kertas kerja modul 4 f05-03-04 production organization pengalaman pembelajaran le1 prepare project...

KERTAS KERJA MODUL 4

F05-03-04 PRODUCTION ORGANIZATION

MUKASURAT 104

GROUP CLUSTERING MODULE 4

F05-03-04-LE1 PREPARE PROJECT RESOURCES AND DOCUMEN T

01.04 Prepare Resource Plan

05.05 Verify Updated Files

05.06 Manage Multimedia Repository

06.05 Prepare User Manual Specification

01.07 Prepare Standard And Guidelines

01.05 Coordinate Team Meeting

06.06 Coordinate Product Installation And Delivery

F05-03-04-LE2 SUPPERVISE PROJECT

01.09 Lead Project Activities

01.08 Monitor Project Schedule

01.06 Verify Job Modification

07.01 Supervise Work In Progress

07.05 Coordinate With Other Department

07.06 Prepare Activity Report

F05-03-04-LE3 SUPPERVISE STAFF

07.02 Supervise Staff Discipline

07.03 Prepare Team Member Appraisal

07.04 Conduct Internal Training

F05-03-04-LE1-IS PINDAAN : 1 MUKASURAT 105

INSTITUSI LATIHAN JABATAN TENAGA MANUSIA

KEMENTERIAN SUMBER MANUSIA MALAYSIA

KERTAS PENERANGAN KOD DAN NAMA KURSUS F05 TEKNOLOGI PERISIAN (MULTIMEDIA INTERAKTIF)

KOD DAN NAMA MODUL F05-03-04 PRODUCTION ORGANIZATION

PENGALAMAN PEMBELAJARAN LE1 PREPARE PROJECT RESOURCES AND DOCUMENTS

NO. TUGASAN BERKAITAN

01.04 Prepare Resource Plan

05.05 Verify Updated Files

05.06 Manage Multimedia Repository

06.05 Prepare User Manual Specification

01.07 Prepare Standard And Guidelines

01.05 Coordinate Team Meeting

06.06 Coordinate Product Installation And Delivery

OBJEKTIF PRESTASI AKHIRAN ( TPO)

STUDY AND PREPARE MULTIMEDIA PROJECT BY USING TOOLS, EQUIPMENT AND MATERIALS SUCH AS SURVEY PRODUCT NEEDED, PROJECT SPECIFICATION, CURRENT RELEVANT TECHNOLOGIES, RESOURCE PLAN, MEETING AGENDA, ISO AND GUIDELINES, PRODUCTIVITY SOFTWARE, WORK BREAKDOWN STRUCTURE (WBS), JOB SCORE, WORK DESCRIPTION, GANTT CHART AND PROGRESS REPORT SO THAT PROJECT RESOURCE AND DOCUMENT CAN BE GATHERED THEN THE PROJECT CAN BE LEAD AND MONITORED.

OBJEKTIF MEMBOLEH (EO)

STUDENT SHOULD BE ABLE TO :- PREPARE PROJECT RESOURSE AND DOCUMENT BY USING TOOLS, EQUIPMENT AND MATERIALS SUCH AS SURVEY PRODUCT NEEDED, PROJECT SPECIFICATION, CURRENT RELEVANT TECHNOLOGIES, RESOURCE PLAN, MEETING AGENDA, ISO AND GUIDELINES SO THAT PROJECT RESOURCE AND DOCUMENT CAN BE GATHERED.


1. PENGURUSAN PROJEK DALAM PEMBANGUNAN PERISIAN MUL TIMEDIA

Setiap aktiviti atau projek yang ingin dibangunkan memerlukan satu sistem pengurusan

yang baik, sistematik dan berkualiti. Pengurusan projek dalam pembangunan perisian

multimedia merupakan antara proses utama yang akan menentukan kejayaan atau

kegagalan sesuatu proses pembangunan perisian. Pembangunan sesebuah perisian

memerlukan perlaksanaan pelbagai proses yang akan dilaksanakan oleh kumpulan

pembangunan perisian dengan menggunakan sumber-sumber yang disediakan. la juga

melibatkan interaksi dengan beberapa organisasiorganisasi lain yang berkenaan. Semua

pihak yang terlibat ini pula perlu diurus dan diselaraskan dengan baik. Projek

pembangunan perisian multimedia juga amat memerlukan usaha pengurusan yang

sangat teliti dalam merancang, memantau dan mengawal aktiviti-aktiviti pembangunan.

la merangkumi proses pernyataan fungsi, perancangan, penstrukturan organisasi,

pengambilan pekerja, pengarahan, pengawalan serta pemantauan projek perisian dan

sebagainya.

i) Konsep Projek

Projek, menurut kamus Dewan Bahasa dan Pustaka bermaksud

rancangan pembangunan. Pembangunan pula bermaksud perihal

membina, membentuk, memajukan sesuatu untuk mencapai kemajuan,

perkembangan dan sebagainya. Secara amnya, bolehlah juga dikatakan

bahawa projek merupakan suatu proses pembangunan yang unik serta

memerlukan usaha serta sumber bagi mencapai dapatan yang

dikehendaki dalam tempoh masa serta kos yang ditetapkan.

ii) Konsep Projek Multimedia

Projek multimedia secara semulajadinya merupakan suatu disiplin ilmu

yang menyeluruh dan biasanya melibatkan kumpulan kerja yang ramai

bagi menghasilkannya. Projek multimedia juga melibatkan banyak

sumber, faktor, masa pembangunan yang panjang dan juga melibatkan

media penyebaran yang pelbagai bentuk.

Konsep interaktiviti dalam multimedia memerlukan kombinasi aktiviti serta

pelbagai keperluan lain yang biasanya tidak ditemui dalam kebanyakan

projek yang lain. Oleh yang demikian, projek multimedia bukan sahaja

memerlukan suatu sistem pengurusan aplikasi atau sumber seperti skrip,

papan cerita, media, pengaturcaraan dan sebagainya malah ianya juga


melibatkan proses pemantauan terhadap manusia, masa, kewangan dan

banyak lagi.

iii) Konsep Pengurusan Projek Multimedia

Pengurusan, menurut kamus Dewan Bahasa dan Pustaka bermaksud

perihal kerja, menguruskan sesuatu, perihal menjaga supaya rapi,

mengatur, mengemaskan, menyusun syarikat, badan-badan perniagaan

dan lain-lain. Projek pula sepertimana yang telah dibincangkan sebelum

ini bermaksud rancangan pembangunan. Berdasarkan kepada maksud

istilah yang dinyatakan, dapatlah dinyatakan bahawa pengurusan projek

dalam pembangunan perisian multimedia merupakan satu sistem

pengurusan dan prosedur di mana cara, perlaksanaan, teknologi,

kepakaran dan pengalaman digabungkan bersama dalam suatu proses

membangunkan sesebuah perisian. Pengurusan projek yang berkesan

mampu mengurangkan risiko kegagalan dan juga bagi memastikan

keadaan di mana masa dan kos yang berlebihan dapat dielakkan.

Pengurusan projek dalam pembangunan perisian multimedia adalah

sedikit berbeza dengan pengurusan projek secara umum. Pengurusan

projek multimedia adalah lebih kompleks dan amat berorientasikan tugas.

la juga memerlukan perancangan yang lebih mendalam, jelas dan juga

memerlukan kuasa kawalan yang lebih tinggi. Oleh yang demikian,

pengurusan projek multimedia juga bolehlah dikatakan sebagai suatu

proses mengawal fasa kerja di mana setiap unit projek harus melepasi

aras yang ditetapkan bagi menjamin kejayaan projek yang dilaksanakan.

Dengan memahami setiap proses yang terlibat dan juga alat atau sumber

yang boleh membantu, membolehkan seseorang untuk menguruskan

setiap proses kerja dengan lebih baik dan bukannya semata-mata

berhadapan dengan suatu projek yang besar tanpa sebarang struktur

yang terkawal.

Pengurusan projek dalam pembangunan perisian multimedia juga menyediakan

suatu logik atau panduan yang memudahkan aktiviti perancangan, pengurusan dan juga

penilaian terhadap proses yang terlibat dalam melaksanakan sesebuah projek.


1.1. Fasa Kerja Dalam Pengurusan Projek

Terdapat banyak teori berkaitan dengan pengurusan projek secara umum yang

relevan serta boleh diguna pakai dalam projek berasaskan multimedia. Pada

dasarnya, teori pengurusan projek yang biasa ditemui antaranya menetapkan

fasa-fasa kerja yang berikut sebagai tunggak perbincangan:-

• Menetapkan objektif

• Menentukan kumpulan kerja

• Bersetuju dengan perancangan, jadual kerja dan

sebagainya.

• Memantau perjalanan projek

• Mengawal proses kerja dan juga hasil

• Menyemak kembali hasil yang diperolehi

Pada dasarnya, proses kerja yang terlibat adalah mudah dan boleh

dibahagikan kepada tiga langkah utama iaitu:-

a) peringkat awal (fasa definasi dan perancangan)

b) peringkat pertengahan ( fasa perlaksanaan)

c) peringkat akhir ( fasa penilaian)

1.2. Fasa pertama : Definisi dan Perancangan

1.2.1. Definisi

Dalam fasa ini, pemberian definisi secara khusus terhadap

jenis projek yang ingin dilaksanakan dijalankan. Ini perlu dilakukan

bagi memastikan projek yang ingin dilaksanakan mempunyai hala

tuju yang ditetapkan serta penetapan sempadan-sempadan yang

membolehkan fokus projek adalah lebih bertumpu.

1.2.2. Perancangan

Dalam fasa ini, semua keperluan yang utama perlu

ditetapkan bagi menghasilkan suatu perancangan yang baik dan

berkesan. Setiap tugas, aktiviti, sumber, kekangan dan sebagainya


yang perlu bagi menyempurnakan sesebuah projek perlulah

dirancang atau ditetapkan terlebih dahulu. Ini bermakna, anda perlu

mengetahui tenaga kerja, individu mahupun kumpulan kerja yang

berkemahiran dalam menyempurnakan tugas-tugas yang

ditetapkan. Anda juga perlu mengetahui mengenai susun atur tugas

serta bila setiap tugas tersebut perlu disempurnakan bagi

membolehkan perancangan yang rapi dapat dijalankan dan

seterusnya menghasilkan suatu perancangan kerja yang lebih

berkesan.

Bagi memastikan sesebuah projek yang dilaksanakan

berjaya, sumber-sumber yang menyokongnya juga perlu ditentukan

terlebih dahulu dengan jelas. Dalam pembangunan sesebuah projek

multimedia misalnya, tenaga manusia, kewangan, peralatan dan

strategi penyebaran dan pemasaran merupakan antara sumber-

sumber sokongan yang perlu diberi perhatian yang sewajarnya.

Setiap sumber ini memerlukan tempoh masa yang tertentu dan

setiap kelewatan atau ketidakprihatinan terhadap salah satu

daripadanya akan menjejaskan projek secara keseluruhan.

Salah satu tujuan utama proses perancangan adalah bagi

menyediakan suatu rangka kerja yang membolehkan seseorang

pengurus membuat anggaran dalam pelbagai aspek seperti sumber,

kos, jadual kerja dan sebagainya yang bersesuaian. Biasanya

sebaik sahaja sesuatu perancangan disahkan untuk diterimapakai,

ianya akan menjadi asas rangka kerja bagi memantau, mengawal

dan menilai kemajuan sesuatu projek. Selain daripada itu, dalam

fasa perancangan perlu juga meramal masalah-masalah yang

mungkin timbul dan kemudiannya menyediakan penyelesaian

alternatif bagi masalah tersebut.


Secara amnya, antara aktiviti utama yang sering dilakukan

semasa proses perancangan ialah :-

• Menentukan objektif dan matlamat

• Membina polisi projek

• Membuat penilaian risiko

• Menentukan beberapa alternatif pembangunan

• Menetapkan prosedur dan peraturan

• Menyediakan rancangan projek

• Menyediakan belanjawan projek

• Menyediakan dokumen perancangan

2. MANUAL KESELAMATAN DAN SOP (STANDARD OPERATING P ROCEDURE )

Merupakan satu proses di mana seorang penyelia akan

menjalankan dokumentasi bagi sesebuah produk yang dihasilkan.

Dokumentasi ini merangkumi pelbagai dokumen yang berkaitan dengan

barangan tersebut seperti senarai semak pemasangan yang di perlukan

semasa proses pemasangan di jalankan. Dokumentasi adalah sangat perlu

kerana :-

� mengelakkan masalah tertinggal langkah pemasangan yang

penting.

� mengurangkan kesilapan semasa pemasangan.

� megelakkan kerosakan akibat daripada kesalahan pemasangan.

� tujuan pengrekodan supaya rekod terdahulu dapat di jadikan rujukan

pada masa hadapan jika terjadi masalah berulang.


Aspek-aspek penting yang perlu ada di dalam sesebuah panduan

pengguna:-

� Langkah keselamatan

� Langkah pemasangan yang lengkap beserta pemasangan perisian pemacu

� Tips penjagaan peralatan

� Bahaya yang mungkin timbul semasa perlatan digunakan

� Rawatan awal

� Spesifikasi peralatan

� Peralatan/ perkakasan yang perlu digunakan.

� Dll.

Pada kebiasaannya, panduan pengguna mempunyai banyak

bahasa. Ini adalah kerana penggunaan peralatan tersebut adalah bersifat

international yang mana banyak bangsa akan menggunakannya dan ini akan

memudahkan pihak pengeluar sekaligus menyenangkan pengguna tentang

cara menggunakan peralatan tersebut.

2.1. Perisian pemprosesan maklumat (word processing , spreadsheet)

Antara perisian yang biasa digunakan untuk memproses

perkataan ialah Microsoft Word. Perisian ini berfungsi sebagai

perantara di antara manusia dengan komputer. Perisian ini mempunyai

pelbagai fungsi untuk mengolah, mengedit dan menghasilakan dokumen

yang berbentuk tulisan dan gambarajah. Selain daripada itu Microsoft Excel

juga dapat digunakan untuk membuat senarai semak dan dokumentasi

yang diperlukan.

2.2. Penyediaan Dokumen Pembangunan Multimedia

Sebagai langkah persediaan dalam mendapatkan satu konsep

kerja-kerja penyelenggaraan sistem rangkaian yang teratur dan tersusun

seharusnya disediakan dengan satu format rekod langkah kerja yang

sistematik dan didokumenkan keseluruhan langkah kerja yang dilakukan.


Ini boleh membantu dalam memantau kerja-kerja yang telah atau masih

belum dilakukan. Jika sesuatu kerja dilakukan tanpa satu sistem yang

teratur, sukar untuk dipastikan sesuatu langkah kerja itu dilakukan

dengan baik atau tidak, ia juga boleh mengakibatkan sesuatu sistem

pemantauan itu menjadi lebih sukar dan menimbulkan permasalahan

lain yang berkaitan.

2.3. Standard Operating Procedure

Bagi mewujudkan satu persekitaran dan budaya kerja yang sihat

dan selamat pihak majikan perlulah sentiasa memastikan semua pekerja

memahami keutamaan dan kepentingan keselamatan di tempat kerja.

Standard Operating Procedures adalah langkah-langkah yang perlu

diambil oleh seseorang sebelum, semasa dan selepas mengendalikan

peralatan atau mesin. Prosedur ini dibuat atau didokumentasikan bagi

menjaga keselamatan pengendali peralatan/mesin dan memastikan

peralatan/mesin sentiasa dalam keadaan selamat dan baik. Ini penting

bagi memastikan keselamatan dan kesihatan pekerja adalah terjamin.

Selain daripada itu juga ianya bertujuan untuk mengelakkan dari

sebarang kemalangan dan hazard. Biasanya setiap mesin–mesin yang

ingin digunakan mestilah berpandukan kepada SOP terlebih dahulu. SOP

ini juga bertujuan untuk menunjukkan dan memastikan bahawa peralatan

atau mesin itu berada dalam keadaan baik atau tidak. Sekiranya terdapat

sebarang masalah pada mesin atau peralatan tersebut maka didalam SOP

itu ada menerangkan apakah yang sepatutnya dilakukan dan kepada siapa

perlu seseorang itu perlu rujuk atau lapor.

SOP merupakan rujukan ataupun langkah kerja yang disusun

mengikut keselamatan dan langkah keja yang teratur, oleh itu setiap

perkerja mestilah mengikut SOP untuk memastikan dan mewujudkan

persekitaran kerja yang selamat dan teratur. Setiap jabatan mestilah

mempunyai SOP bagi memastikan dan mewujudkan persekitaran kerja

dan budaya kerja yang sihat, selamat dan teratur.

SOP juga adalah satu prosedur operasi seragam yang


didokumenkan dan digunapakai oleh seseorang bagi melakukan sesuatu

kerja. Ia terdiri dalam pelbagai jenis seperti peraturan di dalam makmal,

panduan mengisi borang, panduan mengendalikan peralatan dan

sebagainya. Di dalam bidang komputer pula SOP digunakan bagi

memperjelaskan langkah-langkah bagi membuat sesuatu kerja secara

terperinci seperti pemasangan komputer (bermula dari membuka

bungkusan komputer hinggalah off komputer selepas habis di pasang),

cara-cara troubleshooting kerosakan dan juga cara-cara bagaimana

hendak menginstall driver (spesifik kepada sesuatu benda contoh: cara

nak install driver pencetak Xerox Phaser 8400) dan lain-lain.

Pada dasarnya SOP adalah satu panduan yang bertulis untuk di

gunakan sebagai panduan semasa melakukan sesuatu kerja. Ia perlu

diikuti kerana apa yang tertulis didalam SOP sahaja yang boleh di

gunakan, biasanya SOP akan diletakkan atau di tampal berhampiran

dengan peralatan tersebut bagi kemudahan pengguna.

2.4. Penyediaan Standard Operating Procedure

Standard Operating Procedure adalah merupakan satu manual

kerja yang digunakan sebagai panduan dalam mengendalikan sesuatu

peralatan. Ia juga merupakan salah satu prosedur keselamatan di

tempat kerja. Ini kerana dengan adanya SOP kita dapat

menggunakan peralatan tersebut dengan cara yang betul. Dengan cara

ini kita dapat menjaga keselamatan pengguna dan peralatan tersebut.

2.5. Cara menyediakan Standard Operating Procedure/ Manual

1. Buat analisa prosedur bagi membolehkan produk beroperasi.

�� Apa yang perlu di install, bagaimana cara nak on / offkan

product

�� Senaraikan bagaimana peralatan beroperasi, dahulukan

mana yang penting.

�� Bina carta alir bagi setiap prosedur


2. Menulis arahan kerja mengikut turutan yang betul.

�� tulis arahan mengikut turutan yang betul

�� labelkan tanda (DANGER ) atau (WARNING) pada mesin

yang bahaya.

3. Merekabentuk helaian manual

�� setkan header, footer. pages, title, date approved,

approved by, revision.

4. Menguji SOP/Manual.

�� sebelum sesuatu SOP/Manual di guna pakai

pastikan SOP tersebut difahami oleh semua

peringkat kakitangan.


2.6. Berikut adalah contoh S.O.P

STANDARD OPERATIONAL PROCEDURE ( S.O.P )

Bahagian :Teknologi Maklumat Mesin :Komputer Model : Dell

SEBELUM DIGUNAKAN :

1. Pasang semua set peralatan dengan sempurna dan ikut arahan pemasangan .

2. Pasang 13 A Palam 3 Pin pada 13A soket ‘Alir keluar’.

Perhatian :

� Pastikan semua bahagian lengkap terpasang.

� Pastikan mesin berfungsi dan berkeadaan baik.

� Pastikan kawasan persekitaran kerja bebas dari air dan kotoran.

Anda boleh mendedahkan sendiri apa-apa maklumat berkenaan diri anda yang anda fikir sesuai

atas kehendak diri anda sendiri tanpa melibatkan urusan kami dengan menggunakan

perkhidmatan Profail yang kami sediakan.

SEMASA OPERASI :

1. “ON” suis pada soket Alir Keluar.

2. “ON” suis alat kawalan keatas set peralatan komputer.

3. Arahan dilakukan keatas komputer mengikut peraturan yang ditetapkan.

Perhatian :

� Pastikan semua set mesin berfungsi dan terima araha n dengan baik.

� Pastikan kerja mengikut peraturan.

SELEPAS DIGUNAKAN :

1. “OFF” suis alat kawalan disemua set mesin tersebut.

2. “OFF” suis pada soket Alir Keluar.

3. Bersihkan tempat / ruang kerja.

Perhatian :

� DAPATKAN KHIDMAT PENGAJAR SEKIRANYA MENGHADAPI SEBA RANG

MASALAH SEMASA MENGENDALIKAN PERALATAN.


SOP merupakan rujukan ataupun langkah kerja yang disusun

mengikut keselamatan dan langkah keja yang teratur, oleh itu setiap perkerja

mestilah mengikut SOP untuk memastikan kerja di dalam keadaan selamat

dan lancar.

3. MESYUARAT BERKUALITI DAN PENGURUSAN PROJEK

MESYUARAT merupakan perjumpaan ramai untuk memenuhi tujuan,

peraturan, undang-undang,merancang,melaksanakan tugas atau menyelesaikan

masalah bagi pertubuhan,organisasi,syarikat atau sebarang kumpulan.

3.1. Mesyuarat Berkualiti

Ciri-Ciri Pengerusi

� Perawakan yang tenang & mesra

� Keupayaan untuk berfikir secara jelas & objektif

� Mempunyai pengetahuan yang lengkap mengenai prosedur

supaya dapat mengawal perjalanan mesyuarat dengan baik

� Pandai berjenaka & penyabar

� Tugas seorang pengerusi mesyuarat lebih kepada pentadbiran,

manakala setiausaha lebih terlibat dengan tindakan yang patut

dijalankan

� Bidang kuasa pengerusi adalah mutlak & amat penting bagi

pengerusi menjelaskan mengenai kaedah menggunakan kuasa

yang ada dengan saksama

Mesyuarat

� Merupakan perhimpunan tiga atau lebih yang mana

membincangkan tentang sesuatu perkara untuk mencapai sesuatu

objektif

� Mesyuarat dianggap berjaya apabila telah mencapai objektifnya

pada masa yang singkat


Tujuan Mesyuarat

� Memberi maklumat

� Mendapatkan maklumat

� Mengumpul pengetahuan dan pengalaman untuk menyelesaikan

masalah

� Membuat keputusan dengan adanya hak dan kuasa

� Membentuk kerjasama

� Membincangkan tentang ketidakpuasan

Keperluan Mesyuarat

Mesyuarat yang sah memerlukan:-

� Pengurusan untuk mengadakan mesyuarat hendaklah dengan

cara yang betul

� Ianya mestilah ditubuhkan dengan betul

� Ianya mestilah dijalankan dengan betul

Perkara-Perkara Yang Perlu Dilakukan Oleh Pengurusan Untuk

Mengadakan Mesyuarat

� Notis mesyuarat dihantar kepada ahli walaupun sakit atau di luar

negeri

� Masa notis dan tarikh mesyuarat mestilah mencukupi

� Notis bebas dari pengiraan mengelirukan

� Notis mestilah mengandungi maklumat seperti tempat, tarikh, hari

dan masa mesyuarat

� Notis dikeluarkan oleh setiausaha

Ciri-Ciri Penubuhan Mesyuarat Yang Betul

� Perlantikan pengerusi mesyuarat mestilah sah

� Ianya mestilah mempunyai satu korum untuk memulakan

mesyuarat

� Ianya mestilah mempunyai korum untuk mengekalkan mesyuarat

tersebut


Jenis-Jenis Mesyuarat

� MESYUARAT FORMAL

� MESYUARAT TIDAK FORMAL

Mesyuarat Formal

� Mesyuarat ini diadakan setelah semua ahli mesyuarat diberitahu

terlebih dahulu secara bertulis beberapa hari sebelum mesyuarat

� Notis mesyuarat biasanya disertakan dengan agenda

Mesyuarat Tidak Formal

� Notis segera samada dengan nota ringkas ataupun dengan

percakapan sahaja

� Perbincangan perkara yang wujud secara tiba-tiba

� Tiada agenda dan tidak mempunyai rekod tentang apa yang

berlaku di dalam mesyuarat tersebut

Jadual Pelaksanaan Mesyuarat

� MULA

� JADUAL MESYUARAT

� BILA DAN DI MANA

� OBJEKTIF, AGENDA & MEMO

� SEMAKAN KEMUDAHAN

� PERJALANAN MESYUARAT

� KEPUTUSAN

� PENYEDIAAN MINIT

� TINDAKAN SUSULAN

� TAMAT

Ciri-Ciri Notis Mesyuarat

� Nama persatuan atau kumpulan

� Tajuk “NOTIS MESYUARAT”


� Hari, tarikh dan masa mesyuarat

� Tempat di mana mesyuarat akan diadakan

� Tandatangan, nama & jawatan orang yang mengeluarkan notis,

biasanya setiausaha

� Tarikh mengeluarkan notis tersebut

Perkara Yang Dilakukan – Sebelum Mesyuarat Oleh Setiausaha

� Menentukan agenda, tarikh, masa & tempat mesyuarat bersama

pengerusi mesyuarat. Merancang peruntukan masa untuk setiap

perkara dalam agenda

� Membuat tempahan bilik mesyuarat secara bertulis, memberi

maklumat lengkap mesyuarat seperti nama Pengerusi, Setiausaha

& AJK, tarikh & masa mula, masa dijangka tamat & bilangan

anggota yang hadir

Perkara Yang Dilakukan – Semasa Mesyuarat Oleh Setiausaha / Pencatit

Minit

� Catatkan minit mesyuarat

� Senaraikan kehadiran mesyuarat

� Perkara-perkara penting dibincangkan dalam mesyuarat

� Keputusan-keputusan mesyuarat

� Tindakan-tindakan susulan

Perkara Yang Dilakukan – Selepas Mesyuarat Oleh Setiausaha / Pencatit

Minit

Penyediaan minit

� Mendapatkan persetujuan pengerusi untuk draf minit mesyuarat

tidak lewat dari 3 hari selepas mesyuarat

� Disemak oleh pengerusi

� Disahkan dalam mesyuarat

� Mengedarkan minit mesyuarat kepada ahli-ahli tidak lewat dari

satu minggu selepas mesyuarat dijalankan


Kebaikan Mengadakan Mesyuarat

� Lebih pengetahuan dan pengalaman boleh dibawa berbincang

dan lebih maklumat boleh didapati

� Perbincangan biasanya menguntungkan kerana idea-idea

dibentuk atau jalan penyelesaian baru boleh dicadangkan melalui

mesyuarat itu sendiri

� Pengaliran komunikasi ke arah bawah (downward) dan ke arah

atas (upward) diperbaiki dan komunikasi mendatar (horizontal)

boleh membantu dengan menetapkan mesyuarat pengurusan

yang tetap

Perkara Yang Perlu Dielakkan

� Mesyuarat yang terlalu kerap

� Tiada perkara penting yang dibincangkan

� Mesyuarat pada waktu yang tidak sesuai

� Perkara yang tiada kaitan

� Tidak melakukan persiapan

3.2. Susun Atur Bilik Mesyuarat

Mesyuarat memberi maklumat

Gambar 3-2 (a) Susun atur bili k mesyuarat memberi maklumat

Mesyuarat membuat keputusan


Gambar 3-2 (b) Susun atur bili k mesyuarat membuat keputusan

ELEMEN MESYUARAT

MAKLUMAT

MESYUARAT MEMBUAT

KEPUTUSAN

Bilangan peserta Tidak dihadkan Bilangan kecil sebaiknya <20

orang

Siapa perlu hadir Sesiapa yang perlu mengetahui Yang bertanggungjawab & dapat

menyumbang

Punca komunikasi

Satu hala iaitu pemimpin

kepadapeserta, tiada peluang

untuk menyoal

Perbincangan interaktif antara

semua yang hadir

Susunan bilik mesyuarat Peserta menghadap ke depan

bilik-seperti bilik darjah

Peserta mendepani antara satu

sama lain-cara persilangan

Cara mempengerusi

paling berkesan Kumulatif Penyertaaan

Penekanan patut kepada Isi Interaksi & penyelesaian

masalah

Kunci kejayaan

Perancangan & penyediaan

maklumat yang hendak

disampaikan

Suasana mesyuarat yang

menggalakkan pertukaran

pendapat yang bebas & terbuka

Jadual 3-2 Elemen Mesyuarat


3.3. Pengurusan Projek Perisian

3.3.1. Fungsi Utama Pengurusan Projek Perisian

Fungsi utama pengurusan projek perisian ialah perancangan,

penstrukturan organisasi, pengambilan staf, pengarahan dan

pengawalan. Semua aktiviti pengurusan seperti penyediaan tugas,

pembahagian tugas dan lain-lain adalah termasuk dalam salah satu

dari lima fungsi tersebut. Berikut ialah keterangan ringkas setiap fungsi

tersebut:-

1. Perancangan

Pengurusan mesti menentukan apa yang perlu dibuat. Ini

termasuklah menetapkan objektif jangka pendek dan jangka panjang,

dan menentukan bagaimana ojektif tersebut boleh dicapai?

Perancangan melibatkan proses meramal masalah mungkin timbul,

dan menentukan tindakan alternatif yang boleh diambil supaya objektif

projek dapat dicapai.

2. Penstrukturan Organisasi

Menyusun hubungan antara staf dengan aktiviti projek supaya

sumber digunakan dengan berkesan dan tertumpu kepada pencapaian

objektif projek. Penstrukturan organisasi melibatkan pengumpulan

aktiviti dan staf, mentakrifkan tugas, menyerahkan tanggungjawab

pelaksanaan tugas, menetapkan struktur laporan dan hubungan antara

tugas-tugas dan menyediakan dasar untuk penyelarasan.

3. Staf

Fungsi ini melibatkan pemilihan staf, struktur imbuhan dan gaji,

latihan dan penilaian pencapaian staf. Pertukaran staf dan pertukaran

struktur organisasi yang berlaku dari samasa ke semasa menjadikan

fungsi ini satu proses yang berterusan.


4. Pengarahan

Pengurus hendaklah sentiasa membimbing dan memberi

arahan kepada ahli projek untuk memastikan semua aktiviti menjurus

kepada pencapaian objektif projek. Tugas ini melibatkan aspek

memberi keterangan tentang tugasan dan prosedur, dan membina

persekitaran yang dapat menyokong dan memberi motivasi kepada ahli

projek untuk mencapai hasil yang diingini.

5. Pengawalan

Pencapaian sebenar biasanya berbeza dari perancangan asal.

Justeru itu, perubahan dan tindakan pembetulan hendaklah sentiasa

diawasi oleh pengurusan. Pengawalan melibatkan pemantauan dan

penilaian kemajuan sebenar berbanding perancangan asal, mengawasi

sejauh mana objektif yang dirancang dapat dipenuhi dan mengambil

tindakan yang sewajarnya untuk menjajarkan semula operasi dengan

perancangan asal jika berlaku penyimpangan.

3.3.2. Penstrukturan Organisasi Projek Perisian

Penstruktur organisasi melibatkan proses menstruktur organisasi

pasukan pembangun, pembahagian tugas kepada senarai aktiviti dan

menyusun aktiviti tersebut sesuai dengan metodologi pembangunan

yang dipilih. Struktur organisasi juga menentukan bentuk komunikasi

antara ahli pasukan, tanggujawab dan kuasa untuk melicinkan

perlaksaan aktiviti pembangunan. Antara aktiviti yang dilaksanakan

ialah:-

i. Mengenal pasti dan membahagikan tugas-tugas serta

menyusunnya kepada kumpulan-kumpulan mengikut susunan yang

logik dan berkesan. Tajuk yang sesuai akan diberikan kepada

kumpulan tugas tersebut, contohnya seperti tugas analisis, tugas reka

bentuk atau tugas pengujian. Entiti organisasi yang bertanggungjawab

ke atas tugas tersebut juga akan ditetapkan. Kaedah yang biasa

digunakan untuk membahagikan tugas ialah struktur agihan tugas.


ii. Memilih struktur organisasi projek. Struktur organisasi

boleh disusun mengikut struktur organisasi tradisi, struktur organisasi

projek atau struktur organisasi pasukan.

iii. Mentakrif tanggungjawab dan kuasa. Tanggungjawab ialah

kewajiban untuk melaksanakan amanah yang diberi, manakala kuasa

pula ialah kebenaran untuk membuat keputusan dan menggunakan

kuasa. Kedua-duanya hendaklah dijelaskan untuk semua jawatan yang

diwujudkan dalam organisasi projek.

iv. Menetapkan kelayakan untuk setiap jawatan dalam

organisasi projek. Kelayakan merangkumi perwatakan, pengalaman,

kelulusan formal dan latihan yang diperlukan. Ini bertujuan untuk

memudahkan proses pengambilan staf yang sesuai.

v. Membuat dokumentasi struktur organisasi. Semua aktiviti

yang telah dibuat hendaklah direkodkan dalam perancangan projek.

Semua keputusan yang dibuat perlu diwajarkan.

3.3.3. Pengambilan Staf Projek

Pengambilan staf bermaksud mengisi semua jawatan yang

diwujudkan dalam organisasi projek. Objektif utamanya ialah

memastikan setiap jawatan dipegang oleh staf yang berkelayakan dan

juga memastikan setiap jawatan sentiasa terisi. Aktiviti lain termasuklah

memberi taklimat kepada staf baru mengenai tugas dan kemudahan

yang ada. Latihan hendaklah diberikan kepada staf yang tidak

mempunyai kelayakan cukup. Pencapaian staf hendaklah dinilai secara

tetap dan imbuhan yang sewajarnya mengikut tanggungjawab masing-

masing hendaklah diberikan. Akhir sekali perancangan dan dasar

pengambilan staf, perancangan latihan, penilaian dan pencapaian

hendaklah didokumenkan didalam dokumen perancangan projek.


3.3.4. Pengarahan Projek Perisian

Mengarah projek perisian memerlukan aspek motivasi dan

komunikasi berkesan untuk mengalakkan ahli pasukan projek

memahami matlamat projek dan seterusnya menyumbang kepada

pencapaian matlamat. Pengurusan projek bertanggungjawab untuk

terus memberi penerangan berkenaan tugas, memberi kepimpinan

kearah pencapaian yang lebih baik dan memberi motivasi kepada staf

supaya terus berkerja untuk mencapai matlamat dengan penuh

semangat dan keyakinan.

3.3.5. Pengawalan Projek Perisian

Semua aktiviti pengurusan yang bertujuan untuk memastikan

projek berjalan seperti yang telah dirancang akan dikumpul dan

dianalisis. Penyimpangan dari rancangan asal akan diberi perhatian

dan tindakan pembetulan akan diambil untuk memastikan objektif asal

dapat dicapai.

Pengawalan ialah sistem yang memberi maklum balas tentang

kemajuan sesebuah projek. Ia akan melihat adakah projek berjalan

mengikut jadual dan menggunakan sumber seperti yang telah

ditetapkan. Selain dari itu, pengawalan juga menyediakan

perancangan dan pendekatan untuk membetulkan perbezaan yang

terdapat antara pencapaian sebenar dengan pencapaian yang

dirancangkan.

Antara aktiviti penting dalam pengawalan ialah menetapkan

piawai pencapaian supaya pembangun jelas akan kualiti pencapaian

yang diperlukan dan pengurusan pula boleh membuat perbandingan

antara pencapaian sebenar dengan piawai yang ditetapkan. Sistem

pemantauan dan laporan yang akan menerimanya, bila ia perlu

diterima dan dan apakah yang perlu dilakukan terhadapnya untuk

mengawal projek. Hasil perlu diukur dan dianalisis dan membuat

perbandingan antara pencapaian dengan piawai, matlamat dan

perancangan. Jika tindakan pembetulan diperlukan, pengurus


hendaklah mengarah serta memulakan tindakkan tersebut. Staf projek

perlu dihargai, diberi ganjaran dan diambil tindakan disiplin seperti

yang sepatutnya. Dan akhir sekali, semua piawai pencapaian, sistem

pengawalan dan pemantauan serta mekanisme ganjaran dan disiplin

hendaklah didokumenkan.

3.3.6. Teknik Anggaran Kos

Diketahui bahawa setelah aktiviti projek dikenal pasti, pengurus

projek perlu membuat anggaran usaha dan masa yang diperlukan

untuk melaksanakan aktiviti tersebut. Soalan-soalan yang perlu

dijawab ialah:-

• Berapa banyakkah usaha yang diperlukan untuk melaksanakan

setiap aktiviti?

• Berapa lamakah masa yang diperlukan untuk melaksanakan

setiap aktiviti?

• Berapakah jumlah kos untuk melaksanakan setiap aktiviti?

Anggaran kos dan penjadualan projek biasanya dibuat bersama.

Bagaimanapun, anggaran kos kadangkala diperlukan pada peringkat

awal sebelum penjadualan dibuat. Angggaran ini mungkin diperlukan

untuk menetapkan peruntukan kewangan projek atau untuk

menetapkan harga perisian berkenaan kepada klien. Apabila projek

telah dimulakan, anggaran hendaklah dikemas kini secara tetap. Jika

kos sebenar jauh lebih besar daripada anggaran, pengurus projek

mesti mengambil tindakan seperti memohon peruntukan lebih atau

mengubah tugas yang hendak dilaksanakan.

Ada tiga parameter yang terlibat dalam pengiraan jumlah kos

pembangunan projek, iaitu: Kos perkakasan dan perisian termasuk kos

senggaraan; Kos perjalanan dan latihan; Kos usaha iaitu upah yang

akan dibayar kepada pembangun.

Kos yang banyak mempengaruhi anggaran ialah kos usaha. Kos

perkakasan dan perisian serta kos perjalanan dan latihan mudah


dianggar dan agak rendah berbanding kos usaha. Kos usaha bukan

setakat gaji staf yang terlibat dalam pembangunan projek sahaja.

Penetapan kos usaha mesti mengambil kira kos operasi organisasi

terlibat. Kos-kos berikut adalah sebahagian daripada jumlah kos

usaha: Kos letrik, air, ruang pejabat; Kos staf sokongan seperti

akauntan, setiusaha, tukang bersih pejabat, dan lain-lain; Kos talian

rangkaian dan telekomunikasi; Kos kemudahan lain seperti

perpustakaan, pusat rekreasi dan yang sepertinya; Kos Kumpulan

Wang Simpanan Pekerja (KWSP), kemudahan pencen,insuran dan

lain-lain.

Biasanya kos sampingan yang disenaraikan di atas berjumlah

dua kali ganda gaji jurutera perisian. Ini bermakna jika gaji yang

dibayar oleh sebuah organisasi kepada seorang jurutera perisian ialah

50 000 setahun, jumlah kos organisasi tersebut ialah 150,000 setahun.

Untuk menetapkan harga perisian pada klien, asasnya ialah kos

pembangunan campur keuntungan. Bagaimanapun, sebenarnya ianya

tidaklah semudah itu kerana jika ada persaingan dengan organisasi

lain, klien akan memilih harga yang terbaik. Selain daripada

keuntungan, faktor luaran yang lain seperti dasar organisasi, faktor

ekonomi, politik, dan perniagaan perlu juga diambil kira.

Berikut ialah keterangan ringkas beberapa faktor yang

mempengaruhi kos perisian:-

1. Peluang Pasaran

Organisasi meletakkan harga rendah untuk dapat bersaing dalam

pasaran. Biar keuntungan sedikit, tetapi berpeluang untuk

mendapat projek lain kemudian.

2. Keraguan Anggaran Kos

Jika organisasi ragu terhadap anggaran kos yang dibuat, ia boleh

menambah kos dengan faktor kecemasan yang dapat

menampung ketidaktepatan anggaran kos.


3. Perihal Kontrak

Siapa yang menerima hak cipta ke atas perisian yang dibina juga

mempengaruhi kos. Harga boleh dikurangkan jika hak cipta tidak

diberikan kepada klien.

4. Keperluan Tak Mantap

Jika keperluan berkemungkinan besar akan berubah, organisasi

boleh mengurangkan kos untuk memenangi kontrak. Selepas

mendapat kontrak, harga yang tinggi akan dikenakan untuk

sebarang perubahan keperluan.

5. Status Kewangan

Organisasi yang ada masalah kewangan boleh mengurangkan kos

untuk memenangi kontrak. Keuntungan yang kecil adalah lebih

baik daripada terus gulung tikar.

Tiada cara mudah untuk membuat anggaran. Anggaran awal

mungkin terpaksa dibuat berdasarkan takrifan keperluan yang belum

mantap. Penggunaan teknologi baru dan pengalaman kumpulan

pembangunan yang tak dapat dikenal pasti semuanya akan

menyukarkan lagi tugas membuat anggaran. Tetapi tugas ini tetap

perlu dilakukan. Terdapat beberapa teknik yang boleh digunakan untuk

membantu membuat anggaran kos. Berikut ialah penerangan ringkas

beberapa teknik tersebut :-

1. Model Algoritma

Membangunkan model kos menggunakan algoritma tertentu dan

maklumat yang berkaitan seperti bilangan baris kod (BBK)

2. Pendapat Pakar

Beberapa orang pakar dalam bidang yang berkaitan dengan

projek akan dirujuk. Setiap daripada mereka akan membuat

anggaran. Anggaran ini akan dibandingkan dan dibincangkan.

Proses yang diulang sehingga satu anggaran yang dipersetujui

oleh semua pakar dihasilkan.


3. Anggaran Dengan Analogi

Anggaran dibuat dengan membuat analogi ke atas projek lepas

yang bersamaan dengan projek tersebut.

4. Hukum Parkingson

Hukum Parkingson menyatakan bahawa kerja akan memenuhi

semua ruang yang ada. Kos dianggarkan berdasarkan sumber

yang ada. Jika projek mesti disiapkan dalam masa 12 bulan oleh

lima orang staff, anggaran usaha yang diperlukan ialah 60 bulan-

pengaturcaraan.

5. Letak Harga Untuk Menang

Harga dianggarkan berdasarkan kemampuan kewangan klien dan

bukan berdasarkan kepada keperluan perisian.


SOALAN

1. Terdapat 3 fasa dalam pengurusan sesuatu projek. Nyatakan fasa-fasa tersebut.

2. Nyatakan 8 aktiviti utama yang dilakukan pada fasa perancangan.

3. Apakah yang anda faham mengenai ’Standard Operating Procedure’?

4. Senaraikan empat langkah dalam menyediakan ’Standard Operating Procedure’

5. Apakah aspek-aspek penting yang terdapat di dalam sesebuah panduan

pengguna?

6. Nyatakan 6 ciri-ciri pengerusi di dalam mesyuarat yang berkualiti?

7. Nyatakan 2 jenis mesyuarat?

8. Nyatakan 6 ciri-ciri notis mesyuarat?

9. Nyatakan 5 fungsi utama pengurusan projek perisian?

10. Nyatakan 5 faktor yang mempengaruhi kos perisian?

11. Nyatakan 5 teknik yang digunakan untuk membuat anggaran kos?

RUJUKAN :

1. Jamalludin Harun, Baharuddin Aris & Zaidatun Tasir, 2001, Pembangunan Perisian Multimedia, Venton Publishing, ISBN: 983-2031-31-1.

2. Proper Working Environment, http://www.niosh.com.my/ 3. Samsudin Wahab, Mengurus Majlis & Acara Rasmi, PTS Profesional Publishing

Sdn Bhd






PENGALAMAN PEMBELAJARAN LE2 SUPERVISE PROJECT


01.09 LEAD PROJECT ACTIVITIES

01.08 MONITOR PROJECT SCHEDULE

01.06 VERIFY JOB MODIFICATION

07.01 SUPERVISE WORK IN PROGRESS

07.05 COORDINATE WITH OTHER DEPARTMENT

07.06 PREPARE ACTIVITY REPORT




STUDENT SHOULD BE ABLE TO :- SUPERVISE PROJECT BY USING TOOLS, EQUIPMENT AND MATERIALS SUCH AS COMPUTER, PRODUCTIVITY SOFTWARE, WORK BREAKDOWN STRUCTURE (WBS), JOB SCORE, WORK DESCRIPTION, GANTT CHART AND PROGRESS REPORT SO THAT THE PROJECT CAN BE LEAD AND MONITORED.


1. PENYELIAAN PROJEK PEMBANGUNAN MULTIMEDIA

Sebagai langkah persediaan dalam melaksanakan aktiviti pembangunan

multimedia, penyeliaan yang teratur dan tersusun seharusnya disediakan dengan

satu format rekod langkah kerja yang sistematik dan di dokumenkan keseluruhan

langkah kerja yang dilakukan. Ini boleh membantu dalam memantau kerja-kerja

yang telah atau masih belum dilakukan. Jika sesuatu kerja dilakukan tanpa satu

sistem yang teratur, sukar untuk dipastikan sesuatu langkah kerja itu dilakukan

dengan baik atau tidak, ia juga boleh mengakibatkan sesuatu sistem pemantauan

itu manjadi lebih sukar dan menimbulkan permasalahan lain yang berkaitan.

1.1. Jenis Perancangan

i. Perancangan Strategi

• Objektif yang merangkumi untuk sesebuah organisasi

• Skop yang meluas

• Rancangan jangka panjang (cth : 5- 10 tahun)

• Disediakan oleh pihak atasan/pengurusan

ii. Perancangan Operasi.

• Menyediakan tindakan yang diperlukan untuk mencapai objektif

tertentu di dalam rancangan strategik

• Skop yang lebih kecil

• Rancangan jangka pendek

• Disediakan oleh pengurus peringkat pertengahan

1.2. Kepentingan perancangan

• Memberi arah dan tujuan sesebuah organisasi

• Menyelaraskan semua aktiviti dalam organisasi

• Mengurangkan masalah berterusan yang tidak dijangka

• Mengelakkan pembaziran kerja yang berulang


1.3. Langkah-langkah perancangan

i. Tentukan objektif projek

• Perlu dinyatakan dalam bentuk tulisan

• Boleh diukur

• Hendaklah spesifik dengan masa

• Mencabar dan boleh dicapai

ii. Pilih strategi asas untuk mencapai objektif

iii. Pecahkan projek kepada subunit atau langkah

iv. Tentukan piawai (performance standard) untuk setiap subunit

v. Tentukan jangkamasa yang diperlukan untuk setiap unit

vi. Tentukan turutan subunit dan masukkan maklumat ini di dalam jadual

keseluruhan projek.

vii. Kirakan kos setiap subunit di dalam belanjawan projek

viii. Kirakan keperluan kakitangan, termasuk bilangan, kedudukan, tugas

dan tanggungjawab

ix. Tentukan jenis-jenis latihan yang diperlukan

x. Bentuk polisi dan prosedur

1.4. Perancangan Dan Penjadualan

i. Saling bergantung antara satu sama lain

ii. Melibatkan perancangan sumber (resources) untuk keseluruhan

projek


iii. Menentukan aktiviti-aktiviti, jangka masa, penjadualan untuk tenaga

kerja dan sumber-sumber lain(bahan dan peralatan) yang diperlukan

untuk mencapai tarikh siap projek

1.5. Penjadualan

Penjadualan adalah penentuan aktiviti-aktiviti,jangka

masa,penjadualan untuk tenaga kerja dan sumber-sumber lain (bahan

peralatan) yang di perlukan untuk mencapai tarikh siap sesuatu projek.

1.6. Menyediakan Jadual Kerja.

Dalam menyediakan jadual kerja kita terlebih dahulu menyediakan

perancangan mengenai tugas-tugas yang perlu dan akan dilakukan. Pelan

pengurusan hendaklah di buat bagi memudahkan kerja penyediaan jadual

kerja.

1.6.1. Fungsi Dan Jenis Tugas

i. Mengetahui fungsi dan jenis tugas yang berkaitan dengan

seseorang individu.

ii. Mengetahui kemahiran yang ada pada setiap kakitangannya

1.6.2. Spesifikasi kerja

i. Merupakan satu penerangan tentang tugas dan

tanggungjawab yg diberikan kpd jawatan sedia ada.

� Kesemua yg mahu dilaksanakan dalam jawatan yg

diterangkan.

� Setiap kerja dipecahkan kpd tanggungjawab tugas dan

sebagainya.


ii. Jenis-jenis analisa kerja:

a) Analisa kerja yg lengkap

� Di mana semua kedudukan kerja diambil oleh

penerangan yg terperinci tentang tugas-tugas kerja yg

disediakan.

b) Analisa kerja yg kritikal

� Dimana konsentrasi kpd kerja utama dalam kedudukan yg

kritikal dgn mengetepikan kerja yg lain

c ) Analisa kerja yg bermasalah

� Dimana hanya kerja yg mempunyai masalah diambil

untuk analisa tanpa menghiraukan kerja lain.

1.6.3. Mengenalpasti Tempoh Dan Susunan Kerja

i. Sebagai seorang pengurus sesuatu projek, kita hendaklah

mengenalpasti susunan kerja bagi setiap projek yang hendak

dijalankan.

ii. Anggaran tempoh yang diperlukan

1.6.4. Membuat jadual Kerja

Dalam membuat jadual kerja pastikan pelan kerja telah pun di

buat. Ini dapat memudahkan kita memantau aktiviti-aktiviti kerja

yang akan berjalan.

1.6.5. Perbincangan jadual kerja

Bagi memastikan setiap perkembangan tugas mencapai matlamat

yang telah ditetapkan. Ini adalah penting untuk menentukan kejayaan

projek yang dijalankan


2. WORK BREAKDOWN STRUCTURE (WBS)

2.1. Ciri-ciri WBS yang baik

• Status dan penyudahan aktiviti mudah diukur

• Mempunyai peristiwa mula dan alamat yang tetap

• Tugasan-tugasan mudah diurus, boleh diukur dan tidak bergantung

kepada tugasan aktiviti lain

• Membentuk satu siri aktiviti yang berterusan dari mula hingga akhir

2.2. Perkara lain yang perlu dipertimbangkan

• Jadual pembekalan bahan

• aktiviti sub-kontraktor yang memberi kesan kepada aktiviti projek

• Keboleh sediaan peralatan

• Latihan dan kakitangan sedia ada

2.3. Langkah membuat WBS

Langkah 1 : Bahagikan projek kepada beberapa objektif utama

Langkah 2 : Agihkan setiap objektif yang mesti dilaksanakan untuk

menyempurnakan objektif tersebut

Langkah 3 : Untuk setiap aktiviti, bahagikan kpd beberapa sub-aktiviti kecil

Langkah 4 : Peringkat terendah sub-aktiviti di dalam hirarki merupakan pakej

kerja asas yang perlu dilaksanakan untuk menyempurnakan

projek


LANGKAH -LANGKAH MEMBENTUK WBS UNTUK PERANCANGAN

PERSIDANGAN

1. Bahagikan projek kepada objektif utama:-

i) Bentuk program

ii) Tentukan tarikh dan tempat persidangan

iii) Merekebentuk dan melaksanakan rancangan pemasaran

2. Bahagikan objektif utama kepada aktiviti-aktiviti

i) Bentuk program

a) Tentukn tarikh persidangan

b) Dapatkan penceramah

c) Sediakan Nota-nota untuk persidangan

ii) Tentukan lokasi dan tarikh persidangan

a) Tentukan tarikh persidangan

b) Pilih dan pastikan tempat persidangan

c) Tentukan dan sahkan penyusunan aturcara

iii) Mereka Bentuk dan melaksanakan rancangan pemasaran

a) Wujudkan dan cetak risalah persidangan

b) Dapatkan set label untuk mel terus

c) Hantar risalah persidangan

d) Terima dan maklumkan pendaftaran

3. Semak setiap aktiviti untuk kesesuaian dengan ciri-ciri aktiviti dan

bahagikan lagi yang mana perlu.

i) Sediakan nota-nota persidangan

a) Dapatkan bahan-bahan nota dari penceramah

b) Sediakan dan cetak buku-buku nota

persidangan


3. ANALISA RANGKAIAN PROJEK

• Penerangan membuat perancangan sesuatu projek

• Projek – sebarang kerja yang mengandungi sebarang aktiviti

• Aktiviti – sesuatu tugas yang memerlukan masa & sumber utk menyiapkan

aktiviti tersebut

• Perancangan sesuatu projek perlu mengambilkira semua aktiviti yang

terlibat seperti turutannya, tempoh masa setiap aktiviti & sumber yang

perlu pada setiap peringkat sehingga tamat projek tersebut

3.1. Dua teknik yang biasa digunakan

1. Critical Path Method

2. Project Evaluation and Review Technique

Konsep yg digunakan adalah sama, perbezaannya adalah dari segi masa

yang diperuntukan untuk setiap aktiviti.

3.2. Faedah

• Mudah difahami

• Turutan aktiviti dan kaitan antara satu sama lain

• Masa tamat setiap aktiviti

• Kelewatan sesuatu aktiviti tidak melibatkan kelewatan sesuatu projek

• aktiviti kritikal

• Tempoh masa keseluruhan projek

• Perancangan dan penjadualan sumber

• Pengawalan dan pengawasan aktiviti mudah dilaksanakan

3.3. Membina rangkaian

• Satu rangkaian hanya mempunyai satu peristiwa permulaan dan satu

peristiwa tamat


• Setiap aktiviti ditunjukkan oleh hanya satu anak panah sahaja

• Mana-mana 2 peristiwa hanya boleh dihubungkan dengan hanya 1 aktiviti

sahaja

• Mana-mana 2 aktiviti tidak boleh dihubungkan dengan titik mula dan

tamat yang sama

• Setiap peristiwa mempunyai nombor pengenalan sendiri

Nombor pengenalan – adalah untuk memastikan hubungkait aktiviti yang

betul dalam rajah rangkaian.

Menentukan aktiviti yang perlu siap dahulu sebelum aktiviti seterusnya

bermula dan aktiviti yang jalan serentak.

A) AKTIVITI BERTURUTAN

B) AKTIVITI SELARI

Rajah 3-3 (a) Aktiviti Selari

(C) AKTIVITI DUMMY

Berlaku apabila mana-mana 2 peristiwa (nodan) mesti dihubungkan oleh

hanya satu anak panah (aktiviti) sahaja

1 2 3 4 A B C

1

2

3 4

A B

C 5 D

E


Contoh :

Aktiviti B bergantung kepada aktiviti A

Aktiviti C bergantung kepada aktiviti A

Aktiviti D bergantung kepada aktiviti B dan C

RANGKAIAN SALAH

Rajah 3-3 (b) Aktiviti Dummy

1 2

3

4 A

B

C 5 D

RANGKAIAN BETUL

1 2 3 4 A B

C

D


Contoh 1:-

Lukiskan rajah rangkaian untuk aktiviti-aktiviti berikut:-

Aktiviti Bergantung kepada aktiviti

A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

-

-

A

A

C

D

B

G

E, F

H, I

J

Jadual 3-3 (a) Aktiviti projek


Kaedah Laluan Kritikal:-

Jangkamasa aktiviti projek:-

• Masa yg boleh ditentukan untuk setiap aktiviti dalam sesebuah rangkaian

adalah seperti berikut:

i. Masa paling awal untuk mula (PAM)

ii. Masa paling awal untuk siap (PAS)

iii. Masa paling lewat untuk mula (PLM)

iv. Masa paling lewat untuk siap (PLS

Aktiviti Bergantung kpd Tempoh (hari)

A

B

C

D

E

F

G

-

-

A

B

C

D

E dan F

3

2

4

3

2

1

3

Jadual 3-3 (b) Contoh Pengiraan

1

A

B

C

D

E

2

3

4

5

7

6 9 10 8

F

G H

I


Rajah 3-3 (c) Rangkaian

3.4. Apungan (slack time)

• Perbezaan diantara masa awal mula (PAM) dan masa paling lewat siap

(PLS).

• Tempohnya lebih besar daripada tempoh masa sebenar aktiviti tersebut.

• Jumlah apungan = PLM – PAM @ PLS – PAS

Aktiviti Bergantung

kpd

Tempoh

(hari) PAM PAS PLM PLS Apungan

A - 3 0 3 0 3 0

B - 2 0 2 3 5 3

C A 4 3 7 3 7 0

D B 3 2 5 5 8 3

E C 2 7 9 7 9 0

F D 1 5 6 8 9 3

G E dan F 3 9 12 9 12 0

Jadual 3-3 (c) Contoh Pengiraan

3.5. Laluan Kritikal

• Laluan yang mempunyai tempoh yang paling lama dari mula hingga akhir

projek

• aktiviti yang mempunyai nilai apungan sifar adalah aktiviti laluan kritikal

1

A

B

C

D

E 2

3

4

5

7 6 F G 3

2

3

4 2

3 3


3.6. CARTA GANTT

• Satu kaedah untuk menunjukkan turutan aktiviti projek yang akan

dilaksanakan mengikut masa yang telah dirancangkan.

• Digunakan untuk memantau proses projek samada mengikut

perancangan atau tidak.

• Carta berbentuk 2 dimensi :

o Garis tegak – senarai aktiviti

o Garis melintang – masa

AK

TIV

ITI

G

F

E

D

C

B

A

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

MASA (hari)

Rajah 3-3 (d) Contoh Carta Gantt


4. PENYELIAAN DAN KEMAHIRAN KOMUNIKASI

Penyeliaan dan kemahiran komunikasi adalah penting di dalam sesebuah

organisasi untuk mencapai visi dan misi yang telah ditetapkan. Justeru itu, Kertas

Penerangan ini bertujuan untuk menerangkan mengenai kepentingan komunikasi

dengan kakitangan dan jenis-jenis komunikasi. Dengan adanya komunikasi yang

berkesan ini dapatlah melahirkan kakitangan yang baik dan sekaligus disiplin juga

terjaga.

Sikap kakitangan mempengaruhi kualiti perkhidmatan syarikat. Pekerja

syarikat yang baik dapat menaikkan nama pejabat dan organisasi secara

menyeluruh.Sikap dan etika kakitangan itu bergantung pada faktor-faktor seperti:-

a. pengaruh keluarga

b. pengaruh rakan sepejabat

c. pengaruh pengalaman

Komunikasi : perkongsian maklumat yang melibatkan dua atau lebih penerima

dalam menyalurkan sesuatu informasi.

Maklumat yang dicernakan perlu di salurkan kepada semua pihak baik

dalaman atau luar. Perlaksanaan sewsuatu dasar atau polisi perlu dimaklumkan

melalui proses komunikasi ini. Keputusan pihak pengurusan mengenai sesuatu

perkara ad-hoc atau terancang yang dicetus perlu dikomunikasikan.

Setakat mana keberkesanan perlaksanaan sesuatu agenda atau program

bergantung kepada kecekapan kakitangan pengurusan panyampaian maklumat

kepada bahagian-bahagian lain yang memerlukan. Pihak pengurusan perlu mahir

memilih saluran komunikasi yang betul supaya proses komunikasi itu tidak gagal

sekerat jalan.

Komunikasi mempunyai empat (4) peranan utama dalam perlaksanaan

organisasi iaitu kawalan, motivasi, menyampaikan emosi dan sebagai penyampai

maklumat.

Fungsi kawalan merujuk pada tugas-tugas pengurusan mengawal aktiviti

organisasi umumnya atau pejabat khususnya. Sebagai pengurus yang berkesan


aktiviti kawalan perlu diberi perhatian kerana tanpa pengawalan yang baik sudah

tentu semua agihan tugas dan bidang kerja tidak akan di ikuti sepenuhnya oleh

pihak yang diamanahkan.

Fungsi motivasi pula bermaksud, individu yang diberikan tugas tertentu perlu

di beri pujian supaya mereka merasa tugas mereka amat penting kepada kejayaan

perlaksanaan aktiviti tersebut.

Fungsi emosi merujuk kepada suasana emosi yang dialami oleh setiap

jawatankuasa ketika mlaksanakan tugasan dengan berbagai cabaran demi

menghasilkan kerja yang berkualiti.

Fungsi komunikasi sebagai penyampai maklumat diketahui oleh semua

warga organisasi, terutamanya maklumat berkenaan status perlaksanaan aktiviti

yang hendak di laksanakan. Semua ahli jawatankuasa yang terlibat perlu

mengambil inisiatif supaya membantu antara satu sama lain.

4.1. Komunikasi Dengan Klien/ Pelanggan

Banyak model hubungan profesional –klien telah di kemukakan

selama ini. Soal hubungan profesional-klien sepatutnya dilihat dalam

konteks hubungan yang biasa berlaku dan bukannya dala kek-kes yang

khusus. Misalnya orang biasa akan berhubung dengan peguam dalam

urusan perjanjian jual beli rumah, membuat draf kantrak perniagaan,

tuntutan pampasan di mahkamahdan klien pergi berjumpa doktor untuk

mendapat rawatan bg penyakit yang dihidapi.

Isu pokok dalam hubungan profesional-klien ialah peruntukan

tanggungjawab dan authoriti dalam membuat keputusan, siapa yang

sepatutnya membuat keputusan.

4.2. Jenis-jenis komunikasi

Komunikasi boleh di kelaskan kepada 2 jenis iaitu:-

a. Komunikasi Dalaman

b. Komunikasi Luaran


4.2.1. Komunikasi Dalaman

Adalah satu jenis komunikasi yang penting kerana ia

memainkan peranan dalam memastikan kelicinan dan keberkesanan

aktiviti. Tujuan adalah untuk memberitahu, mengendalikan, mengarah

sesuatu, memberi motivasi dan merunding sesuatu perkara.

Pengurus hendaklah memastikan supaya aktiviti yang

dijalankan oleh sesuatu bahagian dapat dimaklumkan kepada semua

bahagian yang lain bagi mencapai matlamat keseluruhan organisasi.

Pihak pengurusan boleh menggunakan pelbagai saluran

komunikasi bagi mengekalkan perasaan terdorong di kalangan pekerja

bawahan. Tanpa motivasi yang baik, sukar bagi pekerja menjalankan

tugas dengan baik dan cemerlang.

Berfungsi juga sebagi mengelakkan nerlaku konflik antara

bahagian dengan bahagian. Sebarang perbincangan dan perundingan

hendaklah dia adakan ketika berlakunya salah faham antara individu

atau kumpulan tertentu.

Terdapat dua (2) kaedah dalam komunikasi dalaman iaitu:-

i. Penulisan

Penulisan adalah suatu kaedah komunikasi yang paling popular dalam

sesebuah pejabat. Contohnya berkenaan perlantikan seorang pekerja

baru, surat kenaikan pangkat dan pemakluman status jawatan tetap

atau pengesahan jawatan. Antara dokumen bertulis yang biasanya di

sediakan ialah seperti :

- Memorandum

Adalah suatu notis pemberitahuan yang dikeluarkan oleh pihak

atasan yang mengandungi maklumat atau arahan tertentu.


- Minit

Suatu bahan penulisan berkenaan perkara-perkara yang

sudah di bincangkan dalam mesyuarat tertentu.

- Laporan

Biasanya disediakan oleh jabatab atau individu tertentu bagi

menerangkan hasil sesuatu aktiviti yang dijalankan seperti

yang dirancang oleh pengurus.

- Notis

Suatu bahan bertulis yang bertujuan untuk perkembangan

syarikat, notis keselamatan dan maklumat kebajikan sosial

pekerja.

ii. Lisan

Komunikasi secara lisan dalam pejabat, biasanya berlaku melalui

aktiviti berikut:

- Perbualan

Kaedah biasa yang digunakan oleh pengurus kepada

kakitangan yang lain biasanya di lakukan secara bertentangan

wajah atau melalui telefon.

- Temuduga

Suatu proses pemilihan pekerja baru oleh sesebuah

organisasi. Ketika proses ini bahasa yang menjadi pilihan

adalah bahasa rasmi syarikat samaada bahasa malaysia atau

bahasa inggeris.

- Mesyuarat

Ketika mesyuarat semua agenda yang dirancang akan di

bincangkan. Perbincangan ini memerlukan perbincangan

semua peserta mesyuarat bagi memastikan sesuatu

mesyuarat itu berkesan.


- Telefon, intercom dan paging

Pihak yang menggunakan komunikasi jenis ini tidak dapat

melihat antara satu sama lain. Oleh itu penerima mesej hanya

mendengar suara penyampai atau mesej sahaja. Sebarang

tindakan susulan hanya boleh dibuat pada masa yang lain.

4.2.2. Komunikasi Luaran

Komunikasi pembekal sangat penting kerana ia boleh

mempengaruhi hubungan baik dengan pembekal barang-barang ke

atas syarikat. Bentuk kominikasi yang kerap di praktikkan dengan

pembekal ialah penggunaan telefon dan mesin faks. Telefon adalah

alat komunikasi yang cepat dan mudah.

4.3. Halangan terhadap komunikasi berkesan

i. Mencari alasan bagi mengambil kesempatan

ii. Pentafsiran yang salah

iii. Tidak memberi perhatian

iv. Gemar ponteng mesyuarat

5. MEMO

Memo merupakan singkatan perkataan ‘memorandum’ yang bermaksud

catatan atau peringatan. Memo juga merupakan sejenis surat. Ada sesetengah

individu atau pegawai yang membuat tanggapan nagative terhadap memo. Apabila

seseorang memerima memo, ia menggangap telah melakukan suatu kesalahan.

Hal ini merupakan satu tanggapan yang salah.

Sebenarnya memo juga berperanan seperti surat tetapi biasanya digunakan

dalam jabatannya sendiri. Misalnya jabatan hendak menyampaikan sesuatu

maklumat atau panggilan bolehlah disampaikan dengan menggunakan memo.

5.1. Bentuk memo

Dari segi kaedah penulisannya, tidak terikat dengan suatu bentuk

yang tertentu seperti surat rasmi. Memo boleh ditulis dalam bentuk borang


dan boleh juga dalam bentuk surat. Hal ini terpulanglah kepada jabatan

masing-masing. Pada umumnya, memo ini boleh dibahagikan kepada dua

bentuk iaitu bentuk borang dan bentuk terbuka.

i. Memo bentuk borang

Memo jenis ini, semua tajuk dan maklumat yang diperlukan telah dicatat

dalam borang. Penulis hanya perlu, sama ada mengisi atau menandakan

sahaja pada ruang yang telah disediakan. Di samping itu, disediakan juga

ruang kosong untuk catatan tambahan jika perlu. Contohnya:

Rajah 2-1 Memo Bentuk Borang

ii. Memo bentuk terbuka

Terdapat juga bentuk memo terbuka. Memo ini samalah seperti surat tetapi

ada antara jabatan yang telahmembuat reka bentuknya yang tersendiri bagi

tujuan memudahkan urusan. Contohnya:


Rajah 2-1 (B) Memo Bentuk Terbuka

5.2. Bahasa memo

Gaya bahasa yang digunakan untuk menulis memo berbeza dengan

gaya penulisan surat rasmi. Memo lebih banyak memberi tumpuan kepada

isi yang hendak di sampaikan. Oleh sebab itu, bahasa yang digunakan

seharusnya:-

• Ringkas, padat dan jelas

• Lembut dan berdiplomasi

• Tidak meninggalkan sikap negatif kepada pembaca

• Tidak menimbulkan prasangka

• Elakkan daripada membuat teguran berbentuk negatif


CONTOH BAHASA MEMO

Ulasan:

Bahasa yang digunakan agak keras dan kurang berdiplomasi. Dengan

menggunakan bahasa yang sedemikian, ia akan menyentuh perasaan pembaca

atau penerimanya. Memo tersebut boleh ditulis seperti berikut:

i. PENGGUNAAN AYAT PASIF

ii. PENGGUNAAN AYAT AKTIF


5.3. Kaedah penulisan

Memo hendaklah ditulis secara ringks iaitu dengan memulakan isi

penting dan diikuti dengan data sokongan. Bahagian akhir ialah pernyataan

tentang apa yang diharapkan oleh penulis. Kaedah ini dinamakan ’Segitiga

Terbalik’

Rajah 2-3 Kaedah Segitiga Terbalik

5.4. Langkah menulis memo

i. Merancang

• Tujuan penulisan memo tersebut

• Mengenal pasti siapakah sasaran

• Apa yang diharapkan

• Apakah reaksi pembaca apabila membaca memo tersebut

ii. Menulis

• Menepati tujuannya

• Gunakan bahasa yang ringkas, jelas dan lembut

• Satu isi satu perenggan

iii. Menyemak

• Maklumatnya adalah tepat dan betul

• Tidak menimbulkan sikap negatif pembaca

• Konstruktif


Rajah 2-4 Contoh Memo


SOALAN :

1. Nyatakan jenis-jenis analisa kerja.

2. Apakah ciri-ciri WBS?

3. Nyatakan dua (2) kaedah dalam komunikasi dalaman.

4. Apa yang anda faham mengenai memo?

5. Berikan empat (4) peranan utama komunikasi dalam perlaksanaan organisasi.

6. Apakah halangan untuk komunikasi berkesan?

7. Nyatakan langkah-langkah menulis memo. RUJUKAN :

1. Jamalludin Harun, Baharuddin Aris & Zaidatun Tasir, 2001, Pembangunan Perisian Multimedia, Venton Publishing, ISBN: 983-2031-31-1.

2. Samsudin Wahab, Mengurus Majlis & Acara Rasmi, PTS Profesional Publishing Sdn Bhd.

3. Mohd. Janib Bin Johari, Etika Profesional, Universiti Teknologi Malaysia

4. Ab. Aziz Yusof, Pengurusan Sumber Manusia : Konsep, Isu Dan Pelaksanaan, Pearson Prentice Hall, ISBN 983-3655-42-4

5. http://infolib.bernama.com/equip-bernama/images/nota_memo.pdf






PENGALAMAN PEMBELAJARAN LE3 SUPERVISE STAFF


07.02 Supervise Staff Discipline

07.03 Prepare Team Member Appraisal

07.04 Conduct Internal Training




STUDENT SHOULD BE ABLE TO :-

SUPERVISE STAFF BY USING TOOLS, EQUIPMENT AND MATERIALS SUCH AS RULES AND REGULATION, REPORT OF PERFORMANCE SKILL, COUNSELING TECHNIQUE AND OFFICE SOFTWARE SO THAT STAFF PERFORMANCE RECORD CAN BE TRACK, MAY PRODUCE STAFF APPRAISAL REPORT AND STAFF TRAINING BEEN IDENTIFIED.


1. PREPARE TEAM MEMBER APPRAISAL & CONDUCT INTERNAL TRAINING

1.1. Penyelia

Seseorang yang diberi kuasa dan tanggungjawab untuk merancang

dan mengawal sekumpulan kerja secara dekat

1.1.1. Siapakah penyelia?

i. Berpendidikan, berkemahiran dan cekap

ii. Memahami orang lain

iii. Menggalakkan kumpulan kerja dan bekerjasama

iv. Membantu dan melatih

v. Mengurus masa

vi. Mahir dalam kerja

1.1.2. Elemen asas penyeliaan

1. Membina dan mengekalkan kecekapan organisasi

• Merancang organisasi untuk mencapai objektif

• Memberi maklumat pada orang bawahan

• Memenuhi dan mengekalkan hubungan antara semua

pekerja

• Memastikan kesempurnaan kumpulan kerja dalam

organisasi

• Menggunakan kepakaran dengan berkesan menyelaras

semua aktiviti di dalam kumpulan untuk mencapai objektif

organisasi.

• Mencadangkan perubahan pada organisasi apabila perlu.

2. Membentuk dan mengekalkan kecekapan organisasi

• Memastikan prestasi kerja dapat dikekalkan

3. Mengawal kerja


• Mengawal semua supaya dalam keadaan yang baik seperti

urus masa, pekerja dan produk

1.1.3. Jenis-jenis kemahiran penyelia

i. Kemahiran Teknikal

Pengetahuan tentang kerja, proses, pemesinan dan masalah

ii. Kemahiran Pengurusan

Pengetahuan tentang pengurusan organisasi dan rangkaiannya,

sistem maklumat dan rekod kemampuan untuk merancang dan

mengawal kerja

iii. Kemahiran Perhubungan

Kemampuan untuk berkomunikasi antara pekerja, majikan dan

pelanggan

iv. Kemahiran Konsep

Kemampuan untuk memahami tentang idea, konsep dan

perancangan

1.2. Spesifikasi kerja

Spesifikasi kerja merupakan satu penerangan tentang tugas dan

tanggungjawab yang diberikan kpd jawatan sedia ada. Kesemua yang mahu

dilaksanakan dalam jawatan yg diterangkan. Setiap kerja dipecahkan

kepada tanggungjawab tugas dan sebagainya.

Jenis-jenis analisa kerja :

i. Analisa kerja yang lengkap

Dimana semua kedudukan kerja diambil oleh penerangan yang

terperinci tentang tugas-tugas kerja yang disediakan.

ii. Analisa kerja yang kritikal

Dimana konsentrasi kepada kerja utama dalam kedudukan yang

kritikal dengan mengetepikan kerja yang lain.

iii. Analisa kerja yang bermasalah


Di mana hanya kerja yang mempunyai masalah diambil untuk

analisa tanpa menghiraukan kerja lain.

1.3. Jadual kehadiran kakitangan

Jadual kehadiran kakitangan perlu ada bagi setiap bahagian. Ini

kerana ia dapat melihat serta mengetahui pergerakan setiap bahagian. Bagi

seorang penyelia (pembantu juruteknik), ia perlu mengawasi pergerakan

setiap kakitangan yang berada di bawah pengawasannya.

Dengan adanya jadual kehadiran ini, ia mempermudahkan lagi kerja-

kerja tuntutan elaun lebih masa di buat. Ia boleh dijadikan bukti.

1.4. Kaedah menilai kedatangan kakitangan

i. Buku kedatangan

ii. Alat perakam waktu.

1.5. Buku kedatangan

� Kaedah yg paling mudah

� Disediakan oleh pihak pengurusan / atasan

� Setiap muka surat mengandungi tarikh yg terletak di bahagian atas muka

surat

� Terdapat 3 bahagian / ruang disediakan iaitu 1 ruang utk tandatangan, 2

lagi utk masa sampai sampai dan meninggalkan pejabat / tempat kerja

Pekerja yang lewat hadir digariskan suatu garisan dengan dakwat

merah di bahagian bawah tandatangan pekerja yang lewat hadir

Tidak begitu berkesan kerana mudah berlakunya penyelewengan

dan disalahgunakan oleh pihak tertentu seperti rakan sekerja diminta

menandatangi kedatangan bagi pihak rakan yang lewat atau yang tidak hadir


1.6. Alat perakam waktu

� Lebih mudah dan berkesan

� Menggunakan kad perakam waktu keluar masuk

� Telah digunakan dengan meluas oleh banyak organisasi yg besar

1.7. Borang penilaian prestasi

� Borang penilaian prestasi. Ini perlu diisi oleh penyelia, ini adalah kerana

hanya penyelia sahaja yang biasa terhadap pekerja yang dibawah

seliaannya.

� Dengan adanya penyeliaan sebegini, ia dapat meningkatkan lagi

komitmen para pekerja.

� Ia mestilah dinilai dari segi disiplin diri, dimana ia dinilai dari segi

kehadiran, kekemasan dan penampilan diri, kerjasama dengan rakan

sekerja ataupun ketua serta ada sikap hormat terhadap ketua serta serta

rakan sekerja.

� Kualiti kerja, dimana ia dinilai dari segi kecekapan semasa bekerja,

menitikberatkan aspek keselamatan serta sikap rajin yang ditunjukkan.

� Aktiviti-aktiviti kebajikkan, samada terlibat dalam bidang sukan atau

permainan , aktiviti-aktiviti riadah

1.8. Penilaian kerja

Ciri dan sifat sesuatu produk / perkhidmatan yang dapat memenuhi

kehendak pelanggan

i. Tahap kecemerlangan

ii. Menepati kehendak

iii. Sesuai untuk digunakan

iv. Bebas dari kecacatan

v. Memuaskan pelanggan


1.9. Kualiti

Suatu keadaan yang cemerlang tetapi tidak terhad.

1.9.1. Ciri – ciri kualiti

i. Perkhidmatan

� Ketetapan

� Keselesaan

� Kesopanan

� Kecekapan

� Keberkesanan

� Kebolehpercayaan

� Kejujuran

� Kecepatan

ii. Produk

� Mudah diperolehi

� Tahan lama

� Bersih

� Mudah disimpan

� Selamat

� Boleh dikesan

� Mudah dikesan

1.10. Sistem kualiti

Struktur organisasi , prosedur-prosedur,proses-proses dan sumber-

sumber bagi melaksanakan”Pengurusan berkualiti”

i. Berorentasikan pelanggan.

ii. Bermatlamatkan penambahbaikkan yang berterusan

iii. Menarik penglibatan sepenuhnya semua orang dalam organisasi.


Kawalan Kualiti

Teknik – teknik operasi dan aktiviti yang digunakan untuk memenuhi

keperluan kualiti.

Penambahbaikan Kualiti

Tindakan – tindakan yang diambil untuk meningkatkan keberkesanan aktiviti

dan proses untuk memberi faedah tambahan kepada organisasi dan

pelanggan.

Kepastian Kualiti

Tindakan – tindakan yang tersusun dan terancang yang perlu dilaksanakan

bagi memberi keyakinan yang mencukupi bahawa produk / perkhidmatan

yang dihasilkan akan memenuhi keperluan kualiti yang dinyatakan.:-

• Prinsip penting adalah pencegahan bukan mengatasi masalah

selepas ianya berlaku.

• Fokus ke atas proses ( rujuk rajah 1-10)

Rajah 1-10 Fokus ke atas proses

PPEENNYYEELLIIDDIIKKKKAANN

PPEERRDDAAGGAANNGGAANN

RREEKKAABBEENNTTUUKK

LLAAIINN--LLAAIINN PPEENNEERRAANNGGAANN

PPEELLAANNGGGGAANN

PPEEMMEERRIIKKSSAAAANN

SSPPEESSIIFFIIKKAASSII

SSPPEESSIIFFIIKKAASSII KKAAWWAALLAANN

LLUUKKIISSAANN

PPEEMMBBUUAATTAANN

KKUUAALLIITTII YYGG MMEEMMUUAASSKKAANN PPEELLAANNGGGGAANN ((CCIIRRII--CCIIRRII KKUUAALLIITTII SSEEBBEENNAARR))

PPRROODDUUCCTTIIOONN TTEECCHHNNIIQQUUEE PPUURRCCHHAASSIINNGG

PPOOLLIISSII SSYYAARRIIKKAATT KKEEMMAAMMPPUUAANN TTEEKKNNIIKKAALL LLAAIINN--LLAAIINN


1.11. Kawalan proses

Proses memastikan matlamat / objektif organisasi / pengurusan tercapai

(rujuk rajah 1-11)

Rajah 1-11 Kawalan Proses

A = ACTION

LANGKAH-LANGKAH :

1. Nilaikan thp kawalan

2. Nilaikan samada peningkatan pada satu perkara kawalan akan

menyebabkan kesusahan pada perkara yang lain @ tidak

P = PLAN

LANGKAH-LANGKAH :

1. Objektif hendaklah nyata

2. Tentukan perkara yg hendak dikawal

3. Tentukan thp kawalan (sasaran)

4. Tentukan prosedur perlaksaan (piawaian operasi)

D = DO

LANGKAH-LANGKAH :

1. Mengendalikan latihan & pendidikan supaya mereka dpt mengikut

prosedur

2. Menjalankan operasi mengikut prosedur perlaksanaan

A P C D


C = CHECK

LANGKAH-LANGKAH :

1. Nilaikan tahap kawalan

2. Nilaikan samada peningkatan pada satu perkara kawalan akan

menyebabkan kesusahan pada perkara yg lain @ tidak

1.12. Bagaimana kawalan berfungsi (carta 2)

1. Tentukan masalah

2. Tentukan target

3. Rancangkan program

4. Cari fakta

5. Tentukan tindakan pembetulan

6. Ambil tindakan

7. Penilaian keputusan

8. Piawaikan tindakan

9. Semak kesan aktiviti

10. Sediakan ringkasan

1.13. Penyelesaian masalah

1.13.1. Masalah (problem)

Perbezaan antara matlamat dengan keadaan semasa


Rajah 1-13-1 Perbezaan antara matlamat dan keadaan

1.13.2. Prosedur penyelesaian masalah

i. Fahamkan masalah & kenalpasti temanya

ii. Pertubuhan & pelan tindakan

iii. Analisa situasi semasa

iv. Tetapkan matlamat

v. Analisa faktor

vi. Mengkaji dan melaksanakan plan pembaikan

vii. Pengesahan kesan pembaikan

viii. Penyeragaman & penetapan kawalan

1.13.3. 7 QC tools for problem solving (rujuk jadual 1-15)

i. Gambarajah Pareto (Pareto Diagram)

ii. Kertas Semakan (Check Sheet)

iii. Gambarajah Sebab & Akibat (Cause & Effect Diagram)

iv. Gambarajah Sebaran (Scatter Diagram)

v. Histogram (Histogram)

vi. Carta Kawalan (Control Chart)

vii. Graf (Graph)

MMAASSAALLAAHH ((PPRROOBBLLEEMM)) PPEERRBBEEZZAAAANN AANNTTAARRAA MMAATTLLAAMMAATT DDAANN KKEEAADDAAAANN

SSEEMMAASSAA

Menghapuskan perbezaan

Definasi masalah

Analisa masalah

Tindakan penyelesaian

PPrroosseess ppeennyyeelleess

aaiiaann mmaassaallaahh

Pemahaman masalah Tentukan

matlamat/sasaran Kenalpasti perbezaaan Drpd situasi sebenar

Periksa sebab-sebab

Rancang tindakan pembetulan Tindakan penyelesaian

PPeennyyeelleessaaiiaann mmaassaallaahh


KAEDAH TUJUAN

Gambarajah Paret o Menilai faktor-faktor yg menimbulkan masalah bg

mengurangkan masalah tersebut

Kertas Semakan Memudahkan pengumpulan data utk menghalang

kesilapan, kelalaian atau keciciran

Gambarajah Sebab &

Akibat

Digunakan utk mengesan sebab-sebab terjadinya

masalah

Gambarajah Sebaran Menentukan samada sebab-sebab atau kerosakan yg

dianggarkan betul atau palsu

Histogram Menunjukkan penyerakkan di dlm data utk mengesan

kehadirannya yg diluar spesifikasi

Carta Kawalan Mengawasi dan memastikan kesan-kesan

peningkatan

Graf Mengumpul maklumat serta memberi maklumat

penting dgn cepat

Jadual 1-13-3 7 QC tool for problem solving

1.13.4. Problem solving technique (rujuk carta 4)

� Brainstormin

� Cause & Effect Analysis

� Data Collection

Data Analysis

Decision by Consesus

� Presenting The Solution to Management

Cause & Effect Diagram

Check Sheet

� Implementing the Solution

GGrraapphh SSccaatttteerr DDiiaaggrraamm HHiissttooggrraamm CCoonnttrrooll CChhaarrtt PPeerreettoo DDiiaaggrraamm


1.14. Keperluan latihan

Kepentingan:-

• menerangkan kehendak industri dalam menentukan latihan teknikal

yang diperlukan oleh pekerjanya.

• memberi faedah bagi individu dan firma itu sendiri

• menambah pengetahuan dan kemahiran dan sikap pekerja

• mesti sejajar dengan produk yang berkaitan dengan firma

• meningkat keberkesanan individu

Mesti diadakan apabila:-

• Seseorang memasuki seseorang memasuki sesuatu organisasi

• Seseorang menerima satu tanggungjawag baru

• Pekerjaan seseorang perlu ditingkatkan

• Keadaan baru yang memerlukan perubahan

1.14.1. Faktor-faktor yang terlibat dalam membina p rogram latihan

i. Polisi dan organisasi

ii. Desakan operasi

iii. Keperluan pekerja

iv. Kehendak dan keperluan pelanggan

v. Tanggapan penyelia

vi. Konsep dan teori baru


1.14.2. Jenis – jenis latihan

LAT. DLM FIRMA Diberikan kepada pekerja baru

LAT. FORMAL Aktiviti yang dijalankan dimana sebahagian daripada

pelan latihan

LAT. TIDAK

FORMAL

Yang biasanya diberikan oleh penyelia

LAT. BERPUSAT Latihan formal yang diadakan di bawah bidang kuasa

latihan pekerja yang merangkumi semua bahagian di

dalam firma

LAT. TIDAK

BERPUSAT

Formal @ tidak formal latihan yg dibuat oleh penyelia di

dalam bahagian untuk pekerjanya di dalam bahgiannya

sendiri

LAT. TERANCANG Latihan secara formal dan program yang dijalankan

telah dirancang

LAT. TIDAK

TERANCANG

Latihan tidak formal dimana dijalankan dengan tidak

dirancang ataupun secara tidak sengaja

LAT. DI LUAR

FIRMA

Latihan yang memberikan pengetahuan dan

pendedahan kepakaran luar firma yang mana sesuai

untuk melatih penyelia untuk menjadi lebih efektif

berketrampilan

LAT. AWALAN Sebarang aktiviti yang diperlukan untuk menyediakan

pekerja baru bagi menjalankan kerja/tugas pertamanya

LAT. ORIENTASI Latihan utk memberikan penerangan mengenai firma

kepada pekerja baru, selalunya latihan yang sama

untuk semua pekerja

LAT. SEMULA Latihan yang dijalankan semula bagi memantapkan dan

untuk mengelakkan kekerapan kesilapan oleh pekerja

LAT. KENAIKAN

PANGKAT

Apabila pekerja telah bersedia untuk dinaikkan pangkat

di mana dia perlukan latihan kemahiran @ pengetahuan

untuk menjalankan kerja baru

LAT. BERTERUSAN Latihan untuk mengekalkan tahap prestasi pekerja


1.14.3. Jenis – jenis program latihan

• Program Oreantasi (Orientation Program)

• Latihan Semasa Kerja (On The Job Training)

• Program Latihan Dalaman (In House Training Program)

• Program Latihan Luaran (Out House Training Program)

• Latihan Asing (Foreign Training)

Rajah 1-14-3 Model membina/menjalankan latihan

Pengetahuan Tajuk

Kenalpasti Keperluan Perlaksanaan

Pelan Objektif Latihan

Pilih Kaedah Latihan

Latihan Susulan

Menafsir / Menilai Latihan

Tugas Seterusnya

Berjaya

Tidak


1.14.4. Kelebihan latihan

• Piawaian

• Mengurangkan kesilapan dalam pekerjaan

• Kepakaran dalam menjalankan tugas

• Meningkatkan produktiviti

• Pertukaran pendapat dan maklumat

1.14.5. Perancangan utk melaksanakan latihan

i. Memerlukan persediaan yang menyeluruh

ii. Pembentukan perlaksanaan sistem latihan ditunjukkan dalam

rajah berikut :

Rajah 1-14-5 PPeerr iinnggkkaatt ppeemmbbeennttuukkaann ssiisstteemm llaatt iihhaann

Sesuaikan keperluan latihan

Ubah objektif2 latihan Pilih, bina sessi panduan yg sebenar

Sediakan jadual latihan Taklimat kpd peserta

Sediakan bhn2 peralatan latihan

Perlaksanaan / menjalankan &

menafsirkan latihan

Stage 2 Stage 3

Stage 4

Stage 1

Stage 6

Stage 7

Stage 5


1.15. Penilaian prestasi/laporan nilaian prestasi t ahunan (lnpt)

1.15.1. Penilaian Prestasi

• Penilaian Prestasi bermaksud satu penilaian prestasi yang

dijalankan oleh pihak majikan keatas setiap pekerja bagi menilai

mutu kerja yang telah di jalankan.

• Penilaian prestasi ini adalah bertujuan untuk mengukur sejauh

mana keberkesanan setiap pekerja menjalankan kerja yang telah

dipertanggungjawabkan.

• Ia juga merupakan satu panduan kepada majikan dalam sebarang

urusan yang berkaitan dengan kenaikan pangkat dan gaji

seseorang pekerja.

1.15.2. Kepentingan Penilaian Prestasi Kepada Peker ja

• Mempertingkatkan prestasi dan motivasi pegawai.

• Mengenalpasti potensi pegawai.

• Kemajuan kerjaya seperti kenaikan pangkat, latihan, penempatan

dan pembangunan pegawai.

• Anugerah perkhidmatan cemerlang/bintang kebesaran/surat

penghargaan.

• Penentuan pergerakan gaji.

1.15.3. Perkara-Perkara yang Dinilai dalam Penilaia n Prestasi

• Penghasilan Kerja

• Pengetahuan dan Kemahiran

• Kualiti Peribadi

• Jalinan Hubungan dan Kerjasama

• Kegiatan dan Sumbangan


1.15.4. Siapa yang sepatutnya membuat penilaian?

• Penilaian Oleh Pihak Atasan Yang Terdekat

• Penilaian Oleh Pekerja Setaraf

• Penilaian Diri Sendiri

• Penilaian Oleh Pekerja Di bawah Kuasanya

• Pendekatan Komprehensif Penilaian 360 Darjah

1.15.5. Kaedah-kaedah penilaian prestasi pekerja

A Bentuk Karangan

Kaedah yang senang sekali untuk membuat penilaian adalah

menerusi karangan yang menggambarkan

keupayaan,kelemahan,pencapaian lalu dan potensi seseorang

pekerja serta mengemukakan cadangan-cadangan yang boleh

mempertingkatkan mutu pencapaian pekerja tersebut. Penulisan

karangan tidak memerlukan sebarang bentuk yang kompleks

atau latihan yang lanjut untuk menyempurnakannya. Namun

hasil tulisan itu akan mencerminkan keupayaan si penulisnya.

Sesuatu penilaian yang baik atau buruk adalah ditentukan oleh

kemahiran menulis prestasi/pencapaian sebenar seorang pekerja

B Kejadian Genting

Critical incident method ialah cara penilaian dimana pengurus

akan mengambil kira setiap kelakukan positif dan negatif pekerja

mengikut jangka masa tertentu.Dalam penilaian ini majikan dan

pekerja akan berbincang mengenai kecermerlangan dan

kelemahan setiap perkerjaan yang dijalankan.

Kebaikan cara penilaian sebegini ialah penyelia dapat menilai

kelemahan dan kecemerlangan pretasi setiap pekerja dan

seterusnya mengenalpasti cara penyelesaiannya.Dengan ini


penyelia dapat menilai pekerja secara keseluruhan kerana

penilaian akan dibuat secara adil setelah kelemahan setiap telah

pun diperbaiki.

Method ini memerlukan pengurus memberikan maklum balas

diatas setiap peristiwa yang berlaku pada setiap

pekerjanya.Sebagai contoh pengurus hendaklah memberi pujian

kepada pekerja yang telah melaksanakan pekerjaaan dengan

baik dan cemerlang dan maklumat tersebut hendaklah di

sertakan dan di simpan di dalam fail peribadi pekerja.Sekiranya

prestasi pekerja adalah tidak memuaskan pengurus hendakalah

menunjukkan cara yang sepatutnya untuk pekerja tersebut

memperbaiki mutu kerjanya.

C Skala Penilaian Grafik

Penggunaan skala penilaian grafik ini merupakan kaedah yang

paling tua dan popular.Mengikut kaedah ini, satu set faktor-faktor

penilaian kerja seperti kuantiti dan kualiti kerja,pengetahuan,

kerjasama, kesetiaan, kedatangan, kejujuran dan inisiatif

disenaraikan.Penilai akan menilai mengikiut senarai ini dengan

skala yang semakin meningkat (incremental scale).Skala ini

memperuntukkan 5 markah bagi setiap faktor. Sebagai contoh,

bagi faktor seperti pengetahuan kerja, penilai akan menilai dari 1

sehingga 5.

D Skala Penilaian Berasaskan Gelagat(Bars)

Kaedah ini merupakan kombinasi antara kaedah kejadian genting

(critical incident) dan Skala penilaian grafik. Penilai akan menilai

para pekerja berdasarkan item-item yang bersambungan, tetapi

markah yang diberi adalah terhadap sikap pekerja dalam suatu

kerja yang sebenarnya dijalankan dan buakan cirri-cirinya.


BARS menentukan gelagat kerja yang pasti, boleh diperhatikan

dan boleh diukur. Contoh gelagat dan dimensi prestasi kerja

boleh didapati dengan meminta pekerja menerangkan gelagat

yang berkesan dan juga yang tidak berkesan dalam setiap

dimensi prestasi kerja. Kemudian, semua gelagat kerja ini akan

diterjemahkan kepada satu set dimensi prestasi kerja dan setiap

dimensi mengandungi peringkat prestasi yang berbeza.

Keputusan daripada proses ini dapat menerangkan gelagat asas

pekerja seperti menjangka (anticipates), merancang, melaksana,

menyelesaikan masalah yang timbul dengan serta merta,

menjalankan perintah dan mengendalikan keadaan kecemasan.

Jika anda seorang pegawai penilai, anda hendaklah:-

Sebelum Membuat Penilaian, Pastikan:

• Borang yang betul mengikut kategori pegawai.

• Pegawai Yang Dinilai (PYD) mempunyai Sasaran Kerja

Tahunan (SKT) yang telah dipersetujui bersama.

• Anda telah menyelia PYD sekurang-kurangnya enam

bulan

• Anda mengenali dan mengetahui tugas PYD

• Anda telah memberi bimbingan secukupnya kepada PYD

• Penilaian disiapkan mengikut tempoh yang ditetapkan

Semasa Membuat Penilaian, Pastikan:

• Berfikiran tenang, terbuka dan objektif

• Menilai berasaskan kriteria yang ditetapkan dalam borang

LNPT sahaja.

• Menilai berasaskan kriteria yang ditetapkan dalam borang

LNPT sahaja

• Memperuntukan masa yang secukupnyauntuk membuat

penilaian

• Tidak membuat penilaian dalam keadaan tergesa-gesa

• Tidak mengamalkan pilih kasih


• Tiada unsur prasangka dan prejudis

• Tiada unsur membalas dendam

Peringatan

• PEGAWAI Penilai Pertama (PPP) hendaklah memberitahu

pretasi PYD, khususnya mengenai kekuatan dan

kelemahannya serta menasihati PYD bagaimana

meningkatkan prestasinya

• Pegawai Penilai Kedua (PPK) tidak boleh sama sekali

meminda markah yang diberi oleh PPP

• Tiada siapa pun boleh mengarah PPP atau PPK untuk

menetapkan pemberian markah ke atas PYD

• Hanya Panel Penyelaras Penilaian Prestasi dan

Pergerakan Gaji (PPG) yang di benarkan membuat

pengubahsuaian markah penilaian pretai PYD

• Borang LNPT yang telah lengkap hendaklah dikemukakan

kepada Urusetia mengikut tempoh yang dikehendaki

Pemarkahan Penilaian Prestasi

Anda hendaklah sentiasa berhati-hati semasa memberi markah

prestasi

A. Bagaimana menilai ’KEGIATAN DAN SUMBANGAN’ PYD?

Pastikan hanya penglibatan dan sumbangan PYD diluar

tugas rasmi jawatannya sahaja seperti aktiviti sosial, sukan

dan sukarela yang diambilkira.

PERINGKAT

PENGLIBATAN SKALA

KURANG AKTIF AKTIF

Negeri dan ke bawah 1, 2, 3, 4 5, 6, 7, 8

Negara/ Antarabangsa 4, 5, 6, 7 8, 9, 10


B. Bagaimana menilai ’PENGHASILAN KERJA’ PYD?

Anda hendaklah membandingkan SKT PYD yang telah ditetapkan

dengan hasil kerja yang telah dicapai dalam tahun yang dinilai.

SKALA ASPEK PENGHASILAN KERJA

10 Hasil kerja sentiasa menemui tahap maksimum yang telah

ditentukan

9 Hasil kerja kerapkali menemui tahap maksimum yang telah

ditetapkan

8 Hasil kerja kadangkala menemui tahap maksimum yang telah

ditentukan

7 Hasil kerja sentia sa melebihi tahap minimum yang telah

ditentukan

6 Hasil kerja kadangkala melebihi tahap minimum yang telah

ditentukan

5 Hasil kerja sentiasa menemui tahap minimum yang telah

ditentukan

4 Hasil kerja kerapkali menemui tahap minimum yang telah

ditentukan


C. Bagaimana menilai ’PENGETAHUAN DAN KEMAHIRAN’

PYD? (Anda hendaklah menilai tahap pemahaman dan kebolehan

serta pengalaman PYD dalam melaksanakan tugas rasminya

SKALA ASPEK PENGETAHUAN DAN KEMAHIRAN

10 & 9

Mempunyai pengetahuan dan kemahiran yang sangat luas dan

mendalam dlam bidang bidang tugasnya, diakui kepakarannya

serta sentiasa menjai sumber rujukan dalam dan luar organisasi

8 & 7

mempunyai pengetahuan dan kemahiran yang luas dalam bidang

tugasnya serta kerapkali menjadi sumber rujukan dalam

organisasi.

6 & 5 Mempunyai pengetahuan dan kemahiran yang mencukupi untuk

menjalankan tugas dalam organisasinya

4 & 3

Mempunyai pengetahuan dan kemahiran yang agak kurang

dalam bidang tugasnya dan perlu diberi bimbingan oleh pegawai

atasannya

2 & 1 Tidak mempunyai pengetahuan dan kemahiran asas dalam

bidang tugasnya dan memerlukan tunjuk ajar


D. Bagaimana menilai ’KUALITI PERIBADI’ PYD?

Anda hendaklah membuat pengamatan ke atas tingkah laku PYD

semasa menjalankan kerjanya dan mendapat maklum balas

daripada pihak yang ada hubung kait dengan proses kerjanya

SKALA ASPEK KUALITI PERIBADI

10 & 9

Sentiasa menghayati nialai peribadi yang murni dan terpuji .

Sentiasa jujur, amanah, tertib dan bersopan, setia, tegas, adil

dan saksama serta bertimbang rasa.

8 & 7 Menghayati nilai peribadi yang sangat baik , jujur, amanah, tertib,

bersopan, setia, tegas, adil dan saksama serta bertimbang rasa

6 & 5

Menghayati nilai peribadi yang baik , jujur, amanah, tertib,

bersopan, setia, tegas, adil dan saksama serta kurang

bertimbang rasa

4 & 3 Kurang jujur , amanah, tertib, bersopan, setia, tegas, adil dan

saksama serta kurang bertimbang rasa

2 & 1 Tidak jujur , amanah, tertib, bersopan, setia, tegas, adil dan

saksama serta tidak bertimbang rasa


E. Bagaimana menilai ’JALINAN HUBUNGAN DAN

KERJASAMA’ PYD? Anda hendaklah menilai keupayaan PYD

dalam mewujudkan suasana hubungan kerjasama yang baik

dengan anggota di dalam dan di luar organisasi

SKALA ASPEK HUBUNGAN DAN KERJASAMA

10 & 9

Hubungan /kerjasama yang diwujudkan amat akrab , mesra, luas

serta memberi faedah maksimum kepada organisasi dan

perkhidmatan awam

8 & 7

Hubungan /kerjasama yang diwujudkan sangat akrab , mesra,

luas serta memberi faedah yang besar kepada organisasi dan

perkhidmatan awam

6 & 5 Hubungan /kerjasama yang diwujudkan akrab , kurang mesra,

terbatas serta kurang memberi faedah kepada organisasi.

4 & 3

Hubungan /kerjasama yang diwujudkan kurang akrab, kurang

mesra, terbatas serta kurang memberi faedah kepada

organisasi.

2 & 1 Hubungan /kerjasama yang diwujudkan tidak mesra dan tidak

memberi faedah kepada organisasi.


SOALAN

1. Apakah definisi bagi Penyelia?

2. Berikan empat(4) langkah dalam proses kawalan?

3. Apakah faktor-faktor yang terlibat dalam membina program latihan?

4. Nyatakan lima (5) jenis-jenis progtam latihan.

5. Apakah perkara yang dinilai dalam penilaian prestasi?

RUJUKAN

1. Ab. Aziz Yusof, Pengurusan Sumber Manusia : Konsep, Isu Dan Pelaksanaan, Pearson Prentice Hall, ISBN 983-3655-42-4

2. Mohd. Janib Bin Johari, Etika Profesional, Universiti Teknologi Malaysia

kertas kerja modul 4 f05-03-04 production organization pengalaman pembelajaran le1 prepare project...

Documents