AMAÇ

Yapılan bu çalışmanın amacı, ….İli, …..İlçesi,….. pafta,…. parselde ……adına yapılacak olan ………………………………için jeofizik yöntemlerden sismik kırılma yöntemi uygulanmıştır……………… DEVAM ETTİRİNİZ

1

BÖLÜM–1

1.İNCELEME ALANININ TANITILMASI

İnceleme alanı, Uşak İli, Merkez İlçesi içerisinde yer almaktadır. Bu sahada jeofizik yöntemlerden sismik kırılma çalışması yapılmıştır. İnceleme alanı yer bulduru haritası aşağıda gösterilmiştir (Şekil–1).

Şekil–1 Yer bulduru haritası ( Google Earth) [?]

1.1.Coğrafi Konum

Uşak ili, Ege Bölgesinin İçbatı Anadolu bölümünde, Ege Bölgesi ile İç Anadolu bölgesinin birbirlerinden ayrıldığı İçbatı Anadolu eşiğinin batı kenarında, 38 derece 13 dakika ve 38 derece 56 dakika enlemleri ile 28 derece 48 dakika ve 29 derece 57 dakika boylamları arasında yer alır. Kuzeyde Kütahya, doğuda Afyon, güneyde Denizli ve batıda Manisa illeri bulunmaktadır. 5341 km2 alana sahip olan Uşak yüzölçümü itibariyle iller sıralamasında plaka numarası gibi 64. sıradadır. Ülke yüzölçümünün % 0.7 lik kısmını oluşturmaktadır.

İl arazisi genel olarak dalgalı plato görünümündedir. Kuzey ve doğu kesimleri dağlık, güney ve batı kesimleri ise ovalar ve dalgalı arazilerden oluşmaktadır. İl topraklarının % 57,5i platolardan, % 37 si dağlardan ve % 5.5 i de ovalardan meydana gelmektedir.

2

1.2. İmar Durumu

Belediyenin imar revize planına bakıldığında çalışma alanının uygun alan (UA) olduğu görülmektedir (Şekil -2).

Şekil–2 İnceleme alanının yerleşime uygunluk haritası [?]

1.3. Afet Durumu

İnceleme alanı topoğrafik ve morfolojik açıdan sakıncalı alana sahip değildir. İnceleme alanı güneydoğudan-kuzeybatıya doğru hafif eğimli bir yapıya sahiptir. Uşak ili 2. derece tehlikeli deprem bölgesindedir. Gediz-Emet yöresi diri fayları ile Simav Fay Zonu bölgede deprem üretebilecek ana yapılardır. Tarihsel dönemlerde de aktif olan bu bölgede meydana gelen 1944 M=7.2 Gediz depremleri Uşak’ta da hasara neden olmuştur.

1.4. Su Durumu

1.4.1. Yeraltı Su Durumu

Aşağıda yer altı suyu ve kaynaklarının; yıllık rezervi, içme suyu, sulama ve sanayi, atık rezervi gösterilmiştir (Tablo-1)

Tablo -1 Yeraltı Su Potansiyeli [?]

3

1.4.2. Yerüstü Su Durumu

1.4.2.1. Su Kaynakları Potansiyeli

Yerüstü suyu : 0,93 km³ / yılBanaz çayı : 0,46 km³ / yıl Gediz nehri : 0,47 km³ / yıl Yeraltısuyu (kaynaklar dahil) : 0,097 km³ / yılToplam su potansiyeli : 1,027 km³ / yılGölet rezervuar yüzeyleri : 392 ha

1.4.2.2. DSİ Göletleri

Mesudiye göleti : 24 ha Takmak göleti : 62 ha Üçpınar göleti : 77 ha Karaahmetli göleti : 3 ha Karaağaç göleti : 26 ha Güneyköy göleti : 6 ha

4

BÖLÜM -2

2. JEOLOJİ

2.1. İnceleme Alanının Jeolojisi

İnceleme alanının jeolojisi bölgesel ölçekte ele alındığında temeli Paleozoik yaşlı metamorfikler oluşturmaktadır. Menderes masifi olarak adlandırılan temeldeki kaya birimleri, bir çekirdek ve bunun üzerinde bir örtüden meydana gelmiştir. Çekirdek gnaystan oluşmuştur. Beyaz, gri, renkli gözlü gnays, gnays-mikaşist, amfibollü şist, granatlı şist, kloritli şist ve kalkşistten oluşan birime Eşme Formasyonu ismi verilmiştir.

Bölgede Miyosen, Yeniköy Formasyonu ile başlar. Formasyon alacalı renkte konglomera, yer yer kömürlü seviyelerden oluşmuştur. Kömürlerin içerdiği spor ve polenlere E. AKYOL’a göre Orta Miyosen yaşı verilmiştir.

Pliyosen bölgede çeşitli tortul ve kayalardan oluşan İnay Grubu (Ahmetler Formasyonu, Beydağı Volkanitleri, Ulubey Formasyonu) ve Payamtepe Volkanitleri ile belirlenmektedir. Ahmetler Formasyonunun tabanında köşeli metamorfik çakıl ve blokları vardır. Düzgün katmanlanma göstermez.

Daha üst kısımlarında konglomera-kumtaşı-tüfit-kiltaşı-marn ardalanmasından oluşan bir istif söz konusudur. Pliyosen boyunca süregelen ve salt andezitik lav, tüf ve anglomeraları içeren volkanizma olan Beydağı Volkanitleri Ahmetler Formasyonuna zaman zaman gereç vermiştir.

Ahmetler Formasyonu’nun akarsu ortam ürünü olan, Balçıkdere üyesi ile gölsel ortam ürünü olan Gedikler üyesi çökelerinin oluşumuna gereç vererek katılmıştır. Beydağı Volkanitleri, mor-pembe renkli lav ve anglomeralarla beyaz-sarımsı tüfler olarak geniş alanlarda yüzlekler verir. Ahmetler Formasyonu ile uyumlu ve Beydağı Volkanitleriyle yanal geçişli olan gölsel ortamda oluşmuş kireçtaşları bulunur. Bu kireçtaşlarının oluşturduğu birim Ulubey Formasyonu olarak adlandırılmıştır. Alt kısımları kumlu ve yer yer killi-marnlı düzeyler içeren bu birim 250 m. kalınlıktadır. Daha üste doğru açık pembe renkli kireçtaşları ve en üstte gri-beyaz renkli kireçtaşları yer alır.

Asartepe Formasyonu ve Alüvyon olarak Kuvaterner bölgede iki şekilde incelenebilir. Asartepe Formasyonu, akarsu ortamında çökelmiş çeşitli renklerde gevşek kireç-tüf-kil çimentolu, çok kökenli yarı yuvarlanmış çakıllı konglomera-kumtaşı-kiltaşı ardalanmasından

5

ve yer yer ince marnlı-kireçli düzeylerden meydana gelmiştir. Kalınlığı en az 200 m dir. Pliyosen Formasyonları üzerinde uyumsuzlukla durur; yaşı Alt Kuvaterner olarak değerlendirilmiştir. Bu birimlerin tümünü onlardan gereç almış, Üst Kuvaterner yaşlı Alüvyon olarak adlandırılan birim örtmüştür.

Bölgede yer alan Kratese ve Neojen Formasyonları Alpin Tektonizması etkisinde kalarak kırılmış ve kıvrımlanmışlardır. Denizin uzun zaman zarfında transgresif olarak ilerlemesi ve sığlaşması sonucu bu kayaçlar ardalanmalı oluşmuştur. (paragraf sonlarına da kaynak konulmalıdır)

Alpin Tektonizması sonucu yükselmiş, yükselen karanın alçak kesimlerinde iç göller oluşarak, buralarda üçüncü zaman karasal Neojen birimleri olan kil, marn ve kireçtaşı ardalanmalı olarak meydana gelmiştir. Etüt bölgesi halen Alpin Tektonizması etkisinde bulunmakta olup bu nedenden dolayı 2. Dereceden deprem kuşağı içinde yer almaktadır. Uşak ve civarının jeoloji haritası aşağıda gösterilmiştir (Şekil-3).

AlüvyonUyumsuzlukAsartepe FormasyonuUyumsuzlukPayamtepe Volkanitleri

Ulubey Formasyonu

UyumsuzlukBeydağ Volkanitleri

K araboldere Volkanitleri

Dikendere Volkanitleri

Yeniköy Formasyonu

Kürtköy Formasyonu

UyumsuzlukBaklan Graniti

Vezirler MelanjıBindirme FayıK ızılcasöğüt Formasyonu

Aşağıbalova FormasyonuUyumsuzlukBoduşdamı Formasyonu

Eşme FormasyonuTektonik dokanakK ayraktepe Formasyonu

AÇIK LAMALARBANAZ

UŞAK

EŞME ULUBEY

SİVASLI

K

0 8 km

KARAHALLI

Qal

Qat

Tpp

Tpu

Tmy

Tpbv

Tmkv

Tpmdv

Tmk

Kvm

Jk

Ja

Pabg

Pzb

Pze

Pzk

TmyTmyTmy

Tmy

Tmy

Tmy

Tmy

TmyPzb

Pzb

Pzb

Qat

Qat

Qat

QatQat

Qat

Qat

Qat Qat

Qat

Pabg

Pze

PzePze

Pze

Pze

Pze

Pze

Pze

Pze

Pze

Pze

Tmkv

Tmkv

Tpu

Tpu

Tpu

Tpu

Tpu

Tpu

Tpu

Tpu

Tpu Tpu

Tpu

Tpu

TpuTpu

Qat

Qat

TmyTmk

Jk

Jk

Pze

Pzk

Pzk

PzkPzk

Tpbv

Tpbv

Tpbv

Jk

Jk

JaJa

Qal

Qal

Qal QalQal

Qal

Kvm

Tmy

Tmy TmyTmyTpmdv

Tpmdv

Pzb

Qat

Qat

Qat

Tmk

Pze

Şekil- 3 Uşak ve civarının jeoloji haritası [Ercan ve diğerleri. 1977-1979] veya [?]

6

BÖLÜM–3

3.1. TEKTONİK

Genel olarak Türkiye, Alp kıvrım sistemi üzerindedir. Topoğrafik olarak iki dağ silsilesi, batıdan doğuya doğru ülkemizi katetmektedir. Bunlardan bir tanesi Kuzey Karadeniz boyunca, diğeri Güney Akdeniz boyunca görülmektedir. Bu iki dağ silsilesi arasında, yüksekliği ortalama 1000 m. olan Anadolu Platosu yer almaktadır. Alp Orojenezinde her iki kıvrım Kratase devrinde başlamış ve Eosen devrinde son bulmuştur. Orojenik hareketler; kuzeydeki kıvrımda kuzeyden güneye doğru, Güneydeki kıvrımda ise, hareketler güneyden kuzeye doğru oluşmuştur. Anadolu platosu, kristalden şist ve eski plutonik masiflerden olup bunların üzerini Eosen, Oligosen ve Neojen devirlerine ilişkin malzemeler örtmüştür. Orojenik hareketleri epirojenik hareketler izlemiştir. Bu tektonik düzensizlik sonucunda Türkiye’nin Morfolojik yapısı oluşmuştur. Türkiye ve çevresinin tektonik oluşumunda; Afrika ve Arap plakalarının Avrasya plakası ile çarpışması, Helenik yay boyunca Ege Blokunun çekilmesi önemli etkenler olarak ifade edilebilir (McKenzie, 1972; Jackson ve McKenzie, 1988).

Bölgedeki tektonik aktivite genel hatlarıyla, Arap plakasının Avrasya plakasına göre kuzey-kuzeybatı doğrultusunda 15-20 mm/yıl hızla hareketi sonucu Bitlis-Zağros bindirme kuşağıboyunca oluşan çarpışma nedeniyle, Doğu Anadolu bölgesinde bir sıkışmanın meydana gelmesi ve bunun sonucunda da Anadolu plakasının 20-25 mm/yıl hızla batıya hareketi ve saat yelkovanı tersinde dönmesi, Afrika plakasının 5-10 mm/yıl hızla kuzey doğrultusunda hareketi ve Avrasya plakasının altına dalması sonucunda da Ege blokunda güneybatı yönünde 30-35 mm/yıl hızla bir açılmanın ve normal faylanmanın meydana gelmesi şeklinde özetlenebilir. Türkiye’nin tektonik haritası aşağıda gösterilmiştir (Şekil - 4).

7

Şekil- 4 Türkiye’nin tektonik haritası [?]

3.1. Çalışma Bölgesinin Tektoniği

Uşak yöresi, Post Alpin dönemde Neotektonik hareketlere maruz kalmış, günümüzdeki morfolojik görünümü ortaya çıkmıştır. Bu bölge jeolojik yapısı ve morfo-tektonik özelliği itibari ile Asor adalarından Endonezya‟ya kadar uzanan Alpin Kuşakta yer tutmaktadır. Uşak yöresi Kuzey Anadolu Fay sistemi, Ege Hellen hendeği ve bunun doğu uzantısı durumunda olan Kıbrıs yayı ile Ege Graben sistemini içeren Batı Anadolu çekme rejiminin denetimi altındadır. Anadolunun batıya hareketi, doğu batı yönlü sıkışmalara, kuzey-güney yönlü genişlemelere ve dolayısıyla da yöredeki fay sistemlerinin domino taşları gibi birbirini etkileyerek kıpırdanmasına neden olmaktadır. Nitekim Afrika levhasının Anadolu altına daldığı Ege – Hellen hendeği ve bunun doğu uzantısı durumunda olan Ege graben sisteminin fayları kuzey Anadolu sisteminin batısındaki faylar ve Marmara denizindeki faylar dikkat çekmektedir.

3.2. Bölgenin Depremselliği

İnceleme alanı ve yakın çevresinde sakıncalı, önlem gerektiren yasak alanlar bulunmamaktadır. Yapılan çalışmalar ve gözlemler ışığında inceleme alanı yapılaşmaya uygundur.

8

Uşak ili ve civarı Batı Anadolu’da hakim olan açılma rejimi tektoniği içinde ve 1996 Türkiye deprem bölgeleri haritasına göre 2. Derece deprem bölgesi içinde yer almaktadır (Şekil- 5).

Şekil -5 Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası [?]

Gerek tarihsel gerekse aletsel dönemlere ait veriler ilin doğrudan büyük depremlere maruz kalmadığını göstermektedir. Günümüze kadar şehri etkileyen en büyük deprem 25 Haziran 1944 depremidir. Bu depremin büyüklüğü 6.1 civarındadır. Deprem sonucunda 21 kişi hayatını kaybetmiş ve birçok kişi yaralanmıştır. Yaklaşık 3500 bina yıkılmış veya ağır hasar görmüştür. Tarihsel dönemden başlayıp günümüze kadar uzanan veriler göre Uşak’ta da kuvvetlice hissedilen 26 adet deprem kaydına rastlanmıştır. Bu depremlerin merkez üsleri genelde Denizli, Burdur, Nazilli, Dinar, Emet, Simav, Gediz, Demirci, Alaşehir olarak gösterilir. Bu yerlerin uzaklıkları 50-130 km. arasında değişmektedir.

İnceleme alanının da içinde bulunduğu Ege Bölgesinde meydana gelen şiddetli depremler, yer ve tarihlerine göre aşağıdaki gibidir (Tablo 2) ve (Tablo 3).

9

Tablo 2: M.Ö. 500-2001 yılları arasında Uşak ve civarı deprem etkinliği (M > 6.0) [?]

NO

TARİH ENLEM BOYLAM YER M UZAKLIK

1 -94 37.7 28.7 DENİZLİ 6.8 122

2 -90 37.9 30.0 BURDUR 6.6 99

3 60 37.8 29.1 DENİZLİ 6.8 98

4 65 37.7 29.3 DENİZLİ 7.0 106

5 94 37.8 29.9 BURDUR 6.7 104

6 241 37.7 28.9 DENİZLİ 6.6 114

7 370 38.1 28.9 DENİZLİ 6.5 75

8 494 38.0 29.0 DENİZLİ 6.6 80

9 1646 37.8 28.4 NAZİLLİ 6.6 129

10 1651 37.7 29.3 DENİZLİ 6.6 106

11 1702 37.7 29.1 DENİZLİ 7.0 109

12 1717 37.7 29.2 DENİZLİ 6.6 107

13 3.5.1875 38.1 30.1 DİNAR 7.0 87

14 20.9.1899 37.9 28.8 DENİZLİ 7.0 99

15 10.4.1914 37.8 30.2 BURDUR 6.9 118

16 2.5.1928 39.6 29.1 EMET 6.2 109

17 7.8.1925 38.1 30.1 DİNAR 6.0 87

18 25.6.1944 39.0 29.3 UŞAK 6.1 40

19 23.31969 39.1 28.5 DEMİRCİ 6.1 93

20 25.3.1969 39.2 28.4 DEMİRCİ 6.0 106

21 28.3.1969 38.5 28.5 ALAŞEHİR 6.6 80

22 28.3.1970 39.2 29.5 GEDİZ 7.1 62

23 19.4.1970 39.0 29.8 GEDİZ 6.0 52

24 12.5.1971 37.6 30.0 BURDUR 6.2 128

25 25.5.1971 39.0 29.7 GEDİZ 6.1 47

26 1.10.1995 38.1 30.1 DİNAR 6.2 87

Tarihsel döneme ait bilgiler Papazachos ve Papazachos (1977) ve Kandilli Rasathanesi web sayfasından derlenmiştir. Tabloda verilen uzaklıklar Uşak İl merkezinden olan episantır uzaklıklarına tekabül etmektedir. Yerleşim yerleri depremden en fazla etkilenen episantırı göstermektedir. Negatif yıllar M.Ö.’ye ait yıllardır. (Kaynak: TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası Uşak ve Civarı Deprem Etkinliği Jeofizik Toplantısı Notları veya [?])

10

Tablo 3: 2003-2005 yılları arasında Uşak ve civarı deprem etkinliği (M > 4.0-Deprem Araştırma Dairesi).

26.07.2003 DAD 01:00:57.73 38,1200 28,9000 10,6 DAD 5,1 Buldan-DENİZLİ

26.07.2003 DAD 08:36:10.93 38,0600 28,8900 10,9 DAD 5,5 Buldan-DENİZLİ

26.07.2003 DAD 13:31:37.02 38,0800 28,8200 10,7 DAD 5,0 Buldan-DENİZLİ

28.07.2003 DAD 17:19:06.48 38,1300 28,8700 10,6 DAD 4,0 Buldan-DENIZLI

28.07.2003 DAD 22:36:54.81 38,1200 28,9000 10,7 DAD 4,1 Buldan-DENIZLI

12.08.2003 DAD 08:21:50.29 38,1500 28,8900 17 DAD 4,0 Buldan-DENİZLİ

17.04.2004 DAD 03:38:42.98 39,1366 29,4084 7,9 DAD 4,2 Gediz-KÜTAHYA

09.06.2004 DAD 03:15:43.83 38,4330 30,2054 8,7 DAD 4,1 Sandıklı-AFYON

29.01.2005 DAD 14:48:02.34 38,2393 29,6603 13,6 DAD 4,0 Çivril-DENİZLİ

Yukarıdaki çizelgelerde görüleceği gibi Uşak merkezli depremlerin olmadığı gözlenmektedir. Çünkü Uşak ili içerisinden geçen büyük deprem üretecek uzun aktif faylar yer almamaktadır. Uşak batısında uzanan fay çok kısa olup, üreteceği deprem 5.0 büyüklüğünü geçmeyecektir. Buna karşın, depremler Uşak ili kuzeyinde bulunan Gediz, Demirci, Simav, Şaphane ve Altıntaş arasında uzanan faylar ile Uşak ilinin güney batısında Gediz çöküntüsü ile Büyük Menderes çöküntüsünün kesişim bölgesinde yoğunlaşmaktadır.

Uşak ilinin kuzey ve güneyinde söz konusu faylarda olabilecek olası orta-büyük depremlerde, Uşak ili etkilenecektir. Ancak Uşak ili genel olarak sağlam zeminler üzerinde bulunması nedeniyle bu depremlerden çok az etkilenecektir.

Buna karşın gevşek ve suya doygun alüvyal zeminler üzerinde yer alan Uşak merkez bu depremlerden daha şiddetli olarak etkilenecektir. Bu açıdan bölgenin 2. Derece deprem kuşağında bulunması nedeniyle; yapılacak yapıların “Bayındırlık ve İskan Bakanlığının Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik” hükümlerinin aynen uygulanması gerekmektedir.

Kuzeyde yer alan aktif bölgeler Gediz, Simav ve Emet olduğu görülmektedir. Bölge, son 30 yıl içerisinde Türkiyede meydana gelen mikro deprem etkinliği açısından en aktif yer olduğu bilinmektedir. Deprem etkinliği, deprem kümesi şeklinde kendini göstermektedir. Ancak, Gediz’de son yüzyılda Batı Türkiye’deki en şiddetli deprem meydana gelmiştir. Bu, deprem 28.3.1970 tarihinde meydana gelmiş ve aletsel büyüklüğü M=7.1’dir. Depremde yaklaşık 1100 kişi hayatını kaybetmiş ve 20 bin civarında ev yıkılmış veya ağır hasar görmüştür. Uşak ili kuzeyinde yer alan mikro deprem etkinliği bazı araştırmacılara göre 1970 Gediz depreminin artçı sarsıntıları olduğu düşünülmektedir.

11

Tablo 4:Uşak bölgesi ve civarında meydana gelen depremlerin büyüklüklerine göre tekrarlama aralıkları. Kaynak: (TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası Uşak ve Civarı Deprem Etkinliği Jeofizik Toplantısı Notları) [?] kaynak numaraları verilmeli kaynaklar açıkça metin içinde yazılmamalıdır

Depremin Büyüklüğü

4.5 5.0 5.5 6.0 6.5 7.0 7.5

Peryot 0.9 2.5 7 20 60 166 475

Bu bölgede her 10 ay’da bir hissedilebilen türde deprem meydana gelirken hasar yapabilecek türden depremlerin tekrarlama aralığı 10 yıl civarındadır (Tablo -4).

Bölgenin deprem tehlikesi açısından 1 Ekim 1995 (M=6.2) depremi önem taşımaktadır. Bu deprem, Dinar – Çivril fayı üzerinde meydana gelmiş ve bu fayın güneydoğu ucundan yaklaşık 20 km’lik kısmını kırmıştır. Çivril’e doğru uzanan yaklaşık 50 km’lik kısmı ise hareket etmemiştir. (Pınar, 1998). Çivril’in Uşak iline olan yakınlığı ve son Dinar depreminin fayın geri kalan kısmında meydana getirmiş olduğu gerilme değişimi ele alındığında bölgedeki deprem tehlikesinin biraz olsun arttığı söylenebilir.

12

BÖLÜM–4

4.JEOFİZİK YÖNTEMLERİN UYGULANMASI

Söz konusu parselde, ……………………………………………………..sismik kırılma çalışması yapılmıştır.

4.1. Sismik Kırılma Yöntemi

….…..…..….

4.1.1. Yöntemin Arazide Uygulanması

…….. adına kayıtlı parselde yapılan sismik araştırmada, ….. kanallı ….. model …….marka sismik kırılma cihazı kullanılmış olup cihaz, … adet P,… adet S jeofonu, özel bağlantı üniteleri ile …………….. dan oluşmaktadır.

…

…..

….

…..

13

Foto -1 İnceleme alanı sismik kırılma çalışması

4.1.1.1. Zemin Dinamik Elastik Parametreleri

Araziden elde edilen parametrelerin hesaplanması Tablo 5 ve Tablo 6 da verilmiştir.

Tablo -5 1. Tabaka İçin Zeminin Dinamik Elastik Parametreleri

PARAMETRELER BİRİM BAĞINTI 1.TABAKAHız (VP ) (m/sn) Vp1

Hız (VS ) (m/sn)  Vs1

Hız Oranı (Vp/Vs) (birimsiz) Vp1/Vs1

Yoğunluk (gr/cm3) d=0,31*(Vp1)0,25

Elastisite Modülü (kg/cm3)  Ed=G1*[(3Vp12-4Vs1

2)/(Vp12-Vs1

2)]Poisson Oranı (birimsiz) ơ=(Vp1

2-2Vs12)/2(Vp1

2-Vs12)

Kayma Modülü (kg/cm2)  G=(d*Vs12)/100

Bulk Modülü (kg/cm2)  K=d*(Vp12-4/3Vs1

2)/100Kalınlık (h) (m)  h=(ti.10-3/2)*(Vp1.Vp2/√Vp22−Vp12)Zemin Titreşim Periyodu (sn)  To=(4*h1/Vs1)+4*(50-h1)/Vs2

Zeminin Emniyet Gerilmesi (kg/cm2) qem1=G1/Vp1

Zemin Taşıma Gücü (kg/cm2)  qu1=G1/Vs1

Zemin Oturması (cm)  St1=(qu1/E1)*h

Tablo- 6 2. Tabaka İçin Zeminin Dinamik Elastik Parametreleri

14

PARAMETRELER BİRİM BAĞINTI 1.TABAKAHız (VP ) (m/sn) Vp1

Hız (VS ) (m/sn)  Vs1

Hız Oranı (Vp/Vs) (birimsiz) Vp1/Vs1

Yoğunluk (gr/cm3) d=0,31*(Vp1)0,25

Elastisite Modülü (kg/cm3)  Ed=G1*[(3Vp12-4Vs1

2)/(Vp12-Vs1

2)]Poisson Oranı (birimsiz) ơ=(Vp1

2-2Vs12)/2(Vp1

2-Vs12)

Kayma Modülü (kg/cm2)  G=(d*Vs12)/100

Bulk Modülü (kg/cm2)  K=d*(Vp12-4/3Vs1

2)/100Kalınlık (h) (m)  h=(ti.10-3/2)*(Vp1.Vp2/√Vp22−Vp12)Zemin Titreşim Periyodu (sn)  To=(4*h1/Vs1)+4*(50-h1)/Vs2

Zeminin Emniyet Gerilmesi (kg/cm2) qem1=G1/Vp1

Zemin Taşıma Gücü (kg/cm2)  qu1=G1/Vs1

Zemin Oturması (cm)  St1=(qu1/E1)*h

Araziden elde edilen dinamik parametrelerin değerlendirilmesi aşağıdaki gibidir.

4.1.1.1.a. Sismik Hız Oranı (Vp/Vs)

0 – 2 arasında ise zemin sıkı

2 – 3 arasında ise zemin az sıkı

>3 ise zemin sıkı değil (burası tablo haline de dönüştürülebilir)

Bu çalışma 1. tabakanın Vp1/Vs1 hızı…; 2. tabakanın Vp2/Vs2 hızı ….olarak bulunmuştur. Bu da 1. Tabakanın…….., 2. tabakanın ……. olduğunu gösterir.

4.1.1.1.b.Poisson Oranı

Tanımlar bütün maddeler için geçerli

0 – 0,25 arasında ise zemin gözeneksiz

0,25 – 0,35 arasında ise zemin orta derecede gözenekli

0,35 – 0,50 arasında ise zemin gözenekli

Bu çalışma 1. tabakanın Poisson Oranı …..; 2. tabakanın Poisson Oranı ….. olarak bulunmuştur. Bu da 1. tabakanın ….., 2. tabakanın …… olduğunu gösterir. Poisson oranı ………………….formülüne göre hesaplanmıştır.

4.1.1.1.c.Elastisite Modülü

15

0 – 1700 kg/cm3 arasında ise zemin zayıf

1700 – 10000 kg/cm3 arasında ise zemin orta derecede sıkı (bozuşmuş)

10000 – 30000 kg/cm3 arasında ise zemin sağlam

>30000 kg/cm3 ise zemin çok sağlam

Bu çalışmada 1. tabakanın Elastisite Modülü…..; 2. tabakanın Elastisite Modülü ……..olarak bulunmuştur. Bu da 1. ve 2. tabakanın ……………….olduğunu gösterir. Elastisite modülü ………………formülüne göre hesaplanmıştır.

4.1.1.1.d. Kayma Modülü

0 – 600 kg/cm2 arasında zemin zayıf

600 – 3000 kg/cm2 arasında ise zemin orta sağlam

3000 – 10000 kg/cm2 arasında ise zemin sağlam

>10000 kg/cm2 ise zemin çok sağlam

Bu çalışma 1. tabakanın Kayma Modülü ………….; 2. tabakanın Kayma Modülü …………..olarak bulunmuştur. Bu da 1. ve 2. tabakanın ……………olduğunu gösterir. Kayma modülü ………….ormülüne göre hesaplanmıştır.

4.1.1.1.e Bulk Modülü

0 – 400 kg/cm2 arasında ise zemin çok az derece dayanıklı

400 – 10000 kg/cm2 arasında ise zemin az derece dayanıklı

10000 – 40000 kg/cm2 arasında ise zemin orta derece dayanıklı

40000 – 100000 kg/cm2 arasında ise zemin yüksek derece dayanıklı

Bu çalışmada 1. tabakanın Bulk Modülü………..; 2. tabakanın Bulk Modülü …………olarak bulunmuştur. Bu da 1. ve 2. tabakanın ……………..olduğunu gösterir. Bulk modülü ………………..formülüne göre hesaplanmıştır.

Zemin gruplarını ve sınıflarını belirlemek için Tablo 7, Tablo 8, Tablo 9 ve Tablo 10 kullanılmıştır.

Tablo- 7 Zemin Grupları[?]

Stand. Relatif Serbest Kayma

16

Zemin grubu Zemin Grubu Tanımı Penetr.(N/30)

Sıkılık(%)

BasınçDirenci(kPa)

Dalgası Hızı(m/s)

(A)

1.Masif volkanik kayaçlar ve ayrışmamış sağlam metamorfik kayaçlar, sert çimentolu tortul kayaçlar….

2.Çok sıkı kum, çakıl….......

3.Sert kil ve siltli kil…........

-

>50

>32

-

85-100

-

>1000

-

>400

>1000

>700

>700

(B)

1.Tüf ve aglomera gibi gevşek volkanik kayaçlar, süreksizlik düzlemleri bulunan ayrışmış çimentolu tortul kayaçlar…..................

2. Sıkı kum, çakıl….............

3. Çok katı kil ve siltli kil....

-

30-50

16-32

-

65-85

-

500-1000

-

200-400

700-1000

400-700

300-700

(C)

1. Yumuşak süreksizlik düzlemleri bulunan çok ayrışmış metamorfik kayaçlar ve çimentolu tortul kayaçlar…............................

2. Orta sıkı kum, çakıl….....

3. Katı kil ve siltli kil….......

-

10-30

8-16

-

35-65

-

<500

-

100-200

400-700

200-400

200-300

(D)

1.Yeraltı su seviyesinin yüksek olduğu yumuşak, kalın alüvyon tabakaları…...

2.Gevşek kum…..................

3.Yumuşak kil, siltli kil…...

-

<10

<8

-

<35

-

-

-

<100

<200

<200

<200

Tablo -8 Yerel Zemin Sınıfları [?]

Yerel Zemin Sınıfı Tablo 6’a göre Zemin Grubu ve En Üst Zemin Tabakası Kalınlığı (h1)

Z1(A) Grubu zeminler

h1≤15m olan (B) grubu zeminler

h1>15m olan (B) grubu zeminler

17

Z2h1≤15m olan (C) grubu zeminler

Z315m < h1≤50m olan (C) grubu zeminler

h1≤10m olan (D) grubu zeminler

Z4h1>50m olan (C) grubu zeminler

h1>10m olan (D) grubu zeminler

Tablo- 9 Deprem Yönetmeliğine Göre Zemin Gruplarının Sismik Sınıflaması [?]

Deprem Yönetmeliğine Göre Yerel Zemin Grubu

VS

(m/Sn)

(TA-TB)

(Sn)VP / VS

GS

(Kg / Cm2)

Ed

(Kg / Cm2)

qs

(Kg)

Z1 Çok sıkı-sert >700 0,10-0,30 1,5-2 >10000 >30000 100-10

Z2 Sıkı-sert 400-700 0,15-0,40 2-2,5 3000-10000 10000-30000 3-10

Z3Orta-sıkı bozuşmuş

200-400 0,15-0,60 2,5-3 600-3000 2000-10000 1-3

Z4Gevşek

yumuşak<200 0,20-0,90 3-100 <600 <1700 <1

Tablo-10 Spektrum karakteristik periyotları [?]

Yerel Zemin Sınıfı Ta (saniye) Tb(saniye)

Z1 0,1 0,3

Z2 0,15 0,4

Z3 0,15 0,6

Z4 0,2 0,9

BÖLÜM-55. SONUÇ VE ÖNERİLER

18

i. Çalışma; Uşak İli, Merkez İlçesi, 347 pafta ve 7 parselde Ömer Tekin’e ait alanda yapılacak olan 3 katlı konut tipi binanın statik projesinde kullanılmak üzere gerekli olan sismik parametreleri hesaplamak için yapılmıştır.

ii. Deprem Bölgeleri Haritasına göre çalışma alanı 2. Derecede Deprem Bölgesi içerisinde kalmaktadır.

iii. İnceleme alanının jeolojisi bölgesel ölçekte ele alındığında temeli Paleozoik yaşlı metamorfikler oluşturmaktadır. Alpin Tektonizması sonucu yükselmiş, yükselen karanın alçak kesimlerinde iç göller oluşarak, buralarda üçüncü zaman karasal Neojen birimleri olan kil, marn ve kireçtaşı ardalanmalı olarak meydana gelmiştir. Etüt bölgesi halen Alpin Tektonizması etkisinde bulunmaktadır.

iv. Bu çalışmada 1. tabakanın elastisite modülü 2121,73 kg/cm3, 2. tabakanın elastisite modülü 5732,16 kg/cm3 bulunmuştur.

v. Zemin hakim titreşim periyodu To=0,54 sn bulunmuştur.

vi. Değerlendirme sonucunda 1. tabaka Z3 sınıfı C grubu zemin kategorisinde yer almaktadır. 2. tabaka da Z3 sınıfı C grubu zemin kategorisinde yer almaktadır.

vii. 1. Tabakanın zemin özellikleri kötü durumda olduğundan hafriyat yapılmalıdır. 1.68 metrelik hafriyat sonrası 2. Tabakanın dinamik elastik özellikleri geçerli olacaktır.

AD-SOYAD

İMZA

6. KAYNAKLAR[1] http://www.usaktanitim.gov.tr/Default.aspx?x=s&kat=4 (SON ERİŞİM TARİHİ YAZILMALI

19

[2] Çiftçi,C.,2008,.’Açılıma Bağlı Reflektivite Analizi’,Yüksek Lisans Tezi,Süleyman Demirel Üniversitesi,Isparta

……

……

……

20