khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/angi_devshih/himi 8.doc · web viewИймд...

65
8-Р АНГИЙН ХИМИЙН ХИЧЭЭЛИЙН ШАЛГАЛТЫН МАТЕРИАЛ №-1 Сонгох даалгавар /тест тус бүр 1 оноотой/ А.МЭДЛЭГ ОЙЛГОЛТ Туршилтын техник хэмжилт 1. Бага хэмжээний бодиыг тасалж авах, халаах, холиход хэрэглэдэг шил савыг сонго. А. Шувтан колбо В. Хуруу шил С. Хэмжээст цилиндр D. Юүлүүр Атомын бүтэц 2. гэсэн бүтцэд тохирох элементийг ол. 2 8 1 А. Кали В. Лити С. Натри D. Зэс Элементийн нээгдсэн түүх 3. Фосфорыг анх нээсэн эрдэмтний нэрийг сонго. А. Х.Брант В. Д.Резерфорд С. Г.Кавендиш D. Д.И.Менделеев Халах урвал ба идэвхийн эгнээ 4. Дараах элементүүдийг идэвхээр нь зөв байрлуулсаныг сонгоно уу? А. Ag > Cu > Ca > Na B. Cu > Na > Ca > Ag C. Na > Ca > Ag > Cu D. Na > Ca > Cu > Ag Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйл 5. Аль нь урвалын хурданд нөлөөлөхгүй вэ? А. Бодисын өнгө В. Катализатор С. Концентраци D. Температур Химийн энерги 6. Дулаан ялгаруулж явагдах урвалыг нэрлэ. А. Эндотермийн урвал В. Экзотермийн урвал С. Мөс хайлах үзэгдэл D. Бүгд буруу Химийн бодисын хэрэглээ ба эрүүл мэнд 7. Хөдөө аж ахуй, газар тариаланд таримал ургамлыг хортон шавьж мэрэгч амьтнаас хамгаалах зорилгоор хэрэглэдэг химийн бодисыг юу гэдэг вэ?

Upload: others

Post on 21-Jan-2020

42 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

8-Р АНГИЙН ХИМИЙН ХИЧЭЭЛИЙН ШАЛГАЛТЫН МАТЕРИАЛ №-1

Сонгох даалгавар /тест тус бүр 1 оноотой/

А.МЭДЛЭГ ОЙЛГОЛТ

Туршилтын техник хэмжилт

1. Бага хэмжээний бодиыг тасалж авах, халаах, холиход хэрэглэдэг шил савыг сонго. А. Шувтан колбо В. Хуруу шил С. Хэмжээст цилиндр D. Юүлүүр

Атомын бүтэц

2. гэсэн бүтцэд тохирох элементийг ол.

2 8 1

А. Кали В. Лити С. Натри D. Зэс

Элементийн нээгдсэн түүх

3. Фосфорыг анх нээсэн эрдэмтний нэрийг сонго. А. Х.Брант В. Д.Резерфорд С. Г.Кавендиш D. Д.И.Менделеев

Халах урвал ба идэвхийн эгнээ

4. Дараах элементүүдийг идэвхээр нь зөв байрлуулсаныг сонгоно уу? А. Ag > Cu > Ca > Na B. Cu > Na > Ca > Ag C. Na > Ca > Ag > Cu D. Na > Ca > Cu > Ag

Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйл

5. Аль нь урвалын хурданд нөлөөлөхгүй вэ?А. Бодисын өнгө В. Катализатор С. Концентраци D. Температур

Химийн энерги

6. Дулаан ялгаруулж явагдах урвалыг нэрлэ. А. Эндотермийн урвал В. Экзотермийн урвал С. Мөс хайлах үзэгдэл D. Бүгд буруу

Химийн бодисын хэрэглээ ба эрүүл мэнд

7. Хөдөө аж ахуй, газар тариаланд таримал ургамлыг хортон шавьж мэрэгч амьтнаас хамгаалах зорилгоор хэрэглэдэг химийн бодисыг юу гэдэг вэ? А. Нитрат В. Антибиотик С. Хүнсний нэмэлт D. Пестицид

Б. ХЭРЭГЛЭЭ

Туршилтын техник хэмжилт

1. Тухайн бодис, материалын халуун хүйтэн эсэхийг тогтоох зорилгоор лабораторид юуг ашигладаг вэ?

А. Термометр В. Секундомер С. Пипетка D. Техник жин

Давс гарган авах техник

2. ( NO3-) ионыг нэрлэ.

А. Сульфат В. Хлорид С. Карбонат D. Нитрат

Page 2: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

Үелэх хандлага

3. VIIIA бүлгийн элементүүдийн нэрийг сонго.А. Инертийн хийнүүд В. Шүлтийн металлууд С. Галогенууд D. Газрын шүлтийн металлууд

Халах урвал ба идэвхийн эгнээ

4. Асуултын тэмдгийн оронд тохирох элементийг олоорой. Зэс + мөнгөний нитрат = ? + зэсийн нитратА. Мөнгө В. Зэс С. Нитрат D. Давс

Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс

5. Шахмал эмийг бодвол нунтаг эм нь ходоодонд .................... А. Удаан уусдаг В. Хурдан уусдаг С. Огт уусдаггүй D. Бүгд буруу

Ус агаарын бохирдол, сэргийлэх арга зам

6. Агаарт агуулагдах янз бүрийн хэлбэртэй хатуу жижиг хэсгүүдийг ............... гэнэ. А. Тоос В. Шороо С. Бохирдол D. Утаа

Химийн бодисын хэрэглээ ба эрүүл мэнд

7. Хүнсний нэмэлт бодисын хэрэглэээд Е100-Е199 нь ямар бодис байдаг вэ?А. Үнэр амт оруулагч В. Хөөс намдаагч С. Хүчиллэгжүүлэгч D. Будагч

В. ЗАДЛАХ

Давс гарган авах техник

1. Калийн хлоридын эерэг сөрөг цэнэгтэй ионуудыг нэрлэ.А. Эерэг ион нь кали, сөрөг ион нь хлоридВ. Эерэг ион нь хлорид, сөрөг ион нь калиС. Эерэг ион нь калийн хлорид, сөрөг ион нь хлоридD. Эерэг ион нь хлорид, сөрөг ион нь калийн хлорид

Үелэх хандлага

2. Үелэх хүснэгт нь хэдэн үе, хэдэн бүлэгтэй вэ?А. 7 бүлэг, 8 үе В. 7 бүлэг, 10 үе С. 8 бүлэг, 7 үе D. 8 бүлэг 10 үе

Халах урвал ба идэвхийн эгнээ

3. Металл магнигаас аль нь идэвхтэй вэ?А. Төмөр В. Натри С. Зэс D. Мөнгө

Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс

4. Химийн урвалын хурдыг удаашруулдаг бодисыг нэрлэ.А. Катализатор В. Концентраци С. Ингибатор D. Каталитик

Химийн энерги

5. Мөс Ус энэ процессийг нэрлэ.А. Дулаан шингээх В. Дулаан ялгаруулах С. Шатах D. Исэлдэх

Химийн бодисын хэрэглээ ба эрүүл мэнд

Page 3: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

6. Утаат тамхины тамхины найрлаганд 4800 химийн хорт бодис агуулагддаг бөгөөд үүний хичнээн нь хорт хавдар үүсгэх аюултай бодис байдаг вэ?А. 20 В. 300 С. 4000 D. 250

ЗАДГАЙ ДААЛГАВАР / ДААЛГАВАР ТУС БҮР 2 ОНООТОЙ /

А. БҮТЭЭХ

Туршилтын техник хэмжилт

1. Зөв харгалдуул 1.Шувтан колбо а. Бодисыг шүүхэд зориулагдсан шүүлтүрийн цаастай хамт хэрэглэнэ. 2. Хэмжээст цилиндр б. Бодисыг холих, шүүгдэсийг цуглуулах 3.Бэхлүүр в. Тодорхой өндөрт шил савыг барьж тогтоох 4. Юүлүүр г. Шингэний эзэлхүүнийг илүү нарийн хэмжих

Давс гарган авах техник

2. Хлорид болон сульфат гарган авахад хэрэглэдэг 2 хүчлийг нэрлэ................................................................................................................................................................................................................................................................

3. Хүснэгтийн дагуу мэдээллийг гүйцээ.

Томъёо Эерэг ион Сөрөг ион Давсны нэрCuSO4 NaCl

Атомын бүтэц

4. Атомын тэмдэглэгээг тайлбарла.

27Al13 Нэр : хөнгөнцагаан

Протоны тоо: 13 Нейтроны тоо: 14 Электроны тоо: 13

Үелэх хандлага

5. Лити, натри, кали нь үелэх системийн .............. бүлэгт байрладаг ба гадна талдаа ............ элетронтой бөгөөд эдгээр металлууд нь .................... урвалд орж хүчтэй суурилаг орчин үүсгэдэг учраас ...................................................... гэж нэрлэдэг.

Халах урвал ба идэвхийн эгнээ

6. A + XZ → AZ + X гэсэн схемд тохирох металлын халах урвалын жишээ гарга...............................................................................................................................................

Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс

7. Урвалын хурданд нөлөөлөх хүчин зүйлсийг нэрлэ...................................................................

Page 4: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

..................................................................................................................................

Ус агаарын бохирдол, сэргийлэх арга зам

8. Усны бохирдлын эх үүсвэрүүдийг нэрлэ.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Б. ҮНЭЛЭХ

Туршилтын техник хэмжилт

1. Спиртэн дэнтэй ажиллах үеийн аюулгүй ажиллагааны дүрмийг бичээрэй.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Үелэх хандлага

2. Хүснэгтэн мэдээллийг гүйцээж бөглөөрэй.

Элемент Нэр Харьцангуй атом масс

Өнгө

F фтор 19 Цайвар ногоон

Cl хлор 35,5 Шар ногоон

Br бром 80 Улаан хүрэн

Элемент нээгдсэн түүх

3. Дараах эрдэмтэд ямар ямар элемент нээсэн бэ? Харгалзуул.1. Г.Кавендеш /1766 онд / a. Фтор2. Д.Резерфорд /1772 онд / б. Устөрөгч3. К. Шееле /1771 онд / в. Натри4. Г.Дэви /1807 онд / г. Азот

Халах урвал ба идэвхийн эгнээ

4. Цайр давсны хүчилтэй урвалд ороход явагдах урвалын үгэн тэгшитгэл бич.

................................................................................................................................................................

Химийн урвал түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс

5. Урвалын хурданд температур хэрхэн нөлөөлдөг талаар тайлбарла.

Page 5: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

...

Химийн энерги

6. Харгалзуулаарай.1. Магнийг шатаах а. Физикийн үзэгдэл2. Шил хагарах б. Эндотермийн урвал3. Мөс хайлуулах в. Экзотермийн урвал

Page 6: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

Зөв хариуС

ОН

ГОХ

ДА

АЛ

ГАВ

АР

Мэдлэг ойлголт

1 B хуруу шил2 C натри3 A Х.Брант 4 D Na > Ca > Cu > Ag5 A Бодисын өнгө 6 B Экзотермийн урвал 7 D Пестицид

Хэрэглэх

1 A Термометр2 D Нитрат3 A Инертийн хийнүүд4 A Мөнгө 5 B Хурдан уусдаг 6 A Тоос7 D Будагч

Задлах

1 A Эерэг ион нь кали, сөрөг ион нь хлорид 2 C 8 бүлэг, 7 үе3 B Натри4 C Ингибатор5 A Дулаан шингээх 6 D 250

ЗАД

ГАЙ

ДА

АЛ

ГАВ

АР

Бүтээх

1 1б 2г 3в 4а2 Давсны хүчил, хүхрийн хүчил

3

4 Нэр : хөнгөнцагаан Протоны тоо: 13 Нейтроны тоо: 14 Электроны тоо: 13

5 IA, 1, устай, шүлтийн металлууд

6 Mg + HCl = MgCl + H2 гэх мэт

7 Концентраци, Температур, Катализатор

Томъёо Эерэг ион

Сөрөг ион

Давсны нэр

CuSO4 Cu SO4 Зэсийн сульфат

NaCl Na Cl Натрийн хлорид

Page 7: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

8 Химийн, Бактерийн, Физикийн, Механик

Үнэлэх1

Багшийн зөвшөөрлөөр асаана Асаалттай спиртэн дэнг үлээж унтрааж болохгүй

зөвхөн таглаагаар нь дарж унтраах Асаалттай дэнгээс нөгөө дэнг асааж болохгүй Асаалттай спиртэн дэнг зөөхгүй байх Унаж хагарахаас болгоомжлох

2

3 1б 2г 3а 4в

4 Цайр ба давсны хүчил = Цайрын хлорид ба устөрөгч

5Урвалын температурыг нэмэгдүүлэхэд жижиг хэсгийн хөдөлгөөн хурдасч мөргөлдөлтийн тоо нэмэгдсэнээр урвал хурдан явагдана. Өөрөөр хэлбэл температур нэмэгдүүлэхэд урвал хурдан, температурыг багасгахад урвал удаан явагдана.

6 1в 2а 3б

VIll АНГИЙН ХИМИЙН ХИЧЭЭЛИЙН ЖИЛИЙН ЭЦСИЙН СЭДВИЙН ШАЛГАЛТ №2

Сонгох хэлбэрийн даалгавар (даалгаварын тоо-20, даалгавар бүр 1 оноотой, нийт оноо-20)Мэдлэг ойлголтТуршилтын техник хэмжилт

1. Дараах шил сав, багажийг нэрлэнэ үү.

А. l-колбо, ll- шилэн аяга, lll- хэмжээст цилиндр, lV- жин, V- юүлүүр

Элемент Нэр Харьцангуй атом масс

Өнгө

F фтор 19 Цайвар ногоон

Clхлор 35,5 Шар ногоон

Br бром 80 Улаан хүрэн

Page 8: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

В. l-юүлүүр, ll- шилэн аяга, lll- хэмжээст цилиндр, lV- жин, V- колбоС. l-юүлүүр, ll- шилэн аяга, lll- хэмжээст цилиндр, lV- жин, V- юүлүүрD. l-юүлүүр, ll- , lll- хэмжээст цилиндр, lV- жин, V- юүлүүр

Атомын бүтэц. 2. Зурагт байгаа атомын бүтцээс электроны тоо хэдтэй тэнцүү вэ?.

А. 10В. 13С. 15D. 9

Элементийн нээгдсэн түүх3. Ж.Пристли 1774 онд асаж байгаа лааг битүү саванд оруулахад унтарч байжээ. Энэ туршилтаас түүний нээсэн шинэ хий нь амьтны аймагт чухал хэрэгтэй болохыг баталсан. Энэ ямар элемент байсан вэ?

А. устөрөгч в. Хүрэр С. Хүчилтөрөгч D. АзотХалах урвал ба идэвхийн эгнээ

4. Дараах урвалын үгэн тэгшитгэлийг гүйцээн бичнэ үү?Магни + цайрын сульфат = ? + ? А. магнийн сульфат + цайр В. Цайрын сульфат + магниС. Цайр + магнийн сульфит D. Цайрын оксид + магни

Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйл5. Катализатор гэж ямар бодисыг хэлэх вэ?

А. Химийн урвалын хурдыг удаашруулдаг бодисыг хэлнэ.В. Химийн урвалын хурдыг ихэсгэж найрлага шинж чанараа хэвээр нь хадгалж үлддэг бодис С. Урвалд орсон урвалаас үүссэн бодисуудын найрлага шинж чанар тогтмол байхD Химийн урвалд зүгээр л оролцдог бодисыг хэлнэ.

Химийн энерги6. Дулааны, дуу чимээний, гэрлийн энергийг нэгэн зэрэг үүсгэдэг урвалыг нэрлэнэ үү

А. Салют буудах В. Мөс хайлах С. Зэс харлах D. төмөр зэврэхХимийн бодисын хэрэглээ ба ЭМ 7. Пестицид гэж ямар бодисыг хэлэх вэ? А. хүний биед ашигтай бодис В. Услалтын системд хэрэглэдэг

С. Хортон шавьж, хогийн ургамал, мэрэгч амьтнаас хамгаалах зорилгоор хөдөө аж ахуйд хэрэглэдэг бодисыг хэлнэ.

D. Аль нь ч бишХэрэглээТуршилтын техник хэмжилт

1. Пипеткатай ажиллах аюулгүй ажиллагааны дүрмээс бичнэ үү.А. Пипеткээр уусмалыг хэмжихдээ ямар ч тохиолдолд амаараа сорж болноВ. Пипеткээр уусмалыг хэмжихдээ ямар ч тохиолдолд амаараа сорж болохгүйС. Пипеткаар ямар ч үед аюулгүй ажиллагааны дүрмийг баримтлах шаардлагагүйD. Аль нь ч биш

Давс гарган авах техник 2. № ДАВСНЫ НЭР ТОМЪЁО

1 CaSO4

2 Na2CO3

3 Барийн сульфат

4 Литийн хлорид

Page 9: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

Хоосон нүднүүдэд тохирох хариултыг дугуйлна уу.А. Давсны нэр: калийн сульфат, натрийн карбонат, томьёо: BaSO4, LiClB. Давсны нэр: кальцийн сульфат, натрийн карбонат, томьёо: BaSO4, LiClC. Давсны нэр: калийн сульфат, натрийн сульфат, томьёо: BaSO4, LiClD. Давсны нэр: калийн сульфат, натрийн карбонат, томьёо: CuSO4, LiCl

Үелэх хандлага3. Зургийг ажиглаад 2 дугаар үеийн 7-р бүлгийн элементийг нэрлэнэ үү.

А. Фтор В. беррилли С. неон D. литиХалах урвал ба идэвхийн эгнээ4. Шар ногоон өнгөтэй хлорын хийг натрийн бромидын уусмал дундуур нэвтрүүлэхэд ямар өнгө төлөв байдалтай бодисууд үүсэх вэ?

А. шингэн байдалтай улбар шар өнгөтэй бром, натрийн хлоридын өнгөгүй тунгалаг уусмал үүснэ.В. шингэн байдалтай улбар шар өнгөтэй натри, натрийн хлоридын өнгөгүй тунгалаг уусмал үүснэ.С. Урвал явагдахгүй D. Урвалаар бром үүснэ.

Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйл5. Химийн урвалын хурдыг хэмжих аргуудыг дурьдана уу.

А. катализатор нэмэх, урвалаа хурдасгахВ. Концентраци эзлэхүүнийг өөрчлөхС. Урвалд орж буй бодисын масс, эзлэхүүний өөрчлөлтөөр хэмжихD. Тохиромжтой хариулт алга

Ус, агаарын бохирдол, сэргийлэх арга зам6. Цэвэр үйлдвэрлэл нь байгалийн нөөц баялгийг хамгийн зохистой, үр ашигтайгаар ашиглах, байгаль орчны бохирдлоос сэргийлэх менежментийн арга хэрэгсэл юм. Дээрх үе шатуудыг боловсронгуй болгосноор дараах үр дүнд хүрнэ.

А. Энергийн хэрэглээг зохистой болгохВ. Байгалийн нөөц баялгийн хэрэглээг багасгахС. Хог хаягдлыг бууруулахD. Бүд зөв

Химийн бодисын хэрэглээ ба ЭМ 7. 2013 онд батлагдсан утаат тамхины хуулиар олон нийтийн газарт тамхи татах, сургууль цэцэрлэгийн байгууллагаас 500 метрээс дотогш зайд тамхи зарж борлуулахыг хориглосон байдаг. Үүний шалтгааныг хэрхэн тайлбарлах вэ?

А. Тамхи бол маш олон төрлийн химийн бодисыг агуулдаг хортой бодис юм.В. Тамхийг хэрэглэх нь зарим талдаа тустай зүйлС. Тамхи хүний биед сөрөг нөлөө үзүүлэх нь багаD. тамхи татаж байгаа хүндээ л нөлөөлдөг бусад хүнд нөлөөлөхгүй

ЗадлахДавс гарган авах техник

1. Кальци+Давсны хүчил = ? + устөрөгч

A. Кальцийн хлорид B.Кальцийн оксид C. Кальцийн карбонат D. Кальцийн сульфат

Page 10: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

Үелэх хандлага 2. Зэсийн протоны тоо 29 , атом масс нь 64 бол зэсийн нейтроны тоог олно уу?

А. 29 В. 35 С. 64 D. 6Халах урвал ба идэвхийн эгнээ

3. Бодисыг холимгоос салган авахдаа яагаад бодисыг халуунаар шүүж болохгүй вэ?А. Давс халуун ба хүйтэн усанд харилцан адилгүй уусдаг.В. Халуунаар шүүж болно.С. Халуунаар шүүвэл шүүлтүүрийн цаасны хэрэглээ өснөD. Аль нь ч биш

Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйл.4. Химийн урвалын хурдыг ихэсгэхэд яагаад ингибитор хэрэглэж болохгүй вэ?

А. ингибитор нь идэвхжлийн энергийг ихэсгэнэВ. Ингибитор нь катализатор юм.С. Ингибитор нь урвалын хурдыг бууруулж, идэвхжлийн энерийг ихэсгэдэг тулD. аль нь ч биш

Химийн энерги5. Яагаад калийн хлоридыг усанд уусгах нь эндотермийн урвал вэ?

А. туршилтаар үзэхэд урвал явагдах үед уусмалын температур буурч байсанВ. туршилтаар үзэхэд урвал явагдах үед орчны температур өөрчлөгдөөгүйС. туршилтаар үзэхэд урвал явагдах үед орчны температур өсч байсанD. туршилтаар үзэхэд урвал явагдах үед орчны температур дундаж байсан

Химийн бодисын хэрэглээ ба ЭМ6. Тоос, тоосонцроос өөр агаар бохирдуулагч бодисууд байж болохуу?

А. хорт хийнүүд, хүнд металлын уур В. Агаарт буй усны уурС. Метан, хүчилтөрөгч D. Азот болон хүнд элементүүд

Задгай хэлбэрийн даалгавар: (даалгаварын тоо-15, даалгавар бүр 2 оноотой, нийт оноо- 32)Бүтээх

Туршилтын техник хэмжилт 1. Б,В баганан дахь өгөгдлүүдийг харгалзуулан холбоорой.

/6/А. ЗУРАГ Б. НЭР В. ЗОРИУЛАЛТ

Бодисын төмөр халбага Холимгийг хутгах

Шилэн савх Бага хэмжээний бодисыг ууршуулах

Ууршуулах аяга Хатуу бодисыг бага хэмжээгээр авах

Давс гарган авах техник 2. Өгөгдсөн хүснэгтийн дутуу хэсгийг нөхөж бичээрэй.

Давсны нэр томъёо Эерэг ион

Сөрөг ион

Сөрөг ионыг бүрдүүлэгч элементүүд

Кальцийн сульфат CaSO4

................ ................ ............................

Натрийн карбонат Na2CO3

............... .................

............................

3. Дараах давс гарган авах урвалуудыг гүйцээн хүснэгтийг нөхөж бичнэ үү?

Page 11: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

№ Урвалд орсон бодис = Урвалаас үүсэх бодис

1 Давсны хүчил

Цайр = ? ?

2 Азотын хүчил

Зэсийн гидроксид

= ? ?

3 ? Натрийн карбонат

= Натрийн сульфат

Нүүрсхчлийн хий, ус

Атомын бүтэц 4. Үелэх системийн эхний 20 элементийг өгсөн загвараас 15 дугаар элементийг өгөх тухайн элемент

дээр үелэх ситемд эзлэх байр, атомын бүтэц, яагаад ингэж дүрсэлснээ тайлбарлахH HeLi Be B C N O F NeNa Mg Al Si P S Cl ArK Ca

..........................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................Үелэх хандлага 5. Үелэх хүснэгтийн I бүлгийн элементүүдийн атомын радиус өөрчлөгдөх зүй тогтлыг ажиглана уу?

А. I бүлгийн элементүүдийн атомын радиус ямар зүй тогтлоор өөрчлөгдөхийг тайлбарлана уу? Б. Атомын бүтэц атомын радиус өсөж байгааг, электрон давхраатай холбон тайлбарлах

Халах урвал ба идэвхийн эгнээ6. Металлын идэвхийн эгнээ болон өгсөн хүснэгтийг ашиглан дараах асуултанд хариулна уу

Металл Нээсэн он Байгаль дээр орших хэлбэр

Гарган авах арга

Алт Эртний Элемент Физик аргаар салгахЦайр 1500 Цайрын карбонат Нүүрсээр

ангижруулахнатри 1807 Натрийн хлорид Цахилгааны аргаар

гаргахА. Алт байгаль дээр элемент байдлаар оршдог шалтгааныг тайлбарлана уу.Б. Металл цайрыг дараах аргаар гарган авдаг.

Цайрын оксид + нүүрстөрөгч = цайр + нүүрстөрөгчийн оксидЭнэ урвал халах урвалын нэг төрөл бол нүүрстөрөгч цайр 2-н аль нь идэвхтэй болохыг тогтооно уу.В. Натри дэлхий дээр хамгийн их тархсан металлуудын нэг юм. Гэтэл натрийг 1807 оныг хүртэл нэгдлээс нь ялган авч чадаагүй байна. Яагаад?Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйл7. Сурагч металл цайрын давсны хүчилтэй харилцан үйлчлэх урвалыг янз бүрийн катализаторын

тусламжтайгаар явуулжээ. Харьцуулсан туршилтыг хүснэгтэд өгсөн байна. Д/д Катализатор Цайр урвалд орж дуусах

хугацаа, С

Page 12: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

1 Катализаторгүй 5002 Зэсийн сульфат 1503 Зэсийн хлорид 1754 Манганы диоксид 3905 Натрийн хлорид 5006 Натрийн сульфат 500А. Катализатор гэж юу вэ?Б. Аль катализатор нь цайр давсны хүчилтэй харилцан үйлчлэх урвалд хамгийн сайн үйлчилж байна вэ? хариултаа тайлбарлана ууВ. Катализаторын нөлөөг судалсан туршилтанд сурагч ямар хүчин зүйлсийг тогтмол байлгасан вэ?Г. Хүснэгтэд өгсөн нэгдлүүдээс аль нь катализатор биш байсан бэ? Хариултаа тайлбарлана уу.Ус, агаарын бохирдол, сэргийлэх арга зам8. Хот орон нутгийн хэмжээнд тоос, тоосонцроос сэргийлэх ямар арга хэмжээ авч болох вэ? гэсэн

асуултанд сурагч дараах хариултыг өгчээ. Хот болон орон нутгийн тоос, тоосонцрыг бууруулахын тулд авто машины тоог цөөлөх арга хэмжээ авна. Яагаад гэвэл автомашинаас ялгарах утааны хэмжээ буурч, тоос тоосонцрыг багасгахад нөлөөлнө. Тиймээс дугуй унах, явган алхах нь агаарын бохирдлоос сэргийлэх хувь нэмэр оруулах төдий хүний эрүүл мэндэд ач тустай.

А. Дээрх сурагчийн хариутай санал нийлж байна уу.Б. Хэрэв таньд дээрх асуултыг тавьсан бол юу гэж хариулах вэ?

ҮнэлэхТуршилтын техник хэмжилт 9. Цагийн шил ба шилэн аяган дахь бодисын массыг тооцоолоорой.

10. Үелэх хандлага

Элементийн нээгдсэн түүх 11. А. Нүүрстөрөгч ба хүхрийг яагаад эртний элемент гэж нэрлэсэн бэ?

.............................................................Б. Эхний 20 элементийг нээхэд аль орны судлаачид хамгийн их хувь нэмэр оруулсан вэ?............................................................. Халах урвал ба идэвхийн эгнээ

12. Металлын идэвхийн эгнээг ашиглан дараах урвалууд явагдах эсэхийг тогтооно уу. Явагдах бол үгэн тэгшитгэлийг бичнэ үү.А. Хром + магнийн хлорид = ? +?Б. Хөнгөнцагаан + хартугалганы нитрат= ? +?Химийн энерги 13. Монголчууд эртнээс аргал, мод, нүүрс зэргийг ахуйдаа түлш болгон хэрэглэж ирсэн. 1. Эдгээр түлшийг шатаахад ямар хувирал , өөрчлөлтүүд илрэх вэ?А . Шатаасны дараа түлшний өнгө, хэлбэр хэрхэн өөрчлөгдөх вэ?

№ ХЭРЭГЛЭГДЭХҮҮН МАСС БОДИС НЭМСНИЙ ДАРААХ МАСС ЗӨРҮҮ БОДИСЫН МАСС

1 Шилэн аяга 173,6 200,5

2 Цагийн шил 19,3 29,8

А. Энэ ямар элемент болохыг тогтооно уу?Б. Атомыг бүрдүүлэгч эгэл хэсгийн тоог тодорхойлно уу?Цөмийн цэнэг ................... протон ..................... электрон......................... нейтрон..................... В. Хоёрдугаар давхраанд 2 электрон нэмж тэмдэглэвэл цөмийн цэнэг хэд болох вэ?.............................................

Page 13: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

.................................................................................Б. Түлш шатаж байгааг ямар шинж тэмдгээр нь мэдэх боломжтой вэ?.............................................................................

2. Эдгээр түлшний аль нь хамгийн их илчтэй вэ? .....................................................

Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйл14. Цайр катализатор нэгэн урвалын явагдах хугацааг 30%-аар бууруулдаг. Катализаторгүй үед урвал 3 цаг явж дуусдаг бол катализатортай үед урвал ямар хугацаанд явагдаж дуусахыг тооцоолно уу.Химийн бодисын хэрэглээ ба ЭМ15. Тамхины хортой бодисоос урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээний талаар өөрийн бодлоо бичнэ үү..............................................................................................................................................................................................................................

СОНГОХ ХЭЛБЭРИЙН ДААЛГАВАР: ХАРИУ

Агуулга Түвшин Дугаар Зөв хариу Оноо

Туршилтын техник хэмжилт Атомын бүтэц

Мэдлэг ойлголт

1 А 12 В 1

Элементийн нээгдсэн түүх 3 С 1Халах урвал ба идэвхийн эгнээ 4 А 1Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйл 5 B 1

Химийн энерги 6 А 1Химийн бодисын хэрэглээ ба ЭМ 7 С 1

Туршилтын техник хэмжилт

Хэрэглээ

1 В 1Давс гарган авах техник 2 В 1Үелэх хандлага 3 А 1Халах урвал ба идэвхийн эгнээ 4 А 1Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйл 5 С 1

Ус, агаарын бохирдол, сэргийлэх арга зам 6 D 1

Химийн бодисын хэрэглээ ба ЭМ 7 А 1

Давс гарган авах техник

Задлах

1 А 1Үелэх хандлага 2 В 1Халах урвал ба идэвхийн эгнээ 3 А 1Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйл 4 С 1

Химийн энерги 5 А 1Химийн бодисын хэрэглээ ба ЭМ 6 А 1

НИЙТ 20 20 ЗАДГАЙ ХЭЛБЭРИЙН ДААЛГАВАР: ХАРИУ

Агуулга Түвшин № Зөв хариу Оноо

Туршилтын техник хэмжилт

Бүтээх 1

зургаар дүрсэлж харуулсан бол

1

1

Page 14: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

Давс гарган авах техник

2 2

3

1. Цайрын хлорид, устөрөгч

2. Зэсийн нитрат, ус3. Хүхрийн хүчил

2

Атомын бүтэц 4

Фосфорын е- = -15, P=15, электрон давхраагаар зурж илэрхийлэх

2

Үелэх хандлага

5

А. Бүлгийн дагуу доошлох тусам атомын радиус өснөБ. Мөн бүлгийн дагуу доошлох тусам электронт давхрааны тоо нэмэгдэнэ тул атомын радиус өснө

2

Халах урвал ба идэвхийн эгнээ

6

А. Идэвх муутай учирБ. Нүүрстөрөгч илүү идэвхтэйВ. Хэт идэвхтэй элемент тул гаргах аргыг нь нээж амжаагүй байсан

3

Урвалын хурд түүнд нөлөөлөх хүчин зүйл

7

А. Химийн урвалыг хурдасгаж, урвалын эцэст найрлага шинж чанараа хэвээр нь хадгалж үлддэг бодис. Б. Зэсийн сульфат Шалтгаан нь хамгийн бага хугацаа зарцуулсан.В. Температур, урвалд орсон бодисын масс, металлын нунтаглалтГ. Натрийн хлорид, натрийн сульфат

3

Ус, агаарын бохирдол, сэргийлэх арга зам 8 А. Нийлж байна.

Б.Явган алхахыг хичээнэ. 2

Туршилтын техник хэмжилт Үнэлэх9 1. 26.9 26.9

2. 10.5 10.5 2

Үелэх хандлага

10

12. А. 16, хүхэрБ. Цөмийн цэнэг: 16, протон:16 Электрон: -16, нейтрон: 16В. Цөмийн цэнэг өөрчлөгдөхгүй 16.

2

Элементийн нээгдсэн түүх 11 А. Хүн төрөлхтөн нэн эрт үед мэддэг байсан, нээсэн цаг хугацаа, нээсэн хүний тухай тодруулах боломжгүй элементийг эртний элемент гэж

2

Page 15: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

нэрлэдэгБ. Английн химичид

Халах урвал ба идэвхийн эгнээ

12

А. идэвхийн эгнээнд хром магнигаас хойно байрлаж байгаа тул идэвх муутай. Иймд хром магнигаас идэвх муутай. Иймд хром магнийн хлоридоос магнийг халахгүй. Химийн урвал явагдахгүй. Б. Хөнгөнцагаан + хартугалганы нитрат = хартугалга + хөнгөнцагааны нитрат

2

Химийн энерги

13

1. а. Эдгээр түлшний шаталтаар түлш нь үнс болон хувирч саарал өнгөтэй нунтаг хэлбэртэй болно.Б. Гадаад орчинд дулаацах, гэрэл гарах, дуу гарах, дуу чимээ үүсэх.2. Нүүрс. Учир нь удаан шатаж их хэмжээний дулааны энерги үүсгэдэг.

2

Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйл

14

3цаг *30/100=2.1 цаг болох ба 0.7 цагаар урвал хурдассан байна. Ө.Х урвал 2.1 цагт явагдаж дуусна.

2

Химийн бодисын хэрэглээ ба ЭМ

15

Аль болох тамхи татдаг хүндээ шаардлага тавих, өөрөө татахгүй байхыг хичээх

2

НИЙТ ОНОО 15 32

Химийн хичээлийн 8-р ангийн дэвших шалгалтын даалгавар №5

Бодис гарган авах техник:

Сонгох:

1. Зурагт үзүүлсэн шил савыг нэрлэнэ үү?

A. Хэмжээт цилиндр, колбоB. Колбо, юүлүүрC. Хэмжээт цилиндр ,D. Хуруу шил,шилэн аяга

2.Сурагч 40С температурт масс нь мэдэгдэж буй магни давсны хүчилтэй хэр зэрэг хурдан урвалд орохыг тодорхойлох зорлиготой байв.Түүнд шилэн аяга,давсны хүчил,ус болон дараах багаж хэрэгсэл өгчээТүүнд өгсөн шил сав,хэрэгслээс аль шаардлагатай вэ?

A.Жин B.Цаг C.Хэмжээст цилиндр D.Термометр

3.Na2SO4 давсыг нэрлэнэ үү?

Page 16: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

A. Натрийн хлорид

B. Натрийн нитрат

C. Натрийн сульфат

D. Натрийн карбонат

4. Дараах урвалуудаас аль нитрат гаргах аргын үгэн тэгшитгэл вэ?

A. Натри + устөрөгчийн хлоридын хүчил =

B. Kали + хүхрийн хүчил =

C. Цайр + Нүүрсний хүчил =

D. Төмөр + Азотын хүчил =

Задгай даалгавар

5. Химийн туршилтанд хэрэглэгддэг багажнуудын зураг өгөгджээ. 1, 2, 3, 4 гэсэн тоогоор тэмдэглэгдсэн багажуудыг нэрлэнэ үү?

1 2 3 4………………………………………………………………………………………………………

6. Өгөгдсөн хүснэгтийн дутуу хэсгийг нөхөж бичээрэй.

Давсны нэр томъёо Эерэг ион Сөрөг ион

Кальцийн сульфат CaSO4

................ ................

Натрийн карбонат Na2CO3

............... .................

7. Дараах өгүүлбэрт илэрхийлэгдсэн химийн урвалыг үгэн тэгшитгэлээр илэрхийлнэ үү. Цайр хүхрийн хүчилтэй харилцан үйлчилж , цайрын сульфат , устөрөгч үүсгэжээ.

8. Схемийн дагуу үгэн тэгшитгэл бич. Давс + давс = давс + давс

Материалын шинж чанар:

9. Хүхрийн атомын цөмийн тоо нь 32, протоны тоо нь 16. Хүхрийн атом хичнээн нейтроныг агуулах вэ?

A. 15

B. 16

C. 32

Page 17: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

10. Химийн элементийн үелэх хүснэгтийг хэн бүтээсэн бэ?

A. Д.И.Менделеев

B. Ж.Ньюлендс

C. И.Добрейнер

D. Ю.Л.Мейер

11.Үелэх хүснэгтийн эхний 20 элементээс хамгийн их атомын масстай элемент аль нь вэ?

A.Кальци B.Хөнгөнцагаан C.Нүүрстөрөгч D.Азот

Задгай даалгавар:

12.Аргон ,натри,бор,кальци зэрэг элементүүдийн химийн тэмдгийг бичиж,эдгээр элементийг атом масс ихсэх дарааллаар бичнэ үү?

..........................................................................................................

13.YII бүлгийн элемент бүлгийн дагуу электроны атомын тоо ихэсдэг бол бромын атом хэдэн давхраатай байх вэ?

............................................................................................................................

Материалын өөрчлөлт:

14. Дараах урвалаас халах урвалын тэгшитгэлийн схемийг сонгоно уу

A. AB + XZ=AZ + XB

B. A+XZ=AZ+X

C. AB = A + B

D. A + B = AB

15.Жижиг хэсгүүдийн ..................мөргөлдөлтийн дүнд химийн урвал явагддаг.A. Ашигтай мөргөлдөлт

B. Идэвхгүй мөргөлдөлт

C. Олон мөргөлдөлт

16. Усанд тодорхой хэмжээтэй калийн нитратыг уусгахад уусмалын температур 240с байснаа 199с болж буурав.Энэ урвал аль урвалд хамаарах вэ?

A. Экзотермийн урвал

B. Эндотермийн урвал

C. Халах урвал

D. Шатах урвал

17. Дараах урвалуудын аль нь металлын халах урвал явагдах вэ?

A. Хлор + натрийн бромид =

Page 18: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

B. Кали + ус =

C. Цайр + зэсийн нитрат =

D. Магнийн оксид + ус =18. Цэгийн оронд тохирох үгийг нөхнө үү Температур ихсэхийн хэрээр жижиг хэсгийн хөдөлгөөн . . . . . . . . .

A. Хурдасдаг

B. Удааширдаг

C. Өөрчлөгддөггүй

D. Хэлбэлздэг

Задгай даалгавар

19.Бүтэн талх ба зүссэн талхны алинд нь илүү их жимсний чанамал түрхэх вэ?Хариултаа тайлбарлаарай................................................................................................................................20.Дараах урвалын үгэн тэгштгэлийг гүйцээн бичнэ үү?

A.Магни +?=Магнийн сульфат + ?

B.Цайр +Төмрийн сульфат= ? +?

C. ? +?=Цайрын нитрат + зэс

D. Цайр +-?= Цайрын сульфат +зэс

21. Сурагч Бат хуруу шилэнд 10 см3 устөрөгчийн хлоридын уусмал хийж дээр нь магнийн тууз хийж үр дүнг хүснэгтэд тэмдэглэжээ.Хугацаа мин

0 1 2 3 4 5 6 7 8

Ялгарсан хийн экэлхүүн см3

0 10 25 35 38 42 45 45 45

А.Урвал ямар хугацаанд явагдаж дууссан бэ? Б.Урвалын үгэн тэгшитгэл бичээрэй.

22. Цагийн шил ба шилэн аяган дахь бодисын массыг тооцоолоорой.

Хими ба

амьдрал:

23.Агаарт агуулагдах янз бүрийн хэлбэртэй хатуу жижиг хэсгүүдийг .... гэнэ.

A.Тоос B.Шороо C.Нян D.Утаа

24.Тэсрэмтгий ,шатамхай,идэмхий,исэлдүүлэгч,цочромтгой шинж чанартай химийн бодис,тэдгээрийн нэгдлийг ... гэнэ.

№ Хэрэглэгдэхүүн Эхний масс Эцсийн масс Зөрүү Бодисын

масс1 Шилэн аяга 173,6 200,52 Цагийн шил 19,3 29,8

Page 19: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

A. Аюултай бодис B.Хортой бодис C.Нийлмэл бодис D.Шатамхай бодис

25. E100 - E199 тэмдэглэгээтэй химийн бодис хүнсний нэмэлт бодисын аль төрөлд хамаарах вэ?

A. Үнэр амт оруулагч

B. Будагч

C. Хадгалах хугацааг уртасгагч

D. Эмүльсжүүлэгч

26. Хүнсэд нэмж буй химийн бодисыг ...............гэнэ.

A. Хортой бодис

B. Хүнсний нэмэлт

C. Будаг

D. Аюултай бодис Задгай даалгавар:

27.Дараах асуултуудад тийм , үгүй гэж хариулна уу.

№ Асуулт Хариулт-/Тийм,үгүй/

1 Угаалгын нунтаг, эмийн бодис зэрэг нь химийн бохирдол болно.

2 Агаарын бохирдлоос сэргийлэх арга нь агаар шүүгчийг хэрэглэх явдал юм

3 Усыг охирдуулагч нь зөвхөн механик гаралтай хаягдал байна.

4 Цайрын сульфатыг амьтны нэмэгдэл тэжээл болгон ашигладаг

28.Байгалийн усны бохирдлын эх үүсвэрийг нөхөж бичнэ үү?

Химийн хичээлийн 8-р ангийн дэвших шалгалтын хариу

щ Хариулт

Page 20: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

1 A2 B3 C4 D5 1-шилэн стакан

2-хэмжээт цилиндр 3-Юүлүүр

4-хуруу шил6 Томъёо Эерэг ион Сөрөг ион

1. кальци сульфат

2. натри карбонат

7 Цайр + хүхрийн хүчил = цайрын сульфат + устөрөгч

8 Натрийн хлорид +калийн иодид=натрийн иодид + калийн хлорид

9 B10 A11 A12 B,Ca,Ar,Na13 4 давхраатай14 B15 A16 B17 C18 A19 Зүссэн талх20 A.Магни +?=Магнийн сульфат +

устөрөгч B.Цайр +Төмрийн сульфат= Цайрын сульфат+ТөмөрC. Зэсийн нитрат +?#Цайрын нитрат + зэс D. Цайр +-Зэсийн сульфат= Цайрын сульфат +зэс

21 6 минут ,

магни + устөрөгчийн хлоридын хүчил = магнийн хлорид + устөрөгч

22 26.9 , 10.523 A24 A25 B26 B27 1 тийм 2 тийм 3 үгүй 4 үгүй28 Химийн,бактерийн,физик,механик

Page 21: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

YIII АНГИЙН ХИМИЙН ХИЧЭЭЛИЙН АНГИ ДЭВШИХ ШАЛГАЛТЫН ДААЛГАВАР№-6

I ХЭСЭГ.СОНГОХ ДААЛГАВАР

1-р хэсэг 30 даалагавартай. Даалгавар тус бүр 1 оноотой.

Давс гарган авах Мэдлэг ойлголт 1

1. Дараах нэгдэлүүдээс давсны томьёог сонго.A. NaCl B. CuOH C. K2O D. H3PO4

Туршилтын техник хэмжилтМэдлэг ойлголт 2Хүснэгтэд химийн туршилтын шил сав өгсөн байна.

Шил сав тус бүрийг зөв нэрлэсэн эгнээг сонгоно уу.

A. A   B. B   C. C   D. D

2. Шингэний эзэлхүүнийг нарийвчлалтай хэмжихийн тулд дарах шил саваас алийг нь сонгох вэ?

A. Зөвхөн 3   B. 1 ба 3   C. Зөвхөн 2   D. 1 ба 4

Чадвар 23. Уусах чанарын муруй ашиглан хатуу бодисын уусах чанар температураас хамаарч хэрхэн өөрчлөгдөж

байгааг тодорхойлно уу?

A. Температур өсөхөд уусах чанар буурна  

B. Температур өсөхөд уусах чанар ихсэнэ  

C. Уусах чанар температуураас урвуу хамааралтай

 D. Уусах чанар, температураас хамаарахгүй

4. Энэ зураг нь давс бэлтгэх үе шатуудыг харуулж байна. Аль давсыг энэ аргаар бэлтгэх вэ?

Page 22: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

A. Барийн сульфат   B. Зэсийн (II) сульфат   C. Калийн сульфат   D. Натрийн сульфат

Атомын бүтэц Мэдлэг ойлголт 15. Хөнгөнцагааны атомын цөмийн тоо нь 27, протоны тоо нь 13. Хөнгөнцагааны атом хичнээн нейтроныг агуулах

вэ?A. 13   B. 14   C. 27   D. 40  

Хэрэглээ 17. X элементийн атомын бүтцийг харуулсан зураг өгөгджээ.

Х ямар элемент вэ?A. Бор   B. Нүүрстөрөгч   C. Натри   D. Хүхэр

Үелэх хандлага Мэдлэг ойлголт 1

8. Анхны үелэх хүснэгтийг хэн зохиосон бэ? A. И. Деберейнер   B. Л.Мейер   C. Д.И.Менделеев   D. Дж.Ньюлэндс   Чадвар 1

9. Химийн нэгдэл магнийн нитратын химийн томьёо нь Mg(NO3)2. Магнийн нитратын харьцангуй молекул масс аль нь вэ?A. 86   B. 134   C. 148   D. 172  Уусмалын орчин

Мэдлэг ойлголт 110. Хүчлийн уусмалд . . . . . . лакмусын цаас . . . . . . өнгөтэй болно

A. Улаан, хөх   B. Хөх, улаан   C. Хөх, тод ягаан   D. Ногоон, улаан  Чадвар 2

12. РH-ийн хуваарийн зураг өгөгджээ.

A, B, C-ээр тэмдэглэгдсэн pH-н утгад харгалзах уусмалын орчныг нэрлэнэ үү?

A.   B.   C.   D.

Page 23: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

13. Дараах үзэгдлүүдээс химийн үзэгдлийн жишээг сонгоно уу?

A. Давс усанд уусах   B. Ус уурших   C. Сүү гашлах   D. Төмөр соронзлогдох

Халах урвал ба идэвхийн эгнээМэдлэг ойлголт 2

14 Нэг бодисоос хоёр буюу түүнээс дээш тооны бодис үүсэх урвалыг . . . . . . . гэнэ.A. Нэгдэх урвал   B. Халах урвал   C. Задрах урвал   D. Солилцох урвал

15. 4 химийн урвалын бүдүүвч өгөгджээ. Халах урвалыг аль бүдүүвч илэрхийлж байна вэ?

A. I   B. II   C. III   D. IV  16. Зэсийн байвангийн томъёо аль нь вэ?

A. CuSO4   B. CuSO4*H2O   C. CuSO4*6H2O   D. CuSO4*5H2OУс агаарын бохирдол Чадвар 1

17. Диаграммд агаарын найрлагыг харуулсан байна. Х-ээр тэмдэглэсэн хэсэг нь аль бодис вэ?

A. Аргон   B. Нүүрстөрөгчийн давхар исэл   C. Азот   D. Хүчилтөрөгч  

18. Хуурай агаарын хэдэн хувийг хүчилтөрөгч эзэлдэг вэ?

A. 21%   B. 78%   C. 1%   D. 100%  Хэрэглээ 1

19. Усны талаарх аль мэдээлэл зөв бэ?

1. Хлорын тусламжтайгаар бактерийг устгаж усыг цэвэрлэдэг.

2. Ахуйн хэрэглээн дэх ус нь давс агуулсан уусмал байж болно.

3. Усыг үйлдвэрлэлийн хөргөлтөнд ашигладаг.

4. Ахуйн хэрэглээн дэх усыг бохирдуулагч бодисоос нь салгахын тулд шүүдэг.

A. 1, 2 ба3   B. 1 ба 2   C. 2, 3 ба 4   D. 1, 2, 3 ба 4Туршилт техникМэдлэг ойлглот 1

20. Зурагт төмөр эдлэлийг харуулсан байна.

Page 24: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

Зэврэлээс сэргийлэхийн тулд аль аргыг ашиглах вэ?

A. Хуванцраар бүрэх   B. Тос түрхэх   C. Цайраар бүрэх   D. Зэвэрдэггүй ган ашиглах  

Чадвар 121. Төмөр хадаас аль тохиолдолд зэврэх вэ?

A.   B.   C.   D.Үелэх хандлага Чадвар 322. Шилжилтийн металл агуулсан эгнээг сонгоно уу

A. Mn, Cu, Fe   B. Li, Na, K   C. Rb, Cs, Fr   D. F, Cl, Br  23. Бүлгийн дагуу дээрээс доошлоход металл шинж ихэсч байгаагийн шалтгаан юу вэ?

A. Давхрааны тоо нэмэгдэж, валентын электроны цөмдөө татагдах хүч сулардаг

 

B. Давхрааны тоо буурч, валентын электроны цөмдөө татагдах хүч сулардаг

 

C. Давхрааны тоо нэмэгдэж, валентын электроны цөмдөө татагдах хүч ихэсдэг

 

D. Давхрааны тоо нэмэгдэж, валентын электроны цөмдөө татагдах хүч өөрчлөгддөггүй

 

24.  Галогенуудыг “Hal” хэмээн товч тэмдэглэдэг бол натрийн галидын ерөнхий томьёог хэрхэн бичих вэ.A. NaHal   B. Na2Hal   C. NaHal2   D. NaHal3  Халах урвалЧадвар 2

25.  Элементийг шинж чанараар нь хэрхэн ангилдаг вэ ?A. Металл, металл биш, металлоид   B. Металл, металл биш   C. Металл, металл биш,

суурь, хүчил   D. s, p, d  

26.  Үгэн тэгшитгэлийг гүйцээн бичнэ үү Натри+ Хүхрийн хүчил= ?A. Нүүрстөрөгчийн хүчил   B. Урвал явахгүй   C. Ус   D. Натрийн сульфат +

устөрөгч  

27. Цэгийн оронд нөхнө үү Хүчил, суурийн оролцоотойгоор өнгөө өөрчилдөг химийн бодисыг . . . ГэнэA. Ингибитор   B. Индикатор   C. Катализатор   D. МетилоранжЭлементийн нээгдсэн түүхХэрэглээ 2

28.  Пристлийн туршилтад аль нь хяналтын хувьсагч биш вэ?A. Хулгана   B. Ургамал   C. Гэрэл   D. Лаа  

29.  Дараах металлуудаас аль нь хамгийн түрүүнд бүрэн коррозид орох вэ?A. Al   B. Cu   C. Ag   D. Fe  

30.  Судлаач 10гр, 20гр, 30гр давсыг усанд уусгаад аль нь өндөр температурт буцалдаг болохыг ажиглах туршилт хийжээ. Тэгвэл эдгэрээс аль нь үл хамаарах хувьсагч болох вэ?A. Температур   B. Савны эзлэхүүн   C. Халаагчийн заалт   D. Давс

II хэсэг

31. Ундны ус нь цэвэр бодис мөн үү? Эсвэл холимог бодис уу? Үндэслэлээ тайлбарлаарай

Page 25: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

 

 

 

32. Никель болон төмрийн аль нь байшингийн дээвэр хийхэд тохиромжтой вэ? Яагаад?

 

 

33. Манай улсын хөрсийг бохирдуулагч гол эх үүсвэрүүдэд юу юу орох вэ?34.

 Давс гарган авах арга Мэдлэг ойлголт 1

35. Магни + давсны хүчил = магнийн хлорид + устөрөгч .Үгэн тэгшитгэлийг химийн урвалын тэгшитгэл болгон бич.

36. Дараах химийн урвалууд өгөгджээ.А. Cl2 + KBr → KCl + Br2

B. KClO3→KCL+O2

C. Ca+O2→CaO Урвалын тэгшитгэлийг тэнцүүлнэ үү? Туршилт техник Хэрэглээ 1

37. А.

Б.

Даалгавар: А, Б зургуудыг ажиглан дараах асуултанд хариулна уу.

Page 26: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

1. Үзэгдлийг нэрлэнэ үү? А. . . . . . . . . . . . . . . . . . Б. . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. А, Б үзэгдлийн аль нь хурдан явагдах вэ? Яагаад?

ТҮЛХҮҮР

№ Д№ Хариулт Оноо1 1 А. NaCl 12 2 B. B 13 3 C. Зөвхөн 2 14 4 B. Температур өсөхөд уусах чанар ихсэнэ 15 5 B. Зэсийн (II) сульфат 16 6 B. 14 17 7 A. Бор 18 8 C. Д.И.Менделеев 19 9 C. 148 110 10 B. Хөх, улаан 112 12 B. 113 13 C. Сүү гашлах 114 14 C. Задрах урвал 115 15 С. III 116 16 D. CuSO4*5H2O 117 17 C. Азот 118 18 A. 21% 119 19 D. 1, 2, 3 ба 4 120 20 C. Цайраар бүрэх 121 21 C. 122 22 A. Mn, Cu, Fe 123 23 A. Давхрааны тоо нэмэгдэж, валентын электроны цөмдөө татагдах хүч сулардаг 124 24 A. NaHal 125 25 A. Металл, металл биш, металлоид 126 26 D. Нүүрстөрөгч (IV)-ийн оксид 127 27 B. Индикатор 128 28 B. Ургамал 129 29 D. Fe 1

30 30 D. Давс 1

Page 27: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

№ Д№ Хариулт Оноо

31 31 Ундны ус нь өөртөө маш олон бодисыг уусгасан байдаг учраас холимог бодис болно 1

32 32 Никель идэвх муутай учир 1

33 33 Гэр хорооллын ил жорлон, бохир ус, үнс, хог хаягдал, дулааны цахилгаан станц, автомашины утаа, уул уурхай, үйлдвэрийн хаягдал 1

34 34 Mg+ 2HCl = MgCl2+ H2 235 35 А. Cl2 + 2KBr → 2KCl + Br2 B. 2KClO3→2KCL+3O3 C. 2Ca+O2→2CaO 3

36 36 1. А-хийн диффуз, Б-Шингэн дэх диффуз2. А үзэгдэл хурдан явагдана. 2

НИЙТ

8-Р АНГИЙН ШАЛГАЛТЫН МАТЕРИАЛ №7

Сонгох хэлбэрийн даалгавар (даалгаварын тоо-20, даалгавар бүр 1 оноотой, нийт оноо-20)

А. Танин мэдэхүйн -Мэдлэг ойлгох түвшин

Туршилтын техник хэмжилт

1. энэ химийн хэрэглэгдэхүүний нэрийг сонгоно уу? А. Хий хураах сав Б. Халаагч В. Спиртэн дэн Г. Шилэн сав

Атомын бүтэц 2. Натрийн атомын нейтроны тоог тодорхойл.

Протоны тоо Электроны тоо Атом масс Нейтроны тоо11 11 23 ......

А. 10 Б. 11 В. 12 Г. 22Элементийн нээсэн түүх

3. Гэрэл тээгч гэсэн утгатай химийн элементийн нэрийг сонгоно уу. А. Хүчилтөрөгч Б. Аргон В. Нүүрстөрөгч Г. Фосфор

Халах урвал ба идэвхийн эгнээ 4. Нэг элемент химийн нэгдэлтэй харилцан үйлчилж шинэ нэгдэл ялгаатай элемент үүсгэх

урвалыг ......................... гэнэ. А. Халах Б. Нэгдэх В. Шатах Г. Исэлдэх

Урвалын хурд түүнд нөлөөлөх хүчин зүйл 5. Урвалын хурдыг удаашруулагч бодисын нэрийг сонгоно уу?

А. Ингибитор Б. Катализатор В. Концентраци Г. ЭзэлхүүнХимийн энерги

6. Химийн урвал явагдсанаар дулаан ялгарч буй урвалыг ........................ урвал гэнэ. А. Эндотерм Б. Экзотерм В. Шатах Г. Исэлдэх

Химийн бодисын хэрэглээ ба эрүүл мэнд 7. Хүний эрүүл мэнд, байгаль орчин, мал амьтанд хортой нөлөө үзүүлэх улмаар үхэл, мөхөлд

хүргэх үйлчилгээтэй химийн бодис тэдгээрийн нэгдлийг .................. бодис гэнэ. А. Хортой Б. Аюултай В. Хориотой Г. Хэрэгцээгүй

Б. Танин мэдэхүйн –Хэрэглэх түвшин

Туршилтын техник хэмжилт8. Сурагч Б 500с температурт манги давсны хүчилтэй харилцан үйлчлэх урвалын явагдах

хугацааг хэмжих зорилготой. Дараах багажнаас алийг нь сонгох вэ?А. Жин Б. Термометр В. Хэмжээст цилиндр Г. Цаг

Давс гарган авах техник 9. Натрийн хлоридын эрдсийн нэрийг сонгоно уу?

Page 28: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

А. Хоолны давс Б. Чулуун давс В. Иоджуулсан давс Г. Цэвэр давсҮелэх хандлага

10. F →CI → Br зүй тогтлын дагуу атомын радиус хэрхэн өөрчлөгдөх вэ? А. Буурна Б. Ихсэнэ В. Буураад өснө Г. Өсөөд буурнаХалах урвал ба идэвхийн эгнээ

11. Хүчилтөрөгчтэй халаахад шар өнгийн дөл үүсгэн урвалд орж цагаан өнгөтэй оксидыг үүсгэдэг металлыг олно уу? А. Натри Б. Лити В. Кали Г. Кальци

Урвалын хурд түүнд нөлөөлөх хүчин зүйл 12. Урвалд орж байгаа бодисуудыг холиход хугацаа өнгөрөхийн хэрээр урвалд орж байгаа эх

бодисын хэмжээ буурч бүтээгдэхүүн бодисын хэмжээ ....................... А. Буурна Б. Ихсэнэ. В.хэвээр байна Г. Өөрчлөгдөнө

Ус агаарын бохирдол, сэргийлэх арга зам 13. Тоосонцорын диаметрийн хэмжээ бага байх тусам хүний эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлнө. Энэ

нь ямар өвчлөл үүсгэх үүсгэх вэ? А. Амьсгалын замын өвчлөл Б. Тархи, толгойн өвчлөл В. Нүдний хараа муудах Г. Арьс өнгөний өвчин

Химийн бодисын хэрэглээ ба эрүүл мэнд 14. Тамхины утаатай өрөөнд 1 цагийн турш байгаа хүн ..... ширхэг тамхи татсантай тэнцэх

хэмжээний хортой, аюултай бодисоор амьсгалдаг. А. 5 Б. 10 В. 15 Г. 20

В. Танин мэдэхүйн -Задлан шинжлэх түвшин

Давс гарган авах техник 15. Калийн нитратын найрлаганд нийт хэдэн атом оролцсон болохыг тооцоолго уу?

А. Хоёр Б. Гурав В. Дөрөв Г. Тав Үелэх хандлага

16. Шүлтийн металлууд нэгдэл үүсгэхдээ хэдэн электроныг өөрөөсөө алдах боломжтой вэ? А. 1 Б. 2 В. 3 Г. 7

Халах урвал ба металлын идэвхийн эгнээ 17. Натри + ус = X + устөрөгч энэ урвалын үгэн тэгшитгэлийн Х бодисын нэрийг олно уу,

А. Натрийн оксид Б. Натрийн гидроксид В. Натри Г. Ус Химийн урвалын хурд түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс

18. Шахмал эмийг бодвол нунтаг эм хурдан үйлчилдэг буюу ходоодонд амархан уусдаг. Үүний шалтгааныг олно уу? А. Бодисын концентрацийг нэмэгдүүлсэн Б. Температур ихэссэн В. Хатуу бодисын гадаргуугийн талбай нэмэгдсэн Г. Масс нэмэгдсэн

Химийн энерги 19. Нүүрсний үндсэн найрлага бол нүүрстөрөгч бөгөөд түүний шаталтын дүнд үүсэх бүтээгдэхүүн

бодисыг олно уу? Нүүрстөрөгч + хүчилтөрөгч →................................

А. Нүүрстөрөгчийн диоксид Б. Нүүрсний оксид В. Нүүрстөрөгч ба хүчилтөрөгч Г. Гэрэл дулаан

Химийн бодисын хэрэглээ ба эрүүл мэнд 20. Хөдөө аж ахуй газар тариаланд таримал ургамлын хогийн ургамал хортон шавьж, мэрэгч

амьтнаас хамгаалах зорилгоор химийн бодис пестицид хэрэглэдэг. Пестицидийг хэрэглэсний давуу тал юу вэ? А. Бүтээгдэхүүний гарц нэмэгдэнэ Б. Бүтээгдэхүүний чанар муудна В. Бүтээгдэхүүний болц хурдасна. Г. Бүтээгдэхүүний хэмжээ томорно.

Задгай хэлбэрийн даалгавар (даалгаварын тоо-15, нийт авах оноо-30) Г.Танин мэдэхүйн -Бүтээх түвшин Туршилтын техник хэмжилт

A. Юүлүүрийн зураг зурж, зориулалтыг бичнэ үү. (2оноо)Зураг зурах-(1 оноо) Зориулалт бичих-(1оноо)

Page 29: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

Давс гарган авах техник B. Өгсөн давсанд агуулагдах ионуудыг нэрлэнэ үү. (2оноо)

Барийн сульфат : эерэг ион .............(1оноо) сөрөг ион ........... (1оноо)

C. Өгсөн урвалын жишээ үгэн тэгшитгэл бичнэ үү. (2оноо)Урвал үгэн тэгшитгэл бичих (1оноо)Натри устөрөгчийн хлоридтой урвалд оржээ.

Атомын бүтэц D. Дараах элементийн атомын бүтцийг үндэслэн эгэл хэсгийн тоог тодорхойл. (2оноо)

Үелэх хандлага E. Na, CI, Mg, S металл ба металл бишийг ялган бичнэ үү. (2оноо)

металл...................................... металл биш.............................Халах урвал ба идэвхийн эгнээ

F. Дараах урвалын үгэн тэгшитгэлийг гүйцээн бичнэ үү. (2оноо) ...................... + ..............................→ цайрын нитрат + зэс

Химийн урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх зүйлG. Дараах графикийг ажиглан даалгаврын А ба Б асуултанд хариулна уу? (2оноо)

А....................................................................................................................................... Б. ......................................................................................................................................

Ус агаарын бохирдол, сэргийлэх арга зам H. Голын усны бохирдолын эх үүсвэрийн талаар 2 жишээ дурдаж бичнэ үү.

А.......................................................................................................................................Б. ......................................................................................................................................

Д. Танин мэдэхүйн –Үнэлэх түвшин

Туршилтын техник хэмжилт 1. Туршилтын аргачлалд 20 г масстай давс хэмжин авч уусмал руу нэмэх шаардлагатай гарчээ.

Сурагч электрон жин ашиглан хэмжжээ. Энэ зөв үү? Яагаад? (2 оноо)......................................................................................................................................................................................................................................................................................

Үелэх хандлага 2. Үеийн дагуу атомын радиус хэрхэн өөрчлөгдөх вэ? яагаад (2 оноо)

.........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................Элементийн нээсэн түүх

3. Эртний элемент гэж юу вэ? ямар ямар элементүүд багтах вэ? (2 оноо)

Протоны тоо ................. Электроны тоо............ Нейтроны тоо...............

Page 30: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

....................................................................................................................................................................

....................................................................................Халах урвал ба идэвхийн эгнээ

4. Дараах бодисуудын хооронд явагдах урвалыг үгэн тэгшитгэлээр гүйцээн бичнэ үү(2 оноо) Лити + ус →

Химийн урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх зүйл5. Урвалын хурдад нөлөөлөх хүчин зүйлсийг хүснэгтэнд харуулжээ. Хүснэгтэнд урвалын хурд хэрхэн

өөрчлөгдөх, түүний шалтгааныг мөргөлдөлтийн онолтой холбон тайлбарлаж бичээрэй.(2 оноо)Хүчин зүйл Ихэсгэх Шалтгаан Бууруулах Шалтгаан Температур ? Жижиг хэсгүүд

илүү хурдан хөдөлж, мөргөлдөлтийн тоо нэмэгдэнэ

? Жижиг хэсгүүдийн хөдөлгөөн удааширна.

Химийн энерги 6. Зайрмаг хайлах, мод шатах үзэгдлийн аль эндотерм аль нь экзотерм болохыг тодорхойл.

Эндотерм.................................................................Экзотерм.............................................................

Ус агаарын бохирдол, сэргийлэх арга зам 7. Агаарын бохирдол үүсгэгч эх үүсвэрээс дурдаж бичнэ үү.

А. Эх үүсвэр-1.........................................................................................Б. Эх үүсвэр-2.........................................................................................

ХАРИУ Сонгох хэлбэрийн даалгавар

Агуулга

Турш

илты

н ех

ник

хэм

жил

тА

том

ын

бүтэ

ц

Эле

мен

т нэ

эсэн

түү

х

Хал

ах у

рвал

, идэ

вхий

н эг

нээ

Урва

лын

хурд

, түү

нд

нөлө

өлөх

Хим

ийн

энер

ги

Хим

ийн

боди

сын

хэрэ

глээ

Турш

илты

н те

хник

хэ

мж

илт

Дав

с га

рган

ава

х те

хник

Үелэ

х ха

ндла

га

Хал

ах у

рвал

, идэ

вхий

н эг

нээ

Урва

лын

хурд

, түү

нд

нөлө

өлөх

Ус а

гаар

ын

бохи

рдол

Хим

ийн

боди

сын

хэрэ

глээ

Дав

с га

рган

ава

х те

хник

Үелэ

х ха

ндла

га

Хал

ах у

рвал

, идэ

вхий

н эг

нээ

Урва

лын

хурд

, түү

нд

нөлө

өлөх

Хим

ийн

энер

ги

Хим

ийн

боди

сын

хэрэ

глээ

Танин мэдэхүйн түвшин

Мэдлэг ойлгох Хэрэглэх Задлан шинжлэх

Дугаар 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20Зав

хариу B B Г А А Б А Г Б Б А Б А В Г А Б В А А

Задгай хэлбэрийн даалгавар

АгуулгаТанин

мэдэхүйн түвшин

Дугаар Зөв хариу

Туршилтын техник хэмжилт

Бүтээх

1

Бодисыг шүүх, юүлэх зорилгоор ашигладаг.

Давс гарган авах техник

2 эерэг ион Ba+2 сөрөг ион SO4-2

3 Натри + устөрөгчийн хлорид → натрийн хлорид + устөрөгч

Атомын бүтэц 4 Протоны тоо-11, электроны тоо-11,

Page 31: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

нейтроны тоо-12Үелэх хандлага 5 Металл-Na, Mg металл биш -S, CIХалах урвал ба идэвхийн эгнээ

6 Зэсийн нитрат ба цайр

Урвалын хурданд нөлөөлөх

7 А. Хий ялгаран явагдаж байгаа урвалд хугацаа өнгөрөх тусам урвалын холимгийн нийт масс аажмаар буурдаг. Б. 90 сек

Ус агаарын бохирдол 8 А. Хүний буруутай үйл ажиллагаа Б. Үйлдвэрийн хог хаягдал

Туршилтын техник хэмжилт

Үнэлэх

9 Зөв. Бодисын массыг жин ашиглан хэмжинэ.

Үелэх хандлага 10 Үеийн дагуу хойшлох тусам гадна давхараанд орших электроны тоо нэмэгддэг. Иймд атомын радиус буурна.

Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн цаг хугацаа, нээсэн хүний тухай тодруулах боломжгүй элементийг эртний элемент гэнэ. Жишээ нь: S,C,Au, Ag, Cu, Fe,

Халах урвал ба идэвхийн эгнээ

12 Литийн гидроксид ба устөрөгч

Урвалын хурданд нөлөөлөх

13 Ихэсгэхэд урвалын хурд нэмэгдэнэ. Багасгахад урвалын хурд удааширна.

Химийн энерги 14 Эндотерм-зайрмаг хайлах Экзотерм-мод шатах

Ус агаарын бохирдол 15 Тоос, тоосонцор Утаа

8-р анги №9

Бодис гарган авах техник

1.Шингэний эзэлхүүнийг илүү нарийн хэмжхэд алийг нь ашигладаг вэ?[1]

А.Термометр B.Цилиндр C.Шувтан колбо D.Штатив

2. Бюретка болон хэмжээст цилиндр дэх шингэнийг харуулсан зураг өгөгджээ. Аль мөр дэх утга хэмжээст цилиндр болон бюретка дахь шингэний хэмжээг зөв илэрхийлж байна вэ? [1]

Page 32: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

3.Кальци+Хүхрийн хүчил = ? + устөрөгч [1]

A.Кальцийн хлорид B.Кальцийн оксид

C.Кальцийн карбонат D.Кальцийн сульфат

4.Металл +металл биш=давс гэсэн бүдүүвчид тохирох жишээг сонгоно уу?[1]

A.устөрөгч+хлор=устөрөгчийн хлорид

B.хүхэр+хүчилтөрөгч=хүхрийн оксид

C.лити+бром=литийн бромид

D.фосфор+хлор=фосфорийн хлорид

Материалын шинж чанар

5.Атомын эгэл хэсэг болох электрон ямар цэнэгтэй байх вэ?[1]

A.сөрөг B.эерэг C.саармаг

6.Үелэх хүснэгтийн багана буюу элементийн босоо цувааг ..............гэдэг.[1]

A.Үе B.бүлэг C.үелэх хүснэгт D.радиус

7. Элементүүдийг бүлэгтэй нь зөв харгалзуулна уу. [1]

Бүлэг Элементүүд

1 IA А Инерт хийнүүд

2 VIIA Б Шүлтийн металлууд

3 VIIIA В Галогенүүд

А. 1б2в3а B. 1а2б3в C. 1б2а3в D. 1а2в3б

8.Дараах элементүүдийг нээсэн эрдэмтэдтэй нь зөв харгалзуул [1]

Элемент Нээсэн эрдэмтэд

1 Азот А. Деви

2 Фтор Б. Д.Резерфорд

3 кали В. Х.Эрстэд

4 Хөнгөнцагаан Г. К.Шееле

A.1А,2Б,3В,4Г B.1Г,2Б,3А,4В C.1Б,2Г,3А,4В D.1Б,2Г,3В,4А

Page 33: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

Материалын өөрчлөлт

9. Дараах урвалуудаас халах урвалыг сонго. .[1]

А. Натри + хлор= натрийн хлорид

B. Хүхрийн хүчил + кали = калийн сульфат + устөрөгч

C. Нүүрстөрөгч + хүчилтөрөгч = хүүрсхүчлийн хий

10. Дараах урвалуудаас явагдахгүй урвалыг сонгоорой.[1]

А. Натри + зэсийн сульфат =

B. Хүхрийн хүчил + кали =

C. Натрийн хлорид + мөнгө =

11. Металлын идэвхийн эгнээнд устөрөгчөөс өмнө байралдаг элементийг сонго. .[1]

А. Зэс B. Мөнгө C. натри D. алт

12. Элементийн урвалд орох чадварыг элементийн ................... гэнэ. .[1]

А. Хурд B. Идэвхи C. Урвал D. Төрөл

13. Дараах үзэгдлүүдээс химийн үзэгдлийн жишээг сонгоно уу? .[1]

A. Давс усанд уусах

B. Ус уурших

C. Сүү гашлах

D. Төмөр соронзлогдох

14.Хүхрийг халаахад . . . . 1 . . . . өөрчлөлтөнд орж, хайлж эхлэдэг. Цаашид халаахад хүхэр . . . . 2 . . . . өөрчлөлтөнд орж, хүхрийн диоксид үүсгэдэг. 1 болон 2 гэсэн хоосон зайг аль үгс бөглөх вэ? .[1]

15. Фотосинтезийн үед ургамалд энергийг шингээж авдаг энэ нь ................. урвалын жишээ юм. .[1]

А. экзотерм B. эндотерм C. халах

16.Экзотерм урвалын жишээ аль нь вэ? .[1]

Page 34: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

А. Нүүрс шатах B. мөс хайлах C. Зайрмаг хайлах

Хими ба амьдрал

17.Байгалийн гаралтай бохирдолд аль нь орох вэ? .[1]

А. Аж үйлдвэр B. амьд биеийн ялзрал C. зам тээвэр

18. Хүнсэнд өнгө, үнэр амтыг сайжруулах, хадгалах хугацааг уртасгах зорилгоор нэмсэн бодисыг ...................... гэнэ.

1.  A. Хүнсний нэмэлт B. Химийн бодис C. Бохирдуулагч D. Хорт бодис

19. Хүнсний нэмэлт бодисуудыг ямар үсгээр эхэлсэн серийн дугаараар тэмдэглэдэг вэ?

 A. A B. E C. T D. R

20. Хүний эрүүл мэнд, байгаль орчин, мал амьтанд хортой нөлөө үзүүлэх, улмаар үхэл, мөхөлд хүргэх үйлчилгээтэй бодис, түүний нэгдлүүдийг ...................... гэнэ.

A. Хүнсний нэмэлт B. Химийн бодис C. Аюултай бодис D. Хортой бодис

2-Р ХЭСЭГ

Бодис гарган авах техник

1.Хуруу шил, шилэн колбын зургийг зурж зориулалтыг бичнэ үү. .[2]

.........................................................................................................

2. Дараах асуултуудад тийм , үгүй гэж хариулна уу. .[2]

Асуулт Хариулт-/Тийм,үгүй

Хэмжээст цилиндрээр хийн эзлэхүүнийг хэмждэг.

Спиртэн дэн бодисыг халаадаг

Хуруу шил их хэмжээтэй бодисыг таслан авах халааж хольдог

Хуруу шилний хавчаараар шилэн савхыг барьдаг

3. Дараах давс гарган авах урвалуудыг гүйцээн хүснэгтийг нөхөж бичнэ үү? .[4]

Урвалд орсон бодис = Урвалаас үүсэх бодис

1. Давсны хүчил Цайр=

? ?

Page 35: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

2. Азотын хүчил Зэсийн Гидроксид=

? ?

3. ? Натрийн карбонат =

Натрийн сульфат Нүүрсхчлийн хий, ус

4. ? ?=

Барийн сульфат Натрийн гидроксид

4.Натригийн атомын бүтцийг тодорхойл. [2]

.................................................................................................................................................................

Материалын шинж чанар

5. Үелэх хүснэгт .......... үе , ................... бүлгээс тогтоно. [2]

.........................................................................................................................................................

6. Үелэх хүснэгтийн нэг нүдэнд юу юу багтах вэ? [2]

.............................................................................................................................................................

7.Үелэх хүснэгийг хэдэн онд аль улсын хэн гэдэг эрдэмтэн нээсэн бэ? [2]

...........................................................................................................................................................

Материалын өөрчлөлт

8. Дараах илэрхийлэл үнэн\ худал эсэхийг тогтоогоорой. [2]

Илэрхийлэл Үнэн \ худал

А.Цайр ба төмрийн идэвх адил.

Б.Алт, мөнгө, зэс зэрэг металлууд байгаль дээр дангаараа оршдог.

В.Алт хамгийн идэвхтэй металл .

9. Мөнгө, зэс, натри, кальци металлуудыг идэвх буурах дарааллаар жагсаагаарай. [2]

...........................................................................................................................................................

10. Химийн урвалын хурд температураас хамаарсан график зурж тайлбарлана уу [2]

..............................................................................................................................................................

11. Бид нар сүү, жимс жимсгэнийг хөргөгчинд хадгалдаг. Яагаад ингэж хадгалдаг вэ? [2]

Page 36: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

.............................................................................................................................................................

12. Гадна орчноос дулаан шингээж явагддаг урвалыг ...................................., харин дулаан ялнаруулан явагдаж буй урвалыг ...................... гэнэ. [2]

................................................................................................................................................................

Хими ба амьдрал

13. Таны амьдарч буй орон нутагт байгалийн усыг нэрхэн зөв ашиглаж байна вэ? Энэ талаар та юу гэж бодож байна вэ? [2]

.................................................................................................................................................................

14. Байгалийн усны бохирдолын эх үүсвэрүүдийг нэрлэнэ үү. [2]

Түлхүүр

1. B 2. B

3. D

4. C

5. A

6. B

7. A

8. C

9. B

10.C

11.C

12.B

13.C

14.C

15.B

16.A

17.B

Page 37: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

18.A

19.B

20.C

2-р х э с э г

1. Хуруу шил - б аг а хэ м ж э э тэ й б о д и с т а с л а н а в ч холих, колбо бод исыг холих шүүгдэсийг цуглуулах

2. Үгүй , Тийм, Үгүй, Үгүй

3.

Урвалд орсон бодис = Урвалаас үүсэх бодис

7. Давсны хүчил Цайр=

?цайрын хлорид ? устөрөгч

8. Азотын хүчил Зэсийн Гидроксид=

?зэсийн итрат ?ус

9. ?хүхрийн хүчил Натрийн карбонат =

Натрийн сульфат Нүүрсхчлийн хий, ус

10. ?натрийн сульфат

?барийн гидроксид=

Барийн сульфат Натрийн гидроксид

4.

P=+11

E=-11

Z=+11

N=12

Page 38: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

5. Үелэх хүснэгт ....7...... үе , …8…. бүлгээс тогтоно.6. Монгол нэр, Химийн тэмдэг, дэс дугаар, Атом масс7. 1869 онд Оросын эрдэмтэн ДИ Менделеев8.

Илэрхийлэл Үнэн \ худал

А.Цайр ба төмрийн идэвх адил. Худал

Б.Алт, мөнгө, зэс зэрэг металлууд байгаль дээр дангаараа оршдог.

Үнэн

В.Алт хамгийн идэвхтэй металл Худал 9. Кальци, натри, зэс, мөнгө10. Температур өсөхөд урвалын хурд өсөх график зурна.11. Химийн урвал явах хугацааг удаашруулах гэж. Бодисын температурыг бууруулахад

жижиг хэсгийн хөдөлгөөн удааширна.12. Эндотерм, Экзотерм13. Сурагч бүр өөрийн санаагаа бичнэ. Санаа бичсэн сурагч бүрд бүрэн оноо өгнө.14.Химийн бохирдол, бактерийн бохирдол, физик бохирдол, механик бохирдол

8-р ангийн химийн хичээлийн анги дэвших шалгалтын даалгавар №10

Бүлэг 1 .Бодис гарган авах техник

Сонгох даалгавар:

1. Нэгэн сурагч 250С температурт тогтмол масстай металл магни, давсны хүчилтэй урвалд орох хурдыг судлахаар болжээ. Түүнд шилэн аяга давсны хүчил, ус болон дараах багаж хэрэгсэл өгчээ. Сурагч алиныг нь хэрэглэх вэ?а. жин б. цаг в. хэмжээст цилиндр г. термометр

2. Сурагч 15 см3 давсны хүчлийн дээжүүд дээр янз бүрийн эзлэхүүнтэй натрийн гидроксидын уусмал нэмж тус бүрийн температурын өөрчлөлтийг ажиглах туршилтыг хийхээр болжээ. Багаж хэрэгслээс алиныг нь хэрэглэхгүй вэ?

а. шилэн аяга б. хугацаа хэмжигч в. хэмжээст цилиндр г. термометр

3.Дараах үгэн тэгшитгэлийг гүйцээж бич.

Цайрын карбонат + Азотын хүчил = ..................+ Ус + Нүүрстөрөгчийн оксид

а. Цайрын нитрат б. Цайрын сульфат в. Азотын каорбонат

4. Зөв харгалзуулна уу

1.H2SO4 а. нитрат ион

2. HNO3 б. карбонат ион

3. H2CO3 в. сульфат ион

Задгай даалгавар

1. Халуун усны температурыг 400 С болгон өөрчлөх, тасалгааны температурт байгаа усыг хөргөөхийн тулд ямар хэрэгсэл сонгох вэ?

2. 22.5 см3 эзлэхүүнтэй шингэнийг л, мл, м3 нэгж рүү шилжүүлээрэй.3. Дараах хүснэгтийн дутуу мэдээллийг гүйцээнэ үү.

Хүчлийн нэр Томьёо Сөрөг цэнэгтэй ион Давсны ерөнхий

Page 39: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

нэрА ? H2SO4 Е ? суьфатБ ? HNO3 Нитрат ион В ?Нүүрсний хүчил H2CO3 Г ? Д ?

4. Өгсөн ерөнхий үгэн тэгшитгэлд тохирох давс гаргах урвалын жишээ үгэн тэгшитгэл бичнэ үүМеталлын карбонат + Хүчил = Давс + Ус + Нүүрсхүчлийн хий

.

Бүлэг 2 .Материалын шинж чанар

Сонгох даалгавар:

1. Атом юунаас тогтох вэ? а. протон ба нейтрон б. молекул в. атомын цөм ба электрон бүрхүүл

2 .Mg- Ca – Sr – Ba гэсэн эгнээний дагуу атомын радиус хэрхэн өөрчлөгдөх вэ?

а. багасна б. ихэснэ в. өөрчлөгдөхгүй г. ихсээд багасна.

3. Аль нь урвалд орох идэвхээр илүү вэ?

а. Устөрөгч + Хлор = Устөрөгчийн хлорид

б. Устөрөгч + Бром = Устөрөгчийн бромид

в. Устөрөгч + Иод = Устөрөгчийн иодид

4. Бодисыг цахилгаанаар задалж болох туршилтыг анх хэн нээсн вэ?

а. Г.Кавендиш б. Ж.Пристли в. Г.Дэви г. К.Шееле

Задгай даалгавар.

1.Дараах атомууд дахь протон,электроны тоог тодорхойлж,атомын электроны хуваарилалтыг бичнэ үү.

19F фтор 14N азот 9 Протоны тоо........... 7 Протоны тоо...........Нейтроны тоо............ Нейтроны тоо............Электроны тоо.......... Электроны тоо.......... Электронт бүтэц Электронт бүтэц

Page 40: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

2.Үелэх хүснэгтийн 2 ба 3 дугаар үеийн элементүүдийн атомын радиусын үелэх хандлагыг харуулжээ.Үеийн дагуу зүүнээс баруун тийш, бүлгийн дагуу дээрээс доош үелэх хандлагыг тайлбарлануу.

а.Үе..................................................................................................................................................

б.Бүлэг............................................................................................................................................

3.Дараах хос атомуудын атомын электронт бүтцийг зураад,үелэх хандлагыг тайлбарлана уу?

а.Нүүрстөрөгч ба хүчилтөрөгч......................................................................................................

б.Магни ба кальци.........................................................................................................................

4.Дараах мэдээллийг харгалзуулна уу.

1.Фосфор а.Г.Квандеш

2.Устөрөгч б.Х.Брандт

3.Хүчилтөрөгч в.Ж.Пристли

4.Натри г.Г.Деви

Бүлэг 3 .Материалын өөрчлөлт

Сонгох даалгавар:

1. Халах урвалын схемийг ол. а. А+B= AB б. AB+CD=AD+CB в. AB= A+B г AB+C=CB+A

2. Металлын идэвхийн эгнээг ашиглан урвал явагдах, эсэхийг тодорхойлоод зөв урвалыг ол. а. Магни + натрийн хлорид=б.Зэс + Төмрийн сульфат =в. Мөнгө + Кальцийн нитрат =г. Кали + Цайрын хлорид =

3. Дараах металлаас идэвхи муутай металлыг ялга.

а. зэс, алт, кали б.магни, лити, франци

в. мөнгө, алт, цагаан алт г. зэс, натри, төмөр

4. Дараах үзэгдлээс аль нь хамгийн хурдан урвалын жишээ вэ?

а. металлын зэврэл б. мөс хайлах в. салют буудах г. сүү исэх

5. Ямар учир шалтгааны улмаас урвалд орж байгаа бодисын концентрацийг багасгахад урвалын хурд буурах вэ?

а. жижиг хэсгийн мөргөлтийн тоо цөөрнө б. жижиг хэсгийн мөргөлдөлтийн тоо ихэснэ

в. жижиг хэсгийн мөргөлдөлт зогсоно.

6. Аль тохиолдолд гадаргуйн талбай ихтэй бөгөөд жимсний чанамал ихээр түрхэгдэх вэ?

а. бүтэн талх б. 2 хуваасан талх в. 4 хуваасан талх г. 8 хуваасан талх

7. Ус хөлдөхөд энергийн ямар өөрчлөлт явагдах вэ?

Li Li

Mg Ai si

B

Na

C N FO

P CiS

Page 41: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

а. өөрчлөлт гарахгүй б. дулаан шингээнэ в. дулаан ялгаруулна

8.Аль нь эндотермийн урвал болохыг ялга.

а. мөс хайлах б.сүү хөлдөх в.нүүрс шатах г. цахилгаан цахих

Задгай даалгавар.

1. Мөнгө давсны хүчилтэй урвалд ордоггүй бол мөнгө хөнгөнцагааны нитратын уусмалтай урвалд орох эсэхийг тооцоолоод хариуг үндэслэлтэй тайлбарла.

2. Натри маш идэвхитэй металл. Яагаад натри байгальд зөвхөн нэгдлийн байдалтай оршдог болохыг нотол.

3. Цайр катализатор нэгэн урвалын явагдах хугацааг 30% -иар бууруулдаг. Катализаторгүй үед урвал 3 цаг явж дуусдаг бол катализатортай үед урвал ямар хугацаанд явагдаж дуусахыг тооцоол.

4. 650С температурт байгаа усыг О0 хүртэл бууруулбал молекулын хөдөлгөөн өөрчлөгддөгийг нотлон тайлбарла.

5. Монголчууд эртнээс аргал, мод, нүүрс зэргийг ахуйдаа түлш болгон хэрэглэж ирсэн. Эдгээр түлшийг шатаахад ямар хувирал, өөрчлөлтүүд илрэх вэ?

Бүлэг 4 Хими ба амьдрал

Сонгох даалгавар:

1. Химийн бохирдол, бактерийн бохирдол, физик бохирдол, меканик бохирдол нь ямар бохирдлын эх үүсвэр вэ?

а. усны бохирдлын эх үүсвэр б.хөрсний бохирдлын эх үүсвэр

в.агаарын бохирдлын эх үүсвэр г.орчны бохирдлын эх үүсвэр

2. Тэсрэмтгий, шатамхай, идэмхий, исэлдүүлэгч, цочромтгой шинж чанартай

химийн бодис, тэдгээрийн нэгдлийг .................... гэнэ.

а. хортой бодис б. аюултай бодис в. идэвхитэй бодис

3. ХАА, газар тариаланд таримал ургамалыг хогийн ургамал, хортон шавьж, мэрэгч амьтнаас хамгаалах зорилгоор төрөл бүрийн химийн бодис хэрэглэдэг. Эдгээр химийн бодисыг................... гэнэ.

а. хортой бодис б. химийн бодис в. пестицид

4. Шинжийг харьцуулаад зөв харгалзуул.

1. Пестицид а. агаараар дамжин амьсгалын, арьс салстын

замаар хүний биед нэвтэрдэг.

2. Вакцин б. өнгө үнэр амтыг сайжруулах, хадгалах хугацааг уртасгах

3.Хүнсний нэмэлт в. малын өсөлтийг сайжруулах, элдэв өвчнөөс сэргийлэх

Задгай даалгавар.

1. Тоос, тоосонцороос өөр агаар бохирдуулагч хүчин зүйлсийг нэрлээд , тоосны хүний эрүүл мэндэд үзүүлэх нөлөөллийн тухай мэдээлэл бэлтгэ.

2. Хот орон нутгийн хэмжээнд тоос, тоосонцроос сэргийлэх ямар арга хэмжээ авч болох вэ? талаар хэлэлцэн

Анги 8 Бүлэг 1. Бодис гарган авах техник Сонгох даалгавар

Оноо 1 1 1 1Даалгавар 1 2 3 4Зөв хариулт б, в б а 1в 2а 3б

Page 42: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

Задгай даалгавар

Оноо 2 2 2 2Даалгавар 1 2 3 4

1.Термометр, шилэн аяга, мөс, тасалгааны температурт байгаа болон халуун ус

2. 0.0225 л 22.5 мл 0.0225 м3

3. А. Хүхрийн хүчил Б. Азотын хүчил В. Нитрат

Г. Карбонат ион Д. Карбонат Е. Сульфат ион

4. Варийн карбонат + Хүхрийн хүчил = Варийн сульфат + Ус + Нүүрсхүчлийн хий г.м

8 даалгавар 12 оноо 24%

. Анги 8 Бүлэг 2. Материалын шинж чанар Сонгох даалгавар

Оноо 1 1 1 1Даалгавар 1 2 3 4Зөв хариулт в б а в

Задгай даалгавар

1. 9 710 7 9 71-р давхраа 2электрон 1-р давхраа 2 электрон2-р давхраа 7 электрон 2-р давхраа 5 электрон

2. Үеийн дагуу атомын радиус буурна. Бүлгийн дагуу атомын радиус өснө.

3. C ба O 2-р үеийн 4,6-р бүлгийн 6, 8-р элемент. Атомын радиус үеийн дагуу буурна.

Mg ба Ca 2-р бүлгийн 3,4-р үеийн 12,20-р элемент. Атомын радиус бүлгийн дагуу өснө.

4. 1б 2а 3в 4г 8 даалгавар 12 оноотой 24%

Анги 8 Бүлэг 3. Материалын өөрчлөлт Сонгох даалгавар

Оноо 1 1 1 1 1 1 1 1Даалгавар 1 2 3 4 5 6 7 8Зөв хариулт г г б в а г в а

Задгай даалгавар

Оноо 2 2 2 2 2Даалгавар 1 2 3 4 5

Оноо 2 2 2 2Даалгавар 1 2 3 4

Page 43: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

1. Мөнгө хөнгөнцагааны нитраттай урвалд орохгүй. Учир нь металлын идэвхийн эгнээнд мөнгө хөнгөнцагаанаас хойно байрладаг.

2. Натри химийн идэвхи сайтай учраас агаарын хүчилтөрөгч, устай хялбархан урвалд ордог.Ийм учраас байгальд дангаар оршихгүй.

3. Катализатор хэрэглэхэд урвал явагдах хугацаа 2.1 цаг болох ба 0.7 цагаар урвал хурдассан. Өөрөөр хэлбэл урвал 2.1 цагт явж дуусна.

4. Температурыг бууруулахад молекулуудын хөдөлгөөн удааширна. Энэ нь жижиг хэсгүүдийн өөр хоорондоо мөргөлдөх мөргөлдөлтийн тоо, улмаар урвалын хурдыг бууруулдаг.

5. Түлш нь үнс болон хувирч үнс болон хувирч саарал өнгөтэй, нунтаг хэлбэртэй болно. Гадаад орчинд дулаацах, гэрэл гарах, дуу чимээ үүсэх зэрэг шинж тэмдгээр нь мэдэх боломжтой. 13 даалгавар 18 оноотой 36 %

Анги 8 Бүлэг 4 Хими ба амьдрал Сонгох даалгавар

Оноо 1 1 1 1Даалгавар 1 2 3 4Зөв хариулт а б в 1а 2в 3б

Задгай даалгавар

1. Тоос тоосонцороос гадна агаарын бохирдуулагчид хорт хийнүүд, хүнд металлын уур зэрэг бодис багтана. Тоос тоосонцорын нөлөөгөөр харшил, амьсгалын замын эмгэг, уушигны үрэвсэлтэй болдог.

2. Автомашины тоог цөөлөх--------- дугуй унах------------явган алхахМод, цэцэг тарих----------- хог хаягдал багасгах-----------байгальд ээлтэй хандах гэх мэт санаа гаргана. 6 даалгавар 8 оноотой 16%

Нийт 35 даалгавар 50 оноотой 100%

8-р ангийн анги дэвших шалгалтын 1-р хэсэг буюу сонгох хэлбэрийн даалгавар №11

Туршилтын техник хэмжилт

1. Дараах хэмжилтүүдийн аль нь яг 20см3 шингэнийг хэмжин авч буйг илэрхийлж байна вэ? \1 оноо\

А. Б. В.Туршилтын техник хэмжилт Хэрэглээ

2. Зурагт үзүүлсэн туршилтын багаж төхөөрөмжүүдийн алийг нь ашиглан бага хэмжээний шингэнийг хэмждэг вэ? \1 оноо\

Оноо 2 2Даалгавар 1 2

Page 44: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

А. Б. В. Г.

Давс гарган авах техник

3. Дараах нэгдлүүдээс аль нь давс вэ? \ 1 оноо\

А. Натрийн гидроксид Б. Хүхрийн хүчил В. Магнийн сульфат Г. Натрийн оксид

4. Давсны хүчлийн найрлаганд...............,ба....................ион байна. \1 оноо\

А. Натри ба хлор Б. Натри ба нитрат В. Устөрөгч ба сульфат Г. Устөрөгч ба хлор

Атомын бүтэц

5. Эерэг цэнэгтэй байдаг эгэл хэсэг аль нь вэ? \ 1 оноо\

А. Электрон Б. Нейтрон В. Атомын цөм Г. Протон

Үелэх хандлага

I бүлгийн элементүүдийн зарим шинж чанар өгөгджээ. Энэ мэдээллийг ашиглан 6,7 дугаар даалгаваруудыг гүйцэтгэнэ үү?

Элемент Хайлах цэг, 0С Буцлах цэг, 0С Нягт, г\см3

Лити 181 1342 0,53

Натри 98 ? 0,97

Кали 63 785 0,86

6. Натрийн буцлах цэгийг таамаглах хамгийн оновчтой аргачлалыг сонгоно уу? \1 оноо\ А. 1462 Б. 883 В. 742 Г. 1395

7. 1-р бүлгийн элементүүдийн нягтын ерөнхий зүй тогтол хэрхэн өөрчлөгдөж байна вэ? \1 оноо\

А. Буурч байна Б. Өсч байна В. Өсөөд буурна. Г. Буураад өснө.

Элементийн нээгдсэн түүх

8.Брант фосфорыг анх юунаас гарган авсан бэ? \1 оноо\

А. Агаараас Б. Хүний шээснээс В. Фосфорын оксидоос Г. Фосфорын хүчлээс

Халах урвал ба химийн эгнээ

9. Дараах урвалуудаас халах урвалын жишээг сонгоно үү? \1 оноо\

А. Кали+ Хлор= Калийн хлорид Б. Төмөр+Зэсийн сульфат= Төмрийн сульфат+Зэс

В. Кальци+ Ус= Кальцийн гидроксид + устөрөгч Г. Калийн хлорид + Мөнгөний нитрат= Калийн нитрат+ Мөнгөний хлорид

Page 45: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

10. Нэг элемент химийн нэгдэлтэй харилцан үйлчилж шинэ нэгдэл, ялгаатай элементийг үүсгэх урвалыг .............................гэнэ. \1 оноо\

А. Шатах урвал Б. Халах урвал В. Исэлдэх урвал

11. Металлын идэвхийн эгнээг ашиглан дараах урвалуудаас явагдах боломжгүй урвалыг сонгоно уу? \1 оноо\

А. Хром+ Магнийн хлорид = Б. Хөнгөнцагаан + хартугалганы нитрат =

В. Фтор + натрийн хлорид = Г. Бром + Калийн иодид =

Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс

12. Катализатор гэж юу вэ? \1 оноо\

А. Өгсөн эзлэхүүнд агуулагдаж байгаа жижиг хэсгийн тоо

Б. Химийн урвалыг удаашруулдаг бодис

В. Химийн урвалын хурдыг ихэсгээд урвалын эцэст өөрийн бүтэц, найрлага, шинж чанараа хадгалан үлддэг бодис

Г. Урвалын хурдыг ихэсгээд тухайн урвалын эцэст өөрийн бүтэц, найрлага, шинж чанараа алддаг бодис

13. Химийн урвалын хурдад юу нөлөөлдөг вэ? \1 оноо\

А. Концентраци Б. Гадаргуугийн талбай В. Температур Г. Катализатор Д. Бүгд

14. Аль тохиолдолд урвал хамгийн хурдан явагдах вэ? \1 оноо\

А. Б. В.

Химийн энерги

15. Мөс хайлах нь ямар урвалын төрөл вэ? \1 оноо\

А. Халах урвал Б. Экзотермийн урвал В. Эндотермийн урвал

16. Түлшний шаталтаар химийн энерги нь ...................................................... энергид хувирдаг. \1 оноо\

А. Дууны Б. Гэрлийн В. Дулааны Г. Бүгд зөв

Ус,агаарын бохирдол, мэргийлэх арга зам

17. Агаарын бохирдолд хамгийн их нөлөөлөх хүчин зүйл аль нь вэ?

А. Хог хаягдал Б. Тоос,тоосонцор В. Үйлдвэр Г.Машин, техник

Химийн бодисын хэрэглээ, Эрүүл мэнд

18. Хүний эрүүл мэнд, байгаль орчин, маль амьтанд хортой нөлөө үзүүлэх, улмаар үхэл, мөхөлд хүргэх үйлчилгээтэй химийн бодис, тэдгээрийн нэгдлийг ............................бодис гэнэ.

Page 46: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

А. Аюултай бодис Б. Хортой бодис В. Аюултай, хортой бодис Г. Химийн найрлагатай бодис

19. Татаж буй тамхины утааны ................% нь эзнийхээ уушгинд, .....% нь орчны агаарт дэгдэж, өөрийгөө болон эргэн тойрны хүн, амьтаныг хордуулдаг.

А. 80%, 20% Б. 70%, 30% В. 20%, 80% Г. 80%, 20%

20. Хүнсний бүтээгдэхүүнд хүнсний нэмэлт ашигласан бол шошгонд ямар тэмдэглэгээ тавьдаг вэ?

А. Хортой Б. Аюултай В. Болгоомжил Г. Е

2-р хэсэг буюу Задгай хэлбэрийн даалгавар

Туршилтын техник

22. 49,2 мл, 18,5 мл,

27,2мл, 64 мл уусмалыг дараах цилиндрийн хуваарьт дүрсэлнэ үү? \2 оноо\

21. А,Б, баганан дахь

өгөгдлүүдийг харгалзуулан холбоорой. \2 оноо\

А.зураг

В. Зориулалт

А. 1.Бодисыг холих туршилт үйлдэх

Б.

2.Бодисыг шүүх юүлэх

В.

3.Бага хэмжээтэй бодисыг тасалж авах, халаах, холих

Г.

4.Бодисыг халаах

Page 47: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

Давс гарган авах техник

23. Дараах өгүүлбэрийг гүйцээнэ үү? \ 2 оноо\

Өгүүлбэр Хариулт

....................... бол хүчил, суурьт өнгөө өөрчилдөг нэгдэл юм.

.........................бол хүчлийн эерэг ион, суурийн сөрөг ионоос үүссэн нэгдэл юм

Ихэнх давс металлын эерэг ион, металл бишийн ............ ионоос бүрддэг.

Натрийн гидроксид + Устөрөгчийн хлорид = Натрийн хлорид+ Ус урвал бол давс гарган авах ....................урвалын жишээ юм.

24 Өгсөн урвалын ерөнхий үгэн тэгшитгэлд тохирох давс гарган авах урвалын жишээ үгэн тэгшитгэлийг бичнэ үү? \2 оноо\

1. Хүчил + суурь= Давс + Ус2. Металл + Хүчил = Давс + Устөрөгч 3. Металлын оксид + Хүчил = Давс + Ус4. Давс1 + Давс2 = Давс3 + Давс4

Атомын бүтэц

25. Атомын бүтцийн зургийг хараад эгэл хэсгийг нэрлээд асуултанд хариулана уу? \ 2 оноо\

А. Эгэл хэсгийг нэрлэнэ үү? \0,5 оноо\

. ..............................................................................

Б. Энэ ямар элемент вэ? \0,5 оноо\

.......................................................................................

В. Үелэх хүснэгтийн хэддүгээр үед байрлах вэ? \0,5 оноо\

.............................................................................................

Г. Үелэх хүснэгтийн хэддүгээр бүлэгт байрлах вэ? \0,5 оноо\

...............................................................................................

Үелэх хандлага

Page 48: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

26. Дараах атомууд дахь протон, электроны тоог тодорхойлж, атомын электроны хуваарилалтыг бичнэ үү? \2 оноо\

199F , 14

7N,

Протоны тоо Протоны тоо

........................ ....................................

Нейтроны тоо Нейтроны тоо

............................ ..................................................

Электроны тоо Электроны тоо

............................... ..................................

Электроны бүтэц Электроны бүтэц

Элементийн нээгдсэн түүх

27. Дараах элементүүдийг нээсэн эрдэмтэдтэй нь зөв харгалзуулна уу? \ 2 оноо\

1. Устөрөгч А. Д.Резерфорд

2. Азот Б. К.Шелее

3. Фтор В. Г.Деви

4. Натри Г. Г.Кавендиш

Халах урвал ба идэвхийн эгнээ

28. Дараах урвалын тэгшитгэлүүд явагдах эсэхийг тогтоож, явагдах бол урвалын үгэн тэгшитгэлийг бичнэ үү? \ 2 оноо\

А. Цайр + Хартугалганы нитрат =

Б. Кальци + төмрийн сульфат =

В. Мөнгө + Цайрын хлорид =

Г. Калийн бромид + Хлор =

29. Үелэх хүснэгтийн аль бүлэгт хамгийн идэвхтэй металлуд байрлаж байна вэ? Хамгийн идэвхгүй металлууд хаана байрлаж байна вэ? Жишээгээр тайлбарлана уу? \ 2 оноо\

.........................................................................................................................................

Урвалын хурд, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс

30. Дараах үзэгдлүүдийг химийн урвалын өсөх дарааллаар эрэмбэлэнэ үү?

Page 49: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

Салют буудах, төмөр зэврэх, гурил исэх, мах шарах, алим муудах \ 2 оноо\

.............................................................................................................................................

31. Сурагч кальцийн карбонат дээр хүчил нэмжээ. Урвал явагдаж эхэлмэгц хийн бөмбөлөг эрчимтэй ялгарч байснаа 10 минутын дараа урвалд ороогүй үлдсэн кальцийн карбонат байгаа хэрнээ хийн бөмбөлөг үүсэхээ больжээ. Урвалд ямар бодисыг илүүдлээр авсан бэ? \2 оноо\

........................................................................................................................

Химийн энерги

32. Дараах урвал экзотермийн урвал уу? Эндотермийн урвал уу? Хариултаа тайлбарлана уу? \ 2 оноо\

а. Усанд тодорхой хэмжээтэй калийн нитратыг уусгахад, уусмалын температур 230С байснаа 180С болж буурав.

.......................................................................................................................................

б. Усан дээр хүхрийн хүчлийг нэмэхэд үүссэн холимгийн температур хоромхон зуур усны буцлах цэгт хүрсэн.

...............................................................................................................................................

33. Шүдэнзийг асаах үед энерги ямар хэлбэрээс ямар хэлбэрт шилжиж байна вэ? Үндэслэлээ тайлбарлана уу? \ 2 оноо\

.............................................................................................................................................

Ус, агаарын бохирдол

34. Байгалийн усны бохирдолын эх үүсвэрийг бохирдуулагчаас нь хамааран хэрхэн ангилдагийг хүснэгтэнд нөхөж бичнэ үү? \ 2 оноо\

35. Тоос, тоосонцороос өөр агаар бохирдуулагч юу байж болох вэ? \1 оноо\

.........................................................................................................................

Тоос, тоосонцорын хүний эрүүл мэндэд үзүүлэх нөлөөний өөр ямар жишээ байж болох вэ? \1 оноо\

..................................................................................................................................................

Байгалийн усны бохирдолын эх үүсвэр

Page 50: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

Түлхүүр

Дэс дугаар Хариу

1 Б

2 А

3 В

4 Г

5 Г

6 Б

7 В

8 Б

9 Б

10 Б

11 А

12 В

13 Д

14 А

15 В

16 Г

17 Б

18 Б

19 В

20 Г

Page 51: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

21 А4, 3, 2, 1Б В Г

22

23 Индикатор, давс, сөрөг, саармагжих

24 Зөв бичсэн тэгшитгэл болгонд 0,5 оноо өгнө

25 а.Протон, нейтрон, электрон б. Бор в. 2 г. IIIA

Зөв хариулт болгонд 0,5 оноо өгнө

26 F Протон-9, нейтрон 10, электрон 9

Азот:протон 7, нейтрон 7, электрон 7

27 1г, 2а, 3б, 4в

28 А.Явагдана. цайрын нитрат+ хартугалга

Б. Явагдана. Кальцийн сульфат+ төмөр

В. Явагдахгүй.

Г. Явагдана. Калийн хлорид+ бром

29 Хамгийн идэвхтэй 1-р бүлгийн элементүүд хамгийн идэвхгүй нь шилжилтийн металлууд

30 Салют буудах - мах шарах -гурил исэх – алим муудах- төмөр зэврэх

31 Кальцийн карбонат

32 А.эндотерм б.Экзотерм

33 Химийн энерги нь дулааны энерги ба гэрлийн энергид хувирна

34 1.Химийн бохирдол 2. Бактерийн бохирдол 3. Физик бохирдол 4. Механик бохирдол

35 А.Хорт хийнүүд, хүнд металлын уур

Page 52: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/himi 8.doc · Web viewИймд атомын радиус буурна. Элемент нээсэн түүх 11 Нээсэн

Б. Харшил,амьсгалын замын эмгэг, уушгины үрэвсэлтэй болдог.

.