KAKIPILAN O KAUGNAYAN

KAKIPILAN O KAUGNAYAN

Ang pangungusap o talata ay may kakipilan kung ang pagkasunod-sunod ng mga bahagi ng pagpapahayag ay nagpapalinaw sa kani-kanilang pagkakaugnay.

Ilang bahagi na dapat tandaan upang ang pangungusap o talata ay magkakaroon ng kakipilan:

1. Ang panuring ay dapat na laging malapit sa mga salitang binibigyang turing.

Mali: Nawawala ang aklat kong nasa mesa na bago.

Tama: Nawawala ang bago kong aklat na nasa mesa.

Mali: Ginamit ni Mark ang makinilyang nasa mesa na binili ng kanyang ama.

Tama: Ang makinilyang ginamit ni Mark at binili ng kanyang ama ay nasa mesa.

2. Pagsama-samahin ang mga salitang may malapit na pagkakaugnay sa isa’t isa.

Mali: Maingat si Jose sa pagsagot sa mga tanong ng kanyang mga guro, gumagamit ng mga pananalita.

Tama: Maingat na gumagamit ng mga pananalita sa Jose sa pagsagot sa mga tanong ng kanyang guro.

2. Pagsama-samahin ang mga salitang may malapit na pagkakaugnay sa isa’t isa.

Mali: Mahusay sa harap ng kanyang mga kamag-aral bumigkas si Maria ng talumpati.

Tama: Si Maria ay mahusay bumigkas ng talumpati sa harap ng kanyang kamag-aral.

3. Gamitin ang tinig balintiyak ng pandiwa kapag ang simuno ng pangungusap ay hindi siyang gumaganap na kilos.

Mali: Ang mga bantay ay hinuli ang mga batang di sumusunod sa kautusan ng paaralan.

Tama: Hinuli ng mga bantay ang mga batang di sumusunod sa kautusan ng paaralan.

Mali: Ang kanilang guro ay talagang pinag-aaral ang mga kabataan ngayon.

Tama: Talagang pinag-aaral ng mga guro ang mga kabataan ngayon.

4. Ang mga magkakasunod na mga kipil ng diwa sa pangungusap ay dapat ipahayag buhat sa pinakamababang antas ng kahalagahan.

Mali: Si Benigno Aquino Sr. ay dakila sa mata ng tao, matapang at matulungin.

Tama: Si Benigno Aquino Sr. ay matapang, matulungin at dakila sa mata ng tao.

4. Ang mga magkakasunod na mga kipil ng diwa sa pangungusap ay dapat ipahayag buhat sa pinakamababang antas ng kahalagahan.

Mali: Ang tunay na makabayan ay handang mamatay, magpakasakit at maglingkod alang-alang sa bayan.

Tama: Ang tunay na makabayan ay handang maglingkod, magpakasakit at mamatay alang-alang sa bayan.

5. Iwasan ang pag-gamit ng mga salitang di-lubhang kailangan sa loob ng pangungusap.

Mali: Ang dalawang magkaibigan ay tapat sa isa’t isa.

Tama: Ang magkaibigan ay tapat sa isa’t isa.

Mali: Narinig ng aking mga tainga ang kanilang usapan.

Tama: Narinig ko ang kanilang mga usapan.

6. Ilapit ang panghalip na pamanggit sa pangngalang kinakatawan nito.

Mali: Ipinanhik ni Nardo ang telebisyon sa bahay na binili ng tatay niya.

Tama: Ipinanhik ni Nardo sa bahay ang telebisyon na binili ng tatay niya.

Mali: Ang relo ni Edel sa mesa na binili pa sa Hongkong ay nawala.

Tama: Ang relong binili ni Edel sa Hongkong ay nawala sa mesa.