ir57514-pmi-5-b-1-2...

เอกสารประกอบการประชมวชาการ ขาวและธญพชเมองหนาว ประจำาป 255860

IR57514-PMI-5-B-1-2 สายพนธขาวสาหรบสภาพภมอากาศทเปลยนแปลง IR57514-PMI-5-B-1-2: Elite Line for Climate Change

อนชาต คชสถตย1) และคณะทางานโครงการวจยและพฒนาขาวนานาฝน ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

Anuchart Kotchasatit1) and Rainfed Lowland Rice Breeding Program for Northeastern Thailand, Working group

Abstract The elite line, IR57514-PMI-5-B-1-2 was bred at International Rice Research Institute

(IRRI) in 1987. Then it has been selected at Phimai Rice Research Station. After that, yield trials were conducted under rainfed lowland condition in North and Northest Thailand. When grown in famer field under drought prone during 1996 - 1999, this line gaved the highest yield by average 542 kg/rai and inter-station yield trials during 2002 - 2014 it yielded by average 598 kg/rai which were 22 and 17% higher than KDML105 in the tested field conditions. The adventages of this line are drought resistance, submergence tolelance, resistant to rice blast disease and high adaptation to grow under rainfed condition. Therefore, it is suitable for reducing the risk from climate change condition which is often affected by severe drought and unpredictable flood.

Keywords : climate change, elite line, high yield, rainfed rice

บทคดยอ ขาวสายพนธด IR57514-PMI-5-B-1-2 ไดรบการปรบปรงพนธจากสถาบนวจยขาวนานาชาต

(IRRI) เมอ พ.ศ. 2530 แลวนามาปลกคดเลอกตอทสถานทดลองขาวพมาย ผานการทดสอบและประเมนผลผลตหลายป ในเขตพนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคเหนอตอนบน ใหผลผลตสงสมาเสมอ ผลผลตเฉลยในนาเกษตรกรทปลกในสภาพแลง เมอปลกโดยวธการปกดา พ.ศ.2539 - 2541 เฉลย 542 กโลกรมตอไร สงกวาพนธขาวดอกมะล 105 คดเปนรอยละ 22 และผลผลตเฉลยในสภาพแปลงทดลองของศนยวจยขาว พ.ศ. 2545 - 2557 เฉลย 598 กโลกรมตอไร สงกวาพนธขาวดอกมะล 105 คดเปนรอยละ 17 สามารถทนแลงด ทนนาทวมฉบพลน ตานทานโรคไหม และปรบตวไดดในเขตพนทปลกขาวอาศยนาฝน เหมาะสาหรบเปนพนธใชปลกในปจจบน เพอลดความเสยงจากสภาพ

1) ศนยวจยขาวอบลราชธาน ต ปณ.65 อ.เมอง จ.อบลราชธาน 34000 โทรศพท 0-4534-4104 Ubon Ratchathani Rice Research Center, P.O.BOX 65, Mueang, Ubon Ratchathani 34000 Tel. 0-4534-4104

Bureau

of R

ice R

esea

rch an

d Dev

elopm

ent

กลมศนยวจยขาวภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 61

ภมอากาศทเปลยนแปลง ซงมกประสบปญหาการเกดภยแลงหรอนาทวมฉบพลนเปนประจา โดยไมสามารถคาดการณได

คาสาคญ : สภาพภมอากาศเปลยนแปลง สายพนธด ผลผลตสง ขาวนานาฝน

คานา การเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศของโลก มผลกระทบทงทางตรงและทางออมตอการ

เจรญเตบโตและผลผลตขาวทเปนอาหารหลกของมนษย (Challinor and Wheeler, 2008) ผลกระทบโดยตรงทเกดขน คอ การเกดสภาวะเครยดจากสภาพแวดลอม (environmental stress) ซงมผลตอการเจรญเตบโตและผลผลตของขาว ไดแก ปญหาความแหงแลง จากการทงชวงของฝนเปนระยะเวลานาน และเหตการณนาทวมฉบพลน (flash flooding) ทเกดขนบอยครง ในฤดมรสมและทวความรนแรงขน โดยหากมการเปลยนแปลงของอณหภมทสงขน 1 องศาเซลเซยส จะมผลทาใหผลผลตขาวลดลงรอยละ 10 (Peng et al, 2015; Smitamana, 2015) สวนผลกระทบทางออมคอ การระบาดของโรคและแมลงจะถขนและรนแรงยงขน การกระจายของศตรพชและตวนาโรคพชจะขยายวงกวางขน โดยภายใตการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทอณหภมสงขน 2 องศาเซลเซยส จะทาใหวงจรชวตของแมลงศตรพชเรวขน และสามารถทาลายผลผลตขาวใหลดลงรอยละ 8-23 (Xiong, 2015) ปญหาเหลานถอเปนปจจยหลกสาคญ ทสงผลกระทบตอผลผลตขาว โดยเฉพาะพนทอาศยนาฝนในเขตภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ซงเปนแหลงปลกขาวทสาคญของประเทศ รวมทงเกษตรกรสวนใหญปลกขาวพนธขาวดอกมะล 105 ตอเนองมายาวนานกวา 50 ป ทาใหมโอกาสเสยงตอปญหาการระบาดของโรคแมลง โดยเฉพาะอยางยงโรคไหม ซงระบาดทาความเสยหายตอผลผลต โดยยงไมมพนธ ขาวอนทมาปลกทดแทน จากการดาเนนงานปรบปรงพนธขาวทผานมา ตงแตอดตจนถงปจจบน มขาวสายพนธด IR57514-PMI-5-B-1-2 มลกษณะเดน คอ ทนแลง และใหผลผลตสง สามารถปรบตวไดดในเขตพนทอาศยนาฝนบรเวณแมนาโขง (Jearakongman et al., 1995; Ouk et al., 2006) และมรปแบบทรงตนทเหมาะสมกบปรมาณนาฝนของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (Somrith, 1996) แตยงไมพบการปลกแพรหลายเทาทควร สามารถทจะแนะนาใหเกษตรในเขตภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคเหนอตอนบน ปลกควบคกบพนธขาวดอกมะล 105 เพอลดความเสยงจากการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศทไมอาจคาดการณได

อปกรณและวธการ 1. พนธขาว

ขาวสายพนธ IR57514-PMI-5-B-1-2 ซงไดจากคผสม 3 ทาง (three way cross) ของ IR43581-57-3-3-6/KDML105 (IR55017)//IR21836-90-3 ทสถาบนวจยขาวระหวางประเทศ (IRRI) ประเทศฟลปปนส เมอ พ.ศ. 2530 แลวนามาปลกคดเลอกตอทสถานทดลองขาวพมาย จงหวด

Bureau

of R

ice R

esea

rch an

d Dev

elopm

ent


นครราชสมา คดเลอกพนธ และทดสอบผลผลต ทศนยวจยและสถานทดลองเครอขายภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (ฉลวย, 2546) และพนธมาตรฐานเปรยบเทยบขาวดอกมะล 105 2. การทดสอบและประเมนผลผลต

ทาการปลกศกษาพนธ (Inter-observation trial) และปลกเปรยบเทยบผลผลตระหวางสถาน (Inter-station yield trial) เพอประเมนศกยภาพการใหผลผลต ทศนยวจยขาวภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคเหนอตอนบน 12 แหง ไดแก ศนยวจยขาวชมแพ ขอนแกน หนองคาย สกลนคร อดรธาน สรนทร นครราชสมา อบลราชธาน เชยงใหม เชยงราย แมฮองสอน และแพร ในฤดนาป 2545 - 2552 ปลกเปรยบเทยบผลผลตระหวางสถาน ระหวาง พ.ศ. 2545 - 2557 วางแผนการทดลองแบบ Randomized complete block design (RCBD) หรอ Alpha lattice design จานวน 3-4 ซา ปลกโดยวธการปกดา ขนาดแปลงยอย 1.5 x 4 เมตร ระยะปลก 25 x 25 เซนตเมตร พนทเกบเกยว 1 x 3.5 เมตร ใชพนธขาวดอกมะล 105 เปนพนธมาตรฐานเปรยบเทยบ

การปลกประเมนผลผลตในสภาพแหงแลงในนาเกษตรกรภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (On-farm trials under drought prone condition) จานวน 4 แหง คอ จงหวดอบลราชธาน นครราชสมา สกลนคร และขอนแกน ในฤดนาป 2539 - 2541 วางแผนการทดลองแบบ Randomized complete block design (RCBD) จานวน 3 ซา ปลกโดยวธการหยอดเมลดหรอปกดา ขนาดแปลงยอย 3 x 6 เมตร ระยะปลก 25 x 25 เซนตเมตร พนทเกบเกยว 2 x 5 เมตร ใชพนธขาวดอกมะล 105 เปนพนธมาตรฐานเปรยบเทยบ 3. การประเมนผลผลต และองคประกอบผลผลตในสภาพแลง (drought tolerance evaluation)

โดยการปลกขาวในสภาพแลง (drought) และสภาพใหนาปกต (well watered) เพอประเมนความสามารถในการทนแลงของขาว อธบายโดยใชคาการลดลงของผลผลต (percentage of yield reduction) และการชะลอวนออกดอก (delay flowering) เมอเกดสภาพแลง ทศนยวจยขาวอบลราชธาน ในฤดนาป 2557 วางแผนการทดลองแบบ Randomized complete block design (RCBD) จานวน 3 ซา ปลกโดยวธการปกดา ใชสายพนธขาว CT9993 และ IR62266 เปนพนธทนแลง มาตรฐาน และพนธขาวดอกมะล 105 ททนแลงไดในระดบปานกลาง เปนพนธมาตรฐานเปรยบเทยบ ขนาดแปลงยอย 3.2 x 4 เมตร ระยะปลก 20 x 20 เซนตเมตร พนทเกบเกยว 2.4 x 2.8 เมตร การปลกสภาพแลง ดแลรกษาเชนเดยวกบการปลกในสภาพขงนาปกต จนกระทงขาวแตกกอสงสด จงปลอยนาออกจากแปลง เพอใหเกดสภาพแลงในชวงเจรญพนธ (reproductive stage) เกบขอมลผลผลตและองคประกอบผลผลต ไดแก นาหนกเมลดด นาหนกเมลดลบ จานวนการแตกระแง และความยาวรวง เชนเดยวกบการปลกในสภาพขงนา

Bureau

of R

ice R

esea

rch an

d Dev

elopm

ent


4. การประเมนความสามารถในการทนนาทวมฉบพลน (submergence tolerance evaluation) ประเมนลกษณะทนนาทวมฉบพลน ทบอทดสอบนาทวม มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยา

เขตกาแพงแสน จงหวดนครปฐม ในฤดนาป 2551 ใชพนธขาว FR13A และ KD571-77 เปนพนธทนนาทวมมาตรฐาน และพนธขาวดอกมะล 105 และ กข6 เปนพนธออนแอมาตรฐาน วางแผนการทดลองแบบ Randomized complete block design (RCBD) ขนาดแปลงยอย 0.5 x 0.75 ตารางเมตร เมอตนขาวอาย 3 สปดาห จงปลอยนาใหทวมทระดบความสง 60-100 เซนตเมตร จากปลายยอดใบขาวทสงทสดนาน 12 วน แลวปลอยนาออก ประเมนความสามารถในการรอดชวต (percentage of plant survival) เปอรเซนตการยดตวของขาวหลงนาลด (percentage of plant elongation) และลกษณะความเขยวของใบ (leaf senescences) หลงจากปลอยนาออกแลว 7 วน เปอรเซนตการรอดชวต หมายถง จานวนตนขาวทอยรอดตอจานวนตนขาวทงหมด หลงการปลอยนาออก 7 วน ระดบการใหคะแนนอยระหวางรอยละ 0-100 โดยรอยละ 0 หมายถง ตนขาวตายหมดทกตน และรอยละ 100 หมายถง ตนขาวรอดชวตหมดทกตน (Siangliw et al., 2003)

เปอรเซนตการรอดชวต = จานวนตนขาวทรอดชวตทงหมด X 100 จานวนตนขาวทงหมด

5. ความตานทานตอโรคไหมและขอบใบแหง ทาการประเมนความตานทานตอโรคไหม และขอบใบแหง ในสภาพแปลงทดสอบ (upland

shot row) ในชวง พ.ศ. 2547 - 2557 โดยงานอารกขาพช ทศนยวจยขาวเชยงราย แมฮองสอน แพร หนองคาย สกลนคร อบลราชธาน ขอนแกน และอดรธาน ใหคะแนนตามมาตรฐาน Standard Evaluation System for Rice; SES. IRRI (1996) 6. คณภาพทางกายภาพและเคมของเมลด

วเคราะหคณภาพเมลดทางกายภาพและทางเคมของเมลด ไดแก สขาวเปลอก ขาวกลอง ขนาดเมลด ทองไข คณภาพการส ปรมาณอมโลส การสลายในดาง และคา Gel consistency และความหอม โดยงานวทยาการหลงการเกบเกยว ศนยวจยขาวอบลราชธาน

ผลการทดลองและวจารณ ผลผลต

การปลกศกษาพนธ เพอประเมนการใหผลผลต ในสภาพแปลงทดลองศนยวจยขาวภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคเหนอตอนบน ระหวาง พ.ศ. 2545 - 2552 เมอปลกโดยวธการปกดา พบวา สายพนธ IR57514-PMI-5-B-1-2 ผลผลตเฉลยจานวน 554 กโลกรมตอไร สงกวาพนธขาวดอกมะล 105 ผลผลตเฉลย 487 กโลกรมตอไร คดเปนรอยละ 14 ความสงของตนอยระหวาง 105-130 เซนตเมตร เฉลย 117 เซนตเมตร และจานวนรวงเฉลย 10 รวงตอกอ (Table 1)

Bureau

of R

ice R

esea

rch an

d Dev

elopm

ent


การเปรยบเทยบผลผลตระหวางสถาน ทศนยวจยขาวในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคเหนอตอนบน รวม 12 แหง ระหวาง พ.ศ. 2545 - 2557 เมอปลกโดยวธการปกดา พบวา สายพนธ IR57514-PMI-5-B-1-2 ผลผลตเฉลย 598 กโลกรมตอไร สงกวาพนธขาวดอกมะล 105 ผลผลตเฉลย 511 กโลกรมตอไร คดเปนรอยละ 17 ความสงของตนอยระหวาง 112-127 เซนตเมตร เฉลย 119 เซนตเมตร และจานวนรวงเฉลย 10 รวงตอกอ (Table 2)

การประเมนผลผลตในสภาพแลงในนาเกษตรกรจงหวดอานาจเจรญ นครราชสมา สกลนคร และขอนแกน ชวงฤดนาป 2539 - 2541 พบวา สายพนธ IR57514-PMI-5-B-1-2 ใหผลผลตเฉลย 542 กโลกรมตอไร สงกวาพนธขาวดอกมะล 105 ผลผลตเฉลย 446 กโลกรมตอไร คดเปนรอยละ 22 ความสงของตน เฉลย 111 เซนตเมตร และจานวนรวงเฉลย 10 รวงตอกอ ออกดอกวนท 20 ตลาคม (Table 3) ขาวสายพนธ IR57514-PMI-5-B-1-2 จงเปนพนธ ขาวทปรบตวไดดกบหลายสภาพแวดลอม ใหผลผลตสง และมลกษณะทางการเกษตรด สามารถแนะนาใหเกษตรกรในพนทอาศยนาฝนเขตภาคตะวนออกเฉยงเหนอปลกควบคกบพนธขาวดอกมะล 105 เพอลดความเสยง จากความแปรปรวนและปรมาณการกระจายของนาฝน ทมสาเหตมาจากสภาพภมอากาศทเปลยนแปลงได การประเมนผลผลตและองคประกอบผลผลตในสภาพแลง

ผลการประเมนผลผลต และองคประกอบผลผลตของขาวเมอปลกในสภาพใหนาปกต และสภาพแลง โดยมพนธ CT9993 และ IR62266 เปนพนธทนแลงมาตรฐาน และพนธขาวดอกมะล 105 ททนแลงไดในระดบปานกลาง เปนพนธมาตรฐานเปรยบเทยบ พบวา ในสภาพใหนาปกต พนธ IR62266ใหผลผลตเฉลยสงสด 557 กโลกรมตอไร รองลงมาคอ สายพนธ IR57514-PMI-5-B-1-2 ใหผลผลตเฉลย 525 กโลกรมตอไร สงกวาพนธ CT9993 และขาวดอกมะล 105 ผลผลตเฉลย 441 และ 366 กโลกรมตอไร ตามลาดบ และแตกตางทางสถตอยางมนยสาคญ องคประกอบผลผลต ไดแก จานวนรวงตอกอ มความแตกตางกนทางสถตอยางมนยสาคญยง โดยพนธ IR62266 แตกกอมากทสด 16 รวงตอกอ สวนความยาวของรวง จานวนการแตกระแง และนาหนกเมลดด ของขาวทงสพนธ ไมมความแตกตางกนทางสถต แตนาหนกเมลดลบมความแตกตางทางสถตอยางมนยสาคญ โดยพนธ CT9993 มนาหนกเมลดลบมากทสด ในสภาพแลง พบวา สายพนธ IR57514-PMI-5-B-1-2 ใหผลผลตเฉลยสงสด 182 กโลกรมตอไร สงกวาพนธ IR62266 CT9993 และขาวดอกมะล 105 ผลผลตเฉลย 137 131 และ 119 กโลกรมตอไร ตามลาดบ แตไมแตกตางกนทางสถต สวนองคประกอบผลผลต คอ จานวนรวงตอกอ มความแตกตางกนทางสถตอยางมนยสาคญยง โดยพนธ IR62266 แตกกอมากทสด 12 รวงตอกอ ลกษณะอนๆ ไดแก ความยาวของรวง นาหนกเมลดด และนาหนกเมลดลบของทงขาวสพนธ ไมมความแตกตางกนทางสถต แตจานวนการแตกระแง มความแตกตางทางสถตอยางมนยสาคญ พนธ IR62266 จานวนการแตกระแง นอยทสด การประเมนความสามารถในการทนแลงของพนธขาวโดยใชเปอรเซนตการลดลงของผลผลตเมอเกดสภาพแลง พบวา สายพนธ IR57514-PMI-5-B-1-2 มการลดลงของ

Bureau

of R

ice R

esea

rch an

d Dev

elopm

ent


ผลผลตนอยทสดรอยละ 65 ตามดวยพนธขาวดอกมะล 105 CT9993 และ IR62266 ลดลงรอยละ 67 70 และ 75 ตามลาดบ การชะลอวนออกดอกในสภาพแลง พบวา IR57514-PMI-5-B-1-2 เมอปลกในสภาพแลงจะทาใหเลอนวนออกดอกไป 6 วน ขณะทพนธ CT9993 IR62266 และขาวดอกมะล 105 จะชะลอวนออกดอกไป 2 3 และ 12 วน ตามลาดบ (Table 4) การประเมนความสามารถในการทนนาทวมฉบพลน

ผลการทดสอบความสามารถในการทนนาทวม ในฤดนาป 2551 พบวา ขาวพนธทนนาทวม มาตรฐาน FR13A มคาเปอรเซนตการรอดชวตรอยละ 74 รองลงมาคอ IR57514-PMI-5-B-1-2 และ KD571-77 มเปอรเซนตการรอดชวตรอยละ 69 และ 53 ตามลาดบ โดยพนธ กข6 และขาวดอกมะล 105 มเปอรเซนตการรอดชวตตา คอ รอยละ 1 และ 0 ตามลาดบ โดยพนธ กข6 และขาวดอกมะล 105 มเปอรเซนตการยดตวหลงนาลดสงสด คอ รอยละ 76.6 และ 73.6 ตามลาดบ ตามดวย KD571-77 รอยละ 33.8 และ IR57514-PMI-5-B-1-2 มการยดตวตาสด รอยละ 27.2 ลกษณะความเขยวของใบ พบวา พนธขาวดอกมะล105 และ กข6 มคาความเขยวของใบตาสด คอรอยละ 11.2 และ 11.9 ตามลาดบ ทงนเนองจากสายพนธ IR57514-PMI-5-B-1-2 ไดรบการถายทอดยน Sub1 ซงเปนยนหลกทควบคมความสามารถในการทนตอนาทวมฉบพลน มาจากพนธ FR13A จงทาใหมความสามารถในการทนนาทวมเชนกน (Table 5) ความตานทานตอโรคไหมและขอบใบแหง

โรคไหม จากขอมลการทดสอบใน พ.ศ. 2547-2552 และ 2555 - 2557 พบวา ขาวสายพนธ IR57514-PMI-5-B-1-2 มความสามารถตานทานตอโรคไหมไดด มคะแนนอยระหวางตานทาน (R) จนถงคอนขางตานทาน (MR) สามารถตานทานเชอไดด ทจงหวดเชยงราย และสกลนคร ขณะทพนธขาวดอกมะล 105 อยในระดบออนแอ (Table 6)

โรคขอบใบแหง ทาการทดสอบใน พ.ศ. 2552 และ 2555 - 2557 พบวา ขาวสายพนธ IR57514-PMI-5-B-1-2 คอนขางออนแอ (MS) ถงออนแอ (S) ตอโรคขอบใบแหง สวนพนธขาวดอกมะล 105 มคะแนนอยในระดบออนแอ (Table 6) คณภาพเมลดทางกายภาพและเคม

สายพนธ IR57514-PMI-5-B-1-2 เปนขาวเจา เมลดมเปลอกสฟาง เมลดยาว ขาวกลองสขาวขนาดกวาง 2.22 มลลเมตร ยาว 7.72 มลลเมตร รปรางเรยว นาหนก 1,000 เมลด 28.1 กรม ระดบ ทองไขตาถงปานกลาง (0.53-1.35) คณภาพทางเคมของเมลดพบวา มปรมาณอมโลสสง (26.7 เปอรเซนต) ไมมกลนหอม คาการสลายเมลดในดาง 1.7%KOH 5.7 อณหภมแปงสกปานกลาง (Table 7)

Bureau

of R

ice R

esea

rch an

d Dev

elopm

ent


สรปผลการทดลอง ขาวสายพนธ IR57514-PMI-5-B-1-2 มลกษณะเดน คอ ทนแลง ทนนาทวมฉบพลน ตานทาน

โรคไหม และใหผลผลตสง สามารถปรบตวเขากบสภาพแวดลอมตางๆ ไดอยางกวางขวางในหลายทองท มลกษณะทางการเกษตรด ตนเตย เหมาะสาหรบรปแบบการทานาในปจจบน ทนยมใชรถเกยวนวดในการเกบเกยว สายพนธ IR57514-PMI-5-B-1-2 เปนขาวทมปรมาณอมโลสสง ไมมกลนหอม และเมอหงสกเมลดรวน แขง จงเปนพนธขาวทางเลอกทเหมาะสาหรบการแนะนาใหเกษตรกรปลกในเขตพนทลมอาศยนาฝนทางภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคเหนอตอนบน ในสภาวะทมการเปลยนแปลงของภมอากาศ ซงมกจะประสบปญหาความไมแนนอนของปรมาณนาฝน

คาขอบคณ ขอขอบพระคณ คณะทางานโครงการ Thai-IRRI Shuttle Breeding program โครงการ

Australian Centre for International Agricultural Research (ACIAR) มหาวทยาลยอบลราชธาน ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (BIOTEC) มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตกาแพงแสน จงหวดนครปฐม รวมทงโครงการและหนวยงานอนๆ ทไมไดกลาวนามมา ณ ทน

เอกสารอางอง กมลวรรณ เรยบรอย. 2554. “การปรบปรงสายพนธขาวทนแลง IR57514 ใหมคณภาพการหงตมคลาย

ขาวหอมมะล โดยการใชเครองหมายโมเลกลดเอนเอชวยในการคดเลอก”. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยอบลราชธาน.

ฉลวย บญวทย. 2546. พนธขาวนานาฝนสายพนธดในสภาพแหงแลง. เอกสาร ใน การประชมวชาการขาวและธญพชเมองหนาว ประจาป 2546 ระหวางวนท 7-9 มนาคม 2546. ศนยวจยขาวอบลราชธาน สถาบนวจยขาว กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 24 หนา.

Bureau of Rice Research and Development. 2002. Annual report 2002 rainfed lowland rice breeding program for Upper North and Northeast Thailand. 149 p.

________________________________________. 2004. Annual report 2004 rainfed lowland rice breeding program for Upper North and Northeast Thailand. 117 p.







________________________________________. 2013. Annual report 2013 rainfed lowland rice breeding program for Upper North and Northeast Thailand.


Challinor, A.J and T.R Wheeler. 2008. Crop yield reduction in the tropics under climate change: Processes and uncertainties. Agricultural and Forest Meteorology. Volume 148, Issue 3, 13 March 2008, P. 343–356.

Jearakongman, S., S. Rajatasereekul, K. Naklang, P. Romyen, S. Fukai, E. Skulkhu, B. Jumpaket and K. Nathabutr. 1995. “Growth and grain yield of contrasting rice cultivars grown under different conditions of water availability”, Field Crops Research. 44 (2-3): 139-150.

IRRI, International Rice Research Institute. 1996. Standard Evaluation System for rice (SES), IRRI, International Rice Research Institute P.O. Box 933, Manila, Philippines.

Peng, S., J. Huang, J.Sheehy, R. C. Laza, R.M. Visperas, X. Zhong, G.S. Centeno, G.S. Khush. K.G. Cassman. 2015. Rice yields decline with higher night temperature from global warming. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of Amarica.

Ouk, M., J. Basnayake, M. Tsubo, S. Fukai, K.S. Fischer, M. Cooper and H. Nesbitt. 2006. “Use of drought response index for identification of drought tolerant genotypes in rainfed lowland rice”, Field Crops Research. 99 (1): 48-58

Siangliw, M., T. Toojinda, S. Tragoonrung and A. Vanavichit. 2003. “Thai jasmine rice carrying QTLch9 (SubQTL) is submergence tolerant", Annals of Botany. 91 (2): 255-261.

Bureau

of R

ice R

esea

rch an

d Dev

elopm

ent








Challinor, A.J and T.R Wheeler. 2008. Crop yield reduction in the tropics under climate change: Processes and uncertainties. Agricultural and Forest Meteorology. Volume 148, Issue 3, 13 March 2008, P. 343–356.

Jearakongman, S., S. Rajatasereekul, K. Naklang, P. Romyen, S. Fukai, E. Skulkhu, B. Jumpaket and K. Nathabutr. 1995. “Growth and grain yield of contrasting rice cultivars grown under different conditions of water availability”, Field Crops Research. 44 (2-3): 139-150.

IRRI, International Rice Research Institute. 1996. Standard Evaluation System for rice (SES), IRRI, International Rice Research Institute P.O. Box 933, Manila, Philippines.

Peng, S., J. Huang, J.Sheehy, R. C. Laza, R.M. Visperas, X. Zhong, G.S. Centeno, G.S. Khush. K.G. Cassman. 2015. Rice yields decline with higher night temperature from global warming. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of Amarica.

Ouk, M., J. Basnayake, M. Tsubo, S. Fukai, K.S. Fischer, M. Cooper and H. Nesbitt. 2006. “Use of drought response index for identification of drought tolerant genotypes in rainfed lowland rice”, Field Crops Research. 99 (1): 48-58

Siangliw, M., T. Toojinda, S. Tragoonrung and A. Vanavichit. 2003. “Thai jasmine rice carrying QTLch9 (SubQTL) is submergence tolerant", Annals of Botany. 91 (2): 255-261.

Bureau

of R

ice R

esea

rch an

d Dev

elopm

ent


Smitamana, P. 2015. Effects of climate changes on rice diseases. Agricultural and industrial clinic Co. Ltd.

Somrith, B. 1996. Cultivar improvement for rainfed lowland rice in Thailand. Breeding strategies for rainfed lowland rice in drought-prone environments. Proceedings of an international workshop held at Ubon Ratchathani, Thailand. 5-8 November 1996. P. 36-42

Xiong, W. 2015. Impacts of climate change on rice production in China. Institute of environment and sustainable development in agriculture Chinese academy of agricultural sciences.

Table 1 Grain yields and some agronomic characters of IR57514-PMI-5-B-1-2 compared with KDML105 from 12 locations1/ of the inter-observation trial experiment in wet season 2005-2009.

Variety Grain yield Index Height Panicle

(kg/rai) (%) (cm.) IR57514-PMI-5-B-1-2 554 114 117 10 KDML105 487 100 135 9

1/ Location: Chiangmai Rice Research Center, Chiangrai Rice Research Center, Mae Hong Son Rice Research Center, Phrae Rice Research Center, Chum phae Rice Research Center, Khon Kaen Rice Research Center, Nong Khai Rice Research Center, Sakon Nakhon Rice Research Center, Udon Thani Rice Research Center, Surin Rice Research Center, Nakhon Ratchasima Rice Research Center, Ubon Ratchathani Rice Research Center

source :Bureau of rice research and development. 2005-2009.

Table 2 Grain yields of IR57514-PMI-5-B-1-2 compared with KDML105 from 12 locations1/ of the inter-station trial experiment in wet season 2005-2014.

Variety Year

Ave index 2002 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2012 2013 2014

IR57514 550 587 613 608 473 644 709 564 619 615 598 117 KDML105 494 490 491 534 451 566 591 501 550 443 511 100 CV(%) - - - 14.3 14.0 16.0 - 8.6 10.4 9.8



Table 3 Grain yields and some agronomic characters of IR57514-PMI-5-B-1-2 compared with KDML105 from 4 locations1/ of the farmer yield trial under drought prone conditions experiment in wet season 1996-1998. (adapted from Chaluay Boonwite, 2003)

Variety Locations

Ave index Height (cm.)

Flowering date Panicle

ACR NRM SKN CPA IR57514-PMI-5-B-1-2 396 615 608 549 542 122 111 20 Oct. 10 KDML105 354 524 443 454 446 100 133 22 Oct. 9

1/ Location: ACR = Muang district, Amnat Charoen, NRM = Phimai district, Nakhon Ratchasima , SKN = Wanorn niwat district, Sakon Nakhon, KKN = Chum phae district, Khon Kaen

Bureau

of R

ice R

esea

rch an

d Dev

elopm

ent


Table 1 Grain yields and some agronomic characters of IR57514-PMI-5-B-1-2 compared with KDML105 from 12 locations1/ of the inter-observation trial experiment in wet season 2005-2009.

Variety Grain yield Index Height Panicle

(kg/rai) (%) (cm.) IR57514-PMI-5-B-1-2 554 114 117 10 KDML105 487 100 135 9



Table 2 Grain yields of IR57514-PMI-5-B-1-2 compared with KDML105 from 12 locations1/ of the inter-station trial experiment in wet season 2005-2014.

Variety Year

Ave index 2002 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2012 2013 2014

IR57514 550 587 613 608 473 644 709 564 619 615 598 117 KDML105 494 490 491 534 451 566 591 501 550 443 511 100 CV(%) - - - 14.3 14.0 16.0 - 8.6 10.4 9.8



Table 3 Grain yields and some agronomic characters of IR57514-PMI-5-B-1-2 compared with KDML105 from 4 locations1/ of the farmer yield trial under drought prone conditions experiment in wet season 1996-1998. (adapted from Chaluay Boonwite, 2003)

Variety Locations

Ave index Height (cm.)

Flowering date Panicle

ACR NRM SKN CPA IR57514-PMI-5-B-1-2 396 615 608 549 542 122 111 20 Oct. 10 KDML105 354 524 443 454 446 100 133 22 Oct. 9

1/ Location: ACR = Muang district, Amnat Charoen, NRM = Phimai district, Nakhon Ratchasima , SKN = Wanorn niwat district, Sakon Nakhon, KKN = Chum phae district, Khon Kaen

Bureau

of R

ice R

esea

rch an

d Dev

elopm

ent


Table 4 Grain yields and some agronomic characters of IR57514-PMI-5-B-1-2 compared with IR62266, CT9993 and KDML105 grown under irrigated and drought conditions for experiments in wet season 2014 at Ubon Ratchathani Rice Research Center.

Moisture Traits Variety Mean conditions IR57514 IR62266 CT9993 KDML105

irrigated Grain yield (kg/rai) 525ab 557a 453b 366c 475 Panicle/hill 10b 16a 8b 9b 11 Panicle length (cm) 22.6 20.2 23.5 21.2 21.9 Branch no. 10 8 9 9 9 Filled grain (g) 1.75 1.07 1.33 1.64 1.45 Unfilled grain (g) 0.20b 0.13b 0.33a 0.20b 0.21 Drought Grain yield (kg/rai) 186 137 131 119 143 Panicle/hill 7b 12a 6b 6b 7 Panicle length (cm) 22.2 18.2 20.8 21.2 20.6 Branch no. 10a 8b 10a 10a 9 Filled grain (g) 0.50 0.71 0.40 0.62 0.56 Unfilled grain (g) 0.37 0.14 0.42 0.38 0.33 Yield reduction (%) 65 67 70 75 Delay flowering 6 3 2 12

Means in the same row followed by common letters are not significantly different at the 95% level by LSD

Table 5 Percentage of plant survival, percentage of plant elongation and leaf senescences of IR57514-PMI-5-B-1-2 compared with FR13A KD571-77 and KDML105 under screening pond condition at Kasetsart University, Kamphaeng Saen campus Thailand, wet season 2006. (adapted from Kamonwan Riabroy, 2011)

Variety PPS PPE LS FR13A 74a - - IR57514-PMI-5-B-1-2 69a 27.2c 32.0a KD571-77 53b 33.8b 20.1b KDML105 0c 73.6a 11.2c RD6 1c 76.6a 11.9c CV(%) 6.8 14.2 7.2 Means in the same column followed by common letters are not significantly different at the 95% level by LSD PPS = percentage of plant survival, PPE = percentage of plant elongation, LS = leaf senescences

Bureau

of R

ice R

esea

rch an

d Dev

elopm

ent


Table 6 Reaction to leaf blast and bacterial leaf blight of IR57514-PMI-5-B-1-2 and KDML105 in 2004-2014 at Chiangrai RRC Mae Hong Son RRC Phrae RRC Nong Khai RRC Sakon Nakhon RRC Ubon Ratchathani RRC Khon Kaen RRC Udon Thani RRC.

Variety Leaf blast BLB

CRI MHS PRE NKI SKN UBN KKN PRE UDN UBN 2004 IR57514 - - 1 3 0 3 2 - - - KDML105 - - 9 9 9 9 9 - - - 2005 IR57514 - - - 1 1 3 1 - - - KDML105 - - - 9 1 9 9 - - - 2006 IR57514 - 1 1 3 0 3 1 - - - KDML105 - 9 9 9 9 9 9 - - - 2007 IR57514 - 2 4 5 1 4 5 - - - KDML105 - 7 8 9 9 9 8 - - - 2008 IR57514 - 8 0 5 2 2 8 - - - KDML105 - 8 9 9 9 9 8 - - - 2009 IR57514 1 2 8 2 1 8 - 5 3 - KDML105 7 9 7 9 9 9 - 9 9 - 2012 IR57514 1 1 4 1 2 4 - 7 7 5 KDML105 9 9 9 9 9 9 - 7 7 4 2013 IR57514 1 2 4 2 2 3 - 5 0 7 KDML105 9 5 8 9 9 9 - 5 7 7 2014 IR57514 - - 1 2 2 2 - 5 7 1 KDML105 - - 9 9 9 9 - 7 9 1 0 = highly resistant 1 = resistant 3 = moderately resistant 5 = moderately susceptible 7 = susceptible 9 = highly susceptible CRI = Chiangrai Rice Research Center MHS = Mae Hong Son Rice Research Center PRE = Phrae Rice Research Center NKI = Nong Khai Rice Research Center SKN = Sakon Nakhon Rice Research Center UBN = Ubon Ratchathani Rice Research Center KKN = Khon Kaen Rice Research Center UDN = Udon Thani Rice Research Center source :Bureau of rice research and development. 2004-2014.

Bureau

of R

ice R

esea

rch an

d Dev

elopm

ent


Table 7 Grain physical and chemical properties of IR57514-PMI-5-B-1-2 and KDML105 in 2013 at Ubon Ratchathani Rice Research Center.

Variety Hull color

Length (mm.)

Shape Chalkiness Amylose

(%) Alkali test

1.7% Aroma

IR57514-PMI-5-B-1-2 Straw 7.72 SL 0.91 26.7 5.7 0 KDML105 Straw 7.56 SL 1.25 15.2 6.8 +

Bureau

of R

ice R

esea

rch an

d Dev

elopm

ent


รายชอคณะผดาเนนงาน ศนยวจยขาวอบลราชธาน ศนยวจยขาวสกลนคร นางสาวฉลวย บญวทย นางคาเบา ขนโอฬาร นายบญรตน จงด นางละมายมาศ ยงสข นายพนศกด เมฆวฒนากาญจน นางอรสา วงษเกษม นายโยธน คนบญ นางสาวสกญญา กรานโต นางอไรวรรณ คชสถตย นางสาวพชราภรณ รกชม นายอนชาต คชสถตย นายวนชน ขนโอฬาร นางกฤษณา สตยากล ศนยวจยขาวขอนแกน นางกฤษณา สดทะสาร นายสาธต รชตะเสรกล นางสาววราภรณ วงศบญ นางสภาณ จงด นายจรพงศ ใจรนทร นายพศาล กองหาโคตร นางราน เคนเหลอม นางถนอมจตร ฤทธมนตร นายสงวน เทยงดฤทธ นายอฒพล สวรรณวงศ นางหนเรยง จนทรเสนา นางจรญจต เพงรตน นางสาววรงครตน พมพแสน นายกจตพงษ เพงรตน นายพสฐ พรหมนารท นางสาวจงใจ มะปะเข ศนยวจยขาวนครราชสมา ศนยวจยขาวอดรธาน นายพทกษ พรอไรสนท นายเอกสทธ สกลค นายทว ธนาวร นายสขวทยา ภาโสภะ นายปญญา รมเยน นางชนะ ศรสมภาร นายโอภาส วรวาท นายปญญา คาแสนพนธ นางสาวดวงใจ สรยาอรณโรจน นายอลงกด ลนารถ นายสมหมาย เลศนา ศนยวจยขาวชมแพ นางสาวปรชาต คงสวรรณ นายพบลวฒน ยงสข นายพษณ หนตง นายรณชย ชางศร นางพรรณ จตตา นางสาวธญวราภรณ ปรงฆอง ศนยวจยขาวหนองคาย นางสาวพรวนส อรรควงษ นายวระศกด หอมสมบต นายอานวย พงษพนส นายสมใจ สาลโท ศนยวจยขาวสรนทร นางเรณ จาปาเกต นางสาวกรรณกา นากลาง นางสาวพธชาต ศรพนม นายสมหมาย ศรวสทธ นายชรนทร แกวคาแจง นายณราวฒ ปยโชตสกลชย นายรงฤด ทณทะรกษ นายธาน ชนบาน นายณฏฐชย ศรพานชเจรญ นายเอกราช แกวนางโอ

Bureau

of R

ice R

esea

rch an

d Dev

elopm

ent


รายชอคณะผดาเนนงาน (ตอ) ศนยวจยขาวเชยงราย นายนทศน สทธวงศ นายปยะพนธ ศรคม นางสาวอาทตยา ยอดใจ ศนยวจยขาวเชยงใหม นางสาวเปรมฤด ปนทยา นายนพนธ บญม ศนยวจยขาวแพร นายปรดา เสยงใหญ นางวลยพร แสนวงษ นางสาวกาญจนา พบลย นางสาวกลชนา เกศสวรรณ นางพนนภา ยาใจ ศนยวจยขาวแมฮองสอน นางสาวนงนช ประดษฐ นายรฐพงศ มกล สานกวจยและพฒนาขาว นายสวฒน เจยระคงมน นายเกรยงไกร พนธวรรณ นายวราพงษ ชมาฤกษ นางพะยอม โคเบลล นางวนทนา ศรรตนศกด สถาบนวจยขาวนานาชาต (IRRI) นายสรพงษ สาคะรง นายโดม หาญพชตวทยา นายปราโมทย ทะนพนธ

Bureau

of R

ice R

esea

rch an

d Dev

elopm

ent

ir57514-pmi-5-b-1-2...

Documents