item 12 cartilla shipibo

Upload: asociacion-red-ayni-peru

Post on 01-Jun-2018

222 views

Category:

Documents


3 download

TRANSCRIPT

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    1/112

    Educacin Inicial

    CARTILLAS INTERACTIVAS

    SHIPIBO

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    2/112

    MINISTERIO DE EDUCACIN

    REPB

    LICADEL

    PER

    "Ao de la Consolidacin Democrtica"

    Ministro de Educacin

    Vice-Ministro de Gestin Pedaggica

    Director Nacional de Educacin Intercultural Bilinge y Rural

    Director de Educacin Intercultural Bilinge

    Jos Antonio Chang Escobedo

    Idel Vexler Talledo

    Heriberto Bustos Aparicio

    Modesto Glvez Ros

    Autores:

    Coordinador Tcnico:

    Asesora Tcnica:

    Ilustrador:

    Revisin de la escritura shipibo:

    Diagramacin:

    Raquel Sunuiri PanduroGladys Guimaraes VsquezDocentes y Promotores de EducacinInicial Shipibo de Pucallpa (Trabajo en grupo)

    Eleodoro Aranda Guzmn

    Mara Julia Tagle Facho

    Robert Huaya

    Lidia Gonzales Snchez

    Teresa Serpa Vivanco

    Hecho el depsito legal:BNP:

    Impreso en:

    2007-00423

    Grfica Tcnica SRLCalle Los Talladores 184. Urb. El Artesano - AteTelf.: 436-3140e-mail: [email protected] 2006

    Ministerio de Educacin

    Direccin Nacional de Educacin Intercultural Bilinge y Rural - DINEIBIRDireccin de Educacin Intercultural Bilinge - DEIBPrograma de Educacin en reas Rurales - PEARProyecto Elaboracin de Materiales de Educacin Bilinge Intercultural Temprana para nios y nias de contextosbilinges de zonas rurales - MATEBITE (Convenio MED-OEA)

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    3/112

    PRESENTACIN

    A fin de responder a la realidad lingstica y sociocultural de los nios y nias de 3 a 5 aos deedad, que hablan lenguas originarias de las zonas rurales, se ha implementado una propuesta deEducacin Intercultural Bilinge (EIB), con varios materiales educativos que permiten apoyar

    la labor pedaggica de los docentes de aula y promotores educativos comunitarios de EducacinInicial, as como estimular el aprendizaje de los nios y nias.

    Dentro de los materiales se han elaborado cartillas interactivas, destinadas a promover losaprendizajes en los nios y nias que hablan las variantes del quechua Cusco-Collao, (Cusco, Puno,

    y parte de Apurimac), Ancashino (Ancash), Chanka (Andahuaylas, Ayacucho y Huancavelica), elAimara (Puno), el Awajun (Amazonas) y el Shipibo (Ucayali), tomando en cuenta los pasos delproceso de aprendizaje significativo: recuperar los saberes previos, construir el nuevo saber e

    incorporar el saber a la vida.

    Se han elaborado 51 cartillas en shipibo para uso del docente y promotor(a) de Educacin Inicial.De estas, 40 corresponden a la lengua materna (shipibo) y 11 son para estimular el aprendizajedel castellano oral como segunda lengua.Las cartillas permiten realizar actividades educativas concertadas, entre el nio, la nia, eldocente y el promotor, las cuales estn formuladas dentro del enfoque del aprendizaje natural,

    comunicativo textual y psicolingstico para el desarrollo de la lengua materna y para el apren-dizaje oral de la segunda lengua se recurre al uso de situaciones comunicativas vivenciales.

    CARACTERSTICAS DE LAS CARTILLAS

    - Presentan actividades orientadas a propiciar aprendizajes significativos -Respetan lascaractersticas socioculturales locales y de otras culturas a fin de fomentar la intercultu-ralidad.

    - Respetan el proceso del aprendizaje natural de los nios y nias de 3 a 5 aos de edad delas zonas rurales.

    - Incorpora los saberes locales en las actividades pedaggicas.- Permiten desarrollar capacidades y actitudes propuestas en el diseo curricular nacional de

    Educacin Inicial, incluido la EIB.- Promueven la participacin de los padres de familia, los sabios y autoridades comunales como

    facilitadores del aprendizaje de los nios y nias dentro o fuera del aula.- Se pueden utilizar como parte de las actividades de los Proyectos o unidades didcticas que

    se elaboren.- Buscan fomentar en los nios y nias, la creatividad, la participacin y la resolucin de pro-

    blemas cotidianos.- Rescatan el valor pedaggico de los recursos disponibles de la comunidad local- Estn diseadas con una secuencia parecida, pero no son rgidas, las actividades propuestas

    pueden ser objeto de adecuacin e incluso modificacin segn la realidad y necesidades deaprendizaje de los nios y nias.

    EIB Inicial

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    4/112

    ORIENTACIONES METODOLGICAS1.- Las cartillas se han elaborado para uso de los docentes y promotores de Educacin Inicial.2.- Cada cartilla debe usarse en relacin a las necesidades de aprendizaje de los nios y nias de

    la zona rural y en concordancia con las capacidades previstas en el diseo curricular nacionalde Educacin Inicial.3.- A fin de aprovechar adecuadamente los materiales y recursos propuestos en las cartillas,

    el docente o promotor(a) primero debe leer y reflexionar sobre la actividad pedaggicapropuesta en la cartilla. Luego, deber adecuar a la realidad las actividades, los materiales

    y recursos sugeridos.4.- Para hacer un buen uso didctico de las cartillas, los docentes y promotores(as) deben tener

    claro conocimiento sobre el aprendizaje que permiten lograr a los nios y nias.

    5.- En las cartillas no se especifican edades, las actividades se aplican para las tres edades (3,4y 5 aos de edad) considerando el grado de complejidad de la actividad de aplicacin delsaber, segn la edad.

    6.- Las cartillas en castellano deben trabajarse desde el inicio del ao escolar7.- Para garantizar un adecuado aprendizaje de la segunda lengua, es recomendable presentar

    las cartillas en el orden sugerido, y realizar sobre todo al inicio un permanente ejercicio.8.- Los docentes y promotores deben producir ms cartillas afin de lograr un eficiente desarrollo

    de la lengua materna y el aprendizaje oral de la segunda lengua.

    9.- Para trabajar las cartillas en castellano, utilizar una seccin de vocabulario referido a ac-ciones y objetos (presentarle al nio y la nia, fichas con figuras de objetos).Esperamos que las cartillas interactivas elaboradas, motiven una eficiente labor pedaggica delos docentes y promotores de Educacin Inicial para aplicar la EIB, y as mismo que ellas y ellosse a su experiencia cotidiana realicen observaciones y sugerencias que contribuyan a mejorar

    y enriquecer el material.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    5/112

    Shipibo

    Jaweboki noakenai

    1

    ENRA NOKON JANE ONANAI

    Bakebaon jaa onantibo:Mesko wishabo oinxon jane onanai.

    Jaskaxon onamatiAxeamisnin bewanan jane yokapakeai.

    Axeamisnin kirikain jaton jane wishaxon menipakeai.

    Tsinkixon oinkanai kirika jaton jane wishaya.

    Axeamisnin kirika pakex wishaya jato menipakeai.

    Bakebaon jaton jane wisha oinbokin jaa jisaribiakin taxnanai.Axeamisbetan yoyo akanai.

    kirika

    sikatibo besteti taxnanti

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    6/112

    Jakoankinjawen jane yoiaiitan jaskakinwishatibo.

    Akia ixon onanti:

    Jane yokatayoiai.

    1

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    7/112

    Shipibo

    2

    ENRA NOKON YORA ONANAI

    Bakebaon jaa onantibo:Meskoti tsiniana onanai jewebokijawen yoran jaa ixon.

    Jaskaxon onamati

    Jeman pikotax meskoti tsinikanai, ik pekao yoikanai.

    Main rakamaxon jabe bake rakata tsisten wishai.

    Axeamisnin yoibokin wishapakeai yoran ikabo, poyan, meken,

    bero, rekin, kex, pabiki, tae.Aka pekao jatixonbi yoyo akanai.

    Jaa jawebokinoa kenai

    kirika sikatibo jiwi

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    8/112

    Akia ixon onanti:

    Jawen yorankojabo yoiai.Jawen aniboyoiai yoraonana..

    2

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    9/112

    Shipibo

    Jaa jawebokinoa kenai

    3

    AXETI XOBO RAOATI

    Bakebaon jaa onantibo:Tsinkixon tee seneantibo onanaiaxeti xobo raoakin.

    Jaskaxon onamati

    Bakebaon mesko bimi bero tsinkiai.

    Jaweki bekanabo keonkanai, sikakanai itan xatekanai.

    Tsamaxon yoikanai jaweranomein ja jawekibo akanti iki ixon.Axeamisbetan raoakanai jaton axeti xobo.

    mesko berobomesko kirika

    xatebo kirika taxnanti besteti sikatibo

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    10/112

    Akia ixon onanti:

    Mesko teebojato akinai.Kaxon jawenanibo yoiai,xobo jakon-shokoakinbenxoati.

    3

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    11/112

    Shipibo

    Jaa jawekibonoa kenai

    Jaskaxon onamati

    Nii oixon mesko jiwibo bakebaon onanai.

    Axeamisnin mesko jiwibo jato banakinai.Nii ribojanxon sikakanai.

    4

    NIIBO ONANON IKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Nii koiranti onanai.

    kirika sikatibo taxnanti mesko

    banabo

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    12/112

    Akia ixon onanti:

    Yoikanaimeskokeska jiwionankana.

    Kaxon yoiaijaton teeakabo itan niikoiranti.

    4

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    13/112

    Shipibo

    Jaa jawebokinoa kenai

    5

    BESAWAMETI ANON IKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Besawemexon jonibo itan yoinabomawai.

    Jaskaxon onamati

    Shinankanai mesko jawekibo mawati.

    Mesko ribojo axon xatepakekanai.

    Jawen bero, rekin sikaxon oinbokin, pekaxon yomaman nexakanai.Jaskaxon jskati tsiniti shinankanai.

    kirika yoman sikabito besteti xomox toxnanti

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    14/112

    Kaxon jawenanibo yoiai, akjawekibo.

    Akia ixon onanti:

    Mesko jawekibomawai.

    5

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    15/112

    Shipibo

    6

    ESEBO ONANON IKANWE

    Jaa jawebokinoa kenai

    titashokoese onan.

    Bakebaon jaa onantibo:Ese ninkatax koshi shinanyaitanribi noimis iti.

    Jaskaxon onamati

    Titashoko ese onainba merati bokanai, mesko jan yoiyaiboninkati.

    Ninkatax shinamekanai.Joxon yoikanaitian axeamisnin kirikain wishai jaa

    seneankanti joibo.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    16/112

    Kaxon titaakinai.

    Akia ixon onanti:

    Ese ninkataboyoiai.

    6

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    17/112

    Shipibo

    Jaa jawebokinoa kenai

    kirika sikatibo besteti mesko

    ribojoyashoko

    7

    IMAABO NINKANON IKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Imaa ninkaxon, yoiai jaskati ikabo itanribiti wetsa imaa akai.

    Jaskaxon onamati

    Axeti xobon kaxon westioa yosin imaa joi jato ninkamai.

    Imaa ninkaxon mesko yokabo axeamisnin aka yoikanaiitanribi mawakanai.

    Axeamisnin meniai mesko ribojobo wetsa imaa shinanxon ati.Jaa akabo jabe bakebo ninkamai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    18/112

    Kaxon yoiai imaaninkata itanribimeskoakin mawa.

    Akia ixon onanti:

    Jawen shinamanbiimaa pikoxon yoiai.

    7

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    19/112

    Shipibo

    Jaa jawebokinoa kenai mesko yobinbo

    (kaimito, mankoa,binpish)

    bimi beroboribi.

    8

    TOPONTI ONANON IKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Tsinianan toponti onanai.

    Jaskaxon onamati

    Mesko yobinbo, tsinkikanai.

    Jainxon jawen jisabo yoikanai.

    Ja pekao tsinikanai, westiora toro akax. Axeamisnin torochich yobinbo akanwe! ikaitian jatixonbi akanti.

    Toponkanai jaton tsinkiabo.Jaton yobinbo jatixonbi kokoai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    20/112

    8

    Kaxon jawekibotoponai.

    Akia ixon onanti:

    Jawetirinixon yoiai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    21/112

    Shipibo

    9

    TEOTIANON AKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Bimi bero keonxon teoti akai.

    Jaskaxon onamati

    Rekenpari mesko berobo tsinkiai.

    Jaa pekao jaa jisabires tsamanai.

    Bimibo pekaxon keonai.Aka pekao non toponai jaweti teotiki aka ixon onantikopi.

    mesko bimi berobo yoman

    xomox boi xepox pekati

    Jaa jawebokinoa kenai

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    22/112

    9

    Kaxon jawenanibo yoai

    metsashokoteoti akabo.

    Akia ixon onanti:

    Jaskaxon teoti akaitan jawen jisboyoiai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    23/112

    Shipibo

    Jaa jawebokinoa kenai jiwibo (ani

    itan maxko) bimi berobo peibo

    10

    TSINKIBO ANON IKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Mesko jawekibo tsamanxon jawenjisabo onanai.

    Jaskaxon onamati

    Jeman pikoxon mesko jawekibo tsinkikanai (jiwi, bimi bero, pei).

    Tsamanxon oinxon yoikanai jawen jisabo: (maxko, ani, iwe,

    nenke).Kirika ribojoya sikakanai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    24/112

    10

    Kax meskojawekibotsamanaxtsiniai.

    Akia ixon onanti:

    Jaweki tsinkixonjaa jisabiresyoiai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    25/112

    Shipibo

    Jaa jawebokinoa kenai

    onpax jabon masen kaxke chopa

    (soikiti)

    11

    KOIRAMETI ONANON IKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Jaskatax isioma jati onankana.

    Jaskaxon onamati

    Ian tenama nashi bokanai.

    Jainxon axeamisnin yoiai jawekopiki non yora koiranti iki ixon.

    Ribojo sikakanai jan benxokati jawekibo.Benxoakanai jan chokiti jawekibo.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    26/112

    11

    Kaxonmechokixon

    jawekiai.

    Akia ixon onanti:

    Janbixbichokitibo,benxokatiboonanke

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    27/112

    Shipibo

    12

    NON JEMAN PISHTA ANON IKANWE

    Jaa jawekibonoa kenai

    tanpora shaka ati mesko

    raokatibo

    Bakebaon jaa onantibo:Jemankonia axebo onanai.

    Jaskaxon onamati

    Rekenpari axeamisbetan yoyo ikanai jeman pishta ati.

    Jainxon jato yoyoai pishtankora mesko jawekibo jake ixon:

    kaibobo itan rawibobetan nokoananti, koshi tananantibo.Jaskatax bakebo rabe tsama masha ikanai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    28/112

    12

    Kax jabe bake-bobetan tsinki-tax masha ika-nai.

    Akia ixon onanti:

    Masha itionan.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    29/112

    Shipibo

    Jaa jawekibonoa kenai meskokeska

    berobo onpax wiso mai masen kaxke chomo

    13

    JIWIBO ANIAI ONANTI

    Bakebaon jaa onantibo:Jiwibo aniai itan koiranti onanai.

    Jaskaxon onamati

    Wiso mai meskoxon chomon napotai.

    Axon jain bero banakanai.

    Onpax machitai yamekiritibi.

    Yamekiritibi bakebaon oinai jawekeskatiki xoxoai ixon.Axeamis kirikain wishai bakebaon yoia jaskati bana xoxoai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    30/112

    13

    Kaxon jiwibanai itankoiranai.

    Akia ixon onanti:

    Jaskati jiwiboxoxoai onanke itankoiranti.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    31/112

    Shipibo

    Jaa jawekibonoa kenai kirika besteti taxnanti sikati yoman

    14

    YOINABO MAWANON IKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Yoinabaon jisa itan ikabo mawai.

    Jaskaxon onamati

    Toroti yakaxon yoikanai jawe yoinaboki onankana ixon.

    Mawakanai jaton kena yoinabo.

    Jawe yoinaki jabe baken mawai ixon yoiai.

    Yoinabo ribojanabo oinxon rabiti joibo pikokanai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    32/112

    14

    Kaxon yoinaonanabo yoiai.

    Akia ixon onanti:

    Yoinabomawai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    33/112

    Shipibo

    15

    JATIAN NON JEMA PEOKOTA ONANTI

    Jaa jaweboki

    noa kenai joni winonijoibo onan

    Bakebaon jaa onantibo:Jan jema peoni jonibo onanai itanjawen axebo koshiai.

    Jaskaxon onamati

    Joni joi winoni onainba bokanai.

    Bekebo toroti yakaxon ninkakanai yosin joi yoiai.

    Jaskaribi jato onamai moatian axebo jaskatax non jema peokoni.

    Yosin bewameran jato eseai non jemaki shinanya iti.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    34/112

    15

    Kaxon jawenanibobo yoiaijaskatax jemapeokoni.

    Akia ixon onanti:

    Tsoabaonkijema peoa ikiixon onanke.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    35/112

    Shipibo

    Jawebokinoa kenai wanin jiwi

    kaxke yoman teri tawa

    16

    WANIN PIA ATI

    Bakebaon jaa onantibo:Wanin pia akai xanbo tsakanoxon.

    Jaskaxon onamati

    Wanin jiwi rebo kenshoakin chaxai kere akai.

    Jainxon pia ati tawa senen nenkeshama xateai.

    Tawa rebonko yomaman neai jan koshiati pari.

    Jainxon wanin kenshoa tawanko reniai pontebokin.

    Pia poinkiain yomaman yoina peia chitaneai terin sikabokin.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    36/112

    16

    Kaxon waninkanotininmakexon potai.

    Akia ixon onanti:

    Jaskaxonpia ati onana

    yoiai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    37/112

    Shipibo

    17

    SHIRO BEWA AXENON IKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Shiro bewa axex bewai.

    Jaskaxon onamati

    Rekenpari axeamisnin bekebo yoyai.Mesko bewabora non moatian yoxabaononanke ixon, westiorashoko pikoaxtananon akanta ixon.

    Jato ikinonxon beai kirika pakexain

    ribojanashoko.Axeamisnin peoketian bakebaon

    kechibanai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    38/112

    17

    Neri joe tsabe tsabeA a anon xea, xeakinAtsa xeati seshaman

    Jawen xobonkaxon jawentita bewaxonai.

    Akia ixon onanti:Bakebo tana, tanaishinabenokanaketian

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    39/112

    Shipibo

    18

    KENPO ANON IKANWE

    Jawebokinoa kenai map patsa

    parori mei ren

    Bakebaon jaa onantibo:Bakebo kenpo ati axeai.

    Jaskaxon onamati

    Mesko jan kenpo ati tsinkiai.

    Map pachi meia meskoai.

    Map pakexbixon rataranai parorinin rakanxon.

    Xapan rawexbokin kenpoai.

    Kirika anin wishaxon naponshaman taxnanai jaskaxon kenpo ati.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    40/112

    18

    Kaxon yoxamankenpo akaitianakinai.

    Akia ixon onanti:

    Jaskaxonkenpoationana.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    41/112

    Shipibo

    Jawebokinoa kenai

    mishkiti wiso bimi chachtonko yosi yomerati

    onan

    19

    JASKAXON YOMERATI

    Bakebaon jaa onantibo:Jaskakin yomeratibo onanai.

    Jaskaxon onamati

    Yosi yomerati onaman jato yoyai jaskakin mishkiti.

    Moa ianman nokoxon bakebo mishkiti menipakeai ian kexa

    chankaxon mixkiti.Joxon yapa bikanabo kobianxon jatixonbi pikanai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    42/112

    19

    Kaxon yoiaimishkiti onana.

    Akia ixon onanti:

    Jaskakinyomeratiboonanai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    43/112

    Shipibo

    parantajoshin tama

    repamakan kenti

    chachiti biskiati kenpo onpax karo

    Jaweboki noa kenai

    20

    TAMA XEATI ATI

    Bakebaon jaa onantibo:Tama xeati onanai.

    Jaskaxon onamati

    Bakebaon jaton xobonkonia beai paranta joshinshaman,wetsabaon tama repashaman.

    Axeamisnin yoyai jaskakin atibo:

    Paranta joshin xokaxon kobiain.

    Kobinaitian tama rene nepotai.

    Waketian botexon chachai itan biski akai. Jatixonbi xeakanai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    44/112

    20

    Kaxon jawentita tama xeatiakinai.

    Akia ixon onanti:

    Tama xeatiati onanke.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    45/112

    Shipibo

    Jaa jawebokinoa kenai masen kaxke yoman sikatibo chichika taxnanti besteti

    Jaskaxon onamati

    Papabobetan masen kaxkaxon nawexkanai.

    Meskoakinbo sikakanai (bero, rekin, pabike) yoinabo mawakin.

    Besawemeti akax tsinikanai mesko yoinabo mawanan.

    MASEN KAXKE BESAWEMETI ATI

    Bakebaon jaa onantibo:Besawemeti sawexon meskojaweki mawai.

    21

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    46/112

    21

    Kaxon yoiaimetsashoko

    besawemetiaka.

    Akia ixon onanti:

    Besawemetibosawexon yoinamawai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    47/112

    Shipibo

    Jawebokinoa kenai santira bero

    masen machito onpax

    22

    SANTIRA JASKAKIN BANATI

    Bakebaon jaa onantibo:Santira banaxon koiranti onanai.

    Jaskaxon onamati

    Titan santira banai oini bokanai.

    Santira bananoxon jaskakin banatibo ninkakanai. Yoikin seneanxon masemanshoko santira bero napoxon

    bakebo menipakeai.

    Papabaon mai chiniainko bakebaon santira bao napokanai. Banaxon koirankanai jakonshama aniti kopi.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    48/112

    22

    Kaxon jawentita yoiai bankoiranti.

    Akia ixon onanti:

    Jaskaxonsantira banationanke.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    49/112

    Shipibo

    23

    MAROTI TEE ATIBO

    Bakebaon jaa onantibo:Mesko maroti teebo onanai.

    Jaskaxon onamati

    Axeamisnin yoiai mesko jaweki marotibo jaton onana jawekibo.

    Shinankanai mesko jaweki marotibo beti.

    Jemanko boxon marotiakin tsamankanai. Papabaon oinai bekebaon mesko tee aka.

    Jaa jawekibonoa kenai teoti

    chitonti menexeti kenpo chomo jonxe maiti

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    50/112

    23

    Kaxon marotijaweki akai.

    Akia ixon onanti:

    Jaweki marotionana yoiai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    51/112

    Shipibo

    24

    SENENBIRESRIN IXON ONANTI

    Bakebaon jaa onantibo:Ja jisabires jawekibo onanai.

    Jaskaxon onamati Bakebo yonoai mesko jawekibo bekanti.

    Bexon oinkanai itan yoikanai jawen jisabo. Ja pekao tsinikanani. Bakebo anicha, maxkocha, xoacha, oshicha, kataxon, jato

    ishtomai. Tsinia pekao bakebaon yoikanai jatibi jawekibo senebiresma

    iki ixon.

    Ja jawekibo noa kenaimesko jaweibo (jiwi,

    makan, pei, yobinbo)

    mesko jonibo (ani,maxko, oshi itanxoa)

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    52/112

    24

    Kaxon jawenanibobo yoiai jaaxea jawekibo.

    Akia ixon onanti:

    Senenbiresrinixon jawekibo

    yoiai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    53/112

    Shipibo

    Jaa jawekibonoa kenai masen chichika jiwi tiosh xawan pei teri (boi) yoman

    Jaskaxon onamati

    Masen beti.

    Masen nawexon tiosh bero napokanai.

    Akin seneanxon terin yoman sikaxon xawan peia jiwi neai. Axon taxoai jan yantanxon shaka ati.

    25

    MASEN SHAKA ATI ANON IKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Masen shaka atiaxon meskotisha ikai ninkatai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    54/112

    25

    Kaxon yoiaimasen shakaati ak.

    Akia ixon onanti:

    Jaskaxon

    masen shakaatiaka yoiai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    55/112

    Shipibo

    Jaa jawekibo noakenai

    amakirinami paranta xakiti axe pei

    kenti tashi kench onpax

    26

    AMAKIRI BETEN ATI

    Bakebaon jaa onantibo:Amakiri nami beten axonjawekiai.

    Jaskaxon onamati

    Amakiri nami besheaxon kobiankai tashi nepoxon.

    Kobinketian paranta xak motsaa nepotai.

    Moa beten waketian axe pei nepoxon boteai. Jatixonbi tsinkixon pikanai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    56/112

    26

    Kaxon amakiribeten pia yoiai.

    Akia ixon onanti:

    Jaskakin amakiri

    beten ati yoiai.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    57/112

    Shipibo

    Jawekibonoa kenai

    atapamenkota

    bachi choncho

    27

    CHONCHO PIKOTAI ONANTI

    Bakebaon jaa onantibo:Jawekestaxki chocho pikotai ixononanke.

    Jaskaxon onamati

    Atapa menkota oini bokanai.

    Ja pekao jato yoiai jaskati atapa menkotax bachi toshitai.Oinkanai jaskatax choncho pikotai.

    Yoyo ikanai jaton oinbeiranaki choncho toshitaiki itanjaskaribi jaskakin aniati.

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    58/112

    27

    Kaxon chonchokoiranai.

    Akia ixon onanti:

    Yoiai jaskati

    choncho toshitai.

    28

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    59/112

    Shipibo

    Jaa jawekibonoa kenai yoshin bichi

    jene tokoyo pakex sincho (xepan) mano

    28

    KENEATI ONANTI

    Bakebaon jaa onantibo:Mesk akin chopa keneai.

    Jaskaxon onamati

    Tita keneai oini bokanai.

    Joxon yoikanai jaton oinabo itan chopa keneashokoti shinankanai.

    Jan atibo tsinkikanai (yonshin bichi jene, tokoyo, sincho).

    Tita ken onanman akina chopa kene ashokokanai.

    28

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    60/112

    28

    Kaxon meskken akaboyoiai.

    Akia ixon onanti:

    Chopa keneai

    mawai.

    29

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    61/112

    Shipibo

    Jaa jawekibo noa kenai

    chopakeweya

    bimibero

    yoman xomox

    xawanpei

    29

    MAITI ANON IKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Maiti ati onanai non axebo shinanbenoyamatikopi.

    Jaskaxon onamati

    Axeamisnin mesk maiti beabo jato oinmai.

    Yoyo ikanai jaskaxon maiti ashokonoxon.

    Jan ati jawekibo tsinkikanai (chopa keweya, bimi bero,yoman, xomox).

    Axeamisnin jaskaxon maiti ati yoiai.

    Jatixonbi maiti axon bimi bero kerontankanai.Mesko maitibo axon oinkanai itan jaskaxon akanabo yoikanai.

    29

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    62/112

    29

    Kaxon meskomaiti akaboyoiai.

    Akia ixon onanti:

    Maiti ati

    onanke.

    30

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    63/112

    Shipibo

    30

    NON SAWETIBO ONANON IKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Non sawetibo onanai: Tari, chitonti,koton, maiti, paronoti, rex, kori.

    Jaa jawekibo noa kenai

    Jaskaxon onamati

    Bakebaon mesk noa jan raokatibo tsinkikanai.

    Benbobo itan ainbobo meskoti raokanai.

    Jainxon yoikanai jawen jisabo.

    Shinamekanai non axebo jenetima.

    Mesko rabitibo akanai.

    chitonti

    koton tarimaiti paronoti,

    rex

    kori,

    tonko-moro chinex-

    etijonxe

    30

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    64/112

    30

    Kaxon yoiai nonaxebo jenetima.

    Akia ixon onanti:

    Mesk non

    saweti chopaboonana.

    31

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    65/112

    Shipibo

    31

    JAWE KOPIKI POPO KEOTAI IXON ONANTI

    Bakebaon jaa onantibo:Mesko non ikoain joibo onana.

    Jaskaxon onamati Yoxan winota joi onan axeti xobon kaxon jato yoiai, jaskati

    popo keotai: Netexabataitian popo keotai iki yantan noki rarebo meratai Yantanshoko keotai iki yamekiri noki merakanai.

    Nato isakanra noa keshanai noki merakantibo.

    Yoyo ikanai neskara joi onankanaboki.

    Jawebokinoa kenai yoxan

    winotaboonan

    31

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    66/112

    31

    Kaxon, popokeotaitian yoiaijoni meratai.

    Akia ixon onanti:

    Yoiai jaskati

    popo keotai.

    32

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    67/112

    Shipibo

    32

    JONXE ATI ONANON IKANWE

    Jaa jawekibonoa kenai mesk yoman

    jiwi pakex janmabanti

    chiati nishi

    Bakebaon jaa onantibo:Yoman timaxon jonxeai.

    Jaskaxon onamati

    Yoxan jonxe timati onanman akaitian oinkanai.

    Yoyo ikanai jonxeai oinaki itan mesko yokabo akanai.

    Jonxeashokonoxon jaa jawekibo noa kenai tsinkikanai. Jainxon tanakanai yoman mabanxon timakin.

    32

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    68/112

    32

    Kaxon yoiaiyoman mabanxontimati onana.

    Akia ixon onanti:

    Jaskaxon

    jonxeationana.

    33

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    69/112

    Shipibo

    Ja jawekibonoa kenai atsa

    kari xawi onpash ani kenti

    33

    ATSA XEATI ANAON IKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Atsa xeatiaxon jato xeakinai.

    Jaskaxon onamati Tita atsa xeati akaitian akini bokanai.

    Atsa xokaxon kobiankanai.

    Waaketian botexon chachikanai itanribi kari xakixonnesho akai xawi jeneya.

    Nete xabaketian kobiankanai.Moa matsishamanketian toaxon xeakanai jatixonbi.

    33

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    70/112

    33

    Kaxon atsaxeatiai.

    Akia ixon onanti:

    Jaskakin atsa

    xeati ati yoiai.

    34

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    71/112

    Shipibo

    34

    JASKAKIN TOBI RAONTI ONANTI

    Ja jawekibonoa kenai rimon banainoa ik

    is poi chopa pakex nenke parori animamakan maxko

    Bakebaon jaa onantibo:Non raon tobi raonti onanai.

    Jaskaxon onamati

    Is poi pei bixon parorinin rakanxon chakai.

    Chopa pakex bixon jakonshamakin tsamanai.

    Tobi ikainko tsamanxon nexai.

    Tobi tekitai kaman.

    34

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    72/112

    34

    Kaxon yoiai tobiraonti onana.

    Akia ixon onanti:

    Jaskaxon tobi

    raonti onanayoiai.

    35

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    73/112

    Shipibo

    Jawekibonoa kenai papabo paranta tako atsa taxo xenan bero kaimito xoxo

    35

    WAI ANON IKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Tsinkixon wai ati onanai.

    Jaskaxon onamati

    Papabo yokatai sepaxon xabakanti.

    Bakebaon mesko banatibo bekanai (paranta tako, atsa

    taxo, xenan bero, kaimito xoxo). Tsinkixon banakanai.

    35

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    74/112

    35

    Kaxon papa waiakinai.

    Akia ixon onanti:

    Jaskaxon wai

    ati yoiai.

    36

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    75/112

    Shipibo

    Jaa jawebokinoa kenai

    titashokomasha itionan

    36

    MASHA ITI ONANTI

    Bakebaon jaa onantibo:Tsinkitax mash ikanai.

    Jaskaxon onamati

    Torotax titashokobetan masha ikanai.

    Masha ninkaxon mesko shinambo yoikanai.

    Masha iti axekanai.

    Jemanko meratai joniboki masha ikanai.

    36

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    76/112

    36

    Kax mashaikai jabebabekobetan.

    Akia ixon onanti:

    Masha ikai.

    37

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    77/112

    Shipibo

    37

    YOBIN KOKONON BEKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Mesko yobinbo kokoti jaa.

    Jaweboki noa kenaimesko

    yobinbo kaimito kankan santira

    isonxoma xawan-

    mayari pocha naranxa

    Jaskaxon onamati

    Yobin tsinkikanai.

    Yobiman jisabo yoikanai.

    Yobin tsinkiax kokoti kenakanai. Shinanxon biti joi yobinboki akanai.

    37

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    78/112

    37

    Kaxon meskoyobinbo onanayoiai.

    Akia ixon onanti:

    Mesko yobinbo

    janepakeai.

    38

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    79/112

    Shipibo

    38

    BAWIN RERA KAW ATI

    Bakebaon jaa onantibo:Bawin reraxon kawai.

    Jaweboki noa kenai bawin

    nami

    batayochi siboria

    axe pei tashi

    koron pei nishi

    Jaskaxon onamati

    Bawin nami rera rera akai axon tashi akai.

    Moa axon bata yochi siboria axe pei besheaxon meskoai.

    Seneanxon pei pepoai jan kawanoxon.

    Pein kawaxon nishin nexaxon chikan beanai.Waketian pikanai.

    38

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    80/112

    38

    Kaxontsinkixonjawekiationanai.

    Akia ixon onanti:

    Bawin rera ati

    onana yoiai.

    39

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    81/112

    Shipibo

    Jaweboki noa kenai

    atsa wame

    namipakex axe pei

    batayochi

    tashi xakiti pei

    39

    ATSA MISI ATI

    Bakebaon jaa onantibo:Atsa misiaxon jato jawekiakinai.

    Jaskaxon onamati Atsa xokaxon xakiai itanribi potsikanai.

    Jainxon axe pei, bata yochi besheakai.

    Seneanxon kameskoai atsa xaki wame nami pakexya itantashiribi akai.

    Jaska pekao pein kawaxon kobiain.Moa waketian jatixonbi jawekiakanai.

    39

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    82/112

    39

    Kaxon atsamisiai.

    Akia ixon onanti:

    Jaskaxon

    misiati yoiai.

    40

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    83/112

    Shipibo

    Ja jawekibonoa kenai map

    mei parori

    40

    MAP KENTI ANON IKANWE

    Bakebaon jaa onantibo:Map kenti akai jan jawekiatianoxon.

    Jaskaxon onamati

    Map meiya meskoai.Mein jakon onanoxon tanakin pakex piai, iamaxon, xoikanai,

    toenaketian.

    Meinkin seneanxon pakex bixon parorinin taranai wirishamanbo.

    Jaskaxonra tsamanboti iki mapo kenti akin.

    Seneanxon choshimai itan oikanai.

    Ak pekao nakonai nawiskirantiakin.

    40

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    84/112

    40

    Xobon kaxonjawen aniboboyoiai,ak jawekibo.

    Akia ixon onanti:

    Tsamaxon tee

    seneantiboonanke.

    EN MI CASA ESTAN 41

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    85/112

    2da. Lengua

    CAPACIDAD: Desarrolla en segunda lengua posesin opertenencia.

    CMO LO HAREMOS? CON PREGUNTAS Y RESPUESTAS:- Quin es este?... Mi pap.

    - Quin es esta?... Mi mam, etc.

    QU NECESITAMOS?Dibujos de la familia (cada

    nio dibujar a su familia enuna hoja) protocolo: Quin es

    este?/ mi

    41

    CON OBJETOS: 41

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    86/112

    2da. Lengua

    En su sigue jugando con losprotocolos; combinando con los

    objetos de su hogar.

    CON OBJETOS:Qu necesitamos?

    Para el 2do. da los nios deben traer algunos objetos de sucasa como: taza, cuchara, etc.

    2do. da

    Protocolo: De quin es esto?

    Es de mi.../ es tu.../ es su...

    Cmo lo haremos?De quin es esta taza? Es mi tazaDe quin es este plato? Es tu platoDe quin es este cuchillo? Es mi cuchilloDe quin es esta olla? Es su ollaDe quin es la purua? Es su purua

    EVALUACIN:Comprende y usa los protocolos.

    CUL ES TU NOMBRE? 42

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    87/112

    2da. Lengua

    CAPACIDAD: Comprende preguntas y dialogos simples comoCul es tu nombre?.

    CMO LO HAREMOS?- Cul es tu nombre? Yo me llamo Ewys.

    QU NECESITAMOS?Elaborar un ttere.

    Protocolo: Cul es tu nombre?Yo me llamo

    42

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    88/112

    2da. Lengua

    En su juega haciendopreguntas.

    EVALUACIN:Reconoce sus nombres.

    43DNDE ESTA?

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    89/112

    2da. Lengua

    CAPACIDAD: Desarrollar la ubicacin espacial: debajo...encima de... dentro de... fuera de...

    QU NECESITAMOS?

    - Una caja o canasta, mesa o silla.- Objetos del aula para colocar.

    - Protocolo: Dnde est?

    CMO LO HAREMOS? CON PREGUNTAS Y RESPUESTAS- Dnde est la pelota?... La pelota est dentro de la caja.

    - Dnde est la taza?... La taza est encima de la mesa.

    - Dnde est el gato?... El gato est debajo de la mesa.

    43

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    90/112

    2da. Lengua

    En su sigue jugando con:Dnde est?

    EVALUACIN:Reconoce la ubicacin de los objetos utilizando

    dentro de, fuera de, encima de..., debajo de...

    44DE QU COLOR ES?

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    91/112

    2da. Lengua

    CAPACIDAD: Decir en segunda lengua, las caractersticasde colores.

    CMO LO HAREMOS? PREGUNTAS

    - De qu color es el gato? De color negro.- De qu color es el rbol? De color verde.

    - De qu color es la papaya? De color amarillo.

    - De qu color es la cocona? De color roja.

    - De qu color es el pato? De color negro.

    - De qu color es la hoja? De color verde.- De qu color es el pollo? De color blanco.

    - De qu color es el corazn? De color rojo.

    QU NECESITAMOS?

    Elaborar siluetas o mostrarfi

    guras.Protocolo: Usar gnero el y la de qu color es?

    44

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    92/112

    2da. Lengua

    En su juega a preguntar a sushermanos sobre diferentes colores

    de manejo familiar.

    EVALUACIN:Reconoce los colores.

    45GRANDE Y PEQUEO?

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    93/112

    2da. Lengua

    CAPACIDAD: Diferencia tamao: grande y pequeo.

    CMO LO HAREMOS?CON PREGUNTAS- De qu tamao es el pato?

    El pato es grande.

    - De qu tamao es el flor?

    El ratn es pequea.

    - De qu tamao es la casa?

    La planta es grande.

    QU NECESITAMOS?

    Elaborar siluetas o dibujos de diferentes objetos,animales, plantas, etc.

    Protocolo de qu tamao es?.

    45

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    94/112

    2da. Lengua

    En su juega con los objetosgrandes y pequeos nombrndolos.

    EVALUACIN:En la 2da. lengua diferencia

    grande y pequeo.

    46QU ESTN HACIENDO LOS ANIMALES?

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    95/112

    2da. Lengua

    CAPACIDAD: Aprende a describir acciones de los animales.

    SABERES PREVIOS- Salimos al campo a observar los movimientos y acciones de

    los animales de su comunidad.

    NUEVOS SABERES- En grupo y en forma individual.

    QU NECESITAMOS?

    - Siluetas de perro, gato, gallina, pato, pavo, gallo.

    - Vocabulario de acciones: correr, saltar, volar,mirar, comer, caminar.

    Protocolo: Qu estn haciendo?

    46

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    96/112

    2da. Lengua

    En su observa animales quetienen en su hogar y contesta qu

    estn haciendo?

    EVALUACIN:Al describir acciones de los

    animales utiliza los protocolosqu est haciendo? y respuesta.

    CMO LO HAREMOS? PREGUNTAS Y RESPUESTAS- Qu est haciendo el perro? El perro est corriendo.- Qu est haciendo el gato? El gato est caminando.

    - Qu est haciendo la gallina? La gallina est mirando.

    - Qu est haciendo el pato? El pato est comiendo.

    47APRENDAMOS LOS SALUDOS?

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    97/112

    2da. Lengua

    CAPACIDAD: Usa frases como: saludar

    CMO LO HAREMOS?- Enseamos a los nios y nias con fraces cortas para que

    aprendan a saludar (buenos das, buenas tardes, buenas

    noches).- Viendo a los 3 dibujos enseamos los saludos.

    QU NECESITAMOS?- Elaborar los 3 carteles.- Elaborar las tarjetas.

    47

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    98/112

    2da. Lengua

    En su conversa con suspadres sobre los saludos aprendidos

    en su escuela.

    EVALUACIN:Aprende los saludos: buenos das,buenas tardes y buenas noches.

    Esta actividad se puede trabajarcon los nios de 3, 4 y 5 aos.

    48APRENDAMOS A CONFECCIONARFIGURAS GEOMTRICAS?

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    99/112

    2da. Lengua

    FIGURAS GEOMTRICAS?

    CAPACIDAD: Reconoce y describe las figuras geomtricas.

    CMO LO HAREMOS? PREGUNTAS- Cmo se llama esto? El crculo.

    - Cmo se llama esto? El cuadrado.

    - Cmo se llama esto? El tringulo.

    QU NECESITAMOS?Figuras geomtricas, papel lustre, topa, tempera,tijera, lpiz, goma.

    48

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    100/112

    2da. Lengua

    En su juega haciendo losdibujos con la arcilla.

    EVALUACIN:Reconoce las figuras geomtricas.

    49EL CAMPO

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    101/112

    2da. Lengua

    CAPACIDAD: Comunicar aprendiendo a describir loselementos conocidos. Utiliza tamaos: grande,pequeo en sus descripciones.

    SABERES PREVIOS- Salimos al campo a observar el paisaje.

    - Formulamos preguntas a los nios y nias y ellos responderndescribiendo el color y tamao.

    NUEVOS SABERES

    - Protocolo: decir cosas... Cmo es?, de qu tamao es?

    QU NECESITAMOS?Elaborar siluetas de

    pelotas grandes y pequeas,

    rboles,fl

    ores, maz,plantas, chacra.

    49

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    102/112

    2da. Lengua

    En su sigue describiendoobjetos utilizando el protocolo

    cmo es?

    EVALUACIN:Describe elementos conocidos.

    Utiliza en sus descripcionestamaos y colores.

    CMO LO HAREMOS?Juegan en ronda, en pares, en grupos.

    Preguntas Respuestas

    - Cmo es la pelota? La pelota es roja y grande.

    - Cmo es el rbol? El rbol es grande y verde.

    - Cmo es la flor? La flor es amarilla y pequea.

    Recomendaciones:Los nios de 5 aos que hablen ms.

    50QU ESTN HACIENDO?

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    103/112

    2da. Lengua

    CAPACIDAD: Aprende a describir acciones de las personasque observa.

    SABERES PREVIOS

    - Realiza acciones con los nios.

    QU NECESITAMOS?Ficha, ampliar el dibujo de

    la lmina.

    Vocabulario: yo, tu, el, ella.

    Protocolo: Qu estshaciendo?.

    50

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    104/112

    2da. Lengua

    En su sigue usando elprotocolo qu ests haciendo? y el

    vocabulario yo, tu, el ella.

    EVALUACIN:Describe con facilidad acciones de personas.

    CMO LO HAREMOS? CON PREGUNTAS Y RESPUESTASEscribe en tarjetas el nombre de los personajes, incluida con

    la de un nio o nia y coloca en las acciones.- Qu est haciendo Ana? Ella est bailando.- Qu est haciendo Jos? El est riendo.- Qu est haciendo T? Yo estoy comiendo.

    - Qu est haciendo yo? T ests mirando.- Qu est haciendo tu mam? El est bailando.- Qu est haciendo tu pap? El est bailando.- Qu est haciendo tu hermana? Ella est bailando.

    Recomendaciones:Los nios de 5 aos que incrementen ms su vocabulario conpalabras nuevas.

    51LA BANDERA DEL PER

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    105/112

    2da. Lengua

    CAPACIDAD: Interroga textos narrativos (poesa).

    CMO LO HAREMOS?- Copia de la ficha al papelgrafo o pizarra, la poesa.

    - Pregunta a los nios que dice en el papelgrafo.- Lee conjuntamente con ellos el papelgrafo.

    - Lee individualmente el papelgrafo.

    - Juega cubriendo los dibujos al momento de leerlas.

    - Utiliza la ficha y pide a los nios y nias que complete

    dibujando lo que falta.

    QU NECESITAMOS?Ficha, papelgrafo, pinturao crayola roja, lpiz, papelde cometa, papel lustre.

    51

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    106/112

    2da. Lengua

    En su elabora una bandera paraadornar.

    EVALUACIN:Comprende y reproduce textos orales (poesas).

    Reconoce la bandera como smbolo patrio.

    NDICE SHIPIBO

    C tillTt l

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    107/112

    20

    1918

    17

    16

    15

    14

    13

    12

    11

    10

    9

    8

    7

    6

    5

    4

    3

    21

    Ciencia y Ambiente

    Ciencia y AmbienteCiencia y Ambiente

    Comunicacin Integral

    Lgico Matemtica

    Comunicacin Integral

    Personal Social

    Ciencia y Ambiente

    Comunicacin Integral

    Personal Social

    Lgico Matemtica

    Lgico Matemtica

    Lgico Matemtica

    Comunicacin Integral

    Comunicacin Integral

    Comunicacin Integral

    Ciencia y ambiente

    Personal Social

    Ciencia y AmbientePersonal Social

    rea Cartilla

    Tama xeati ati

    Jaskaxon yomeratiKenpo anon ikanwe

    Shiro bewa axenon ikanwe

    Wanin pia ati

    Jatian non jema peokota onanti

    Yoinabo mawanon ikanwe

    Jiwibo aniai onanti

    Non jeman pishta anon ikanwe

    Koirameti onanon ikanwe

    Tsinkibo anon ikanawe

    Teoti ati

    Toponti onanon ikanwe

    Imaabo ninkanon ikanwe

    Esebo onanon ikanwe

    Besawemeti anon ikanwe

    Niibo onanon ikanwe

    Axeti xobo rao ati

    Enra nokon yora onanaiEnra nokon jane onanai

    Ttulo

    NDICE SHIPIBO

    C tillTt l

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    108/112

    40

    3938

    37

    36

    35

    34

    33

    32

    31

    30

    29

    28

    27

    26

    25

    24

    23

    2221

    Lgico Matemtica

    Ciencia y AmbienteCiencia y Ambiente

    Ciencia y Ambiente

    Personal Social

    Ciencia y Ambiente

    Ciencia y Ambiente

    Ciencia y Ambiente

    Personal Social

    Comunicacin Integral

    Personal Social

    Lgico Matematica

    Lgico Matemtica

    Ciencia y Ambiente

    Ciencia y Ambiente

    Comunicacin Integral

    Lgico Matemtica

    Personal Social

    Ciencia y AmbienteCiencia y Ambiente

    rea Cartilla

    Map kenti anon ikanwe

    Atsa misi atiBawin rera kawa

    Yobin kokonon bekanwe

    Masha iti onanti

    Wai anon ikanwe

    Jaskakin tobi raonti onanti

    Atsa xeati anon ikanwe

    Jonxeati onanon ikanwe

    Jawekopiki popo keotai ixon onanti

    Non sawetibo onanon ikanwe

    Maiti anon ikanwe

    Keneati onanti

    Choncho pikotai onanti

    Amakirin beten ati

    Masen shaka ati anon ikanwe

    Senenbiresrin ixon onanti

    Maroti tee atibo

    Santira jaskakin banatiMasen kaxke besawemeti ati

    Ttulo

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    109/112

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    110/112

    El Acuerdo Nacionall cuerdo Nacional

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    111/112

    El 22 de julio de 2002, los representantes de las

    organizaciones polticas, religiosas, delGobierno y de la sociedad civil firmaron elcompromiso de trabajar, todos, para conseguirel bienestar y desarrollo del pas. Estecompromiso es el Acuerdo Nacional.

    El Acuerdo persigue cuatro objet ivosfundamentales. Para alcanzarlos, todos los

    peruanos de buena voluntad tenemos, desde ell ug ar q ue ocup emos o e l r o l quedesempeemos, el deber y la responsabilidadde decidir, ejecutar, vigilar o defender loscompromisos asumidos. Estos son tanimportantes que sern respetados comopolticas permanentes para el futuro.

    Por esta razn, como nios, nias, adolescenteso adultos, ya sea como estudiantes otrabajadores, debemos promover y fortaleceracciones que garanticen el cumplimiento deesos cuatro objetivos que son los siguientes:

    La justicia, la paz y el desarrollo que

    necesitamos los peruanos slo se puedendar si conseguimos una verdaderademocracia. El compromiso del AcuerdoNacional es garantizar una sociedad en laque los derechos son respetados y losciudadanos viven seguros y expresan conlibertad sus opiniones a partir del dilogoabierto y enriquecedor; decidiendo lo mejor

    para el pas.

    Para poder construir nuestra democracia, esnecesario que cada una de las personas queconformamos esta sociedad, nos sintamos

    parte de ella. Con este fin, el Acuerdo

    promover el acceso a las oportunidadeseconmicas, sociales, culturales y polticas.Todos los peruanos tenemos derecho a unempleo digno, a una educacin de calidad, auna salud integral, a un lugar para vivir. As,alcanzaremos el desarrollo pleno.

    Para afianzar la economa, el Acuerdo secompromete a fomentar el espritu decompetitividad en las empresas, es decir,mejorar la calidad de los productos yservicios, asegurar el acceso a la formaliza-cin de las pequeas empresas y sumaresfuerzos para fomentar la colocacin denuestros productos en los mercados

    internacionales.

    Es de vital importancia que el Estadocumpla con sus obligaciones de maneraeficiente y transparente para ponerse alservicio de todos los peruanos. El Acuerdo

    s e c om pr om et e a m od er ni za r l aadministracin pbl ica, desarrol larinstrumentos que eliminen la corrupcin oel uso indebido del poder. Asimismo,descentralizar el poder y la economa paraasegurar que el Estado sirva a todos losperuanos sin excepcin.

    Mediante el Acuerdo Nacional nos compro-metemos a desarrollar maneras decontrolar el cumplimiento de estas polticasde Estado, a brindar apoyo y difundirconstantemente sus acciones a la sociedaden general.

    1. Democracia y Estado de Derecho

    2. Equidad y JusticiaSocial

    3. Competitividaddel Pas

    4. Estado Eficiente, Transparente yDescentralizado

    SMBOLOS DE LA PATRIA

    HIMNO NACIONALDEL PERCORO

    Somos libres, semoslo siempre,t i l l S l

  • 8/9/2019 ITEM 12 Cartilla Shipibo

    112/112

    CORO DEL HIMNO NACIONAL ESCUDO

    y antes niegue sus luces el Sol,que faltemos al voto solemneque la Patria al eterno elev

    El 10 de diciembre de 1948, la Asamblea General de las Naciones Unidas aprob y proclam laDeclaracin Universal de Derechos Humanos, cuyos artculos figuran a continuacin:

    Declaracin Universal de los Derechos HumanosDeclaracin Universal de los Derechos Humanos

    BANDERA

    Artculo1.-

    Artculo2.-

    Artculo3.-

    Artculo4.-

    Artculo5.-

    Artculo6.-

    Artculo7.-

    Artculo8.-

    Artculo9.-Artculo10.-

    Artculo 11.-

    Artculo12.-

    Artculo13.-

    Artculo14.-

    Artculo15.-

    Artculo16.-

    Artculo17.-

    Artculo21.-

    Artculo22.-

    Artculo23.-

    Artculo 24.-

    .

    Artculo25.-

    Artculo26.-

    Artculo27.-

    Artculo28.-

    Artculo29.-

    Todoslos seres humanosnacen librese igualesen dignidady derechosy (...)debencomportarsefraternalmente losunoscon losotros.

    Toda persona tiene todos los derechos y libertades proclamados en esta Declaracin, sindistincinalgunade raza, color,sexo,idioma,religin,opininpolticao decualquierotra ndole,origennacionalo social, posicin econmica, nacimiento o cualquier otra condicin. Adems, no se har distincin algunafundada en la condicin poltica, jurdica o internacional del pas o territorio de cuya jurisdiccin dependa unapersona(...).

    Todoindividuotienederechoa lavida,a lalibertady a laseguridadde supersona.

    Nadie estar sometido a esclavitud ni a servidumbre; la esclavitud y la trata de esclavos estnprohibidasen todas susformas.

    Nadie sersometidoa torturasnia penaso tratoscrueles,inhumanos odegradantes.

    Todoser humanotienederecho,entodaspartes,alreconocimientode supersonalidadjurdica.

    Todos son iguales ante la ley y tienen, sin distincin, derecho a igual proteccin de la ley. Todostienenderecho a igualproteccin contratoda discriminacin que infrinjaesta Declaracin(...).

    Toda persona tiene derecho a un recurso efectivo, ante los tribunales nacionales competentes,quela ampare contraactosque violensus derechosfundamentales(...).

    Nadiepodr serarbitrariamentedetenido, presoni desterrado.Toda persona tiene derecho, en condiciones de plena igualdad, a ser oda pblicamente y con

    justiciapor un tribunalindependientee imparcial, para la determinacin de sus derechosy obligacioneso para elexamen decualquieracusacincontraellaen materiapenal.

    1. Toda persona acusada de delito tiene derecho a que se presuma su inocencia mientras no se pruebe suculpabilidad (...).

    2. Nadie sercondenado poractosu omisiones queen elmomentode cometerse no fuerondelictivossegnelDerechonacionalo internacional. Tampoco seimpondrpenams grave quela aplicable enel momentodelacomisindel delito.

    Nadie ser objeto de injerencias arbitrarias en su vida privada, su familia, su domicilio o sucorrespondencia, ni de ataques a su honra o a su reputacin.Toda persona tiene derecho a la proteccin de laleycontratales injerenciaso ataques.

    1. Todapersonatienederechoa circularlibrementey a elegirsu residenciaen elterritoriodeun Estado.

    2. Todapersonatienederechoa salirde cualquierpas,inclusodelpropio,ya regresara supas.

    1. Encaso depersecucin,todapersonatienederechoa buscar asilo,y a disfrutarde l,en cualquier pas.

    2. Este derechono podr serinvocadocontrauna accinjudicialrealmenteoriginadapor delitoscomuneso poractos opuestosa lospropsitosy principiosde lasNacionesUnidas.

    1. Todapersonatienederechoa unanacionalidad.

    2. Anadiese privararbitrariamente desu nacionalidadni delderecho acambiarde nacionalidad.

    1. Los hombres y las mujeres, a partir de la edad nbil, tienen derecho, sin restriccin alguna por motivos deraza,nacionalidado religin,a casarsey fundaruna familia(...).

    2. Slo mediantelibre y pleno consentimientode losfuturosesposospodrcontraerseelmatrimonio.

    3. Lafamilia esel elementonatural y fundamental de lasociedady tiene derecho a laproteccinde lasociedad

    ydel Estado.

    1. Todapersonatienederechoa lapropiedad,individualy colectivamente.

    2 Nadie serprivadoarbitrariamente desu propiedad

    1. Toda persona tiene derecho a participar en el gobierno de su pas, directamente o por medio de representantes

    librementeescogidos.2. Todapersonatieneelderechode acceso,en condicionesde igualdad,a lasfuncionespblicasde supas.

    3. La voluntad del pueblo es la base de la autoridad del poder pblico; esta voluntad se expresar medianteelecciones autnticasque habrn decelebrarse peridicamente,por sufragiouniversale igualy porvoto secretouotroprocedimiento equivalenteque garanticela libertaddel voto.

    Todapersona(...)tiene derechoa laseguridadsocial,y a obtener,(...)habidacuentade laorganizacin ylos recursos de cada Estado, la satisfaccin de los derechos econmicos, sociales y culturales, indispensables a sudignidady allibredesarrollodesu personalidad.

    1. Todapersonatienederechoal trabajo,a lalibreeleccin desu trabajo,a condicionesequitativasy satisfactorias detrabajoy a laproteccincontraeldesempleo.

    2. Todapersonatienederecho,sindiscriminacinalguna,a igualsalarioportrabajo igual.

    3. Toda persona que trabaja tiene derecho a una remuneracin equitativa y satisfactoria, que le asegure, as como asu familia, una existencia conforme a la dignidad humana y que ser completada, en caso necesario, por

    cualesquieraotros mediosde proteccinsocial.4. Todapersonatienederechoa fundar sindicatosy a sindicarsepara ladefensade susintereses.

    Toda persona tiene derecho al descanso, al disfrute del tiempo libre, a una limitacin razonable de laduracindeltrabajo ya vacacionesperidicaspagadas

    1. Toda persona tiene derecho a un nivel de vida adecuado que le asegure, as como a su familia, la salud y elbienestar, y en especial la alimentacin, el vestido, la vivienda, la asistencia mdica y los servicios socialesnecesarios; tiene asimismo derecho a los seguros en caso de desempleo, enfermedad, invalidez, viudez, vejez uotros casosdeprdidade susmediosde subsistenciaporcircunstanciasindependientesde suvoluntad.

    2. La maternidad y la infancia tienen derecho a cuidados y asistencia especiales. Todos los nios, nacidos dematrimonioo fuera dematrimonio,tienenderechoa igualproteccinsocial.

    1. Toda persona tiene derecho a la educacin. La educacin debe ser gratuita, al menos en lo concerniente a lainstruccinelementaly fundamental.La instruccinelemental serobligatoria.La instruccintcnicay profesionalhabr de ser generalizada; el acceso a los estudios superiores ser igual para todos, en funcin de los mritosrespectivos.

    2. La educacintendrpor objeto elpleno desarrollo de lapersonalidadhumanay elfortalecimientodel respeto a losderechos humanos y a las libertades fundamentales; favorecer la comprensin, la tolerancia y la amistad entretodas las naciones y todos los grupos tnicos o religiosos, y promover el desarrollo de las actividades de lasNacionesUnidas paraelmantenimientode lapaz.

    3. Lospadrestendrnderechopreferentea escogerel tipodeeducacin quehabrde darse asus hijos.

    1. Toda persona tiene derecho a tomar parte libremente en la vida cultural de la comunidad, a gozar de las artes y aparticiparen elprogresocientficoy enlos beneficiosque del resulten.

    2. Todapersonatienederecho a laproteccinde losinteresesmorales y materialesque lecorrespondanporrazndelasproducciones cientficas,literariaso artsticasde quesea autora.

    Todapersonatienederechoa quese establezca unordensociale internacionalen elque losderechosylibertadesproclamadosen estaDeclaracin se hagan plenamenteefectivos.

    1. Todapersonatienedeberesrespecto a lacomunidad(...).

    2. En el ejercicio de sus derechos y en el disfrute de sus libertades, toda persona estar solamente sujeta a laslimitaciones establecidas por la ley con el nico fin de asegurar el reconocimiento y el respeto de los derechos ylibertadesde losdems,y de satisfacerlas justasexigenciasde lamoral,del orden pblicoy delbienestargeneral