NGHIEN CUU - TRAO DOl

Kinh nghiern tai

ThS. NGUYEN ANH THa'(:'''ng t) Kinh d0 t,,\ier Btk

Trong kho khan, thach thuc, vi~c "cheo lai " con thuyen doanh nghiep vuqtqua trd ngai, tiep tuc tie'n v~ phia tru6c Iii khnng ddn gian. Song, chinh nhttngthO' thach khdc nghiet do lai co tac dung kho'i d~ytinh th§n doanh nhan sangtao trong doanh nghiep (Intrapreneurship). Thuc te' di~n ra tai cong ty Kinhdo mien Biic (NKD) nhii'ng nam qua Iii minh chung s6ng d()ng cho khing Idinh do. --05 yeu t6 c6t loicua tinh th~n doanh nhan sang tao

Intraprcneurship (tarn dich la tinh thftn doanh nhansang t?O trong doanh nghi~p) du'<;1chi~u la can b9 nhanvien trong doanh nghj~p lam vi~c, co'ng hie'n, sang t?Ovoi tinh thftn lam chu, coi ban than mlnh nhu' la ngu'C1ichU thvc sv cua doanh tlghi~p.

Cac nha nghien cuu da du'a ra cac quan di~m khacnhau v~ Intrapreneurship, nhu': Intrapreneurship la vi~cthvc hi~n nhung di€u moi so voi nhung cong vi~c v§nthu'Cinglam d~ theo du6i cac co hQi; Intrapreneurship1a tinh th~n tv chu cua doanh nhan trong doanh nghi~p;Hay Int1'apreneurship la sv sang I~p ra m9t don vi kinhdoanh moi tu t6 chuc hi~n c6, ho~c la sl! tre hoa, ho~cd6i moi trong t6 ehuc d6. Cac hanh d9ng kinh doanheua cae nM qUaD ly dieu hanh va nhan vien trongeong ty du'Q'e so sanh voi hanh vi ella cae cbU doanhnghi~p. Cae doanh nhan trong doanh nghi~p khongchi la ehu, rna chinh la ta't ca nhung ngu'Ciinh~n 1'a coh9i cbo sl! thay d6i, danh gia, khai thae cac co hQi d6va tin r~ng, vi~e tMm hi~m m9t con du'Cingmoi, m9tcach lam moi, hoan toan khac voi nhung gl da lamt:n1deday, se thanh cong d~ d?t dli<;1Ccac ml.}clieu euadoanh nghi~p.

lntrapreneurship du'<;1chj~u 1'6hon thong qua 05 ye'uto cot 16iHi.: (l) SI! d5i mai, d€ c~p de'n khii nang dua ra.th~.ng~i~m nhun~j tli?ng moi, ~?Ora. nhung q~y ~nhmOl nMm phat trlen eac san pham, d!ch VI.}, each lammoi. (2) Tinh tMn m~o hi/m, dam cha'p nh~n rui ro, damdu'ong d~u voi tMch thuc. (3) Nang luc;ng ct;lnh tranh,

28

la nhimg n6 1l.}'Cd~ virot qua doi thu du'c;Jcth~ hien thong qua nhirng phan ung nrcthoi va nhay ben tnroc nhirng thay d5i Madoi thu, rmrc d9 cam ket ca nhan, W conghien cho cong vi~c, san sang Ulm vi~cthem giCi ho?c lam vi~c vao ngay nghi,ngay l~. (4) Tinh tluin lien phong, damla ngu'C1idftu tien VI1<;1tqua nhung thachthuc kh6 khan, vu<;1tqua doi thu d~ theedu6i va n~m Iffy nhung co hQi moi ho~ctham gia nhung th~ t:n1Cingmoi. (5) Qu.y~n.tI/ eha, bao g6m vi~c dU<;1egiao quy~nquye't dinh, du'(jc chu d9ng su dt,lDgm9t1u'<;1ngngan sach nhfft dinh, dU<;1Cphep Ivach9n nhan vien eha I1hung dl! an moi ...Nho <l6, cae ca nMn ho?e t~p th~ c6 th~thl!C hi~n du'<;1ceong vi~e mot cach d9cl~p, giup tang hi~u qua ho?t d9ng cuadoanh nghi~p (th~ hi~n qua cae thOngso tai cbinh, nang sua't lao d90g va langtru'Clng).

Kinh nghi~mt~i Cong ty Kinh 00 mi~n B~c

NKD thanh l~p lit nam 2001, ho?tdong trong lInh VI!Csan xua't, kinh doanhbanh kyO cac lo?i. TN tfu'Cingcua NKDla 28 dnh phi a B~e, unh t\1 Ha TInh trdra. San phffm cua NKD du'<;1CpMn phoif9ng kh~p thong qua 51 nha phan pho'i va

Kinh [€ vii D\f biio

co mat tai hen 24.000 cil'a hang ban banhkeo, hon 100 sieu thi tai mi~n B~c. 10Kinh Do Bakery tai Ha NQi. Ben canh thitnrong noj dia, NKD can xua't kbiu sangmot s6 mroc Hin can, nhir: Trung Quoc,Dai Loan, Lao.

Sau hon 10 narn boat dong, NKD dadar duoc nhieu thanh rich dang k~, cacchi s6 tai chfnh cua cong ty luon du'Qccacnha d~u tu danh gia cao. Nam 2011, tysua't J<;1inhu~n tren doanh thu (ROS) la8%; Ty sua't l<;1inhu~n tren v6n cht. sahuu (ROE) la 29%; Ty sua't l<;1inhu~ntren tai san (ROA) la 15%. Oic chl s6nay dang c6 xu huang kha qua'n hontrong nam 2012. Doanh thu blnh quantren 1 nban vien t~i NKD tang trung blnhhon 10%/nam. CI,Ith{ Nam 2011 doanhthull nhan vien ia 590 tri~u d6ng; Nam20 i 2 con s6 nay dl)'Jde'n la 665 tri~u dOng(Uing 12%). T6c dQ tang truang doanh thuva IQi nhu~n h~ng nam cua cong ty Juana muc cao, trung blnh 30%/nam. Riengnam 2011 , m~c dii tlob hlnh co nhi~u khokhan, cong ty v~n d~t ke' ho~ch vai 1.332ty d6ng doanh thu, lang truang 31% sovoi 2010. Do pbu san ph§m th~ hj~n as6luQng cil'a hang c6 ban san phim cuacong ty tang khoang 12%/nam.

D~ plwc VI,Inhu duo cua !:hi tru'ong,quy rnn nha may lien tl,lc du'QCrna r(lng.Tu khi mai thanh I~p, NKD rnai chi comQt xuang tren di~n tich 2,5 ha, thl de'nnam 2012, NKD da so huu nha may rQng17 ha, vai 5 xu'ang san xua't banh k~o cacJo~i, cong sua't tren 220 ta'n/ngay.

D~ co duoc tbanh rich nhli tren, benc~nh chie'n It!Qc kinh doanh hQp ly, lqplhai, viec xay dt,tng va phat huy tinh th~ndoanh nhan sang t~o trong NKD khongcm 0 dQi ngu quan Iy, rna vai tro cua toanbo can bo cong nhan vien trong cong tycung he't suc quan tn;mg. Dieu do dUQcth~ hi~n a nhung khfa qnh sau:

Thu nhitt, phat huy tinh than sang/den cdi titn va dfJimfli trong toan NKDthong qua t{lOd(lng moi trllilllg va dong[(lcthich h(lp:Ta't ca nhung sang kie'n, cihtie'n cua ba't cu ffiQtcan bo cong nhan viennao, du mai cm la y tliong, aeu ali<;1Cghinh~n, aanh gia, chQn IQc. Nhung y tliangkh:3.thi duoe du'a vao tri€n khai ap dl,lngvathuc te' da 'lam loi cho NKD ra't nhi~u. Tl(nhITng dt,t an la~,d.n dLf<;1Cd~u tu nhieuva dn st,t tham gia cua ra't nhi~u bo pMn,nhli: phat tri~n san phftm mai, quy ho~chl~i thj truong ... de'n nhung y tuong di ti~nnbo, nhu: cai tie'n may dong goi; cil.i tien

Economy lind Foreca~\ Rc\'iew

gi~m thoi gian mrong banh ...deu diroc quan tam. D~ thucday hoat dong sang kie'n cai tien, NKD dli J~p ra mot uyban rieng true thuoc Ban T6ng giarn d6c cong ry. Uy bannay co nhiern VI,Ikhuyen khich moi ngiroi trong cong tycung tham gia cac hoat oong sang kien cai tien; Tie'nhanh xem xet danh gia, th§m dinh nhirng y tliong mdi;Khen thtrong, dong vien kip thai nhirng t6 chirc, ca nhanco nhirng dong gop tich eire. NhO v~y, narn 2012, macdu nen kinh te' c6 nhieu bie'n dong, kinh te' suy giam,nhung eong ty cung dli giai thi~u 44 san ph[m mai ra thjtruong, dong gop tren 29 ty doanh thu. Ben qlnh do, 3 bQquy trlnh lien phong ban dlt<;1Cxay dt,tng va tri~n khai apdl,lng, co ggn 100 sang kie'n dli<;1Cghi nh~n, trong d6 c6 9sang kien cai tien aUQcau'a vao tri~n khai ap dl,lng thtfcte', tie't ki~m dU<;1Ccho NKD nhieu ty d6ng.

Thu hai, khuyen, khich tinh than m{lo hiim, damchitp nhijn rui ro, thach thuc di khai thac cd hl)i th;trtldng va dao t{lOdl)i ngu can bl)cap cao:Vai dQi nguda ph~n la can bo nhan vien tre tu6i, nang dong, du'Qcdao t<:lObai ban, ban 1anh d~o NKD ebU trliong khuye'nkhfch tinh th~n dam nghT, dam lam, dam chiu trachnhi~m. Ra't nhieu co hOi du'<;1Cgiao cho cac can bQ trett,tquye't djnh va tht,tc stf dli mang l<:like't qua t61. Nhungsai sot, th~m chi la thi~t h~i, trong nhung tlnh hu6ngnay c1uQcxem la chi phi c1aot1;1ova luon c1uQcduc ke't,rut kinh nghi~m. Chinh nhd v~y, NKD da co du'QcdOingu can bQ tre, quye't doan, Iuon bie't cach tlm kie'm vakhai tMc t6t nhung co hOi cho cong ty.

Thu ba, nang ltltjng c(Jnh tranh dtl(/c huy di)ng titsuc m{lnh cua tijp thi: Xay dt,tng van bOa VI cong ty, VIeong d6ng, qua do t~o du'<;1csuc m(;lnhnoi It,tctiem tangtrang NKD ia noi dung n~m trong djnh huang chie'nIUQcdai h~n dliQCBan lanh d~o cong ty he't suc quantam. Suc m~nh tiem tang kbong cm trong tUng can bocong nhan vien rna con ad cac deli tac eua NKD nhunha cung ca'p va nha phiin ph6i. Trong kho khan, thachthuc, suc m~nh noi It,tcse au'<;1Chuy dQng mQt cach tri~td~ d t~p th~ NKD, d cong ty luc do tra thanb motkh6i th6ng nhfft va m~nh me. Nam 2008, do khunghoang kinh te', ra't nhieu doanh nghj~p Jam an thua J6va pha san, nhu'ng NKD v~n dung vung va d~t dU<;1Cdoanh s6 689 ty d6ng, tang truang 23%.

HiNH 1: BIEU DODOANH THO vA U;IJ NHU~N CUA NKD, r \ T' T. 'H I~

1400

1200

1000

gOO

600

1332

1020

400

200

o

768561 il3419 I276 335

208 4172 15.317.11;.615.6 ",6

09.,6 _ ., I I .5 ~, -, J02 03 04 05 06 07 08 09 10 11

• Doanh tim t Lgi nhu?n

29

NGHIEN cou - TRAO DOl

Tinb rieng 6 thang dfru narn 2012, kinh te' qua kh6 .khan khien loi nhuan cua NKD tang tnrdng am so vdicung leY narn tnroc, Ban T6ng giarn d6c da quyet dinhtri~n khai chien dich 30 ngay dern (Kf)30), huy dQngstrc manh t6ng luc tu M thong phan ph6i d~ giai quyetcac va'n o~ virdng mdc tren thi tnrong, toan bQ cacphong ban d~u hirong ra thi tnrong, h6 tro t6i oa chocong tac ban hang. Hi~u qua tu chie'n dieh nay Olt<,1Cth~ hi~n ngay trang thang 7/2012, khi doanh thu tanggftn ga'p ooj so voj tMng 6. Day du'<,1Ccoi Ia dQng Il:!'cd~ NKD tri~n khai thanh cong mua Trung thu 2012 vasam hoan thanh ke' hoach nam.

C6 th~ n6i, nhung ke't qua c6 du'<,1CIa do c6 sl:!'d6nglong, quye't tam cua toan bQ h~ th6ng phan ph6i, s1/b~n bI va ch~t che cua cac,phOng, ban cua NKD. M6ingu'ai d~u c6 mQt trach nhi~m Cl:lth~ va ro rang va d~u9 thuc ra't ro ding, ne'u cong vi~c cua mlnh khong hoanthanh, thl se anh huang de'n ngu'ai khac va ke't qua laml)c tieu cua d. cong ty khong d~t du'<,1c.Nang 11/cqnhtranh du'<,1Chuy dQng tu suc m~nh cila t~p th~ oa du'<,1cxay d1/ng trong su6t qua trlnh hlnh tMnh va phat tri~ncua 1\fKD, bdi ngay tlt dftu, ban Hinh d~o luon y th(tcdu'<,1cr~ng sue m~nh nQi tl;lieua doanh nghi~p}a ytu to'then ch6t d~ giup NKD V1i<,1tqua kh6 khan trong nhungtlob hu6ng kinh doanh khong tbu~n l<,1i.

Thu tli, luon Iil ddn vi tien phong trong mf)i linhv¥c: Voi vi tri d§n d§u thj tfltung banh k~o t(,1.imiEnBae, NKD luon sa dl)ng cac thanh tl:!'unghien cuu vaphat tri~n moi nba't, nhung cong ngh~ hi~n d~i nh~pkh§'u tu chau Au, ngubn nguyen li~u cha't lli<,1ng,c6xu hu'ong than thj~n voi moi tru'dng. v~m~t h~ th6ng,Kinh Do ding Ia mQt trong nhung cong ty d§u tien tl;liVi~t Nam ap dl)ng ph§n m~m quan]9 hi~n dl;li nha't laSAP _ERP. V~ m~t quan 19 va con ngu'oi, NKD la noit?P h<,1pcua nhung ca nhan t6t trong lInb Vlfc quan 1)',kinh doanh va che' bitn thl:!'Cph§'m voi cac chuyen giade'n tlt nhi~u nu'oc kbac nhau. Voi quan di~m "chi c6nhung con ngu'ai tien phong moi lam nen du'<,1CmQt donvj tien phong", NKD luon khuytn khkh can bQ nhanvien ella mlnh tIm toi va ung dl,lOgnhung cai moi d~tang hi~u qua lam vi~c.

Thu mim, phat huy quyin t¥ chil, nang df)ng trongkinh doanh thong qua vi~c xtiy d¥ng mo hinh ta chuccac ddn vi kinh doanh chitn lli(lc (SBU): Ba't cu sanph§'m nao trong danh ml)c hon 300 san ph§'m banhk~o cac 10(!,i clla NKD luon du'<,1Cquan ly cMt cM.Cac quytt djnh lien quan dtn vi~e san xua't ba~ nhieu,ban tl;li tht trliang nao, khi nao thl tung san pbam moi,

,~ ?

TAl LmUTHAMKHAO-

nhirng san ph§'m nao thl nen loai bo rakhoi danh muc? ..d~u diroc dua ra ra't kipthai. Viec d§u nr may moe thie't bi, cacnguon 11/Ch6 tro cho viec san xufit, kinhdoanh cac dong san ph§'m cling du'<,1Cquye't dinh va thuc hien song song. Hieuqua kinh doanh cua tirng san ph~m luondu'<,1Clen ke' hOl;lChCI)th~, dlt<;lCthea doira't sat sao, bao cao kip thai pb1,lcVI)chovi~c ra quye't dinh.

B~ lam du'<,1cdi~u d6, NKD da dl:!'atren co sO phat huy quy~n tl:!'chU, nangoQng trong kinh doanh thong qua vi~c xayd1/ng t6 chuc va v~n hii.nhthea tung nganhhang - cac oon vj kinh doanh chitn lu'<,1C(SBU) gbm cac nganh hang sau: nganhbanh mI, banh bOng lan, Mnh crackers,banh cookies, k~o chocolate, banh snack,banh phu chocolate, banh bakery. M6iSBU du'<,1Cv~n hanh nhu' mQt cong ty dQcI?p, tt1quytt dinh, tl:!'chju trach nhi~m v~ke't qua tai chinh voi ngubn Il:!'Chuy dQngtu cae phOng ban chuc nang. Tru'ong cacSBU du<,1cIl:!'ach9n la nhung ngu'ai c6 to'cha't cila mQt nha lanh dl;lOva tu' duy cuamQt doanh nMn. Ml)c dich cila vi~c chiacac mang kinh doanh thanh cac SBU Iad~ tl;lo ra du'<,1cs1/ t?P trung va tinh hi~uqua trong vi~c tang tru'dng, t~o I<,1inhu~nva d~c bi~t la sl:!'cl;lnh tranh. Day la cacht6t nha't dE cling lUc thl:!'Chi~n du'<,1Chainhi~.m VQ: (1) T~P trung, nang oQng cilamQt doanh nghi~p nho; (2) Md rQngquy rna hOl;ltdQng va tlnh chuyen mancao cua mQt l~p doan IOn. Tu khi tri~nkhai de'n nay, rna hlnh SBU oa mang Il;linhung hi~u qua ro r~t v~ m~t tai cbinh,san ph§'m va nang Il:!'CdQi ngli lanh dl;lO,dam bao cho sl:!'phat tri~n vita c6 tinh dOtpha , vlia dam bao b~n vung.

PMt huy tinh th§n doanh nhan sangt~o trong doanh nghi~p da giup cho NKDvu<,1tqua du'<,1Ctbach thuc, tie'p tl,lCphattri~n vung rol;lnh. Nhung kinh nghi~m v~phat huy tinh thfrn doanh nhan sang tl;lot~i NDK ch~c h~n se la g<,1iy quan tr9ngeho cac doanh nghi~p Vi~t Nam khactham khao, nghien cuu ung dl,lng.O

1. Bossjaw Rwsowcic awd Robers D. Hisrich (2003). Clarifying the intrapreneurship concept,Journal of Small Business and Enterprise Development Volume 10. Number 1 .2003 . pp. 7-24.

2. J. Augusto FeHcio, Ricardo Rodrigues, Vitor R.Caldeirinha (2012). The effectofintrapreneurshipon corporate performance, Management Decision Vol. 50 No. 10,2012. pp. 1717-1738.

3. Binh Vi~t Hoa (2011) Tinh than khJi nghi~p kinh doanh - Trai tim cua mQtdoanh nhtin. NxbDl;li h9C qu6c gia Ha NQi.

30 Kinh t~ va DI! bun