kanun no İşyeri sayısı sigortalı sayısı kamu payı kadın ... · kanun no İşyeri sayısı...

32
SLAYT NO 3 5510 (81 İNCİ MADDE/I) 5 PUAN İNDİRİMİ Bu indirim kapsamında, özel sektör işverenlerine kapsama giren sigortalıların prime esas kazançları üzerinden hesaplanan malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kolları işveren hissesinin 5 puanlık kısmı Hazine tarafından karşılanmaktadır. Bu teşvik, 1/10/2008 tarihinden itibaren uygulanmaktadır. İşverenlerin; Aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Kuruma vermeleri, Primlerini yasal süresi içerisinde ödemeleri, Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması (varsa da yapılandırılmış/tecil ve taksitlendirilmiş olması ve bu işlemlerin devam ediyor olması), Kayıtdışı veya sahte sigortalı bildiriminde bulunmaması gerekmektedir. Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı (TL) Kadın Erkek Toplam 5510 (81 md/ı) 5 Puan indirimi 1.036.746 2.156.274 5.535.447 7.691.721 1.142.958.218 2017 Yılı Şubat Ayı dönemine göre Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde yukarıdaki Kanun numarası seçilerek yapılan bildirim

Upload: others

Post on 05-Mar-2020

24 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 3

5510 (81 İNCİ MADDE/I) 5 PUAN İNDİRİMİ

Bu indirim kapsamında, özel sektör işverenlerine kapsama giren sigortalıların prime esas kazançları üzerinden

hesaplanan malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kolları işveren hissesinin 5 puanlık kısmı Hazine tarafından

karşılanmaktadır. Bu teşvik, 1/10/2008 tarihinden itibaren uygulanmaktadır. İşverenlerin;

Aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Kuruma vermeleri,

Primlerini yasal süresi içerisinde ödemeleri,

Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme

zammı borcunun bulunmaması (varsa da yapılandırılmış/tecil ve taksitlendirilmiş olması ve bu işlemlerin

devam ediyor olması),

Kayıtdışı veya sahte sigortalı bildiriminde bulunmaması gerekmektedir.

Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı

(TL) Kadın Erkek Toplam 5510 (81 md/ı) 5 Puan indirimi

1.036.746 2.156.274 5.535.447 7.691.721 1.142.958.218 2017 Yılı Şubat Ayı dönemine göre Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde yukarıdaki Kanun numarası seçilerek yapılan bildirim

Page 2: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 4

5510 (81 İNCİ MADDE/I) 5 PUAN İNDİRİMİ SORU VE CEVAPLAR

1. Söz konusu prim indiriminden hangi sigortalılardan dolayı yararlanılır? (5510/4-1a) sigortalılardan haklarında malullük yaşlılık ölüm sigortası kolları uygulananlardan dolayı yararlanılması mümkün bulunmaktadır. Ancak, sosyal güvenlik destek primine tabi sigortalılar, yurt dışında çalışan sigortalılar, aday çırak, çırak ve öğrenciler ile haklarında malullük yaşlılık ölüm sigorta kolları uygulanmayan sigortalılardan dolayı bu indirimden yararlanılamaz. 2. İhale konusu işlerde 5 puanlık prim indirimi uygulanır mı? 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunundan istisna olan alım ve yapım işleri için 5 puanlık prim indirimi uygulanmaz. 3. Aynı sigortalı için 5 puanlık indirimle birlikte diğer sigorta prim teşviklerinden yararlanılabilir mi? İşsizlik ödeneği almakta iken işe alınan sigortalılara yönelik sigorta prim teşviki (4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu 50 nci madde) hariç olmak üzere, işverenin vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcu bulunmaması kaydıyla aynı dönemde aynı sigortalı için öncelikle 5 puanlık indirimden ardından diğer bir sigorta prim teşvikinden yararlanılması mümkün bulunmaktadır. 4. Kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığının tespiti halinde işveren 5 puanlık indirimden yararlanabilir mi? İşverenin çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya işverence bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığının tespit edilmesi halinde ilk tespitte 1 ay süreyle, ilk tespitten itibaren 3 yıl içinde yapılan her tespit için 1 yıl süreyle bu indirimden yararlanılamaz.

Page 3: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 5

5510 (81 İNCİ MADDE/İ) YURTDIŞINA GÖTÜRÜLEN SİGORTALILARA 5 PUAN İNDİRİMİ

Bu indirim kapsamında, sigortalıların prime esas kazançları üzerinden hesaplanan genel sağlık sigortası

primlerinin işveren hissesinin 5 puanlık kısmı Hazine tarafından karşılanmaktadır. Bu teşvik, 1/6/2013 tarihinden

itibaren uygulanmaktadır. İşverenlerin;

Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme

zammı borçlarının bulunmaması, (varsa da yapılandırılmış/tecil ve taksitlendirilmiş olması ve bu işlemlerin

devam ediyor olması),

Aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içinde göndermeleri,

Primlerini yasal ödeme süresi içerisinde ödemeleri,

Kayıtdışı veya sahte sigortalı bildiriminde bulunmaması gerekmektedir.

Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı (TL) Kadın Erkek Toplam

5510 (81 inci Madde/i) Yurtdışına götürülen sigortalılara 5 puan

345 369 24.618 24.987 6.303.460

2017 Yılı Şubat Ayı dönemine göre Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde yukarıdaki Kanun numarası seçilerek yapılan bildirim

Page 4: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 6

5510 (81 İNCİ MADDE/İ) YURTDIŞINA GÖTÜRÜLEN SİGORTALILARA 5 PUAN İNDİRİMİ SORU VE CEVAPLAR

1. Bu indirimden hangi sigortalılardan dolayı yararlanılabilir? Özel sektör işverenlerince yurtdışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere; 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelere götürülen Türk işçilerinden, Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkeler ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülkelere 5510 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi kapsamında geçici görevle gönderilen sigortalıların Türkiye’deki sigortalılık statüsüne göre ödenecek sigorta primlerinde sigorta kolları bakımından genel sağlık sigortası primlerinin bulunması halinde, bahse konu işçilerden, Almanya ile yapılan “İstisna Akdi” sözleşmesi çerçevesinde Almanya’ya götürülen Türk işçilerinden, dolayı bu indirimden yararlanılır. 2. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında uygulanan prim desteğinden yararlanan işverenler bu indirim hükümlerinden yararlanabilir mi? 5510 sayılı Kanunun Ek 2 nci maddesinde düzenlenen sigorta prim teşvikinden yararlanan işverenler aynı dönemde bu indirim hükümlerinden yararlanamaz. 3. Bu indirim hükümleri hangi sigortalılar hakkında uygulanmaz? Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlardan, Libya’da çalışanlardan, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilerden, Meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrencilerden, 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanunun 21 inci maddesi kapsamında iş kaybı tazminatı alanlardan, Harp malulleri ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre vazife malullüğü aylığı alanlardan, dolayı genel sağlık sigortası primlerinde bu indirim uygulanmaz.

Page 5: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 7

5510 (81 İNCİ MADDE/2) BÖLGESEL İSTİHDAM

51 il ile Bozcaada ve Gökçeada ilçelerinde faaliyet gösteren özel sektör işverenlerinin teşvik edilmesi amacıyla uygulanan bu indirim

kapsamında; işverenlere, öncelikle prime esas kazanç üst sınırına kadar olan kazançlar üzerinden 5 puanlık indirim, ardından prime esas

kazanç alt sınırına kadar olan kazançlar üzerinden hesaplanan malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta primlerinde 6 puanlık indirim

sağlanmaktadır. Bu teşvik, 1/1/2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere uygulamaya konulmuştur.

İşverenlerin;

Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve

gecikme zammı toplamının 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan brüt asgari ücretten fazla olmaması (varsa da yapılandırılmış ve

yapılandırma işleminin devam ediyor olması),

Aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde gönderilmesi,

İşyerinin bulunduğu bölgeye göre 46486/56486/66486 kanun numarası seçilerek düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi

içinde Kuruma gönderilmesi ve söz konusu belgelere ilişkin sigorta primlerinin yasal süresi içerisinde ödenmesi gerekmektedir.

Kayıt dışı veya sahte sigortalı bildiriminde bulunmaması gerekmektedir.

Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı (TL) Kadın Erkek Toplam

5510 (81 inci Madde/2) Bölgesel istihdam 209.017 252.216 1.000.270 1.252.486 120.194.844 2017 Yılı Şubat Ayı dönemine göre Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde yukarıdaki Kanun numarası seçilerek yapılan bildirim

Page 6: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 8

5510 (81 İNCİ MADDE/2) BÖLGESEL İSTİHDAM SORU VE CEVAPLAR

1-İlave 6 puanlık indirimden yararlanabilmek için işyerinde belirli bir sayıda sigortalı çalıştırma şartı var mıdır? Bu indirim uygulamasında 2016/Mart ayından itibaren işyerinde ilgili ayda on ve üzerinde sigortalı çalıştırma şartı kaldırılmıştır. Bu nedenle 2016/Mart ayından itibaren 1 sigortalı çalıştıran işyerlerinin de bu indirimden yararlanması mümkün bulunmaktadır. Buna karşın 2016/Şubat ayı ve öncesinde ise ilgili ayda 10 sigortalıdan az bildirim yapılması halinde o ay için bu indirimden yararlanılması mümkün değildir. 2-İlave 6 puanlık indirimden tüm işverenler yararlanabilir mi? Bakanlar Kurulunca belirlenen 51 il ile Bozcaada ve Gökçeada İlçelerinde faaliyet gösteren işverenlerden, 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yer alan 5 puanlık indirimden yararlanan özel sektör işverenleri bu indirimden yararlanabilir. Ancak, 2886 sayılı Devlet ihale Kanunu ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki alım ve yapım işleri, 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işleri ile uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerlerinde çalıştırılan sigortalılardan dolayı, bu teşvikten yararlanılamayacaktır. 3-Sigorta prim indiriminden yararlanabilmek için Kuruma başvuru şartı var mıdır? Bu indirimden yararlanabilmek için 46486/56486/66486 kanun numaralı aylık prim ve hizmet belgelerinin e-Bildirge sistemi üzerinden gönderilebilmesine yönelik kodlama yapılması amacıyla Kuruma başvuru şartı bulunmamakta, ancak söz konusu sigorta primi teşvikinden yararlanılabilmesi için e-Borcu Yoktur aktivasyon işlemlerinin yapılması gerektiğinden, Kuruma yalnızca “e-Borcu Yoktur Aktivasyon” başvurusunda bulunulması gerekmektedir. 4-2013/4966 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki (I) sayılı listede yer alan illerin yararlanma süresi nedir? Bakanlar Kurulu Kararı eki (I) sayılı listede yer alan illerin bu indirimden yararlanma süresi 29/12/2016 tarihli, 2016/9728 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 31/12/2017’e uzatılmıştır. (II) sayılı listede yer alan iller 31/12/2017, (III) sayılı listede yer alan iller 31/12/2018 tarihine kadar bu indirimden yararlanır.

Page 7: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 9

5510 (EK 2 NCİ MADDE) BÖLGESEL YATIRIM

Bu sigorta primi desteği ile teşvik edilen yatırımlara bağlı olarak gerçekleştirilecek istihdam için, prime esas

kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerinin tamamına kadar olan kısmı Ekonomi

Bakanlığınca karşılanmaktadır. Bu teşvik, 01/10/2009 tarihinden itibaren uygulanmaktadır. İşverenlerin;

Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve

bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı toplamının 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan

brüt asgari ücretten fazla olmaması (varsa da yapılandırılmış ve yapılandırma işleminin devam ediyor

olması),

6183 sk/22/A maddesi uyarınca Maliye Bakanlığı tahsilat dairelerine vadesi geçmiş borcunun olmaması

veya söz konusu borçların 6183 sk/48 maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş ya da çeşitli kanunlar

gereğince yeniden yapılandırılmış olması ve yapılandırma/tecil ve taksitlendirme işlemlerinin devam

ediyor olması,

Kayıt dışı veya sahte sigortalı bildiriminde bulunmaması,

Aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içinde göndermeleri,

Primleri yasal süresi içinde ödemeleri,

E-Borcu Yoktur aktivasyon başvurusunda bulunması

Gemi yatırımları hariç tamamlama vizesinin yapılmış olması gerekmektedir.

Page 8: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 9

5510 (EK 2 NCİ MADDE) BÖLGESEL YATIRIM

Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı (TL)

Kadın Erkek Toplam 5510 (Ek 2 nci Madde) Bölgesel yatırım 1.991 48.499 89.060 137.559 43.340.924

2017 Yılı Şubat Ayı dönemine göre Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde yukarıdaki Kanun numarası seçilerek yapılan bildirim

Page 9: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 10

5510 (EK 2 NCİ MADDE) BÖLGESEL YATIRIM SORU VE CEVAPLAR

1. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da öngörülen teşvikten hangi tarihten itibaren yararlanılacaktır?

Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında veya büyük ölçekli ya da stratejik yatırımlardan dolayı, teşvik belgesinin tamamlama

vizelerinin yapılmasının ardından, teşvikten yararlanacak olan işyerlerine ilişkin bilgilerin Ekonomi Bakanlığınca Kurumumuza

elektronik ortamda bildirildiği tarihi takip eden aybaşından, Gemi yatırımlarından dolayı, Ekonomi Bakanlığınca Kurumumuza

bildirilmek kaydıyla teşvik belgesinin düzenlendiği tarihi takip eden aybaşından başlanılarak yararlanılabilecektir.

2. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar'da öngörülen teşvikten hangi sigortalılar için yararlanılabilir? Komple yeni yatırımlarda, Ekonomi Bakanlığınca tespit edilen ve teşvik belgesinde gösterilen ilave sigortalı sayısı kadar

sigortalıdan dolayı; Diğer yatırım cinslerinde (modernizasyon, tevsi, ürün çeşitlendirmesi yatırımlarında) ise Ekonomi

Bakanlığınca tespit edilen mevcut sigortalı sayısının üzerinde sigortalı çalıştırmak kaydıyla yine Ekonomi Bakanlığınca tespit

edilecek sayıdaki ilave sigortalıdan dolayı; yararlanılabilecektir. Ayrıca, teşvik belgeli gemi, yat, yüzer tesis ve deniz araçlarında

çalıştırılan sigortalılardan dolayı komple yeni yatırımlarda olduğu gibi Ekonomi Bakanlığınca bildirilen sayı kadar sigortalıdan

dolayı yararlanılması mümkün olup; aşan kısmından dolayı yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.

3. VI. bölgede bulunan bir işletmeye sağlanan prim desteğinin kapsamı nedir? VI. bölgedeki büyük ölçekli yatırımlar, stratejik yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında teşvik belgesi düzenlenerek

desteklenen işletmeler sigorta primi işveren hissesi desteğine ilave olarak ayrıca sigorta primi işçi hissesi desteğinden de

yararlanabileceklerdir.

4. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da öngörülen destekten yararlanmak için Kuruma başvuru şartı var mıdır?

Teşvik kapsamındaki işyerlerine ilişkin bilgiler Ekonomi Bakanlığınca Kuruma intikal ettirildikten sonra bu bilgiler Kurum veri

tabanına kaydedileceğinden, işverenlerce bahse konu destekten yararlanmak amacıyla Kuruma ayrıca müracaat edilmesine gerek

bulunmamaktadır. Ancak, daha önce e-Borcu Yoktur aktivasyon başvurusunda bulunulmamış olması halinde, söz konusu

işverenler tarafından aktivasyon başvurusunda bulunulması gerekecektir.

Page 10: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 11

4447 (50 NCİ MADDE) İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALANLARIN İSTİHDAMI

Bu destek ile işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olup, son altı aylık dönemde aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınan bir sigortalı için, işsizlik ödeneğine hak kazandığı süre boyunca prime esas kazanç alt sınır üzerinden hesaplanan kısa vadeli sigorta primlerinin %1’i ile uzun vadeli sigorta primleri ve genel sağlık sigortası priminin tamamı, kalan işsizlik ödeneği süresince İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır. Sigortalının; 01/10/2009 veya sonraki bir tarihte işe alınmış olması, İşe giriş tarihi itibariyle işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olması, Sigortalının, işsizlik ödeneği almaya hak kazanmadan önce son çalıştığı işyeri haricindeki bir işyerinde işe başlamış olması gerekmektedir. İşverenin; Sigortalıyı işe alındığı tarihten önceki aydan başlanarak son altı aylık dönemde aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe almış olması, Sigortalıyı ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırması, Aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içinde vermesi, Primleri yasal süresi içinde ödemesi gerekmektedir.

Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı (TL) Kadın Erkek Toplam

4447 (50 üncü Madde) İşsizlik ödeneği alanların istihdamı

23 103 400 503 266.589

2017 Yılı Şubat Ayı dönemine göre Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde yukarıdaki Kanun numarası seçilerek yapılan bildirim

Page 11: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 12

4447 (50 NCİ MADDE) İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALANLARIN İSTİHDAMI SORU VE CEVAPLAR

1. Söz konusu teşvikten yararlanma süresi nedir? Kanun hükmü 01/10/2009 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş olup, Kanunda öngörülen şartlara haiz olan

sigortalı için işsizlik ödeneğine hak kazandığı süre boyunca bu teşvikten yararlanılır.

2. Ortalama sigortalı sayısı nasıl hesaplanır?

Ortalama sigortalı sayısı; sigortalının, işe başladığı işyerinde işe giriş tarihinden önceki altı ayda Kuruma

bildirilmiş olan toplam sigortalı sayısının, aynı dönem aralığında Kuruma bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi

suretiyle bulunmaktadır. Ortalama sigortalı sayısının küsuratlı çıkması halinde, yarıma kadar kesirler dikkate

alınmamakta, yarım ve üzerinde olan kesirler ise tama iblağ edilmektedir.

3. Teşvik kapsamında hangi sigortalılar bildirilemez?

Sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışanlar, yurt dışında çalışan sigortalılar, aday çırak, çırak ve

öğrencilerden dolayı bu teşvikten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.

Page 12: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 13

4447 (GEÇİCİ 10 UNCU MADDE) GENÇ VE KADIN İSTİHDAMI İLE MESLEKİ BELGE SAHİBİ OLANLARIN

İSTİHDAMI

Bu uygulama ile özel sektör işverenlerine, 01/03/2011 - 31/12/2020 tarihleri arasında işe aldıkları sigortalılar için, sigorta

primine esas kazançları üzerinden hesaplanacak sigorta primi işveren payının tamamının İşsizlik Sigortası Fonundan

karşılanmasına imkân sağlanmıştır.

Sigortalının;

01/03/2011 ila 31/12/2020 tarihleri arasında işe alınmış olması ve fiilen çalışması, 18 yaşından büyük olması,

İşe alındığı tarihten önceki altı aylık dönemde Kurumumuza verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı

olmaması gerekmektedir.

İşverenin; Özel sektör işvereni olması, İşyerinin 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anlaşma

hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin olmaması,

Sigortalıyı, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırması, Kayıt dışı sigortalı çalıştırılmamalı, Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş

prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması (varsa da yapılandırılmış/tecil ve

taksitlendirilmiş olması ve bu işlemlerin devam ediyor olması), Aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresinde vermesi,

Primlerini yasal süresi içinde ödemesi gerekmektedir.

Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı

(TL) Kadın Erkek Toplam 4447 (Geçici 10 uncu Mad.) Kadın, genç ve mesleki yeterlilik

117.211 158.497 117.253 275.750 85.081.081

2017 Yılı Şubat Ayı dönemine göre Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde yukarıdaki Kanun numarası seçilerek yapılan bildirim

Page 13: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 14

4447 (GEÇİCİ 10 UNCU MADDE) GENÇ VE KADIN İSTİHDAMI İLE MESLEKİ BELGE SAHİBİ OLANLARIN İSTİHDAMI SORU VE CEVAPLAR

1-Hem mesleki yeterlik belgesine sahip hem de mesleki eğitim veren yüksekokuldan mezun olan bir sigortalı için hangi teşvik süresinin seçilmesi işverenlerimizin lehine olacaktır? İşverenler bu teşvikten tercih edecekleri herhangi bir kategori üzerinden yararlanabilmektedirler. Bu durumda, hem mesleki yeterlilik belgesi hem de mesleki eğitim veren yüksekokuldan mezun olan bir sigortalı için 48 ay destek sağlayan kategorinin seçilmesi işverenlerimizin lehine olacaktır. 2-“Sigortalının ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması” şartı nedir? İşverenler bu teşvikten 4447 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde aranılan diğer şartların yanı sıra, sigortalının işe alındığı tarihten önceki aydan başlanarak son altı aylık döneme ilişkin verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak çalıştırılması kaydıyla yararlanabilmektedir. Ortalama sigortalı sayısı, sigortalının işe başladığı işyerinde işe giriş tarihinden önceki altı ayda Kurumumuza bildirilmiş olan toplam sigortalı sayısının, aynı dönem aralığında Kurumumuza bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi suretiyle bulunmaktadır. 3-Bu destekten yararlanma süreleri nedir? 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük erkekler ile 18 yaşından büyük kadınlardan; Mesleki yeterlik belgesine sahip olanlar için 48 ay, Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar veya Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kurslarını bitirenler için 36 ay, Yukarıda belirtilen niteliklere sahip olmayanlar için 24 ay, 29 yaşından büyük erkeklerden; Mesleki yeterlik belgesi alanlar veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yükseköğretim kurumlarını ya da Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitiren ve belgede belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılanlar için 24 ay, Türkiye İş Kurumuna kayıtlı, Kanunda sayılan belgelere sahip olmayanlar için 6 ay, 4/a bendi kapsamında çalışmakta iken, 1/3/2011 tarihinden sonra mesleki yeterlik belgesi alanlar veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yükseköğretim kurumlarını bitirenler için 12 ay yararlanılabilecektir.

* Bu kapsama girenlerin Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsizler arasından işe alınmaları halinde ilave olarak altı ay süre eklenir.

Page 14: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 15

4447 (GEÇİCİ 15 İNCİ MADDE) İŞBAŞI EĞİTİM TEŞVİKİ

Türkiye İş Kurumu tarafından 31/12/2017 tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim programlarını tamamlayanları işe alan özel sektör işverenlerine işe aldıkları bu sigortalılar için, sigorta primine esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanacak sigorta primi işveren payının tamamının İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmasına imkân sağlanmıştır. Sigortalının; 31/12/2017 tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim programını tamamlamış olması ve işbaşı eğitim programının bitimini müteakip en geç üç ay içinde işe alınması, 23/4/2015 tarihinden sonra işe alınmış olması ve 18’den büyük, 29’dan küçük olması, Tamamladığı işbaşı eğitim programına ilişkin meslek alanında işe alınması gerekmektedir. İşverenin; Özel sektör işvereni olması, İşyerinin kamu idaresi ve 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında olmaması, İşyerinin 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin olmaması, Sigortalıyı, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırması, Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması (varsa da yapılandırılmış/tecil ve taksitlendirilmiş

olması ve bu işlemlerin devam ediyor olması), Kayıt dışı sigortalı çalıştırılmaması, Aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresinde vermesi, Primleri yasal süresi içinde ödemesi gerekmektedir.

Kanun No İşyeri Sayısı

Sigortalı Sayısı Kamu payı (TL) Kadın Erkek Toplam

4447 (Geçici 15 nci Madde) İşbaşı eğitim teşviki 3.071 3.546 6.323 9.869 2.577.466

2017 Yılı Şubat Ayı dönemine göre Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde yukarıdaki Kanun numarası seçilerek yapılan bildirim

Page 15: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 16

4447 (GEÇİCİ 15 İNCİ MADDE) İŞBAŞI EĞİTİM TEŞVİKİ SORU VE CEVAPLAR

1. Bu destekten yararlanma süreleri nedir? Sigorta primi desteğinden yararlanma süresi, kapsama giren sigortalının çalıştığı işyerinin faaliyette bulunduğu sektöre ve işbaşı eğitim programının başladığı tarihe göre değişmektedir. Sigortalının çalıştığı işyerinin imalat sanayi sektöründe faaliyet göstermesi halinde; - 30/6/2015 tarihine kadar başlayan işbaşı eğitim programını tamamlayan sigortalılar açısından 48 ay süreyle, - 1/7/2015 ila 31/12/2017 tarihleri arasında başlayan işbaşı eğitim programını tamamlayan sigortalılar açısından 42 ay süreyle, Sigortalının çalıştığı işyerinin imalat sanayi sektörü dışındaki diğer sektörlerde faaliyet göstermesi halinde; - 30/6/2015 tarihine kadar başlayan işbaşı eğitim programını tamamlayan sigortalılar açısından 36 ay süreyle, - 1/7/2015 ila 31/12/2017 tarihleri arasında başlayan işbaşı eğitim programını tamamlayan sigortalılar açısından 30 ay süreyle yararlanılabilecektir. 2. Ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırması şartı nedir? İşverenler bu teşvikten diğer şartların yanı sıra, sigortalının işe alındığı yıldan bir önceki takvim yılında (Ocak – Aralık ay/dönemi) işe alındığı işyerinden bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak çalıştırılması kaydıyla yararlanabilmektedir. Ortalama sigortalı sayısı, sigortalının işe giriş tarihinden önceki takvim yılında işe alındığı işyerinden Kurumumuza bildirilmiş olan toplam sigortalı sayısının, aynı dönem aralığında Kurumumuza bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi suretiyle bulunmaktadır.

Page 16: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 16

3. Teşvikten yararlanabilmek için başvuru şartı var mı? Teşvikten yararlanmak için işverenlerce kapsama giren sigortalıların e-Bildirge sisteminde yer alan “İşbaşı Eğitim Teşvik Yönetimi” menüsünden tanımlanması gerekmektedir. Bunun haricinde başkaca bir başvuru şartı bulunmamaktadır. 4. Teşvik kapsamında bildirilen bir sigortalının işten ayrılarak aynı işverenin başka bir işyerinde veyahut farklı bir işverene ait işyerinde işe başlaması durumunda söz konusu sigortalıdan dolayı teşvikten yararlanabilecek mi? Sigortalının işbaşı eğitim programını tamamladığı tarihi müteakip üç aylık süre içerisinde teşvikten yararlandığı işyerinden ayrılarak, aynı işyerinde veya aynı işverene ait farklı bir işyerinde veyahut farklı bir işverene ait işyerinde söz konusu üç aylık süre içerisinde yeniden işe başlaması durumunda, ilgili Kanunda aranılan diğer şartların da sağlanması kaydıyla, sonradan işe girdiği işyeri işverenlerince bu sigortalıdan dolayı kalan teşvik süresi kadar destekten yararlanılabilmesi mümkün bulunmaktadır.

Page 17: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 17

4857 (30 UNCU MADDE) ENGELLİ İSTİHDAMI

Özel sektöre ait işyerlerinde çalıştırılan engelli sigortalıların, sigorta primine esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan

sigorta primi işveren hisselerinin tamamının bu Kanunda öngörülen şartlar dahilinde Hazinece karşılanmasını

düzenlemektedir.

Özel sektör işverenlerinin söz konusu teşvikten yararlanabilmeleri için;

Engelli sigortalı çalıştırılması,

Aylık prim ve hizmet belgesinin süresi içinde Kuruma verilmesi,

Primlerin ödenmiş olması gerekmektedir.

Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı (TL)

Kadın Erkek Toplam 4857 (30 üncü Madde) Engelli istihdamı 30.851 17.130 69.370 86.500 23.341.782

2017 Yılı Şubat Ayı dönemine göre Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde yukarıdaki Kanun numarası seçilerek yapılan bildirim

Page 18: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 18

4857 (30 UNCU MADDE) ENGELLİ İSTİHDAMI SORU VE CEVAPLAR

1.Hangi işyerleri bu teşvik kapsamındadır? Özel sektör işverenlerince çalıştırılan engelli sigortalılardan dolayı sigorta primi işveren hissesi teşvikinden yararlanılması söz konusu olup; kamu işyerlerinde (genel ve katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ile bunlara bağlı işletmeler, sermayesinin yarısından fazlası bunlara ait olan işyerleri ve diğer kamu işyerlerinde) çalıştırılan engelli sigortalılar için sigorta prim teşvikinden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır. 2. Teşvikten yararlanılamayacak sigortalılar kimlerdir? Yer altında ve su altında çalışanlar, sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışanlar, yurt dışında çalışanlar, aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler için teşvikten yararlanılması mümkün değildir. 3. Teşvikten yararlanmak için Kurumumuza başvuru şartı bulunmakta mıdır? 4857 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinde düzenlenen teşvikten yararlanmak isteyen özel sektör işverenlerince e-Bildirge giriş ekranından “Engelli ve İşsizlik Teşvik Yönetimi” ekranı vasıtasıyla engelli sigortalıların sisteme tanımlanması gerekmektedir. Sigortalıların engelli olup olmadığı hususu işverence e-Bildirge üzerinden sigortalı için kodlama yapıldığı tarihteki durumu dikkate alınarak sorgulanmakta ve sistem tarafından 14857 kanun numaralı belge türünün seçilmesine izin verilmektedir. 4. Teşvik kapsamındaki sigorta primi işveren hissesinin ne kadarı Hazine tarafından karşılanmaktadır? 4857 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinde öngörülen sigorta primi işveren hissesi teşvikinden; Aynı il sınırları içinde elli veya daha fazla sigortalı çalıştıran işverenlerin, Kontenjan fazlası engelli sigortalı çalıştıran işverenlerin, Engelli sigortalı çalıştırmakla yükümlü olmayan işverenlerin, Korumalı işyeri işverenlerinin, 14857 kanun numarasını seçmek suretiyle bildirdikleri engelli sigortalıları için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin % 100’ü Hazinece karşılanmaktadır.

Page 19: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 19

5746 (3 ÜNCÜ MADDE/3) AR-GE YATIRIMI

Kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla

kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projeleri

ile rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde çalışan Ar-Ge ve destek

personeli ile ücreti gelir vergisinden istisna olan personelin; hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı, 31/12/2023 tarihine

kadar Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanmaktadır.

İşyerinin, 5746 sayılı Kanun kapsamına giren bir işyeri olması veya 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu

kapsamında ücreti gelir vergisinden istisna tutulan personel çalıştırılan bir işyeri olması,

Sigortalının Ar-Ge personeli veya Ar-Ge personel sayısının % 10’u aşılmamak kaydıyla destek personeli ya da 4691

sayılı Kanun uyarıca ücreti gelir vergisinden istisna tutulmuş personel olması,

Ar-Ge merkezlerinde, en az 30 tam zamanlı eşdeğer Ar-Ge personeli çalıştırılması,

Aylık prim ve hizmet belgelerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna yasal süresi içinde verilmesi,

Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin

gecikme cezası ve gecikme zammı toplamının 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan brüt asgari ücretten fazla

olmaması (varsa da ilgili kanunların öngördüğü şekilde yapılandırılmış ve yapılandırma işleminin devam ediyor olması)

gerekmektedir.

Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı (TL) Kadın Erkek Toplam

5746 (3 üncü Madde /3) AR-GE yatırımı 2.699 12.628 40.378 53.006 22.444.493 2017 Yılı Şubat Ayı dönemine göre Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde yukarıdaki Kanun numarası seçilerek yapılan bildirim

Page 20: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 20

5746 (3 ÜNCÜ MADDE/3) AR-GE YATIRIMI SORU VE CEVAPLAR

1. Sigorta primi işveren hissesi desteğinden kapsama giren her bir sigortalı için yararlanılabilecek süre nedir? Sigorta primi işveren hissesi desteği uygulamasından, kapsama giren her bir sigortalı için 31/12/2023 tarihine kadar yararlanılması mümkündür. 2. Teşvikten faydalanmak için Kuruma müracaat şartı bulunmakta mıdır? Bu teşvikten yararlanılabilmesi için; Teknoloji merkezi işletmelerinin; TEKMER Müdürlüğünden, Ar-Ge ve yenilik projelerinde faaliyet göstermekle birlikte, söz konusu faaliyetleri kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından desteklenen işletmelerin; desteği veren kamu kurum veya kuruluşundan ya da kanunla kurulan vakıftan, Ar-Ge ve yenilik projeleri uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen işletmelerin; TÜBİTAK’tan, Ar-Ge merkezlerinin ve rekabet öncesi işbirliği projeleri bulunan işletmelerin; Sanayi ve Ticaret Bakanlığından, Teknogirişim sermaye desteği alan işletmelerin; merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinden, 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında ücreti gelir vergisinden istisna tutulan personel çalıştıran işletmelerin; denetimle yükümlü şirketten alacakları belge ile Kuruma yazılı olarak müracaat etmeleri gerekmektedir. 3. Sigorta primi işveren hissesi desteğinden hangi sigortalılar için yararlanmak mümkündür? Ar-Ge faaliyetlerinde doğrudan görevli olan araştırmacı ve teknisyenlerin (Ar-Ge personelinin) tamamı ile Ar-Ge personel sayısının yüzde onunu aşmamak kaydıyla Ar-Ge faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri personelden (destek personeli), 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2 nci maddesi uyarınca ücreti gelir vergisinden istisna tutulmuş fiilen çalışan personelden, dolayı sigorta primi teşvikinden yararlanılması mümkündür.

Page 21: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 21

5225 (5 İNCİ MADDE) KÜLTÜR VE TURİZM YATIRIMLARI

Sigorta primi işveren hissesi teşvikinden kurumlar vergisi mükellefi olan ve Kültür ve Turizm Bakanlığından ‘Kültür Yatırım

Belgesi’ veya ‘Kültür Girişim Belgesi’ almış olan işverenler yararlanabileceklerdir.

‘Kültür Yatırım Belgesi’ almış olan işyerlerinde fiilen çalışan sigortalıların prime esas kazançları üzerinden hesaplanan

sigorta primi işveren hissesinin %50’si (3 yıl), ‘Kültür Girişim Belgesi’ almış işyerlerinde fiilen çalışan sigortalıların ise

prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin %25’i (7 yıl), Kültür ve Turizm Bakanlığı

bütçesine konulan ödenekten karşılanmaktadır.

İşverenlerin söz konusu teşvikten yararlanabilmeleri için; Kurumlar vergisi mükellefi olmaları, Kültür ve Turizm

Bakanlığından kültür yatırım veya girişim belgesi almaları, Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi,

işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı toplamının 16 yaşından

büyükler için belirlenmiş olan brüt asgari ücretten fazla olmaması (varsa da yapılandırılmış ve yapılandırma işleminin devam

ediyor olması), Aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi içinde Kuruma verilmesi gerekmektedir.

Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı (TL)

Kadın Erkek Toplam 5225 (5 inci Madde) Kültür ve turizm yatırımları 12 165 230 395 93.160

2017 Yılı Şubat Ayı dönemine göre Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde yukarıdaki Kanun numarası seçilerek yapılan bildirim

Page 22: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 22

5225 (5 İNCİ MADDE) KÜLTÜR VE TURİZM YATIRIMLARI SORU VE CEVAPLAR

1. Teşvik başvurusunda gerekli olan belgeler nelerdir?

İşverenler, işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine ‘Kültür Yatırım’ veya

‘Kültür Girişim Belgesi’ ile beraber, ilgili vergi dairesinden alacakları kurumlar vergisi mükellefi olduklarını gösteren

belgeyi dilekçe ekinde ibraz etmek suretiyle başvuruda bulunacaklardır.

2. Teşvik kapsamına giren işverenin yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, idari para cezası veya bunlara ilişkin

gecikme cezası bulunması teşvikten yararlanmasına engel midir?

İşverenin sigorta primi teşvikinden yararlanabilmesi için, Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik

sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının toplamının aylık asgari

ücretin brüt tutarından fazla olmaması gerekmektedir

3. Kültür yatırım ve girişiminde çalıştırılabilecek işçi sayısında bir sınır var mıdır?

Kültür yatırım ve girişimlerinde çalıştırılabilecek azami işçi sayısı, 28/01/2009 tarihli ve 27124 sayılı Resmi Gazetede

yayımlanan Kültür Yatırımı ve Girişimlerinde Teşvik Kapsamında Çalıştırılacak Personele İlişkin Usul Esaslara Dair

Tebliğde belirlenmiştir.

Page 23: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 23

4447 (GEÇİCİ 17 NCİ MADDE) İŞVEREN DESTEĞİ

4447 sayılı Kanunun geçici 17 nci maddesinde öngörülen işveren desteğinden 1/2/2017 ila 31/12/2017 tarihleri arasında işe

alınan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir. Buna göre, kapsama giren sigortalılar için prim ödeme gün sayısının 22,22

TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır. 2017 yılında tescil edilmiş olan

işyerlerinde destek kapsamına giren sigortalılardan dolayı destek tutarının yarısı kadar, işyerinin tescil edildiği tarihi takip

eden üçüncü aydan itibaren bu destekten yararlanılabilecektir. Bu kapsamdaki işyerleri sigortalı sayısının yarısı tutarındaki

sigortalılar için bu destekten yararlanacaktır. Bu destekten yararlanılabilmesi için,

Sigortalı yönünden; 1/2/2017 ila 31/12/2017 tarihleri arasında işe alınmış olması, Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı işsiz olması, İşe alındıkları tarihten önceki üç aya ilişkin Kurumumuza verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde 10 günden fazla kayıtlı olmaması, İşveren yönünden; Özel sektör işverenine ait olması, Sigortalının işe alındığı işyerine ait 2016 yılı Aralık ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması, Aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde Kuruma verilmesi, Tahakkuk eden primlerin yasal süresi içinde ödenmesi, Yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması, Çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı yönünde herhangi bir tespitin bulunmaması, şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.

Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı (TL) Kadın Erkek Toplam

4447 (Geçici 17 nci Madde) 2017 Yılı İşveren Desteği 8.314 7.578 10.242 17.820 5.353.638 2017 Yılı Şubat Ayı dönemine göre Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde yukarıdaki Kanun numarası seçilerek yapılan bildirim

Page 24: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 24

4447 (GEÇİCİ 17 NCİ MADDE) İŞVEREN DESTEĞİ SORU VE CEVAPLAR

1. 2017 yılında tescil edilmiş işyerleri bu destekten nasıl yararlanacaktır? 2017 yılında tescil edilmiş olan işyerlerinde destek kapsamına giren sigortalılardan dolayı destek tutarının yarısı kadar, işyerinin tescil edildiği tarihi takip eden üçüncü aydan itibaren bu destekten yararlanılabilecektir. Ocak ayı içinde tescil edilen işyeri Nisan ayında bu teşvikten yararlanacaktır. 2015 ve daha önce tescil edilip 2016 yılında hiç sigortalı bildirmeyen işyerleri 2017 yılında tescil edilen işyerleri gibi değerlendirilecek olup, 2017 yılında Kuruma bildirim yapılan ilk ayı takip eden üçüncü aydan itibaren destek kapsamına giren sigortalılardan dolayı destek tutarının yarısı kadar bu destekten yararlanabilecektir. 2. Kayıt dışı sigortalı çalıştıranlar bu destekten yararlanabilir mi? 1/2/2017 ila 31/12/2017 tarihleri arasında çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işverenler bu destekten yararlanamaz. Bu tespitin yapılmış olması durumunda 2017 yılında yersiz yararlanılan destek tutarları gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte işverenden tahsil edilecektir. 1/2/2017 ila 31/12/2017 tarihleri arasında çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen alt işveren olsa dahi asıl işveren de bu destekten yararlanamayacaktır. Söz konusu tespit, asıl işveren için yapılmış ise, asıl işveren bu destekten yararlanamayacak ancak alt işveren yararlanabilecektir. 3. 2016/Aralık ayında işyerinden Kuruma aylık prim ve hizmet belgesinin verilmemiş olması halinde nasıl işlem yapılacaktır? 2016/Aralık ayında işyerinden Kuruma aylık prim ve hizmet belgesinin verilmemiş olması halinde bu destekten yararlanabilmek için sigortalının işe alındığı işyerinden 2016 yılında Kuruma bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak çalıştırılması gerekmektedir.

Page 25: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 25

SİGORTA PRİM TEŞVİK, DESTEK VE İNDİRİMLERDE YASAKLAMAYA İLİŞKİN YENİ UYGULAMA

Bilindiği gibi, işyerinde yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya

bildirilen sigortalıyı fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işyeri işverenlerinin bazı sigorta primi teşvik destek ve

indirimlerden bir yıl süreyle yararlanması mümkün bulunmamaktaydı. 6824 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa Ek 14 üncü madde eklenmiş olup, yapılan

kontrol ve denetimler sonucunda çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıyı fiilen

çalıştırmadığı tespit edilen işyeri işverenleri hakkında 1/4/2017 tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanunun Ek 14

üncü maddesi uygulanacaktır.

Yeni düzenlemeye göre, mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri

sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıyı fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işyerleri ilk tespitte bir ay

süreyle, ilk tespit tarihinden itibaren üç yıl içinde tekrar eden ve yasaklama kapsamına giren her bir tespit için ise

birer yıl süreyle 5510 sayılı Kanun, 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu ve 4447

sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun geçici 10 ve 15 inci maddelerinde yer alan sigorta primi teşvik, destek ve

indirimlerden yararlanamayacaktır. Bu düzenleme ile beş kişiden fazla olmamak koşuluyla çalıştırılan toplam

sigortalı sayısının %1’ini aşmayan sayıda, çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği kişileri

fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işyerleri için yasaklama yapılmayacaktır.

Page 26: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 25

Bununla birlikte, çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıyı fiilen

çalıştırmadığı 01/04/2017 tarihinden önce düzenlenen tutanak/ kesinleşen mahkeme kararı/ Kuruma intikal eden

resmi kurum ve kuruluşlardan alınan yazılar ile tespit edilen ve 1/4/2017 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılan

hükümlere göre bir yıllık yasaklama süresi devam eden işyerleri için, yasaklamaya esas olan tespit, 5510 sayılı

Kanunun Ek 14 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre ilk tespit sayıldığından, 1/4/2017 tarihi itibariyle bir aylık

yasaklama süresini tamamlayan işverenlerin yasaklaması 2017/Nisan ayı itibariyle kaldırılacaktır.

Diğer taraftan, çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıyı fiilen

çalıştırmadığı 1/4/2017 tarihinden önce düzenlenen tutanak/ kesinleşen mahkeme kararı/ Kuruma intikal eden

resmi kurum ve kuruluşlardan alınan yazılar ile tespit edilmiş olmakla birlikte 1/4/2017 tarihine kadar yasaklama

işlemi yapılmamış olan işyerleri hakkında, bu tespitin yasaklama kapsamına girip girmediği 5510/Ek 14 madde

uyarınca yeniden değerlendirilecek ve bu tespitin yasaklama kapsamına girdiğinin anlaşılması durumunda bir ay

süreyle yasaklama yapılacaktır.

Page 27: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 26

SİGORTA PRİM TEŞVİK, DESTEK VE İNDİRİMLERDE YASAKLAMAYA İLİŞKİN YENİ UYGULAMA SORU VE CEVAPLAR

Yeni uygulama kapsamında bir ay/bir yıl süreyle yasaklama kapsamına girecek işyerleri nasıl tespit

edilmektedir?

- 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) ve (i) bentlerinde, aynı maddenin ikinci fıkrasında,

5510 sayılı Kanunun Ek 2 nci maddesinde yer alan sigorta primi teşvik, destek ve indirimler için mahkeme

kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırıldığı halde sigortalı olarak bildirilmediği ve bildirildiği

halde fiilen çalıştırılmadığı tespit edilen kişi sayısının,

- 4447 sayılı Kanunun geçici 10 uncu ve geçici 15 inci maddeleri ile 3294 sayılı Kanunun Ek 5 inci maddesinde

yer alan sigorta primi teşvik, destek ve indirimler için mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde

çalıştırıldığı halde sigortalı olarak bildirilmediği tespit edilen kişi sayısının,

tutanağın düzenlendiği aya/ mahkeme kararının kesinleştiği aya/ resmi kurum ve kuruluşlardan alınan yazıların

Kuruma intikal ettiği aya ilişkin olarak Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı toplam sigortalı

sayısının %1’ini aşması veya toplam sigortalı sayısının %1’ini aşmamakla birlikte beşten fazla olması halinde,

tespitin yapıldığı işyerleri için söz konusu fiillere ilişkin yasaklamayı gerektiren sigorta primi teşvik, destek ve

indirimlerden ilk tespitte bir ay, ilk tespit tarihinden itibaren üç yıl içinde tekrar eden ve yasaklama kapsamına

giren her bir tespit için birer yıl süreyle yasaklama işlemi yapılmaktadır.

Page 28: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 26

SİGORTA PRİM TEŞVİK, DESTEK VE İNDİRİMLERDE YASAKLAMAYA İLİŞKİN YENİ UYGULAMA SORU VE CEVAPLAR

2. Yasaklama kapsamına girecek işyerlerinin tespitine ilişkin toplam sigortalı sayısı ne şekilde

hesaplanmaktadır?

Tespite ilişkin tutanağın düzenlendiği aya/ mahkeme kararının kesinleştiği aya/ resmi kurum ve kuruluşlardan

alınan yazıların Kuruma intikal ettiği aya ilişkin olarak, Kuruma verilen asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet

belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısı

düşülmek suretiyle hesaplanmaktadır.

- Aynı sigortalıya ilişkin yapılan bildirimlerdeki mükerrer kayıtlar dikkate alınmaz.

- Ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar, 0 gün 0 kazançlılar, SGDP liler hesaplamaya dahil edilir.

- Alt işverenlerce bildirilen sigortalı sayısı da dikkate alınır.

Aynı işverenin aynı veya farklı ünite sınırları içinde birden fazla işyeri dosyasının mevcut olması halinde toplam

sigortalı sayısı, çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıyı fiilen çalıştırmadığı tespit

edilen işyeri bazında hesaplanmaktadır.

3.Toplam sigortalı sayısının hesabına hangi kapsamdaki sigortalar dahil edilmeyecektir?

Aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler, staja tabi tutulan öğrenciler ile üniversitelerde

kısmi zamanlı çalıştırılan öğrenciler ve Türkiye İş Kurumu’nca düzenlenen eğitimlere katılan kursiyerler dikkate

alınmayacaktır.

Page 29: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 26

SİGORTA PRİM TEŞVİK, DESTEK VE İNDİRİMLERDE YASAKLAMAYA İLİŞKİN YENİ UYGULAMA SORU VE CEVAPLAR

4.Yasaklama kapsamına girdiği tespit edilen işyerleri hangi aydan itibaren teşviklerden yasaklanacaktır?

Söz konusu işyerlerinden çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıyı fiilen

çalıştırmadığı,

-Yapılan kontrol ve denetimler sonucu anlaşılan işyerleri, tutanak tarihini,

-Mahkeme ilamından anlaşılan işyerleri, mahkemenin kesinleşmiş karar tarihini,

-Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan

yazılardan anlaşılan işyerleri, söz konusu yazıların Kuruma intikal tarihini,

takip eden ay başından itibaren ilk tespitte bir ay süreyle, ilk tespit tarihinden itibaren üç yıl içinde tekrar

eden ve yasaklama kapsamına giren her bir tespit için tespit tarihini takip eden aybaşı itibariyle birer yıl süreyle

yasaklama yapılır.

5. Teşviklerden bir yıllık yararlanamama kapsamına giren ve 1/4/2017 tarihinde bu bir yıllık yararlanamama

süresi devam eden işyerleriyle ilgili olarak ne şekilde işlem yapılacaktır?

Söz konusu işyerleri için sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanmamaya esas olan tespitler Ek 14

üncü maddenin birinci fıkrası kapsamında ilk tespit sayılacak olup yasaklamaya esas olan tespit, 5510 sayılı

Kanunun Ek 14 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre ilk tespit sayıldığından, yasaklama 2017/Nisan ayına

ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinden itibaren kaldırılacak, 2017/Nisan ayından önceki dönemlerde

yararlanılmayan sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanılmayacaktır.

Page 30: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 26

SİGORTA PRİM TEŞVİK, DESTEK VE İNDİRİMLERDE YASAKLAMAYA İLİŞKİN YENİ UYGULAMA SORU VE CEVAPLAR

6. 1/4/2017 tarihinden önce düzenlenen tutanak/ kesinleşen mahkeme kararı/ Kuruma intikal eden resmi

kurum ve kuruluşlardan alınan yazılar ile çalıştırılan kişilerin sigortalı olarak bildirilmediğinin veya bildirilen

sigortalının fiilen çalışmadığının tespit edilmesi nedeniyle yasaklama kapsamına girdiği halde 1/4/2017 tarihine

kadar bir yıllık yasaklama işlemi yapılmamış olan işyerleriyle ilgili olarak ne şekilde işlem yapılacaktır?

Öncelikle söz konusu tespitin 5510 sayılı Kanunun Ek 14 üncü maddesinin üçüncü fıkrasına göre yasaklama

kapsamına girip girmediği yeniden değerlendirilecek olup, söz konusu tespitin yasaklama kapsamına girdiğinin

anlaşılması durumunda 1/4/2017 tarihinden önce düzenlenen tutanak tarihini/ mahkemenin kesinleşmiş karar

tarihini/resmi kurum ve kuruluşlardan alınan yazıların Kuruma intikal tarihini takip eden aybaşından itibaren bir

ay süreyle geriye yönelik yasaklama işlemi yapılacaktır.

7. 5510 sayılı Kanunun Ek 14 üncü maddesi kapsamında yasaklama hükümleri uygulanmayacak sigorta prim

teşvik, indirim ve destekler hangileridir?

5510 sayılı Kanunun Ek 14 üncü maddesi hükümleri;

- Çalıştırılan kişilerin sigortalı olarak bildirilmediği ve bildirilen sigortalının fiilen çalıştırılmadığına yönelik

tespitlerde;

4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin beşinci fıkrası (15921)

4447 sayılı Kanunun geçici 17 nci maddesi (0687)

Page 31: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO 26

SİGORTA PRİM TEŞVİK, DESTEK VE İNDİRİMLERDE YASAKLAMAYA İLİŞKİN YENİ UYGULAMA SORU VE CEVAPLAR

5510 sayılı Kanunun geçici 71 inci maddesi,

- Bildirilen sigortalının fiilen çalıştırılmadığına yönelik tespitlerde ise;

4447 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi (6111)

4447 sayılı Kanunun geçici 15 inci maddesi (6645)

3294 sayılı Kanunun Ek 5 inci maddesi

hakkında uygulanmaz.

Page 32: Kanun No İşyeri Sayısı Sigortalı Sayısı Kamu payı Kadın ... · Kanun No İşyeri Sayısı ... 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve

SLAYT NO

SİGORTA PRİM TEŞVİK, DESTEK VE İNDİRİMLERDE YASAKLAMAYA İLİŞKİN YENİ UYGULAMA SORU VE CEVAPLAR

TEŞVİK LİSTESİ BİR AY/BİR YIL SÜREYLE

YASAKLAMA

Sıra

No

Aylık Prim ve Hizmet

Belgesi Kanun No

Açıklaması Kayıt Dışı Sigortalı

Çalıştırma Fiili

Sahte Sigortalı

Bildirim Fiili

1 5510 Beş puanlık indirim(5510 S.K. 81.md/1-ı) Yararlanamaz Yararlanamaz

2 6486 Yurtdışına götürülen işçilere yönelik GSS beş puanlık

indirim (5510 S.K. 81.md/1-i)

Yararlanamaz Yararlanamaz

3 46486,56486,66486 51 ilde uygulanan ilave 6 puanlık indirim

(5510 S.K. 81/ 2. fıkra)

Yararlanamaz Yararlanamaz

4 25510,16322,26322 Yatırımlarda Devlet Yardımı (5510 S.K. Ek 2.md) Yararlanamaz Yararlanamaz

5 6111 Genç, kadın ve mesleki belge sahibi olanların

istihdamına yönelik teşvik (4447 S.K. Geçici 10. Md)

Yararlanamaz Yararlanabilir

6 6645 İşbaşı eğitim programını tamamlayanların istihdamına

yönelik teşvik (4447 S.K. Geçici 15. Md)

Yararlanamaz Yararlanabilir

7 15921 İşsizlik ödeneği alanların istihdamına yönelik teşvik

(4447 S.K. 50. Md)

Yararlanabilir Yararlanabilir

8 14857,54857 Engelli sigortalı istihdamına yönelik teşvik (4857 S.K.

30. Md. 1. fıkra)

Yararlanabilir Yararlanabilir

9 5746,15746 Araştırma ve geliştirme faaliyetlerine ilişkin teşvik

(5746 S.K. 3. Md. 3. fıkra)

Yararlanabilir Yararlanabilir

10 55225,25225 Kültür yatırımlarını ve girişimlerini teşvik

(5225 S.K. 3. Md.)

Yararlanabilir Yararlanabilir