656 LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENITENTIAE. CAP. III. - DE ADJUNCTISPOENITENTIAE. - DUB. I. 657

CAPUT III.

De Adjunctis Poenitentiae.

1 Lib. 6, parto 2, n. 1945.• Diana, parto 5, tr. 11, in prooem•• Gobat, tr. i, n. 863•• 510ft, lib. 2, n. 205.

DUBIUM I.

Quid sit Sigillum Confessionis, et qui ad i1lud teneantUr.

633. An z"1t hac materia sigilli liceat uti opim'one probabiii. - 634. Quomodo seroari de:beat sigillum. - 635. Quot peccata committat qui sigillum violato- 636. N01~ est obli­gatio sigilli ex confessione ficta, neque ex secreto commisso extra ~onfessz~me'J?'l' -:­~. lo. Quid, si poenitens discesserit z·ndisposz·tus. - 20.Qztid in ~ubzo an dzxe,nt ali­quid intra vel in ordine ad confessionem. - 638. In quibus casibus non frangatursigillum. - 639.An confessarius possit et teneatur dare poenitenti non absoluto.sc.he­dulam confessionis factae uel absoiutionis acceptae. - 640. Quae .c~dant s?Jb sZ!fzllo.Cadunt lo. Peccata poenitentis, etiam uenialia. 20.Peccata complicis. An lzceat inter­rogare de complice (Remissive, ad n. 491). - 641. Dub. lo. A1~ ~iceat .monere, com­pNcem ex liàmtia poenitentis. - Dub.2o.Qu01nodo cadit sub szgzllo. etiam. obJ.ectumpeccati. - 30.Cadit poenitentia imposita. - 40. Cadunt peccatorum czrcumsta"!tza~. Ancadant uirtuteset reuelationes. - 642. An cadantdefectus naturales poenitentis. ­643.Quid, si tales defectus per se pateant,nempe si poenitens sit b.laesus, surdu,s, etc.- 644. Quid, si sit scrupulosus. Et quid, si confessarius aduertat intra confessionempoenitentem esse surdum. - 645. Qui teneantur ad sigillum. Tenentur lo. 0 nf.essa,­rius. - 646.Quomodo debeat confessarius respondere, si interrogetur a,!, au'!zerzt alz~quod peccatum vel an absoiuerit. - 647. 20. Superior requisitus pro licensia pecca!!reseruati. 3 0 Interpres. 40. Qui audz't confessionem furtive aut casu; vel ex necesst­tate, puta in naufragio, etc. 50. Is cui sacrilege revelatum est pecca~m.6o. C~fes.sarius fictus. 70. Doctor consultus. 80.Scriptor confessionis. 90. Confesszonem ~cripramlegens.lOo.Juxta aliquos etiam poenitens, sed hoc i1}'lprob,!bili~er. -~. Fu,szusdiscu­titur, Quaestio 1. An doctor consultus a confessario de lz~entla poemtentts,. tenea,turad sigillum. - 649. Qu. 2. An teneatur is quem consulit poenaene pro confessionefacienda.. - 650. Qu. 3. An, qui legit confessùmem alterius scriptam. - 651.QuomotJt:debeat esse licentia data a poenitmte ad loquendum. -l)ebet esse l°. Expressa. 2". Lt­bera. 3". Non revocata. 4°. Sufficit autem si detur voce. 5°. Vel si detur facto, sct'licetsi poenitens incipiat loqui. - 652. An confessarius possi! loqui de peccatis ~um poe­nitente statim post absolutionem. An possit monere poenitentem de errore z~ confes­sione commisso (Remz'ssive ad n. 622~. -.653. An pos~z't l0ll,ui (ntra cr:n!essz.one~ deauditis in alia. - 654. An frangat sigzllum confessarzus, dzcendoaudzvz~se !n alzq;-eoloco tale peccatum. - Dub. 1. An violet sigillum manifestans peccata a!z~uJUs. locz. ­Dub. 2. Quid, si dicat religiosum alicujus conventus vel ordinis c01nmzsz~se tale p~c'catum. - 655. An liceat uti notitia confessio~, ad externam gubernatzonem (Vz'cfequae sunt apud Busenbaum). - 656. Dub. 1. An confessarius, o~ peccatum a sub'!ztoauditum possit eum amovere ab officio.- 657.Dub. 2. An posszt negare sujfragzumei quem 'ex confessione noverit indignum. Et an ad hoc possit uti aliquo pra~t~xtu.An confessarius possit uti notitia confessionis ad custodien~as 'l'es suas, aut dz~zgen­tius invigilandum aut· ad alia. - 658. Dub. 3.. An posszt negare C01nmumonemaut Ordinem aut dssistentiam in matrimonio, poenitenti sine absoluti01ZC dimz'sso. ­659. Dub. 4. An possit uti notitia confessùmis ad se ~avendu~ ab insid!is. sibiparatz~.An possit se celare a poenite1Zte, quem per confesszonem alzas noverzt m plura crz­mina solere prolabi, etsi aNi celationem non advertant. Et an possz't aufugerea po~­nitente indisposito, qui eum mim's exterret si non absolvat. - 660. Dub. 5. An possztcelebrare in ecclesia quam ex confessione noverz'tpollutam. Dub. 6. A.n tenearzs per·gere ad confitendum ei quem sciveris ex confessione no?'l.esse con(essarzum. - 661. Con·fessarius non tenetur cavere quascumque leves suspzczones alzorum.

Violatio,duplex pee­catum, ju..xta Busen..baum.

jUx~Y.'j5~:ctorem,

ex~~~~~U:~fessione sa••.cramentaliet non flcta.

«casu, etiam quo integri regni salus pe­« rìclìtaretur, ad tacendum, etiam post« mortem poenitentis, dieta 'in.confessione«(id est in ordine ad absolutionem sa­« cramentalem) omnia, quorum revelatioe sacramentum redderet onerosum vel« odiosum.

<Unde resolves:635. - «l°. Violatio hujus sigilli dupli­

« cem habet malitiam: ·sacrilegit~ contra« reverentìam sacramento debitam; et«injustitiae, ex pacto virtuali ìnter poe­« nìtentem et confessarium de secreto« ìsto servando omni casu, Diana 2 ex«Fagundez, Kellison, etc. ~ Neque hic« datur parvitas materiae, Diana 3 ex Mal­« dero, Baldelli, etc. ".

Melius dicendum quod triplicem habetmalitiam, nempe sacrilegit' contra sacra­mentum; z'nfidelitatis gravis, cum ex parteconfessarii intercedat onerosa, quamvistacita, promissio secretum servandi; itemdetractiont's, si peccatum non sitpubli­cum, - Ita Sporer a), Roncaglia a), Croìx b)

et alii communiter.636. - «Ilo. Non inducitur haec oblì­

« gatio: 1°. Per confessionem factamficte,«v. gr. ad furandum, illudendum, vet sa­« cerdotem pervertendum s : [Ve1 ad seconquerendum] « etsi hoc casu adhuc pru·" denter tacendum sito Vide Diana 4 ". [Estcommune cum Holzmann 5, Coneina 6 et

lib. 6, cap. 1, n. 6•. Kelt;son, in Suppl., qu. 11, art. 1. ­• Parto 5, tract. 5, resol. S•• XaZder., de Sigillo, cap. 3,v. Quaeri etiam • • Baldelt., tomo1, Iib. S, disp. 14, n. 13.­• Parto 5, tr. 11, resol.26. - • De Poenit., n. i03. - • Lib. 2,disa. 3, cap. 12, n. 4.

litia injuriae damnosae contra justitiam: quan·do nimirum poenitens ex revelatione sigillietiam grave damnum incurreret vitae; famae,fortunae, etc. '. - Roncaglia fere idem docet·quin etiam de duabus ultimis malitiis ita lo:quitur, tr. 19, qu. 6, cap. l, qu. 2bis, resp.l:.Ista autem. duo ultima pécCata non interve·nirent, quoties poenitens jus ad famam vel adsecretum non haberet •.

b) Croix videtur potiusoppqsitum docere,scribens n. 1937: •Licetfraetio sigilli quoadmalitiam justitiae oppositam,.possetesse pec·catum veniale, si leviter tantum laedatui fa­ma vel jus proximi;. tamen, .quoad malftiamreligioni oppositam,semper est mortale •. ­Hinc etiam notandum est communem non v'i·deri banc S. AlphonsL sententiam.;. quamvisexpresse eam teneant Salmant.; tr. 6,.cap. 14,

42

citatis) tantum dicit expedire a) quod Se­

quamur sententias faventes sigillo. ..., Sedmelius Viva 1 ait neminem posse uti scìen­tiahabita ex confessione, nisi certum sitmoraliter (aut saltem certe probabilissi­mum) quod ex tali usu nulla eveniat con­fessionis revelatio, et nullum poenitentigravamen. Ratio: tum quia hoc expetitreverentia debita sacramento (sed haecprima ratio non satis convincit; cum plu­res et graves doctores, ut Sanchez, Pon­tius, Vasquez, Salon et alli, citati Lzò. I,n. 51, V. Secunda, doceant non esse obliogationem reddendi sacramentis, proutcaeteris praeceptis divinis, reverentiamplus quam probabilem); tum quia aliterprobabile gravamen poenitenti inferretur,ob quod confessio odiosa ei redderetur.Et haec ratio quidem valde urget; utenim dictum est (Lib. I, n. 52), non estlicitum uti opinione probabili in praeju­dicium juris certi quod alter possidet;poenitens autem possidet jus ne occa­sione suae confessionis ullum patìaturgravamen.

Quidquid igitur alibi dixerim, re accu­ratius perpensa, puto hic omnino dicen­dum non licere uti opinionibus, ex qua­rum usu certum non sit moraliter nullumpoenitenti gravamen inferri b).

634. - «Resp. l°. Sigillum hoc est obli­«gatio juris divini strictissima in omni

1 Append. ad propos. damnat., § 9, i. f., V. H;s tamen.- Sanch., Decal., lib. l, cap. 9, n. 33. - Pontius, de Matt.,Iib. 4, cap. 25, n. 9. - Vasq., in l·m 2", disi>o 63,cap. 3.·Salon, in 210m 2ae, qu. 68, art. 4, contr.ov. 2, conci. 4, ad S.- • Parto 5, tt. 11, resol. 2•• Fagund., de 2' praec. Ecci.,

633. - a) Ita sane Lacroix; sed auctoresab eo citati absolute loquuntur.• Recte, inquitDiana..., in hac materia semper a confessa­riis in favorem sacri sigilli tenendum esseputo •. - Et Gobat: • Ego defendo sententiasseveriores in hac materia •. - Stoz: • In praxiomnino semper esse aflìrmativae inhaeren­dum .; sci1icet opinioni quae sigillo faveto

b) Responsum istud est ex 3- Theologiaemoralis editione, anni 1757. In secunda autemeditione (1753-1755) n. 660, S. Doctor dixeratsententiam, quam hic defendi~f'Sibi non satisprobari, et tenuerat opposit:lfm, sed • salvosemper sapientiorum judicio, cui, inquiebat,me· subscribo •.

635. - a) Sporer, parto 3, cap. 7, n. 812,tertiam malitiam per accidens tantum adesseadmittit: • Accedit saepe, inquit, specialis ma·

s. ALPRONSI, Opera moralia. - Tom. m.

In mate­ria sigillinon u t e n­dum nisi o..pinionibuscertis.

Sigillumsacramen­tale est ju.ris divini.

mentalt's lù:eat uti opinionibus probabt~

libus.Lacroix 1 (ex Diana, Gobat et Stoz

633. - Ante omnia, pro dilucidationeQuaestionum quae infra apponentur, vi·dendum an in hac materia sigilli sacra-

658 LIS. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENITENTIAE. CAP. III. - DE ADJUNCTIS POENITENTIAE. - DUB. I. 659

, Lib. 5, tract. 6, cap. 14, n. S. - , Disp. 9. n. 14. ­Fagund., de 2° praec. Ecci., lib, 6, cap. 4, num. 40. ­• Parto 5, tr, 11, resol. 22. - , De Poenìt., qu. 6, sect. 5,punct. 4, num. 7. - • Disp. 23, n. 87. - • Qu. 18, sect. 2,V. Sed aliter. - , Lib. 5, tr.6, cap. 14, n. 8. - • Append.qu. 3, v. Quaeres. - • Tr. 19, qu. 6, cap. 2, qu. 4. -

Modo inea scrtbaturdumtaxatesse confes­sum.

Secus, siscriba.turesse absolu­tum.

Nisi sche­dula sit ty­pis edita. etpublice p e­ratur,

Probabilius est et communius quod. . ,SI In schedula scriptum sit poenitentemtantum esse conjessum, schedula sit con­cedenda; ut tenent Laymann 7, Auctor deOfficti's Confessarti' S (apud Croix), Spo­rer a), Roncaglia 9, Elbel 10, Croix 11; et Holz.mann 12 cum Stoz et Diana. Quia negareschedulam idem esset ac indirecte reve­lare eum non esse rite confessum b). _

Et hoc est contra Bonacina 18, qui ait ne­gandam esse, et contra Lugo a, qui cumHenriquez dicit posse negari; quìa, licetconfessarius non possit revelare peccatum,non tenetur tamen testimonio positivo il­lius confessionem approbare. Sed huierationi non acquiesco; quia, esto non te.neatur cooperari ad approbationem illiusconfessionis, tenetur tamen vitare indire­c~am.revelationem, quae, negata schedula,vìtari non potest.

Secus vero, si confessarius in scheduladeberet scribere poenitentem non solumesse confessum, sed etiam absolutum.Quia, cum mendacium sit intrinsece ma­lum, nunquam proferri potest; ut commu­niter docent doctores, Lugo 15; Palaus c)

cum Croix c), Sporer 16, Roncaglia c), Lay­mann c). - Si tamen schedulae essent jamtypt's editae, ubi asseratur absolutio im­pertita, vìdetur probabile (ut aliqui recen­tiores dicunt) tradi posse confessis nonabsolutis, saltem si publice petant; quiatunc confessarius nullum profert aut scri­bit mendacìum, sed tantum materialemactum operatur, talem schedulam tra­dendo.

ae De Poenìt., confero 19, de Sigillo confess., num. 492. _n Lib. 6, parto 2, num, 1944. - " De Poenit., n. 708.•sto», Iib, 2, n. 235. - Diana, parto 5, tr. 11, resol. 22. _Jll Loc. cit., punct. 4, num. 7. - " Disp. 23, num. 87. _Henriq., lib. 6, cap. 22, n. 4. - "Loc. cito - lO Parto S,cap. 7, n. 840.

e quod aliunde tibi innotuit aperias; modo« nulla m circumstantiam ex sola confes­« sione notam, nec certius referas quam«extra confessionem nosti: quo in casu« opus est magna cautela et tutissimume est silere. - Laymann l ".

639. - «IVo. Quando plures, V. gr. stu­« diosi vel aulici, etc., tenentur ferre te­« stìmonium confessionis, confessarium« teneri id dare etiam iis quos non absol­« vit, docet Coninck 2, Fagundez et Dia.« na s. Tum ne id negando prodat aliquo« modo sigillum et poenitentem; tum quia« dando non mentitur, cum tantum teste­- tur esse confessum. - Verum Bona­« cina 4 et card. de Lugo 5 docent tali« schedam negare non esse contra sigil­« lum (idemque concedit Aversa 6, si none: constet poenitentem accessisse ad hunc« confessarium). Tum quia nihil dicìt, sede: tantum non approbat testimonio positivo« confessionem (ad quod non tenetur), nec« quidquam facit, ex quo possint cognoscie delìcta poenitentis; tum quia alias via« aperìretur fraudibus, et multi improbi« parochos in Paschate deciperent; tume quia potest esse consuetudo ut scriba­«tur absolutum esse: quod falsum erit,e siscribat; et si omittat, sigillum frano« get; tum quia scandalosum erit et ini­« quum publicae meretrici perseveranti«(uti et occulto peccatori, sic pallianti« suam inìquìtatem) testìmonium dare«confessionis: neque confessario impu­« tandum erit quod eum positive none defendat ".

Danda ests c h e du Lacon fe ss ì o.nis, etiamnon absolu,to,

de Sigillo, cap. 3, n. 20. - .. Tr, 6, disp. 2, qu. 5, cap. l,V. Septimo. - lO Lib. 6, parto 2, n. 1946. - Regin., loe.cito - St:hild., de Princip. Conscient., tr. 6, cap. 5, § 3,n. 49. - Bardi, de Consc., discept. 6, cap. 11, parto 4, § 11.- " Lib.5, tr. 6, cap. 14, n. 21. - Mercer., Suppl., qu. 11,art. 2, v. f•. 18 Parto 5, tr, 11, reso!. 47. - '" Parto S, cap. 7,n. 825. - .. De Poenit., num. 708. - u Method, Confess.,Append. de Sigillo, cap. S, num. 1. - .. Parto 2, tr. 15,resol. 18. - Turrian.. de Poenit., disp. 33, dub. 1, V. Diffi­cilius est• • saParto 5, tr.ll, resol. 45. - Bf, Loc. cit., cap. 3,n. 2. - .. Lo,,- cit., cap. 4, n. 2.

«2°. Si dicas N. tibi esse confessum;« etsi in certis circumstantiis hoc quoquee periculosum sit a). Laymann 17. - Immo,e si poenitens verbo vel facto (v. gr. c1ame accedendo) significaverit se nolle scirie quod sit confessus, confessarium reve­< lare sigillum volunt Reginaldus b), Na­e varrus b) et Mercerus, apud Diana 1S".

[Et recte consentiunt Sporer 19 et Holz-·mann 20 cum aliis]. e Quia poenìtens, con­« fitendo confessario extraordinario, veni­c ret in suspicionem gravioris criminis:« quod Tamburinius 21 dubie confirmat,«asserens se vereri ne talis accedat adc fractionem sigilli.

e 3°. Si peccata ita referas, ut, mora­« liter loquendo, persona innotescere non« possit; neque communitas aliqua etiame parva infametur, ut quod ibi talia vitia« regnent (vide Diana 22): id enim esset« contra sigillum ". [Vide infra, n. 654].- «Unde Turrianus apud Diana 2S et Tam­« burinius 2' reprehendunt superiorem lo­e calem qui provinciali forte dicat in suae domo saepe postulari licentiam absol­« vendi a reservatis, quia potest redundare«in ignominiam et damnum domus. Etsie idem Tamburinius 25 dicat probabile essee quod non sit contra sigillum, si dictae« licentiae petitae fuerint extra confes­« sionem.

c 4°. Si utaris notìtia extra confessio­«nero acquisita, imo ipsum peccatum

aliis passim]. - «2°. Si quis extra con­«fessionem accipiat aliquid sub sigillo« confessionis; quia tantum est obligatio« secreti naturalìs, gravior aut levior, proe rei exìgentìa ». [Ita etiam Concina 1 etHolzmann 2; ac Navarrus 3 cum Innocen­tio, Panormitano, Cajetano, Soto et com­muni].

631. - Nota hic 1°. Quod confessariustenetur ad sigillum, etsi poenitens disce­dat indispositus: modo' iste dixerit pec­cata ad obtinendam absolutionem. ItaS. Thomas -, Lugo 5, Concina 6, Ronca­glia 7, Holzmann s, Sporer • et Salmant.wex communi. - Notandum 2°.Quod adhucin dubio an aliquid sit dictum a poenìtentein ordine ad confessionem, confessariustenetur ad sigillum. Suarez et alii apudSalmant. 11 communiter; item Bonacina 12

cum Reginaldo; Graffio a), Suarez et aliis;item Renzi 13, Tamburinius 14, Mazzotta 15;

Croix 16 cun Reginaldo et Schildere (con­tra Bardi). Ratio, quia alias reddereturodiosa confessio: dum alioquin plura pec­cata revera in confessione audita, ob de­fectum memoriae et hallucinationem con­fessarii, possent impune manifestari.

638. - e IlIO. Non frangitur sigillum:e 1°.Si in genere dicas Titium tibi con­

e fessum esse venialia, aut esse probum,« innocentem: modo non dieas in iis cìr­« cumstantììs, ex quibus colligi possit aliose esse nocentes vel confessos mortalia.

1 Cap. 12, n. 4. - 9; De Poenit., n. 703. - a Man., cap. 8,n. 18. - Innoc., in cap. Omnis, de poenit. et remìss., n. 7...Panorm. ••in id. cap., n. 25. - Cajetan., v. Confessor, i. i.,v. Sed si non • . Sotus, in 4, disto 18, qu, 4, art. 5, concI. 5.- , In 4, dist.21, qu. 3, art. l, solut. l, ad l. - • Disp. 23,n. 45. _. Loc. cit., n. 3. - 'Tr. 19, qu. 6, de Sigillo, cap. l,qu.2,resp. 2.-· Loc. cìt., n. 703.-' Part.8, cap.7, n.809.­lO Tr. 6,'cap. 1~, n. 15. - Suar., disp. 33, sect. 2, n. 6. - 11 Loc.cit., n.18 'curo n. 11. - 12 De Poenit., qu. 6, sect. 5, punct. 2,n. 4. - Regin.~ lib. 3, n. 7. - Suar., loe. cito - 13 De Poe·nit., cap. 5, sect. 3, qu. 6. - 14 Method. Confess., Append.

Casus inqui bus si­gillu~ nonfrangìtur-

Item, indubio an ali­quid sit dì­ctum in or­dine ad con­fessìonem,

Sigillumservandum,etsi poeni­tens recedatindisposi­tus,

n. 3,. Palaus, tr. 23, punct. 19, § 1, n. 2; etperspicue eamdem insinuet Coninck, dt'sp. 9;dub. 1, n. 1.

637. - a) ]acobus de Graffiis, Dect's. aur.,part.l, Ub.l, cap. 23, n.26, utique 'lult .ser·vandum esse secretum eo casu, non tamenratione sacramentalis sigilli: « In re dubia,inquit, potius inc1inandum est ad ser'landumsecretum proximi quam ad prodendum: turoad evitandl1m scandalum, tum etiam ad evi­tandum onus probandi se illud extra confes­sionem audisse •.

638. - a) Laymann dicit: «Revelare con·fessionem peccati factam esse... interdum !iocite fit •.

b) Reginaldus et Navarrus male citanturaBusenbaum;Reginaldus enim, Ub.3, n.54,scribit: «Violaretur sigillum, si non confes­sionis,saltem naturae, ad quod confessionemaudiens seastrinxit». -.,. Et Navarrus, t'ncap.peno Sacerdos,de poent't.,dt'st. 6, n. 72: «Pos,set tamen dici hoc casu confessarium teneriquidem sigillo secreti naturae..., non aUtemteneri ejusmodi confessarium sigillo secreti

confessionis '. Et ita quidem, et recte, Dianaeos citaverat.

639. ,.. a) Sporer, parto 3, cap. 7, n. 839,refert quidem hanc sententiam; sed n. 840,verius sibi videri ait confessariumnon teneridare tale testimonium.

b) Laymann, loc. cz"t.; ElbeI,n. 493,. Stoz,loc. dt., hanc sententiam limitant, ut nonprocedat casu quo poenitens simulato animoad confessionem accedit. Praeterea aliquamcausamnonquidemnegandi,seddifferendihoctestimonium assignant LayriJ.ann et Auetor

de Officiis confessarii, scilicet: «Si res (suntverba Laymanni) moram patiatur, quia nonstatim testimonium accipereaut exhibere ne­cesseest; tunc illi cui absolutio negatur etiamtestimonium negandum fore, addita exhorta­tione, ut se recte disponat ac postea redeat,testimonium una cum absolutione receptu·rus.. .

c) Palaus, tr. 23, punct. 19, § 3, n. 5;auctor ap. Croix, loc. cit., qu. 3, i. f.;' Ron..caglia, loc,c#., quA, z'. f.; Laymann, loc·. c#.,n. 8, id perspicuesignificant. «Dm: Testimo-

660 LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENITENTIAE. CAP. III. - DE ADJUNC!IS POENITENTIAE. - DUB. I. 661

Sub sigli·lum eaduntomnia pec­cata poeni­tentis.

640. - « V", Sub sigillum cadunt:e l°. Omnia peccata poenitentis, tam

« futura quam praeterìta (si quidem haec«animo se accusandi sint manifestata;- secus, si per modum simplicis narra­,« tionis, vel ut confessarium ad simile« peccatum induceret. Diana ~ ex Suarez« et aliis octo),

« Ideoque peccat mortaliter qui, sive- directe sive indirecte, aperit aliquode veniale in particularì, etìam leve Titii;«quia materia sìgillìparvìtatem non ha­« bet, ut est omnium fere sententia apud« Diana a) et Tamburinium 2 ». - [Secus,si confessarìus dìcat poenitentem confes­sum fuisse materiam venialem, non autemplura venialia b). Sporer 3, Laymann 4,

Hoìzmann 5; et Salmant. 6 cum Suarez,Lugo, Navarro, etc.]. - « Vel, qui in ge­« nere dicit, eum sibi confessum esse ali­«quod mortale, vel casum reservatum ,« vel excommunicationem; vel non esse- absolutum ob indispositionem. - Imo,

'Part.5. tr.11, resol. 25.• Suar., disp. 33, sect, 3, n. 3et 4. - • Method. Confess., Append. de Sigillo, cap. 8,num... 2. - li Parto 3, cap. 7, num. 830. - .. Lib. 5, tr, 6,cap. 14, n. 6. - , De Poenìt., n. 706, sub 2. - • Tr-. 6,cap. 14, DUIn. 22.. Suar.) disp, 33, sect. 3, num, 9. - Lugo)disp.23, n. 50.• Navar., in can, Sacerdos, n. 68 et 69. -

nz'um confessionis concedendum esse poeni­tenti, tametsz' inabsolutum dimiserz's: quiain eo testimonio, cum non sit de absolutio­ne, sed de confessione, quae facta est tametsiinique, nullum adest mendacium •. lta Palaus,eodemque modo loquuntur ceteri auctorescitati.

640. - a) Diana, part. 5, tr. 5, resol. 8,hanc profecto opinionem tenet, sed non dicitesse fere omnium sententiam; aliquot tamenau<;tores .refert eidem patrocinantes.

b) Omnes quidem auctores citati negant'esse mortale, si confessarius dicat poeniten­tem confessum esse materiam venialem; sedLaymann, Suarez et Navarrus non loquunturde eo qui diceret confessum esse plura ve­nialia.

è) Parum videntur dissentire ab ,invicemisti auctores. Suarez enim, disp. 34, sect. 4,n. 16,. et Fagundez, de 20 praec. Eccl., Ub. 5,cap. 2, n. lO, negant confessarium posse in­terrogare de persona complicisin particulari,nisi poenitens sua sponte iIlam dec1aret;ajunttamen posse in generali interrogare an com·p1ex sit in periculo, vel ope ipsius poeniten- .tis seu correctione indigeat; et juxta respon­sionem poeniteotis, confessatius poterit illumgeneraliter monere ut suae obligationi satis-

e confessorem qui dicat absolute: Ego« Petrum non alJsolvi, frangere sigillume dicit Diana 7 ex Suarez et aliis novem.

e 2". Etiam peccata complicis, sìve pru­e denter sive imprudenter detecti. - Sua­« rez , Vasquez, etc. communiter, apud« Diana",

e An vero liceat interrogare de com­e plice, ad ejus correctionem faciendam,e illamque ex licentia poenitentis facere?e _ Affirmant Suarez c) et Fagundez c)

e (contra Banez C) , Lorca, Nunez c) , et aliose thomistas). Vide Diana 9, card. de Lu­e go l0: ubi docet posse aliquando poeni­e tentem a confessario obligari et cogi ade manifestandum complicem extra con­e fessionem », [De hoc vide omnino dietan. 491].

641. - Dubìtatur l°. An possit confes­sarius monere compiicem de lù:entz'a poe­nitentt's?

Prima sententia (sed non satìs proba­bilis) negato Et hanc tenent Tamburinius a)

, Parto 5, tr. 11, resol. 42•. Suar., disp, 33, sece,6, n. 1._ Suar., disp. 34, sect. 3, nnm. 2 et 3•• l'asg., qu. 93,art. 4, dub, 5, a num. 5.• • Parto 3, tract. 4, resol. 111. ­Lorc«, in 24 M 2"et sect. S, diSp. 46, num, 20.. - 9 Parto 3,tract. 4, resol. 113. - te Disp, 16, num, 426 et seqq.; etn. 432 et 433.

faciat, et addunt: «Unde secundo observaredebet (sunt verba Suarez) ne se statim inviotet ad correctionem faciendam, etiamsi intel­ligat esse convenientem vel necessariam; pri­mum ne scandalum aliquod praebeat poeni­tenti, ve! occasionem revelandi complicemsine necessitate>. - Fagundez, n. 2, dixeratcorrectionem complicis fieri posse de licentiapoenitentis, sub certis quibusdam canditio·nibus. - 'Bafiez autem, in 2am 2 ae, qu. 33,art. 8, dub. 8, p. l, conel. 4,. et Nufiez, inSuppl., qu. Il, art. 2, dflJ. 2, dicunt «regu­lariter. et communiter interrogandum essepoenitentem de persona complicis ad corre­ctionem facieodam; sed Bafiez addit: «Quodsiin tales angustias res ipsa redacta fuerit utnulla alia persona inveniatur idonea,nisi ipseconfessariùs, tunc fateor quod non repugnatsecreto confessionis, ut èonfessarius obligetpoenitentem ut sibi revelet extra confessio­nero tertiam personam corri~endam; hoc ta­men semper intelligendum est...·quando extali modo procedendi nonsequitur ignoran­tiurn et pusillorum scandalum •.

641. - a) Tamburinius, Method. Confess.,Append, de Sigillo, cap.3, n. 7, cum Vasquez.qu. 93, art. 4, dzeb. 5, n. 5, de alio caso lo­quuntur, scilicet de revelatione complicis ex

Itern, pec­cata complì­cis.

Juxtaalìos, mone­re co ra p Li­cem etiamde licentiapoenitentisnon Jìcet,

De !icen­t i a p oe n i­tentis licet.

cum Vasquez w,' ìtem Sotus, Paludanus,Angelus, Tanner , etc., apud Croix l j acprobabilem putatDiana b). - Ratio prima,quia hoc esset etiam contra sigillum; cumetiam peccata complicis sub sigillo cadant.Ratio secunda, quia alioquin confessioredderetur alìis odiosa, etsi non poeni­tentibus.

Secunda vero sentenzia, communissimaet vera, affìrmat, Eamque tenent D. Tho­mas 2 (ubi docet non licere revelare inconfessione personam complicis, nz'sz'fortesalvato correctionis ordz"1ze fraternae: ergoex licentia poenitentis potest confessariuscomplìcem corrìgere); item S. Antoninus 3,

Suarez 4,' Lugo c), Palaus 6, Roncaglia 6,

Diana b),' et Croix 7 cum Adriano, Gerso­nio d), Navarro, Henriquez, Dieastillo c),

Aversa c) et Illsung. Ratio, quia complexex confessione alterius complicis nullumjus acquirit ad sigillum sacramentale: hocenìm sigillum institutum est tantum infavorem poenitentium, unde sequitur na­turam aliorum sacramentorum, in qui busjus secreti acquiritur ei soli qui illud com­mìttìt. Et ideo, sicut solus poenitens si­gillum ponere potest, ita ìpse solus potestauferre. Et sic respondetur primae ra­tioni• .,..... Nec obstat dicere quod confessiosic redderetur aliìs odiosa. Nam reveraid tantum reddit odiosam confessìonemquod poenitentes a confessione retrahit:et hoc quidem odium est omnino vitan­dum ex hujus sacramenti institutione; nonautem quodcumque odium quod alii irra­tionabiliter sumerent ex confessione poe·nitentium.

Sotus, in 4, disto 18, qu. 2, art. 5" ad 4.• Palud., in 4,disto 21, qu. 3, art. 3, concI. 2. - Angel., v. ConfeSSlo Ion.3. - Tan"., tomo 4, disp. 6, qu. 9, n. 146 et 147. - 1 Lib. 6,parto 2, n. 1959. - • Opuse. 12, qu. 6. - 3 Parto 3, tit. 14,cap. 19, § 11. - • Disp. 34, seet. 4, n. 4 et 5. - • Tr. 23,punet. 19, § 3, n. 16.-' Tr. 19, qu. 6, cap. l, qu. 5, resI'. 2.- , Loc. eit., u. 1959.• Adrian., de Confess., dub. de Con-

poenitentis licentia; sed, n. 8, ubi Tamburi­nius de praesenti casu disputat, omnino tenetcum S. Alphonso secundam sententiam.

b) Diana, parto 5, tr. 11, resol. 24,loqui­tur pariter de revelatione complicis; sedparto 3, tr. 4, resol. 113, de praesenti casudisputans, omnino tenet hanc primam senten­tiam.

c) Lugo, dz'sp. 23, n. 138,. Dicastillus,disp. 12, dub. 5, num. 80,' Aversa, qu. 18,

Dubitatur hic 2". Quomodo cadat subSz'gz'llo objectum peccati?

Respondeo quod cadit, nimirum si V.

gr. filius confìteatur odisse matrem obillius adulterium, ve! non corripuisse fra­trem de furto; adulterium enimillud et fur­tum cadunt sub sigillo tamquam objectapeccati. Ita Viva 8, Renzi 9, Filliuccius lO,

Sporer 11, Tamburinius la. - Probabilitervero dicuntTamburìnìusw et Sporer 14 quodsi poenitens confìteatur se ga visum dehomicidio in publica platea commisso, nonteneretur confessarius ad sigillum; quia,cum homicidium sit publice notum, et peraccidens lateat confessarium, non cense­tur illud velle sigillo subjicere. - Caete­rum, ubi nullum adest periculum revela­tionis vel gravamìnìs poenìtentìs (juxtadicenda n. 657, z'n fine), minime cadit subsigillo objectum peccati.

e 3°. Poenitentia imposìta, sigravis sìt,e hoc est quae consuevit injungi pro mor­e tali e), qualis nunc esset, ait Diana 16, CO­e rona B. Virginis, non vero Mz'serere. ­e Aversa 16.

e 4°. Peccatorum circumstantiae, quase taceri poenitentis interest, etsi dictaee sint post absolutionem; V. gr. si spurius« sacros ordines susceperit, si nobilitateme jactaverit, etc. - Bona vero poenitentìs,e et caetera impertinentia quae per accì­e dens interponuntur, nec odium sacra­« merito pariunt, v. gr. propositum reli­e gionis vel matrimonii, saepe quidem (sie nimirum poenitens ea tecta velit) sube obligationem secreti naturalis, non ta­e men sacramentalis, cadunt. Excipiunt

fessol:e, § Ad p,.imum respondeo, v. Ad 8.. Navar., Man.,cap. 7, n. 7. - Henrig., lib. 5, cap. 10, n. 4. - Ills., tr. 6,disp. 6, n. 265. - 8 De Poenit., qu. lO, art. 2, n. 3. - 9 DePoenit., cap. 5, sect. 3, qu. 2. - lO Tr.7, cap. 11, n. 321.­n Parto a,cap. 7, U. 835. _ " Method. Confess., Append. deSigillo, cap. 3, n. 6. - 13 Loc. cit .. n. 14. - li Loc. cito ­.. Parto 5, tr.ll, resol. 31. - 16 Qu. 18, seet.4, v. Nono.

sect. 4, z·. f., loquuntur de complicis revela­tione.

d) Gersonius de Dz'jJer. peccator. venz'al.et morta l., consid.19, videtur sic tenere; sedQuaest. quaedam cum suz's responsz'onib.,videtur contrarium amplecti.

e) Seu: «Melius dicendum,ut ait S. Doctorin Horn. apost., tr. 16, n. 153, si non est deminimis, quae plerumque solent imponi provenialibus levissimis •.

ObjectumpeccatIquandoquecadit sub si­gillum.

Quando­que proba­biliter noncadìt,

Poeniten­~ia ~avisrmposìta,

Peccato­rum c ì r­cu m s t a n­tiae quae­dam,

Quid deceteris peraccidens in·terpositis.

662 LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENITENTIAE. CAP. III. - DE ADJUNCTIS POENITENTIAE. - DUB. I. 663

f) Reginaldus et Malderus, quidquid dicatDiana, non videntur differre a Granado' Re­ginaldus enim, Ub. 3} cap. 4, z"nit. dicit' subsigillo cadere «omnia, quae, etsip~ccata nonsunt, (imo virtutes forte sint...) eis tamen de­tectis, ille cui deteguntur posset directe velindirecte adduci in cognitionem, qua contes­sum perpetrasse aliquod certum peccatum in­telligeret '. - Malderus autem, de Sigillocap. 15} v. Dubitabit forte, negat virtute~poenitentis sub sigillo cadere, sed addit: «Cer­tum est earum relationem non reddere con­fessionem odiosam, nisi forte ex virtutum nar­ratione sternatur via directe vel indirecte addetegenda aliqua confessi vitia vel peccata •.Auctores isti hic de virtutibus tantum nonde vitiis, loquuntur. . '

g) Navarrus non satis accurate citatur aLugo; dicit enim, in can. Sacerdos n.51 depoenit., disto 6, cadere sub sigillo! «Orr{nia

Virtuteset vitiaquandoquecadu nt subsigillum.

Quid dedcfeeti busnaturalibuset sc r u p u­liso

« Tanner et Coninck, nisi poenitens talia« dixerit in ordine ad explicanda peccata:e tunc enim sigillo sacramentali c1audi« tenent cum Diana l.

« Idem de virtutibus et vitiis affirmat« Granado contra Reginaldum f) et Mal­«derum f), apud Diana 2".

Loquendo de virtutibus et revelatio­nibus, Sà 3, Bonacina 4; et Navarrus g)

Henriquez, apud Lugo 5, negant omnin~eas cadere sub sigillo; cum non sint ma­teria confessionis. - Sed melius Lugo 6

Roncaglia 7, Mazzotta 8; .Croix 9 cu~Stoz; et Viva lO cum Diana distinguunt,Et recte negant, si virtutes aut revela­tiones manifestantur in confessione, utstatus animae confessario innotescat h) •

secus vero, si dicantur ad explicandumaliquem defectum vel propriam ingrati­tudinem erga Deum.

Idem dicunt «de defectibus naturali­« bus (v. gr. illegitime natum esse) et de« vìtiis occultis corporis Coninck Hur-

d O '- ta us et Kellison , contra Granado i)

« Malderum i), etc., qui ea sub sìgìllum« cadere absolute ajunt apud Diana 11. _

e: Item de iis quae alios concernunt et ta-

Tann., tomo 4, disp. 6, qu, 9, n. 136. - Conincè, disp. 9,dub, 1, n. 13. - 1 Parto 5, tr, 11, resol, 5. - Gran." in 3 P.,controv. 7, de Poenit., tr. 11, disp. 3, n. 3 et 4. _ SI Lcc,cìt., reso!. 30. - 3 V. Confessar, num, 32; v. Dona Dei,(edit. correct.], - 4 Qu. 6, sect, 5, punct, 2, n. 11. - Henrìq.,Iib, 6, cap. 21, n. 1. - li Disp, 23, n,58. _ 6 Loc, cito _7 Tr.19, qu, 6, cap. 3, qu. 5. - S Tr. 6, disp. 2, qu. 5, cap. 1,v. QUi~to. - S Lib. 6, art. 2, num. 1947•• Stoz} lib, 2,n. 233, 1. l., et n. 191.- lO De Poenit., qu, lO, art. 2, n.2.•

« men peccata non sunto Malderus et« Diana 19.

« Denique de scrupulis (contra Coninck« et Granado, qui eos sigillo c1audi abso­«Iute affirmant, et contra Marchant, quie: absolute negat) idem tenet card. de Lugo,« nimirum, si poenitens scrupulositateme: confiteatur, aut ad declaranda peccata« vel conscientiam afferat, ait cadere sub« sigi11um; quia est in obliquo saltem ma­« teria confessionis. Secus, si non cogne­« scatur ex poenitentis relatione, sed vi­< deatur et percipiatur, v. gr. ex modo« confitendi.

«Idem dicit de aliis defectibus natu­« ralibus, v. gr. quod sit blaesus, rudis,« hebetis ìngenìi, etc. Et sic excusat con­e fessarium, qui de poenitente dixit quod« impertìnentiis et naeniis caput sibi fran­« gat 13. - Granado tamen id improbat;« et Coninck (apud Diana 14) ait esse peri­« culosum, et posse facile frangi sigillum«indirecte. - Denique Tamburinius j)

«doctrinae .isti ne quidem ut probabilie: acquìeseit, atque eam a Diana j) imme­« rito vocari communem, cum Granado o,« Hurtadus j), Palaus o, Bauny j); etc. re-

Diana} parto 5, tr, 11, rescl. 30. - Coninck~ disp. 9, dub, 1,n. 13. - Gasp, Hurtad., disp, 12, de Poenit., diff. 4. - Kellis.in Suppl., qu. 11, art. 2, dub. 1. - 11 Part.5, tr, 11, resol. 29:- Malder•• de Sigillo, cap. 18. - rs Loc, cit., resej, 38. _Conince, disp. 9, n. 11.• Gran., in 3:1m Part., controv, 7,de Poenit., tr, 11, disp.B, n. 2 et 3. - Jacob. March.} ResoI.pastor., tr. 5, cap. 4, num. 8. - Lugo, disp. 23, n. 60. _13 Lugo} Ioc, cito - Gran«, Ioc, cito - Coninck} dìsp. 9,dub, 1, n. 11. - lO Parto 5, tr. .11, resol, 50.

quae peccata quidem non sunt, sed eis dete­ctis, directe vel indirecte adduci posset audi­tor, quo agnosceret confessum aliquod certumpeccatum perpetrasse •.

~) Quod fere semper contingit, ait Diana.. s) Granado, loc. cit., n. 2,. et Malderuscap. 15} z"nz"t., non satis diligenter citantur:non enim ab~olute dicunt cadere sub sigillo;sed tantum SI addantur haec ad melius decla­randa peccata. '

j) Buse?baum satis obscure hic loquitur;et r~s. clanus e~ponendaest. Sit igitur: Tam­bunmus, loc. at., cap. 3, adducit sententiamquae vult esse saltem indirecte contra sigil­lum dicere poenitentem esse scrupulosum etn. 18 scribif: «Huic doctrinae ... 'ut probabiliquidem acquiesco " sed immerito vocari com­munem a Diana. At hoc falso additur a Tam­burinio; Diana enim, lo~. cit., resol. 50, com­munem appellat sentent1am quae negat esse

Defectusna t ura l es.manifestatiad explican­da peccata,cadunt subsigillo.

Secus, sìdetectì im­pertinenterad co nfe s­sìonem.

"fragentur. Aliterque limitans ipse ait:« Si isti defectus, v. gr. esse blaesum, ru­" dem, scrupulosum, etc., sint passim noti," non cadere sub sigillum; secus, si sint«ignoti, quia confessìo immunis esse de­« bet ab omni odio »,

642. - Me1ius mox praedicta discu­tienda sunto

Quaeritur: an frangat st'gt1lum confes­sarz"us quz' propalat defectus naturalessut'poenz'tentis, nempe quod sit ignobilis,pauper aut ignarus, surdus, et similia? ­Respondetur :

Si confessarius tales defectus noverit,quatenus a poenitente fuerint manifestatiad explicanda peccata, tunc certe caduntsub sigillo; ut communiter cum Busen­baum docent Suarez l, Palaus 2, Lugo a),

Bonacina 8, Con cina 4, Anac1etus 5, Spo­rer 6, Croix a)} Mazzotta 7, Roncaglia 8;Sal­manto 9 cum Dicastillo, Coninck, et aliipassim, contra Vasquez e', - Et hoc,etiamsi manifestatio dictorum defectuumnihil conferret ad explicationem peccati,sed poenitens jam illos exponeret ad ple­nius suam conscientiam manifestandam;ut bene advertit Croìx lO cum Lugo etStoz.

Secus vero, si confessarius noverit de­fectus illos, quatenus poenitens incidentersive impertinenter ad confessionem eosdetexerit; ut etiam communiter dicunt

1 Dlsp, 33, sect, 3, n. 5. - e Punct, 19, § 2, n. 6. ­8 Qu. 6, sect, 5, punct. 2, n. 10. -, Lib. 2, diss, 3, cap. 12,n. lO. - li Tr. 14, disto 9, n. 25. - 6 Parto 3, cap. 7, n.841.- , Tr. 6, disp, 2, qu. 5, cap. 1, v. Secundo. - S Qu. 6,cap. 3, qu, 4. - • Tr. 6, cap. 14, n. 23. - Dìcast., disp, 12,dub. 3, n. 51. - Ccn'nck, disp. 9, n. 13. - lO Lib. 6, parto 2,n. 1947. - bigO, disp. 23, n.59. - Slos, lib. 2, n. 191 et 231.- 11 Tr. 7, cap. 11, n. 32~. - " Disp. 33, sect. 3, n. 10. -

contra sigillum. - Denique Granado, loc.cit.}n. 2; Hurtadus, loc. cit., disp. 12} dift. 4; Pa­laus, punct. 19, § 3, n. 9; Bauny, Theol. mor.,parto l, tr. 4} qu. 2, de Sz'gz'llo, v. Tertù), af­firmant esse contra sigillum.

642. - a) Lugo, dz"sp. 23, n. 59,. Croix,Ub. 6, parto 2, n. 1947, haec dicunt de qui­buscumque quae a poenitente narrantur ad ex­plicanda peccata.

b) Vasquez, qu. 93, art. 4, dub. 3, n. 3,negat esse contra sigillum revelare defectusnaturales, «quando nullum indicium esse pos­sunt peccatorum aut peccati alicujus; sic enimcum non pertineant, nec per accidens, ad con­fessionem, nescio (inquit) quomodo sub illiussigillo contineantur».

Filliuccius 11, et Suarez 19, Palaus 13, Ron­caglia 14; Salmant. 15 cum Dicastillo et Ga­briele C),' ac Bonacina 18 cum Coninck, Re­ginaldo d)} Zerola d) et aliis. - Et hoc estvalde probabile (quidquid opponat Renzi 17

cum Soto, Valentia et Diana e)} quos citat).Ratio, quia, cum poenitens tales defectusultro detegat, .sìne u110 ordine ad expli­canda peccata, eos minime censetur subji­cere, nec subjicere posset, c1avibus sigilli;cum ad confessionem nihil pertineant.

643. - Idem dicunt Lugo 18, Navarrus a)

et Mazzotta 19, Diana a),' (qui vocat com­munem), ac Roncaglia 90 curo Aversa etFagundez a), si defectus illi innotescantconfessario ex actionibus ipsius poeniten­tis, sive ex modo confitendi, nempe quodsit blaesus, surdus, rudis, hebetis ingenii,etc. - Ratio (ut ajunt), quia hujusmodidefectus tunc non sunt materia, nequepertinent ad materiam confessionis, cumsacerdos eos non percipit ex relationepoenitentis, sed ipsemet videt et appre­hendit: unde isti, sicut non dicuntur se­creto, ita nec cadunt sub sigillo,

Et sic pariter dicit Lugo 91 quod sipoerritens ostendit se naturae molestae,irresolutae, durioris ad credendum, omneshi defectus, quia non sunt materia con­fessionis (cum non audiantur, sed in con­fessione fiant), neque cadunt sub sigillo. ­Sed huic sententiae merito contradicunt

18 Punct. 19, § 2, n. 6. - IoC Loc. cit., cap. 3, qu. 4. - 15 Tr. 6,cap. 14, n. 23, 1. f. ~ Dicast., Ioe. cit., n. 51, i. f. - 16 Qu. 6,sect, 5, punct, 2, n. 10•• Conz"nck} disp. 9, n. 13. _l'l" Cap. 5.sect, S, qu, 3•. Sotses, in 4, disto 18, qu. 4, art. 5, post conci. l,VI Atqui non solum• • Valent., in 3am. Part., disp. 7, QU, 13,punct. 3, v. Secundo se'luitur. - 18 Disp. 23,n. 60.- 18 Tr. 6,disp. 2, qu. 5, cap. l, v. Secundo. - so Loc. cit., cap. 3,qu.4.. Aversa, qu.18, sect. 4, v. Octavo. - S1 Disp. 28, n. 60.

C) Gabriel a S. Vincentio a Salmant. uti­que hic citatur; sed disp. 10, qu. 3, dzjJ. 2,loquitur de casu inferius posito n. 643.

d) Reginaldus, Ub. 3, n. 38 et seqq.,. etZerola, Prax. Poenz"t., cap. 20, qu. 10, noncitantur recte a Bonacina pro hac parte di­stinctionis: eam enim pIane omittunt.

e) Diana tamen, quidquid dicat Renzi, ad­ducit distinctionem a S. Alphonso positam,et videtur eam approbare parto 5, tract.ll,resol. 29.

643. - a) Navarrus, Man.} cap. 8} n. 12;Di<tna, loc. clt.} resol. 50; Fagundez, de 20praec. Ecci.} lt'b. 6, cap. 5, n. 17, loquunturde casu quo quis se scrupulosum praebet inconfitendo.

Si noti exsolo modoconfitendi,non caduntsub sigillo.

664 LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENlTENTlAE. CAP. 1lI. - DE ADJUNCTIS POENlTENTlAE. - DUB. I. 665

Nisi sin tdefeetus na­turae mole..stae, irreso­Iutae, duraead creden­dum.

Peccatacommissain confessio..ne pertinentad sigtìlum,

Noneximita sigillo de­fectus essecommuni..ter notos.

Palaus l, Antoine 2, Concina 3, Sporer 4,

Renzi 5; et Tamburinius 6 cum Coninck b)J

Granado b)J Hurtado, etc. Ratio, qtiia, cumdefectus illi sint odiosi, et confessariusnoverit eos occasione confessionis dumpoenitens sua peccata. explicabat, eorummanifestatio semper redderet aliquo modoconfessionem odiosam et ab ea retarda­l'et. Tantummodo prima sententia locumhabere posset, quando omnino constaretconfessario, poenitentem ex ìllius defectusmanifestatione minime gl'avari.

Nec acquìesco opinioni Lugonis, qui 7

subdit non cadere sub sigillo peccata quaecommiserit poenitens in ipsa confessione,puta impatientiae, contumeliae in confes­sarium vel in alios; quìa culpas illas poe­nitens non confìteturvsed committit vì- .dente confessario. - Neque (dixi) huieacquiesco; quia talia peccata, licet nonsint materia sigilli, tamen periculum re­velationis involvunt: probabile enimindi­cium praebent quod confessarius vel no­luerit absolvere vel acriter reprehenderitpropter aliquam culpam graviorem.

Praeterea dieunt Tamburìnìuse, Viva c)J

Sporer 9 (et consentiunt Wigandt l Oac Con­cina 11), quod si defectus naturales pauper­tatis, ignobilitatis et similium ita referan­tur a poenitente, ut ex adjunctis colligatureos esse communiter notos, tunc non ca­dunt sub sigillo. Quia tunc non praesu­mitur poenitens narrare ipsos nisi ut co­gnitos, nec velle subjieere clavìbus, quandoexpresse aliter non declarat, - Sed huieopinioni etiam merito non consentit Holz­mann d)J ob eamdem rationem ut supra:quìa , cum defectus illi ex peccatorum

l Punet. 19, § 3, n. 9. - • Cap. 4, qu. 2. - • Lib. 2,di... 3, cap. 12, n. lO. - , Parto 3, cap. 7, n. 344. - • Cap. 5,sect. 3, qu. 3. - • Method. Confess., Append. de Sigillo,cap. 3, n. 18•• Gasp. Hurtad., disp. 12. diff. 4. - , Disp.23,n. 60. - 8 Loc. cit., cap. 3, n. 13. - • Parto 3, cap. 7,

b) Coninck, disp. 9J n. Il; Granado, de·Poenz't'J w. l1J disp. 3, n. 2 J hoc dicunt descrupulositate.

c) Viva, de Poenit., qu. 10, art. 2, n. 5 J

uti a S. Alphonso citatur, loquitur de defecti·bus qui ex modo confitendi confessario notifiunt; sed n. lJ v. Idem didzs, loquimr de re·bus etiam quae ab ipsopoenitente dicuntur.

d) Ho1zm.ann, de Poenit' J n.'706, sub 4 0J

pariter tractat de defectibusquosconfessariusex ipso modo confitendi percipit.

confessione cogniti sint a confessario,manifestatio eorum retardaret poeniten­tes a confessione e).

644. - Quod autem dicunt auctoressu­pra citati de aliis defectibus naturalibus,dicunt etiam de defectu scrupulosttatisJ

nempe posse confessarium dicere poenì­tentem suum esse scrupulosum, si id no­verit ve! ex modo confitendi, vel si illiusscrupulositas sit publice nota. - Sedpariter huie nec acquiescimus cum Spo­rer 12 et Tamburinio 13 (qui citat Coninck,Granado, Hurtadum, Palaum, etc.); quiaeadem ratio currit, cum non pauci aegreferant scrupulosos appellari a). Tantumid admitti posset, si minime redundaretin gravamen poenitentis; prout facile ac­cidere potest loquendo de saecularibus,qui potius laudantur cum dicitur de eisquod sint scrupulosi: hoc enimpro iisqui in saeculo versantur indicium estbonae et timoratae conscientiae. Secus, sidieatur de praelato , confessario et sìmì­libus, qtiibus scrupulositas est signummentis confusae et irresolutae.

Dicit autem Roncaglia 14 quOti si alt'·qUt$ poen#ens comniuniter dignoscaturesse valde proiixus, inqut'etusJ etc. in alt:quo exponendo .' tunc, quta clare appare·ret confessarium fugere J ne ab ipstusnatura!t' prolt'xitate, tnquzetudine, etc. tae­dt'o affiaatur J tn taltòus àrcumstantti"sfugere non esset fractio sigilli. Hoc pro­babiliter admitti potest, si communiterpateat aliis poenitentem illum esse tì­moratae conscientiae, ita ut moralitercerto reputent immunem esse a gravibusculpis.

n. 842. - lO Tr. 13, n. 118, v. Nota. - 11 Lib. 2, di... 3,cap. 12, n. lO. - a Parto 3, cap. 7, n. 844. - 18 Cap. 3,n. 18.• Coninck, disp.9, n. 11. - Gran., de Poenit., tr.11,disp. 3, n. 2 et 3. - Gasp. Hurtad., disp. 12.diff. 4.• Palaus,punct. 19, § 3, n.9. - " Qu. 6, cap. 2, rog. in prui, n,,1.

e) « Nibilominushoc intelligitur, ait S.Do­etor in Hom. apost., tr. 16, n. l54J tantumpro iis.defectibusj quorum manifestationemex se aegre ferre potest poenitens..., non verOcum sunt defectus qui ruboTi aut exprobra·tioni ei non sunt, ut.est esse cpecus, surdus,mendicans et hujusmodi,et contra jam com·muniter innotescunt •.

644. - a) Sporer tamen,n.844 cum n. 842;et Tamburinius, n. 19, negant esse contrasigillum, si scrupu!ositassit communiter nota.

Scrupulo­si t a s, etsinota publì­ce vel exmodo confi..tendi. caditsub sigilìc.

Lìmitatio.

Quando sitlicitum fu­gere poeni­tentem pro­flxum , in­q uietum,etc.

Quid, siconfessa­rìus adver­rae p oe n i­tentem essesurdum ;

Si adver­tatcircaini·tiumconfes..sionìs,

Si, in pro­gressu con­fessionis.

Quinam te­neantur adsigillum.

Confessa­rìus.

Petes hie, qut"ri agere deberet confes­sariusJ si quis, confitendo aliquam ma­teriam gravem non satis distincte, confes­sarius ideo .eum interrogans de cìrcum­stantiis, de consuetudine vel simili, nover#poenltentem esse surdumJ cum minimeadaequate ìnterrogationibus ille respon­det; et contra, confessarius altius vocemextollere nequit ne alli circumstantes au­diant.· - Respondeo:

Si circa t'ttt'ttum confesst'onis advertatpoenitentis surditatem, imponat ei ut re­deat alio tempore et loco opportuno, ubiloqui libere possitconfessarius, nec alliaudiant. Et interim patefacere potest alììssurditatem poenitentis, quando talis defe­ctus communiter sit patens. - Si veroadvertat hoc t'n progressu confessionis,et poenitens post plures debitas ìnterro­gationes recte non respondeat, tunc nonlicet confessario alta voce imponere poe­nitenti ut redeat, ita ut circumstantes hocaudiant; quia magna daretur eis suspicioquod materiam gravem ille sit confessus.Ideoque in tali casu consilium esse puto,quod confessarius, intelligendo peccatameliori modo quo possit, absolvat b)•• ab­solute quidem, si poenitens probabilitercenseatur dispositus; sub conditione vero,si de dispositione dubitetur. - Casum istumapud doctores non inveni, sed obvius est.

645. - « Resp. no. Ad sigillum tenen­e tur omnes ad quos quomodocumque"notitia sacramentalis confessionis per­e venit. Qualis est:

« lO. ConfessarzusJ qui, si de auditise in confessione rogetur, potest negare,

l Disp. 23, n ..75. - Gran., ·de Poenir., tr, 11, disp.6,n. 4.• , Parto 5. tr. 11, resol, 43. - 8 In 4. dist.21, qu. 3,artico 1, solut. l, ad S. - , Parto 3, tit. 17, cap. 22. ­• Disp. SS, sect.6, n.6. - • Lib.5, tr. 6, cap. 14, n. 12. ­, Cap. 4, qu. 6. - 8 Tr. 13, n. 111.- • De Poenit., n. 722.- lO Tr. 23~ punct~ 19, § 3, D. 13... Navay. , Man. 1 cap. ~~

b) Et eo casu poenitentiam levem impo·nat, cum eam aHiaudituri sint, ut addit S. Do­etor in l!om. apost'J tr.16, n. 155.

645.- a) Henriquez, lib. 6, cap. 21, n.5J

citatur a Diana pro alio casu,videlicet quid sitrespondendum,si confessarius interrogetur aminiStro Missae an sit apponenda particulaut consecretur pro communionePetri qui con·fessus est.

646. - a) Omnes quidem auctores citatiaffirmant confessarium posse dicere se id ne-

c etiam, si opus est, cumjuramento: sub­c intelligendo quod possit dicere, ve! po­e tius (ut dicit card. de Lugo l) quod sciat« scientia utili ad respondendum interro­c ganti extra confessionem. - (Excipite Henriquez a) et Granado curo Diana li,

e nisi ex iIla negatione sequeretur con­e fessionem non fuisse integram, v. gr. sie de publica meretrice rogaretur an none esset confessa fornicationem: tunc enìm,c declinando directam responsìonem, dì­e cendum esse illam confessam esse pec­e cata sua, et se functum officio suo). ­e Imo, si peccatum suum salvo sìgìlloc non possit confiteri, debet omittere; quiae sigillum strictius obligat quam integri­c tas confessionis s ,

646. - Quaeritur: an confessarzusJ t'n­terrogatus de peccato poenitentis, possitdicere illud nescire, ettam cumjuramento?

Affirmandum curo communi a)J quam Interroga­

tenent D. Thomas 3, S. Antoninus 4, Sua- ~'t"cf::e:~rez 6, Laymann 6, Antoine 7, 'Wigandt 8, rf:~r~,u:;Holzmann 9; Palaus lO cum Navarro, Bona- juramento.

cina, Valentia et Henrìquez ; ac Lugo 11

cum Vasquez (qui opinionem oppositamGabrielis b) vocat erroneam) et aliis com-muniter. Ratio affertur a D. Thoma II, quidicit: Homo non adduct'tur tn testt'mo-ntitmJ nist ut homo; et ideo...potestjurarese nescire qtjod sal tantum ut Deus. -Et hoc, etiamsi confessarius rogatus fue- Etsi roge-

tur ut mi·rit ad respondendum, non ut homo, sed nister Dei.

praecipue ut minister Dei; prout recteajunt Suarez 13, Sporer 14; Lugo 15 cumVasquez et communì; item Croix 16 cumLaymann c), Tanner C), Stoz C), etc. (contra

n. 19•• Bonac., qu, 6, sect. 5, punct. 4, n. 31.· Valent., inS,m Part., disp. 7, qu. 13, punct. 4•• Henrlq., lib. 6, cap. 19,n. 7. - U Disp. 23, n. 73. - Vasq., qu. 93, art. 4, dub. 12, n. 1et 2. - aln 4, dist.21, qu. 3, art. 1,soIut.l,ad3.- 18 Disp.SS,seet. 6, n. 7. - 14 Parto 3, cap. 7, n. 817.- 18 Disp. 23, n. 74••Vasq., 10c. cit., n. 8 et 9. _·18 Lib. 6, parto 2, n. 1985.

scire; quin etiam plures ajunt teneri sic re·spondere; non tamen omnes dicunt id· facereposse etiam cum juramento.

b) Gabrie1 Bie!, in 4, disto 21J qu. un.,art. 3, dub. l, ad 3 J loquitur de eo qui subjuramento a judice interrogatur, et diciteum .posse, imo et debere tacere.

c) Laymann, Tanner et Stoz non viden·tur citari a Croix pro hoc asserto, sed potiuspro casu quo interrogetur confessarius an nonita sciat ut non liceat dicere. Attamen Stoz,

666 LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENITENTIAE. CAP. III. - DE ADJUNCTIS POENITENTIAE. - DUB. I. 667

Item, etsirogetur u trespondeatsine aequi­vocatione.

Quomodotesponden·dum' inter·roga t ì o n i­bus.

Pa1udanum, Sotum et Concina). Quia con­fessarius nullo modo scit peccatum scìen­tia qua possit uti ad respondendum; undejuste asserit se nescire id quod sine injusti­tia nequit manifestare. Vide dicta Lib. III,n.153.

Quid, si tttsuper rogetur ad respon­dendum sine aequt"voeatt"one? - Adhucpotest respondere cum juramento se ne­scire, ut probabilius dicunt Lugo 1; Croix 2cum Stoz; et Ho1zmann 8 cum Miche1(contra alios). Ratio, quia tunc confessa­rius revera respondet secundum juramen­tum factum: quod semper factum intelli­gitur modo quo fieri poterat, nempe ma­nifestandi veritatem sine aequivocatione,sed sine aequivocatione illa quae liciteomitti poterat. Quoad aequivocationemvero necessariam, quae non poterat omittiabsque peccato, nec alter habet jus utsine aequivocatione ei respondeatur, necideo confessarius tenetur sine aequìvoca­tione respondere.

Caeterum, ad hujusmodi ìnterrogatio­nes confessarius debet abinitiorespondere:Has t"nterrogatzonesnon esse faciendas. ­Item, si interrogetur an absolverit aliquem,respondeat: Funetus sum officio, meo " utdicunt Concina d), Antoine 4, Lugo 5; etSalmant." cum Regina1do d), Dicastillo et

Patud-, in 4, dist.21, qu.B, art. 3, v. Ad aliud quoddicunt (n. 40). - Sotus, in 4, disto 18,qu, 4, art. 5, v. Dubium

.autent• • Cantina..lib. 2, diss. 3, cap. 12, n, 25. - l 'Disp. 23,n.79. - • Lib. 6, part.2, n. 1985.. Sto", lib. 2, n. 274. ­Il De Poenit., n. 722. - Michel, de Poenit., parto 2, punct. 7,n.11. -' Cap. 4, qu. 6, resp. 2.-' Disp. 23, n. 85.-' Tr. 6,cap. 14, n. 28•• Dicast., tt. 8, de Poenit., disp. 12, dub. 7,n.114•• Gran., de Poenit., tr. 11, disp. 6, n.3. - , Tr.6,cap. 14, n. 29. - Henriq., lib. 6, cap. 21, n. 5.. Gran., 1ac.cit., n. 3. - Suar., disp. 33, sect. 4, n. 3. _. Disp. 23,n. 34.-

Nb. 2, n.267, id etiam habet quod hic apudS. Alphonsuro dicitur.

d) Concina, lib. 2, dz'ss. 3, cap. 12, n.11,loquitur de eo qui rogatur an audierit con­fessionem meretricis; Reginaldus vero, Nb. 3,n. 49, de eo cui exprobratur quod audiveritpeccatorem aliquem publicum.

647. - a) Soli Salmanticenses ex citatisauctoribus loquuntur de superiore cui se si­stit absolutus; ceteri autem, dumtaxat de su­periore a quo petitur facultas absolvendi areservato.

b) Henriquez, Nb. 6, cap. 20, n. 1, dicitsolurn confessarium teneri· ad sigillum subpoenis a jure statutis. Sed, n. 3, ait doctoremconsultum teneri arctiori sigillo quam lai-

Granado. Sed aliquando talis responsioadhuc posset non esse satìs tuta; undesemper melìus est respondere, objurgandointerrogantem: Quaenam interrogatz'o estista quam fads? - Si autem confessariusaliquem non absolverit, et dum Missamcelebrat, interroget eum minister an po­nat formulam pro communione illius poe­nitentis; respondeat confessarius: Inter­roga t"psum an veNt eommunz'care. Itarecte Salmant, 1 cum Henriquez et Gra­nado.

647. - «2°. Superior cui se sistit abso­«1utus a reservato a), vel a quo petitur« Iicentia abso1vendi a reservato. Suarez,« card. de Lugo 8, etc. »; - [Item Concina 9,Antoine lO, Holzmann 11, Elbe1 12, Sporer 18,Suarez 14; et Salmant. 15 cum Granado etaliis. Ratio: tum quia petitio illa est quae­dam inchoata confessio, quatenus ordina­tur ad absolutionem obtinendam; tumquia alioquin confessio redderetur odiosa.Ita verius auctores citati.] - «contra« Henriquez b), Vasquez b), Coninck b) et« Palaum 16, qui secreto tantum naturalic teneri volunt,

«3°. Interpres 'h. - [Ita probabilius Pa­1aus 11, Lugo 18; et Saìmant.w cum Suarez,Coninck, Laymann, Bonacina, DicastiUo,etc.: contra Sotum c) et Cajetanum (apud

9 Lib. 2, diss, 3, cap. 12, n. aD.- '10 Cap. 4, qu, 8, n. 3. ­11 De Poenit., n. 713, v. Quarta. - 19 De Poenit., confero20,de Iis qui tenentur ad Sigill., n. 502, ad 4. - 13 Parto 3,cap. 7, n. 853. - U Dìsp. 33, sect. 4, n. 3. - 15 Tr. 6, cap. 14,n.66. - Gra1z.) de Poenit., tre 11, disp.4, n.1. - lo Tr. 23,punct. 19, § 4, n. 10. - "Loc. cit., n. 3. - 13 Disp. 28, n. 21.- 13 Tr. 6, cap. 14, n. 59.• Suar., disp. 33, sect. 4, n. 4..Coninck, disp. 9, dub. 3, n. 35•. Laym., lib. 5, tr, 6, cap. 14,n.l7. ~ Bonac., qu. 6, sect.5,punct. 3, n.5... Dicast.,disp.12,dub. 3, n. 26.. C~etan.,Sum., v. Confessio, 'condito 11.

cum qui sese fingit sacerdotem. vel illum quichartam invenit, «quod propius ad sigillumaccedit... Sed adhuc arctius tenetur praelatusa quo.licentiam petiit confessor aut reus procasu reservato >. - Vasquez, qu. 93, art. 4,dub. 2, num.lO, loquitur in generali de quo­cumque, ad cujus notitiam peccatum, de con·sensu poenitentispervenit. -Coninckdenique,dz'sp. 9, dub. 3, n. SO, dicit sententiam quaenegat superiorem illum teneri sacramentalisigillo, videri «niti firmioribus rationibus > ;

sed de contraria scribit: «Est magis receptaet propter reverentiam sacramenti videtur inpraxi communiter servanda >.

c) Sotus ita sane a Lugo citatur ex Suarez;atvero, de Secreto, membro3, qu. 4, conci.4,

cUiS~P:f:~~poeni tenspro reserovato,

Interpres.

Furtivevel casuaudiensconIes s ì o..nem.vel ad­atantes e xnecessitate.

Secus, sipoenitensspente con­firetur p u­blice.

Omnes qui.bus sacri le­ge revela­tur confes­sìo,

Laicus prosacerd otehabitus.

Lugo 1), qui dicunt interpretem teneriquìdem ad servandum secretum arctìssì­muro, sed non sacramentale].

«4°. Qui furtive vel casu aliquid audit,« Iicet inculpate ». - [Ita etiam commu­niter Palaus 2 curo Adriano, Laymann,Bonacìna, Coninck j Salmant. 8 cum Dica­stillo, Diana, etc.; ac Lugo 4 cum Suarezet Vasquez, contra Sotum d). Et sic pari­ter tenentur ad sigillum adstantes, in quo­rum praesentia confessio fit ex necessi­tate, puta in naufragio, conflictu, etc.Salmant. 5 cum Suarez et Bonacina; acPalaus 6 cum Adriano eJ, Vasquez e), Co­ninck e) et Laymann e). - Secus vero, sipoenitens tantum ad suam confusionemvelit publice confiteri. Palaus 1; et Sal­mant." cum Coninck, Dicastillo, etc.].

«5°. Omnes quibus aliquid sacrilege« revelatum est; unde de hoc nec inter se« colloqui possunt ». - [Ita communiterHo1zmann 9, Sporer lO, Concina 11, Sal­mant.P; Laymann 18 cum Gabriele et a1iis,contra Medina].

«6°. Laìcus qui pro sacerdote est ha­« bitus 'h. - [Ita etiam Suarez 14, Ronca­glia 15, Concina 16,etLugo l1cum aliis com-

1 Disp. 23, n. 20. - e Tr. 23, punct, 19, § 4, num.5. ­Adrian., in 4, de Confess., qu. dc Sigillo, § Secunda parso ­Laym.) lib. 5, tr. 6, cap. 14, n.l?, v. Tertio . • Bonac., qu. 6,sect.5, punct, 3, n.6. - Coninck; disp. 9, n. 35. - 3 Te. 6,cap. 14, n. 61. - Dicast., disp, 12, dub, 3, n.27. - Diana,parto 5, tr, 11, resol. 16. - • Disp. 23, num. 39. - Suar.,disp. 33, seet. 4, num. 7.. Vasq., qu. 93, art. 4, dub. 2,D. 3. - 5 LoC. cit., n. 60•• Suar.) loe. cit., n. 7•• Bonac.)1oc. cit., n. 6. - • Tr. 23, punct. 19, § 4, n. 4. - , Loc.cit., n. 9. - • Tr. 6, cap. 14, n. 62.• Coninck, disp. 9,n. 46.. Dicast., .disp. 12, dub. 3, n. 27. - , De Poenit.,n. 713, V. Quinta. - 10 Parto 3, ·cap. 7, n. 851 et 852. ­- U Diss. 3,cap. 12, n, 30. - 1. Tr. 6, cap. 14, n. 64. -

scribit: «Quod [secretum] dum interpres vio·lat, quacumque id causa faciat, quamvis nonincurrat poenas canonis, committit tamen sa­crilegium; quia cum illud sit verurn sacra­mentum, violator est rei sacrae. Quare moriconstringitur antequam violet».

d) Sotus, z'n 4, dz'st.18, qu. 4, art. S,­conci. 4, V. Per hoc, distinguit; et negat te·neri sub sacro sigillo si casu audiverit; sivero per injuriam aut fraudem, «ille profe­cto arctissime omnium teneretur ad sigillum,licet non sub censuris sacerdoti decretis •.

e) Auctores isti citantur a Palao uti refertS. Alphonsus; at sane Vasquez, loc. dt., 10­quitur de eo qui «casu audivit. confessio­nem; et ita etiam Laymann, loc. cz"t., n. 17,V. TerNo. - Coninck, loc. dt., 1Z. 3S et 46,

muniter; contra Sotum f) et Vasquez f),

qui improbabiliter id negant].« 7°. Doctor vel alius, qui cum venia

c poenitentis consulitur; ut habet commu­« nior sententia »;-lEt probabilior, proutmox dicemus n. seq. 648, v. Tertza.] ­«contra Vasquez. Vide Dìana ".

«8°. Qui alterius rudis confessionem« scripsit.

«9°. Qui scriptam invenit ac legit; ute docet Rodriguez, Fagundez, Ma1derus,« etc., apud Diana 19; - contra Suarez, Bo­« nacina et Laymann, quorum sententia« probabilis est. Juxta quam, etsi talis te­« neatur secreto naturali, peccetque mor­« taliter si gravia ac diffamantia vulget:e secus tamen, si sciens levia tantum esse,« ea legat ex curiositate. - Unde cense­« quenter in casu gravissimae necessita­« tis, talem confessionem scriptam liceret« revelare. Excipit card. de Lugo 20, nisi« tamen per scripturam voluerit confiteri,- ut mutus, ve1 petere facultatem absol­« vendi a casu reservato.

« 10°. Etiam , secundum aliquos, ipse«poenitens. - Verum probabilius est,« eum tantum teneri secreto naturali, ra-

13 Lib. 5, tr, 6, cap. 14, n. 17, v. Quarto. - Gaòr, Bieì,in 4, disto 21, qu. unìc., art. 2, concl, 2. - Joan. Medina)Cod. de Confess., te. 2, qu, 46, i. f. - 14 Disp. 33. sect.2,n. 3. - 15 Qu. 6, cap. 1, qu, 2, resp, 2. - 16 Diss. 3, cap. 12,n. 4. - " Disp, 23, n. 40. - Vasq., qu. 93, art. 4, dub, 2,n. lO._18 Parto 2, te. 15, resol, 14. - Rodrig., Sum., parto 2,cap.· 55, n. 4 (al., cap. 53, n. 4). - Fagund., de 2° praec.Ecci., Iib. 6, cap. 5, n. 16•• Malder., de Sigillo, cap. 13,§ Quaeres a" sito • 13 Part.3, tr. 4, resol. 112; et parto 5,tr. 11, resol. 27. - Suar., disp. 33, sect. 4, n. 5.• Bonac.,(licet non citato a· Diana), qu. 6, sect. 5, punct. 3, n, 7. ­Laym., lib. 5, tract. 6, cap. 14, num. 1~. - .. Disp. 23,num.48. ' . .

loquitur de eo qui «ex necessitate aut casualiquo > audivit. - Adrianus denique, loc.dt., tractat de laico cui ex deficientia sacer·dotis aliquis in necessitate peccata sua con·fitetur.

f) Recte: Contra Soturo, qui, apud Va­squez, loc. dt., dub. 2, n. 3, id negato - Etprofecto Sotus, z'n 4, dz'st. 18, qu. 4, art. S,conci. 4, V. Per hoc, dicit eum qui per frau­dem vel injuriam sese ingerit ad confessio­nem audiendum arctissime omnium teneriad sigillum licet non sub censuris.sacer­doti decretis, graviter tamen foret puniendus,«praesertim si personam sacerdotis fingeret...,tametsi ad gradum criminis nunquam pertin­geret fractionis sigilli quod sacerdos commit·teret >. - Vasquez autero ipse, loc. ct't., n.4

Dactor ve!alius con­sultus.

Scribensconfessio­nem a l t e­rius.

co~eree~i~~nem a I te­ri us s cr ì­

ptam.

Poenitensnon teneturnisi secretonaturali.

668 LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENITENTIAE. CAP. III. - DE ADJUNCTIS POBNITENTIAE. - DUB. I. 669

« tione materiae, si ea id requirat, tacere- audita a confessario. Vide Laymann,- Dìana t :o.

Ita eommuniter et verius Laymann 2,

Palaus 3, Suarez "(qui id asserit ut cer­tum), Bonacina 5, Salmant. 6, Wigandt 7,

Holzmann 8 et alli passim. Quia sigilluminstitutum est tantum in favorem poeni­tentium, non confessariorum: quapropterjus sigilli non confessarììs; sed tantumpoenitentibus eonfertur. - Verumtamenomnes cum Holzmann dicunt teneri poe­nitentem vineulo secreti naturalis de dì­ctis a confessario, quorum propalatio eidamnum posset afferre. Mihique videturteneri poenitentes huie seereto (quamvisnaturali) strictius quam alii; alii enim vo­luntarie consilia praebent, sed confessa­rius tenetur praebere ex officio. Unde,cum confessarius obligetur necessario addandum consilium poenitenti, ut ille sibieaveat a damnis spiritualibus; ideo poe­nitens rigorosius tenetur eavere ne con­fessario damnum obveniat ob consiliumsibi praestitum.

Lt/3m.. Iib.5, tr. 6, cap. 14, n. 20. - 1 Part.5, tr.11,resol. 8. - • Loc, cìt., n. 20. - 8 Tr. 28, punct, 19, § 4, n. IS.- • Disp. sa, sect. 4, n. 2. - 5 Qu. 6, sect, 5, punct•.3, n. 2.- • Tr.6, cap. 14, n. 67. - , Tr.13, n. 119, v. Resp. a. -• De Poenit., num. 715. - Holl1m., lue. cito - • Tr. 28,

et 6, cum S. Alphonso tenet eum astringi sì­gillo sacramentali.

648. - a) ]oannes Medina,Cod. de Confess.,qu. 46, i.f., quaerit in universum: «Si...con­fessar confessionemalicui revelaret extra con­fessionem, sive occulte sive publicè sine li­centia contìtentis, ille alius an teneatur celareauditum sicut et ipse confitens [confessarius]?Crederem quod non, quia ille non per viamconfessionis illud scivit ex casu •.

b) Coninck, disp. 9, dub. 3, n. 38 et seqq.,late disputat de hoc quaesito, probationes af­ferens utriusque sententiae: illius scilicetquaeaffirmat, et illius quae negat teneri lid sacra·mentale sigillum; sed n.50: «Quaenam autemex bis duabus sententiis sit verior, inquit, satisest difficile dicere. Nam secunda sententia [ne­gans] videtur niti firmioribus rationibus :priortamen est magis recepta, etprop.ter reveren­tiam sacramenti videtur in praxi communi·ter servanda; ob quam rationem etiam aucto­res qui secundam tuentur, fatentur eos omnes,qui quovis ex dictis modis aliquid ad confes­sionem pertinens secreto cognoverint, teneristrictius illud secretum servare, quam quiillud quacumque alia via secreta novissent,aut etiam se secretum servatu,ros promisis-

648. - Sed quaeritur hic lO. An doctorconsultus a confessarto ex lz'centia poe­nitentzs, teneatur ad szgz'llum sacramen­tale? - Adest triplex sententia:

Prima, cum Joanne Medina a),. Palao 9

cum Coninck b), Pesantio, Onuphrio etaliis; Vasquez.w, Tamburinio c),. Diana-Ocum Megalio ac Nuàez e), negat teneriad sigillum sacramentale, sed tantum adnaturale. .

Ratio: tum quia (ut Ioquìtur Palaus)consiliarius notiti..am illam non habet exconfessione, sed ex licentia data, ve1 exmanifestatione confessarii nomine poeni­tentis. Sicut enim (ait) non tenetur adsigillum doctor consultus a poenitente,quia talis manifestatio non dirigitur adpetendam absolutionem a consultore; itaetiam neque tenetur consultus a confes­sario, per cujus medium poenitens eì semanìfestavìt, Tum quia (ut ait Tamburi­nius) poenitens, concedendo veniam con­fessario loquendi cum alio de suo pec­cato, censetur illudextrahere a finibussigilli.

punct. 19, § 4, n. S. - Pesant., in Addit. ad 3 P., qu. 11,disp. S, i. f.• ·OnuPkr., opusc, de Sigillo, sect, 3, dub. 6,v. Respondeo secundo, - 10 Qu. 93, art.4, dub, 2, n. IO.­MegaIius, parto 1, lib. 1, cap. 16, n. 6. - Palaus, loc, cit.­Tambur., de Sigillo, cap. 4, n. 4.

sent.Unde etiam communiter asserunt nullaunquam ratìone licitum esse, aliqua ex dictiscognitionibus uti in ordine ad accusationemet punitìonem poenitentis, quia hoc fìeret cumaliqua irreverentia sacramenti e ,

c) Tamburinius, de Sigillo, cap. 4, n. 4,refert tres sententias; et hanc et ceteras pro­babiles existimat.

d) Diana, parto 2, tr. 15, reso!. 14, uti­que hanc ut probabiliorem amplectitur. Sedparto 5, tr. 11, resol. 11., pIane oppositumdocet cum S. Alphonso; refert enim senten­tiam quaenegat hunc teneri sigillo sacra­mentali: «Seq haec opinio, inquit, maximemihi displicet •.

e) Nufiez a Diana citatur pro parte quanegat teneri ad sigillum sacramentale; at revera, in Suppl., qu.11, art. 1, V. Utrum inter­pres, Nui'iez tenet sententiam a S. Alphonsosecundo locoexpositam. «De consiliario vero,inquit, quem consulit ipse èonfessarius ex li·centia poenitentis... Videtur m.ihi quod nonsit ibi proprie secretum sigilli, siquidem ibinon est confessio, et contingere potest. quodille non sit sacerdos; obligatur tamen aequalisecreto cum sigillo confessionis:, ita ut in nullocasu possit illud revelare •.

Doctor con­suttus, ju­xta alias te­n e t u r s o­1um ad se­cretum na­turale.

]uxtaalios,ad secre ..tum natu­rale nullocasu r e ve­Jandum.

Probabi·Iius teneturadsigillum.

Secunda sententia, cum Coninck b),

Henriquez f), et cui adhaerent Sotus g) acCajetanus g) apud Lugo g), censet consi­liarium non teneri ad sigillum; quia no­titia peccati non manifestatur ipsi adobtinendam absolutionem, sed ad instru­ctionem confessarli (et hic notandum quodLugo t, licet ipse sit pro sententia oppo­sita, attamen huie rationi consentit): sedbene teneri ad servandum secretum ar­ctissimum, ita ut nullo casu possit illudrevelare. - Ratio hujus valde urgens est:quia, cum saepe hoc accidat quod confes­sarii alios consulant ex licentia poeniten­tium, redderetur utique odiosa confessio,si aliquo casu notitia confessionis possetmanifestari.

Tertia sententiaprobabilior(quam idemConinck b) fatetur communem fere om­nium) docet teneri consiliarium aeque acconfessarìum ad sigillum, semper ac no­titia peccati manifestatur eì, ut confessa­rius bene se gerat circa munus suum, ItaLaymann 2, Suarez a (qui eam tenet utcertam), Lugo 4 (qui dicit omnino ample­ctendam) cum Navarro, Paludano, Petrode Soto, Viguerio h),. ìtem Silvius, Bona­cina, Filliuccius, etc., apud Diana 5; Spo­rer 6. Idem tenent Croix, Mazzetta, Viva,

1 Disp.28, n.26. - e Lib.5, tr, 6, cap. 14, n. 18, i. f. ­8 Disp. 33, seet. 4. n. 6. - • Disp, 23, n. 25. - Navar., incan, Sacerdos; de poenìt., dist.6, n.42 et 43; Mail., cap. S,n.7.• Palud., in 4, disto 21, qu. S, art. 1, conci. 2 (n. 6). ­Petr; Sotus, de Confess., lect. 11,' v. Primum. - Silvius"in Suppl., qu. 11, art. S, n. 3... Bonac., qu, 6, sect. 5,punct, 3, n. 4.. Fili., tr. 7, cap. 11, n. 328. v. Tertio••e Parto 2, tr. 5, resol. 14. - e Parto 3, cap. 7, n. 854. -

f) Henriquez, Hb. 6, cap. 20, n. 3, diciteum teneri arctissimo secreto, «quod propiusaccedit ad sigillum., quam secretum cetero­rum, praeter ipsum confessarium.

g) 50tus et Cajetanus a Lugo, dz"Sp. 23,n. 20, citantur pro interprete.

h) Viguerius non videtur satis accuratecitari a Lugo (exSuarez tamen); loquens enimde eo qui, cum non sit sacerdos, confessionemalicujus in neces;;itate audit, scribit cap. 16,§ 4, vero 20: «Participat de debito sigilli con­fessionis, sic' quod revelando mortaliter pec­cet, licet proprie loquendo sigillum confessio­nis non habeat Ideo Di'ius de Palude dicit,quod is ad quem notitia peccatorum in con·fessione dietorum pervenit, licite vel illicite,mediate vel immediate, tenetur celare •.

i) S. Thomas, in 4, dist.21, qu. 3, art. 1,solut. 3, haec habet: «Sicut aliquis, qui non

Roncaglia, juenìn 7; Petrocorensis 8 cumS. Antonino. Et idem expresse docetS. Thomas i). - Ratio habetur ex ipsainstitutione sacramenti: ob quam erediturChristus Dominus imposuisse hanc obli­gationen sigilli non solum confessariis,sed omnìbus allis quibus immediate velmediate pervenerit notitia peccatorum,occasione sive in ordine ad confessionem;alioquin non satis provisum esset reve­rentiae hujus sacramenti, nec satis odiumconfessionis amotum fuisset. Ex hoc autemprincipio communiter accepto, teneturquidem ad sigillum doctor consultus exlicentia poenitentis j licet enim directemanifestetur ei notitia confessìonis ad in­structionem confessarii, indirecte tamenmanifestatur etìam in ordine ad absolu­tionem impertiendam et ad sacramentumperficiendum. - Nec valet dicere cum'Tamburinio et Roncaglia n, qui in hocnon bene sibi convenit, quod poenitens,concedendo veniam confessarlo loquendicum alìo de suo peccato, censetur illudextrahere a finibus sigilli. Nam respondeocum Sporer et Croix, quod haec praesum­ptio est valde incerta; imo (ut adduntSporer et Lugo) potius oppositum estfirme praesumendum, nempe quodpoeni·

Croix, Hb, 6, parto 2, n. 1957. - Mazaot., tr, 6, disp, 2,qu, 5, cap. 2, v. Quarto. - Viva, de Poenit., qu, lO, art. 3,n. 5. - Roncagl., qu, 6, cap. 1, qu, 31>18. - , !nstitnt.,de Poenit., qu.4, cap. 4, art. 2, § 5, v. Quaeres 1. - • DePoenit., cap. 4, qu.6, num.5.• S. Anron., parto 3, tit. 17,cap. 22, § 1. - Tamaur., de SigilIo, cap. 4, n. 4. - Sporer,10c. cìt., n. 855. - Croi:J:, loc. cit., n. 1957.- Sporer, wc.cito - Lugo, disp. 23, n. 29.

est sacerdos, in aliquo casu participat aliquidde actu clavis [ut interpres, de quo in object.loquiturJ, dum confessionemaudit propter ne·cessitatem, ita etiam participat de actu sigilliconfessionis et tenetur celare, quamvis pro­prie loquendo sigiltum confessionz"s non ha·beat». Et art. 2, ad 4: «Ille ad quero' no­titia peccati devenit mediante sacerdote exvoluntateconfitentis,participat inaliquoactumsacerdotis; et ideo simile est de eo et de in­terprete, nisi forte peccator velit quod mèabsolute sciat et libere •.

j) Roncaglia, loc. dt., cap. 1, qu. 4 (re·cte 5), resp. 1, Ha loquitur, quando licentialoquendi de auditis in confessione data fuitabsolute; sed subdit: • Advertère tamen estquod si poenitens' concedat confessario loquide suis peccatis, in'ordine tamen ad confes­sionem, ut si concederet licentiam manife·

670 LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENlTENTlAE. CAP. IlI. - DE ADJUNCTIS POENITENTIAE. - DUB. l. 671

Consultusab ipso poe..nitente adsigilltlm te­neturvjuxtaalios,

tens det licentiam cum omni limitationequa potest.

Notandum hic vero l°. quod eo casu,non obstante sigillo, is doctor bene pote­rit pluries loqui cum confessarlo, et etiamcum alììs ad consilium ex eadem licentiaconvocatis, de. casu disceptato, sijudieiuma confessarlo nondum sit completum. Ra­tio, quia moraliter censetur licentia dataesse a poenitente usquedum sacramentumperfieiatur. - Notandum 2". quod, licetdicatLugo I, quod si doctor consuliturcirca idem a duobus confessariis, quibuspoenitens seorsim confessus est, ipse 10­qui non poterit cum uno de auditis abalio; oppositum tamen puto verum. Quia,cum poenitens licentiam praebet secundoconfessario, ut de suo peccato loquaturcum eodem consiliario, sicut certo credi­tur poenitens nolle aliud consilium nisirectum; ita certo praesumitur velle quodipse doctor libere loquatur de omnibusquae scit a primo confessario, et quaepertinent ad rectum consilium praestan­dum.

649. - Quaeritur 2°. An Z$ a quo petitconsiHum poenitens zn ordzne ad suamconfessionem faciendam, teneatur. ad sz',gillum sacramentale?

Prima sententia affirmat; et hanc te­nent Tamburinius 2, Sporer 8, Antoine 4,

Concìna a),' et Croix 5 cum Fagundez,Diana, Stoz et Gormaz b). - Ratio, quia,cum saepe opus sìt poenitentibus anteconfessionem consilium ab aliquo acci-

1 Disp. 23, n. BO. - • De Sigillo, cap. 4, n. 6 et 7. ­• Parto a, cap.· 7, n. 856.- • Cap. 4, qu, a, n. 5. - • Lib. 6,parto 2, n. 1952.• Fagund., de 2° praec. Ecci., Iib, 6, cap. 6,n. 5 et 23. - Diana, parto 5, tr, 11,resol. 44. ' Stoll, lib.2,n. 213. - • Disp, sa, sect. 4, n. 6. - , Tr. 23, punct, 19,§ 4, n. 8. _. Lib. 6, cap. 21, n. 4. - Aversa. qu. 18, sect. 5,v. Tertio, ... Addunt. • Ills., tr. 6, disp. 6, n.263. - • Loc.

standi...viro prudenti ad accipiendum consi­lium, isti, ex dictis supra, sigilli vinculo ob­strìngerentur '.

649. - a) Concina, lib. 2, diss.3, cap.12,n.30, videtur de aliocasutractare: .Consiliarii,inquit,quibus ex necessitatemanifestatur per­sona poenitens,ut instructio capiatur pro con· .fessione., tenentur ad sacramentale sigillum.

b) Gormaz male citatur a Croix; tenetenim cum S.Alphonsosententiamnegativam.Nam,de Poenit., parto;J, n. 402, in confirma­tione cujusdamobjectionis dixerat: • Quandoconfessarius consulit alterum in .ordine ad

pere, ut recte confiteantur: nisi alter obliogaretur ad sigillum, confessio reddereturodiosa.

Secunda vero sententia probabilior ne,gat; eamque tenent Suarez 6, Palaus 7,

Henriquez 8; item Aversa et Illsung, apùdCroix 9. - Ratio, quia (ut communiterdocent DD.) obligatio sigilli oritur ex solaconfessione ·sacramentali, in qua poeni­tens actu manifestat peccata ad absolutio­nem obtinendam. Ita ipse Pater Concina";et Suarez, Coninck, Vasquez, Gabriel,Palaus, Henriquez et alii passim cum Sal­manto 11; cum D. Thoma 12, ubi expresseid tradit, dicens: Sz'gillum confessionisnon se extendù nisi ad ea de quz'bus estsacramentalis confessio. Quapropter, obmanifestationem peccati, quae fìt a poe­nitente apud consiliarium, cum ipsa nonfiat in actu confessionis, neque ad obtì­nendam ab ipso absolutionem, tenebiturquidem consiliarius ad secretum naturale;non vero ad sigillum sacramentale, adquod probabilius est poenitentem nullumjus acquirere, nisi in actuali confessioneapud eum a quo absolutìonem expectat,- Respondetur autem ad rationem oppo­sitam, quod revelatio consiliarii retraheretpoenitentes ab aceipiendo consilio, nonvero a confessione faeienda; unde ex ma­nifestatione illa redderetur odiosa, nonjam confessio, sed consultatio ad confes­sionem. At nemo tenetur ullo casu alteriquam confessarlo detegere peccata sua,ut integre confiteatur; et ideo qui ultro

cit .. num. 1952. - " Lib, 2, diss. a, cap. 12, num. a. ­Suar., disp. sa, sect. 2, num. 1 et 6.• Con;nck, disp. 9,n. 4. - Vasq., qu, 93, art. 4, dub, 2, n. 6 et seqq •• Gabr.a S. Vinc., disp. lO, qu, a•• Palaus, tr.23, punct, 19, § 2,n. 1•• Henriq., Iìb, 6, cap. 21, n. 4•• U Tr. 6, cap. 14,n. 11. - li In 4, disto 21, qu, a, art. l, quaestìanc, 2, v. 5edcontra. .

absolutionem, consiliariusnon tenetur sigillo;etenim si consuleretur a poenitente non obliogaretur ad sigillum -. Et n. 404, sic respon­det: • Nego majorem,quia consiliarius in eocasu habet notitiam ex confessione jam ordi·nata ad absolutionem, et non ex corifessionepure ordinanda, qualem haberet si consule­retur a poenitente ut confessionem suam or·dinaret; adeoque licet tunc non oblig-aretur,nunc autem sigillo obligatur. Sic quando poe­nitèns pure consulit confessarium ut suamordinet confessionem, non exinde inducit obliogationem sig-illi - .

Probabi­lius non te·netur.

Sacerdoscui manifes­tamur pec­ca t a pro..pter confes­sìonem po­stea facien­dam ;

Ad sigil.lum t e ne­turo

Legenschartam inqua scriptaest cenfes'..sto, juxtaalias, tene­tur ad sigil.tum,

vult peccatum aliquod consiliario patefa­cere, nequit ipsum obstringere ad sigil­lum sacramentale.

Sic pariter dicit Henriquez c) apudTamburinium l (qui probabile putat cumSuarez quem eitat, sed non bene, ut nioxdicemus), quod si poenitens, antequamconfiteatur, suas culpas committit sacer­doti propter confessionem in posterum eifaciendam, neque tenebitur confessariusadsigillum. - Sed huic non acquiesco;quia talis manifestatio est quaedam in­choata confessio, dum poenitens tuncpraemittit manifestationem sui peccati,ut citius postea confessionem expediat.Nec aliter videtur sentire Pater Suarez:cum ibi non loquatur de manifestatione

. apud eumdem confessarium, sed tantumapud alterum facta.

650. - Quaeritur 3°. An teneatur adsz"gzUum quz' legz"t chartam zn qua poenz~

tens scripsi: confessionem?Prima sententia affirmat. Et hanc te­

nent Antoine 2, Sporer 8; Roncaglia & cumBassaeo et Antonio a Spiritu S.; itemMalderus, Fagundez, Rodriguez et alìì,apud Diana 5. - Ratio: tum quia scrì­ptura illa proxime fuit ordinata ad con­fessionem, et ideo habetur tamquam in­choata confessio, vel tamquam gerens

1 De Sigillo, cap. 4, n. 5 et 7. - Suar.) disp, 33, sect, 4,n. 6. - • Cap. 4, qu, 8, n.B, - • Parto a, cap. 7, n. 857. ­• Cap. l, qu.3 (recte 4), V. f. - Bass., v. p:mfessìo sacra­mentalis VII, n. IO, V. Sexto. • Anton, a Spiro S., Di­rector. confessar., tr, 5, disp, 19, n. 1514. - Maldor., deSigillo, cap. la, v. Quaeres an sito • Fagund., de 2° praec,Bcct., Iib, 6, cap. 5, n. 16•• Rodrìg., Sum., parto 2. cap. 55,n.4•• • Parto S, tr. 4, resol. 112; parto 5, tr.lI, resol, 27.-

c) QuidquiddicatTamburinius, Henriquezhoc non habet, sed solum quod superius re­latum est, scilicet: «Non pertinet ad sigillum,si quis peccata dicat, non ut se accuset, sedut remedium consiliumque accipiat'. lta Hen­riquez, lib. 6, cap. 21, n. 4; quin etiam incomment., lit. s, refert Medinam (quem nonreprobat)dicentemquod si id consiliumpetatreus emendatus,ut sciat quomodo se praepa·rare debeat ad dignam confessionem, non te­netur manifestare praelato, etiam sub excom·municatione jubenti: quia est via, quamvisremotior, ad confessionem.

650. - a) Coninck, disp. 9, dub. 3, n.50,de hoc casu idem dicendum esse ait quodnotavi ad n. 648, nota b. .

b) Navarrus, Man., cap. 18, n.34,sanedicit peccare eum qui divulgat peccataquae

vicem confessionis peractae; tum quiamanifestatio talis scripturae, quae saepiusfieri solet, maxime in confessionibus ge­neralibus aut prolixis, odiosam confessio­nem redderet.

Secunda tamen sententia, communis­sima et probabilior, negato Et hanc tenentSuarez 6, Laymann 7, Wigandt 8, Palaus 9,

ElbellO(quivocat probabilissimam), Viva 11,

Holzmann 12; Lugo 18 cum Henriquez etMegalio; Salmant. 1& cum Granado et Co­ninck a); ac Bonaeina 15 cum Navarro b),

Soto b), Sayro b), Nui'l.ez b), etc. - Ratio,quia (ut mox supra diximus) obligatiosigilli sacramentalis non provenit nisi exactuali confessione; at scriptura illa nonest confessio, sed tantum praeparatio adconfessionem. Unde poenitens acquiritjus sigilli tantum apud confessarium cuichartam praebet ad absolutionem obti­nendam; non vero apud alios qui illamextra actum confessionis legere queunt.- Nec obstat dicere quod aliquibus pos­set alioquin reddi odiosa confessio, cumplures soleant scribere confessionem utexactius confiteantur. Nam respondetureodem modo quo supra (in Quaestionepraecedenti), nempe quod scriptura mi­nime requiritur ad confessionem, sed tan­tum ad juvandam memoriam; unde ma-

8 Disp, 33, sect, 4, n. 5. - 'l Lib. 5, tr, 6, cap. 14, n. 19.- • Tr. la, num, 119, v. Dixi. - • Tr. 23, punct, 19, § 4,n. 11. - 10 De Poenit., confero 20, de iis qui tenentur adSigill., n. 503. - 11 De Poenit., qu. lO, art. 3, n. a._ ti DePoenit., n. 714. _1ll Disp.2S, n. 47.· Henriq.,lib. 6, cap. 20,n. 2, lit. I et m. - Megal., parto l, Iib, 1, cap. 16, n. 7. ­.. Tr. 6, cap. 14, n.63•• Gran., de Poenit., tr, 11, disp. 4,n. l. - ,. Qu. 6, sect, 5, punct. a, n. 7.

invenit in charta scripta ad confessionis me­moriam; Sotus vero, in 4, disto 18, qu. 4,art. 5, V. Quid autem, negat praelatum possead inquisitìonem procedere ex hac notìtia:«Est enim (addit) confessio tam sacra, ut idetiam quod ad eam ordinatur, sit perpetuosilentio sepeliendum-. - Sayrus autem per­spicue significat non esse contra sigillum,dum in Sum. sacram. Poenit., cap. 26, n. 11,V. Infertur 2°, scribit: «Eum in hanc legemLnaturalem] peccare qui legeret schedulamalterius peccatacontinentem, cuj.us initium idsignificaret, quia·forte sic incipit: Memorialepeccatorum meorum, quo illa facilius olim,cum opus fuerit, reçorder. Ex tali enim prin­cipioscit aut scire debet eUnl qui illa scripsit,haec nemini palam fieri voluisse_.0- Nui'iezdenique, in Suppl., qu. 11, art, l, v, Ad 16

Probabi­lius non te­netur,

672 LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENITENTIAE. CAP. DI. - DE ADJUNcns POENITENTIAE• .., DUB. I. 673

E",ceptio·nes.

Legerevelrevelarehaec seri­p ca, qualepeccatnm.

nifestatio legentis non redderet quidemodiosam confessionem, sed tantum seri­ptionem peccatorum, ad quam nullusobligatur.

Excipiunt tamen Lugo, Viva, Sporer v,Holzmann d) et Elbel d): l°. Si mutus con­fiteatur per scripturam confessario prae­senti, et casualiter alius eam legit j quiatunc legens revera haurit notitiam pec­catorum ex actuali illius confessione. ­20. Si quis per epistolam peteret a supe­riore licentiam pro casu reservato (juxtadieta n. 647, ad go, in fine). -- Praeterea,excipiunt etìam recte Wigandt l, Viva e)

et Lugo, si legeris chartam relictam inconfessionali post confessìoném peractam,vel porrectam sacerdoti pro confessionefacìenda; quia porrectio i11aest quaedaminchoata confessio.

Caeterum, praecisis bis casibus, dicuntLaymann, Palaus et Sporer quod legentes(tanto magis revelantes) hujusmodi seri­pturam graviter peccarent: nisi certo sci­rent ibi minimas culpas et quotidianascontineri. (Vide dicta supra, t». V; n. 70).- Addunt vero Laymann et Sporer quodeo casu f),quem dicunt·vix accidere possealiquando in Magna necessitate, puta adsalvandam rempublicam aut vitam inno­centis, posset licite secretum revelari.

651. - « Unde resolves:" l°. Extra confessionem, cum licentia

" poenitentis, potest agi de auditis in con-

Lugo, disp.2S, n. 48 et 49. - Viva, de Pcenìt., qu, lO,art. S, n. S. - 1 Tr. lS, n. 119, v. Resp. 2. - Lugo, disp. 2S,n. 48. - Laym., lib. 5, tr. 6, cap. 14, n. 19.-Palaus, tr.23,punct, 19, § 4, n. 11. - spar., parto S, cap. 7, n. 353. ­Laym., loc. cit., n. 19. - SfIOr., loc. cito - S. Thom.,Snppl., qu. 11, art. 4. - Suar., disp. sa, sect. 5, n.6 et 7.- Praepos., qn. 11, dub. 6, n. 4S et 46. - Tann., tomo4,disp. 6, qu. 9, n. 125 et 126. - Scotus, in 4, disto 21, qu. 2,§ Ad argumenta, ad 1. - Durand., in 4, disto 21, qu. 4,n. 9, V. Quantum ad 3. . Major, in 4, disto 21, qu. S,

dicendum, :iJ.egat judicem possemanifestareillud peccatum, nec posse illud punire, nisi ­aliunde idem sufficienter cognoscat.

c) Sporer haec sane dicit lue. e#., n. 860;sed tenet Prlqrem sententiam.

d) Holzmann, loe. cit., n. 714, de mutoin specie non loquitur; sed in universum tra·ctat de charta «tradita, v. g. confessario-. ­Item Elbel, loe. cit., num. 503, qui praetereasilentio hic praetermittit secundam exceptio­nem.

e) Viva, loc. cit., n. 3, hoc innuit de charta

«fessìone, sive cum ipsomet, sive cumo: quocumque alio: etsi periculosum sito ­o:S. Thomas, Suarez, Praepositus, Tanner,«etc. »,

, Et ita verius tenendum (contra Scotum,Durandum, Majorem, Gabrielem a), Ange­lum, etc., apud Lugo 2) cum D. Thoma 8,ubi ait: Potest... confitens tacere, ut sa­cerdos t1lud quod sciebat... ut Deus, sciatetiam ut homo: quod facit dum licentiateum ad dù:endum,- et ideo sz· dù:at, nonfrangit sigt1lum. Et ita etiam Laymann 4,

Navarrus 5, Roncaglìa 6, Lugo 1, Coneina 8,

Wigandt 9 et alii communiter. - Ratio,quia sigillum confessionis est institutumtantum in favorem poenitentium.

e Circa quamlicentiam. requiritur:o: l°. Ut sit formaùs et expressa; nam

e: praesumpta, tacìta;: interpretativa, vir­o: tualis (etiam in bonum ipsiusmet poeni­o: tentis) non sufficit. - Fagundez lO, Tan­o: ner, Malderus et ca eteri DD. commu­o: niter.

o: 2°. Ut sit libera ac spontanea,- nono: vi, injuria, dolo, vel per preces impor­« tunas extorta, vel etiam per metumo: reverentialem ipsius confessarli obtenta.o: Henriquez, Fagundez 11, Diana 12 ". _

[Dicit Croix 18 quod si poenitens non ultro,sed tantum ad petitionem confessarii detlicentiam loquendi, communiter licentiacensenda sit data ex metu reverentiali.Hoc tamen .ìntellìgendum est quando li-

v. Terno arg, - Angel., v. ConfesSÙ1 ultimo, num, 5••• Disp. 2S, n. lS2. - • Loc. cito ...:. • Lib, 5, tr.· 6, cap. 14,num. 14. - • Man., cap. 8, num. 15. V. Decimo octavo.­• Cap. l, qu, 5, resp. 1. - • Disp. 2S, n. lsa. - • Lib. 2,diss. S, cap. 12, n. 8 et 14. - • Tr. lS, n. 115. - " De2° praec. EccI., lib. 6, cap. l, n. 14. - Tann., loc. cit.,num. 126. - Malder., de Sigillo, cap. 4, V. Untie paut. ­Henr.'q., lib. 6, cap. 23, n. 1. - n Loc. cit., cap. 1, n. 20,et 21. - " Parto 5, tr. 11, reso!. lO. - 13 Lib. 6, parto 2,n. 1958.

jam porrecta confessario:loquitur enim de eoqui «per scripturam praesenti sacerdoti con­fiteretur -.

f) Eo casu, scilicet praecisis exceptionibusrelatis. - Laymann vero et Sporer non di·cunt casum hunc vix accidere possei undeS. Alphonsus, in Hom. Apost., tr. 16, n. 151Z·. f" id omisit. '

651. - a) Gabriel Biel, i1'z 4, dist. 21, qu.un., art. 3, dub. 4, ita sane docet ut securius'probabile tamen agnoscit quod poettitens pos:sit dare illam licentiam.

Extra con­fessionem,ex Ucentiapoenitentis,loqui deau..ditis in con­fessione, li ..cìtum.

Condicio­nes re9.uisi·taead Iicen­tiam,

centia non sit spontanea, sed replicatispetitionibus estorta, seu ex solo metureverentiali concessa. Caeterum hujus­modi licentiae peti non debent b) nisi exrationabili causa, ut bene ait Elbel I: quietiam recte addit quod me1ius est indu­cere poenitentem ut det licentiam extraconfessionem].

«30• Non revocata; nam poenìtentem

« pro libitu, etiam sìne causa, eam revo­«care semper posse, docent Fagundez 8

o: et Diana 8 ". - [Ita etiam Sporer 4 etRoncaglìa 5].

o: 4°. Non opus esse ut habeatur z'n«scripto. Suarez 6, Fagundez 7. _. Imo, si"dubium sit an confessor cum licentiae locutus fuerit, sacerdoti potius quam poe­'" nitenti credendum, ex Graffio c) et Ren­o: riquez affirmat Diana 8; vel etiam quam«haeredibus, V. gr. si ex licentia defun­0:. cti revelet restitutionem ab iis facien­« dam. Tannerw et Malderusw, Qui tamen« monet eo casu non esse dicendum eamo: deberi ex delicto, sed solum quod tali­« bus tantum dari voluerit, satiusque sua­e deri moribundis, ut talia secreto co­«dieillo haeredibus injungant. .- Vide« Diana 9.

«50. Perinde esse, sive ea licentia de­o: tur verbo, sive facto, quod quidem ae-

1 De Poenit., confero 19, de Sigillo ccnfess., n. 482. ­• De 2° praec. Bccl., .lìb, 6, cap. 1, n. 18. -'-. Parto 5, tr. 11.resol. lO. - • Parto S, cap. 7, n. 821. - • Qu. 6, cap.,l, qu. 6.- 6 Disp. 33, sect. 5, i. f. - 'I Lòc. cit., n. 23. - Hen,.,q.,Iìb, 6, cap. 19, n. lO, i. f.• • Loc. cit., resol. 41. - • Loc.cit., resol, 32. - " Qu. 18, sect. 7, init. - n De Sigillo,cap. 2, n. 2. - Bonac., qu, 6, sect, 5, punct.· 4, n. n. ­.. Disp. 23, nam. 181.- 13 Tr. 23, punct. 19, § S, nnm. 14.- " Lib. 2, diss. S, cap. 12, n. 14. - lO ·De PoeDit.,· n. 720.-

b) Elbel haec dicit non de. petitione, sedde usu talis licentiae.

c) ]acobus de Graflìis male citatur a Dia­na; nam,Decis. aur., part.1, lib.l, cap. 23,n.16,dicit quidem prnesumendum esse id fieriex licentia peccatoris,sed casuquo tertius accu­saret confessarium;at n.17,subdit: eSi autemipse esset peccaior qui accusaret sacerdotemde revelatione suae confessionis, tunc fortesecus esset -.

d) Tanner, tomo 4, disp.6, qu.9, n.124;Malderus, cap.4, V. Ceterum non defuerunt,male citantur :il Busenbaum proea parte quadicit magis credendum esse sacerdoti quam.haeredibus; id enim non habent. QuodautemBusenbaum refert monitum a Maldero, hicauctor revera habet loc. cito

s. ALPRONSI, Opwa moralia. - Tom. ID,

c quivaleat expressae concessioni, V. gr.• o: si poenitens extra confessionem incipiat

o: loqui cum confessario de dictis in con­o: fessione: tunc enim posse hunc prosequic docent Aversa l0, Tamburinius 11 ex Bo­e nacina ".

Ita communiter Lugo 12, Palaus 18, Con­cina l " Holzmann 15, Antoine 16, Sporer I1j

Salmant. 18 cum Suarez, Laymann et Bo­nacina j et Roncaglia 19. - Bene tamenadvertit Lugo e) quod eo casa- adhuc per­severat sigillum respectu ad alios; quìa,licet poenitens extra confessionem loqua­tur, censetur tamen non praebere confes­sarlo aliam licentiam quam dependentema confessione peracta.

652. - o: Il", Frangitur sigillum, si cumo: poenitente extra confessionem, sine ejuso: venia, agas de auditis in confessione,c aut ea te scire ostendas ".. [Communitertamen dicunt doctores, licitum esse con­fessario loqui de auditis in confessionecum poenitente statim post absolutionemantequam ille dìscedat; quia, licet sacra­mentum sit completum, tamen judiciumadhuS moraliter perseverato - Ita, contraDianaa) cum Fagundez a), recte tenentLugo 20, Navarrus b), Coneina 21, Filliuc­cius C), Antoine 28, Escobar 28; Salmant.wcum Granado et Aversa j Renzi 25 curo

lO Cap. 4, qu. 4, v. Han<.-" Parto S, cap. 7, n. 820.­13 Tr. 6, cap. 14, n. 41.. Suar., disp. sa, sect, ~, n. 4••Laym., Iìb, 5, tr, 6, cap. 14, n. 9, i. f.. Bonac., Ioc, cito- 13 Loc, cit., cap. 2, qu, S, resp. 1. - .. Disp. 2S, n. 129.- .. Lib. 2, diss, S, cap. 12, num. 14. - .. cap. 4, qu, 4,v. Hanc. - .. Lib. 16, num. 741. - .. Tracto 6, cap. 14,nnm. 43. - Gran., de Poenit., tr. 11, disp. 5, num. 1. ­Aversa, qu, 18, sece. 6, V. Do'cimus extra. - .. Cap. 5,sect. 1, qn. 4.

e) Haec ex Lugo pIane colligunturi namdisp. 23, n. 131, scribit: «Censetur... licen'tiam dare poenitens, quando ipse interrogatvel loquitur cum confessario de aliquo quoddixit in confessione -. Et n. 133, dicit licen­tiam. dari posse eo modo, «ut, manente sigilloconfessionis, possit confessariusad talem veltalem effectumuti illa notitia,vel illam altericommunicare sub eodem sigillo •.

652. - a) Diana non est contrarius do­ctrinae expositae; unde rectius hic dicetur:Contra Fagundez, de 20 praee.,/ib. 6, cap.4n. 33, APUD Diana, parto 5, tr. 11, resol.19:

b) Navarrus, Man., cap. 26, n.14, de hacre non tractat.

c) Filliuccius, tr. 7, eap. 11, n. 324, nonloquitur de praesenti casu.

4S

Extra con­fessionemde confessìsloqui cumipso poenì­tente, sinelicentia,fra..etio sigilli.

Nisi fiatstatìm postabso ì ut i c­nem,

674 LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENITENTIAE. CAP. III. - DE ADJUNCTIS POENITENTIAE. - DUB. I. 675

Intra con­fessionemloquide au­d i t i s i npraeceden·tì.

Verius li..citum.

Pellizzario et Verricelli; ac Croix 1 cumPraeposito, Henriquez, Tamburinio, Di­castillo et Stoz). « Quod verum putat San­« chez (contraSuarez et Laymann), etiamsi« cum eo tractare velles de essentiali er­« l'ore in ea commisso: quem illi signifi­e care, sine ejus venia, non licere docent«Reginaldus, Fagundez, Bonacina et alli;e contra Filliuccium, Turrianum, etc. apude Diana 2 a, [Vide dieta n. 622].

e Dixi: extra; quia intra confessionem« potest fieri mentio praecedentium, ut« patet ex praxi confessariorum, qui ob" recìdivam arguunt, et absolutionem ali­«quando negant. Ita Henriquez, Praepo­e situs, Granado, Malderus, etc., apudc Diana 8. - Ubi ipse cum Fagundez ne­« gat id licere sine expressa licentia poe­" nitentis, nisi de iis quae is iterum con­" fitetur vel saltem tangit. Vide Diana 4 »,

653. - Quaerìtur igitur: an z'ntra con­fessionem possit confessarius loquz' cumpoenitente de culpù; z'n alia confessioneauditz's, sine ZPSz14S Hcentz'a?

Negat Diana cum Fagundez, ut supra.- Sed affirmat sententia communissimaet verior: quam tenent Lugo 5, Tambu­rinius", Wigandh7 , Concina 8, Ronca­glia 9, Antoine lO, Sporer 11; Renzi 12 cumAversa, Dieastillo et Maldero; eamquevocat certam Illsung apud Croix 18. Ra­tio, quia saepe pertinet ad munera ju­dicis et medici (quae habet confessarius)recolere peccata prioris confessionis admelius poenitentem corripiendum ve! di­rigendum; ideo improbabile est quod poe­nitens habeat jus sigilli in actu confes­sionis: cum potius verum sit quod con-

Pellie«, de Monialib., cap. IO, n. 216 et 283, v. Addit. ­Verric.} Quaest. mor., tr, 5, qu, 6, num, 275. - l Li.b, 6,parto 2, n. 1980. - Praepos., qu. 11, dub, 5, n. 41. - Henriq.,Iib, 6, cap. 21, n. 2. ~ Tambur., de Sigillo, cap. 5, n. 3.·­Dicast., disp. 12, dub. 6, n. 95. - Stos, lib. 2, n. 194. ~Sanch.} de Matr., lib. 3, disp. 16, nuro. 3 et 4. - Suar.,disp.33, sect. 5, n. 3... Laym., lib. 5, tre 6, cap. 14, n. 15. ­Regin., lib. 8, n. 30. - Fagund.} de 20 praec. Ecc!., lib.6,cap. 4, n.32 et 34. ~ Bonac., qu.6, sect. 5, punct.4, n.8;­V. Ego vero. - Fill., tr. 7, cap. 11, n. 324. ~ Turr., dePoenit., disp. 33, dub. 6, v. Deintie. - 1l Parto 3, tract. 4,reso1. 87. - Henriq., lib. 6, cap. 20, num. 7. - Praepos.,qu. 11, dub. 5, n. 41. • Gran., de Poenit., te. 11, disp. 5,num. 1. - Malder., de Sigillo, cap. 22. - • Paet. 5, tr. 11,resol. 20. - Fagund., 100. cit., n. 36. - • Parto 5, tr. 11,

654. - a) Busenbaum errat citando Malde­rum et alios tres pro haC opinione; nam nec

fessarius habeat jus exquirendi omnia,quorum notitia ad meliorem directionemcoadjuvare valeat. Unde bene poteritconfessarius loqui cum poenitente deomnibus peccatis in praeterito ab eoconfessis, semper ac putat hoc fore utilepoenitenti, qui censetur in confessionedare ei licentiam, ut utatur quacumquenotitia necessaria ad sui meliorem dire­ctionem.

654. - "IlIo. Frangit sigillum qui dicit«se in tali monasterio audivisse gravee peccatum, tametsi non nominet perso­« nam. Diana 14 et alli tres a) cum Malde­o: ro a). Additque graviter peccare eum quie dicit, in hoc vel isto ordine religioso hoc« vel istud peccatum fuisse admissum,e: quod ex sola confessione novìt. - Imo,« nec de civitate vel certo loco quo quis« confessiones audivit, licere dicere quodo: gravìa fiant, vel talia et talia peccatao: committi soleant (nisi id aliunde con­" stet), docent Hurtadus, Kellison et Mal­e derus, apud Diana 15. Quia potest redun­« dare in gravamen et infamiam ipsius« communitatis, et forte etiam civium in« particulari, quando civitas non est amoo: pla, et poenitentes suspecti; atque adeoe confessio fieret illis odiosa. - Vide« Diana 16, ubi cum Maldero docet confes­« sarium, qui paucos habet poenitentes« sìbi subditos (v. gl'. moniales unius mo­« nasterii), scandalum dare, si coram illiso: concionetur de vitiis auditis in confes­o: sione; quia confessae facile suffundunturo: pudore ». [Hoc tamen intelligendum siconfessarius loquatur de aliqua culpaparticulari cujusdam monialis vel illius

reso1.18 et 20; part.2, tr. 15, rèsol. 12. - Diana, part.5,tr, 11, resol, 20. ~ Fagund., de 2° praec. Eccl., Iib, 6, cap. 4,n. 86. - 6 Disp. 23, n. 127. - G De Sigillo, cap. 5, n. 4. ­, Tr. 13, n. 120, resp. 4. - • Lib, 2, dissvS, cap. 12, n. 14._ 9 Cap. 2, qu, 3, resp, 1. - 10 Cap. 4, qu. 4, v. Hanc.>«11. Parto 3, cap. 7, TIum. 823. - 1Sl Cap. 5, sect. 1, qu. 5. ~

Aversa, qu. 18, sect. 6, v. Didmus. ~ D'icast., disp. 12,dub. '6. n. 91. - Malder., de Sigillo, cap. 22 (duo ultimiauctores a Renzi non citantur). - R/s., tr. 6, disp. 6.n. 251. - 1lI Lib. 6, parto 2, n. 1981. - .. Parto 5, tr. 11,resol. 35. - Gasp. Hurtad., disp. 12, diff. 4.• Kellis., inSuppl., qu. 11, art. 1, dub. 5, v. Sequitur 4°. - Malder.,de Sigillo, cap. 12, v. Decimo tertio. - 15 Loc. cito - 16 Loc.cit., resol. 36.• Maldor., loc. eit., cap. 14, v. Quaeriturdenique.

Malderus, de Sigillo} cap.12, nec tres aHi proilla citantur a Diana.

Quid derevelan tepeccata au­dita in mo­nasterìo, ci­vitate, ere.

Revelansgravia au­dita in 'ali..quo loco.ju­x t a alias,non violatsigillum.

monasterii; secus, si loquatur de defectì­bus qui communiter in omnibus monaste­riis solent vel possunt perpetrari].

Dubitatur hie lO. An confessarius vz'o­let sz'gz1lum} si asserit z'n aHquo loco gra­via crimina perpetrari, quae ipse audz'erz'tz'n confessione?

Prima sententia negato Et hanc tenentNavarrus l; Renzi 2 cum Fagundez, Vi­valdo et Onuphrio; item Henriquez, Gra­nado b)} Lopez, etc., apud Escobar 3: qui 4

consentit, si nullo modo in cognitionempersonae deveniri possit. - Quia alias (utdieunt) ex tali revelatione nulla fit inju­ria poenitenti.

Secunda tamen sententia, communis­sima et longe probabilior, quam tenent

1 Man., cap. 8, n. 16, - • Cap. 5, sect, 3, qu. 11. ­Fagund., de 2° praec, Ecci., lib.6, cap. 4, n. 2. - Vivald.,Candelabr., de Sigillo, n. 'Z7 (edìt; Veneto 1605), vel n. 26(Brixien. 1590). - Onuphr., de Sigillo, sect.4, qu. 4, V. Se­quitur ultimo. - Henriq., Iib. 6, cap. 21, n. 6. - Ludov.

b) Granado, de Poenit., tr.11, dz'sp. 3, n.L,negat esse contra sigillum • declarari civita­tem, imo nec communitatem,in qua tale pec­catum in confessione auditum est, dummodopropterea veniri nequeat in notitiam perso­nae in particulari, nec tali communitatì infe­ratur propterea nocumentum vel infamia ali­cujus momenti; nam si inferretur, probabiliusest esse contra sìgìllum ».

c) Suarez, disp.33, sect.3, n. 8, caven­dum esse aìt «ne offendatur communitas adquam talis persona pertinet, ut sidicat relì­giosum hoc fecisse, et praesertim nominandoreligionem in particulari " quod ait esse con­tra sigillum.

d) Filliuccius, tr, 7, cap.11,n.322: • Expo­neret se periculo fractionis..., si, audito reli­gioso qui confessus est gravìa crimina, nomi­naret religionem ad quam pertinet, vel mo­nasterium talis cìvìtatìs». - Holzmann,n. 711}Palaus, tr. 23} punct. 19} § 3} n. 11, gravis­simum periculum fractionis esse ajunt, si iddicat de aliquo oppido aut pago non adeoampIo. Et Palaus addit idem potiori rationedicendum esse de aliqua exigua communitatealioqui religiosa, collegio scilicet vel con­ventu:. in his enim credit Aegidius de Co­ninck sigillum violari. Expedit ergo ab hisomnibus abstinere >. - Laymann autem,cap. 14} n. lO,' et Sporer, parto 3, cap. 7}n. 827, gravissimum item periculum esseajunt, ne violetur, vel saltem violari videatul'sigillum, • si confessarius etiam generatimdicat: In hac civitate, collegio, religiosorumconventu,committuntur gravia crimina, aduloteria, veneficia...;.imo revera interdum viola­tur '. Et addunt eo majus adesse ejusmodi

Suarez C)} Bonacina 5, Filliuccius d)} Con­cina 6, Viva e), Tamburinius 7; Holzmann d)

cum Laymann d) et Palao d),- Sporer d) cumDiana f) et communi (ut asserit); Lugo 8

cum Vasquez g), Coninck g) et Ledesma g)}

docet quod si oppidum sit parvum (putasi non constet tribus millibus hominumcirciter) tunc violatur sigillum. Ratio, quia,licet tunc non reveletur persona; tamen,cum revelatio emanet in infamiam totiuscommunitatis, redundat etiam in grava­men poenitentis qui illius communitatisest membrum, et ideo ex tali revelationeredderetur ei odiosa confessio. - Secusvero, si oppidum sit amplum, et criminasint publica h), ut dieunt Lugo i)} Concina 9,

Sporer d), Viva e) et Tamburinius i); con-

Lopee, Instruct, consc., parto I, cap. ?il, v. Male facit. ­• Lìb. 16, n. 749. - • Loc. cìt., n. 750. - • Qu. 6, sect, 5,punct, 4, n. 3. - • Lib. 2, diss, 3, cap. 12, n. 13. - , DeSigillo, cap. 3, n. 2. - 8 Dìsp, 23, n. 64. - 9 Loc, cìt.,num.13.

periculum(ut scilicet audiens confìrmetur insinistra opinione alicujus personae particu­laris), quo minus ampIa et alioquin boni no­minis communitas est.

e) Viva, qu. lO art. 2} n. 7} negat essecontra sigillum, si ea de magna republica di­cerentur; secus, si de aliqua communitatevelde religioso aliquo coetu.

f) Diana, loc. cit., resol. 35, loquitur demonasterio,Quaeautem de civitatehabet, reci­tative tantum referuntur ex aliorumopinione.

g) Vasquez negat esse contra sigillum,qu. 93, art. 4, dub. 3, n. 3} si aliquis con­fessarius ìnfamet civitatem alicujus peccati.- Coninck vero, disp. 9, n.16} ait facilegra­viter peccari, si dicatur gravia peccata per­petrari in aliquo loco, in quo auditae suntconfessiones, praesertim quando communitasnon est valde ampla; et addit quandoqueetiam indirecte violari sigillum. - DeniqueMartinus de Ledesma, 2a 4i, qu.lO} art. 2}dub.2, v. Tertio, dicit id fore peccatum.

h) In Hom. Apost., tr.16, n. 158}quid sitoppidummagnum et quid parvum, S.Alphon­sus his verbis explicat: «Ego sic dicerem,sicut aliorum etiam cepi consilium. Ut dicipossit: Hic regnat V. g. blasphemia, requi­reretur ut oppidum constaret saltem tribusmillibus personarum circiter; sed minus, sitantum diceretut: Hz'c committuntur multapeccata gravia} quin nominentur in specie.Ut autem nominetur aliquod peccatum affe­rens infamiam (quod tamen esset etiam pu·blicum), meo judicio requiritur, ut oppidumsit valde populofrequens,V. g. sex aut septemmillibus incolarum •.

i) Lugo, loc. cit.} id non habet expresse;

Longepro­b a b Ll ì u sviolat, sioppidumsitparvum.

Secus, sisitamplum,et criminapublica.

676 LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENITENTIAE. CAP. III. - DE ADJUNCTIS POENITENTIAE. - DUB. I. 677

Quid deusu notitiaeacceptae inconfessione:

Quid deconcìonato­rìbus,

Revelansgravìa aìì­cujus con­ventus, ve­rius violarsigillum.

traVasquez g), qui nimis rigide idreprobat.Hocque permittit Petrocorensis l etiamconcionatoribus, modo non dicant audissein confessionibus. Idem sentit Habert s,dicens licitum esse confessariis in concio­nibus generatim invehere in vitia quaeocculte grassantur. Idque expresse per­mittitur in cap. Sz' sacerdos 2, de olfic.jud. ord., ubi dicitur: Sz' sacerdos sciatpro certo a/t'quem esse reum a/t'cujus cri­mz'nis, vel sz· confessus fuert't..., non debeteum arguere nomt'tza#m, sed z'ndetermz'­nate. Id est z'n genere, ut explicat Panor­mitanus ",

Dubitatur 2°.Anfrangat sZgt'llumcon­fessarius quz'diet'treligiosum ex tait' con­oentu szòi confessum essegravepeccatum?

Negat Escobar> cum Henriquez j)} Nu­fiez k)} Fagundez et Candido k): modo noningerat notitiam personae particularis. ­Verius tamen affirmant Busenbaum etSuarez c)} Concìna 5, Bonacina l)} Diana 6;Palaus d) cum Navarro m)} Laymann d) etHenriquez j); item S. Antoninus m), Villa­Iobos n) et Granado b), apud Escobar 7.

Ratio, quia tunc singuli illius conventusdetrimentum patiuntur. - Et sic pariterconfessarius violabit sigillum, si dicat inconventu iIIo talia peccata commìttì,

1 De Poenit., cap. 4, qu, 4w - SI De Poenit., cap. 9,§ 7, qu, 14, resp, 3. - • In cap. Si sacerdos, num, 3. ­• Lib. 16, n. 752 et 753.. Fagund., lìb. 6, cap. 4, n. 2.­, Cap. 12, n. 13. - • Parto 5, tr, 11, resol, 35. - • Lib. 16,n.751. - Concino, lib. 2, diss, 3, cap. 12, n. 13. - Vasq.,

Tamburinius vero concordat, sed non requi­rìt ut crimina sint publica.

j) Henriquez, lib. 6, cap.21,1Z. 6} negatesse contra sigillum, si de certa religione ingenerali dicatur.

k) Nuiiez et Candidus male citantur abEscobar; Nuftez enim, Suppl.} qu. 11} art. l}ad 13} de eo loquitur qui religionem nomina­ret, et ait probabilem esse sententiam quaeaffirmat id esse fractionem sigilli. - Candidus,dz'squis. 24} art. 50} dub. 9} affert sententiamNuftez, quam videtur approbare, tanto magisquod dub. 8} tractans de confessario, qui di­ceret in aliquo monasterio, in quo audivit con­fessiones, gravia scelera committi, dicit: «Vi.detur frangere sigillum confessionis •.

I) Bonacina, loc. cit.,n. 3, ait confessariumfrangere sigillum: «Si Ioquatur de aliquoioco non valde ampIo, aut si de aliquo mona­sterìo dicat grl:\via scelera in eo colllIIÙtti •.

m) Navarrus, Man.} cap. 8} n. 16; et i'ncali. Sacerd()s, n.. 54, contrarium PQtius si-

Non vero (ut rationabiliter ait Pater Secus, liConcina, contra Diana o)apud Busenbaum, ~~~~i: ~11:ut supra), si tantum diceret se audìsse ~l:rs:eIi.

peccatum religiosi cujusdam ordinis. Quiahaec neque est revelatio sigilli, nequeredundat in gravamen poenitentis, cumin quolibet ordine aliqui mali sint; undeneque oritur scandalum neque ìnfamaturreligio: nisi (recte limitat) religio illa es· Limitatio.set arctioris observantiae.

655.- « IVo. Notitia in sola confessione« accepta nullo casu uti licet, si pericu­« Ium sit revelationis, saltem ìndìrectae.

" Verum si nullum sit periculum ut« vel poenitens vel usus scientiae ìnnote-e scat, - etsi probabile sit licere uti ad . Adalte'. nns guber-" alterius gubernationem (V. gr. negando nationem.« suffragium ei quem ex sola confessione" scit indignum esse; vel claudendo ostiume per quod quis noctu ingreditur ad pec-" candum; item, cognita proditione futura,«monendo de diligenti custodia; impe-" diendo clam matrimonium, quando sci-« tur impedimentum) ut docent Vasquez,e Henriquez, Navarrus, etc.: - contrariume tamen verius videtur, quod docent Fu-e mus, Sanchez, Coninck «), Laymann a)}

e Diana 8 et aIii; quia haec doctrina pos-« set poenitentem absterrere a confessione.

qu, 93, art.4, dub, 8,n. 7.- Henriq., lib.6,cap. 23, n.4et seqq, - Na'lJa1"r.~ in can, Sacerdos, num. 74 et 146. ­Fumus, Armilla, v. Confessori n. 7. - Sanch.~ de Matr.,Iìb, 3,disp, 16, n. 3 èt 4. - 8 Parto 3, tr, 4, resol. 76; etparto 5, tr, 11, resol, 3.

gnificat. - Et expresse S. Antoninus, part. 3}tit. l7} cap. 22, § 3, contrarium tenet, «nisiex hujusmodi Iocutione posset peccatum ali­cujus· deprehendi '.

n) Villalobos, parto 1, tr.9, di'jf.73, n.5,loquitur de eo qui dicerel se audivisse hocve! illud peccatum alicujus religiosi, nomi­nando religionem in specie.

o) Diana, parto 5, tr. 11,resol. 35, addu·cit Malderum affirmantem id esse peccatumgrave, licet non puniendnm poenis Iatis con­tra violatores sigilli.

655. - a) Coninck, disp. 9, dub.4, n. 64et seqq., ita sane tenet saltem in praxi; sedn. 68, excipit actiones quae consistunt «inobjectione alicujus impedimenti, quo quis sinealio suo incommodo impeditur ab aliquo pec­cato committendo " de quibus dicit: «Quandoeae possunt fieri sine ullo periculo revelatio­nis sigilli, aut a:lio poenitentis gravamine, li­cite 1ìunt ex scientia ex confessione sumpta •......, Laymann vero; c.ap. 14, n. 22 et 23, con-

Ad pro­priam jp1­berna ti o­nem,

Quid deconfessarioactionemponente exnotitia con­fessionis.

e Et quidem superioribus religionum talise gubernandi modus prohibitus est annoe 1594; cum in Societate Jesu jam antee idem statutum esset, prohibitumque con­e trarium docete. - Vide Diana t,

" Contra vero, ad sui ipsius guberna­« uonem, licere tali casu ea scientia utì,« viderì probabilius (v. gr. abstinendo a" calice, in quo scitur esse venenum; de­«fiectendo a silva, in qua paratam sibie mortem sciat ex unius latronis confes­« sione) docet Silvester, Henriquez, Co­« ninck, Laymann s; contra Suarez, Dia.« na b). - Excipit card. de Lugo, nisie actio vel omissio confessarii inducat« notìtìam peccati vel damnum afferate confitenti; contra Coninck a, etc., qui- putat licere, etsi inde mors poenitenti- ìmmìneret a sociis inferenda 4.

- V", Denique facere aliquid, ex quo« soli poenitenti innotescere possit id fieri" ex notitia confessionis, esse contra sìgìl­« lum negant c) D. Thomas, S. Bonaven­e tura, Sotus, Vasquez, etc. - Affirmant«Silvester, Valentia, Coninck, Diana 5.

e Idque confirmant Fagundez, Granado,e card. de Lugo et Aversa 6, si tale sit« quod poenitenti ruborem vel molestiam«afferat, v. gr. si vultum ei austeriorem" ostenderet, vel eum declinaret. Secus,e si ei sit gratum , vel saltem confes-

1 Parto 4, tr. 4,resol, 202. - Silvest., v. Confessio III,qu. 19. - Henriq., lib. 6, cap. 24, n. 4 et 5.- èoninck,disp. 9, dùb. 4, n. 54 iet 55. - • Lib. 5, te. 6, cap. 14,num. 21. - Suar.} disp. 33, sect. 7,num.6 et 7. - Lugo,disp. 23, n.108. - • Disp. 9,dub. 4, n.56. - • Vide Lugo,disp.23, n.108. - D. Thom., in 4, disto 9,art.5,salut. 1._S. Bonav., in 4, disto 9, art. 2, qu. 4, resp. ad obj. _Sotus, in4, disto 12, qu. 1, art. 6,V. Si autem ille occultus.- Vasq., in 3 P., disp. 209, cap. 5, num. 55. - Silvest.,v. Ew;haristia III, qu. 5. - Valent., in 3,m Part.,disp. 6,qu. 8, punct. 3, v. Ego vero etsi. - Co",'ne", in 3 P.,qu. 80, art. 6, n. 37 et seq. - • Parto 3, te. 4, resol. 46.....

cordat; sed de exceptione quam ponit Coninck,dicit, n. 23, i. f.: «Haec doctrina mihi pro­babilis visa est; sed quia eam non omnibusprobari intelligo..., ideo nihil defìnio, sed alio­rum in hac re judicio acquìescere malo».

b) Diana, parto 5, tr. 11, resol. 46, estutique contra hoc alterum distinctionis mem­brum; sed resol. 3, ex parte saltem illud ap­probat.

c) Auctores citati ex Diana, sive pro ne.gativa, sive pro affirmativa, et ipse Diana,revera loquuntur de solo casu quo propter

« sìonem odiosam aut difficiliorem none reddat; V. gr. si audisset eum ad in­e dignationem aut odium provocatum,e vel in tentationem incidisse ex certoe facto vel dicto ipsius confessarii, inde­« que ipse a talibus factis vel dictis absti­« neat, etc. ».

656. - Omnia haec diligentius sunt dis­cutienda.

Dubitatur l°. An superior, obpeccatunsaudt'tum t'n confessione, possù amoueresubdz'tum ab officio ?

Affirmat Sambovius 7. - ldque prius Ex pecca­docuit D. Thomas 8, modo absit revelatio ~7iqa::tià~:

peccati, sic dicens: Si ergo amotio subditt' ~~gài~o::

ab adml'nz'stratzone possi!:z'nducere ad ma- ~~i:,:ri abnifestandum peccatum t'nconfessione audz:tum, vel ad alt'quam probabz7em suspi-cionem habendam de ipso, nullo modopraelatus deberet... removere... St' vero peramotzonem...peccatum nzellatenus manife-staretur... , tunc , alt'a occasione accepta,posset subditum... ab admz'nz'stratzone re-mouere, et deberet hoc facere , cum de-bt'ta tamen cattteia. Et idem confirmat inSuppl., qu. 11, art. l} ad 3. - Idem di-cunt S. Bonaventura, Alexander de Ales a)}

Gabriel, Paludanus et Adrianus, apud Ha-bert 9; ac alii apud Suarez lO: qui hancsententiam .vocat communem, ut reveraerat inter antiquos.

Fagund., de 2' praec. Eccl., lib. 6, cap. 3, num, 1. ­Gran., in a-m Part., contr. 7, de Poenit., tract.11, disp.7,nnm. 6.- Lugo, disp. 23, n. 99, 102 et 108. - • De Sacr.Poenrt., qu.18, seet.8, v. Media quadam. - • Tom. 5,caso 428, v. Al terso caso. - 8 Quodlib. 5, artico la. _S. Bonav., in 4, disto 21, parto 2, artico 2, qu. 1, ad 4. ­Gabr. Biel, in 4, disto 21, qu. unic., art. 3, dub. 1, ad2..Ptilud., in 4, disto 21, qu. 3, art. a, conel. 3 (num. 60),V. Si ...goper confessione.... - Adrianus, in4, deConfess.,de Sigillo, § Ad argulnenta, v. Ad 3 principale . . • DePoenit., cap. 9,§ 7, qu. 14, resp. 3. - 10 Disp. 33, sect. 7,num.4.

peccatum auditum in confessione et non emen­datum,sacerdos negaret Eucharistiam alicui;at S. Bonaventura, dz'st. 2l} qu. 3} parto 2}art. 2} qu. l} ad 3} loquitur etiam de matri­monio et de clericis ad ordines praesentandis;Sotus vero, Silvester, Valentia, de denega­tione Eucharistiae pariter Ioquentes, limitan,t:nisi confessarius sit parochus et Eucharistiapetatur tempore praecepti.

656. - a) Alexander de Ales, parto 4}qu. 19, membro 2} art. l, i. f" Ioquitur depraesentatione ad ordines.

LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENITENTIAE.

Si indigni­tas aliunde~~~ro~:g~~isuffragium.

CAP. III. - DE AD]UNCTIS POENITENTIAE. - DUB. I.

art. 5, dub. ult.. Regin., Iib. 3, n. 32.• 11 In 4, dist.21,qu. 3, art. l, solut, 1, ad 1. - 12 De Matr.~ lib. 3, dìsp. 16,n. 4. _ 13 Disp. 23, n. 102. - 14 De Poentt., cap. 9, § 7,qu, 14, resp. 3. -" Disp. 33, sect. 7, n. 9etlO. -"Append.ad propos. damnat., § 9, v. Fil secundo. - 1'1' ~oc. cit.,resp. 4. - 15 Tr. 6, disp. 2, qu. 5, c:aP. 3, .v. Dzco 2. ­19 De Poenit., n. 717, resp. 2. - 20 Llb. 2, dlSS. 3, cap. 12,

num.23.

Regula geoneralis ser­vanda inutendo no­titia confes­sìonis.

Cummaxi·ma cautelap r oc e d en­dum.

679

1·· . . ti e ue Conditio·nulla detur a IIS SUSPICIO pecca l, n q nes requisi.ex hoc poenitens gravetur vel implicite tae,

redarguatur. Ita Habert 5, Antoine 6, Pa-laus 7, Viva \Sporer 9; et Bonacina io cu~Soto et Regrnaldo; ex D. Thoma Il, ubiait: Potest (confessarius)... dicerepraelatoquod dz"ligentius inviliget sUp'er gr~ge"!

suum, ita tamen quod non dicat alzquùlper quod verbo vel 1tUtU confitentem pro-dato - Omnìa vero haec Pater Concina c)

absolute negat licere, dicens quod con-fessarius in omnibus se gerere debet acsi penitus ignoraret quae ex sola confes­sione dignoscit. - Nulli dubium quod inpraedictis actibus quam maxime cau~e

confessarius procedere debeat: cum dìf­ficile sit in his omne periculum evitarevel revelationis vel gravaminis poeni-tentis.

Caeterum generalis regula est, fere abomnibus recepta, lìcìtum esse uti notitiaconfessionis ubi nulla revelatio intervenit,nec ullum poenitenti gravamen infertur.Ita Sanchez ", Lugo 18, Habert 14, Suarez 15,

Viva 16, Antoine 17, Mazzotta 18, Holzmann 19

et alii communiter. Atque ipse Conci-'na 20 praefatam regulam admittit, inquiensposse confessarium uti notitia confessìo-

dum semeI aut bis in anno eorumdem novi­tiordm confessiones audire.; et rursus, die26 Maji 1593: «Non licet superiorib~s reg.u:larium confessiones subditorum audlre, nI~1quando peccatum aliquo.d. reservatum adIIlf­serint, aut ipsimet subdlt1 sponte .ac propnomotu id ab Hspetierinto: - S.O., die 23Augu­sti 1899dec1aravit:• Per decretum S.~. fer. IVde d. 5 ]ulii 1899 nihil derogatun: fulsse.c~n­stitutionibus apostolieis quoadordmes rehglO'sos •. Attamen haec dec1arati.o no~ .valet pr<?congregationibus votorum slmpltclUm., et?lperpetuorun:; u~ idem S. ? dec1aravlt dle20 Decembns eJusdem am~l. . . .

e) Coneina,quamvis pnn:o rntultu Ita ab­solute videatur negare, loc. ezt.,eap.12, n. 23.,attamen suam sententiam i!a explicat ~t mI­tigat, ut vix aut ne vix qUldem ab alio~msententia discrepet, uti notat S. Alphonsus m­ferius.

c) Petrocorensis, eap. 4, qu. 6! n.1, V. S,iautem revera tenet sententlam Jam exposl­tam; q~ae autem hic adduntur videntur essecommentarium a S. Alphonso datum.

d) Rine emanavit hoc decretum eS. C?:die 5 ]ulii 1899:« Suprema haec S. OffiC~1Congregatio de expresso SS. D. N. LeonIsPP. XIII ma~dato, districte pro.hib.et ne ullu~cujusquam religiosae ~omn:unrtat~s au~ sem~­narii aut collegii supenor, slvemaJo: SlvemI­nor in hae Alma Urbe, (excepto allquo raronec~ssitatis casu de quo ejus conscientia one­ratur) suorum ~lumnorum in e~dem J01?omanentium sacramentales confesslonesaudlreullo pactoaudeat •. Cum tamen CI.emens VI~I,decreto 19Martii 1593haec decrevlsset: «IpSl...magistro soli novitiorum confessiones aud~en:di cura committatur. Liceat tamen supenonetiam locali, si ita expe~iire judicaverit, velper seipsum, vel per allum ab eo deputan-

1 De Poenit., cap. 5, art. 10, reg. 56. - 2 De Poenit.,qu, 50, V. Quod si . • 3 In 4, disto 21, qu. 3. :u:t. I, sol~t. 1,ad 4. _ 4. Tr, 13, exam, 7, caso 1, v. Ad tertium; - DePoenit., cap. 9, § 7, qu. 14. resp. 3. - , Cap. 4, qu. 5,resp.4, v. Hine. - "l' Tr. 23, punct. 19, § 3, num. 18. ­, Append. ad propos. damn., § 9, v. Fit secundo et seq.­9 Parto 3, cap. 7, n. 870. - IO Disp. 5, de Poenit., qu. 6,sect. 5, punct. 4, num. 30. - SotttS} in 4, disto 18, qu. 4,

ficium: tunc posse (imo debere) suffragiumpoenitenti negare, dicunt Natalis Alexan:der l et Merbesius 2; ex D. Thoma 8, ubìdixit: Ex multis alzi's causis aliquis red­ditur indt'gnus ad praelationis ojJiciumquam ex peccato, sicut ex defectu scien­tiae vel aetatis, etc.; et ideo qui contradi­cit, nec suspieionem de crimine facit, necconfessionem reuelat. - Sed hanc senten­tiam censeo cum Petrocorensi c) tantumlocum habere posse casu quo tales occur­rerent circumstantiae ali unde cognitae,sive ante sive post confessionem, quaevere moverent superiorem ad suffragiumnegandum, etiamsi nullam ex confessionenotitiam habuisset indignitatis poenìten­tis. Unde minime audiendus auctor Ad­ditionum ad Wigandt 4, dicens quod, estoex sola scientia confessionis nequeat su­perìor dirigi ad gubernationem e~ternam,

tamen poterit ex illa lumen accipere, etsumere alium exteriorem praetextum seucolorem ad negandum suffragium d).

Communiter tamen admittunt posseconfessarium uti notitia confessionis adse cautiorem reddendum in re familiari,ad socordiam excutiendam, ad diligentiusinvigilandum super gregem suum: modo

Ad pro­priam l1iu­b e r n a et e­nem, Lic i­tum uti no..titia confes­sionis.

Haec senotentia ex..plica'Ut etlimitatur.

lum confessionis obligare confessarium etiamin ordine ad ipsum confitentem,ne peccatumex sola ipsius confessione cognitum ei objJi­eiatur, exprobretur aut in memoriam revo­eetur.

b) Croix et Holzmann jam eitati sunt su­perius.

.diss. 3, cap. 12, n. 22. - , Lib. 6, parto 2, n. 1977. - , DePoenit., n. 717. - lO Quaest. 6, cap. 2, qu. 6. - 11 De Poenit.,confero20, de iis qui tenentur ad Sigill., n. 506._12 Append.adpropos. damn., § 8 et 9. - " De Poenit., num. 717. ­14 Tr. 6, disp.2, qu. 5, cap. 3, v. Hine. - 15 Lib. 6, part.2,n. 1976, 1977 et 1970. - " Parto 3, cap. 7, n. 870. ~

confessione acquisita uti Iicet, modo fiatsine directa aut indirecta revelatione, etgravamine poenitentis, m'si aliud multogravius ex non usu sequatur, in cujuscomparatione prius merito contemnatur.Addita deinde explicatione sive lùnitatione,quod sit intelligenda de usu scientiae exconfessione acquisitae cum gravaminepoenitentis, seclusa quacumque reuela­tzone, atque in casu quo multo graviusgravamen ejusdem poenitentt's ex nonusu sequeretur. Hanc dtetam proposz'tio­nem, quatenus admittit usum dictae scien­tiae cum gravamine poenitentt's, etiamcum dieta exphcatione, praesenti decretoprohibent, etc. Mandantes etiam universissacramenti Poenitentiae minz'strz's, ut abea (doctrina) in praxim deducenda pror­sus abstineant.

Hinc bene advertunt Viva 12, Holz- Atìae acrìo-nes illicitae

mann 18, Mazzotta 14 et Croix 15, illicitum propter no-

esse confessario ex notitia confessionis}~;~~~i;.on.c1audere poenitentem in cubiculo, ne exeatad peccandum; dimittere famulum , velauferre ab eo c1aves ne furetur; itemostendere poenitenti vultum severiorem,vel ei negare pristinam communicatìo-nem amicitiae. Neque adInittendum, cumSanchez a), Croix b), Laymann a) et Holz-mann b), id quod perperam admittit Spo-rer 16, nempe licitum esse, ex scientia con-fessionis abstrahere c1aves aut pecuniamab arca, c1audere fores, non amplius com-mittere c1aves famulo. - Quia omnia haecredundarent in gravamen. seu exprobra-tionem poenitentis.

Si vero superior ex alia via quam con­fessionis [sciret aliquem indignum], putaex defectu aetatis, scientiae, prudentiae,vel quia noverit alios digniores ad bene-

b) Croix, lib. 6, parto 2, n. 1977, perspicuesignificat hocdecretum ab omnibus servan-dum esse. .

657. - a) Sanchez, deMatr., lib.3, disp.16,n. 3 et 4,. Laymann, cap. 14, n. 22 et 23,prineipium generale habent ex quo colligiturexempla hic allata non esse lieita: nempe sigi!-

e/cm. VIII, decr. gen., confirmat. ab Urbano VIII,die 21 sept. 1624, apud Bizzarri, et in Bullar. Rom. Mai­nardi, ad ano1624. - ~ De Poenit., n. 717. - 2 De Poenit.,cap. 9, § 7, qu. 14, resp. 3, v. f. - 3 Tom. 5, caSo 428..• Parto 3, tit. 17, cap. 22, § 1, v. f. - 5 Parto 3, cap. 7,n. 859. - • Append. ad propos. damn., § 7. - 7 Lib. 2,

Sed huic doctrinae obstat hodie de­cretum Clementis VIII, editum 26 Majianno 1593, ubì dictum fuit: Tam superio­res pro tempore existentes, quam confes­sarii, qui ad superioritatt's gradum fue­rint promoti, caveant dilt'gentt'ssime, neea notitia quam de aliorum peccatis inconfessione habuerunt, ad exteriorem gu­bernationem utantur. - Quamvis autemhoc decretum emanatum fuerit tantumpro superioribus regularibus, tamen rectedicunt Holzmann 1 et Croix b) extendi de­bere ad omnes, quidquid dicat Habert 2;cum eadem ratio quae urget pro regula­ribus valeat etiam pro saecularibus, nescilicet confessio reddatur odiosa. Prae­terquam quod id certius fit ex alio de­creto Innocentii XI, ut mox videbimusin Dubio sequenti.

657. - Dubitatur 20• An superior in

electionebeneficii vel officii possit negaresuffragium et quem ex sola confessionenoverit indz'gnum?

Affìrmat idem Sambovius 8 cum S. An­tonino 4, ubi scribit: Quia homo liberamelectionem habet, lzeetper solam confes­sionem sciat aliquem indignum ad prae­laturam ad quam eligitur, quem aliasputabat dignunz, non debet eligere ex con­scientia sibi sic dzctante ; quia, eùgendoscienter dz'gnum vel indignum, negottumgeritur inter ipsum et Deum. Unde potestetiam ex his quae scit ut Deus, judiearein proposito. - Sed omnino id negandumcum Sporer 5, Viva 6, Concina 7, Croix 8,

Holzmann 9, Roncaglia lO, Elbel l1 et aliis.Hocque hodie certum est ex decreto S. C.generalis Inquisitionis, edito auctorita­te Innocentii XI anno 1682, quo proscri­pta fuit sequens propositio: Scientia ex

678

Omnino ne~

gandum es­se licitum.

]uxta ali­quos, suf­frag:ium ne­~ar1 potest~b~if~~io~~cognitc.

Omninoilli·citum est.

680 LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENITENTIAE. CAP. I1I. - DE ADJUNCTIS POENITENTIAE. - DUB. I. 681

Quando­que potestfugere exlIlio p r a e­textn.

Confessa­rius ex con­fessionesciens sibiparari insi ..dias:

659. - a) Aliqui ex auctoribus citatis prae- damnum poenìtenti, et confessio reddereturtermittunt damnum poenitentis.Sed quidam, odiosa•. -Antoine vero, cap.4, qu.5, resp:«,(palaus, Sporer, n. 864, Renzi, qUi lO, Co- i.f., dicit confessarium posse fugerè, «modoninck, n. 56, Laymann) affirmant confessa- praeter poenitentem nemo advertere possìtrium posse sic fugere, etiam si hine malum id fieri ex usu notitiae per confessionem par­aecidere possit poenitenti. tae. Quia hoc non potest ullum gravamen af.

b) Wigandt, tr, 13, n. 122, ad 4, non lo- ferre poenitenti, nec reddere sacramentumquitur de casu prout ponitur hic; sed potius odiosum, nee revelare confessionem. Secus,de casu qui initio numeri habetur. si alter inde colligat poenitentem ista decla-

c) Salmant., tr. 6, cap.14, n. 53, videntuf. rasse, ac ideo ei succenseat et noceat •.tenere potius primam sententiam, uti a S. Al· d) Petrus de Ledesma non citatur a Ron·phonso exponitur. Negando enim licitam esse caglia pro hac sententia.fugam eo casu, supponunt expresse damnum e) CroÌX, n. 1976) sicut et ipse Mazzotta,poenitentiobventurum: «Si declinet ab eo iti· non loquitur de complicibus consciis peccatinere, inquiunt Salmant.,...socii, de1icti parti- poenitentis. De cetero uterque negat possecipes et eonscii,conjicientnotificatas ei fuisse • sacerdotem sibi cavere per fugam.in illa confessione a socio facta insidiasj et f) Sotus, t'n 4, disto 18, qu. 4, art. 5,sic illi socio qui confessus est, inde mors ab eonel. 1, V. Hoc adeo verum est,' et de Se­.aliis sQciis inferenda immineat, non posse creta) membro 2, qu. 4, concl. 5, dub. 1, V.tunc uti notitia confessionis: nam sequeretur Aequa ratione,. Richardus, in 4, disto 21)

nis tum ad reformandos proprios mores,tum ad servandam propriam vitam, quan­do duo concurrunt, nempe si secretumcustoditur et confessio odiosa non reddi-

t~~l~;e~~r. turo - Quapropter Holzmann, Antoine,Mazzotta, Viva, etc. communiter admit­tunt bene posse sacerdotem ex notitiaconfessionis orare pro poenitente, vel be­nignius erga ipsum se gerere; item con­sulere libros et sapientes, rigorem tem­perare, ex confessione unius dirigi adalios interrogandos vel instruendos, nul­lam tamen dando prioris confessionis su­spicionem; item (ut ait Holzmann 1 cumStoz) posse se praecavere a periculis etoccasionibus damni spiritualis aut tem­poralis f). Et sic pariter dicit Bonacina 9

cum Navarro , Reginaldo, Zerola, etc.,posse monere etiam alios, in genere ta­men loquendo, nempe ut sibi caveant, neexeant e domo, etc.: semper tamen se­eluso omni periculo revelationis vel gra­vaminis poenitentis.

658. - Dubitatur 3°. An confessariuspossit communionem denegare poenitenticuiprius negavit absolutionem tamquami'ndisposito, si ille postea occulte commu­nz'onem petat?

Poenitenti Prima sententia affirmat. Et hanc te-Indìspcsìto,occulte p e- nent D. Thomas 3, dicens: SZ· sacerdostenti, potestjuxta alìos, sciat peccatum alicujus qui Eucharz's#amEuchan-. t't P .r.' S' . 7stia. d en e- pe z, er conjesstonem.: z zn OCCZe.to, de-gan. bet ei denegare, et monere ne in publt"co

petat. Item Petrocorensis ~ cum S. Bona­ventura et S. Antonino a), ac alii pluresantiquiores apud Sanchez 5. - Ratio, quia(ut dicunt) ex una parte tunc urget prae­ceptum negandi sanctum canibus i ex alia,ibi nulla intervenit sigilli reveiatio, neculla injusta exprobratio quae redderet con-

Holsm." de Poenit., n. 717, v. Et h,'ne. - Antoine"cap. 4, qu, 5, resp, 4, v. Bine. - Masaott." tr. 6, disp. 2,qu. 5, cap. 3, Dico 20. - Viva, Append. adprop. damn.,§ 9, v. Fil 2°. - 1 Loc. cito - StOll, lib. 2, n.248. - • Qu.6,sect. 5, punct. 4, num. 19... Navarr." in can. Si sacerdos"n.124, de poenit., dist.6. - Regin., lib. 3, n.14. - Zero/a,Prax. Poenit., cap. 22, qu. 8, Dico 2 et3. - • In4, disto 9,qu. unic., art. 5, solut. l. - • De Poenit., cap. 4, qu. 6,

f) Scilicet confessarium ex hac scientiaposse moveri ad vitanda ea quae ex confes­sione novit fuissepoenitenti ipsi occasionem'peccati aut damni in bonis corporis, fortu­nae, etc., ut dicunt auctores citati.

fessionem odiosam vere poenitentibus:talis enim negatio vel monitio solis pe­rire volenti bus odiosam confessionem red­deret; sed hoc non debet impedire nesacerdos peccatorem moneat et sacra­mentum indigno deneget.- Et sic pari­ter dicunt episcopum posse et tenerinegare Ordinem indigno ex confessionecognito, et parochum assistentiam matri­monio, in quo ex confessione noverit di­rimens adesse ìmpedimentum.

Secunda tamen vera sententia negato NequituUo modoEt hanc tenent Sanchez 6, 'Lugo 7, LaY-denegari.mann 8, Bonacina 9, Salmant.P: ContinoTournely 11 cum Henno; Sporer 19, Maz-zotta 13, Holzmann1" Concina 15 et Croix li.

- Ratio, quia hujusmodi denegatio sacra-menti vel monitio confessionem redderetodiosam, non solum poenitentibus illicitepetentibus; sed etiam aliis qui, si scirentquod confessarius posset aliquando utinotitia confessionis, facile absterrerentura sacramento Poenitentiae. Haec senten-tia hodie omnino est tenenda, ex supracitato decreto Innocentii XI, ubi vetaturquilibet notitiae confessionis usus, ex quosequatur qualecumque poenitentis grava-meno Vide n. anteced. 657.

659. - Dubìtatur 4°. An sacerdos quz'ex confessione nouerùpararz' szaz' z'nsùti'aspossz't fugere sioe aliter szaz' caoere, alt:quo praetextu arrepto? Certum est posse(utrecte ait Lugo 17), si ex tali cautioneminime manifestatur allis peccatum con­fessum, nec ullum gravamen poenitentiaffertur.

Sed Dubium est: an lz"ceat ez' fugere,si ex fuga) alz'z' jam conscz'ipeccati poe­nz"tentz's) conjt"czant poenitentem esse z11z'confessum tale peccatum?

resp, 2, n.2. - S. Bonav., in 4, disto 9, art. 2, qu. 4, ad5et 6. - •De Matr., lib. S, disp. 16, n.6. - • Loc. cit., n.14.- T Disp.23, n.126. - • Cap. 14, n.22 et23. - • Loc. cit.,n.17. _lO Tr.6, cap. 14, n.46. - II De Sacr. in gen., cap. 2,ar,t. 3, sect. 5, concI. 2... Benno" de Sacro i. g., disp. 5, qu. 4,concL 4. -" Parto 3, cap. 7, n.869. _lll Tr. 5, disp. 1, qu.2,cap. 3, qu. 4, n. 4. - " De Poenit., n. 717. - " Cap. 12,n. 18. - .. Lib. 6, parto 2, n.1974. - 11 Disp. 23, n.108

658. - a) S. Antoninus, parto 3, #t. 17,cap. 22, § 1; et tit.14) cap. 12, § 2, profectodocetposse eo casu negari Eucharistiam, nisitamen petatur a parocho, et eo tempore quoparochus tenetur eam ministrare.

Etsj,juxtaalias, com·plices conji·ciant con­fessionemfactam,

J u x taS. Doct o­rem, eo ca­su, omniiioillicitum.

Prtma sententia affirmat, modo nul­lum poenitenti damnum obveniat a). ltaPalaus l, Bonacina 9, Petrocorensis 3, wi­gandt b) Sporer ~; Renzi 5 cum Conincket Fagundez; ac Laymann 6 cum Scoto,Silvestro, Adriano, Gabriele et Henriquez.- Ratio, quia alìud est revelare pecca­tum confessum; aliud, revelare confessio­nero peccati jam ab aliis cogniti: tuncenim non reveiatur peccatum, sed tan­tum confessio facta peccati, quod non estcontra sigillum.

Secunda vero sententia, quam sequor,negat id esse licitum. Et hanc tenentSuarez 7, Salmant. c), Antoine c), EIbe18 ;

Roncaglia 9 cum Navarro et Ledesma d);

Mazzotta 10 cum Viva et Croix e); ac Lu­go 11 cum Soto z", Vasquez, Richardo f)

et Medina f). Ratio, quia fuga iIla essetquidem indirecta revelatio peccati con­fessi. - Nec obstat dicere quod tum fitrevelatio indirecta, cum ponitur actio exqua de se conjicitur peccatum confessum;sed hic fuga confessarii nullo modo ma­nifestat peccatum, sed tantum alii ex pro­pria conscientia arguunt peccatum esseconfessum. Sed respondetur cum Lugoquod positis tali bus circumstantlis, nempe

1 Tr.23, .punct. 19, § 3, num, 18. - • Qu. 6, secr, 5,punct. 4, n. '};j. - 8 Cap. "4, qu, 6, n. 4. - • Parto 3, cap. 7J

n.863. - • Cap. 5, secr.j , qu.9.. Coninck, disp. 9, dub, 4,n. 55 et 56. - Fagund., de 2° praec. Eccl., lib. 6, cap. 2,n. 5. - • Lib. 5, tr, 6, cap. 14, n.21. . sco«, in4, dist.21,qu. Z, § Ad argumenta, v. Ad 3.' Silvest., v. Confessio III,n.12.. Adrian., in 4, de Sacro Confess., § .Ad arpmenla,ad 3princip., ad5. - Gabr. Btet, in .4, disto 21, qu, unic.,

scientiae aliorum criminis et confessionispoenitentis, fuga illa esset vera revelatio,non solum confessionis factae, sed etiampeccati confessi. Et licet confessarius fu­gam simularet ex aliquo praetextu, sem­per tamen aliquam rationabilem suspìcìo­nem praeberet peccati confessi.

Dicit autem Pater Cuniliati 19 quod eocasu poenitens tenetur dare licentiamconfessario ut ille possit eximi a peri­culo; alias confessarius non tenetur ipsumabsolvere, semper ac poenitens potest li­centiam praebere absque periculo sui gra­vis damni. - Et addit quod si poenitensinjuste licentiam denegat, confessarius(modo non det allis suspicionem confes­sionis auditae) licite poterit uti notitia perconfessionem recepta ut a periculo se li­beret; tunc enim (ait) nullum poenitentiimminet gravamen, sed tantum adest ma­nifestatio apud ipsummet negatae licen­tiae, Tamen id minime admittendum puto;nam, licet absit gravamen poenitentis,adest vero indirecta saltem revelatio no­titiae in confessione habitae.

Notandum autem hic id quod dicitRoncaglia 13, nempe quod si confessariusnoverit alìquem ex confessione solitum

art. 3, dub. 1, ad4.. Henrtq., lib. 6, cap. 24, num. 5. ­'l' Disp. 33, sect, 7, n. 7. - 8 De Poenir., confer. 20, deiis qui tenentur ad Sigill., n.524. - • Cap. 2, qu, 5. ­Navar.~ in can. Sacerdos, num. 135. - Viva, de Pcenìt.,qu, 10, art.4, n.4. - lO Tr, 6, disp. 2,qu. 5, cap. 3, v • .A.t,quid. - II Disp. 23, n.110.· Vasq., qu, 93, art.4, dub. lO,n. 4. - Lugo, loc. cit., n. 113. - " Tr, 14, cap. 4, § 8,n. 10. - III Cap. 2, reg, in praxi, n. 1.

Eo casu.poenitenstenetur da~

relicentiamconfessarlo.

682 LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENITENTIAE. CAP. III. - DE ADJUNCTIS POENITENTIAE. - DUB. I. 683

1 Tr. 19, qu, 6, cap. 2, qu, 6. - , Loc. cìt., qu, 5. - a De Poenit., disp. 23, n. 116.

]uxtaalios,non potest,

••b) Bonacina, qu. 6, sect. 5,punct. 4, n. 23,dìcìt hunc.posse celebrare. - Silvester vero,V. Confessio li, n. 11, i. f.; et Lazarius, Ca­non. quaest., seet. 2, qu. 17, n. 12, non lo­quuntur de celebratione.

c) Et ita etiam revera tenent Lugo etAversa; Tamburinius autemprobabile exì­s?mat. - In Hom. Apost., tr. 16, num. 159,SlC S. Alphonsus: «Ita etiam dicimus quod,sublato p~ricul~ revelationis aut gravaminis,confessanus sClens pollutam esse ecclesiampotest, imo debet abstinere a celebratione o:

d) Sanchez negat teneri pergere. - EtSporer absolute etiam negat posse aut teneri.In ~su autem quo aHi suspicarentur malumde lStO sacerdote: «Crede quod placet o, inquitSporer.

In materiasigilli con­fessari usdebet essevalde cau­tus,

Sed nontenetur ca ..vere nisiprobabilesconj ec eu­raso

e) Tenent oppositum Lugo, Dicastillus,Viva et Stoz, casu nempe quo resultaret ali­qua saltem indirecta revelatio, vel alìquoddedecus aut incommodum poenitenti.

661.- a) Scotus, z'n 4) dist. 21, qu. 2, v. Adargumenta, ad 3, citatur quidem a Lugo, sedseribit: c Generaliter...potest dici quod signumquod est de se indifferens ad hoc, quod esttale peccatum esse confessum vel non esse,licet sit aliquibus magis signum determina­tum ex aliquo supposito, non est signum re­velativum confessionis, nec per consequenssimpliciter illicitum confessoriO. Unde me­lius hoc modo a Palatio citatur: «Huic pIa­cito accessit Scotus o. - Medina pariter cita­tus a Lugo, rem satis insinuat, Cod. de Con·fess., tr. 2, qu. 45, v. Ad hune easum, ubi

damn., § 9, v.Fitquinto. - Dicast., disp. 12, dub. 7, n.158. _Stos, Iìb. 2, n. 251, ad 5. - , Disp, 23, n. 106•• Mich. deP aiacio, in 4, disto 21, disp, 2, v. Observ«bis ..utem. _lO Loc, cìe., n. 1947. - Gob..t, tr. 7, n. 799 et 800.• Tam.bur., de Sigi110, cap. 7. - Gormas, er. de Poenit., parto 2,n. 398. - 11 Quodlib. 5, art. 13.

Lugo s, Mazzotta 7; et Croix 8 cum Viva,Dicastillo et Stoz; ac etiam probabile cenoset Sporer d). Ratio, quia in tali omissione,quamvis non adsit revelatio sigilli, sem­per tamen adest quaedam odiosa expro­bratio poenitentis. Neque tunc oportettibi simulare sacramentum (quod reveraesset intrinsece malum); sed potes illificto sacerdoti ve1 confessario simpliciteraliquod peccatum manifestare sine inten­tione absolutionis: quod in hoc casu nonesset illicitum, cum tua cooperatio adpeccatum illius esset tantum materialis.

661. - Caeterum, generalìter loquendo,dico quod, esto confessarius in hac ma­teria tam gravi et perìculosa debeat essevalde cautus, ne poenitentes ex confes­sione aliquod injustum gravamen subeant(ut sub initio animadversum voluimus):tamen non tenetur cavere omnes levesconjecturas quas facile malitiosi facìunt,sed tantum ne praebeat suspiciones pro­babiles de peccatis auditis; ut dieunt Lu­go 9 cum Scoto ..), Palacio et Medina ";'/ac Croix lO cum Gobat, Tamburinio et Gor­maz, ex D. Thoma 11, ubi sic ait: SL amo.tio subdz'tt' ab admz'nz'stratzone possù z'n.ducere ad manifestandum peccatum t'nconfessione audz'tum, vel ad alt"quam (nota)probabz1em suspicionem habendam det'pso,nullo modo praelatus deberet subdtlum...remouere.

1 Disp. 23, n. 125. - Avers.., qu, 18, sect, 8, v. Sua­detur euam. - T..mbur., de Sigillo, cap. 6, n. 16 et 17••, Lib. 6, parto 2, n. 1976. - • Tr, 6, disp. 2, qu, 5, cap. 3,v. Dico 2. - • De Matr., lib.3, disp. 16, n. 5. - • Part.B,cap. 7, num. 871, - • Disp. 23, num. 105. -.' Loc. cito _• Lib. 6, parto 2, num. 1978. - Viva, Append. ad propos.

Juxta alios,et Bonacina b) cum Silvestro b), Lazario b)potest etde-bet celebra- et aliis, dicit confessarium posse et tenerire. celebrare. - Ratio, quia Ecclesia in fa-

vorem sigilli non videtur tunc velle obliogare sacerdotem ad non celebrandum.

Secunda tamen sententia, quam tenentLugo l; et Aversa ac Tamburinius, apudCroix 2, censet non posse celebrare. Quiaex una parte urget praeceptum non sa­crìfìcandì in ecclesia polluta; et ex aliaminime urget praeceptum servandi sigilli,

.cu111 nullum adsit periculum revelationisHaec seno apud alios, nec damni poenitentis. - Et

ten tia sa-tis probabi- haec sententia videtur satis probabilisli s, positis M 3'conditioni· cum azzotta, SI revera nullum sequa-bus. tur poenitentis gravamen, et nulla fiat

revelatìo indirecta C), puta si confessariusjustum exponat praetextum alibi cele­brandi

Dubitatur 6°. An, sz' ex confessionescias aliquem (cui solitus es confiteri) nonesse sacerdotem vel non esse confessa­rium, POSSt's et tenearis pergere ad et"confitendum?

Negat d) Sanchez 4, et probabile putatSporer 5. Quia ex una parte, non potessimulare susceptionem sacramenti; exalia non violas sigillum omittendo confì­teri: sic enim nihil revelas de criminepoenitentis, cum innumerae possint essecausae mutandi confessarium. - Commu­nius tamen et verius tenent oppositum e)

Sciens exconfessione

~~::F~::~riumnones­se sacerdo­tem:

Verius te­netur per­gere ad eic o n fì t e n­dum,

Sciens exconfessioneecclesiamesse pollu­tam:

Quid, sipoenitensminiteturconfessa..rioob nega­tam absolu­tionem.

i) S. Doctor addit in Hom: apost., tr, 16,num. 163: «Posset etiam..., ut liberaretur avexatione, proferre formam ita: Ego te nonabsolvo, prolato verbo non submissa voce o.

660. - ..) Sporer, parto 3, eap. 7, n. 874,ita docet, «si ex omissione Sacri aliqua no­titia peccati apud alios, aut aliquod damnumpoenitenti timeatur... At si nullius notitiaeapud alios vel detrimenti poenitentis peri­culum sit..., posse celebrare mihi probabi­lius '.

excusaret. - Nec obstat quod poenitenstunc etiam suspicari posset confessariumse celare ob audita sua peccata; nam' sirevera confessarius ob justam causam seexcusaret, revera tunc sua suspicio essettemeraria, quam confessarius vitare nontenetur. - Hinc concludo quod erga hu­jusmodi poenitentem ita se gerere debetconfessarius ac se gereret erga alium dequo nunquam confessionem excepisset.

Bene tamen approbo id quod dicitidem Roncaglia 2 cum Lugo 3, quod sipoenitens indispositus minitetur confes­sarium ob negatam absolutionem, benepoterit confessarius ab illo aufugere etnon redire; quia tunc illae minae nonsunt peccatum manifestatum ad absolu­tionem obtinendam, sed peccatum in con­fessione commissum, quod sigillo nongaudet. Haec tamen fuga tantum permit­titur confessario, si fugiendo non ingerataliis suspicionem negatae absolutionis. ­Quod si autem ingereret, posset recitarealiquam orationem, non jam intendendodeceptionem poenitentis, sed solam Iìbe-

. rationem ab illa vexatione; quamvis poe­nitens se decipiat, credens illam orationemesse formam absolutionis i). Vide dieta deSacram.jhoc Ltò. VI, n. 59, v. E converso.

660. - Dubitatur 5°. An confessarius,sciens ex confessione ecclesiam esse poi­lutam, possit tÒt celebrare? - Hie casusquidem difficulter accidet; nam (sieut di­ximus hoc Ltò. VI, num. 364), ut eccle­sia polluatur, requiritur publìca violatio.Tamen aliquando bene accidere posset,nempe si violatio esset quidem publica,sed confessario incognita; vel si alii igno­rarent per tale factum ecclesiam essepollutam. In his autem casibus:

Prima sententia,quam tenentSporerw,'

art. 4, qu.2, ad 5; Joannes Medina, Cod. deConfess., tr. 2, qu. 45, V. Verum haee, itasane docent, casu quo nullam aliam causamdivertendi praetendere posset confessarius;quod vix accidere potest, ait Sotus.

g) Roncaglia dicit: «Ob ipsius indisposi­tionem o.

h) S. Thomas, Quodlz'b.5, art. 13; Lugo,dz·sp. 23, n. 93; Sanchez, de Matr., lz'b. 3,disp. 16, n. 4, quos Roncaglia hic citat, hancsententiam non tenento

esse multa peccata vel tenuem disposi­tionem g) afferre: non poterit sine justacausa se celare vel excusari ab eo au­diendo, quando aspiceretur ab aliis, et iissuspicionem talem ingereret; multoquemagis si poenitens id reputabit ut tacitamexprobrationem suorum peccatorum. ­Secus vero (ait), si nullus aspiceret; quiatunc nulla in aliis oriretur suspicio. Sedhuie ultimo non acquiesco; quia, si aliasconfessarius jam assisteret in confessio­nali, et ideo recedit quia videt illum poeni­tentem accedere: etiamsi alii nihil adver­terent, videtur tamen hoc illi gravamenafferre, et aliquo modo odiosam reddereconfessionem, cum facile tunc poenitenscredat quod si ipse confessus non fuisset,bene tunc suam confessionem apud illumconfessarium, ut cupit, expleret. Et dehoc magis est verendum post decreta(ut supra n. 657), ubi prohibetur confes­sariis ne u110 modo utan'bìr notitiacon­fessionis ad externam gubernationem,autcum aliquo gravamine poenitentis: quodquidem intelligitur, ut inquit idem Ron­caglia l cum S. Thoma h), Lugo h), San­chez h), etc., etiamsi nulla intercedat re­velatio, et etiamsi poenitens nullo modoadvertat hoc fieri ob confessionem pera­ctam. Unde ex ìpso Roncaglia dico quod,licet tunc fuga illa ex praetextu appa­renter justo non redderet confessionemodiosam tali poenitenti, redderet tamenodiosam generaliter reipublicae christia­nae; quia si scirent fideles, posse confes­sarios ex colorato praetextu aufugere abipsis, ob notitiam in confessione acceptamsuorum peccatorum, facile gravarentur,

Licite autem confessarius se celabit,si justam habeat causam, ob quam etiamab aliis poenitentibus incognitis aeque se

Confessa­rìus ita segerat, aesi eum nun­quam a u­diisset.

Confessa­rius, ex no­titiaconfes­sionis, n e­quit se exi­mere ab au­diendo poe­nìtente,

684 LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENITENTIAE. CAP. IIl. - DE AD]UNCTIS POENITENTIAE. - DUB. II. 685

DUBIUM II.

Quale 8it Praeceptum, et quae Obligatio Confessioni8.

662. QUos~ et quando obUget hoc praeceptum. Et quomodo computetur tempus annuae con­fessùmis. - 663.An praeceptum divinum confessionis obliget extra articulum martis.- 664. Quomodo obUgetjuramentum medicorum, non visitandi infirmos no» con­fessos. (Vide etiam Lib. III, n. 182). - 665. Qui teneantur ad praeceptum:confessio­nis. - 666.An impuberes. An isti possint absolvi, si dubitetur de usu rauonis. (Remiss.ad n. 432). - 667. An obligetur ad confessionem annualem habens sola veniaUa.­668. An qui non satisfecit praecepto, teneatur ad illud quamprimum. - 669. Et anper confessionem quae fit anno sequenti, satisfiat praecepto etiam antecedentis. ­670. An in Paschate sit obligatio confitendi proprio parocho. - 671. An teneatur quisaUquando confitert ante finem anni. - 672. An satisfiat praecepto per confessioneminvalidam. - 673. Qui ab hoc praecepto excusentur. - 674. Poenae in transgredienteshoc praeceptum,

Praece­ptum confì­tendi, quoset quaudoobliget,

662. - « Resp, Praeceptum confitendi« tum divinum tum ecc1esiasticum sub« mortali obligat omnes ac solos baptiza­« tos qui habent mortale: illud, in artieulo« mortis; hoc vero, postquam ad annos« dìscretìonìs pervenerint: et simul, ut« confiteantur proprio sacerdoti, vel alteri« cum ejus venia, semel in anno, compu­« tande ab una confessione ad aliam, ut« quidam docent » j [Ut Sotus et Granado,apud Viva lJ «vel ab initio Januarii ad« finem Decembris, ut habet communior »;[Et tenent Viva a); ac Palaus et alii, apudCroix lIJ e vel denique a Paschate ad Pa­-scha, ut consuetudo fere obtinuit, pro­« pter communionem. Suarez", Vasquez v,e; card. de Lugo b), Coninck 4 ».

Hinc recte ait Holzmann 5 quod, perse loquendo, annus esset computandus a

Sctus, in 4, disto 18, qu, 1, art. 4, concl, 1. . Gran.,de Poenit., tr. 1, disp. 9, n. 16.• 1 De Poenit., qu. 4, art. 3,n. 4. - Palaus, tr. 23, punct. 20, § 2, n. lO•• • Lib. 6,parto 2, 11. 2043. - • Disp. 36, sect. S, n. 8. - , Disp. 5,dub. 6, n. 56. - • De praec. EccI., n. il3. - • Iu 4, dist.17,qu. S, art. 1, solut. 4. - Suar., disp. 36, sect. 3, n. 2.•Lugo, disp. 15, n. 36•• Regin., lib. 6, n. 30. - Villal.,

loquitur de amotione alicujus religiosi ab of­ficio; quam facit abbas ex notitia habita inconfessione, quia curo id fieri possit pluribusde causis, ex hujusmodi facto non revelaturpeccatum. monachi: eQuodsi videntes eum.amovere, inde concipiunt monachum aliquodnotabile peccatum commisisse,illis erit haecsuspicio imputanda, qui temere et in pejorempartem rem interpretantur •.

662. - a) Viva, roc. cit., n. 4, ita sane do­cetj sed haec eo modo interpretatur, ut equihoc anno confessus est primo die ]anuarii, etanno sequenti contìtetur ultimo die Decem·

Januario ad Decembrem; tamen, spectatauniversali consuetudine, computatur inci­piendo a Paschate ad Pascha.

663.· - Quaeritur: an praeceptum con­fessionis obliget per se aiiquando in vI'taextra periculum mortis? - Communeest non obligare per se statim post pec­catum. Ita S. Thomas 6, quem sequunturSuarez, Lugo, Reginaldus, Villalobos, etc.curo Salmant. 7.

Dubium est: an obliget per se saltemsaepius in vI'ta?

Negant pariter D. Thomas 8, et Scotusac Gabriel, apud Salmant. 9; item Palaus,Bosco et Dicastillus, apud Croix l0. Ratio,quìa talis obligatio nullo fundamento certovidetur probari; cum possit peccator percontritionem Deo se reconciliare. - Sedcommunius affirmant Salmant. 11 cum Re

parto 1, tr. 9, diff. 27, n. 1•• , Tr. 6, cap. 7, n. 5. -' Lcc.cit., sclut.4•• Scot., in 4, disto 17, qu. uuic., art. 3•. Gabr.Biel, in 4, disto 17, ql1. l, artico S, dub. 1•• • Loc. cit.,num. 9. - Palaus, tr. 23, pl1nct. 20, § l, num. 3•• Bosco,disp. 7, sect. 5, conel. 2, n. 23 et 30•• Dicast., disp. 7,dub. 2, 11. 34•• 10 Lib. 6, parto 2, n. 2020.- 11 Tr. 6, cap. 7,num.9.

bris huic praecepto satisfaciat; esto videaturdifferre confessionem per duos annos •.

b) Vasquez et Lugo non satis recte citan­tur a Busenbaum; Vasquez enim,qu. 90 ,art. 3,dub. 1, n. 9 et 15, dicit computandum esse a]anuario ad Decembrem, ratione praecepticonfessionis per se, non obstante consuetu·dine, quae introducta est, non ratione hujuspraecepti, sed ratione Eucharistiae. ~Et idemdocet Lugo, disp.15, sect.7, num.155, 157et 158; qui praeterea n.161, latitudinem prae·cepti explicat eodem modo ac Viva, ut nota·tum est hic supra nota a.

Non oblio

~:ti~r~s~peccatum.

Nec,jl1xtaa!ios, s~e"PIUS m vita.

Quandoobliget peraccidens,

Pro medi·cis praece­ptum m o­nendi infir­mos,

ginaldo, Vietoria, Ledesma et Granado;ac Croix 1 cum Rhodes, Illsung, Gormaz,etc. Et hoc videtur probabilius; quia (juxtadicta n. 297, v. Prima, in simili praece­pto, nempe communionis), cum praece­ptum hoc sit divinum, Christus reliquitillud determinandum ab Ecc1esia, quaein cap. Omnis , de poem't, et remiss. de­terminavit obligare saltem semel in anno.

Praeter hoc autem (ut diximus n. 437,Dubit. 1, v. Censeo) tale praeceptum peraccidens obligat peccatorem etiam infraannum ad confessionem, si non conteritur,ratione caritatis erga seipsum, ne diu ma­neat in mortali.

664. - Hic obiter agendum de Quae­stione illa, de qua jam egimus Lib. IIl,n. 182, sed hic plenius est disceptanda:- Quomorlo medici teneantur infirmos deconfessione monere?

Sciendum est quod concilium Latera­nense, sub Innocentio III, in cap. CUminfirmitas 13, de poeniten. et remiss., prae­cepit distriete, nempe sub gravi, ut omnesinterpretantur apud Salmant, a), omnibusmedìcìs, ne infirmos in suam curam re­cipiant, nisi prius infirmi confiteantur. ­Deìnde S. Pius V, in Motu proprio quodincipit Supra gregem, edito anno '1566,innovando praefatam sanctìonem, praece­pit ne medicus incipiat curare infirmum,nisi eum moneat de confessione facienda;neque ultra tres dies eum invisat, nisiscripto confessarii resciat eum esse con­fessum. Et ut medici, antequam doctora-

R.gin., lib, 6, n. 28.· Vietor., Sum., de Confess., n.l32.•Petr. Ledesma, Sum., de Sacr. Poenit., cap. 9, conci. 6•.Gran., de Poenit., tr. 1, disp. 8, n.5 et seqq. - 1 Lib.6,parto 2, n. 2020.• Rhodes, de Poenit., disp. 2, qu. 4, sect. 4,§ 2.• Ills., tract. 6, disp. 6, num. 13•. Gormas, parto 2,n. 22. - S. Pius V, brev. Supra greg.m., § 3, 6 et 7, diei8 Martii 1566,in Bullario Rom. Mainardi. - • Lib. 5, tr. 6,cap. 5, n. 5. - Rosella, v. Med.cus, n. 3.• Graff" Decis.~ur'J parto 1, lib. 3, ~p. 14, n. 7. - Vega, Sum. nueva J

parto 2, cap. 35, caso a, v. Lo quinto. - RfJdrig., Sum.,parto 1, cap. 244., n. 2..• Tr. 17, de Voto et.]uram:, cap. 2,n.9O. - 'Diss. 21, n. 5. _. Man" cap. 25, n. 61.-' Parto S,tit. 7, cap. 2, § 4. - , V. Medicus, ql1. 3, § Tertium.=

664. - a) Apud Salmant., tr. 17, de Votoet Juram., cap. 2, n. 90, habetur: eEst com·mune inter doctores».

b) Ex auctoribus citatis, soli ]acobus deGraffiiset Ciera loquuntur de morbis dubiis,quamvisSalmant. citent auctores uti refertS. Alphonsus.

tus gradum assumant, jurent se hoc prae­ceptum observaturos; et Ordinarii illosnon admittant insuis dioecesibus, nisiconstiterit de hoc juramento. - Bis po-sitis, .

Quaeritur de qua infirmitate haec de­creta intelligantur. - Tres sunt senten­tiae:

Prima, quam tenent Laymann 2; itemRosella , Graffìus, Vega et Rodriguez,apud Salmant," (et hanc Ciera 4, cui adhae­ret, vocat communiorem, sed immerito)dicit intelligi de solo morbo periculoso,vel saltem de quo dubitatur an sit perì­culosus b). Et idem sentit Navarrus 6, di­cens: Monz'tioni non est tocus, quandomanifestum est morbum non esse peri­cutosum. - Et in hoc sensu ajunt aucto­res citati c), praedicta decreta usu receptafuisse,

Secunda autemsententia, quam tenentS. Antoninus 6, Silvester 7, dicit intelligide quocumque morbo, etiam non mortali.- Ratio, quia in morbo periculoso etiamde jure naturali praefata monitio faciendaesset; unde, cum in dict. cap. CUm infir­mitas novum praeceptum statuatur, uti·que textus non est de sola infirmitatemortali intelligendus.

Tertia vero sententia communìor, quamtenent Suarez 8, Sanchez 9, Bonacina l0, Pa.laus11, Concina 12, Viva 18; Diana 14 cum An.gelo d), Armilla, Tabiena, Nuiìez, Homo­bono, etc.; ac Salmant.P cum Cajetano,Leandro, Trullench et Candido (et huie

• Disp, 36, sect. 3, n. 4. - • Decal., Iìb, 3, cap. 16, n. 7. ­10 Disp. 4, de 2° Praec. decal., qu. 1, punct. 16, num. lOet 13. - n Tr. 14, disp. 2, punct. 7, § 4, n. 2 et 3. -"Lib. 5,in Decal., diss. 6, cap. 2, n. 7. - 10 De Poenit., qu. 4, art. 2,n. 4. - l' Parto S, tr. 4, resol. 93•. Armilla, V. Medicusn. 1, § fjuarto . • Tabiena, v. Medicina, n. l3, qu. 12. :Nufies, Suppl., qu. 6, artico 5, diff. 2, v. f.. Homob., dehuman. vitae Statib., parto 2, cap. 8, V. Primo quod lieet.- 15 Traet. 17, de Voto et Juram., cap. 2, nume 90. _Cajetan., Sum., v. Metù"cus. . Leander, DecaL, parto 2,tract. l, disp. 29, qu. lO. • Trull., Decal., lib. 2, cap. l,dub. 19, num•.3. . Candid., di~quisitio 26, artico 14,dub.3.

c) Solus Graffius dicit decreta eo sensurecepta esse.

d) Angelus, v. Medicus, n. 9, obligare vult«solum in infirmitate periculosa secundumse... Et dico periculosam, id est, quae possetprobabiliter inducere periculum mortis jsecus,quando est clarum quod non est periculosa '.

Pra ece­ptum ìstud,lntelligen·dum de so­lo morbopericuloso,juxta a1ios.

Juxta a·lios, intelli.gendum dequocumquemorbo.

Commu·nìus, intel·ligendumdesolomor­bo gravi.

LIB. VI. - TRACT. IV.. DE SACRAMENTO POENITENTIAE.CAP. 1Il. - DE ADJUNCTIS POENITENTIAE. - DUB. II.

686

consentit e) Benedictus XIV) - dicit l°. hocpraeceptum non quidem intelligi de solismorbis periculosis. Nam revera constìtu­tic Innocentii edita fuit (ut exprimitur indicto cap. 13) ob motivum ne infirmi, cummonerentur in morbo mortali, faciliusmortis periculum incurrant; unde prae­ceptum seu juramentum intelligendumest de facienda monitione etiam in morbonon periculoso, ut infirmi, cum monentur,non incurrant mortis periculum. - Dicit2". nee etiam intelligi de quocumque morobo levi (quod ridiculum esset, ait Suarez),sed de morbo gravi, etsi non perìculoso r-',Ratio, quia tam Innoeentius quam S. Piusloquuntur de infirmis lecto jacentibus, etideo intelligunt loqui de illa infirmitate,quae, non ex majori eommoditate, ve] siaeger podagra aut alio consimili affectulaboret, sed ex necessitate lectum petit;ita ut sit per se gravis, vel prudenterjudicetur periculosa ut gravis fiato

Neque revera discrepant ab hac senotentia D. Antoninus l et Silvester g). ­

Ratio enim ab eis adducta nihil aliudprobat quam quod facienda est monìtìo,etiamsi ìnfìrmìtas non sit mortalis. Unde

sear., disp. 35, sect. 3, n. 4. - 1 Parto 3, tit. 7, cap. 2,§ 4. _ • Tr. 6, disp, 1, qu, 1, cap. 2, v. Quaeres hic, ­8 Loc. cìt., n. 5. - 40 De Poenit., qu, 4, art. 2, n. 4. ­5 Parto 3, tr, 4, resol, 93, v. Dico 2; - Graff.} Decis. aur.,parto 1, fib.B, cap. 14, n. 7.• Vega.. Sum. nueva, parto 2,cap. 35, caso 3, v. Lo quinto. ~ Homob.) de human, vitaeStatib., parto 2, cap. 8, v. Secundo. - Suar., Ioc, cìt., n.5._ Maaaott.', Ioc, cito - Diana} Ioc. cit., v. Dico 4. - FilI.,traet. 7, cap. 2, nume 34. - Nuiies" Suppl., qu. 6, art. 5,diff. 2, i. f. - • DecaL, lib. 3, cap. 16, n. 1. - S. Anton.,parto 3, tit. 7, cap. 2, § 4.. Angel., v. Medicus, n. 12..

e) Benedictus XIV, notif. 22, n. 19, dicitmalum desperationis in aegrotis vitari, «sijuxta sacras constitutiones aegroti monean­tur CUlO discrimen vitae nondum impendeat,ne~ ullum futuri discriminis indicium videa­tur '. Eàque se didicisse ait a S. Antonino eta Silvestro.

f) Fere omnes auctores addunt: Vel inquo prudenter judicatur periculum moralesubesse ut morbus gravis fiato

g) SiIvester aperte significat obligationemistam urgere etiam in levibus. Scribit enim,v. Medicus, qu., 3, § Tertium: «Simpliciteret indistincte dicendum est CUlO textu [depoen. et remz·ss.] e?s ad .ho,:teneri! cum e~s

ad infirmos vocan contmglt; maX1me, qUlasi infirmitas levis aggravaretur tantum utinfirmus teneretur confiteri, si tunc medicus

ipsi non dìcunt in omnì morbo levi mo­nendum esse infirmum; sed tantum asse­runt monendum in morbo etiam non mor­tali, quem nos gravem appellamus.

Notant autem doctores: l°. Sufficereut medicus moneat infirmum per alios.Ita Mazzotta a, ac Suarez 8, Viva 4; etDiana 5 cum Graffio, Vega, Homobono,etc. - 2°. Sufficere testimonium aliorum(absque eonfessarii scripto), quod .ìnfìr­mus sit confessus, modo sìnt fide digni.Suarez, Sanchez h), Mazzotta; et Dianacum Filliuecio, Nuàez, Barbosa h), etc. ­3°. Quod medicus non tenetur ad hujus·modi monitionem i), si moraliter sit certusinfirmum esse in bono statu, Ita Sanchez 6

cum S. Antonino, Angelo, Rosella, Ar'mìlla, Navarro et Tabiena ; ac Salmant."cum Silvestro, Fagundez, Leandro etTrullench, - 4°. Quod si infirmus nolitobstinate confiteri, et esset in periculomortis si a medico desereretur j), tuncnon tenetur medicus eum deserere, quiapraefata decreta non adversantur caritati,quae favet etiam obstinatis quoad fieripotest. Ita Navarrus, Bonacina, Suarez,Diana, Con cina ; et Sanchez 8 cum Caje-

Roset., v. Medicus, nume 4. ~ Armu., v. Medicus) n. 1,§ Qut'nto . • Navar.) Man., cap. 25, n. 63.· Tabiena, v. Me­dicina, n. 15, qu. 14. - 'l' Tr. 17, cap',2, n.92..• Si/vest.,v. Medieus, qu. 3, § Quartum. - Fagund., Decal., lib. 2,cap. 25, n.5.• Leand., Decal., parto 2, tr.1, disp. 29, qu, 2.·Trull-, Decal., lib. 2, cap. 1, dub. 19, n. 2. - Navar., Man.,cap. 25, num, 61, i. f. - Bonac., de 2° praec, Dec., qu, 1,punct, 16, n. lO, v. Quarto, et n. 14. - Suar., disp. 35,sect. 3,n.5.- Diana, parto 3,tr, 4, resol, 93, v. Dico 3. ­Concina, lib. 5, in Decal., diss. 6, cap. 2, n.8. - • Decal.,lib. 3, cap. 16, n. 10.

suaderet confessionem, infirmus timore qua­teretur ut plurimum, quod in textu cavetur '.

h) Sanchez, loc. cit., n. 1; Barbosa, loco aDiana citato, scii. z'n cap. CUlO infirmitas, depoenit. et remzss., n.4, de hoc silent.

i) Auctores a Sanchez citati; itemque excitatis a Salmant. SiIvester, loquuntur de mo­nitione quod probabile mortis periculum ilO­mineat, utique ut confessionem infirmus in­stituat. - Praeterea Sanchez et Salmant. haecdocent stando in jure naturali et sec1usade·cretali.

j) Navarrus absolute id dicit: «Quamvisinfirmus confiteri nolit, non ideo a medico re·linquendus est •. Et ita etiam Graffius. - Caje­tanus vero de hoc puncto non loquitur. - De­nique Diana, Concina, Sanchez, n. 11, Lugo,Palaus, item negant infirmum esse deseren-

Satis estmonere peralias.

Satis estsi fide dignidicant esseconfessum.

Non obliogae, si ìnfìr..mus mora­liter certosit in bonostatu,

Si infir­mus noli tconti t e r i,m e d.ì c u snon teneturdeserere,

Moni ticde confes­sione fierid e b e t inmorbo peri­culcso.

Praeceptaista ,obli·gant secun­d u m quodsuntin usu.

tano j), Graffio et Vega. Hancque opìnìo­nem dicit Benedictus XIV l esse commu­nem theologorum et canonistarum, eumLugo, Palao, Pìrhìng, etc. k).

Circa autem obligationem monendiinfirmum de confessione, stando quidemrigori praefatarum constitutionum Inno­centii et S. Pii, omnino videtur vera tertiasententia, docens monitionem esse facien­dam, non solum quando morbus est morotalis, sed etiam eum adest periculum utdeinde mortalis evadat. Pontifiees enimsane aliud novum praeceptum medicisimponunt, praeter illud ad quod ipsi dejure divino tenentur. Et utinam constitu­tiones praedictae observarentur, quot in­firmi damnationem vitarent, qui, ob medi­corum oscitantiam, confessionem procra­stinando, aut inconfessi aut male confessidecedunt! - Sed cum decreta Pontificumnon obligent, nisi secundum quod sunt usurecepta (ut docent Cajetanus 2, Sanchez 3,

Palaus 4, Corella 5; Diana 6 cum Villalo­bos et Scortia; ac Salmant. 7 cum Prado,Trullench, Leandro et Candido): hine di-ocunt Salmant." cum Cajetano I), Sanchezet aliis citatis I), praefata decreta et jura­mentum in Hispania non obligare; quiaibi non sunt usu recepta vel sunt abro­gata. Idemque testatur Mazzotta 9, loquensde nostro regno, dum ait juramentumS. Pii Neapoli ex usu recepto (ut etiam.mihi constat) tantum in morbis periculo­sis observari.

Graff., Decìs, aur., parto 1, Iib, 3, cap. 14, n.7, i. f••Vega, Sum. nueva, parto 2, cap. 35, caso 3, v. Lo quinto.

- 1 Notif. 22, n. 17.. Lugo, de Poenit., disp. 15, n. 33••Palaus, tr. 14, disp. 2, punct. 7, § 4, n. 5. - Pirhing,lib. 5, tit. 33, seet. l, § 4, n. 17. - • V. Medicus, v. f. ­3 Deca1.1 lib. 3, cap. 16. n. 14. -" Loc. cit., n. 6. - ti Tr. 16,cap. 3, n. 22. - 6 Parto 3, tr. 4, resol. 93, v. Dico 5 ... Villal.)parto 1, tr.9, diff. 27, n. 5, v. f. - Scortt"a, in Pontif. constit.,epit.88, theor.215, i. f. - 'i Tr. 17, cap. 2, n. 91... Prado)cap. 32, qu.6, n.16.. TruU., Decal., lib. 2. cap. 1,dub.19,num. 3.. Leand., Decal., parto 2, tr. 1, disp. 29, qu. 13

dum a medico, si haec desertio judicetur.gra­viter illi nocitura.

k) Scilicet: Benedictus XIV, loc.cit., intertheologos recenset Lugo et Palaum.; inter ca­nonistas vero, Pirhing.

I) Cajetanus et aliqui alii ex jam citatisauctoribus id omittunt.

665. - a) Auctores isti male hic citantura Salmant.; Navarrus enim, Man., cap. 2,n. lO; Laymann, lz'h. 5, tr. 6, cap. 5, n. 9,

687

665. - «Unde resolves:« l°. Tenentur hoc praecepto: l°. Hae­

e reticì et apostatae; pueri doli capaces,«saltem post septennium. Vide Diana l0,

« card. de Lugo 11. - 2°. Ingrediens peri­« culosam navigationem vel confìictum. ­« 3°. Mulier tenera primum paritura, vel«quae solet habere partus difficiles. ­«4°. Reus morti adjudicatus, - 5°. Qui«signa habent mortis naturalis '.

Ita communiter Salmant.P, Viva 13; etCroix 14 cum S. Thoma, Suarez, Palao, Co­ninck, etc. Et hoc ex praecepto divino.­Addunt Lugo 15; et Salmant.P cum Navar­ro a), Laymann a), Azor a), Sìlvestrow, etc.eommuniter, peccatorem teneri per seconfiteri, si probabiliter credat non am­plius habiturum copiam confessarii pertotam vìtam. Dicit autem Lugo 17 C1JII1

communi (contra Medìnaw et Nufìez), nonesse obligationem confitendi propter so­lum periculum oblivionis peccati.

666. - « 2°. Improbabile est quod docet« Sà 18, Ecclesiam non obligare ante pu­« bertatem; cum anni discretionis citius«attlng'antur, et constet mortaliter pec­«cari posse sub annum nonum vel decì­« mum, imo ante. - Unde, si talis puer,«crasso saltem modo, videatur cogno­« scere, Deum per hoc vel 'illud offendi,« ostendatque dolorem et propositum, ac« praecipua fidei mysteria cognoscat, de­« bet absolvi. Secus tamen, si non notetur« suffìcìens usus rationis. - Si vero duo

et 14. - Candid., disquis, 26, art. 14, dub. 1. - • Loc, cìt.,n.91.· Sanch-, Ice. cìt., n.15. -' Tr.6, disp. l, qu, 1,cap. 2,v. ,Quaeres hlc, cum Append. de Casib. reserv., cap. 2,§ 2.- ,. Parto 4, tr. 3, resol.52. - n Disp. 15, n. 144, 145et 149. - " Tr. 6, cap. 7, n. 6. - 18 De Poenit., qu. 4,art. 2, n.3. - " Lib. 6, parto 2, n. 2019.. S. Thom., in 4,disto 17, qu. 3, art. l, solut. 4. - Suar., disp. 35, sect. 3,n.3•. Palaus, tre 23, punct. 20, n. 2.. Coninck, dìsp.,5,dub. 2, n. 36. - 1~ Disp. 15, n. 37. - 16 Loc. cit., n. 8. ­l'i Loc. cit., n. 41. - Nufies, in Suppl., qu.6, art. 5, diii. 1,conc!o 4. - ,. V. Confessio, n. 3 (edit, genuin.).

coroll. 2; Azor, parto 1, lz'h. 7, cap. 29, qu.ult.; Silvester, V. Confessio I, qu. 2, v. Quar·tus, loquuntur de eo qui praevidet se per to·tum annum non amplius habiturum copiamconfessarii.

b) Joan. Medina, Cod. de Confess., tr. 2,qu. 14, i. f, quidquid dicat Lugo, non indu­cit ex periculo oblivionis obligationem spe­cialem et distinctam a praecepto annuae con·fessionis.

Quinampraeeepto.confessionisteneantur.

Pueri antepubertatemtenentur,

688 LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENITENTIAE. CAP. III. - DE ADJUNCTIS POENITENT!AE. - DUB. II. 689

Commn.niter et ve ..

~~St::e~~"

Habenssola venia­Ha non te­aetur.

Juxtaalio.tenetur adccnfess ì o­nem a n­nuam.

o: bium sit, potest (imo in artieulo mortis« debet) absolvi sub conditione. Vide Lay­o: mann. l, Diana 2, et card. de Lugo 8:

o: ubi docet, etìam extra artieulum mortiso: et obligationem praeceptì, talem esse- sub conditione absolvendum, ne gratiao: sacramentali privetur a) ». [Vide dietade hoc puncto, n. 432, v. Dico 3].

661. - «3°. Non obligatur qui tantume habet venialia; etsi consuetudo habeat,« et cogi etiam quisque possit, ut in Pa­« schate saltem se sistat pastori, ut cum« reliquis eum ad communionem admittat:«ad quod pastor tenetur, si alter dicat se« mortalis culpae non esse conscium. ­o: Suarez ", etc. communìter »,

An autem religiosi et moniales tenean­tur singulis mensibus ad confessionem etcommunìonem accedere? - Vide dietan. 313, v. Dicunt,

Quaeritur: an ad satisfaciendum prae­cepto annuae confessionis, qUt' non habetmortalt'a teneatur confiteri venialt"a?

Prima sententia affirmat. Et hanc te­nent S. Bonaventura, Silvester (apud Bo­naeina l), cum D. Thoma 6, ubì ait: Ex visacramentt' non tenetur .alt"qut:c; venialtaconfitert, sed ex t'ns#tutt"one Ecclesiae,quando non habet alta quae confiteatur a).

Et probabilem putat Contino Tournely b)

cum Habert b). - Ratio, quia conciliumLateranense IV, sub Innocentio III, incap. Omm's,de poenit., indistincte obligatfideles ad confitendum saltem semel in

1 Lib. 5, tract; 6. cap. 5, num. 7. - , Parto 4, trace, S,resol. 58. - • Di.p. 15, num. 149; et di.p. 17, num. 22.­• Di.p. 86, sece, 2, n. 8 et 9. - S. Bonav., in 4, di.t. 17,parto S, art. 2, qu. 1•• Silvest., v. Conf,ssl'O I, n. 14•. • DePoenit.. qu. 5, .ect. 2, punct. 4, n. 8•• • In 4, di.t. 17. qu. S,art. 1, .olut. S, ad S. - Sua"., 1oc. cit., n.8. - , Parto S,tit. 14, cap. 19, § 14. - • Di.p. 15, n. 132. - • De· praec.Ecci., n. 28, v. Dixi 3. - 10 Loc. cit., n. 8. - AscwJ parto 1,lib. 7, cap. 28, qu. S. - U Tr, 6, cap. 7, nUIn. SO. - Cano,

666. - a) Lugo, disp. 17, n. 22, eum dequo dubitatur utrum usum rationis habeat,et qliivenialia confitetur,dicit «absolvendumsub conditione, et hoc non solum in mortisarticulo, sed etiam extra ì11um. Et quidemquàndo urget praeceptum Ecc1esiae de con·fessione, non videtur dubium quod sit absol·vendus, si aliquod mortale dubium confessusest... Sed etiam si peccatum veniale solumdixerit, videtur absolvendus •.

667. - a) Addit tamen S. Thomas: «Velpotest dici secundum quosdam, quod ex de-

anno, ac proinde etiam eos qui sola ha­bent venialia.

Secunda tamen sententia, communiset verior, negato Eamque tenent cum Bu­senbaum et Suarez (ut supra), S. Antonì­nus 7, Lugo 8, Holzmann 9; Bonacìnaw cumAzor; et Salmant.P cum Cano, Vasquez,Cajetano, Laymann, Coninck, Reginaldo,Fagundez, Dicastillo, Medina, etc. - Ra-tio, quia Ecc1esia, praecipiendo confessio-nem annuam, tantum illam confessionempraeeipit quae est debita ex Christi ìn­stitutione. Christus autem nullam alìampraecipit confessionem, nisi mortalium j

ut explicat Tridentinum 12, ubi ait: Venia-iia.: taceri tamen citra culpam...possunt.- Id confirmatur ex verbis ipsius textusin dicto cap. Omnis, ubi dicitur: Omnis...fidelt"s... omma sua solus peccata, saltemsemel in anno fidelt'ter confiteatur, Notaverbum omnia; ergo (ut bene advertunthie Lugo, Bonacina, Salmant., etc.) prae-ceptum Lateranensis est de confitendissolis mortalibus: nam certum est apudomnes non esse obligationem confitendiomnia venialia.

668. - o:4°. Probabile est eum qui uno Quid deeo quì anno

o: anno (sive cum, sive sine culpa sua) non' praecedentiDon satisfe­

o: satisfecit praecepto, teneri adhuc, quam cito

o: prìmum potest, anno sequente j quia ter-o: minus non apponitur ad finiendam, sed« ad non differendam obligationem. - Ac« proinde talem toties peccare mortalitero: quoties oblatam occasionem negIexit,

Retect, de Poenit., parto 6, v. Sed oritu" tamen dubìum. ­Vasg., qu. 90, art. 2, dub, 2.• Caj.tan., in S P., qu, 65,art. 2, ad 4; et Opusc, tomo 1, tr.5, ql\. 1•• Laym., lib. 5,tr. 6. cap. 5, n. 12, - Coninck, di.p.~, dl1b. 5, num. 52. ­Regl·n., lib. 6, n. 44. - Fagund., de 2· praec. EccL, lib. 2,cap. 2, n. 8. - Dicast., di.p. 7, dub. 6, n.l09.· Joan. M.dina,Cod. de Confe••.• tr. 2, qu. 5, § De confit.nd. venial., v. A.ds.cuntlam. - 1lI Sess. 14, de Poenit., cap. 5. - Lugo, 100cito - Bonac., loc. cito - Salmant.,I loc. cit., n. ao.

cretali praedicta non obligantur nisi illi quihabent peccata mortalia...; et secundum hocetiam ille qui non habet mortalia non tene·tur ad confessionem venialium; sed sufficit adpraeceptum Ecc1esiae implendum, ut se sa·.cerdoti repraesentetet se ostendat absqueconscientia mortalis esse; et hoc ei pro con·fessione reputatur •.

b) Contino Tournely, depraec. Ecci.,cap.4,qu. 4, utiquedicit esse non minus probabi­lem quam oppositam, sed addit: «Adeoquesequendam.in praxi •. - Idemque tenet V'el

Confessioa n n i s e­quentìs, ju­xta alias,satis est proutroque an­no.

Juxta atìcs,non est sa­tis,

o: docent Bonacina l, Suarez a), Vasquez a),o: card. de Lugo a),. contra Silvestrum,o: Valentia, Laymann a), Diana, etc., qui- dìcunt perseverare in uno eodemque« peccato b) ».

. Vide dieta n. 297, de annuae com­munionis praecepto, quod pari passu pro­cedit cum praecepto annuae confessionis.Ibi sententiae affirmativae adhaesimus j

etsi diximus, sententiam negativam cumS. Antonino, Toleto, Sà, etc., quae hancobligationem non agnoseit, non esse con.temnendam.

669. - Utrum vero per confesst'onemfactam t'n sequentt" anno, posita obliga­tio~e juxta sententiam mox supra dictam,satisfia: praecepto tttrtusque annt'?

Prima sententia affìrmat ; et hanc te­nent Lugo 2 i et Dicastillus, Bonaespei etAntonius a Spiritu S., apud Salmant. 3. _

Ratio, quia praeceptum de confessione estde illa facienda semei Ìf anno; ergo quieam fecit, hoc eodem anno non teneturad aliamo Alioquin, qui per tres annosnon fuisset confessus, quater deberet con.fìterì,

Secunda sententia negat i et eam te­nent Suarezs, Laymanna),. Bonacina 5 cumConinck b), Filliuccio a) et Nuàez, - Quia,sicut qui "singulis annis tenetur solvere

, Qu. 5, seet. 2, punct. 4, n. SO. - Silvest., v. Eucha."istia III, n. 17, § Terlium. - Val.nt., in Som Part., disp. 6,qu. 8, punct, 4, v. Et quoniam eodem tenore . • Diana,parto S, tr. 4, resol, 41. - • Disp. 15, n. 180. - Dicast.,di.p.7, dub. 8, n. 142.- Bona.sp., de Poenit., di.p. 5, n. 77. _

insinuat Habert, de Poenitent., cap. 9, § 8,qu.3.

668. - a) Suarez, disp. 36, sect. 4, n. 2,dicit illum teneri statim confiteri, «et quomagis ac magis voluntarie differt confessio.nem, eomagis ac magis peccare». - Vasquez,qu. 90, art. 3" duò.2, n. 8; Laymann, loc.cit., cap.5, n. 9, dicunt eo gravius esse pecca·tum quo magis differtur confessio. - Lugodenique, disp.15,n.177, quamvis dicat eum.teneri qç,amprimumconfiteri,non tamen ha·bet quae addit Busenbaum.

b) Habituali scilicet.Et Diana hanc secun­dam sententiam ut probabilem habet, quam·vis probabiliorem existimet opinionem quaedicit eum teneri primo quoque tempore.

669. - a) Laymann, loc. cit., n.l0, ad 2;et Filliuccius, tr. 7, cap. 3, n.56, tenent po­tius sententiam tertiam, quam S. Alphonsusamplectitur. «Si quis differat confessionem

s. ALPBO".', Ope"a",o"alia. - Tom. III.

denarium, si anno praeterito non solvit,non satisfaeit solvendo hoc anno unumdenarium; ita non potest quis una con­fessione praecepto duorum annorum sa.tisfacere.

Tertia tamen sententia verior, quamtenent Palaus C), Viva 6; et Salmant." cumPraeposito, Hurtado d) et Leandro d), sicdistinguit:

Si poenitens in illa confessione mani­festet peccata mortalia tam antecedentisquam praesentis anni, tunc bene satisfa­cit utriusque anni obligationi. Ratio, quìaper illam unam confessionem jam impletfinem praecepti, nempe ut ipse cum Deoreconcilietur: idque est contra secundamsententìam, - Nec obstat paritas denariiallata. Nam solutio unìus denarii non po­test quidem solutioni duorum denariorumdebitorum aequivalere; sed una confessiobene potest aequivalere pluribus confes­sionibus, cum una confessio deleat omniapeccata quae per plures fuerant delenda.

Si vero poenitens in praesenti annonon peccavit mortaliter ante confessìo­nem, et postea ineidit in mortale; tuncuna confessione non satìsfacìt praeceptisutriusque anni, sed tenetur iterum confì­teri. - Ratio, quia per illam confessionemtantum satisfecit praecepto anni praete-

Anton, a Spii'. S., Director. confessar., tr, 5, num, 249. _• Tr. 6, cap. 7, n. 45. - • Disp, 86, sect, 4, n. 5. _ 5 Loc,cit., n. SI•• Nufies, in Suppl., qu.6, art. 5, diff. 5, v. f. _8 De Poenìt., qu, 4, art. 3, n. 5, v. Utrum autem, _ 'r'Loc.cit., n. 45•• P"aepos., qu, S, dub, 8, n. 52.

anni praesentis (verba sunt Filliuccii) ad Ja.nuarium vel Februarium sequentem, et de.inde committatpeccatummortale,teneri etiamin Paschate sequenti confiteri, quia confessiopraecedens pertinebat ad obligationem annipraeteriti ». .

b) Coninck non satis accurate citatur aBonacina; id enim docetdz'sp. 5, duò.8, n. 65,de eoqui confitetur «circa initium sequentis.anni; et addit: «Secus forte esset, si fieretmedio anno jam elapso •.

c) Palaus, tr. 23, punct. 20, § 2, n. 15,potius primam tenet sententiam, loquens deeo qui c initio anni sequenti$» confiteturpec­cata «tam praecedenti qua~ praesenti annocommissa•.

d) Gaspar Hurtadus, dz'sp. 7, dz'jf. 12;Leander, de Pomit., dz'sp. 3, qu. 44, in·nuunt-distinctionem 'istam, sed eam apertenon ponunt .

44

Verius dì­stinguitur :

Confìtensmortalia

:~~lIUs~t~~facit,

Conlitensmortaliapraeceden­tis anni, etp ostea le­thaliterpec­cans, nonsatisfacit,

690 LIB. VI. - TRACT. IV. DE SACRAMENTO POENITENTIAE.

ConfitensMendicanti­bus, etiamin Paschatesatisfacit ,

riti, non autem praesentis; cum, respectupraecepti praesentis anni, non satisfaciatqui non confitetur mortalia istius anni.Communiter enim docent DD., et merito(prout Laymann \ Palaus>; et Salmant."cum Suarez, Vasquez, Bonacina, Becano,Dieastillo, Reginaldo, Diana e), Hurtado,Leandro, etc., ac ipse Lugo 4), quod siquis confitetur sola venialia in principioanni, et ante finem committit mortale,tenetur illud intra illum annum confiteri.Unde, cum confessio illa mortalium com­missorum tantum in anno praeterito nonsit impletiva praecepti anni praesentis;sequitur quod si poenitens in hoc annoaliquod mortale committat, tenebitur illudante finem anni confiteri,

670. - «5°. Satisfaciunt ii qui confiten­« tur Mendicantibus, etiam in Pasohate;« quia hi habent facultatem a sacerdote« propriissimo omnium fidelium, et pastore«pastorum. Ita communìter omnes, con­« tra Glossatorem et auctorem Parochianie: obedientis. - Contra quos, vide in Re­e sponsis Francisci Fontani, .editis Viennaee: Austriae anno 1634, allegatam auctorita­« tem duorum concilio rum generalium a),

« Viennensis et Tridentini, viginti -Ponti­« ficum, quinquaginta doctorum; et, prae­« ter totius orbis consensum, multorum- quoque parochorum testantium, eos« esse optimos parochianos qui regularese: adeunt et ab iis instituuntur. Vide su­e: pra, Lib, 3, tract. 3, cap. I, dub. 3. ltem« Navarrus, Azor, Fagundez, Trullench 5,

« Diana 6 », - [Vide dieta de hoc puncto,11. 564].

1 Lib. 5~ tr. 6, cap. 51 n. 10..- 2 Tr. 23, punct, 20, §.3,n. 1. - 8 Tr. 6, cap. 7, n. 41. - Suar., disp, 36, sect. S, n. 9. ­Vasq.} qu, 90, art. 3, dub, 1, n. 16. - Bonac., de Poenir.,qu.5, sect, 2, punet. 4, n. 33. - Becan., de Sacram., cap. 36,qu. 8, n. 4. - Dicast., disp. 7, dub. 8, n. 131. - Regìn., Ilb, 6,n. 39. - Gasp. Hurtad., disp, 7, diff 11. - Leander, dePoenit., dispv S, qu. 37. - -I Disp. 15, n. 162. - Glossat., incap. Omnts utrnesque, v. Alieno sacerdoti. - Fontanus,pseudon, Stephani Binet, Responsa ad quaesita cujusdamprimarii praelati, ratic 4, n. 12. - Nauarr., in can. PIa­cwit, n. 57, de poenit., disto 6. - AZ01', parto 1, Hb, 13, cap. 2,

e) Diana, parto 4, tr. 4, resol. 206, afferttantum recitative hanc sententiam.

670. - a) Fontanus, (proprio nomine Ste­phanus Binet) adducit tria concilia: Vien­nense scilicet, Lateranense quintum et Tri­dentinum; item quinquaginta saltem doctores.

671. - «6°. Non obligatur ante finem« anni qui, habens mortale, timet ne illude obliviscatur. Conìnckw, Henriquez, card.« de Lugo a) et alii: contra Medina b), etc.« - Si tamen praevideret se non habitu­« rum occasionem.confìtendi deinceps toto« hoc anno, deberet praevenire, etiam in«medio anni. Card. de Lugo 7 », [Videdieta n. 298].

672. - «7°. Probabilius est non satis­« fieri praecepto Ecclesiae per confessio­«nem invalidam, ut docent Suarez 8, Fil­« liuccius, Laymann, card. de Lugo 9. Etsi« probabile contrarium putet esse Fagun­e dez: vide Diana 10 », (Improbabile tamennunc est propter propos.14 inter damnatasab Alexandro VII). - e Item, nec per con­« fessionem venialium; ut docet Diana a),

c ex Hurtado et Mercero »; [Vide dietan. 669, in fine].

673. - «8°. Excusantur ab hoc prae­« cepto: 1°. Qui physice non possunt, v.c gr. quibus deest confessarius. - 2°. Qui« moraliter non possunt; v. gr. qui pru­« denter timent revelationem sigilli, vel«qui non possunt sine notabili incorn­e: modo vitae, fortunarum, etc. - Coninck,« Tamburinius 11 »,

674. - Nota in fine quod de jure com­muni, ex cap. Omnis utriusque sexus,duplex poena incurritur a transgredien­tibus tale praeceptum, scilicet prohibitioab ingressu ecc1esiae, et prìvatìo sepul-'turae ; sed incurritur post sententiam ju­dicis. Et impuberes a praedieta poenaexcusantur. - Ita Viva, ex communi.Vide dieta n. 295, v. Praeceptum.

v. Iis tamen nihil. - Fagund., de 2° praec. Eccl., Iib, l'cap. 5, n. 1. - lS Decal., lib. 3, cap. 4, n. 16. - 6 Parto 8,tr, l, resol. 88. - Henriq., lib. 4, cap. 4, n. 8. - 'l Dfsp. 15,n. 182. - 8 Disp.36, sect. 7. - Fill., tr. 7, cap. 3, n. 64. ­Laym., Iib, 5, tr, 6, cap. 5, num. 11. - 9 Disp. 15, sect.6,§ o, num. 136 et 138. - Fagund., loc, cit., lib. l, cap. 4,num, 4. - 10 Parto 3, tr, 4, resol. 120. - Gasp. Hurtad. ~

disp. 7, diff 11. - Mercer., in Suppl., qu. 6, art. 5, n. 3,v. Notand, 2. - Coninck, disp. 5, num. 73. _. 11 Method,55. Commun., cap. 4, num, 29. - V,'va, de Poenìt., qu, 4,art. 3, n. 9.

671. - a) Conìnck, disp. 5, dub. 2, n. 33;Lugo, disp. 15, n. 41, haec dicunt loquentesde praecepto divino.

b) De Medina, vide notam b ad n.665.672. - a) Rectius: Hurtadus et Mercerus

APUD Diana,pal't. 4, tr, 4, resol. 206.

Quandoquis tenea­tur ante ti ..nero anni.

Non satis­iit perinva­lidam con­fessìonem.

Quinamexcusen tur,

Poenaein transgre­dientes.