İnŞaat İŞlerİnde muhasebe ve vergİ uygulamalari ve kdv tevkİfati esasi

128
1 İNŞAAT İŞLERİNDE MUHASEBE ve VERGİ UYGULAMALARI ve KDV TEVKİFATI ESASI İBRAHİM DEĞİRMENCİ Yeminli Mali Müşavir

Upload: ailsa

Post on 09-Jan-2016

139 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

İNŞAAT İŞLERİNDE MUHASEBE ve VERGİ UYGULAMALARI ve KDV TEVKİFATI ESASI. İBRAHİM DEĞİRMENCİ Yeminli Mali Müşavir. İNŞAAT İŞLERİNDE MUHASEBE ve VERGİ UYGULAMALARI. = BÖLÜM 1=. GENEL OLARAK İNŞAAT SEKTÖRÜ:. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

11

İNŞAAT İŞLERİNDE MUHASEBE ve VERGİ UYGULAMALARI

ve KDV TEVKİFATI ESASI

İBRAHİM DEĞİRMENCİYeminli Mali Müşavir

22

İNŞAAT İŞLERİNDE MUHASEBE ve VERGİ

UYGULAMALARI

= BÖLÜM 1=

33

İnşaat sektörü Türk ekonomisinde çok büyük paya sahiptir. Bu sektör doğrudan ve dolaylı yoldan hemen hemen tüm sektörleri etkilemektedir. Diğer taraftan istihdam ağırlıklı olması nedeniyle de işsizlik sorununun önlenmesinde ciddi katkıları bulunmaktadır.

GENEL OLARAK İNŞAAT SEKTÖRÜ:

44

Artık kaçınılmaz hale gelen kentsel dönüşümde firmalar dönüşüm planları yapmaktadırlar.

55

İNŞAAT İŞLERİNİN SINIFLANDIRILMASI

TAAHHÜT ŞEKLİNDEKİ

İNŞAATLAR (740)

Yurt İçi Taah. İşleri

Kooperatiflere Yapılan

Taah. İşleri

Yıllara Sari OlanTaah. İşleri

Yıllara Sari Olmayan

Taah. İşleri

Yurt Dışında Yapılan

Taah. İşleri

66

YATIRIMA YÖNELİKİNŞAAT İŞLERİ (258)

Kullanım Amaçlı

Kiralama Amaçlı

77

Yeni KDV Oranları:150 m²’ye kadar konutlardan;

Büyükşehir Belediyesi Kanunu kapsamındaki büyükşehirlerde,

Lüks veya birinci sınıf inşaat olarak yapılan,

01.01.2013 tarihinden itibaren, Yapı Ruhsatının alındığı tarihte; üzerine yapıldığı arsanın EVK’nun 29’uncu maddesine istinaden tespit edilen arsa birim m² vergi değeri;

88

a) 1 TL ile 500 TL arasında %1,

b) 500 TL ile 1.000 TL arasında %8,

c) 1.000 TL ve üzerinde olan konutların tesliminde %18

vergi oranı uygulanacaktır.

99

ÖZELİNŞAAT İŞLERİ (152)

Satış Amaçlı

1010

ÖZEL İNŞAAT İŞLERİ (SATIŞ AMAÇLI):

Arsa Alımı İnşaatın Yapımı

Satış

1111

I- SATIN ALINAN ARSANIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:

1- Arsa Sahibi Vergi Mükellefi İse:

a) Arsa Alımı KDV’ye Tabi İse:

--------------------------/----------------------------

250. Arazi ve Arsalar H. 1.000

191. İndirilecek KDV 180

320. Satıcılar 1.180

Faturaya Dayalı Arsa Alım Kaydı

--------------------------/----------------------------

1212

2- Arsa Sahibi Vergi Mükellefi Değil İse:

--------------------------/----------------------------

250. Arazi ve Arsalar H. 1.000

320. Satıcılar 1.000

Gider Pusulasına Dayalı Arsa Alım Kaydı

--------------------------/----------------------------

1313

b) b) Arsa Alımı KDV’den İstisna İse:

-----------------------------/--------------------------

250. Arazi ve Arsalar H. 1.000

320. Satıcılar 1.000

Faturaya Dayalı KDV’den İstisna Arsa Alış Kaydı

----------------------------/--------------------------

1414

“Kurumların aktifinde veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, en az iki tam yıl süreyle bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler KDV’den istisnadır. İstisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan kurumların, bu amaçla aktiflerinde bulundurdukları taşınmaz teslimleri istisna kapsamı dışındadır.”

(KDVK Mad:17/4-r)

1515

3- 3- İnşaat Ruhsatının Alımından Sonra:

------------------------------/----------------------------151. (A) İnşaatı Arsa Payı Maliyeti 1.000

250. Arazi ve Arsalar H. 1.000

Arsa Maliyetinin İnşaata Virmanı

-------------------------------/---------------------------

1616

II- ARSA KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİ:

1- Konuya İlişkin Görüşler:

a) Maliye Bakanlığı’nın Görüşü:

Arsa karşılığı inşaat işinde iki ayrı teslim söz konusudur. (30 Nolu KDV G. T.)

1717

Arsa Sahibi

Arsa Payı

Teslimi

Birincisi; arsa sahibi tarafından müteahhite arsa teslimi,

1818

İkincisi ise; müteahhit tarafından arsaya karşılık olarak arsa sahibine bağımsız birim (konut veya işyeri) teslimidir.

Konut /İş Yeri

MüteahhitYANLIŞ

Maliye Görüşü

1919

Bilindiği üzere Müteahhit firma ile Arsa Sahibi arasında Noterde düzenlenen “Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat ve Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmelerinde” tarafların birbirlerine karşı yükümlülükleri belirtilirken; “Mal sahibi, sözleşme hükümlerine göre yapımcı firmanın uhdesinde kalan dairelerin ve diğer ticari vasıfta mekanların tapu dairesi nezdinde gerekli ferağını vermeye ve yapımcı firma da bahis konusu arsa üzerine bu sözleşme esasları dairesinde bina inşa etmeyi ve bu iş için mal sahibinden bir bedel talep etmemeyi karşılıklı olarak tamamen kabul ve taahhüt ederler.” şeklinde belirlenmektedir..

2020

Bu nedenle bize göre ikinci ifade; “arsaya karşılık olarak müteahhit tarafından arsa sahibine ait arsa payı üzerine inşaat (konut veya işyeri) yapılmasıdır.” şeklinde olmalıdır.

İnşaatYapım Hizmeti

MüteahhitDOĞRUBizim Görüşümüz

2121

Yukarıda belirtilen tebliğdeki ifade, önerildiği şekilde değiştirilmesi halinde KDVK’nun 4/2’nci maddesine uygun hale gelecektir. Bilindiği üzere, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 4/2’nci maddesi; “Bir hizmetin karşılığının bir mal teslimi veya diğer bir hizmet olması halinde bunların her biri ayrı işlem olup, hizmet veya teslim hükümlerine göre ayrı ayrı vergilendirilmesi gerekir.” şeklindedir.

b) K.D.V.K. Hükmü:

2222

Arsa Payı İnşaat Maliyeti

2323

“Arsa karşılığı inşaat sözleşmelerinin para karşılığı satış içermedikleri, trampa sözleşmesi olarak da tanımlanamayacakları, yalnız bağımsız bölümler inşası ve bir kısmının arsa sahibine teslim edilmesi karşılığında, arsanın müteahhit tarafından değerlendirilmesini öngören kendine özgü bir işlem olduğu anlaşıldığından, katma değer vergisinin konusunu oluşturan bir işlem olarak nitelendirilmesine olanak bulunmamaktadır.” (Danıştay 9. Daire’sinin 11.12.2002 Tarih ve E:2000/3395, K: 2002/5057 Sayılı Kararı)

c) Danıştay’ın Görüşü:

2424

2- Vergiyi Doğuran Olay ve Fatura Düzenleme Tarihi:

“Arsa karşılığı inşaat işlerinde vergiyi doğuran olay, müteahhitin arsa karşılığı konut, iş yeri gibi bağımsız birimleri arsa sahibine teslimiyle gerçekleşmektedir. Bu tarih itibariyle arsa açısından da vergiyi doğuran olay vuku bulmaktadır.” (2011/1 Nolu KDV Sirküleri)

2525

“Vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihte, müteahhitten arsa sahibine yapılacak bağımsız birim teslimleri için müteahhit tarafından düzenlenecek faturada bağımsız birimin niteliğine göre emsal bedeli (arsa payı dahil) üzerinden %1 veya %18 arasında KDV hesaplanması gerekmektedir.” (2011/1 Nolu KDV Sirküleri)

2626

Bu ifade bize göre yanlıştır. Doğru ifade; “Müteahhit tarafından düzenlenecek faturada arsa sahibine verilen konut/işyeri inşaat maliyet bedelleri üzerinden %18 oranında KDV hesaplanması gerekmektedir.” şeklinde olmalıdır.

2727

3- Düzenlenecek Fatura Bedeli:

Bilindiği üzere bir konut/iş yeri maliyeti iki temel unsurdan oluşmaktadır.

Toplam Maliyet

Toplam Arsa Maliyeti (1)

Toplam İnşaat Maliyeti (2)

Toplam İnşaat Maliyeti (2)

Arsa Sahibine Verilen

Dairelerin İnşaat Maliyeti

Müteahhite Kalan

Dairelerin İnşaat Maliyeti

2828

Arsa karşılığı inşaat işlerinde, mütahhite verilen arsa payının emsal bedelinin belirlenmesi esas olması gerekirken, Gelir İdaresince müteahhit tarafından arsa sahibine verilen konut/iş yeri emsal bedeli arayışına girilmektedir.

2929

Dolayısıyla Gelir İdaresiyle asıl anlaşmazlık konusu; NEYİN EMSAL BEDELİNİN tespit edilmesi gerektiği hususudur. Diğer bir ifade ile, emsal bedeli tespit edilmesi gereken, arsa sahibi tarafından teslim edilen “arsa payı” mıdır, yoksa müteahhit tarafından arsa sahibinin arsası üzerine inşa edilen dairelerin inşaat maliyeti midir?

3030

İdarenin bize göre yanılgısı; olaya müteahhitin arsa sahiplerine yaptığı teslim yönünden bakıyor olması ve yapılan teslimi tüm unsurlarıyla birlikte konut teslimi olarak değerlendirmesinden kaynaklanmaktadır. Bu tür bir yaklaşım ve değerlendirme olayın gerçek mahiyetiyle örtüşmemektedir.

3131

Bize göre olaya arsa sahibinin müteahhite teslim ettiği arsa payının emsal bedelinin ne olduğu yönüyle bakılması gerekmektedir. Karşılıklı teslimde bilinmeyen arsa payının bedelidir. Burada açıklığa kavuşturulması gereken husus, müteahhit bu arsayı satın alsaydı ne kadar BEDEL ödemesi gerekirdi sorusunun cevabıdır. Bu cevap Gelir İdaresi Başkanlığınca 09.09.2011 tarih ve 1553 sayılı özelge ile verilmiştir. Sözkonusu özelge hükmüne göre;

3232

“Müteahhit açısından arsa maliyet bedelini arsa payı karşılığında arsa sahibine teslim edilen daire ve işyerlerinin yapımı için yapılan harcamaların toplamı oluşturmaktadır. Buna göre, arsa karşılığında müteahhit firma tarafından arsa sahibine verilecek daireler için yapılan harcamalar veya ödenen nakit para müteahhit firma açısından arsa sahibinden alınan arsa payının maliyet bedeli olacaktır.” Gelir İdaresi Başkanlığı’nın konuya ilişkin görüşü hiçbir tereddüte yer bırakmayacak kadar açıktır.

3333

Müteahhit ArsaPayı Maliyeti

Nedir?

Arsa Sahibine Verilen Dairelerin

İnşaat Maliyeti

Arsa SahibineVerilen Nakit

Toplamı

Yukarıdaki özelgeden anlaşılacağı üzere; emsal bedel olarak, arsa sahibine verilen dairelerin inşaat maliyeti dikkate alınacaktır.

3434

Konuyu bir örnekle açıklayacak olursak; (A) şahsı arsasını (B) Ltd. Şirketi’ne inşaat karşılığı vermiştir.

Konut Adedi : 10

Müteahhite Kalan : 6

Arsa Sahibine Verilen : 4

Toplam İnşaat Maliyeti : 1,200,000

1 Adet Konut İnşaat Maliyeti : 120,000

1 Adet Konut Arsa Payı Maliyeti : 80,000

1 Dairenin Toplam Maliyeti : 200,000

1 Dairenin Satış Fiyatı : 250,000

4- Konuya İlişkin Örnek Açıklama:

3535

Arsa Payıİnşaat

MaliyetiToplam Maliyet

Müteahhit 480,000 720,000 1,200,000

Arsa Sahibi ? 480,000 ?

Bu durumda müteahhitin muhasebe kayıtlarındaki maliyetler aşağıdaki gibi olacaktır.

a) Maliyet Bedeli Esası:

3636

1 Daire Arsa Payı Maliyeti

Arsa Sahibine Verilen Daireler İnşaat Maliyeti

Müteahhite Kalan

Daire Sayısı / m² Büyüklüğü

b) Arsa Payı Dahil Maliyet Esası:

2011/1 nolu KDV sirkülerinde müteahhit tarafından arsa sahibine düzenlenecek faturada, bağımsız birimin niteliğine göre emsal bedeli (arsa payı dahil) üzerinden katma değer vergisi hesaplanması gerektiği belirtilmiştir. Bu durumda arsa payı maliyeti aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.

3737

1,200,000 / 10 x 4 = 480,000 / 6 = 80,000 TL Arsa Payı Maliyeti

Arsa Payı Maliyeti + İnşaat Maliyeti = Konut Maliyeti

80,000 + 120,000 = 200,000 TL

Örneğimize göre, 1 dairenin arsa payı maliyeti aşağıdaki gibi olacaktır.

3838

Daha önceki aylarda taşınmaz (bağımsız birim)

satışlarının bulunması halinde emsal bedeli

belirlenecek olan taşınmazın (bağımsız birimlerin)

daha önceki aylardaki satış bedelleri ve miktarlarına

dayanılarak VUK’nun 267’nci maddesine göre

ortalama fiyat esasına göre emsal bedelinin tespit

edilmesi mümkün olacağından ilk olarak bu usulün

kullanılması gerekmektedir.

c) Ortalama Satış Fiyatı Esası:

3939

-------------------------------------------/--------------------------------------151. Arsa Payı Maliyeti 480,000-800,000-1,000,000

320. (A) Arsa Sahibi 480,000-800,000-1,000,000

Gider Pusulası ile Arsa Payı Gider Kaydı------------------------------------------/-------------------------------------151. Arsa Payı Maliyeti 480,000 - 800,000 -1,000,000 191. İndirilecek KDV 86,400 - 144,000 - 180,000

320. (A) Arsa Sahibi 566,400-944,000-1,180,000

Fatura İle Arsa Payı Maliyet Kaydı------------------------------------------/---------------------------------------

d) Arsa Payı Maliyetinin Muhasebe Kayıtlarına Alınması:

4040

5- Maliyet İşlemlerine İlişkin Muhasebe Kayıtları:

a) Malzeme Alımı:

Malzeme alımları doğrudan inşaat maliyetine kaydedilmeden önce Ambar Hesabı olan 150 Hesaba kaydedilmelidir.

-----------------------------/---------------------------150.01 Demir Alışları 100

191.01 İndirilecek KDV 18

320. Satıcılar 118

Malzeme Alımı Kaydı

----------------------------/---------------------------

4141

b) Malzemenin Kullanımı:

İnşaat imalatında kullanılan malzemeler fiilen kullanıldığı anda ilgili inşaat maliyetine kaydedilmelidir.

------------------------------/---------------------------710.01 (A) İnşaatı Demir Kullanımı 100

150. İlk Madde ve Malzeme 100

Malzemenin İnşaatta Kullanımının Kaydı

-------------------------------/--------------------------

4242

c) Diğer Maliyet Unsurları:

İnşaatlarda kullanılan İşçilik ve Genel Üretim Giderleri ilgili hesaplarda izlenmelidir.

--------------------------/------------------------720. İşçilik Giderleri 50

730. Şantiye Elektrik Giderleri 20

191. İndirilecek KDV 3.6

335. Personele Borçlar 30

360. Ödenecek Vergi ve Fonlar 7

361. Ödenecek S.G. Kesintileri 13

320. Satıcılar 23.6

İşçilik ve Genel Üretim Gideri Kaydı

---------------------------/----------------------------------------------------/-------------------------

4343

d) Devam Eden İşlerin Bilançoda Gösterilmesi:

Bilançolarda; devam eden inşaat maliyetleri 151. Yarı Mamüller Hesabında, bitmiş inşaatlar ise 152. Mamül Mallar Hesabında gösterilmelidir.

-----------------------------/----------------------------151. (A) İnşaatı Maliyeti 170

711. Direk İ.M.M.Gid. Yansıtma 100

721. Direk İşçilik Gid. Yansıtma 50

731. Genel Üretim Gid. Yansıtma 20

Maliyetlerin Yansıtma Kaydı

-----------------------------/-----------------------------

4444

e) Maliyet Dağılımının Daire Bazında Hesaplanması:

Satılan Mamül Malın Maliyetinin (satılan daireler maliyeti) doğru hesaplanabilmesi için toplam arsa ve inşaat maliyeti; her bir kat, işyeri veya daireye belirli ölçü ve esaslara göre pay verilmek suretiyle, her bir birimin maliyeti hesaplanmalıdır.

4545

DAİRENİNBİNA İNŞAAT

MALİYETİ ORTAK KULLANIM MALİYETİ

TEFRİŞMALİYETİ

TOPLAMMALİYET

CİNSİ NO

M2 ARSA PAYI İNŞ.

MALİYETİ

A1 - 1 103 33,748.99 139,822.50 9,424.50 305.09 203,566.65

A1 - 2 99 33,748.99 134,392.50 9,058.50 305.09 197,130.65

A1 - 3 70 24,013.70 95,025.00 6,405.00 305.09 139,642.37

B2 - 47 117 46,729.36 158,827.50 10,705.44 3,300.84 243,524.69

4646

f) Satılan Dairenin Muhasebe Kaydı:

-----------------------------/----------------------------620. S.M. Maliyeti 200,000

152 İnşaat maliyeti 120,000

152 Arsa Maliyeti 80,000

Satılan 1 Adet Daire Maliyetinin Kaydı

-----------------------------/-----------------------------

4747

a) Satılan Daire Muhasebe Kaydı:

Her bir dairenin 250,000 TL’ye satıldığını varsayarsak aşağıdaki muhasebe kayıtları yapılacaktır.

----------------------------------------/----------------------

120. Alıcılar 252,500

600. Yurtiçi Satışlar 250,000

391. Hes. KDV (%1) 2,500

1 Adet Daire Satış Kaydı

----------------------------------------/----------------------

6- Satış Karının Tespiti:

4848

b) Maliyet Bedeline Göre Kar Tespiti:

Daire Sayısı

Satış Fiyatı

Satış Tutarı

Maliyet Kar

Üçüncü Kişilere Satış 6 250,000 1,500,000 1,200,000 300,000

Arsa Sahibine Teslim 4 120,000 480,000 480,000 ---

TOPLAM 10 1,980,000 1,680,000 300,000

Müteahhitin yukarıdaki örnek bazında maliyet esasına göre satış karı aşağıdaki gibi tespit edilecektir.

4949

c) Arsa Payı Dahil Maliyet Bedeline Göre Kar Tespiti:

Daire Sayısı

Satış Fiyatı

Satış Tutarı

Maliyet Kar

Üçüncü Kişilere Satış 6 250,000 1,500,000 1,200,000 300,000

Arsa Sahibine Teslim 4 200,000 800,000 800,000 ---

TOPLAM 10 2,300,000 2,000,000 300,000

Müteahhitin muhasebe kayıtlarına göre, maliyet+arsa payı esasına göre satış karı aşağıdaki gibi tespit edilecektir.

5050

d) Oratalama Satış Fiyatına Göre Kar Tespiti:

Daire Sayısı

Satış Fiyatı

Satış Tutarı

Maliyet Kar

Üçüncü Kişilere Satış 6 250,000 1,500,000 1,320,000 180,000

Arsa Sahibine Teslim 4 250,000 1,000,000 880,000 120,000

TOPLAM 10 2,500,000 2,200,000 300,000

Müteahhitin muhasebe kayıtlarına göre ortalama satış fiyatı esasına göre satış karı aşağıdaki gibi tespit edilecektir.

5151

Görüleceği üzere; bu esasa göre emsal bedel tespit edilmesi halinde, arsa sahibine teslim edilen dairelerle ilgili müteahhit, kar beyan etmek zorunda kalacaktır. Diğer taraftan, kendisine kalan dairelerin maliyet bedelleri, arsa payı maliyetinin artmış olması nedeniyle artacak, dolayısıyla da kar oranı düşecektir. Bu ise müteahhitin erken kar beyan etmesi sonucunu doğuracaktır.

5252

7- İnşaat Devam Ederken Yapılan Satışlar:

i) “i) “İnşaat devam etmekte iken satış bedeli olarak İnşaat devam etmekte iken satış bedeli olarak yapılan ödemeler karşılığında fatura yapılan ödemeler karşılığında fatura düzenlenmesine gerek bulunmamakta olup, düzenlenmesine gerek bulunmamakta olup, bedellerin kayıtlara avans olarak intikal ettirilmesi, bedellerin kayıtlara avans olarak intikal ettirilmesi, tapunun tescil ettirildiği tarihtapunun tescil ettirildiği tarih veya tapuya veya tapuya tescilinden önce dairelerin hak sahiplerinin tescilinden önce dairelerin hak sahiplerinin kullanımına tahsis edilmediği durumda kullanımına tahsis edilmediği durumda tahsis tahsis edildiği tarihten itibaren yedi gün içerisindeedildiği tarihten itibaren yedi gün içerisinde gerçek satış bedeli üzerinden fatura düzenlemeleri gerçek satış bedeli üzerinden fatura düzenlemeleri gerekmekte olup bilahare ek bir bedel alınması gerekmekte olup bilahare ek bir bedel alınması halinde ek fatura kesileceği tabiidir.”halinde ek fatura kesileceği tabiidir.”

5353

-----------------------------/------------------------ 102. Bankalar 200,000

340. Alınan Avanslar 200,000------------------------------/-----------------------

5454

ii) “Gayrimenkul satışlarında Katma Değer Vergisini doğuran olay tapuya tescil ile gerçekleşmekte olup gayrimenkulün tapuya tescilinden önce kişinin kullanımına tahsis edilmesinde ise kullanıma tahsis ile vergiyi doğuran olay gerçekleşmektedir.

Bu nedenle, konut teslim amacıyla inşaat tamamlanmadan kat irtifakı arsa paylarının devri sırasında vergiyi doğuran olay konutun fiili teslimi ile meydana geleceğinden arsa payı teslimi katma değer vergisine tabi olmayacaktır. Ancak konutun tapuya tescilinden önce kişinin kullanımına tahsis edildiği anda vergiyi doğuran olay gerçekleşmiş olacağından bu dönemde katma değer vergisinin hesaplanarak beyan edilmesi gerekmektedir.”

5555

8- İndirimli Oran KDV İadesinin Dönemi:

“Konutların tesliminden önce fatura düzenlenmesi ile vergiyi doğuran olay meydana gelmekte ancak iade hakkını doğuran işlem vuku bulmamaktadır. Bu nedenle 150 m²’nin altındaki konutların tesliminden önce fatura düzenlenmesi halinde, bu teslimler üzerinden %1 oranında vergi hesaplanarak beyan edilmesi, iade talebinin ise konutların teslim edildiği yıl içinde aylık olarak mahsuben veya izleyen yılda yıllık olarak nakden yada mahsuben yapılması gerekmektedir.”

5656

9- 150 m²’nin Hesabı:

Teslim edilen konutun m² büyüklüğünün nasıl hesaplanacağı 30 Seri Nolu KDV Genel tebliğinde açıklanmıştır.

5757

10- Emlak Harcına Esas Tutar:

Gayrimenkul devir ve iktisaplarında tapu harcı, emlak vergisi değerinden az olmamak üzere, beyan edilen devir ve iktisap bedeli üzerinden hesaplanır. Kat irtifaklı gayrimenkul devir ve iktisaplarında harç, devir ve iktisap bedelinin tamamı üzerinden hesaplanır. (Harçlar Kanunu Md. 63)

5858

III- ARSA SAHİBİNİN DAİRELERİNİ SATMASI DURUMUNDA VERGİLENDİRME:

1- İktisap Tarihinin Tespiti:

Arsa olarak iktisap edilen gayrimenkul üzerine bina inşa edilmesi veya söz konusu gayrimenkulün kat karşılığı verilmesi sonucu alınan gayrimenkullerin tapuya tescili, cins tashihi sayılarak tapuya tescil tarihinin iktisap tarihi olarak kabul edilmesi gerekir.

5959

Ancak, gayrimenkulün tapuya tescil tarihinden önce sahibinin fiilen kullanımına bırakıldığı, söz konusu gayrimenkulleri fiilen kullandıklarını tahsis belgesi, teslim tutanakları, su, elektrik, telefon, doğalgaz faturaları ve benzeri belgelerle tevsik etmeleri halinde, iktisap tarihi olarak tapuya tescil tarihi yerine fiilen kullanıma bırakılma tarihinin kabul edilmesi gerekir. (GVK Sirküleri 2011/2)

6060

2- Satış Şekline Göre Vergilendirme:

İktisap (tapuda tescili veya fiili teslim) tarihinden itibaren beş yıl içerisinde bir defada aynı kişiye satılması durumunda, gayrimenkullerin satışından elde edilen toplam bedele ilgili yılda geçerli olan istisna tutarı bir kez uygulandıktan sonra bakiye kazancın, değer artışı kazancı olarak vergilendirilmesi gerekir. Söz konusu birden fazla gayrimenkulün;

6161

i) Aynı kişiye farklı tarihlerde,

ii) Farklı kişilere aynı tarihlerde,

iii) Birbirini izleyen yıllarda,

Satılması, devamlı olarak gayrimenkul alım-satım işiyle uğraşıldığına karine teşkil edeceğinden elde edilen kazancın, ticari kazanç olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. (09.06.2011 tarihli Özelge)

6262

3- Konuya İlişkin Görüşümüz:

Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç ve değer artış kazancına ilişkin hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinde;

a) Gayrimenkul alım-satım işleriyle, belli bir ticari organizasyon içinde, kazanç sağlamak amacıyla devamlı olarak uğraşılması halinde bu işlerden bir takvim yılı içinde elde edilen safi kazancın “ticari kazanç”,

6363

b) Bunun dışındaki amaçlarla elde edilen gayrimenkullerin değerinde meydana gelen artıştan kaynaklanan kazançların ise yasa maddesinde öngörülen esaslar çerçevesinde “değer artış kazancı” olarak vergilendirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır. Diğer bir anlatımla ticari organizasyon içerisinde gerçekleşmeyen birden fazla gayrimenkulün tek tek veya toplu olarak satışı, yapılan işlemden doğan kazancın unsurunu değiştirmez. Önemli olan husus, elde edilen kazancın gayrimenkulün değerinde meydana gelen artıştan mı yoksa organizasyon içinde gerçekleştirilen ve oluşturulan katma değerden kaynaklanıp kaynaklanmadığıdır.

6464

Aksi takdirde, yukarıda yer alan değer artış kazancı veya ticari kazanç unsurları arasındaki ayırıma yönelik kıstası yok sayarak, Gelir İdaresi’nin iddia ettiği gibi yapılacak vergilendirmede birden fazla işlemin olduğu her durumda, elde edilen kazancı ticari kazanç olarak nitelendirme yolunu seçecek olursak, Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 80’inci maddesinde yer alan değer artış kazançlarının uygulama alanı kalmayacaktır. Şayet yasa koyucunun bu yönde bir amacı olsaydı, mükerrer 80’inci maddede yer alan verginin konusuna giren işlemlerin “tek bir işlem” yada “tek bir yıl” için geçerli olduğu açıkça belirtilirdi.

6565

4- İvazsız İktisaplarda Vergilendirme:

Gayrimenkullerin ivazsız şekilde iktisap edilmesi değer artışı kazancının konusuna girmemektedir. Bu çerçevede ivazsız olarak iktisap edilen gayrimenkulün üzerine, sahibi tarafından inşa edilen veya kat karşılığı olarak alınan gayrimenkullerin, daha sonra elden çıkarılması halinde elde edilen gelir, değer artışı kazancı kapsamında değerlendirilmeyecektir.

6666

Veraset yoluyla iktisap edilen gayrimenkulün, cins tashihi yapılarak kat karşılığı verilmesi halinde, “ivazsız ihtisap edilme” niteliği değişmeyeceğinden, gayrimenkulün satışından elde edilen gelir de değer artışı kazancına tabii olmayacaktır. (GVK Sirküleri 2011/2)

6767

IV- HASILAT PAYLAŞIMI KARŞILIĞI ARSA TESLİMİ:

a) Uygulamada “Hasılat Paylaşımı”, yada “Gelir Paylaşımı” vb. şekillerde düzenlenen sözleşmeler uyarınca yapılan işlerde, inşa edilen bağımsız birimler yerine bunların hasılatı paylaşılmakta olup, bu tür sözleşmeler gereğince yapılan işlerin de 30 Seri Nolu KDV Genel Tebliğinde düzenlenen “Arsa Karşılığı İnşaat” olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. (2011/1 Nolu KDV Sirküleri)

6868

Arsa Sahibi Müteahhit

Daire Alıcıları

Arsanın Tamamı

Kararlaştırılan %

Nakit Ödeme

Ödeme Fatura

6969

b) Bağımsız birimlerin üçüncü şahıslara satışında, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihte sadece müteahhit tarafından üçüncü şahıslara fatura düzenlenecek, faturada gösterilen toplam bedel üzerinden bağımsız birimlerin niteliğine göre %1 veya %18 oranında KDV hesaplanarak beyan edilecektir. (2011/1 Nolu KDV Sirküleri)

7070

c) Arsanın bir iktisadi işletmeye dahil olması veya arsa sahibinin arsa alım satımını mutad ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürmesi halinde, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarih itibariyle hasılattan kendisine kalan pay için müteahhite arsa satış faturası düzenleyecek, fatura bedeli üzerinden genel esaslara göre KDV hesaplayarak beyan edecektir. Arsa tesliminin, KDV’nin konusuna girmemesi veya KDV’den istisna edilmiş olması halinde bu teslimde KDV hesaplanmayacaktır. (2011/1 Nolu KDV Sirküleri)

7171

Arsa Alım Arsa Alım TarihiTarihi

xx

Müteahhite ArsaMüteahhite Arsa Teslim TarihiTeslim Tarihi

xx

Dairelerin Müt.Dairelerin Müt. Teslim TarihiTeslim Tarihi

xx

Dairelerin SatışDairelerin Satış TarihiTarihi

xx

05.03.2010 10.03.2011 15.10.2011 20.02.2012

7272

d) Hasılat Paylaşımı Muhasebe Kaydı:------------------------------------/-----------------------------------------------120. Alıcılar 2,525,000

600. Yurtiçi Satışlar 2,500,000391. Hes. KDV 25,000

10 Adet Konut Satışı------------------------------------/-----------------------------------------------152. Arsa Maliyeti 1,000,000

320. Satıcılar 1,000,000Arsa Payı Bedeli (hasılatın %40)------------------------------------/-----------------------------------------------320. Satıcılar 1,000,000

102. Bankalar 1,000,000Arsa Sahibine Ödeme-------------------------------------/----------------------------------------------

7373

----------------------------/-----------------------------------

620. S.M.M. 2,200,000

152. İnşaat Maliyeti 1,200,000

152. Arsa Payı Maliyeti 1,000,000

Satılan 10 Adet Daire Maliyeti

----------------------------/-----------------------------------

Daire Sayısı Satış Tutarı Maliyet Kar

1010 2,500,0002,500,000 2,200,0002,200,000 300,000300,000

7474

e) Hasılat paylaşımı sözleşmesiyle ilgili olarak;

Asgari bir bedel+elde edilen hasılatın % … ‘si

Arsa tapusunun devir zamanı ve şekli(Arsa Sahibi Müteahhit Alıcı -- Kat İrtifakı

-- Kat Mülkiyeti)

Satış bedellerinin paylaşım zamanı ve şekli

Satışın öngörülen sürede yapılamaması vb.

sorunlar yaşanabilecektir.

7575

1- Yasal Mevzuat:

a) “29.7.1998 tarihinden önce bina inşaat ruhsatı almış olan “Konut Yapı Kooperatiflerine” yapılan inşaat taahhüt işleri, katma değer vergisinden müstesnadır.”(KDVK. Geçici 15. Md)

V- KOOPERATİFLERE YAPILAN İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİ:

7676

b) “29.7.1998 tarihinden sonra bina inşaat ruhsatı alınmış inşaatlara ilişkin olarak konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat işleri ise 2007/13033 sayılı B.K. Kararnamesine ekli (I) sayılı listenin 12. sırası uyarınca %1 oranında KDV’ye tabi bulunmaktadır.

7777

2- İstisna/İndirimli Orandan Yararlanma Koşulları:

Konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerinde istisna veya indirimli oran uygulanabilmesi için;

a) Kooperatifin konut yapı kooperatifi statüsünde olması,

b) İşin konut yapı kooperatifine yapılması,

c) Yapılan işin inşaat işi olması ve taahhüde dayanması,

d) Arsanın tapu sicilinde kooperatif adına tescil edilmesi,

e) Yapı ruhsatının konut yapı kooperatifine verilmiş olması,

gerekmektedir.

7878

Yukarıda belirtilen koşullara uyulmadığı takdirde konut yapı kooperatiflerine yapılacak teslim ve hizmetler, söz konusu teslim ve hizmetler için belirlenen oranlarda KDV’ye tabi tutulacaktır.

Danıştay 4. Dairesi’nin 27.11.2008 tarih ve 2008/2158 Esas Nolu Kararı ile tebliğin bu hükmü durdurulduğundan, konut yapı kooperatiflerine ifa edilecek inşaat taahhüt işlerinde istisna yada indirimli oran uygulamasında “inşaatın yapıldığı arsanın tapu sicilinde inşaat taahhüt hizmetini alan kooperatif tüzel kişiliği adına tescil edilmiş olması” şartı ayrıca aranmayacaktır.

7979

3- Kapsama Giren İşlemler:

a) Kapsama giren inşaat taahhüt işlerinin neler olduğu 2011/1 Nolu KDV Sirkülerinde belirtilmiştir.

b)Müteahhitlerin konut yapı kooperatiflerine karşı üstlendikleri inşaat taahhüt işlerinin bir kısmını taşeronlara yaptırmaları halinde, taşeronun müteahhide verdiği hizmet genel esaslara göre KDV’ye tabi olacaktır.

8080

c) Tasfiyeye giren konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerine istisna veya indirimli oran uygulanmayacaktır.

d) KDVK.’na göre konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerinde istisna veya indirimli oran uygulaması, konutların kullanılmaya başlanılmasına (yapı kullanım izin belgesi alınmasına) kadar yaptırılacak inşaat taahhüt işlerini kapsamaktadır.

e) Konut yapı kooperatiflerince üyelerinin sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını karşılamak üzere yaptırılan okul, hastane, sağlık ocağı, ibadethane gibi yapılara ilişkin inşaat taahhüt işlerinde; kooperatifin inşaat ruhsatının 29.7.1998 tarihinden önce alınmış olması halinde kısmi istisna hükümlerine göre ve ruhsatın bu tarih veya daha sonra alınmış olması halinde %1 KDV oranı uygulanmak suretiyle işlem yapılabilecektir. (14.3.2006 tarihli Özelge)

8181

4- Kooperatifin Arsa Karşılığı İnşaat Yapması:

a) Kooperatifin Arsa Sahibi Olması:

Yapı ruhsatında adı “Yapı Sahibi” bölümünde yer alan bir konut yapı kooperatifinin, adı “Yapı Müteahhidi” bölümünde yer alan başka bir konut yapı kooperatifi ile kat karşılığı anlaşması durumunda, arsa sahibi kooperatife konut teslimi söz konusu olduğundan istisna yada indirimli oran uygulamasından söz edilemeyecektir. (2011/1 Nolu KDV Sirküleri)

8282

b) Kooperatifin Müteahhit Olması:

Bina inşaat ruhsatının “Yapı Müteahhidi” bölümünde adı yer alan konut yapı kooperatifine bu kapsamda ifa edilen inşaat taahhüt işleri, işin sahibi söz konusu konut yapı kooperatifi olmadığından ve dolayısıyla “işin konut yapı kooperatifine yapılması”na yönelik koşul gerçekleşmediğinden genel hükümler çerçevesinde KDV’ye tabi olacaktır. (2011/1 Nolu KDV Sirküleri)

8383

5- Konut Yapı Kooperatiflerinin Konut Teslimi:

a) Üyelerine Konut Teslimi:

3.7.2009 tarihinden önce bina inşaat ruhsatı almış olan konut yapı kooperatiflerinin üyelerine yapacakları konut teslimleri, m² büyüklüğüne bakılmaksızın KDV’den istisna olacaktır. (KDVK: Geçici 28. Madde Hükmü)

3.7.2009 tarihinden sonra inşaat ruhsatı alan konut yapı kooperatiflerinin net alanı 150 m²’ye kadar konut teslimleri %1, diğer taşınmaz teslimleri ile 150 m²’nin üzerindeki konut teslimleri ise %18 oranında KDV’ye tabi tutulacaktır.

8484

b) Üyeleri Dışındaki Kişilere Teslimleri:

Konut yapı kooperatiflerinin üyeleri dışındaki kişilere yapacakları taşınmaz satışları (3.7.2009 tarihinden önce bina inşaat ruhsatı almış olan konut yapı kooperatifleri de dahil) genel oranda KDV’ye tabi olacaktır.

Kooperatifin kat karşılığı yaptığı inşaatlarda arsa sahibine konut teslimlerine ilişkin düzenlenecek faturalarda emsal bedel üzerinden katma değer vergisi hesaplanacaktır. (14.6.2007 tarihli Özelge)

Kooperatifiniz tarafından üyeleriniz dışında üçüncü şahıslara yapılacak 150 m²’ye kadar konut teslimlerine %1 oranında, 150 m²’den büyük konut teslimleri ile işyeri teslimlerine ise genel oranda katma değer vergisi uygulanacaktır. (12.4.2005 tarihli Özelge)

8585

6- Kooperatiflerin KDV İade Talepleri:

a) Üyelerine Yaptıkları İndirimli Orana Tabi Konut Teslimleri Nedeniyle:

b) Arsa Sahibine Yaptıkları İndirimli Orana Tabi Konut Teslimleri Nedeniyle:

8686

VI- YILLARA SARİ İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİ

VII- DİĞER İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİ

VIII- YURTDIŞI İNŞAAT TAAHHÜT İŞLERİ

IX- YATIRIMA YÖNELİK İNŞAAT İŞLERİ

8787

=BÖLÜM 2=KDV TEVKİFATI ESASI

I- GENEL ESASLAR:

1- Yasal Hüküm:

Mükellefin Türkiye içinde ikametgahının, iş yerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir. (KDVK Madde: 9/1)

8888

Maliye Bakanlığı kanun maddesinde yer alan “gerekli görülen diğer haller” hükmüne dayanarak bir çok mal ve hizmet alışlarında “alıcıyı” kısmi tevkifat yaparak hesaplanan katma değer vergisinin belli bir oranının doğrudan vergi dairesine ödenmesi konusunda “sorumlu” tutmuştur.

8989

2 Nolu KDV

Beyanı

Satıcı Satıcı

Vergi DairesiVergi Dairesi

Alıcı(KDV Tevkifatı)

Alıcı(KDV Tevkifatı)

Fatura

1 Nolu KDV Beyanı

9090

2- Beyan Sorumluluğu Kime Aittir?

KDV tevkifatı ihtiyari bir uygulama olmayıp, Maliye Bakanlığınca tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemlerde alıcılar tarafından tam veya kısmi tevkifat yapılması zorunludur.

9191

3- Beyanname Kodu Ne Olacaktır?

Gerçek usulde KDV mükellefleri; tevkifata tabi tutulan KDV’nin beyanında 1015B beyanname kodlu KDV 2 beyannamesini, gerçek usulde KDV mükellefiyeti bulunmayanlar ise sözkonusu verginin beyanında 9015 beyanname kodlu KDV 2 beyannamesini kullanacaklardır.

9292

4- Ne Zaman Beyan Edilecektir?

Tevkifat; tevkifata tabi işlemin yapıldığı dönemde vergi sorumlularına ait 2 Nolu KDV beyannamesi ile beyan edilecektir. Bu kapsamda, işleme ait fatura veya benzeri belge izleyen ay içinde düzenlense dahi sorumlu sıfatıyla beyan, işlemin vuku bulduğu dönemin beyan süresi içinde yapılacaktır.

Tebliğdeki bu açıklama VUK.’nun 231/5’inci madde hükmüne aykırıdır. Çünkü faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde (ay geçirilmemek şartıyla) düzenlenmesi gerekmektedir.

9393

5- Tevkifata Konu KDV Hangi Dönemde İndirilecektir?Kısmi tevkifata tabi işlemlerde, işlembedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin;

i) Satıcı tarafından beyan edilecek kısmı, takvim yılı aşılmamak şartıyla işleme ait fatura veya benzeri belgenin defterlere kaydedildiği döneme ilişkin olarak verilmesi gereken,

ii) Sorumlu sıfatıyla beyan edilen kısmı ise 2 Nolu KDV beyannamesinin verildiği ay içinde verilmesi gereken,

1 Nolu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.

9494

6- Hangi Durumda Ceza Kesilecektir?

KDV Kanununun (9/1) maddesi kapsamında sorumlu tayin edilenlerin, sorumlu sıfatıyla beyan edip ödemeleri gereken vergilerin beyan edilmemesi veya eksik beyan edilmesi halinde, bu vergi tutarının ikmalen veya resen tarh edilerek vergi ziyaı cezası kesilmesi ve gecikme faizi hesaplanması gerekmektedir. Sorumlu sıfatıyla beyan edilmeyen tutarın 1 No.lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılmamış olması bu şekilde işlem tesis edilmesine engel değildir.

9595

Tebliğin bu hükmü de bize göre yanlıştır. Zira vergi ziyaı cezası kesilebilmesi için, ortada ziyaa uğratılmış bir verginin varlığı ispat edilmelidir. Vergi ziyaının olmadığı durumlarda ceza kesilmesi VUK.’nun 3’üncü maddesinde belirtilen; “vergiyi doğuran olayın gerçek mahiyetinin esas olduğu” prensibine de ters düşmektedir.

9696

Nitekim Danıştay 9. Dairesinin bir kararında; “2 no’lu Katma Değer Vergisi beyannamesi ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek ödenen verginin, 1 no’lu Katma Değer Vergisi beyannamesinde indirim konusu yapılabileceği sonucu ortaya çıkmaktadır. Buna göre davacı şirketin sorumlu sıfatıyla ödenecek katma değer vergisi ile 1 no’lu katma değer vergisi beyanları birlikte değerlendirilerek yeniden oluşturulacak beyan tablosu dikkate alınmak suretiyle hasıl olacak duruma göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile verilen kararda isabet görülmemiştir.” denilmiştir. (16.04.2008 tarih ve 2007/4101 Esas; 2008/2078 Karar Nolu Danıştay Kararı)

9797

Sorumlu sıfatıyla beyan edilmeyen veya eksik beyan edilen KDV tutarının satıcı tarafından beyan edilmiş olması halinde sorumlu adına yapılacak tarhiyatta vergi aslı aranmayacaktır. Vergi aslının aranmadığı durumlarda vergi ziyaı cezası kesilmesini istemenin hiçbir hukuki dayanağı bulunmadığı gayet açıktır.

9898

Yaptıkları veya yapacakları ödemelerden vergi kesmeye mecbur olanlar, verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten sorumludurlar.

7- Sorumluluğun VUK Kapsamında Değerlendirilmesi (Mad:11):

9999

Mal alım-satımı ve hizmet ifası dolayısıyla vergi kesintisi yapmak ve vergi dairesine yatırmak zorunda olanların, bu yükümlülükleri yerine getirmemeleri halinde verginin ödenmesinden, alım satıma taraf olanlar, hizmetten yararlananlar ve aralarında doğrudan veya hısımlık nedeniyle ya da sermaye, organizasyon veya yönetimine katılmak veya menfaat sağlamak suretiyle dolaylı olarak ilişkide bulunduğu tespit olunanlar müteselsilen sorumludurlar.

100100

Kısmi tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemlerde satıcılar, tevkifat uygulanan satışları ile satış yaptıkları alıcılara ait bir listeyi, satışın yapıldığı döneme ait 1 Nolu KDV Beyannamesi ekinde elektronik ortamda vermek zorundadırlar.

8- Beyanname Ekinde Yapılacak Bildirim:

101101

II- BELGE DÜZENİ ve MUHASEBE KAYITLARI:

1- Tevkifata Konu Fatura Tutarı:

Kısmi tevkifat uygulaması kapsamına giren her bir işlemin KDV dahil bedeli 1.000 TL'yi aşmadığı takdirde, hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmayacaktır. Sınırın aşılması halinde ise tutarın tamamı üzerinden tevkifat yapılacaktır.

102102

2- Düzenlenecek Faturanın Şekli:

İşlem Bedeli : 3.000

Hesaplanan KDV : 540

Tevkifat Oranı : 5/10

Alıcı tarafından Tevkif Edilecek KDV : 270

Tevkifat Dahil Toplam Tutar : 3.540

Tevkifat Hariç Toplam Tutar : 3.270

Yalnız Üçbinikiyüzyetmiş Türk Lirasıdır.

103103

3- Satıcı Firma Muhasebe Kaydı:

-------------------------------------------- / ----------------------------------------------

120. Alıcılar 3.270 120.01. (A) Alıcı * 192. Diğer KDV 270 192.01. .. Ayında Tevkif Edilen KDV 600. Yurtiçi Satışlar 3.000

391. Hesaplanan KDV 270 * 392.01. .. Ayında Tevkif Edilen Diğer KDV 270 --------------------------------------- /

-------------------------------------------------

104104

4- Alıcı Firma Muhasebe Kaydı:4- Alıcı Firma Muhasebe Kaydı:

------------------------------------- / -----------------------------------

740. Hizmet Üretim Maliyeti 3,000 191. İndirilecek KDV 540

320. Satıcılar 3,270

320.01. (A) Satıcı 360. Tevkif Yoluyla Öd. KDV 270 ------------------------------------ / ------------------------------------

105105

5- Düzeltme İşlemleri:

Mal iadelerinde yada çeşitli sebeplerle matrahta meydana gelecek değişikliklerde düzeltme, işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tevkifata tabi tutulmayan kısmı üzerinden gerçekleştirilecektir.

106106

Fatura Düzenleyen Kişinin Kaydı:

-------------------------- / --------------------------320. Satıcılar 3,270

740. Hizmet Üretim Maliyeti 3,000

391. Alış İade KDV 270

-------------------------- / --------------------------

107107

III- KDV TEVKİFAT KONULARI:

A- TAM TEVKİFATA KONU MAL ve HİZMET ALIŞLARI:

Bu bölüm kapsamındaki işlemlerde, işlem bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin tamamı mal veya hizmetin ALICILARI tarafından tevkifata tabi tutulacaktır.

KonusuTevkifat

Oranı1- İkametgahı, İşyeri, Kanuni Merkezi ve İş

Merkezi Türkiye’de Bulunmayanlar Tarafından Yapılan İşlemler

%100

2- Serbest Meslek Faaliyeti Çerçevesinde Yapılan Teslim ve Hizmetler (GVK Mad:18)

%100

3- Kiralama İşlemleri %100

4- Reklam Verme İşlemleri %100

108108

B- KISMİ TEVKİFATA KONU MAL VE HİZMET ALIŞLARI:

1- TÜM KDV MÜKELLEFLERİ TARAFINDAN TEVKİFAT YAPILACAK İŞLEMLER:

3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 8’inci maddesinde sayılan tüm katma değer vergisi mükellefleri aşağıda belirtilen mal ve hizmet alımlarında bulunurken tabloda yer alan oranlarda tevkifat yapmak zorundadır.

109109

İŞLEM TEVKİFAT ORANI

TEBLİĞDE DÜZENLENDİĞİ

BÖLÜM

1- İşgücü temin hizmetleri 9/10 3.2.5

2- Yapı denetimi hizmetleri 9/10 3.2.6

3- Fason olarak yaptırılan tekstil ve konfeksiyon işleri, çanta ve ayakkabı dikim işleri ve bu işlere aracılık hizmetleri

5/10 3.2.7

110110

İŞLEM TEVKİFAT ORANI

TEBLİĞDE DÜZENLENDİĞİ

BÖLÜM

4- Turistik mağazalara verilen müşteri bulma/götürme hizmetleri

9/10 3.2.8

5- Spor kulüplerinin yayın, reklam ve isim hakkı gelirlerine konu işlemleri

9/10 3.2.9

6- Temizlik, çevre ve bahçe bakım hizmetleri

7/10 3.2.10

7- Servis taşımacılığı hizmeti 5/10 3.2.11

111111

İŞLEM TEVKİFAT ORANI

TEBLİĞDE DÜZENLENDİĞİ

BÖLÜM

8- Külçe metal alımı 7/10 3.3.1

9- Bakır, çinko ve alüminyum ürünlerinin alımı

7/10 3.3.2

10- Hurda ve atık alımı 9/10 3.3.3

112112

İŞLEM TEVKİFAT ORANI

TEBLİĞDE DÜZENLENDİĞİ

BÖLÜM

11- Metal, plastik, kauçuk, kağıt ve cam hurda ve atıklarından elde edilen hammadde alımı

9/10 3.3.4

12- Pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri alımları

9/10 3.3.5

13- Ağaç ve orman ürünleri alımı

9/10 3.3.6

113113

2- BELİRLENMİŞ ALICILAR TARAFINDAN TEVKİFAT YAPILACAK İŞLEMLER:

Aşağıdaki tabloda yer alan mal ve hizmet bedelleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisi tutarı belirtilen oranlarda sadece alıcının belirlenmiş alıcı olması durumunda tevkifat yapılacaktır.

114114

İŞLEM TEVKİFAT ORANI

TEBLİĞDE DÜZENLENDİĞİ

BÖLÜM

1- Yapım işleri İle bu İşlerle birlikte ifa edilen mühendislik-mimarlık ve etüt-proje hizmetleri

2/10 3.2.1

2- Etüt, plan-proje, danışmanlık, denetim ve benzeri hizmetler

9/10 3.2.2

3- Makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tadil, bakım ve onarım hizmetleri

5/10 3.2.3

4- Yemek servis ve organizasyon hizmetleri 5/10 3.2.4

5- Her türlü baskı, basım hizmetleri 5/10 3.2.12

6- 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alanların hizmet alımları

5/10 3.2.13

115115

3- BELİRLENMİŞ ALICILAR:

“Belirlenmiş Alıcılar” olarak adlandırılan kurum ve kuruluşlar aşağıda belirtilmiştir.

116116

a) 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri,

117117

b) Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları,

c) Döner sermayeli kuruluşlar,

d) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,

e) Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,

118118

f) Bankalar,

g) Kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet Teşekkülleri),

h) Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar,

i) Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar,

119119

j) Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler,

k) Payları İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören şirketler,

120120

NOTLAR:

a) Belirlenmiş alıcıların birbirlerine karşı yaptıkları teslim ve hizmetlerde, KDV tevkifatı uygulanmayacaktır.

b) Belirlenmiş alıcıların kısmi tevkifat uygulaması kapsamındaki teslim ve hizmetlerinde hesaplanan KDV, alıcıların durumuna bakılmaksızın tevkifata tabi tutulmayacaktır.

121121

c) Belediyelerin 01/5/2012 tarihinden itibaren kısmi tevkifat uygulaması kapsamında tevkifat yapma sorumlulukları kaldırılmıştır.

Ancak belediyelerin bünyelerinde oluşan iktisadi işletmeler nedeniyle gerçek usulde KDV mükellefiyeti bulunması halinde tüm KDV mükellefleri tarafından yapılacak işlemler çerçevesinde tevkifat yapma zorunlulukları bulunmaktadır.

122122

IV- KDV TEVKİFATINDA İADE İŞLEMLERİ:

1- İadeye Konu Tevkifat Konuları:

123123

(a) Grubu Tevkifat Konuları:

- Temizlik, bahçe ve çevre bakım hizmetleri,

- Tadil, bakım ve onarım hizmetleri,

- Yemek servisi ve organizasyon hizmetleri,

- Etüt, plan-proje, danışmanlık ve denetim hizmetleri,

124124

- Fason işleri ve fason işlerle ilgili aracılık hizmetleri,

- Yapı denetim hizmetleri,

- Servis taşımacılığı hizmetleri,

- Her türlü baskı ve basım hizmetleri,

- İşgücü temin hizmetleri,

- Turistik mağazalara verilen müşteri bulma /götürme hizmetleri

125125

(b) Grubu Tevkifat Konuları:- Yapım işleri,

- Spor kulüplerinin işlemleri,

- Külçe metal teslimleri,

- Bakır, çinko ve alüminyum ürünlerinin teslimleri,

- Hurda ve atıklarının teslimleri,

- Hurda ve atıklarından elde edilen hammadde teslimleri,

- Pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri teslimleri,

- Ağaç ve orman ürünleri teslimleri,

- Tebliğin (3.2.13) bölümü kapsamındaki hizmetler,

126126

2- İade Sınırları:2- İade Sınırları:

i- Mahsuben İade Sınırı:

(a) Grubu Tevkifat Konuları: V.D. ≤ 2,000 < VİR

(b) Grubu Tevkifat Konuları: V.D. ≤ 2,000 < VİR/YMM

127127

ii- Nakden İade Sınırı:ii- Nakden İade Sınırı:

(a) Grubu Tevkifat Konuları: V.D. Yetkisi Yok Tamamı VİR

(b) Grubu Tevkifat Konuları: V.D. ≤ 2,000 < VİR/YMM

128128