TEMEL İSLAM BİLİMLERİ ANABİLİM DAlı

Temel İslam Bilimleri Tezli Yüksek Lisans Programı Ders İçerikleri

LVarıyıl

İslam Bilimlerinde Araşt~rma Yöntem ve Teknikleri: Bilimsel araştırmanın özellikleri. Bilimsel

çalışmanın safhaları.

Kelam Tarihi 1: Kelam İlmi'nin doğuşu, mahiyeti, diğer ilimlerle ilgisi.

Klasik Arapça Metinleri i: İbn Kuteybe'nin "el-Marif"i gibi klasik eserlerden seçilen metinler,

tercümesi ve cümle kuruluşlarının tahlili ve özellikleri.

Hadis Kaynakları i: Hadis ilminin temel felsefeleri, Hz. Peygamberin Şahsiyeti, Hadis ile diğer

İslam bilimleri arasındaki ilgi, hadis ilminin temel kavramları, hadislerin tedvini, hadislerin tasnifi,

tasnif devri kaynakları, şerh ve derlemecilik devri kaynakları, günümüzdeki araştırmalar.

Hadis Tarihi: İslamdan önce Arap yarımadasında genel kültür, Yahudi ve Hıristiyan kültürüne genel

bir bakış, Tevrat ve İncil'in kısaca gözden geçirilmesi, lsrettvvat adını verdiğimiZ konulara kaynak

teşkil etme bakımından değerlendirilmesi.

Hadis Metinleri i: Ana kaynaklardan seçilerek çeşitli konulardaki hadislerin senet ve metin

bakımından incelenmesi ve yorumu.

Sistematik Kelam i: Kelam ilmi'nin konuları, İlim-Ma'lum (Bilgi-Varlık)

Kelam Metinleri i: Kelam kaynakları hakkında genel bilgi, Selef devri kaynaklarından seçme

metinler.

İslam Mezhepleri Tarihi i: islam'da mezheplerin ortaya çıkış sebepleri, İslam'da ilk siyasi

muhalefet partileri.

Çağdaş İslam Akımları i: İhya Hareketleri (Topluca modernizme zemin teşkil eden)

İslam Mezhepleri Metinleri i: el-Eşarl'nln Makalat'ından seçme metinler.

Sistematik Tasavvuf i: Tasavvuf terimleri ve sınıflaması, haller, makamlar. Bu ayrımın dayandığı

esaslar.

Tasavvuf Tarihi i

değerlendirilmesi.

Tasavvuf tarihine ait başlıca kaynaklar, yazarları ve içerikleri bakımından

Tasavvuf Metinleri i:

Muhasibi, Tüsteri vb. )

İlk dönem tasavvuf klasiklerinden seçme Arapça metinler (Cüneyd,

344

Modern Arapça I: el-Mecelle, eş-Şarku'I-Evsat ve el-Menhel gibi dergi ve gazetelerden seçilen

makale ve yazıların tercümesi ve üslup farklılıklarının belirtilmesi.

Arapça Tercüme Teknikleri i : Tercümenin önemi, tercüme çeşitleri, tercüme esnasında

karşılaşılabilecek zorluklar ve bunların giderilmesi üzerinde durulacaktır.

Çağdaş Kelamın Temel Sorunları I: Bu derste Kelamda klasik dönemin eksik yönleri, yeni

dönemi doğuran sebepler ve yeni Kelarn dönemi işlenecektir.

İleri Arapça Dilbilgisi i :Arap Gramerinde önemli konuların işlenmesi.

2.Yarıyllİnsan Bilimlerinde Araştırma Yöntem ve Teknikleri: Araştırmanın rolü ve bilgi geliştirme yolları.

Tümdengelim ve tümevarım biçiminde akıl yürütmeler. Bilimsel yöntem ve araştırmanın gelişimi.

Bilimsel davranışın uygulanması ve bilimsel araştırma sonuçlarının sunulması. Araştırma biçimleri,

araştırma öncesi donanım ve araştırmaya yönelme

Klasik Arapça Metinleri II: es-Suvüti'ntn el-İtkan'ı ve benzeri eserlerden Arap dili ve Belagatı ile

ilgili bazı bölümlerin tercümesi ve içeriği hakkında bilgiler

Hadis Kaynakları II: Şerh ve derlemecilik devri kaynakları, zevaidier ve cerh ve ta'dil kitapları,

alfabetik tasnifli kitaplar, tahric çalışmaları, hadis şerhleri, Türkçe hadis kitapları, Garibü'I-Hadis

Kaynakları, Hadis usulü kaynakları, bibliyografik kaynaklar

Hadis Tarihi II: Kur'an ayetlerini tefsir bakımından hadisler. Hz. Peygamber'in bilgi kaynakları.

Hz. Peygamber'in gaybi hadislerinin tahlil ve tenkidi.

Hadis Metinleri II: Birbirine aykırı gibi görünen bazı hadisler arasındaki uzlaşma ve çözüm yolları.

Seçilecek uydurma hadisler ve bu hadislerin ortaya çıkış nedenleri.

Kelam Tarihi II: Kelarn ilmi'nin geçirdiği safhalar (Selef-Halef Devri)

Sistematik Kelam II: Allah'ın varlığı, Ateizm.

Kelam Metinleri II: Halef devri kaynaklarından seçme metinler.

İslam Mezhepleri Tarihi II: Siyasi iktidarlar ve destekledikleri fırkalar

İslam Mezhepleri Metinleri II: İbn Ebi'I-Hadid'in Nehcu'l-Belaqa Şerhi'nden seçme metinler

Sistematik Tasavvuf II: Vahdet-i Vücud öncesi sufilerde tevhid anlayışının gelişme çizgisi, fena-

beka kavramları.

Tasavvuf Tarihi II: Tarikatlar öncesi tasavvuf ve tarikatleşme dönemi. Tarikatlar hakkında genel

bilgi.

345

Tasavvuf Metinleri II: Mesnevi'nin ilk 18 beyitinin çeşitli şerhlere göre izahı ve yorumu.

Modern Arapça II: Günümüz Arapça üslübuvla yazılan kitap, dergi ve gazetelerden seçilen uygun

metinler üzerine çalışma.

Arapça Tercüme Teknikleri II: Değişik çeviri türlerinden örnekler, bunlar arasında karşılaştırma,

en güzel çeviri şeklini tespit etme ve bu arada Kuran-ı Kerlm'tn ve Arapça'dan çevrilen klasiklerin

değişik çeviri/erinin karşılaştırılması hususunda çalışmalar yapılacaktır.

İleri Arapça Dilbiigisi II: Bazı Gramer konularının detaylı incelenmesi

346