kανόνες ασφαλείας
DESCRIPTION
Μια παρουσίαση για τους κανόνες ασφαλείας στο εργαστήριο Χημείας. Το αρχείο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για προβολή σε μαθητές, εκπαιδευτικούςκλπTRANSCRIPT
![Page 1: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/1.jpg)
ΕΚΦΕ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ
ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΛΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
& ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ
Στέφανος Κ. ΝτούλαςΧημικός ΜEd – MSc
Εκπαιδευτικός
![Page 2: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/2.jpg)
Κανόνες Ασφαλείας
Εργαστηριακός Οδηγός Χημεία Β΄ Γυμνασίου (σελ. 8)
…οι εργαστηριακές ασκήσεις για να έχουν γόνιμο αποτέλεσμα που να δίνει ικανοποίηση και γνώση στον
ασκούμενο, απαιτούν αφενός καλή γνώση των οδηγιών εκτέλεσης του πειράματος και αφετέρου την αυστηρή τήρηση ορισμένων κανόνων ασφαλείας…
![Page 3: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/3.jpg)
Κανόνες Ασφαλείας
Περισσότερα πειράματα => ↑ κινδύνου ατυχημάτων
Τα ατυχήματα οφείλονται συνήθως σε απροσεξία ή σε άγνοια κανόνων ασφαλείας
Ακίνδυνη διεξαγωγή πειραμάτων προϋποθέτει γνώση και εφαρμογή των κανόνων ασφαλείας
![Page 4: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/4.jpg)
Ιματισμός
Στο εργαστήριο Χημείας φοράμε πάντα:
Προστατευτικά γυαλιά
Γάντια
Εργαστηριακή μπλούζα
![Page 5: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/5.jpg)
Φακοί επαφής
Απαιτείται μεγάλη προσοχή
Προκαλούνται σοβαρά προβλήματα αν περάσει ανάμεσα στο φακό και στο μάτι σκόνη ή διαβρωτικό υγρό
Σε περίπτωση ατυχήματος απαιτείται πλύσιμο με άφθονο νερό
Μεταφορά στο γιατρό
![Page 6: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/6.jpg)
Εργαστηριακός Πάγκος
Στον εργαστηριακό πάγκο πρέπει:
Να επικρατεί καθαριότητα και τάξη
Να μην υπάρχουν ουσίες που δε χρησιμοποιούνται
Να καθαρίζεται μετά το πέρας της εργαστηριακής άσκησης
![Page 7: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/7.jpg)
Αντιδραστήρια και σκεύη
Δεν πρέπει να πιάνουμε αντιδραστήρια με τα χέρια
Σε περίπτωση επαφής αντιδραστηρίου με το δέρμα απαιτείται
Πλύσιμο με άφθονο νερό
Αναφορά του συμβάντος στον καθηγητή
Δεν δοκιμάζουμε ουσίες με το στόμα
Δεν μυρίζουμε χημικά αντιδραστήρια
![Page 8: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/8.jpg)
Αντιδραστήρια και σκεύη
Όταν πρέπει να μυρίσουμε
αντιδραστήριο:
Κρατάμε τη φιάλη μακριά από τη μύτη
Δημιουργούμε με το χέρι μας ρεύμα αέρα
![Page 9: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/9.jpg)
Αντιδραστήρια και σκεύη
Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κανένα αντιδραστήριο ή σκεύος που δεν προβλέπεται από τις οδηγίες
Τα υγρά απόβλητα ρίχνονται στην αποχέτευση και τα στερεά στο καλάθι απορριμμάτων
Απαιτείται προσεκτική ανάγνωση της ετικέτας
Αντιδραστήριο που βρίσκεται σε δοχείο χωρίς ετικέτα δεν χρησιμοποιείται
Τα δοχεία πωματίζονται πάντα
![Page 10: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/10.jpg)
Αντιδραστήρια και σκεύη
Οι αραιώσεις των ισχυρών οξέων γίνονται με την προσθήκη οξέος στο νερό
Η μετάγγιση καυστικών υγρών ή τοξικών διαλυμάτων γίνεται πάντα με πουάρ
![Page 11: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/11.jpg)
Αντιδραστήρια και σκεύη
Για την παραλαβή ποσότητας υγρού δε βυθίζουμε σιφώνια ή σταγονόμετρα στις φιάλες
Η παραλαβή γίνεται αφού πρώτα μεταφερθεί ποσότητα υγρού σε ποτήρι ζέσεως με τη βοήθεια γυάλινης ράβδου
![Page 12: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/12.jpg)
Αντιδραστήρια και σκεύη
Δεν επιστρέφεται στη φιάλη υγρό που περίσσεψε
Σε κάθε φιάλη τοποθετείται μόνο το δικό της πώμα
Το πώμα του υγρού αντιδραστηρίου δεν αφήνεται στον πάγκο αλλά συγκρατείται ανάμεσα στα δάκτυλα
![Page 13: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/13.jpg)
Αντιδραστήρια και σκεύη
Για την προσθήκη του περιεχομένου ενός
σταγονομέτρου δεν βυθίζουμε το σταγονόμετρο στο
διάλυμα
(α) Σωστός Τρόπος (β) Λανθασμένος Τρόπος
![Page 14: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/14.jpg)
Αντιδραστήρια και σκεύηΚατά την ανάμιξη διαλυμάτων σε δοκιμαστικό σωλήνα:
Αναδεύουμε με γυάλινη ράβδο χωρίς να χτυπάμε τον πυθμένα
Ανακινούμε συνεχώς το σωλήνα
Δεν κλείνουμε ποτέ με το δάχτυλό μας το σωλήνα
(α,β) Σωστοί Τρόποι (γ) Λανθασμένος Τρόπος
![Page 15: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/15.jpg)
Μεταφορά στερεάς ουσίας
Μεταφορά μικρής ποσότητας στερεού
σε δοκιμαστικό σωλήνα
Η παραλαβή του στερεού γίνεται με
μεταφορά του σε ύαλο ωρολογίου ή σε ποτήρι
ζέσεως
![Page 16: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/16.jpg)
Καλάθι Εργαστηριακής Άσκησης
Στο μετωπικό εργαστήριο είναι πολύ σημαντικό το καλάθι το οποίο:
Περιέχει τα απαραίτητα σκεύη και αντιδραστήρια για κάθε ομάδα
Δεν πρέπει να περιέχει σκεύη και αντιδραστήρια άλλων εργαστηριακών ασκήσεων
Βοηθάει στην ομαλή διεξαγωγή της άσκησης (κάθε ομάδα γνωρίζει ποια υλικά παρέλαβε, τι πρέπει να πλύνουν κλπ)
![Page 17: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/17.jpg)
Θέρμανση στο πείραμα
Ποτέ δε θερμαίνουμε σε γυμνή φλόγα εύφλεκτα υγρά
Ο λύχνος δε μένει αναμμένος όταν δε χρησιμοποιείται
Δε θερμαίνουμε υγρό σε δοκιμαστικό σωλήνα όταν το ύψος του υπερβαίνει τα 2/3 του σωλήνα
![Page 18: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/18.jpg)
Θέρμανση στο Πείραμα
Η θέρμανση του υγρού σε δοκιμαστικό σωλήνα δεν γίνεται στον πυθμένα αλλά κοντά στην επιφάνειά του
Το στόμιο του σωλήνα κατά τη θέρμανση δεν πρέπει να στρέφεται στο πρόσωπο του εκπαιδευτικού ή των μαθητών
(α) Σωστός Τρόπος (β) Λανθασμένος Τρόπος
![Page 19: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/19.jpg)
Θέρμανση στο Πείραμα
Κατά τη θέρμανση φροντίζουμε την παροχή αέρα ώστε:
Η φλόγα να είναι γαλάζια θερμαντική και οξειδωτική
Κίτρινη, αιθαλίζουσα, αναγωγική φλόγα σημαίνει ατελής καύση οπότε λερώνονται τα σκεύη που χρησιμοποιούμε
(α) Λανθασμένη ρύθμιση (β) Σωστή Ρύθμιση
![Page 20: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/20.jpg)
Κοπή Γυάλινης Ράβδου
![Page 21: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/21.jpg)
Κατασκευή σταγονομέτρων και ακροφυσίων
![Page 22: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/22.jpg)
Κάμψη Γυάλινου Σωλήνα
![Page 23: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/23.jpg)
Λείανση των άκρων με θέρμανση
Σπρώχνουμε την άκρη του σωλήνα στην πιο θερμή ζώνη της φλόγας και περιστρέφουμε συνεχώς
Όταν η φλόγα γίνεται πορτοκαλοκίτρινη απομακρύνουμε το σωλήνα από τη φλόγα
Τοποθετούμε το σωλήνα σε μια άκαφτη επιφάνεια για να κρυώσει
![Page 24: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/24.jpg)
Άνοιγμα οπής σε πώμα
Αφού επιλέξουμε το πώμα που ταιριάζει ακριβώς στην οπή του σκεύους επιλέγουμε τον κατάλληλο φελλοτρυπητήρα
Σε πώμα από φελλό χρησιμοποιούμε φελλοτρυπητήρα εσωτερικής διαμέτρου ίση ή λίγο μικρότερη από αυτή του σκεύους
Σε ελαστικό πώμα χρησιμοποιούμε φελλοτρυπητήρα εσωτερικής διαμέτρου ίσης με αυτή του σκεύους
![Page 25: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/25.jpg)
Άνοιγμα οπής σε πώμα
Τοποθετούμε το πώμα σε ξύλινη πλάκα
Κρατάμε τον κόπτη του φελλοτρυπητήρα κάθετα πιέζοντας το πώμα στο σημείο που θέλουμε την οπή
Περιστρέφουμε τον κόπτη δεξιόστροφα και αριστερόστροφα περί τον άξονά του μέχρι να τρυπήσει το πώμα ως τη μέση
Βγάζουμε τον κόπτη από το πώμα και απομακρύνουμε με τον εξολκέα το σφηνωμένο κομμάτι του πώματος
Αναποδογυρίζουμε το πώμα και επαναλαμβάνουμε την ίδια διαδικασία
![Page 26: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/26.jpg)
Πέρασμα γυάλινου σωλήνα σε πώμα
1. Ελέγχουμε αν η οπή είναι κατάλληλη
2. Βρέχουμε με νερό (ή υγρό σαπούνι ή βαζελίνη), το τμήμα του οργάνου που θέλουμε να περάσει από την οπή
3. Κρατώντας με το ένα χέρι το πώμα και με το άλλο το σωλήνα σπρώχνουμε με μικρές κυκλικές κινήσεις το σωλήνα
4. Εάν η είσοδος του σωλήνα γίνεται με δυσκολία, τότε με κατάλληλο φελλοτρυπητήρα διευρύνουμε την οπή.
![Page 27: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/27.jpg)
Πριν εγκαταλείψουμε το εργαστήριο
Ελέγχουμε αν οι βρύσες είναι κλειστές
Ελέγχουμε αν τα όργανα δε βρίσκονται σε λειτουργία
Ελέγχουμε αν όλοι οι λύχνοι και τα γκαζάκια είναι καλά κλεισμένα
Δεν αφήνουμε γκαζάκια εκτεθειμένα στον ήλιο
Δεν εγκαταλείπουμε γυάλινες φιάλες εκτεθειμένες στον ήλιο πολλές ώρες (κίνδυνος έκρηξης ή αλλοίωσης)
![Page 28: Kανόνες ασφαλείας](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022032515/563db94b550346aa9a9bf021/html5/thumbnails/28.jpg)
Βιβλιογραφία
1. Κ. ΓΙΟΥΡΗ ΤΣΟΧΑΤΖΗ, Διδακτική Πειραμάτων Χημείας, Εκδόσεις Ζήτη 2000
2. Κ. ΓΙΟΥΡΗ ΤΣΟΧΑΤΖΗ, Σχολικά Πειράματα Χημείας, Από τη Μάκρο- στη Μικροκλίμακα, Εκδόσεις Ζήτη 2003
3. ΣΙΔΕΡΗ ΜΗΤΣΙΑΔΗ, Οδηγός Πειραμάτων Χημείας, Σαββάλας 1994
4. ΑΒΡΑΜΙΩΤΗΣ, ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ, ΚΑΠΕΛΩΝΗΣ, ΣΙΝΙΓΑΛΙΑΣ, ΣΠΑΝΤΙΔΗΣ, ΤΡΙΚΑΛΙΤΗ, ΦΙΛΙΟΣ, Εργαστηριακός οδηγός Χημείας Β΄ Γυμνασίου, ΟΕΔΒ
5. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗΣ, Χημεία ένα συναρπαστικό παιχνίδι, Εκδοτικός οίκος Αδελφών Κυριακίδη 2005
6. EBBING GAMMON, Γενική Χημεία, Εκδόσεις Τραυλός 2002