kanyarath | today is the best · web viewน กเร ยนสามารถระบ...
TRANSCRIPT
![Page 1: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/1.jpg)
ชดกจกรรมท 2 หนวยท 2 สารสทใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง
ชนมธยมศกษาปท 5รายวชา ชววทยา กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เวลา
3 ชวโมง
สมาชกกลม1……..................................................เลขท........ 2................................................................เลขท..........
239
![Page 2: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/2.jpg)
3..........................................................เลขท.........4................................................................เลขท..........5..........................................................เลขท.........6................................................................เลขท..........
1. ใหนกเรยนทกคนศกษาผลการเรยนรทคาดหวงและจดประสงค การเรยนร
2. ใหนกเรยนศกษาวสด อปกรณและขนตอนการทำากจกรรมเรองการดดซบพลงงานแสงของสารสชนดตางๆ และทำาการทดลองเฉพาะขอ 7 – 8 ของกจกรรม ซงครไดจดชดอปกรณการทดลองเตรยมไวลวงหนาแลว จากนนบนทกผลและตอบคำาถามหลงการทำากจกรรม
3. ใหสมาชกกลมทกคนศกษาเนอหาเรองสารสทใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสงและทำาการอภปรายสรปขอมลรวมกน
4. ใหสมาชกกลมทกคนชวยกนตอบคำาถามเพอสงเสรมทกษะการคดวเคราะหเรองสารสทใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง
5. ใหนกเรยนทกคนทำาแบบฝกหดระหวางเรยนโดยใชเวลาประมาณ 20 นาท (หวหนากลมเปนผจบเวลา) เมอทำาเสรจแลวใหหวหนากลมเกบรวบรวมสงครผสอน หลงจากนนนกเรยน
240
![Page 3: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/3.jpg)
สามารถดแนวการตอบไดจากทายชดกจกรรม
6. ในขนตอนสดทายของการเรยนโดยใชชดกจกรรม ใหนกเรยนเรมทำาแบบทดสอบพรอมกน โดยครจะเปนผกำาหนดเวลาเรมตนและใหนกเรยนทำาแบบทดสอบโดยใชเวลา 20 นาท เมอทำาแบบทดสอบ เสรจแลวใหสมาชกภายในกลมเปลยนกนตรวจจากเฉลยทอยทายชดกจกรรม จากนนเลขานการกลมบนทกคะแนนทไดรายบคคล นำาสงครผสอน
7. เมอนกเรยนสงสยในขนตอนใดขนตอนหนงในชดกจกรรมหรอเนอหาสาระตางๆ นกเรยนสามารถซกถามเพอนหรอครผสอนทคอยใหคำาปรกษาในขณะทนกเรยนศกษาเนอหาจากชดกจกรรม
ขนตอนการใชชดกจกรรมเพอสงเสรมทกษะการคดวเคราะห
ศกษาผลการเรยนรทคาดหวงและจดประสงคการเรยนร↓
ทำาการทดลอง↓
241
![Page 4: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/4.jpg)
ศกษาเนอหา↓
อภปรายและสรปเนอหา↓
ตอบคำาถามเพอสงเสรมทกษะการคดวเคราะห↓
ทำาแบบฝกหดเปนรายบคคล↓
ทำาแบบทดสอบเปนรายบคคล
ผลการเรยนรทคาดหวง สำารวจตรวจสอบ อภปราย อธบายและสามารถคดวเคราะหเกยวกบ สารสทใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง
242
![Page 5: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/5.jpg)
จดประสงคการเรยนร
ดานความร นกเรยนสามารถอธบายเกยวกบสารสทใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสงได
ดานทกษะ1. นกเรยนมความสามารถในการจำาแนกแยกแยะหนาทของสารสแตละชนดในกระบวนการ สงเคราะหดวยแสง2. นกเรยนมความสามารถในการเปรยบเทยบขอแตกตางของสารสแตละชนดใน กระบวนการสงเคราะหดวยแสง3. นกเรยนสามารถบอกความสมพนธของสารสแตละชนดในกระบวนการสงเคราะห ดวยแสง4. นกเรยนมความสามารถในการใหเหตผลไดวาสารสแตละชนดมสวนชวยใหเกด กระบวนการสงเคราะหดวยแสงไดอยางไร
ดานคณธรรมจรยธรรม1. นกเรยนมความรบผดชอบในการทำางาน2. นกเรยนมความซอสตยและตรงตอเวลา3. นกเรยนมความกระตอรอรนในการใฝรใฝเรยน
กจกรรมเรองการดดซบพลงงานแสงของสารสชนดตางๆ
243
พรอมแลวไปศกษาเนอหากนเลยนะคะ
![Page 6: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/6.jpg)
จดประสงคการเรยนร นกเรยนสามารถระบสารสและบอกหนาทของสารสชนดตางๆทพบในสงมชวตทสรางอาหารเองได
วสดอปกรณ1. กลองกระดาษทขางในทาสดำา 6. เอทานอล 95 %2. ใบไม 7. เฮกเซน3. โกรงบดยา 8. กระดาษกรอง4. ขวดรปชมพ 9. ปรซม5. หลอดทดลอง 10.ไฟฉายชนดหลอดฮาโลเจน
วธทำา1. ประกอบกลองกระดาษทขางในทาดวยสดำา2. สกดสารสในใบไม โดยนำาใบไมชนดหนงลางนำาใหสะอาด ตดเปน
ชนเลกๆ3. ชงนำาหนกใบไมทตดไวแลวประมาณ 20 กรม นำาไปโขลกให
ละเอยดในโกรงบดยาแลวนำาไปใสในขวดรปชมพ4. เตมเอทานอล 95% ลงไป 50 cm3 และเฮกเซน ลงไปอก 35
cm3 ปดฝาแลวทงไว ประมาณ 15 นาท เขยาขวดเปนครงคราว5. กรองสารละลายทสกดไดดวยกระดาษกรองใสในขวดรปชมพ ตง
ทงไวจะเหนสารละลายแยกชนออกเปน 2 ชน แลวรนสารละลายแตชนเกบใสขวดหรอหลอดทดลองเพอใชทดลองตอไป
6. จดชดอปกรณ นำาปรซม 2 อนมาวางในกลองทประกอบเสรจเรยบรอยแลววางใหซอนเหลอมมมกน ดงรปท 2.1
244
![Page 7: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/7.jpg)
รปท 2.1 เครองมอวดความสามารถในการดดซบพลงงานแสงของสารส
ทมา : พมพนธ เดชะคปตและคณะ (2548 : 86)7. นำาไฟฉายชนดหลอดฮาโลเจน หรอใชโคมไฟทใชหลอดเปรยบ
เทยบส (daylight blue lamp) ขนาด 60 วตต เพอใชเปนแหลงกำาเนดแสง วางไวดานหนากลองทเจาะเปนชองเลกๆตามยาว เปดไฟแลวใชตามองดจากรทเจาะไวอกดานหนงของกลอง ใชมอขยบปรซมจนสามารถมองเหนแถบสสเปกตรมสตางๆ ครบทง 7 ส
8. นำาหลอดทดลองขนาดกลางใสสารละลายทสกดไดแตละชนประมาณ 1 ใน 4 ของหลอดวางตรงดานหนาของแหลงกำาเนดแสงแลวมองดแถบสของสเปกตรมเปรยบเทยบกบการมองครงแรกจะสงเกตเหนแถบสบางแถบหายไป หรอความกวางของแถบสแคบลง แถบสใดทหายไปหรอแคบลงแสดงวาสารสดดซบพลงงานแสงสนนไว และสามารถเปรยบเทยบความยาวคลนของแถบสนนไดจากกราฟแสดงอตราการสงเคราะหดวยแสงและดดซบพลงงานแสงของคลอโรฟลลของพชในชวงความยาวคลนตางๆ
245
![Page 8: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/8.jpg)
หมายเหต ใหนกเรยนปฏบตกจกรรมเฉพาะขอ 7 – 8 ซงครไดจดชดอปกรณการทดลองไวลวงหนา ดงรปท 2.1
คำาถามกอนกจกรรม1. จดประสงคของการทำากจกรรมคออะไร……………………………….………………………….……………………………………………………………………………………………………….2. นกเรยนคดวา เราจะพบสารสชนดใดมากทสดในพช……………………………………………..……………………………………………………………………………………………………….3. ปจจยใดทมอทธพลตอการสงเคราะหดวยแสง………………………………...………………….4. นกเรยนคดวาแบคทเรยทสงเคราะหดวยแสงไดมสารสอะไร………………………...………......……………………………………………………………………………………………………….5. นกเรยนคดวาในพชสเขยวทวไป จะพบสารสประเภทใดบาง………………………..…………...บนทกผลการทำากจกรรม……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….
246
![Page 9: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/9.jpg)
……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….คำาถามหลงการทำากจกรรม
1. เพราะเหตใดจงตองสกดสารสออกมากอนทจะนำาไปผานแสง………………..…………………..……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….2. ใบไมแตละชนดมสารสเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร…………………….………………….………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….3. ถาใบไมมสารสทเปนองคประกอบตางกนจะมความสามารถในการดดซบพลงงานแสงไดเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร……………………………………………………………………………..........……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….
สารส(pigment)ทใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง
กลมของสารสทประกอบขน
247
![Page 10: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/10.jpg)
เปนระบบแสง
ภายในคลอโรพลาสตของพชชนสงพบวาคลอโรฟลลจะมการจดเรยงตวอยางเปนระเบยบ เปนกลมสารสบนแผนไทลาคอยดเรยกวาหนวยสงเคราะหแสง (photosynthetic unit) แตละหนวยประกอบดวยโมเลกลของคลอโรฟลลประมาณ 200 – 400 โมเลกล ไดแกคลอโรฟลล a คลอโรฟลล b นอกจากนนยงมสารสพวกแคโรทนอยดประกอบอยดวย ในหนวยสงเคราะหแสงหนวยหนงๆจะมตำาแหนงเกดปฏกรยาประมาณ 1 – 2 ตำาแหนง ณ ตำาแหนงนเชอวาจะมคลอโรฟลล a เพยงโมเลกลเดยวเทานนททำาหนาทดดซบพลงงานแสงและปลอยอเลกตรอนทถกกระตนใหแกตวรบอเลกตรอนตวแรกได โมเลกลของคลอโรฟลล a ดงกลาวนเรยกวาศนยเกดปฏกรยา (reaction center) สวนโมเลกลอนๆจะทำาหนาทรบและสงผานพลงงานแสงจากโมเลกลหนงไปยงโมเลกลตอ ไๆป จนกระทงถงศนยเกดปฏกรยาเรยกวาแอนเทนนา (antenna) การทำางานรวมกนของโมเลกลหลายโมเลกลทงแอนเทนนา ศนยเกดปฏกรยาและตวรบอเลกตรอนตวแรกเรยกวา ระบบแสง ใหนกเรยนศกษาการทำางานของระบบแสงในคลอโรพลาสต จากรปท 2.2
248
![Page 11: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/11.jpg)
รปท 2.2 แสดงการทำางานของระบบแสงในคลอโรพลาสต ทมา : www.psuwit.psu.ac.th
วนทสบคน 13 / 08 / 2551
ศนยเกดปฏกรยา
เมอสารสดดซบพลงงานแสง พลงงานจะถกถายโอนไปตามโมเลกลของสารสเหลานนจนกระทงถงคลอโรฟลล เอ ทอยในตำาแหนงศนยเกดปฏกรยา (reaction center) ซงนบเปนจดแรกของการเกดปฏกรยาการสงเคราะหดวยแสง พลงงานทไดรบทศนยเกดปฏกรยาของระบบแสงทงสองระบบจะทำาใหอเลกตรอนของคลอโรฟลลมพลงงานมากขนจนหลดออกจากโมเลกลของคลอโรฟลล อเลกตรอนทหลดออกมานจะมศกยภาพในการรดวซสง มนจะเคลอนไปยงโมเลกลทมศกยรดกชนตำากวาตามระบบการขนสงอเลกตรอน
สเปคตรมของคลนแมเหลกไฟฟา
แสงทใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสงอยในชวงความยาวคลนประมาณ 380 ถง 750 นาโนเมตร ซงเราสามารถมองเหนเปนแสงสตางๆไดดวยตาเปลา แสงทมความยาวของคลนแสงสนเชนแสงสมวงแตละหนวยแสงจะมพลงงานอยมากกวาแสงทมความยาวของคลนแสงยาว เชนแสงสแดงเปนตน ใหนกเรยนศกษาสเปคตรมของคลนแมเหลกไฟฟาจากรปท 2.3
249
![Page 12: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/12.jpg)
รปท 2.3 สเปคตรมของคลนแมเหลกไฟฟาทมา : www.psuwit.psu.ac.th
วนทสบคน 13 / 08 / 2551
คำาถามชวนคด1. หากสารใดไมสามารถดดซบพลงงานแสงไดเลยสารนนจะมสใด……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………2. หากสารใดสามารถดดซบพลงงานแสงไดหมดสารนนจะมสใด……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
สารส (pigment) ทใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง
250
![Page 13: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/13.jpg)
สารสททำาหนาทดดซบพลงงานแสงและสงผานพลงงานแสงมอยหลายชนดสามารถแบงออกเปน 2 กลมคอ
1. คลอโรฟลล (chlorophyll)2. สารสเสรม (accessory pigment) ไดแกแคโรทนอยด
(carotenoid) และไฟโคบลน (phycobilin) ในเซลลพชและเซลลสงมชวตบางชนดทสามารถสงเคราะหดวยแสง
ไดจะมสารสทใชในการสงเคราะหดวยแสงอยหลายชนดแตกตางกน ดงตาราง
ตารางแสดงสารสทใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสงในสงมชวตตางๆ
ชนดของสงมชวต
คลอโรฟลล
a b c d
แคโรทนอยด
ไฟโคบลน
แบคทรโอคลอโรฟลล
a b c dพชมดอก + + -
-+ - - - - -
เฟรน + + - -
+ - - - - -
สาหรายสเขยว + + - -
+ - - - - -
สาหรายสนำาตาล + - + -
+ - - - - -
สาหรายสแดง + - - +
+ + + - - -
สาหรายเขยวแกมนำาเงน
+ - - - + + - - - -
แบคทเรยทสงเคราะหดวยแสงได
- - - - + - + - + +
251
![Page 14: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/14.jpg)
หมายเหต : - หมายถง ไมม + หมายถง ม
ใหนกเรยนสรปขอมลจากตาราง
1. พชทกชนด จะมคลอโรฟลล …………………………………………………………………..
2. คลอโรฟลลทมอยในพชและสาหรายทกชนดคอ ……………… ………………………………
3. สารส (pigment) ทมอยทงในพช สาหรายและแบคทเรยทสงเคราะหดวยแสงได คอ ...................................................................................................................................................
4. สารสทพบเฉพาะในสาหรายสแดง และสาหรายเขยวแกมนำาเงน ไมพบในพชและสาหราย ชนดอนคอ ..................................................................................................................................
5. แบคทรโอคลอโรฟลล สามารถพบไดใน...................................................................................
252
![Page 15: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/15.jpg)
คลอโรฟลล (chlorophyll)
เปนสารสทพบมากทสดในพชจงมบทบาทในการสงเคราะหดวยแสงมากทสด โดยทวไปจะเปนสารสสเขยวมธาตไนโตรเจน(N) คารบอน (C) ไฮโดรเจน (H) ออกซเจน (O) และแมกนเซยม (Mg) เปนองคประกอบ คลอโรฟลลทพบในพชมอย 4 ชนดคอ คลอโรฟลล a (chlorophyll a) คลอโรฟลล b (chlorophyll b) คลอโรฟลล c (chlorophyll c) คลอโรฟลล d (chlorophyll d)
1. คลอโรฟลล a- เปนคลอโรฟลลทพบมากทสดมสเขยวเขมหรอสเขยวแกม
นำาเงน สตรโมเลกลคอ C55H72O5N4Mg- พบในพชและสาหรายทวไปทกชนด- คลอโรฟลล a จะดดซบพลงงานแสงไดดทสดท
ความยาวคลน 430 นาโนเมตร (แสงสนำาเงน) และ 662 นาโนเมตร (แสงสแดง)
2. คลอโรฟลล b- เปนคลอโรฟลลทมสเขยวแกมเหลอง สตรโมเลกลคอ
C55H70O6N4Mg ซงคลายคลงคลอโรฟลล a มาก- พบในพช สาหรายสเขยวและยกลนา- โดยทวไปมอตราสวนระหวางคลอโรฟลล a : คลอโรฟลล b
ประมาณ 3 : 1- คลอโรฟลล b จะดดซบพลงงานแสงไดดทสดท
ความยาวคลน 454 นาโนเมตร (แสงสนำาเงน)และ 643 นาโนเมตร (แสงสสม - แดง) ใหนกเรยนศกษากราฟแสดงการดดซบพลงงานแสงของคลอโรฟลล a และ คลอโรฟลล b จากรปท 2.4
253
![Page 16: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/16.jpg)
รปท 2.4 กราฟแสดงการดดซบพลงงานแสงของคลอโรฟลล a และ คลอโรฟลล b
ทมา : http://www2.mcdaniel.edu/Biology/botf99/photo/p3igm
ents.htmlวนทสบคน 13 / 08 / 2551
3. คลอโรฟลล c เปนคลอโรฟลลทมสเขยว พบในพวกสาหรายสนำาตาลและ
สาหรายสทอง จะดดซบพลงงานแสงไดดทสดทความยาวคลน 445 นาโนเมตรและ 625 นาโนเมตร
4. คลอโรฟลล d เปนคลอโรฟลลทมสเขยวพบในพวกสาหรายสแดง จะดดซบ
พลงงานแสงไดดทสดทความยาวคลน 450 นาโนเมตรและ 690 นาโนเมตร
ในสาหรายเขยวแกมนำาเงนไมมคลอโรพลาสต แตมคลอโรฟลล ถงแมสาหรายเขยวแกมนำาเงนจะไมมคลอโรพลาสตแตกมสารประกอบตางๆทจำาเปนในกระบวนการสงเคราะหดวยแสงกระจายอยในไซโทพลาซมจงสามารถสงเคราะหดวยแสงได
254
![Page 17: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/17.jpg)
คำาถามชวนคด คลอโรฟลลสามารถดดซบพลงงานแสงสใดไดดทสดและดดซบพลงงานแสงสใดไดนอยทสด.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................สารสเสรม (accessory pigment)
เปนสารสทดดซบพลงงานแสงแลวสงผานใหกบคลอโรฟลล a เพอนำาไปใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสงตอไป ไดแก แคโรทนอยด (carotenoid) และไฟโคบลน (phycobilin)
1. แคโรทนอยดเปนสารประกอบจำาพวกไขมนพบในเซลลของสงมชวตทกชนด
ทสงเคราะหดวยแสงได เชน ในพช สาหราย และแบคทเรยทสงเคราะหดวยแสงได แคโรทนอยดประกอบดวยสารส 2 ชนดคอ 1.1 แคโรทน (carotene) เปนสารสทมสแดงสม มโครงสรางคลายวตามนเอ สตรโมเลกลคอ C40H56 พบในพชและสาหรายทกชนด เชน บตา แคโรทน – ( - carotene) สามารถดดซบพลงงานแสงไดดทสดทความยาวคลน 449 นาโนเมตร และ 475 นาโนเมตร
1.2 แซนโทฟลล (xanthophyll) เปนสารสทมสเหลองหรอสเหลองแกมนำาตาลพบในพชและสาหรายแทบทกชนด เชน ลทน (lutein) ดดซบพลงงานแสงไดดทสดทความยาวคลน 445 นาโนเมตร และ 473 นาโนเมตร
แคโรทนอยดจะทำาหนาทดดซบพลงงานแสงแลวสงตอใหคลอโรฟลล a ทเปนศนยกลางของระบบแสง I และระบบแสง II อกตอหนง
255
![Page 18: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/18.jpg)
ทำาใหอเลกตรอนของคลอโรฟลลมพลงงานสงขนจนเกดการถายโอนอเลกตรอน ดงนนการถายโอนอเลกตรอนจะไมเกดขนถามแตโมเลกลของแคโรทนอยดเพยงอยางเดยว นอกจากนนแคโรทนอยดสามารถดดซบแสงสนำาเงนและแสงสเขยวไดจงเปนการชวยคลอโรฟลลดดซบพลงงานแสงในชวงความยาวคลนทคลอโรฟลลดดซบไดนอยและยงชวยปองกนไมใหคลอโรฟลลถกทำาลายเมอมแสงมากเกนไป แคโรทนอยดยงมอยในรปพลาสทด (plastid) รปอนๆ เชน โครโมพลาสต ทอยในสวนตางๆของพชทมส เชนดอกไมสเหลอง หวแครอท ผลมะเขอเทศสก เปนตน นอกจากในพชแลวยงอาจมอยในเซลลของสตวได เชน ในเซลลทมสชมพของมนกง เปนตน
2. ไฟโคบลน (phycobilin) ไฟโคบลน เปนสารสทไมพบในพชชนสงแตพบเฉพาะ
ในสาหรายสแดงและสาหรายเขยวแกมนำาเงน มคณสมบตแตกตางจากคลอโรฟลลและสารสประกอบชนดอน คอ ละลายนำาได มอยเฉพาะในสาหรายสแดงและสาหรายเขยวแกมนำาเงน ไฟโคบลนทำาหนาทเชนเดยวกบแคโรทนอยดโดยดดซบพลงงานแสงแลวสงผานมาใหคลอโรฟลล a และชวยดดซบพลงงานแสงในชวงความยาวคลนทคลอโรฟลลรบไดนอยหรอไมสามารถดดซบได เชน ไฟโคอรทรนดดซบแสงสเขยวไดดทสด ไฟโคบลน ประกอบดวยสารส 2 ชนดคอ
2.1 ไฟโคอรทรน (phycoerythrin) เปนสารสสแดง มอยในสาหรายสแดง จะดดซบพลงงานแสงทชวงความยาวคลนประมาณ 495- 615 นาโนเมตร (แสงสเขยว) ไดดทสด
2.2 ไฟโคไซยานน (phycocyanin) เปนสารสสนำาเงน มอยในสาหรายเขยวแกมนำาเงน ดดซบพลงงานแสงชวงความยาวคลน 550-615 นาโนเมตร (แสงสเหลอง) ไดดทสด ใหนกเรยนศกษากราฟแสดงความสามารถในการดดซบพลงงานแสงของสารสตางๆ จากรปท 2.5
256
![Page 19: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/19.jpg)
รปท 2.5 กราฟแสดงความสามารถในการดดซบพลงงานแสงของสารสตางๆทมา :
www.il.mahidol.ac.th/e-media/photosynthesis/cloroplast/cloroplast5.htm
วนทสบคน 13 / 08 / 2551
คำาถามชวนคด นกเรยนคดวาถาหากมแตสารสอนๆยกเวนคลอโรฟลล กระบวนการสงเคราะหดวยแสง จะเกดขนไดหรอไม เพราะเหตใด…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
257
![Page 20: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/20.jpg)
ความรเพมเตม
- แบคทรโอคลอโรฟลล (bacteriochlorophyll) เปนสารสสเขยวคลายคลอโรฟลล aแตมสารสพวกแคโรทนอยด หมอยขางนอกอกทหนง จงเหนเปนสแดงหรอสมวงหรอสเหลอง พบในแบคทเรยทสามารถสงเคราะหดวยแสงเองได ไดแกแบคทเรยสมวง (purple sulphur bacteria) และแบคทเรยสเขยว (green sulphur bacteria) แบคทเรยพวกนสามารถดดซบพลงงานแสงไดดในชวงความยาวคลนแสงสแดงและแสงสมวง
- แบคทรโอไวรดน (bacterioviridin) เปนสารสทมโครงสรางเหมอนแบคทรโอคลอโรฟลล แตไมมแคโรทนอยดหมจงเหนเปนสเขยวพบในแบคทเรยสเขยวสามารถดดซบพลงงานแสงไดดในชวง ความยาวคลน 650 – 660 นาโนเมตร
258
![Page 21: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/21.jpg)
เหตใดเราจงมองเหนใบไมมสเขยว
การทเรามองเหนคลอโรฟลลมสเขยวอมเหลอง เนองจากคลอโร
ฟลลดดซบแสงสเขยว-เหลองไดไมด แตจะดดซบพลงงานแสงทชวงความยาวคลนประมาณ 420-460 นาโนเมตร(แสงสนำาเงน) และทชวงความยาวคลน 630-660 นาโนเมตร(แสงสแดง)ไวไดดมาก สวนแสงสเขยว-เหลองจะสะทอนหรอทะลผานใบไมไป ใหนกเรยนศกษาการดดซบพลงงานแสงของสารสจากรปท 2.6
รปท 2.6 การดดซบพลงงานแสงของสารส ทมา : www.psuwit.psu.ac.th
259
![Page 22: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/22.jpg)
วนทสบคน 13 / 08 / 2551
คำาถามชวนคด เราจะพบคลอโรฟลลในใบไมทกชนดหรอไม เพราะเหตใด ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
คำาถามเพอสงเสรมทกษะการคดวเคราะหเรองสารสทใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@คำาชแจง ใหนกเรยนตอบคำาถามตอไปน
1. แคโรทนอยดและไฟโคบลนตางกเปนสารสประกอบ ซงแคโรทนอยดประกอบดวยสารสดงน........................................................................................................................................................................ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………และไฟโคบลนประกอบดวยสารสดงน........................................................................................................................................................................ ………………………………………………………………………………………………………………(ทกษะการจำาแนกแยกแยะ)2. สารสแตละชนดมความสามารถในการดดซบพลงงานแสงแตกตางกนอยางไร(ทกษะการเปรยบเทยบ)
260
![Page 23: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/23.jpg)
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………3. ตนฤๅษผสมและตนดาวเรอง เมอไดดดซบพลงงานแสงทมความเขมเทากนจะมอตราการสงเคราะหดวยแสงแตกตางกนอยางไร (ทกษะการเปรยบเทยบ)………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………4. คลอโรฟลล แคโรทนอยดและไฟโคบลนทำางานสมพนธกนอยางไร (ทกษะการเหนความสมพนธ)………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. ในประเทศสวสเซอรแลนดมตนไมทมใบสสนสวยงามดงภาพ การทใบไมแตละชนดมสสนตางกน นกเรยนคดวานาจะมาจากสาเหตใด (ทกษะการใหเหตผล)
261
![Page 24: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/24.jpg)
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………6. นกเรยนคดวาใบไมทเหนตามภาพมคลอโรฟลลหรอไม เพราะเหตใดจงคดเชนนน (ทกษะการใหเหตผล)
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
262
![Page 25: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/25.jpg)
แบบฝกหดเรองสารสทใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@คำาชแจง 1. ใหนกเรยนทำาแบบฝกหดตอไปน 10 ขอ (10 คะแนน)
2. การตอบคำาถามแตละขอตองตอบใหครอบคลมและถกตองตามขอคำาถามจงจะไดคะแนนเตม ในขอนน หากตอบถกแตไมครอบคลมขอคำาถามจะไดคะแนนครงหนงของคะแนนเตม
3. เวลา 20 นาท
1. เราจะพบสารสชนดใดในแบคทเรยทสามารถสงเคราะหดวยแสงได..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2. สารสชนดใดทพบในสงมชวตทสงเคราะหดวยแสงไดทกชนด.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 3. สารสทพบเฉพาะในสาหรายสแดง และสาหรายเขยวแกมนำาเงน ไมพบในพชและสาหราย ชนดอน คอสารสชนดใด .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 4. นกเรยนคดวาใบไมทมสดงภาพนาจะมสารสชนดใดมากทสด
263
![Page 26: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/26.jpg)
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
...............................................................
5. คลอโรฟลล สามารถดดซบพลงงานแสงสใดไดดทสดและนอยทสดตามลำาดบ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................………………………………………………………………………………………………………….6. คลอโรฟลลชนดใดทมความสำาคญทสดในกระบวนการสงเคราะห
ดวยแสง เพราะเหตใด..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................7. แคโรทนอยดมบทบาทอยางไรในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง............................................................................................................................................................................................................................................................
264
![Page 27: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/27.jpg)
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
........................................................8. การทพชมสารสหลายชนดจะมประโยชนตอพชอยางไร....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................9. นกเรยนคดวาใบไมดงภาพนาจะมสารสชนดใดมากทสด
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
........................................................
10. เพราะเหตใดสาหรายเขยวแกมนำาเงนแมไมมคลอโรพลาสตกยงสามารถสงเคราะหดวยแสงได
265
![Page 28: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/28.jpg)
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
........................................................
แบบทดสอบเรองสารสทใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง
266
ตองทำาแบบทดสอบไดคะแนนเตมแนๆเลย
![Page 29: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/29.jpg)
๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑คำาชแจง 1. ขอสอบมทงหมด 10 ขอ (10 คะแนน) 2. ใหนกเรยนเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงขอเดยว1. สารสชนดใดพบมากทสดและมบทบาทมากทสดในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง
ก. คลอโรฟลล ข. แคโรทนอยด ค. ไฟโคบลน ง. แซนโทฟลล
2. คลอโรฟลล ดดซบพลงงานแสงสใดไดนอยทสดก. เหลอง ข. แดง ค. เขยว ง. นำาเงน
3. การทใบไมชนดหนงมสเขยวเขมแสดงวาใบไมชนดนมสารสใดเปนจำานวนมาก
ก. แคโรทนอยด ข. คลอโรฟลล ค. ไฟโคบลน ง. แบคทรโอคลอโรฟลล
4. เราจะพบสารสชนดใดในสงมชวตทสงเคราะหดวยแสงไดทกชนด ก. แคโรทนอยด ข. คลอโรฟลล ค. ไฟโคบลน ง. แบคทรโอคลอโรฟลล
267
![Page 30: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/30.jpg)
5. การทใบไมชนดหนงมสสมแดง ดงภาพ แสดงวามสารสชนดใดมากทสด
ก. แคโรทน ข. คลอโรฟลล ค. ไฟโคไซยานน ง. แซนโทฟลล
6. สารสทพบเฉพาะในสาหรายสแดง และสาหรายเขยวแกมนำาเงน แตไมพบในพชและสาหรายชนดอนคอสารสชนดใด
ก. แคโรทนอย ข. ไฟโคบลน ค. แบคทรโอคลอโรฟลล ง. แซนโทฟลล
7. แบคทรโอคลอโรฟลล สามารถพบไดในสงมชวตชนดใด ก. สาหรายสแดง ข. แบคทเรยทสงเคราะหดวยแสงไดค. สาหรายสนำาตาล ง. ขอ ก และ ข ถก
8. เราจะพบสารสชนดใดบางในแบคทเรยทสามารถสงเคราะหดวยแสงได
268
![Page 31: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/31.jpg)
ก. แคโรทนและแซนโทฟลล ข. แคโรทนอยดและแบคทรโอคลอโรฟลล bค. แคโรทนอยดและคลอโรฟลล A, C ง. แคโรทนอยดและแบคทรโอคลอโรฟลล a , c , d
9. แคโรทนอยดเปนสารสทสามารถเปลยนเปนวตามนอะไรในสตว ก. วตามน C ข. วตามน B1 ค. วตามน B2 ง. วตามน A
10. แคโรทนอยดเปนสารสประกอบทพบในพช ขอใดเปนสารสประกอบของแคโรทนอยด
ก. แคโรทนและแซนโทฟลล ข. แคโรทนและไฟโคไซยานน ค. แซนโทฟลลและไฟโคไซยานน ง. ไฟโคไซยานนและไฟโคอรทรน
269
![Page 32: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/32.jpg)
แนวเฉลยแบบฝกหดเรองสารสทใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
1. เราจะพบสารสชนดใดในแบคทเรยทสามารถสงเคราะหดวยแสงไดแนวการตอบ แคโรทนอยดและแบคทรโอคลอโรฟลล a , c , d
2. สารสชนดใดทพบในสงมชวตทสงเคราะหดวยแสงไดทกชนดแนวการตอบ แคโรทนอยด
3. สารสทพบเฉพาะในสาหรายสแดง และสาหรายเขยวแกมนำาเงน ไมพบในพชและสาหรายชนดอน คอสารสชนดใด
แนวการตอบ ไฟโคบลน
4. จากภาพใบไมทเหนเปนสเหลองเขมนาจะมสารสชนดใดมากทสด
แนวการตอบ แซนโทฟลล
5. คลอโรฟลล สามารถดดซบพลงงานแสงสใดไดดทสด และนอยทสดตามลำาดบ
270
![Page 33: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/33.jpg)
แนวการตอบ คลอโรฟลล สามารถดดซบพลงงานแสงสมวงนำาเงนไดดทสดและสามารถดดซบ
พลงงานแสงสเขยวไดนอยทสด
6. คลอโรฟลลชนดใดทมความสำาคญทสดในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง เพราะเหตใด
แนวการตอบ คลอโรฟลล เอ เนองจากสามารถนำาพลงงานแสงทไดร บ ไ ป ใ ช ไ ด โ ด ย ต ร ง แ ต สารสอนๆไมสามารถนำาไปใชไดโดยตรงตองถายทอดใหกบคลอโรฟลล เอ อกทอดหนงจงสามารถ นำาไปใชได
7. แคโรทนอยดมบทบาทอยางไรในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง แนวการตอบ เปนตวรบพลงงานจากแสงแลวสงตอใหกบคลอโร
ฟลล เพอใชในการสงเคราะหดวย แสงอกตอหนง หากพชชนดใดมเฉพาะแคโรทนอยดอยเพยงอยางเดยวโดยไมมคลอโรฟลล พชนน จะสงเคราะหดวยแสงไมได
8. การทพชมสารสหลายชนดจะมประโยชนตอพชอยางไร แนวการตอบ หากพชมสารสหลายชนดจะมประโยชนในการรบ
ความยาวคลนแสงสตางๆ ทแตกตางกนไดมากขน ทำาใหประสทธภาพในการสงเคราะหดวยแสงดยงขน
9. นกเรยนคดวาใบไมดงภาพนาจะมสารสชนดใดมากทสด
271
![Page 34: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/34.jpg)
แนวการตอบ คลอโรฟลล
10. เพราะเหตใดสาหรายเขยวแกมนำาเงนแมไมมคลอโรพลาสตกยงสามารถสงเคราะหดวยแสงได
แนวการตอบ เพราะสาหรายเขยวแกมนำาเงนมสารประกอบตางๆทจำาเปนในกระบวนการ สงเคราะหดวยแสงกระจายอยในไซโทพลาซม จงสามารถสงเคราะหดวยแสงได
แนวเฉลยแบบทดสอบเรองสารสทใชในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
@@@@@@
คำาชแจง 1. ขอสอบมทงหมด 10 ขอ 2. ใหนกเรยนเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงขอเดยว
1. ก2. ค
272
![Page 35: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/35.jpg)
3. ข4. ก5. ก6. ข7. ง8. ง9. ง
10. ก
แหลงอางอง
กระทรวงศกษาธการ. คมอครวชาชววทยา ว 042 . กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว, 2536.
กระทรวงศกษาธการ. หนงสอแบบเรยนวชาชววทยา ว 042 . กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว, 2536.
ฌชชชน ชนชมพวง. คมอเตรยมสอบชววทยา ม . 4-5-6 Entrance . กรงเทพฯ : บรษท ไอ.คว. บคเซนเตอร จำากด. 2541.
273
![Page 36: kanyarath | Today is the best · Web viewน กเร ยนสามารถระบ สารส และบอกหน าท ของสารส ชน ดต างๆท](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022071300/609376e3e9153e4ee6064ceb/html5/thumbnails/36.jpg)
พชร พพฒน วรกล. รวมหลกชววทยาม . ปลาย เลม 2 ( ฉบบสมบรณ ) ชนมธยมศกษาปท 5 . กรงเทพฯ : ฟสกสเซนเตอร, 2543.
พมพนธ เดชะคปตและคณะ. ชดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำาคญ ชววทยาชนมธยมศกษาปท 6 . กรงเทพฯ : บรษทพฒนาคณภาพวชาการ. 2548.
ราชบณฑตยสถาน. ศพทพฤกษศาสตร องกฤษ - ไทย ไทย - องกฤษ ฉบบ ราชบณฑตยสถาน. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : ราชบณฑตยสถาน. 2546.
ราชบณฑตยสถาน. ศพทวทยาศาสตร องกฤษ - ไทย ไทย - องกฤษ ฉบบ ราชบณฑตยสถาน. พมพครงท 5. (แกไขเพมเตม). กรงเทพฯ : ราชบณฑตยสถาน. 2546.
สมฤทธ เฟ องจนทร. สรรวทยาการพฒนาการพช. พมพครงท 1. กรงเทพฯ : คลงนานาวทยา, 2544.
www.il.mahidol.ac.th/e-media/photosynthesis/cloroplast/cloroplast5.htm
www.psuwit.psu.ac.th www2.mcdaniel.edu/Biology/botf99/photo/p3igments.html
274