úi`§u i|yd m%fõ · pdf file.eg¨j ms

38

Upload: vuongkiet

Post on 06-Mar-2018

217 views

Category:

Documents


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms
Page 2: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

úi`§u i|yd m%fõYhlacd;sl m%Yakh

^fhdackd ud,dj&

Page 3: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms
Page 4: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

kshuqjd m%ldYk

úi`§u i|yd m%fõYhlacd;sl m%Yakh

^fhdackd ud,dj&

Page 5: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl m%Yakh úi£u i|yd m%fõYhla^fhdackd ud,dj&

© kshuqjd m%ldYkISBN 978-955-8696-32- 3

m<uq uqøKh - 2013 cQ,s

uqøKh(ms%kafg,a m%hsfjÜ ,sñgâ"21$11" 04 fjks mgquÕ"wr,sh Whkfomdku"mkaksmsáh'

m%ldYkh(kshuqjd m%ldYlfhda"464$20" mkaksmsáh mdr"me,j;a;"n;a;ruq,a,'

úuiSï(ÿrl:k - +94112785612*elaia - +94112786050B-fï,a - [email protected]í - www.jvpsrilanka.com

Page 6: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 1

1' cd;sl .eg¨j y÷kd .ekSu

” ,xldfõ mQ¾j OfkaYajr iudc l%uh u; ì%;dkHhka úiska

OfkaYajr iudc l%uh W;a;rdfrdamKh lrkq ,eîfuka miq yd

úfYaIfhka ,xldfõ md,k n,h foaYSh Okm;s mx;sh w;g

udreùfuka miq f.jqKq b;sydih mqrdu ,dxflah ck;dj mSvdjg

m;ajQ wd¾Ól iudchSh .eg¨ w;r cd;sl .eg¨j m%Odk ;ekla

.kS'

” jfrl u;=fjñkao jfrl ;djld,slj hgm;a fjñkao j¾Okh

jQ fuu .eg¨j úúO fmdfrdkaÿ" .súiqï" cd;sjdoh weú<ùï yd

cd;sjd§ flda,dy, u.ska 1980 oYlh jk úg fnÿïjd§ ikakoaO

wr.,hla olajd j¾Okh úh' 2009 jif¾ uehs ui fnÿïjd§

hqoaOh ksu jqjo bka miq f.jqKq jir 4l ld,h ;=< cd;sl

iu.sh we;slsÍfï ÈYdjg" cd;sl .eg¨j úi£fï ÈYdjg mshjr

.efkkjd fjkqjg isÿjQfha fnÿïjdoh fjk;a wdldrhlska h<s

ysi Tijk ;eklg rg weo oeóuh' oeka furg isxy," fou<"

uqia,sï we;=¿ ish¨ ckhd isákafka tu wk;=r wìuqjh'

” ck;dj cd;sl;aj iSud Tiafia mshjfrka mshjr fnod fjkalrk

yd tu.ska mka;sh fnok ÈYdjg fhduqj we;s j;auka wk;=reodhl

Page 7: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla2

;;ajh mrdch fldg cd;sl iu.sh f.dvke.Sfï ÈYdjg" cd;sl

.eg¨j úi£u i|yd wdrïNl m%fõYhla .ekSfï ÈYdjg cd;sl

.eg¨j ms<sn| ixjdoh fhduq lsÍu w;HjYHh' fï fudfyd;

jkúg h<s W.% w;g yefrñka mj;sk ,xldfõ cd;sl .eg¨jg

ienE yd iaÓridr úi÷ula fidhd .ekSug kï th ks¾udKh jQ

wldrh;a th j¾Okh fjñka wd tys ft;sydisl .uka u.;a" tys

j¾;udk ;;ajh yd ta yd ne÷Kq úúO foaYmd,k n,fõ.hkaf.a

iïnkaO;d;a b;du fláfhka fyda ksjerÈj y÷kd.; hq;=fõ'

” ,xldfõ cd;sl .eg¨j ks¾udKh lrkq ,enqfõ ì%;dkH hg;aúð;

md,k iuh ;=<h' ì%;dkH hg;aúð;jd§ka úiska ,xldj tlu

wd¾Ól foayhla we;s tla uOH.; OfkaYajr rdcHhla njg

m;al<o ta ;=<u Tjqka ish md,kfha myiqj i|yd oekqj;aj

yd ie,iqïiy.;j mj;ajdf.k .sh zfnod md,kh lsÍfïZ

Wmdhud¾.h ksid ,xldfõ Ôj;a jQ isxy," fou<" uqia,sï

cd;sl;ajhka iajNdúlj ish cd;sl;aj iSud fjkia lr.ksñka

tla cd;shla f,i iaùlrKh jQfha ke;' ,xldfõ cd;sl .eg¨fõ

wdrïNh thhs'

” bkamiq ì%;dkHhka w;ska n,h ,nd.;a ,xldfõ foaYSh isxy,"

fou<" uqia,sï Okm;s m%N+ me,eka;sh úiska n,h ,nd .ekSug

fmr isgu ;u n,h yd jrm%ido i|yd cd;sjdoh fhdod.kakd

,§" cd;sjdoh wjq¿jd,k ,§' cd;sjd§ f,i ck;dj ixúOdkh

lsÍu yd foaYmd,k mCI f.dvke.Suo isÿlrk ,§¦ fï olajdu

n,h ,nd .ekSu i|yd;a n,hg yjq,aùu i|yd;a ,xldfõ isxy,"

fou<" uqia,sï Okm;s yd m%N+ lKavdhïj, myiq yd ,dNodhS

f;audj jQfha cd;sjdohhs' ta ;=< ,xldfõ cd;sl .eg¨j j¾Okh

úh'

” Okjdoh ;=< úúO ck fldgia w;r wiudk;djhka ia:dms;

Page 8: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 3

ùu;a" tajd jv jvd;a W;aikak ùu;a fmdÿ ck;dj uqyqK fok

m%Yak fkdúi£u;a ta ksid whs;Ska b,a,d ixúOdkh jk" igka

jÈk" ck;dj u¾okh lsÍu;a wd§ Okm;s l%uhg wdfõKsl

ish¨ miq.dó ls%hdud¾. ck;dj ksjerÈ whqßka jgyd .; hq;=

jqj;a ish¨ cd;sl;ajhkag wh;a Okm;s mx;s lKavdhï cd;sjd§

jqjukdjka bgqlr.ekSu i|yd Okjdofha fmdÿ w¾nqohg fya;=

cd;sjd§ moku u; msysgd we;s njg fmdÿ ck;djg ta;a;= .kajd

we;' tho cd;sl .eg¨j W;aikak ùug fya;=jls'

” ,xldfõ cd;sl .eg¨j ms<sn| m%Yakfha§ úáka úg isxy, Okm;s

mCI yd m%N+ka w;r;a fou< Okm;s mCI yd m%N+ka w;r;a n,h

i|yd úúO .súiqï tlÕ;d we;slr.kakd ,o w;r ta lsisjla

cd;sl .eg¨j úi£ug fyda fmdÿfõ fou< yd uqia,sï ckhdf.a

b;du uQ,sl m%Yak úi£ug iu;ajQfha ke;' ta fjkqjg ta ish,a,

fuu m%Yakh ;j ;j;a W.% lf<ah' 1958 w;aika l< nKavdrkdhl-

fp,ajkdh.ï .súiqfï isg 1966 vâ,s-fp,ajkdh.ï .súiqu" 1976

fÊ'wd¾'chj¾Ok-wñ¾;,sx.ï ryia .súiqu" 1987 fÊ'wd¾'-rÔõ

.súiqu" 2002 rks,a-m%Ndlrka .súiqu wd§ ish¨ .súiqï cd;sl

.eg¨j ixlS¾K l<d ñi" th ;j ;j;a W.% l<d ñi" cd;sjd§

flda,dy,j, isg cd;sjd§ hqoaOhla olajd m%Yakh W.% l<d ñi

th úi÷fõ ke;'

” wfkla w;g ,xldfõ cd;sl .eg¨j rfÜ wNHka;r m%Yakhla

muKla jQfha ke;' ish Wmdhud¾.sl jqjukdjka wkqj weußld

tlai;a ckmoh m%uqL wêrdcHjdoh;a ish l,dmSh jqjukd u;

bkaÈhdkq wdêm;Hjdoh;a ;u n, foaYmd,k jqjukd u; ;ñ,akdvq

cd;sjdoh;a fuhg È.ska È.gu ueÈy;a úh' j¾;udkfha§o

ueÈy;a fjñka we;' tneúka ,xldfõ cd;sl .eg¨j ,xldfõ

miq.dó Okjdofha;aa wêrdcHjdofha;a bkaÈhdkq wdêm;Hjdofha;a

cd;sjdofha;a iduQysl ks¾udKhla f,i jgyd .; hq;=h'

Page 9: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla4

2' cd;sl .eg¨fõ j;auka ;;ajh

” W;=re m<df;a m<d;a iNd ue;sjrKh meje;aùug uyskao rdcmCI

wdKavqj ;SrKh lsÍu;a iuÕ m<d;a iNd ms<sn|j;a tajdfha n,;,

ms<sn|j;a 13jk jHjia:d ixfYdaOkh ms<sn|j;a bkaÿ ,xld .súiqu

ms<sn|j;a ixjdohla yd u; .egqula rg ;=<;a wdKavqj ;=<;a YS%

,'ks'm'h we;=¿ wdKavqfõ fldgialdr mCI ;=< yd ta ta mCI

w;r;a u;=úh'

” 13jk ixfYdaOkh yd m<d;a iNd ms<sn| u;=jQ yd ;ju;a mj;sk

fuu ixjdoh yd u; .egqu ,xldfõ cd;sl .eg¨j úi£fï

ÈYdjg fyda cd;sl iu.sh we;slsÍfï ÈYdjg fhduqjQjla fkdj

W;=f¾ hqoaOh ksuùfuka miq lsishï m%udKhlska fyda hgm;aj

;snQ cd;sjdohg;a fnÿïjd§ u;jdohg;a kj mKla fok" cd;sjdoh

wjq¿jd,k tlla ù ;sfí' fuu u; .egqu isxy, fyda fou<

fyda uqia,sï fyda ck;djf.a jqjukdjka fjkqfjka flfrk

Tjqkaf.a m%Yak úi£u i|yd fya;=jk tlla fkdj ienE ck;d

m%Yak hgm;a lrk yd isxy, fou<" uqia,sï Okm;s" iq¿ Okm;s

m%N+ lKavdhïj, n, wr.,h fjkqfjka isÿjkakls'

” 13jk ixfYdaOkh mokïlr .ksñka oekg isÿjk fuu u;

.egqfï fomd¾Yajh ksfhdackh lrkafka ljqo@ tla mfil

W;=rg fmd,sia n,;, yd bvï n,;, iys; m<d;a iNd tmd

hhs lshk isxy, cd;sjd§ lKavdhï isák w;r wfkla mi

isákafka wvq ke;sj m<d;a iNd b,a,k fou< cd;sjd§ lKavdhï"

fnÿïjd§ ixúOdk yd mqoa.,hska" bkaÈhdkq Okm;s wdKavqj yd

wêrdcHjd§kah' tneúka fuh Okjdoh ;=< mSvdjg m;a fmdÿ

ck;djg m%fhdackj;a ixjdohla fyda ck;djf.a b,a,Sula

fkdfõ'

Page 10: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 5

” ,xldfõ fuf;la mej;s md,khka fiau uyskao rdcmCI md,kho

w;HjYH f,iu úi¢h hq;= W;=re yd kef.kysr ck;djg

n,mdk" úfYaIfhka W;=f¾ fou< ck;djg n,mdk .eg¨ i|yd

úi÷ï ,nd§u isÿlf<a ke;' W;=f¾ hqoaOh ksudùfuka miq f.jqKq

jir 04l ld,h uq¿ukskau wmf;a hejQ rdcmCI md,kh fou<

ckhdf.a uQ,sl jqjukdjka bgqlrñka Tjqka cd;sl iu.sfha

ÈYdjg Èkd.kakjd fjkqjg" Tjqkaf.a oefjk m%Yak fkdi,ld

yßñka" Tjqka u; ish md,kfha wdêm;Hh yd n,y;aldrh

mgjñka" Tjqka fN!;slj;a udkislj;a mSvdjg ,la lf<ah' th

cd;sjdoh;a fnÿïjdoh;a iúu;a lsÍug muKla fya;= úh' fou<

ck;djf.a whs;Ska ia:dms; lrñka Tjqka Èkd .kakjd fjkqjg

wdKavqj lghq;= lf<a lreKd wïudka" fla'mS'" yd ohd udiag¾ jeks

ysgmq t,a'à'à'B' kdhlhska lsysm fofkla jrodk u.ska Èkdf.k

Tjqka u.ska ck;dj yiqrejd .ekSugh' fuu ish¨ ;;ajhka úiska

j¾;udk w¾nqoh W;aikak lr ;sfí'

” ;sia jirl fnÿïjd§ hqoaOh ksu ùfuka miq u;=jQ ;;ajh cd;sl

.eg¨j we;=¿ rfÜ oefjk m%Yak úi£fï ÈYdjg fhdod.kakjd

fjkqjg rdcmCI md,kh isÿlf<a" tu ;;ajh ;u n, jHdmD;sh

fjkqfjka fhdod .ekSuh' hqoaOfha yd hqoaOh ksu ùfï jdish

fhdod.ksñka kshñ; ld,hg fmr úáka úg m<d;a iNd Pkao"

kshñ; ld,hg fmr ckdêm;sjrKh yd uy ue;sjrKho mj;ajd

;u n,h ;yjqre lr.;a wdKavqj ta w;r wêrdcHjd§ rgj,ska

yd bkaÈhdfjka t,a, jQ n,mEu yuqfõ wkq.ukh lf<a ish¨

fokd /jàug W;aidy lrk" ta fudfydf;a m%Yakh u.yer hk

foìä ls%hdud¾.h' ta wkqj Tyq rg ;=< Bkshd foaYfm%aó N+ñldjla

rÕolajk w;ru wêrdcHjdohg;a bkaÈhdjg;a úúO fmdfrdkaÿ

,nd ÿkafkah' wjia:d lsysmhl§u bkaÈhdjg fmdfrdkaÿ foñka

13jk ixfYdaOkh ls%hdjg kÕk njg;a 13g tyd .sh n,hla

Page 11: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla6

m<d;a iNdj,g fok njg;a iy;sl úh' 2013 iema;eïnrfha

W;=f¾ m<d;a iNd Pkaoh mj;ajk njg uq,skau iy;sl jQfhao

,dxflah ck;djg fkdj bkaÈhdjgh' fuu ls%hdud¾.j,

;¾ldkql+, wjidkh njg m;aj we;af;a" fnÿïjdoh Yla;su;ajk

wk;=reodhl ;;ajhlg rg m;aùuh'

” fuu m%Yakfha§ t'cd'm'fha yeisÍuo b;du ydkslr tlla úh' cd;sl

.eg¨j ms<sn|j t'cd'm'h' È.gu lghq;= lf<a wêrdcHjdofha

yd bkaÈhdkq Okm;s mx;sfha Wmdhud¾.hkag wkqjh' 1987 bkaÿ-

,xld .súiqu w;aika lsÍu fuys,d b;du nrm;< yd ydkslru

wjia:dj úh' ,xldfõ cd;sl .eg¨jg idOdrK úi÷ula ,xldj

;=< fidhd.kakjd fjkqjg bkaÈhdkq —úi÷ula˜ ,xldj u;

nf,ka megjQ bkaÿ-,xld .súiqu w;aika lsÍu t'cd'm'h isÿl<

foaYmd,k wmrdOhls' ,xldfõ .eg¨jla úi£u i|yd fjk;a

rgla ^bkaÈhdj& iu. .súiqula w;aika lsÍu u.ska ,xldfõ

iaffjÍ;ajhg yd iajdëk;ajhg isÿl< ydksh úYd,h' bkamiq

2002§ igka úrdu .súiqu w;aika lsÍu yd igka úrdu ksÍCIKh

fkda¾fõ we;=¿ úfoaY rgj,aj,g Ndr§u u.skao t'cd'm'h fmkakqï

lf<a ;uka wêrdcHjdogh;a bkaÈhdjg;a hg;aù lghq;= lrk

njh' j¾;udkfha§o t'cd'm'h lghq;= lrkqfha tu jerÈ udj;

;=<u isgh'

” ,xldfõ cd;sl .eg¨j wrNhd bkaÈhdfõ ueÈy;aùuo ,xldjg

ydkslr ù we;' th uq, isgu ol=Kq wdishdkq l,dmfha ;u

wd¾Ól yd foaYmd,k wdêm;Hh mj;ajdf.k hdu i|yd ,xldj

;ukag wjk; lr.ekSu i|yd cd;sl .eg¨j fhdod.;af;ah' Y%S

,xldfõ fou< cd;sjdoh fmdaIKh lsÍfï isg fou< cd;sjd§

lKavdhïj,g bkaÈhdkq N+ñfha ikakoaO mqyqKqj ,nd§u" u;jd§

yd øjHuh ^wú wdhqO we;=¿& wdOdr ,nd§u" rdcH;dka;%sl

jákdlï ,nd§u" bkaÿ-,xld .súiqfuka bka§h md,lhskaf.a

Page 12: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 7

jqjukdj ,xldj u; megùu yd bkamiq isÿlrk n,y;aldrlï

yd n,mEï u.ska bkaÈhdkq yeisÍu l=ula i|ydo hkak f;areï.;

yel' bka§h úfoaY m%;sm;a;sh fndfyda úg ,xldjg tfrysj yd

,xldj u; ;u wdêm;Hh megùu wruqKq lr.;a tlla úh'

j¾;udkfha§o 13jk ixfYdaOkh ls%hdjg kexùu i|yd bkaÈhdj"

Y%S ,xldjg ks;r ks;r isÿlrk ueÈy;aùï ,xldfõ iajdëk;ajh

yd iaffjÍ;ajh W,a,x>kh lrk nj neÆ ne,augu fmkS hhs'

” ,xldfõ cd;sl .eg¨j iïnkaOfhka bkaÈhdfõ yeisÍu u;=msáka

—fou< ckhdf.a whs;Ska wdrCId lsÍu i|yd˜ f,i fmkqko

yrfhka th tfia fkdfõ' Tjqkag ,xldfõ fou< ckhdf.a

.eg¨j úi£fï jqjukdjla ke;' bkaÈhdjg wjYHj we;af;a" ;u

n, jqjukdjka fjkqfjka" ;ñ,akdvq foaYmd,kh l<ukdlrKh

lr .ekSug;a ,xldfõ wd¾Ól iïm;a w;am;a lr.ekSu;ah'

miq.sh ld,h mqrdu bkaÈhdj ,xldjg foaYmd,k n,mEï lrñka

wd¾Ólhg lvdje§ ,xldfõ bÈlsÍïj, fldka;%d;a ,nd.;a;d

ñi W;=r yd kef.kysr m%foaYj, fou< ck;djg whs;s bvï

yd iïm;a w;am;a lr.;a;d ñi" W;=re yd kef.kysr m%foaYj,

ëjrhskaf.a ëjr lghq;=j,g ndOd lrñka ,xldfõ uqyqÿ iSudj

W,a,x>kh lrñka ëjr lghq;= l<d ñi" ,xldfõ fou<

ckhdf.a wd¾Ól" foaYmd,k" iudc" ixialD;sl whs;Ska fjkqfjka

ienE f,i fmkS isák wdrlaIlhd f,i lsisjla lf<a ke;' Tjqka

ienúkau lf<a ;ukaf.a rElv njg m;alr.; yels fou< m%N+

lKavdhï kv;a;= lsÍuh' j¾;udkfha lrñka isákafkao thhs'

” W;=r" kef.kysr yd rfÜ fiiq m<d;aj, fjfik fou<

ck;djf.a .e,jqïlrejka f,i fmkS isák njla m%o¾Ykh lrk

fou< foaYmd,k mlaIo tajdfha kdhlhskao fjk;a ixúOdk yd

mqoa.,hskao ta yd iudkj rfÜ iEu m<d;lu fjfik uqia,sï

ck;djf.a .e,jqïlrejka f,i m%o¾Ykh lrk uqia,sï foaYmd,k

Page 13: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla8

mlaIo tajfha kdhlhskao fjk;a ixúOdk yd mqoa.,hkao fuf;la

lf<a fou< uqia,sï ck;djf.a m%Yak bÈßhg oud tajd cd;sjd§

mokul msysgqjd ;u wd;aud¾:ldó n, jHdmD;s idlaId;a lr

.ekSuh' tksid mSvdjg m;a fou< yd uqia,sï ck;dj uqyqK §

isák ienE m%Yakj,g by; i|yka whqßka cd;sjd§ mokula u;

msysgd úi÷ï fiúh fkdyels nj meyeÈ,sh'

” flfia fj;;a ,xldfõ miq.dó Okjdofha;a wêrdcHjdofha;a

bka§h wdêm;Hjdofha;a ks¾udKhla jk tajdfha N+ foaYmd,k

wd¾Ól jqjukdjkag wkqj yd ,xldfõ isxy," fou<" uqia,sï

Okm;s yd iq¿ Okm;s m%N+ lKavdhïj, n, jqjukdjka i|yd

flfrk cd;sjd§ foaYmd,kh úiska yiqrejkq ,nk ,xldfõ

cd;sl .eg¨jg Okm;s l%uh ;=< ksjerÈ úoHd;aul yd iaÓridr

úi÷ula lrd t<ôh fkdyelsh' tkï Okm;s l%uhg ,xldfõ

cd;sl .eg¨j úi¢h fkdyelsh hk i;Hh wm ms<s.; hq;=h'

” ,xldfõ cd;sl .eg¨jg iaÓridr úi÷ula ,nd§ug Okjdoh

wiu;a jqjo" Okjdoh ;=<§ jqjo úi¢h yels" úi¢h hq;= W;=f¾ yd

kef.kysr yd fiiq m<d;aj, fjfik ck;djg n,mdk .eg¨

/ila ;sfí' tneúka mSvdjg m;a isxy," fou<" uqia,sï

ck;djkaf.ao j.lSu jkafka" n,h ,nd.ekSu i|yd n,hg odhl

ùu i|yd úúO cd;sl;ajhkag wh;a Okm;s yd iq¿ Okm;s m%N+

lKavdhï w;r isÿjk n, wr.,hg yjq,a fjkjd fjkqjg th

m%;slafIam lr ;u whs;Ska Èkd.ekSu i|yd" ixúOdkh ùu;a igka

je§u;ah' tkï cd;sl .eg¨j ienE f,igu úi¢h yels iudcjd§

iudc mßj¾;khla fjkqfjka igka jÈk w;ru Okjdoh ;=<

OfkaYajr m%;sixialrK Èkd .ekSu i|ydo igka je§uh'

” fuu úIhuQ,sl ;;ajh ;=< ,xldfõ cd;sl .eg¨jg iaÓridr yd

ksjerÈ úoHd;aul úi÷ula i|yd ck;dj talrdYS lrk w;ru

Page 14: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 9

jydu Èkd.; hq;= W;=f¾ ck;djg n,mdk .eg¨ /ila ;sfnk

neúka tajd úi|d .ekSu fjkqfjka wr.,hla l< hq;=h' ta i|yd

ck;d úuqla;s fmruqK my; i|yka fhdackd ud,dj bÈßm;a

lrhs'

3' W;=r yd kef.kysr m<d;aj, Ôj;ajk ck;dj" úfYaIfhkau W;=f¾ ck;dj uqyqK§ isák oefjk m%Yak y÷kd .ekSu

” W;=r yd kef.kysr m<d;aj, Ôj;ajk ck;djf.a úfYaIfhkau

W;=f¾ ck;djf.a oefjk yÈis m%Yak úi£u i|yd fhdackd

ud,djla ilia lsÍfï§ m<uqfjkau fï fudfydf;a Tjqka uqyqKmd

isák .eg¨ fudkjdoehs y÷kd.; hq;=h'

” tfukau ,xldfõ Okjdoh ;=< fmdÿfõ rfÜ iuia; isxy,"

fou<" uqia,sï ck;dj mSvdjg m;aj isák w;r fou< ck;dj

fou< ùu ksid uqyqK fok úfYaI m%Yak /ila we;s w;r Tjqyq

Okjdofha mSvkhg wu;rj cd;sl;aj mSvkhgo ,laj isá;s'

tfiau j;==lrfha yd fiiq m<d;aj, fjfik fou< ckhd yd rg

mqrd fjfik uqia,sï ckhdo Tjqkagu úfYaI jQ .eg¨ yd mSvdjkag

uqyqK fo;s' ta wjfndaOfha fkdisg Tjqkaf.a ienE m%Yak flfrys

úfYaI wjOdkhla fhduql< fkdyel'

i. wj;eka jQjka ms<sn| m%Yakh(

” 2009 jif¾ hqoaOh wjika jkúg W;=f¾ fou< ck;dj

,CI 3lg wdikak m%udKhla jjqkshdfõ ueKsla*dï l|jqr

Page 15: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla10

we;=¿ l|jqre lsysmhl wj;eka jQfjda f,i Ôj;ajQy'

miqj wdKavqj wj;eka jQjka —h<s mÈxÑ lsÍu˜ hgf;a

fï l|jqrej, isá jeä msßi l|jqrej,ska bj;alr Tjqka

l,ska isá m%foaYj,g f.k f.dia oeuQ w;r ienE f,iu

h<s mÈxÑ lsÍula lf<a ke;' ta fjkqjg irKd.;hska

ms<sn| tlai;a cd;Skaf.a uy fldñiu (UNHCR) u.ska tla

mjq,lg ,ndÿka remsh,a 25"000l uqo,la yd fiú,s ;yvq

12la iu. ck;dj uyu`. oud hk ,§' ta ksid ;ju;a

Ôj;aùug wju myiqlï iys; ksjila fjkqjg hdka;ñka

wgjd.kakd ,o uvqjl fyda l+vdrul Ôj;aaùug wj;ekajQ

fou< ck;djf.a nyq;rhg n,lrkq ,en we;'

” óg wu;rj hqoaOh mej;s ld,fha wj;ekajQ uqia,sï

ckhdo ;ju mq;a;,fï l|jqrej, fjfik w;r

hdmkfha lkalika;=f¾ wdYs%;j wê wdrCIs; l,dmhla

f.dvke.Sug bvï w;am;a lr .ekSu fya;=fjkao 4500lg

wdikak ck;djla hdmkfha iqnidOk uOHia:dk 34l

Ôj;a fj;s'

tfiau hqoaOh mej;s ld,fha jßkajr wdrlaIdj m;d

,xldfõ isg bkaÈhdjg .sh msßia w;ßka ,CIhla muK

fokd bkaÈhdj ;=< ;ju;a irKd.;fhda f,i Ôj;a fj;s'

fuu wj;eka jQjkaf.a yd irKd.;hskaf.a m%Yakh ;ju;a

úi£ug wdKavqj iu;a ù ke;'

Page 16: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 11

ii. hqoaOfhka mSvdjg m;ajQjkaf.a m%Yak

” hqoaOh ksuùfuka miq W;=f¾ mj;sk nrm;< m%Yak w;r

tlla jkafka" hqoaOfhka YdÍßlj fukau udkisljo

mSvdjg m;ajQjkaf.a m%Yak úi£ug wdKavqj lghq;=

fkdlsÍuh' W;=f¾ ck;djf.a fuu udkqISh .eg¨fõ

m%udKh fufiah'

” hqoaOh fya;=fldgf.k ñh .sh nj i,lk 25"000lg

wdikak W;=f¾ isú,a ck;dj fjkqfjka Tjqkaf.ka

hemqkjqka yg yd hqoaOh fya;=fjka wdndê; jQ msßia i|yd

lsisÿ iqNidOk jevms<sfj<la l%shd;aul fkdlsÍu'

” ieñhd ñh hEu ksid jekaoUqjka jQ ldka;djkaf.a .eg¨j"

tjeks ldka;djka W;=f¾ 31"000la muK W;=f¾ yd

kef.kysr isák nj jd¾;d fõ'

” hqoaOh ksid uj fyda mshd fyda wysñ jQ yd uj yd mshd hk

fofokdu wysñ jQ orejkaf.a m%Yakh

” orejka wysñùu ksid /ljrKhla fyda hemSfï ud¾.hla

ke;s jeäysá foudmshkaf.a m%Yakh

” hqoaOh ksid w;=reoyka jQjka fy<sorõ fkdlsÍfï m%Yakh

” hqoaOh mej;s jljdkqj mqrdu ú¢ mSvkhka ksid udkisl

jYfhka mSvdjg yd wiykhg m;ajQjka ms<sn| m%Yakh

hk m%Yakj,g ;ju;a úi÷ï fkd,eîu'

Page 17: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla12

iii. isrlrejkaf.a m%Yakh

” W;=f¾ hqoaOh wjikajk úg w;awvx.=jg m;a yd NdrjQ

;reK ;reKshkaf.ka msßila mqkre;a:dmkh lr ksoyia

lrkq ,enQjo Tjqkag Ôjfkdamdhhla fyda ksoyfia Ôj;aùug

we;s whs;sh wysñj ;sîu yd ;ju;a úYd, msßila isrlrejka

f,i r|jdf.k isàu'

iv. W;=f¾ isú,a md,kh yd m%cd;ka;%jdoh ia:dms;

fkdlsÍu

” hqoaOh ksuù jir 04la .; fjoa§ W;=f¾ ;ju mj;skafka

w¾O yuqod md,khls' tys isú,a mßmd,kh ia:dms; ù ke;'

W;=f¾ ck;djf.a foaYmd,ksl yd ixialD;sl yd mjq,aj,

fmdÿ lghq;=j,g mjd wdrCIl wxY ueÈy;ajk w;r ;u

ksjfia {d;sfhla kj;ajd.ekSfï§ mjd wdrCIl wxY oekqj;a

lsÍug n,lrkq ,en ;sfí' isú,a whs;Ska yd m%cd;ka;%jd§

whs;Ska ia:dms; lsÍug wdKavqj wfmdfydi;ah'

” ksoyfia .uka ìuka hdfï whs;shg ndOd isÿùu

” újdy W;aijo we;=¿ iudc ixialD;sl yd wd.ñl W;aij

yd tjka wjia:djkaj,§ wdrCIl wxYj, ueÈy;aùulska

f;drj tajd ksoyfia lrf.k hdug ndOd isÿùu

” udOH wdh;kj,g yd udOHfõ§kag myr§u" ;¾ckh lsÍu"

ìhjeoa§u yd w,dNydkS isÿlsÍu

” wdKavqfõ fkdjk mCIj,g W;=f¾ foaYmd,k lghq;= lsÍug

wdrCIl wxY ndOd lsÍu u.ska nyq mCI foaYmd,khg we;s

m%cd;ka;%jd§ whs;shg ndOd lsÍu

Page 18: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 13

” W;=f¾ ck ú{dkh ;=< hg;a l< yd ìhg m;al<

ufkdaNdjhla mj;ajdf.k hdu jeks ls%hdud¾. yryd

by; i|yka ;;ajh m%ldYhg m;afõ'

v. bvï m%Yakh

” bvï m%Yakh W;=r yd kef.kysr fom<df;au nrm;<

m%Yakhla ù ;sfí' tla w;lska hqoaOh meje;s ld,fha ;u

Èú .,jd .ekSug .ïìï w;yer m,d.sh whg h<s ;u uq,a

mÈxÑ .ïudkj, bvï ,nd.ekSug fkdyelsù ;sfí' fuh

isxy, uqia,sï yd fou< ck;djg n,md ;sfí'

” Bg wu;rj wdKavqfõ bvï fld,a,h ksid ck;djg whs;s

bvï Tjqkag wysñ fjñka ;sfí' úfYaIfhkau wê wdrCIl

l,dm fjkqfjka yd yuqod l|jqre bÈlsÍug hehs lshñka

ienE wjYH;djhg jvd bvï mjrd .ekSu ksid mqrjeishka

úYd, ixLHdjlg bvï wysñ ù ;sfí'

” rg mqrdu ck;djg whs;s bvï fukau W;=f¾ yd kef.kysr

ck;djf.a bvï nyqcd;sl iud.ïj,g" úfoia rgj,g yd

foaYmd,k ys;j;=kag fylaghd¾ oyia .Kkska ,ndfoñka

;sfnk w;r ta ksid ck;dj Wmka ìfï ìï wÕ,la ke;s

wkd:hska njg m;alr ;sfí'

vi. ksjdi m%Yakh

” fuho W;=f¾ nrm;< m%Yakhls' W;=f¾ ck;djf.ka 50]la

muK ;ju Ôj;a jkafka ñksia jdihg kqiqÿiq ;djld,sl

ksjdij,h'

Page 19: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla14

vii Kh.e;sNdjh

” W;=f¾ ck;djf.a wd¾Ólh kxjk lsisÿ jevodhl

l%shdud¾.hla fkd.ekSu ksid;a Tjqkag Ôj;aùug l%uhla

i,iajd fkdue;sùu ksid;a tys Kh.e;sNdjh w¾nqoldÍ

uÜgulg jeäù ;sfí' W;=f¾ ck;djf.a Kh.e;sNdjh

úêu;a yd wúêu;a hk wdldr foflkau by< f.dia

we;' jd¾;dj,g wkqj fï jk úg ,xld nexl=fjka Kh

,nd.ekSfuka miq ta Kh wdmiq f.jd .ekSug fkdyelsjQ

ksid wl%Sh njg m;aj we;s Kh m%udKh remsh,a ñ,shk

2145la muK ù ;sfí' Kh ,nd.;a mjq,aj,ska 80]la muK

uQ,H wdh;k tllg jeä .Kklg Kh ù ;sfí'

Page 20: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 15

fmdÿ .eg¨

” W;=re yd kef.kysr m<d;aj, ck;djg úfYaIfhkau W;=f¾

ck;djg n,mdk by; i|yka úfYaI m%Yakj,g wu;rj Y%S

,xldfõ fjfik iuia; fou< ck;djg n,mdk fmdÿ m%Yak

.Kkdjlao ;sfí' fïjd j;=lrfha ck;djg fukau rg mqrd

isák fou< yd uqia,sï ck;djgo n,mdk m%Yak fõ'

i. NdId m%Yakh

” W;=f¾ ck;dj ish ffoksl Ôú;fha§ uqyqK fok m%Odk

.eg¨jla jkafka NdId m%Yakhhs' ck Ôú;fha fndfyda

lghq;= bgqlsÍfï§ ck;djg ióm f,i fiajh l< hq;=

yuqodfõ fmd,sisfha ks,OdÍka fou< NdIdj fkdoek isàu

ksid fmd,sishg meñKs,a,la bÈßm;a lsßfï§" meñKs,a,la

úNd. lsÍfï§ jeks wjia:dj,§ yd wêlrKuh lghq;=j,§

fou< ck;dj nrm;< wiSre;djhkag m;aj ;sfí'

ii. ixialD;sl whs;Ska N=la;s ú£ug ndOd isÿùu

” úúO ckfldgiaj,g wkkH jQ Tjqkaf.a ixialD;sl yd

wd.ñl ls%hdldrlï ndOdjlska f;drj mj;ajdf.k hdu

ck;djf.a uQ,sl ñksia whs;shla jqjo W;=f¾§ fukau rfÜ

iuyr m%foaYj,§;a ta whs;shg úúO ndOd" ;¾ck t,a,

fõ' úúO ck lKavdhï w;r mj;sk Tjqkaf.a wd.ñl

yd ixialD;sl fjkialï ms<sf.k tajdfha meje;au yd

ixys¢hdj we;slr tajd m%j¾Okh lrkjd fjkqjg tajd

fkdßiaiSu;a tajdg ndOd lsÍu;a tajd w;r .egqï we;slsÍu;a

tfia lsÍug rdcH wkq.%yh ,eîu;a .eg¨jls'

Page 21: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla16

iii. úúO ck lKavdhïj,g wiudk f,i ie,lSu

” rgl úúO mqrjeishkag Tjqkaf.a cd;sl;ajh" j¾.h" l=,h"

wd.u" ,sx. fíoh wdÈh fkdi,ld iudk f,i ie,l=ï

,eîug whs;shla ;sfí' tfy;a ,xldj ;=< tu whs;sh

m%dfhda.slj wdrlaId fkdflf¾' yeu úfglu iudcfha

wdêm;Hh ork lKavdhï ;u wdêm;Hh wka wh u;

megùug W;aidy oeÍu;a cd;sl;ajh ksid" wd.u ksid"

l=,h ksid" wka wh mSvdjg m;alsÍu isÿfõ' cd;sl;aj

jYfhka mSvdjg m;afjñka we;s cd;sl;ajh ;=<u by<

l=,hg wh;a hehs lshfjk fldgia úiska my;a l=,hg

wh;a hehs lshfjk fldgia l=, mSvdjg ,lalrkq ,eîuo

oelsh yel'

” fïjdg wu;rj ú/lshdj" Ôjfkdamdhhla ke;slu"

wOHdmk" fidLH" .ukd.ukh" úÿ,sh" c,h jeks fiajd

yd ud¾. wd§ fmdÿ myiqlï fkd,eîu" kQ.;alu" iudc

úfrdaë l%shd" f,v frda. me;sfrñka ;sîuo W;=f¾ mj;sk

oefjk m%Yakh'

” fulS fkdlS ish¨ .eg¨ ixhqla; lr.;a cd;sl .eg¨jg

ksjerÈ yd iaÓridr úi÷ula fidhd.; hq;= w;r ta oejeka;

jHdhduh fjkqfjka ck;d úuqla;s fmruqK l< ueÈy;aùï

iq¿mgq fkdfõ' Y%S ,xldfõ cd;sl .eg¨j mx;s m%Yakh ;=<

ú.%y lrñka Bg we;s úoHd;aul úi÷u bÈßm;a l< frdayK

úfÊùr ifydaorhd zfou< B<ï wr.,hg úi÷u l=ulao@Z

hk lD;sh iïmdokh lsÍu fuys,d iqúfYaIS ld¾hhls'

tfiau hqoaOh ksuùfuka Èk lsysmhlg miq tkï 2009

uehs 27 c'ú'fm' úiska bÈßm;a lrkq ,enQ lreKq 14lska

hq;a fhdackd ud,dj ¥ro¾YS tlla úh' tfy;a j;auka

Page 22: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 17

wdKavqj th ie,ls,a,g ,la lf<a ke;s njo tksid wo

jk úg nrm;< .eg¨ mekke.S we;s njo fuys§ i|yka

l< hq;=h'

” fuu ;;ajh ;=< my; i|yka fhdackd ud,dj bÈßm;a

lrkafka by; i|yka .eg¨j,g idOdrK yd m%dfhda.sl

úi÷ï ,nd.ekSu i|ydh' fuu fhdackd ud,dj ls%hdjg

kexùu yd tu.ska cd;sl .eg¨j úi£fï foig m%fõYhla

.ekSfï§ tys j.lSu wdKavqjg fukau foaYmd,k mCIj,g"

iafõÉPd ixúOdkj,g" jHdmdrj,g" úúO wdh;kj,g"

mjq,g yd mqoa.,hdg u. yer hd fkdyels f,i mejfrk

neúka Bg wkqj lghq;= lsÍu ldf.a;a j.lSu fõ'

Page 23: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla18

fhdackd ud,dj

01' cd;sl;aj mSvkh wju lsÍu

cd;sl m%Yakh wrNhd wêrdcHjd§kaf.a;a Okm;s md,lhskaf.a;a

m%;sm;a;sh jkafka" tlaflda w;a;fkdau;sl úuOH.;lrKh

ke;akï w;a;fkdau;sl uOH.;lrKhhs' fuu ls%hdud¾. folu

cd;sl .eg¨j úi|kjd fjkqjg th jvd;a W;aikak lsÍug

fya;= fõ' cd;sl .eg¨j úi£fï§ ksjerÈ m%;sm;a;sh jkafka

m%cd;ka;%jd§ uOH.; lsÍuh' ,xldfõ cd;sl m%Yakhg úi÷u

n,h fn§u nj mjid ta fjkqfjka f.k wd n,h fn§fï jHqyh

jQ m<d;a iNd uq¿ukskau wid¾:lj ;sfí' th fnÿïjdohg fiajh

lrkakla ñi cd;sl .eg¨jg úi÷ula jQfha ke;' jkafkao ke;¦

ta w;r OfkaYajr talSh rdcHh ;=<o cd;sl .eg¨j úi£ug

fkdyelsj we;' n,y;aldÍ úuOH.;lrKh;a n,y;aldÍ

uOH.;lrKh;a fjkqjg m%cd;ka;%jd§ uOH.;lrKh ms<s.;

hq;= jkafka fï ksidh' rg fn§fuka f;drj cd;sl .eg¨j ienE

f,iu úi£u i|yd m%fõY ùfï§ fuu uQ,O¾uh u; msysgd

lghq;= lsÍu w;HdjYHh' ta wkqj jydu úi¢h hq;= oefjk m%Yak

i|yd úi÷ï ,nd§u;a È.=ld,Sk wdKavql%u jHjia:duh fjkialï

isÿlsÍu;a fuu m%Yak úi£fï,d wjYH fõ'

i. mj;sk wdKavql%u jHjia:dj wfydais fldg kj wdKavql%u

jHjia:djla ia:dms; l< hq;=h' úúO cd;sl;ajhkag fjkia

f,i ie,lSu;a" ish¨u cd;sjdohkq;a úúO ck lKavdhï iy

wd.ï w;r wiu.sh yd .egqï ks¾udKh ùug fya;=jk ish¨

ls%hdjka wdKavql%u jHjia:dfjkau ;ykï l< hq;=h' ish¨ ck

lKavdhïj,g iudk whs;Ska jHjia:dfjka ;yjqre l< hq;=h'

Page 24: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 19

ii. úOdhl ckdêm;s l%uh wfydais l< hq;= w;r ck;djf.a

m%cd;ka;%jd§ whs;Ska iq/lSu;a ck;d mrudêm;Hh wdrCId ùu;a

mqoa., .re;ajh wdrCId ùu;a ck;dj n,.ekaùu;a wdKavql%u

jHjia:dfjka ;yjqre úh hq;=h'

iii. ,xldfõ cd;sl .eg¨jg úi÷u hhs y÷kajñka ia:dms; lrkq

,enQ tfy;a ,xldfõ cd;sl .eg¨j úi£ug fyda cd;sl iu.sh

f.dvke.Sug lsisfia;au bjy,a fkdjQ wid¾:l yd wúoHd;aul

jHQyhla jQ m<d;a iNd l%uh uq¿ukskau wfydais l< hq;=h' m<d;a

iNd mk; wj,x.= l< hq;=h'

iv' ish¨ ck;djkag iudk;d moku u; whs;Ska ia:dms; lsÍu;a

m%cd;ka;%jdoh ;yjqre lsÍu;a úfYaI .eg¨ mj;sk ck lKavdhï

yd m%foaY y÷kdf.k tlS úfYaI .eg¨ úi£u i|yd úfYaI

ueÈy;aùï isÿlsÍu u.ska cd;sl .eg¨j úi£fï m%fõYh .;

hq;=h'

v' úúO fya;=ka u; mSvdjg m;a ck lKavdhï yd OfkaYajr

ixj¾Okfha b;du;a miqmiska isák m%foaY b,lal lr.ksñka

tajdfha wd¾Ól ixj¾Okh" mßmd,k .eg¨ úi£u" ixialD;sluh

wkkH;d wdrCId lsÍu yd mj;ajdf.k hdu iy tajd j¾Okh

lsÍu wruqKq lr.;a úfYaI mßmd,k jHQyhla f,i ck;d iNd

msysgqúh hq;=h'

ck;d iNd

” fuh rg mqrdu msysgqjk jHQyhla fkdj ixj¾Okfha miq.dó

m%foaY" fjk;a ixialD;sl wkkH;djhka iys; ck lKavdhï

Ôj;a jk m%foaY" cd;sl;aj mSvkhkag ,laùu ksid úfYaI

ueÈy;aùula wjYH m%foaY wd§ f,i wjYH;djhg wkqj ta ta

m%foaY i|yd msysgqúh hq;=h'

Page 25: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla20

” ck;d iNd m sy sg qjk m %fo aY ; SrKh l sÍu i|yd

úoaj;=kaf.ka" md¾,sfïka;=j ksfhdackh lrk foaYmd,k

mCI ksfhdað;hkaf.ka" mßmd,k ks,OdÍkaf.ka iukaú;

zck;d iNd iSud ks¾Kh lsÍfï fldñiulaZ m;afldg th

u.ska ck;d iNd m%foaY ;SrKh l< hq;=h' fï i|yd ;u

woyia yd fhdackd bÈßm;a lsÍug ck;djgo wjia:djla ,ndÈh

hq;=h' ck;d iNd msysgqùu i|yd mdol lr.kakd ks¾Kdhl

ilia lr .ekSuo ck;d iNd iSud ks¾Kh lsÍfï fldñifï

ld¾hhla fõ'

” lsishï m%foaYhl ck lKavdhula ;u m%foaYh i|yd ck;d

iNdjla wjYHh hehs is;kafka kï ck;d iNd ks¾Kh lsÍfï

fldñifuka tjekakla b,a,d isàug mq¿jk'

” ck;d iNd uyck Pkaofhka m;alrk w;r tajdfha j,x.=

ld,iSudj jir myla úh hq;=h' tlS kshñ; ld,h mj;ajd

f.khdug fkdyelsj ck;d iNdj wlS%h jkafka kï yer

kshñ; ld,hg l,ska ck;d iNd úiqrejd yeÍu fkdl<

hq;=h'

” fuu ck;d iNdj,ska tla ksfhdað;fhla ks, n,fhka

md¾,sfïka;=jg m;alsÍfï whs;sh ck;d iNdjg ,ndÈh hq;=h'

tlS mqoa.,hd tu iNdfõ nyq;r leue;a; u; m;al< hq;=h'

Tyq ;u ck;d iNdfõ jqjukdjka fjkqfjka md¾,sfïka;=j

;=< lghq;= l< hq;=h'

” ck;d iNdfõ wd¾Ól" iudc" ixialD;sl j¾Okhg wod, ish¨

lghq;= i|yd wjYH jk uQ,Huh m%;smdok md¾,sfïka;=j

úiska m%udKj;a f,i tajdg ,ndÈh hq;=h' th jHjia:dfjkau

;yjqre l< hq;=h'

Page 26: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 21

” ck;d iNdfõ m%Odk ld¾hhka jkafka ;u iNd n, m%foaYfha

wd¾Ól ixj¾Okh" mßmd,k lghq;= yd iudc ixialD;sluh

ld¾hhka mj;ajdf.k hdu iy m%j¾Okh lsÍuhs'

” ck;d iNdfõ ld¾hhka i|yd m<d;a md,k wdh;kj, iydho

,ndÈh hq;=h'

” ck;dj ;=< fn§ fjkaùfï ufkdaNdjh ;=rka lsÍu" cd;sl

iu.sh f.dvke.Su" úúO ck lKavdhïj, fjkia ixialD;sl

,CIK ms<s.ekSu" tajdg .re lsÍu yd úúO ixialD;Ska w;r

iyÔjkh f.dvke.Su iy tajd m%j¾Okh lsÍu wd¾Ól

ixj¾Okhg ish¨ fokd odhl lr .ekSu yd wd¾Ól

ixj¾Okfha m%;s,dN ish¨ fokdg idOdrKj ,nd§u uQ,sl

lr.ksñka fuu ck;d iNd jHQyh mj;ajd.ekSu l< hq;=h'

vi' NdIdj ksid we;sjk mSvdjka wfydais lsÍu i|yd ,xldfõ

mqrjeishka Ndú; lrk isxy," fou<" bx.%Sis NdId cd;sl NdId

f,i wdKavql%u jHjia:dj u.ska ia:dms; lr tlS ́ kEu NdIdjlska

lghq;= lsÍug mqrjeishkag we;s whs;sh ms<s.; hq;=h' ta wkqj

lghq;= l< hq;=h' tys§ W;=re m%foaYfha fmd,sia ia:dk" rcfha

ld¾hd, jeks isú,a md,khg wod, wdh;kj, yd fmdÿ fiajd jk

fi!LHh" .ukd.ukh jeks fiajdj, fou< NdIdfjka lghq;=

l< yels fmd,sia ks,OdÍka yd rcfha fiajlhska m;a lsÍug mshjr

.; hq;=h' ta i|yd

1' fmd,sisfha" wdrlaIl yuqod yd rdcH wxYfha fiajh lrk

ish¨u fokdg cd;sl NdId b.ekaùu yd NdIdjka bf.k

.ekSug Èßu;a l< hq;=h'

Page 27: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla22

2' kvq úNd.j,§ l=uk wêlrKhl§ jqj;a fou< NdIdj muKla

okakd pQÈ;hska i|yd fou< NdIdfjka lghq;= lsÍfï whs;sh

ms<s.ksñka Tjqkag fou< NdId mßj¾;lfhl= ,ndÈh hq;=h'

3' W;=f¾ iEu fmd,sia ia:dkhlgu yd kef.kysr yd fiiq

m<d;aj, wjYH;djh wkqj fmd,sia ia:dkj,g fou<

NdIdfjka wOHdmkh ,enQ WmdêOdÍka 10 ne.ska jQ n,;, iys;

uyck iïnkaëlrK tall msysgqùug mshjr .; hq;=h'

4' rfÜ ish¨u orejkag isxy," fou<" bx.S%is hk NdId ;=ku

b.ekaùu i|yd oekg jvd m%dfhda.sl jevms<sfj<la ilia l<

hq;= w;r ta i|yd wjYH .=rejreka mqyqKq lsÍfï jevms<sfj<la

wdrïN l< hq;=h'

5' fojeks NdIdjla bf.k .ekSug leu;s jeäysáhka i|yd

isxy, yd fou< NdId mqyqKqj ,ndfok jeäysá wOHdmk

jevms<sfj<la wdrïN l< hq;=h'

vii. cd;sjdoh" wd.ïjdoh" l=,jdoh wd§ ck;dj fNao Nskak lrk

ish¨ udkj úfrdaë yd iudc úfrdaë u;jdo me;srùu yd tajd

biau;= lsÍu" tajdg wkqka fm<Uùu" wkqn, §u keje;aùug

l%shd;aul ffk;sl mshjr .; hq;=h' Bg iu.dój cd;sl iu.sh

yd iyÔjkh f.dv ke.Su fjkqfjka lghq;= l< hq;=h'

viii.cd;sl;aj" wd.ñl" fyda fjk;a lsisÿ fjkialula u; lsisÿ

mqrjeishl= kskaodjg" wmydihg" wmyiq;djhg" widOdrKhg

m;alsÍu imqrd ;ykï l< hq;= w;r tjeks ;;ajhkag md;%jk

ish¨ fokdf.a meñKs,s Ndr.ekSug" tajd mÍlaIKh lsÍug

Page 28: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 23

yd ta ms<sn| pQÈ;hka wêlrKhg meñKsùug n,h we;s

fjkialï je<elaùfï fldñiï iNdjla (Commission against Discrimination) ia:dms; l< hq;=h'

ix. W;=f¾ meje;s ;sia wjqreÿ hqoaOfhka úúOdldrfhka mSvdjg m;ajQ

yd ydks isÿjQ ieug ;u ÿla.ekú,s bÈßm;a lsÍug;a tajd ms<sn|

i;Hh fidhd n,d mSvdjg m;ajQjkag iyk ,nd§ug;a cd;sl

iu.sh m%j¾Okh lsÍfï yd m%;sikaOdk.; lsÍfï mk;la u.ska

i;H úu¾Yk fldñiula m;al< hq;=h'

ish¨ ck;djkag ìfhka yd ieflka f;drj;a wd;au f.!rjfhka

hq;=j;a Ôj;a ùug yels jQo tlsfkldf.a ixialD;sl wkkH;djhkag

.re lrk yd mqoa., .re;ajh /flk jgmsgdjla ks¾udKh lsÍu

i|yd jQo wjYH mshjr .; hq;=h'

úúO ck fldgiaj, ixialD;sl fjkialï ms<s.ekSu;a tajd

mj;ajdf.k hdu;a tajd j¾Okh lr.ekSu fukau úúO

ixialD;Ska w;r iyÔjkh we;slsÍu;a wruqKq lr.;a úfYaI

ixialD;sl jevms<sfj<la ls%hdjg ke.sh hq;=h' ta i|yd

” W;=f¾ isg fou< niska ls%hd;aul jk rEmjdyskS kd,sldjla

we;slsÍu

” kdgH yd rx. l,d wdh;khla W;=f¾ msysgqùu

” ,xldfõ fou< idys;H l,djka f.dvke.Sug mshjr .ekSu

Page 29: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla24

02' m%cd;ka;%jdoh yd ksoyi ;yjqre lsÍu

i. oekg wdKavqj úiska W;=f¾ mj;ajdf.k hkq ,nk w¾O yuqod

md,kh wjika l< hq;= w;r W;=f¾ isú,a mßmd,kh ;yjqre

lsÍug lghq;= l< hq;=h' ta hgf;a

” W;=re m<d; ;=< foaYmd,k ls%hdldrlïj,g wjYH u;

oelaùfï" ixúOdkh ùfï /iaùfï ksoyi ;yjqre l< hq;=h'

” ks, fkdjk ikakoaO lKavdhï ksrdhqO l< hq;=h'

” ud¾. ndOl yd wkjYH mÍlaId lsÍïj,ska f;drj ck;djg

.uka ìuka hEug tÈfkod lghq;=j, fh§ug ksoyfia

Ôj;aùug we;s whs;sh ;yjqre l< hq;=h'

ii. fmd,sia fiajdj wdrCIl wud;HxYfhka bj;a l< hq;=h'

iii. foaYmd,k isrlrejka ish¨ fokd ksoyia l< hq;=h' Tjqkag

iudc.; ùu i|yd wjYH mQ¾K/ljrKh yd iyfhda.h ,ndÈh

hq;=h'

iv. rfÜ wfkla m%foaYj,g idfmaCIj iqúYd, f,i W;=f¾ isÿflrk

yd ck;djf.a isú,a ck Ôú;hg ndOd lrk yuqodlrKh iSud

lsÍug mshjr .; hq;=h'

v. W;=f¾ ck Ôú;h yd ne£ mj;sk isú,a wdh;kj,g wdrCIl

wxY ks,OdÍka fyda úY%du ,;a wdrCIl wxY ks,OdÍka m;a lsÍu

fkdl< hq;=h'

Page 30: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 25

vi. ish¨u udOH wdh;k yd udOHfõ§kag rfÜ ish¨u m%foaYj,

fmdÿfõo úfYaIfhka W;=f¾o ndOdjlska f;drj ;u udOH lghq;=

lrf.k hdug wjYH ksoyi ;yjqre l< hq;=h'

vii. W;=f¾ ck;djf.a wêlrK fiajd lghq;= läkï lsÍu yd myiq

lsÍu i|yd wjYH Widú W;=re m<d; ;=< msysgqúh hq;= w;r kS;s

wdOdr fiajdjkao ls%hd;aul l< hq;=h'

viii.uyck Pkaofhka f;aÍm;ajk uyck wdh;kj,g ;u lghq;=

ndOdjlska f;drj lrf.k hdug bv ,ndÈh hq;= w;r tajdg

wjYH uQ,H m%;smdok yd fjk;a myiqlï ,ndÈh hq;=h'

ix. ck;djf.a tÈfkod iudchSh Ôú;hg wjYH jk úúO iafõÉPd

ixúOdk ^lS%vd iñ;s" m%cd ixúOdk jeks& msysgqjd .ekSug oekg

we;s ndOd bj;a l< hq;= w;r tajd msysgqùug wjYH iydh ,ndÈh

hq;=h'

x. ;%ia;jdoh je<elaùfï mk; wfydais l< hq;=h'

Page 31: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla26

03' mSvdjg m;ajQjkag iyk yd iudc iqNidOk

¸' hqoaOh ksid wj;eka jQ yd ksishdldrj h<s mÈxÑ fkdlrk ,o

mjq,aj, f;dr;=re tla/ia l< hq;=h' hqoaOh fya;=fjka ;ju;a

wj;eka l|jqrej, Ôj;ajk wh h<s Tjqkaf.au ksjdij, fyda

bvïj, mÈxÑ l< hq;=h' Tjqkaf.au ksjdi fyda bvïj, mÈxÑ

fkdlrk ,o wj;eka jQjka Tjqkaf.a ksjdij, fyda bvïj, h<s

mÈxÑ l< hq;=h' Tjqka ish¨ fokdg iqÿiq iaÓr ksjdihla bÈlr

.ekSug m%udKj;a ksjdi wdOdrhla ^wjuh remsh,a ,laI 05la&

,ndÈh hq;=h' fuu ld¾hhka bgq lsÍug oekgu;a m%udoù we;s

ksid fï ms<sn| läkï jHdmD;shla Èh;a l< hq;=h'

¸¸' hqoaOh ksid bkaÈhdjg f.dia irKd.;hska njg m;aj we;s Y%S

,xldfõ mqrjeishka furgg f.kajd .ekSfï yd meñK Ôj;aùu

i|yd wjYH myiqlï ie,eiaùfï jHdmD;shla läkñka wdrïN

l< hq;=h'

¸¸¸' hqoaOfhka mSvdjg m;ajQ jekaoUqjkag" uj;a mshd;a fofokdu

fyda ta fofokdf.ka tla wfhla wysñ orejkag" wdndê;Ndjhg

m;ajQjkag" mjqf,a nr oerE orejka wysñ jQ jeäysáhkag" iudc

/ljrKh;a iudc iqNidOkh;a ,nd§u yÈis yd udkqISh ld¾hhla

jk neúka ta i|yd úfYaI wdh;khla msysgqjd ta hgf;a l%shd;aul

mshjr .; hq;=h' tfukau hqoaOfhka Ôú; yd foam< ydks isÿjQ

ieug jkaÈ f.ùfï l%uhla wdrïN fldg l%shdjg ke.sh hq;=h'

vi W;=f¾ u;=j we;s bvï m%Yakh b;du nrm;< yd ixfõ§ m%Yakhlaj

we;s ksid th jydu úi£ug mshjr .; hq;=h' ta i|yd W;=f¾

bvï wysñjQkaf.a .eg¨j y÷kd.ekSu i|yd;a bvïj, uq,a

whs;slrejka y÷kdf.k ;yjqre fldg tu bvï Tjqkag Ndr§u

i|yd;a w;HjYH fya;+ka u; oekgu;a rchg mjrdf.k we;s

Page 32: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 27

bvï i|yd m%udKj;a jkaÈ uqo,a ,nd §u fyda whs;slrejkaf.a

leue;a; wkqj úl,am bvï ,nd§u i|yd;a ck;d ksfhdað;hska"

Èia;%sla f,alïjre yd bvï wud;HdxY ks,OdÍkaf.ka iukaú; jk

mQ¾K n,e;s bvï fldñiula msysgqjd ta u.ska bvï .eg¨ úi£ug

läkñka mshjr .; hq;=h' ck;djf.a bvï n,y;aldrfhka

mjrd.ekSu i|yd wdKavqj lrk ueÈy;aùï keje;aúh hq;=h' fuu

fldñiï iNdj u.ska bvï ms<sn| .eg¨j ksrdlrKh lrk f;la

kj mÈxÑ lsÍï k;r l< hq;=h'

vii. W;=re m<df;a ck;djf.a Kh.e;sNdjh wfydais lsÍu i|yd ta

ms<sn| iólaIKhla isÿfldg lDIsld¾ñl" êjr ld¾ñl Kh we;=¿

ck;djf.a f.jd .ekSug fkdyels Kh lmd yeßh hq;=h'

viii. iudc ixrCIK wruqo,la msysgqjd hqoaOh ksid wirKNdjhg

m;ajQ ldka;djkag wdOdr l< hq;=h'

ix. ck;dj uqyqKmdk úúO mßmd,kuh yd fjk;a .eg¨

úi|d.ekSug Wmfoia ,nd§u" tajd úi|d .ekSfï wdh;k yd

l%ufj; Tjqka fhduqlsÍu fjkqfjka m%dfoaYSh f,alï ld¾hd,

uÜgñka m%cd myiqlï uOHia:dk f.dvke.sh hq;=h'

Page 33: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla28

04' hqoaOfhka mSvdjg m;a m%foaY h:dj;a lsÍu

i. W;=re m<df;a m%dfoaYSh yd .%dóh ud¾. ms<silr lsÍfï jHdmD;shla

läkñka wdrïN fldg udi 6la ;=< th wjika l< hq;=h'

ii. oekg ì|jeà we;s W;=f¾ yd kef.kysr wOHdmk yd fi!LH fiajd

l%uj;a lsÍug mshjr .; hq;= w;r hqoaOfhka úkdY jQ frday,a yd

mdie,a läkñka w¨;ajeähd lsÍug;a wjYH ia:dkj, w¨;ska

frday,a yd mdie,a bÈlsÍug;a mshjr .; hq;=h'

iii. W;=re m<df;a l,la mej;s l¾udka; Yd,d kej; wdrïN l<

hq;=h' ̂ Wod(- mrka;ka ridhk øjH lïy," uq,;sõ W¿ l¾udka;

Yd,dj wd§&

iv. ls,sfkdÉÑh yd uq,;sõ Èia;s%lalj, úYd, jYfhka i;aj

md,k lghq;= ls%hd;aul l< yelsh' oekgu;a tu Èia;%slalj,

i;aj md,k lghq;= isÿjk neúka uq,;sõ" ls,sfkdÉÑ" jjqkshd

Èia;s%lalj, lsß l¾udka; Yd,d msysgqùu' W;=re m<df;a mej;s

rcfha f.dúfmd< h<s ls%hd;aul lsÍu yd f.dúckhd i|yd wjYH

mhiqlï yd iyk ,nd§u" W;=re m<df;a ish¨ jeõ yd wuqKq jir

02la ;=< m%;sixialrKh l< hq;=h'

v. ëjr l¾udka;h úYd, jYfhka flfrk uq,;sõ Èia;s%lalfha

whsia l¾udka; Yd,djla msysgqùu' bkaÈhdkq ëjr wdl%uKh k;r

lr ,xldfõ ëjr ckhdg ;u uqyqÿ ;Srfha ;¾ckhlska f;drj

ëjr l¾udka;h lrf.k hdug yelsjk mßÈ lghq;= ie,eiaùu'

ëjr l¾udka;h k`.d isgqùu i|yd yd ëjr l¾udka;hg kùk

;dCIKh y÷kajd§u i|yd ;=ka wjqreÿ jevms<sfj<la ls%hdjg

ke.sh hq;=h'

vi W;=re m<df;a ck;djf.a Ôjfkdamdh jeäÈhqKq lsÍu i|yd iajhx

Page 34: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 29

/lshd jevms<sfj<la y÷kajd Èh hq;= w;r ta fjkqfjka úúO

jD;a;Ska mqyqKq lrk jD;a;Sh mqyqKq uOHia:dk Èia;s%la uÜgñka

wdrïN l< hq;=h' iajhx /lshd wdrïN lsÍug leu;s whg ta

i|yd iykodhs fmd,S l%uhla u; Kh ,ndÈh hq;=h'

vii hqoaOh ksid úkdY jqKq wd.ñl isoaOia:dk h<s f.dvk.d §u;a

tajd yd mqrdúoHd jákdlula we;s ia:dk wdrCId lsÍu;a rcfha

j.lSula f,i i,ld ta ld¾hh bgql< hq;=h' hqoaOfhka úkdYù

we;s yskaÿ fldaú,a" fn!oaO isoaOia:dk" lf;da,sl" l%sia;shdks m,a,s

yd uqia,sï foajia:dk;a m%;sixialrKh lr Èh hq;=h'

Page 35: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla30

05' fn§u fjkqjg tlaùu

Y%S ,xldfõ m%Odk jYfhka isxy,"fou<" uqia,sï cd;sl;ajhkag wh;a

ck;dj fjfi;s' Tjqyq fn!oaO" yskaÿ" lf;da,sl" bia,dï ,íêlfhda

fj;s'

fï rg ;=< úi£ ke;s cd;sl m%Yakhla mj;S' tksid cd;sl

wiudk;djhkao th mokï lr.;a cd;sl mSvkhkao úrilNdjhkao

mj;S' tys m%;sM, f,i ia:dms; ù we;s úrilNdjhkao ielho

wiu.sho Y%S ,xldfõ bÈß.ukg ndOl f,i biau;=ù we;'

Okm;s l%uh ;=< Y%S ,xldj wiudk j¾Okhg ,lajQ rgls' tksid Y%S

,xldfõ k.rh yd .u w;r mr;rh m<,ah' m<d;a w;ro Èia;%slal

w;ro mr;rh m<,ah'

fï ish¨ wiudk;d ;jÿrg;a mj;ajd.ekSu yd W;aikak lsÍu ,dxflah

Okm;s l%ufha;a wêrdcHjdofha;a bka§h l,dmSh wdêm;Hjdofha;a

;ñ,akdvq fou< fnÿïjdofha;a Y%S ,xldfõ mj;sk isxy," fou<"

uqia,sï cd;sjdofha;a jqjukdj ñi ck;d úuqla;s fmruqfKa;a Y%S

,xldfõ fou<" isxy," uqia,sï jevlrk ck;djf.aa;a fiiq mSä;

ck;djkaf.a;a jqjukdj fkdfõ' cd;sl wiudk;d wfydais fkdlr

cd;sl iu.sh idlaId;a l< fkdyelsh' cd;sl iu.sh ia:dms; fkdlr

cd;sl iu.shg tfrysjQ Okm;s l%uh;a wêrdcHjdoh;a bka§h Okm;s

mx;sfha l,dmSh wdêm;Hjdoh;a ;ñ,akdvq fou< fnÿïjdofha;a

,dxflah isxy," fou<" uqia,sï cd;sjdohkq;a mrdch l< fkdyel'

tksid cd;sl m%Yakh úi£fuys,d m%fõYhla f,i by; i|yka

fhdackdj,sh Y%S ,dxflah ck;dj bÈßfha ;efí' fï fhdackdj,sh

Y%S ,xldfõ cd;sl m%Yakhg iaÓridr úi÷ula imhkafka ke;s nj

wjOdrKh úh hq;=h' tfy;a th cd;sl m%Yakh úi£fï foig ;nk

wdrïNl id¾:l m%fõYhla jkafkah' tfiau th ksiel f,iu

Page 36: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla 31

cd;sl m%Yakhg iaÓridr úi÷ula lrd t<öfï§ thg lsisÿ whqrlska

ndOdjlao fkdjkafkah' ula ksido h;a th Y%S ,xldj l;dlrk NdId

Tiafia fyda fjk;a mokula u; fn§ fjkaù hEu foig fhduq ù

ke;s ksidh'

YS% ,xldfõ cd;sl .eg¨j wrNhd wêrdcHjdofha;a bkaÈhdkq

wdêm;Hjdofha;a ;ñ,akdvq cd;sjdofha;a fou< fnÿïjd§ mlaIj,;a

Bkshd úi÷ï fn§ fjkaù hEu Èidjg fhduqjk w;r rdcmlaI

md,kfha cd;sjd§ lKavdhï fnÿïjdohg iqcd;Ndjh ,ndfoñka

fiajh lrkafkao rg fn§ fjkaù hk ÈYdjg fhduqlsÍugh'

w;a;fkdau;sl úuOH.; lsÍfï ÈYdjg fhduq lsÍugh'

udlaia-f,kskajd§ka wr., lrkafka" cd;Ska tlaùfï ÈYdjg

fhduqlsÍugh' tkï cd;Skao cd;sl;ajhkao m%cd;ka;%jd§ f,i

iaùlrKh ùfï ÈYdjgh'

tksid udlaia-f,kskajd§ka" cd;sl m%Yakh wrNhd f;dark

w;a;fkdau;sl úuOH.;lrKhg fyda w;a;fkdau;sl f,i

uOH.;lrKhgo tlfia tlnßka tlfy<du úreoaOh'

cd;sl m%Yakh wrNhd udlaia-f,kskajdoh ms<s.kakd iaÓridr úi÷u

mokï jkafka" m%cd;ka;%jd§ uOH.;jdoh u; muKs' ta lrd t<ôh

yelafla iudcjdoh ;=< muKs'

tksid jevlrk ck;dj we;=¿ mSä; mx;Ska wiu.s lsÍu i|yd fhduq

jQ Y%S ,xldfõ fnÿïjdoh mrojd mx;sfha iu.sh f.dv ke.Sug;a

iudcjdoh ch.%yKh lrùu i|yd;a Y%S ,dxflah isxy," fou<"

uqia,sï ks¾OkSka we;=¿ isxy," fou<" uqia,sï jevlrk ck;dj"

f.dú ck;dj" ëjr ck;dj ;reK YsIH ck;dj" ldka;d mrmqr yd

fiiq ish¨ n,fõ. ixúOdkh úh hq;=h' igkajeÈh hq;=h' ch.%yKh

w;am;a lr.kafka ixúOdkh jQ igkajÈk ck;djh'

Page 37: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms

cd;sl .eg¨j úi£u i|yd m%fõYhla32

Page 38: úi`§u i|yd m%fõ · PDF file.eg¨j ms