heid naar ideaal. Een praktisch boek over gemeenteopbouw, Kok–Voorhoeve, Kampen, 34–42.

‘Het woord van God is levend en krachtig’, in: C. van de Velde (red.) e.a., Van werkelijkheid naar ideaal. Een praktisch boek over gemeenteopbouw, Kok-Voorhoeve, Kampen, 43–52.

‘De oudere mens in bijbels perspectief’, in: div. auteurs, Abraham voorbij, ICS, Amstredam, 4–10.

‘Gemeinde. Systematisch-theologisch – Gemeindeleitung – Gemeindeord-nung – Gemeindezucht. Systematisch-theologisch – Gemeinschaft europäischer evangelikaler Theologen’, in: H. Burkhardt, U. Swarat (hrsg.), Evangelischer Lexicon für Theologie und Gemeinde, 706vv.

1994 ‘Calvijns visie op de ambten’, in: M. van Campen e.a. (red.), Reformatie:

prediking en ambt. Congresbundel 1992–1993, Stichting ter Bevordering van de Kennis van de Reformatie, z.p., 99–116.

‘Universalismus’, in: H. Burkhardt, U. Swarat (hrsg.), Evangelischer Lexicon für Theologie und Gemeinde, 2058–2060.


1995 ‘“Continental” Christologies’, in: W.R. Farmer (ed.), Crisis in Christology.

Essays in Quest of Resolution, Dove, Livonia, 13–24. ‘A Biblical View of the State’, in: B. van der Walt, R. Swanepoel (eds.),

Orientation. International Cicular of the Potchefstroom University for Christian Higher Education, IRS, Potchefstroom, 249–262.

1996 ‘De man in de bijbel’, in: div. auteurs, Macho, manlief. Over mannen, ICS,

Amsterdam, 21–26. ‘Theologie van de evangelische beweging’, in: H. Eschbach (red.), Vurig

verlangen. Evangelische vernieuwing in de traditionele kerken, Boeken-centrum, Zoetermeer, 59–72.

‘De gaven van de Heilige Geest en de gemeente’, in: idem, 97–113. 1997 ‘Kerk zijn in het spanningsveld van eenheid en waarheid’, in: J.W. Maris

e.a. (red.), Om de kerk. Theologische opstellen, aangeboden aan prof. dr. W. van ’t Spijker. J.J. Groen en Zoon, Leiden, 1997, 257–272.

1998 ‘De verzoening in de prediking’, in: C.B. Elsinga (red.), Om het hart van het

evangelie. Een boek voor de gemeente over verzoening, CeGe Boek, z.p., 126–139.

‘Enkele persoonlijke notities’, in: B. van’t Oeveren (red.), Levend geloven. Studies ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de Vereniging Confessioneel Gereformeerd Beraad, CeGe Boek, z.p., 15–23.

‘Vluchtelingen in bijbels perspectief’, in: Vluchteling in bijbels perspectief, ZOA-Vluchtelingenzorg, Apeldoorn/Buijten en Schipperheijn, Amsterdam, 8–17.

1999 ‘Kontakt ûnder it kollektearjen’, in: Kristlik Frysk Selskip. Te stoel en te bank,

Van Wijnen, Franeker, 60–69. ‘Tweede helft van de twintigste eeuw’, in: W. van ’t Spijker e.a. (red.),

Eschatologie. Handboek over de christelijke toekomstverwachting, De Groot Goudriaan, Kampen, 441–466.

‘Intermezzo’, in: W. van ’t Spijker e.a. (red.), Eschatologie. Handboek over de christelijke toekomstverwachting, De Groot Goudriaan, Kampen, 491–516.


2000 ‘Christelijk geloof in Nederland en Noordwijkerhout. Notities uit de kerk-

historie’, in: J. Rinzema e.a. (red.), De witte kerk. ‘Bron door de eeuwen heen’, Stichting Boekje 2000, Noordwijkerhout, 9–20.

2005 Diverse articles in: Christelijke Encyclopedie, 3 delen, Kok, Kampen. (adoptianisme; apostolische geloofsbelijdenis (symbolum); apostolische

vaders; arianisme; Arius; Athanasius; bijbelse theologie; catacomben; Constantijn de Grote; corpus christianum; corpus scriptorum ecclesi-asticorum litinorum; credo; Credo Pugno (groepering); credo van Nicea-Constantinopel; determinisme; dispensationalisme; docetisme; Dyonisius de Areopagiet; epicurisme; Eusebius; gebedsgenezing; geloofsbelijdenis van Athanasius; geloofsbelijdenis van Nicea; ge-meente; gemeenteopbouw; gemeentetheologie; genade; genadeleer; genezingsbewegingen; gereformeerd (geschiedenis begrip); gerefor-meerd protestantisme; gereformeerde gezindte; God; inwendige zen-ding; kerkvader; marcionisme; Munk, Kaj; nestorianisme; ouderling; patristiek; pelagianisme; proponent; separatisme; Severijn, J.; synode (prot. en kath.); synopsis; synoptische kwestie; Thomaschristenen; ziel)

2006 ‘Preaching and the Work of the Holy Spirit’, in: Preaching the Word. Essays

in Honour of Professor Tom Wilkinson on his 90th Birthday, n.d. 48–68.

Chapter Four

ARTICLES IN JOURNALS AND MAGAZINES

1949 ‘Het gesprek tussen de Reformatie en Rome’, Periscoop (uitg. O.V.

Lykeion), nov. 1952 ‘De Friese taal in de kerk’, Belijden en Beleven, 3 articles. 1953 ‘Kerk en Jeugd’, Friesche Kerkbode, 5 articles. 1958 ‘Karl Barth on Man in his Time’, Reformed Theological Review (RTR)

(Melbourne), XVII, 1, 1–10. 1959 ‘De doop van geadopteerde kinderen’, The Link (Western Australia),

10/10. ‘The Authority of the Confession, RTR, XVIII, 1, 6–20. ‘The Reformation in Holland’, Inter-Varsity Papers, no. 8, 7–14. 1960 ‘Barth’s View on the Dogma’, Inter-Varsity Papers, no. 15, 1–12. ‘Guilt in the Bible’, Inter-Varsity Papers, no. 16, 9–20. ‘Calvinism in Australia’, Free University Quarterly, VII, 3, 1–10. ‘The Meaning of Guilt’, The Evangelical Alliance (Vic., Australia). ‘Some Aspects of the Doctrine of Scripture’, Tyndale Fellowship Paper, 1–

16. ‘The Status of Calvinism in Australia and Its Prospects, Torch and Trumpet

(USA), IX, 9. ‘Infant Baptism and Historical Faith’, Give yourself to Reading (Australia),

II, 3. 1961 ‘Recent Developments in Baptist Theology’, Reformed Theological Review,

XX, 1, 12–23 and XX, 2, 47–49.


‘The Confession of the Church and the Ecumenical Movement’, Give yourself to Reading, II, 3 and 4.

1962 ‘The Plan of Salvation’, Vox Reformata (Geelong, Australia), 1, 24–39. ‘Barth’s View of the Bible as the Word of God’, The Reformed Journal

(USA), XII, 4, 14–18. ‘Theological Training Today’, Journal of Christian Education (Australia), V,

2, 93–98. ‘The Doctrine of Atonement: Are we Heading Towards a Consensus?’,

RTR, XXI, 2, 45–56. ‘Baptism and the Word’, Tyndale Fellowship Papers, 1–20. 1963 ‘Dangerous Trends in Modern Theology’, The Australian Theological

Review (Lutheran), XXXIV, 4, 111–123. ‘The Unity of the Church according to the New Testament’, RTR, XXII,

1, 77–89. ‘Paul’s Doctrine of the Church’, Theological Review (Australia), I, 1. 1964 ‘The Importance of the Reformation for the Discussion between the

Churches’, Vox Reformata, 3, 3–16. ‘Leaders of Theological Thought: Dietrich Bonhoeffer’, Themelios

(England), II.1. ‘Dangerous Trends in Modern Theology’, Concordia Theological Monthly

(Lutheran, USA), XXV, 6 and 8. Idem, in Faith and Life (Hong Kong, in Chinese).

‘The New Liberalism’, HIS (Intervarsity, USA), 2 articles in May and June. ‘Gereformeerd in de wijde wereld’, De Bazuin, 2 art. 1965 ‘The Papal Claim of Petrine Succession’, RTR, XXIV, 1, 13–22. ‘Karl Barth and his Theology. An Introduction’, Themelios, II, 2 and III, 1. ‘The Church of Rome and the Reformation Churches’, Christianity Today

USA), IX, nos. 9 and 10. Idem, The Reformation Review (USA), XII, 193–211.

‘Speaking in Tongues in the New Testament’, Vox Reformata, No. 4, 20–29. ‘Speaking in Tongues Today’, Ibidem, No. 4, 38–46. ‘The Interpretation of the Old Testament by the New’, Ibidem, No. 5, 1–

12.

Articles in journals and magazines 25

‘Dietrich Bonhoeffer: The Man and his Beliefs’, Eternity (USA), December issue.

‘Prof. Zuidema, the Reformed Churches and the WCC’, Torch and Trumpet, XV, 5.

‘Evangelicals and the WCC’, Ibidem, XV, 7. ‘Ecumenicity and Separation’, Ibidem, XV, 8. ‘Renewed Interest in the Doctrine of God’, Critic (Otago, New Zealand),

10/6. 1966 ‘The Resurrection and History’, RTR, XXV, 2, 41–51. ‘Some Features of Contemporary Liberal Theology’, International Re-

formed Bulletin (USA), nos. 24/25, 1–12. ‘The Christology of Paul Tillich’, Vox Reformata, No. 7, 1–33. ‘The Importance of the Reformation’, Torch and Trumpet, XVI, 5. 1967 ‘Karl Barth’s Doctrine of Scripture’, Themelios, IV, 1. ‘The Third day He Rose again’, Christianity Today, XI, 12. ‘When is Separation a Christian Duty?’, Ibidem, XI, nos 19 and 20. ‘Situation Ethics in the Light of Scripture’, Vox Reformata, No. 9, 1–19. ‘The Interpretation of the Old Testament by the New’, TSF Bulletin

(England), Autumn 1967, 9–18. ‘Some Reflections on the Issue of Separation’, Torch and Trumpet, XVII,

numbers 5, 6, 7. ‘Developing Patterns of Neo-Liberalism’, The Evangelical Magazine

(England), three articles. ‘“New” Views of Scripture’, Torch and Trumpet, XVII, 8. ‘Faith amidst Theological Uncertainty’, Farrago (Melbourne), June 22. ‘New Morality and the Bible’, The Australian Church Record, November 2

and 16. ‘The Need for a New Reformation’, The Banner of Truth (England), No.

62. ‘When is Separation a Necessary Duty?’, The Reaper, November issue. 1968 ‘Dr Herman Sasse, “In Statu Confessionis”’, RTR, XXVII, 1, 1–10. ‘Presbyterianism and Episcopalianism’, Torch and Trumpet, XVIII,

numbers 8, 9, 10. ‘The Modern Debate around the Bible’, Christianity Today, XII, numbers

20, 21, 22.


‘The Word of God and the Words of Scripture’, Vox Reformata, No. 11, 1–8.

1969 ‘The Biblical View of the State’, International Reformed Bulletin, No. 39, 2–

12. ‘Contemporary Views of the Bible: A Conservative Appraisal’, Interchange

(Australia) I, 3. ‘The Authority of Scripture’, Calvin Theological Journal (USA), IV, 2, 165–

194. ‘Karl Barth, 1886–1968. His place in History’, Christianity Today, XIV, 19. ‘The Doctrine of the Trinity’, Vox Reformata, No. 13, 1–18. ‘Here lies Karl Barth (1886–1968) Intervarsity (Australia) Autumn issue, 7–

9. ‘Why all the Fuss over the Trinity’, Ibidem, Winter/Spring issue, 21–23. 1970 ‘Bonhoeffer’s non-religious Interpretation of the Christian Faith,

Interchange, II, 3, 166–175. ‘The Gifts of the Spirit’, RTR, XXIX, 3, 82–94. ‘Het gezag van de Schrift’, In die Skriflig (Zuid-Afrika), IV, 13, 3–27. ‘Evangelical Responsibility in a Secularized World’, Christianity Today,

XIV, 19. ‘What do Evangelicals believe about the Bible?’, Ibidem, XV, numbers 5

and 6. ‘Authority and Scripture’, Decision (USA), 2 articles in July and August. ‘De kerkelijke kaart van Australië’, Woord en Daad (Zuid-Afrika), dec. 1970

en jan. 1971. ‘The Need for a New Reformation’, The Reaper, May, 127–132. ‘Is it still worthwhile to be Reformed?’, Torch and Trumpet, XX, 1970, 5, 6,

7. 1971 ‘The Challenge of Bonhoeffer’, The Reformed Journal, nos. 11, 12. ‘The Place of the Confession in a Reformed Church’, Vox Reformata, no.

16, 1–16. ‘Can Evangelicals and Catholics go together?’, The Evangelical Magazine,

No. 65, 1–11. ‘Karl Barth’s View of Scripture’, Presbyterian Theological Review (Korea),

37–51 (in Korean). ‘Abortion in Perspective’, Eternity, February (‘Abortion Issue’). ‘The Third Work of the Spirit’, Eternity, December.


‘The Abortion Debate’, The Evangelical Magazine, three articles. ‘De “Reformed Churches” in Australia’, Almanak 1971 van die Gerefor-

meerde Kerk in Suid-Afrika, 165–170. 1972 ‘The Believer’s Missionary Task according to the New Testament

Epistles’, Tyndale Fellowship Paper. ‘Bonhoeffer and his Political Stance’, Themelios, VIII, 1, 3–9. ‘The Church’s Mission Today: the Unity of its Task’, International Reformed

Bulletin, Fall 1972, 2–14. ‘Het ritme van onze gehoorzaamheid’, Opdracht en Dienst, sept. ‘Van Geelong naar Kampen’, Theologische Hogeschool Kampen, 8/1, 7–11. 1974 ‘Kingdom and Society’, Theological Bulletin RES, IV, 4, 1–16. ‘A New Christology Challenges the Church’, Christianity Today, XVIII, no.

7. ‘Conceived by the Holy Spirit, Born of the Virgin Mary’, Ibidem, XIX, no.

5. ‘De Doop met de Heilige Geest’, Rondom het Woord, XVI/1, 37–55. ‘Gereformeerde Theologie en de THHK’, Theologische Hogeschool Kampen,

10/4, 1–7. ‘De situatie in de Gereformeerde Kerken vandaag’, Credo, I, 5, 9–29. ‘De christologie van Berkhof’, Ibidem, I, 9, 7–14. 1975 ‘The WCC as seen by the Reformed Ecumenical Synod’, The Ecumenical

Review, XXVII, 4, 394–401. 1976 ‘Theologie in Nairobi’, GTT, 76/2, 76–93. ‘Is de dialoog de oplossing?’, Voorlopig, VIII, 5. 1977 ‘Le Rôle de la confession de foi dans une Eglise Réformée’, La Revue

Réformée, XXVIII, 4, 109–225. ‘Wat heet geloven’ (bespreking van het gelijknamige boek van H.M.

Kuitert), Credo, IV, 6, 27–43. ‘Kerk zijn in deze tijd’, Credo, IV, 10, 22–36.


1978 ‘What is Preaching according to the New Testament?’, Tyndale Bulletin

(England), no. 29, 3–48. 1979 ‘Il dibattito moderno sulla Biblia’, Certeze, November, 6–23. ‘La Christologie de Karl Barth’, Hokhma, 11, 26–39. ‘La doctrine de l’ Ecriture selon Karl Barth’, Ibidem, 40–51. ‘La prédication selon Karl Barth’, Ibidem, 52–65. ‘La confessione di fede’, Studi di Teologia, IV, 64–96. ‘Barth’s View of Preaching’, Vox Reformata, No. 33. ‘Was Paulus een anti-feminist?’, Credo, VI, 2, 4–12. ‘Is historisch-kritisch onderzoek van de bijbel nodig?’, Ibidem, december,

5–12. 1980 ‘The Present-day Christological Debate’, Tyndale Fellowship Paper

(Melbourne). ‘Le Royaume de Dieu et la Societé’, Hokhma, XIV, 1–18. ‘The World Council of Churches and the interreligious dialogue’, Calvin

Theological Journal, XV, 1, 27–46. ‘De politieke kant van de Wereldraad’, Credo, VII, 2, 4–11. 1981 ‘Le débat christologique contemporaine’, Hokhma, XVII, 2–31. ‘Il debattito christologico attuale’, Studi di Teologia, No. 7, 36–92. ‘De “Evangelical” traditie’, Wapenveld, 31, 2, 45–51. 1982 ‘Prediking, prediker en Heilige Geest’, Kerk en Theologie, 33/2, 104–116;

reprinted in In het krachtenveld van de geest, 169–182. ‘Op zoek naar de sleutel’ (over hermeneutiek), Credo, 9/9, 3–11. ‘On whose Behalf and to whom does a Synod Speak?’, Christian Renewal

(Canada), October 11. ‘An unusual Baptism in Rotterdam’, Ibidem, November 8. ‘The naked Truth about Christmas’, Ibidem, December 6. 1983 ‘De ethische problematiek in onze kerken’, Credo, 10/2, 12–22. ‘Prediking en politiek’, Ibidem, 10/8, 10–18. ‘Evangelisatie en sociale verantwoordelijkheid’, Ibidem, 10/10, 4–12.


‘Being Church in the German Democratic Republic’, Christian Renewal, 24 January.

‘Political Theology come full Circle’, Ibidem, February 20. ‘Every third Christian is being Persecuted’, Ibidem, March 23. ‘Christian Lifestyle’, Ibidem, October 10. ‘Luther’s Depth must Inspire Calvin’s Scope’, Ibidem, October 24. 1984 ‘The Hermeneutics of the Reformers’, Calvin Theological Journal, 19/2,

121–152; reprinted in In het krachtenveld van de geest, 11–39. ‘Wat doen we met het evangelie?’, Hervormd Weekblad, 14 juni. ‘Komt er nog een duizendjarig vrederijk?’, Credo, 11/10, 11–24. 1985 ‘Evangelischen en de leer aangaande de kerk in de Europese kerk-

geschiedenis’, Soteria, 2/1, 2–14. ‘Prediking en politiek-sociale vragen’, Theologia Reformata, XXVIII, 2, 85–

100. ‘De geloofsbeleving in de tijd van de Afscheiding en de geloofsbeleving

nu’, Credo, 12/1, 22–39. ‘Waar gaat het om in het evangelie?’, Ibidem, 12/3, 11–19. ‘Het spreken van de kerk’, Ibidem, 12/8, 29–32. ‘De praktische theologie aan de Hogeschool’, Theologische Hogeschool

Kampen, 21/1, 1–7. 1986 ‘Prediking en spiritualiteit binnen de Gereformeerde Kerken’, Wapenveld,

36, 41–47. ‘Hedendaags universalisme en de universaliteit van het evangelie’, Soteria,

3/4, 1–6. ‘Een plurale gemeente – kan dat?’, Kerk en Theologie, 37/3, 244–252. Vijf art over de Evangelische Beweging, De Waarheidsvriend. 1987 ‘Experience in the Reformed Tradition’, Theological Forum RES, XV,

April, 7–14; reprinted in In het krachtenveld van de geest, 75–84. ‘Hoe krijg ik een genadig God?’, Credo, 14/9, 4–10. ‘De kerken en de zorgzame samenleving’, CDA-Verkenningen, 7/8, 279–

283. ‘De betekenis van dr. Abraham Kuyper voor de Gereformeerde Kerken’,

Kerknieuws, 44e Jrg, nr. 1987, 9–14.


1988 ‘Preken over 1 en 2 Koningen’, GTT, 88/4, 193–207. ‘De Bijbel letterlijk nemen?’, Credo, 15/9, 4–12. ‘In Memoriam prof.dr. G.Th. Rothuizen’, Theologische Universiteit Kampen,

24/2, 4–5. 1989 ‘Some Crucial Issues in Biblical Interpretation’, Calvin Theological Journal,

24/2, 300–315; reprinted in In het krachtenveld van de geest, 40–54. ‘The Renewal of the Church’, RTR, XLVIII, 1, 26–38. ‘La Renovacion de la Iglesia’, Allianza Evangélica Espanola, 1–13. ‘Het gebed en ons ambtelijk werk’, Ouderlingenblad, nr 776, 4–9. ‘Bidden met en voor anderen’, Ibidem, nr. 778, 9–15. ‘De GOS van Harare. Terugblik en vooruitzicht’, Credo, 16/6. 17–34. 1990 ‘The Gospel and Religious Pluralism’, The Evangelical Review of Theology,

(EuroJTh), 14/4, 341–379. ‘The Kingdom of God in the Bible and in History’, Theological Forum RES,

XVIII, 3, 15–25. 1992 ‘Een kerk in onzekerheid over haar koers’, Credo, 19/3, 9–20. ‘Strijdt!’, Menigerlei genade, 79/3, 85–92. ‘The Kingdom of God in the Bible in History and Today’, EuroJTh 1/1,

37–48. 1993 ‘Advent “De Lofzang van Maria”’, Menigerlei genade, 80/4, 139–147. ‘The Challenge of the Modern World to the Church’, EuroJTh 2/2, 145–

162. ‘Perplexing Cousins: The Dutch Churches’, The Banner May 31,

8–9. ‘Perplexing Cousins: Where are the Dutch Church headed?’ The Banner

June 7, 12–15. ‘Prof. Berkouwer en Australië’, Kabats 6/5, 32–33. ‘De schaduw en het licht’, In gesprek, 52/2, 20–21. 1994 ‘El reto del mundo moderno a la Iglesia’, Aletheia, 1/1994, no. 5, 15–34 ‘Het wonder van de vergeving’, Menigerlei genade, 81/2, 65–74. ‘Christian Foundations; een nieuwe evangelische dogmatiek’, Soteria,

11/4, 31–39.


‘Eschatology and Hermeneutics’, EuroJTh, 3/1, 17–34. ‘De godheid van Christus’, Kerk en theologie ,45/1, 5–20. ‘The Challenge of the Modern World to the Church’, Evangelical Review

of Theology, 18/4, 301–321. 1995 ‘De uitdaging van de moderne wereld voor de kerk’, Soteria, 12/3, 2–25. 1996 ‘In gesprek met prof.dr. K. Runia’, Rondom het Woord, 38/2, 45–46. ‘God wil ons geen kwaad aandoen. De lange weg van rouw’, Rondom het

Woord, 38/2, 47–54. ‘Waarom groeit mijn geloof zo weinig?’, Credo, 23/9, 7–11. ‘Why Christianity of all Religions’, Theological Forum, XXIV/3&4,

4–28. ‘Oude wijn in nieuwe zakken’, Koers, 27/23, 14–18. ‘De Bijbel over de duivel en de demonen’, IDEA, 17/2, 16–21. ‘Het leesrooster in de Veertigdagentijd’, Interpretatie, 4/1, 4–5. ‘Luther: geschonken gerechtigheid. Ons spiegelen aan paradijs-ervaring’,

Kerkblad, Informatie- en opinieweekblad hervormde gemeente en gereformeerde kerk Assen, 5/5, 1, 5.

‘Wie met de kerk breekt, breekt met de liefde’, Trouw, 13 augustus, 10. ‘Groeien in geloof, wat is dat?’, Leeuwarder Courant, 28 september, ZOZ

mens en samenleving 4. 1997 ‘Overpeinzingen bij een lustrum. Kerkblad en geslaagd SoW-blad’,

Informatie- en opinieweekblad hervormde gemeente en gerefor-meerde kerk Assen, 6/1, 1, 3.

‘Het geheim van Abraham’, Menigerlei genade, 84/3, 99–106. ‘Het geheim van Jezus Christus’, Samenspraak (kerkblad Enschede), 26/9 ‘Eschatology in the Second Half of the Twentieth Century’, CTJ, 32/1,

105–135. ‘Schaamte en schuld’, Theologia Reformata, XXXX/1, 5–18. ‘Why Christianity of all Religions?’, EuroJTh, 6/1, 57–72. ‘Giati o Christianismos apo Oles tis Threskeies /1’, Aster tes Anatoles, 3, 82–

84. ‘Giati o Christianismos apo Oles tis Threskeies /2’, Aster tes Anatoles, 4,

112–116. Recensie van God the Almighty: Power, Wisdom, Holiness, Love. Donald G.

Bloesch Soteria, 14/2, 39. ‘What is Evangelical Theology?’, Evangelical Review of Theology, 21/4.


1998 ‘Geloven is een ‘vast vertrouwen’’, Credo, 25/1. ‘Prof. den Heyers visie op de verzoening’, Credo ,25/3, 4–12. ‘Wanneer ‘doet’ een preek iets?’, Credo, 25/5, 4–7. ‘De Gereformeerde Kerken in Nederland en de oprichting van de

Wereldraad’, DNK, XXI/48, 54–66. ‘Wereldraad van Kerken kan gemakkelijk een kopie van de VN worden’,

Nederlands Dagblad, 18 september, 15. ‘De christen en de 24-uurs economie’, Opdracht en Dienst, 73/1,

25–29. ‘De evangelischen: wie zijn zij?, Ouderlingenblad, 76/878, p.3–6. ‘Het wonder van de maagdelijke geboorte’, Credo, 25/10, 6–9. 1999 ‘De gave van de profetie’, Theologia Reformata, 42/1, 6–20. ‘En Jezus schreef in ’t zand’, Menigerlei genade, 86/2, 62–69. ‘De puriteinen en de zondag’, Profetisch Perspectief, 4/18, 18–19. ‘De moderne mens en het evangelie van de verzoening’, RCSG brochure

1999, 21–36. ‘De moderne mens en het evangelie van de verzoening’, Soteria, 16/3, 16–

28. ‘Naar een eeuw van de Heilige Geest!’, Credo, 26/8, 26. ‘Predicare la croce al giorno d’oggi’, Lux Biblica, X/19, 9–26 ‘De migratie van de kleine luyden’, Wereld en Zending, 28/4, 18–24. 2000 ‘Twee vroedvrouwen die God vrezen’, Menigerlei Genade ,87/3, 98–106. ‘Ook een “homo-relatie” kerkelijk inzegenen?’, Credo, 27/7, 12–17. ‘Gelegenheidsdiensten en het Evangelie’, Confessioneel, 112/21, 23

november 2000, 6–7. ‘Preaching and the Work of the Holy Spirit. Part 1’, Reformed Theological

Review, 59/3, 101–111. ‘Jezus Christus, onze Heer en Verlosser’, Geandewei, 22 december 2000. ‘Deísmo, Liberalismo e Neo-Ortodoxia’, Os Puritanos, VIII/4, 35–37. ‘Preaching and the work of the Holy Spirit. Part 1’, Reformed Theological

Review, 59/3, 101–111. 2001 ‘Preaching and the Work of the Holy Spirit. Part 2’, Reformed Theological

Review 60/1 (2001), 31–42. ‘The Preaching and the Cross Today’, Evangelical Review of Theology 25/1

(2001), 53–64.


‘De “religie” van het gereformeerd belijden’, Credo, 28/3 (2001), 6–11. ‘De gaven van de Geest’, Profetisch Perspectief, 6/30 (2001), 10–12. ‘We waren zo zelfbewust’, Reformatorisch Dagblad, 31/211, 6 december

2001, 15. 2002 ‘Charismatische theologie en pneumatologie’, Kerk en Theologie, 53/1

(2002), 5–18. ‘De rechtvaardiging in de prediking’, Credo, 29/3 (2002), 3–7. ‘De Geloofsbelijdenis van Nicea’, Woord en Dienst, 13–04–2002, 6–7. ‘Eindtijd en spiritualiteit’, Credo, 29/6 (2002), 16–21. 2003 ‘Met ontferming bewogen. Liefdadigheid van eerste christenen baarde

opzien’, Het goede leven, 22–29 maart 2003, 21. 2006 ‘Verwerken is een proces’, Groei, 10/1, 41–45.

Chapter Five

OTHER ARTICLES

(a) in Trowel and Sword Monthly magazine of the Reformed Churches of Australia and New Zealand, established in 1954. Klaas Runia was ‘Managing Editor’ from 1957 to 1971. 1957 Enkele opmerkingen over de achtergrond van het schoolvraagstuk in de

Engels-sprekende wereld, III, 4. Fifty-Fifty of Honderd Procent (de taalkwestie in de kerk), III, 8. De secte, III, 9, 10. 1958 Het goed recht van de kinderdoop, IV, 1, 1, 2, 4/5, 6, 7, 8. De satelliet en ons geloof, IV, 2. De open avondsmaalstafel en wij, IV, 2. What is the Attitude of our Churches to the Dance? IV, 9. Churchgoing in Australia, IV, 11. 1959 Are we still bound to the Ten Commandments, V, 1, 2. Is ‘Open Communion’ right? V, 4/5. Open Communion ... No! V, 6. Calvinism and 1559, V, 7. Dr. Billy Graham came, preached and went... What now? V, 7. Calvinism throughout the World, V, 8. Status and Prospects of Calvinism in Australia (in cooperation with

R. Swanton and L. Morris), V, 10. 1960 The Faith of the Church, VI, 2. Rondom de Terzijdestelling van de Vervangingsformule, VI, 3. The Earthquake of Agadir and the Second Coming of Christ, VI, 7. Calvinism and Apartheid, VI, 8. Kinderdoop en adoptie, VI, 8. The Space Age and our Faith, VI, 11. What is the Church? Part 1, VI, 12.


1961 What is the Church? Part 2, VII, 1. Ban on Liquor in Church Institutions, VII, 4. The WCC and its Basis, VII, 4. Canterbury and Rome, VII, 5. The Pluriformity of the Church, VII, 5ff. (6 articles). 1962 The Belgic Confession, 1561–1961, VIII, 2. Our brethren in Canada, VIII, 4/5. Trends among Christian students, VIII, 4/5. The ecumenical century, VIII, 6. A world without God, VIII, 7. Baptism with the Spirit, VIII, 8. Speaking in Tongues, VIII, 9, 10. Pentecostalism, VIII, 11. 1963 Is the ICCC a truly ecumenical Movement? IX, 2. Is ‘Purity of Worship’ the only Ground for Church Unity? IX, 3. Discussions around Genesis 1–3, IX, 6ff (6 articles). The proposed Basis of Union and its Doctrine of the Church, IX, 7. Honest to God, IX, 12. 1964 The new Morality, X, 1. The Scientist and the Bishop, X, 2. Reformed Church Life in the Netherlands, X, 12, XI, 2. Is Australia still Christian? X, 12. 1965 Should we still commemorate October 31? XI, 1. Who cares for his (the minister’s) Soul? XI, 4/5. How should we read Prophecy? XI, 8ff (3 articles). The Revised Standard Version, XI, 8. Are we Zwinglians or Calvinists? XI, 9. Reflections on a Tour through the New Zealand Universities, XI, 11. Letter to the ‘Gereformeerde Kerken’ concerning the WCC, XI, 12. 1966 Sunday Observance and Sunday Labour, XII, 1ff. (4 articles). Rome and the Reformation, XII, 6.

Articles in Trowel and Sword 37

The Gospel of the Resurrection and Modern Denials, XII, 7. Parents and the sexual Problems of their Teenagers, XII, 8. Discussion on the Sunday, XII, 9. Lessons from the 19th century, XII, 11 and 12. 1967 The Church and the sexual Problems of our Teenagers, XIII, 1. State Aid to Christian Schools, XIII, 2ff. (4 articles). On Pentecostalism, XIII, 7. Looking in the Mirror, XIII, 8ff. (3 articles). The Mystery of Israel, XIII, 10. Will the Jews rebuild the Temple? XIII, 11. ‘New’ Views of Scripture, XIII, 12. 1968 Rome – Reformation, 1517 and 1967, XIV, 1. The ‘Legend’ of October 31, XIV, 2. Presbyterianism and Episcopalianism – should we mix them? XIV, 4ff.

(3 articles). A Baptist View of Baptism and Rebaptism, XIV, 7. Capital Punishment, XIV, 9ff. (3 articles). 1969 The Reformed Ecumenical Synod of Amsterdam, XV, 1 and 2. Christ seeks Asia, XV, 3. God’s Miracle in Indonesia, XV, 4/5 and 6. Science and Religion, XV, 11. 1970 Impressions of South-Africa. XVI, 2 and 3. The Gifts of the Spirit, XVI, 8 and 9. Theological Ferment in Asia, XVI, 10 1971 The Second Coming of our Lord, XVII, 1, 3, 4/5. What if Jesus came today? XVII, 3. Which is the real Rome? XVII, 3. What can we do to revitalize the Church? XVII, 8, 9. What is the Church and where can we find it? XVII, 10. The Call for a new Confession, XVII, 11. A church ‘en route’, XVII, 12 (last article as managing editor).


1972 Letters from Holland, XVIII, 6 and 8. 1973 John Knox, the Reformer of Scotland, XIX, 3. 1975 The ‘Evangelical Movement’ in Holland, XXI, 1. (b) in Gereformeerd Weekblad 1948 Enkele opmerkingen over ‘Handhaving van de Belijdenis’. Oordeel van

dr. A. Kuyper, 27/2. Rome een dreigend gevaar! 23 en 30/4. Am Jisrael Chaj. Het volk Israël leeft, 30/vv (3 articles). 1952 De ‘C’ in het geding, 25/1vv. (5 articles). 1953 De theologie van dr. Albert Schweitzer, 4/12vv. (4 articles). 1954 Bonifatius 754–1954, 28/5vv. (5 articles). 1955 Enkele opmerkingen over Adoptie en Kinderdoop, 1/7vv. (4 articles). ‘Ruimte-theologie’. Een nieuwe theologie? 16/12. 1957 Kerkelijke en Theologische problemen in Australië, 8/2. Vragen rondom de Westminster Confessie, 15/2vv. (3 articles). Meer systeem in ons gebed, 23/8. Bewustheid en systeem, ook in de voorbede, 30/8. He probleem van de vakbeweging in Australië, 20/9v. (2 articles). De Presbyteriaanse Kerk van Australië, 22/11v. (2 articles). 1958 Het Reformed Theological College te Geelong, Australië, 31/1v. (2

articles). Het werk van de Heilige Geest, 2/5vv. (3 articles).

Articles in Centraal Weekblad 39

1959 Charles Darwin en het christelijk geloof, 9/10v. (3 articles). Evolutiegedachte en Christelijk geloof, 23/10. 1960 Avondmaal in de ‘bush’, 16/9. From 1961 ‘Australische brieven’ (‘Australian letters’) including: 5. Evangelicals en de christelijke school, 10/11/61. 8. Discussies over de Kinderdoop, 6/4/62. 9. De Baptisten en de Kinderdoop, 13/4/62. 10. Veranderingen in het theologisch klimaat, 13/7/62. 11 en 12. Het Chiliasme, 24/8/64v. 14. Het Schriftvraagstuk, 19/4/63. De hedendaagse sexuele moraal in Amerika, 6/3/64vv. (3 articles). 18–22. Impressies van Nederland, 4/9/64vv. 25 en 26. Het Kerstgebeuren in de nieuwere theologie, 17/12/65v. 27 en 28. Spanningen in de kerken ‘down under’ (Australië en Nieuw-

Zeeland), 23/3/66v. 30. De Evangelicals en het probleem der afscheiding, 2/12/6. 31 en 32. Charles Hodge over binding aan de belijdenis, 17/3/67v. (c) in Centraal Weekblad From 1972 to 1996 Klaas Runia was Editor-in-chief of this weekly church magazine with a national distribution. 1961 Gereformeerde Theologische Hogeschool in Australië, 8/4. De ‘vinger Gods’, 5/8. 1963 Geef mij die vervelende ouderlingen maar, 28/4. Spurgeon en het Calvinisme, 25/5. Nieuw ‘Godsbeeld’ nodig? 6/7 (2 articles). De bijbel als een persoonlijke brief, 5/10. Bijbelstudie mogelijk op twee manieren, 12/10. 1965 Hoe krijgen wij onze eigen christelijke school? 23/1. Een nieuwe belijdenis nodig? Ja, maar niet zo! 23/10. Rome – veranderd en niet veranderd, 11/12.


1966 Jozefologie, 16/4. Vragen uit de kerkbank, 22/10. 1967 Theologie en ruimtevaart, 29/4. De Britse IVF en Assen, 9/9. Enkele opmerkingen over Genesis 1–3, 16/9v (2 articles). 1970 Indrukken van Zuid-Afrika, 3/1vv. (3 articles). De kerkelijke kaart van Australië, 24/12vv. (3 articles). 1971 Het debat rondom de abortus provocatus, 5/6vv. (6 articles). Australische reactie op het bezoek van Hans Küng, 12/9. 1972 Is deze ‘brug over woelig water’ betrouwbaar? 3/6. Waarom zwijgen de (mede-)theologen? 10/6. Kerkelijke herverkaveling? 17/6. Een socioloog over de geschiedenis der Gereformeerde Kerken, 1/7v.

(2 articles). Een socioloog over de toekomst der Gereformeerde Kerken , 15/7. Wat mag van de synode verwacht worden? 22/7. De GOS bestaat een kwarteeuw, 12/8. Spanningen in de GOS, 19/8. Rassenvraagstuk weer op GOS, 26/8. GOS in Sydney begint haar werk, 2/9. Terugblik op de GOS van Sydney, 9/9. Wat is het criterium voor onze dogmatiek? (over de theologie van H.M.

Kuitert) 7/10vv. (3 articles). Rooms-Katholieke herwaardering van de Reformatie, 28/10. Is Karl Barth passé? (discussie met Kuitert), 4/11. John Knox, 18/11. Zijn wij op de verkeerde weg (boek H.N. Ridderbos)? 25/11. Enkele trends in de Verenigde Staten, 25/11. De laatste week van de Synode van Dordrecht, 2/12. Het effect der verzoening (Ridderbos), 9/12. Kerstfeest aan de andere kant van de wereld, 23/12.


1973 Verschillende visies op de ontwikkelingen in de Gereformeerde Kerken,

13/1vv. (4 articles). Kritische kanttekeningen (bij Amerikaanse bombardementen), 20/1. Vrede in Vietnam. Wat nu? 27/1. Kanttekeningen bij een TV interview (Kuitert), 17/2. Staan we voor een nieuwe scheuring? 17/2. Briefwisseling Kuitert-Runia, 24/2. Een stroom van reacties, 3/3. (Reactie G.Th. Rothuizen, 3/3) Reactie K. Runia, 10/3 vv. (3 articles). ‘Pluriforme eenheid’, 10/3. ‘De boot is groter dan u denkt’, 17/3. Het geheim van de wederkomst, 24/3. Problemen rondom de tweede dienst, 7/4v. (2 articles). Athanasius, de man die tegenover de hele wereld stond, 5/5. De actualiteit van Athanasius, 12/5. De moderne mens opnieuw op zoek naar religie? 2/6. Zijn wij geschikte transformators? 9/6. Hoe vindt een mens God? 16/6. Australische kerken beperken relatie met Gereformeerde Kerken, 16/6. OPC breekt band met de Gereformeerde Kerken, 11/8. Protestanten in Rusland, 11/8v. (2 articles). Het probleem van de traditie (in onze tijd), 25/8v. (2 articles). De mens als Gods medewerker, 8/9. Het verschil tussen Koran en Bijbel, 22/9. Wie is Jezus eigenlijk? 29/9vv. (3 articles). Commentaar bij ‘Oproep’ van Schrift en Getuigenis, 27/10. Een opvallende parallel (Chr. Ref. Church), 10/11. Ontvangen van de Heilige Geest, geboren uit de maagd Maria, 15/12. Maagdelijke geboorte: feit of leermodel? 22/12. 1974 Een Marxist over Jezus, 5/1. Vragen met betrekking tot de maagdelijke geboorte. Kan iemand die de maagdelijke geboorte ontkent lid van onze kerk zijn?

2/2. Nieuwe dogmatiek van Berkhof, 9/2. Op weg naar een nieuw belijden (in verband met de Proeve), 9/2. Enkele kenmerken van Berkhofs Christelijk Geloof, 23/2. Thomas Aquinas, 9/3. Gewogen en te licht bevonden (kritiek op de Proeve), 23/3v. (3 articles).


Geweld en geweldloosheid, 30/3. De Synode en het Speciale Fonds van het PCR, 6/4. Op de derde dag weer opgestaan uit de doden... 13/4. Berkhof over de heiliging van de wereld, 20/4. De politieke situatie in Zuid-Afrika, 4/5. Prof. Graafland: de nieuwe dogmatiek van Berkhof is heretisch, 4/5. De kerkelijke situatie in Zuid-Afrika, 11/5. De heiliging van de wereld en de toekomst (n.a.v. Berkhof), 25/5. ‘Zonder geloof vaart niemand wel’ (Kuitert), 1/6. Is dit de juiste benadering?, 8/6. De Synode over de zaak Wiersinga, 15/6. Blijft er zo nog plaats over voor bijzondere openbaring? III, 22/6. Hoe gaan we met elkaar om in de kerk? 14/9v. (2 articles). Hoe gaan we als kerken met elkaar om? 5/10v. (2 articles). De breuk tussen de NG Kerk en onze kerken, 26/10. N.a.v de bisschoppelijke verklaring over de abortus, 2/11. Overheid en abortus, 9/11. De planeet die aarde heette... (Lindsay), 30/11vv. (3 articles). Het nieuwe besluit over Wiersinga, 30/11. De toekomst van het christendom, 21/12. s 1975 Het funktioneren van de belijdenis in de kerk, 11/1. De lijdensweg van het Joodse volk, 25/1. Hoe diep is de crisis van onze tijd? 1/2v. (2 articles). Hoe lezen wij de bijbel? (n.a.v. Lindsay), 15/2. Honderd jaar geleden stierf Kohlbrugge, 8/3. De zaak ‘Dr Wiersinga’ op de synode, 15/3. Begraven of ... cremeren? 5/4. Onbekwaam tot enig goed en geneigd tot alle kwaad, 12/4. Gereformeerde ethiek: fiasco of perspektief? 19/4. 1. De vraag van Luther, 3/5. 2. De vraag van Luther vandaag, 10/5. Ook onze tijd heeft zijn martelaren, 17/5. 3. Een manco in onze prediking?, 24/5. 4. Doen we de mondige mens wel recht?, 31/5. Moslims en Christenen in Nederland, 7/6. Een belangrijke discussie over het CDA, 26/7. Heere of Heer? 9/8. Het gaat slecht met de democratie, 16/8. Verschillende manieren van avondmaal vieren, 20/9v. (2 articles). Kuyper wilde maar één keer per zondag preken, 10/9.


De Assembleé van Nairobi, 4/10vv. (5 articles). Wat doet de Wereldraad aan theologie? 18/10. ‘De wijde en diepe kloof’, 1/11. Het probleem van de nieuwe denkkaders, 8/11. Hoe zien wij de bijbel? 15/11. Het gezag en de inspiratie van de Heilige Schrift 22/11. Het feest der incarnatie, 20/12. 1976 De kerk onder de boom, 31/1. De Doppers breken met onze kerken, 7/2. Een Amerikaans oordeel over onze kerken, 14/2. Jonge mensen en het huwelijk, 14/2vv. (3 articles). Doleren – wat is dat eigenlijk? 6/3. Het synodebesluit inzake dr. H. Wiersinga, 13/3. Doleren – hoe dacht Kuyper er over? 20/3. Doleren – vandaag? 3/4. Doleren – waar loopt het op uit? 10/4. Paasfeest vieren – heeft het nog zin? 17/4. De gereformeerde prediking in onze tijd, 17/4. Gesprek over het huwelijk, 1/5. Waarom zo’n belangstelling voor de apocalyptiek? 8/5. Profetie en apocalyptiek, 29/5. De Joodse apocalyptiek, 5/6. Bijbelse apocalyptiek, 12/6. Dieptepunt (spotprent in Vrij Nederland), 19/6. Zie, Hij komt met de wolken, 26/6. De GOS van Kaapstad, 31/7vv. (3 articles). Samen op weg of ... samen de mist in? 31/7vv. (3 articles). Enkele kanttekeningen bij de zgn. belijdenismodellen, 21/8. Samen op weg en de kerkorde, 28/8v. (2 articles). Vijf artikelen over de voorzienigheid: 1. ‘Zo het de wil des Heeren...’, 9/10. 2. Niet zonder (de wil) van uw Vader, 16/10. 3. Het oude en nieuwe Godsbeeld, 23/10. Is de Reformatie achterhaald? 30/10. 4 en 5. De Heer die alle ding regeert (discussie met ds. L. Ringnalda),

13/11v. Zijn we wel op de goede weg? 4/12. Onze relatie met de Dopperkerk in Zuid-Afrika, 18/12. ‘Zij waren maar simpele wijzen...’, 23/12.


1977 Binding aan de belijdenis – waar staan onze kerken? 22/1. Ruimte voor Wiersinga? 24/1. De doodstraf, 5/2. Kerk, staat en school, 12/2. Hoe vindt een dominee zijn tekst? 26/2. Heeft een gravamen nog wel zin? 5/3. Wanneer een gravamen toch verplicht is (boek drs. B. Boelens), 12/3. ‘Verzoening met God en met mensen’ (Herderlijk Schrijven), 19/3v.

(2 articles). Predikant en politiek, 2/4. Maar Hem zagen ze niet ... (Pasen), 9/4. Geloof en bevinding, 16/4. Bevinding hoort er bij, 7/5. Het gebinte der leer, 14/5v. (2 articles). Kapingen, 28/5. Zijn wij de generatie van de pekelzonden? 28/5. Gods heiligheid, 4/6v. (4 articles). Samen op weg, 2/7vv. (5 articles): 1. Hoe het begon, 2/7. 2. Voetangels en klemmen, 9/7. 3. De vraag van de tucht, 23/7. 4. Vrijzinnigheid en de Gereformeerde Bond, 6/8. 5. Samen verder, maar hoe en waarheen? 13/8. Leven we al in de eindtijd? 20/8. Hoe lezen we de tekenen der tijden? 27/8. Hoe wordt er vandaag gepreekt? 3/9. Zijn huisgemeenten de oplossing? 10/9v. (2 articles). Wat heet geloven (boek H.M. Kuitert), 24/9vv. (4 articles). Het dubbele gevaar van het terrorisme, 22/10. Wanhoopsdaden in Zuid-Afrika, 29/10. Luther over de preek, 29/10. Hoe mondig ben ik? 5/11. Theologie in een ivoren toren? 12/11. Politieke prediking in de 18e eeuw, 19/11. Smytegelt en de regenten, 26/11. Kwam Gods Zoon op aarde of – is de incarnatie een mythe? 10/12. Maria’s lofzang klinkt door ..., 17/12.


1978 Een opmerkelijk boek: ‘De grondslag van onze zekerheid’ (C.J. de

Vogel), 7/1vv (3 articles). Kerk-zijn in de wereld, 4/2. Martin Buber 1878–1965, 11/2. Staat de kerk op instorten? 18/2. De kerk van het evangelie, 4/3. Is er wel een christelijke levensstijl? (Dansen op Calvin College), 11/3v. (2

articles). Zinloos en laf (de gijzeling in Assen), 18/3. De bede weer in de troonrede? 1/4. Syncretisme – ook in het Westen? 8/4. De NG Kerk breekt met onze kerken, 15/4. De complete ‘omslag’ van de politieke theologie, 15/4. Geloven tussen 12 en 17, 29/4v. (2 articles). Een (Amerikaanse) discussie over de onfeilbaarheid van de bijbel, 20/5. Is de bijbel wel onfeilbaar? 27/5v. (2 articles). Theologie en gemeente hebben elkaar nodig, 10/6. Eenheid en verscheidenheid in de kerk, 8/7. Feminisme en de bijbel, 5/8v. (2 articles). De GOS en Zuid-Afrika, 30/9. Wie spreekt er namens de kerk? 30/9. Was Jezus een revolutionair? 7/10vv. (3 articles). Is gewelddadige verandering van de structuren geoorloofd? 28/10. Is geweld ooit geoorloofd? 4/11. Zending in Nederland, 18/11. Overheid en abortus, 25/11. Wat is een handtekening waard? 9/12. Luther over de lofzang van Maria, 23/12. 1979 Nog eens over abortus, 6/1. Wat is er eigenlijk veranderd? (nieuw ondertekeningsformulier), 27/1. Blanke angst, 3/2. Het verschijnsel ‘Gijsen’, 10/2. Waarom een evangelische alliantie? 17/2. Enkele overwegingen bij het nieuwe abortusvoorstel, 10/3. Wanneer mogen we breken met de kerk? 17/3. Waarom raakt de kerk de jeugd kwijt? 24/3. De ‘regie’ van Christus’ lijden, 31/3. Kerkelijke ‘bevestiging’ van een homofiele relatie? 14/4v. (2 articles). De Openbaring van Johannes, 28/4v. (2 articles).


Man en vrouw, 19/5. Bonhoeffer over bijbellezen, 26/5. Het vreemde feest (Pinksteren), 2/6. Het begeleiden van stervenden, 9/6. De Gereformeerde Gezindte en Samen op weg, 16/6. De begeleiding van rouwenden, 23/6. Wat willen de noodgemeenten eigenlijk? 30/6. Is er nieuws over de toekomst? 14/7. De tekenen der tijden, 21/7. Geen gepuzzel over de datum van de wederkomst, 11/8. Hebben we betere leiders nodig? 25/8. De macht van de Afrikaner Broederbond, 1/9vv. (3 articles). Rom. 13 in de vredesliteratuur, 22/9. Waar liggen de knelpunten in Samen op weg? 29/9. Begeleiding van mensen die gescheiden zijn, 3/11vv. 1. ‘Ook ik voel me midden in een rouwproces’, 3/11. 2. ‘Waar je dan in je eentje doorheen moet’, 10/11. 3. ‘Zo langzamerhand ligt de kerk als een groot stuk puin op mijn maag’,

17/11. 4. ‘Sexualiteit is niet als een kraan die je dicht kunt draaien’, 24/11. De dubbel-zin-nigheid van Advent, 1/12 Een vèrstrekkend besluit (homofilie), 15/12. Dr. Herman Bavinck 1854–1921, 15/12. De naakte waarheid van Kerstmis, 22/12. 1980 Visies op Samen op weg, 21/1v. (2 articles). Gaat de Gereformeerde Bond zich straks afscheiden? 2/2. Gaat het werkelijk goed met de kerk? 23/2. Nog eens: begeleiding van mensen die gescheiden zijn, 1/3v. (2 articles). Die goeie, oude tijd? 22/3. Stand van het geestelijk leven, 29/3. Voortgezette discussie over de homofilie, 5/4. Wie is Jezus eigenlijk? 19/4vv. (3 articles). De sociale roeping van de kerk, 17/5v. (2 articles). Het feest van Gods revolutie (Pinksteren), 24/5. De confessie van Augsburg, 4/6. Profetische prediking, 11/6. De Vrijgemaakten en de GOS, 18/6v. (2 articles). Calvijn en de maatschappijkritiek, 2/7. Polarisatie – wat is dat eigenlijk?, 6/8. Polarisatie – kan er wat aan gedaan worden?, 27/8.


De GOS van Nimes, 13/8v. (2 articles). Student, ja! Ambt, nee? 10/9. Burgerlijke ongehoorzaamheid, 17/9. Het gezag van de overheid en Rom. 13, 24/9v. (2 articles). Vragen rondom het homofiliebesluit, 19/11. Weerzien in Australië, 26/11v. (3 articles). Veranderingen in het levensgevoel, 17/12. Dichters over de Wijzen uit het Oosten, 24/12. 1981 Het moderne levensgevoel van machteloosheid, 7/1. Schillebeeckx over de ‘zaak Schillebeeckx’, 21/1. De robot komt er aan, 28/1. De kerk en de kernwapenen, 4/2vv. (3 articles). ‘God met ons’ en de aard van het schriftgezag, 25/2vv.: 1. Samenvatting van het rapport, 25/2. 2. Het relationele waarheidsbegrip, 25/2. 3. De rol van de mens in het openbaringsgebeuren, 11/3. 4. Historisch-kritisch onderzoek, 18/3. 5. Vragen rond het rapport, 25/3. 6. De bijbel als norm voor het leven, 8/4. 7. Hoe is de bijbel een norm voor ons leven, 22/4. Evangelisch – reformatorisch- gereformeerd, 15/4. De 2 kanten van Pasen, 15/4. Waarom zoveel drukte over de sekten? 6/5v. (2 articles). Hemelvaart en politiek, 27/5. Pinksterfeest – het feest van het Woord, 3/6. Briefwisseling over de uitleg van de bijbel, 11/6. Het raadsel dat ‘mens’ heet, 1/7v. (2 articles). Hoe gaat het met de oecumene? 15/7vv. (5 articles). Wat geloven de predikanten zelf? 2/9. Hoe gaat het in Zuid-Afrika? 30/9. Hoe denken de zwarten in Zuid-Afrika er over? 7/10. Waar staan de Gereformeerde Kerken in Zuid-Afrika? 14/10. De Gereformeerde Kerken in Zuid-Afrika en de erfenis van Kuyper,

21/10v. (2 articles). Enkele vragen in verband met onze evangelisatieopdracht, 11/11v.

(2 articles). Kunnen we nog bidden? 25/11. De gereformeerde zede bestaat niet meer, 2/12. Het moderne levensgevoel – wat is dat? 9/12. Kerstfeest – het feest van het licht, 23/12.


1982 Wie is Dorothee Sölle? 7/1. Wat soort theologie heeft Dorothee Sölle? 13/1. Kunnen we wat met de theologie van Dorothee Sölle? 20/1. Waar gaat het om in het evangelie? 27/1v. (2 articles). Een vlijmscherpe Zuidafrikaanse doorlichting van de NG Kerk, 17/2. Een plurale gemeente – kan dat wel? 24/2. Is pluraliteit volgens de bijbel een normaal verschijnsel? 3/3. Is pluraliteit een nood of een deugd? 10/3. Een harde boodschap voor de rijken, 24/3. Rijk en arm, 31/3. Het feest van de hoop (Pasen), 7/4. Spreken wij verschillende talen? (Okke Jager), 21/4. Is de bijbel het Woord van God? 28/4vv. (4 articles). 1. Wat zegt de bijbel van zichzelf? 5/5. 2. De bijbel – Gòds Woord in de woorden van mensen, 19/5. 3. Zijn de bijbelse geboden vandaag nog geldig? 2/6. 4. De bijbel het Woord van God (kanttekeningen bij E. Verhoef), 2/6. Namens wie spreekt de synode en tot wie spreekt zij? 5/5. Heeft een ouderling een speciale ‘roeping’? 2/6. Kun je wel spreken van een ‘roeping’ tot het ambt? 9/6. Australië verbreekt de zusterkerk-relatie, 16/6. Ambt en gemeentestructuren, 23/6vv (3 articles). Een nieuwe visie op de zonde (Wiersinga), 25/8vv. (3 articles). Discussie over bijbel en homofilie (4 articles): 1. Wat zegt de bijbel over homofilie? 29/9. 2. Bijbelse gegevens over de homofilie, 20/10. 3. Wet heeft functie van ‘gids’ gekregen, 27/10. 4. De gids-functie van de wet, 10/11. Hoe moet het verder met de kerk? 6/10. De gereformeerden en Karl Barth, 3/11. Dr. Beyers-Naudé opnieuw ‘geband’, 10/11. Een ‘eigen weg’ van Israël? 24/11. Israël blijft een vreemd raadsel, 1/12. Theologiseren in de jaren ’80, 8/12. Maria en het Kind, 22/12. 1983 Is het ene beeld van God inwisselbaar voor een ander, 12/1. Worsteling met het geheim van Israël (Flesseman-van Leer), 19/1. Vernieuwing van de gemeente, 2/2. Het raadsel van Gods wegen, 16/2.


Het Westen heeft het Christendom àchter zich, 23/2. Waarvoor is de kerk er? 2/3. Predikantenspiegel van Berkhof, 9/3v. (2 articles). Pasen is Gods grote verrassing, 30/3. Joodse visie op het proces tegen Jezus, 13/4. Een brief van een kerklid-in-nood, 20/4. Een brief aan een kerklid-in-nood, 27/4. Diepte van Luther moet breedte van Calvijn inspireren, 11/5. Ongrijpbaar als de wind, overmachtig als de storm (Pinksteren), 18/5. ‘Kerkgevoel’ eerlijk onder ogen zien, 25/5. Nieuwe beweging voor de eenheid van de kerk, 1/6. Godsdienst en samenleving, 8/6. Kerk en samenleving, 15/6. Hoe gaat het met de Wereldraad van Kerken? 6/7. Banden met de Chr. Ref. Church zijn niet vanzelfsprekend meer, 13/7. Moeten we kiezen tussen Kuyper en Hoedemaker? 10/8. Positie kerk is heel anders geworden, 24/8. Wat is de werkelijke nood van de kerk? 31/8. Op naar Roosendaal? 14/9. Er blijft ruimte voor ‘gewone’ prediking, 28/9. Isolement, aanpassing of een derde weg? (G. Dekker), 12/10. De kerk van de toekomst, 19/10. Knelpunten bij Samen op weg, 2/11v. (2 articles). Na de demonstratie in Den Haag, 9/11. Halen we het in 1986? 16/11. Op bezoek bij de kerken in Bulgarije, 23/11v. (2 articles). Een nieuwe feministische vertaling van de bijbel, 14/12. Wat voor vrede bedoelden de engelen? 21/12. 1984 Dominanten en minderheden in de kerk, 13/1vv. (4 articles). Anderhalve eeuw gereformeerden ... waar ging het om? 13/1. Kerkgang en politiek, 3/2. Hebben we te weinig aandacht besteed aan de Heilige Geest? 17/2. Agressief humanisme, 24/2. Beoordeling van het Lima-rapport, 2/3. Is de kerkelijke weg nog begaanbaar? 9/3. Kloven zijn dieper geworden, 16/3. Vernieuwing – persoonlijk en in de gemeente, 23/3vv. (3 articles). Het gezag van kerkelijke uitspraken, 6/4. Een Joodse visie op de opstanding, 20/4. In het zoeklicht van de Afscheiding, 20/4.


Is er een ‘recht’ van afscheiding? 4/5. Is er een ‘plicht’ van afscheiding? 11/5. De actualiteit van Barmen, 25/5. Wat komt er op de GOS van Chicago ter sprake? 8/6. Gaat de GOS aan moeilijkheden ten onder? 15/6. Wat doen we met het evangelie? 22/6v. (2 articles). Waar is de kerk? 20/7. De GOS van Chicago, 18/8vv. (3 articles). Is God buitenkerkelijk geworden? 28/9. Hoe zit het met ‘gezag’ in de kerk? 5/10. Heeft het zin de Afscheiding te herdenken? 12/10. Pastorale handreiking werkt wel als ethische uitspraak, 19/10. Hoe gaan we verder Samen op weg? 26/10vv. (4 articles). De ontwerp-resolutie homofilie van het CDA, 23/11. Ronald Reagan en Armageddon, 7/12. Nieuwe visies op Maria, 14/12. Vrede op aarde, 21/12. 1985 Pluraliteit en de mondige gemeente, 4/1. Blanke NG Kerk schort lidmaatschap GOS op, 11/1. Verloochening van de Afscheiding? 25/1. De twee lijnen van Bavinck, 1/2. Bavinck over katholiciteit van christendom en kerk, 8/2. De ‘Doppers’ en de kerken in Nederland, 8/2. Achteruitgang van grotere en groei van kleinere kerken, 1/3. Wat soort kerk heeft toekomst? 8/3. De waardering voor het spreken van de kerk, 15/3. Twee kerkelijk documenten over euthanasie, 22/3. Herkenning tijdens de maaltijd (Pasen), 5/4. Gemengde huwelijken in Zuid-Afrika weer toegestaan, 26/4. Jonge mensen en de bevrijding van 1945, 3/5. Een tijd van aanvechting, 10/5. De gereformeerde gezindheid en de katholiciteit van de kerk, 10/5. Het bezoek van de Paus, 17/5. De beweging van de slinger, 17/5v. (2 articles). Is er een nieuwe reformatie op komst? 14/6. Het verleden: fossiel of vrucht? (A.J. Jelsma), 21/6. Spanningen in bijna alle kerken, 19/7. ‘Het wordt nooit meer als vroeger’(J.D. te Winkel), 2/8. Miskotte in dagboek over Kuyper, 16/8. Miskotte en de Gereformeerden, 23/8.


Actieve euthanasie mag, mits..., 30/8. Achter het ‘bederf’ in onze kerken ligt de leer van de veronderstelde

wedergeboorte, 6/9vv (3 articles). Vrijheid van godsdienst en meningsuiting nog veilig bij Nederlandse

rechter? 27/9. Het geheim van de christelijke gemeente, 27/9. Is de situatie de norm geworden? (Classis Haarlem), 11/10. Het godsdienstonderwijs in een crisis? 25/10. De IKON en de zee van ongeloof, 8/11v. (2 articles). Kuitert – nu tegen de stroom in van een recente traditie, 15/11. Almacht – onmacht – overmacht, 22/11v. (2 articles). De weg om het woord te vinden dat is geschied (Kerstmis), 20/12. 1986 ‘Als ’t kwaad goede mensen treft’ (Harold Kushner), 3/1vv. (5 articles). Studie van de Gereformeerde Bond over plaats vrouw in de gemeente,

17/1. Bidden voor de val van de regering Botha? 7/2. Waar liggen de grenzen van tolerantie? 14/3. Uit betrokkenheid op Israël blijkt Gods innerlijke bewogenheid, 21/3. Het lijden en het mee-lijden van God, 28/3. Den Uyl en het christelijk geloof, 11/4. Zwarte merkt niets van afbraak apartheid, 11/4vv. (4 articles). Karl Barth – een theoloog van de pure genade, 9/5. Wie is de Heilige Geest? 16/5. ‘Mooie’ preken kunnen gevaarlijk zijn, 23/5. Als het hart van het evangelie op het spel staat, gaan alle lichten op rood,

30/5. Veel kerkleden missen vertrouwde zekerheden, 6/6. Theologie is er om de kerk te dienen bij het verstaan van het evangelie,

13/6. Bemoediging van de kerk nodig voor bestrijding apartheid, 20/6v. (2

articles). Vernieuwing brengt gemeente en gevestigde structuren in beweging,

18/7v. (2 articles). Historisch-kritisch onderzoek van de bijbel. (4 articles): 1. Een afgoderij? 15/8. 2. De noodzakelijkheid, 29/8. 3. Als de context verandert, moet de tekst ‘opnieuw’ worden gelezen,

19/9. 4. Net zo lang luisteren totdat we de waarheid opnieuw horen, 26/9. Worden alle mensen behouden? 3/10v. (2 articles).


Kerk zijn is missionair zijn, 178/10. NG Sendingskerk radicaliseert. Lichtpuntje in blanke NG Kerk, 24/10. Maar één messiaanse weg: de weg van Jezus, 24/10. Nadruk op vrijheid spreekt moderne mens aan, 31/10. Bereidheid naar elkaar te luisteren enige mogelijkheid om verder te

komen, 7/11. Christelijke Gereformeerden: problemen met ontwikkelingen in onze

kerken, 14/11. Erkenning van Anglikanen: we kunnen niet om Barth heen, 28/11. Nieuw boek over ‘historische Jezus’ (Den Heyer), 5/12v. (3 articles). God in het vlees, 19/12. 1987 De religie van het succes, 2/1. Gereformeerde Bonders, ‘gewone’ gereformeerden en spiritualiteit,

16/1vv. (3 articles). Voortdurend trekken ze aan je theologische ziel, 20/2v. (2 articles). ‘Waarom zijn jullie, Nederlanders, zo anti Zuid-Afrika?, 6/3. Aids en de sexuele ‘cultuur’, 20/3. Leven in drie werelden: gezin, werk en vrije tijd, 3/4. Het ANC en onze gewetensnood, 3/4. Oplossing voor fragmentisering zoeken in de diepte, 3/4vv. (3 articles). Wie is Jezus Christus eigenlijk? 1/5. Overal in het Nieuwe Testament een ‘hoge’ christologie, 8/5. Hèt tekort van de nieuwe christologieën, 15/5. Wij leven onder grote boog tussen hemelvaart en wederkomst, 22/5. Gereformeerd geloof en depressie, 29/5. Vernieuwende kracht nodig voor kerk van deze tijd, 5/6. Islam ook een heilsweg? 19/6. Geloven moslims in dezelfde God? 26/6. Zicht op gekruisigde ontnomen door ontkenning kruisdood, 3/7. Kritische openheid nodig in oecumenische organisatie, 21/8. Leer van de verkiezing kwam te centraal te staan (C. Graafland), 28/8. Spanning tussen wereldomvattend heil en persoonlijke keuze, 4/9. Reden om zorg te hebben over de kerk (boek J. Plomp), 11/9. Moet de synode Kuypers onderscheiding afschaffen? 25/9v. (2 articles). Geloven in een tijd van stroomversnellingen, 9/10. IKON-serie werd familie-album van Gereformeerde Kerken, 16/10. De betekenis van Abraham Kuyper voor de Gereformeerde Kerken,

23/20vv. (3 articles). Staat heeft belangrijke, maar niet-overheersende functie, 13/11. De ideale kerk ziet er anders uit dan de bestaande, 20/22.


Grenzen aan de ‘veranderbaarheid’ van de waarheid van het geloof, 27/11.

Wat de Geest in ons hart legt, wordt werkelijkheid, 4/12. Omgaan met polarisatie à la Paulus, 11/12vv. (3 articles): 1. Begin niet met verschillen, maar zoek gemeenschappelijk uitgangspunt,

11/12. 2. Paulus’ omgang met de gemeente goed voorbeeld, 18/12. Echtscheiding bevestigen in een kerkdienst? 25/12. 1988 3. Paulus geeft aanwijzingen voor preker en hoorder, 8/1. Luisteren naar wat Schrift zegt over vrede en gerechtigheid, 15/1. De wet moet als norm gezien worden voor onze daden, 5/2. Heeft binding aan de belijdenis nog wel zin? 19/2v. (3 articles). Bavinck voelde aan wat gaande was en wat komen zou, 11/3. Comfortabele plaats in geheel van plurale kerk, 25/3. Geloof zonder opstandingsverhaal leeg, 1/4. Nadruk op verbondenheid joden en christenen, 15/4. Onbekwaam tot iets goeds, 22/4. Veelkleurigheid van de gemeente, 29/4. Fundamentele eenheid in het geloof, 6/5. Israël en de profetie, 13/5. De gemeente en de Geest, 20/5. De GOS van Harare, 27/vv. (7 articles). Sterven… en dan? 22/7vv. (5 articles): 1. De dood is één groot raadsel, 22/7. 2. Wat gebeurt er bij het sterven? 5/8. 3. Heeft de dood ook een zachte kant? 19/8. 4. Wat gebeurt er na het sterven? 26/8. 5. En de hel dan? 2/9. In memoriam prof.dr. G.Th. Rothuizen, 5/8. Pluraliteit en pluriformiteit, 2/9. Geloof slechts uiterlijk vertoon? 23/9. Afscheiding, Doleantie en Samen op weg, 23/9. Op naar een ‘hervormd’ kerkmodel? 21/10. ‘Vanwaar Hij komen zal om te oordelen...’, 28/10. Nogmaals over de werkelijkheid van de hel, 28/10. ‘Nederlands zondebesef’, 28/10. Is onze hedendaagse gemeente vindplaats van heil? 11/11. Gelooft de kerk in het absurde? Oude ‘aangekochte’ dogma’s afschaf-

fen? 25/11. Theologische academie in Debreczen bestaat 450 jaar, 9/12


De ‘schuldbelijdenis’ van de synode, 16/12. Waarom vieren we eigenlijk Kerstfeest? 23/12. 1989 Verschuivende Godsbeelden, 6/1v. (2 articles) Modellen van gemeente-zijn, 27/1vv. (4 articles). Wie was verantwoordelijk voor Jezus’ dood? (Lapide), 10/3v. (2 articles). Consultatie in Zuid-Afrika, 17/3v. (2 articles). Paasfeest garandeert nieuwe hemel en aarde, 24/3. Apocriefe boeken, 14/4v. (2 articles). Advies Commissie Oberman voor Gereformeerde Kerken onaanvaard-

baar, 28/4. Kerk en Geest, 5/5v. (2 articles). Conservatief en progressief, 19/5v. (2 articles). Iets in het gereformeerde geheel riep splijtzwam op, 9/6v. (2 articles). Kuyper en de dood, 23/6. Op familiebezoek in de VS. Levendige vroomheid helpt bij moderne

vragen, 7/7v. (2 articles). De marsorder van onze Heer: evangelisatie, 4/8. Kerk zoekt gesprek met Joodse volk: ‘betuigen dat Jezus de Christus is’,

18/8. Evangelisch document over Rome, 25/8v. (2 articles). Lichamelijke opstanding van Jezus omstreden, 8/8vv. (6 articles): 1. Evangelisten geven ook geen uitsluitsel, 8/8. 2. Confessies waren duidelijk over opstanding in het lichaam, 15/9. 3. Lege graf is teken en doet ter zake, 22/9. 4. Aspect van lichamelijkheid onopgeefbaar, 29/9. 5. Dezelfde en toch anders, 20/10. 6. Sommigen twijfelden of Hij het echt was, 27/10. Mariologie, struikelblok voor reformatorische kerken, 6/10v. (2 articles). Voortdurend klagen over kerk werkt afbrekend, 10/11. Groeperingen die zich richten op de Godsvraag groeien, 17/11. Incest, 24/11vv. (3 articles): 1. Geloof als bewaker voor uitspattingen? 24/11. 2. ‘Machtige’ vader tegenover ‘ondergeschikte’ vrouw, 1/12. 3. ‘Zoals een vader liefdevol zijn armen...’, 8/12. Bidden – wat is dat eigenlijk? 15/12. Kerst meer dan geboorte van speciaal mensenkind, 22/12. Zet uw schouders en handtekening er onder! 22/12.


1990 Over de preek, 5/1vv. (5 articles): 1. Kritiek van allerlei kant, 5/1. 2. Reformatoren over de preek, 12/1. 3. Dr. O. Noordmans over de preek, 19/1. 4. Er zit meer dan één kant aan de preek, 26/1. 5. Op het snijpunt van tekst en situatie, 2/2. Schuldbelijdenis van de Wereldraad? 26/1. Grote doorbraak Zuid-Afrika, 9/2. Begraven of cremeren, 9/2. Andere term betekent niet altijd andere inhoud, 16/2. Maakt het uit hoe je avondmaal viert? 23/3. Gereformeerden in meervoud, 2/3vv. (5 articles). De discipelen en de opstanding, 13/4. De kerk in Oost-Duitsland, 27/4v. (2 articles). Veel jongeren religieus ‘dakloos’, 11/5. Kampen moet blijven! 18/5. Wat verlegen met de hemelvaart, 18/5. Zijn er vandaag nog wel tekenen van de Geest? 1/6. Het evangelie in Afrika, 8/6. Impressies van Indonesië, 15/6v. (2 articles). Op zoek naar God, 3/8. Zoektocht in een tijd van Godsverduistering, 17/8. Predikant werknemer van de gemeente? 24/8. Pleidooi voor ‘gewoon’ pastoraat, 31/8. Wie was Klaas Schilder? 7/9. Paulus heeft het weer eens gedaan, 14/9. Paulus zou Jezus’ leer sterk veranderd hebben, 21/9. Terug naar de ‘vaderlandse kerk’? 28/9. Paulus, een stap verder dan Jezus, 5/10. Blik op de grote toekomst, 12/10. Verder met hervormde kerkorde? 19/10. Is ‘grens-perforatie’ een oplossing? 26/10v. (2 articles). In die goede oude tijd was alles niet zo veel beter, 9/11v. (2 articles). ‘U zult wel nauwelijks meer bidden’, 23/11. Advent: nadenken over het ‘er aan komen’ van de Messias, 30/11. Waar zijn we eigenlijk mee bezig? 7/12. De Golfcrisis en het beroep op bijbelse profetieën, 14/12. ‘Omdat voor hen geen plaats was...’, 21/12.


1991 Toenemende belangstelling voor bijna-dood-ervaringen, 4/1. Doorgaan met bidden, ook al zien we Hem niet, 11/1. Predikantenoverschot of -tekort?, 18/1v. (2 articles). Oorlog in het Midden-Oosten, 25/1. ‘Vrouw en ambt’ in discussie, 8/2. Spiegel van blank Zuid-Afrika, 1/3. Bijbeluitleg en ethiek, 15/3. Hoe neem je een ethische beslissing? 22/3. Pasen – het grote keerpunt, 29/3. Homosexualiteit in GOR-rapport, 12/4. Gnostiek en New Age, 19/4v. (2 articles). Herinneringen van een gewone jongen, 3/5. ‘Mij is alle macht gegeven’, 10/5. Pinksteren was en is uniek, 17/5. Gaandeweg ontdekken wie Jezus is, 24/5. Ouder worden grote zegen, 31/5. Ouder worden: opgave en uitdaging, 7/6. In de avond het licht van Psalm 8, 14/6. Art over moraal en ethiek (4 articles): 1. Verschuivingen in de moraal, 21/6. 2. Synodale rapporten en de ethiek, 28/6. 3. Normen of waarden uit de Schrift, 5/7. 4. Inzegenen van niet-huwelijkse relaties? 19/7. De christologie van Den heyer, 16/8. ‘Linksbuiten’ in het gereformeerde elftal, 23/8. De kerk moet toch iets dóén..., 30/8. Horen wij niet meer bij de Gereformeerde Gezindte? 6/9. Een wereld in barensnood, 13/9. Schepping is voor eeuwigheid, 20/9. Nieuwe hemel en nieuwe aarde, 27/9. Wandelen met God, 4/10. Celibataire belevingen van priesters, 11/10. Toen het kind nog geen kind mocht zijn, 25/10. Jeugdland: onvolwassen mogen zijn, 18/10. Honderd jaar ‘De Wekker’, 1/11. Art over bidden (5 articles). 1. Bidden wordt moeilijker na loslaten bidcultuur, 8/11. 2. Bidden is praten met God, 15/11. Euthanasie: ‘beschaafde’ praktijk? 15/11. 3. Bidden: ‘zoals iemand spreekt met zijn vriend’, 22/11. De vreemde combinatie van dogmatiek en vroomheid, 29/22.


4. In Psalmen gebeden voor alle gelegenheden, 6/12. 5. Bidden vraagt tijd en concentratie, 13/12. Wijzen uit het Oosten... en Westen? 20/12. 1992 Tijd is een complex begrip, 3/1. Hoe was de jonge Jezus? 10/1. ‘Ezeltje zonder land’, 10/1. C. Wigmans, Ezel kent kribbe van zijn Meester, 17/1. Moest Jezus ook leren geloven? 24/1. Kinderdoop of kinderzegening? 31/1. Verzwakking kerkstructuur bij invoering kinderzegening, 7/2. Viert visie en een discussie over New Age, 14/2. New Age: uitdaging voor de kerk, 21/2. Het ezeltje en de jaarorde, 6/3. Het ging het voorgeslacht om het evangelie, 13/3. Barths ‘irrationele afkeer’ van joden, 20/3. Bonhoeffer en ‘het joodse vraagstuk’, 27/3. Plaats van joodse volk in Barths dogmatiek, 3/4. Zeer vroom èn zeer rationeel (Kuiterts boek: Het algemeen betwijfeld christe-

lijk geloof), 10/4. Waarom geloven christenen in de opstanding? 17/4. Hoe theologiseert Kuitert?, 1/5. Nieuw gesprek over Zondag 10, 15/5v. (2 articles). De ‘verloren erfenis’ (Wiersinga), 29/5. ‘Hebt u de Geest wel ontvangen?’ 5/6. De ‘verloren erfenis’, 12/6. Commentaar, 12/6. Waarom zijn de Gereformeerde Kerken zo veranderd?, 19/6. De toekomst van de Gereformeerde Kerken, 26/6. Openingen in vrijgemaakte kamp, 3/7. Een nieuwe avontuurlijke weg, 10/7. Wat is het gezag van een preek?, 24/7. Het Duizendjarig Rijk, 21/8. Hoe lezen we Openbaring 20?, 28/8. Bidden met een verlanglijst? Alle ruimte voor vraaggebed, 25/9. Concept kerkorde: knap stuk werk! 2/10. Accent op belijdend karakter, 9/10. Dood als ‘goede schepping’?, 16/10. Verschuivende doodsbelevingen, 23/10. De duivel: persoon of macht?, 30/10.


Wat zegt bijbel over duivel?, 6/11. Bidden voor onze kinderen, 13/11. ‘Niet klagen maar dragen en bidden om kracht’, 20/11. Kerkelijk grensverkeer, 27/11. Iedere overstap een verrijking, 27/11. Gereformeerden bliven in GOR, 4/12. Het gaat stroef met de oecumene, 11/12. Het feest van Gods initiatief, 18/12. 1993 Een in-triest verhaal, 8/1. Kuitert: ‘gereformeerd in hart en nieren’? 15/1. Jubileum, 22/1. ‘Kerken op hellende vlak’, 29/1. Zwaar weer voor Samen op Weg, 5/2. Tijd voor Pasen: veertigdagentijd? lijdenstijd? 12/2. Recht doen aan verscheidenheid, 19/2. Verhoort God onze gebedeb wel? 26/2. Bidden in tijden van ziekte, 5/3. Middenstroom breder in nieuwe kerk, 12/3. Waarom ‘moest’ Jezus sterven? 19/3. Wat gebeurde er aan het kruis? 26/3. ‘Moest’ het kruis van God? 2/4. Pasen: een kwestie van geloof, 9/4. Geïnspireerd en dus alles letterlijk nemen? 23/4. ‘Echt gebeurd – en dus waar!’, 30/4. Job: historisch of dramatisch? 14/5. Grenzen aan het bidden? 21/5. De Geest blaast waarheen Hij wil, 28/5. Prof. Berkouwer 90 jaar! 4/6. ‘Remonstranten over Jezus’, 4/6. Wat is vrijzinnigheid vandaag? 11/6. Wat geloven vrijzinnigen wel? 18/6. Wat is er met de Gereformeerde Kerken gebeurd? 2/7. Waar staan de Gereformeerde Kerken vandaag? 9/7. Jij en jou tegen God? 23/7. ‘Het ene doel van God’, 6/8. Merkwaardige verklaring, 6/8. Worsteling over ‘eeuwige straf’, 20/8. Redding door oordeel heen? 27/8. Geen goedkope genade op laatste dag, 3/9. Graafland over Samen op Weg, 10/9.


Prof. Graafland over ontwikkelingen Gereformeerde kerken, 17/9. Moraal: menselijke willekeur? 24/9. Algemene en christelijke moraal, 8/10. Vrijgemaakt zelfonderzoek, 22/10. Notitie bij encycliek ‘Veritatis Splendor’, 22/10. Twisten met God, 29/10. Job beroept zich tégen God op God, 5/11. Geweld in Oude Testament, 12/11. Geloven alle mensen in dezelfde God? 19/11. Augustinus en New Age, 26/11. Tweede bekering van Augustinus, 3/12. Küng en Kuiter, 10/12. Angst voor de dood overwinnen, 17/12. God zoekt mensen! 24/12. 1994 Is Maria altijd maagd gebleven? 7/1. ‘Mijn moeder is mijn naam vergeten’, 21/1. De ‘zegenende’ ouderling, 4/2. Het einde van het boek Job: nieuw perspectief, 18/2. Groeiende behoefte aan rituelen, 25/2. Waarde van gebruiken bij doop, 4/3. ‘Mijn zonden gaan mee in het graf’, 18/3. Jezus en zijn kruis, 25/3. Wreedheid natuur een raadsel, 15/4. In memoriam prof.dr. Nauta, 29/4. De natuur: ondoorgrondelijk en onnaspeurlijk, 22/4. Samen op Weg opnieuw onder vuur door ‘Hervormd Pleidooi’, 29/4. Luisteren naar een preek is een kunst, 6/5. Merkwaardig optimisme in boek Joanne Klink, 13/5. ‘Tenzij een mens van bovenaf geboren wordt’, 20/5. Hoe goed is de mens? 27/5. ‘Kerstening van ontkerstening van Europa’, 3/6. Is herkerstening Europa mogelijk? 10/6. Hij ‘voor ons’, 17/6. Optimisme over ‘nieuwe mens’, 24/6. Gods hand in ons leven, 1/7. Wat gaat Gereformeerde Bond doen? 8/7. Geloof à la Habakuk, 22/7. Vergeving zonder kruis? 26/8. Wat is er met de hemel gebeurd? 2/9. Waar is de hemel eigenlijk? 9/9.


Vrouwen in de vroege kerk, 16/9. Beschikbaar voor Woord en Geest, 23/9. Vrouwen in de vroege kerk (2), 30/9. ‘Mijn jongen was net als ik’, 7/10. Suïcide: geen moreel oordeel, 14/0. Eigentijdse profetie over Samen op Weg, 21/10. De Reformatie een vergissing? 28/10. Depressiviteit en suïcide, 4/11. Op weg naar nieuwe kerk, 11/11. ‘Niemand zit te wachten op professor’, 11/11. Depressiviteit en suïcide (2), 4/11. Meer wegen naar God? 25/11. Uniciteit staat niet ter discussie, 2/12. ‘Genade en heil buiten Israël’, 9/12. Leven we al in de eindtijd, 16/12. Feest van Gods mensen-liefde, 23/12. Kamper universiteit viert feest, 23/12. 1995 Gods grote hand, 6/1. De reikwijdte van het heil in Christus, 13/1. Jezus’ heil voor joden en christenen, 20/1. Evangeliën onmisbaar deel Nieuwe Testament, 3/2. Evangeliën geen biografieën van historische precisie, 10/2. Kuitert wijst traditie af, 17/2. De omgekeerde weg van Kuitert, 24/2. Interne en intense joodse briefwisseling, 3/3. ‘Verzoening’ in jodendom, christendom en islam, 10/3. Twee joden over relatie met de kerken, 17/3. Preken in de veertigdagentijd, 24/3. Dietrich Bonhoeffer, 31/3. Leven in een plurale kerk, 7/4. Feest van hoop, verwachting en opstanding, 14/4. Terugblikken op de Vrijmaking, 28/4. Christelijk verzet tijdens Duitse bezetting, 5/5. De grote oecumene: Rome en de reformatie, 12/5. Kennismaken met het Willow Creek experiment, 19/5. Met Nederlandse ogen kijken naar experiment in Willow Creek, 26/5. Feest van wind en vuur, 2/6. Minderheden met diverse nuances, 9/6. Federeren. Fuseren, 16/6.


Diverse wegen bewandeld om invloed kerk op samenleving te versterken, 23/6.

Kerk van vandaag wordt teruggeworpen op basistaken, 30/6. Doop eenmalig in mensenleven, 7/7. Het wetenschappelijk gehalte van Darwins evolutietheorie, 21/7. Evolutietheorie in feite ingestort, 18/8. Ontkerkelijking gaat maar door, 25/8. Dynamiek van de Geest, 1/9. Vraag ‘wie ben ik?’ blijft, 8/9. De mens: een groot raadsel, 15/9. Basiliek gewijd aan Ambrosius, 29/9. De tijden veranderen en wij met hen, 6/10. Bevindelijken en moderne cultuur, 13/10. De toekomst van de evangelische beweging, 20/10. Kerkhervorming, Allerheiligen en Allerzielen, 27/10. Verschuiving in pastoraat, 3/11. In hoeverre is Toronto-zegen werk van Heilige Geest, 17/11. Streven naar hoogste gaven, 24/11. Hoe leest het Nieuwe Testament het Oude? 1/12. Concilie van Trente, 8/12. Kinderen, volwassenen, bijbelse doop, 15/12. In memoriam prof.dr. H. Berkhof, 22/12. Gods Zoon werd een van ons, 22/12. 1996 Nadenken over verenigde kerk, 5/1. Dode Zee-rollen onthuld, 12/1. Gnostiek biedt ‘nieuwe’ kijk op Christus, 19/1. Menno Simons en de doopsgezinden, 26/1. Beelden van Jezus verschuiven, 2/2. In memoriam Prof.dr. G.C. Berkouwer, 2/2. In Jezus is zonde ‘uitgebrand’, 9/2. Luther: geschonken gerechtigheid, 16/2. Exodus in de veertigdagentijd 1996, 23/2. Het geheim van Jezus’ Persoon, 1/3. Doorgeven geheim is roeping kerk, 8/3. ‘Zijn bloed kome over ons en onze kinderen’, 15/3. Jezus’ bloed over het héle joodse volk? 22/3. Het kruis – een afschuwelijke dood, 29/3. Paas-symfonie van Paulus, 5/4. Verhullende dialoog is geen echte dialoog, 19/4. Vrouw-zijn: verdrukt-zijn, 26/4.


Feministische kritiek op de theologie, 3/5. Feministische theologen over God, 10/5. Een onbetaalde rekening van de kerk, 17/5. Pinksteren is het feest van wonderen, 24/5. Het ga u allen goed! 31/5. Eerste vrouw in bestuur 50-jarige GOR, 14/6. Jezus heeft vele gezichten, 13/9. Typisch gereformeerd, 18/10. Als de kwade dagen komen, 13/12. 1997 Geloven niet vanzelfsprekend, 24/1. Geloven is vooral vertrouwen, 31/1. Geloven bij benadering, 7/2. Verzoening omstreden thema bij Den Heyer, 14/3. Traditionele verzoeningsleer bij Den Heyer verdwenen, 21/3. Kerkelijk leven in Australië, 30/5. Hoe spreekt God vandaag? 1/8. Bidden zonder antwoord, 18/7. Recht doen aan alle partijen, 26/9. In memoriam prof.dr. K.A. Schippers, 26/9. In memoriam prof.dr. Evert Diemer, 16/10. De liturgie blijft in beweging, 14/11. 1998 Bijbel vol ‘mannelijke’ beelden, 2/1. Vertrouwen op Gods bescherming, 16/1. Een ‘hoogstmerkwaardige’ week, 23/1. Het grote ‘drama’ tussem God en de mensen, 13/2. ‘Gods verborgen omgang’, 3/4. Het ‘mysterie’ van het opstandingslichaam, 10/4. Is ‘paars’ onchristelijk? 15/5. De kerken en de 24-uurseconomi, 22/5. Parallel, 5/6. ‘Een vervloekte afgoderij’, 12/6. Bekering, 26/6. Met twee woorden spreken, 3/7. Luisteren, 31/7. Hoe het kwaad in ons te verklaren? 14/8. Kanaän, Palestina of Israël? 28/8. Ouder worden is een opgave, 9/10. Paulus verkondigde joodse boodschap, 5/11.


Kijken in de spiegel van de bijbel, 27/11. Ook voor nieuwe bundel CGB geldt: preken is mensenwerk, 18/12. 1999 Een nieuwe aflaat voor 2000, 8/1. Vanuit het Nieuwe Testament is bidden tot Jezus geoorloofd, 21/1. Stolp beziet Jezus door esoterische bril, 5/3. De kerk: het instituut of de geloofsgemeenschap, 16/4. Nieuw Nederlands orthodox-protestantisme, 23/4. Het is tijd voor de Geest! 21/5. Ja zeggen tegen het leven, 28/5. Jezus: waarom Hij belangrijk is, 10/12. Wederkomst is voor eens en altijd, 17/12. 2000 Kerkscheuring raakt gewone mensen diep, 7/1. Paulus’ doorn in het vlees, 14/1. Mijn eigen doorn in het vlees, 21/1. ‘Wij zijn bedelaars. Dat is waar’, 18/2. Kamper tabernakel viert feest, 10/3. Groeien in het geloof, hoe gaat dat? 7/4. Van vechtjas tot bruggenbouwer, 21/4. Het christendom volgens McGrath. Anglicaanse theoloog wil geloof

inzichtelijk maken, 1/9. De antichrist in de verbeelding, 6/10. De antichrist in de bijbel, 20/10. 2001 De Geest neemt de mens zoals die is, 9/2. Evangelie in een gelegenheidsdienst, 9/3. De Shoah in gedichten herdacht, 4/5. ‘God verwierp ik tijdens een pauze’, 31/8. Scheiding tussen kerk en staat, hoe zit dat in Amerika? 5/10. Leven van Jezus was Paulus niet onbekend, 19/10. 2002 Het bijzonder van Jezus’ eerste wonder, 25/1. Voorbeeld van contextuele theologie. Paulus op de Areopagus, 15/2. ‘Houd mijn geest vrij’, 10/5. Rituelen in religieus Nederland, 5/7. De plaatselijke kerk is de kerk. Waarom gereformeerden zweren bij

zelfstandigheid, 20/9.


2003 Prof. Herman Ridderbos 60 jaar hoogleraar, 21/1. Moeders en psalmen. Gedachten bij moederdag, 2/5. Beweging bij de kleine oecumene. Samen op Weg gaf ook kleine

oecumene wind in de zeilen, 9/5. Crematie lijkt over hoogtepunt heen, 25/7. Armeens volk was Turken doorn in het oog, 29/8. Bisschop in de protestantse kerk. Gereformeerden volgen pleidooi in

Lima-rapport niet op, 31/10. 2004 Kerk zag armoe als natuurwet. Diaconie gaf wel steun, maar ‘hielp’ niet,

3/1. ‘Mijn kind gelooft niet meer.’ Geloofsoverdracht lijkt steeds lastiger, 5/3. Kunnen we tegen kerkverlating iets doen? 30/4. Mag God worden getutoyeerd? Aanspreekvorm kwestie van gevoel en

gewoonte, 2/7. Kinderzegening als alternatief voor kinderdoop. Volwassenen maken hun

eigen keuzes, 12/11. Van doopautomatisme naar kinderzegening. Steeds meer mensen wijzen

de kinderdoop af, 19/11. 2005 Het vagevuur als reiniging. Aflatenhandel werd belangrijke oorzaak van

de Reformatie, 4/3. Is de volkskerk verleden tijd? Kerk is weer terug bij af, 28/10. Waar het getal 666 voor staat. Een symbolisch getal of geheimschrift?

16/12. 2006 De vloek van Cham vaak misbruikt. Wie zijn de afstammelingen van

Kanaän eigenlijk? 30/6. (d) In Fries Dagblad The Fries Dagblad is the Christian daily newspaper for the Province of Friesland. From 1978 to 1982 Klaas Runia wrote numerous signed editorial articles, which are not recorded here. From 1983 onwards he wrote an article every week for the ‘Sneinspetiele’, the Supplement of the Saturday edition, excepting in the summer months.

Articles in Fries Dagblad 65

1954 Heeft bidden wel zin? 27/11. 1957 Zij waren maar simpele wijzen, Kerstnummer. 1978 Sociaal progressief en theologisch conservatief (Paulus VI), 8/8. 1979 Een christelijke krant – kan dat? 25/4. Vredesweek en IKV, 22/9. 1980 Leden van de CPN toch bij het christelijk onderwijs? 1/4. 1981 Australië, 14/1. Zuid-Afrika, 10/10 en 15/10. 1983 Het navolgen van Christus, 8/1. De cirkelgang van de politieke theologie, 15/1. Stem en tegenstem in Zuid-Afrika, 22/1. Christenen en de machtsovername door Hitler, 29/1. Schillebeeckx over de mens, 5/2. Een christelijke levensstijl, 12/2. Een samenleving zonder waarden? 19/2. De vreemdeling in uw midden, 26/2. Het einde van de wereld nabij? 5/3. De tekenen der tijd, 12/3. Belijdenis doen, 26/3. Pasen – Gods grote verrassing, 2/4. Een derde deel van alle christenen wordt vervolgd, 9/4. Ons algemeen Christelijk geloof, 16/4. Echtscheiding een modern verschijnsel? 23/4. Geloofsoverdracht, 30/4. Maarten Luther, 14/5. Pinksteren, 21/5. Wat is Marriage Encounter? 28/5. Waarom worden wij niet vervolgd? 4/6. Godsdienstige onverschilligheid? 11/6.


Jongeren en het geloof 3/9. Jongeren en de kerk, 10/9. Is geloven te leren? 17/9. Christenen en oorlog – een eeuwenoud probleem, 24/9. Is een rechtvaardige oorlog nog mogelijk? 1/10. Verschillende visies onder christenen over kernwapenen, 8/10. Mevrouw Käthe Luther, 15/10. Een discussie rondom de kernbewapening, 22/10. Met elkaar omgaan in de groep, 29/10. Samenwonen, 5/11. Schrijft u nog wel eens een brief? 12/11. Op bezoek bij de kerken in Bulgarije, 19/11. Kerken in Bulgarije: kerken onder het kruis, 26/11. Het sterven van Luther, 3/12. Hoe leest een orthodoxe Jood de evangeliën? 10/12. Kun je in deze tijd nog geloven? 17/12. Wat voor vrede bedoelden de engelen eigenlijk? 23/12. ‘God zelf is met ons elke nieuwe dag’, 30/12. 1984 ‘De wijze koningen van ver’, 7/1. Zijn we op weg naar ‘1984’? 21/1. Twee visies op de toekomst, 28/1. Humanisme en kerk vandaag, 4/2. Vrijheid, 11/2. Geweld in het gezin, 18/2vv. (3 articles). Namens de deurwaarder, 10/3. Gods genadige Vaderhand, 17/3. Wanneer moet de kerk spreken? 31/1. Het gezag van het spreken van de kerk, 7/4. Wie is de ‘minste’ van Jezus’ broeders? 14/4. Een Joodse visie op de opstanding, 21/4. ‘God, Nederland en Oranje’, 28/4. De kerken in Oost-Europa, 19/5. Sexueel geweld in het gezin, 12/5. Kerk en staat in Oost-Europa, 19/5. Tellen de Calvinisten niet zo erg mee in de oecumene? 26/5. De kerk in Rusland, 2/6v. (2 articles). De kerk in de rest van Oost-Europa, 23/6. Leesbare brieven van Christus, 30/6. Apartheid heet hangijzer (GOS), 19/7.


Lidmaatschap Gereformeerde Kerken diepgaand ter discussie (GOS), 20/7.

Naar andere structuur? (GOS), 23/7. De jeugd en het geloof, 8/9. De kerk in West-Europa, 15/9v. (2 articles). Haarlem – een teken aan de kerkelijke wand, 29/9. De kerk in Noord- en Zuid-Europa, 6/10. Een Friese tijdgenoot over de Afscheiding, 13/10. Was de Afscheiding van 1834 een vergissing? 20/10. De kerkelijke situatie in Nederland, 27/10v. (2 articles). Mondelinge geschiedenis, 10/11. De ontkerkelijking van Nederland, 17/11. Waarom verlaten mensen de kerk? 24/11v. (2 articles). De bijbel is een moeilijk boek, 8/12. Nog meer oorzaken van onkerkelijkheid, 15/12. Vrede op aarde, 21/12. Het geheim van de tijd, 29/12. 1985 Een hervormer vóór Luther, 5/1. Groeien in het geloof, 12/1. Valt de wereld mee? 19/11. Onkerkelijkheid en ongeloof, 26/1. Is Rusland de grote dreiging? 2/2. Totalitaire staat: verderfelijk, 9/2. Het verderfelijke systeem, 16/2. De Duitsers en de bevrijding van 1945, 23/2. Het verdeelde Duitsland, 2/3. Waarom is bidden zo moeilijk? 9/3. Moet het CDA een ‘open’ partij worden? 16/3. De preek en de moderne communicatie, 23/3. Hoelang mag een preek duren? 30/3. Herkenning tijdens de maaltijd, 6/4. Wat is een confessionele partij? 13/4. Als je kinderen andere wegen gaan..., 20/4. Christelijke politiek, 27/4. Geloof en politiek: een veld vol spanningen, 4/5. Jonge mensen verlaten de kerk, 11/5. Waarom verlaten zoveel jonge mensen de kerk? 18/5v. (2 articles). Pinksteren – het feest van Gods revolutie, 25/5. De opdracht van de kerk naar de jeugd toe, 8/6. Wat is christelijk onderwijs? 31/8.


Polarisatie – een algemeen verschijnsel, 7/9. Is er wat aan polarisatie te doen? 14/9. Omgaan met conflicten, 21/9. Die goede oude tijd: de zgn. gouden eeuw, 28/9. Die goede oude tijd: de negentiende eeuw, 5/10. Wanneer houdt de eenheid in het geloof op? 12/10. De waarheid is ‘persoonlijk’, 19/10. Wie ben ik? 26/20. Het ‘beeld’ van God, 2/11. De andere kant van de medaille, 9/11. Gods nieuwe mens, 16/11. Naderen om te horen, 23/11. Futurologie, 30/11. Waren de profeten ook furutologen? 7/12. Advent en wederkomst, 14/12. Het lied van Maria, 21/12. De herders en wij, 23/12. Omgaan met bijbelvertalingen, 28/12. Annus domini, 30/12. 1986 ‘Als je man nog leefde...’, 4/1. Ouder worden, 11/1. 666, 18/1. Mondige leken? 25/1. Het feminisme 1/2. Feministische theologie, 8/2v (2 articles). Zelfverwerkelijking, 22/2. Zelfaanvaarding, 1/3. ‘Evangelischen’ – wat zijn dat voor mensen? 8/3. De evangelischen – wereldwijd, 15/3. De evangelischen in de Verenigde Staten, 22/3. Maar Hem zagen ze niet..., 29/3. De evangelischen in Europa, 5/4. Opnieuw op bezoek in Zuid-Afrika, 12/4. De Gereformeerde Kerken in Zuid-Afrika, 26/4v. (2 articles). Komt er nog een duizendjarig vrederijk? 10/3. Wie is de Heilige Geest? 17/5. Waarom merken wij zo weinig van de Heilige Geest? 31/5. De evangelische beweging in Nederland, 31/5. Euthanasie, 7/6vv. (5 articles). Kerkdiensten in de oude kerk, 12/7.


Bidden als bondgenoot, 6/9. Bidden – wat is dat eigenlijk? 13/9. De bekering van Augustinus, 20/9. In de spiegel kijken, 27/9. Adam gaf namen aan de dieren, 4/10. Torenbouw en taal, 11/10. Is oud worden de moeite waard? 18/10. Kerk en moedertaal, 25/10. Praten over God, 8/11. Onopgeefbare woorden, 15/11. Hoe kijken mensen naar de TV? 22/11. Schepping of evolutie? 29/11. Evolutie definitief afgewezen? 6/12. Evolutionisme of creationisme? 13/12. Symbolische getallen, 20/12. Het geheim van Kerstmis: ‘God in het vlees’, 23/12. Arbeiders en de kerk, 27/12. Het mysterie van de tijd, 30/12. 1987 Leven en dood: een eerste visie, 3/1. Dood en leven: een tweede visie, 10/1. Bijbel en taal, 17/1. De tale Kanaäns, 24/1. Geen nieuwe belijdenis nodig? 31/1. Einde van een mythe? 7/2. Is de tijd van de preek voorbij? 14/2. Zal de preek het redden? 21/2. Preken in onze tijd, 28/2. ‘Hij is onze vrede’, 7/3. Van wie is dit kind? 14/3. Op bestelling en kind ‘gemaakt’, 21/3. Preek en gesprek, 28/3. Weten we nog wat vroomheid is? 4/4. Het staal was weggeroest! 11/4. Het Paasevangelie vandaag, 18/4. Het ongeloof van Thomas, 25/4. Het geloof van Thomas, 2/5. Adoptie en doop, 9/5. Gebeuren er wel wonderen? 16/5. Het evangelie van de hemelvaart, 23/5. Gebeuren er vandaag nog wel wonderen? 30/5.


Op zoek naar de Geest, 6/6. Een /’nieuw’ seizoen, 5/9. Vergeef ons onze schulden, gelijk ook wij..., 12/9. Gelijk ook wij vergeven..., 19/9. Waar komt onze ouderling vandaan? 26/9. Wat is ‘schuld’ eigenlijk? 3/10. De bijbel over ‘schuld’, 10/10. Vrijheid van godsdienst in Rusland? 17/10. Wie was dr. Abraham Kuyper? 25/20. De Reformatie een vergissing? 31/10. De theologie van Kuyper, 7/11. Verschuiving in het schuldbesef, 14/11. Vergeving, 21/11. Emigreren is geen kleinigheid, 28/1. Een eenzaam avontuur, 5/12. ‘Middelbare’ kerkverlating, 12/1. Valt het niet wat mee? 19/12. Kerstfeest – Christusfeest, 22/12. Het lijkt wel eindeloos, 31/12. 1988 Waar komt de predikant vandaan? 2/1v. (2 articles). Een kwestie van structuren, 16/1. Een huis waarin de Geest woont, 23/1. Waar komt de diaken vandaan? 30/1. De diaconie in de tijd van de Reformatie, 6/2. Persoonlijke geloofservaring, 13/2. Humanisme, 18/2. Gods zwijgen en Gods spreken, 20/2. De bijbel letter’ ijk nemen? 27/2. ‘Waar, maar niet echt gebeurd’, 5/3. Nog eens: Godsverduistering, 12/3. Verbreding van het diaconaat, 19/3. Diaconaat en samenleving, 26/3. ‘Als Christus niet is opgewekt...’, 2/4. Gods Woord in de woorden van mensen, 16/4. In de woorden van mensen toch het Woord van God, 23/4. Onder spanning (huwelijk), 30/4. Een kille of een warme kerk, 30/4. De gemeente en de Geest, 7/5. De Geest – !eider en criticus van de gemeente, 14/5. De Geest – de ‘Toeruster’ van de gemeente, 21/5. De Geest en de eenheid van de gemeente, 28/5.


De Geest en de toekomst 4/6. Terugblik op Harare, 2/7. De consequentiesvan Harare, 2/7. De problemen van prof. Heyns, 9/7. In Memoriam prof. Rothuizen, 2/8. Wereldraad: invloed op alle kerken, 10/8. Onze moderne wereld, 3/9. Geen krampachtigheid, s.v.p., 10/9. Het begin van de bijbel, 17/9. Waar komt het paradijsverhaal vandaan? 24/9. Godsverduistering, 1/10. Een mens en zijn verdriet, 8/10. Troosten is moeilijk geworden, 15/10. Kunnen we nog troosten? 22/10. Oecumene met Rome? 29/10. Calvijn – de mens en de gelovige, 5/11. Naar binnen kijken is een doodlopendeweg, 12/11. Discipelschap – toen en nu, 19/11. Advent, 26/11. Waar komt de classis vandaan? 3/12. De volheid des tijds, 10/12. Waarom zwijgt God? 17/12. Waarom vieren we eigenlijk Kerstfeest? 24/12. Een dag vol herinneringen, 31/12. 1989 De gemeente is wel degelijk mondig, 7/1. Wie was Jezus eigenlijk? 14/1. Christendom en sexualiteit, 21/1. Bracht de Reformatie een verandering? 28/1. Sexualiteit in het Oude Testament, 4/2. Sexualiteit in het Nieuwe Testament, 11/2. Zelfkritiek van een (blanke) Afrikaner, 18/2. De ‘regie’ van Christus’ lijden, 25/2. ‘Fijn en frisch’, 4/3. ‘Stom en zondig’, 11/3. Het evangelic in de gevangenis, 18/3. Pasen – het feest van de hoop! 25/3. De ‘andere wereld’ van Soweto, 1/4. De politieke situatie in Zuid-Afrika, 8/4. Stompie en zijn ‘kameraden’, 15/4. De kerk in West-Duitsland, 22/4.


Man en vrouw – tachtig jaar geleden, 29/4. Hoe kon het allemaal gebeuren? 6/5. Een huis van de Geest, 13/5. Zending en het jaar 2000, 20/5. Zending anno 1989, 27/5. ‘Mijn kind gelooft niet meer’, 3/6. Kunnen we nog lets doen? 10/6. Zijn alle godsdiensten in wezen gelijk? 17/6. Het geheim van christelijk onderwijs, 2/9. Racisme in Amerika, 9/9. Jodenhaat en antisemitisme, 16/9. Geen antisemitisme, wel anti-judaisme, 23/9. Als ik achter de baar loop, 30/9. Wat te zeggen bij een begrafenis? 7/10. Vertrouwen op Gods beloften, 14/10. Bavincks vroomheid, 21/10/89v. (2 articles). Begraven of cremeren? 4/11. Omgang met de duivel, 11/11. Met een opgeheven hoofd, 18/11. De duivel – een ‘Iaatkomer’, 25/11. Hebben we de duivel to snel de laan uitgestuurd? 9/12. De Messias en het vrederijk, 16/12. Komt, verwondert u hier mensen, 23/12. Kuyper en de jaarwisseling, 30/12. 1990 Kuyper over de eeuwwisseling, 6/1. ‘Wie van u zonder zonde is...’, 13/1. ‘Heb ik deze zonde gedaan?’, 20/1. Mevr. J.H. Kuyper-Schaay, 27/1. De ‘stamboom’ van de evangelischebeweging, 3/2. Gods ‘vinger’ in de geschiedenis, 10/2. ‘Gods vinger’ na Auschwitz? 17/2. De evangelischebeweging in Nederland, 24/2/90v. (2 articles). Waarom zou ik naar de kerk gaan? 10/3. Wat soort kerk zoeken jonge mensen? 17/3/90v. (2 articles). ‘Ik voel me depressief’, 31/3. De discipelen en de opstanding, 14/4. Luther als prediker van het evangelie, 21/4. Luther over de preek, 28/4. De 10e mei en de neutraliteitspolitiek, 5/5. Geloof en depressiviteit, 12/5/90vv. (3 articles).


Zijn er vandaag nog tekenen van de Geest? 2/6. Het evangelie en de bijbel in Afrika, 9/6. ‘Charismatischevergiftiging’? 1/9. Wie zijn de Christelijke Gereformeerden eigenlijk? 8/9. Luistert God wel? 15/9. Zijn er vandaag nog profeten? 22/9. Wat is profetie eigenlijk? 29/9. Profetie vandaag? 6/10. Niet Darby, maar Irving!’ 13/10. En Auschwitz dan? 20/10. Calvijn en Servet, 27/10. Meer schaduwen rondom Calvijn, 3/11. Calvijns testament, 10/11. ‘Drieluik-gebed’? , 17/11. Perspectief voor moedeloze mensen, 24/11/90 . Knielen, zitten of staan? 1/12. Is de duivel een verouderd idee? 8/12. Wat is satanisme? 15/12. ‘Geen plaats...’, 22/12. ‘Geen tijd’, 29/12. 1991 ‘Wat kan ik nog van de bijbel geloven?’, 6/1. Hoe is het Oude Testament ontstaan? 12/1. Geweld in het Oude Testament, 19/1. Het evangelie en de vele religies, 26/1. Wat zegt de bijbel over de vele religies? 2/2. Buiten de lichtkring van het evangelic, 9/2. Variaties in de avondmaalsviering, 16/2. Vrije of geschreven gebeden, 23/2. Modellen van gemeente-zijn, 2/3. De exodus-gemeente, 9/3. Het woestijn-model, 16/3. Het ball ingschap-mode1, 23/3. Pasen – het grote keerpunt, 30/3. Het gezag van de Schrift, 6/4. Gods Woord in mensenwoorden, 13/4. Van ‘opzien over’ naar ‘omzien naar’, 20/4. ‘Andersoortig’ huisbezoek, 27/4. Weerzien? 4/5. ‘Mij is alle macht gegeven’, 11/5. Pinksteren – een uniek gebeuren, 18/5.


Is herdopen zonde? 25/5. De kinderdoop onder druk, 7/9. Waarom worden kleine kinderen gedoopt? 14/9. De plaats van de kinderen in de gemeente, 21/9. Anonieme brieven, 28/9. Worden als een kind, 5/10. Wordt de wereld er beter of slechter op? 12/10/91v. (2 articles). Op weg naar een nieuwe oecumenischebijbelvertaling, 26/10. Ons hele leven is dienst aan God, 2/11. Het Geneve van Calvijn, 9/11. Spiritualiteit- wat is dat eigenlijk? 16/11. Vroomheid in het Oude Testament, 23/11. New Age – wat is dat eigenlijk? 30/11. Wat geloven ze in de New Age-beweging? 7/12. New Age – dwaalweg en uitdaging! 14/12. De wijzen uit het Oosten ... en uit het Westen? 21/12. Wij vliegen heen..., 28/12. 1992 De spiritualiteit van Paulus, 4/1. Spiritualiteit- voor alle tijden en gelegenheden, 11/1. Magnetisme – wat is het? 18/1. Magnetisme – mag een christen er aan meedoen? 25/1. Jezus’ omgang met zijn Vader, 1/2. Spiritualiteit bij Paulus, 8/2. De kerken en de Stasi, 15/2. Reincarnatie is ‘in’, 22/2. Waar komt de idee van reincarnatievandaan? 29/2. Reincarnatie en christelijk geloof, 7/3 v. (2 articles). Paulus de charismaticus, 21/3. Wandelen met God, 28/3. Wie was verantwoordelijkvoor Jezus’ dood? 4/4 v. (2 articles). Waarom geloven christenen in de opstanding? 18/4. Allerhande, 25/4 v. (2 articles). Dichters over ‘Moeder’, 9/5. Past het Hooglied wel in de bijbel? 16/5. Paulus’ doorn in het vlees, 23/5. Het Lam en de boekrol, 30/5. ‘Hebt u de Heilige Geest wel ontvangen?’, 5/6. Handicap en ‘doorn in het vlees’, 13/6. Hebben we een ‘onsterfelijke’ ziel? 20/1. De ‘verloren erfenis’, 27/6. De tijd waarin we leven, 5/9. Grenzen aan de vooruitgang? 19/9.


Ook de dood is geseculariseerd! 26/9. Hoe gaan we om met de dood? 3/10. Waarom, o God? 10/10. ‘Jezus komt op 28 oktober 1992 weer terug!’, 17/10. Columbus – missionaris of moordenaar? 24/10. Is de reformatie achterhaald? 31/10. Sterven – een vreemd mysterie, 7/11. Verzet en overgave, 14/11. Dodenzondag, 21/11. ‘Schijnheilige Farizeeër’! 28/11. Het grote kinderfeest, 5/12. ‘Als een kleine vogel...’, 12/12. Waarom werd Jezus uit een maagd geboren? 19/12. Het feest van Gods initiatief, 24/12. Gods lange adem, 31/12. 1993 Het ‘uur der waarheid’, 9/1. Het hele jaar door ellendige eenzame momenten, 16/1. Godsverduistering, 23/1. De ‘verborgen’ God, 30/1. Gaat Godsverduistering vanzelf wel weer over? 6/2. Verzet als vernieuwing, 13/2. Was Mohammed ook een profeet? 20/2. Geloven moslims en christenen in dezelfde God, 27/2. De islam weet niet van verzoening, 6/3. Cremeren over hoogtepunt heen? 13/3. ‘Zijn bloed kome over ons en onze kinderen’, 20/3. Jezus’ bloed over het ‘héle’ Joodse volk, 27/3. Het kruis – een afschuwelijke dood, 3/4. Pasen – een kwestievan geloof, 10/4. Nog eens: een onsterfelijke ziel? 17/4. Allerhande, 24/4. In memoriam: Sybren van Tuinen, man van formaat, 1/5. Waar zijn onze doden nu, 1/5. Geslachtsregisters van de ‘oudvaders’, 8/5. Wat is vrijmetselarij? 15/5. Hemelvaart en wederkomst, 22/5. De oecumene op dood spoor? 5/6. Vandalisme, 12/6. Engelen worden weer populair, 4/9. Engelen in de bijbel, 11/9.


Bestaan engelen werkelijk, 18/9. Met of zonder toga, 25/9. Feministen over God, 2/10. Is God ook ‘moeder’? 9/10. Hoe Jezus met vrouwem omging, 16/10. Hoe calvinsitisch is ons volk? 23/10. Calvinsime of volksaard? 30/10. Jezus en de vrouw bij de bron, 6/11. Geloofsopvoeding in veranderende tijd, 13/11. Is geloof wel over te dragen? 20/11. Geloofsoverdracht vandaag, 27/11. Leven we vandaag in de eindtijd, 4/12. Ave Maria! (FD commentaar), 11/12. De antichrist in de verbeelding, 11/12. Johannes is zijn naam (FD-commentaar), 18/12. De antichrist in de bijbel, 18/12. Echt kerstfeest (FD commentaar), 24/12. Kerstfeest: God zoekt mensen! 24/12. Leer ons onze dagen tellen, 31/12. Alles heeft zij uur en zijn tijd (Beschouwing), 31/12. 1994 Allerhande, 8/1. Hoe zag Jezus er ui? 15/1. De oudere mens in de bijbel, 22/1. Schaduw en licht, 29/1. Luisteren in een interruptie-cultuur, 5/2. Het kwetsbare bestaan, 12/2. Nog eens: oud wordenin bijbels perspectief, 19/2. Allerhande, 26/2. Man en vrouw wezenlijk verschillend? 5/3. Man en vrouw eigenlijk gelijk, 12/3. God als regisseur, 19/3. Hoe heeft Jezus het kruis beleefd? 26/3. Maria Magdalena en de opgestane Heer, 2/4. Is er leven na de dood? 16/4. Ontwikkelingen in vrijgemaakte kerken, 23/4. De armen (FD-commentaar), 23/4. ‘Zingen in de nacht’, 30/4. Onze hulp (FD commentaar), 30/4. ‘en de zee was niet meer’, 7/5. Alwetend (FD commentaar), 7/5.


Je eigen begrafenis regelen? 14/5. ‘Tenzij de mens van bovenaf geboren wordt’, 21/5. Wat is het abc van het evangelie? 28/5. Nieuwe belijdenissen nodig? 4/6. Zoektocht naar het abc van het geloof, 11/6. ‘Het antwoord: Jezus’, 18/6. Jzeus is de Heer, 25/6. Van duisternis tot Jehova’s getuigen, 5/9. De stad in de bijbel, 10/9. De stad in de bijbel (2), 17/9. Hemel, ebgelen en boze machten, 24/9. De slagschaduw van Babel, 1/10. Geloven in de stad, 8/10. Leven buiten de aarde? 22/10. In de gloria! 5/11. Jongeren en suïcide, 12/11. Kunnen we sïcide voorkomen? 19/11. Het werk van de Geest, 26/11. De openbaring van Johannes, 3/12. De beeldspraak in Openbaring, 10/12. Nabestaanden en suïcide, 17/12. Het feest van Gods mensen-liefde, 24/12. Uren, dagen, maanden, jaren, 31/12. 1995 Discussie rond de zondag, 7/1. Sabbat of zondag? 14/1. Echtscheiding is een ramp, 21/1. De bijbel over echtscheiding, 28/1. Heeft christelijk geloof nog toekomst? 4/2. Geloof geen gepasseerd station, 11/2. De bijbel, een merkwaardig boek, 18/2. De bijbel een moeilijk boek, 25/2. De bijbel een actueel boek, 4/3. Poerimfeest, 11/3. Zijn alle godsdiensten wegen naar God? 18/3. ‘Mijn zonden gaan mee in het graf’, 25/3. Varia, 1/4. Messias-belijdende joden, 8/4. Het feest van hoop en verwachting, 15/4. Vergeven is moeilijk, 22/4. Varia, 29/4.


‘Een arrogante aap’, 6/5. ‘Wat is er toch misgegaan?’, 13/5. ‘Wat is er toch misgegaan?’ (2), 20/5. Koningschap in de bijbel, 27/5. Een feest van wind en vuur, 3/6. Een bezoek aan de ‘nieuwe’ wereld, 10/6. Job historisch of ‘dramatisch’? 17/6. Een weddenschap tussen God en satan, 24/6. Twisten met God en overgave, 1/7. Het antwoord uit het onweer, 2/9. Jobs eerherstel, 9/9. Is de catechismus te pessimistisch over de mens? 16/9. De islam een bedreiging? 23/9. ‘Alle spaken komen op de as uit’, 30/9. Hoe uniek is Jezus? 7/10. Het ‘tetragrammaton’, 14/10. ZEGEN, 21/10. Tijdbom van een onbekende monnik, 28/10. Zegen en/of succes, 4/11. Darwin en het christelijk geloof, 11/11. Oog om oog – een barbaarse regel, 18/11. Een gefragmentariseerde wereld, 25/11. De eenheid van alle dingenin Jezus Christus, 2/12. De Toronto-zegen ook in Friesland, 9/12. Het geheim van kerstmis, 23/12. ‘Door goede machten stil en trouw omgeven’, 30/12. 1996 Secularisatie als uitdaging voor de kerk, 13/1. De eerste volkenmoord, 16/1. Is secularisatie een zuiveringsproces, 21/1. Reacties van de kerken op de secularisatie, 27/1. Prof. Berkouwer (92) overleden: Groot theoloog en diepgelovig mens,

29/1. De wegwijzing van de joden, 3/2. Diaconale ‘toestanden’, 10/2. Luthers laatste woorden, 17/2. Evangelie en geseculariseerde mens, 24/2. Getuigen in woord èn daad, 2/3. ‘De armen hebt gij altijd bij u’, 9/3. De verleiding van de rijkdom, 16/3. Had Jezus broers en zusters? 23/3.


Jezus en zijn kruis, 30/3. De Paas-symfonie van Paulus, 6/4. Verkeerd bijbelgebruik, 13/4. Pude Testament ‘volkomen onbetrouwbaar’? 20/4. Hoe betrouwbaar is het oude testament? 27/4. ‘Een cel is maar twee meter lang’, 4/5. De ‘achterkant’ van de hemelvaart, 11/5. Heer van de wereldgeschiedenis, 18/5. Pinksteren – feest van wonderen, 25/5. De vroege kerk in een plurale wereld, 8/6. De torenbouw van Babel, 1/6. Die ‘vreemde’ chrsitenen, 15/6. Bestaan er wel demonen? 22/6. Het Oude Testament over demonen, 29/6. Het Nieuwe Testament over demonen, 6/7. Kinderdoop of kinderzegen, 13/7. De kinderzegening – een moeilijke kwestie, 20/7. De vanzelfsprekendheid voorbij, 27/7. In memoriam prof. H.B. Weijland, 13/8. Het oudste detectiveverhaal, 1/9. Waar komt het kwaad vandaan? 14/9. Grote worsteling met de ‘machten’, 21/9. Commantaar, 21/9. Wat is uw EQ? 28/9. ‘Succesverhaal’ van de vroege kerk, 5/10. Waarom had de vroege kerk zoveel succes? 12/10. Het aantrekkelijke evangelie, 1/10. ‘God verwierp ik tijdens een pauze’, 26/10. Luther en Calvijn, vechtlust versus eenheid, 2/11. Het drama van Munster, 9/11. De nasleep van Munzter, 18/11. Hebben protestanten bisschoppen nodig? 23/11. De ‘vreemde’ afkomst van Jezus, 30/11. De ‘vreemde’ afkomst van Jezus (II), 7/12. De ‘vreemde’ afkomst van Jezus (III), 14/12. De ‘vreemde’ afkomst van Jezus (IV), 21/12. Nooit diep genoeg in het vlees, 24/12. God zien en toch leven? 28/12. ‘Al weer een jaar om’, 31/12.


1997 Groeien in het geloof – wat is dat? 4/1. Groeien in geloof (2), 11/1. ‘Al die gruwelijke verhalen’, 18/1. Sanctioneert God geweld? 25/1. Vertalen is nog niet zo simpel, 1/2. Is gemeenschappelijke nieuwe vertaling mogelijk? 8/2. Hoe gaan de vertalers te werk? 15/2. ‘Het verhaal gaat...’, 22/2. Het ‘verhaal’ van Nico ter Linden, 1/3. Heeft Ter Linden de sleutel echt gevonden? 8/3. Waren er ook vrouwelijke apostelen? 15/3. Het ‘messiasgeheim’, 22/3. ‘Hij is hier niet – Hij is opgestaan’, 29/3. ‘Een land waar je de weg niet kent’, 5/4. Fasen en taken in het rouwproces, 12/4. Waar geen woorden voor zijn, 19/4. De rol van het geloof bij rouw, 26/4. Hoe gaan we om met de rouw van anderen, 3/5. Herinneringen aan de oorlog, 10/5. Wie is de Heilige Geest eigenlijk? 17/5. De grootste beslissing in de kerkgeschiedenis, 24/5. Gereformeerd theoloog J.L. Koole overleden, 28/5. De grootste beslissing in de kerkgeschiedenis (2), 31/5. Zijn dromen bedrog? 7/6. Dromen die geen bedrogzijn, 14/6. Moeten we weer met ‘ziekenzalving’ beginnen, 21/6. ‘Meegaan’ met de stervende’, 28/6. Ongeloof en geloof (commentaar), 28/6. Discussie over ziekenzalving, 5/7. Conflicten in de gemeente, 12/7. Abraham Kuyper over de islam, 19/7. Theologen krijgen geen vrij spel, 21/7. ‘Het raadsel van de islam’, 26/7. Was Jezus werkelijk in de hel? 2/8. God is ‘dood’, 9/8. Zoektocht in de ‘leegte’, 16/8. Geloven ‘uit de tweede hand’, 23/8. ‘Waarom verbergt Gij U’, 30/8. Rondom de eredienst, 6/9. Waar komt onze liturgie vandaan? 13/9. In memoriam prof. K.A. Schippers (1925–1997), 19/9.


Waar gaat het om in de liturgie, 20/9. Hoe het Oude Testament in elkaar zit, 27/9. Hoe het Nieuwe Testament in elkaar zit, 4/10. Creatief met liturgie, 11/10. Jongeren en de liturgie, 18/10. Een eindje meegaan op de ‘laatste reis’, 25/10. Allerheiligen en Allerzielen, 1/11. Vervolgden om Jezus’ naam, 8/11. De eeuw van vervolgingen, 15/11. Wat zou ik gedaan hebben, 22/11. ‘En Jezus schreef in’t zand’, 29/11. De wijsheid van de ‘Prediker’, 6/12. De wijsheid van de ‘Prediker’ (2), 13/12. Waarom 25 december? 20/12. Mysterium incarnationis, 24/12. ‘Blijf mij nabij’, 31/12. 1998 De kindermoord van Bethlehem, 3/1. Hoe belangrijk is theologie eigenlijk? 10/1. Waar theologie goed voor is, 17/1. Goede theologie is hard nodig, 24/1. We doen allemaal aan theologie! 31/1. Archeologie en de bijbel, 7/2. ‘Bewijzen’ opgravingen de bijbel? 14/2. Den Heyer en de verzoening, 21/2. Den Heyer over de verzoening (2), 28/2. Den Heyers eigen visie, 7/3. De kerken en de 24-uurseconomie, 14/3. Op zoek naar godservaring, 21/3. Een vrijzinnige visie op de verzoening, 28/3. ‘Ik ben het toch niet, Heer?’, 4/4. De opstanding van Jezus – feit of fictie? 11/4. Het geheim van Jezus’ werk, 2/5. Wat voor lichaam krijgen we in de opstanding? 18/4. Een nieuwe manier van bijbellezen, 25/4. Het geheim van Jezus’ persoon, 9/5. Nico ter Linden vertelt verder, 16/5. Hemelvaart en politiek, 23/5. Het ‘vreemde’ feest van Pinksteren, 30/5. Op weg naar een ‘schaamtecultuur’, 6/6. Schaamte – een typisch menselijk verschijnsel, 13/6.


Schaamte en schuld, 20/6. De weg uit de schaamte, 27/6. De waarom-vraag is van alle tijden, 4/7. Hoe kan God het toelaten? 11/7. Een eeuwige kringloop, 18/7. In memoriam P.G. Schrotenboer, 24/7. Kringloop of kruis, 25/7. Is God dan niet almachtig? 1/8. Kerk-zijn in een post-christelijke wereld, 8/8. Is er nog toekomst voor de kerk, 15/8. De gemeente op weg naar de toekomst, 22/8. Weken aan de toekomst van de gemeente, 24/8. Leven uit de ‘naakte belofte’, 5/9. Mogen we God om een teken vragen, 12/9. Mogen we om een teken vragen? (2), 19/9. Elke generatie ander Jezusbeeld, 23/9. Kerk kan niet onder Jezus uit in gesprek met joden, 26/9. Een goudmijn voor predikanten, 1/10. Lindeboom bestreed gereforemeerd verval, 2/10. Jezus-boek van prof. Kuitert biedt weinig nieuws, 3/10. Kuitert dwingt Jezus in ‘joods zoekontwerp van God’, 10/10. De onzekere zekerheid van Kuitert, 24/10. ‘Wij zijn bedelaars. Dat is waar.’, 31/10. De consequenties van Kuiterts christologie, 17/10. De afschaffing van de slavernij, 7/11. Negerdominee verdedigde in 18de eeuw de slavernij, 14/11. Bijbel gaat niet over anderen, maar over onszelf, 21/11. Vluchtelingen in bijbels perspectief (1), 28/11. Oecumene is altijd tweerichtingsverkeer, 5/12. Vluchtelingen in bijbels perspectief (2), 12/12. Angst om te sterven, 19/12. De ‘naakte waarheid’ van kerstmis, 24/12. De laatste dag en het laatste oordeel, 31/1. 1999 Hoe lezen we de evangeliën? 2/1. De betrouwbaarheid van de de evangeliën, 9/1. Romeinse geschiedschrijversnoemden Jezus al, 16/1. Jezus wordt ook in joodse bronnen wel genoemd, 23/1. Vindt er nog steeds openbaring plaats? 30/1. De godsdienstige kaart van Nederland, 6/2. Godsdienst en kerk groeien steeds verder uit elkaar, 13/2.


Nederland – zendingslanf, 20/2. Groeiende behoefte aan rituelen, 27/2. Gebruiken en symbolen rondom de doop, 6/3. Jezus’ dood aan het kruis ontkend in de Koran, 13/3. Joden krijgen verzoening op Grote Verzoendag, 20/3. Moslims ontkennen kruisiging, 26/3. Goede Vrijdag – de grote verzoendag van de kerk, 27/3. ‘Slomp kan mij niet overtuigen’, 2/4. In de opstanding is de geschiedenis voorgoed opengebroken, 3/4. Heeft een predikant een ‘roeping’ nodig? 10/4. Is er een speciale ‘roeping’ tot het ambt? 17/4. Kan ‘Rome’ nog wel verandern? 24/4. Ernst Käsemann en het kerkelijk verzet in Duitsland, 1/5. Jezus tussen de kandelaren, 8/5. Wordt de kandelaar uit Europa weggenomen? 15/5. Het gevarieerde werk van de Geest, 22/5. Wat wist Paulus van Jezus? 29/5. Een nieuwe visie op Christus? 5/6. Een nieuwe visie op Christus? (2), 12/6. Verdwijnt het geloof uit West-Europa? 19/6. Verkondigde Paulus een ander evangelie? 26/6. De gelovigen uit het Oude Testament en Jezus, 3/7. Het schrift op de muur, 10/7. Kinderen aan het avondmaal (1), 17/7. Wat is er tegen kinderen aan het avondmaal (2), 24/7. Nieuwe Dienstboek is een liturgische goudmijn, 28/7. De voors van kinderen aan het avondmaal (3), 31/7. Kinderen zijn welkom aan het avondmaal (4), 7/8. Een gebarsten spiegel, 14/8. Ondoorgrondelijk en onnaspeurlijk! 21/8. Zijn kerkscheuringen inherent aan het Calvinisme, 28/8. Kardinaal Ratzinger, hoofd van de’Inquisitie’, over Nederland: ‘Politiek

sensationele theologie is slechte theologie’, 4/9. Kardinaal Ratzinger over de crisis in zijn kerk. Of het derde millennium

een ‘nieuwe lente’ betekent, 11/9. De spanning tussen waarheid en eenheid, 18/9. Wennen aan het pluralisme binnen de kerk? 25/9. Verscheidenheid binnen één geheel, 2/10. Verscheidenheid en eenheid in het Nieuwe Testament, 9/10. Abraham Kuyper en de evolutietheorie, 16/10. Evolutie en de Vrije Universiteit, 23/10. Vertelt Ter Linden ook verder voor buitenkerkelijken? 26/10.


Wat is ‘gereformeerd’ eigenlijk, 30/10. De prins onder de predikers, 6/11. Het geheim van Spurgeon en zijn prediking, 13/11. Samen leven in een veelkleurige gemeente, 20/11. Tussen advent en wederkomst, 27/11. Moeder Maria en haar ‘middelaarschap’, 4/12. Is Maria altijd maagd gebleven? 11/12. Geboren uit de maagd Maria, 18/12. Is er een ‘Friese’ geloofsbeleving? 20/12. De vrouw, de draak en het kind, 24/12. Op de grens van twee eeuwen, 31/12. 2000 De eeuwwisseling van 1899/1900, 8/1. Waarom liet Jezus zich dopen, 15/1. Een duizendjarig rijk van vrede en gerechtigheid, 29/1. Hoe lezen we Openbaring 20? 5/2. Abraham Kuyper en de dood, 12/2. Vragen over het duizendjarig rijk, 19/2. Wordt de gemeente straks plotseling ‘opgenomen’ in de hemel? 26/2. Het goed recht van historisch kritisch onderzoek, 4/3. De noodzakelijkheid van historisch-kritisch onderzoek, 11/3. Het geheim van Abraham, 18/3. Het geheim van Abraham (2), 25/3. Den Heyer overschrijdt speelruimte, 30/3. Jezus stierf ‘voor ons’, 1/4. ‘Wat betekent een preek in een a-religieuze wereld’, 8/4. Maar Hem zagen ze niet, 15/4. ‘Als Christus niet is opgewekt...’, 22/4. Een opmerkelijk testament, 29/4. ‘Wij waren 18 in getal. Geen zal de avond zien’, 6/5. Dichters over ‘Moeder’, 13/5. De kern van het Evangelie, 20/5. De ‘vreemde’ macht van Christus, 27/5. Luisteren is een kunst, 3/6. Godsbeeld bevroor door emigratie, 5/6. De realiteit van de Geest, 10/6. Nog eens: de kern van het geloof, 17/6. Bijbels met en zonder apocriefe boeken (1), 24/6. Apocriefe boeken en de Bijbel? (2), 1/7. De goede oude tijd? (1), 8/7. Zo goed was die oude tijd echt niet, 15/7.


Hoe ‘feitelijk’ is de evolutietheorie? 22/7. Heeft Darwin het raadsel van het bestaan opgelost? 29/7. Een schepping naar Gods plan en met Gods doel, 5/8. Hoe goed is de mens? 12/8. Toen het kind nog geen kind mocht zijn, 19/8. Zonder ontdekking ‘jeugdland’ was geschiedenis anders gelopen, 26/8. ‘God, wie ben je eigenlijk?’, 2/9. Jezus noemt God zijn ‘Abba’, 9/9. Het verlies van een kind, 16/9. Rouwen om een kind, 23/9. Het rouwen van een kind (2), 30/9. Wie was Maria Magdalena? 7/10. Ambt wordt steeds gewoner, Veel overeenkomsten in ambtsbeleving in

verschillende kerken, 7/10. Het celibaat – een voortreffelijke zaak? 14/10. Het celibaat – Een aflopende zaak? (2), 21/10. Luther en de nabije dood, 28/10. Calvijn en de nabije dood, 4/11. Met de verkeerde naam gedoopt, 11/11. ‘Sinds ik het weet...’, 18/11. Afscheid van het geloof, 25/11. De kleine en de grote toekomst, 2/12. De wederkomst van de Heer, 9/12. Prediker en de postmoderne mens, 15/12. Wie was Klaas Schilder? 16/12. Licht en donker in het kerstverhaal, 23/12. Het lijkt wel eindeloos..., 30/12. 2001 Wanneer zal Jezus terugkomen? 6/1. Pastoraat en celibaat, 13/1. Jezus in de context van zijn tijd (1), 20/1. Jezus in de context van zijn tijd (2), 27/1. Nog eens over het pastoraat, 3/2. Bijbelse beelden van de grote toekomst, 10/2. Een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, 17/2. Gaat het om de macht of om de waarheid? 24/2. De kerkganger ‘preekt mee’, 3/3. Kanaän, Palestina of Israël? 10/3. Sprak de slang werkelijk? 17/3. Vragen uit de gemeente, 24/3. Het ‘nieuwe’ lezen van de bijbel, 31/3.


Het ondoorgrondelijke en wonderlijke geheim van het kruis, 7/4. Het verhaal van de ‘reiziger’, 14/4. M.P. van Dijk: een man op de achtergrond (In memoriam), 18/4. Mijn moeder is mijn naam vergeten, 21/4. Lijdt God met de mensen mee? 28/4. Waren de Duitsers blind en doof? 5/5. Krampachtigheid is echt niet nodig, 12/5. Hoe komt het straks met onze kinderen? 19/9. Bidden tot Jezus – een grove ketterij? 26/5. Op het spoor van de Geest, 2/6. De gaven van de Geest, 9/6. Ook een apostel kan in de fout gaan, 16/6. Jezus die over het water liep, 23/6. Woorden voor het onzegbare, 30/6. Geloven in de hel van Auschwitz, 7/7. Spanning tussen mens-zijn en christen-zijn – Proefschrift H. de Leede,

11–7. Wat gelooft een vrijzinnige nog? 14/7. Wat geloven vrijzinnigen wél? 21/7. De doop als teken van eenheid, 28/7. Wat is ‘hervormd’ eigenlijk? 4/8. Als we in de kerk komen, 11/8. De toekomst van de evangelische kerk, 18/8. Het begin van de kerkdienst, 25/8. Leven in een plurale kerk, 1/9. Zingen in de kerk, 8/9. Gaat het geloof verdwijnen? 15/9. De gebeden in de kerkdienst, 22/9. Het evangelie begint bij jezelf, 29/9. De preek als graadmeter, 6/10. Geloven in een tijd van stroomversnellingen, 13/10. De afsluiting van een kerkdienst, 20/10. Hoe krijg ik een genadig God? 27/10. Zijn moslims ‘satanskinderen’, 3/11. Ook een ‘homo-relatie’ kerkelijk zegenen’, 10/11. Moet de kerk de overheid volgen? 17/11. Je eigen begrafenis regelen? 24/11. Droom en werkelijkheid, 1/12. Samen dromen dromen, 8/12. De lofzang van Maria, 15/12. Hij is de Heer, Hij werd een knecht, 22/12.


De lange weg van de vrouw naar het ambt. Proefschrift van Koreaanse theoloog, 28/12.

Een terugblik op het jaar 2001, 29/12. 2002 De gereformeerden, 5/1. De gereformeerden (2), 12/1. Spreekt God ook vandaag nog? 19/1. Hoe spreekt God vandaag? 26/1. Is ‘bijbels’ en ‘gereformeerd’ hetzelfde? 2/2. Blaise Pascal en het raadsel ‘mens’, 9/2. Blaise Pascal vindt God, 16/2. De toekomst van het christelijk geloof, 23/2. Het gebed van Jabes, 2/3. Jezus in de Koran, 9/3. Kruis en verzoening in de koran, 16/3. ‘Moest’ het kruis van God? 23/3. Opstanding – een vreemd gebeuren, 30/3. Mogen we van het leven genieten? 6/4. Bezoeken aan het derde en vierde geslacht, 13/4. De doopsgeinden – wie zijn dat eigenlijjk? 20/4. De doopsgezinden vanaf Menno Simons tot vandaag, 27/4. Wiens schuld was de oorlog, 4/5. Bestaat ‘satanisme’ echt? 11/5. Barrières worden doorbroken, 18/5 . Heeft de mens een ziel? 25/5. Het Nieuwe Testament over de ziel (2), 1/6. Veranderingen in de R.-K. Kerk, 8/6. De Rooms-Katholieke Kerk vandaag, 15/6. Waarom twee versies van de Tien Geboden? 22/6. De twee stenen ‘tafelen’, 29/6. ‘Ik, Tertius’ groet u’, 6/7. ‘De hele schepping in zes dagen’, 13/7. Hoe letterlijk moeten we de Bijbel nemen? 20/7. De Bijbel en de moderne wetenschap, 27/7. Van Riebeeck komt naar Zuid-Afrika, 3/8. Het verhaal van de oer-geschiedenis, 10/8. Historische gegevens in de bijbel, 17/8. Sabbat of zondag, 24/8. ‘Klaaglied voor mijn verdwaalde dochter’, 31/8. Romans over de eindtijd, 7/9. Andreas, de broer van Simon Andreas, 14/9.


Mensen van de weg, 21/9. Een repeterende breuk? 28/9. Calvijn over waarheid en eenheid, 5/10. Stijlen van geloven, 12/10. De doopbrief van Bonhoeffer, 19/10. Verschuivingen, 26/10. Hoe het avondmaal te vieren? 2/11. Verschuivende godsbeelden, 9/11. Godsbeeld als ‘uitvergrote’ ervaring? 16/11. Gebedsgenezing, 23/11 . Reacties op ontmoetingen met God, 30/11. Een wereld in barensnood, 7/12. De dromen van profeten, 14/12. Kerstmis in een tijd van onbehagen, 21/12. Een dag vol herinneringen, 28/12. 2003 Met ontferming bewogen, 4/1. Christendom en slavernij, 11/1. Wordt de wereld er slechter op? 18/1. Wordt de wereld er slechter op? (2), 25/1. Gebed en ambtelijk werk, 1/2. Bidden met anderen en luisteren, 8/2. ‘Schepping’ als geloofsuitspraak, 15/2. Beelden over de schepping, 22/2. De beelden van Genesis 2, 1/3. Herinneringen aan de oude school in Oudeschoot, 8/3. Gods ‘vinger’ in de geschiedenis? 15/3. ‘Gods vinger’ na Auschwitz? 22/3. Pontius Pilatus, 29/3. Mevrouw Pontius Pilatus en haar droom, 5/4. Jezus en het kruis, 12/4. Het paasverhaal over de ‘vreemdeling’, 19/4. Wat te doen bij polarisatie? 26/4. We mogen niet vergeten! 3/5. Preken in een gepolariseerde situatie, 10/5. ‘De nacht is haast ten einde’, 17/5. Bidden met en voor anderen, 24/5. Bidden bij bijzondere gelegenheden, 31/5. Wat te doen bij polarisatie? 7/6. Wat te doen bij polarisatie? (2), 14/6. Een eigentijdse bijbelvertaling, 21/6.


Christenen in de minderheid, 28/6. Hoe verder als minderheid? 5/7. ‘Houdt de vlam brandende’, 12/7. De geloofsbelijdenissen van de oude kerk, 19/7. De grote toekomst, 26/7. New Age is niet zo nieuw als het lijkt, 2/8. De kerk en de bijbel, 16/8. Gods woord in de woorden van mensen, 23/8. In de woorden van mensen toch het woord van God, 30/8. De ‘speelruimte’ voor de geest, 6/9. Jodenhaat en antisemitisme, 13/9. Wat staat er werkelijk in het Nieuwe Testament, 20/9. Toch wel antisemitisme in het Nieuwe Testament, 27/9. Nog eens over de bijbel, 4/10. Is het met de dood ‘over en uit’? 11/10. De bijbel over het leven na de dood, 18/10. De grote oecumene: Rome en reformatie, 25/10. Begrafenis ‘in eigen beheer’? 1/11. Het evangelie naar Maria Magdalena, 8/11. Is de moraal puur mensenwerk? 15/11. De algemene en de christelijke moraal, 22/11. Vier eeuwen van zwijgen, 29/11. Voorbereiding van Christus’ komst via de synagoge, 6/12. Worden als een kind, 20/12. Het mysterie van de tijd, 27/12. 2004 Wie is de ‘echte’ Jezus? 3/1. Wie is de echte Jezus? (2), 10/1. De staat Israël en de profetie, 17/1. De staat Israël in het Nieuwe Testament, 24/1. Waar zijn de tien stammen gebleven? 31/1. Waarom is geloven zo moeilijk geworden, 7/2. Geloven – wat is dat eigenlijk? 14/2. Geloven ‘bij benadering’, 21/2. ‘Het staal was weggeroest’, 28/2. Gebeuren er wel wonderen? 6/3. Gebeuren er vandaag nog wonderen? 13/3. Wie waren schuldig aan Jezus’ dood? 20/3. Het Joodse volk of Pilatus of ... wij? 27/3. Is het evangelie intolerant? 3/4. ‘Maar hem zag ze niet’, 10/4.


Leven en dood – de ene lijn, 17/4. Dood en leven – een andere kant, 24/4. Een vroege Duitse martelaar, 1/5. Is God ook onze moeder? 8/5. Jezus noemt God zijn ‘heity’, 15/5. De verleiding van de rijkdom, 22/5. Pinksteren en zending, 29/5. Zending anno 2004, 5/6. Wie worden ‘gezonden’, 12/6. De Godsnaam in de NBV, 19/6. Bavincks vroomheid, 26/6. De moslims in ons midden, 3/7. De wording van de islam, 10/7. Sterft een mens als een dier? 17/7. Vragen over de islam, 24/7. De vijf islamitische zuilen, 31/7. God is geen Europeaan, 7/8. Messiasbelijdende joden, 14/8. Hoe lezen we de bijbel? 21/8. Petrus en wij, 28/8. Een innerlijk zonder God, 4/9. Vroomheid en dogmatiek, 11/9. De spanning tussen waarheid en eenheid, 18/9. De Grote Verzoendag, 25/9. Sterven – een vreemd mysterie, 2/10. Sterven blijft een mysterie, 9/10. Bijna-dood-ervaringen, 16/10. ‘Broers’ Kruger en Kuyper, 23/10. Luther over de preek, 30/10. De haarscherpe antenne, 6/11. Waarheid, eenheid en spiritualiteit, 13/11. Adam gaf namen aan de dieren, 20/11. Torenbouw en taal, 27/11. Feest in Kampen, 4/12. Is de islam ook een heilsweg? 11/12. Twee geslachtsregisters, 18/12. Kerstfeest – Christusfeest, 23/12. Waarom zwijgt God? 30/12. 2005 Wie was Jezus eigenlijk? 8/1. Kritiek op de ‘kritiek’, 15/1.


Praten over God, 22/1. Praten over God (2), 29/1. Zijn er vandaag nog profeten? 5/2. Wat is profetie eigenlijk? 12/2. Hedendaagse profetie, 19/2. In de spiegel kijken, 26/2. De tijden veranderen – wij ook, 5/3. Gunning en Kuyper, 12/3. De ‘regie’ van Christus’ lijden, 19/3. Paasfeest vieren – heeft het nog zin? 26/3. Onopgeefbare woorden, 2/4. Dietrich Bonhoeffer, 9/4. Paulus en Jezus, 16/4. Ouder worden als opgave. ‘De eindeloze tijd wordt krap’, 23/4. ‘Een cel is maar twee meter lang.’ Oorlogspoëzie van Jan Campert, 30/4. Herinneringen aan de oorlog, 7/5. Op zoek naar de Geest, 14/5. De Geest – de ‘Toeruster’ van de gemeente, 21/5. Achterberg ervoer het geheim van de verzoening, 28/5. Gnostische woestijngeschriften. Nag Hamadi-boeken nemen eigen rol in

christelijk denken in, 4/6. Bijbelse invloed op alledaagse taal, 11/6. De taal van de cijfers, 18/6. Oppassen voor doemdenken. Kerkverlating moet niet alleen negatief

geluid worden, 25/6. Voorspelde wederkomst is al meermalen ‘voorbijgegaan’. Eindtijdpredi-

kers trekken al eeuwenlang veel mensen, 2/7. Het altijd nabije einde. Het Nieuwe Testament over de eindtijd, 9/7. Heeft een predikant een ‘roeping’ nodig? 16/7. Is er een speciale ‘roeping’ tot het ambt? 23/7. De tale Kanaäns, 30/7. Wat is magnetisme? 6/8. Mag een christen aan magnetisme meedoen? 13/8. Is de preek uit de tijd? 20/8. Zal de preek het redden? 27/8. Een goede preek ontmaskert, 3/9. ‘Fouten’ in de bijbel, 10/9. Een omstreden tekstgedeelte. Spaanse theoloog voegde stukje aan bijbel

toe, 17/9. Ook de dood is geseculariseerd, 24/9. Openheid over de dood, 1/10. Meer wegen naar God? 8/10.


De tijd waarin wij leven, 15/10. De tijd waarin wij leven (2), 22/10. De verhouding tussen Luther en Calvijn, 29/10. Wat gebeurt er na het sterven, 5/11. Variaties in Avondmaalsviering, 12/11. Wat is de beste manier van Avondmaal vieren? 19/11. Perspectief voor moedeloze mensen, 26/11. De bijbel van mijn jeugd, 3/12. Is Barth een gepasseerd station? 10/12. Maria – een weg tot Christus? 17/12. ‘Wees niet bevreesd’, 24/12. Een lied van vertrouwen. Jacqueline van der Waals treft gevoelige snaar

bij velen, 31/12 . 2006 Is Maria altijd maagd gebleven? 7/1. De strenge, bittere dood, 14/1. Verschuivende doodsbelevingen, 21/1. Groeiende behoefte aan rituelen, 28/1. Groeiende behoefte aan rituelen (2), 4/2. Het is alsof het woord evangelisch net is ontdekt, 11/2. De evangelischen – wereldwijd, 18/2. De evangelische beweging in Nederland, 25/2. Is God een medelijdende God? 4/3. God lijdt met de mensen mee, 11/3. Belangstelling voor spiritualiteit groeit, 18/3. Gods zwijgen en Gods spreken, 25/3. Gaat God weer spreken? 1/4. De kruisiging – een afschuwelijke wrede dood, 8/4. Pasen, een kwestie van geloof, 15/4. Beelden over de schepping, 22/4. Was Jezus misschien homofiel? 29/4. Jezus en de samaritaanse vrouw (1), 6/5. Jezus en de samaritaanse vrouw (2), 13/5. De kerk en de arbeiders, 20/5. De rol van de geschiedenis in de bijbel, 27/5. Past het Hooglied wel in de bijbel? 10/5. Geweld in het Oude Testament, 17/6. Sanctioneert God geweld? 24/6. Job historisch of ‘dramatisch’? 1/7. Het geheim van Abraham (1), 8/7. Het geheim van Abraham (2), 15/7.


De naam ‘Jahweh’, hoe spreek je die uit? 22/7. Het Oude Testament en demonen, 5/8. Het Nieuwe Testament en demonen, 12/8. Diaconaat en samenleving, 19/8. Leerling zijn – toen en nu, 26/8. Het kwaad blijft in raadselen gehuld, 2/9. Een handicap als ‘doorn in het vlees’, 9/9. ‘Een arrogante aap’, 16/9. De legende van Darwins sterfbedbekering, 23/9. Hoe kwetsbaar is een mens, 14/10. De spanning tussen gemeente en theologie (1), 21/10. De spanning tussen gemeente en theologie (2), 28/10. Gods hand in ons leven? 4/11. Luther en de nabije dood, 11/11. (The last five articles were published posthumously.)

Chapter Six

PUBLISHED SERMONS

1949 Genesis 5:21–24 (Leeuwarden). 1953 Psalm 73:16, 17 & 26 (Streamen fan libben wetter, Na. 16). 1 John 4:9–11 (Idem, Na. 18). Ps. 32:1–7 (Menigerlei Genade, XL, 31). 1957 Hebr. 13:8 (The Word of Salvation III, 1). Luke 19:1–10 (Idem III, 16). Amos 3:1, 2 (Idem III, 37). 1958 Zondag 21 (Idem IV, 36). 1959 Matt. 27:45, 46 (Idem V, 9). Job 2:11–3:1a (Idem V, 32). 1960 Mark 3:13–19 (Idem VI, 6). Ezech. 47:1–12 (Idem VI, 26). 1961 John 1:1–14 (Idem VII, 44). 1962 Acts. 2:4a and Eph. 5:18–20 (Idem VIII, 20). 1963 1 Thess. 1:9, 10 (Idem IX, 5). 1965 Lev. 17:11 (Idem XI, 5).


1966 Luke 5:8, 10 (Idem XII, 3). 1972 Luke 14:1–14 (Menigerlei Genade LIX, 19). 1974 Ps. 8 and Hebr. 2:5–9 (Convent van Kerken, nr. 824). 1984 Ps. 36:9b (Critique and Challenge of Christian Higher Education, Kok, Kampen,

1987, 144–148). 1990 Ps. 100 (Menigerlei Genade, LXXVII, no. 1). 2000–01 ‘Zondag 8 juli. Genesis 4:9a’, in: Postille 2000–2001, Boekencentrum,

Zoetermeer, 145–147. ‘Zondag 15 juli. Genesis 5:21–24’, in: Postille 2000–2001, Boekencentrum,

Zoetermeer, 148–150. ‘Zondag 22 juli. Genesis 28:15a’, in: Postille 2000–2001, Boekencentrum,

Zoetermeer, 151–153. ‘Zondag 29 juli. Genesis 32:26’, in: Postille 2000–2001, Boekencentrum,

Zoetermeer, 154–156.

Appendix List of main publications in English

Books Karl Barth’s Doctrine of Holy Scripture, Eerdmans, Grand Rapids, 1962, 225

pp. I Believe in God... Current Questions and the Creeds, Tyndale Press, London,

1963, 77 pp. Second edition, 1968. Reformation Today, Banner of Truth Trust, London, 1968, 144 pp. The Nature of the Church and Its Ecumenical Calling (General Editor), Acts

RES, Grand Rapids, 1968, 196–280. The Church and its Social Calling (General Editor), RES, Grand Rapids,

1980, 108 pp. The Sermon under Attack (The Annual Moore College Lectures, Sydney),

Paternoster Press, Exeter, 1983, 110 pp. The present-day Christological Debate, Inter-Varsity Press, Leicester, 1984, 120

pp. Reformed Churches facing the Future, RES, Grand Rapids, 1984, 15 pp. The Family in Crisis Today (General Editor, together with Prof. Elaine

Botha), RES, Grand Rapids, 1988, 153 pp. Articles ‘Karl Barth on Man in his Time’, Reformed Theological Review (RTR) (Mel-

bourne), XVII, 1, 1958, 1–10. ‘The Reformation in Holland’, Inter-Varsity Papers, no. 8, 1959, 7–14. ‘Barth’s View on the Dogma’, Inter-Varsity Papers, no. 15, 1960, 1–12. ‘Guilt in the Bible’, Inter-Varsity Papers, no. 16, 1960, 9–20. ‘Calvinism in Australia’, Free University Quarterly, VII, 3, 1960, 1–10. ‘The Status of Calvinism in Australia and its Prospects, Torch and Trumpet

(USA), IX, 1960, no. 9. ‘Some Aspects of the Doctrine of Scripture’, Tyndale Fellowship Paper,

1960, 1–16. ‘Recent Developments in Baptist Theology’, RTR, XX, 1, 1961, 12–23 and

XX, 2, 47–49.


‘The Plan of Salvation’, Vox Reformata (Geelong, Australia), 1, 1962, 24–39.

‘Barth’s View of the Bible as the Word of God’, The Reformed Journal (USA), XII, 4, 1962, 14–18.

‘Theological Training Today’, Journal of Christian Education (Australia), V, 2, 1962, 93–98.

‘The Doctrine of Atonement: Are we heading towards a Consensus?’, RTR, XXI, 2, 1962, 45–56.

‘Baptism and the Word’, Tyndale Fellowship Papers, 1962, 1–20. ‘Dangerous Trends in Modern Theology’, The Australian Theological

Review (Lutheran), XXXIV, 4, 1963, 111–123. ‘The Unity of the Church according to the New Testament’, RTR, XXII,

1, 1963, 77–89. ‘Paul’s Doctrine of the Church’, Theological Review (Australia), I, 1963, 1. ‘The Importance of the Reformation for the Discussion between the

Churches’, Vox Reformata, 3, 1964, 3–16. ‘Leaders of Theological Thought: Dietrich Bonhoeffer’, Themelios

(England), II, 1, 1964. ‘Dangerous Trends in Modern Theology’, Concordia Theological Monthly

(Lutheran, USA), XXV, 6 & 8, 1964. ‘The Papal Claim of Petrine Succession’, RTR, XXIV, 1, 1965, 13–22. ‘Karl Barth and his Theology. An Introduction’, Themelios, II, 2 and III, 1,

1965. ‘The Church of Rome and the Reformation Churches’, Christianity Today

USA), IX, nos. 9 & 10, 1965. Idem, The Reformation Review (USA), XII, 1965, 193–211.

‘Speaking in Tongues in the New Testament’, Vox Reformata, 4, 1965, 20–29.

‘Speaking in Tongues Today’, Ibidem, 4, 38–46, 1965. ‘The Interpretation of the Old Testament by the New’, Ibidem, 5, 1965, 1–

12. ‘Dietrich Bonhoeffer: The Man and his Beliefs’, Eternity (USA),

December 1965. ‘Prof. Zuidema, the Reformed Churches and the WCC’, Torch and

Trumpet, XV, 1965, no. 5. ‘Evangelicals and the WCC’, Ibidem, XV, 7, 1965,. ‘Ecumenicity and Separation’, Ibidem, XV, 8, 1965,. ‘Renewed Interest in the Doctrine of God’, Critic (Otago, New Zealand),

10/6, 1965. ‘The Resurrection and History’, RTR, XXV, 2, 1966, 41–51. ‘Some Features of Contemporary Liberal Theology’, International

Reformed Bulletin, (USA), nos. 24/25, 1966, 1–12.

Appendix 99

‘The Christology of Paul Tillich’, Vox Reformata, 7, 1966, 1–33. ‘The Importance of the Reformation, Torch and Trumpet, XVI, 1966, no.

5. ‘Karl Barth’s Doctrine of Scripture’, Themelios, IV, 1, 1967. ‘The Third day He Rose again’, Christianity Today, XI, 1967, no. 12. ‘When is Separation a Christian Duty?’, Ibidem, XI, 1967, nos 19 and 20. ‘Situation Ethics in the Light of Scripture’, Vox Reformata, 9, 1967, 1–19. ‘The Interpretation of the Old Testament by the New’, TSF Bulletin

(England), Autumn 1967, 9–18. ‘Some Reflections on the Issue of Separation’, Torch and Trumpet, XVII,

1967, nos. 5, 6, 7. ‘“New” Views of Scripture’, Torch and Trumpet, XVII, 8, 1967. ‘When is Separation a Necessary Duty?’, The Reaper, November 1967. ‘Dr Herman Sasse: “In Statu Confessionis”’, RTR, XXVII, 1, 1968, 1–10. ‘Presbyterianism and Episcopalianism’, Torch and Trumpet, XVIII, 1968,

nos. 8, 9, 10. ‘The Modern Debate around the Bible’, Christianity Today, XII, 1968, nos.

20, 21, 22. ‘The Word of God and the Words of Scripture’, Vox Reformata, 11, 1968,

1–8. ‘The Biblical View of the State’, International Reformed Bulletin, 1969, no.

39, 2–12. ‘Contemporary Views of the Bible: a Conservative Appraisal’, Interchange

(Australia) I, 1969, no. 3. ‘The Authority of Scripture’, Calvin Theological Journal (USA), IV, 2, 1969,

165–194. ‘Karl Barth, 1886–1968. His Place in History’, Christianity Today, XIV, 19,

1969,. ‘The Doctrine of the Trinity’, Vox Reformata, 13, 1969, 1–18. ‘Bonhoeffer’s Non-religious Interpretation of the Christian Faith,

Interchange, II, 3, 1970, 166–175. ‘The Gifts of the Spirit’, RTR, XXIX, 3, 1970, 82–94. ‘Evangelical Responsibility in a Secularized World’, Christianity Today,

XIV, 1970, no. 19. ‘What do Evangelicals believe about the Bible?’, Ibidem, XV, 1970, nos. 5

and 6. ‘The Need for a New Reformation’, The Reaper, May 1970, 127–132. ‘Is it still Worthwhile to be Reformed?’, Torch and Trumpet, XX, 1970, 5, 6,

7. ‘The Challenge of Bonhoeffer’, The Reformed Journal, nos. 11, 12, 1971. ‘The Place of the Confession in a Reformed Church’, Vox Reformata, no.

16, 1971, 1–16.


‘Can Evangelicals and Catholics go together?’, The Evangelical Magazine, No. 65, 1971, 1–11.

‘Bonhoeffer and his Political Stance’, Themelios, VIII, 1, 1972, 3–9. ‘Kingdom and Society’, Theological Bulletin RES, IV, 4, 1974, 1–16. ‘A New Christology Challenges the Church’, Christianity Today, XVIII,

1974, no. 7. ‘Conceived by the Holy Spirit, Born of the Virgin Mary’, Ibidem, XIX,

1974, no. 5. ‘The WCC as seen by the Reformed Ecumenical Synod’, The Ecumenical

Review, XXVII, 4, 1975, 394–401. ‘The Trinitarian Nature of God as Creator and Man’s Authentic

Relationship with Him: the Christian Worldview’, in: Let the Earth hear His Voice (Lausanne Papers), World Wide Publications, Minneapolis, 1975, 1008–1021.

‘Theological Problems concerning the World Council of Churches’ Programme to Combat Racism’, in: The Nature of the Church and the Role of Theology (WCC and RES), 1976, 48–61 & 68–71.

‘The Holy Spirit and the Church’, in: The Holy Spirit Down to Earth, RES Publications, Grand Rapids, 1977, 29–49.

‘What is Preaching according to the New Testament?’, Tyndale Bulletin (England), no. 29, 1978, 3–48.

‘Barth’s View of Preaching’, Vox Reformata, no. 33, 1979. ‘The World Council of Churches and the interreligious dialogue’, Calvin

Theological Journal, XV, 1, 1980, 27–46. ‘Karl Barth’s Christology’, in: Christ the Lord. Studies in Christology presented

to Donald Guthrie, Inter-Varsity Press, Leicester, 1982, 289–298. ‘The Christian Reformed Church and the World Council of Churches’,

in: Perspectives on the Christian Reformed Church: Studies in its History, Theology and Ecumenicity, presented to John H. Kromminga, Baker Book House, Grand Rapids, 1983, 325–343.

‘The Hermenutics of the Reformers’, Calvin Theological Journal, 19/2, 1984, 121–152.

‘Renewal and the Doctrine of the Church: Issues in Modern European Church History’, in: B.J. Nicholls (ed.), The Church, Paternoster Press, Exeter, 1986, 263–279; reprinted in In het krachtenveld van de geest, 117–132.

‘The God-given Ministry between Spirit and Situation, in: God Who is Rich in Mercy. Essays presented to D.B. Knox, Sydney, 1986, 265–287.

‘Experience in the Reformed Tradition’, Theological Forum RES, XV, April, 1987, 7–14.

Appendix 101

‘Towards a Biblical Theology of Experience’, in: I. Howard Marshall (ed.), Christian Experience in Theology and Life, Rutherford House Books, Edinburgh, 1988, 175–198.

‘Some Crucial Issues in Biblical Interpretation’, Calvin Theological Journal, 24/2, 1989, 300–315.

‘The Renewal of the Church’, RTR, XLVIII, 1, 1989, 26–38; reprinted in In het krachtenveld van de geest, 133–146.

‘The Gospel and Religious Pluralism’, The Evangelical Review of Theology, 14/4, 1990, 341–379.

‘The Kingdom of God in the Bible and in History’, Theological Forum RES, XVIII, 3, 1990, 15–25.

‘Biblical/Foundational Origins’, in: Rainbow in a Fallen World: Unity and Diversity of Christian Higher Education Today, Dordt College Press, Sioux Center, 1990, 208–213.

‘The Kingdom of God in the Bible in History and Today’, in: European Journal of Theology 1/1, 1992, 37–48.

‘Catholicity in the Reformed Confessions and in Reformed Theology’, in: Paul G. Schrotenboer (ed.), Catholicity and Secession. A Dilemma? Kok, Kampen, 1992, 58–75.

‘Justification and Roman Catholicism’, in: D.A. Carson (ed.), Right with God. Justification in the Bible and the World, Baker/Paternoster, London, 1992, 197–215.

‘The Challenge of the Modern World to the Church’, in: European Journal of Theology 2/2, 1993, 145–162.

‘The Reformed Liturgy in the Dutch Tradition’, in: D.A. Carson (ed.), Worship: Adoration and Action, Baker/Paternoster, London, 1993, 95–109.

‘“Continental” Christologies’, in: W.R. Farmer (ed.), Crisis in Christology. Essays in Quest of Resolution, Dove, Livonia, 1995, 13–24.

‘A Biblical View of the State’, in: B. van der Walt, R. Swanepoel (eds.), Orientation. International Circular of the Potchefstroom University for Christian Higher Education, IRS, Potchefstroom, 1995, 249–262.

‘Why Christianity of all Religions?’, in: Theological Forum, XXIV, 3 & 4, 1996, 4–28.

‘Eschatology in the Second Half of the Twentieth Century’, in: Calvin Theological Journal 32/1, 1997, 105–135.

‘Why Christianity of all religions?’, in: EuroJTh 6/1, 1997, 57–72. ‘What is Evangelical Theology?’, in: Evangelical Review of Theology 21, 1997,

no. 4. ‘Preaching and the work of the Holy Spirit. Part 1’, in: Reformed

Theological Review 59/3, 2000, 101–111.


‘Preaching and the work of the Holy Spirit. Part 1’, in: Reformed Theological Review 59/3, 2000, p. 101–111.

‘Preaching and the work of the Holy Spirit. Part 2’, in: Reformed Theological Review 60/1, 2001, 31–42.

‘The Preaching and the Cross today’, in: Evangelical Review of Theology 25/1, 2001, 53–64.

‘Preaching and the Work of the Holy Spirit’, in: Preaching the Word. Essays in Honour of Professor Tom Wilkinson on his 90th Birthday, n.d. (2006), p. 48–68.

klaas runia a bibliography of his writings · complex document. i dedicate this publication not...

Documents