BIRLIK’tenNisan - Haziran 2011 SAYI: 24

ISSN: 13057839

TÜRK‹YE S‹GORTA VE REASÜRANS fi‹RKETLER‹ B‹RL‹⁄‹ YAYINIDIR

PAKET TURLARDA S‹GORTA ZORUNLULU⁄U

Paket TurSigortas›,turizme katk›sa¤lay›p,sektör güvenini art›racak biruygulama amasigorta sektörüaç›s›ndan dabelirsizliklerledolu.

‹çin d e k i l e rBIRLIK’tenTürkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i yay›n›d›r3 ayda bir yay›nlan›rPara ile sat›lmazISSN: 13057839

‹mtiyaz SahibiTürkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i Ad›naMustafa SU

Genel Yay›n YönetmeniErhan TUNÇAY

Sorumlu Yaz› ‹flleri Müdürü Gamze D‹LER

Yay›n KuruluErhan TUNÇAYZihni METEZADEMehmet KALKAVANGamze D‹LER

Yay›n Dan›flman›Noyan DO⁄AN

Grafik Tasar›mILGIN BALA

ÇizerSerdar GÜNB‹LEN

Yönetim YeriTürkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i

Adres: Büyükdere Cad. Büyükdere PlazaNo: 195/1–2 34394 Levent / ‹STANBULTel: 0212 324 19 50Faks: 0212 325 61 08E-posta: birlikten@tsrsb.org.tr

B‹RL‹K’ten dergisinde yay›mlanan yaz› ve foto¤raflar›n tüm haklar› Türkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i’ne aittir. Kaynak gösterilerek kullan›labilir.

Dergide yeralan köfle yaz›lar›ndan do¤abilecekhukuki sorumluluk, yazarlar›n kendisine aittir.

Bask› Ömür Matbaac›l›k A.fi.Haramidere Beysan Sanayi SitesiBirlik Cad. No: 20 34524Büyükçekmece - ‹stanbulinfo@omur.com.tr

BBaaflflkkaann’’ddaann................................................................................................................................................................................................................................................11BBiizzee GGöörree ........................................................................................................................................................................................................................................................22HHaazziinnee MMüüsstteeflflaarr›› SSiiggoorrttaa GGeenneell MMüüddüürrllüü¤¤üü ............................................................................................5533

GÖRÜfi

BBiirrlliikk OOllaa¤¤aann GGeenneell KKuurruull TTooppllaanntt››ss›› vvee SSeeççiimm ......................................................................................33BBiirrlliikk BBaass››nn TTooppllaanntt››ss››nnddaa YYeennii YYöönneettiimmiinn MMeessaajjllaarr›› vvee SSoonn DDöönneemm GGeelliiflflmmeelleerr..............33II.. YYeennii TTüürrkk TTiiccaarreett KKaannuunnuu SSeemmppoozzyyuummuu ......................................................................................................55HHuulluussii TTaaflflkk››rraann ‹‹ççiinn VVeeddaa YYeemmee¤¤ii ............................................................................................................................................66AAvvrruuppaa BBiirrllii¤¤ii RReekkaabbeett HHuukkuukkuu EE¤¤iittiimm SSeemmiinneerrii ..........................................................................88““KKiimm KKoorrkkaarr SSoollvveennccyy IIII’’ddeenn BBaaflflll››kkll›› PPaanneell ....................................................................................................99UUlluussllaarraarraass›› SSiiggoorrttaa ZZiirrvveessii DDüüzzeennlleennddii ..............................................................................................................1100

B‹RL‹K’TEN HABERLER

SSiiggoorrttaacc››ll››kkttaa ‹‹flfllleettmmeelleerr KKrriizz YYöönneettiimm SSüürreecciinnddee NNee YYaappaabbiilliirr --33-- ..............1133Kapak Konusu: Seyahate Ç›karken Paket Turlarda Zorunlu Sigorta.....22MMeevvzzuuaatt SSoorruunnllaarr vvee YYaarrgg›› KKaarraarrllaarr›› ..........................................................................................................................3300SSiiggoorrttaa ‹‹ssttaattiissttiikklleerrii ......................................................................................................................................................................................................3388

‹NCELEME - ARAfiTIRMA

IIAAIISS ‹‹llkkeelleerrii ÇÇeerrççeevveessiinnddee SSiiggoorrttaa SSaahhtteekkâârrll››¤¤›› ................................................................................332222001100 YY››ll››nnddaa DDüünnyyaa SSiiggoorrttaa SSeekkttöörrüü..............................................................................................................................3344

AB ve S‹GORTA

TTSSEEVV ......................................................................................................................................................................................................................................................................4455SSEEGGEEMM ............................................................................................................................................................................................................................................................5555GGÜÜVVEENNCCEE HHEESSAABBII ..........................................................................................................................................................................................................5599SS‹‹GGOORRTTAA BB‹‹LLGG‹‹ MMEERRKKEEZZ‹‹ ..........................................................................................................................................................................6622DDAASSKK....................................................................................................................................................................................................................................................................6644TTAARRSS‹‹MM..........................................................................................................................................................................................................................................................6688

HABERLER

KKüürreesseell NNüükklleeeerr FFoorruumm’’ddaann NNüükklleeeerr GGüüvveennllii¤¤ee DDeesstteekk ..........................................7722JJaappoonn SSiiggoorrttaa BBiirrllii¤¤ii’’nnddeenn TTssuunnaammii SSoonnrraass›› DDee¤¤eerrlleennddiirrmmee......................7733ÇÇeerrnnoobbiill FFeellaakkeettii AAnn››lldd›› ....................................................................................................................................................................................774422110000’’ddeenn ‹‹ttiibbaarreenn DDeenniizz SSeevviiyyeelleerrii YYüükksseelleecceekk................................................................................7755‹‹zzllaannddaa’’ddaakkii VVoollkkaanniikk PPaattllaammaa iillee AAllaarrmmaa GGeeççiillddii ......................................................................7766

DIfi BASIN

De¤erli Meslektafllar›m,

Geçti¤imiz say›da yeni Yönetim Kurulumuz ve Birlik kad-romuz ile birlikte, sektörümüze yönelik yapmak istedi¤i-miz çal›flmalardan bahsetmifl, amaçlar›m›z› ve planlar›m›-z› anlatm›flt›k. B‹RL‹K’TEN güç do¤ar dedik ve hiç zamankaybetmeden çal›flmalar›m›za bafllad›k.

Her gün bir veya birkaç flirketimizi ziyaret ederek hemBirli¤in çal›flmalar›ndan bahsediyor, hem de görüfl ve ta-lepleri alarak daha sonra de¤erlendirmek koflulu ile faali-yetlerimizin planlanmas›nda yap› tafllar› oluflturuyoruz. Zi-yaretlerde gerek sektör sorunlar›n› derinlemesine irdeli-yor, piyasa flartlar›n› yorumluyor, yasal düzenlemeler veyurt d›fl› faaliyetler hakk›nda karfl›l›kl› görüfl al›flveriflindebulunuyor, gerekse samimi paylafl›mlar sayesinde Birli¤i-mizin gücünü her geçen gün art›rmaya çal›fl›yoruz. Emi-nim ki bu gayretler bizlere çok büyük fayda sa¤layacakt›r.

Dünyadan ve Ülkemizin içerisinde bulundu¤u siyasal veekonomik yap›dan ba¤›ms›z olmayan sigorta sektörümüz-de geldi¤imiz aflama bizi memnun etmekle birlikte flüphe-siz daha çok çal›flmam›z gerekti¤ini de görüyoruz.

Örne¤in, toplumumuzdaki sigortas›zl›k oran›ndan flikâ-yet ederken, biliyoruz ki yap›lmas› gereken sigorta bilin-cini art›rmak. Son verilerle Dünyada yaklafl›k 627 Do-lar olan kifli bafl›na prim üretiminin Türkiye ' de 128 Do-lar civar›nda olmas› bizlere tüm kesimlerin toplumun bukonudaki duyarl›l›¤›n›n art›r›lmas› için planl› ve bilinçli birçal›flma yürütmesi gerekti¤ini aç›kl›yor. Al›flkanl›klar› de-¤ifltirmek, gündemimize sigortan›n önemini yerlefltir-mek, toplumun geneline gelece¤i planlamay› ve sahipolunan de¤erleri garanti alt›na almay› gösterebilmek el-bette sigortay› tan›tmakla, e¤itimle, ö¤retmekle, konula-r› sürekli gündemde tutabilmekle mümkün. Tabi tüm buçal›flmalarda Devlete de önemli görevler düflüyor. Türki-ye ' de kifli bafl›na gelir seviyesinin, geliflmifl ülkelere gö-re düflük olmas›n›n, prim üretiminin arzu edilen düzeyeulaflmamas›nda önemli bir etken oldu¤unu biliyoruz.

Sektörümüz birçok farkl› konu ile mücadele ediyor.Prim üretimi, kârl›l›k, fiyatland›rmaya ba¤l› rekabet,sermaye yeterlili¤i, mevzuat kaynakl› sorunlar, sigortaalg›s›ndaki bilinç eksikli¤i, yetersiz tan›t›m, do¤al afet-ler, global ekonomik krizler, iç dinamikler, hasar/prim dengesizlikleri, suiistimaller…

Son zamanlarda gündeme getirdi¤imiz bir di¤er konu isesahte hasarlar.. Bu konuyu derinlemesine irdelemeye vesahte hasar›n önüne geçmek için her türlü çal›flmay› yap-

maya hedeflenmifl durumday›z. Sorunun ahlaki yönü ilebirlikte sigorta sektörüne getirdi¤i ekstra maliyeti de gözard› edemeyiz. Bu tür hasarlar›n sektöre ne kadar yükgetirdi¤ine iliflkin elimizde henüz bilimsel bir çal›flma bu-lunmuyor. Ancak, 2010 y›l›n›n bafl›nda kurdu¤umuz Si-gorta Suiistimalleri Bilgi Sistemi sayesinde toplanan bil-giler ›fl›¤›nda suiistimallerin sigorta sektörüne olan yükü-nün, özellikle araç sigortalar›nda ödenen hasar›n %5'i ile%10' u aras›nda oldu¤unu tahmin ediyoruz. 2.400.000kaza tespit tutana¤›n›n 600.000’i park etmifl araçlaraçarpma nedeniyle tutuldu. 200.000’e yak›n tutana¤›n,otoyollarda ileri de¤il de geri giden araçlar›n neden oldu-¤u kazalar yüzünden tutuldu¤u tespit edildi. Trafikte mey-dana gelen 400.000 kaza arkadan çarpma sonucu olufl-tu. Yap›lan araflt›rmalarda baz› araçlar›n bir sene içinde15, baz› sürücülerin ise iki sene içinde 25 kazaya kar›fl-t›klar› ortaya ç›kt›. Bunlar üzücü ve düflündürücü rakam-lard›r. Sevindirici rakamlar olarak ise sektörümüz 17.000kifliye yaklaflan çal›flan say›s› ile ve mesle¤e olan ilgiyleher geçen gün büyüyor. Gençlerimiz art›k sigortac›l›¤› ka-riyer yolu olarak görmeye bafllad›klar›n› ifade ediyor. Gü-nümüzde sigortac›l›k h›zla geliflen, dinamik yap›s›yla ge-lece¤in parlak meslekleri aras›nda yer al›yor. Bu sonuç-larda flirketlerimizin gerçeklefltirdikleri ciddi at›l›mlar›n et-kili oldu¤unu belirtmek istiyorum.

H›z›m›z› asla kesmeden çal›flmalar›m›za devam edece¤iz.Bu yaz aylar›nda baflar›lar›m›z›n mutluluklar›m›z›n ço¤ala-rak artmas› dile¤i ile sayg›lar›m› sunuyorum.

Mustafa SU

Baflkan

BAfiKAN’dan

BB‹‹ZZEE GGÖÖRREE

De¤erli B‹RL‹KTEN Okurlar›,

Yaz mevsimi olarak oldukça s›cak günleri yaflad›¤›m›z budönemde gerek sigortac›lar› gerekse tatile giden vatan-dafllar›m›z› ilgilendiren bir hususu bu say›m›z›n kapak ko-nusu yapt›k. Bu amaçla çeflitli yorumlara ve uygulamala-ra hukuki bilgi ve aç›klamalarla yer vermeyi, d›fl ülkeler-deki farkl›l›klar› gözler önüne sermeyi amaçlad›k. AB di-rektiflerini, ülkemizdeki hukuki durumu ve çeflitli tan›m-lamalara getirdi¤imiz aç›klamalarla “Seyahat Sigortas›ve Paket Turlar “ kavram›n› uygulamadaki s›k›nt›lara dadikkat çekmek ad›na kapa¤›m›za tafl›d›k.

Zira ülkemizde 25 milyonluk iç turizm potansiyeli bulun-makta. ‹ç turizmin baflar›s›nda kamu, özel sektör, turizm-deki sektör kurulufllar› ve STK lar aras›nda güçlü bir ifl-birli¤inin bulunmas› sigorta sektörü aç›s›ndan da anlamtafl›yor. Türkiye için önemli bir gelir kayna¤› olan turizm-de kay›tl› 6214 seyahat acentesi mevcut ve bunlar›n496 tanesi ise IATA belgeli. Tatil program› yapan birçokkifli söz konusu acenteler kanal› ile tatillerini planl›yorlar.Ancak bizim burada önemsedi¤imiz konu bütçelerini pa-ket tur programlar›na ba¤layan vatandafllar›m›z›n, yat›r-d›klar› tutarlar karfl›l›¤› bekledikleri hizmetin vaat edildi¤iflekilde oluflmas›n›n sa¤lanmas›, sektöre duyulan güve-nin sars›lmamas›d›r. Zira seyahatler ve paket turlar ile tu-rizm acenteleri ba¤lant›lar›nda tüketicinin seyahat girifli-minin istenilen flekilde sonuçland›r›lmamas›ndan do¤anzarar› karfl›lamada devrede olan konu “Zorunlu Sigorta“d›r. Yasa koyucu, seyahat acentelerinin müflteriyi alda-t›c› ülke turizmini sars›c›, kamu güvenini y›prat›c› bu türdavran›fllarda bulunmalar›n› önlemek, sunulan hizmetle-rin aç›klay›c› ve genifl bilgilerle tüketici taraf›ndan bilin-mesini ve bu tür programlar›n›n sigortalanmas› suretiylezarar›n giderilece¤ini düflünmüfl; Seyahat Acenteleri veSeyahat Acenteleri Birli¤i Kanunun 12nci maddesindeyapt›¤› de¤ifliklikle “Zorunlu sigorta”y› getirmifltir.

Bu nedenle asl›nda birçok alanda oldu¤u gibi her zamanbilinçli tüketicilere ihtiyac›m›z olmaktad›r. Hata ve suiis-timallere en aza indirmede, kanun koyucuyu ve uygula-yanlar› disipline etmede bilinçli tüketicilerin rolünü yad-s›mamam›z gerekir. 1936 y›l›nda ABD de ConsumersUN‹ON ile korunma alt›na al›nan tüketici haklar›, Ülke-mizde 1990 y›l›nda bafllayan çal›flmalarla gündeme gel-mifl bulunmaktad›r. 1961 y›l›nda Avrupa’da, 1974 y›l›n-da Malezya ‘da Asya ve Pasifik Bölgesinde, 1986 y›l›n-da Latin Amerika ve Karayipler ‘de, 1994 y›l›nda Afri-ka’da kurularak çal›flmalar devam ettirilmifl, Japonya’da1968 y›l›nda tüketici haklar› korunmas›na yönelik çal›fl-malar bafllam›flt›r. Sektörümüzün önemli konular›n› siz-le paylaflt›¤›m›z yay›n organ›m›zda gerek üzerinde titiz-likle durdu¤umu konular› iflliyor, gerekse dönemsel faali-

yetlerimizi sizlere aktarmaya çal›fl›yoruz. Bu say›da daulusal ve uluslar aras› toplant› ve organizasyonlardan,ülkemizi temsil etti¤imiz çeflitli seminer ve toplant›lar-dan haberler bulacaks›n›z. Kurumlar›m›z›n çal›flmalar›n›,çeflitli istatistikleri, kanun ve yönetmelikler hakk›nda bil-gilendirme yaz›lar›m›z› ve yorumlar›m›z› sayfalar›m›z el-verdi¤i ölçüde sizlerle paylaflmaya devam edece¤iz.

Bu arada Birlik Yeni Yönetim Kurulu ile sektörümüzündaha iyi yerlerde olmas› ad›na çal›flmalar›m›z› aral›ks›z sür-dürmekteyiz. Tan›t›m ve bilinçlendirme kampanyalar›m›zise yaz döneminde sizlerin karfl›s›na ç›kmaya bafllayacakve bütçelerimiz elverdi¤i müddetçe birçok mecrada halk›ndikkatini çekerek “sigorta alg›s› “yaratmada mücadelesiniverecek. Di¤er taraftan soru ve cevap fleklinde oluflturdu-¤umuz sigorta hakk›nda merak edilen, az bilinen ya dayanl›fl bilinen konular› bilgilendirme kutucuklar›n› gazete-lerimizde y›l boyu sürdürece¤iz. DASK kurumumuzun veTARS‹M’in baflar›l› çal›flmalar›, TSEV’in yo¤un etkinlikle-ri, SEGEM’in e¤itim ve organizasyonlar›, SBM’ nin yeniçal›flmalar› ve Güvence Hesab›ndaki geliflmelerle B‹R-L‹K’TEN Dergimizin 24. Say›s›n› sizlere sunuyoruz.

S›cak yaz günlerinin, tatillerin ve Ramazan döneminin ya-flanaca¤› bu aylarda sa¤l›kla ve esen kal›n…

Erhan TUNÇAY

Genel Sekreter

02

irlik Ola¤an Genel Kurul Toplant›s›9–10 Nisan 2011 tarihlerinde Birlik

Merkezi'nde gerçeklefltirildi. 10 Nisan 2011tarihinde yap›lan Birlik Organlar› seçimindekesinleflen sonuçlara göre Anadolu SigortaGenel Müdürü Mustafa Su Birlik Baflkanl›¤›görevine seçildi. TSRfiB yeni yönetim kuruluise flu isimlerden olufltu;

❖ Hayat d›fl› sigorta flirketlerinden Ifl›kSigorta Genel Müdürü Recep Koçak, ❖ Generalli Sigorta Genel Müdürü MineAyhan ❖ Aviva Sigorta Genel Müdürü Ertan F›rat❖ Allianz Sigorta Yönetim Kurulu ÜyesiKemal Olgaç, ❖ Eureko Sigorta Genel Müdürü Okan Utkueri❖ Liberty Sigorta Genel Müdürü Rag›p Yergin❖ Hayat flirketlerinden Yönetim Kurulunaseçilen isimler ise;❖ Anadolu Hayat Emeklilik Genel MüdürüMete U¤urlu❖ Garanti Emeklilik Genel Müdürü Erhan Adal›,

❖ Mapfre Genel Yaflam Sigorta GenelMüdürü Muhittin Yurt,

Reasürans flirketlerinden ise yönetim kuru-lunda Milli Reasürans Genel Müdürü HulkiYalç›n bulunuyor. Seçim sonras› dönemdeMuhittin Yurt’un Mapfre Genel Yaflam Sigor-ta Genel Müdürlü¤ü görevinden ayr›lmas›neticesinde yedek üyelerden üst s›rada bu-lunan Avivasa Hayat ve Emeklilik Genel Mü-dürü Meral Eredenk Birlik yeni yönetim kuru-lu üyesi olarak göreve bafllad›.

BB

03

BB‹‹RRLL‹‹KK’’TTEENN HHAABBEERRLLEERR

BBiirrlliikk OOllaa¤¤aann GGeenneell KKuurruullTTooppllaanntt››ss›› vvee SSeeççiimm

ürkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Bir-li¤i 19 Nisan 2011 Sal› sabah› Ç›ra¤an

Kempinski’de gerçeklefltirilen toplant›da bas›nmensuplar›yla bir araya geldi. 9–10 Nisan 2011tarihlerinde gerçeklefltirilen seçimin ard›ndanbaflkan seçilen Mustafa Su ve yönetim kuruluüyelerinin kat›l›m gösterdi¤i toplant›da 2010 y›-

l›nda sigorta sektöründe yaflanan geliflmelerde¤erlendirildi ve yeni yönetimin önümüzdekidönemle ilgili hedefleri bas›n mensuplar›ylapaylafl›ld›. Aç›l›fl konuflmas›n› yapan TSRfiB Bafl-kan› Mustafa Su, yeni yönetimin flirketlerle da-ha yak›n iliflkiler içerisinde olaca¤›n› ve flirketle-rin ne düflündü¤ünü daha s›k aral›klarla ö¤ren-

TT

BBiirrlliikk BBaass››nn TTooppllaanntt››ss››nnddaa YYeennii YYöönneettiimmiinn MMeessaajjllaarr›› vveeSSoonn DDöönneemm GGeelliiflflmmeelleerr

BB‹‹RRLL‹‹KK’’TTEENN HHAABBEERRLLEERR

04

mek istediklerini ifade etti. Su, önümüzdeki dö-nemde TSRfiB’nin profesyonel kadrolar›n› dahaetkin ve daha inisiyatif sahibi olarak kullanma-ya çal›flacaklar›n› sözlerine ekledi.

Mustafa Su’nun ard›ndan söz alan TSRfiB GenelSekreteri Erhan Tunçay, 2010 y›l›nda sigorta sek-töründe yaflanan geliflmeleri paylaflt›. Dünya si-gorta sektörü ve Türkiye’yi k›yaslayan Tunçay,dünya 2010 y›l› sonuçlar› net olarak aç›klanma-d›¤› için 2009 y›l› rakamlar› üzerinden de¤erlen-dirmelerini paylaflt›.

Tunçay’›n 2010 y›l› rakamlar›n› de¤erlendirme-sinin ard›ndan 2010 y›l›yla ilgili önemli gördü¤ügeliflmeleri de¤erlendiren TSRfiB Baflkan› Mus-tafa Su, “Rakamlar sektörde genel bir kâr s›k›n-t›s› oldu¤unu gösteriyor. Prim üretimimiz istisnaiy›llar haricinde olumlu bir trend izlemifl ancak

kârl›l›k anlam›nda ayn› fleyi söylemek mümkünde¤il. Fiyat konusunda sektörün do¤ru riskleredo¤ru fiyat verememe sorunu var. Faizlerdekidüflüflün de bilanço kârlar›na yans›d›¤›n› söyle-mek gerek. Bunlar›n yan›nda sigorta sektörün-de meydana gelen yasal düzenlemeler deolumsuz tabloda etkili oldu” dedi.

2010’da sektörün gündemine oturan önemligeliflmeler hakk›nda konuflan Mustafa Su,“TBMM’de görüflülerek kabul edilen Torba Ka-nun Tasar›s› ile öngörülen Trafik Sigortas› primle-rinin belirlenecek bir yüzdesi kadar k›sm›n›nSosyal Güvenlik Kurumuna devredilmesine veböylece kanunun yürürlü¤e girmesinden ön-ce ve sonra oluflmufl ve oluflacak tedavi hiz-met giderlerinin oluflan bu fondan karfl›lanma-s›n› öngören düzenleme özellikle 2010 y›l›n›nson çeyre¤inde sektörün gündeminde ilk s›ra-

05

igorta Hukuku Türk Derne¤i taraf›ndandüzenlenen Prof. Dr. Rayegân Kender,

Av. Zihni Metezade, Av. Oktay Karaarslan’a Say-g› Toplant›s›” olarak gerçeklefltirilen, 6102 say›l› ye-ni Türk Ticaret Kanunu’nun Genel Hükümler veZarar Sigortalar› bafll›kl› düzenlemelerinin de¤er-lendirildi¤i “Birinci Yeni Türk Ticaret Kanunu Sem-pozyumu” 8 Nisan 2011 tarihinde ‹stanbul’da ger-çeklefltirildi. Sempozyuma Birli¤i temsilen Hukukve Mevzuat Uzman› Av. Zeynep Reva kat›ld›.

Sempozyumun sabah oturumunda; öncelikle Prof.Dr. Rayegân Kender (g›yab›nda), Av. Zihni Mete-zade ve Av. Oktay Karaarslan’a sigorta hukukunade¤erli katk›lar›ndan dolay› plaket sunuldu. Plaketsunumunu takiben; Prof. Dr. Samim Ünan’›n, yeni

Türk Ticaret Kanunu’nun “Genel Hükümler” k›sm›n›de¤erlendirdi¤i tebli¤i ile Doç. Dr. Emine Yaz›c›o¤-lu’nun, “Sigortac›n›n Ayd›nlatma Yükümlülü¤ü”nüde¤erlendirdi¤i tebli¤i kat›l›mc›lara sunuldu.

Ö¤leden sonraki oturumda ise; Prof. Dr. Kemalfienocak, taraf›ndan haz›rlanan prim ödeme ileilgili hususlardaki tüm sorulara cevap verecek“Sigorta Ettirenin Prim Ödeme Borcu” ile ilgilitebli¤i ve Doç. Dr. Kerim Atamer’in “Zarar Sigor-talar›”’n› konu alan tebli¤i kat›l›mc›larla paylafl›l-d›. 6102 say›l› yeni Türk Ticaret Kanunu’nun sigor-ta hukukuna iliflkin 6. Kitab›n›n haz›rlanmas›ndansorumlu Prof. Dr. Hüseyin Ülgen’in de görüfllerinisundu¤u sempozyumun ikinci serisi önümüzdekidönemde gerçeklefltirilecek.

SS

II.. YYeennii TTüürrkk TTiiccaarreett KKaannuunnuu SSeemmppoozzyyuummuu

larda yer alm›flt›r. Sigortac›l›k tekni¤i ve hukukuile ba¤daflmayan düzenlemenin getirece¤iolumsuz sonuçlara iliflkin görüfllerimiz ilgili mer-cilere iletilmifl, ancak sonuç al›namam›flt›r. Bir-lik olarak bu konuda hukuki zemindeki tümolas›l›klar ve yap›labilecek her türlü çal›flmagündemimizdedir. 2010’un önemli bir di¤ergeliflmesi de Zorunlu Hekim Sorumluluk Sigor-tas› ve K›y› Tesisleri Çevre Kirlili¤i Zorunlu MaliSorumluluk Sigortas› oldu. Her iki zorunlu sigor-tada da sektörün görüflleri yeterince dikkateal›nmad›. Önümüzdeki dönemde yap›lacakdüzenlemelerde mevcut sorunlar›n önüne ge-çilmesini umuyoruz” dedi.

TSRfiB’N‹N YEN‹ HEDEFLER‹ AÇIKLANDI

TSRfiB’nin yeni yönetiminin önümüzdeki dö-nemle ilgili hedeflerini paylaflan BaflkanMustafa Su, flunlar› söyledi: “Sektörümüzdeuzun zamand›r yaflanan ve sadece fiyataodaklanan y›k›c› rekabetin yerini, risk/fiyatdengesini ön planda tutan, teknik karl›l›¤›önemseyen daha etkin ve yap›c› bir reka-bete b›rakmas› öncelikli hedeflerimizden bi-

ri. Sektörümüzde uzun y›llardan beri kârl›l›ksorunu yaflayan branfllarda iyileflme yönün-de ad›mlar at›lmas›n› hedefliyoruz. Geçendönemlerde ç›kart›lan ve uygulamada so-run yaflanan yasal düzenlemelerde sigorta-c›l›k tekni¤inin ve uluslararas› piyasan›n ge-rektirdi¤i de¤iflikliklerin gerçeklefltirilmesi içinçal›flmalar yapaca¤›z. Tüm sektörü derin-den etkileyen haks›z rekabet unsurlar›n›n or-tadan kald›r›lmas›na yönelik çal›flmalar ya-paca¤›z. Özellikle son dönemlerde art›fl gös-teren sigorta sahtecili¤inin önlenebilmesiniteminen gerek flirketlerimiz gerekse Birli¤imizarac›l›¤›yla bafllat›lan çal›flmalar›n 2011 y›l›n-da da sürdürece¤iz. Sektör kurumlar›, kamukurumlar› ve sivil toplum kurulufllar› ile yürütü-len iflbirli¤i ve karfl›l›kl› iletiflim faaliyetlerinindaha etkin flekilde yürütülmesini, sigorta sek-törünün kendisini daha iyi ifade edebilmesiiçin yaz›l› ve görsel medya ile iliflkilerin dahada güçlendirilmesini sa¤layaca¤›z. ‹ki y›l-dan beri sürdürülen bilinçlendirme ve tan›-t›m kampanyalar›na 2011 y›l›nda da devamedece¤iz ve uluslararas› kurulufllarla ifl birli¤i-ni gelifltirerek devam ettirece¤iz.”

BB‹‹RRLL‹‹KK’’TTEENN HHAABBEERRLLEERR

06

u seneki baflkanl›k seçimlerine kat›lma-ma karar› alarak TSRfiB Baflkanl›¤›n› b›ra-

kan Hulusi Taflk›ran, 19 Nisan Sal› günü gerçek-lefltirilen veda yeme¤inde eski ve yeni çal›flmaarkadafllar› ve sektör temsilcileriyle bulufltu. Eskigünlerin an›ld›¤› veda yeme¤inde yap›lan ko-nuflmalar davetlilere duygusal anlar yaflatt›.

6 y›ld›r sürdürdü¤ü TSRfiB Baflkanl›¤›n› b›rakmakarar› alan ve bu seneki baflkanl›k seçimineadayl›¤›n› koymayan Hulusi Taflk›ran için 19 Ni-san Sal› akflam› Les Ottomans ‹stanbul Otel’deTSRSB taraf›ndan bir veda yeme¤i düzenlendi.Taflk›ran’›n 30 y›ll›k meslek hayat› boyuncaomuz omuza çal›flt›¤› eski ve yeni çal›flma arka-dafllar›n›n yan› s›ra, Günel Bafler , Cahit Nomer,

Mehmet Aydo¤du gibi sigorta duayenleri, eski‹stanbul Reasürans Genel Müdürü Gülgün Ünlü-o¤lu, Birlik Yönetim Kurulu Hukuk Müflaviri ZihniMetezade ile birçok sigorta flirketi genel müdü-rü ve yak›n dostlar› veda yeme¤indeydi.

Trio müzik grubunun eflli¤inde gerçeklefltirilenkokteylle bafllayan gecede Taflk›ran ile birliktesigorta flirketlerinin genel müdürleri de birbirleriile sohbet etme f›rsat›na sahip oldu.

Yeni Birlik Baflkan›ndan Teflekkür…Kokteyl s›ras›nda k›sa bir konuflma yapanTSRfiB’nin yeni baflkan› Mustafa Su, Hulusi Taflk›-ran’›n 6 y›ll›k baflkanl›k dönemi süresince Türk si-gorta sektörünün geliflimi ad›na yapt›¤› çal›fl-

BB

HHuulluussii TTaaflflkk››rraann ‹‹ççiinn VVeeddaa YYeemmee¤¤ii

07

malardan söz etti. Hulusi Taflk›ran’a sektöreolan katk›lar›ndan dolay› TSRfiB’nin eski ve yeniyönetim kurullar› ad›na teflekkürlerini ileten Su,Taflk›ran’›n atç›l›k sporuna olan ilgisinden dola-y› kendisine Heykelt›rafl Tu¤rul Selçuk’un eseriolan ahflap bir at heykeli arma¤an etti.

Mustafa Su’dan sonra konuflma yapan TSRfiBGenel Sekreteri Erhan Tunçay ise Taflk›ran’la6 y›l süresince birlikte çal›flmaktan duydu¤umemnuniyeti ifade etti. Taflk›ran’›n mesleki

tecrübelerinden yararlanma f›rsat›na sahipolduklar› için kendisinin ve Birlik çal›flanlar›n›nçok flansl› oldu¤unu ifade eden Tunçay, ba-flar›l› çal›flma dönemi için TSRfiB ad›na teflek-kürlerini iletti. Taflk›ran’a TSRfiB çal›flanlar› ad›-na baflar›n›n, gururun, yeniden do¤uflun vezaferin sembolü olarak gümüflten yap›lm›fl birzeytin a¤ac› hediye edildi.

Veda gecesi Hulusi Taflk›ran ve dostlar›n›n birlik-te oldu¤u yemekle sürdü.

BB‹‹RRLL‹‹KK’’TTEENN HHAABBEERRLLEERR

08

9 Mart 2011 tarihli Sapanca toplant›-s›nda al›nan kararlar do¤rultusunda,

üzerinde görüfl birli¤ine var›lan düzenleme-lerin hayata geçirilmesini sa¤lamak ama-c›yla, 6 Nisan 2011 tarihinde Gelir ‹daresiBaflkanl›¤› ile Birlik yetkilileri aras›nda Anka-ra’da bir toplant› düzenlendi. Toplant›da,AZMM ile bulunan gerçekleflmifl ancak ra-por edilmemifl tazminat karfl›l›klar›n›n kurum-

lar vergisi matrah›ndan indirimine iliflkin ay-r›nt›lar baflta olmak üzere Sapanca toplan-t›s› gündeminde yer alan tüm maddeler ay-r› olarak ele al›nd›. Toplant›da ayr›ca hayatsigortalar› ve BES’te gelir vergisi stopaj› ilesand›klardan BES’e aktar›m konular›nda birÇal›flma Grubu kurulmas›na karar verildi.Çal›flma Grubu ilk toplant›s›n› 13 Nisan 2011tarihinde Ankara’da gerçeklefltirdi.

11

GGeelliirr ‹‹ddaarreessii BBaaflflkkaannll››¤¤››YYeettkkiilliilleerriiyyllee GGöörrüüflflmmee

irlik, 7–8 Nisan 2011 tarihlerinde ‹ktisadiKalk›nma Vakf›, Yeditepe Üniversitesi

ve Rekabet Kurumu iflbirli¤inde düzenlenen“Avrupa Birli¤i Rekabet Hukuku E¤itim Semi-neri” ne kat›ld›. Seminerde Birlik, Hukuk veMevzuat Uzman› Av. Zeynep Reva taraf›n-dan temsil edildi. Leiden Üniversitesi HukukFakültesi ve Avrupa Enstitüsü ö¤retim üyesiProfesör Piet Jan Slot baflkanl›¤›nda düzenle-nen e¤itim seminerinin aç›fl konuflmalar› ‹KVYönetim Kurulu Baflkan› ve Yeditepe Üniversi-tesi Hukuk Fakültesi Dekan› Prof. Dr. Halûk Ka-

baalio¤lu ile Rekabet Kurumu Baflkan Yar-d›mc›s› H. Erkan Yard›mc› taraf›ndan yap›ld›.

Üç bölümden oluflan e¤itim semineri kap-sam›nda kat›l›mc›lara “AB Rekabet Hukuku-na Girifl”, “Rekabeti K›s›tlay›c› Anlaflmalar”,“Yatay ve Dikey Anlaflmalar”, “Hâkim Duru-mun Kötüye Kullan›lmas›”, “Fikri MülkiyetHaklar›”, “Birleflmeler”, “Uygulama ve Yap-t›r›m: Usule ‹liflkin Çerçeve” ve “Uygulamave Yapt›r›m: Çoklu Yarg› Yetkisi” bafll›klar› al-t›nda bilgi verildi.

BB

AAvvrruuppaa BBiirrllii¤¤ii RReekkaabbeett HHuukkuukkuu EE¤¤iittiimm SSeemmiinneerrii

ara paran›n aklanmas›n›n ve teröriz-min finansman›n›n önlenmesine iliflkin

faaliyetlerde bulunmak üzere Birlik bünyesin-de MASAK Çal›flma Grubu kuruldu. Hayat veelementer flirketlerin temsilcilerinden kurulan

ve her ay düzenli olarak toplanacak olanÇal›flma Grubu ilk toplant›s›n› Nisan ay›ndagerçeklefltirdi. Çal›flma Grubu öncelikli ola-rak MASAK ile ilgili çal›flmalarda ele al›nmas›gereken konular› belirleyecek.

KK

MMAASSAAKK ÇÇaall››flflmmaa GGrruubbuu KKuurruulldduu

09

irlik, 13 Nisan 2011 tarihinde ODTÜ Me-zunu Sigortac›lar Derne¤i taraf›ndan

Milli Re Konferans salonunda düzenlenen “KimKorkar Solvency 2’den” bafll›kl› panele kat›ld›.Dr. Nefle Varna U¤urkan’›n moderatörlü¤ündedüzenlenen panelin aç›l›fl›n›n Ertan F›rat tara-f›ndan yap›lmas›n›n ard›ndan ilk konuflma Prof.Dr. Niyazi Berk taraf›ndan gerçeklefltirildi. Pa-nelde Solvency 2 düzenlemelerinin genel çer-

çevesi çizilerek bu düzenlemelerin sektöre et-kileri ve Say›sal Etki Çal›flmas› 5 (QIS 5) hakk›n-da bilgi verildi. ‹ki oturum halinde düzenlenenve çok say›da konuflmac›n›n kat›ld›¤› panelde,Birlik Mali ve Finansal Düzenlemeler SorumlusuOnur Acar taraf›ndan “Türk Sigorta sektöründeSolvency 2’ye iliflkin fark›ndal›k yarat›lmas›n›nönemi ve bu konudaki çal›flmalar” bafll›kl› birsunum gerçeklefltirildi.

BB

““KKiimm KKoorrkkaarr SSoollvveennccyy IIII’’ddeenn””BBaaflflll››kkll›› PPaanneell

irlik, 29 Nisan 2011 tarihinde Tuzla TürkLoydu Vakf›’nda düzenlenen Türk

Loydu Vakf› 52. Genel Kurul toplant›s›na kat›l-d›. Birlik çal›flanlar›n›n temsilci olarak kat›ld›¤›toplant›da 2010 çal›flma raporu takdim edi-

lerek, bilânço, gelir-gider ve denetçi rapor-lar› görüflüldü. Toplant› sonunda 2011 bütçe-sinin takdim edilip onaylanmas›n›n ard›ndanYönetim Kurulu ve Denetim Kurulu üyelerininseçimi gerçeklefltirildi.

BB

TTüürrkk LLooyydduu VVaakkff›› 5522.. GGeenneell KKuurruull’’uu TTooppllaanndd››

irlik, 25 May›s 2011 tarihinde D›fl Eko-nomik ‹liflkiler Kurulu (DE‹K) taraf›n-

dan düzenlenen DE‹K ve Kurucu KurulufllarAras›nda Etkin ‹flbirli¤ine Do¤ru” bafll›kl› top-lant›ya kat›ld›. Toplant›ya Birli¤i temsilen Bir-lik Genel Sekreteri Erhan Tunçay ile Uluslara-ras› ‹liflkiler Uzman› ve DE‹K Sorumlu Koordi-natörü Müge Soysal kat›ld›.

Toplant›da DE‹K Genel Sekreteri Bahri CanÇal›c›o¤lu taraf›ndan yap›lan sunumun ar-d›ndan DE‹K Yönetim Kurulu Üyeleri, DE‹K ileKurucu Kurulufllar aras›nda iflbirli¤inin dahaetkin hale getirilmesine yönelik hedefleri ka-t›l›mc›larla paylaflt›. Toplant› kurucu kurulufltemsilcilerinin görüfl ve önerilerini sunmalar›ile sona erdi.

BB

““DDEE‹‹KK vvee KKuurruuccuu KKuurruulluuflflllaarrAArraass››nnddaa EEttkkiinn ‹‹flflbbiirrllii¤¤iinneeDDoo¤¤rruu”” KKoonnuulluu TTooppllaanntt››

BB‹‹RRLL‹‹KK’’TTEENN HHAABBEERRLLEERR

10

rta Do¤u, Orta Asya, Balkan ve KuzeyAfrika ülkelerinin kamu ve özel sektör

temsilcilerine yönelik “Türk Sigorta Sektörü Mo-deli” tan›t›m toplant›s› “Uluslar aras› Sigorta Zir-vesi” olarak 23 – 24 May›s 2011 tarihlerinde ‹s-tanbul’da Maslak Sheraton Otelde gerçeklefl-

tirildi. Birli¤in koordinasyonunda SEGEM taraf›n-dan gerçeklefltirilen Zirve’ye Makedonya, Bos-na Hersek, Kosova, Romanya, Slovenya, Bul-garistan, Kazakistan, Türkmenistan, Azerbay-can, Gürcistan, Birleflik Arap Emirlikleri, Fas ve‹ran’dan sigorta sektörü temsilcileri kat›ld›.

UUlluussllaarraarraass›› SSiiggoorrttaa ZZiirrvveessii DDüüzzeennlleennddiiOO

irlik, 15 Haziran 2010 tarihinde YunanSigorta fiirketleri Birli¤i’nin ev sahipli-

¤inde Atina’da düzenlenen CEA 2011 Y›l›Genel Kurul Toplant›s› ile 16 Haziran tarihinde

düzenlenen 3. CEA Uluslararas› Konferans›nakat›ld›. Toplant›da Birli¤i Birlik Genel SekreteriErhan Tunçay, Birlik Genel Sekreter Yard›mc›-s› Mehmet Kalkavan, Teknik Birim Müdürü

CCEEAA 22001111 YY››ll›› GGeenneell KKuurruull TTooppllaanntt››ss››BB

irlik, 19 May›s 2011 tarihinde Trieste’ de‹talyan Sigorta Birli¤i (ANIA) ile MIB

School of Management taraf›ndan ortaklafladüzenlenen Avrupa’da Sigorta: Zorluklar veF›rsatlar bafll›kl› seminere kat›ld›. Birli¤i GenelSekreter Erhan Tunçay’ ›n temsil etti¤i semine-re Avrupa sigorta birliklerinin üst düzey yöneti-cileri ile akademisyenler kat›ld›. Seminerin ilkbölümünde güney ve do¤u Avrupa’daki si-gorta piyasalar›n›n geliflimi ele al›nd›. Söz ko-nusu oturumda ayr›ca güney ve do¤u Avru-pa ülkelerinin sigorta piyasalar›n›n durumunailiflkin olarak Birli¤imiz ve di¤er sigorta birlikleritaraf›ndan sa¤lanan bilgiler do¤rultusunda

haz›rlanan ve kitap haline getirilen rapor kat›-l›mc›lara tan›t›ld›. Tan›t›m› takiben sigorta pi-yasas›n›n geliflmesinde sigorta birliklerinin rolüözel sektör temsilcileri taraf›ndan de¤erlendi-rildi. Oturum sonunda ise sigorta birliklerininyöneticileri konuya iliflkin görüfllerini ifade etti.

Seminerin ikinci bölümünde ise Solvency II’ nin gü-ney ve do¤u Avrupa sigorta piyasalar› üzerindekietkileri ele al›nd›. Oturum kapsam›nda akademis-yen ve özel sektör temsilcileri taraf›ndan SolvencyII’nin getirdi¤i zorluk ve f›rsatlar de¤erlendirildi. ‹kin-ci bölümün sonunda ise kat›l›mc›lar taraf›ndan ko-nuya iliflkin fikir al›flveriflinde bulunuldu.

‹‹ttaallyyaa’’ddaa GGeerrççeekklleeflflttiirriilleenn““SSiiggoorrttaa’’ddaa ZZoorrlluukkllaarr vveeFF››rrssaattllaarr”” SSeemmiinneerriiBB

11

DDEE‹‹KK’’iinn PPoolliittiikk RRiisskk ÇÇaall››flflmmaa GGrruubbuu TTooppllaanntt››ss››

irlik, kurucu kurulufllar› aras›nda bulun-du¤u D›fl Ekonomik ‹liflkiler Kurulu (DE‹K)

taraf›ndan oluflturulan Politik Risk Sigortas› Ça-l›flma Grubu’nun 15 Haziran 2011 tarihindeTOBB Plaza’da gerçeklefltirilen ilk toplant›s›nakat›ld›. Toplant›da Birli¤i Oto D›fl› Sigortalar Uz-man› Sevgi Unan temsil etti. Toplant›da DE‹KGenel Sekreteri Bahri Çal›c›o¤lu taraf›ndan ya-

p›lan aç›fl konuflmas›n›n ard›ndan Çal›flmaGrubu Baflkan› Gülkan Geerding taraf›ndanDE‹K’te Politik Risk Sigortas› konusunda bugünekadar yürütülen çal›flmalar hakk›nda k›sa bilgiverildi. Toplant› kapsam›nda ayr›ca Türk firma-lar›n›n politik risk sigortas› konusunda ilgi ve bil-gisini ölçmek amac›yla gerçeklefltirilen anketçal›flmas›n›n sonuçlar› da de¤erlendirildi.

BB

Atilla Oksay ve Uluslararas› ‹liflkiler Uzman›Müge Soysal temsil etti.

CEA 2011 Y›l› Genel Kurul Toplant›s›ndaCEA’n›n yeni baflkan› Sergio Balbinot taraf›n-dan CEA’n›n önümüzdeki dönemde üstlene-ce¤i görev ve faaliyetler hakk›nda sigorta Bir-liklerinden temsilcilere bilgi verildi.

16 Haziran 2011 tarihinde gerçeklefltirilen “Si-gorta reformu: F›rsat veya Tehdit” konulu 3.CEA Uluslararas› Konferans› ise Asya, Avrupa,

Kuzey ve Güney Amerika ülkelerindeki sigorta-c›l›k denetleme kurumu temsilcileri ile birçok si-gortac›y› bir araya getirdi.

Konferans›n ilk bölümünde sigorta sektöründe-ki güncel konular dünyan›n önde gelen sigortaflirketlerinin CEO’lar› taraf›ndan ele al›nd›. ‹kincibölümde ise uluslararas› düzeyde sigorta de-netimi Amerika, Asya ve Avrupa’daki ilgili ku-rum temsilcileri taraf›ndan de¤erlendirildi. Kon-ferans›n son bölümünde ise sistemik riskler ko-nulu panel gerçeklefltirildi

13

‹‹NNCCEELLEEMMEE AARRAAfifiTTIIRRMMAA

Doç. Dr. M. Akif ÖZERGazi Ün. ‹‹BF Kamu Yönetimi Böl. Ö¤retim Üyesi

riz Yönetimi Stratejileri ve Teknikleri

Kriz yönetimi içerisinde yer alan iflletmeler,karar vericiler ve gruplar, kriz durumlar›nda-ki alg›lanmalar›ndaki farkl›l›klara göre farkl›yönetim stratejisi ve teknikleri uygularlar.Ancak hepsinin de ortak yönü, krizin ortayakoydu¤u yap› ile kriz önceki öngörülerin ba-flar›l› bir flekilde ortaya konmas›n›n gereklili-¤idir. E¤er kriz öngörüsünde bulunanlar›nbaflar›s› yüksek olursa, o oranda da kriz yö-netiminin baflar›s› da artacakt›r (Hart ve Ro-senthal, 1993:4).

Kriz yönetimi sürecinde krizin etkilerinin gi-derilmesi için, hangi önlemlerin al›naca¤›-n›n belirlenmesi ve bu önlemlerin uygula-maya h›zl› bir biçimde konulmas› gerek-mektedir. Kriz dönemlerinde önlem al›nma-s› aflamas›, krize haz›rl›kl› olma derecesi ileyak›ndan ilgilidir. Krize daha önceden haz›r-l›kl› olundu¤u takdirde kriz dönemlerindeal›nacak önlemlerin isabet derecesini art›-racakt›r (Aykaç, 2001: 12-13).

Bu süreçte uygulanacak stratejiler ve teknik-ler de krize haz›rl›kl› olmak kadar önemlidir. ‹fl-letme üst yönetiminin uygulayaca¤› kriz yö-netimi stratejisi; genifl kapsaml› bir kriz için ha-z›rl›kl› olmay› hedeflemeli, kriz yönetimininaflamalar›na dikkat etmeli. kültürel, befleri,örgütsel ve teknik faktörleri göz önünde bu-

lundurmal› ve ilgili gruplar› bir arada tutmay›baflarabilmelidir (Tutar, 2004:93).

Söz konusu stratejiler oluflturulurken gelifltiri-lecek yaklafl›mda, potansiyel krizlerin belir-lenme öncelikli olmal›d›r. ‹flletme için kritikbir hal almaya bafllayan durumlar, iflletmeyiönceden etkilemifl ve yeniden etkileyebile-cek kriz vakalar› ile rakipler ve benzeri konu-da ortaya ç›kan krizler, bu kapsamda eleal›nabilir (Çöklü, 2000:269). Potansiyel kriz-ler, iflletmeler aç›s›ndan her zaman en ön-celikli tedbir al›nmas› gereken krizlerdir. Türüne olursa olsun, kriz mutlaka krizin beklendi-¤i zamanda patlak vermez. Her zaman or-taya ç›kma ihtimalini içinde bar›nd›r›r (Ül-ger, 2003:289). Bu nedenle daha önce birkriz plan› haz›rlanmas›, plan›n s›k s›k güncel-lenmesi ve süreçte görev alacaklara kadarayr›nt›lar›n›n belirlenmesi gerekir.

Kriz dönemlerinde iflletme yöneticilerininpanik içinde olmalar› nedeniyle ald›klar› ka-rarlarda isabet katsay›s› düflük olabilir. Budurum ayr› bir sorun oluflturur. Ayn› biçimdeçal›flanlar aras›nda endifle yayg›nlafl›r vekararlara esas olmamakla birlikte dedikoduortam› geniflleyip büyür. Formel haberlefl-menin azalmas› nedeniyle de iflletmede ve-rimlili¤i olumsuz etkileyecek haberleflme tür-leri iflletmeyi özellikle alt düzeyleri kaplar(Kazanc›, 1999:281). Kriz yönetimi kapsa-m›nda gelifltirilecek stratejilerde bu durumada ayr› önem gösterilmelidir.

Etkin bir iflletme stratejisi, f›rsat ve risklerin

SSiiggoorrttaacc››ll››kkttaa ‹‹flfllleettmmeelleerrKKrriizz YYöönneettiimm SSüürreecciinnddeeNNeelleerr YYaappaabbiilliirrlleerr? --33--

KK

‹‹NNCCEELLEEMMEE AARRAAfifiTTIIRRMMAA

14

baflar›l› bir flekilde yönetilmesi sayesinde ge-lifltirilebilir. F›rsat ve risklerden baflar›l› bir bi-çimde yararlanma, örgütsel kaynaklar›nsa¤lanmas› düzeyine ba¤l›d›r. Potansiyel krizkarfl›s›nda, iflletmeler entelektüel kapasite,mali ve insan kaynaklar› bak›m›ndan eflitflartlara sahip de¤ildirler. ‹flletmeler söz ko-nusu kapasiteleri itibar›yla ne kadar geliflmiflise, krize karfl› duyarl›l›klar› da o oranda arta-cakt›r. Burada strateji oluflturman›n yarar›,gelece¤in getirecekleri karfl›s›nda etkisizkalmak yerine, proaktif bir tutumla, onu bugünden öngörerek, arzu edilen biçimde ifl-letmenin kendi gelece¤ine sahip olmas›d›r.Bunu baflarmak da ancak etkin bir yönetimanlay›fl›yla olabilir (Tutar, 2004,93).

KR‹Z YÖNET‹M‹NDE UYGULANAN STRATEJ‹LERDÖRT BAfiLIK ALTINDA TOPLANAB‹L‹R:

❖ Kriz nedeni olabilecek unsurlar›n, kriz bo-yutunun ve etkilerinin önceden bilinerek ha-fifletilmeleri ve/veya ortadan kald›r›lmalar›(Reduction),

❖ Krizin bafllang›c›nda uygulanacak teknik-lerin etkinli¤inin art›r›lmas› (Readiness- OnsetManagement),

❖ Krize neden olan olay›n etkilerine karfl› ve-rilecek cevab›n detayland›r›larak gelifltiril-mesi (Response Management)

❖ Krizin etkilerinin ortadan kald›r›lmas› içinzarar gören maddi ve manevi kaynaklar›netkili ve süratli bir flekilde tekrar yerine konul-mas› (Recovery Management).

Yukarda belirtilen faaliyetler, literatürde 4R(Reduction - Azaltma, Readiness-Haz›r ol-ma, Response - Cevap verme ve Recovery- Tedavi) modeli olarak kuramlaflt›r›lm›flt›r. Bumodelin en önemli unsuru, geleneksel krizyönetimi modelinin (dürtü-tepki modeli)terk edilerek, risk de¤erlendirmesi ve yöneti-mi modeline geçilmesidir. Bu dönüflüm ilemodele daha dinamik bir nitelik kazand›r›la-rak, risk yönetimi teknikleri uygulanmaya

bafllam›flt›r. Risk yönetiminin öncesinde iserisk de¤erlendirmesi yap›lmaktad›r (Cener,2007:6).

Bunun yan›nda di¤er bir kriz yönetimi mo-deli de CAPER (Containment - Önleme,kontrol alt›na alma, Assessment - De¤er-lendirme, Planning - Planlama, Execution -Yürütme ve Reorganization and Review–Yeniden yap›lanma ve gözden geçirme)modeli olarak bilinmektedir. Çal›flman›nkapsam› aç›s›ndan bu modellerin ayr›nt›s›-na girmiyoruz.

Kriz yönetiminde yukar›daki modeller uygu-lan›rken üç temel faaliyetten ödün verilme-mesi gerekmektedir. Bunlardan planlamakapsam›nda; krizi önlemek, etkisini azalt-mak ve engellemek için çaba harcanmas›,kriz öncesi göstergelerin gözlenmesi, krizplan› ile stratejik planlar›n birlefltirilmesi, krizyönetimi tak›m› oluflturulmas› ve desteklen-mesi, simülasyon ve e¤itim çal›flmalar› yap›l-mas›, yedekleme sistemleri gelifltirilmesi ge-rekmektedir.

Faaliyetler kapsam›nda kriz ç›kt›¤›nda neyap›laca¤›na karar verilmesi, herkese aç›kve yak›n olunmas›, iletiflimin ve karar verme-nin merkezilefltirilmesi, iflletmeye sözcü seçil-mesi, dürüst ve samimi olunmas› ve sorunla-r›n çözülece¤ine di¤erlerinin inand›r›lmas›gerekmektedir. Di¤er bir temel faaliyet olanö¤renme aflamas›nda ise; yeni kriz yönetimitaktikleri gelifltirebilmek için kriz sonras› neyap›laca¤›, kriz sonras› olanlar›n resmilefltiril-mesi ve kal›c› hale getirilmesi, iflletmeninkendisine do¤ru olan› m› yanl›fl olan› m› yap-t›k sorusunu sormas›, elefltiri yapmas› ve si-mülasyonlar arac›l›¤› ile ö¤renmeyi gelifltir-mesi gerekmektedir (Johnston ve Stepano-vich, 2001:1249).

Geleneksel dönemlerin aksine, çevrenin uzunsüre ayn› kalmamas› ve h›zl› bir de¤iflim süre-cinin yaflanmas›, iflletmeleri yeni stratejiler ge-lifltirmeye zorlamaktad›r (Tutar, 2004:92). Yu-kar›da belirtilen strateji modeli ve tekniklerini

15

kullanan iflletmeler, zamanla kendi bulduk-lar› çözümler paralelinde yeni teknik ve uy-gulamalar da yapabilmektedirler.

Son y›llarda baz› iflletmeler, kriz yönetimisürecinde konu yönetimi ad› verilen yenibir teknik ve uygulamadan da yararlan-maya bafllam›fllard›r. Konu yönetimi, risk-leri ve f›rsatlar› hedef kitlelerden önce farketmek ve tan›mlamak üzerine odaklanm›flbir anlay›flt›r. Ayn› zamanda f›rsatlar› yaka-lamak veya risklerin etkileri iflletmeyi ve iti-bar›n› etkilemeden önce ortadan kald›r-ma kapasitesine sahip olmakla ilgilidir. Ko-nu yönetimi çoklu bir disiplindir. Stratejikplanlamay›, yat›r›mc› iliflkilerini, toplumsaliliflkileri, hedef kitlelerle iliflkileri ve pazarla-may› içermektedir. Konu yönetimi, hedefkitlelerin de¤iflen beklentileri ve ilgilerihakk›nda bilgi toplama ifline disiplin getir-mekte ve gelece¤in güçlerinin ve sonuç-lar›n›n neler olabilece¤i hakk›nda bir çer-çeve çizmektedir. Yöntemin amac›, krizle-ri önlemek ve iflletmenin itibar›n› korumakolarak görülmektedir. Konular›n proaktifolarak yönetimi, hedef kitlelerin zihnindeiflletmenin pozitif, eflsiz ve dikkati çeken biriflletme olarak alg›lanmas›na yard›m ede-rek örgütsel itibar› güçlendirmeye hizmetetmektedir (Ural, 2003:388).

Bu aç›klamalardan sonra iflletmeler tara-f›ndan kriz öncesinde ve kriz an›nda uygu-lanabilecek bafll›ca yönetim teknikleriniflu flekilde belirtebiliriz (Aktan, 2007:5-6)

❖ Swot Analizi: Swot analizi, k›saca orga-nizasyonda iç ve d›fl durum de¤erlendir-mesi yap›lmas› demektir. Kriz dönemlerin-de önce iç durum analizi yap›larak ifllet-menin güçlü ve zay›f yönleri; daha sonrada d›fl durum analizi yap›larak iflletmeninrakipleri karfl›s›ndaki durumu, pazardakif›rsatlar ve tehditler tespit edilmeye çal›fl›l-mal›d›r.

❖ Portföy Analizleri: ‹flletmede strateji tes-pitinde kullan›lan analizlerdir. Portföy ana-

lizleri genellikle matrisler ile yap›l›r. Kriz ön-cesinde ve krizin devam etti¤i süreçte ya-rarlan›labilecek portföy analizleri; McKin-sey matrisi, pazar rekabet matrisi, büyü-me/pazar pay› matrisi, ürün yaflam analizi(Hofer analizi), Ansoff büyüme matrisi ola-rak belirtilebilir. Bu yöntemlerin ayr›nt›s›nagirmiyoruz.

❖ Q-Sort Analizi: Strateji seçiminde alter-natifler aras›ndaki öncelikleri belirlemekiçin kullan›lan bir tekniktir. Q- Sort analizin-de en fazla ve en az önem tafl›yan konu-lar›n bir de¤erlendirilmesi yap›larak önce-lik s›ralamas› tespit edilmeye çal›fl›l›r.

❖ Senaryo Analizi: Senaryolar, gelecekte neolaca¤›na iliflkin yaz›l› ifadelerdir. Senaryoanalizi, stratejik yönetimde senaryo yaz›m›,gelecekte neler olaca¤›n› tahmin etmek içinyararlan›lan bir tekniktir. Özellikle kriz önce-sinde yararlan›labilecek bir tekniktir.

❖ Vizyon ve Misyon Bildirileri: Vizyon bildi-risi örgütsel amaçlar›n ve ilkelerin yer ald›-¤› bir yaz›l› dokümand›r. Misyon bildirisi iseiflletmenin varl›k nedenini ve de¤erleriiçeren yaz›l› bir belgedir. Vizyon ve mis-yon bildirileri krizlere karfl› daha güçlü biriflletme kültürü oluflturmak için önem tafl›-maktad›r.

❖ Arama Konferans›: ‹flletmede ortak ak›loluflturmaya yönelik bir kat›l›m tekni¤idir.Arama konferanslar›nda beyin f›rt›nas› ad›verilen teknikten genifl ölçüde yararlan›la-rak ortak ak›l yard›m›yla ortak görüfllerüzerinde konsensüse ulafl›lmaya çal›fl›l›r.Arama konferans›nda belirli say›da ifllet-me çal›flan› bir araya gelirler. Önce kat›-l›mc›lar küçük gruplar halinde ortak ak›lbulmaya çal›fl›r. Sonra grup çal›flmalar› biraraya getirilerek tart›fl›l›r ve nihai bir çö-züm üzerinde uzlaflmaya çal›fl›l›r.

❖ Delphi Tekni¤i: Gelece¤e iliflkin tahmin-ler yapmada yararlan›lan bir yöntemdir.Delphi tekni¤i, iflletmede bir sorunun çö-

‹‹NNCCEELLEEMMEE AARRAAfifiTTIIRRMMAA

16

zümü için uzman kiflilerin yüz yüze görüfl-meler ve bir arada tart›flmalar yapmadanbir konu hakk›nda karar vermelerine veuzlaflmalar›na imkan sa¤layan bir yöntem-dir. Bu karar verme tekni¤inde önce konu-nun uzman› kiflilere ve sorunlara bak›fl aç›-lar› ve çözüm önerileri hakk›nda yaz›l› birform gönderilir. Formlar uzman kifliler tara-f›ndan doldurulduktan sonra geri gönderi-lir. Tüm görüfl ve öneriler s›n›fland›r›l›r vetekrar yaz›l› olarak kendilerine geri gönde-rilir. Bu ifllem karar al›ncaya ve uzlaflmagerçekleflinceye kadar devam eder.

❖ Nominal Grup Tekni¤i: Grup üyelerininbir konu hakk›ndaki fikirleri önce yaz›l› ola-rak istenir. Bu fikirler üzerinde tart›flma ya-p›lmadan oylamaya gidilir. Nominal gruptekni¤inin Delphi tekni¤inden fark› grupüyelerinin bir araya gelerek ve oylama ya-parak çözümler aramas›d›r. Delphi tekni-¤inde yüz yüze görüflmeler yap›lmaz.

❖ Aç›k Grup Tart›flmalar›: ‹flletmede belirligünlerde gayri resmi olarak bir araya geline-rek grup tart›flmalar›n›n yap›lmas›na yönelikbir toplant› yöntemidir. Yo¤un ifl temposundaçal›flanlar genellikle haftan›n belirli günlerin-de küçük gruplar olarak bir araya gelerek ör-gütsel sorunlar› ve çözüm yollar›n› tart›fl›rlar.

Kalite Çemberleri: Toplam kalite yöneti-minde çok yayg›n olarak kullan›lan birproblem çözme yöntemidir. Burada ifllet-mede kalitenin planlanmas›, gelifltirilmesi,uygulanmas› ve denetiminden sorumlu ki-fliler bir araya gelerek tart›fl›rlar ve ortakak›l oluflturmaya çal›fl›rlar.

SONUÇ YER‹NE

‹flletmelerde kriz yönetimi uygulamalar›n›nsomut sonuçlar› kriz sonras› dönemde or-taya ç›kar. Bu dönemi, krizin örgütsel veyönetsel sonuçlar› flekillendirir. ‹flletmeler,kriz sonras› dönemde, krizlerin sonuçlar›nagöre tedbirler al›p, olumsuzluklar› azalt-mak için u¤raflmal›d›rlar.

Krizler daha çok negatif sonuçlar do¤u-ran, önemli ve tahmin edilemeyen olay-lard›r. Bu olay ve sonuç, iflletmede çal›flan-lara ürünlere, finansal duruma ve iflletmeimaj›na önemli derecede zarar verebilir.Sorunlar, s›n›rl› zaman çerçevesi içinde,dikkat çekmeden ve iflletmede insan kay-naklar› azalmas› gerektirmeden sürerler.Bunun tersine krizin büyüklü¤ü ve fliddetinikavramak önemli zaman alabilir (Tutar,2004,19). Krizin derin etkileri, kriz sonras›dönemde mutlaka yüz üstüne ç›kar. ‹fllet-melerin krizin olumsuzluklar›na karfl› etkintedbirler alabilmeleri için, söz konusuolumsuzluklar› iyi analiz etmeleri, krizin ör-gütsel ve yönetsel sonuçlar›n› net bir flekil-de görebilmelilerine ba¤l›d›r.

❖ Krizin Örgütsel Sonuçlar›: ‹flletmelerinmerkezileflmesi ve bürokratik içerik kazan-mas› bir arada olmaktad›r. ‹flletmeleri krizegötüren sürecin önemli etmenleri, anlam-s›z ve ifllevsiz bürokrasi ve merkezileflmee¤ilimidir. fiimdi bu unsurlar› k›saca özetle-yelim (Tutar, 2004,55)

❖ Kriz ve bürokrasi: ‹flletmelerde karar almamekanizmalar›n›n merkezde toplanmas› veiflletmenin güç ve yetkilerinin, iflletmeyeba¤l› birimler taraf›ndan paylafl›lmamas›durumu onlar› merkezilefltirir. ‹flletmelerimerkezilefltiren faktörler, onlar› krize götü-ren sürecin önemli etmenleri aras›ndad›r. ‹fl-letmesel ve yönetsel tüm faaliyetlerde, for-melleflme derecesini yükselten ve inisiyatifkullan›m›na izin vermeyen, kar›fl›kl›¤a vakitve emek israf›na neden olan bürokrasi, kri-zin yönetimini zorlaflt›rmaktad›r.

❖ Kriz ve Örgütsel Merkezileflme: Kriz yö-netiminin uygun iflletme modeli; otoriteninkullan›m› itibar›yla merkezi, iflletmenin fizik-sel da¤›l›m› itibar›yla yatay iflletme mode-lidir. Kriz döneminde ancak iflletmede birbütün olarak genel bir politikan›n uygulan-mas›na gerek duyuluyorsa, alt birimlerinfazla ba¤›ms›z olmalar›n›n önlenmesi iste-niyorsa, koordinasyonun daha kolay ve

17

daha h›zl› yap›lmas›na gerek duyuluyor-sa, uzmanlaflma daha büyük ölçüde kul-lan›larak, daha yüksek beceri ve yetenekkullan›m›na ihtiyaç duyuluyorsa, kararvermenin yay›lm›fl otorite nedeniyle ge-cikmesinden ve uzlaflman›n zor olmas› gi-bi bir sak›nca varsa, merkezi bir yönetimyaklafl›m› yararl› olabilir.

❖ Krizin Yönetsel Sonuçlar›: Krizin örgütselsonuçlar› kadar yönetsel sonuçlar› da ör-gütsel verimlili¤i do¤rudan etkiler ve ifllet-me yönetimini olumsuz etkiler. Bundandolay› iflletme üst yönetimleri afla¤›da be-lirtilen krizin yönetsel sonuçlar›n› iyi analizetmelidir:

❖ Kararlar›n Niteli¤inin Bozulmas›: Kriz dö-nemlerinde çal›flanlar›n karar alma, ana-liz yapma ve tahmin etme gibi süreçlerderahats›zl›klar ortaya ç›kar. Hesap hatalar›,daha az fikir üzerinde durma ve belirli so-runlar üzerinde yo¤unlaflma gözlenir. fiid-detli krizler yöneticileri daha önemli amadaha az muhtemel kararlar almaya yö-neltir. Özellikle krizlere cevap vermedemuhtemel baflar›s›zl›¤›n sorumlulu¤unuda¤›tmak ve örgütsel çat›flmalar› azalt-mak için herkesin kabul edece¤i çözüm-ler bulmak gerekir.

❖ ‹flletmesel Çat›flman›n Artmas›: Kriz dö-nemlerinde gerilimli bir iklim iflletmeyi kufla-t›r. ‹flletmesel ve yönetsel faaliyetler birekip iflidir ve bunlar birbirlerine bir zincirinhalkalar› gibi ba¤›ml› durumdad›rlar. ‹fllet-mesel bir etkinlik elde edilmek isteniyorsa,bu ba¤›ml›l›k nedeniyle, bir zincirin gücü-nün, en zay›f halkas›n›n gücü kadar oldu-¤u gerçe¤i ile hareket edilmelidir. De¤iflime Uyum Yetene¤inin Zay›flamas›:Krizin fliddeti ve süresi artt›kça, özellikle yö-neticilerin biliflsel performanslar› düfler vebu nedenle de, iflletmenin iç ve d›fl de¤i-flikliklere uyum yetene¤i önemli ölçüde za-y›flar. Yöneticilerin iç ve d›fl de¤iflikliklereuyum yeteneklerinin güçlenmesi, sistemler,de¤iflkenler, özellikle de parametreler ko-

nusunda bilgi sahibi olmalar›na ba¤l›d›r.

❖ Çabuk Karar Alma Zorunlulu¤u: De¤ifli-min h›zl›, koflullar›n yeni olmas›, karar ver-menin yap›s› aç›s›ndan devrimsel niteliktede¤iflmeleri gerekli k›labilir. Çevrenin h›zlayenilik sunmas›, iflletmelerde ve özel ya-flamda yer alan planl›, plans›z karar almagereklili¤i, gündelik yaflam düzeninde incedengeyi bozan önemli stres faktörleridir.

❖ Üst Yönetimin Otoriterleflme E¤ilimi: Krizdurumunun önemli bir özelli¤i de, kontro-lün önemli ölçüde merkezileflmesidir. Bun-da, kriz durumlar›nda, ortak karar verme-nin gerektirdi¤i uzlaflma süreci için yeterin-ce zaman›n olmamas› ve acil hareket et-me zorunlulu¤u nedeniyle, otoriter e¤ilim-ler ortaya ç›kar.

❖ Zaman›n Daralmas› ve Stres: Bir yönetici,yönetme becerisini, her fleyden önce,kendini yöneterek göstermelidir. Kendileri-ni yönetemeyenlerin yöneticilik bilgileri,baflkalar›n› yönetmeye yetmeyecektir. Yö-neticiler kendilerini yönetme becerilerini,içinde bulunduklar› zaman› ve koflullar› ya-flayarak gösterirler. Yöneticilerin hedefleri-ne ulaflmalar› konusunda, kendileri için ge-rekli olan gücün kayna¤›, içinde bulun-duklar› zamand›r (Tutar, 2004,58-65).

Karfl›lafl›lan krizlerin örgütsel ve yönetsel so-nuçlar›n› iyi analiz eden iflletme üst yöne-timleri, bu durumlara karfl›l›k çeflitli tedbirleralmak zorundad›rlar. Uygulamada en çokgörülen söz konusu bu tedbirler; yenidenyap›lanma, rehabilitasyon esneklik ve ye-nilikçilik, süreç yenileme ve küçülmedir.

fiimdi s›ras›yla bu uygulamalar› özetleyelim:

❖ Yeniden Yap›lanma: Krizi önlemek ve etki-lerini azaltmak için çeflitli yöntemler kullan›-labilir. Bunlardan birisi de stratejik yönetimanlay›fl›n›n benimsenmesi ve uygulanmas›-d›r. Stratejik yönetimde baflar› önemli oran-da, makro ve mikro çevredeki de¤iflimlerin

‹‹NNCCEELLEEMMEE AARRAAfifiTTIIRRMMAA

18

do¤ru olarak alg›lanmas›na ve uygun stra-tejilerin gelifltirilerek, gerekli önlemlerin za-man›nda al›nmas›na ba¤l›d›r. Bu ise çevreile ilgili bilgilerin, üst yönetime sistematik bi-çimde iletilmesini sa¤layacak, stratejik bilgisistemini gerekli k›lmaktad›r.

Stratejik bilgi sistemi üst yönetimi çevresel f›r-satlar ve tehditler hakk›nda bilgilendirir. Sis-temin sundu¤u do¤ru, zamanl›, tam, gün-cel ve güvenilir bilgilerle desteklenmifl bir üstyönetim çevreyi daha iyi alg›lar ve uygunstratejileri gelifltirebilir. Bu sayede krizden ka-ç›nmada, krizi erken alg›lamada, krize karfl›önlem almada, krizle bafla ç›kmada ve krizif›rsata dönüfltürmede daha baflar›l› oluna-bilir (Karakaya, 2007:1). Yeniden yap›lanmasürecinde yeni stratejiler oluflturulurken afla-¤›daki hususlara dikkat edilmelidir.

Sektör öngörüsü ve stratejik hedefler olufl-turmada yönetici ve kilit personelin olufl-turdu¤u grup içi ve ortaklardan oluflturu-lan grup d›fl› aray›fl toplant›lar› yap›lmal›,

❖ Öngörüler yeni f›rsatlar› tan›mlayabil-meli,❖ Kritik sorun ve tehditlere karfl› acil savun-ma ve çözüm planlar› gelifltirilmeli, ❖ Hedeflere ulaflmada mali durum iyianaliz edilmeli,❖ Fiziki ve entelektüel kaynaklar›n etkinflekilde nas›l korunaca¤› belirlenmeli, ❖ Stratejik bütünlük sa¤lanmal›, f›rsatlarayaklafl›m plan› oluflturulurken tehditlerle il-gili önlem planlar› yap›lmal›, ❖ Hedeflere yönelik rota belirlenmeli vealternatifleri düflünülmelidir (Tutar,2004:156).

❖ Rehabilitasyon: Mükemmel bir iflletmeyap›s›n›n oluflturulmas›nda de¤iflim mü-hendisli¤i, toplam kalite yönetimi ve stra-tejik yönetim ad› verilen yeni yönetim tek-niklerinin kullan›lmas› önem tafl›r.

De¤iflim mühendisli¤i iflletmede; yap›, sis-tem, süreç ve uygulanan politikalarda h›z-

l› ve radikal yeniden tasar›m ve de¤ifliklik-ler yap›larak iflletmenin daha yüksek birperformansa ulaflmas›n› ve bir at›l›m› ger-çeklefltirmesini amaçlayan bir yönetimtekni¤idir. Mükemmel bir iflletme yap›s›naulaflmak için bu teknikten yararlanarakyeni yönetim tekniklerini iflletmede uygu-lamak ve sürekli geliflme felsefesini ifllet-mede kurumsallaflt›rmak gerekmektedir.

Toplam kalite yönetimi ve stratejik yöne-tim de iflletmenin yeniden inflas›nda yarar-lan›labilecek di¤er yeni yönetim teknikleri-dir. Kriz ortam›nda bu tekniklerin uygulan-mas›, iflletmenin ortaya ç›kan tehlike vetehditlere karfl› koyabilmesine, dahas› butehlike ve tehditleri f›rsata dönüfltürebil-mesine olanak sa¤lar. Bilindi¤i üzere, top-lam kalite yönetimi, iflletmede insan, sis-tem, yönetim ve ürün kalitesinin bir aradasürekli olarak gelifltirilmesi; kalite gelifltir-me, kalite planlama ve kalite kontrol ça-l›flmalar›n›n yap›lmas›, kalite standartlar›-n›n oluflturulmas› çal›flmalar›n› kapsamak-tad›r. Stratejik yönetim ise iflletmedeamaçlara ulaflabilmesi için etkili stratejilergelifltirilmesini, bunlar›n planlanmas›n›, uy-gulanmas›n› ve kontrolünü ifade eder.Gerek toplam kalite, gerekse stratejik yö-netim iflletmenin rehabilite edilmesindegerekli yönetim teknikleridir (Aktan,2007:1).

❖ Esneklik ve Yenilikçilik: Kriz dönemlerinien az zararla atlatan iflletmeler bu dönemiçinde esnek olmay› becerebilen kurulufl-lard›r. ‹flletmesel üretime, katk›s› olacakyarat›c› çabalarla, yetki göçerimi ile güç-lü bir eflgüdüm anlay›fl ve iflbirli¤i ile ifllet-meler krizleri atlatabilir ya da olumsuz etki-lerinden s›yr›labilir (Kazanc›, 1999:281). Es-nek yani yeni yöntemleri denemeye haz›r,eski ürünleri kald›r›p yerlerine yeni ürünlerüreten, yaln›zca ne yapt›¤›n› de¤il nas›lyapt›¤›n› da de¤ifltirebilen bir iflletme olufl-turmak için liderler, yeni düflüncelerdenyararlanmal›d›rlar. Esnek ve organik bir ifl-letme yap›s› ortaya ç›karabilmek için; ye-

19

nilikçi olmak, yarat›c›l›¤› gelifltirmek ve ini-siyatif kullan›m›n› ödüllendirmek ve çal›-flanlar› risk almak konusunda cesaretlen-dirmek gerekir (Tutar, 2004:159).

❖ Süreç Yenileme ve Küçülme: ‹flletmele-rin daha etkin ve verimli hizmet sunabil-meleri için, bünyelerindeki tüm ifl yapmausul ve süreçlerinin köklü bir flekilde göz-den geçirilmesi ve yeniden yap›land›r›l-mas› gerekir. Burada sürekli ve küçük ge-liflmeler sa¤lamak de¤il, krizleri aflmakiçin veya krize karfl› daha donan›ml› ol-mak için tüm örgütsel süreç ve faaliyet-lerde köklü de¤ifliklik yap›lmas› esast›r. Bu-nun yan›nda iflletmeler kriz dönemlerindeküçülme karar›na son çare olarak baflvu-rulmal›d›rlar. Küçülmeler genellikle, çal›-flanlar taraf›ndan yönetimin beceriksizli¤iolarak yorumlan›r. Ayr›ca yönetimin, çal›-flanlar›n› yat›r›m yapabilecekleri varl›klarolarak de¤il, gider kalemleri olarak gör-mesine yol açar. Yönetimin baz› baflkayöntemler denedikten sonra küçülmeyebaflvurdu¤unu göstermesi, çal›flanlar›ngüvenini kazanmas› aç›s›ndan önemlidir(Tutar, 2004:168-169).

Kriz sonras› dönemde iflletmeler yukardabelirtilen çözüm yollar›n› uygularken,ça¤dafl yönetim tekniklerinden de yarar-lanmas›n› bilmelidir. Özellikle son dönem-de h›zla say›lar› artan ve çok say›da ifllet-me taraf›ndan uygulanmaya bafllananbu yöntemler, krizler sonras› zor durumadüflen iflletmelere bir ç›k›fl yolu olmufltur.Bu yöntemleri uygulayan iflletmelerin, kri-zin olumsuz etkilerinden çok çabuk s›yr›l-d›klar›n› gösteren çok say›da örnek bu-lunmaktad›r.

Söz konusu yöntemlerden en önemlileriafla¤›da özetlenmifltir. (Aktan, 2007:3-6)

K›yaslama: ‹flletmedeki stratejilerin, sis-tem ve iflletme yap›s›n›n, süreçlerin ve di-¤er tüm uygulamalar›n di¤er iflletmelerlek›yaslanarak en iyi uygulamalar›n bulun-

mas› ve iflletme yap›s›na uyarlanmas› içinçeflitli çal›flmalar yap›lmal›n› öngörür.

Küçülme: Büyük iflletme yap›s› yerine da-ha küçük örgütsel birimlere bölünerek fa-aliyette bulunulmal›d›r. ‹flletmede kade-me say›s›n› azaltarak küçülme stratejisiuygulanmal›d›r. Ölçek ekonomilerine da-yal› üretim modelinin terk edilmesine da-yal› küçülme stratejisi uygulanmal›d›r.

Rightsizing: Bu yöntemde; üretimde opti-mal büyüklük tespit edilmekte, adamagöre ifl yerine, ifle uygun eleman ilkesi be-nimsenmekte ve uygulanmakta, çal›flan-lar bilgi ve yetenekleri dikkate al›narak enuygun görevlerde istihdam edilmektedir.

D›fl Kaynaklardan Yararlanma: ‹flletme herifli kendisi yapmak yerine as›l faaliyet alan›d›fl›ndaki iflleri d›fl firmalara yapt›rmal›d›r. ‹fl-letme d›fl›ndaki dan›flmanlar›n bilgi ve de-neyimlerinden istifade edilmelidir.

Esnek Üretim Modeli: Kütlesel üretim yeri-ne bir mal› istenilen anda ve istenilen mik-tarda üretme yani tam zaman›nda üre-tim tekni¤i uygulanmal›d›r.

Yal›n ‹flletme Modeli: ‹flletme yap›s› sade-lefltirilmeli ve basitlefltirilmeli, dikey iflletmeyap›s› yerine yatay yap› oluflturulmal›, ge-reksiz ve katma de¤er yaratmayan ka-demeler, fonksiyonlar ve süreçler kald›r›l-mal›d›r.

Kademe Azaltma: ‹flletmedeki yönetimkademeleri azalt›lmal›, karar veren ile uy-gulayan aras›ndaki kademelerin müm-kün oldu¤u ölçüde ortadan kald›r›lmas›sa¤lanmal›d›r.

Çal›flanlar› Güçlendirme: Çal›flanlarayetki ve sorumluluk devredilmeli, kararalma sürecine kat›lmalar› özendirilmeli,ekip çal›flmas›na önem verilmeli, çal›-flanlar›n motivasyonu ve ödüllendirilmesiiçin tedbirler al›nmal›, çal›flanlar›n ifllet-

medeki pay sahibi olmas› yönünde uygu-lamalar yap›lmal›d›r.

‹statistiksel Süreç Kontrolü: ‹flletmede sü-rekli geliflme ve kaliteyi art›rmak için istatis-tiksel süreç kontrolü tekniklerinden (Pare-to, süreç ak›fl, karar ak›fl, bilgi ak›fl, neden-sonuç diyagramlar› gibi) yararlan›lmal›d›r.

Tasar›mda Kalite: ‹lk defada do¤ru yap-mak ve s›f›r hata idealine ulaflmak için ürü-nün ilk tasar›m›ndan bafllayarak tüm afla-malarda kalitenin sa¤lanmas› için iflletme-de kalite fonksiyon sistemati¤i olarak bili-nen teknik uygulanmal›d›r.

Otomasyon: ‹flletmede rutin ifllerin mümkünoldu¤u ölçüde robotlara ve bilgisayarl› ma-kinelere yapt›r›lmas› sa¤lan›lmal›d›r.

Sürekli E¤itim: ‹fle uygun e¤itimli ve bilgilieleman al›nmakla yetinilmemeli, süreklie¤itime, bilgi ve beceri kazand›rmayaönem verilmelidir.

Otokontrol: ‹flletmede multi-fonksiyonelekip çal›flmas›na önem verilerek denetimve kontrollerin ekip içinde çal›flanlar›n bir-birlerini kontrol etmeleri flekline dönüfltürül-mesi ve denetim kadrolar›n›n fazla flifliril-memesi gereklidir

Toplam Verimli Bak›m: ‹flletmede malze-me, enerji, ekipman ve personel ile ilgilikay›plar›n ortadan kald›r›lmas› için bak›mve onar›m çal›flmalar›n›n planl› ve düzenlibir flekilde yap›lmas› gereklidir. Toplam ve-rimli bak›m için Japonlar›n 5-S ad›n› verdik-leri ilkelerin (seiri - s›n›fland›rma, seiton -dü-zen, seiso – temizlik, seitketsu- standardi-zasyon, shitsuke - disiplin) benimsenmesiönem tafl›maktad›r.

KAYNAKÇA

AKAT, ‹lker-G. BUDAK; ‹flletme Yönetimi, Bar›fl Yay., ‹zmir,1999. AKTAN, C.Can; "Ekonomik Kriz", Yeni Türkiye Dergisi,

http://www.canaktan.org/ yonetim/kriz-yonetim/kriz-yo-netimi.htm (30-07-2007). AUGUSTINE, Norman; “Önlemeye Çal›flt›¤›n›z Krizi Yönet-mek”, Kriz Yönetimi, Harward Business Review, Çev. SalimAtay, ‹stanbul, 2000. AYKAÇ, Burhan; "Kamu Yönetiminde Kriz Ve Kriz Yöneti-mi", GÜ. ‹‹BF Der., 3, 3, 2001.AYTÜRK, Nihat; Yönetim Sanat›, Etkili Yönetim Becerileri,Nobel Yay., Ankara, 2007. BUDAK, Gönül- G. BUDAK; “Kriz ve Kriz Yönetimi”, Ça¤-dafl Yönetim Araçlar›ndan Seçmeler, Ed. M. fi. fiimflek-S.K›rg›r, Nobel Yay., Ankara, 2006. CAN, Halil; Organizasyon ve Yönetim, Ad›m Yay., Anka-ra, 1992.CENER, P›nar; "Kriz Yönetimi", http://www.danis-mend.com/ (20-07-2007). ÇÖKLÜ, Ece; “‹flletme Yöneticili¤inde Halkla ‹liflkiler Muci-zesi: Kriz Yönetimi Anlay›fl› ve Uygulan›fl›”, 8. Ulusal Yöne-tim Organizasyon Kongresi, Nevflehir, 25-27 May›s 2000. GEUS; Arie P. De;“Ö¤renme Olarak Planlama ”, Belirsizli¤iYönetmek, Harward Business Review, Çev. Gündüz Bulut,MESS Yay., ‹stanbul, 1999.HART, Paul and ROSENTHAL, Uriel; "Crisis Decision Ma-king", Administration & Society, Vol. 25, Issue 1, May1993. JOHNSTON William P. and Paul l. STEPANOVICH; "Mana-ging in a Crisis: Planning, Acting and Learning", Am J He-alth-Syst Pharm, 2001; 58:1245-9. KADIBEfiEG‹L, Salim; Kriz Geliyorum Der!, MediaCat, ‹stan-bul, 2002. KARAKAYA, Abdullah; Stratejik Bilgi Sisteminin Kriz Yöneti-mine Etkisi, http://www. danismend.com. (20-09-2007). KAZANCI, Metin; Halkla ‹liflkiler, Turhan Kitabevi, Ankara,1999. ÖZTÜRK, Mehmet; Fonksiyonlar› Aç›s›ndan ‹flletme ve Yö-netim, Papatya, ‹stanbul, 2003. TENG‹L‹MO⁄LU, Dilaver-Y. ÖZTÜRK; ‹flletmelerde Halkla‹liflkiler, Seçkin, Ank., 2004. TUTAR, Hasan; Kriz ve Stres Yönetimi, Seçkin Yay., Ankara,2004. TÜZ, Melek V.; Kriz Yönetimi, Uygulama ‹çin Temel Ad›m-lar, Alfa Yay., ‹stanbul, 2004. URAL, Ebru U.; “Kriz Yönetiminde Proaktif Halkla ‹liflkilerYaklafl›mlar› ve Konu-Gündem Yönetimi”, 11. Ulusal Yö-netim ve Organizasyon Kongresi, Afyon Kocatepe Ün.,‹‹BF Yay. No:57, 22-24 May›s, 2003. ÜLGER, Billur; ‹flletmelerde ‹letiflim ve Halkla ‹liflkiler, DerYay., ‹stanbul, 2003. WETING, John; "Crisis Management And Risk Manage-ment", Plenary III, 13h30-14h15, YEO Pre-convention Me-eting, Chicago, Illinois, U.S.A.Friday, 17 June 2005. ZEH‹R, Cemal-L.ALPKAN-H.KESK‹N; “Kriz Döneminde Ko-caeli ve ‹stanbul Civar›ndaki ‹flletmelerin Krizden Etkilen-me Düzeyleri ve Stratejik Amaçlardaki De¤iflimler”, 11.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Kocatepe Ün.,‹‹BF Yay. No:57, 22-24 May›s, 2003.

‹‹NNCCEELLEEMMEE AARRAAfifiTTIIRRMMAA

20

KKAAPPAAKK KKOONNUUSSUU

22

Zihni METEZADETSRfiB Yönetim Kurulu Müflaviri

ertlerin, yaflad›klar› ortamdan ç›karak, ifle¤lence, dinlenme, görme, tan›ma, ö¤-

renme gibi çeflitli nedenlerle yapt›klar› seyahatlerive gidilen yerlerdeki ihtiyaçlar›n›n karfl›lanmas› ileilgili faaliyetleri kapsayan turizm; günümüzde ula-fl›m, haberleflme ve konaklama olanaklar›n›n ge-reksinimi ve teknolojinin her geçen gün daha üstdüzeylere t›rmanmas› ile gerek ülke ekonomisindegerek dünya ekonomisinde yads›namaz bir yeresahip bulunmaktad›r.

Yat›r›mlar ve ekonomik kalk›nmada, turizmin çokönemli yeri ve rolünün oldu¤u aç›kt›r. Ancak, burolün ve hizmetin ifas›nda, ferde, düflündü¤ü se-yahatin bafllang›c›ndan sonuna kadar güvenverilmeli ve seyahatin oluflmas› süresi ve bitiminekadar bu güven devaml›l›k arz etmelidir.

Bu oluflma, günümüzde turlar fleklinde geliflmek-tedir. Seyahat acenteleri veya organizatörleritaraf›ndan hava, kara veya deniz yolu vas›tas›y-la gerçeklefltirilen turlar›n, tur programlar›na ka-t›lanlara, taahhüt edilen hizmetler fleklinde veril-mesi as›ld›r. Seyahat acenteleri, tur operatörleritaraf›ndan verilen bu hizmetlerin, baz› d›fl ülke-lerde süpermarket zincirleri kanal› ile verilmesigibi bir geliflim bafllam›fl olmakla beraber, seya-hat acenteleri önemini halen devam ettirmek-tedir. Ülkemizde 2010 y›l› itibariyle 6045 seyahatacentesi bulunmakla beraber, bunlar›n bir k›sm›-n›n aktif olmad›¤› bilinmektedir.

Ancak önemli olan yukar›da da de¤inildi¤igibi belli bir tasarrufunu bu tur programlar›naba¤layanlar›n, yat›rd›klar› mebla¤ karfl›l›¤›bekledikleri hizmetin vaat edildi¤i flekilde

oluflmas›n›n sa¤lanmas›d›r.

“5 y›ld›zl› otellerde geceli¤i 9 EURO’YA tatil” gi-bi sloganlarla kampanya bafllatan, taahhüdü-nü hiç veya gere¤i gibi yerine getirmeden iflasederek kap›s›n› kapatan seyahat acentelerininmüflteriyi istismar›n›n önlenmesi as›l amaç olma-l›d›r. Sektöre duyulan güven sars›lmamal›d›r. Butür seyahat acentelerinin belgelerinin iptal edil-mesi cayd›r›c› ve cezaland›r›c› bir önlem olmak-la beraber, belge iptali, tüketicinin yat›rd›¤› be-delin iadesini veya seyahate ç›km›fl ise geri dön-mesini sa¤lamayacakt›r. Tüketicinin seyahat gi-rifliminin istenilen flekilde sonuçland›r›lmamas›n-dan do¤an zarar› karfl›lanmal›d›r.

Yasa koyucu, seyahat acentelerinin müflteriyi al-dat›c› ülke turizmini sars›c›, kamu güvenini y›prat›-c› bu tür davran›fllarda bulunmalar›n› önlemek,sunulan hizmetlerin aç›klay›c› ve genifl bilgilerletüketici taraf›ndan bilinmesini ve bu tür program-lar›n›n sigortalanmas› suretiyle zarar›n giderilece-¤ini düflünmüfl; Seyahat Acenteleri ve SeyahatAcenteleri Birli¤i Kanunun 12nci maddesindeyapt›¤› de¤ifliklikle “Zorunlu sigorta”y› getirmifltir.

Seyahat Acentelerinin Türkiye’de satt›¤› paketturlarla ilgili bu madde yan›nda, Kanunda yap›-lan düzenlemelerle seyahat acentelerinin yü-kümlülükleri, kanun veya ilgili mevzuatta belirle-nen esaslara uymayan acentelere verilecekcezalar ve belge iptali gibi hususlarda da yenihükümler sevk edilmifltir.

Ülkemizde, turizm gelirinin 2010 y›l›nda 21 milyarUSD civar›nda oldu¤u, turistin kifli bafl› ortalama10 gün kald›¤› ve 618 USD harcad›¤›, Türkiye’yegelen 28,6 milyon yabanc› ziyaretçi yan›nda içturizm hareketleri de dikkate al›n›rsa, getirilenyasa ile uygulanmas› gereken zorunlu sigorta

SSeeyyaahhaattee ÇÇ››kkaarrkkeenn PPaakkeettTTuurrllaarrddaa ZZoorruunnlluu SSiiggoorrttaa

FF

23

paket tur yolu ile seyahat edenlerin say›s›ndaart›fl olmas› beklenilmelidir.

KONUYA ‹L‹fiK‹N TÜKET‹C‹ KORUMA MEVZUATI

Kan›m›zca, turizm sektörüne katk›s› olacak vesektör güvenini art›racak en önemli geliflme Tür-kiye’deki paket turlarda sigorta zorunlulu¤udur.

12nci maddeden önce, paket turlar, Paket Seya-hat, Paket Tatiller Hakk›ndaki Avrupa Konseyi Di-rektifinin Tüketicinin Korunmas›na iliflkin düzenle-meleri dikkate al›narak, 4077 say›l› Tüketicinin Ko-runmas› Hakk›nda Kanunun 6/c maddesiyle dü-zenlenmifltir ve paket tur sözleflmelerine iliflkin usulve esaslar›n Bakanl›kça belirlenece¤i belirtilmifltir.

Paket tur sözleflmeleri, bilahare 13 Haziran 2003tarihli Resmi Gazetede yay›nlanan bu sözlefl-melerin uygulama usul ve esaslar› hakk›ndakiyönetmelikle daha etrafl› bir flekilde hükmeba¤lanm›flt›r. Bu nedenle, paket tur sözleflmele-rine iliflkin düzenleme ve uygulamas› ile Sanayive Ticaret Bakanl›¤› görevli ve yükümlü iken sonolarak, 13 Ocak 2007 tarihli Resmi Gazetedeyay›mlanan, Seyahat Acenteleri ve SeyahatAcenteleri Birli¤i Kanunu ile Turizmi Teflvik Kanu-nu ve Baz› Kanunlarda De¤ifliklik Yap›lmas›naDair Kanun’la 1618 say›l› Seyahat Acenteleri Bir-li¤i Kanununun 12nci maddesinde de¤ifliklik ya-p›lm›fl, paket turlarda zorunlu sigorta yap›lmas›yükümlülü¤ü getirilmifltir.

Konunun daha iyi anlafl›labilmesi için yukar›dade¤indi¤imiz düzenlemelerdeki hususlara aç›k-l›k getirilmesi zaruridir.

Önce Paket Tur Nedir? Bunun bilinmesinde fay-da vard›r. “Paket Tur” ile normal “Tur” birbirin-den farkl› kavramlard›r.

“Tur”, Türkiye’nin tarihi do¤al, kültürel, turistikde¤erlerden en az birini tan›tma ve ulaflt›rmay›birlikte kapsayan, bu hizmetlerin dâhil oldu¤utek bir fiyatla sat›lan veya sat›fl taahhüdü yap›-lan ve hizmeti yirmi dört saatten k›sa bir süreyikapsayan ticari faaliyettir. Seyahat acentesikanal›yla yap›lan bu faaliyette, ulaflt›rma ko-

24

KKAAPPAAKK KKOONNUUSSUU

naklama ve bunlara yard›mc› say›lmayan di-¤er turistik hizmetlerden en az ikisinin birlikte herfleyin dâhil oldu¤u ( HD ) fiyatla sat›lmas› veyasat›fl taahhüdü yap›lmas› ve hizmetin yirmi dörtsaatten uzun bir süreyi kapsamas› veya gecelikkonaklamay› içermesi halinde “Paket Tur” sözkonusudur. Buna iliflkin olarak yap›lan sözleflme-lere “Paket Tur Sözleflmesi” denilmektedir.

Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›n›n bu konuda ç›-kard›¤›, yukar›da da de¤inilen Yönetmelikte,paket tur sözleflmesine taraf seyahat acentesi,sözleflmeden do¤an yükümlülüklerin gere¤i gi-bi ifa edilmemesinden dolay› sorumlu tutulmufl-tur. Ancak sözleflmenin hiç veya gere¤i gibi ifaedilmemifl olmas›nda, sözleflmenin di¤er taraf›olan tüketicinin kusurunun olmas› veya sözlefl-menin yerine getirilmesinde mücbir sebebinbulunmas› halinde seyahat acentesi sorumlututulamayacakt›r.

Tüketicinin Korunmas›na ‹liflkin mevzuata göre;paket tur s›ras›nda, seyahat acentesinin, pakettur sözleflmesinin konusunu teflkil eden ve esas-l› unsurunu oluflturan hizmetlerden bir veya birkaç›n› sa¤layamamas› veya sa¤layamayaca-¤›n›n anlafl›lmas› halinde, acente, paket turundevam›n› sa¤lamak üzere tüketiciye ayr›ca birmaliyet yüklemeksizin, eflde¤erde alternatif dü-zenlemeler sa¤lamakta ve sözleflmede yeralan hizmetlerle, sunulan hizmetler aras›nda birfark›n oluflmas› halinde ise fark› da tazmin et-mekle yükümlü bulunmaktad›r. Söz konusu al-ternatif düzenlemelerin yap›lmas›n›n mümkünolmamas› halinde ise fark› tazmin etmekle yü-kümlü bulunmaktad›r.

Söz konusu alternatif düzenlemelerin yap›lmas›-n›n mümkün olmamas› halinde veya acentetaraf›ndan yap›lan öneriler, hakl› nedenlerle tü-ketici taraf›ndan kabul edilmedi¤i takdirde, se-yahat acentesi sözleflmenin di¤er taraf› olantüketicinin, hareket yerine veya kabul edece¤iherhangi bir dönüfl noktas›na geri dönmesiniteminen, efl de¤er bir ulafl›m imkân› sa¤laya-cakt›r. Tüketicinin yapt›¤› bütün ödemeleri de,on gün içinde iade edecek ve gerekli hallerdezarar›n› da tazmin edecektir.

Görülüyor ki, tüketiciyi koruma mevzuat›nda,seyahat acentesinin sorumlulu¤undan do¤anzarar›n tazmin esaslar› öngörülmüfl, ancak si-gortaya yer verilmemifltir. Sigorta, tüketici tara-f›ndan sözleflmenin iptal edilmesi halinde iptalmasraflar›n› veya kaza veya hastal›k halinde ül-kesine geri gönderilme ve yard›m masraflar›n›teminat alt›na alacak flekilde, tüketici taraf›n-dan iste¤e ba¤l› bir flekilde yap›labilecek ve budurum paket tur hakk›nda bilgi isteyen tüketici-ye verilecek bilgilendirmeyi iliflkin tan›t›m broflü-ründe de belirtilecektir.

Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›nca düzenlenen bumevzuat›n haz›rlanmas›nda Avrupa Birli¤inin 13Haziran 1990 tarihli, paket Tur hakk›ndaki Kon-sey direktifinden istifade edilmifl ve mevzuat buDirektif paralelinde haz›rlanm›flt›r.

ZORUNLU S‹GORTA

Zorunlu Sigortan›n Nedeni

Yasa koyucu, Tüketici Koruma Mevzuat›ndakisigortan›n, zorunlu olmay›p ihtiyari, tavsiye ma-hiyetinde olmas›n› tüketicinin korunmas› için ye-terli görmemifltir. Esasen, tüketici isterse bu si-gortay› yapt›rabilece¤ine göre, tüketici bir an-lamda kendi iste¤i ile koruma sa¤lamakla, se-

25

yahat acentesinin mesleki faaliyeti sebebi ilevarsa tüketiciye verdi¤i zarar korunmas›z kal-maktad›r. Bu nedenle, yasa koyucu önce seya-hat acentelerinin, müflterileri ile biletlerini sata-caklar› ulaflt›rma müesseselerine sunacaklar› hiz-metler ve di¤er seyahat acenteli¤i ifllemlerin-den do¤acak yükümlülüklerini yerine getirmekarfl›l›¤› al›nan teminat› art›rm›flt›r.

Kanunda yap›lan de¤ifliklikten önce gibi güncel-li¤ini kaybetmifl ve çok düflük kalan bu teminat›asgari befl bin; azami otuz bin Türk Liras› aras›ndaBakanl›kça belirlenecek flekilde yükseltmifltir. An-cak, bu teminat›n da düflük kald›¤› aç›kt›r. Temi-natlar›n güncellenmesinde birkaç bin turiste hiz-met veren seyahat acentelerinden her turist ba-k›m›ndan do¤abilecek zarar› tazmine yeter temi-nat al›nmas›n›n maliyet bak›m›ndan seyahatacenteli¤i faaliyetini gerçeklefltirmeyi güçlefltire-ce¤i düflünülmüfl ve bu teminat yerine, seyahatacentelerince zorunlu sigorta sistemi getirilmifltir.Ne var ki bu sistemin, bugünkü düzenleme ile nederece yürütülebilece¤i tart›flmal›d›r.

Kan›m›zca, seyahat acentelerinden her birininbinlerce kifliye hizmet taahhüdünde bulundu¤ugöz önüne al›n›rsa, acentelerin taahhütlerini ge-re¤i gibi yerine getirmemeleri veya getirmeme-lerinden do¤an zarar›n yaln›z sigortaya yüklenil-mesi, acentenin sorumlulu¤unun dikkate al›n-mamas›, afla¤›da da belirtilece¤i gibi, sigortauygulamas›n› at›l k›lacak sonuçlar verebilecektir.

Zorunlu Sigortan›n Kapsam›

5571 say›l› de¤ifliklik kanununun 7nci maddesi ile1618 say›l› Seyahat Acenteleri ve SeyahatAcenteleri Birli¤i kanununun 12nci maddesi afla-¤›daki flekilde de¤ifltirilmifltir.

Madde hükmüne göre;

“Seyahat acenteleri, Türkiye’de sat›lan paketturlarda:❖ Düzenledikleri paket tur kapsam›ndaki; müflteri-ye taahhüt ettikleri hizmetlerin acentenin iflas› dadâhil olmak üzere herhangi bir nedenle verilme-mesi veyahut taahhüt edilen flekilde verilmeme-

sinden kaynaklanabilecek sorumluluklar›n› sigortaettirmek zorundad›r. Bu durumda sigortac›n›n so-rumlulu¤u en az paket tur bedeli kadar olmal›d›r.Müflteri, sigorta kapsam›ndaki zarar›n› do¤rudando¤ruya sigorta flirketinden talep edebilir.

Seyahat ve sigorta flirketleri, sigorta sözleflmeleri-ni yapt›klar› andan itibaren befl ifl günü içerisin-de sözleflmenin bir örne¤ini Bakanl›¤a gönder-mekle yükümlüdürler. Sözleflmenin sürecindenönce sona ermesi halinde bu durum ayn› süreiçerisinde seyahat acenteleri ve sigorta flirketleritaraf›ndan Bakanl›¤a bildirilir.

‹lgili branflta ruhsat› bulunan sigorta flirketlerininpaket tur sigortas› yapmalar› zorunludur. HazineMüsteflarl›¤› gerekli durumlarda sigorta primlerinibelirlemeye yetkilidir.

❖ Paket tur sözleflmesi düzenlenirken müflteriye:

1-Müflterinin kaza ve hastal›k halinde ç›k›fl nok-tas›na dönüfl masraflar›n›,2-Her türlü kazadan do¤an zarar›n› ve tedavimasraflar›n›, poliçe limiti kadar karfl›layacak flekilde sigortaettirilebilece¤ini bildirmekle yükümlüdür.

❖ Sigorta Bedeli ve Di¤er De¤erlendirmeler

Yukar›da (1) no’lu k›s›mda da belirtildi¤i gibi “Tü-keticinin Korunmas› Hakk›ndaki Mevzuatla getiri-len; tüketici taraf›ndan iptal masraflar›n› ya dakaza veya hastal›k halinde ülkesine geri gönde-rilmede dâhil olmak üzere yard›m masraflar›n›teminat alt›na alacak sigortan›n, iste¤e ba¤l› ol-mas› ve tavsiye mahiyetinde yap›lmas›n›n tüke-ticiyi tam anlam› ile korumad›¤›na; bu çerçeve-de, an›lan kanunda yer alan teminat›n güncelli-¤ini yitirdi¤ine; ancak teminatlar›n güncellen-mesinin maliyet bak›m›ndan seyahat acenteli¤ifaaliyetini güçlefltirece¤ine de¤inen yasa koyu-cu “Bu durumda, teminat yerine, seyahat acen-telerince zorunlu sigorta sisteminin getirilmesini”öngörmüfltür. Gerekçeye göre, madde ile turist-lere, taahhüt edilen hizmetin verilmesi, kaza vehastal›k halinde ülkelerine göre dönme masraf-lar›, kaza halinde kazadan do¤an zararlar›n›n

26

KKAAPPAAKK KKOONNUUSSUU

her biri ayr› ayr› paket tur bedeli kadar, toplam-da paket tur bedelinin üç kat› kadar sigortalan-malar› ve ayr›ca kazadan do¤an tedavi mas-raflar›n›n tamam› için sigortalanmalar› amaç-lanm›flt›r” denilmifltir.

Madde hükümlerinin de¤erlendirilmesindeafla¤›daki hususlar dikkatimizi çekmifltir.

❖ Yürürlü¤e konulan 12nci madde, kanununTBMM’ne sevk edilen metnine nazaran de¤iflikbir flekilde kabul edilmifltir. ‹lk metinde sorumlu-lu¤un “paket tur bedeli kadar” olmas› öngörü-lürken, madde hükmünde “en az paket tur be-deli kadar” denilmek suretiyle sorumluluk ucuaç›k bir hale getirilmifltir. Afla¤›da da de¤inile-ce¤i gibi, esasen reasürör aç›s›ndan limitli temi-nat al›nan bu sigortay› da, sorumlulu¤u da buderece aç›k bir kuvertürle istenme olana¤› ta-n›nmas› ve sigortay› yapma zorunlulu¤unu, birbaflka ifade ile, sigortan›n flirketlerce yap›lmas›-n› güçlefltirmifltir. Zira, 12nci maddenin (a) f›kra-s›n›n üçüncü paragraf›nda “ilgili branflta ruhsa-t› bulunan sigorta flirketlerinin paket tur sigortas›yapmalar› zorunludur” denilmifltir. Bir seyahatacentesinin 200 bin kifliye tur bafl›na 500 dolar-dan paket tur satmas› halinde, sigorta flirketininen az 100 milyon dolar teminat vermesi halindereasürans bulmas› zorlu¤u aç›kt›r. ❖ Her bir olayda veya paket turda azami so-

rumlulu¤unun belirlenmesi, bunun üstündemiktar›n acente teminat› veya sa¤lanacakbanka teminat› ile karfl›lanmas› gibi taahhüt-lerin teminat al›nmas› yollar›n›n seçilmesi, si-gorta flirketlerini rahatlatacakt›r.

❖ 12nci madde ile getirilen hükümde “en azpaket tur bedeli kadar”, acentenin iflas› da da-hil, müflteriye taahhüt edilen hizmetlerin her-hangi bir nedenle verilmemesi veya taahhütedilen flekilde verilmemesi hallerinde do¤an si-gortac›n›n sorumlulu¤unda mutlak bir ifade kul-lan›lm›flt›r. Paket tur sözleflmesinin ifa edileme-mesinde mücbir sebep, beklenilmeyen hal ve-ya müflterinin kusuru gibi hizmetin ifas›n› veyagere¤i gibi yap›lmamas›n› engelleyen hususla-ra iliflkin bir hüküm sevk edilmemifltir.

❖ Avrupa Birli¤i Direktifinde ve ülkeler mevzu-at›nda seyahat acentesinin sorumlulu¤undaana prensip; tüketiciye karfl› yüklenilen taahhü-dün verilmemesi veya taahhüt edildi¤i flekildeverilmemesidir.

❖ Bunun yan›nda, Avrupa Birli¤i Direktifinin 7ncimaddesine göre, seyahat acentesi veya organi-zatörün, mali yetersizli¤i veya iflas› halinde al›nanbedellerin iadesini ve müflterinin geri dönüflünükarfl›layan yeterli garantileri sa¤lam›fl olmalar› vebunu sözleflmede belirtmeleri gerekmektedir.

27

❖ Direktifte, bu konuda sigorta deyimi kullan›l-mam›flt›r. Ancak, direktifin 4üncü maddenin1/b/IV f›kras›nda müflteri bilgilendirilirken, tüketi-cinin sözleflmeyi iptal etmesi halinde iptal mas-raflar›n› veya kaza veya hastal›k halinde gerigönderilme masraflar›n› da kapsayan iste¤eba¤l› bir sigorta sözleflmesi yap›labilece¤ine ilifl-kin bilgi verilmesi öngörülmüfltür.

❖ Direktifin 5inci maddesine göre de Devlet se-yahat acentesi ve organizatörün sorumlulu¤u-nu karfl›layacak tedbirleri alacakt›r.

D›fl Ülkelerdeki Uygulamalara ve Farkl›l›klar

Avrupa Birli¤inin 90/314 say›l› Direktifi, Birli¤e dâ-hil ülkelerin mevzuat›nda, kanun veya di¤eri ya-sal düzenlemeler fleklinde yer alm›fl ve Direktifhükümleri çerçevesinde seyahat acenteleri ve-ya tur düzenleyenlerin sorumluluklar› belirtilmifltir.

Bu aç›dan bak›ld›¤›nda, seyahat acenteleri içinbelli bir sermayenin olmad›¤›, istenilen asgari ser-mayenin ülkeler aras›nda farkl›l›k gösterdi¤i anlafl›l-maktad›r. Almanya’da bu tür turistik teflebbüsleriçin asgari bir sermaye öngörülmemifltir. Bu serma-ye Yunanistan’da 12 Bin Euro, Portekiz’de iseacente ve distribütörler için 100 Bin Euro’ya yak-laflmaktad›r. ‹spanya’da seyahat acenteleri içinminimum 60.000 Euro’dur. Buna mukabil Direktifin7nci maddesi uyar›nca istenilen mali teminatlar,gene ülkelere göre de¤iflik olmakla beraber, 4 Mil-yon Euro’ya kadar ç›kabilmektedir. Avusturya’dabanka garantisi veya sigorta istenilmekte; Dani-marka’da ifl hacmine göre garanti aranmakta vetavan 4 Milyon Euro’ya ulaflabilmektedir.

‹sviçre’de, Danimarka’da ve ‹talya’da bu konu-da özellikle iflas ve ödeme güçlü¤ünün yetersiz-li¤i halinde, garanti fonu devreye girmektedir.Yunanistan’da, ülkemizde oldu¤u gibi sigorta-n›n zorunlu olmas› öngörülmüfltür.

FARKLILIKLAR, SORUNLAR VE SONUÇ

Seyahat Acenteleri Birli¤i Kanununun 12ncimaddesi ile getirilen zorunlu sigortan›n, AvrupaDirektifi ve buna uygun uygulamalarla olan

farkl›l›¤› ve do¤abilecek sorunlara iliflkin görüflle-rimiz ana hatlar› ile afla¤›da belirtilmifltir. fiöyle ki;

1) Seyahat Acenteleri Birli¤i Kanununun 12ncimaddesinde, seyahat acentelerinin paket tur-larda taahhüt ettikleri hizmetlerin herhangi birnedenle verilmemesi veya taahhüt edilen flekil-de verilmemesi halinde, müflteri sigorta kapsa-m›ndaki zarar›n› do¤rudan do¤ruya sigorta flir-ketinden talep edebilecektir. Oysa Avrupa Birli-¤i Direktifinde ve buna uygun olarak düzenle-nen ülkeler iç mevzuat› ve uygulamalar›nda veSanayi ve Ticaret Bakanl›¤›nca yürürlü¤e konul-mufl olan Paket Tur Sözleflmeleri Uygulama Usulve Esaslar› Hakk›nda Yönetmelikte; seyahatacentesinin paket turun devam etmesi için tü-keticiye (müflteriye) ilave maliyet getirmeyenalternatif seyahat düzenlemeleri yapmas›naolanak verilmifltir. Müflteriye önerilen bu düzen-lemeler ile seyahat sözleflmesindeki düzenle-meler aras›nda sunulan hizmetler aç›s›ndanfark varsa, seyahat acentesi ayr›ca bu fark› taz-min edecektir. 12nci madde de bu husus öngö-rülmemifl ve do¤rudan do¤ruya sigorta flirketin-den zarar› talep hakk› tan›nm›flt›r. Bu durum, si-gorta flirketini müflkül duruma sokacak; bir an-lamda, sigorta flirketinden hüsnüniyet esaslar›-na uygun düflmeyen talepde bulunmaya yolaçacak, flirketin risk yükünü yükseltecektir.

2) 12nci maddede sigortac›n›n en az paket turbedeli kadar sorumlu olmas› hükmü getirilmifltir.Bu hükümle ucu aç›k bir sigorta bedeli istenmesive saptanmas›na yol aç›lmaktad›r. Oysa seyahatacentesinin ana sorumlulu¤u, pakete ba¤l› hiz-metlerin ifa edilememesi ve baz› hallerde gidifldönüfl masraflar›n› içermektedir. Baz› ülkelerde (‹s-viçre gibi) maddi zararlar paket bedelinin en faz-la iki mislidir. Nitekim söz konusu madde, TBMM’nede sevk edilirken toplamda paket tur bedelininüç kat› kadar sigortalanma öngörülmüfl idi. Oysa,bugünkü hali ile madde hükmü, sigorta flirketleri-nin çok büyük teminatlar vermesine neden ola-cak, bu durum reasürans bulmay› zorlaflt›racakt›r.

3) 12nci madde seyahat acentelerini;

“Paket tur sözleflmesi düzenlenirken müflteriye

KKAAPPAAKK KKOONNUUSSUU

28

a) Müflterinin kaza ve hastal›k halinde ç›k›fl nok-tas›na dönüfl masraflar›n›,

b) Her türlü kazadan do¤an zarar›n› ve tedavimasraflar›n›,poliçe limiti kadar karfl›layacak flekilde sigortaettirebilece¤ini bildirmekle yükümlü tutmufltur.

Madde bu hali ile ileride ihtilaflar do¤uracakt›r. Avrupa Birli¤i Direktifinde ve uygulamalarda ka-za veya hastal›k halinde ülkesine geri gönderil-me de dâhil olmak üzere yard›m masraflar›n›içeren sigorta, müflterinin iste¤ine ba¤l›d›r.

Madde hükmündeki “sigorta ettirebilece¤i” ifa-desi çok kifliye sigortan›n ihtiyari oldu-¤u kan›s›n› ver-dirmektedir. Oy-sa 12nci madde-nin “turistlerin, ta-ahhüt edilen hiz-metin verilmesi ka-za veya hastal›khalinde ülkelerinegeri dönme mas-raflar› ve kaza halin-de kazadan do¤anzararlar›n her biri içinayr› ayr› paket turbedeli kadar yanitoplamda paket turbedelinin üç kat› ka-dar sigortalanmalar›ve ayr›ca kazadan do-¤an tedavi masraflar›-n›n tamam› için sigortalanmalar› amaçlanm›flt›r"yolundaki gerekçesi bu teminatlar›n zorunlu si-gorta içinde oldu¤u kan›s›n› vermektedir. Bununbir baflka kan›t› da, maddenin son ibaresindeki“ poliçe limiti kadar” ifadesidir, sorumlulu¤un s›-n›r› k›s›tlanm›flt›r. ‹htiyari sigortada, sigorta temi-nat›n›n hududu sigortay› yapt›rmak isteyenin is-te¤ine ba¤l›d›r ve Kanunen s›n›rlama getirilmesidüflünülemez. Bu nedenle, maddeye aç›kl›kgetirilmesi flartt›r.

4) Di¤er yandan, yukar›da de¤inilen hükümde-ki kaza ve hastal›¤›n tan›mlar›na; içeri¤inin belir-

lenmesine ve hangi hallerde olmufl say›laca¤›-na; özellikle sigortac›n›n her halükarda sorumluolup olmayaca¤›n›n, bir anlamda da, kusurunaraflt›r›l›p araflt›r›lmayaca¤›n›n bilinmesine ihti-yaç vard›r. Yasada, müflterinin kusuru, mücbirsebep, beklenilmeyen hal gibi sorumlulu¤u te-minat d›fl› b›rakacak veya azaltacak hallerede¤inilmemifltir. Mutlak bir sorumlulu¤un düflü-nülmemesi laz›md›r. Avrupa Birli¤i Direktifi ve ül-keler mevzuat› böyledir.

5) Di¤er yandan, Avrupa Birli¤i ve buna iliflkinuygulamalarda seyahat acentesinin iflas› veyaödeme yetersizli¤i halinde müflterinin ödemifl

oldu¤u ücretlerin ve ül-kesine dönüflün garantiedilece¤i hükme ba¤-lanm›flt›r. 22nci mad-dede, bu konulardaaç›kl›k yoktur.

6) Baz› Avrupa Ülkele-rinde (‹sviçre, ‹talya,Danimarka gibi), se-yahat acentelerininbir araya gelmeksuretiyle kurduklar›Garanti Fonlar›n›nf inans kayna¤ › ,acentelerin kat›l›mpaylar›ndan olufl-maktad›r. Garanti

Fonu, seyahat acentesi-nin sorumlulu¤unu karfl›layamamas› halindedevreye girmekte; özellikle, seyahat acentesi-nin sözleflmeden sonraki dönemde, seyahattenönce veya seyahat s›ras›nda; iflas› taahhüdünüyerine getirmede mali yetersizli¤i, aczi halindeFon gerekli ödemeleri yapmaktad›r.

Sonuç olarak; Seyahat Acenteleri Birli¤i Kanu-nunun 12nci maddesi ile getirilen düzenleme,gerek kapsam, gerek anlam, gerekse uygula-ma aç›s›ndan bu konudaki Avrupa Birli¤i Direk-tifi ve buna iliflkin uygulamalardan çok farkl›d›r.Madde hükmünün düzenlemesinde belirsiz vekan›m›zca yanl›fl hükümler mevcuttur ve bu ha-li ile sorunlara neden olacakt›r.

29

Di¤er yandan reasürans aç›s›ndan ne dereceteminat bulunaca¤› flüphelidir.

Ayr›ca tüketiciyi koruma mevzuat› ile uyufl-mayan hükümleri, ancak her iki mevzuat›nda uygulanmas› zorunlulu¤u, konuyu karma-fl›k hale getirmektedir. Bu nedenlerle, 12ncimadde hükmünün yay›nland›¤› 13 Ocak2007 tarihinden 3 ay sonra, 13 Nisan 2007 ta-rihinde yürürlü¤e girmesi gereken bu zorunlusigortaya iliflkin hükümlerin yeniden gözdengeçirilmesi ve söz konusu yasa hükmündede¤iflikliklerin sa¤lanmas›; mümkün olmad›¤›takdirde, bu sigortaya iliflkin Genel fiartlar›haz›rlayacak Hazine Müsteflarl›¤›nca, Genelfiartlarla konuya ifllerlik ve aç›kl›k kazand›r›l-mas›n›n gerekti¤ini belirtmek isteriz.

Bugün bu konudaki ihtiyaçlar›n Seyahat Sa¤-l›k Sigortas› ve Seyahat Araç Destek Sigortas›Genel fiartlar› ile ihtiyari olarak giderilmesineçal›fl›lmaktad›r. Sigorta flirketlerince çok kereturizm flirketlerince mali anlamda risk analiziyap›larak sigorta teminat› verilmekte, acen-tenin iflas› halinin teminata dahil edilmesin-den, reasürans bulma zorlu¤u nedeniyle ka-ç›n›lmaktad›r.

Di¤er yandan Kültür ve Turizm Bakanl›¤› Yat›-r›m ve ‹flletmeler Genel Müdürlü¤ü taraf›n-dan TÜRSAB’a gönderilen 29 Nisan 2011 ta-rihli yaz›da, uzun bir süre geçmesine ra¤menço¤u acentenin hala zorunlu sigorta sözlefl-mesi yapt›rmad›¤›, yapt›r›lan sigorta sözlefl-melerinin Kanunda öngörülen asgari flartlar›sa¤lamad›¤› ve flekil olarak eksiklikler oldu¤ubelirtilmektedir.

An›lan yaz›da 1618 say›l› kanunun 12ci mad-desi kapsam›nda düzenlenecek sigorta söz-leflmelerinin;❖ Düzenlenen paket tur kapsam›nda müflteri-ye taahhüt edilen hizmetlerin acentenin iflas›da dâhil olmak üzere herhangi bir nedenleverilmemesi veya taahhüt edilen flekilde veril-memesinden kaynaklanabilecek sorumluluk-lar›n sigorta ettirildi¤ini,❖ Sigortac›n›n sorumlulu¤unun en az paket

tur kadar oldu¤unu,❖ Müflterinin sigorta kapsam›ndaki zarar›ndo¤rudan do¤ruya sigorta flirketinden talepedilebilece¤ini,

kapsamas› gerekti¤i belirtilmektedir. Yaz›da,ayr›ca her bir seyahat acentesi için ayr› pakettur zorunlu sigorta sözleflmesi yap›lmas›, pakettura kat›lan her bir müflteri için ayr› paket turzorunlu sigorta poliçesi sertifikas› düzenlenme-si, seyahat acentesi taraf›ndan sertifikan›n birörne¤inin paket tur bafllamadan önce müfl-teriye verilmesi vurgulanmaktad›r.

Konu hakk›ndaki görüfllerimizin Avrupa Toplu-lu¤u Adalet Divan›’n›n konuya iliflkin bir kara-r› ile noktalamak isteriz.

Sözü edilen Adalet Divan›’n›n 8 Ekim 1996 ta-rihli karar›na göre; Erif Dillenkofer ve 5 di¤erAlman tüketici, 13 Haziran 1990 tarihli paketseyahat ve paket turlarla ilgili Avrupa Direktifi-nin milli hukuka geçirilmemesi yüzünden zara-ra u¤ramalar› nedeni ile tazminat için FederalAlman Cumhuriyeti’ne karfl› yüksek mahke-meye baflvurmufllard›r. Seçtikleri seyahatacentesinin iflas etmesinden dolay› bu tüketi-ciler seyahate ç›kamam›fllard›r. Müfltekiler Di-rektif gerekti¤i gibi uygulam›fl olsa idi, acente-lere iflas halinde, kendilerini sigorta etme yü-kümlülü¤ü getirmesi dolay›s› ile tazmin edil-meleri ve ülkelerine dönüfl masraflar›n›n karfl›-lanm›fl olmas› gerekti¤ini belirtmifller ve AlmanDevletinden tazminat talep etmifllerdir.

Yarg›lama sonunda Mahkeme, paket turlarlailgili direktifin verilen tarihlerde milli hukuka ge-çirilmemesinden dolay› Alman Devletini so-rumlu bulmufl ve direktifin 7nci maddesindekiamaca de¤inmifltir.

Adalet Divan›, 7nci maddenin içeri¤inin ye-terli flekilde aç›kl›k getirdi¤ine iflaretle, mad-denin, sözleflmenin taraf› olan paket tur orga-nizatörünün veya sat›c›s›n›n iflas etmesi duru-munda, paket turla seyahat edenleri, ülkeleri-ne dönüfl ve ödedikleri paran›n geri ödenme-sinin garantisini kapsad›¤›na karar vermifltir.

30

MMEEVVZZUUAATT -- SSOORRUUNNLLAARR -- YYAARRGGII KKAARRAARRLLAARRII

Zihni METEZADETSRfiB Yönetim Kurulu Müflaviri

igorta sözleflmesi ile sigorta ettirenler ve busözleflmeden menfaat sa¤layan kiflilerle

riski üstlenen taraf aras›ndaki iliflkiler düzenlenmek-tedir. Sigortac›l›k sektörünün düzenlenmesi ve de-netlenmesi görevini yerine getiren ve kamu huku-kuna göre bu iflleri yapan Hazine Müsteflarl›¤›n›n si-gortac›l›k mevzuat›nda ayk›r›l›k söz konusu olmad›-¤› hallerde uygulamalara müdahale edemeye-ce¤i aç›kt›r. Sigorta sözleflmelerinden do¤an uyufl-mazl›klar adli yollarla çözülmekte ise de sigortac›l›kalan›nda ihtisas mahkemelerinin olmamas›, yarg›sürecinin uzun zaman almas› ve masrafl› olmas›, si-gortal›lar›n ma¤duriyetine sebep olmakta ve zara-r›n telafisi uzun bir zamana ba¤l› kalmaktad›r.

Bu ise sigortan›n var olma ve tazminat›n çok k›sabir zaman içinde ödenmesi amac›na ayk›r›l›k teflkiletmektedir. Bu nedenle, sigortal›lar bazen uyufl-mazl›klarda riski üstlenen taraflar›n, bir anlamda si-gorta flirketlerinin haks›z da olsalar, önerdikleri taz-minat› kabul etmek zorunda kalmakta ve bu du-rum, Sigortac›l›k Sektörüne duyulan güveni sarsanbir faktör olarak karfl›m›za ç›kmaktad›r.

Ülkemizde Tahkim; basit, süratli ve adil bir biçimdesigorta ihtilaflar›n›n çözülmesi amac›yla oluflturul-mufltur. Bu amaç, sigorta uyuflmazl›klar›n›n çözü-münde baflvuru sahiplerinin mahkeme sürecinegöre daha h›zl› ve daha kolay sonuç almalar›n›sa¤lamaktad›r. Bu anlamda Tahkim Komisyonunaintikal eden uyuflmazl›klar›n çözümü, 5684 say›l› Ka-nunda belirtilen süre içinde ba¤›ms›z sigorta ha-kemleri yolu ile gerçeklefltirilmektedir. Hakem ka-rarlar›nda uyuflmazl›¤›n neden ibaret oldu¤u, da-van›n esas›, karar›n hukuki gerekçesi ve yarg›lamagiderleri yer almak zorundad›r. Hakemler kararlar›n›görevlendirildikleri tarihten itibaren en geç 4 ayiçinde verirler. Kararlar Tahkim Komisyonu Müdürü-ne tevdi edilir, komisyon müdürü de karar› en geç

3 ifl günü için de Hukuk Usülü Muhakemeleri Kanu-nunun 532. Maddesi uyar›nca gere¤inin yap›labil-mesi için davay› görmeye yetkili mahkemeye iletir.Sigortac›l›k yapan kuruluflla sigorta ettirenler aras›n-daki tutar› 40 bin TL’ye kadar olan uyuflmazl›klar dasigorta hakemleri taraf›ndan verilen kararlar (taraf-lar aralar›nda anlaflarak miktar› art›rabilir) her iki ta-raf için kesindir. Bu miktar›n üzerindeki kararlardatemyize gidilebilir. Her halükarda, Hukuk Usulü Mu-hakemeleri Kanununun 533 ncü maddesi hüküm-leri sakl›d›r. Temyize iliflkin usul ve esaslar hakk›ndaHukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu uygulan›r,(5684say›l› Kanun madde 30/12).

❖ Hukuk Usulü Kanunun 533 ncü maddesine görekararlar ancak afla¤›daki hallerde Temyizde bozu-labilir.❖ Tahkim müddetinin sonunda karar verilmifl ise,❖ Talep edilmemifl bir fley hakk›nda karar verilmiflise,❖ Hakemlerin selahiyeti dâhilinde olmayan mese-leye karar vermeleri,❖ Hakemlerin iki taraf›n iddialar›ndan her biri hak-k›nda karar verilmemifl ise,

Karar son üç sebepten birine dayan›larak temyi-zen bozulmuflsa hakemler ve müddet yeniden se-çilir ve tayin edilir.

Ne var ki, yukar›da de¤inilen Hukuk Usulü Muhake-meleri Kanunu, 01 Ekim 2011 tarihinde yürürlü¤e gi-recek olan Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile mülgaolacakt›r. Yürürlü¤e girecek olan bu Kanun ile ha-kem karar›na karfl› yaln›zca iptal davas› aç›labile-cek, tahkim yerindeki mahkemede aç›lan bu da-va öncelikle ve ivedilikle görülecektir. Bu kanunagöre iptal sebepleri yukar›da de¤inilen temyiz se-beplerine nazaran daha genifl olarak tutulmufltur.Bu konuya burada de¤inilmemifl, ileri bir tarihtekiyaz›m›za b›rak›lm›flt›r. ‹ptal davas› hakk›nda verilenkararlara karfl› temyiz yoluna da baflvurulabilecek,temyiz incelemesi iptal sebepleriyle s›n›rl› olaraköncelikle ve ivedilikle karara ba¤lanacakt›r.

TTaahhkkiimmddee TTeemmyyiizz

SS

31

Ancak Yarg› Hizmetlerinin H›zland›r›lmas› Amac› ‹leBaz› Kanunlarda De¤ifliklik Yap›lmas›na Dair 6212Say›l› Kanunun 30 ncu maddesi ile 01 Ekim 2011 ta-rihinde yürürlü¤e girecek olan 6100 say›l› HukukMuhakemeleri Kanununa eklenen geçici 3 ncümadde ile uygulamada bir de¤ifliklik yap›lm›flt›r.6100 say›l› kanuna göre tahkimde görevli ve yetkilimahkeme olan Tahkim Yeri Bölge Adliye Mahke-melerinin ilan edilecek göreve bafllama tarihinekadar, 1086 say›l› Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanu-nunun temyize iliflkin yürürlükteki hükümlerinin uy-gulanmas›na devam olunaca¤› belirtilmifltir.

Hakem kararlar› hakk›nda hangi temyiz sebepleriuygulanacakt›r? Gerek yürürlükteki Hukuk UsulüMuhakemeleri Kanununda, gerek yürürlü¤e gire-cek 6100 say›l› Kanunda hakem kararlar›na karfl›baflvurulacak üst yarg› itiraz sebepleri belirtilmifltir.Halen uygulanan kanunda gösterilen temyiz se-bepleri yan›nda baflka bir temyiz sebebi olabile-cek midir? Yarg›tay’ca verilen son kararlardan biriolarak 17 nci hukuk dairesinin 29 Kas›m 2010 tarihin-de ald›¤› 10303 say›l› kararda HUMK 533 ncü mad-desinde aç›klanan hususlar d›fl›nda ayr›ca tarafla-r›n, tahkim sözleflmesi veya flart›nda hakemlerinuyuflmazl›¤› maddi hukuk kurallar›na göre çözüm-lemelerini öngördü¤ü takdirde, hakemlerin bu ku-rallar çerçevesinde karar vermek zorunda oldukla-r› ve buna ayk›r› karar vermelerinin temyiz sebebioluflturaca¤› kabul edilmifltir. Kararda bu husustaki,Yarg›tay ‹çtihad› Birlefltirme Hukuk Genel Kurulunun

28 Ocak 1994 tarihli karar›na at›f yap›lm›flt›r. 17 nciHukuk Dairesi önüne gelen somut olayda, daval›vekilinin hakem karar›na karfl› ileri sürdü¤ü temyizsebeplerinin HUMK’un 533 ncü maddesi hükmündeve ‹çtihadi Birlefltirme Karar›nda yer alan maddi hu-kuk kurallar›na göre çözümleme sebeplerinden biri-ne dayanmad›¤›ndan sigorta flirketinin temyiz tale-bini reddetmifltir. Hakem sözleflmesi, sözleflme ser-bestîsi içinde taraflar›n özel hukuk iliflkilerinden do-¤an uyuflmazl›klar›n çözümü için yap›l›r. Taraflar busözleflmede hakem veya hakemlerin uyuflmazl›¤›nçözümünde uygulamalar›n› istedikleri usul veyaesasa iliflkin kurallara yer verebilirler. Çözümde uy-gulamas› istenilen maddi hukuk kurallar› böyledir.

Taraflar›n tahkim sözleflmesinde hakemlerin mad-di hukuk kurallar›na göre çözümü öngörmeleri ha-linde hakemler bu kurallar çerçevesinde karar

vermek zorunludurlar. Hâlihaz›rda uygulananHUMK’da hakemlerin hangi kurallara göre kararverecekleri hususunda aç›k hüküm mevcut de¤il-dir. An›lan Kanunun 525 nci maddesi hakemlerinsözleflmede aksine hüküm olmad›kça inceleme-nin fleklini tayin edebilmesine imkân vermektedir.Tahkim sözleflmesinde bu hususta bir hüküm olma-mas› halinde hakemler maddi hukuk kurallar›n-dan ayr›larak adalet ve nefaset esaslar›na görekarar verebilirler. Tahkim sözleflmesinde taraflarcakararlaflt›r›lan maddi hukuk kurallar›na uymak koflu-lu ise hakemleri ve taraflar› ba¤lar. Yarg›da 533 ncümaddede say›lan sebeplere ilaveten maddi hukukkurallar›na da uyulmas› zorunlulu¤u hususunda iti-razlar oldu¤unu ve bunun temyiz nedeni say›lmas›için yasa de¤iflikli¤ine ihtiyaç bulundu¤unu ileri sü-renler de olmufltur. Bu nedenle konuya aç›kl›k getir-mek için 01 Ekim 2011 tarihinde uygulamaya gire-cek 6100 say›l› HMK kanununun 433/3 ncü madde-si hakem veya hakem kurulu, ancak taraflar›naç›kça yetkili k›lm›fl olmalar› flart›yla hakkaniyet venefaset kurallar›na göre veya dostane çözüm yo-luyla karar verebilir hükmü ile konuya ›fl›k tutmufltur.

Hakemlerin kararlar›nda maddi ve hukuki esbab-›mucibeyi göstermeleri yükümlülü¤ünü getirenHUMK’un 533 ncü madesindeki hüküm 6100 say›l›HMK’n›n 436 nc› maddesinde de benzeri anlamdayer alm›fl ve yarg› içtihatlar›nda hakem kararlar›n›nde¤inilen bu husus yan›nda 530 ncu maddede ya-z›l› hususlar› içermemesi maddi hukuk kurallar› anla-m›nda geçerli bir temyiz sebebi olarak görülmüfltür. Sonuç olarak, HUMK’un 533 ncü maddesinin s›n›rl›bir flekilde düzenlenmesinin ve bu maddede yeralan 4 sebebin “hakemlerin karar› ancak afla¤›da-ki hallerde temziyen nakz olunur “ hükmü ile s›n›r-land›r›ld›¤› ve bu görüflün kuvvetlendirildi¤i; mehazkanun olan ‹sviçre Kanunundaki “aksine sözleflmeyoksa ibaresinin al›nmamas› suretiyle bu yoldakiyorumun vurguland›¤› kesindir.

Yarg›tay, taraflar tahkim sözleflmesi veya flart›nda,hakemlerin uyuflmazl›¤› maddi hukuk kurallar›nagöre çözümlemelerini ön görmeleri halinde, ha-kemler bu kurallar çerçevesinde karar vermek zo-rundad›rlar, ayk›r› karar vermek temyiz sebebinioluflturur, yolundaki içtihatlar› ile hükmü bu anlam-da geniflletmifltir. Bu içtihad›n, yürürlü¤e girecek6100 say›l› HMK’nun uygulanmas›nda da aynendevam edece¤i beklenilmelidir.

32

AAVVRRUUPPAA BB‹‹RRLL‹‹⁄⁄‹‹ VVEE SS‹‹GGOORRTTAA

Müge SOYSALTSRfiB AB ve Uluslararas› ‹liflkiler

luslararas› Sigorta Denetçileri Birli¤i’nin(IAIS) Sigortac›l›k Temel ‹lkeleri kapsa-

m›nda sigorta sahtekârl›¤› da ele al›nmaktad›r.Konuya iliflkin 27. Temel ‹lke’ de denetleme ku-rumlar›n›n sigortac›lar› ve sigorta arac›lar›n› si-gorta sahtekârl›¤›n›n önlenmesi ve tespiti içinbaz› önlemler almaya zorunlu tutmas› gerekti-¤i ifade edilmektedir. Zira sigorta sahtekârl›¤›yarg› nezdinde ço¤unlukla bir suç olarak de-¤erlendirilmekte olup konuya iliflkin yasal hü-kümler bulunmaktad›r. IAIS’ in 27. Temel ‹lkesi-ne göre sigorta sahtekârl›¤› suçu sigorta sektö-rü içinde faaliyet gösteren müdürler, flirket per-soneli, arac›lar, denetçiler, eksperler taraf›n-dan ifllenebilmektedir. Sigorta sahte-kârl›¤› sigorta sektörünün itibar›n›olumsuz etkilerken birçok ekono-mik ve sosyal kayb› da bera-berinde getirmektedir. IAIS’e göre sigorta denetlemekurumlar› sigortac›lar›n ko-nuya iliflkin önlem almas›-n›n teflvik edilmesinde çokönemli rol üstlenmektedir.

Sigorta sahtekârl›¤›na iliflkinbaz› Avrupa Birli¤i ülkelerindekisigorta denetleme kurumlar›n›nyetkileri ve ilgili yasal düzenlemelereiliflkin bilgi afla¤›da yer almaktad›r.

‹SPANYA‹spanya’da sigorta sah-tekârl›¤›, 1995 tarihli Ce-za Kanunu kapsam›n-da cezai bir faaliyet

olarak de¤erlendirilmektedir. ‹dari düzeyde il-gili denetleme kurumu sigorta sahtekârl›¤› ko-nusunda düzenleme yapmak, sigorta sahte-kârl›¤›n› uzman kurumlara bildirmek ve konuile ilgili olarak iç ve d›fl otoritelerle iflbirli¤i yap-ma yetkisine sahiptir. Sigorta sahtekârl›¤›n›nincelenmesi noktas›nda ise Sigorta ve Emekli-lik Genel Müdürlü¤ü (DGSFP) sahtekârl›k faali-yetlerinin tespiti ve önlenmesi için sigortac›lartaraf›ndan uygulanan iç denetim sistemlerinitetkik etmektedir. ‹spanya’da Sigorta Denet-leme Kurumunun sigortac›lar›n sahtekârl›¤akarfl› önlem almas›n› gerekli k›lacak yasal dü-zenleme yapma hakk› bulunmamas›na karfl›nsigorta sektörü taraf›ndan konuya iliflkin baz›eylemler hayata geçirilmifltir. Sigorta sahte-

k â r l › ¤ ›konusunda iflbirli-

¤i mekanizmas›n›n resmiyetkazanmas›na yönelik olarak ‹spanyol Sigorta-lar Birli¤i (UNESPA) ile Emniyet Müdürlü¤ü ara-s›nda imzalanan mutabakat zapt› önemli birörnek teflkil etmektedir. Sigorta sahtekârl›¤›n›nönlenmesi ve kontrolü konusunda UNESPA ta-raf›ndan ayr›ca CEA (Avrupa Sigorta ve Re-

IIAAIISS ‹‹llkkeelleerrii ÇÇeerrççeevveessiinnddeeSSiiggoorrttaa SSaahhtteekkâârrll››¤¤››

UU

33

asürans Federasyonu) arac›l›¤›yla da çeflitlifaaliyetler düzenlenmektedir.

PORTEK‹ZPortekiz’de sigorta sah-tekârl›¤› Sigorta Kanunukapsam›nda ele al›nma-maktad›r. Böylece sigor-tac› ve arac›lar sahtekâr-

l›k faaliyetlerinin belirlenmesi, kontrolü ve yetkilikurumlara bildirimi konusunda herhangi bir zo-runlulu¤a tabii tutulmamaktad›r. Buna karfl›n si-gortac› ve arac›lar›n çal›flanlar›n› sahtekârl›¤akarfl› e¤itmesi ve sahtekârl›k faaliyeti yürütenlerhakk›nda bilgi paylafl›m sisteminin kurulmas›için teflvik sa¤lanmaktad›r. Sigorta flirketleri ta-raf›ndan sigorta sahtecili¤inin tespiti, önlenme-si ve bildirimini öngören bir kanun hükmündekararname 2009 y›l›nda kabul edilmifltir.

DAN‹MARKADanimarka’da sigortasahtekârl›¤› Ceza Kanunukapsam›nda bir suç ola-rak de¤erlendirilmektedir.Buna göre sigorta sahte-

kârl›¤› vakalar› esas itibariyle polis taraf›ndanele al›nmaktad›r. Ancak flüpheli vakalar ço¤un-

lukla sigortac›lar taraf›ndanDanimarka ya-

salar› kapsam›nda soruflturulmaktad›r. Sorufltur-man›n sonucuna ba¤l› olarak vaka polise bildi-rilmektedir. Danimarka’da sigorta sahtekârl›¤›konusunda özel bir düzenleme bulunmamaklabirlikte sigorta flirketlerinin konuya iliflkin herhan-gi bir önlem almalar› zorunlu tutulmamaktad›r.

FRANSAFransa’da sigorta sahte-kârl›¤› Ceza Kanunu tara-f›ndan düzenlenmekte-dir. Sigorta sahtekârl›¤›nailiflkin düzenlemeler ise

Frans›z Ekonomi, Sanayi ve ‹stihdam Bakanl›¤›taraf›ndan yap›lmaktad›r. Buna göre Fran-sa’daki denetleme kurumu bu konuda düzen-leme yapma hakk›na sahip de¤ildir. Frans›z De-netleme Kurumu yerinde denetimle sigorta flir-ketlerinin konuya iliflkin ald›¤› tedbirleri kontrolederek tavsiyelerde bulunmaktad›r. Buna ekolarak denetleme kurumlar› sahtekârl›k faaliyet-lerine karfl› yurtd›fl›ndaki denetleme kurumlar› ileiflbirli¤i yapma yetkisine sahiptir.

‹TALYA‹talya’da sigorta sahte-kârl›¤›, Ceza Kanunu kap-sam›nda bir suç olarakde¤erlendirilmektedir.‹talyan Sigorta Denetle-

me Kurumu (ISVAP) sigorta sahtekârl›¤›na karfl› ge-rekli önlemlerin al›nmas› konusunda sigortac›lar›

teflvik etmektedir. Bu kapsamda ISVAP yerin-de denetimle flirketlerin konuya iliflkin kont-

rol mekanizmalar›n› de¤erlendirmekteve yerel ve yabanc› denetim kurumla-r› ile düzenli iflbirli¤i yürütmektedir.

BELÇ‹KABelçika’dakiBankac› l ›k ,Finans ve Si-g o r t a c › l › kKomisyonu,

sigortac› ve arac›lar› sigorta sah-tekârl›¤›n›n tespiti, kontrolü ve bil-

dirimi konusunda teflvik etmektedir.

Onur ACARTSRfiB Mali ve Finansal Düzenlemeler

üresel krizin etkisiyle iki y›l üst üste kü-çülen Dünya sigorta sektörü 2010 y›-

l›nda yüzde 2,7 artarak yeniden büyümetrendine girmifltir.

2010 y›l› sonu itibar›yla Dünyada toplam primbüyüklü¤ü 2009 y›l›ndaki 4.21 Trilyon Dolar sevi-yesine göre reel bazda yüzde 2,7 artarak 4.34Trilyon Dolara yükselmifltir. Böylece 2008 ve 2009y›llar›nda sektörde yaflanan küçülme yerinetekrar büyümeye b›rakm›flt›r.

Dünyada toplam prim üretiminin 3.69 TrilyonDolarl›k k›sm› geliflmifl ülkelerde oluflurken, sigor-ta bilincinin tam olarak yerleflmedi¤i geliflmek-te olan ülkelerde bu miktar 650 Milyar Dolardakalm›flt›r. Ancak, primler geliflmifl ülkelerde birönceki y›la göre yüzde 1,4 artarken, aralar›ndaTürkiye, Latin Amerika, Orta ve Do¤u Avrupa,Güneydo¤u Asya, Orta Do¤u, Orta Asya ve Af-rika’n›n yer ald›¤› geliflmekte olan ülkelerde ar-t›fl oran› yüzde 11 olmufltur. Bu veriler 2010 y›l›n-da sigorta piyasalar›n›n geliflmifl ülkelerde yeni-den yükselifle geçti¤ini, geliflmekte olan ülkeler-de ise art›fllar›n h›zland›¤›n› göstermektedir. Ayr›-ca, geliflmekte olan ülkelerde, sigorta sektörü-nün büyümesinin ülke ekonomisindeki büyüme-den daha iyi performans gösterdi¤i de görül-mektedir. Di¤er bir de¤iflle, büyüme dönemle-rinde sigorta sektörü ekonominin büyümesin-den daha h›zl› büyümekte, küçülme dönemle-rinde ise ekonomideki küçülmeye k›yasla dahaaz küçülme göstermektedir.

Küresel ekonomik kriz süresince, prim gelirlerin-deki düflüfllere karfl›n, Avrupa ve Amerika’da

devlet deste¤i için baflvuran birkaç flirket hari-cinde sigorta flirketlerinin krize dayand›klar›, ye-terli sermayeye sahip olduklar›, teminat sunma-ya devam ettikleri ve hasar ödemelerini aksat-mad›klar› görülmüfltür. 2010 y›l›nda baz› AB ülke-leri ile Çin ve di¤er geliflmekte olan ülkelerdekiekonomik toparlanman›n sigorta sektörüne deyans›d›¤› ve ekonomik büyümenin reel prim ar-t›fllar›n› da beraberinde getirdi¤i görülmektedir.

2010 y›l›nda hayat-d›fl› primler yüzde 2,1, hayatprimleri ise yüzde 3,2 artm›flt›r. Ancak, primlerde-ki art›fllara karfl›n, özellikle hayat sigortas› flirketle-rinde sermaye yeterlili¤i seviyelerinin kriz öncesidönemin alt›nda kalmaya devam etti¤i görül-mektedir. Faiz oranlar› tarihi düflük seviyelerinikorumakta ve bu durum flirketlerin yat›r›m gelir-lerini ve dolay›s›yla karl›l›klar›n› etkilemektedir.

2011 y›l›nda ise Yunanistan baflta olmak üzere,Portekiz, ‹rlanda, ‹talya ve ‹spanya’daki ekono-mik sorunlar›n Euro bölgesinin büyüme rakamlar›-n› etkilemesi beklenmekte olup, bu geliflmelerinprim üretimini olumsuz flekilde etkilemesi kaç›n›l-mazd›r. Ayr›ca, Japonya’da meydana gelendeprem ve Tsunami felaketinin fiyatlarda art›flayol açmas› beklenmektedir. Tüm bunlara karfl›n2011 y›l›nda Dünya sigorta sektörü prim hacmininart›fl trendini koruyaca¤›, ancak hem hayat hemde hayat-d›fl› branfllarda karl›l›¤›n düflük seviyeler-de devam edece¤i öngörülmektedir.

K›talar baz›nda bak›ld›¤›nda, 2010 y›l›nda Ame-rika k›tas›nda prim üretimi toparlanarak bir ön-ceki y›la göre yüzde 0,7 artm›flt›r. Avrupa’daözellikle hayat prim üretiminde görülen art›fllarsayesinde prim hacmi 2009 y›l›na göre yüzde1,8 artm›flt›r. Asya k›tas›nda prim art›fl oran› yüz-de 7,2’yi bulurken, Afrika’da yüzde 1,1 düflüfl,Avustralya’da yüzde 2,3 art›fl görülmektedir.

AAVVRRUUPPAA BB‹‹RRLL‹‹⁄⁄‹‹ VVEE SS‹‹GGOORRTTAA

34

22001100 YY››ll››nnddaa DDüünnyyaaSSiiggoorrttaa SSeekkttöörrüü

KK

35

Toplam prim büyüklü¤ünde, son y›llarda pay›sürekli gerilemekle birlikte Dünya prim üretimi-nin yüzde 37,4’ünü gerçeklefltiren Avrupa k›ta-s› ilk s›rada yer almaya devam ederken, bunuyüzde 32,5 ile Amerika ve yüzde 26,8 ile Asyatakip etmektedir. Geçen senelerde oldu¤u gi-bi, hayat d›fl› branfllarda prim üretim liderli¤iniAmerika elinde tutarken, hayat branfl›nda Av-rupa en büyük paya sahip olan k›tad›r. 27 üye-li Avrupa Birli¤i’nde sigorta sektörünün prim bü-yüklü¤ü 2010 y›l›nda 1.48 Trilyon Dolar olarakgerçekleflmifl ve bir önceki y›la göre yüzde 1,9reel art›fl kaydetmifltir. Avrupa Birli¤i’nin toplamprim hacmi Dünya prim hacminin yüzde34’üne denk gelmektedir.

Ülkeler baz›nda bak›ld›¤›nda ise, Dünyada enyüksek prim üretimi yaklafl›k 1.16 Trilyon DolarlaABD’de olup, bu ülkeyi prim üretimini bir öncekiy›la göre art›rarak 557 Milyar Dolara ç›karak Ja-ponya takip etmektedir. ‹ngiltere’de prim üreti-mindeki düflüfl yavafllayarak da olsa devam et-mifl ve 310 Milyar Dolara gerilemifltir. Polonya,Çek Cumhuriyeti ve Macaristan gibi Orta ve Do-¤u Avrupa ülkelerinde de prim üretiminde yeni-den art›fllar görülmektedir.

2010 y›l›nda Dünyada kifli bafl›na düflen prim bü-yüklü¤ü 627 Dolard›r. Bu miktar geliflmifl ülkelerde3.526 Dolar iken, geliflmekte olan ülkelerde 110Dolarda kalmaktad›r. AB’de kifli bafl›na düflenprim üretimi ise, 2010 y›l›nda 2.736 Dolar olurken,Euro bölgesinde bu ortalama 3.000 Dolara yük-selmektedir. Dünyada kifli bafl›na en yüksek primüreten ülke 6.633 Dolarla ‹sviçre’dir. Bu ülkeyi5.845 Dolarla prim üretiminin büyük k›sm› sa¤l›kprimlerinden gelen Hollanda takip etmektedir.2008 y›l›n›n birincisi ‹ngiltere ise 2009 y›l›nda oldu-¤u gibi 2010 y›l›nda da ancak beflinci s›rada yeralm›flt›r. ABD’de ise kifli bafl›na düflen prim üretimi3.759 Dolar olup, bu miktar›n yar›dan fazlas›n›hayat d›fl› primler oluflturmaktad›r.

Dünyada sigorta sektörünün ekonomideki yerinigösteren primlerin Gayri Safi Yurtiçi Hâs›laya(GSYH) oran› 2010 y›l›nda yüzde 6,9 iken, geliflmiflülkelerde bu oran ortalama yüzde 8,6’y› bulmak-tad›r. AB’de sigorta sektörünün GSYH içindeki pa-y› yüzde 8,2’dir. Geliflmekte olan ülkelerde ise buoran yüzde 3’te kalmaktad›r. Primlerin GSYH’ YAoran›n›n en yüksek oldu¤u ülke yüzde 18,4 ile Tay-van olup, bu ülkeyi Güney Afrika, Hollanda, ‹ngil-tere, Güney Kore ve Japonya takip etmektedir.

Prim Üretimi 2009 Yl››na Göre Dünyadaki Kifli Bafl› Primlerin(Milyon $) Reel Prim Art›fl›(%) Pay› (%) Prim ($) GSY‹H’ya Oran› (%)

Amerika k›tas› 1.409.530 0,7 32,5 1.519 6,7ABD 1.166.142 -0,2 26,9 3.759 8,0Avrupa k›tas› 1.620.437 1,8 37,4 1.850 7,5AB 27 1.482.347 1,9 34,2 2.736 8,2‹ngiltere 310.022 -2,7 7,2 4.497 12,4Fransa 280.082 2,1 6,5 4.187 10,5Polonya 17.763 2,7 0,4 466 3,7Macaristan 3.999 -1,6 0,1 400 3,0Türkiye 9.429 4,8 0,2 128 1,3Asya k›tas› 1.161.118 7,2 26,8 282 6,2Japonya 557.439 0,1 12,85 4.390 10,1Avustralya k›tas› 81.160 2,3 1,9 2.283 5,8Afrika k›tas› 66.719 -1,1 1,5 65 3,9DÜNYA 4.338.964 2,7 100 627 6,9Sanayileflmifl ülkeler 3.688.758 1,4 85,0 3,527 8,7Geliflmekte olan ülkeler 650.206 11,0 15,0 110 3,0

Dünya Sigorta Sektörü (2010)

Kaynak: Swiss Re, Sigma No 2/2011

2010 Y›l›nda Dünyada Hayat D›fl› Sigorta Sektörü

Dünyada prim büyüklü¤ünün yüzde 43’ünedenk gelen hayat d›fl› sigorta primleri 2010 y›l›n-da bir önceki y›la göre reel bazda yüzde 2,1 ar-tarak 1.82 Trilyon Dolar olmufltur. Art›fl›n hayat

branfl›na göre daha s›n›rl› kalmas› özellikle hayatd›fl› primlerde liderli¤i elinde bulunduran KuzeyAmerika k›tas›ndaki düflük büyümeden kaynak-lanmaktad›r. Avrupa k›tas›nda da, son 10 y›ldahayat-d›fl› primlerde ilk kez 2009 y›l›nda görülendüflüflün yerini yükselifle b›rakmas›na karfl›n, bü-

AAVVRRUUPPAA BB‹‹RRLL‹‹⁄⁄‹‹ VVEE SS‹‹GGOORRTTAA

36

2010 Y›l›nda Dünyada Hayat Sigortas› Sektörü

Dünyada prim büyüklü¤ünün yüzde 57’sinedenk gelen hayat sigortas› primleri 2010 y›l›n-da tekrar yükselifle geçerek reel bazda yüzde3,2 artm›fl ve 2.52 Trilyon Dolar olmufltur. ABDve ‹ngiltere’de düflüfl devam etse de, gelifl-mekte olan ülkelerle baz› büyük ülkelerdeprim hacmindeki art›fllar Dünya genelinde ar-t›fl› beraberinde getirmifltir. Yeni sigortal›lar›npiyasaya girdi¤i ve özellikle getiri garantiliürünlerin talep gördü¤ü Fransa, ‹talya ve Al-manya gibi Avrupa ülkelerinde hayat sektörübüyüme trendini sürdürmüfltür.

966 Milyar Dolar prim üretimiyle Avrupa k›tas›Dünyan›n en büyük hayat sigortas› piyasas›n›oluflturmaya devam etmektedir. AB’de kifli ba-fl›na hayat primleri 1.709 Dolar, ABD’de 1.632

Dolar, ‹ngiltere 3.436 ve Fransa’da ise 2.938 Do-lard›r. Dünyada kifli bafl›na hayat primi üretimi364 Dolar iken Türkiye’de bu rakam 15 Dolardüzeyinde kalmaktad›r.

Geliflmifl ülkelerde, hayat primlerindeki art›fl2009 y›l›na göre yüzde 1,8 olarak gerçekleflmifl-tir. Kuzey Amerika’da ise düflüfl yavafllamaklaberaber devam etmektedir. Avustralya ve Po-lonya baflta olmak üzere, krizin etkisiyle hayatürünlerindeki vergi avantaj› kald›r›lan ülkelerdebir önceki y›l yaflanan ciddi düflüfller yerini kü-çük art›fllara b›rakm›flt›r. Geliflmekte olan ülke-lerde ise hayat primlerinin büyümesini h›zland›-rarak devam ettirdi¤i ve bir önceki y›la göreyüzde 13,1 art›fl gösterdi¤i görülmektedir. Hol-landa ve ‹spanya’n›n d›fl›nda Avrupa’da art›fllardevam etmekte olup, Asya ülkelerinde hayatprimlerinin art›fl› çok daha h›zl›d›r.

Prim Üretimi 2009 Yl››na Göre Kifli Bafl› Primlerin(Milyon $) Reel Prim Art›fl›(%) Prim ($) GSY‹H’ya Oran› (%)

Amerika 612.349 0,4 660 2,9ABD 506.228 -0,7 1.632 3,5Avrupa 965.661 3,4 1.110 4,5AB 27 914.072 3,4 1.709 5,3‹ngiltere 213.831 -3,3 3.436 9,5Fransa 192.428 2,6 2.938 7,4Polonya 8.977 1,9 235 1,9Macaristan 2.137 3,4 214 1,6Türkiye 1.455 11,4 20 0,2Asya 855.370 6,3 208 4,5Japonya 440.950 0 3.473 8,0Avustralya 39.448 2,7 1.109 2,8Afrika 47.244 -2,4 46 2,7DÜNYA 2.520.072 3,2 364 4,0Sanayileflmifl ülkeler 2.156.248 1,8 2.069 5,1Geliflmekte olan ülkeler 363.824 13,1 62 1,7

Dünya Hayat Sigortas› Sektörü (2010)

Kaynak: Swiss Re, Sigma No 2/2011

37

Prim Üretimi 2009 Yl››na Göre Kifli Bafl› Primlerin(Milyon $) Reel Prim Art›fl›(%) Prim ($) GSY‹H’ya Oran› (%)

Amerika 797.181 0,9 859 3,8ABD 659.915 0,2 2.172 4,5Avrupa 654.775 0,3 740 3,0AB 27 568.275 0,5 1.027 3,2‹ngiltere 96.191 -1,2 1.060 2,9Fransa 87.654 0,9 1.249 3,1Polonya 8.786 3,4 230 1,8Macaristan 1.861 -6,8 186 1,4Türkiye 7.974 3,7 109 1,1Asya 305.748 9,8 74 1,6Japonya 116.489 0,6 917 2,1Avustralya 41.713 2,0 1.173 3,0Afrika 19.475 4,1 19 1,1DÜNYA 1.818.893 2,1 263 2,9Sanayileflmifl ülkeler 1.532.510 1,0 1.458 3,6Geliflmekte olan ülkeler 286.383 8,5 49 1,3

Dünya Hayat-d›fl› Sigorta Sektörü (2010)

Kaynak: Swiss Re, Sigma No 2/2011

yümenin yüzde 0,3 gibi düflük bir düzeyde kald›-¤› görülmektedir. Hem bireylerin hem de flirketle-rin maliyetleri düflürmek amac›yla sigorta temi-natlar›n› azaltmas› hayat-d›fl› branfllarda prim ar-t›fl›n›n düflük seyretmesine neden olmufltur.

Geliflmifl ülkelerde hayat d›fl› branfllarda primleryüzde 1 artarken, geliflmekte olan ülkelerdeyüzde 8,5 art›fl gerçekleflmifltir. 2010 y›l›nda görü-len toparlanmaya karfl›n, art›fl oran› uzun y›llarortalamalar›n›n alt›nda kalmaktad›r. Avustralyabaflta olmak üzere, Güney ve Uzakdo¤u Asyave Latin Amerika’da reel art›fllar yaflanm›flt›r. Kü-resel ekonomik krizin öncelikle sanayileflmifl ülke-leri etkiledi¤i dikkate al›nd›¤›nda, krizin etkileriningeliflmekte olan ülkelerin sigorta sektörlerindedaha az hissedildi¤i anlafl›lmaktad›r.

ABD 2.172 Dolar kifli bafl›na hayat-d›fl› prim üreti-mi ile ilk s›rada yer almaktad›r. AB ortalamas›1.027 Dolar, Dünya ortalamas› ise 263 Dolariken, Türkiye’de kifli bafl›na düflen hayat-d›fl›prim üretimi 109 Dolarda kalmaktad›r. Ayn› flekil-de, Türkiye’de hayat-d›fl› primlerin Gayri Safi Yurt‹çi Hâs›laya oran› da yüzde 2,9 olan dünya orta-lamas›n›n oldukça alt›ndad›r.

ergimizin bu say›s›nda Sigorta Sektö-rünün 2011 y›l› ilk üç ay sonuçlar›n›n

bir de¤erlendirmesini yapaca¤›z. Sektörüngeneli üzerinde k›sa bir de¤erlendirme yapa-cak olursak, 2011 y›l› Mart ay› sonunda, sektör2010 y›lsonuna benzer bir flekilde hayat d›fl›

branfllarda son derece olumsuz bir tablo çi-zerek y›l› 22 Milyon teknik zararla, hayat bran-fl›n› ise 34 Milyon teknik kâr ile kapatm›flt›r. Ma-li gelirlerdeki düflüflün teknik sonuçlara eklen-mesiyle, bilançolarda 2010 y›l› sonunda oldu-¤u üzere zararlar ortaya ç›km›flt›r.

SS‹‹GGOORRTTAA ‹‹SSTTAATT‹‹SSTT‹‹KKLLEERR‹‹

38

SSiiggoorrttaa SSeekkttöörrüünnüünn22001111 YY››ll›› MMaarrtt SSoonnuuDDee¤¤eerrlleennddiirrmmeessii

Aktifeki Aktifeki De¤iflim2011-3 Pay›(%) 2010-3 Pay› (%) %

Cari Varl›klar 12.957.363.016 87 11.470.300.616 87 12,96

Nakit ve Nakit Benzeri Varl›klar 4.410.105.938 30 3.924.644.301 30 12,37

Fin. Varl. ile Riski Sigort. Ait Fin. Yat. 3.592.270.768 24 3.168.163.569 24 13,39

Esas Faaliyetlerden Alacaklar 3.675.386.500 25 3.221.142.494 24 14,10

‹liflkili Taraflardan Alacaklar 6.650.907 0 64.673.525 0 -89,72

Di¤er Alacaklar 54.065.181 0 48.983.790 0 10,37

Gelecek Aylara Ait Giderler 1.103.195.416 7 947.130.206 7 16,48

Di¤er Cari Varl›klar 115.688.306 1 95.562.731 1 21,06

Cari Olmayan Varl›klar 1.954.164.735 13 1.757.376.753 13 11,20

Esas Faaliyetlerden Alacaklar 32.363.388 0 13.565.363 0 138,57

‹liflkili Taraflardan Alacaklar 243.608 0 444.898 0 -45,24

Di¤er Alacaklar 1.041.819 0 61.948 0 8,30

Finansal Varl›klar 772.566.855 5 729.025.806 6 5,97

Maddi Varl›klar 618.967.454 4 595.900.721 5 3,87

Maddi Olmayan Varl›klar 401.758.165 3 352.385.229 3 14,01

Gelecek Y›llara Ait Giderler 6.359.194 0 7.822.396 0 -18,71

Di¤er Cari Olmayan Varl›klar 120.864.251 1 57.270.393 0 111,04

AKTIF TOPLAMI 14.911.527.750 100 13.227.677.370 100 12,73

I- HAYAT DIfiI fi‹RKETLERA- B‹LANÇO1- Aktif

DD

Mehmet KALKAVANTSRfiB Genel Sekreter Yard›mc›s›

39

Pasifteki Pasifteki De¤iflim

20011-3 Pay›(%) 2010-3 Pay›(%) %

K›sa Vadeli Yükümlülükler 9.641.625.511 65 8.173.634.296 62 17,96

Finansal Borçlar 2.470.667 0 84.839.656 1 -97,09

Esas Faaliyetlerden Borçlar 942.193.036 6 770.040.089 6 22,36

‹liflkili Taraflardan Borçlar 133.777.908 1 202.030.628 2 -33,78

Di¤er Borçlar 179.836.276 1 147.935.859 1 21,56

Sigortac›l›k Teknik Karfl›l›klar› 7.867.766.905 53 6.492.945.186 49 21,17

Ödenecek Vergi vb. Yüküm. 125.936.728 1 112.171.070 1 12,27

Di¤er Risklere ‹liflkin Karfl›l›klar 57.447.192 0 28.837.076 0 99,21

Gelecek Aylara Ait Gelirler 306.888.412 2 308.161.971 2 -0,41

Di¤er K›sa Vadeli Yükümlülükler 25.308.388 0 26.672.760 0 -5,12

Uzun Vadeli Yükümlülükler 304.458.350 2 226.369.839 2 34,50

Finansal Borçlar 44.980 0 236 0 18980,55

Esas Faaliyetlerden Borçlar 21.773.365 0 12.138.977 0 79,37

‹liflkili Taraflara Borçlar 5.182.539 0 476.180 0 988,36

Di¤er Borçlar 3.284.887 0 1.986.375 0 65,37

Sigortac›l›k Teknik Karfl›l›klar› 222.057.429 1 163.130.424 1 36,12

Di¤er Yükümlülükler ve Karfl›l›klar 395.743 0 2.036.763 0 -80,57

Di¤er Risklere ‹liflkin Karfl›l›klar 53.745.211 0 42.735.106 0 25,76

Gelecek Y›llara Ait Gelir ve Gider Tahakk. 2.288.121 0 2.337.318 0 -2,10

Di¤er Uzun Vadeli Yükümlülükler -4.313.925 0 1.528.461 0 -382,24

Özsermaye 4.965.443.889 33 4.827.673.234 36 2,85

Ödenmifl Sermaye 4.031.674.627 27 3.455.925.184 26 16,66

Sermaye Yedekleri 534.555.154 4 455.708.176 3 17,30

Kâr Yedekleri 1.503.574.814 10 1.392.994.041 11 7,94

Geçmifl Y›llar Kârlar› 90.811.774 1 146.939.094 1 -38,20

Geçmifl Y›llar Zararlar›(-) -1.154.578.796 -8 -629.109.786 -5 83,53

Dönem Net Kâr› -40.593.684 0 5.216.525 0 -878,17

PASIF TOPLAMI 14.911.527.750 100 13.227.677.370 100 12,73

2- Pasif

Hayat D›fl› branfllarda faaliyet gösteren sigortaflirketlerinin Aktif Toplam› geçen y›l›n ayn› dö-nemine göre yaklafl›k yüzde 13 oran›nda birart›fl göstererek 14.912 Milyon TL’ye yükselmifl-tir. Cari Varl›klarda yüzde 13 oran›nda, Cari Ol-mayan Varl›klarda ise yüzde 11 oran›nda birart›fl meydana gelmifltir. 2010 y›l› ilk üç ay sonubilançosunun aktifindeki en büyük pay yüzde30 ile “Nakit ve Nakit Benzeri Varl›klar” kalemi-ne aittir. “Cari Olmayan Varl›klar” aras›ndadikkat çeken kalemler s›ras›yla yüzde 111 ora-

n›nda art›fl göstererek 121 Milyon TL’ye ulaflan“Di¤er Cari Olmayan Varl›klar” ile yüzde 139oran›nda artarak 33 Milyon TL’ye ulaflan “EsasFaaliyetlerden Alacaklar” kalemidir. “Esas Fa-aliyetlerden Alacaklar” hesab›n›n bu denliyüksek orandaki art›fl›, 27 Milyon TL tutar›ndaki“Rücu ve Sovtaj Yoluyla Tahsil Edilecek Ala-caklar”›n burada izlenmeye bafllanmas›ndankaynaklanmaktad›r. “Di¤er Cari OlmayanVarl›klar” kaleminin tamam›na yak›n› “Ertelen-mifl Vergi Varl›klar›”ndan oluflmaktad›r.

SS‹‹GGOORRTTAA ‹‹SSTTAATT‹‹SSTT‹‹KKLLEERR‹‹

40

YAZILAN PR‹MLER TEKN‹K KÂR

2011-3 2010-3 De¤iflim% 2011-3 2010-3 De¤iflim(%)

KAZA 168.782.927 136.311.377 23,82 42.350.983 66.158.750 -35,99

HASTALIK/SA⁄LIK 699.257.193 580.351.029 20,49 -37.507.257 -31.720.429 18,24

KARA ARAÇLARI 863.057.090 665.193.812 29,75 -46.069.689 -67.507.406 -31,76

RAYLI ARAÇLAR 86.476 40.395 114,08 20.256 25.651 -21,03

HAVA ARAÇLARI 9.518.599 7.303.339 30,33 1.052.964 1.760.155 -40,18

SU ARAÇLARI 23.956.126 23.418.798 2,29 5.986.944 6.509.225 -8,02

NAKL‹YAT 93.337.698 83.899.171 11,25 17.344.908 25.159.278 -31,06

YANGIN VE DO⁄. AF. 597.829.639 554.450.657 7,82 47.756.704 43.766.170 9,12

GENEL ZARARLAR 453.821.228 279.181.831 62,55 2.830.975 19.169.292 -85,23

KARA ARAÇLARI SOR. 679.593.438 595.049.040 14,21 -71.972.212 -73.236.282 -1,73

HAVA ARAÇLARI SOR. 10.526.746 7.809.205 34,80 -45.908 245.770 -118,68

SU ARAÇLARI SORUML. 78.488 74.458 5,41 60.714 33.012 83,91

GENEL SORUMLULUK 98.573.602 82.671.339 19,24 11.225.397 16.868.469 -33,45

KRED‹ 15.930.757 13.494.128 18,06 -52.995 793.637 -106,68

EMN‹YET‹ SU‹ST‹MAL 2.919.947 4.066.335 -28,19 133.307 690.102 -80,68

F‹NANSAL KAYIPLAR 30.798.152 25.447.128 21,03 71.039 1.606.183 -95,58

HUKUKSAL KORUMA 12.406.041 8.770.323 41,45 5.221.169 -3.971.736 -231,46

DESTEK 258.160 0 - 6.181 0 -

HAYAT DIfiI TOPLAM 3.760.732.306 3.067.532.365 22,60 -21.586.522 6.349.843 -439,95

TRAF‹K 620.096.896 538.700.290 15,11 -101.260.256 -115.019.895 -11,96

KASKO 863.057.090 665.193.812 29,75 -46.069.689 -67.507.406 -31,76

B- KÂR/ZARAR HESABI1- Teknik Sonuçlar

Son bir y›lda “Ödenmifl Sermaye”nin yüzde17 oran›nda artmas›na karfl›n, ortaya ç›kanzararlar nedeniyle Özsermaye sadece yüz-de 3 oran›nda art›fl gösterebilmifltir. Bu art›flara¤men, Özsermayenin pasif toplam› içeri-sindeki pay› yüzde 3 azalm›flt›r.

K›sa Vadeli Yükümlülüklerin pasif içerisindekipay› bir önceki döneme göre 3 puanl›k art›fllayüzde 65’e, toplam teknik karfl›l›klar›n pasif top-lam› içindeki pay› ise yüzde 50’den yüzde 54’eyükselmifltir. 2010 y›l› Mart sonunu sektör 5 Mil-yon TL bilanço kar› ile kapam›flken, 2011 Martsonunda 41 Milyon TL zararla karfl›laflm›flt›r.

“K›sa Vadeli Yükümlülükler” içindeki 942 Mil-yon TL tutar›ndaki “Esas Faaliyetlerden Borç-lar” kaleminin en büyük kalemi 616 Milyon TLtutar›ndaki “Sigortac›l›k Faaliyetinden Borç-lar” kalemidir. Bu kalemin 421 Milyon TL’si re-asürörlere iliflkin iken, arac›lara iliflkin borç tu-tar› 122 Milyon TL, sigorta flirketlerine borçlarise 72 Milyon TL’dir. Bu bölümde yer alan “Si-gortac›l›k Teknik Karfl›l›klar›”n›n 4.780 MilyonTL’si “Kazan›lmam›fl Primler Karfl›l›¤›”ndan,2.962 Milyon TL’si ise “Muallâk Hasar ve Tazmi-nat Karfl›l›¤›”ndan oluflmaktad›r. “Gelecek Ay-lara Ait Gelirler”in 276 Milyon TL’si “ErtelenmiflKomisyon Gelirleri”nden oluflmaktad›r.

41

20011-3 2010-3 De¤iflim (%)

Yat›r›m Gelirleri 205.966.523,43 256.262.304,03 -19,63 Fin. Yat›r›mlardan Elde Edilen Gelirler 108.626.884,16 124.080.915,49 -12,45 Fin. Yat. Nakte Çevrilmesinden Elde Edilen Kârlar 10.963.695,32 28.325.886,05 -61,29 Finansal Yat›r›mlar›n De¤erlemesi 8.747.486,49 9.293.171,22 -5,87 Kambiyo Kârlar› 39.130.117,77 17.449.036,77 124,25 ‹fltiraklerden Gelirler 33.255.247,89 67.199.818,40 -50,51 Ba¤l› Ort. ve Müflt. Yön. Tabi Tefleb. Gel. 1.188.465,37 991.917,20 19,81 Arazi, Arsa ile Bin.'dan Eld. Ed.Gel. 3.150.551,21 7.795.750,52 -59,59 Türev Ürünlerden Elde Edilen Gelirler 597.288,23 942.620,49 -36,64 Di¤er Yat›r›mlar 296.207,12 183.187,89 61,70 Hayat Teknik Bölümünden Aktar›lan Yat›r›m Gel. 10.579,87 0,00 -Yat›r›m Giderleri -183.115.085,55 -224.768.325,27 -18,53 Yat›r›m Yönetim Giderleri (-) -5.077.198,55 -3.706.524,64 36,98 Yat›r›mlar De¤er Azal›fllar› (-) -1.821.091,88 -1.583.751,65 14,99 Yat›r›mlar›n Nakte Çevrilmesinden Oluflan Zararlar (-) -5.185.072,99 -4.142.256,00 25,18 Hayat D›fl› Teknik Böl. Aktar›lan Yat›r›m Gelirleri (-) -123.493.734,83 -170.977.741,66 -27,77 Türev Ürünler Son. Oluflan Zararlar (-) -913.232,69 -5.831,00 15.561,68 Kambiyo Zararlar› (-) -27.063.551,21 -28.721.154,16 -5,77 Amortisman Giderleri (-) -18.584.440,75 -14.983.903,37 24,03 Di¤er Yat›r›m Giderleri (-) -976.762,64 -647.162,78 50,93 Di¤er Faal. Gelir &Giderler(+/-) -20.864.364,02 -10.258.201,02 103,39 Karfl›l›klar Hesab› (+/-) -37.799.781,72 -25.178.760,13 50,13 Reeskont Hesab› (+/-) -1.324.959,93 -1.128.382,18 17,42 Zorunlu Deprem Sigortas› Hesab› (+/-) 10.197.675,36 2.644.369,45 285,64 Enflasyon Düzeltmesi Hesab› (+/-) 0,00 0,00 -Ertelenmifl Vergi Varl›¤› Hesab› (+/-) 6.874.717,66 15.134.888,86 -54,58 Ert. Vergi Yükümlülü¤ü Gideri (-) 1.709.529,56 -1.089.038,42 -256,98 Di¤er Gelir ve Karlar 8.777.295,91 7.137.572,11 22,97 Di¤er Gider ve Zararlar (-) -9.168.721,47 -7.434.749,00 23,32 Önceki Y›l Gelir ve Karlar› 5.484,67 10.923,33 -49,79 Önceki Y›l Gider ve Zararlar›(-) -135.604,07 -355.025,04 -61,80

Net Dönem Kâr› veya Zarar› 1.987.073,86 21.235.777,75 -90,64

2- Mali Sonuçlar

Elemanter branfllarda yaz›lan primlerdebir önceki y›l›n ayn› dönemine göreyüzde 23 oran›nda bir art›fl sa¤lanm›flve prim üretim tutar› 3.761 Milyon TL’yeyükselmifltir. Sektörün elemanter branfl-lardaki teknik sonuçlar› ise geçen y›l 6Milyon TL teknik karla kapan›rken, bu y›lyüzde 440 oran›nda bir gerilemeyle 22Milyon TL teknik zararla kapanm›flt›r. Enfazla dikkat çeken branfl, 2010 y›l›n›n ilküç ay›nda elde edilen teknik kar›n budönem yüzde 85 geriledi¤i “Genel Za-rarlar” branfl›d›r. Bunun d›fl›nda, “Kaza”

ve “Nakliyat” branfllar›nda da bir önce-ki dönem elde edilen teknik kar›n üçtebirinin bu dönem kaybedilmifl olmas›,genel teknik sonuçlar› olumsuz etkile-yen hususlar›n bafl›nda gelmektedir.

Trafik sigortas›nda bu dönem çok kü-çük bir düzelme gerçekleflmifltir ancak,6111 say›l› Kanunun tedaviye iliflkin hü-kümlerine uygun idari düzenlemelerinyap›lmas›yla teknik sonuçlar›n bu y›liçerisinde daha yüksek oranda düzele-ce¤i tahmin edilmektedir.

SS‹‹GGOORRTTAA ‹‹SSTTAATT‹‹SSTT‹‹KKLLEERR‹‹

42

Aktifeki Aktifeki De¤iflim

2011-3 Pay›(%) 2010-3 Pay›(%) %

Cari Varl›klar 15.215.134.212 70 12.747.234.543 72 19,36Nakit Ve Nakit Benzeri Varl›klar 2.194.947.752 10 1.453.099.921 8 51,05Fin.Varl. ‹le Riski Sigort.Ait Fin.Yat. 5.615.750.927 26 5.739.352.229 32 -2,15Esas Faaliyetlerden Alacaklar 7.167.944.110 33 5.342.690.831 30 34,16‹liflkili Taraflardan Alacaklar 11.010.674 0 6.490.050 0 69,65Di¤er Alacaklar 9.959.037 0 7.299.271 0 36,44Gelecek Aylara Ait Giderler 181.580.458 1 151.483.460 1 19,87Di¤er Cari Varl›klar 33.941.254 0 46.818.782 0 -27,51Cari Olmayan Varl›klar 6.504.628.210 30 5.005.959.864 28 29,94Esas Faaliyetlerden Alacaklar 5.943.733.088 27 4.841.235.298 27 22,77‹liflkili Taraflardan Alacaklar 0 0 - 0 -Di¤er Alacaklar 144.245 0 124.140 0 16,20Finansal Varl›klar 62.185.980 0 16.787.463 0 270,43Maddi Varl›klar 102.459.545 0 105.913.589 1 -3,26Maddi Olmayan Varl›klar 32.620.936 0 30.990.385 0 5,26Gelecek Y›llara Ait Giderler 347.973.112 2 502.150 0 69.196,64Di¤er Cari Olmayan Varl›klar 15.511.304 0 10.406.839 0 49,05AKTIF TOPLAMI 21.719.762.423 100 17.753.194.408 100 22,34

II- HAYAT - EMEKL‹L‹K fi‹RKETLER‹A- B‹LANÇO1- Aktif

206 Milyon TL’lik yat›r›m gelirlerine karfl›l›k 183 Mil-yon TL’lik yat›r›m giderleri ve 21 Milyon TL’lik di¤erfaaliyetlerden kaynaklanan giderler sonucun-da, 2011 y›l› Mart ay› sonunda 2 Milyon TL malikar elde edilmifltir. Bu tutar geçen y›l›n ayn› dö-nemine göre yüzde 91 oran›nda bir azal›fl› ifadeetmektedir. Kambiyo karlar›n›n yüzde 124’lük ar-t›fla denk gelen 22 Milyon TL tutar›nda art›fl gös-termesine ra¤men, yat›r›m gelirlerinde yüzde 20oran›nda bir azal›fl meydana gelmifltir. Bu azal›-fl›n en önemli nedenleri “Finansal Yat›r›mlardanElde Edilen Gelirler”, “Finansal Yat›r›mlar›n De-

¤erlemesi” ve “‹fltiraklerden Gelirler” kalemleri-nin önemli oranlarda ve/veya tutarlarda düfl-mesidir. Ayn› dönemde yat›r›m giderlerinde yüz-de 19 oran›nda bir azal›fl meydana gelmifltir. Buazal›fl›n tek sebebi, hayat d›fl› teknik bölüme ak-tar›lan yat›r›m gelirlerinin 171 Milyon TL’den 123Milyon TL’ye çekilmesidir. “Di¤er Faaliyet Gelir veGiderleri Hesab›”nda da yüzde 103 oran›nda ar-t›fl gerçekleflmifl ve bir önceki dönem ortaya ç›-kan k›rm›z› bakiye iki kat›na yükselmifltir. Bu du-rum tamamen karfl›l›klar hesab›n›n 13 Milyon TLyükselmesinden kaynaklanmaktad›r.

Hayat ve Emeklilik branfllar›nda faaliyet göste-ren sigorta flirketlerinin Aktif Toplam› geçen y›l›nayn› dönemine oranla yaklafl›k yüzde 22 ora-n›nda bir art›fl göstererek 21.720 Milyon TL’yeulaflm›flt›r. Cari Varl›klarda yüzde 19, Cari Ol-mayan Varl›klarda ise yüzde 30 oran›nda birart›fl meydana gelmifltir. Cari Varl›klar ile CariOlmayan Varl›klar›n aktif içindeki paylar› s›ras›y-la yüzde 72 ve yüzde 28 oran›nda gerçeklefl-

mifltir. 7.168 Milyon TL tutar›ndaki “Esas Faali-yetlerden Alacaklar” tutar›n›n 6.782 Milyon TL’si“Emeklilik Faaliyetinden Alacaklar” kalemin-den gelmektedir. “Cari Olmayan Varl›klar” al-t›nda yer alan 5.944 Milyon TL tutar›ndaki “EsasFaaliyetlerden Alacaklar” kaleminin 5.804 Mil-yon TL tutar›ndaki k›sm› da “Emeklilik Faaliyetin-den Alacaklar” alt›ndaki “Saklay›c› fiirkettenAlacaklar” kaleminden oluflmaktad›r.

43

Pasifteki Pasifteki De¤iflim2010-12 Pay›(%) 2009-12 Pay›(%) %

K›sa Vadeli Yükümlülükler 0.529.965.708 48 8.599.047.728 48 22,46Finansal Borçlar 6.241.800 0 74.801.668 0 -91,66Esas Faaliyetlerden Borçlar 7.106.390.771 33 5.346.898.200 30 32,91‹liflkili Taraflardan Borçlar 127.804.178 1 55.666.408 0 129,59Di¤er Borçlar 31.461.803 0 41.211.240 0 -23,66Sigortac›l›k Teknik Karfl›l›klar› 3.101.891.898 14 2.925.077.381 16 6,04Ödenecek Vergi Vb. Yüküm. 54.076.489 0 69.936.093 0 -22,68Di¤er Risklere ‹liflkin Karfl›l›klar 33.501.374 0 22.939.471 0 46,04Gelecek Aylara Ait Gelirler 44.163.757 0 38.569.337 0 14,50Di¤er K›sa Vadeli Yükümlülükler 24.433.638 0 23.947.930 0 2,03Uzun Vadeli Yükümlülükler 8.955.474.965 41 7.494.114.687 42 19,50Finansal Borçlar 14.634 0 28.992 0 -49,52Esas Faaliyetlerden Borçlar 5.803.464.771 27 4.691.352.924 26 23,71‹liflkili Taraflara Borçlar 0 0 0 0 -Di¤er Borçlar 244.466 0 246.782 0 -0,94Sigortac›l›k Teknik Karfl›l›klar› 3.107.487.641 14 2.761.629.834 16 12,52Di¤er Yükümlülükler ve Karfl›l›klar 4.730.619 0 3.652.063 0 29,53Di¤er Risklere ‹liflkin Karfl›l›klar 14.477.613 0 11.532.212 0 25,54Gelecek Y›llara Ait Gelir ve Gider Tah. 48.146 0 0 0 -Di¤er Uzun Vadeli Yükümlülükler 25.007.075 0 25.671.880 0 -2,59Özsermaye 2.234.321.749 10 1.667.146.502 9 34,02Ödenmifl Sermaye 1.452.443.635 7 1.086.397.402 6 33,69Sermaye Yedekleri 168.598.804 1 132.286.623 1 27,45Kar Yedekleri 637.343.734 3 471.344.307 3 35,22Geçmifl Y›llar Karlar› 274.786.783 1 208.651.320 1 31,70Geçmifl Y›llar Zararlar›(-) -349.987.451 -2 -311.945.767 -2 12,19Dönem Net Kar› 51.136.243 0 80.412.617 0 -36,41PASIF TOPLAMI 21.719.762.423 100 17.760.308.917 100 22,29

2- Pasif

Özsermaye bir önceki döneme göre yüzde34 oran›nda art›fl göstererek 2.234 MilyonTL’ye yükselmifltir. Özsermayenin Pasif Top-lam› içindeki pay› bu dönem yüzde 1 arta-rak yüzde 10’a yükselmifltir.

K›sa vadeli yükümlülüklerin pasif içerisindekipay› her iki dönemde de de¤iflmeyerek yüzde48 olarak gerçekleflirken, uzun vadeli yüküm-lülüklerin pasif içerisindeki pay› yüzde 1 azala-rak yüzde 41’e gerilemifltir. K›sa vadeli yüküm-lülükler yüzde 22 oran›nda art›fl göstererek10.530 Milyon TL’ye, uzun vadeli yükümlülüklerkalemi ise yüzde 20 oran›nda art›fl göstererek8.955 Milyon TL’ye ulaflm›flt›r. Bir önceki dö-nemde toplam pasif içerisindeki pay› yüzde32 olan K›sa ve Uzun Vadeli Sigortac›l›k TeknikKarfl›l›klar›, yüzde 4 gerileyerek yüzde 28 olarak

gerçekleflmifltir. 2011 y›l› Mart ay› sonu itibariy-le, sektör 51 Milyon TL tutar›nda net kar eldeetmifl olup bu tutar geçen y›la k›yasla yüzde36 oran›nda bir azal›fl› ifade etmektedir.

Pasif taraf›ndaki kalemlere dikkat etti¤imiz-de, k›sa ve uzun vadeli yükümlükler aras›n-da yer alan ve pasif taraf›n büyüklük anla-m›nda ilk iki kalemini oluflturan “Esas Faali-yetlerden Borçlar” kalemlerinin tamam›nayak›n› “Emeklilik Faaliyetlerinden Borçlar”kalemi alt›ndaki “Kat›l›mc›lara Borçlar”danmeydana gelmektedir. 3.102 Milyon TL tuta-r›ndaki k›sa vadeli sigortac›l›k teknik karfl›l›k-lar›n›n 2.271 Milyon TL’si, 3.107 Milyon TL tu-tar›ndaki uzun vadeli sigortac›l›k teknik kar-fl›l›klar›n›n ise 2.876 Milyon TL’si hayat mate-matik karfl›l›klar›ndan oluflmaktad›r.

SS‹‹GGOORRTTAA ‹‹SSTTAATT‹‹SSTT‹‹KKLLEERR‹‹

44

2011-3 2010-3 De¤iflim%

Hayat Yaz›lan Primler 755.484.292 589.458.710 28,17Hayat Net Teknik Kâr 33.768.327 42.384.906 -20,33Emeklilik Teknik Kâr -12.372.527 9.015.472 -237,24Hayat/Emeklilik Mali Kâr 49.362.539 56.344.508 -12,39Kâr 70.758.339 107.744.887 -34,33Hayat D›fl› Faaliyet Kâr› -1.773.703 -3.202.362 -44,61Vergi -17.848.393 -24.129.907 -26,03Hayat Toplam Kâr (Vergi öncesi) 68.984.636 104.542.524 -34,01Hayat Net Kâr 51.136.243 80.412.617 -36,41

B- KÂR/ZARAR HESABI1- Teknik Sonuçlar

2011-3 2010-3 De¤iflim(%)

Yat›r›m Gelirleri 76.065.247 80.269.274 -5,24

Finansal Yat›r›mlardan Elde Edilen Gelirler 49.169.303 36.397.516 35,09

Finansal Yat›r›mlar›n Nakde Çevr. Elde Edilen Karlar 5.691.641 10.877.370 -47,67

Finansal Yat›r›mlar›n De¤erlemesi 8.738.938 16.795.941 -47,97

Kambiyo Karlar› 5.281.388 4.640.668 13,81

‹fltiraklerden Gelirler 2.716.734 1.009.809 169,03

Ba¤l› Ortak. Ve Müflterek Yönetime Tabi Tefleb. Gel. 0 0 0

Arazi, Arsa ‹le Binalardan Elde Edilen Gelirler 949.320 749.579 26,65

Türev Ürünlerden Elde Edilen Gelirler 114.663 69.815 64,24

Di¤er Yat›r›mlar 2.536.409 1.693.385 49,78

Hayat Teknik Bölümünden Aktar›lan Yat›r›m Gel. 866.852 8.035.191 -89,21

Yat›r›m Giderleri -21.475.615 -20.169.813 6,47

Yat›r›m Yönetim Giderleri (-) -2.404.764 -2.628.590 -8,52

Yat›r›mlar De¤er Azal›fllar› (-) -4.271.033 -4.604.592 -7,24

Yat›r›mlar›n Nakte Çevr. Oluflan Zararlar (-) -2.276.428 -796.447 185,82

Hayat D›fl› Teknik Böl. Aktar›lan Yat›r›m Gelirleri (-) -1.137.651 -968.523 17,46

Türev Ürünler Sonucunda Oluflan Zararlar (-) 0 0 0

Kambiyo Zararlar› (-) -3.845.966 -4.369.852 -11,99

Amortisman Giderleri (-) -7.448.835 -6.784.062 9,80

Di¤er Yat›r›m Giderleri (-) -90.939 -17.747 412,43

Di¤er Faaliyetlerden Gelir &Giderler(+/-) -5.227.092 -3.754.952 39,21

Karfl›l›klar Hesab› (+/-) -2.253.432 -1.616.055 39,44

Reeskont Hesab› (+/-) 474.724 508.131 -6,57

Zorunlu Deprem Sigortas› Hesab› (+/-) 0 0 #SAYI/0!

Enflasyon Düzeltmesi Hesab› (+/-) 34.249 0 #SAYI/0!

Ertelenmifl Vergi Varl›¤› Hesab› (+/-) -2.209.981 -2.718.426 -18,70

Ertelenmifl Vergi Yükümlülü¤ü Gideri (-) 11.386 -28.763 -139,59

Di¤er Gelir ve Kârlar 2.392.959 2.558.042 -6,45

Di¤er Gider ve Zararlar (-) -3.640.047 -3.496.002 4,12

Önceki Y›l Gelir ve Kârlar› 3.631 1.081.434 -99,66

Önceki Y›l Gider ve Zararlar›(-) -40.581 -43.314 -6,31

Net Dönem Kâr› Veya Zarar› 49.362.539 56.344.508 -12,39

2- Mali Sonuçlar

Hayat branfl› prim üretimin-de bir önceki y›l›n ayn› dö-nemine göre yüzde 28 ora-n›nda bir art›fl gerçekleflmiflve prim üretimi 755 MilyonTL olarak gerçekleflmifltir.Hayat branfl› Teknik Kar› yüz-de 20 oran›nda azalarak 34Milyon TL’ye gerilemifltir.Emeklilik branfl›nda ise birönceki dönem sonunda 9Milyon TL tutar›nda gerçek-leflen teknik kar miktar›, budönem sonunda 12 MilyonTL teknik zarara dönmüfltür.

Mali kardaki yüzde 12 ora-n›ndaki azal›fla ra¤men ha-yat/emeklilik flirketlerinin flir-ketlerin hayat ve emekliliktoplam›nda kar› yüzde 34oran›nda azalarak 71 MilyonTL olarak gerçekleflmifltir.

76 Milyon TL yat›r›m gelirleri-ne karfl›l›k 21 Milyon TL yat›-r›m giderleri ve 5 Milyon TLtutar›nda di¤er faaliyetler-den kaynaklanan giderlersonucunda, 2011 y›l› Martay› sonunda 49 Milyon TLmali kar yarat›lm›flt›r. Bu tutargeçen y›la göre yüzde 12oran›nda bir azal›fl› ifade et-mektedir. Yat›r›m gelirlerindeyüzde 5 oran›nda azal›flmeydana gelirken, yat›r›mgiderlerinde ise yüzde 6 ora-n›nda bir art›fl meydanagelmifltir. Burada da maligelirlerin azalmas›na “Finan-sal Yat›r›mlar›n De¤erlemesi”ile “Finansal Yat›r›mlar›nNakde Çevrilmesinden EldeEdilen Karlar” ve “HayatTeknik Bölümünden Aktar›-lan Yat›r›m Gelirleri” kalemisebebiyet vermifltir.

45

TTSSEEVV

Prof Dr. Suna ÖZYÜKSELTürk Sigorta Enstitüsü Vak›f Müdürü

SEV, geleneksel hale getirdi¤i "TSEV Ele-menter ve Hayat Sigorta fiirketleri E¤i-

tim ve ‹nsan Kaynaklar› Platformu Toplant›s›n›"30 Mart 2011 Çarflamba günü Ceylan Inter-continental Otel'de gerçeklefltirdi. Toplant›dakat›l›mc›lara TSEV taraf›ndan gerçeklefltirilmek-te olan çal›flmalar ve haz›rlanan e¤itim prog-ramlar› hakk›nda bilgi verildi.

Bunun yan› s›ra, sektördeki ‹K ve E¤itim Birimiçal›flanlar›n›n birbiri ile iletiflimini kolaylaflt›rmak,

tecrübelerin ve en iyi uygulamalar›n paylafl›m›-n› desteklemek amac› ile platform@tsev.org.tradresli yeni bir mail grubu faaliyete geçirildi.

TT

SEV, üniversite ve sektör iflbirli¤iningelifltirilmesi, üniversite ö¤rencilerine

finans alan›nda daha fazla staj imkân› sa¤-lanmas› amac›yla ‹stanbul Uluslararas› Fi-nans Merkezi Stratejisi ve Eylem Plan›'n›n 60No'lu karar› çerçevesinde Türkiye Sigorta veReasürans fiirketleri Birli¤i, Türkiye BankalarBirli¤i ve Türkiye Sermaye Piyasas› Arac› Ku-rulufllar› Birli¤i taraf›ndan gerçeklefltirilen ça-

l›flmalara destek oluyor. Bu çerçevede TSEV,Türk sigorta sektöründe faaliyet gösteren flir-ketlerin staj imkânlar› konusundaki alg› veolanaklar›n›n tespit edilmesi amac›yla haz›r-lad›¤› anketi flirketlere gönderdi. Haz›rlana-cak raporun Birlik ve di¤er ilgili kurumlarlapaylafl›larak, finans sektöründe staj imkân-lar›n›n gelifltirilmesi için yap›lacak çal›flmala-ra zemin haz›rlamas› amaçlan›yor.

TT

TTSSEEVV’’ddee ‹‹KK PPllaattffoorrmmuu

‹‹FFMM ÇÇaall››flflmmaallaarr››nnaa DDeesstteekk

TTSSEEVV

46

ektör çal›flanlar›n› bir araya getirmek, iflortam›n›n d›fl›nda da birlikteli¤i sa¤la-

mak ve sporun tatl› rekabetini farkl› flirketlerinçal›flanlar› aras›nda iletiflim arac› olarak kullan-mak amac›yla 2009 y›l›ndan bu yana düzenle-nen ve bu y›l üçüncüsü gerçeklefltirilen Türk Si-gorta Sektörü Bowling Ligi 25 May›s tarihindeyap›lan final oyunlar› ile son buldu.

2010 y›l›n›n flampiyonu olan Anadolu Sigorta Ta-k›m›, bu y›l da en yüksek puan› toplayarak 2011liginin y›ld›z tak›m› oldu. 2011 liginin birincisi Yap›

Kredi Sigorta, ikincisi Ak Sigorta ve üçüncüsüGenerali Sigorta olurken, Bireysel dalda birincili-¤i Ak Sigorta’dan Nuran fiay›k, ikincili¤i Yap› Kre-di Sigorta’dan Didem Gündo¤du ve üçüncülü-¤ü Anadolu Sigorta’dan Ayhan Uzun elde etti.Bu y›l bir oyunda en fazla strike yapan oyuncuAnadolu Sigorta’dan Naci Y›lmaz, bir oyundaen fazla say› üreten oyuncu ise Generali Sigor-ta’dan Onur Karamano¤lu oldu.

Türk Sigorta Sektörü Bowling Ligi’ne sigorta sek-töründen 16 tak›m kat›l›m gösterdi.

SS

YILDIZ

TAKIM

TTüürrkk SSiiggoorrttaa SSeekkttöörrüü 33..BBoowwlliinngg LLiiggii FFiinnaallii YYaapp››lldd››

H‹GH ST

R‹KE

H‹GH SC

ORE

B‹REY

SEL 2

.

B‹REY

SEL 3

.

3. TA

KIM

B‹REY

SEL 1

.

47

1. TA

KIM

2. TA

KIM

TTSSEEVV

48

EVZUAT UYUM E⁄‹T‹M PROGRAMLARI

Yeni dönemde Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK)sigorta sektörüne etkileri üzerinde duracakolan mevzuat programlar›, branfla özel bir an-lay›flla bütün de¤ifliklik ve düzenlemeleri de-tayl› ve karfl›laflt›rmal› bir flekilde gündeme ge-tirmeyi hedefliyor. Bu kapsamda, TTK’nun So-rumluluk Sigortalar›’na ve Tafl›mac›l›¤a yönelikdüzenlemelerini inceleyecek iki yeni e¤itimprogram›n›n haz›rl›klar› devam ediyor.

Bunun yan› s›ra, geçti¤imiz sene ilk kez sektöreduyurulan “Emsal Yarg›tay Kararlar› ‹ncelenerekSigorta fiirketlerinin Hasar Riskini ve MaliyetleriniAzaltmaya Yönelik Uygulamal› Workshop Serisi”2011 y›l› içerisinde de, 7 farkl› ana bafll›kta, kat›-l›mc›lar› ile buluflmaya devam ediyor. ‹lki 1 Hazi-ran tarihinde gerçeklefltirilen ve Avukat AhmetKarayazgan taraf›ndan verilen “Sa¤l›k Sigorta-lar›” bafll›¤›n›n yan› s›ra, sonbahar döneminde,“Yang›n-H›rs›zl›k”, “‹nflaat-Makine-Montaj”, “Ka-ra Araçlar› Kasko”, “Genel Sorumluluk”, “Nakli-yat”, “Trafik ve Motorlu Kara Tafl›tlar› ‹htiyari Ma-li Sorumluluk” gibi bafll›klarda uygulamal› e¤i-timlerin gerçeklefltirilmesi planlan›yor.

Programlar kapsam›nda; son 25 y›l›n Yarg›tay em-sal kararlar› de¤erlendirilerek, ifl süreçlerindeki ha-talara ve eksik bilgilere dikkat çekilmesi, bir kezdaha benzer hasarlarla karfl›lafl›lmamas› için, al›-nabilecek önlemlerin (Do¤ru poliçe düzenleme,süreç yönetimi, maliyet analizi ve mevzuat bilgisivb) kat›l›mc›larla paylafl›lmas› amaçlan›yor.

KISA SÜREL‹ E⁄‹T‹M PROGRAMLARI

Ceylan Intercontinental Otel'de gerçeklefltirilenIK ve e¤itim platformunda, flirketlerin duyurulanK›sa Süreli E¤itim Programlar›’n›n tamam›n›n

aç›lmas› talebini de¤erlendiren TSEV, May›say›ndan itibaren y›lsonuna kadar duyurulacakolan bütün K›sa Süreli E¤itim Programlar›'n›naç›lmas›na karar verdi. Uygulaman›n bafllama-s› ile afla¤›da yer alan e¤itim programlar› aç›ld›.

❖ Sigortac›l›¤a Girifl❖ Nakliyat Enstitü Klozlar›n›n Hukuksal Aç›danDe¤erlendirilmesi❖ Mühendislik Sigortalar›nda Kar Kayb› Sigortalar›❖ Excess of Loss Tretelerinin Uygulamal› Analizive Stop Loss Anlaflmalar›❖ Hayat Sigortalar› Temel Seviye Sigorta Muha-sebesi❖ Sa¤l›k Sigortalar› Uygulamalar›na Genel Ba-k›fl (Türkiye ve Dünya Örnekleri)❖ ‹nflaat ve Montaj Sigortalar›nda Kullan›lan Klozlar ❖ Sigorta Sektörüne Yönelik Pazar Gelifltirmeve Derinlefltirme Yöntemleri❖ Hayat Sigortalar›nda Risk Yönetimi❖ Sigorta fiirketlerinde KDV - BSMV Uygulama-lar› ve Kurum Kazanc› ile ‹liflkisi❖ Trete fiartlar› Tespitinde veya YenilemelerdeTeknik ve Muhasebe Aç›s›ndan Dikkat Edile-cek Hususlar❖ Hayat-D›fl› Sigortalar› Temel Seviye SigortaMuhasebesi❖ Bölüflmeli ve Bölüflmesiz Tretelerde DönemselHesaplar›n Yönetimi❖ Nakliye Emtea Sigortalar›na ‹liflkin Uygulama-dan Kaynaklanan Sorunlar ve Sorumlulu¤a ‹li-flin Yarg› Kararlar›❖ Sa¤l›kta Hasar Uygulamalar› ❖ Konut Sigortalar›

AKTÜER ADAYLARINA YÖNEL‹K E⁄‹T‹M PROGRAMLARI

Mart ay›nda “Matematik” e¤itim program› ilebafllayan ve Nisan ay›nda “Finansal Matematik”e¤itim program› ile devam eden “Aktüer Adayla-

MM

DDeevvaamm EEddeenn EE¤¤iittiimmPPrrooggrraammllaarr››

49

SEV’in, sigorta sektörüne yönelik meslekistandart ve yeterliliklerin belirlenmesi ko-

nusunda gerçeklefltirdi¤i çal›flmalar Nisan, May›sve Haziran aylar›nda yo¤un bir tempo ile gerçek-lefltirildi. 19 Nisan ve 27 May›s tarihlerinde sigortasektörü genel müdür yard›mc›lar›n›n kat›l›m›yla ikitoplant› gerçeklefltirilerek; “Sigorta Teknik Uzma-n›”, “Sigorta Teknik Müdürü”, Hasar/Tazminat Uz-man›”; “Hasar/Tazminat Müdürü” mesleklerine ilifl-kin standartlar önemli bir ölçüde tamamland›. Bu-nun yan› s›ra, genel çerçevesi mevzuat ile belirle-nen sigorta acentesi, bireysel emeklilik arac›s›, si-gorta eksperi, aktüer gibi mesleklere iliflkin çal›fl-

malar; alan›nda temsil yetene¤i olan dernek vekomiteler (Brokerler Derne¤i, Aktüerler Derne¤i, Si-gorta Eksperleri ‹cra Komitesi, Sigorta Acenteleri‹cra Komitesi) ile Hazine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›kGenel Müdürlü¤ü, Türkiye Odalar ve Borsalar Birli-¤i, Emeklilik Gözetim Merkezi ve Türkiye Sigorta veReasürans fiirketleri Birli¤i’nden temsilcilerin kat›l›m›ile gerçeklefltirildi. Çal›flmalar sonucunda, ilgilimesleklere iliflkin standartlar›n belirlenmesi yönelikzaman planlar› ve metotlar kararlaflt›r›ld›. Meslekstandartlar›na yönelik çal›flmalar›n Eylül ay› içerisin-de tamamlanarak, taslaklar›n Mesleki Yeterlilik Ku-rumu’na gönderilmesi öngörülüyor.

TT

SSiiggoorrttaa SSeekkttöörrüünnee YYöönneelliikk““MMeesslleekk SSttaannddaarrttllaarr›› BBeelliirrlleemmeeÇÇaall››flflmmaallaarr››”” TTaammaammllaann››yyoorr

r›na Yönelik E¤itim Programlar›” mesle¤e iliflkin s›-navlara haz›rlanan aktüer adaylar›n›n yan› s›ra Ha-zine ve Sermaye Piyasas› Kurulu s›navlar›na haz›rla-nan ilgililer için de bir kaynak görevi üstleniyor. Ha-

ziran ay› içerisinde aç›lmas› beklenen “‹statistik veOlas›l›k” program› ile yaz dönemini noktalayacakolan bu programlar›n Eylül ay›ndan itibaren tekrar-lanmas› planlan›yor.

50

TTSSEEVV

AAvvrruuppaa SSiiggoorrttaa SSeekkttöörrüü iiççiinn””MMeesslleekkii SSttaannddaarrttllaarr vveeYYeetteerrlliilliikklleerriinn BBeelliirrlleennmmeessii””nnddeeTTSSEEVV’’iinn AAkkttiiff RRoollüü

SEV, üyesi oldu¤u Avrupa Finansal Bel-gelendirme Organizasyonu (eficert)

taraf›ndan oluflturulan “Avrupa Sigorta Sektö-rü Yeterliliklerini Belirleme Komitesi”ne (Insu-rance Qualifications Copenhagen 2010 – “IQCOP 10”) seçildi. TSEV’in yan› s›ra Avusturya,‹sviçre, Almanya, Romanya, Malta, GüneyK›br›s Rum Yönetimi ve Danimarka sigortaenstitülerinin yer ald›¤› bu komitenin amac›;Avrupa sigorta piyasas› için “Avrupa Yeterlilik-ler Çerçevesi” temelinde bir “Sektörel Yeterli-likler Çerçevesi” (Sectorial Qualifications Fra-mework (SQF)) belirlenmesi; bu kapsamdaAvrupa düzeyinde ilgili meslek gruplar›n›n pro-

fillerinin haz›rlanmas› ve etkin bir akreditasyonsisteminin gelifltirilmesi olarak aç›klan›yor. Buçerçevede oluflturulan dört çal›flma grubu(claims, underwriting, insurance intermediary,risk management) içerisinden “hasar” ve “un-derwriting” çal›flma grubuna dahil olan TSEV;1 Nisan 2011 tarihinde Malta’da ve 10 Hazi-ran 2011’de ise Berlin’de gerçeklefltirilen çal›fl-taylara kat›l›m gösterdi.

Avrupa Sigorta Sektörü için belirlenecekstandart ve yeterliliklerin Ekim ay› içerisinde‹stanbul’da gerçeklefltirilecek Genel Ku-rul’da duyurulmas› bekleniyor.

TT

ürkiye genelinde sigortac›l›k ve aktüer-ya e¤itimi veren fakülte ve yüksekokul

ö¤rencilerine yönelik olarak TSEV taraf›ndandüzenlenen seminerler yaln›zca üniversitelerede¤il, sigorta flirketlerine ve sektör kurumlar›nada fayda sa¤l›yor. Ö¤renciler bu seminerlerdesektöre iliflkin konular hakk›nda do¤rudan sek-tör çal›flanlar›ndan bilgi alma olana¤›n› bulur-ken, sigorta flirketleri ve kurumlar da üniversite-lerde standlar kurarak, broflür ve kitapç›klarda¤›tarak flirketlerinin/kurumlar›n›n tan›t›m›n›yapabiliyor ve ileride flirket bünyesinde istih-dam edilebilecek ö¤rencilerle do¤rudan iletifli-me geçebiliyor. TSEV, seminerlere sponsor olanflirket ve kurumlar›n tüm ulafl›m, konaklama,

transfer ve yemek organizasyonlar›n› gerçek-lefltiriyor. Seminer s›ras›nda da¤›t›lan, seminer-de yap›lan sunumlar› ve konuya iliflkin bilgi not-lar›n› içeren kitapç›klar haz›rl›yor. Seminerlerdesunumlar, sponsor flirket/kurum personeli ileTSEV personeli ve/veya TSEV ö¤retim eleman-lar› taraf›ndan yap›l›yor.

TSEV, 2011 y›l› sonuna kadar Do¤u Anadolu, Gü-neydo¤u Anadolu ve Karadeniz bölgelerindekiüniversitelerde “Sigorta E¤itiminin Niteli¤inin Art-t›r›lmas›” ve “Toplumda Sigorta Bilincinin Artt›r›l-mas›” seminerleri düzenleyecek. Seminerleresponsor olmak isteyen sigorta flirketleri ve ku-rumlar›n›n TSEV ile iletiflime geçmesi gerekiyor.

TT

ÜÜnniivveerrssiittee SSeemmiinneerrlleerriinnee DDeevvaamm EEddiilliiyyoorr

51

BBaannkkaallaarraa YYöönneelliikkÇÇaall››flflmmaallaarraa HH››zz VVeerriilliiyyoorr

igorta sat›fl›nda banka kanallar›n›n rolününgiderek artmas› ve sektörde banka ifltiraki

olan sigorta flirketleri say›s›n›n yüksek oranda olma-s› neticesinde TSEV, 2011'de bankalara yönelik ça-l›flmalar›na da h›z veriyor. Banka ifltiraki olan sigortaflirketlerinin denetimi kapsam›nda önem arz edenmali tablolar ve faaliyet denetimi esaslar›na iliflkinSigorta Denetleme Kurulu'ndan uzmanlar›n deste-¤iyle gerçeklefltirilen e¤itim programlar› fleffaf gü-venilir mali tablolar ile cari uygulamalar ve kaynak

kullan›m› aç›s›ndan etkin bir faaliyet yönetiminedestek sa¤l›yor. Di¤er taraftan banka personeli içinhaz›rlanan program ile hem kredili hem de serbestsat›fllarda sunulan sigorta ürünleri kapsam›nda riskalg›s›n›n gelifltirilmesi ve risk-sigorta teminat› aras›n-daki fayda analizinin do¤ru yap›labilmesi amaçla-n›yor. Böylelikle, banka personelinin daha aktif veözgüvenli sat›fl yapabilmesi, sorunsuz bir sigortal›l›kdönemi için müflterinin ihtiyaç duydu¤u do¤ru te-minatlar› sunabilmesi hedefleniyor.

SS

azine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›k Genel Mü-dürlü¤ü’nde görev yapan uzman yar-

d›mc›lar› ‹stanbul’da gerçeklefltirdikleri kurumsalziyaretler kapsam›nda 21 Nisan tarihinde Vakf› zi-yaret ettiler. Toplant› TSEV Müdürü Suna Özyük-

sel'in aç›l›fl konuflmas› ile bafllad› ve Vakf›n görevve faaliyetlerini içeren sunumun yap›lmas›yla de-vam etti. Sunumun ard›ndan Sigortac›l›k GenelMüdürlü¤ü uzman yard›mc›lar›n›n sorular› TSEVyetkilileri taraf›ndan yan›tland›.

HH

SSiiggoorrttaacc››ll››kk GGeenneellMMüüddüürrllüü¤¤üü’’nnddeenn TTSSEEVV’’ee ZZiiyyaarreett

52

TTSSEEVV

›zla geliflmekte ve büyümekte olanTürk sigorta sektörü, yabanc› yat›r›m-

c›lar›n oldu¤u kadar farkl› ülkelerden yaban-c› kurum ve kurulufllar›n da ilgilisini çekiyor. Bukurulufllardan biri olan Fransa Sigorta Enstitü-sü’nün sigortac›l›k e¤itimini tamamlayan ö¤-rencileri, Türk sigorta sektörünü ve bu sektör-de faaliyet gösteren TSEV’i daha yak›ndantan›mak amac›yla 14-15 Haziran 2011 tarihle-

ri aras›nda Türkiye’ye gelerek Vakf› ziyaret et-ti. Ziyaret kapsam›nda Türk sigorta sektörü-nün yap›s›, kurumlar› ve sahip oldu¤u f›rsatlarkonusunda detayl› bilgi alan Fransa SigortaEnstitüsü ö¤rencileri, Vakf›n organize etti¤iprogram çerçevesinde Türkiye Sigorta ve Re-asürans fiirketleri Birli¤i, Milli Reasürans T.A.fi.,Anadolu Anonim Türk Sigorta fiirketi ve Eure-ko Sigorta ile de birer görüflme gerçeklefltirdi.

HH

FFrraannssaa SSiiggoorrttaa EEnnssttiittüüssüü,, TTSSEEVV’’ii ZZiiyyaarreett EEttttii

53

HHAAZZ‹‹NNEE MMÜÜSSTTEEfifiAARRLLII⁄⁄II SS‹‹GGOORRTTAACCIILLIIKK GGEENNEELL MMÜÜDDÜÜRRLLÜÜ⁄⁄ÜÜ

Dr. Ahmet GENÇHazine Müsteflarl›k Sigortac›l›k Genel Müdürlü¤ü

isklerin artt›¤› bir ortamda sigorta konu-sunda fark›ndal›k ve e¤itim giderek ar-

tan biçimde önem kazanmaktad›r. Buna karfl›-l›k yetersiz finansal okuryazarl›k olgusu sigortakonusunda bilinçlendirme ve tan›t›m›n gerekli-li¤inin önemini art›rmaktad›r.

Nitekim geliflmifl ülkelere bak›ld›¤›nda hem özelhem de sosyal sigorta sistemlerinin çok ileri sevi-yelerde oldu¤u, ülkemizde ise son y›llarda görü-len h›zl› geliflmelere ra¤men özel sigorta sistemi-nin istenilen seviyelere gelemedi¤i görülmekte-dir. Konu ile ilgili olarak yap›lan çal›flmalarda ül-kemiz sigortac›l›¤›n›n yeterince geliflememesinedenleri aras›nda sigorta bilincinin yetersiz ol-mas› en önemli yeri tutmaktad›r.

Bu bilgiler ›fl›¤›nda, toplumun genelini kapsaya-cak flekilde “sigorta bilincini art›rma” ve “sigor-tan›n tan›t›m›” konular›na iliflkin faaliyetlerin yü-rütülmesi büyük bir önem arz etmektedir. Bu ay-n› zamanda tüketicilerin korunmas›na iliflkin te-mel bir gereklilik olarak da ortaya ç›kmaktad›r.

Müsteflarl›¤›m›z 2009 – 2013 y›llar› Stratejik Pla-n›nda sigortac›l›¤›n tan›t›m›na iliflkin olarak birbilinçlendirme ve tan›t›m stratejisi haz›rlanmas›öngörülmüfl, bu kapsamda “Sigortac›l›k Bilinç-lendirme ve Tan›t›m Stratejisi” Müsteflarl›¤›m›zinternet sayfas›nda yay›mlanarak uygulama-ya konulmufltur.

Tan›t›m stratejisi kapsam›nda ülke genelineyayg›n nitelikte 10 adet konu bafll›¤› alt›ndaçok say›da faaliyet öngörülmektedir. Bu kap-samda, toplumun her kesimini kapsay›c› nite-likte olmak üzere

❖ Bilinçlendirme ve tan›t›m›n çerçevesinin be-lirlenmesi için Temel Sigorta Bilinçlendirmemetninin haz›rlanmas›❖ Sigorta Haftas› belirlenmesi ve bu haftan›nçeflitli etkinliklere konu edilmesi❖ Yaz›l› ve görsel medya temsilcilerine (ulusalve yerel medya) sigorta tan›t›m› ve bilinçlen-dirme programlar›n›n verilmesi❖ Zorunlu sigortalar için bilinçlendirme ve tan›-t›m yap›lmas›❖ Bilgilendirici broflür, kitapç›k, CD v.b. haz›rlan-mas› ve da¤›t›m›❖ Bilinçlendirme filminin haz›rlanmas›❖ Üniversitelere ve okullara yönelik k›sa sürelibilinçlendirme programlar› düzenlenmesi❖ ‹lkö¤retimde Hayat Bilgisi dersi içerisinde iflle-necek sigorta konusunun içeri¤inin belirlenme-si ve Milli E¤itim Bakanl›¤›’na iletilmesi❖ Bilinçlendirme programlar›n›n düzenlenmesi❖ Konusu sigorta olan bir yar›flma program›n›ndüzenlenmesi

bafll›klar› alt›nda çeflitli eylemler planlanmak-tad›r.

Strateji kapsam›ndaki bilinçlendirme ve tan›-t›m faaliyetlerinin genifl bir hedef kitlesine hitapedici nitelikte olmas› öngörülmektedir. Bu kap-samda, medya, bireyler, kurumlar ve ö¤renci-ler ana bafll›klar› alt›nda çeflitli hedef kitlelereyönelik olarak toplumun genifl bir kesimine hi-tap edilmesi hedeflenmektedir.

Strateji çal›flmalar› kapsam›nda Sigorta Hafta-s›na ayr› bir parantez açmakta fayda görül-mektedir. Her y›l May›s ay›n›n son Pazartesi gü-nünden o haftan›n Pazar gününe kadar olanhafta “Sigorta Haftas›” olarak ilan edilmifltir. Buy›l 30 May›s’tan 5 Haziran’a kadar olan SigortaHaftas›nda, sigorta bilincinin tabana yay›lmas›hedefi ile gerek sigortac›l›k alan›nda faaliyette

RR

SSiiggoorrttaacc››ll››kk BBiilliinnççlleennddiirrmmee vvee TTaann››tt››mm SSttrraatteejjiissii

HHAAZZ‹‹NNEE MMÜÜSSTTEEfifiAARRLLII⁄⁄II SS‹‹GGOORRTTAACCIILLIIKK GGEENNEELL MMÜÜDDÜÜRRLLÜÜ⁄⁄ÜÜ

54

bulunan kurum ve kurulufllar taraf›ndan gerek-se ilgi duyan di¤er kurulufllar taraf›ndan çeflitlietkinlikler düzenlenecektir. Stratejinin temelamaçlar›na uygun olarak, strateji kapsam›ndayürütülecek eylemlerde afla¤›daki hedeflereulafl›lmas› amaçlanmaktad›r:

❖ Sigorta konusundaki fark›ndal›¤›n art›r›lmas›❖ Sigorta kavram›n›n toplumda yerlefltirilmesi,bilincinin tabana yay›lmas›❖ Sigorta konusundaki kiflisel kararlarda gerek-li asgari donan›ma sahip olunmas›n›n teminedilmesi suretiyle karar verme becerilerinin ge-

lifltirilmesi❖ Temel sigorta ürünlerine kolay eriflimin sa¤-lanmas›❖ Sigorta ve sigortac›l›k sisteminin temel bileflen-leri hakk›nda güncel bilgilere sahip olunmas›❖ Tüketicinin korunmas› ba¤lam›nda sigortal›-lar›n hak ve yükümlülüklerinin bilicinde olun-mas›n›n sa¤lanmas›

Bilinçlendirme ve tan›t›m faaliyetleri kamu-özelsektör iflbirli¤i ilkesine dayanarak sigortac›l›ksektöründe yer alan tüm paydafllar›n kat›l›m›y-la yürütülecektir.

55

SSEEGGEEMM

An› PÜSKÜLLÜO⁄LUUluslararas› ‹liflkiler ve AB / Uzman

EGEM’in organize etti¤i, “Türkiye’de Si-gortac›l›k ve Aktüerya E¤itimi Çal›fltay›”

16-17 Nisan 2011 tarihlerinde ‹stanbul’da yap›l-d›. Çal›fltay’›n amac› üniversiteler ile kamu veözel sektör temsilcilerini bir araya getirerek, ay-n› e¤itim grubunda yer alan sistem içerisindeüniversiteler aras› farkl›l›klar› ortaya koymak,sektörünün mezunlardan bekledi¤i teknik vebilgi donan›m› ile ifl olanaklar›n› tart›flmak, ya-sal eksiklikleri tespit ederek, üniversitelerin sek-töre bak›fl› ve sektörün üniversitelere bak›fl›n›karfl› karfl›ya getirmekti. Çal›fltay sonunda or-taya ç›kan de¤erlendirmeler ve öneriler do¤-rultusunda e¤itim ve istihdam politikalar›n›nbelirlenmesi hedeflendi.

23 kiflinden oluflan organizasyon komitesinin dü-zenledi¤i Çal›fltay’da 85 kifliden oluflan 6 çal›fl-ma grubu üç ayl›k bir sürede raporlar›n› ve su-numlar›n› haz›rlad›lar. T.C. Maltepe Üniversitesi

Maltepe E¤itim Köyü’nde yer alan MarmaKongre Merkezi’nde düzenlenen ve 2 gün sü-ren Çal›fltay’a Hazine Müsteflarl›¤› Sigorta De-netleme Kurulu, Hazine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›kGenel Müdürlü¤ü, Türkiye Odalar ve BorsalarBirli¤i, Türkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli-¤i, Türkiye Bankalar Birli¤i, Güvence Hesab›, Tür-kiye Motorlu Tafl›tlar Bürosu, Sigorta Acenteleri‹cra Komitesi, Sigorta Eksperleri ‹cra Komitesi,Türkiye Sigorta Enstitüsü Vakf›, üniversiteler, ban-kalar, sigorta flirketleri, brokerlik flirketleri, acentedernekleri, eksperlik flirketleri, eksper dernekleri,Brokerler Derne¤i, Aktüerler Derne¤i, aktüerler,sigortac›l›k mezunlar›, aktüerya mezunlar›ndanoluflan toplam 300 kiflilik bir kat›l›m gerçekleflti.

Sayg› duruflu ve ‹stiklal Marfl› ile bafllayan Çal›fl-tay’da aç›l›fl konuflmalar›n› Sigortac›l›k E¤itimMerkezi Müdüründen sonra, Türkiye Sigorta veReasürans fiirketleri Birli¤i Genel Sekreteri ErhanTUNÇAY, Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤i Yö-netim Kurulu Üyesi Ender YORGANCILAR veHazine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›k Genel MüdürüDr. Ahmet GENÇ yapt›lar.

““TTüürrkkiiyyee’’ddee SSiiggoorrttaacc››ll››kk vveeAAkkttüüeerryyaa EE¤¤iittiimmii ÇÇaall››flflttaayy››””

SS

56

SSEEGGEEMM

2 gün süren Çal›fltay süresince oturumlarda “Üni-versitelerde Sigortac›l›k Ön Lisans E¤itimi” ,“ Sigor-tac›l›k ve Aktüerya Mezunlar›n›n ‹stihdam›”,“Üni-versitelerde Sigortac›l›k Lisans E¤itimi”,“Üniversite-lerde Sigortac›l›k Lisansüstü E¤itimi”, “Üniversite-lerde Aktüerya Lisans E¤itimi”,“ÜniversitelerdeAktüerya Lisansüstü E¤itimi” konular› tüm detay-lar› ile de¤erlendirildi ve tart›fl›ld›.

Aç›l›fl konuflmalar›n›n ard›ndan “ÜniversitelerdeSigortac›l›k Ön Lisans E¤itimi” konulu birinci otu-rum yap›ld›. Baflkanl›¤›n› Hazine Müsteflarl›¤› Si-gorta Denetleme Kurulu Baflkan› Arif HikmetCESUR’un yapt›¤› oturumda, 14 kifliden oluflançal›flma grubunu moderatör Dr. fiebnem URAL-CAN ve raportör Fuat ÇAMLIBEL temsil etti.

Baflkanl›¤›n› Hazine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›k GenelMüdürü Dr. Ahmet GENÇ ’in yapt›¤› “Sigortac›l›k veAktüerya Mezunlar›n›n ‹stihdam›” konulu ikinci otu-rumda 25 kifliden oluflan çal›flma gruplar›n› mode-ratörler Prof. Dr. Eriflah ARICAN ve Do¤an fiEN ile ra-portörler Sema B‹LG‹N ve Oya ERTAY temsil ettiler.

“Üniversitelerde Sigortac›l›k Lisans E¤itimi” ko-nulu üçüncü oturumun baflkanl›¤›n› Türkiye

Odalar ve Borsalar Birli¤i Sektörler ve Giriflim-cilik Daire Baflkan› Cihat ALAGÖZ yaparken,19 kifliden oluflan çal›flma grubunu modera-tör Turusan BA⁄CI ve raportör Dr. Özgür AK-PINAR temsil ettiler.

“Üniversitelerde Sigortac›l›k Lisansüstü E¤itimi”oturumunun baflkanl›¤›n› Türkiye Sigorta ve Re-asürans fiirketleri Birli¤i Genel Sekreteri ErhanTUNÇAY yaparken, 9 kifliden oluflan çal›flma gru-bunu da moderatör Doç. Dr. Serhat YANIK ve ra-portör Yrd. Doç. Dr. Gülcan ÇA⁄IL temsil ettiler.

Çal›fltay’›n ikinci günü oturum baflkanl›¤›n›Prof.Dr. ‹rini D‹M‹TR‹YAD‹S’in yapt›¤› “Üniversite-lerde Aktüerya Lisans E¤itimi” konulu beflincioturum ile bafllad›. 12 kifliden oluflan çal›flmagrubunu moderatör Doç Dr. Meral Sucu ve ra-portör Dr.Seher TEZERG‹L temsil ettiler. Gününve çal›fltay›n son oturumunun konusu ise “Üni-versitelerde Aktüerya Lisansüstü E¤itimi” idi. Buoturumda baflkanl›¤› Prof. Dr. Eriflah ARICANyaparken, 10 kifliden oluflan çal›flma grubunumoderatör Prof. Dr. Ömer GEB‹ZO⁄LU ve ra-portör Mehmet DURMUfi temsil ettiler. Son otu-rumun ard›ndan, kat›l›mc›lara Çal›fltay’›n so-

57

nuç bildirgesi okunurken, çal›flma gruplar›ndagörev alanlara sertifikalar› törenle verildi.

SEGEM sektörün ihtiyaç duydu¤u bilgi, becerive yetkinlikler ile mezunlardan beklentileri so-mutlaflt›rmay›, bu beklentiler ›fl›¤›nda e¤itimmüfredat›n›n gözden geçirimine yönelik öneri-lerde bulunmay›, iflgücü talebinin beklentileriile iflgücü arz›n›n niteliklerinin örtüflmesine katk›sa¤lamay› hedefleyen bu Çal›fltay’›n ç›kt›lar›ve önerilerini, Yüksekö¤retim Kurulu ve üniver-siteler ile birlikte tüm ilgili kurum ve kurulufllarlapaylaflmay› amaçl›yor.

S‹GORTA ACENTELER‹ TEKN‹K PERSONEL E⁄‹T‹M‹ BAfiLADI

SEGEM taraf›ndan koordine edilen 2011 y›l›Sigorta Acenteleri Teknik Personel E¤itimi, 22Nisan 2011 tarihinde bafllad›. 2 gün ve top-lam 13 saat süren e¤itimlere 7843 teknik per-sonel aday› kat›l›yor. Adana, Ankara, Antal-ya, Diyarbak›r, ‹stanbul, ‹zmir, Malatya veTrabzon illerinde gerçekleflen e¤itimler 4Temmuz 2011 tarihinde sona erecek. E¤itime

kat›lan adaylardan 16 Temmuz 2011 tarihin-de yap›lacak olan tek oturumluk merkezi s›-navda baflar›l› olanlar, teknik personel sertifi-kalar›n› almaya hak kazanacaklar.

S‹GORTACILIK HAFTASI ÖNCES‹NDE I. S‹GORTA Z‹RVES‹

Orta Do¤u, Orta Asya, Balkan ve Kuzey Afrikaülkelerinin kamu ve özel sektör temsilcilerineyönelik “Türk Sigorta Sektörü Modeli” tan›t›mtoplant›s› olan “Uluslararas› Sigorta Zirvesi” 23 –24 May›s 2011 tarihlerinde ‹stanbul’da yap›ld›.

Hazine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›k Genel Müdürlü-¤ü’nün, Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤i’nin veTürkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i’ninkoordinasyonunda ve Türk ‹flbirli¤i ve Kalk›nma‹daresi Baflkanl›¤›’n›n katk›lar›yla Sigortac›l›k E¤i-tim Merkezi taraf›ndan düzenlenen Zirve, 23 –24 May›s 2011 tarihlerinde Maslak SheratonOtel’de gerçeklefltirildi. Zirve’ye, Makedonya,Bosna Hersek, Kosova, Romanya, Slovenya,Bulgaristan, Kazakistan, Türkmenistan, Azerbay-can, Gürcistan, Birleflik Arap Emirlikleri, Fas ve

SSEEGGEEMM

58

‹ran’dan sigorta sektörü temsilcileri ve çok say›-da yerli kamu ve özel kurum temsilcisi kat›ld›.

Sayg› duruflu ve ‹stiklal Marfl› ile bafllayan Zirve’deaç›l›fl konuflmalar›n› Türkiye Sigorta ve Reasüransfiirketleri Birli¤i Yönetim Kurulu Baflkan› Mustafa SUve Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤i Yönetim Kuru-lu Üyesi Ender YORGANCILAR yapt›lar.

Birinci bölümde Hazine Müsteflar Yard›mc›s› Bur-hanettin AKTAfi “ Türkiye Sigorta SektöründekiGeliflmeler ve Orta-Uzun Vadeli Hedefler” konu-lu konuflmas›n›, Hazine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›kGenel Müdürü Dr. Ahmet GENÇ ’in “Genel Ola-rak Türkiye Modeli” sunumu takip etti.

“Lisanslama Süreci” konulu ikinci bölümde Ha-zine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›k Genel Müdürlü¤üDaire Baflkan› Dr. Dilek ÖZER “Sigorta ve Re-asürans fiirketleri ile Emeklilik fiirketleri” konu-sunda, Hazine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›k GenelMüdürlü¤ü Daire Baflkan› Murat KAYACI “Si-gorta Arac›lar› ve Eksperler” konusunda ve Ha-zine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›k Genel Müdürlü¤üDaire Baflkan› fierif ÇAKIRSOY da “ Aktüerler”konusunda sunumlar yapt›lar.

“Özellikli Kurumlar ve Uygulamalar” konuluüçüncü bölümde Do¤al Afet Sigortalar› Kuru-mu Yönetim Kurulu Baflkan› Selamet YAZI-CI, Tar›m Sigortalar› Havuzu Genel Müdürü Bü-lent BORA, Sigorta Bilgi Merkezi Müdürü Meh-met ÜST, Emeklilik Gözetim Merkezi Müdürü AliCANYÜREK, Sigortac›l›k E¤itim Merkezi YönetimKomitesi Üyesi Erhan TUNÇAY ve Türkiye Motor-lu Tafl›tlar Bürosu Müdürü Hilmi KARAMERCANkurumlar›n› tan›tan birer konuflma yapt›lar.

“ Denetim ve Gözetim” konulu dördüncü bö-lümde Hazine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›k GenelMüdürlü¤ü Daire Baflkan› fiule AVCIO⁄LU“Sigorta Gözetim Sistemi Sermaye Yeterlili¤i,Teknik Karfl›l›k Düzeni” ve Hazine Müsteflarl›¤› Si-gorta Denetleme Kurulu Sigorta DenetlemeUzman› Özge ARSLAN “Denetim Sistemi” konu-lar›n› ifllediler. Zirve’nin birinci gününün akfla-m›nda Kuruçeflme Su Ada’da yabanc› ülketemsilcilerine bir davet verildi.

‹kinci günün ilk bölümünün konusu “ TüketicininKorunmas›” bölümünde Hazine Müsteflarl›¤› Si-gortac›l›k Genel Müdürlü¤ü Daire Baflkan› Dr.Dilek ÖZER “Bilgilendirme Uygulamas›” ve Hazi-ne Müsteflarl›¤› Sigortac›l›k Genel Müdürlü¤üDaire Baflkan› fiule AVCIO⁄LU “Teminat Siste-mi” konulu konuflmalar›n›, Sigorta Tahkim Ko-misyonu Müdürü Metin KARACAN ve Güven-ce Hesab› Müdürü A.Kadir KÜÇÜK kurumlar›n›tan›tan birer sunum yapt›lar.

Meslek Örgütleri” konulu Zirve’nin son bölümü-nün konuflmac›lar› Türkiye Sigorta ve Reasüransfiirketleri Birli¤i Genel Sekreteri Erhan TUNÇAY,TOBB Sigorta Acenteleri ‹cra Komitesi Baflkan›Levent ERGUN, TOBB Sigorta Eksperleri ‹cra Ko-mitesi Baflkan› Yalç›n KAYA, Brokerler Derne¤iGenel Sekreteri Eray TÜRKER ve Aktüerler Der-ne¤i Yönetim Kurulu Baflkan› Belk›s Sema ERfiENidi. Ö¤le yeme¤inin ard›ndan yabanc› davetli-ler için yar›m günlük tarihi ‹stanbul yar›madas›turu düzenlenerek Sigorta Zirvesi noktaland›.

BAfiARILI E⁄‹T‹MC‹LER SERT‹F‹KALARINI ALDILAR

Sigortac›l›k E¤itim Merkezi taraf›ndan bu y›ldördüncüsü düzenlenen “E¤itimcilerin E¤itimi”sertifika program› tamamland›. Bankalar veözel kurumlarda çal›flan teknik personel aday-lar›n›n e¤itimlerini vermek amac›yla düzenle-nen "E¤itimcilerin E¤itimi" sertifika program›, 17-18-19 Haziran 2011 tarihlerinde Sigortac›l›k E¤i-tim Merkezi’nde gerçeklefltirildi. 3 gün sürene¤itimler Dr.fiebnem URALCAN, T.C. Baflbakan-l›k Hazine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›k Genel Mü-dürlü¤ü Eksperler ve Arac›lar Daire Baflkan›Murat KAYACI, Faruk ÖMRÜUZAK ve Fahri AL-TINGÖZ taraf›ndan gerçeklefltirildi. 14 kurum-dan 38 e¤itimcinin kat›ld›¤› ve toplam 21 saatsüren e¤itimin tamamlanmas›n›n ard›ndan ka-t›l›mc›lar sertifikalar›n› törenle ald›lar.

E¤itimi tamamlayan 38 e¤itimci, önceki y›l-larda bu e¤itimi alan e¤itimciler ile birlikteTemmuz, A¤ustos ve Eylül aylar›nda yaklafl›k6000 banka ve özel kurum personelinin e¤i-timlerini verecekler.

59

GGÜÜVVEENNCCEE HHEESSAABBII

A. Kadir KÜÇÜKGüvence Hesab› Müdürü

üvence Hesab›n›n kapsam›nda bulu-nan zorunlu sigortalar›n sa¤lad›¤› te-

minatlara iliflkin olarak; sigortal›n›n belirlene-memesi, rizikonun meydana geldi¤i tarihtegeçerli sigortan›n bulunmamas› veya çal›n-m›fl veya gasp edilmifl araçlarla kazaya se-bebiyet verilmesi durumlar›nda, kazalardazarar gören kiflilerin u¤rad›klar› bedeni zarar-

lar›n giderilmesi için yapt›¤› ödemeler arta-rak devam etmektedir.

2010 Y›l›nda Güvence Hesab›na yap›lan bafl-vuru toplam› 22 bini aflm›fl bulunmaktad›r.

Yap›lan baflvurular›n 43 adedi çal›nt› araçlar,1.945 adedi tespit edilemeyen araçlar içinyap›l›rken 18.102 adedi sigortas›z araçlar içinyap›lan baflvurulardan oluflmaktad›r. Sigor-tas›z araçlar için yap›lan baflvurular›n yüzde90 gibi çok ciddi bir orana ulaflm›flt›r.

SSiiggoorrttaass››zz AArraaççllaarrNNeeddeenniiyyllee GGüüvveenncceeHHeessaabb››nnaa YYaapp››llaannBBaaflflvvuurruullaarr››nn AAnnaalliizzii

GG

HasarTuru\TazminatTuru Ölüm Maluliyet ............Tedavi Maddi Toplam %Çal›nt›.....................................................3 ........................10 ...................28 .........................2 .........................43 ...................0Sigortas›z ............................................635 ......................688 ............16.694 .......................85 ..................18.102 .................90Tespit Edilemeyen ...............................151 ......................217 ..............1.560 .......................17 ....................1.945 .................10TOPLAM.......................................789 ...................915 ..........18.282 ..................104................20.090 .............100

2010 YILI HASAR VE TAZM‹NAT TÜRLER‹NE GÖRE BAfiVURU ADETLER‹

Son y›llarda sigortas›z araç say›lar›nda bir ar-t›fl gözlenmektedir. Bu art›fl›n nedenleri ara-s›nda araç say›lar›n›n artmas›, ekonomik du-rum, bilinçsizlik gibi etkenler say›labilir. 25 fiu-bat 2011 tarihinde yürürlü¤e giren 6111 say›l›Kanun ile birlikte trafik kazalar›ndan kaynak-lanan tedavi giderlerinin Sosyal Güvenlik Ku-rumu taraf›ndan karfl›lanmas› kararlaflt›r›lm›fl-t›r. Konu ile uygulama yeni bafllam›flt›r. Ancakbu uygulamada sigortas›z araçlar›n sebepoldu¤u kazalar nedeniyle verilen tedavi hiz-metlerinin bedellerinin söz konusu araçlar›nsorumlular›ndan tahsil edilmemesi halinde,yürürlü¤e giren bu uygulama da sigortas›zaraç say›s›n›n art›rmas›na yol açabilir.

Sigortas›z araç oran› TRAMER (Trafik Sigortalar› Bil-gi Merkezi ) verilerine göre Türkiye genelinde2010 y›l› sonu itibariyle kay›tl› araç say›s›n›n 15 Mil-yon oldu¤u, buna karfl›n 11,6 Milyon trafik sigorta-s›n›n bulundu¤u ve sonuçta 3,4 Milyon arac›n si-gortas›n›n bulunmad›¤› belirtilmektedir. Bu sonuç-lara göre kay›tl› olarak yüzde 23 civar›nda arac›nsigortas›z oldu¤u, bu rakama hiç kayd› olmayanmotosiklet ve tar›m araçlar› gibi araçlar›n da ila-ve edildi¤inde sigortas›zl›k oran›n›n yüzde 25’lercivar›nda oldu¤unu kabul etmek gerekir.

Çal›nt›0,01%

Sigortas›z90%

TespitEdilemeyen10%

60

GGÜÜVVEENNCCEE HHEESSAABBII

Sigortas›z araçlar›n da¤›l›ma bak›ld›¤›nda,otomobillerde sigortas›zl›k oran› yüzde 7 gibiortalaman›n alt›nda oldu¤u, minibüs, oto-büs, kamyon ve kamyonet gibi araç grubun-

da sigortas›z oran›n›n yüzde 18-22 aras›ndaortalamaya yak›n oldu¤u, ancak traktör, mo-tosiklet ve özel amaçl› tafl›tlarda sigortas›zl›koran›n›n yüzde 60 -70 aral›¤›nda ve ortala-man›n çok üzerinde oldu¤u görülmektedir.

S‹GORTASIZ ARAÇLARIN TÜRLER‹NE GÖRE SIRALANIfiI

Sigortas›z araçlara nedeniyle Güvence He-sab›na yap›lan baflvurular önemli ölçüde art-maktad›r. Ancak yukar›daki istatistikler enfazla sigortas›z araç s›n›f›nda traktör, motosik-let ve özel amaçl› tafl›tlar› gösterirken Güven-ce Hesab›na yap›lan baflvurularda ise önce-lik otomobil s›n›f›nda olmaktad›r. 2009 y›l›nda3.885 adet olan baflvuru say›s› 2010 y›l›ndayüzde 99 artarak 7.767 adede yükselmifltir. Busonucu göre sigortas›zl›k oran› her ne kadartraktör ve motosiklet grubunda çok yüksekolsa dahi, kaza istatistiklerinde otomobil gru-bu daha önde gelmektedir.

Yürürlükteki Poliçe Say›s› (2010 Aral›k sonu) 11.625.613

15.095.603Araç Say›s› (2010 Aral›k Sonu)Sigortas›z Araç Say›s›Sigortas›zl›k Oran›

3.469.990% 23

ARAÇ GRUBU S‹GORTASIZLIK ORANI (%)

OTOMOB‹L . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7M‹N‹BÜS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18OTOBÜS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20KAMYONET . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11KAMYON . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22TRAKTÖR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60MOTOS‹KLET . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67ÖZEL AMAÇLI TAfiIT . . . . . . . . . . . . . . .60TOPLAM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23

2010 Y›l›nda yap›lan baflvurularda Otomobilgurubu birinci s›rada yüzde 39,38 oranda, Mo-tosiklet gurubu hemen ikinci s›rada yüzde 24,63oranda, Kamyonet gurubu yüzde 11,37 oranda, Traktör gurubu yüzde 11,63 oranda,

Kamyon gurubu yüzde 3,10 oranda, Minibüs gurubu yüzde 3,37 oranda ve Otobüs gurubu yüzde 2,64 oranda pay almaksuretiyle bu guruplar›n toplamda yüzde 96 ‘yaulaflmaktad›r. Geriye kalan guruplar ise yüzde4 civar›nda bir pay teflkil etmektedir.

Otomobil 3.885 9.292.060 42,24% 7.767 8.897.670 38,38% 99,92%Motosiklet 2.011 3.731.045 21,87% 4.857 5.644.721 24,63% 141,52%Kamyonet 1.069 2.428.845 11,62% 2.243 2.576.542 11,35% 109,82%Traktör 905 4.183.809 9,84% 2.293¤ 3.872.161 11,63% 153,37%Kamyon 401 1.295.959 4,36% 611 1.546.721 3,10% 52,37%Minibüs 365 977.281 3,97% 664 1.310.581 3,37% 81,92:Otobüs 201 85.035 2,19% 521 805.114 2,64: 159,20%Motor Bisiklet 124 114.296 1,35% 213 109.782 1,08% 71,77%‹fl Makinesi 59 200.143 0,64% 182 313.183 0,92% 208,47%Çekici 51 205.176 0,55% 92 267.712 0,47% 80,39%Arazi Tafl›tlar› 45 77.458 0,49% 127 325.554 0,64% 182,22%Di¤er 34 67.263 0,37% 26 21.088 0,13% -23,53%Özel veya Di¤er Amaçl› Tafl›tlar 18 54.061 0,20% 54 23.525 0,27% 200,00 %Tanker 12 26.594 0,13% 16 5.091 0,08% 33,33%Bisiklet 9 458 0,10% 41 15.062 0,21% 355,56%Ambulans 6 699 0,07% 11 828 0,06% 83,33%At Arabas› 1 0 0,01% 3 2.484 0,02% 200,00%Tren 1 0 0,01% 1 0 0,01% 0,00%Toplam 9.197 22.740.181 19.722 25.719.819 114,44%

Araç Türleri 2009 ToplamAdet Ödeme Da¤›l›m Adet Ödeme Da¤›l›m

AdetArt›fl

2010 Toplam

S‹GORTASIZ ARAÇLARIN TÜRLER‹NE GÖRE DA⁄ILIMI

61

Sigortas›z araçlar›n kazan›n meydana geldi¤i il-lere göre da¤›l›m›na bak›ld›¤›nda 2009 ve 2010y›llar›nda da ilk s›ray› Ankara almaktad›r. 2009Y›l›nda 665 baflvuru ile Ankara birinci olurken550 baflvuru ile ‹stanbul ikinci s›ray›, 501 baflvuruile ‹zmir üçüncü s›ray› alm›flt›r. 2010 y›l›nda ise,Ankara 1.160 baflvuru ile yine birinci s›ray› al›r-ken, ikinci s›ray› 1.138 baflvuru ile Konya, üçün-cü s›ray› ise 1.128 baflvuru ile Antalya ili alm›flt›r.‹zmir dördüncü ve ‹stanbul ise beflinci s›ralardayer alm›fllard›r. Toplamda 2009 y›l›nda 9.197adet olan baflvurular 2010 y›l›nda yüzde 114 ar-tarak 19.722 adede yükselmifltir. Sigortas›z araç-

lar nedeniyle 2009 y›l›nda 22.740.181TL ödemeyap›lm›flt›r. 2010 y›l›nda yap›lan ödemeler yüz-de 13 artarak 25.719.819 TL’ s›na yükselmifltir.

ANKARA 665 1.132.059 7,23% 1.160 1.244.753 5,88% 74,44%KONYA 442 1.276.331 4,81% 1.138 664.711 5,77% 157,47%ANTALYA 488 1.621.322 5,31% 1.128 908.220 5,72% 131,15%‹ZM‹R 501 1.065.413 5,45% 1.020 1.939.411 5,17% 103,59%‹STANBUL 550 1.141.735 5,98% 863 1.941.309 4,38% 56,91%ADANA 348 795.332 3,78% 773 676.614 3,92% 122,13%MAN‹SA 469 1.029.855 5,10% 727 1.104.885 3,69% 55,01%GAZ‹ANTEP 299 1.319.900 3,25% 672 1.104.547 3,41% 124,75%KOCAEL‹ 297 223.650 3,23% 600 190.518 3,04% 102,02%BURSA 191 266.906 2,08% 584 661.346 2,96% 205,76%BALIKES‹R 268 799.251 2,91% 577 589.619 2,93% 115,30%SAKARYA 124 169.579 1,35% 435 610.847 2,21% 250,81%‹ÇEL 305 806.167 3,32% 413 1.121.473 2,09% 35,41%AYDIN 203 412.089 2,21% 406 520.499 2,06% 100,00%DEN‹ZL‹ 171 317.391 1,86% 379 563.772 1,92% 121,64%MU⁄LA 181 699.414 1,97% 366 414.894 1,86% 102,21%HATAY 238 883.331 2,59% 364 1.095.369 1,85% 52,94%KAYSER‹ 159 614.342 1,73% 358 248.934 1,82% 125,16%AFYON 133 369.401 1,45% 322 527.067 1,63% 142,11%S‹VAS 146 225.707 1,59% 322 160.426 1,63% 120,55%KÜTAHYA 66 361.043 0,72% 308 127.119 1,56% 366,67%ÇORUM 112 501.233 1,22% 297 154.284 1,51% 165,18%SAMSUN 133 285.154 1,45% 277 225.160 1,40% 108,27%ESK‹fiEH‹R 118 68.016 1,28% 272 122.083 1,38% 130,51%D‹YARBAKIR 107 316.634 1,16% 254 517.507 1,29% 137,38%ISPARTA 66 77.459 0,72% 248 321.145 1,26% 275,76%NEVfiEH‹R 49 27.768 0,53% 214 314.341 1,09% 336,73%K.MARAfi 78 172.670 0,85% 204 523.120 1,03% 161,54%BURDUR 75 183.142 0,82% 197 112.598 1,00% 162,67%ORDU 58 31.446 0,63% 196 150.866 0,99% 237,93%YOZGAT 45 167.822 0,49% 190 271.104 0,96% 322,22%ADIYAMAN 71 249.179 0,77% 187 397.177 0,95% 163,38%ÇANAKKALE 87 98.098 0,95% 187 162.920 0,95% 114,94%TOKAT 42 392.933 0,46% 186 212.312 0,94% 342,86%UfiAK 59 289.549 0,64% 178 299.462 0,90% 201,69%ELAZI⁄ 80 87.047 0,87% 176 97.603 0,89% 120,00%TEK‹RDA⁄ 136 274.839 1,48% 173 183.674 0,88% 27,21%S‹NOP 24 3.169 0,26% 159 126.608 0,81% 562,50%KARAMAN 69 59.503 0,75% 152 64.687 0,77% 120,29%MALATYA 99 132.174 1,08% 152 177.131 0,77% 53,54%AKSARAY 92 272.489 1,00% 146 202.255 0,74% 58,70%

N‹⁄DE 95 141.426 1,03% 134 25.668 0,68% 41,05%G‹RESUN 53 19.961 0,58% 133 162.597 0,67% 150,94%TRABZON 67 30.803 0,73% 127 44.662 0,64% 89,55%ED‹RNE 101 65.155 1,10% 126 262.110 0,64% 24,75%KIRIKKALE 55 29.979 0,60% 124 88.692 0,63% 125,45%DÜZCE 61 74.733 0,66% 121 95.844 0,61% 98,36%KASTAMONU 25 79.637 0,27% 117 18.023 0,59% 368,00%OSMAN‹YE 128 134.121 1,39% 110 141.412 0,56% -14,06%KIRfiEH‹R 33 55.557 0,36% 106 35.886 0,54% 221,21%fiANLIURFA 95 600.637 1,03% 101 499.525 0,51% 6,32%KARS 30 25.959 0,33% 99 35.271 0,50% 230,00%ERZ‹NCAN 54 8.233 0,59% 93 76.070 0,47% 72,22%ZONGULDAK 40 193.647 0,43% 91 286.469 0,46% 127,50%B‹LEC‹K 22 47.241 0,24% 89 373.654 0,45% 304,55%KIRKLAREL‹ 57 86.933 0,62% 85 98.953 0,43% 49,12%ÇANKIRI 24 25.076 0,26% 82 55.516 0,42% 241,67%AMASYA 36 214.961 0,39% 76 38.049 0,39% 111,11%MARD‹N 16 164.502 0,17% 75 252.604 0,38% 368,75%BOLU 8 14.492 0,09% 69 207.683 0,35% 762,50%AGRI 12 38.599 0,13% 68 99.761 0,34% 466,67%R‹ZE 27 20.894 0,29% 67 26.098 0,34% 148,15%S‹‹RT 8 108.685 0,09% 54 39.027 0,27% 575,00%K‹L‹S 6 34.050 0,07% 53 27.286 0,27% 783,33%ERZURUM 35 106.781 0,38% 49 168.975 0,25% 40,00%MUfi 13 61.807 0,14% 48 66.342 0,24% 269,23%YALOVA 16 2.151 0,17% 45 6.465 0,23% 181,25%VAN 79 335.532 0,86% 43 124.919 0,22% -45,57%BARTIN 28 3.790 0,30% 42 14.430 0,21% 50,00%B‹TL‹S 18 103.497 0,20% 39 43.965 0,20% 116,67%ARDAHAN 8 31.517 0,09% 35 21.975 0,18% 337,50%B‹NGÖL 8 789 0,09% 34 212.765 0,17% 325,00%GÜMÜfiHANE 10 58.410 0,11% 34 408.128 0,17% 240,00%I⁄DIR 9 28.021 0,10% 31 57.499 0,16% 244,44%HAKKAR‹ 7 72.226 0,08% 28 213.682 0,14% 300,00%BAYBURT 4 968 0,04% 25 6.026 0,13% 525,00%BATMAN 8 1.087 0,09% 23 2.469 0,12% 187,50%fiIRNAK 16 33.805 0,17% 23 293.705 0,12% 43,75%TUNCEL‹ 6 3.803 0,07% 23 10.263 0,12% 283,33%ARTV‹N 22 57.983 0,24% 20 22.987 0,10% -9,09%KARABÜK 13 2.191 0,14% 20 1.993 0,10% 53,85%TOPLAM 9.197 22.740.181 19.722 25.719.819 114,44%

Sigortas›z Araçlar›n ‹llere Göre Da¤›l›m› ve Yap›lan Ödemeler

2010 araç da¤›l›m›

fiehirAd› Adet Ödeme

2009 Toplam 2010 Toplam

Da¤›l›m Adet Ödeme Da¤›l›mAdet Art›fl

Oran›fiehirAd› Adet Ödeme

2009 Toplam 2010 Toplam

Da¤›l›m Adet Ödeme Da¤›l›mAdet Art›fl

Oran›

Çekici0,5 %

‹fl Makinesi0,9 % Kamyon

3,1 %

Kamyonet11,4 %

Minibüs3,4 %

Motor Bisiklet1 %

Motosiklet24,6 %Otobüs 2,6 %

Otomobil 39,4 %

Özel veya Di¤erAmaçl› Tafl›tlar 0,3 %

Traktör11,6 %

Arazi Tafl›tlar›0,6 %

SS‹‹GGOORRTTAA BB‹‹LLGG‹‹ MMEERRKKEEZZ‹‹

62

Mehmet Üst Sigorta Bilgi Merkezi Müdürü

azine Müsteflarl›¤›n›n 08 Kas›m 2010 Ta-rih ve 2010/19 say›l› genelgesi kapsa-

m›nda; Tehlikeli Madde ve Tehlikeli At›klar içinSigorta yapt›rma zorunlulu¤u;

Tabii veya sentetik, kat›, s›v› veya gaz fleklinde bu-lunan her türlü yan›c›, parlay›c›, patlay›c› ve yak›-c› maddelerin üretimi, depolanmas›, tafl›nmas›,sat›m› ve kullan›m› faaliyetlerinde bulunan ger-çek ve tüzel kifliler ile 9 A¤ustos 1983 tarihli ve2872 say›l› Çevre Kanunu kapsam›ndaki tehlikeliat›klar›n toplanmas›, tafl›nmas›, geçici ve ara de-polanmas›, geri kazan›m›, yeniden kullan›lmas› vebertaraf› faaliyetlerinde bulunan gerçek ve tüzelkifliler, söz konusu mesleki faaliyetlerinin icras›ndameydana gelebilecek kazalar sonucu, kusurlar›olsun veya olmas›n üçüncü kiflilerin u¤rayacakla-r› maddi ve bedeni zararlara karfl›, her faaliyetiiçin ilgisine göre tehlikeli maddeler ve tehlikeli at›kmali sorumluluk sigortas› yapt›rmak zorundad›r.

Tüpgaz Sorumluluk Sigortalar› için;

Likit petrol gaz›n› (LPG) tüpleyen firmalar (do-lum tesisleri), 1 inci maddede düzenlenen si-gortalara ek olarak, kusurlar› olsun veya olma-s›n, doldurduklar› tüplerin kullan›lmak üzere bu-lunduklar› yerlerde infilak›, gaz kaç›rmas› veyayang›n ç›karmas› sonucu üçüncü kiflilerin u¤ra-

yacaklar› maddi ve bedeni zararlara karfl› tüpgaz sorumluluk sigortas› yapt›rmak zorundad›r.

Yapt›r›lacak olan bu sigortalar yani; Tehlikeli Mad-deler ve Tehlikeli At›k Mali Sorumluluk ve Tüp GazSorumluluk Sigortas› dallar›nda Üretilen Poliçe, Ze-yil ve Hasar kay›tlar›n›n ortak bir veritaban›nda tu-tulmas› amac› ile Sigorta Bilgi Merkezi Taraf›ndanPoliçe Veri Transferi Web Servis Uygulamas› çal›fl-malar›na 2010 y›l› son çeyre¤inde bafllanm›fl olup,2011 y›l› bafl›nda tamamlanarak bu kapsamdahaz›rlanan ortak poliçe veri yap›s›, sektör ile pay-lafl›lm›fl ve ortak veri taban›na geçifl bafllam›flt›r.

Belirli anahtar verileri girerek sorgulama imkan›veren "Poliçe Sorgulama Uygulamas›" ‘n›n yaz›l›-m› tamamlanm›fl olup testlerinin tamamlanmas›-n›n ard›ndan Hatmer Web Sayfas›nda “onlineuygulamalar” bafll›¤› alt›nda TEHMAD (tehlikelimadde poliçe sorgulama) linkinden hizmeteaç›lm›flt›r. Poliçe sorgulama uygulamas›nda yet-kili ve genel kullan›c› bölümleri bulunmaktad›r.Yetkili kullan›c› girifli ancak geçerli kullan›c› ad› veflifresi ile yap›labilmekte olup, yetkilerine göre po-liçe bilgilerinin birço¤una ulafl›labilmektedirler.Genel kullan›c› sayfas›nda ise Sigortal›, Sigorta Et-tiren ve 3. fiah›slar için poliçe durum ve genel bil-gi sorgulama imkân› bulunmaktad›r.

Sigortal›n›n TCK, Sigortal›n›n VKN, Plaka ve PoliçeAnahtar bilgilerinden herhangi biri girilerek sorgu-lama yap›labilmektedir. Bu sorgulama sonucundailgili firma, tesis, flah›s, araç vb.. rizikonun Sigorta

HH

TEHMAD (Tehlikeli Madde Poliçe Sorgulama)

TTeehhlliikkeellii MMaaddddeelleerr vvee TTeehhlliikkeellii AAtt››kk ZZoorruunnlluu MMaalliiSSoorruummlluulluukk vvee TTüüpp GGaazz ZZoorruunnlluuMMaallii SSoorruummlluulluukk SSiiggoorrttaass››

63

Poliçesi sorgulanabilir. Yetkili kullan›c›lar›n sorgulamayapabilece¤i alanlar genel kullan›c›larla ayn› olma-s›n›n yan›nda, ek olarak SBM Hatmer No, Trafik Tes-cil Seri No, ADR Tafl›mac› Belge Seri No ve ‹flyeri Ruh-

sat Numaras› alanlar› da sorgulama için hizmettebulunmaktad›r. Projenin ikinci ad›m› olan Hasar VeriTransferi Web Servis Uygulamas› kapsam›nda hasarveri yap›s› çal›flmalar› analizleri devam etmektedir.

Tehlikeli Madde-YürürlüktekiPoliçelerin, fiirket Baz›nda Adetve Prim Da¤›l›mlar›

S‹GORTA fi‹RKET POL‹ÇE ADED‹ TOPLAMfi‹RKET ADI KODU ADED‹ NET PR‹M

AK S‹GORTA 004 333 528.572CHARTIS S‹GORTA 005 328 862.364ANADOLU S‹GORTA 007 1929 1.309.493ANKARA S‹GORTA 009 135 99743GROUPAMA S‹GORTA 011 5.707 1.712.859HALK S‹GORTA 015 7 15.727ZURICH S‹GORTA 018 243 119.447DEM‹R S‹GORTA 019 14 50.900GENERAL‹ S‹GORTA 025 328 173.936GÜNEfi S‹GORTA 026 3.750 852.709YAPI KRED‹ S‹GORTA 029 361 606.504HÜR S‹GORTA 031 24 12.239ERGO S‹GORTA 035 1.417 1.398.167AXA S‹GORTA 040 1.061 680.357RAY S‹GORTA 042 691 531.385ALLIANZ S‹GORTA 045 1.409 997.583LIBERTY S‹GORTA 047 23 6.598SBN S‹GORTA 049 4 2.437MAPFRE S‹GORTA 050 363 614.676HDI S‹GORTA 054 746 288.459IfiIK S‹GORTA 057 292 97.984SOMPO JAPAN S‹GORTA 061 35 61.964DUBA‹ S‹GORTA 063 337 102.652NEOVA S‹GORTA 093 147 36.747GENEL TOPLAM 19.084 11.163.503

Tüp Gaz-YürürlüktekiPoliçelerin, fiirket Baz›nda Adetve Prim Da¤›l›mlar›

S‹GORTA fi‹RKET POL‹ÇE ADED‹ TOPLAMfi‹RKET ADI KODU ADED‹ NET PR‹M

AK S‹GORTA 004 8 2.000CHARTIS S‹GORTA 005 9 80.456ANADOLU S‹GORTA 007 5 31.920ANKARA S‹GORTA 009 2 500GROUPAMA S‹GORTA 011 3 16.048HALK S‹GORTA 015 1 4.304GÜNEfi S‹GORTA 026 11 64.667YAPI KRED‹ S‹GORTA 029 4 134.646ERGO S‹GORTA 035 6 741.082AXA S‹GORTA 040 5 31.600RAY S‹GORTA 042 3 80.489IfiIK S‹GORTA 057 9 4.514NEOVA S‹GORTA 093 4 1.300GENEL TOPLAM 70 1.193.526

Not: Veriler 30.06.2011 tarihinde oluflturulmufltur.

Not: Veriler 30.06.2011 tarihinde oluflturulmufltur.

Tehlikeli Maddeler ve TehlikeliAt›klar›n Ürün S›n›f Da¤›l›mlar›.

Yürürlükteki Poliçeler

1. Pero ve petrol ürünleri2. Mühimmat ve patlay›c› maddeler3. Kimyevi gübreler, kimyevi tuzlar, asitler, bazlar, boyalar4. Di¤er kimyevi maddeler _oksijen asetilen karpit, sentetik benzin,azel, pereksit vb.)5. Perakende olarak çal›flanlar hariç piroloknik mamuller (ayd›nlatma,havai fiflekler, flenlik maytaplar›, çocuk tabanca mantarlar›).6. Perakende olarak sat›lanlar hariç her türlü ispirto, alkol ve kibrit.7. S›v›laflt›r›lm›fl petrol gazlar›, s›k›laflt›r›lm›fl do¤algaz ve havagaz›.8. 2872 say›l› Çevre Kanunu kapsam›nda bulunan ve yukar›da say›l-mayan di¤er tehlikeli kimyasallar.9. 2872 say›l› Çevre Kanunu kapsam›nda bulunan tehlikeli at›klar.10. Petrol ve petrol ürünleri ile s›v›laflt›r›lm›fl petrol gazlar›,s›k›laflt›r›lm›fl do¤algaz ve havagaz›.

Tehlikeli Madde ve Tehlikeli At›kZMSS Riziko ‹li Baz›nda Da¤›l›mlar›.(‹lk 10 il)

Tehlikeli Maddelerve Tehlikeli At›k

ZMSS PoliçileriFaaliyet Tipi Baz›nda Da¤›l›mlar›.

ANKARA%6

KONYA%6

‹ZM‹R%3

ANTALYA%3

SAKARYA%3ADANA %3

1%54

2%21

3%7

4%7

5%0

6%1 7

%7

8%1 9

%210%0

BURSA %3MAN‹SA

%2

%0%0

%40

%60

%11

D‹⁄ER

‹STANBUL

%24

%36

Üretim, Depolamave Toptan Sat›fl

Perakende Sat›fl

Tüpgaz

Tafl›ma ve Da¤›t›m

64

DDAASSKK

o¤al Afet Sigortalar› Kurumu (DASK),deprem ve sigorta bilincini art›rmaya,

zorunlu deprem sigortas›n› yayg›nlaflt›rmayayönelik projelerine 2011’de de h›z kesmedendevam ediyor. Bu kapsamda May›s – Haziranaylar›nda Hürriyet Treni’yle Türkiye’yi dolafla-rak depremden korunma yöntemlerini ve zo-runlu deprem sigortas›n›n önemini anlatanDASK, sosyal medya kullan›c›lar›na ulaflmakiçin Facebook sayfas›n› da yay›na soktu.

DASK, bilinçlendirme çal›flmalar›n›n yan› s›-ra etkin hasar yönetimiyle dikkat çekiyor.Kurum, Simav depreminin konutlarda ya-ratt›¤› hasarlar için zorunlu deprem sigorta-s› poliçesi sahiplerine iki hafta içinde tazmi-nat ödemeye bafllad›. Zorunlu deprem si-gortas› poliçelerinin süreklili¤ine de önemveren kurum, yeni Ça¤r› Merkezi’yle poliçeyenileme dönemi gelen sigortal›lar› bilgi-lendirme amaçl› ar›yor.

DD

DDAASSKK ZZoorruunnlluu DDeepprreemmSSiiggoorrttaass››nn›› YYaayygg››nnllaaflfltt››rrmmaakk‹‹ççiinn TTüürrkkiiyyee’’yyii DDoollaaflfl››yyoorr

ASK, 10 May›s – 10 Haziran tarihleriaras›nda Hürriyet Treni’yle ç›kt›¤› 32

günlük Türkiye turunu 25 ili ziyaret ederek ta-mamlad›. Trende deprem simülasyon vago-nuyla yer alan DASK, seminerler ve uygula-mal› e¤itimlerle 50 bin kifliye do¤rudan ulaflt›.DASK, “Deprem geçecek, hayat devamedecek” slogan›yla ç›kt›¤› yolculukta dep-rem ve zorunlu deprem sigortas› bilincini art›r-may› amaçlad›. Bo¤aziçi Üniversitesi KandilliRasathanesi ve Deprem Araflt›rma Enstitüsüe¤itmenleri tur boyunca 100’den fazla semi-ner vererek ziyaretçilere depremden korun-ma yöntemleri ve zorunlu deprem sigortas›-n›n önemini anlatt›lar. DASK’›n deprem simü-lasyon vagonu treni ziyaret eden bakanlar-dan da yo¤un ilgi gördü. Baflbakan Yard›m-

DD

HHüürrrriiyyeett TTrreennii’’yyllee 2255 ‹‹llGGeezziillddii,, 5500 BBiinn KKiiflfliiyyeeEE¤¤iittiimm VVeerriillddii

65

ASK, zorunlu deprem sigortal› konutlar›nsay›s›n› art›rmak için bafllatt›¤› “fiehirler

Yar›fl›yor, Sigortal›lar Kazan›yor “yar›flmas›yladeprem güvenceli hayat› teflvik ediyor. Türki-ye’nin 81 ilini kapsayan yar›flma kapsam›nda2011 y›lsonu sonuçlar›na göre zorunlu depremsigortas›nda en yüksek sigortal›l›k oran›na ula-flan, bir önceki y›la göre en yüksek poliçe art›floran›n› kaydeden ve en iyi teflvik kampanyas›-n› yürüten iller ödüllendirilecek.

DASK, “fiehirler Yar›fl›yor, Sigortal›lar Kazan›yor”yar›flmas›n›n her üç kategorideki birincilerineDASK Güvenli Hayat Park› arma¤an edecek.Tüm vatandafllar›n yararlanmas› için kent merke-zine infla edilecek parklar oyun grubu, yürüyüflparkuru ve yeflil alan›n yan› s›ra deprem ve zorun-lu deprem sigortas›yla ilgili e¤itim materyalleri deiçerecek. Yar›flman›n her üç kategorisinde ikincive üçüncü olan illerin ‹l Afet ve Acil Durum Mü-dürlüklerine ise depremle ilgili çal›flmalarda kulla-n›lmak üzere malzeme yard›m› yap›lacak.

DD

SSiiggoorrttaall››ll››kk OOrraann››nn›› AArrtt››rraann‹‹lllleerr ÖÖddüülllleennddiirriilleecceekk……

fiEH‹RLER YARIfiIYOR, S‹GORTALILAR KAZANIYOR!

c›s› ve Devlet Bakan› Cemil Çiçek’in kat›ld›¤›törenle yola ç›kan DASK, deprem simülasyonvagonunda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan›Tamer Y›ld›z, eski Ulaflt›rma Bakan› Binali Y›ld›-r›m, Devlet Bakan› Zafer Ça¤layan, D›fliflleriBakan› Ahmet Davuto¤lu, Kültür ve Turizm Ba-kan› Ertu¤rul Günay’› a¤›rlad›.

DASK’›n Mersin, Eskiflehir ve Edirne’deki et-kinliklerine Kadir Çöpdemir de kat›ld›. KadirÇöpdemir, deprem benzetim vagonundakietkinliklerde kat›l›mc›larla bir araya gelerekzorunlu deprem sigortas›n›n önemine dikkatçekti. Kat›l›mc›lar, simülasyon vagonunda7.4 büyüklü¤ündeki Kocaeli depremini ya-flayarak deprem an›nda neler yapmalar›gerekti¤ini ö¤rendiler.

Hürriyet Treni turu boyunca ziyaret etti¤i illerdevali ve belediye Baflkanlar›yla görüflme imkân›da bulan DASK yöneticileri, deprem gerçe¤inedikkat çekerek zorunlu deprem sigortas›n›nyayg›nlaflt›r›lmas› için destek talep etti. DASK,bu görüflmelerde 2011 bafl›nda bafllatt›¤› ” fie-hirler Yar›fl›yor, Sigortal›lar Kazan›yor” projesinide tan›tma imkân› buldu.

Türkiye’de zorunlu deprem sigortas› kapsam›nagiren yaklafl›k 13 milyon konuttan 3,5 milyonunun(yüzde 27) poliçesi bulunuyor. DASK, bilinçlendir-me çal›flmalar› sayesinde zorunlu deprem sigorta-s› poliçesi sahibi konutlar›n say›s›n› orta vadede5,5 milyona ç›karmay› hedefliyor. Zorunlu depremsigortas› yapt›ran konut sahipleri ayda ortalama12 TL ödeyerek evlerini güvenceye alabiliyor.

DDAASSKK

66

ASK, 19 May›s gecesi 5.9 büyüklü¤ün-deki depremle sars›lan ve ard›ndan or-

ta fliddette pek çok artç› deprem yaflayan Si-mav’da 1 Haziran’da tazminat ödemelerinebafllad›. Depremden hasar gören toplam1.034 zorunlu deprem sigortal› konutun hasartespit ifllemleri iki haftadan k›sa bir süre içindetamamland›. Hasarl› 410 konutun tazminatödemesini yapan DASK, en k›sa sürede di¤erkonutlar›n da ifllemlerini tamamlamak için ça-l›flmalar›n› sürdürüyor. Depremin hemen ard›n-dan Simav’› ziyaret eden DASK Yönetim Kuru-

lu Baflkan› Selamet Yaz›c› flunlar› ifade etti:“.....Kütahya ilindeki konutlar›n sadece yüzde15’inin deprem sigortas›n›n olmas› fevkaladedüflündürücüdür. Bu hadise sigortal›l›k oran›n›ntüm illerimizde art›r›lmas› için ortak çaban›ngerekli oldu¤unu bir kez daha hat›rlat›yor.”

Simav’›n ba¤l› oldu¤u Kütahya’da zorunludeprem sigortas› kapsam›na giren yaklafl›k124 bin konuttan 21 bininin poliçesi bulunu-yor. Kütahya, yüzde 15 sigortal›l›k oran›yla Tür-kiye genelinde 53. s›rada geliyor.

DD

SSiimmaavv’’ddaa HHaassaarr TTaazzmmiinnaatt››ÖÖddeennmmeessiinnee DDeevvaamm EEddiilliiyyoorr

o¤al Afet Sigortalar› Kurumu (DASK) sos-yal medyaya Facebook’la girdi. Deprem

bilincini art›rmay›, zorunlu deprem sigortas›n› yay-g›nlaflt›rmay› misyon edinen kurum, www.facebo-ok.com/dask adresinde yeni projeleri, interaktifuygulamalar› ve hediyeli yar›flmalar›yla yer al›yor.

DASK Yönetim Kurulu Baflkan› Selamet Yaz›c›, Fa-cebook’un 7’den 77’ye herkese hitap eden birmecra oldu¤unu vurgulayarak “Zorunlu depremsigortas›n› yayg›nlaflt›rmak için çal›fl›rken yeni ileti-flim trendlerini takip etmeye büyük önem veriyo-ruz. Facebook sayfam›z sayesinde hem konut sa-hiplerine zorunlu deprem sigortas› anlatma hemde genç nesillerde deprem bilinci yaratma f›rsat›yakalayaca¤›z. ‘Deprem geçecek, hayat devamedecek’ slogan›m›za yak›fl›r flekilde deprem ve si-gortay› korkutmadan, keyifli bir dille günlük haya-t›n do¤al bir parças› haline getirmek istiyoruz” de-di. DASK, Facebook’taki ilk yar›flmas›n› Hürriyet Tre-ni’yle ç›kt›¤› Türkiye turu kapsam›nda yapt›. Trende7.4 büyüklü¤ündeki Kocaeli depremini simüle

eden vagonda foto¤raf çektirip DASK’›n Facebo-ok sayfas›na yükleyenler DASK logolu flapka, yük-ledi¤i foto¤raf en az 75 “like (be¤en)” alanlar tamteçhizatl› deprem çantas› kazand›.DASK, Facebook sayfas›ndaki uygulamalar›na k›-sa film yar›flmas› oylamas›yla devam edecek.DASK’›n “Depremi kaderine b›rakma!” temal› 3. K›-sa Film Yar›flmas›’nda jüri taraf›ndan belirlenen 5film ‹zleyici Özel Ödülü için sayfa ziyaretçileri tara-f›ndan oylanacak. En çok oy alan iki film ödüllen-dirilirken oylamaya kat›lanlar da hediye kazanmaf›rsat› yakalayacak. DASK’›n etkinliklerinden gün-cel bilgi ve foto¤raflara Facebook sayfas›ndanulafl›labiliyor. Sayfada deprem öncesinde, s›ras›n-da ve sonras›nda yap›lmas› gerekenler, zorunludeprem sigortas› ve kurum hakk›nda detayl› bilgi-ler içeren sekmeler de bulunuyor.

DD

DDAASSKK YYeennii PPrroojjeelleerriiyylleeFFaacceebbooookk’’aa ÜÜss KKuurrdduu

ASK, Zorunlu Deprem Sigortas›n›n(ZDS) tan›t›m›, deprem ve sigorta bi-

lincinin gelifltirilmesi ve yurt genelinde sigorta-l›l›k oran›n›n art›r›lmas› yönünde yo¤un çal›fl-malar yap›yor. ZDS bak›m›ndan geliflme bek-lenen en önemli konulardan biri ise sigortal›la-r›n poliçe devaml›l›¤›n›n sa¤lanmas› olarakgörülüyor. DASK, bu soruna çözüm getirmek,yenilemeler konusunda da¤›t›m kanallar›nadestek sa¤lamak ve poliçe vadesi bitmesinera¤men poliçesini yenilemeyen sigortal›lar ileirtibata geçerek poliçe devaml›l›¤›n› sa¤laya-bilmek amac› ile kendi alan›nda profesyonelbir Ça¤r› Merkezi firmas› ile iflbirli¤i yaparak,18 May›s 2011 tarihi itibariyle sigortal› bilgilen-dirme-hat›rlatma aramalar› projesini bafllatt›.

Proje kapsam›nda; ❖ Vade bitim tarihinden sonra 1 ay içeri-sinde poliçesini yeniletmemifl olan sigorta-l›lar aranmakta,

❖ Sigortal›lar›n poliçesini yenilememe sebep-leri ö¤renilerek, yeni dönem poliçe prim bilgi-si ve indirimler hakk›nda bilgi verilmekte,

DD

YILLARA GÖRE HASAR ÖDEMELER‹(22.06.2011)

YIL DEPREM DOSYA ÖDEME SAYISI SAYISI (TL)

2000 1 6 23.022 2001 17 338 127.497 2002 21 1.558 2.284.835 2003 20 2.504 5.203.990 2004 31 587 768.927 2005 41 3.488 8.107.968 2006 22 499 1.296.871 2007 42 990 1.378.564 2008 44 475 561.289 2009 38 252 483.369 2010 36 447 696.474 2011 7 184 409.723TOPLAM 320 11.328 21.342.528

‹STAT‹ST‹KLER

❖ Yenileme yapt›rmak isteyen sigortal›n›n acen-tesine yönlendirilmesi sa¤lanarak, isteyen sigor-tal›lar için acentesinin kendisi ile irtibata geçme-si sa¤lanmaktad›r.

Ayl›k ortalama 40 bin görüflme yapan Ça¤r›Merkezi, olas› afet durumunda DASK’ na gele-cek olan yo¤un hasar ihbarlar›n›n karfl›lanmas›için de her an haz›r durumda olacakt›r.

DDAASSKK’’››nn YYeennii ÇÇaa¤¤rr›› MMeerrkkeezzii HHiizzmmeettee GGiirrddii

67

Ocak fiubat Mart Nisan May›s Eylül Ekim Kas›m Aral›kHaziran Temmuz A¤ustos

68

TTAARRSS‹‹MM

Orhan SARITEPETar›m Sigortalar› Havuz ‹flletmesi A.fi.

Hayvan Hayat Sigortalar› Müdürü

363 Say›l› Tar›m Sigortalar› Kanunu’nunyürürlü¤e girmesi ve 01Haziran 2006 tari-

hinden itibaren TARS‹M’in poliçe üretimine bafl-lamas› ile birlikte bitkisel üretim alan›nda oldu¤ugibi hayvansal üretim alan›nda da yetifltiricileri-mize sigorta deste¤i sa¤lanmaya bafllanm›flt›r.

Devlet Destekli Hayvan hayat sigortalar›nda,büyükbafl hayvanlar (s›¤›r), kümes hayvanlar›ve su ürünleri olmak üzere üç ayr› alt branfltapoliçe üretimi bulunmaktad›r. 2011 y›l› May›say›nda Bakanlar Kurulu’nun alm›fl oldu¤u ka-rarla birlikte sistem alt yap›s› haz›rlanarak kü-

çükbafl hayvanlarda (koyun, keçi) devlet des-tekli tar›m sigortalar› kapsam›na al›nm›flt›r.

Hayvan Hayat sigortalar›nda yetifltiricilerimizindevlet destekli hayvan hayat sigorta poliçesiyapt›rabilmesi için aranan ön flart sigortalana-cak hayvanlar›n T.C. Tar›m ve Köyiflleri Bakanl›-¤› kay›t sistemlerine kay›tl› olmas›d›r. BakanlarKurulunun 03 Ocak 2011 tarihli karar› gere¤in-ce, 2011 y›l› için hayvan hayat sigortalar›ndabelirlenen riskler için sigorta priminin % 50'sioran›nda prim deste¤i, Tar›m Sigortalar› Havu-zuna bütçenin ilgili tertibinden aktar›larak kar-fl›lanmaktad›r.

Bu çerçevede; Çiftçi Kay›t Sistemine entegreedilmifl ön soy kütü¤ü, soy kütü¤ü ve HayvanKay›t Sistemine (Türkvet’e) kay›tl› olan süt s›¤›r-

55

DDeevvlleett DDeesstteekkllii HHaayyvvaannHHaayyaatt SSiiggoorrttaallaarr››

69

lar› ile Hayvan Kay›t Sistemine (Türkvet’e) kay›t-l› olan besi s›¤›rlar› (erkek), bio-güvenlik ve hij-yen tedbirlerini alm›fl tesislerde yetifltirilen kü-mes hayvanlar›, Su Ürünleri Kay›t Sistemine(SKS) kay›tl› olan, deniz ve iç su tesislerinde ye-tifltirilen su ürünleri ve Hayvan Kay›t Sistemine(Türkvet’e) kay›tl› olan dam›zl›k koyun, keçi,koç ve tekeler yap›lacak risk de¤erlendirmesisonucunda sigortaya kabul edilmektedir.

Teknik olarak ise sigortalanacak hayvanlar vebulunduklar› riziko ortamlar› veteriner hekimeksperler taraf›ndan yap›lan risk inceleme so-nucunda sigortaya kabul edilmektedir.

Hayvan hayat sigortalar›nda lokomotif ürün bü-yükbafl hayvanlar›n sigortas›d›r. Büyükbafl hay-vanlar›n devlet destekli hayat sigortas› ifllemleriher y›l ihtiyaçlar do¤rultusunda revize edilenGenel fiartlar - Teknik fiartlar, Tarife ve Talimatlarçerçevesinde yap›lmaktad›r. 2011 y›l› için haz›r-lanan mevzuat çerçevesinde; Dam›zl›k ve süt s›-¤›rlar›nda sigorta süresi 1 y›ldan az olmamak ko-fluluyla, yap›lan risk inceleme ifllemleri sonucunagöre sigorta edilmektedir. Burada baz al›nande¤erler, 4 üncü aydan itibaren 7 yafl›na kadar

(7 yafl dâhil), besi s›¤›rlar›nda ise 4 üncü aydan(91 günden) itibaren 3 yafl›na kadar (3 yafl dâ-hil) hayvanlar, Ancak Tar›m ve Köyiflleri Bakanl›-¤› Tar›m ‹l/‹lçe Müdürlükleri nezdinde tak›lanstandart, çift tarafl›, Tar›m ve Köyiflleri Bakanl›¤›logolu, ülke kodu, il kodu ve iflletme kodunu ih-tiva eden kulak küpesi olmayan ve/veya mikro-çip ve benzeri unsurlar ile kimliklendirmesi yap›l-mayan hayvanlar sigortalanmaz. Bu nedenle si-gortas› istenen hayvanlar›n mutlak surette kim-liklendirme (kulak küpesi uygulamas›) ifllemininyap›lm›fl olmas› gerekmektedir.

Kay›tlar› güncel olan yetifltiricilerimizin sigortayapt›rmak için TARS‹M üyesi 23 sigorta flirketininherhangi bir acentesine müracaat etmesi ye-terlidir. Acenteler taraf›ndan sigortas› talepedilen iflletmenin iflletme numaras› ile TARS‹Msistemine yapaca¤› ön bilgi formu kay›tlar› TAR-S‹M bünyesinde görevli uzmanlar›m›zca ülkegenelinde görev alan 600’ e yak›n Tar›m Sigor-talar› Havuz Eksperi Veteriner Hekimlere yön-lendirilmekte ve risk inceleme süreci sonras›n-da onaylanan hayvanlar›n poliçeleri acente-lerce TARS‹M sistemi üzerinden kaydedilerek si-gortal›lara teslim edilmektedir.

TTAARRSS‹‹MM

70

Devlet destekli hayvan hayat sigortas› poliçe-leri, genel flartlar ve teknik flartlarda belirlenmiflçerçevede; ölüm, mecburi kesim, yavru atmave yavru ölümü risklerini teminat alt›na almak-tad›r. Hayvan hayat sigortas› yapt›rm›fl yetifltiri-cilerimiz sigortal› hayvanlar›nda her hangi birflekilde hasar oluflmas› halinde 7/24 hizmet ve-ren TARS‹M ÇA⁄RI MERKEZ‹’ni arayarak poliçenumaras›n› ve hasarl› hayvan›n kulak küpe nu-maras›n› belirtmek suretiyle hasar ihbar›ndabulunmaktad›r. Hasar ihbarlar› al›nd›¤› andanitibaren TARS‹M bünyesinde görevli uzmanlar›-m›zca hasar tespit ifllemi için bölgedeki en uy-gun veteriner hekim eksperlerin görevlendir-mesi yap›larak gerekli hasar tespit ifllemi en k›-sa sürede yap›lmaktad›r. Bilindi¤i üzere ülke-mizde TARS‹M öncesi de geleneksel anlamdahayvan hayat sigortalar› yap›lmaktayd›. TAR-S‹M dönemi de dahil olmak üzere y›llarca ha-sar ihbarlar› sigortal›larca sahadaki herhangibir veteriner hekime yap›lm›fl ve süreç bu flekil-de devam etmifltir. Sürecin bu flekilde ifllemesinedeni ile hasarlardan flirket merkezleri çok

geç haberdar olmakta ve oluflabilecek birçoksorunlara veya suiistimallere müdahale flans›bulamamaktayd›. Uzun bir çal›flma süreci son-ras›nda 2010 y›l›nda kurulan HAYVAN HAYAT S‹-GORTALARI HASAR ‹HBAR HATTI ile birlikte hay-van hayat sigortalar›nda hasar ihbarlar›n›n7/24 merkezi bir sistemle al›nmas› ve an›ndaeksper görevlendirilmesi ifllemi ile birlikte bir ilkgerçeklefltirilmifl ve hasar süreçleri merkezi sis-tem sayesinde daha kontrollü ve güvenli birflekilde yönetilmeye bafllanm›flt›r.

Afla¤›daki tablodan da görülece¤i üzere primüretimi ve sigortalanan hayvan say›s› anlam›n-da bak›ld›¤› zaman ilk poliçenin tanzim edildi-¤i 01 Haziran 2006 tarihinden itibaren sürekli birart›fl›n oldu¤u izlenmektedir.

YIL PR‹M ÜRET‹M‹ (TL) S‹GORTALANAN HAYVAN (ADET)2006-2007 . . . . . . .15.664.558 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60.9882008 . . . . . . . . . . .20.089.686 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71.9552009 . . . . . . . . . . .32.838.346. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112.1982010 . . . . . . . . . . .80.763.074 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188.436

71

2009 y›l›nda sigortalanan hayvan say›s›n›n2008 y›l›na göre % 56 art›fl göstererek 112.198adet oldu¤u, 2010 y›l›nda ise 2009 y›l›na göreyüzde 68 art›fl göstererek 188.436 adet oldu¤ugörülmektedir. Devlet destekli hayvan hayatsigortalar› sisteminin art›k yetifltiricilerimiz tara-f›ndan tan›nmaya bafllamas› ve olas› risklerinikendi imkânlar› ile minimize etmesine ra¤-men, sigorta olmadan iflletmenin sürdürülebi-lirli¤inin güç oldu¤unu alg›lamas› ile birlikteher geçen y›l sigortalanan hayvan say›s›ndaart›fl görülmektedir. Ayr›ca son y›llarda ülke-

miz hayvanc›l›¤›ndaki geliflmeler çerçevesin-de T.C. Tar›m ve Köyiflleri Bakanl›¤› taraf›ndanuygulanan hayvanc›l›¤› gelifltirme projeleri vebankalar›n hayvanc›l›¤a yönelik kredi sistem-lerinin de etkisi ile birçok yeni iflletme kurulma-s› ile birlikte önümüzdeki y›llarda da prim üreti-mi ve sigortalanan hayvan say›s›n›n art›fl gös-terece¤i düflünülmektedir. 2011 y›l›n›n henüzilk 5 ayl›k periyodunun sonunda prim üretimi-nin 64.592.954 TL ‘ye sigortalanan hayvan sa-y›s›n›n 148.687 âdete ulaflmas› bu yöndekitahminlerimizi do¤rulamaktad›r.

Y›llar baz›nda prim üretimi ve sigortalanan bü-yükbafl hayvan say›s›ndaki art›fla paralel ola-rak sigortal›lara ödenen hasar tazminat tutar-lar›n›n da her y›l art›fl gösterdi¤i görülmektedir.Bu anlamda bak›ld›¤› zaman sistemin bafl›n-dan 2010 y›l›n›n sonuna kadar sigortal›lar›nödemifl oldu¤u 74.677.832 TL prim tutar›na kar-fl›l›k, oluflan hasarlar için sigortal›lara ödenenhasar tazminat tutar› 68.974.408 TL dir.

Muallâk hasarlarda dâhil edildi¤i zaman si-gortal›lardan al›nan primin neredeyse ta-mam›n›n hasar tazminat› olarak geri öden-di¤i görülebilmektedir. Bu nedenle Hasarfrekans› ve hasar prim oran› yüksek birbranfl olan hayvan hayat sigortalar›n›n sür-dürülebilirli¤i ve yap›labilirli¤i için DevletinPrim Deste¤inin olmas› ve devam etmesiçok önemlidir.

‹‹nnggiilliizz SSiiggoorrttaacc››llaarr››nn SSoollvveennccyy IIII’’yyee UUyyuummuu

eloitte taraf›ndan haz›rlanan çal›flma,‹ngiliz sigortac›lar›n ‹ngiliz sigorta sektörü-

nün Solvency II’ye uyumu konusundaki görüflle-rini mercek alt›na ald›. Buna göre Deloitte tara-f›ndan incelenen flirketlerin yaln›z yüzde 46’s› si-gortac› ve reasürörlerin 2013 y›l› itibariyle AB’deyürürlü¤e girecek risk bazl› sermaye yeterlili¤i uy-gulamas›na uyum göstermifl olabilece¤ine yö-nelik olumlu görüfl bildirdi. Deloitte, geçen y›lgerçeklefltirilen benzer bir çal›flmada ise ‹ngiliz si-gortac›lar›n yüzde 63’ünün Solvency II’ye uyu-

mun sa¤lanaca¤› yönünde görüfl bildirdi¤inedikkat çekiyor. Deloitte’un bu y›lki çal›flmas›ndaise çal›flmaya kat›lan 60 flirketin yüzde 3’ü flirket-lerinin Solvency II’ye uyumu konusunda emin ol-duklar›n› belirtiyor. Çal›flmada yer alan ‹ngiliz si-gortac›lar›n yüzde 47’si Solvency II’ye uyumdayeni yap›lanman›n gerekebilece¤i, yüzde 65’iise yeni düzenlemeye uyum göstermek üzereyeni risk azaltan tekniklerin gündeme getirilebi-lece¤i yönünde görüfl ifade ediyor.(Kaynak: Business Insurance, 11 Nisan 2011)

DD

TTookkyyoo YYeennii DDeepprreemm PPllaann›› ÜÜzzeerriinnee ÇÇaall››flfl››yyoorr

aponya, geçti¤imiz Mart ay›nda10.000’den fazla kiflinin ölümüne, yüz

binlerce kiflinin ise yaralanmas›na nedenolan deprem ve tsunaminin ard›ndan Tok-yo’da meydana gelebilecek benzer bir fela-ket senaryosu için önlem planlar› üzerindeçal›flmaya bafllad›.

Zira uzmanlar, Tokyo’da meydana gelebilecekbir depremin flehir merkezine yak›n bir nükleersantrali etkilemesi halinde flehrin büyük bir fela-ketle karfl› karfl›ya kalaca¤›n› ifade ediyor. Bu

kapsamda Tokyo için muhtemel bu felaket se-naryosu için ülkenin bat›s›nda da bir destek sis-teminin kurulmas› fikri öne ç›k›yor.

Japon hükümeti taraf›ndan haz›rlanan rapor-da 7,3 büyüklü¤ünde bir depremin Tokyo’dameydana gelmesi halinde 11.000’e yak›n kifli-nin hayat›n› kaybedece¤i ve 7 Milyon kiflininevlerini terk edece¤i tahmin edilirken söz ko-nusu felaketin ekonomiye faturas›n›n ise 5 Tril-yon Dolar olmas› bekleniyor. (Kaynak: Insurance Journal, 11 Nisan 2011)

JJ

KKüürreesseell NNüükklleeeerr FFoorruumm’’ddaann,,NNüükklleeeerr GGüüvveennllii¤¤ee DDeesstteekk

eçti¤imiz günlerde gerçeklefltirilen Kü-resel Nükleer Forumu’nda Japonya’da

meydana gelen nükleer santral felaketinin ar-

d›ndan Birleflmifl Milletler öncülü¤ünde nükleergüvenli¤i artt›r›c› bir kampanya yürütülmesinedestek verildi. Toplant› sonunda yap›lan bas›n

GG

DDIIfifi BBAASSIINN

72

73

aç›klamas›nda Fukushima felaketinden dersç›kar›lmas› gerekti¤i belirtildi. Forum kapsam›n-da Haziran ay›nda Fukushima konusunda ba-kanlar düzeyinde bir toplant› gerçeklefltirilmesifikri de desteklendi. Toplant›n›n Viyana merkez-li Uluslararas› Atom Enerjisi Kurumu taraf›ndandüzenlenmesi bekleniyor.

Uluslararas› Atom Enerjisi Kurumu’nun nükleerenerji ile ilgili belli standartlar›n uygulanmas›konusunda herhangi bir yapt›r›m gücü bulun-masa da Japonya’da meydana gelen felaketsöz konusu kurumun konu hakk›nda sahip ol-du¤u tecrübeyi bir kez daha gündeme tafl›d›.(Kaynak: Insurance Journal, 14 Nisan 2011)

Japon Sigorta Birli¤i geçti¤imiz günlerdeyapt›¤› aç›klamada, Mart ay›nda meyda-na gelen deprem ve tsunaminin ard›ndanJapon sigorta flirketlerinin 2.27 Milyar Dolarde¤erinde hasar tazminat› ödedi¤ini be-lirtti. Japon Sigorta Birli¤i, y›k›lan bölgeleriyeniden tesis etme gayretleri devam etti¤i

sürece tazminat miktar›n›n artmas›n›n bek-lendi¤ini de ifade etti. Japon Sigorta Birli¤iayr›ca hasar tespitinin havadan çekilen veuydudan al›nan görüntüler yard›m›yla ya-p›ld›¤›n› ve ço¤u bölgede durumun hasartespiti yap›lamayacak kadar a¤›r oldu¤u-nu belirtti.(Business Insurance, 25 Nisan 2011)

JJaappoonn SSiiggoorrttaa BBiirrllii¤¤ii’’nnddeennTTssuunnaammii SSoonnrraass›› DDee¤¤eerrlleennddiirrmmee

DDIIfifi BBAASSIINN

74

‹‹flfl DDüünnyyaass››nn››nn LLiiddeerrlleerrii BBaaflflll››ccaa RRiisskklleerrii BBeelliirrlleeddii

on Risk Solutions taraf›ndan ifl dünyas›-n›n liderleri aras›nda ifl dünyas›ndaki

bafll›ca riskleri belirlemeye yönelik yap›lan an-ketin sonuçlar›, Risk ve Sigorta Yönetimi Derne-¤i’nin Vancouver’da düzenlenen toplant›s›n-da aç›kland›. Buna göre 58 ülkeden anketekat›lan 1.000 profesyonelin yüzde 67’si ekono-mik riski birinci s›raya yerlefltirdi. Yasal düzenle-melerdeki de¤ifliklikler ise listede ikinci s›ray› al-d›. Teknoloji ve sistem ar›zalar›, artan rekabet

de ifl dünyas› liderleri taraf›ndan en fazla belir-tilen riskler aras›nda yer ald›. Anket ayr›ca tek-noloji ve sistem ar›zalar›n›n müflteri ihtiyaçlar›-n›n karfl›lanamamas›, ifl aksamas› ve marka iti-bar›n›n sars›lmas› gibi di¤er riskleri de berabe-rinde getirdi¤ini ortaya koydu. ‹fl dünyas› lider-leri taraf›ndan belirlenen di¤er bir risk ise üstünyetenekli profesyonellerin istihdam›n›n devam-l›l›¤›n›n sa¤lanamamas› oldu.(Kaynak: Insurance Journal, 2 May›s 2011)

AA

AAvvrruuppaall›› SSiiggoorrttaacc››llaarr SSoollvveennccyyIIII ‹‹ççiinn YYeetteerrllii SSeerrmmaayyeeyyee SSaahhiipp

ondra merkezli Moody’s Yat›r›mc› Hiz-metleri taraf›ndan 5. Say›sal Etki Çal›fl-

mas› (QIS 5) sonuçlar›na iliflkin haz›rlanan çal›fl-ma, Avrupal› sigortac›lar›n Solvency II için serma-yelerini yükseltmeye ihtiyaç duymad›¤›n› ortayakoydu. Avrupa Sigorta ve Mesleki Emeklilik Komi-tesi taraf›ndan Mart ay›nda aç›klanan QIS 5 so-nuçlar›na göre birçok sigortac› Solvency II’nin

gerektirdi¤i sermaye seviyesinin üzerinde bulu-nuyor. Buna karfl›n uzmanlar, QIS 5 sonuçlar›n›ntemkinli de¤erlendirilmesi gerekti¤ini vurguluyor.Zira QIS 5 kapsam›nda risk yönetimi konusundaherhangi bir test uygulanm›yor. Risk yönetimi iseküçük flirketler aç›s›ndan sermaye yeterlili¤ininsa¤lanmas›ndan daha fazla önem tafl›yor.(Kaynak: Business Insurance, 6 May›s 2011)

LL

ÇÇeerrnnoobbiill FFeellaakkeettii AAnn››lldd››986 y›l›nda Ukrayna’daki Çernobil nükleer santralin-de meydana gelen nükleer patlama 25 y›l sonra an›l-

d›. Santraldeki bir reaktörün patlamas› sonucu Avrupa rad-yasyon s›z›nt›s›na maruz kalm›fl, binlerce kifli ise evlerinden tah-liye edilmek zorunda b›rak›lm›flt›. Çernobil kazas›n› anmaküzere bir araya gelen devlet liderleri de Çernobil ve Japon-ya’da meydana gelen felaketlerden ders al›nmas› ve konuile ilgili olarak kamuoyuna karfl› daha dürüst davran›lmas› ge-rekti¤ini vurgulad›. Anma törenlerinin nükleer enerjiye iliflkinendiflelerin artt›¤› bir döneme rastlamas› ile birlikte Avrupa’dabirçok protesto gösterisi yap›ld›. Protestoya kat›lan göstericilerFransa ve Almanya’daki nükleer santrallerin kapat›lmas› ça¤-r›s›nda bulundu. (Kaynak: EurActive-tr, 26 Nisan 2011)

11

75

DDaanniimmaarrkkaa’’ddaannMMüülltteeccii AAkk››nn››nnaa ÖÖnnlleemm

rap dünyas›nda etkili olan ayaklanmalarnedeniyle Avrupa ülkeleri Kuzey Afrika kö-

kenli mülteci ak›n› ile karfl› karfl›ya kald›. Mülteciak›n› karfl›s›nda s›n›r kontrollerine bafllayaca¤›n›aç›klayan Danimarka ise Schengen bölgesinedâhil AB üyesi ülkelerin tepkisine neden oldu. Av-rupa Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu s›n›rkontrolünün serbest dolafl›m kurallar›n› ihlal etti¤ikonusunda Danimarka’y› uyararak Danimar-ka’n›n karar›n› gözden geçirmesini talep etti. Al-

manya baflta olmak üzere birçok AB üyesi ülke dekarardan rahats›z olduklar›n› ifade etti. Danimarkaise Kuzey Afrika’dan gelen mülteci ak›n›na karfl›ntoplam 35 Milyon Euro de¤erinde bütçe ay›rd›¤›n›aç›klad›. Söz konusu bütçenin yeni kontrol merkez-lerinin oluflturulmas› ve gümrük kontrol memurlar›için kullan›lmas› planlan›yor. Karar do¤rultusundaDanimarka, Almanya ve ‹sveç s›n›r›ndaki tümaraç ve trenleri de kontrol edecek.(Kaynak: EurActiv-tr, 13 May›s 2011)

AA

22110000’’ddeenn ‹‹ttiibbaarreenn DDeenniizz SSeevviiyyeelleerrii YYüükksseelleecceekk

luslararas› iklim araflt›rmalar›ndaGrönland’daki buzullar›n erimesi de

dâhil olmak üzere kuzey kutup bölgesindeh›zlanan iklim de¤iflikli¤i nedeniyle deniz se-viyelerinin 2100 y›l› itibariyle 1.6 metreye ka-dar yükselece¤i tahmin ediliyor. Geçmifltekitahminlerin üstünde olan deniz seviyesinde-

ki bu art›fl ile birlikte k›y›lar›n daha fazla teh-dit alt›na girece¤i belirtiliyor. Uzmanlar, geç-ti¤imiz alt› y›l›n kaydedilen en s›cak dönemoldu¤unu belirterek önümüzdeki y›llarda dabuzullar›n erimeye devam edece¤i uyar›-s›nda bulunuyor.(Kaynak: Insurance Journal, 3 May›s 2011)

UU

AAvvrruuppaa MMeerrkkeezz BBaannkkaass›› BBaaflflkkaann›› UUyyaarrdd››

011 Küresel Ekonomi Ödülü’nü almaküzere Almanya’da Dünya Ekonomisi

Enstitüsü taraf›ndan düzenlenen törene kat›-lan Avrupa Merkez Bankas› Baflkan› Jean-Claude Trichet, küresel krizin ertesinde eko-nomik dengesizliklerin artt›¤›n› belirtti. Trichet,ekonomik dengesizliklerin uluslararas› mali ifl-birliklerini ve genel olarak küresel ekonomiyiolumsuz etkiledi¤ine de dikkat çekti. AvrupaMerkez Bankas› Baflkan›, ekonomik dengesiz-

likler konusunda Amerika ve di¤er bat›l› ülke-lerin ihracat›n› artt›rmak üzere para birimi Yu-an’› de¤erinden düflük gösteren Çin’i sorum-lu tuttu¤unu belirtti. Trichet, Uluslararas› ParaFonu’nun tahminlerine göre cari dengesi2015 y›l›na kadar sabit kalacak Euro bölgesi-nin ise söz konusu ekonomik dengesizlikte pa-y› olmad›¤›n› ve Euro bölgesinin küresel eko-nomiye istikrar sa¤lad›¤›n› sözlerine ekledi.(Kaynak: Insurance Journal, 20 Haziran 2011)

22

DDIIfifi BBAASSIINN

76

SSwwiissss RRee’’ddeenn,, EEttiiyyooppyyaa’’ddaakkiiMMiikkrroo SSiiggoorrttaa PPrroojjeessiinnee KKaattkk››

wiss Re, Dünya G›da Program› ve Ox-fam Amerika taraf›ndan gelifltirilen

mikro sigorta program› kapsam›nda Etiyop-ya’daki ürünler için kurakl›k sigortas› sa¤layan5 y›ll›k bir projeye reasürans sa¤layaca¤›n›aç›klad›. Buna göre Swiss Re, projeye 1.25 Mil-yon Pound de¤erinde katk›da bulunacak.

Kurakl›k nedeniyle g›da krizi yaflayan Etiyop-ya’ya geçti¤imiz Nisan ay›nda Birleflmifl Milletler75 Milyon Dolar de¤erinde g›da yard›m› ça¤r›-

s›nda bulunmufltu. Zira ülke dünyada en fazlag›da yard›m› alan ülkeler aras›nda yer al›yor.

Oxfam Amerika mikro sigortan›n hayat, malve kredi alanlar›nda yükselifle geçti¤ini belir-terek tar›m›n da mikro sigortadan faydalan-mas› gerekti¤i ça¤r›s›nda bulunuyor. fiirket,bu projenin hayvan ürünleri baflta olmaküzere daha fazla ürün çeflidinde teminat su-nulmas›na yol açaca¤›n› belirtiyor.(Kaynak: Business Insurance, 10 Haziran 2011)

SS

AABB’’ddee KKiimmyyaassaall MMaaddddeelleerr ‹‹ççiinn TTeeddbbiirrlleerr AArrtt››yyoorr

imyasal maddeler, AB genelinde ön-ceki y›llara k›yasla daha fazla risk tefl-

kil etmeye bafllad›. Zira flirketler taraf›ndanüretilen, kullan›lan veya sat›lan kimyasallar›nyeni baz› kat› güvenlik kurallar› ile uyumlu ol-mas› gerekiyor. Buna göre insan sa¤l›¤›n› veçevreyi korumak üzere kimyasallar›n kayd›,de¤erlendirilmesi ve ruhsatland›r›lmas›na ilifl-kin haz›rlanan düzenlemeye göre uygun ol-

mayan kimyasal maddelerin en k›sa zaman-da yasaklanmas› gerekiyor. Buna karfl›l›k herflirketin zararl› maddelerin kullan›m›na iliflkinrisk de¤erlendirmesi yapmas› ve gerekli ted-birleri almas› flart kofluluyor. Zira düzen-lemelerin yerine getirilmemesi halinde AB ül-keleri genelinde büyük para cezalar›n›n uy-gulanmas› bekleniyor.(Kaynak: Commercialriskeurope.com, 16 Haziran 2011)

KK

‹‹zzllaannddaa’’ddaakkii VVoollkkaanniikk PPaattllaammaa iillee AAllaarrmmaa GGeeççiillddii

vrupa, ‹zlanda’n›n en etkin volkan›-n›n yeniden faaliyete geçmesi ile

alarma geçti. Patlama sonucu volkan külle-rinin k›tan›n do¤u bölümünü etkisi alt›na al-mas› ile binlerce kifli seyahatini ertelemekzorunda kald›. Avrupa Hava Trafi¤i KontrolüKurumu ise volkan küllerinin yo¤unlu¤unun

artmas› ile hava trafi¤inin aksayabilece¤iuyar›s›nda bulundu. Geçen y›l yine ayn› dö-nemde meydana gelen kriz nedeniyle a¤›rekonomik kayba u¤rayan havayolu flirketle-ri de volkan küllerinin yönünü ve h›z›n› yak›n-dan takip ediyor.(Kaynak: Insurance Journal, 23 May›s 2011)

AA