Ewa Rozkosz

Otwarte Zasoby Edukacyjne Wrocław, 2010

Otwarte repozytorium InfoLit Global

w kierunku rozwoju idei Information Literacy

1. Information literacy

2. InfoLit Global

Otwarte zasoby edukacyjne to wyzwanie nie tylko dla twórców, ale przede wszystkim dla ich użytkowników (uczniów).

1. Information literacy

Wyposażenie użytkownika otwartych zasobów edukacyjnych: motywacja, wiedza, umiejętności informatyczne, umiejętności informacyjne.

information literacy(wiele znaczeń: umiejętności informacyjne,

dyscyplina naukowa, przedmiot studiów, edukacja informacyjna)

Definicja information literacy

„zespół umiejętności, umożliwiających rozpoznanie zapotrzebowania na informację oraz jej lokalizowanie, ocenę i efektywne wykorzystanie”

(1989, ALA ; tł. B. Torlińska)

„przystosowanie własnych zachowań informacyjnych do rozpoznania, a także wykorzystania informacji pozyskanej przy pomocy różnorodnych kanałów i źródeł, stosownie do potrzeb i możliwości z zachowaniem zasad etycznych”

(2003, Webber, Johnston ; tł. M. Karciarz)

Polskie ekwiwalenty information literacy

alfabetyzacja informacyjna edukacja informacyjna

kompetencje informacyjne

kultura informacyjna umiejętności informacyjne

StandardyIstnieje wiele różnych standardów / modeli information literacy (tworzonych m.in. przez organizacje i stowarzyszenia bibliotekarskie), które stanowią punkt wyjścia dla kształcenia informacyjnego.

Mimo różnic każdy ze standardów zawiera następujące elementy: dostęp do informacji (określenie potrzeb informacyjnych, lokalizacja informacji), ocena informacji (ocena i organizacja informacji), wykorzystanie informacji (wykorzystanie informacji z poszanowaniem zasad, budowanie wiedzy, prezentacja wyników/wiedzy).

7 Filarów Information Literacy

1) Rozpoznanie potrzeb informacyjnych,2) Rozróżnianie sposobów na zaspokojenie potrzeb informacyjnych,3) Tworzenie strategii w celu zlokalizowania informacji,4) Lokalizacja i dostęp do informacji,5) Porównanie i ocena,6) Organizowanie informacji, jej zastosowanie i prezentacja,7) Synteza oraz budowanie na bazie zdobytej informacji nowej wiedzy.

(2004, SCONUL)

Big 6 Skills (1987 -> 2010, M. Eisenberg, D. Johnson, B. Berkowitz)

1. Zdefiniowanie zadania• Rozpoznaję zadanie.• Określam jaka informacja niezbędna jest do rozwiązania

zadania.

2. Budowanie strategii wyszukiwania informacji

• Wybieram odpowiednie narzędzia oraz zasoby informacyjne.• Opracowuję plan działań wyszukiwawczych.

3. Lokalizacja i dostęp • Konstruuje pytania i wydobywam informacje z wybranych źródeł.

4. Korzystanie z informacji

• Zapoznaje się z informacjami (czytam, słucham, oglądam).• Selekcjonuje relewantne informacje.

5. Synteza • Przetwarzam i organizuję pozyskane informacje.• Wyniki prezentuję w czytelnej dla odbiorców postaci.

6. Ocena wykonania zadania

• Oceniam przeprowadzone przez siebie działania (wydajność procesu) oraz prezentację (skuteczność procesu).

Information literacy w nauczaniu/uczeniu się

Przedmioty ścisłe Przedmioty przyrodnicze

Przedmioty humanistyczne

Information literacy

Rola bibliotekarza szkolnego w kształceniu informacyjnym

Dostawca informacjiAnimator czytelnictwa

Organizator zbiorów informacji

Przewodnik przeprowadzający użytkownika przez proces samodzielnej edukacji

Trener umiejętności informacyjnych

Projekt InfoLit Global realizacja – Sekcja IFLA ds. Information Literacy, finansowanie – UNESCO.

Cele monitorowanie rozwoju information literacy na wszystkich kontynentach, określenie wyzwań jakie stoją przed organizacjami działającymi na rzecz równego dostępu do informacji/edukacji, promocja narzędzi i materiałów, które posłużą jako wzorzec dla instytucji, organizacji oraz osób indywidualnych zajmujących się tworzeniem programów/projektów w zakresie kształcenia informacyjnego, stworzenie symbolu, który będzie wspierać komunikację w zakresie information literacy .

2. InfoLit Global

Realizacja

otwarte repozytorium zasobów szkoleniowych z zakresu information literacy (od 2006 r.),

zestawienia i raporty przygotowywane w oparciu o dane zamieszczone w repozytorium (określenie światowych trendów w 5 kategoriach, pokrywających się z głównymi kategoriami tematycznymi w bazie),

logo information literacy (2008 r.).

Autorem logo jest Edgar Luy Pérez

Repozytorium „InfoLit Global”Information Literacy International Resources Directory (wcześniejsza nazwa)

http://www.infolitglobal.info/directoryhttp://www.infolitglobal.net/directory

PoczątkiRepozytorium zostało udostępnione pod koniec stycznia 2006 r. pod adresem: www.uv.mx/usbi_ver/unesco (domena została w późniejszym okresie zmieniona).Pierwszy rekord w bazie zamieściła Sheila Webber informując tym samym użytkowników repozytorium o prowadzonym przez siebie blogu: www.information-literacy.blogspot.com.

AktualnieW 2009 r. baza zawierała ponad 1500 rekordów z ok. 50 krajów. Najwięcej rekordów pochodziła ze Stanów Zjednoczonych (612), Meksyku (127) oraz Hiszpanii (123). W 2008 r. odnotowano ponad 17 tys. odwiedzin.

Koordynacja

koordynator generalny projektu – Jesús Lau (Uniwersytet Veracruzana, Meksyk) administrator bazy – Ulises Buendía (Uniwersytet Veracruzana, Meksyk)

koordynatorzy regionalni/językowi koordynatorzy krajowi (Polska – Ewa Rozkosz)

promocja repozytorium, zamieszczanie rekordów w bazie

Charakterystyka repozytorium 5 kategorii tematycznych (podzielonych na dalsze subkategorie)

produkty dla użytkowników, publikacje, organizacje, kursy dla szkoleniowców, komunikacja,

możliwość przeglądania (wg krajów, kategorii oraz alfabetycznie w obrębie subkategorii), dodawanie rekordów przez zarejestrowanych użytkowników (rejestracja otwarta jest dla wszystkich zainteresowanych).

Produkty dla użytkowników

Materiały promocyjne Materiały do weryfikacji własnych umiejętności informacyjnych Kursy uniwersyteckie Materiały know-how Szkolenia biblioteczne Testy kompetencji informacyjnych Materiały szkoleniowe online Materiały szkoleniowe z zakresu korzystania z konkretnych źródeł informacji Przykłady konkretnych programów praktycznych

Publikacje

Instrukcje information literacy Monografie o międzynarodowym zasięgu na temat information literacy Inne publikacje o międzynarodowym znaczeniu Czasopisma Opracowania konkretnych programów Dysertacje o międzynarodowym zasięgu Tłumaczenia międzynarodowych dokumentów

Organizacje

Stowarzyszenia Międzynarodowe organizacje związane z pracą na rzecz information literacy Projekty naukowe/Centra naukowe Organizacje zajmujące się szkoleniami Kursy dla szkoleniowców

Kursy dla szkoleniowców

Kursy Certyfikaty Instytucje/programy Kursy online dla szkoleniowców Przykłady konkretnych programów praktycznych

Komunikacja

Konferencje Międzynarodowe przedsięwzięcia, spotkania, programy Listy dyskusyjne Blogi Strony poświęcone information literacy

Podsumowanie

- koncepcja information literacy rozwija się od lat, w wielu krajach stanowi nieodzowny element programów nauczania,- proces kształcenia informacyjnego najczęściej koordynują/przeprowadzają bibliotekarze, - InfoLit Global to inspiracja do działań na polu polskich bibliotek,- InfoLit Global to również narzędzie badawcze, monitorujące intensyfikację działań na rzecz information literacy w różnych częściach świata.

Jesteś zaproszony do uczestnictwa w rozwijaniu repozytorium InfoLit Global. W razie pytań skontaktuj się z krajowym koordynatorem /country contact.

BIBLIOGRAFIA

BASILI C. Theorems of Information Literacy. A matematical-like approach to the discourse of Information Literacy. 2006. [online].[dostępu20 listopada 2009]. Dostępny w World Wide Web: http://eprints.rclis.org/13509/1/Theoremspaper.pdf. The Big 6. Information & Technology Skills for Student Achievement. [online].[dostęp 1 lutego 2010]. Dostępny w World Wide Web: http://www.big6.com. DERFERT-WOLF L. Information literacy - koncepcje i nauczanie umiejętności informacyjnych. „Biuletyn EBIB” 2005, nr 1. [online].[tryb dostępu 20 listopada 2009]. Dostępny w World Wide Web: http://ebib.oss.wroc.pl/2005/62/derfert.php. EISENBERG M., JOHNSON D., BERKOWITZ B. Information, Communications, and Technology (ICT) Skills Curriculum Based on the Big6 Skills Approach to Information Problem-Solving. 2010 . [online].[dostęp 11 lutego 2010]. Dostępny w World Wide Web: http://www.big6.com/go/wp-content/2010/02/ICT-Big6-Curriculum-Eisenberg-Johnson-Berkowitz-Feb.2010.pdf. LAU J. Guidlines on Information Literacy for Lifelong Learning. Mexico, 2006, s. 16-17. [online].[tryb dostępu 22 listopada 2009]. Dostępny w World Wide Web: http://www.ifla.org/files/information-literacy/publications/ifla-guidelines-en.pdf. LAU J., ULISES B. Infolit Global: Directorio Internacional de Recursos Didácticos DHI. [In]: Memorias de las XL Jornadas Mexicanas de Biblioteconomía, Acapulco, Gro., septiembre 9-11, 2009. [online].[dostęp 6 stycznia 2010]. Dostępny w World Wide Web: http://www.ambac.org. SCONUL. The Seven Pillars of Information Literacy model. [online].[dostęp 1 lutego 2010]. Dostępny w World Wide Web: http://www.sconul.ac.uk/groups/information_literacy/sp/model.html. InfoLit Global. [online].[dostęp 1 lutego 2010]. Dostępny w World Wide Web: http://www.infolitglobal.info.

ŹRÓDŁA GRAFIK (wykorzystano materiały graficzne udostępnione w Internecie na licencji Creative Commons)

http://www.flickr.com/photos/lumaxart/2137729748/in/photostream/ http://www.flickr.com/photos/8011986@N02/2749626410/ http://www.flickr.com/photos/p0psicle/3941025047/ http://www.flickr.com/photos/rvwithtito/4367259696/ http://www.flickr.com/photos/tulanesally/4307042890/ http://www.flickr.com/photos/jose_kevo/4318230569/ http://www.flickr.com/photos/bionicteaching/4308472770/in/photostream/ http://www.flickr.com/photos/dxdt22/177749386/

Tłumaczenia nazw kategorii i subkategorii wydzielonych w Repozytorium InfolLit Global dokonała Zuzanna Wiorogórska.

Ewa Rozkoszewa.rozkosz@dswe.pl

http://alfabetyzacjainformacyjna.blogspot.com