İŞyerİ hekİmlİĞİ deneme sinavi viii 02 kasim 2013

İŞYERİ HEKİMLİĞİ DENEME SINAVI VIII

02 KASIM 2013

1

B1) Obstrüktif akciğer hastalıklarının tanı ve takibinde aşağıdaki testlerden hangisinin ön planda tutulması doğru değildir? A) Basit spirometriB) Akciğer radyolojik tetkikleriC) Bronş provokasyon testleri D) PEF-metre

2

ASTIM TANISI

• Spirometri – FEV1

• PEF metre – PEF (Peak Expiratory Flow: Zirve Akım Hızı) ölçümü

yapılması • PEF takibinin amacı semptomların iş yerinde

arttığını göstermektir

3

Bronş Provokasyon Testi FEV1 diagramı

1Zaman (saniye)

2 3 4 5

FEV1

Volüm

Normal

Astmatik (bronkodilatör sonrası)

Astmatik (bronkodilatör öncesi)

Note: Each FEV1 curve represents the highest of three repeat measurements4

C2) Aşağıdakilerden hangisi asbest maruziyetinin etkileri bakımından doğru değildir? A) Mezotelyoma B) Plevral kalsifikasyon C) Radyolojik görüntüde yuvarlak opasiteler D) Plörezi

5

Asbeste bağlı akciğer hastalıkları

• Plevral asbest plağı, • Bening asbest plörezisi, • Mezotelyoma, • Akciğer kanseri, • Round atelektazi • Asbestozis

– Asbestozis asbest liflerinin solunmasına bağlı olarak gelişen interstisyel akciğer hastalığıdır.

Asbestozis- Radyoloji• Radyolojik bulgular ortaya çıktığında olgu asemptomatik

olabilir. – Alt loblarda belirginleşen retikülonodüler dansite artışları

• Nadiren ise tersine olgu semptomatik olup akciğer grafisi normal olabilir (%10)

• Akciğer yüksek çözünürlüklü bilgisayarlı tomografisi (YRBT), – retikülonodüler lezyonlara eşlik eden plevral (özellikle

diyafragmatik plevrada) asbest plakları görülür.

A3) İşyerinde belli bir irritan maddeye iş yüksek konsantrasyonda maruziyet sonucu 24 saat içinde astıma benzer nefes darlığı yakınmaları ile başvuran bir hastada işyeri hekiminin ön tanısı aşağıdakilerden hangisi olmalıdır? A) Reaktif hava yolu disfonksiyonu sendromuB) Mesleki astımC) Hipersensitivite pnömonisiD) Akut bronşit

8

Reaktif Havayolu Disfonksiyonu Sendromu

• Önceden astım ile ilgili hiçbir klinik, fonksiyonel veya immünolojik bir bulgu olmayan bir kişi

• İşyerinde belli bir irritan maddeye iş kazası veya güvensiz ortam nedeni ile yüksek konsantrasyonda maruziyet

• Latent periyot olmaksızın ortaya çıkan astım • Bu tabloya irritan ile indüklenen mesleksel astım da

denir

9

İrritana bağlı astım (RADS)

• Tek maruziyet sonrası semptomlar VAR• Maruz kalınan madde irritan özellikte• Maruziyetten sonraki 24 saat içinde yakınma

başlaması ve en az üç ay sürmesi• Astıma benzer yakınma ve bulgular VAR• Obstrüktif fonksiyonel bozukluk bulguları VAR• Nonspesifik bronş aşırı duyarlılığı VAR• Diğer hastalıklar ekarte edilmiş olmalı

Susan M. Tarlo, Diagnosis and Management of Work-Related Asthma. Chest 2008;134;1S-41S10

Mesleksel Astım

• Önceden astım ile ilgili hiçbir klinik, fonksiyonel veya immünolojik bir bulgu olmayan bir kişide oluşan astım • Sadece işyeri ortamında karşılaşılan ve işyeri

dışında bulunmayan spesifik bir etken ya da koşula bağlı gelişir

• İşe başladıktan en az 2-3 ay sonra ortaya çıkar• İşyerinden uzaklaşıldığında düzelir

11

D4) Mesleki solunum sistemi hastalığı etkenleri arasında aşağıdaki etkenlerden hangisi inorganik değildir? A) Silis tozu B) Asbest lifi C) Baryum tozu D) Pamuk toz

12

D5) Aşağıdakilerden hangisi ideal postürdür?

A) B) C) D)

13

A6) Aşağıdakilerden hangisi işyeri hekiminin tutması gereken sağlıkla ilgili kayıtlardan birisi değildir? A) Gürültü haritasıB) İşçilerin bulaşıcı hastalık olmadığına dair sağlık kayıtlarıC) Kurşunla çalışan işçilerin sağlık kayıtlarıD) Akciğer grafisi raporları

14

C7) İşyerinizde üretimde yeni kullanılmaya başlayan bir kimyasalın karaciğer üzerine zararlı olup olmadığını araştırmak istiyorsunuz. Hangi araştırma tipini seçersiniz? A) Olgu-kontrol B) Retrospektif C) Kohort D) Kesitsel

15

KOHORT ARAŞTIRMALARI• Bu araştırma tipinde;

• HENÜZ bir hastalığa yakalanmamış• SAĞLAM kişilerin• BELİRLİ BİR ETKENLE karşılaşma durumlarına göre• İZLEME SÜRESİ içinde• İncelenen hastalığa YAKALANMA OLASILIKLARI

araştırılır.

16

RİSK ALTINDAKİ

TOPLUM

SEÇİLENÖRNEK

Etken (+) Hastalık (+)

Etken (+) Hastalık (-)

Etken (-) Hastalık (+)

Etken (-) Hastalık (-)

a

b

c

d

KOHORT ARAŞTIRMALARI

17

OLGU-KONTROL ARAŞTIRMALARI

• Geriye dönük araştırmalardır• Sonuçtan (hastalık) hareketle etken incelenir.• Olgu-kontrol araştırmaları;

Nedensel ilişkide kesitsel araştırmalardan daha güçlüKohort araştırmalarından daha zayıf

• Toplum tabanlı değildir (community-based)

18

Olgu grubu “Vakalar”

Kontrol grubu“Sağlamlar”

Etken (+) “Vakalar”Etken (-) “Vakalar”

Etken (+)“Kontroller”

Etken (-)“Kontroller”

a

b

c

d

OLGU-KONTROL ARAŞTIRMALARI

B8) Bir yıl içinde meydana gelen iş kazası sayısının, o işyerindeki işçilerin yıllık toplam çalışma süresine oranı aşağıdakilerden hangisini verir? A) Genel İş Kazası Hızı B) İş Kazası İnsidans HızıC) İş Kazası Prevalansı D) İş Kazası Ağırlık Hızı

20

Genel İş Kazası Hızı

• İş kazası sıklık hızı olarak da bilinir.– İşyerinde belirli bir süre içinde meydana gelen iş

kazalarının risk altındaki işçi sayısına bölümü sonucu bulunur.

– Risk altındaki işçi sayısı (ortalama işçi sayısıdır).

Belirli bir zaman diliminde gerçekleşen iş kazası sayısı

x (k)Aynı zaman dilimindeki risk altındaki işçi

sayısı

21

İş Kazası İnsidans Hızı

• İşyerinde çalışan tüm işçilerin toplam çalışma saati üzerinden hesaplanır

• (k) sabiti değişkendir. Sıklıkla bir milyon olarak kullanılır.

• Toplam çalışma saati (ülkemiz için 45saat/hafta)• Formül;

Gerçekleşen iş kazası sayısı x 1.000.000

Tüm işçilerin toplam çalışma saati

22

İş Kazası Ağırlık Hızı• Bir takvim yılında iş kazası nedeniyle yitirilen saatleri veya günlerin

saptanmasında kullanılır.– Bir milyon saatte yitirilen iş gününü– 100 saatte yitirilen iş saatini

gösterir.• Formülü;

(*) 100

Toplam gün kaybı (saat kaybı)x 1.000.000*

Bütün işçilerin toplam çalışma saati

23

Örnek• Ağır ve tehlikeli iş yapan ve yılda ortalama 600

işçinin çalıştığı bir işyerinde 2010 yılı sonu itibarıyla;• 150 iş kazası meydana gelmiştir.• İşyerinde işçilerin toplam çalışma saati

1.462.500’dür.• İşyerinde iş kazaları nedeniyle;

• Geçici iş göremezlik gün sayısı 250 gün• Sürekli iş göremezlik dereceleri toplamı 20• İş kazaları nedenli ölüm 1

24

Cevaplar• GİH;

• İş kazası insidans hızı;

• İş kazası ağırlık hızı;

150x (1000) = 250

600

150x 1.000.000 = 102,6

1.440.000

9250 (x 8)x 1.000.000 (100) =6324,8 (5,1)1.440.000

25

B9) Tehlikeli sınıfta yer alan bir işyeri için; işyeri hekimi, diğer sağlık personeli ve iş güvenliği uzmanlarının aylık asgari çalışma süreleri bakımından, sıralamaya göre “Aylık işçi başına kaç dakika çalışmaları gerekir? “ sorusunun doğru yanıtı hangi seçenektedir? A) 5dk - 10 dk - 9 dkB) 6dk - 9dk – 8 dkC) 6dk – 9 dk – 12 dkD)7dk - 9dk – 16 dk

26

İŞYERİ HEKİMİ VE DİĞER SAĞLIK PERSONELİNİN GÖREV, YETKİ,SORUMLULUK VE EĞİTİMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

20 Temmuz 2013 CUMARTESİ

İşyeri hekimlerinin çalışma süreleri-MADDE 12 a) 10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışan başına yılda en az 25 dakika.b) Diğer işyerlerinden:1) Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 4 dakika.2) Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 6 dakika.3) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 8 dakika.

27


20 Temmuz 2013 CUMARTESİDiğer sağlık personelinin çalışma süreleri–MADDE 19a) 10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli veya tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışan başına yılda en az 35 dakika.b) Diğer işyerlerinden:1) Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 6 dakika.2) Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 9 dakika.3) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 12 dakika. 28

İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ GÖREV, YETKİ,SORUMLULUK VE EĞİTİMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE

DEĞİŞİKLİK YÖNETMELİĞİ 11 Ekim 2013 – 28792 Sayılı R. G

MADDE 6:Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde, ikinci fıkrasında geçen “1000” ibareleri “2000” olarak, üçüncü fıkrasında geçen “750” ibareleri “1500” olarak, dördüncü fıkrasında geçen “500” ibareleri “1000” olarak, beşinci fıkrasının ikinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

29

İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ GÖREV, YETKİ,SORUMLULUK VE EĞİTİMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE

DEĞİŞİKLİK YÖNETMELİĞİ 11 Ekim 2013 – 28792 Sayılı R. G.

MADDE 6:a) 10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışan başına yılda en az 60 dakika.b) Diğer işyerlerinden:1) Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 6 dakika.2) Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 8 dakika.3) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 12 dakika

30

D10) Aşağıdaki cümlelerden yanlış olanı seçiniz? A) Sağlık eğitimi ve sağlığı geliştirme çalışmaları için işyerleri çok uygun ortamlardır.B) İşyerinde uygulanan bir egzersiz programı veya sigara kontrolü çalışmaları da benzeri yararlar sağlayabilir.C) işçiler işyerlerinde toplu olarak bulunduklarından, eğitim etkinliklerinin bu gruplara ulaştırılması olanağı yüksektir.D) İşyerlerinde sağlık eğitimi çalışmaları genel toplumda yapılacak benzeri etkinliklere göre daha başarısızdır.

31

Sağlık eğitimi ve sağlığı geliştirme çalışmaları için işyerleri çok uygun ortamlardır

• İşyerlerinde işçiler toplu olarak bulunurlar ve yaşamlarının önemli bir bölümünü orada geçirirler

• Her çalışan günde en az bir öğün yemeğini işyerinde yemektedir

• İşyerindeki yemek programının sağlıklı olması bir yandan bir öğün yemeğin sağlıklı bir diyet şeklinde yenmesini sağlar, öte yandan işyerindeki yemek alışkanlığının kişinin evindeki yemek alışkanlığına, dolayısı ile genel yaşamına yansımasına olanak verir

• İşyerinde uygulanan bir egzersiz programı veya sigara kontrolü çalışmaları da benzeri yararlar sağlayabilir

32

EĞİTİM

• İşçiler işyerlerinde toplu olarak bulunduklarından, eğitim etkinliklerinin bu gruplara ulaştırılması olanağı yüksektir

• İşyerlerinde sağlık eğitimi çalışmaları genel toplumda yapılacak benzeri etkinliklere göre daha başarılıdır

33

A11) İşyerlerinde sağlığın geliştirilmesi çalışmalarında işyeri hekiminin yapabileceği genel sağlık eğitimi kapsamında olmayan eğitim konusu aşağıdakilerden hangisidir? A) Çevre ve iş sağlığı ilişkisi ile meslek hastalıklarıB) Sağlıklı yaşam biçimi; beslenme ve egzersizC) Aile planlaması ve kadın sağlığıD) Bulaşıcı hastalıklar ve korunma yolları

34

EĞİTİMLER• Genel sağlık eğitimi• İlkyardım eğitimi• İş hijyeni eğitimi• İş güvenliği eğitimi• Çalışma ilişkileri eğitimi

35

I. Genel Sağlık Eğitim Modülü

Amaç: İşçilerin, genel (temel) sağlık ile ilgili bilgi, tutum ve davranışlarına yönelik değişimleri sağlamak

Öğrenim Hedefleri:• Sağlığın tanımı ve sağlığı belirleyen nitelikler• İnsan vücudunun anatomik-fizyolojik yapısı ve fonksiyonları• Genel sağlık bilgisi, kişisel temizlik ve önemi• Bulaşıcı hastalıklar ve korunma yolları• Cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve korunma yolları

36

I. Genel Sağlık Eğitim Modülü

Öğrenim Hedefleri:• Bağışıklama• Sağlıklı yaşam biçimi; beslenme ve eksersiz• Aile planlaması• Kadın sağlığı• Çocuk sağlığı• Psikososyal sorunlar• Sigara ve sağlık• Kanserden korunma vb.

Konularında bilgi, tutum ve doğru davranış kazanmalarını sağlamak.

37

C12) İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izleme, denetleme ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlama kimin yükümlülüğündedir?

A) İşyeri Hekimi B) İş güvenliği uzmanıC) İşveren D) Fabrika müdürü

38

C12) İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izleme, denetleme ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlama kimin yükümlülüğündedir?

A) İşyeri Hekimi B) İş güvenliği uzmanıC) İşveren D) Fabrika müdürü

39

6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu

MADDE 4 – İşverenin genel yükümlülüğü(1) İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede;a) Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.

b) İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.

40


MADDE 4 – İşverenin genel yükümlülüğü

c) Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.

ç) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alır.

d) Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girmemesiiçin gerekli tedbirleri alır.

41

D13) İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği’ne göre “işyerinde meydana gelen; çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olduğu halde zarara uğratmayan olaya ne denir?

A) Hasarsız kaza B) Zararsız kazaC) Tehlikeli olay D) Ramak kala

42

29.12.2012 Resmi Gazete Sayı: 28512 MADDE 4: Tanımlar

d) Ramak kala olay

İşyerinde meydana gelen; çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olduğu halde zarara uğratmayan olay

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ YÖNETMELİĞİ

B14) İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu karar oylamalarında oyların eşit çıkması halinde aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Oylama eşitlik bozulana kadar tekrarlanırB) Başkanın oyu kararı belirlerC) Karar kura ile belirlenirD) Karar bir sonraki toplantıda tekrar oylanır

44

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULLARIHAKKINDA YÖNETMELİK

Resmi Gazete Tarihi: 18.01.2013 Sayı:28532 MADDE 9 – Çalışma usulleri :(1) Kurul inceleme, izleme ve uyarmayı öngören bir düzen içinde ve aşağıdaki esasları göz önünde bulundurarak çalışır.d) Kurul, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile işveren veya işveren vekili başkanlığında toplanır ve katılanların salt çoğunluğu ile karar alır. Çekimser oy kullanılamaz. Oyların eşitliği halinde başkanın oyu kararı belirler. Çoğunluğun sağlanamadığı veya başka bir nedenle toplantının yapılmadığı hallerde durumu belirten bir tutanak düzenlenir.

45

B15) Aşağıdaki ifadelerden doğru olan hangisidir? A) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alınması işverenin sorumluluğu kapsamında değildir.B) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alınması işverenin sorumluluğu kapsamındadır.C) Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri, işverenin sorumluluklarını azaltır.D) İşveren risk değerlendirmesi yapamaz, uzmanına yaptırır.

46


MADDE 4 – İşverenin genel yükümlülüğü

(1) c) Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.ç) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alır.(2) İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması, işverenin sorumluluklarını ortadankaldırmaz.(3) Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri, işverenin sorumluluklarını etkilemez.(4) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz.

47

D16) SGK istatistiklerine göre ülkemizde iş kazası sayılarının son 5 yıllık dağılımı incelendiğinde en çok sayıda iş kazası görülen sektör aşağıdakilerden hangisidir? A) Maden B) İnşaatC) Tekstil D) Metal

48

Dünyada İş Sağlığı ve Güvenliğinin Mevcut Durumu • AB ülkelerinde görülen meslek hastalıkları incelendiğinde (Grafik 5); 2004

yılı öncesi üye ülkelerde bildirimin nispeten iyi olduğu ancak 2004 yılından sonra topluluğa eklenen ülkelerle 2009 yılında AB ortalamasının aşağıya çekildiği gözlenmektedir.

• Finlandiya gibi ülkelerin yüksek meslek hastalığı sayısına sahip olması, bu

ülkelerin gelişmiş bir tanı koyma ve doğru bildirim sistemine sahip olması ile izah edilmektedir.

• Ülkemiz ele alındığında ise, grafiklerde meslek hastalığı bakımından “çok iyi durumda” olduğumuz gibi yanlış bir kanıya varılması muhtemeldir. Oysa ülkemizde beklenen meslek hastalığı sayısı 43.000 ile 130.000 arasındadır. Bu durum ülkemizde meslek hastalıkları teşhisi ve bildirim sisteminin eksikliğiyle açıklanmaktadır.

Grafik 5. Yeni Oluşan Meslek Hastalıklarının Dağılımı/100.000 (WHO-2005)

Mayıs 2004 den

önce AB Ülkeleri

TR

Tablo 1. 2008 Yılı KOBİ İstatistikleri (SGK)

İşçi Sayısı KOBİ’lerin İşyeri Sayısı İçindeki

Oranı (%)

KOBİ’lerin

İşçi Sayısı İçindeki Oranı (%)

KOBİ’lerin

İş Kazaları İçindeki Oranı (%)

1-9 İşçi 85.4 29.1 33.8

10-49 İşçi 12.7 32.9 26.7

50-249 İşçi 1.6 21.8 20.2

TOPLAM 99.7 83.8 80.7

2008-2012 Yılları İş kazası sayısı

5600058000600006200064000660006800070000720007400076000

2008 2009 2010 2011 2012

Kaza Sebeplerinin Dağılımı (2010 Yılı)

C17) Belirtilmiş meslek hastalıkları dışında herhangi bir hastalığın meslek hastalığı sayılıp sayılmayacağı konularında sigortalı ile Kurum ve sağlık tesisleri arasında çıkabilecek uyuşmazlıklar hangi kurum tarafından karara bağlanabilir? A) İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü B) Sağlık Bakanlığı C) Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu D) İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi Müdürlüğü

54

5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU

MADDE 14- Meslek hastalığının tanımı, bildirilmesi ve soruşturulması

Herhangi bir meslek hastalığının klinik ve laboratuvar bulgularıyla belirlendiği ve meslek hastalığına yol açan etkenin işyerindeki inceleme sonunda tespit edildiği hallerde, meslek hastalıkları listesindeki yükümlülük süresi aşılmış olsa bile, söz konusu hastalık Kurumun veya ilgilinin başvurusu üzerine Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunun onayı ile meslek hastalığı sayılabilir. Yönetmelikte belirlenmiş hastalıklar dışında herhangi bir hastalığın meslek hastalığı sayılıp sayılmaması hususunda çıkabilecek uyuşmazlıklar, Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca karara bağlanır.

55

A18) Meslek hastalıklarının maliyet bazında değerlendirilmesinde hangi meslek hastalığı grubu en çok harcama yapılan hastalıklar olarak karşımıza çıkmaktadır? A) Kas-iskelet sistemi hastalıkları B) Kanserler C) Solunum sistemi hastalıkları D) Kardiyo-vasküler hastalıklar

56

MESLEK HASTALIKLARI

• Dünyada iş kazası ve meslek hastalıklarına bağlı ölümlerin dağılımı incelendiğinde mesleki kanserler % 32 ile ilk sırada yer almakta ,

• onun ardından % 23 ile kalp damar sistemi hastalıkları gelmektedir .

• Hastalıkların maliyeti incelendiğinde ise % 40 ile

kas iskelet sistemi hastalıkları en çok harcama yapılan hastalık grubu olarak karşımıza çıkmaktadır .

57

D19) Ayakkabı üretiminde çalışan işçilerde sersemlik, baş ağrısı, baş dönmesi, öfori, konfüzyon, el ve ayaklarda uyuşma, ağrı ve kuvvet kaybı gibi nörolojik yakınmalar görülürse, bu rahatsızlıkların meslek hastalığı ile ilgisi açısından aşağıdakilerden hangisi doğru yaklaşımdır? A) EEG ve EMG istenmelidirB) Hastalığın nedeni solventler olabilirC) Meslek değiştirmesi önerilebilirD) Hepsi

58

59

HEKZAKARBON

59

• n-heksan ve metil n-bütil keton en sık karşılaşılan maddelerdir. Boya, vernik, yapıştırıcı, mürekkep ve kauçukta kullanılır.

• Boyacılarda, ayakkabı imalathanelerinde, boya ve yapıştırıcı sanayinde, kablo ve kaplama imalatında çalışanlarında

• Solunum ve deri yolu, aksonal transportta bozulma

• Distal sensorimotor aksonal polinöropati (PNP) ve yer yer demiyelnizasyon

• Optik nöropati, fasiyal uyuşukluk

6060

• Akut olarak koklama ile alındığında öfori, başağrısı ve dengesizlik,

• Yüksek doz ve kronik maruziyette ağırlıklı olarak motor nöropati ve uzun süreli az miktarlarda maruziyet sensorimotor PNP

• EMG de hem aksonal hem de demiyelinizan bulgular

• Bulgular şiddetli ise tam düzelme zordur. • Santral sinir sistemi etkilenmesi daha nadirdir

ve ılımlı I.MN bulgularına yol açabilir (spastisite vb.)

C20) Semptomları yeni başlamış ve çok şiddetli olmayan karpal tünel sendromu düşünülen hastalarda aşağıdaki tedavilerden hangisi en son akla gelmelidir? A) El bileğini splintlemeB) Kortikosteroid tedavisiC) Transvers karpal ligamentin cerrahi olarakserbestleştirilmesiD) Fizik tedavi

61

62

KTS• Tinnel, Phalen testleri +

• Tanı; Klinik + ENMG

• Tedavi– KS oral, lokal – NSAİ– FTR– Cerrahi

62

63

Karpal Tünel SendromuTedavi

63

SplintlemeBasit ve ucuz bir tedavi yöntemidir

Bileği nötral pozisyonda tutan voler el bileği splinti özellikle bileğin fleksiyon pozisyonuna düştüğü geceleri hastayı rahatlatır

Semptomları yeni başlamış ve çok şiddetli olmayan hastalarda splintleme bazen tek başına yeterli bir tedavi olabilir

Tüm gün kullanımı sadece gece kullanımına göre daha üstün

B21) Emzirme izni ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Günde toplam 1.5 saat süt izni şeklinde uygulanırB) Kadın işçilere 6 aydan küçük çocuklarını emzirmeleri için verilirC) Bu süre günlük çalışma süresinden sayılırD) Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler

64

4857 SAYILI İŞ KANUNU

Madde 74 - Analık halinde çalışma ve süt izni

Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam birbuçuk saat süt izni verilir.

Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kulllanılacağını işçi kendisi belirler.

Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır.

65

C22) Temel eğitimini tamamlamış ve okula gitmeyen çocukların çalışma saatleri günde….. ve haftada……saatten fazla olamaz. Bu cümledeki boşluklara gelecek doğru cevaplar hangi seçenekte verilmiştir? ? A) 6 - 30 B) 4 - 20C) 7 - 35 D) 8 - 40

66

ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERİN ÇALIŞTIRILMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

Madde 6 — Çalışma Süreleri ve Ara Dinlenme Süreleri

Temel eğitimini tamamlamış ve okula gitmeyen çocukların çalışma saatleri günde yedi ve haftada otuzbeş saatten fazla olamaz. Ancak, 15 yaşını tamamlamış çocuklar için bu süre günde sekiz ve haftada kırk saate kadar arttırılabilir.

Çocuk ve genç işçilerin günlük çalışma süreleri, yirmidört saatlik zaman diliminde, kesintisiz ondört saat dinlenme süresi dikkate alınarak uygulanır.

67

C23) Hastalıklarda çevre faktörünü (Miasma Teorisi) ilk kez dile getiren bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir? A) Hipokrat B) PlatonC) Galen D) Aristo

68

İSG Kavram ve Kurallarının Gelişimi

• Eski Mısırlılar (M.Ö. 1500) döneminde; Piramitlerin inşaatı için yeterli iş gücünün sağlanması için, tıbbi servisler kurulmuştur.

• Hipokrat (MÖ.460-370); Kurşun zehirlenmesini tanımlamıştır.

• Platon (Eflatun) (MÖ.428-348); Zanaatkârların çalışma koşullarından kaynaklanan sorunları dile getirmiştir.

• Aristo (MÖ.384-322); Gladyatör diyetini tanımlamıştır.

• Galen (MS.II.Yüzyıl); Hastalıklarda çevre faktörünü (Miasma Teorisi) dile getirmiştir.

Güvenlik Kültürü• Pek çok işletme, güvenlik düzeyini yükseltmek amacıyla çaba sarf

etmekte, zaman ve para harcamaktadır. Sarf edilen çaba, temelde işletmede iş güvenliği yönetimi sistemini kurmaya ve iş güvenliği kültürünü oluşturmaya yöneliktir.

• İşletmede iş güvenliği yönetim sisteminin tesisi, kaynakların korunmasına katkı sağlayacağı gibi, daha yüksek verimlilik ve kaliteyi de beraberinde getirecektir.

D24) Aşağıdakilerden hangisi, işverenlerin “İş Sağlığı ve Güvenliği Kültürü Oluşturulması ile ilgili rollerinden biri değildir? A) Çalışanlara risk değerlendirmesi ve risk yönetimi yaklaşımı benimsetilmelidir.B) Çalışan işçi sayısına bakılmaksızın, her çalışanın İSİG hizmetlerinden yararlanması sağlanmalıdır.C) İşletmeler, iş güvenliği konusunda harcama yapmaktan kaçınmamalı, işyeri sağlık ve güvenlik birimlerini desteklemelidir.D) İşveren, ilk ve acil yardım hizmetlerinin organizasyonu hariç olmak üzere diğer işyeri hekimliği faaliyetlerinin organizasyonundan sorumludur.

71

Güvenlik Kültürü

• Güvenlik kültürünün çalışanlar tarafından işyerlerinde yeterli düzeyde algılanmasının ilk basamağı, birçok yönetim sisteminde görüldüğü gibi, üst yönetimin taahhüdü olarak adlandırılan kısımdır.

• İşveren veya vekilleri tarafından işletmede güvenlik kültürü oluşturulmasına yönelik yatırımlar yapılması, gerekli eğitimlerin çalışanlara aldırılması ve en önemlisi de güvenliği üretimden ve işten önde tutulması, üst yönetimin taahhüdü basamağının gereklilikleridir.

Güvenlik Kültürü

• İşletmede güvenlik kültürü oluşturmanın ve yerleştirmenin ikinci adımı, orta yönetim olarak nitelendirilen baş mühendis, mühendis, şef, usta ve eğitici gibi çalışanların, verdikleri talimatlarda iş sağlığı ve güvenliği gerekliliklerini gözetmesi ve çalışanların yaptıkları işlere nezaret ederken iş sağlığı ve güvenliği gerekliliklerine uygun şekilde davranmalarını gözetmeleridir.


MADDE 11 – (1) İşveren

a) Çalışma ortamı, kullanılan maddeler, iş ekipmanı ile çevre şartlarını dikkate alarak meydana gelebilecek acil durumları önceden değerlendirerek, çalışanları ve çalışma çevresini etkilemesi mümkün ve muhtemel acil durumları belirler ve bunların olumsuz etkilerini önleyici ve sınırlandırıcı tedbirleri alır.

b) Acil durumların olumsuz etkilerinden korunmak üzere gerekli ölçüm ve değerlendirmeleri yapar, acil durum planlarını hazırlar.

76

6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği KanunuMADDE 11 – (1) İşverenc) Acil durumlarla mücadele için işyerinin büyüklüğü ve taşıdığı özel tehlikeler, yapılan işin niteliği, çalışan sayısı ile işyerinde bulunan diğer kişileri dikkate alarak; önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda uygun donanıma sahip ve bu konularda eğitimli yeterli sayıda kişiyi görevlendirir, araç ve gereçleri sağlayarak eğitim ve tatbikatları yaptırır ve ekiplerin her zaman hazır bulunmalarını sağlar.

ç) Özellikle ilk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında, işyeri dışındaki kuruluşlarla irtibatı sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapar.

77

A25) SGK istatistiklerine ülkemizde oluşan İş Kazası Oranlarının Sektörlere Göre Dağılımı ( kaza sayısı/100.000 işçi) incelendiğinde oransal olarak en çok kaza oranı olan sektörlerin sıralaması aşağıdakilerden hangisidir? A) Maden – Metal – MakineB) Maden- Metal – TekstilC) Metal – Tekstil – İnşaatD) İnşaat – Makine – Nakliya

78

Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliğinde Mevcut Durum (SGK)

İş kazası sayılarıGrafik 15’de görüleceği gibi, iş kazası sayılarının son 5 yıllık dağılımında en çok iş kazası görülen sektör olarak metal birinci sırada, tekstil ikinci sırada, inşaat ise üçüncü sırada gelmektedir. Grafik 16’ da ise iş kazaları 100bin çalışana oranlandığında sıralama değişmekte ve ilk üç sırada maden, metal ve makine sektörleri gelmektedir.

Grafik 16. İş Kazası Oranlarının Sektörlere Göre Dağılımı/100.000 işçi (2004-2008)

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

Maden Metal Makine Mobilya Gıda Tekstil Nakliyat İnşaat

2004 2005 2006 2007 2008

C26) 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi ile hükümlerine göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Konsey üyeleri, iki yıl için seçilir ve üst üste iki olağan toplantıya katılmaz ise ilgili kurum veya kuruluşun üyeliği sona erer.B) Konsey, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşitliği hâlinde başkanın oyu kararı belirler. Çekimser oy kullanılamaz.C) Konsey yılda bir defa olağan toplanır. Başkanın veya üyelerin üçte birinin teklifi ile olağanüstü olarak da toplanabilirD) Konseyin sekretaryası, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünce yürütülür.

81


MADDE 21 –Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi(3) İkinci fıkranın (d) bendi kapsamında belirlenen Konsey üyeleri, iki yıl için seçilir ve üst üste iki olağan toplantıya katılmaz ise ilgili kurum veya kuruluşun üyeliği sona erer.

(4) Konseyin sekretaryası, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünce yürütülür.

(5) Konsey, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşitliği hâlinde başkanın oyu kararı belirler. Çekimser oy kullanılamaz.

(6) Konsey yılda iki defa olağan toplanır. Başkanın veya üyelerin üçte birinin teklifi ile olağanüstü olarak da toplanabilir.

82

B27) Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) için aşağıda ifade edilen cümlelerden hangi/hangileri yanlıştır? I- Birleşmiş Milletler üyeleri içinde yalnızca ILO ve OSHA üçlü bir yapıya sahip bulunmaktadır.II- ILO’nun genişletilmiş politikaları, her yıl toplanan Uluslararası Çalışma Konferansı’nda belirlenmektedir. III- ILO çalışmaları, 28 Hükümet temsilcisi ile 14 işçi ve 14 işveren temsilcisinden oluşan Yönetim Kurulu tarafından sürdürülürIV- İşveren ve işçi temsilcileri ekonominin "sosyal tarafları" politika ve programların şekillendirilmesinde, üçüncü tarafı oluşturan hükümet temsilcileri ile eşit söz hakkına sahiptirlerA) I ve III B) Yalnız IC) I ve II D) III ve IV

83

Uluslararası Çalışma Örgütü- ILO

• 1919 yılında kurulmuş olan Uluslararası Çalışma Örgütü, ILO, insan haklarının, sosyal adaletin ve çalışma haklarının iyileştirilmesi için çalışan bir Birleşmiş Milletler ihtisas kuruluşudur.

• Uluslararası Çalışma Örgütü, 1919’da imzalanan Versay Anlaşmasında öngörülen Milletler Cemiyeti ile ortaya çıkmıştır. Amaç, Birinci Dünya Savaşından sonra giderek büyüyen sorunlara yönelik sosyal reform niteliğinde çözümler bulmak ve reformların uluslararası düzeyde uygulanmasını sağlamaktı.

• Türkiye ILO’ya1932 yılında üye olmuştur.


İkinci Dünya Savaşından sonra, Filadelfiya Bildirgesi (1944) ile birlikte, ILO'nun temel amaç ve ilkeleri dinamik bir yeniden oluşum ve genişleme sürecine girmiştir.

Birleşmiş Milletler üyeleri içinde yalnızca ILO üçlü bir yapıya sahip bulunmaktadır.

İşveren ve işçi temsilcileri ekonominin "sosyal tarafları" politika ve programların şekillendirilmesinde, üçüncü tarafı oluşturan hükümet temsilcileri ile eşit söz hakkına sahiptirler.

http://www.ilo.org/public/turkish/region/eurpro/ankara/about/ilo_filadelfiya.htm

http://www.ilo.org/public/turkish/region/eurpro/ankara/about/ilo_filadelfiya.htm


Uluslararası asgari çalışma standartları ve ILO’nun genişletilmiş politikaları, her yıl toplanan Uluslararası Çalışma Konferansı’nda belirlenmektedir.

Her üye ülkenin, iki hükümet temsilcisi, bir işveren ve bir işçi ile konferansa katılma hakkı vardır. Bu delegeler, bağımsız olarak söz alabilirler ve oy verebilirler. Konferansın yıllık oturumları arasındaki ILO çalışmaları ise, 28 Hükümet temsilcisi ile 14 işçi ve 14 işveren temsilcisinden oluşan Yönetim Kurulu tarafından sürdürülür.

Avrupa Komisyonu İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı - OSHA

OSHA’nın kuruluş amacı: Avrupa Birliğinde işyerlerinin daha sağlıklı, güvenli ve üretken olmalarına katkıda bulunmaktır.Ajans, iş sağlığı ve güvenliği konusunda ülkelerin gelişimi ve konuyla ilgili bilgi paylaşımını sağlamaktadır.

Ajans üçlü bir yapıda organize olup karar verici konumda olan her bir üye devletin devlet, işçi ve işveren temsilcilerini bir araya getirmektedir.

B28) “Her Üye, bütün ..............................................ve tüm işletmelerde , kamu sektörü ve üretim kooperatifleri üyelerini de kapsayan, bütün işçiler için, iş sağlığı hizmetlerini sürekli bir şekilde geliştirmeyi üstlenir. Sağlanan hizmet, işletmelerin kendine has risklerini karşılamaya yeterli ve uygun olmalıdır.”İş Sağlığı Hizmetlerine İlişkin 161 Sayılı ILO sözleşmesine göre yukarıda ifade edilen cümlede boşluk olan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Sanayi dallarında B) Ekonomik faaliyet dallarındaC) Tarım dışı faaliyet dallarındaD) Tarımsal faaliyet dallarında

88

İŞ SAĞLIĞI HİZMETLERİNE İLİŞKİN 161 SAYILI ILO SÖZLEŞMESİ

Madde 3

Her Üye, bütün ekonomik faaliyet dallarında ve tüm işletmelerde , kamu sektörü ve üretim kooperatifleri üyelerini de kapsayan, bütün işçiler için, iş sağlığı hizmetlerini sürekli bir şekilde geliştirmeyi üstlenir. Sağlanan hizmet, işletmelerin kendine has risklerini karşılamaya yeterli ve uygun olmalıdır.Eğer, tüm işletmeler için iş sağlığı hizmetleri hemen oluşturulamıyorsa, ilgili her üye, bulunmaları durumunda, en fazla temsil yetkisine sahip işçi ve işveren kuruluşlarına danışarak bu hizmetlerin oluşturulması için planlar hazırlayacaktır.İlgili her Üye, Uluslararası Çalışma Örgütü Anayasası’nın 22 inci maddesi uyarınca Sözleşmenin uygulanmasıyla ilgili olarak vermek durumunda olduğu ilk uygulama raporunda, bu Maddenin 2 inci paragrafı gereği hazırladığı planları belirtecek, daha sonraki raporlarında da, bunların uygulanması konusundaki gelişmeleri gösterecektir.

89

C29) Bir işyeri hekiminin iş hijyeni ile ilgili yerine getirmekten sorumlu olduğu görevler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) İşçilerin işe girişte yaptıracağı odyometri, akciğer grafisi vb tamamlayıcı tetkikleri belirlemekB) Yapılacak çalışma ortamı ölçümleri konusunda iş güvenliği uzmanına ve işverene önerilerde bulunmakC) İşçilerin tahlil sonuçlarını inceleyerek meslek hastalığı tanısı koymakD) İşletmede çalışanlara periyodik olarak yapılacak tamamlayıcı tetkikleri yapacak kuruluşlardan istenecek hizmet standartları konusunda işverene rehberlik yapmak

90

İŞYERİ HEKİMİ VE DİĞER SAĞLIK PERSONELİNİN GÖREV, YETKİ, SORUMLULUK VE EĞİTİMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

MADDE 9 – İşyeri hekimlerinin görevleri1) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri kapsamında çalışanların

sağlık gözetimi ve çalışma ortamının gözetimi ile ilgili işverene rehberlik yapmak

Sağlık gözetimi; 6) Sağlık sorunları nedeniyle işe devamsızlık durumları ile işyerinde olabilecek sağlık tehlikeleri arasında bir ilişkinin olup olmadığını tespit etmek, gerektiğinde çalışma ortamı ile ilgili ölçümler yapılmasını planlayarak işverenin onayına sunmak ve alınan sonuçların çalışanların sağlığı yönünden değerlendirmesini yapmak.

91


MADDE 9 – İşyeri hekimlerinin görevlerid) İlgili birimlerle işbirliği;1) Sağlık gözetimi sonuçlarına göre, iş güvenliği uzmanı ile işbirliği içinde çalışma ortamının gözetimi kapsamında gerekli ölçümlerin yapılmasını önermek, ölçüm sonuçlarını değerlendirmek.5) Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Yönetmeliğine göre meslek hastalığı ile ilgili sağlık kurulu raporlarını düzenlemeye yetkili hastaneler ile işbirliği içinde çalışmak, iş kazasına uğrayan veya meslek hastalığına yakalanan çalışanların rehabilitasyonu konusunda ilgili birimlerle işbirliği yapmak.

92


MADDE 11 - İşyeri hekiminin yükümlülükleri(5) İşyeri hekimi, meslek hastalığı ön tanısı koyduğu vakaları, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularına sevk eder.

93

D30) Gürültülü bir işyerinde yıllık işitme kaybının 20 db’den fazla olduğu belirlenen bir işçi, gürültüye neden olan makinalardan uzak bir bölüme görevlendirilmiştir. Bu işlem aşağıdaki seçenekler açısından hangi tür önlemdir / önlemlerdendir?1- Kaynakta koruma önlemi2- İdari önlem3- Mühendislik önlemi4- Kişiye yönelik önlem

A) 1 B) 2C) 4 D) 2 ve 4

94

Gürültüyü, Gürültüye Maruz Kalan Kişide Engellemek

• Gürültüye maruz kalan kişiyi ayırmak, • Gürültüye maruziyet süresini azaltmak veya gürültülü yerlerde rotasyonla çalışmak,• İş programını değiştirmek,• Kişisel koruyucu kullanmak

95

• Kişisel işitme korumaları, 85 dB’den yüksek gürültüde mutlaka kullanılmalıdır

• İlk şikayet geçmeyen çınlama olabilir • Hasar öncelikle 4000 Hz frekansta• Yıllık işitme testleri 10 dB’den fazla işitme

kaybını gösterirse çalışan bilgilendirilmeli• İşitmede daha fazla kayıp ve/veya kulak

hastalığı ihtimali KBB uzmanı muayenesini gerektirir.

96

A31) Aşağıda belirtilenlerden hangisi iş hijyenini bozan ve işçiden kaynaklanan tehlikeli yöntem ya da işlemlerden birisi değildir?

A) Ortama yayılan toksik gazlar, ergimiş haldeki metal gazlarıB) Düşey yaşam hattı kullanmadan yüksekte çalışmaC) Makine koruyucularının devre dışı bırakılmasıD) İş ortamında işçilerin yemek yemesi ve içmesi

97

C32) İşyerinde işçilerin veya makinaların düşmesine neden olabilecek kaygan zemin, çukurlar ve çıkıntıları araştırmak, istiflemelerin devrilmelere neden olacak şekilde yapılıp yapılmadığını gözlemek gibi çalışmalar aşağıda sayılan iş hijyeni etkinlikleri içinde hangi tür kontrol önlemi kabul edilir? A) Mühendislik Önlemi B) Teknik ÖnlemC) Çalışma Ortam Kontrolü D) İdari Önlem

98

B33) Pestisid üretim ve kullanımında ve yarı iletkenlerin üretimi gibi işkollarında çalışanlarda ağızdan veya hasarlı ciltten alınarak ağız çevresinde herpes benzeri lezyonlar, el ayası ve tabanlarda hiperkeratoz yanısıra periferik arteriyal oklüzyon ve myokard hasarı gibi dolaşım sistemi hastalıklarına yol açan kimyasal aşağıdakilerden hangisidir? A) Civa B) ArsenikC) CO D) Kurşun

99

Arsenik

• Besin ve su, • Deniz ürünleri,• Pestisit, • Pigment, pas giderici boya, • Elektrokaplama, • Maden eritme işlemi, • Yarı iletken madde üretimi

• Kardiyak aritmi• Miyokardiyal injüri - kardiyomyopati• Periferal arteriyal oklüzyon

100

B34) İş müfettişlerinin görevlerini yaparlarken uymaları gereken etik ilkeler açısından aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Açıklanması gerekmedikçe, işverenin ve işyerinin meslek sırları ve şartlar hakkında gördükleri ve öğrendikleri hususları tamamen gizli tutmalıdırlarB) İnceledikleri konunun niteliğine göre, işin normal gidişini ve işyerinin işlemesini hemen durdurmalıdırlarC) İşverenin ve işyerinin ekonomik ve ticari hal ve durumları hakkında gördükleri ve öğrendikleri hususları tamamen gizli tutmalıdırlarD) Kendileri tarafından bilgileri ve ifadeleri alınan yahut kendilerine başvuran veya ihbarda bulunan işçilerin ve başka kişilerin isimlerini ve kimliklerini açıklamalıdırlar

101

4857 SAYILI İŞ KANUNUMadde 93 - Yetkili memurların ödevi İş hayatını izleme, denetleme ve teftiş yetkisi olan iş müfettişleri görevlerini yaparlarken işin normal gidişini ve işyerinin işlemesini, inceledikleri konunun niteliğine göre mümkün olduğu kadar aksatmamak, durdurmamak ve güçleştirmemekle ve resmi işlemlerin yürütülüp sonuçlandırılması için, açıklanması gerekmedikçe, işverenin ve işyerinin meslek sırları ve şartları, ekonomik ve ticari hal ve durumları hakkında gördükleri ve öğrendikleri hususları tamamen gizli tutmak ve kendileri tarafından bilgileri ve ifadeleri alınan yahut kendilerine başvuran veya ihbarda bulunan işçilerin ve başka kişilerin isimlerini ve kimliklerini açıklamamakla yükümlüdürler.

102

B35) Ofis çalışanları için mesleki kas iskelet sistemi hastalıklarından korunmada kullanılacak sandalye için aşağıdakilerden hangisi geçerli değildir? A)İstendiğinde çalışana uygun bir ayak desteği sağlanmalıdır B) Sandalye çalışanın rahat bir pozisyonda oturabilmesi için mutlaka sabit durmalıdırC) Sandalyenin sırt dayama yeri öne-arkaya ve yukarı-aşağı ayarlanabilir olmalıdırD) Sandalyenin oturma yerinin yüksekliği ayarlanabilir olmalıdır

103

EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

Ek– 1 : EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMALARDA ARANACAK ASGARİ GEREKLERd) Çalışma sandalyesiSandalye dengeli ve operatörün/çalışanın rahat bir pozisyonda oturabileceği ve kolaylıkla hareket edebileceği şekilde olmalıdır.Oturma yerinin yüksekliği ayarlanabilir olmalıdır.Sırt dayama yeri öne-arkaya ve yukarı-aşağı ayarlanabilir, sırt desteği bele uygun ve esnek olmalıdır.İstendiğinde operatöre/çalışana uygun bir ayak desteği sağlanmalıdır.

104

A36) İş hijyeni çalışmalarında fabrikada oluşabilecek tehlikeli durumları ve işçilerin tehlikeli hareketlerini en çabuk farkedebilecek; iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalara katılıp, çalışmaları izleyebilecek ve tedbir alınmasını yasal görevi olarak isteyebilecek grup aşağıdakilerden hangisidir?

A) Çalışan temsilcileri B) İlkyardımcı işçilerC) Destek elemanları D) Tüm işçiler

105


MADDE 3 – Tanımlarc) Çalışan temsilcisi: İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, tedbir alınmasınıisteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil etmeye yetkili çalışanı,

106

A37) Mesleki irritan kontakt dermatitlerin tedavisinde aşağıdaki yaklaşımlardan hangisi önerilmez? A) İrritan etkisi başlamışsa, hemen cilt üzerine koruyucu krem veya eldiven uygulanmasıB) Aşırı soğuk ve çatlak oluşumundan korunmaC) Zararlı kimyasalın yerine daha az zararlısının konulması D) Maruziyet süresinin kısaltılması

107

Mesleki İrritan Kontak Dermatit Tedavisi

108

• İrritan maruziyeti azaltılmalıdır:

• Maruziyet süresi ve sıklığının azaltılması,

• Zararlı kimyasalın yerine daha az zararlısının konulması,

• Kapatmaktan kaçınma. İrritan etki başlamışsa, kapatmak kapatmamaktan daha zararlıdır

Mesleki İrritan Kontak Dermatit Tedavisi

109

• Kontamine cilt üzerine koruyucu krem veya eldiven uygulanmaz

• Travmadan korunma

• Aşırı nem ve ısıdan korunma

• Aşırı soğuk ve çatlak oluşumundan korunma

C38) İşinin gereği çok ağır olan ve sosyal destek alamayan kişilerde aşırı çalışmaya bağlı olarak görülen ölüm vakalarında tanımlanan hastalık aşağıdakilerden hangisidir? A) Tükenmişlik sendromuB) Post-travmatik stress bozukluğuC) KaroshiD) Mobbing

110

111

PSİKOSOSYAL STRES KAYNAKLARI

• Mobbing: İşyerinde bir veya birkaç kişi tarafından diğer bir kişiye veya kişilere yönelik olarak, düşmanca ve ahlakdışı yöntemlerle sistematik bir biçimde uygulanan psikolojik terör

• Karoshi: İşinin gereği çok ağır olan ve sosyal destek alamayan kişilerde aşırı çalışmaya bağlı olarak görülen ölüm vakaları

Posttravmatik stres bozukluğu (PTSB) Olağan insan yaşamında görülmeyen ve hemen herkeste önemli bir sıkıntıya yol açabilecek korkutucu, yaşamı kısıtlayıcı veya tehlikeli bir olayla karşılaşma sonrasında gelişen bir duygudurum bozukluğudur.Özgeçmişinde psikopatolojik sorunlar ya da çocukluk dönemi travması olanlarda gelişme olasılığı daha yüksektir. Ancak predispozan bir faktör ya da kalıtsal yatkınlık şart değildir. Hasta aşırı telaşlı, kaygılı, huzursuz, aşırı duyarlıdır. Uykuda rüya ve kabuslarla olay defalarca tekrar yaşanır ya da uyanıkken hatırlanır. Hastalar korku ve panik içerisindedirler, olayı hatırlatan her durumda geri dönüşler yaşarlar, bu durumlardan kaçınmaya çalışırlar.

112

113

Tükenmişlik Sendromu Belirtileri

• Psikolojik ve fiziksel olarak uzun süreli yoğun iş stresi ve aşırı iş yükü sonucunda gelişen tükenme halidir. Yani stresle baş edilememesinin sonucudur.

• Enerji Kaybı• Motivasyon Eksikliği• Diğerlerine Karşı Negatif Tutum• Aktif Olarak Diğerlerinden Geri Çekilme

B39) İşyerinde bir veya birkaç kişi tarafından diğer bir kişiye veya kişilere yönelik olarak, düşmanca ve ahlak dışı yöntemlerle sistematik bir biçimde uygulanan psikolojik terör” tanımı aşağıdakilerden hangisidir? A) Gerginlik B) MobbingC) Anksiyete D) Depresyon

114

C40) İş stresi konusunda aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir? A) Her işçi aynı stres faktöründen aynı şekilde etkilenmez.B) İş hayatında strese neden olan faktörleri tümüyle ortadan kaldırabilmek mümkün değildirC) Stres işçiler üzerinde kesinlikle olumsuz etki yapan bir etkendir.D) İş stresini önlemek için asıl yapılması gereken işçi ile işin uyumunu sağlamak olmalıdı

115

116

İŞ STRESİ

• İşin her yönü strese yol açabilir.• Fiziksel risk etmenleri

• Sıcak, gürültü, ışık insanlarda strese neden olabilir. • İşin organizasyonuna

• çok az sorumluluk, çok fazla ya da az iş, aşırı veya az denetim

• İş stresi bireyden bireye farklılıklar gösterebilir.• Yüksek başarı güdüsü olan biri için işle ilgili gerilimler onun başarı

güdüsünü kamçılarken, • Başka biri bu durumla başa çıkabilme yetersizliğinden stres duyabilir

• Stresin birey üzerinde bütünüyle olumsuz etkisi olduğunu söylenemez!!!

117

İŞ STRESİ

• İş hayatında strese neden olan faktörler tümüyle ortadan kaldırabilmek mümkün değildir.• Bireyin kendisi,• Strese karşı direnci,

Stresin eliminasyonunu imkansız kılar.

• Herkesin aynı stres faktöründen aynı şekilde etkilenmesi söz konusu olamamaktadır.

• Bu nedenle tümüyle ortadan kaldırmak yerine stresin azaltılması için örgüt yönetimlerine büyük görevler düşmektedir.

C41) Aşağıdakilerden hangisi kas iskelet sisteminden korunma için yasal dayanak oluşturacak düzenlemeler içeren mevzuatlardan biri sayılmaz? A) Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında YönetmelikB) Elle Taşıma İşleri YönetmeliğiC) Gürültü YönetmeliğiD) Titreşim Yönetmeliği

118

A42) Aşağıdakilerden hangisi işyeri hekimlerinin sağlık gözetimi kapsamındaki görevlerinden birisi değildir? A) İş yerindeki işçi servislerinin uygunluğunu kontrol etmek B) İşyerinde kreş ve çocuk bakım yerlerinde bakılan bebek ve çocukları muayene etmek C) İşe giriş ve periyodik muayeneler ve tetkikler ile ilgili olarak çalışanları bilgilendirmek ve onların rızasını almakD) Meslek hastalığı tanısı veya ön tanısı almış bir çalışanın olması durumunda kişinin çalıştığı ortamdaki diğer çalışanların sağlık muayenelerini tekrarlamak

119

B43) Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Meslek hastalıkları iş yeri hekimliğinde en sık görülen hastalık grubudurB) İşle ilgili hastalıkların görülme sıklığı meslek hastalıklarına göre daha fazladırC) İşle ilgili hastalıklar için işçiye tazminat ödenirD) İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı işle ilgili hastalıkları Çalışma Bakanlığı’na bildirmekle yükümlüdür

120

D44)

121

Meslek Hastalıklarının Özellikleri ve Sınıflandırılması

• Meslek hastalıkları önlenebilir hastalıklardır .

• Meslek hastalıklarının kendine özgü bir klinik tablosu vardır.

• Meslek hastalıklarında iyi belirlenmiş hastalık etkeni ( kimyasal , fiziksel veya biyolojik ) mutlaka bulunmaktadır .

• Meslek hastalıklarında , hastalık etkeni vücutta ( kan , idrar v.b. ) bulunur.

122

MESLEKİ ALÜMİNYUM İNTOKSİKASYONLARI VÜCUDA GİRİŞİ VE TOKSİSİTESİ• Vücuda solunum ve sindirim yolundan girer .

• -Normalde kanda üst sınır 10mcg/litredir.• -İdrarda üst sınır 30mcg/litredir.

• Alüminyumun neden olduğu tek endüstriyel hastalık Shaver hastalığıdır (Alüminozis).

• Fazla miktarda ağızdan alınınca hastalık yapabilir.• Alüminyum kapları kullanmakla zehirlenme olmadığı

bildirilmektedir.

123

MESLEKİ ALÜMİNYUM İNTOKSİKASYONLARIZEHİRLENME BELİRTİLERİ• Alüminyum akciğerlerde fibroz doku artışına ve

akciğerlerde hava kistlerinin oluşmasına neden olur.

• Bazı araştırmacılar aluminyumla beraber bulunan silisyumu (silikatları) suçlamaktadır.

• Ancak alüminyumun tek başına da, akciğerlerde fibröz doku artışına ve akciğerlerde hava kistlerinin oluşumuna neden olduğu kabul edilmektedir .

124

MESLEKİ ALÜMİNYUM İNTOKSİKASYONLARI• Başlangıçta hafif halsizlik, kesik öksürük, zayıflama

görülür. Nefes darlığı en sık görülen semptomdur . • Hastalık ilerledikçe şikayetleri artar.• İleri safhalarda KOAH gelişir .• Akciğerlerde fibrozis ve kistik görünüm daha çok üst ve

orta bölümlerde ortaya çıkar . • Solunum fonksiyon testlerinde restriktif ve obstrüktif tip

solunum bozuklukları tespit edilir . • Hava kistlerinin açılmasıyla spontan pnömotorakslar

olur. Çoğunlukla hasta spontan pnömotoraks tablosuyla hekime müracaat eder. Bu nedenle alüminyum meslek hastalığı yönünden eşittir Spontan Pnömotoraks denilmektedir, 125

C44) Shaver hastalığı aşağıdakilerden hangisine maruziyet sonucu gelişen bir meslek hastalığıdır? A) Kurşun B) Demir C) Alüminyum D) Nikel

126

B45) Aşağıdakilerden hangisi Pandemik Influenzadan korunma önlemlerinden değildir? A) Hastaya 1 metre mesafe içinde mutlaka koruyucu gözlük kullanılmalıdırB) Hastalar için mümkünse aynı tıbbi cihazlar (steteskop, termometre vs) kullanılmalıdırC) Hasta veya hastalar ayrı odalara alınarak damlacık ve temas izolasyonu yapılmalıdırD) Odaya girenler SARS ve tüberkülozda da kullanılan N-95 maskesi kullanmalıdır.

127

• Tanı alan ya da şüphelenilen hastalar izole edilmeli, temas ve damlacık izolasyon önlemleri alınmalı

• Tanı amacıyla kan ve doku örnekleri alınırken ve laboratuvara yollanırken korunma önlemleri alınmalı

• Biyogüvenlik-4 düzeyindeki laboratuvar özelliklerine sahip laboratuvarlarda yapılmalı

Nozokomiyal Bulaşın Önlenmesi Ve Kontrolü

128

Kan ve vücut sıvıları ilemaruziyetle ilgili riskdeğerlendirilmesi yapılır

Riske göre önlem alınır

Standart Önlemle İlgili Personel Koruyucu Ekipman

Kullanımı

129

• Multidisipliner yaklaşım gerektirir

• Bakım veren sağlık çalışanı asgari olmalı

• Uygun giysi ve N95 maske ile odaya girilmeli

• Hastalar için mümkünse aynı tıbbi cihazlar (steteskop, termometre vs) kullanılmalıdır

130

B46) Vidalama, küçük parçaların montajı, çekiçle dövme gibi işlerde çalışanlarda daha sık görülen dirsek bükülmüşken el bileğinin dışa döndürülmesi, el bileğinin arkaya bükülmesi ve elle silkme tarzında çarpma gibi vücut hareketlerinin sürekli yapılması sonucu ortaya çıkan kas iskelet sistemi hastalığı aşağıdakilerden hangisidir? A) Ulnar oluk sendromuB) Tenisçi dirseğiC) Tetik parmakD) Rotator kaf sendromu

131

B46) Vidalama, küçük parçaların montajı, çekiçle dövme gibi işlerde çalışanlarda daha sık görülen dirsek bükülmüşken el bileğinin dışa döndürülmesi, el bileğinin arkaya bükülmesi ve elle silkme tarzında çarpma gibi vücut hareketlerinin sürekli yapılması sonucu ortaya çıkan kas iskelet sistemi hastalığı aşağıdakilerden hangisidir? A) Ulnar oluk sendromuB) Tenisçi dirseğiC) Tetik parmakD) Rotator kaf sendromu

132

133

“Birikimsel zedelenmeler”

Hastalık Vücut hareketi Tipik işler, meslekler

Epikondilit,tenisçi dirseği

Dirsek bükülmüşken el bileğinin dışa döndürülmesi,el bileğinin arkaya bükülmesi,silkme tarzında atma ya da çarpma hareketi

Vidalama,küçük parçaların montajıÇekiçle dövmeTenis ve bowling oynamaMüzisyenler

133

C47) Korunma politikası “Katılım ve Uzlaşma” düzeyine gelmiş işletme tipi aşağıdakilerden hangisidir? A) Taylorcu işletmeB) Aile tipi işletmeC) Erişkin işletmeD) İnsancıllaştırılmış işletme

134

135

İşletme Tipi ile Koruma Politikası

İşletme Tipi Koruma Politikası1. Aile İşletmesi Onarma2. Taylorcu İşletme Uygun hale getirme3. İnsancıllaşmış İşletmeBilgilendirme, eğitim4. Erişkin İşletme Katılım, uzlaşma

136

TAYLORCU İŞLETMESORUMLU KİŞİ / KURULUŞ: İşveren + işletme yöneticileriSendikalar, sendika

temsilcileriİşçi sağlığı ve iş güvenliği

kurulu İşyeri hekimi (İH) İş müfettişi (İM)Sosyal güvenlik (SG)

GÖSTERGELER :• İş kazaları genellikle bildirilir• Yalnız ölümcül iş kazaları araştırılır• İş kazaları tek etmenle(teknik, insani)

açıklanır • Meslek hastalıkları genellikle

bildirilmez• Çalışan temsilcilerinin bildirimleri var• İşçi sağlığı iş güvenliği kurulu

denetimleri• Dış kuruluş (İH,İM,SG) denetimleri

• * İş kazası istatistikleri

137

YETİŞKİN İŞLETME SORUMLU KİŞİ /

KURULUŞ: • III. Bölümdeki

kişiler+

• Çalışanlar: çalışma koşulları ile ilgili görüşlerini doğrudan ve toplu olarak ifade ederler

GÖSTERGELER :

• Tüm iş kazaları araştırılır ve çözümlenir

• Epidomiyolojik araştırmalar yürütülür

• İş çözümlemesi yapılır (ergonomik yaklaşım)

• Grup tartışmalarının sonuçları çözümlenir.

*Olası risk etmenleri listesi

D48) Tozlu bir çalışmada, tozun çıktığı yerde havalandırma sistemi kurulmuştur. Yapılan ortam ölçümleri sonucu ortamda hala toz olduğu satanmış ve ortam için de ayrı bir havalandırma sistemi yapılmıştır. Bu durumda takip edilecek yol ne olmalıdır? A) Hem kaynağa, hem de ortama yönelik koruma yapılmış olduğu için sağlıklı bir çalışma ortamı oluşmuştur. Başka riskler varsa oraya yönelinmelidirB) Ne olur ne olmaz, çalışanlara uygun toz maskesi dağıtılmalı ve kullandırılmalıdırC) İlave olarak tozu tutması için duvarlar nemlendirilmelidirD) Tekrar ölçüm yaptırılmalı, sağlığa zararlı bir durum varsa toz maskesi kullandırılmalıdır

138

C49) Aşağıdakilerden hangisi parenteral bulaşan hepatitlerden korunma için alınacak önlemler arasında sayılamaz?

A) Kan ve vücut sıvıları ile temas eden cildi hemen su ve sabunla yıkamalıB) Kan ve vücut sıvılarının sıçrama riski varsa maske, gözlük ve önlük kullanmalıC)Hastadan kan alındıktan sonra iğneler kılıfına takılmalıD) Tüm hastaların kanları potansiyel olarak infeksiyöz kabul edilerek, kan almada ve kanlı sıvılarla temasta eldiven giymeli

139

Sağlık çalışanları cerrahi prosedürler esnasında oluşabilecek kesici yaralanmalar

Enfekte kan ve doku ile temas eden ve semptomlar yönünden günlük olarak izlenmeli

Kesici ve delici aletler, vücut atıkları güvenli bir şekilde atılmalı veya dekontamine edilmeli

140

• İğne battı ise %70’lik alkolle 20-30 sn temizlenir, su ve sabun ile yıkanır

• Cilt ve mukoza teması durumunda bulaş bölgesi su ve sabun ile yıkanır

• Göze sıçrama olması durumunda bol su ile göz yıkanır

Enfekte Materyal İle Temas Durumunda

141

C50) Bir işçide saptanmış olan bulaşıcı hastalığın meslek hastalıkları listesinde yer almaması halinde bu hastalığın meslek hastalığı sayılabilmesi hususunda aşağıdakilerden hangisi doğru değildir? A) İşçinin bu hastalığı, yaptığı iş ve görev icabı olarak aldığı kesin olarak tespit edilmişse, bu enfeksiyon hastalığı da meslek hastalığı sayılır. B) Bu husustaki teşhisin laboratuvar deneyleriyle teyit edilmesi gereklidir. C) Bu durumda, hastalığın azami kuluçka süresi maruziyet süresi olarak kabul edilir.D) Bu hastalığın meslek hastalığı sayılıp sayılmayacağı konusunda çıkacak uyuşmazlıklar Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu tarafından karara bağlanabilir

142

B51) Meslek hastalıkları ile mücadelede aşağıdaki yaklaşımlardan hangisi yeni iş sağlığı güvenliği anlayışına ait değildir? A) Risk değerlendirmesiB) Meydana gelmiş hastalıklar ve sonuçları ile ilgilenmeC) Eğitim ve işçi katılımıD) Çalışanlara yönelik toplu korunma önlemleri

143

D52) Birden fazla iş kazası veya meslek hastalığı sonucu sürekli iş göremezlik dereceleri veya birden fazla özürlülük derecelerinin birleştirilmesinde kullanılan hesaplama şekline ne denir? A) İş kazası ve meslek hastalığı cetveliB) Ramazzini Formülü C) Harrington Formülü D) Balthazard Formülü

144

D53) İşle ilgili hastalıklara ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) İşyeri ortam faktörleri hastalığın ilerleyişini değiştirebilirB) Meslek hastalıklarından farklı olarak hastalık için riskli işi yapmayanlarda da ortaya çıkabilirC) İşyeri ortam faktörleri hastalığın ortaya çıkmasını kolaylaştırabilir D) İşle ilgili hastalıklarda işyerinde bulunan etkenlerle hastalık arasında zorunlu bir nedensellik ilişkisi vardır.

145

A54) Bir kimyasal maddenin tüm yaşam boyunca alındığında toksik etki göstermeyip bir risk taşımayan besinlerle günlük alım düzeyi aşağıdaki tanımlardan hangisine uymaktadır?A) Kabul Edilebilir Günlük Alım DüzeyiB) Müsaade Edilen Maruziyet Sınır DeğeriC) Önerilen Maruziyet Sınır DeğeriD) Medyan Toksik Doz

146

147

Subakut/Kronik Toksisite Belirteçleri

• ADI (Acceptable Daily Intake):• Kabul Edilebilir Günlük Alım Düzeyi• Bir kimyasal maddenin tüm yaşam boyunca alındığında toksik etki

göstermeyip bir risk taşımayan besinlerle GÜNLÜK alım düzeyi (mg/kg/gün).

• Güvenlik faktörü kullanılır.

• NOAEL/NOEL’in bir diğer kullanım şeklidir.

147

148

Subakut/Kronik Toksisite Belirteçleri

• TLV değeriyle eşdeğer belirteçler;

• PEL (Permissible Exposure Limit):• Müsaade Edilen Maruziyet Sınırı• OSHA tarafından saptanan değerlerdir.• PEL değeri Birleşik Devletler için yasal yaptırım özelliğini taşımaktadır.

• REL (Recommended Exposure Level):• Önerilen Maruziyet Seviyesi• NIOSH tarafından önerilen değerlerdir.

148

B55) Karbondioksit, Karbon monoksit, LPG’nin özellikleri için aşağıdakilerden hangi sıralama doğrudur? A) Boğucu – Boğucu - BoğucuB) Boğucu - Zehirli – BoğucuC) Zehirli - Zehirli - BoğucuD) Boğucu - Zehirli - Zehirli

149

A56) Nörolojik yakınmalara yol açan birikimli zorlanmaların sebep olduğu işle ilgili kas iskelet sistemi hastalıklarında aşağıdaki etkenlerden hangisi rahatsızlıkları arttırıcı yönde etki etmez? A) Ortam sıcaklığının yüksek olmasıB) Vibrasyonlu aletler kullanımıC) Sapı hatalı el aletleri kullanımıD) İşçinin diyabet hastası olması

150

151

“Birikimsel Zedelenmeler”• Üst ekstremitelerle ilgili birikimsel

zedelenmede;• Kişisel risk faktörleri;

• Yaralanma ya da hastalıklar (DM, Romatoid artrit)• Hormonal faktörler• Yaş• Vitamin eksiklikleri• Cinsiyet (kadınlar)• Bileğin şekli ve kalınlığı• Psikososyal faktörler

151

152

“Birikimsel Zedelenmeler”• Üst ekstremitelerle ilgili birikimsel

zedelenmede;• İşle ilgili risk faktörleri;

• Tekrarlayan ve sürekli zorlamalar• Sürekli el-kol postürü• Hızlı yinelenen hareketler• Mekanik baskı uygulanması• Vibrasyon• Soğuk ortamda çalışmak• İşin organizasyonu

152

153

“Birikimsel Zedelenmeler”• Üst ekstremite birikimsel zedelenmelerinde

mekanik süreçler açısından risk faktörleri;• Ulnar deviasyon• Ulnar deviasyon ve supinasyon• Palmar fleksiyon• Dorsifleksiyon ve pronasyon• Kolun fleksiyonu, el iç rotasyonu• Radyal deviasyon, pronasyon ve dorsifleksiyon• Elin alet gibi kullanımı• Tekrarlı parmak hareketleri• Tekrarlı vibrasyonlar

153

B57) Testisler, plevra, periton, perikard gibi dokulardaki mezotel hücrelerinde kontrolsüz çoğalma ile kansere neden olan etken aşağıdakilerden hangisidir? A) Nikel B) AsbestC) Benzen D) Kamiyum

154

Mezotelyoma• Mezotel hücrelerinden kaynaklanan malign

kanserlerdir• plevra, periton, perikard• testislerin etrafındaki tunica vaginalis

• En sık neden çevresel-mesleksel asbest maruziyeti• Diğer risk faktörleri

• Sigara, simian virüs 40, radyasyon, aile öyküsü

155

A58) Aşağıdakilerden hangisi mesleki cilt hastalıklarının tanısında kullanılmaz? A) Kan kurşun düzeyi B)Mesleki anamnez C) Mantar kültürü D) Patch (yama) testi

156

Mesleki Deri Hastalıklarıc)Deri TüberkülozuBu tabloya Tuberculosis Cutis Verrucosa denir. Etken Bovinus (sığır) tipidir. Sığırlardan temas ile veya sütleri ile geçer. Veterinerler, çiftçiler, kasaplar, süt sağanlar risk altındadırlar.d)BrucellosisEtken keçi, koyun ve deveden bulaşır. Ayrıca domuz ve köpekten de bulaşan tipleri vardır. Deri belirtileri non-spesifik ve çok çeşitlidir. Çiftçiler, veterinerler, laboratuar çalışanları, hayvan yetiştiricileri risk altındadır.

157

Mesleki Deri Hastalıklarıa)Herpes Simplex (Uçuk)Virüs enfekte sekresyonun ağız veya solunum yoluyla alınması sonucu görülür.Dişçiler,dişçi yardımcıları,hemşireler,solunum teknisyenleri ve benzerleri risk altındadır.b)OrfVirüs koyun ve keçiden bulaşır.c)Milkers Nodules(İnek sağanların nodülü)İnek sağanlarda görülür.Ayrıca veteriner ve bu hayvanlarla uğraşanlarda olur.

158

A59) Bir gıda işletmesinde hangi işçi /işçilerde yapılacak olan portör muayenesi, asıl hedefi işletmedeki işçilerin biyolojik risklerden korunması olan bir etkinlik sayılmaz? A) Üretim alanında görevli işçilerB) Yemekhane personeliC) Çay ocağında görevli personelD) İşyeri hemşiresi

159

B60) Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye ………… süre eklenir.4857 Sayılı İş Kanunu’na göre yukarıdaki ifadedeki boşluk olan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? A) 3 hafta B) 2 haftaC) 4 hafta D) 6 hafta

160

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUMadde 74 - Analık halinde çalışma ve süt izni

Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır.

Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta süre eklenir.

161

C61) 6331 Sayılı Kanun’a göre İşverenin yükümlülüklerini yerine getirmesinde göz önünde bulundurulması gereken ilkelerden yukarıda ifade edilenlerden hangisi yanlıştır? A) Kaçınılması mümkün olmayan riskleri analiz etmekB) Risklerle kaynağında mücadele etmekC) Kişisel korunma tedbirlerine, toplu korunma tedbirlerine göre öncelik vermek.D) Tehlikeli olanı, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanla değiştirmek

162

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUMADDE 5 – Risklerden korunma ilkeleri(1) İşverenin yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde aşağıdaki ilkeler göz önünde bulundurulur:a) Risklerden kaçınmak.b) Kaçınılması mümkün olmayan riskleri analiz etmek.ç) İşin kişilere uygun hale getirilmesi için işyerlerinin tasarımı ile iş ekipmanı, çalışma şekli ve üretimmetotlarının seçiminde özen göstermek, özellikle tekdüze çalışma ve üretim temposunun sağlık ve güvenliğe olumsuz etkilerini önlemek, önlenemiyor ise en aza indirmek.

163

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUMADDE 5 – c) Risklerle kaynağında mücadele etmek.d) Teknik gelişmelere uyum sağlamak.e) Tehlikeli olanı, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanla değiştirmekf) Teknoloji, iş organizasyonu, çalışma şartları, sosyal ilişkiler ve çalışma ortamı ile ilgili faktörlerin etkilerini kapsayan tutarlı ve genel bir önleme politikası geliştirmek.g) Toplu korunma tedbirlerine, kişisel korunma tedbirlerine göre öncelik vermek.ğ) Çalışanlara uygun talimatlar vermek.

164

A62) “Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı konulduğunda, bunun süresi en çok………ay olabilir. Ancak deneme süresi toplu iş sözleşmeleriyle …………aya kadar uzatılabilir.”4857 Sayılı İş Kanunu’n iş sözleşmeleri ile ilgili hükümlerine göre yukarıdaki ifadedeki boşluk olan yerler sırasıyla aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) 2 – 4 B) 2 – 6C) 1 – 2 D) 4 – 6

165


Deneme süreli iş sözleşmesiMadde 15 - Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı konulduğunda, bunun süresi en çok iki ay olabilir. Ancak deneme süresi toplu iş sözleşmeleriyle dört aya kadar uzatılabilir.Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini bildirim süresine gerek olmaksızın ve tazminatsız feshedebilir. İşçinin çalıştığı günler için ücret ve diğer hakları saklıdır.

166

B63) “Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu ve ……….. aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde işveren, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere kurul oluşturur. İşveren, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun kurul kararlarını uygular.”6331 Sayılı Kanun’un İş sağlığı ve güvenliği kurulları ile ilgili hükümlerine göre yukarıda ifade edilen paragraftaki boşluk olan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) 4 B) 6C) 12 D) 18

167

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU

İş sağlığı ve güvenliği kuruluMADDE 22 – (1) Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu ve altı aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde işveren, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere kurul oluşturur. İşveren, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun kurul kararlarını uygular.

168

C64) “İş sağlığı ve güvenliği bakımından teftişe yetkili ……….iş müfettişinden oluşan heyet, iş sağlığı ve güvenliği bakımından teftişe yetkili iş müfettişinin tespiti üzerine gerekli incelemeleri yaparak, tespit tarihinden itibaren …… gün içerisinde işin durdurulmasına karar verebilir”6331 Sayılı Kanun’un İşin durdurulması ile ilgili hükümlerine göre yukarıda ifade edilen paragraftaki boşluk olan yerlere aşağıdakilerden hangileri gelmelidir?

A) 2 - 3 B) 2 - 4C) 3 - 2 D) 3 - 3

169

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU

MADDE 25 – İşin durdurulması(2) İş sağlığı ve güvenliği bakımından teftişe yetkili üç iş müfettişinden oluşan heyet, iş sağlığı ve güvenliğibakımından teftişe yetkili iş müfettişinin tespiti üzerine gerekli incelemeleri yaparak, tespit tarihinden itibaren iki gün içerisinde işin durdurulmasına karar verebilir. Ancak tespit edilen hususun acil müdahaleyi gerektirmesi hâlinde;tespiti yapan iş müfettişi, heyet tarafından karar alınıncaya kadar geçerli olmak kaydıyla işi durdurur.

170

C65) Risk değerlendirmesi, işverenin oluşturduğu bir ekip tarafından gerçekleştirilir. Risk değerlendirmesi ekibinde aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

A) İnsan Kaynakları MüdürüB) İşveren veya işveren vekiliC) İşyerindeki destek elemanlarıD) İşyeri Hekimi

171

D66) ‘Çalışmaktan kaçınma hakkı’ çerçevesinde yanlış olan ifade hangisidir? A) Kurul veya işverenin çalışanın talebi yönünde karar vermesi hâlinde çalışan, gerekli tedbirler alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınabilir. Çalışanların çalışmaktan kaçındığı dönemdeki ücreti ile kanunlardan ve iş sözleşmesinden doğan diğer hakları saklıdır.B) Çalışanlar ciddi ve yakın tehlikenin önlenemez olduğu durumlarda birinci fıkradaki usule uymak zorunda olmaksızın işyerini veya tehlikeli bölgeyi terk ederek belirlenen güvenli yere gider. Çalışanların bu hareketlerinden dolayı hakları kısıtlanamaz.C) İş sözleşmesiyle çalışanlar, talep etmelerine rağmen gerekli tedbirlerin alınmadığı durumlarda, tabi oldukları kanun hükümlerine göre iş sözleşmelerini feshedebilir. Toplu sözleşme veya toplu iş sözleşmesi ile çalışan kamu personeli, bu maddeye göre çalışmadığı dönemde fiilen çalışmış sayılır.D) Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanlar kurula, kurulun bulunmadığı işyerlerinde ise işverene başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. Kurul acilen toplanarak, işveren ise derhâl kararını verir ve durumu tutanakla tespit eder. Karar, çalışana ve çalışan temsilcisine sözlü olarak bildirilir.

172

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUMADDE 13 – Çalışmaktan kaçınma hakkı(1) Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanlar kurula, kurulun bulunmadığı işyerlerinde ise işverene başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. Kurul acilen toplanarak, işveren ise derhâl kararını verir ve durumu tutanakla tespit eder. Karar, çalışana ve çalışan temsilcisine yazılı olarak bildirilir.(2) Kurul veya işverenin çalışanın talebi yönünde karar vermesi hâlinde çalışan, gerekli tedbirler alınıncayakadar çalışmaktan kaçınabilir.

173

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUMADDE 13 –Çalışanların çalışmaktan kaçındığı dönemdeki ücreti ile kanunlardan ve iş sözleşmesinden doğan diğer hakları saklıdır.(3) Çalışanlar ciddi ve yakın tehlikenin önlenemez olduğu durumlarda birinci fıkradaki usule uymak zorundaolmaksızın işyerini veya tehlikeli bölgeyi terk ederek belirlenen güvenli yere gider. Çalışanların bu hareketlerindendolayı hakları kısıtlanamaz.

174

A67) İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla sağlanacak şartlar bakımından 50’den fazla işçi çalıştıran işveren, işyeri hekimi ile diğer sağlık personeline ve iş güvenliği uzmanına…….. metrekareden az olmamak üzere toplam …… oda temin eder.Boşluklara denk düşen rakamlar hangi seçenektedir? A) 8 - 2 B) 12 - 2C) 8 - 3 D) 10 - 2

175

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ

MADDE 10 – İşyeri sağlık ve güvenlik birimi(2) b) Bu birimlerde sekizer metrekareden az olmamak üzere bir iş güvenliği uzmanı odası ile işyeri hekimi tarafından kullanılmak üzere bir muayene odası ve 12 metrekareden az olmamak üzere bir ilkyardım ve acil müdahale odası bulunur. Tam zamanlı görevlendirilecek her işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı için aynı şartlarda ayrı birer oda tahsis edilir.

176

C68) Aşağıdaki hangi hekim grubu, eğitim almaksızın Bakanlıkça yapılacak veya yaptırılacak sınavlara girebilir ve başarılı olması durumunda işyeri hekimliği sertifikası almaya hak kazanır?A) En az 8 yıl teftiş yapmış hekim iş müfettişleriB) Genel Müdürlükte en az 8 yıl İSG alanında çalışmış hekimlerC) İş sağlığı bilim uzmanı hekimler D) İş sağlığı bilim doktoru hekimler

177


İşyeri hekimliği belgesiMADDE 8 – (1) İşyeri hekimliği belgesi;a) İşyeri hekimliği eğitim programını tamamlayan ve eğitim sonunda Bakanlıkça yapılacak veya yaptırılacak işyeri hekimliği sınavında başarılı olan hekimlere,

b) İş sağlığı veya iş sağlığı ve güvenliği bilim uzmanı unvanına sahip olan Bakanlıkça yapılacak veya yaptırılacak işyeri hekimliği sınavında başarılı olan hekimlere,

178


İşyeri hekimliği belgesiMADDE 8 – (1) İşyeri hekimliği belgesi;c) Hekimlik diplomasına sahip iş sağlığı, iş sağlığı ve güvenliği bilim doktorlarına, iş sağlığı ve güvenliği alanında yardımcılık süresi dahil en az sekiz yıl teftiş yapmış olan hekim iş müfettişlerine, Genel Müdürlük ve bağlı birimlerinde iş sağlığı ve güvenliği alanında en az sekiz yıl fiilen çalışmış hekimlere istekleri halinde,EK-1’deki örneğine uygun olarak Genel Müdürlükçe verilir.

179

B69) Aşağıdakilerden hangisi işyeri hekiminin rehberlik görevi kapsamında değildir? A) İşyerinde çalışanların sağlığının geliştirilmesi amacıyla gerekli aktiviteler konusunda işverene tavsiyelerde bulunmakB) Gece postaları da dâhil olmak üzere çalışanların sağlık gözetimini yapmakC) İş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken tedbirleri işverene yazılı olarak bildirmekD) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri kapsamında çalışanların sağlık gözetimi ve çalışma ortamının gözetimi ile ilgili işverene rehberlik yapmak

180


MADDE 9 – İşyeri hekimlerinin görevleria) Rehberlik;1) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri kapsamında çalışanların sağlık gözetimi ve çalışma ortamının gözetimi ile ilgili işverene rehberlik yapmak.2) İşyerinde yapılan çalışmalar ve yapılacak değişikliklerle ilgili olarak işyerinin tasarımı, kullanılan maddeler de dâhil olmak üzere işin planlanması, organizasyonu ve uygulanması, kişisel koruyucu donanımların seçimi konularının iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına ve genel iş sağlığı kurallarına uygun olarak sürdürülmesini sağlamak için işverene önerilerde bulunmak.

181

MADDE 9 – İşyeri hekimlerinin görevleri

3) İşyerinde çalışanların sağlığının geliştirilmesi amacıyla gerekli aktiviteler konusunda işverene tavsiyelerde bulunmak.

4) İş sağlığı ve güvenliği alanında yapılacak araştırmalara katılmak, ayrıca işin yürütümünde ergonomik ve psikososyal riskler açısından çalışanların fiziksel ve zihinsel kapasitelerini dikkate alarak iş ile çalışanın uyumunun sağlanması ve çalışma ortamındaki stres faktörlerinden korunmaları için araştırmalar yapmak ve bu araştırma sonuçlarını rehberlik faaliyetlerinde dikkate almak.

182


5) Kantin, yemekhane, yatakhane, kreş ve emzirme odaları ile soyunma odaları, duş ve tuvaletler dahil olmak üzere işyeri bina ve eklentilerinin genel hijyen şartlarını sürekli izleyip denetleyerek, çalışanlara yürütülen işin gerektirdiği beslenme ihtiyacının ve uygun içme suyunun sağlanması konularında tavsiyelerde bulunmak.

6) İşyerinde meydana gelen iş kazası ve meslek hastalıklarının nedenlerinin araştırılması ve tekrarlanmaması için alınacak önlemler konusunda çalışmalar yaparak işverene önerilerde bulunmak.

183


7) İşyerinde meydana gelen ancak ölüm ya da yaralanmaya neden olmadığı halde çalışana, ekipmana veya işyerine zarar verme potansiyeli olan olayların nedenlerinin araştırılması konusunda çalışma yapmak ve işverene önerilerde bulunmak.8) İş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken tedbirleri işverene yazılı olarak bildirmek.c) Sağlık gözetimi;

2) Gece postaları da dâhil olmak üzere çalışanların sağlık gözetimini yapmak.

184

B70) İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu toplantılarında gündem ile ilgili görev ve sorumluluklar hangi kurul üyesinin yetkisindedir? A) Kurul Başkanı B) Kurul SekreteriC) İşçi Temsilcisi D) İnsan Kaynakları Müdürü

185


MADDE 6. (2) Kurulun başkanı işveren veya işveren vekili, kurulun sekreteri ise iş güvenliği uzmanıdırMADDE 9 (2) b) Toplantının gündemi, yeri, günü ve saati toplantıdan en az kırk sekiz saat önce kurul üyelerine bildirilir. Gündem, sorunların ve varsa iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin projelerin önem sırasına göre belirlenir. Kurul üyeleri gündemde değişiklik isteyebilirler.

186


MADDE 9 (2) c) Ölümlü, uzuv kayıplı veya ağır iş kazası halleri veya özel bir tedbiri gerektiren önemli hallerde kurul üyelerinden herhangi biri kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilir. Bu konudaki tekliflerin kurul başkanına veya sekreterine yapılması gerekir. Toplantı zamanı, konunun ivedilik ve önemine göre tespit olunur.

187

D71) İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları’nın olağan toplantılarının süresi ayda kaç saati geçemez? A) 3 B) 6 C) 12 D) 24

188


Madde 8 — Çalışma Usullerid) Kurulun olağan toplantılarının süresi toplam olarak ayda yirmi dört saati geçemez. Bu toplantıların günlük çalışma saatleri içinde yapılması asıldır. Kurulun toplantılarında geçecek süreler günlük çalışma süresinden sayılır. Kurul üyeleri yaptıkları görev dolayısıyla maddi-manevi zarara uğratılamaz.

189

A72) Sağlık kuralları bakımından günde ancak yedi buçuk saat veya daha az çalışılması gereken işler hakkında yönetmelik hükümlerine göre 17 metre derinlikte çalışan dalgıcın günlük azami çalışma süresi kaç saattir? A) 3 saat B) 3.5 saatC) 4 saat D) 4.5 saa

190

SAĞLIK KURALLARI BAKIMINDAN GÜNDE AZAMİ YEDİ BUÇUK SAAT VEYA DAHA AZ ÇALIŞILMASI

GEREKEN İŞLER HAKKINDA YÖNETMELİK

MADDE 5 – Günde yedi buçuk saatten daha az çalışılması gereken işler(1) Bir çalışanın günde yedi buçuk saatten daha az çalıştırılması gereken işlerle bunların her birinde en çok kaçar saat çalıştırılacağı aşağıda belirtilmiştir.5) Dalgıçlar için bu süreler, 18 metreye kadar 3 saat, 40 metreye kadar olan derinliklerde 1/2 saattir.

191

D73) Diğer sağlık personeli, ilgili yönetmelik hükümlerine göre, İSG hizmetlerindeki ihmalleri nedeni ile yasal olarak kime karşı sorumludur? A) İşyeri hekimineB) İnsan KaynaklarınaC) İdari işlere D) İşverene

192



MADDE 18 – Diğer sağlık personelinin yükümlülükleri

(2) İşyerinde görevli diğer sağlık personeli, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesindeki ihmallerinden dolayı, hizmet sundukları işverene karşı sorumludur.

193

C74) Çalışan sayısı 10’dan az olan “Az Tehlikeli” sınıfta yer alan bir işyerinde, İşyeri hekimi senede çalışan başına en az ………… dakika, diğer sağlık personeli ise…………. dakika görev yaparlar. Boşluklara denk gelen rakamlar hangi seçenektedir?A) 25 - 30 B) 30 - 35C) 25 - 35 D) 30 - 40

194



İşyeri hekimlerinin çalışma süreleri-MADDE 12 a) 10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışan başına yılda en az 25 dakika.b) Diğer işyerlerinden:1) Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 4 dakika.2) Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 6 dakika.3) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 8 dakika.

195


20 Temmuz 2013 CUMARTESİDiğer sağlık personelinin çalışma süreleri–MADDE 19a) 10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli veya tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışan başına yılda en az 35 dakika.b) Diğer işyerlerinden:1) Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 6 dakika.2) Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 9 dakika.3) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 12 dakika. 196

A75) Ses kaynaklarının olağan ses şiddeti açısından hangi seçenekteki eşleşme yanlıştır? A) Konuşma sesi: 80-90 dBB) Jet motoru: 140 dBC) Fısıltı sesi: 30 dBD) Elektrikli testere: 100 dB

197

Sesin Şiddeti• Birimi desibel → dB• İşitebildiğimiz en küçük ses → 0 dB• Fısıltı sesi → 30 dB• Konuşma sesi, daktilo → 60 dB• Bağırma sesi, ağır vasıta → 80-90 dB• Elektrikli testere, asfalt delme mak. → 100 dB• Jet motoru, silah sesi → 140 dB

198

C76) Günlük konuşma bölgesi yaklaşık olarak kaç Hertz arasında yer alır? A) 30-50 HertzB) 100-120 HertzC) 250-2000 HertzD) 50-100 Hertz

199

Günlük Konuşma Sesleri

Günlük konuşma sesleri 250 – 2000 Hz arasındadır.

Erkek sesleri genellikle 200- 500 Hz arasında (pes) kalın iken

Kadın sesleri 2000 Hz düzeyine (tiz) ince kadar çıkabilir.

200

B77) Darbeli matkap, elektrikli testere gibi el aletleri ile yoğun biçimde çalışılan işyerlerinde el aletlerinin olumsuz etkileri için hangi çalışma ortamı ölçümü yapılmalıdır? A) Toz-gaz ölçümüB) Titreşim-gürültü ölçümüC) Aydınlatma-sıcaklık ölçümüD) Hava akım hızı-nem ölçümü

201

B78) İş yerinde hedeflenen hava akımı hızı değerleri kaç m/s arasında olmalıdır? A) 0,3 – 0,6 B) 0,3 – 0,5C) 1,5 – 2,5 D) 1 – 2

202

1.3.3. Hava Akım Hızı• İşyerinde oluşan kirli havanın dışarı atılması,

yerine temiz havanın alınması için, ortamda, uygun bir havalandırmanın olması, dolayısıyla uygun bir hava akımının olması zorunludur.

• Ancak bu hava akımı 0,5 metre/saniyeyi aşması durumunda rahatsız edici esintiler meydana gelir.

• Bu esintiler sebebiyle işyerlerinde, özellikle kaynak atölyelerinde, ortamın havası kirli olduğu halde, havalandırma tesisatlarının çalıştırılmadığına çok sık rastlamaktayız. 203

İşyerlerinde Sağlığı Olumsuz EtkileyebilecekFiziksel Risk Etmenleri

• Bu tür 1.3.3.1. Hafif işlerde rahat çalışmak için sıcaklık, hava akım hızı ve bağıl nem değerleri

Isı Hava Akım Hızı(m/S) Bağıl Nem19-21 oC 0,5 19,5-21,5 oC 0,2 21,5-23,5 oC 0,5 %30-6023,5-25 oC 1.0Daha yüksek sıcaklık daha fazla hava akımı

204

İşyerlerinde Sağlığı Olumsuz EtkileyebilecekFiziksel Risk Etmenleri

C79) Hangisi atmosfer basıncından daha yüksek basınçlı yerlerde ve dalgıç odalarında yapılan çalışmalardaki tedbirlerden değildir?

A) Dalgıç odalarında şahıs başına, saatte en az 40 metreküp hava sağlanacak B) Bu gibi işlerde çalışacak işçiler, işe alınırken, klinik ve laboratuar usulleri ile genel sağlık muayeneleri yapılacak C) Bir dalgıç, 30 metreden fazla derinliğe, bir günde 2 defadan fazla dalmayacak D) Çok derine dalmalarda 2 dalma arasında, en az 5 saat geçecektir

205

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü

Madde:81 1) Dalgıç odalarında şahıs başına, saatte en az 40 metreküp hava sağlanacak ve bu havadaki karbondioksit miktarı (%0.1)’i geçmeyecektir.3) Bir dalgıç, 22 metreden fazla derinliğe, bir günde 2 defadan fazla dalmayacak ve bu 2 dalma arasında, en az 5 saat geçecektir. Dekompresyon zamanı, dalma derinliklerine ve basınca göre, iyice ayarlanacak ve durum, iyi işleyen kontrollü ve hassas yazıcı bir manometre ile izlenecektir.

206


Madde:81 4) Bu gibi işlerde çalışacak işçiler, işe alınırken, klinik ve laboratuar usulleri ile genel sağlık muayeneleri yapılacak ve özellikle E.K.G. ve akciğer fonksiyon testleri ile birlikte kalpdolaşım, solunum ve kemik sistemleri üzerinde gerekli incelemeler yapılacak ve sağlık yönünden sakınca görülenler, bu işlere alınmayacaklardır.

207

SAĞLIK KURALLARI BAKIMINDAN GÜNDE AZAMİ YEDİ BUÇUK SAAT VEYA DAHA AZ ÇALIŞILMASI GEREKEN İŞLER HAKKINDA YÖNETMELİK

MADDE 5 – Günde yedi buçuk saatten daha az çalışılması gereken işler(1) Bir çalışanın günde yedi buçuk saatten daha az çalıştırılması gereken işlerle bunların her birinde en çok kaçar saat çalıştırılacağı aşağıda belirtilmiştir.a)Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler (iniş, çıkış, geçiş dâhil):

208

SAĞLIK KURALLARI BAKIMINDAN GÜNDE AZAMİ YEDİ BUÇUK SAAT VEYA DAHA AZ ÇALIŞILMASI GEREKEN İŞLER HAKKINDA YÖNETMELİK

a) Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler (iniş, çıkış, geçiş dâhil):1) 20-25 (20 hariç) m. derinlik veya 2-2,5 (2 hariç) kg/cm2 basınçta 7 saat.2) 25-30 (25 hariç) m. derinlik veya 2,5-3 (2,5 hariç) kg/cm2 basınçta 6 saat.3) 30-35 (30 hariç) m. derinlik veya 3-3,5 (3 hariç) kg/cm2 basınçta 5 saat.4) 35-40 (40 hariç) m. derinlik veya 3,5-4 (3,5 hariç) kg/cm2 basınçta 4 saat

209

A80) Aşağıdakilerden hangisi tabii veya suni radyoaktif çalışmalardaki tedbirler arasında yer almaz? A) İşçilerin ne miktarda radyasyon aldıkları, özel cihazlarla ölçülecek ve bunlar 6 ayda bir defa değerlendirilecektir. B) Kaynak ile işçiler arasında, uygun bir aralık bulunacaktır. C) İşçilerin, kaynak yakınında mümkün olduğu kadar kısa süre kalmaları sağlanacaktır. D) Her çalışma için gerekli radyoaktif maddenin, zararlı en az miktarı kullanılacaktır.

210


Madde:82) RADYASYONLU ÇALIŞMALARDA ÖNLEM:Tabii veya suni radyoaktif ve radyoinizan maddeler veya diğer korpüsküler emanasyon kaynakları ile yapılan çalışmalarda aşağıdaki tedbirler alınacaktır:1) Her çalışma için gerekli radyoaktif maddenin, zararlı en az miktarı kullanılacaktır.2) Kaynak ile işçiler arasında, uygun bir aralık bulunacaktır.3) İşçilerin, kaynak yakınında mümkün olduğu kadar kısa süre kalmaları sağlanacaktır.

211


Madde:82) RADYASYONLU ÇALIŞMALARDA ÖNLEM:4) Kaynak ile işçiler arasına,uygun koruyucu bir paravana (ekran) konulacaktır. Bu paravanalar,gama ve (x) ışınları için,kurşun,beton ve benzeri beta ışınları ve nötronlar için plastik ve benzeri malzemeden yapılmış olacaktır.

5) İşçilerin ne miktarda radyasyon aldıkları, özel cihazlarla ölçülecek ve bunlar en geç, ayda bir defa değerlendirilecektir. Alınan radyasyon,izin verilen dozun üstünde bulunduğu hallerde, işçi bir süre için,bu işten uzaklaştırılacak, yıllık total doz korunacaktır.

212

D81) Enfraruj ışınlar saçan işler ile çalışanlar, bu ışınların zararlı etkilerinden korunmak için hangi tedbiri alacaktır? A) Enfraruj ışınlar saçan kaynaklar, bu ışınları geçirmeyen ekranlarla tecrit veya otomatik kapaklarla teçhiz edilecektir B) İşçilere bu ışınları geçirmeyen gözlükler ile diğer uygun kişisel korunma araçları verilecektir C) Gözle ilgili bir hastalığı olanlar, bu işlere alınmayacak D) Hepsi

213

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği TüzüğüMadde 79: ENFRARUJ IŞINLARA KARŞI ÖNLEM1) Enfraruj ışınlar saçan kaynaklar, bu ışınları geçirmeyen ekranlarla

tecrit veya otomatik kapaklarla teçhiz edilecektir.

Madde:80/1)2) Enfraruj ışınlar saçan işlerde çalışan işçilere,bu ışınları geçirmeyen gözlükler ile diğer uygun kişisel korunma araçları verilecektir.

Madde:80/2)3) Enfraruj ışınlar saçan işlerde çalışacak işçilerin, işe alınırken genel sağlık muayeneleri yapılacak,özellikle görme durumu ve derecesi tayin olunacak ve gözle ilgili bir hastalığı olanlar, bu işlere alınmayacaklardır.

214

B82) Yeraltında yapılan çalışmalarda nem, hava cereyanı ve yetersiz ışığın zararlı etkilerinden korunmak için aşağıdaki tedbirlerden hangisi alınmaz? A) Yeterli suni aydınlatma sağlanır B) Floresan lamba takılır C) Kişisel koruma araçları verilir D) İşçilerin genel sağlık muayeneleri yapılır

215

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği TüzüğüMadde80/4: YERALTINDAKİ ÇALIŞMALARDA ÖNLEM1) Bu gibi işyerlerinde, yeterli suni aydınlatma sağlanacaktır.

2) İşçilere, işin özelliğine göre, kişisel korunma araçları verilecektir.

3) Yeraltında, nemli hava cereyanlı ve yetersiz ışıklı işyerlerinde çalışacak işçilerin,işe alınırken genel sağlık muayeneleri yapılacak ve özellikle kaslar, eklemler ve göz üzerinde durulacak ve sedimantasyon yapılacak ve klinik usullerle romatizma hastalığı aranacaktır. Romatizma ve göz hastalığı olanlar, bu işlere alınmayacaklardır.

216

C83) Kanserojen veya Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik’te kanserojen maddeler olarak tarif edilen maddeler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?A) Sert odun tozlarıB) Bakır-nikel cevherinin kavrulması sırasında çıkan toz, serpinti ve dumanC) Akü üretiminde kullanılan kurşunD) Kömür kurumu, kömür katranı ve ziftinde bulunan polisiklik aromatik hidrokarbonlar

217

KANSEROJEN VEYA MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

MADDE 4 – Tanımlar: b) Kanserojen madde;1) Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deriye nüfuz ettiğinde kanser oluşumuna neden olabilecek veya kanser oluşumunu hızlandırabilecek madde veya müstahzarları,2) Ek-1’de belirtilen maddeler, işlemler ve bu işlemler sırasında ortaya çıkan madde veya müstahzarı,

EK-11. Üreamin üretimi2. Kömür kurumu, kömür katranı ve ziftinde bulunan polisiklik aromatik hidrokarbonlara maruziyete neden olan işler3. Bakır-nikel cevherinin kavrulması ve elektro rafinasyonu işleminde açığa çıkan toz, serpinti ve dumana maruziyete neden olan işler4. Kuvvetli asit işlemi ile isopropil alkol üretimi.5. Sert odun tozuna maruziyete neden olan işler

218

D84) Aşağıdaki mesleki solunum sistemi hastalıklarından hangisi akciğer parankiminde hasara yol açarak zarar verir? A) Mesleki astımB) Mesleki KOAHC) BisinozisD) Hipersensitivite pnömonisi

219

Mesleki Solunum Sistemi Hastalıkları

1. Mesleksel havayolu hastalıkları• Mesleksel astım• Mesleksel KOAH• Bisinozis

2. Mesleksel parankimal akciğer hastalıkları• Hipersensitivite pnömonileri• Pnömokonyozlar

220

C85) Aşağıdakilerden hangisi yavaş yanmaya bir örnektir? A) Pamuğun için için yanmasıB) Kömür yığınının kendiliğinden tutuşmasıC) Demirin paslanmasıD) Biriken gazın parlaması

221

B86) Tehlikeli maddeler ve müstahzarlara ilişkin güvenlik bilgi formlarının hazırlanması ve dağıtılması hakkında yönetmeliğe göre; malzeme güvenlik bilgi formlarında aşağıdaki bilgilerden hangisinin bulunması gerekmez? A) Kimyasalın tanımıB) Kimyasalın demiryolu, karayolu, deniz yolu veya havayoluyla taşınması ile ilgili bilgilerC) İlk yardım bilgileriD) Kimyasalın fiziksel ve kimyasal özellikleri

222

TEHLİKELİ MADDELER VE MÜSTAHZARLARA İLİŞKİN GÜVENLİK BİLGİ FORMLARININ HAZIRLANMASI VE DAĞITILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK

26 Aralık 2008 CUMA Sayı : 27092 (Mükerrer) R.G.MADDE 7 – Güvenlik bilgi formlarında yer alması gereken bilgiler : (1) Güvenlik bilgi formunda yer alması gereken bilgiler aşağıdadır: a) Madde/Müstahzar ve Şirket/İş Sahibinin Tanıtımı,b) Bileşimi/İçeriği Hakkında Bilgi,c) Tehlikelerin Tanıtımı,ç) İlk Yardım Tedbirleri,d) Yangınla Mücadele Tedbirleri,e) Kaza Sonucu Yayılmaya Karşı Tedbirler,

223

f) Elleçleme ve Depolama,g) Maruziyet Kontrolleri/Kişisel Korunma,ğ) Fiziksel ve Kimyasal Özellikler,h) Kararlılık ve Tepkime,ı) Toksikolojik Bilgi,i) Ekolojik Bilgi,j) Bertaraf Bilgileri,k) Taşımacılık Bilgileri,l) Mevzuat Bilgileri,m) Diğer Bilgiler.(2) Birinci fıkrada yer alan bilgileri sağlama yükümlülüğü, tehlikeli maddeleri veya müstahzarları piyasaya arz etmekle sorumlu kişiye aittir.

224

C87) İşyerinin en sağlıklı kişilerinde huzursuzluk, güvensizlik, korku, alınganlık, dikkat azalması ve çabuk sinirlenme gibi bulgular ortaya çıktığında işyeri hekimi aşağıdakilerden hangisini düşünmelidir? A) Kurşun intoksikasyonu B) Benzen intoksikasyonuC) Civa intoksikasyonuD) N-Hegzan intoksikasyonu

225

226

CIVA• Termometre, akü yapımında çalışanlarda

inhalasyon ile

• Santral disfonksiyona bağlı olarak duyusal bozukluklar, görme alanında daralma, ataksi, tremor, kognitif yıkım, kişilik değişiklikleri ve bilinç değişiklikleri

• İdrarda yüksek düzeylerin bulunması ile tanı doğrulanır.

• Şelatör ajanların düzelmeyi arttırdığı kanıtlanamamıştır.

226

B88) Diz altında kırık yaşayan bir hastada bacak dış yüzeyi 1/3 alt kısımda ve ayak sırtında hipoestezi, ayak baş parmak ve bilek dorsal fleksiyonda zaaf varsa, işyeri hekimi öncelikle aşağıdaki hastalıklardan hangisini düşünmelidir? A) Kübital Tünel SendromuB) Fibula başı nöropatisiC) Ulnar oluk sendromuD) Karpal tünel sendromu

227

228228

http://www.emedicine.com/cgi-bin/foxweb.exe/makezoom@/em/makezoom?picture=/websites/emedicine/orthoped/images/Large/707070Fig2a.jpg&template=izoom2

229

Fibula Başı Nöropatisi (FBN)• Bacak dış yüzeyi 1/3 alt kısım, Ayak sırtında

hipoestezi

• Ayak baş parmak ve bilek dorsal fleksiyonda zaaf

• Fibula başında tinnel +

229


C89) İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği’ne göre İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi’nde …. m2den az olmamak üzere, Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi’nde ise …….. m2den az olmamak üzere bir ilkyardım ve acil müdahale odası bulunur. Boşluklara sırayla gelmesi gereken doğru cevaplar hangi seçenekte verilmiştir? A) 10 – 12 B) 10 - 15C) 12 – 15 D) 12 – 12

230

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ

MADDE 10 – İşyeri sağlık ve güvenlik birimi

b) Bu birimlerde ……………………….odası ve 12 metrekareden az olmamak üzere bir ilkyardım ve acil müdahale odası bulunur. MADDE 12 – Ortak sağlık ve güvenlik birimi

(3) OSGB’ler, ………….büyüklükte; ……………..15 metrekarelik ilkyardım ve acil müdahale, ……………….ve en az bir tuvalet ve lavabodan oluşur.

231

A90) İşyeri hekiminin işyerinde verdiği planlanmış eğitimler hangi tür eğitimdir? A) Yaygın eğitim B) Örgün eğitimC) İşbaşı eğitimi D) Algın eğitim

232

Eğitim Tiplerib) Yaygın eğitim;

Planlı programlı ve sistemli olarak yürütülen, örgün eğitimin dışında ve örgün eğitimin boşluklarını, eksikliklerini ve kaybedilen şansları gidermeyi ya da yeni gelişmeleri aktarmayı, böylece insanları geliştirmeyi amaçlayan eğitim türüdür. Kısa süreli kurslar, kongre, konferans ve toplantılar şeklinde yürütülür.

234

D91) Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğe göre “Çok Tehlikeli” sınıfta yer alan iş yerlerinde işçi başına …….saat eğitim verilmesi ve bu eğitimlerin en fazla ………….. kez tekrarlanması gereklidir. Boşluklara gelmesi gereken doğru cevaplar hangi seçenekte verilmiştir? A) 8 - 2 yılda birB) 10 - 2 yılda birC) 12 - yılda birD) 16 - yılda bir

236

ÇALIŞANLARIN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMLERİNİN USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

MADDE 6 - İş sağlığı ve güvenliği eğitimleri(4) Birinci fıkraya göre verilen eğitimler, değişen ve ortaya çıkan yeni riskler de dikkate alınarak aşağıda belirtilen düzenli aralıklarla tekrarlanır:

a) Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde yılda en az bir defa.b) Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde iki yılda en az bir defa.c) Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde üç yılda en az bir defa.

237

ÇALIŞANLARIN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMLERİNİN USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

MADDE 11 – Eğitim süreleri ve konuları(1) Çalışanlara verilecek eğitimler, çalışanların işe girişlerinde ve işin devamı süresince belirlenen periyotlar içinde;a) Az tehlikeli işyerleri için en az sekiz saat,b) Tehlikeli işyerleri için en az on iki saat,

c) Çok tehlikeli işyerleri için en az on altı saatolarak her çalışan için düzenlenir.

238

B92) İş Kanuna göre nitelikleri bakımından kaç iş gününden fazla devam eden işlere “sürekli iş” denir? A) 20 B) 30 C) 60 D) 90

239

4857 SAYILI İŞ KANUNUMadde 10 - Sürekli ve süreksiz işlerdeki iş sözleşmeleri Nitelikleri bakımından en çok otuz iş günü süren işlere süreksiz iş, bundan fazla devam edenlere sürekli iş denir.

240

A93) Geçici iş ilişkisi konusunda aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Geçici iş ilişkisi gerektiğinde en fazla dört defa yenilenebilir.B) İşverenin, işçinin yazılı rızasını alması ve yapmakta olduğu işe benzer işlerde çalıştırılması koşuluyla işçisini başka bir işverene iş görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak devretmesi halinde geçici iş ilişkisi gerçekleşir.C) Geçici iş ilişkisi altı ayı geçmemek üzere yazılı olarak yapılır.D) İşverenin, işçisini aynı şirketler topluluğundaki başka bir işyerinde görevlendirmesi için işçinin yazılı rızasını alması zorunludur.

241

4857 SAYILI İŞ KANUNUMadde 7 - Geçici iş ilişkisi İşveren, devir sırasında yazılı rızasını almak suretiyle bir işçiyi; holding bünyesi içinde veya aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir işyerinde veya yapmakta olduğu işe benzer işlerde çalıştırılması koşuluyla başka bir işverene iş görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak devrettiğinde geçici iş ilişkisi gerçekleşmiş olur.

242

4857 SAYILI İŞ KANUNUMadde 7 - Geçici iş ilişkisi Bu halde iş sözleşmesi devam etmekle beraber, işçi bu sözleşmeye göre üstlendiği işin görülmesini, iş sözleşmesine geçici iş ilişkisi kurulan işverene karşı yerine getirmekle yükümlü olur.(Değişik son cümle: 20/6/2012-6331/32 md.) Geçici iş ilişkisi kurulan işveren işçiye talimat verme hakkına sahiptir. Geçici iş ilişkisi altı ayı geçmemek üzere yazılı olarak yapılır,

gerektiğinde en fazla iki defa yenilenebilir.

243

C94) 4857 sayılı İş Kanunu 21. Maddesine göre işçinin açtığı dava sonucunda iş sözleşmesi feshinde gösterilen sebebin geçerli olmadığı mahkemece tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verilmişse aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) İşveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır.B) İşçi başvurduğu halde, işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur.C) İşçi kesinleşen mahkeme kararının tebliğinden itibaren otuz gün içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır.D) İşçi kesinleşen mahkeme kararının tebliğinden sonra işe başlamak için işverene hiç başvuruda bulunmazsa, işverence yapılmış olan fesih geçerli bir fesih sayılır.

244


Madde 21 - Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları İşverence geçerli sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı mahkemece veya özel hakem tarafından tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır. İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur.

245


Madde 21 - Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları İşçi kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır. İşçi bu süre içinde başvuruda bulunmaz ise, işverence yapılmış olan fesih geçerli bir fesih sayılır ve işveren sadece bunun hukuki sonuçları ile sorumlu olur.

246

C95) Aşağıdakilerden hangisi iş kazalarına neden olabilecek tehlikeli hareketlerden değildir? A) Kişisel korucuların kullanımı ve önemi yönünde bilgi sahibi olmamakB) Makine koruyucuları yönünde bilgi sahibi olmamakC) Mesleki deneyime sahip olmakD) Heyecanlı veya aceleci olmak

247

Tehlikeli Hareketler Emniyetsiz çalışma, Gereksiz hızlı çalışma, Emniyet donanımı kullanılmaz duruma sokma, Alet ve makineleri tehlikeli şekilde kullanma, Emniyetsiz yükleme, taşıma, istifleme, Emniyetsiz vaziyet alma, Tehlikeli yerlerde çalışma, Şaşırma, kızgınlık, üzgünlük, telaş, şakalaşma vb. Kişisel koruyucuları kullanmamak

Tehlikeli Durumlar

Uygun olmayan koruyucular Koruyucusuz çalışma Kusurlu alet, makine, teçhizat kullanma Emniyetsiz yapılmış alet ve makineler Yetersiz- bakımsız bina, alet ve makineler Yetersiz ya da fazla aydınlatma Yetersiz havalandırma Emniyetsiz yöntem ve şartlar

B96) Üst yönetim birimlerince, özellikle yasal düzenlemelerin nasıl yorumlanması ve uygulanması gerektiği hususlarında alt yönetim kademelerine ve bütün ilgilere gönderilen ayrıntılı düzenlemelere ne denir? A) Tüzük B) GenelgeC) Yönetmelik D) Yönerge

250

Pozitif Hukuk Bağlamında Normlar Hiyerarşisi

251

ANAYASA

YASA

YASA HÜKMÜNDE KARARNAME

TÜZÜK

YÖNETMELİK

GENELGE

YÖNERGE


Tüzük Bakanlar kurulu yasaların uygulamasını göstermek ya da kanunla

emredilen işleri belirtmek üzere kanuna aykırı olmamak ve Danıştay’ın incelemesinden geçirilmek koşuluyla tüzükler çıkarabilir. Bir hükümet tasarrufu olan tüzük Cumhurbaşkanınca imzalanır ve Resmi Gazetede yayınlanır.

252


Yönetmelik

Anayasamızın 124. maddesi uyarınca yönetmelik Başbakanlık,

bakanlıklar ve diğer kamu tüzel kişileri tarafından görev alanlarıyla

ilgili kanunların ve tüzüklerin uygulamasını sağlamak maksadıyla

çıkarılan hukuksal düzenlemelerdir.

Yönetmelikler kanun ve tüzüklere aykırı olamazlar, hangi

yönetmeliklerin Resmi Gazete’de yayımlanacağı kanunla belirtilir.

253


Genelge (Tamim, Sirküler) Genelge, üst yönetim birimlerince, özellikle

yasal düzenlemelerin nasıl yorumlanması ve uygulanması gerektiği hususlarında alt yönetim kademelerine ve bütün ilgilere gönderilen ayrıntılı düzenlemelerdir.Bazen genelge, ”tamim” veya “sirküler” olarak da anılır.

254


Yönerge Herhangi bir konuda takip edilecek yol ve yöntem için üst

makamlardakiler tarafından astlara verilen buyruğa (yönerge) denir. Bazen bu hukuksal kavram “talimat” ya da “direktif” olarak adlandırılır. Üstün asta vereceği talimatın yasalara uygun olması gerekir. Yasaya uygun olmayan talimatı ya da direktifi astın yerine getirmesi istenemez. Üstün ısrarı halinde bunun asta yazılı yapması icap eder.

255


C97) Asbestle çalışmalarda işçilerin sağlık gözetimleri ve kayıtları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Asbestle çalışacak her işçinin çalışmaya başlamadan önce genel sağlık durumu değerlendirilecek ve özellikle solunum sistemi muayeneleri ile akciğer grafisi, solunum fonksiyon testi gibi diğer tetkik ve kontrolleri yapılacaktır. B) İşçilerin sağlık durumlarının değerlendirmesi ve akciğer grafileri en az 2 yılda bir tekrarlanacak ve her işçi için sağlık kaydı tutulacaktır. C) Sağlık gözetiminden sorumlu hekim; işçinin asbeste maruz kalacağı işlerde çalıştırılıp çalıştırılamayacağına karar veremez. Bu kararı ancak meslek hastalıkları hastanesi verir. D) İşçilere, asbeste maruziyetin sona ermesinden sonra da yapılması gereken sağlık değerlendirmeleri ile ilgili bilgi verilecektir.

256

ASBESTLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİKÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

MADDE 16 – Sağlık gözetimi(1) Çalışanlar aşağıdaki hususlar göz önünde

bulundurularak sağlık gözetimine tabi tutulur.a) Bu Yönetmelik kapsamındaki işleri ilk defa yapacak kişinin, önce işyeri hekimi tarafından genel sağlık durumu değerlendirilir ve Ek-I’de belirtildiği şekilde, özellikle solunum sistemi muayeneleri başta olmak üzere genel sistemik fizik muayene ile diğer tetkik ve kontrolleri yapılır. İşyeri hekimi, risk değerlendirmesi ve ölçüm sonuçlarını dikkate alarak çalışanların sağlık durumlarını değerlendirir ve değerlendirme sonucuna göre akciğer radyografilerini uygun sürelerle tekrarlar, bu süre 2 yılı aşamaz.

257



bulundurularak sağlık gözetimine tabi tutulur.b) Sağlık gözetiminden sorumlu işyeri hekimi; muayene ve tetkiklerin sonucuna göre, çalışanın asbeste maruz kalacağı işlerde çalıştırılmaması da dahil her türlü koruyucu ve önleyici tedbirleri belirleyerek işverene önerilerde bulunur.

258



bulundurularak sağlık gözetimine tabi tutulur.c) Çalışanlara maruziyetin sona ermesinden sonra da yapılması gereken sağlık değerlendirmeleri ile ilgili bilgi verilir. Hekim, maruziyetin bitmesinden sonra sağlık gözetiminin devam etmesi gereken süreyi belirleyebilir.

259

A98) Kimyasal maddenin, metabolitinin veya etkilenmeyi belirleyecek bir maddenin uygun biyolojik ortamdaki konsantrasyonunun üst sınır değeri aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilir?A) Biyolojik sınır değer B) LD50C) Mesleki maruziyet sınır değer D) LC50

260

KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

MADDE 4 – Tanımlard) Biyolojik sınır değeri: Kimyasal maddenin ve metabolitinin uygun biyolojik ortamdaki konsantrasyonunun ve etki göstergesinin üst sınırıj) Mesleki maruziyet sınır değeri: Başka şekilde belirtilmedikçe, 8 saatlik sürede, çalışanların solunum bölgesindeki havada bulunan kimyasal madde konsantrasyonunun zaman ağırlıklı ortalamasının üst sınırı

261

KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

MADDE 4 – Tanımlar

Medyan Letal Konsantrasyon (LC50) : Belirli koşullarda solunum yolu ile verildiğinde hayvanların %50’sini öldüren kimyasal maddenin solunan havadaki konsantrasyonu

Medyan Letal Doz : Solunum yolu dışı bir yolla (LD50) organizmaya verilen, katı veya sıvı ya da gaz kimyasalların bir kez belirli koşullarda verildiğinde bir hayvan popülasyonunun %50’sini öldüren doz

262

C99) Aşağıdakilerden hangisi düzeltici faaliyettir? A) İletkenlere koruma topraklama yapılmasıB) Makine koruyucuları kullanımıC) Yangından sonra alınacak tedbirlerD) İşe giriş muayenesi

263

4-İSG Yönetim Sistemleri Unsurları

Sürekli iyileştirme

Planlama

Uygulama ve İşletme

Kontrol ve Düzeltici

Faaliyetler

Yönetimin Gözden Geçirilmesi İSG Politikası


4.5.2-Kazalar, olaylar, uygunsuzluklar, düzeltici ve önleyici faaliyetler.

Kuruluş, aşağıdakiler için sorumluluk ve yetkiyi belirleyen prosedürleri oluşturmalı ve sürdürmelidir.a) Aşağıdakilerin ele alınması ve incelenmesi;

- Kazalar,- Olaylar,- Uygunsuzluklar


4.5.2-Kazalar, olaylar, uygunsuzluklar, düzeltici ve önleyici faaliyetler.

b) Olaylardan, kazalardan ve uygunsuzluklardan gelen sonuçları hafifletmek için tedbir alınması,

c) Düzeltici ve önleyici faaliyetlerin başlatılması ve tamamlanması,

d) Yapılan düzeltici ve önleyici faaliyetlerin etkinliğin doğrulanması.

C100) Yetişkin eğitiminde en uygun öğrenme yolu hangisidir? A) Okuyarak B) AraştırarakC) Yaparak D) Yazarak

267

1. Öğrenme işlemine katılan duyu organlarımızın sayısı ne kadar fazla ise o kadar iyi öğrenir ve geç unuturuz.

2. En iyi öğrendiğimiz şeyler kendi kendimize yaparak öğrendiğimiz şeylerdir.

3. Öğrendiğimiz şeylerin çoğunu gözlerimizin yardımı ile öğrenebiliriz.

4. En iyi öğretim, somuttan soyuta ve basitten karmaşığa doğru giden öğretimdir.

Yaşantı Konisinin dayandığı bilimsel ilkeler...

268268

İŞyerİ hekİmlİĞİ deneme sinavi viii 02 kasim 2013

Documents