İnternette Kişilik Hakları

Kişilik hakkı dediğimiz kavram; kişiyi var eden, kişiliğini serbestçe geliştirmesini sağlayan, diğer kişilerden farklılığını temin eden bütün değerler üzerindeki haktır.

Kişilik hakkı kişisel varlıklar üzerindeki bir hak olduğundan, bu varlıklara yönelen saldırılar kişilik hakkının ihlali sonucunu doğurur. Kişilik hakkını, “kişinin toplum içindeki saygınlığını ve kişiliğini serbestçe geliştirmesini temin eden öğelerin tümü üzerindeki hakları” olarak tanımlamak da mümkündür.

Hukuken korunan ve kişiyle ilgili tüm değerler “kişilik hakkı” kavramı kapsamındadır. Kişilik haklarının temel kaynağı ise, demokratik sistemler içinde bu sistemin mantığından doğan ve Anayasal birer kural durumuna gelen, kişi hak ve özgürlükleridir.

İnsan toplum içerisinde yaşadığı sürece, bu toplum içinde yer alan sosyal grupların birbirleriyle ve bireylerle ilişkileri bir zorunluluk olarak ortaya çıkmaktadır. Toplumsal yaşamdaki bu ilişkiler sosyalleşmenin bir gereği olarak iletişim yöntemleri ile gerçekleşmektedir.

Teknolojik gelişmelerin paralelinde insan ilişkilerinin artması kişilik hakkına yapılan müdahaleleri de beraberinde getirmiştir. Özellikle medya araçları yoluyla yapılan açıklamalar geniş kitlelere hitap etmekte ve inandırıcılıkları açısından insanlar üzerinde daha güçlü etkiler yaratmaktadır.

Basın, medya, internet ve diğer kitle iletişim araçları vasıtasıyla yapılan kişilik hakları ihlalleri ve bu ihlaller sonucunda zarar gören mağdurun zararının giderilmesi konusu gerek iç hukukumuz bakımından gerekse devletler özel hukuku bakımından son yıllarda en fazla gelişmekte olan hukuk konularından birini oluşturmaktadır.

Bu bakımdan internet ortamı her ne kadar günlük hayatı kolaylaştırsa ve enformasyona kolay ulaşım sağlasa da, kişilik haklarının kolayca ihlal edilmesini mümkün kıldığından gazete ve televizyon gibi kitlesel nitelikteki iletişim araçlarından daha etkili ve kontrol edilemez bir hal almaktadır.

Örneğin bir televizyon kuruluşu ile hukuki veya cezai itilafa düştüğünüzde muhatabı bulmak konusunda sorun yaşamanız pek de muhtemel

değildir. Ancak yurtdışı bir ‘’server’’ kullanan internet sitesi hakkında kişilik haklarınıza saldırının mevcut bulunduğundan cihetle şikayetçi olmanız yahut tazminat talep etmeniz neticesinde prosedür sanıldığı kadar kolay işlememekte, muhataba ulaşma konusunda uygulamada çeşitli sıkıntılar söz konusu olabilmektedir.

Bilgisayarın icadı ve hemen her alanda yaygın olarak kullanılmasıyla birlikte “bilişim” adıyla yeni bir çalışma alanı, yeni bir sektör ve bunun sonucunda da “bilişim suçu” adıyla yeni bir suç türü ortaya çıkmıştır.

Bilişim (informatics); bilgi ve iletişimin yapısı ve özellikleri, bilginin aktarılması, düzenlenmesi, depolanması, tekrar elde edilmesi, değerlendirilmesi ve dağıtımı için gerekli teori ve yöntemler ile bilgiyi kaynağından alıp kullanıcıya aktaran ve genel sistem bilimi, sibernetik, otomasyon ve insanın çalışma alanlarında yerinde ve zamanında kullanılan teknolojileri esas alan bilgi sistemleri, şebekeleri, işlevleri, süreçleri ve faaliyetleri olarak tanımlanabilir.

Bilgisayarın icadı ve giderek gelişmesi, PC devrimi ve internetin yaygın şekilde kullanılmaya başlamasıyla bilgi üretimi, üretilen bilginin işlenmesi (enformasyon), depolanması ve aktarılması daha da kolaylaşmıştır. İletişim, internet yoluyla daha hızlı ve kolay hale gelmiştir. 21. yüzyıla “iletişim çağı”, “genetik çağı”. “elektronik çağı” gibi isimler atfedildiği gibi, “bilişim çağı” da denilmektedir.

İnternet kullanıcılığında kişilerin bilgilerinin ve güvenilir olmayan bilgilerin ve sitelere girmemek insanlar için büyük önem taşımaktadır.

Batuhan Alaoğlu