هو۱۲۱

نة االسراريگنج

اىل اصفهانی ملقب به تاج الشعراء بن عبدالوهاب چهارمح هللابن مريزا عبدا هللامريزا نورا

مشهور به

عمان سامانی

آزاده الری: بكوشش

WWW.AEL.AF

٢

نامهیزندگ

. ایـران اسـت چهارمحـال و بختیـاریاسـتان شهرستان شـهرکردز توابع سامان اعمان سامانی از شاعران معروف شهر قمـری ۱۳۲۲تـا ۱۲۵۸ملقب به تاج الشعرا از شاعران صاحب نام و پـر آوازه سـالهای » عمان سامانی«مريزا نور الله

ا عبدلله متخلص اند، پدرش مريز است، نیاکان او همه از دری سرایان، پارسی گویان و آذری سرایان اعصار خود بودهو عمویش مريزا لطف لله » قطره«و جدش مريزا عبدالواهاب سامانی متخلص به »جامع االنساب«مولف » ذره«به

زا نوراللـه ريمـ. اند ز دسـتی داشـتهیهای دیگر ن اند که در دانش همگی از شاعران عهد ناصری بوده» دریا«متخلص به به ريمشته یشاه اصفهانیدر حلقه ارادتمندان سعادتعل ،عرفان بودند اكان خود در سلك تصوف ویاز ن یاریهمانند بس

.ه بودیالله ه نعمتیشاه از اقطاب سلسله صوفیسلطانعل یمال سلطانمحمد گناباد ی ونيطاووس العرفا و جانشبــن عبــدالوهاب چهارمحــاىل هللابــن مــريزا عبــدا هللامــريزا نــورا: نویســد دهخــدا دربــاره عمــان ســامانی می اكــرب یعلــاسـت کـه آن از قـرای » سـامان«وی از اهـاىل قریـه . ملقـب بـه تـاج الشـعراء و مشـهور بـه عمـان سـامانی. صفهانیا

۱۳۲۲شنبه دوازدهم شوال سال متولد شد و در شب سه. ق.هـ ۱۲۶۴وی در سال . باشد چهارمحال خاک بختیاری میکـه در هنـد و در » گنجینـة االسـرار«ام او را دیوانی است بـه نـ. درگذشت و در وادی السالم نجف دفن شد. ق.هـ

.»است ایران به چاپ رسیدهنقل است که جنازه عمان را در مسجد جامع سامان به خاک سرپدند و بعدها به نجف اشرف و غری شـریف بـه دار

.االسالم انتقال دادند. االسـرار شـاهکار عمـان اسـتگنجینـة . مخـزن الـدرر اشـاره کـردو توان به گنجینة االسـرار از آثار عمان سامانی می

است این کتاب بحق کنـز اسـرار یـا چنانچـه خـود سـراینده نامیـده االسرار آورده ةحبیب الله فضائلی در وصف گنجینهای معشوق، اسراری از سري گنجینه اسرار است، اسراری از ظهور عشق و جمال، اسراری از راز و نیاز عاشق و جذبه

.گداز و هجران و وصل سراری از سوز وو سلوک و حاالت وجد و شوق، ا

WWW.AEL.AF

٣

۱۱۰

دیباچهپوینـد همه راه اوست مـی. معشوق مطلقی را حمد و ستایش سزاست جل جالله که تمام موجودات عاشق مقید اویند

گوینـد و ان مـن شـیء االیسـبح بحمـده هـر برگـی از دفـرت معـرفتش جویند و حمـد اوسـت مـیو وصل اوست که میدر بیدای وحدتش فراشته رایتی؛ با اینهمه عالمی متفکر آنند و جهانی بدیدۀ حريت نگران، چه ست و هر گیاهیآیتی

.هرچه جهد بیش بنمایند و بیشرت گرایند منزل مقصود دورتر شود و دیدۀ معرفت بی نورتر دردا کـــــه مـــــا ز مقصـــــد خـــــوددورتر شـــــدیم

نــــــزدیکرت هــــــر آنچــــــه نهــــــادیم گــــــام را

.ست و کهرتین روی نمایش از همه پرداخنت و خانمان برانداخنتل باخنتکمرتین نعل بهایش جان و دــــ اق مشـــــتاقهمـــــه جـــــان خواهـــــد از عشـ

نــــــــدارد ســــــــنگ کــــــــم انــــــــدر تــــــــرازو

عقل ناقص را چه مایه که از این مطلـب سـخن گویـد؟، و هـم عـاجز را !! سبحان الله درازدستی این کوته آستینان بني د، دانایان این نشأه همه با حريت نادانی خفتند بلکه آنانکه لوالک شنیدندی جزچه پایه که در تمنای این مقصد پوی

.سبحانک النحصی ثنآء علیک انت کما اثنیت علی نفسک و فوق ما یقول القائلون. ماعرفناک نگفتندــــــــــــاد ــــــــــــو ش ــــــــــــل ارادت بت ای دل اه

ــــــــراد ــــــــدی و م ــــــــازم کــــــــه مری ــــــــو ن بت

٭٭٭ خانقــــاه کــــردمگــــر ســــري کعبــــه و دیــــر، ور

ـــري قصـــد ـــود الغ ـــو ب ـــرادم از ســـري، روی ت و م اثبــــات وحــــدت تــــو موقــــوف بــــد بــــه االـــــاهی ـــــاالحق نشـــــنیدم از گی جـــــز دعـــــوی ان

ـــردم ـــاه ک ـــر جانگ ـــدم ه ـــس ندی ـــو ک ـــري از ت غ گـــــر ســـــري کعبـــــه و دیـــــر ور خانقـــــاه کـــــردم تــــا نفــــی مــــا ســــوی را بــــاال الــــه کــــردمــــاه کــــردم گــــوش دل از حقیقــــت بــــر هــــر گی

تکفان مسجد و خانقاه او نعت فراوان و درود بی پایان تحفه و نیاز باد که طالبان وصل او و بر دو نمایندگان راه و معیکـی رهسـپاران . را مفتیان طریق و شرعند و شجرۀ دین مبینش را حافظان اصل و فرع، بهم متحد همچو شريو شـکر

ی قطارکشان، این أ و سر حلقهی مهار کشانست، ودیگری جانسپاران میدان عشق را منشبیدای عقل را فاتحه و خاتمهگاه را مجمل عالمتی که یک را و آن یـک » بهذه تأدب ابدال الحقیقة«شق قمر و معجز بگیتی سمر تعلیم مریدان آ

»تربی بها اطفال الطریقة«را ردشمس و تبدیل غدبه امس ارشاد سالکان راه را مختصر کرامتی که ــــــن ــــــت و زی ــــــک دیــــــن را زین محمــــــد مل

و مقصـــــــد کـــــــلعلـــــــی مقصـــــــود جـــــــزو

ـــــــاب قوســـــــني ـــــــزم ق ـــــــروی ب کمـــــــان اب ش جملــــــه را دســــــت توســــــلذيلــــــبــــــه

گرامیشــان جهــان هــدایت را ســلطان دارالملــک و نجــات عاصــیان را از غرقــاب ضــاللت، و اوالد نــامی و احفــاد .ی ارباب یقني صلوات الله علیهم اجمعنيی اصحاب دینند و قبلهمحکمرتین فلکند، قدوه

این مداح دولت ابدمدت و دعاگوی سلطنت قوی شوکت، غالم آستان آل احمد مختـار نـور اللـه اما بعد، چنني گوید المتخلص به عمان السامانی مـن مضـافات اصـفهان کـه مـدتی در طریـق سـلوک بسـر بـرده گـاهی از راه مجاهـدات،

احبان راز و مشــاهداتی و از روی ریاضــات، استفاضــاتی در مراتــب توحیــد و رســومات تفریــد و تجریــد و قــانون صــ

WWW.AEL.AF

۴

ی اوراق نمـوده، فـراغ بـاىل و ای از آنها را منظوما محفوظ خاطر و مسودهمقامات عاشقان جان بازدست میداد پارهشد و شفیقان مشـتاق و رفیقـان جمعیت خیاىل که باعث جمع آن تفریق و سبب التیام آن تحریق بوده باشد میسر نمی

تمام و ابرام ماالکالم مريفت تا در این سال فرخ که یک هزار و سیصـد و صافی مذاق را در اتمام و انجام آن اصرار ست گـذارم در دار السـلطنۀ اصـفهان ارم نشـان افتـاده، در ایـام پنج از هجرت نبوی صلی الله علیه و علی دینه القوی

انسـانی دیـدم بـا مجاورت وقتی با رئیس خواجه سرایان آغاسلیمان خان حفظه اللـه مـن آفـات الزمـان اتفـاق افتـاد،فطرت فرشته و طینتی از صدق و صفا سرشته، جامع جمیع صـفات انسـانی و محبـوب و مطبـوع اقاصـی و ادانـی از

:کمال مالطفت و مهربانیش در حريت مانده؛ بمناسبت این شعر را فرو خواندمــــد ــــو افت ــــال ت ــــر جم ــــو ب ــــافر چ ــــم مس چش

ـــــت ـــــه اقام ـــــدل شـــــود ب عـــــزم رحـــــیلش ب

وره لب گشوده فرمود مـژده کـه مثنویاتـت در آسـتان رضـای حضـرت خـامس آل عبـا علیـه آالف روزی در اثنای محاای از آن اشـعار خـاطر عـاطر کریمـه حجـر عصـمت و التحیة و الثناء، مقبول و بشرف قبول موصول گشت، کجا شرذمه

اسـرار و مخـزن لئـاىل ی عفیفۀ سرادق عظمت را مسموع گشته، مطبوع افتاد امر شد دریغ است که این چنـني گنجینـهمختفی از مسامع و انظار بماند طبعش کن و انتشارش ده تا این عروس، روی از پردۀ وی استتار شاهوار در پس پرده

اختفا نماید و اهل دانش را از شنیدن و خوانـدنش احتظـاظی کامـل حاصـل آیـد چـه شـکر نعمـت حضـرت بـاری و :اند و منوط به پرده نگذاشنت ست دیگر بزرگان گفتهموهبتهای حق را حقگزاری موقوف به اظهار داشنت

ـــــرن ضـــــایع ـــــدفضـــــل و ه ـــــا ننماین ســـــت ت

عــــود بـــــر آتـــــش نهنــــد و مشـــــک بســـــایند

ی عصـر کـه همان به که این نقود عاىل و عقود لئاىل را مجموعه پردازی و دیباچۀ آنرا بالقاب خاص پرسـتاران کریمـهرست، موشح و مزین سازی، خاتونی که اعلیحضرت شهریار عجم؛ ذکر محمدت و مکرمت ایشان بريون از حد و حص

وارث تخت کی و حارس ملک جم، کیقباد زمان و زمني اسکندر تاج سلیمان نگني شـــــــــــــــاه آزاده خســـــــــــــــرو عـــــــــــــــادل

داور ابردســــــــــــــــــــــت در یــــــــــــــــــــــادل

رفـع اشـرف اسـعد السلطان بن السلطان ناصر الدین شاه غازیادام الله ملکه را زبدۀ خواتني کرام و حضرت مستطاب االمسعود حضرت ظل السلطان دامت شو کته را فرخنده مام ست، بانویی کـه در مرتبـۀ عصـمت تـاىل مـریم امجد واال

ست، همواره در تشویق عارفان سخن سنج و ترغیب به صله و دندان رنـج عمرانی و درجۀ زهد و تقوی را رابعۀ ثانیمن این نسبت بلند و شرافت ارجمند؛ صیت ایـن سـیمرغ گوشـه نشـني، مردانه رغبتی و شاهانه همتی دارد، ارجو که بی

ی قاف تاقاف شود و ذکر این گنج خلوت گزین بريون از حد اوصاف، لهذا امتثال را همت گماشته، نامه گرفته، شهرهاالسـرارش خامه برداشته، بسی برنیامد که متفرقات چندین ساله را مرتبا در یک رساله جمع آورده بـه مثنـوی گنجینـة

و . موسوم کردیم امید از کرم بزرگان آنکه چشم از معایب پریشان گوئیش پوشند و در ابراز و اظهار قبـایح آن نکوشـند .من الله التوفیق و علیه التکالن

WWW.AEL.AF

۵

ست و اشاره به تجلی اول بر وجه اتم و در بیان اینکه صاحب جمال را خودنمائی موافق حکمت شرطثابته کسوت تعني را و طلوع عشق از مطلع الهوتی و تجلی به عالم ملکوتی و اکمل و پوشیدن اعیان

:نعم ماقال -ناسوتیـــــــی دم زد ـــــــو حســـــــنت ز تجل در ازل پرت

عشــــق پیــــدا شــــد و آتــــش بهمــــه عــــالم زد

)حافظ( :بر مصداق حدیث کنت کنزا مخفیا فأحببت ان اعرف بر مذاق اهل توحید گوید

جـــــان و تـــــنکیســـــت ایـــــن پنهـــــان مـــــرادر ایـــــن کـــــه گویـــــد از لـــــب مـــــن راز کیســـــت

کنـــــددر مـــــن اینســـــان خـــــود نمـــــایی مـــــیــــــنم؟ ــــــنوا در ت ــــــا و ش ــــــن گوی ــــــت ای کیس متصـــــــلرت بـــــــا همـــــــه دوری بـــــــه مـــــــنـــــت ـــــنش گفتارهاس ـــــا م ـــــان ب ـــــوش پریش خــــال ــــاحب جم ــــاهدی ص ــــون ش ــــد او چ گوی از بــــــــرای خودنمــــــــایی صــــــــبح و شــــــــامـــــــد ـــــــزه صـــــــیددل کن ـــــــا خـــــــدنگ غم ب گردنـــــــــی هـــــــــر جـــــــــا درآرد در کمنـــــــــد

جـــــــــرم آن شـــــــــاهد بـــــــــاال و پســـــــــتالــــــــوه اش گرمــــــــی بــــــــازاری نداشــــــــتجلـــــــــزه ـــــــــودغم ـــــــــريی نب ـــــــــل ت اش را قابــــــد انــــــداز گشــــــتعشــــــوه اش هرجــــــا کمن

ــــــــــۀ آن رو شــــــــــدند مــــــــــا ســــــــــوی آیینــــــد ــــــه دی ــــــویش در آیین ــــــال خ ــــــس جم پ مـــــــدتی آن عشـــــــق بـــــــی نـــــــام و نشـــــــانــــــــأوائی نداشــــــــت دلنشــــــــني خــــــــویش مــــــــراری ســــــــاز کــــــــرد ــــــــزل بیق ــــــــر من به

ـــــع ســـــا ـــــانرا جم ـــــر طالب ختچونکـــــه یکســــــــوه ــــــــارجل ــــــــني و از یس ــــــــرد از یم ای ک

جنتــــــــــی خــــــــــاطر نــــــــــواز و دلفــــــــــروز

ـــــخن؟ ـــــد س ـــــی گوی ـــــن هم ـــــان م ـــــز زب کـــــــت؟ ـــــــن صـــــــاحب آواز کیس ـــــــد ای بنگری

ـــــــــــی ـــــــــــنایی م ـــــــــــای آش ـــــــــــدادع کنـــــــد کـــــــاین مـــــــنم ـــــــاورم یـــــــارب نیای !ب !ازنگـــــه بـــــا چشـــــم و از لـــــب بـــــا ســـــخنــــــــــوئیش اسرارهاســــــــــت ــــــــــان گ در پریشـــــــال ـــــــد بســـــــرحد کم حســـــــن خـــــــود بین

ـــــــرآرد گـــــــه ز روزن ـــــــامســـــــر ب گـــــــه ز بـــــــد ـــــــمل کن ـــــــایری بس ـــــــا ط ـــــــد هرج دیـــــــد ـــــــد کـــــــس اســـــــريانش کمن ـــــــا نگوی ت بــــــــــا کمــــــــــال دلربــــــــــایی در الســــــــــت یوســـــــف حســـــــنش خریـــــــداری نداشـــــــت الیـــــــــق پیکـــــــــانش نخجـــــــــريی نبـــــــــود گردنـــــــــی الیـــــــــق نیامـــــــــد، بازگشـــــــــت مظهـــــــــر آن طلعـــــــــت دلجـــــــــو شـــــــــدندــــــد ــــــد پدی ــــــق آم ــــــد و عش ــــــا دی روی زیب بـــــــــد معلـــــــــق در فضـــــــــای بیکـــــــــران تــــــا درو منــــــزل کنــــــد جــــــایی نداشــــــتـــــــــــــان خـــــــــــــویش را آواز کـــــــــــــرد طالب جملـــــه را پروانـــــه خـــــود را شـــــمع ســـــاختـــــــــرد آشـــــــــکار ـــــــــی ک دوزخـــــــــی و جنتــــــوز ــــــري س ــــــداز و غ ــــــمن گ ــــــی دش دوزخ

WWW.AEL.AF

۶

ی استعداد شأن و مراتب بر ما سوی و عرض امانت عشق وشدت طلب به اندازه در بیان تجلی دوم و اظهارو آیۀ انا عرضنا االمانة علی السموات در هر یک و خیمه زدن تمامیت آن در ملک وجود انسانی به مصداق

.االرض و الجبال فابني ان یحملنها و اشفقن منها و حملها االنسان انه کان ظلوما جهوال ای کردرخش دیـد ملـک عشـق نداشـتجلوه

ـــر آدم زد ـــن غـــريت و ب ـــش شـــد ازی عـــني آت

)حافظ( .یستچه ملک را که عقل خالص است و از شهوت محروم، این مرتبه حاصل ن

فرشــته عشــق ندانــد کــه چیســت قصــه مخــوان

ــــز ــــه خــــاک آدم ری ــــار جــــام شــــرابی ب بی

)حافظ(حیوان را خرب از عالم . و حیوان را که شهوت صرف و از عقل بی نصیب این منزله و مرتبه را واصل نه

:وجود انسانی هر دو جنبه را داراست -انسانی نیست ای کانــــــــــدر برابــــــــــر داشــــــــــتندپــــــــــرده

ـــــــابســـــــاقئی بـــــــا ســـــــا غری چـــــــون آفت پــــــس نــــــدا داد او نـــــــه پنهــــــان، بـــــــرمالـــی خوشـــگوار وصـــاف نیســـت ـــن م همچـــو ایـــت ـــت اوس ـــس مس ـــر ک ـــه ه ـــی ک ـــذازین م حب هرکـــه ایـــن مـــی خـــورد جهـــل از کـــف بهشـــت جملـــــــــــــۀ ذرات از جـــــــــــــا خاســـــــــــــتند بـــــــار دیگـــــــر آمـــــــد از ســـــــاقی صـــــــدا

ـــــاده ـــــن ب ـــــب ای ـــــیای کـــــه از جـــــان طال ی گرچــــه ایــــن مــــی را دوصــــد مســــتی بــــود

ــــــار آن حــــــذر ــــــار از خم ــــــاین خم ــــــن ک کــــــــج و غصــــــــه را آمــــــــاده شــــــــو در دو رنـــت ـــام و الس ـــن ج ـــرت ای ـــام عش ـــه ج ـــن ن ای بـــــر هـــــوای او نفـــــس هـــــر کـــــس کشـــــید سرکشــــــــید اول بــــــــه دعــــــــوی آســــــــمان

ـــــــابذره ـــــــعادت کامی ـــــــد ز آن س ـــــــی ش ی یـــی هـــم ریخـــت ز آن ســـاغر بخـــاکجرعـــه

ــــو ــــک را گل ــــن ی ــــب ای ــــک را ل ترشــــد آن یـــــــه ـــــــدندفرق ـــــــانع ش ـــــــه بوق ـــــــر ب ی دیگ

ـــــــــود آن مـــــــــی از تغـــــــــ ري درخـــــــــروشب چــــــون موافــــــق بــــــا لــــــب همــــــدم نشــــــد

وقـــــــت آمـــــــد پـــــــرده را بـــــــر داشـــــــتند آمــــــد و عشــــــق انــــــدر آن ســــــاغر شــــــراب کالصــــــــال ای بــــــــاده خــــــــواران الصــــــــالــــن مــــی گفــــنت از انصــــاف نیســــت تــــرک ای خلقـــــــت اشـــــــیا مقـــــــام پســـــــت اوســـــــت گــــــــام اول پــــــــای کوبــــــــد در بهشــــــــتــــــــتند ــــــــاقی خواس ــــــــی را ز س ــــــــاغر م ســـــــــدا ـــــــــر زد، ن ـــــــــام را ب ـــــــــب آن ج طال

یـــــــــــیامیدنش آمـــــــــــادهبهـــــــــــر آشــــــــــــــــــــود ـــــــــتی ب ـــــــــرمایۀ هس ـــــــــت را س نیس از سرمســــــــــــتان بــــــــــــرون آرد دمــــــــــــارـــــــو ـــــــاده ش ـــــــن ب ـــــــادۀ ای ـــــــد از آن آم بع درد او در دســــــــت وصــــــــاف او بالســــــــتـــــید ـــــس کش ـــــا را پ ـــــه پ ـــــدم نارفت ـــــک ق یـــــان ـــــردی گم ـــــعادت را بخـــــود ب ـــــاین س کـــــــــــاب ـــــــــــد از ضـــــــــــمريش آفت ز آن بتابیــــاک ــــای پ ــــن ه ــــدفن ت ــــد م ــــبب ش ز آن ســــــ ــــــی ف ــــــت آن م ــــــس نرف ــــــوی ک رووز گل

ــــــه ــــــانع شــــــدندفرق ــــــی از خــــــوردنش م ی در دل ســـــاغر چـــــو مـــــی در خـــــم بجـــــوش آنهمـــــــه خوردنـــــــد واصـــــــال کـــــــم نشـــــــد

WWW.AEL.AF

٧

در بیان اینکه آدمی بواسطه شرافت و گوهر فطرت و خاتمه در تعداد بحسب جسم، امانت عشق را قابل آمد .من خلقنا تفضیالو فضلنا هم علی کثري م.... و جمال کربیائی را آئینۀ مقابل ولقد کرمنا بنی آدم

ــه ملــک را حاصــل ــه فلــک راســت مســلم ن ن

ـــت ـــی آدم ازوس ـــویدای بن ـــر س ـــه در س آنچ

.در اینجا مقصود انسان کامل و حضرت وىل است و منظور از اشاره ساقی ازلیست

بــــــــاز ســــــــاقی برکشــــــــید از دل خــــــــروش مـــــــرد خـــــــواهم همتـــــــی عـــــــاىل کنـــــــدــــــــــــــــاز ــــــــــــــــا را بانی ــــــــــــــــا و اولی انبی

ــــب چــــون خــــ ــــه را دل در طل م بجــــوشجمل ســــــــر ببــــــــاال یکســــــــر از برنــــــــا و پــــــــري هریـــــــک از جـــــــان همتـــــــی بگماشـــــــتندــــــالل ــــــق ذوالج ــــــام عش ــــــود آن ج ــــــاز ب ب جــــــام بــــــر کــــــف؛ منتظــــــر ســــــاقی هنــــــوز

ـــــــــوش ـــــــــافی دالن درد ن ـــــــــت ای ص گف ســـــــاغر مـــــــا را ز مـــــــی خـــــــاىل کنـــــــد شــــــــد بســــــــاغر، گــــــــردن خــــــــواهش دراز لیـــــک آن ســـــر خیـــــل مخمـــــوران خمـــــوش لیـــــــک آن منظـــــــور ســـــــاقی ســـــــر بزیـــــــر

ــــــــه ــــــــی اجرع ــــــــتندی ــــــــدح برداش ز آن ق همچنــــــان دردســــــت ســــــاقی مــــــال مــــــالــــــوز ــــــري س ــــــد غ ــــــريت آم ــــــه غ ــــــه الل الل

:ر رازی را پرده داری انبازاست و هر سری را غريتی غري پرداز، از آنجاست که گویدهدر بیان اینکه ــــد بتماشــــا گــــه راز مــــدعی خواســــت کــــه آی

دســــت غیــــب آمــــد و بــــر ســــینۀ نــــامحرم زد

)حافظ( :عارف به اکتاب معارف به لسان اهل ذوق گوید و در استشفاء

ــــــــی ــــــــن ســــــــاغر ز م ــــــــز ک ســــــــاقیا لربیــــــــن ــــــــت جــــــــورکش را دور ک ــــــــازه مس تـــــــداد ده ـــــــط بصـــــــره و بغ ـــــــه ش ـــــــی ب مــــــیم ــــــط ن شــــــط مــــــی را جــــــز شــــــناور ب

انتظـــــــار بـــــــاده خـــــــواران تـــــــا بکـــــــی ــــــن ــــــور ک ــــــط ج ــــــا بخ ــــــاغر ت ــــــی بس م نـــــــــی بخـــــــــط بصـــــــــره و بغـــــــــداد دهـــــــــیم ـــــــــط ن ـــــــــرودین خ ـــــــــان ف از حریف

ی که چون مطلوب را رغبت شامل و طالب را استعداد کامل آمد، توسن مقصود رام است و بادهدر بیان این :فرمایدی راز و محقق شرياز خواجه حافظ قدس سره میمراد در جام، از آنجاست که محرم خلوتخانه

ــر عاشــق چــه شــدســایه ــاد ب ی معشــوق گرافت

ــود ــتاق ب ــا مش ــودیم او بم ــاج ب ــاو محت ــا ب م

مقصود حسینی استعدادست که در طریق جانبازی طاق و در قانون خانه پردازی ز بده و اکمل و در اینجا .ستعشاق

ای حریـــــــــف الابـــــــــاىل ســـــــــر بـــــــــرآر بــــــاز ســــــاقی گفــــــت تــــــا چنــــــد انتظــــــار

WWW.AEL.AF

٨

ای قـــــــــدح پیمـــــــــا درآ، هـــــــــوئی بـــــــــزن چـــــون بموقـــــع ســـــاقیش درخواســـــت کـــــردــــــــــزای بســــــــــاط نشــــــــــأتني ــــــــــت اف زینــــــنم ــــــویی م ــــــه میج ــــــس را ک ــــــت آنک گفـــــــرطهایش را یکایـــــــک گـــــــوش کـــــــرد ش

ـــــــت ا ـــــــگواربازگف ـــــــراب خوش ـــــــن ش ز ای

ــــــــزن ــــــــت ســــــــرم،گوئی ب گــــــــوی چوگانـــــــرد ـــــــت ک ـــــــا، قدراس ـــــــواران ز ج پريمیخ ســــــرور و ســــــر خیــــــل مخمــــــوران حســــــنيــــــویی مــــــنم ــــــواری را کــــــه میگ ــــــاده خ ب ســـــــاغر مـــــــی را تمـــــــامی نـــــــوش کـــــــرد دیگـــــرت گـــــر هســـــت یـــــک ســـــاغر بیـــــار

اخت و هستی خود را در هستی مطلوب نیست ساخت در بیان اینکه چون طالب، تعینات را در قمار طلب بب .و در فنای او باقی شد، الجرم هم میخواره و هم ساقی شد و اگر هم باده و جامش خوانند رواست

دیگـــــــر از ســـــــاقی نشـــــــان بـــــــاقی نبـــــــودـــــود ـــــام ب ـــــود و ج ـــــاده ب ـــــی ب ـــــود بمعن خ شـــــــد تهـــــــی بـــــــزم از منـــــــی و از تـــــــویی

ز آنکـــــه آن میخـــــواره جـــــز ســـــاقی نبـــــود رنــــــد درد آشــــــام بــــــودگــــــر بصــــــورت

ـــــــی ـــــــد دوی ـــــــو ش ـــــــد، بیکس ـــــــاد آم اتح

:در بیان تبدل از عالم بسط به عالم قبض و تنزل از ملک معنی بجهان صورت گوید کـــــــه ایـــــــن مطلـــــــب نـــــــدارد انتهـــــــا! وه

وای وای اینـــــــــدل گرانجـــــــــانی گرفـــــــــتــــد؟ ــــن چــــه ش ــــرا در ت ــــد م ــــان ب آنکــــه پنه چونشــــــد آنکــــــز گــــــوش میکــــــرد اســــــتماع

ختــــــهمــــــن کــــــیم؟ گــــــردی ز خــــــاک انگی یــــــــــی بنهــــــــــاده در راه صــــــــــباکــــــــــوزه

مـــــــن کـــــــیم؟ مـــــــوجی ز دریـــــــا خاســـــــته عـــــــاجزی، محـــــــوی، عجـــــــوىل، جـــــــاهلی نـــــک حقیقـــــت آمـــــد و طـــــی شـــــد مجـــــاز ای بحـــــــريت مانـــــــده انـــــــدر شـــــــام داج

ـــــا قصـــــه را ســـــر رشـــــته شـــــد از کـــــف رهــــــت ــــــوانی گرف ــــــن فرشــــــته، خــــــوی حی ایــــد؟ ــــه ش ــــن چ ــــان م ــــوی از زب ــــخن گ آن س وز لـــــب مـــــن کـــــف ز پـــــای مـــــن ســـــماع

ــــــــــــالبی از ــــــــــــه ق ــــــــــــل ریخت آب و از گ ای عجــــــب آبــــــی هــــــدر خــــــاکی هبــــــا قــــــــــالبی افــــــــــزوده روحــــــــــی کاســــــــــته مضـــــــطری، مـــــــاتی، فضـــــــوىل، کـــــــاهلیــــــده گفــــــنت کــــــرد ســــــاز :شــــــوخمش گوینــــــراج ــــــی الس ــــــرون، اطف ــــــد ب ــــــاب آم آفت

در انتقال بعالم بسیط بسط و اتصال بدریای محیط وجد و بیان اینکه چون صاحب جمال، جمال خود ل از کف رباید، بر مقتضای حکمت، به آزارشان کوشند و عاشق را شرط است که از آن نماید و ناظران را د

.آزار نرمد و نخروشد تا بر منتهای خواهش کامران شود بر مصداق حدیث من عشقنی الخــــــود ــــــن ب ــــــم عاشــــــق ای ــــــد رس ــــــاز گوی ـــــــود ب ـــــــني ب ـــــــوق را آی ـــــــن معش بلکـــــــه ای

WWW.AEL.AF

٩

چــــــــون دل عشــــــــاق را در قیــــــــد کــــــــرد امتحانشــــــــــان را ز روی ســــــــــر خوشــــــــــیـــــــــد ـــــــــر ده ـــــــــان س ـــــــــان جنونش در بیاب دوســــــــت میــــــــدارد دل پــــــــر دردشــــــــان چهـــــــــره و مـــــــــوی غبـــــــــار آلودشـــــــــانــــف خــــویش ــــون زل ــــد چ ــــان کن دل پریشانشــــــري ــــــد ت ــــــت مانن ــــــد شــــــان قام خــــــم کنـــــت ـــــانی خوشرتس ـــــت کم ـــــن قام ـــــی ای یعن

ســـــــتجمعیتشـــــــان در پریشـــــــانی خـــــــوش خــــود کنــــد ویــــران، دهــــد خــــود تمشــــیت

ــــــاالیق ــــــه او ن ــــــر ک ــــــزد ه ــــــا گری ــــــتت س ســـــــتتـــــــا گریـــــــزد هرکـــــــه او ناقابـــــــل

ـــــــراهو آنکـــــــه را ثا ـــــــد ب ـــــــدم بین ـــــــت ق ب انــــدک انــــدک مــــی کشــــاند ســــوی خــــویش بدهـــــــــــدش ره در شبســـــــــــتان وصـــــــــــال متحـــــــد گردنـــــــد بـــــــا هـــــــم ایـــــــن و آنــــــکی ــــــان ش ــــــس بوحدتش ــــــارد ک ــــــی نی م

ــــــرد ــــــید ک ــــــا ص ــــــرد و دله ــــــایی ک خودنمـــــــی ـــــــق کش ـــــــیوۀ عاش ـــــــريد ش ـــــــیش گ پ ره بکـــــــــوی عقلشـــــــــان کمـــــــــرت دهـــــــــدــــــــــان ــــــــــرخ و روی زردش ــــــــــکهای س اش

ـــــــــر آ ـــــــــز پ ـــــــــانمغ ـــــــــش، دل پردودش ت زآنکــــــــه عاشــــــــق را دىل بایــــــــد پــــــــریشـــــر ـــــد همچـــــون زری روی چـــــون گلشـــــان کن رنـــــــگ عاشـــــــق زعفرانـــــــی خوشرتســـــــت

ـــانی خـــوش ـــه، عری ـــوت، جـــوع و جام ســـتق خودکشــــد شــــان بــــاز خــــود گــــردد دیــــت

ســــــــتدردرامنکــــــــر، طــــــــرب را شــــــــایق ســــــتعشــــــق را مکــــــره هــــــوس را مایــــــل

ـــــــروی نگـــــــاهاز شـــــــفقت مـــــــی ـــــــد ب کن ویشمیدهـــــد راهـــــش بســـــوی کـــــوی خـــــ

بخشـــــد او را هـــــر صـــــفات و هـــــر خصـــــال هــــــــر دو را مــــــــویی نگنجــــــــد در میــــــــانــــــــی ــــــــردد یک ــــــــوق میگ عاشــــــــق و معش

در بیان اینکه چون معشوق ازىل جمال لم یزىل مر عشاق را نمود و بادۀ عشق طالبان مشتاق را پیمود از در جام شقاوت کرده، های معشوقی بکار آورد، منکرین جام سعادت را سرخوش از امتحان درآمد، شیوه

.بدیشان گماشت و چیزی از لوازم عاشق کشی فرو نگذاشت تا شرایط معشوقی با تکالیف عاشق، موافق آید الجـــــــــــــرم آن شـــــــــــــاهد صـــــــــــــبح ازلـــــود ـــــود نم ـــــال خ ـــــی مث ـــــال ب ـــــون جم چ پـــــس شـــــراب عشقشـــــان در جـــــام ریخـــــت

شـــــان انـــــدر رگ و پـــــی جـــــا گرفـــــتبـــــادهــــــــوه ــــــــوق، شــــــــورانگیز شــــــــدجل ی معش

ـــــــراه امتحـــــــان شـــــــد ـــــــس ب ، رهســـــــپارپ ی ناکـــــــــام رابانـــــــــگ بـــــــــرزد فرقـــــــــه

ـــــــــاب ـــــــــان اجتن کـــــــــای ز جـــــــــام اولینتــــــی ــــــم م ــــــامظل ــــــز ج ــــــن لربی ــــــزد ازی ری

مســـــــتی آن، عشـــــــرت و عـــــــیش و ســـــــرور

ــــــــــل ــــــــــز و ج ــــــــــربان، ع ــــــــــاه دل پادش نـــــــاظران را عقـــــــل و دل از کـــــــف ربـــــــودــــدر کــــام ریخــــت هــــر یکــــی را در خــــور، انــــــت ــــــأوا گرف ــــــان و دل، م ــــــان درج عشقشــــــد ــــــونریز ش ــــــی، خ ــــــق کش ــــــر عاش خنج

دا کنـــــــد آالت کـــــــارخواســـــــت تـــــــا پیــــــــــــــــام را ـــــــــتني ج ـــــــــیبان نخس ـــــــــی نص بـــــراب ـــــر ش ـــــا را پ ـــــت م ـــــر هس جـــــام دیگ ســـــــاقیش جـــــــام شـــــــقاوت کـــــــرده نـــــــام

ی آن نخــــــــوت و نــــــــاز و غــــــــرورنشــــــــئه

WWW.AEL.AF

١٠

هـــــردو، مـــــی، لـــــیکن مخـــــالف در خـــــواصــــــــلیم و رضــــــــا ــــــــحون تس ــــــــی مش آن یک ؟کیســـت، کـــو زیـــن جـــام گـــردد جرعـــه نـــوش پـــــرده پـــــیش چشـــــم حـــــق بینـــــان شـــــود ظلمتـــــــــی گـــــــــردد، بپوشـــــــــد نــــــــــور را

ـــــــ ـــــــر برکش ـــــــزقد ب ـــــــري تی ـــــــان، شمش تلش تلــــــــخ ســــــــازد آب شريینشــــــــان بکــــــــامـــــــرخ شـــــــراب ـــــــن ف ـــــــأثري ای گـــــــردد از ت لـــــیکن آخـــــر، نارســـــوزان جـــــای اوســـــت

یــــی ممتــــاز و خــــاصهــــر یکــــی را نشــــأه آن یکــــــــی مملــــــــو ز آســــــــیب و قضــــــــاـــــد ســـــاقی را کشـــــد چـــــون در بگـــــوش ؟پن

ـــــــــــه ـــــــــــت قتال ـــــــــــودآل ـــــــــــان ش ی این فــــــــــــوق روز آرد شــــــــــــب دیجــــــــــــور را

ــــــز جسمشــــــان ــــــز ری را ســــــازد از کــــــني ری روز روشنشـــــــان کنـــــــد تاریـــــــک چشـــــــم از جــــــالل و جــــــاه و منصــــــب، کامیــــــاب دوزخ آتشفشــــــــــان، مــــــــــأوای اوســــــــــت

در بیان اینکه از هر کس مقتضیات طینت بظهور آید و بازگشت هرشیء باصل خودست و این سعادت و آن که جنسیت و سنخیت مرادست و بل. شقاوت را ظاهر الصالح بودن باخراج از قانون فالح شرط نیست

همانست که سعید را باوج علیني کشاند الله وىل الذین آمنوا یخرجهم من الظلمات اىل النور و شقی را در حضیض سجني نشاند و الذین کفروا اولیائهم الطاغوت یخرجونهم من النور اىل الظلمات اولئک اصحاب

:ز روی لجاج روی از حق برتافتندلهذا با اینهمه احتجاج ا. النار هم فیها خالدونـــاری ـــداری، ب ـــني ن ـــم خـــدای ب چـــون چش

!خورشـــید پرســـت شـــو نـــه گوســـاله پرســـت

.ست آمدند و دم از مخالفت وىل کامل که پنجه در پنجه حق ست زدندو بهوای جام شقاوت که کفر مطلقــــب ــــر کــــف دســــت غی ــــد جــــام ب ــــس برآم پ چـــــون مگـــــس کردنـــــد غوغـــــا بـــــر ســـــرش

ــــــــمت اب ــــــــیس شــــــــداول آن مــــــــی قس لــــه ــــوردجرع ــــل خ ــــدح هابی ــــم ز آن ق ــــی ه ی

یــــــی شــــــدادراگشــــــت قســــــمت جرعــــــه یـــــــی طـــــــالوت بـــــــد انـــــــدیش راجرعـــــــه

همچنــــــان بــــــر هــــــر گــــــروه از هــــــر قبیــــــلـــــــود ـــــــیال ب ـــــــدح س ـــــــی در ق ـــــــاز آن م ب بــــــاز ســــــاقی لــــــب بــــــه اســــــتهزا گشــــــودــــــــو؟ ــــــــام ک ــــــــوی درد آش ــــــــد خ آن معربــــــاش ــــــاده ب ــــــاط ب ــــــان در احتی ــــــت ه گف ایــــــــن شــــــــقاوت را ز ســــــــرداران؛ مــــــــنم

ینت، هـــــــم ترازویـــــــی کـــــــنمبـــــــا حســـــــ اش را ســــــیل بنیــــــان کــــــن، مــــــنمخانــــــه

ســــــــر برآوردنــــــــد مشــــــــتاقان ز جیــــــــب ــــــــــــد از کــــــــــــف یکــــــــــــدیگرش مريبودن کــــــه وجــــــودش مصــــــدر تلبــــــیس شــــــدـــــــورد ـــــــل خ ـــــــون دل قابی ـــــــبب خ ز آن س

یــــــــی نمــــــــرود بــــــــد بنیــــــــاد راجرعــــــــهـــــــی فرعـــــــون کـــــــافر کـــــــیش راجرعـــــــه ی

آن شــــــراب عقــــــل کــــــش بــــــودی ســــــبیلــــــود ــــــال ب ــــــد، ماالم ــــــی خوردن هرچــــــه م !گفـــــت رســـــم بـــــاده خـــــواری ایـــــن نبـــــود

ی مـــــــا را، حریـــــــف جـــــــام کـــــــو؟بـــــــادهــــــاش ــــــاده ب ــــــف، آم ــــــام را آمــــــد حری جـــــــــــنم ـــــــــــداران، م دوزخـــــــــــت را از خری در هالکـــــــش، ســـــــخت بـــــــازویی کـــــــنم

ـــــــــه ـــــــــش دان ـــــــــنماش را، آت خـــــــــرمن م

WWW.AEL.AF

١١

ـــــــمه ـــــــرد آن چش ـــــــک ک ـــــــیال راخش ی س پــــاک بینــــان چــــون کــــه چشــــم انداختنــــد دســـــــت ســـــــاقی نخســـــــتني جـــــــام بـــــــودــــــت ــــــرد مس ــــــرم را ک ــــــتان س ــــــر سرمس ذک

ــــــــــــال را درکشــــــــــــید آن جــــــــــــام ماالمـــــــــناختند دســـــــــت و صاحبدســـــــــت را بشــــــود ــــــام ب ــــــام، درد آش ــــــتني ج ــــــز نخس ک عشـــق پـــای افشـــرد و مطلـــب شـــد ز دســـت

.انه در طریق اهل وجد گویددر استشفای عارفـــــــــز کـــــــــن ســـــــــاقیا جـــــــــام دگـــــــــر لربیــــر جــــای خــــویش ــــود ب ــــت ب ــــا خــــرد، ثاب ت

هـــــاسرخوشـــــم کـــــن ز آن بجـــــان پـــــروردهــــــردم، ر ــــــت گ ــــــتهمس ــــــتش ــــــی آرم بدس ی

آتــــــــش مــــــــا را ز آبــــــــی، تیــــــــز کــــــــن گــــــريد بــــــه پــــــیشمــــــدعا را پــــــرده مــــــی

هـــــــاتـــــــا تـــــــو هـــــــم را بســـــــوزم، پـــــــردهـــــت؟ ـــــد غـــــري مس ـــــه گوی ـــــتان ک قصـــــۀ مس

در بیان اینکه میکشان ساغر سعادت و سرخوشان بادۀ شقاوت بر مقتضای وقت؛ هر یک در محل خود د و با آن محک خلوص و قلبیت خود را آزمودند نعم اظهار مستی و ابراز حق پرستی و خود پرستی نمودن

:ماقالــن ــوردن م ــت خ ــه وق ــد؟ ک ــه خوان ــرام ک ــرا ح م

!حـــــالل زاده بـــــرون آیـــــد از نتـــــایج حـــــرام

:و در اینجا مرتبتا اشارتی و مختصر استعارتی مريود اول آدم ســـــــــاز مســـــــــتی؛ ســـــــــاز کـــــــــردــــوخت ــــه س ــــرق عصــــیان صــــفوتش را خان بــــــرین ــــــتی ق ــــــا مس ــــــد ب ــــــا گردی ــــــوح ت ن مســــــت شــــــد ایــــــوب، ز آن جــــــام بــــــالــــــــل ــــــــات و عل ــــــــد کــــــــز بلی ــــــــیم آن ب ب در خلیـــــل آن شـــــعله تـــــا شـــــد، شـــــعله زنــــــــدم ــــــــتی ق ــــــــونس از سرمس ــــــــو ی زد چ تـــــــــا فلـــــــــک مريفـــــــــت او را از زمـــــــــنيگـــــه شـــــدش یوســـــف از مســـــتی چـــــو دل آ تـــــــا ســـــــر یعقـــــــوب از آن پرشـــــــور شـــــــدـــــیم ـــــا کل ـــــد ت ـــــال ش ـــــام ب ـــــت از آن ج مس عیســـــــی از مســـــــتی قـــــــدم بـــــــردار شـــــــد

ــــــ ــــــد از آن ب ــــــرگراناحم ــــــد س ــــــا ش اده تـــــــن ـــــــی ده ـــــــهبا در آن قدس ـــــــور آن ص ش مرتضــــــی ز آن بــــــاده تــــــا گردیــــــد مســــــت

بیخـــــــودی در بـــــــزم خلـــــــد آغـــــــاز کـــــــردــــوخت ــــه س ــــر پروان ــــد، پ ــــوزان ش ــــمع س ش شـــــد بـــــه غرقـــــاب بـــــال، کشـــــتی نشـــــنيــــــتال ــــــان مب ــــــج کرم ــــــر رن ــــــت از آن ب گش

خانــــــــۀ صــــــــربش، خلــــــــلره کنــــــــد در ـــــــن ـــــــوزان، وط ـــــــش س ـــــــدر آت ـــــــرد ان ک مـــــــاهی انــــــــدر دم کشـــــــید او را بــــــــه دم

ـــــــر ـــــــالمني: ذک ـــــــن الظ ـــــــت م ـــــــی کن ان جـــــــا ز دامـــــــان پـــــــدر در چـــــــه شـــــــدشـــــد ـــــور ش ـــــمش ک ـــــف دو چش ـــــم یوس از غ ســـــــالها در تیـــــــه محنـــــــت شـــــــد مقـــــــیمـــــــزلش بـــــــر، دار شـــــــد الجـــــــرم ســـــــر منــــــران ــــــر ک ــــــال، از ه ــــــروی، رو، ب ــــــرده ب کـــــکن ـــــدان ش ـــــت دن ـــــنگی عاقب ـــــت س گش

ــــــــتال ــــــــود، دس ــــــــتني بنم ــــــــرم در آس ج

WWW.AEL.AF

١٢

گــــان را دســــتخوش شــــد زنــــده پیــــلپشــــهـــــت ـــــت گش ـــــا سرمس ـــــاده ت ـــــی ز آن ب مجتب

ــــــل ــــــوران را، ذلی ــــــت م ــــــران گش ــــــري غ ش شـــد دلـــش خـــون و فـــرود آمـــد بـــه طشـــت

:ی با دل و استغراق در مراتب آن وىل کامل زبدة السعداء و سید الشهداء و تجاهل عارفانهدر معارضه یــــــــیبــــــــاز بیــــــــنم رازی انــــــــدر پــــــــرده

هـــــر زمـــــان از یـــــک گریبـــــان ســـــر زنـــــدــــش دل د ــــوب، ک ــــن مطل ــــت ای ــــبکیس ر طل

در بســــــاط ایــــــن و آن؛ جویــــــای اوســــــتــــــــاده ــــــــون افت ــــــــای خ ــــــــه در دری اموه ک

ــــــزنم ــــــایی می ــــــت و پ ــــــا دس ــــــود آنج بیخــــــرد ــــــه ک ــــــم بیگان ــــــق از دانش وه کــــــه عشــــــــــن دور دار ــــــــــات دل از م ــــــــــا رب آف ی مــــــدتی شــــــد بــــــا زبــــــان وجــــــد و حــــــالـــــی؟ ـــــا بک ـــــردی ت ـــــرزه گ گـــــویم ای دل، هــــــرا؟ ــــــتی چ ــــــه پس ــــــا هم ــــــاال ب ــــــزم ب ع

ــــــن بیگــــــ ــــــل و دی ــــــد از عق ــــــا بچن انگیتـــــــردم وامکـــــــن ـــــــیش م ـــــــدر پ مشـــــــتم انـــــــنت ـــــــاد انگیخ ـــــــن فس ـــــــز ای ـــــــافلی ک غ دل مــــرا گویــــد کــــه دســــت از مــــن بشــــوی مــــــــــانع مطلــــــــــب بــــــــــرای چیســــــــــتی؟ بحــــــر را مــــــوجی بــــــود از پــــــیش و پــــــســــــیش ــــــس و پ ــــــود از پ ــــــردی ب ــــــاد را گ بــــــــیم گــــــــه ن ــــــــن آ ــــــــداری ز دی ــــــــا نپن تـــــــــاهیم گ ـــــــــذهبی آ ـــــــــر م ـــــــــت از ه هس

امی کـــــــس نیســـــــتم تـــــــا زنـــــــدهبنـــــــدهــــــــــی ــــــــــیم ن ــــــــــای نب ــــــــــی شناس وىل ن

یــــــیهســــــت دل را گوئیــــــا؛ گــــــم کــــــرده گـــــــه بـــــــرین در، گـــــــاه بـــــــر آن در زنـــــــد

ایـــــــد بلـــــــب؛نـــــــامش از غـــــــريت نمـــــــیـــــت ـــــدر جستجوس ـــــريش ان ـــــدیث غ ـــــا ح بــــاده ام؟بــــا تــــو چــــون گــــویم کــــه چــــون افت

ــــــــــزنم ــــــــــنم، صــــــــــدایی می هرکــــــــــرا بی مســـــــتی ایـــــــن دل، مـــــــرا دیوانـــــــه کـــــــردـــــــــذور دار ـــــــــرا مع ـــــــــویم م ـــــــــن نمیگ م بــــــــا دلســــــــتم در جــــــــواب و در ســــــــؤال

تـــــــو مـــــــا را روی زردی تـــــــا بکـــــــی؟از کاســـــــه لیســـــــا اینهمـــــــه مســـــــتی چـــــــرا؟ دیـــــــده واکـــــــن وانـــــــه ایـــــــن دیـــــــوانگی پـــــــرده داری کـــــــن مـــــــرا رســـــــوا مکـــــــنـــــنت ـــــون ریخ ـــــی خ ـــــب کن ـــــرا واج ـــــر م م دل نــــــــــدارم؛ رو دل دیگــــــــــر بجــــــــــویـــــــــتی ـــــــــر کیس ـــــــــو دیگ ـــــــــی رازا ت پردگـــــــته خـــــــس ـــــــاکش از خـــــــود دانس آن کس در هـــوا مـــرغ آن دهـــد، نســـبت بـــه خـــویش

و هــــــــرره نــــــــیم بــــــــا خــــــــرب از هــــــــر درــــــــیم ــــــــني الله ــــــــن حس ــــــــه م ــــــــه الل اللــــــــده ــــــــن او را بن ــــــــن، م اماو خــــــــدای م

شناســـــم بـــــن علـــــیمـــــن حســـــینی مـــــی

در انتقال از عالم وجد و شوق دورجوع به مطلب بر مشرب اهل ذوق گوید بــــــــاز آن گوینــــــــده گفــــــــنت ســــــــاز کــــــــردـــــا شـــــوم دمســـــاز خـــــویش ـــــانی ت هـــــل زمــــــت؟ ــــــد راز، کیس ــــــه گوی ــــــنم اینک ــــــا ببی ت

ـــــــرد ـــــــاز ک ـــــــدیث آغ ـــــــن ح ـــــــان م وز زبـــــا گـــــوش خـــــویش آواز خـــــویش بشـــــنوم بــــــت؟ ــــــرداز کیس ــــــخن پ ــــــن س ــــــان م از زب

WWW.AEL.AF

١٣

رب چنـــــــني دستانســـــــراایـــــــن مـــــــنم یـــــــا ایــــــن مــــــنم یــــــارب بــــــدین گفتــــــار نغــــــز شــــــوخ شــــــريین مشــــــرب مــــــن، کیســــــتی؟

گـــــویی، بگـــــویـــــی مطلـــــوب مـــــیقصـــــه زود باشـــــــد کـــــــاین مـــــــی پـــــــر مشـــــــعلهـــــــد ـــــــاده مســـــــتیها کنن ـــــــن ب رهـــــــروان زی

!مـــــرا؟ کنـــــد تلقـــــنيیـــــا دگـــــر کـــــس مـــــی یــــا کــــه مــــن چــــون پوســــتم گوینــــده، مغــــز؟ ای ســـــــخنگوی از لـــــــب مـــــــن، کیســـــــتی؟

ـــــه ـــــینکت ـــــوب م ـــــی مرغ ـــــوی ـــــویی، بگ گــــــــغله ــــــــوزد، مش ــــــــه س ــــــــان را جمل عارفــــــــد ــــــــتیها کنن ــــــــق پرس ــــــــتان، ح خودپرس

ی کشور ی دفرت توحید و دروازهرجوع به مطلب و بیان حال آن طالب و مطلوب حضرت رب اعنی شريازهی اولیائی دازان را رئیس و ساالر، پاکبازان را انیس و غمخوار، سید جن و بشر، سر حلقهتجرید و تفرید سران

موىل المواىل سیدالکونني ابی عبدالله الحسني صلوات الله علیه و اصحابه و ورود آن حضرت به : حشر :صحرای کربال و هجوم و ازدحام کرب وبال

گویــــــد او چــــــون بــــــاده خــــــواران الســــــت

ــــــــا و اول ــــــــامز انبی ــــــــاص و ع ــــــــا، از خ یـــــــــید ـــــــــتان رس ـــــــــاقی سرمس ـــــــــت س نوبـــــد ـــــت ش ـــــاقی هس ـــــور س ـــــد منظ ـــــه ب آنک گـــــــرم شـــــــد بـــــــازار عشـــــــق ذوفنـــــــونـــــــم ـــــــایی به ـــــــوی و زیب خـــــــريه شـــــــد تق ســــــــوخنت بــــــــا ســــــــاخنت آمــــــــد قــــــــرین زجـــــر و ســـــازش متحـــــد شـــــد، درد و صـــــرب عــــیش و غــــم مــــدغم شــــد و تریــــاق و زهــــرــــــــــاز عاشــــــــــقی ــــــــــاز معشــــــــــوق و نی نــــــق، ملــــــک قابلیــــــت دیــــــد صــــــاف عش

ــــــــــــاط ــــــــــــرتاز بس ــــــــــــایش بیش آن، فضـــــــا ـــــــن ای کی ـــــــدم م ـــــــک آم ـــــــت این گفـــــــتني ـــــــتم آس ـــــــر ز دس ـــــــر، ب ـــــــت بنگ گف الجــــــرم زد خیمــــــه عشــــــق بــــــی قــــــرین بـــــی قرینـــــی بـــــا قـــــرین شـــــد، همقـــــرانــــــــال ــــــــاز، درهــــــــای ب ــــــــروی ب کــــــــرد ب داد مســـــــــــــتان شـــــــــــــقاوت را خـــــــــــــرب نـــــــک نماییـــــــد آیـــــــد آنـــــــچ از دســـــــتتان سرکشــــــید از چــــــار جانــــــب فــــــوج فــــــوج

ـــت ـــتند مس ـــود گش ـــت خ ـــدر وق ـــک ان ـــر ی هـــام ـــود تم ـــد خ ـــه عه ـــد ب ـــک ش ـــر ی ـــد ه عه

ــــــا بسرمســــــت ــــــدپا ت ، آن رســــــیدآنکــــــه ب و آنکــــه گــــل از دســــت بــــرد، از دســــت شــــد بوالعجــــب عشـــــقی، جنـــــون انـــــدر جنـــــوبـــــــــــم ـــــــــــکیبایی به ـــــــــــه زد درد و ش پنجــــــا تحمــــــل، همنشــــــني ــــــت ب گشــــــت محنـــــر نـــــور و ظلمـــــت متفـــــق شـــــد، مـــــاه و اب مهــــر و کــــني تــــوأم شــــد و اشــــفاق و قهــــرـــــــــای وامقـــــــــی ـــــــــذرا و رض ـــــــــور ع ج نزهــــــت از قــــــافش گرفتــــــه تــــــا بقــــــافـــــــــرت ـــــــــد، پیش ـــــــــه آی ـــــــــای دارد هرچ ج گفـــــــــت از جـــــــــان آرزومنـــــــــدم بیـــــــــا گفـــــــت مـــــــنهم بـــــــرزدم دامـــــــان، ببـــــــني در فضــــــــای ملــــــــک آن عشــــــــق آفــــــــرین المکــــــــانی را، مکــــــــان شــــــــد المکــــــــان تــــــــــا کشــــــــــانیدش بدشــــــــــت کــــــــــربالــــــــدر ــــــــف در ب ــــــــد آن حری ــــــــک آم کاینـــــــــازم شســـــــــتتان مـــــــــريود فرصـــــــــت، بنـــــان کـــــز بحـــــر، مـــــوج لشـــــکر غـــــم، همچن

WWW.AEL.AF

١۴

یافـــــت چـــــون ســـــرخیل مخمـــــوران خـــــرب کســـــــر همرهـــــــان خـــــــویش راخوانـــــــد ی

ـــــــــب ـــــــــا طل ـــــــــردم دنی ـــــــــان ای م گفتش مغزتــــــــان را شــــــــور شــــــــهوت غالبســــــــت ای اســـــــــريان قضـــــــــا؛ در ایـــــــــن ســـــــــفرـــــــت ـــــــه نیس ـــــــوای خان ـــــــارا ه ـــــــره م هم نیســــــت در ایــــــن راه غــــــري از تــــــري و تیــــــغــــــــتافنت ــــــــر بش ــــــــد بس ــــــــا بای ــــــــای پ ج

ــــــــد درد ســــــــر ــــــــاده آی کــــــــز خمــــــــار ب اخواســـــت هـــــم بیگانـــــه و هـــــم خـــــویش رــــــب ــــــه و شــــــام و حل اهــــــل مصــــــر و کوف نفســـــــتان، جـــــــاه و ریاســـــــت طالبســـــــت غـــــــري تســـــــلیم و رضـــــــا، ایـــــــن المفـــــــر؟ هرکــــه جســــت از ســــوخنت، پروانــــه نیســــتــــــغ ــــــا، هــــــر کــــــس ز جــــــان دارد دری گومیــــــــــــافنت ــــــــــــت شــــــــــــرط راه، رو برت نیس

ن در بیان تعرض آن شمع انجمن حقیقت از پروانگان هوسناک و تجاهل آن گل گلشن معرفت از بلبالمشوش ادراک، خانۀ حقیقت را از اغیار مجازی، خاىل ساخنت، و بوستان معرفت را از خس و خاشاک

یی از قابلیت اهل و ناقابالن پرداخنت، و مستمعان بال را صالدادن و دراز صندوق حقیقت گشادن و شرذمهوعلی االرواح اللتی «که در سلک » )ع(قالوا بلی، الذین بذلوا مهجهم دون الحسني«الوصاحبان مراتب

:منسلک آمدند» حلت بفنائکـــــت ـــــس گریخ ـــــد از مجل ـــــی ب ـــــه بريون هرک دور شـــــــــــد از شکرســـــــــــتانش مگـــــــــــســـــــــه ـــــــــد پرداخت ـــــــــار ش ـــــــــوت از اغی خل پــــــري میخــــــواران، بصــــــدر انــــــدر نشســــــت محرمــــــــــان راز خــــــــــود را خوانــــــــــد؛پیشــــــاز کــــــرد بــــــا لــــــب خــــــود گوششــــــان انبـــــت ـــــق، مس ـــــراب عش ـــــرد از ش ـــــه را ک جمل انگفــــــــت شــــــــاباش ایــــــــن دل آزادتــــــــ

ـــــــرامش کـــــــرده ـــــــاد ای ف ـــــــان ب هـــــــایادتــــــــورمی ــــــــدلتان، ش ــــــــاد ای ب ــــــــان ب یادت

یـــــی، جـــــم غفـــــرياینـــــک از هـــــر گوشـــــهــــــا ــــــد در قف ــــــاده را ب ــــــار آن ب کــــــاین خم

نمایــــــد گــــــاه گــــــاهگوشــــــه چشــــــمی مــــــی

ی الفـــــــت ز همراهـــــــان گســـــــیخترشـــــــته وز گلســـــــتان مـــــــرادش، خـــــــار و خـــــــس وز رقیبــــــــان، خانــــــــه خــــــــاىل ســــــــاخته احتیــــــــاط خانــــــــه کــــــــرد و در ببســــــــت

ـــــــویشجم ـــــــون خ ـــــــاند، پريام ـــــــه را بنش لــــــــرد ــــــــاز ک ــــــــت، ب در ز صــــــــندوق حقیق یادشــــــــــــان آورد آن عهــــــــــــد الســــــــــــتـــــــــان ـــــــــادا یادت ـــــــــاده خوردســـــــــتید، ب ب

ـــــــوه ـــــــردهجل هـــــــای ســـــــاقی ز پشـــــــت پ هـــــــای ســـــــاقی پـــــــی زپـــــــیآن اشـــــــارت

زنـــــد ســـــاقی، صـــــفريمـــــر شـــــما را مـــــیــــــا ــــــد وف ــــــده را بای ــــــان آن وع ــــــان و ه ه

کنـــد، خـــوش خـــوش نگـــاهســـوی مســـتان مـــی

:عارف شدن به مراتب جانبازان راه حقیقت از در ارادت به شیخ طریقت از ر اه مراقبه گویددر بیان ـــــــاز هســـــــتی، طـــــــاقتم را طـــــــاق کـــــــرد بـــــــوتی خـــــــاىل ز غـــــــري ـــــــادم آمـــــــد؛ خل ی

ــــــــــرد ــــــــــرا؛ اوراق ک ــــــــــرت صــــــــــرب م دفــــــادش بخــــــري ــــــدر صــــــدر آن، ی ــــــريی ان پ

WWW.AEL.AF

١۵

خــــم صــــفت، صــــافی دل و روشــــن ضــــمري مــــر مــــرا از حـــــال خــــویش افــــزوده حـــــال

ــــــت ــــــن هش ــــــلیم م ــــــر تس ــــــو، س ــــــر زان ب پــــــس لــــــب گــــــوهر فشــــــان آورد پــــــیش

ــــــــــــراز دم آن مق ــــــــــــاحب نظ ــــــــــــل ص ب عـــــــالمی دیـــــــدم ازیـــــــن عـــــــالم، بـــــــرون دســـــــت بـــــــر دامـــــــان واجـــــــب، بـــــــر زدهـــــــار ـــــــر کن ـــــــدی از ه گـــــــرد آن شـــــــمع هــــــم ــــــرحی ده ــــــرت، ش ــــــن بیش ــــــم از ای ترس ز آنکــــــــه در گــــــــوش مــــــــن آن واالنــــــــژاد

خضـــــــــروش، گمگشـــــــــتگان را دســـــــــتگري !ل؟خـــواب بـــود ایـــن مـــی نـــدانم یـــا خیـــا

خواســــــــــــــــــت تــــــــــــــــــا ســــــــــــــــــریـــــویش ـــــوش خ ـــــوش ه ـــــردم دو گ ـــــرت ب پیش گشـــــــتم از شـــــــور شـــــــهیدان، بـــــــا خـــــــرب عاشـــــــقانی، ســـــــرخ رو یکســـــــر ز خـــــــونــــــــاالتر زده ــــــــه ب خــــــــود ز امکــــــــان خیمــــــــــــه ــــــــــــان، پروان ــــــــــــان و پرفش وارپرزن

تـــــــار تـــــــن را، نطـــــــق بشـــــــکافد ز هـــــــم گفــــــت، امــــــا رخصــــــت گفــــــنت نــــــداد

ال خود در انتساب سلوک به حضرت پريو مرشد صافی در مراتب وجد عارفانه و شور عاشقانه و اشاره به ح :ضمري خود کثر الله افاضاته گوید

ــــــد کــــــه مســــــتی ســــــرکنم ــــــت آم ــــــاز وق بـــــــــــرگران ـــــــــــم، س ـــــــــــس در آی از در مجلــــــار ــــــه در کن ــــــان؛ گ ــــــاه رقصــــــان در می گـــــا ـــــرورد م ـــــخ ای صـــــهبای جـــــان پ ـــــخ ب بــــــا ــــــروز م ــــــخ صــــــهبای جــــــان اف ــــــخ ب بــــــــــد ــــــــــدا دورت کن ــــــــــدا دوران، خ از خ

ــــــــا آن مال ــــــــوی از م ــــــــوی راگ ــــــــت گ مـــــی مـــــا را بجـــــام مـــــی ســـــزد ســـــنگ ارزنـــــه ـــــون گـــــر همـــــی خـــــواهی هل شـــــور مجنـــــاک ـــــالص، روح پ ـــــل خ ـــــا عق ـــــرا پ ای ســـــــق ـــــــرآت ح ـــــــفا، م ـــــــودت در ص ای وجــــــــیم ــــــــی، عق ــــــــادر گیت ای ز شــــــــبهت، م ای شـــــــــب جهـــــــــال را؛ تابنـــــــــده مـــــــــاهـــــــد ـــــــارف پدی ـــــــد مقصـــــــد ع ـــــــو آم از ت مـــــــدتی شـــــــد هســـــــتم ای صـــــــدر کبـــــــار

ســــــتانــــــدک انــــــدک طــــــاقتم را کــــــاهشــــــــان ز ــــــــی بازم ــــــــاغر کن ــــــــاده در س آن ب

ــــــی کاســــــتی ــــــی کــــــم و ب ــــــا بگــــــویم ب ت

وز هیـــــــاهو گـــــــوش گـــــــردون، کـــــــر کـــــــنم بــــــر زمــــــني، افتــــــان و بــــــر بــــــاال، پــــــران جـــــام مـــــی دســـــتی و دســـــتی زلـــــف یـــــار مـــــــــــــرهم زخـــــــــــــم و دوای درد مـــــــــــــا عشـــــــــرت شـــــــــب، انبســـــــــاط روز مـــــــــاــــــد ــــــورت کن ــــــی ش ــــــرهای ب ــــــارغ از س فـــــــتان، روی ـــــــه مس ـــــــرده ب ـــــــرش ک را آن ت

ـــام ـــر مش ـــی ب ـــن م ـــوی ای ـــوردت ب ـــون نخ چـــــــــله ـــــــــان سلس ـــــــــی را بجنب ـــــــــف لیل زل

ــــمی زاده ــــه جس ــــداکاز چ ــــی ف ــــی؟ روح یــــره ــــقبه ــــز ذات ح ــــر صــــفت، ج ــــد از ه من

ای بحــــــــق مــــــــا را صــــــــراط المســــــــتقیم ای بــــــره گــــــم کــــــرد گــــــان؛ هـــــــادی راهـــــان خـــــدا را درتـــــو دیـــــد چشـــــم حـــــق بین ایــــــــــن بســــــــــاط کربیــــــــــایی را غبــــــــــار

ســــتاز تــــو ای ســــاقی، مــــرا ایــــن خــــواهشــــــــــی ــــــــــانرت کن ــــــــــا را پریش ــــــــــت م حال

:آری مســــــــــتی اســــــــــت و راســــــــــتیآری

WWW.AEL.AF

١۶

ی عشــــــــاق راشــــــــرح آن ســــــــر حلقــــــــه

ــــــــــــــــــرکنم، مجموعــــــــــــــــــه ی اوراق راپ

.ی اهل نیاز، به کتمان سرونهفنت رازی آن سرحلقهدر بیان توصیهــــاز گفــــت ــــک، ب ــــدر گــــوش هــــر ی ســــری ان بــــــا مخــــــالف، پــــــرده دیگرگــــــون زنیــــــدــــــــني ــــــــار و از یم ــــــــد از یس خــــــــوش ببینی بــــــی خــــــرب، زیــــــن ره نگــــــردد تــــــا خــــــرب پـــــای مـــــا را، نـــــی اثـــــر باشـــــد نـــــه جـــــایـــــــادا ره بـــــــدین مســـــــتی بـــــــرد کـــــــس مبـــــــــا ـــــــــد، راز م ـــــــــامحرم افت ـــــــــف ن در ک راز عـــــــــارف، در لـــــــــب عـــــــــام اوفتـــــــــدـــــــا عـــــــامی کشـــــــد ـــــــان را قصـــــــه ب عارفــــویش ــــحاب خ ــــا اص ــــرد ب ــــیت ک ــــن وص ای

پرســـــتگفتشـــــان کـــــای سرخوشـــــان مـــــیــــــنم ــــــک آن ســــــاغر بکــــــف ســــــاقی م این در فنــــــــای مــــــــن شــــــــما هــــــــم باقئیــــــــد

از را بایــــــد نهفــــــتبــــــاز گفــــــت ایــــــن ر ل را وارون زنیـــــــــدبـــــــــا منـــــــــافق، نعـــــــــــــــــد، ــــــــنيز آنکــــــــه دزدانن ــــــــا را در کم م

ـــــــر ـــــــته ت ـــــــد آهس ـــــــا نهی ـــــــان، پ ای رفیقـــــو میـــــای ـــــای دارد، گ ـــــش پ ـــــه نق ـــــر ک هــــرد ــــتی ب ــــر دس ــــه ت ــــب، ب ــــدین مطل ــــی ب پ بشـــــــــنود گـــــــــوش خـــــــــران، آواز مـــــــــا طشـــــــت اهـــــــل معنـــــــی از بـــــــام اوفتـــــــدـــــــد ـــــــدنامی کش ـــــــه ب ـــــــل دل ب ـــــــار اه ک

پـــــــیشتـــــــا بکلـــــــی پـــــــرده بـــــــرگريد ز خــــــورده مــــــی؛ از جــــــام ســــــاقی الســــــت

ـــــــانی و ـــــــیا ف ـــــــه اش ـــــــنم ،جمل ـــــــاقی م ب مــــــژده ای مســــــتان کــــــه مســــــت ســــــاقئید

:در بیان اشتداد وجد و حال و انقالب حالت آن سید بی همال که مباداقدایی آید یا بدائی رخ نماید آرم بـــــــــــر آوردن خـــــــــــروشز آن نمـــــــــــی

بـــــاروش آیـــــد کـــــه مـــــا را تـــــاب نیســـــت مـــــــــا رحمـــــــــت آرد بـــــــــر دل افکـــــــــار

انـــــدک انـــــدک دســـــت بـــــر دارد ز جـــــور سرخوشــــــــم، کــــــــان شــــــــهریار مهوشــــــــان عاشــــــــقان خــــــــویش بینــــــــد ســــــــرخ رو غــــــرق خــــــون افتــــــاده در بــــــاالی خــــــاکـــــــاز ـــــــه از بهـــــــر نی جـــــــان بکـــــــف بگرفتــــاه ــــوش نگ ــــوش خ ــــد خ ــــان کن ــــر غریبیش بــــــدادگان ــــــب چــــــو بربســــــت آن شــــــه دل ل

کـــــــای صـــــــورتگر ارض و ســـــــما: گفـــــــتــــــگ ــــــت زن ــــــن یاف ــــــه از م ــــــن آیین اول ای

ـــــــــــد اول ـــــــــــه بای ـــــــــــی دفـــــــــــع گل از پ

ترســـــــم او را آن خـــــــروش آیـــــــد بگـــــــوش تـــــــاب کتـــــــان در بـــــــر مهتـــــــاب نیســـــــت

هـــــــای زار مـــــــابخشـــــــد او بـــــــر نالـــــــهــــده دور ــــن فرخن ــــن، ای ــــر م ــــد، ب ــــاقص آی ن کـــــی بـــــه مقتـــــل پـــــا نهـــــد دامـــــن کشـــــان

شمشـــــــان ماننـــــــد جـــــــوخـــــــون روان از چ ســـــوده بـــــر خـــــاک مـــــذلت، روی پـــــاکــــــاز ــــــر اشــــــتیاق دوســــــت، ب چشمشــــــان بـــــــاه ـــــــاه ق ـــــــدد، ق ـــــــر ضعیفیشـــــــان بخن بــــــان ــــــر آزادگ ــــــت، آن س ــــــا جس ــــــرز ج ح

ــــــــــه ــــــــــت، آین ــــــــــاای دل ــــــــــزد نم ی ای مــــن نخســــت انــــداختم بــــر جــــام ســــنگ مــــــــن بجنبــــــــانم ســــــــر ایــــــــن سلســــــــله

WWW.AEL.AF

١٧

ــــــــــــدر مغزمســــــــــــتان آورم شــــــــــــورش ان پاســــــــخش را از دو مرجــــــــان ریخــــــــت، در قصـــــد جانـــــان کـــــرد و جـــــان بـــــر بـــــاد داد

ــــــــــتان آورم ــــــــــی پرس ــــــــــاد م ــــــــــی بی مــــر ــــدارین ح ــــی ال ــــت ف ــــنت ان ــــت احس گف

ــــــــم آزادی ــــــــاد داد رس ــــــــردان، ی ــــــــه م ب

ر زد، نفس کافر بعنانگريی يدر بیان اینکه چون سالک از در ارادت درآمد و دست طلب بر دامن عنایت پ

یی هولناک برانگیزد اگر سالک را دل نلرزید و ثبات و تحمل ورزید و از در مراقبه خیزد و هر لحظه فتنهمرافقت و آن منازعت به موافقت تبدیل گردد و از درآمده از باطن پري استمداد نمود، آن مخالفت به

:ی نفس فرمایدآنجاست که عارف ربانی و مفلق شريوانی، جناب حکیم خاقانی، قدس سره، در مسأله در آخر یافتم چون شاه زنبوران مسلمانش، نفس چون زنبور کافر داشتم لیکن در اول

ريی حضرت حر را بدان مسأله که عبارت ازنفس کافرست از بدو امر سالک، در اینجا عارف، عنانگريی و دل .نماید چه بمدد حضرت کامل و پرتو آن عنایت شامل، آن کفر محض بایمان صرف مبدل آمدتأویل می

ـــــــرب ـــــــا خ ـــــــی ب ـــــــا حریف ـــــــتم ب دوش گفـــــود؟ ـــــذل جـــــان چـــــه ب دشـــــمنی حـــــر و بــــــــق شــــــــدن ــــــــان، کــــــــافر مطل اول آن س آخــــــــر از کفــــــــر آمــــــــدن یکبــــــــاره بــــــــاز

ــــه ــــا نکت ــــت اینج ــــريگف ــــت ای خب ــــی هس یـــــق ـــــدر طری ـــــا رهـــــرو شـــــود ان خواســـــت ت نفـــــــس کـــــــافر دل، چـــــــو یابـــــــد آگهـــــــیــــــپاه ــــــل و س ــــــوس، خی ــــــرص و ه آرد از حــــــــــدبريش شــــــــــود ــــــــــه ت مــــــــــانع هرگونـــــــــخ ســـــــــازد آب شـــــــــريینش بکـــــــــام تل گـــــر گریـــــزان گشـــــت، ســـــالک نیســـــت اوــــــــات ــــــــای ثب ور فشــــــــرد از همــــــــت او پ پـــــــــري را از بـــــــــاطن اســـــــــتمداد کـــــــــرد

ــــــــانگري از ــــــــود آن عن ــــــــارش ش ــــــــا، ی وف ز آن ســـــــبب گفـــــــت آن حکـــــــیم شـــــــريوان نفــــس دیـــــدم بــــد چـــــو زنبــــوران نخســـــتــــــــــــــافتم ــــــــــــــش از کــــــــــــــافری رو ت اولــــــــل کــــــــرد ــــــــانم از ســــــــر تمثی ــــــــن بی ایــــــزود ــــــرش ف ــــــافری، کف ــــــر ک ــــــاول از ه ک

کانـــــــدرین مطلـــــــب مـــــــرا شـــــــو؛ راهـــــــربــــود؟ ــــان چــــه ب ــــن ایم ــــر آخــــر ای اول آن کفــــــــــدن ــــــــــق ش ــــــــــای ح ــــــــــد راه اولی س

نیــــــازجــــــان و ســــــر در راه حــــــق کــــــردن، زد چـــــو ســـــالک دســـــت بـــــر دامـــــان پـــــريـــــــــق همقـــــــــدم گـــــــــردد برحمـــــــــانی فری مشــــــــــــتعل گــــــــــــردد ز روی گمرهــــــــــــی راهــــــــرو را ســــــــخت گــــــــردد ســــــــد راه رونهــــــد هــــــر ســــــو، عنــــــانگريش شــــــودـــــــام ـــــــر دارد زگ ـــــــه ب ـــــــذارد ک ـــــــام نگ گـــــــت او ـــــــک نیس ـــــــري هال ـــــــک، غ در مهال مانـــــــد برجـــــــا، بـــــــر تمنـــــــای نجـــــــات بــــــــاطن پــــــــري رهــــــــش، امــــــــداد کــــــــرد

ـــــــارش ـــــــراه و همک ـــــــدم و هم ـــــــودهم ش ره شــــــــــناس قــــــــــريوان تــــــــــا قــــــــــريوان و آخـــــرش چـــــون شـــــاه زنبـــــوران، درســـــتــــــــــافتم آخــــــــــرش عــــــــــني مســــــــــلمان یـــــرد ـــــل ک ـــــس حـــــر، تأوی ـــــر نف ـــــس را ب نف آخــــــر او، از هــــــر مســــــلمان، بــــــیش بــــــود

WWW.AEL.AF

١٨

ی ی زبده و برگزیدهدر ازدیاد وجد و اشتداد شوق بر مشرب اهل عرفان و ذوق و اشارت به مراتب عالیه :باس سالم الله علیه بر سبیل اجمال گویدناس حضرت ابوالفضل الع

بـــــــاز لیلـــــــی زد بـــــــه گیســـــــو شـــــــانه را ســـــــــنگ بـــــــــر داریـــــــــد ای فرزانگـــــــــان

تـــــان، آهنـــــگ نیســـــتاز چـــــه بـــــر دیوانـــــه عقـــــل را بـــــا عشـــــق، تـــــاب جنـــــگ کـــــو؟ بـــــــــاز دل افراشـــــــــت از مســـــــــتی علـــــــــم گشــــــته بــــــا شــــــور حســــــینی، نغمــــــه گــــــر جانــــــب اصــــــحاب، تــــــازان بــــــا خــــــروشــــــر ــــــک پ ــــــني، آن مش ــــــط یق ــــــرده از ش ک

ـــــــش، حریفـــــــان ســـــــر بســـــــرتشـــــــنه ی آب چــــــــرخ زاستســــــــقای آبــــــــش در طــــــــپش ای ز شـــــــــط ســـــــــوی محـــــــــیط آورده آبــــــــز ــــــــوج خی ــــــــر م ــــــــوی بح !آب آری س

ــــــه را ــــــن دیوان ــــــد ای ــــــان ش ــــــله جنب سلس ای هجـــــــــوم آرنـــــــــده بـــــــــر دیوانگـــــــــان او مهیــــــا شــــــد، شــــــما را ســــــنگ نیســــــت انــــدرین جــــا ســــنگ بایــــد، ســــنگ کــــو؟ـــــــم ـــــــف القل ـــــــم، ج ـــــــپهدار عل ـــــــد س ش

بــــــــه بــــــــرکســـــــوت عباســــــــیان کــــــــرده مشـــــــکی از آن حقیقـــــــت پـــــــر، بـــــــه دوشــــــرت ــــــو آب آورش ــــــان همچ ــــــت و عطش مس

ــــــنه ــــــان، تش ــــــوع حریف ــــــرخــــــود ز مجم تــــــرخ بانــــــگ العطــــــش ــــــرده او بــــــر چ ب آب خـــــــود را ریختـــــــی، واپـــــــس شـــــــتاب بــــــیش ازیــــــن آبــــــت مریــــــز آبــــــت بریــــــز

لشهداء در توجه به عالم خراباتیان صاحبدل و اخوان مقبل و استمداد و همت و شروع به مصیبت فخر ا :حضرت ابوالفضل العباس سالم الله علیه

بـــــــــاز از میخانـــــــــه، دل بـــــــــویی شـــــــــنیدـــــــتان ـــــــر از دوس ـــــــت، ذک ـــــــتان را رف دوسای صــــــــبا ای عنــــــــدلیب کــــــــوی عشــــــــقــــــــني ــــــــوبی نش ــــــــدره و ط ــــــــای س ای همـــــــــذار ـــــــــرده گ ـــــــــان ک ـــــــــرق عارف ای بفــــــریم ــــــحاب ک ــــــوی اص ــــــوی ک ــــــه س رو بدر گشــــــــودندت گــــــــر اخــــــــوان از صــــــــفانشـــــــودر آن دار الصـــــــفا، رطـــــــب اللســـــــاــــــــان را، حبیــــــــب خاصــــــــه آن بــــــــزم محباصـــــــفهان را، عنـــــــدلیب گلشـــــــن اوســـــــتکــــــــــــوی او جنــــــــــــت، بجســــــــــــتجویتانــــــاده را ــــــار افت ــــــت ز ک ــــــن دس ــــــتی ای دستـــــــا کـــــــه بـــــــر منـــــــزل رســـــــاند بـــــــار رای نــــــــاس آوردشــــــــوری انــــــــدر زمــــــــره

گوشـــــــش از مســـــــتان، هیـــــــاهویی شـــــــنیدـــــــــد ا ـــــــــاد آم ـــــــــل را ی ز هندوســـــــــتانپی

ـــــق ـــــوی عش ـــــت گ ـــــوطی حقیق ـــــو، ط ای تــــــــــني ــــــــــرب را، روح االم ــــــــــاط ق ای بســــــــپار ــــــــان، رهس ــــــــاک بین ــــــــم پ ای بچش بــــــــاش طــــــــایف انــــــــدر آن واال حــــــــریم راه اگــــــــــر جســــــــــتی در آن دار الصــــــــــفا همطریقــــــــان را ســــــــالم از مــــــــا رســــــــان گلشـــــــــن اهـــــــــل صـــــــــفا را، عنـــــــــدلیبــــت ــــن اوس ــــته مخصــــوص م ــــوت گش در اخ تشـــــــنه لـــــــب کـــــــوثر، بخـــــــاک کویتـــــــان

ایــــــــن یــــــــار بــــــــار افتــــــــاده راهمتــــــــی ــــــــــــــرار را ــــــــــــــة االس ــــــــــــــد گنجین پرکنـــــــــــاس آورد ـــــــــــان، ذکـــــــــــری ز عب در می

WWW.AEL.AF

١٩

نیســــــــت صــــــــاحب همتــــــــی در نشــــــــأتنيدر هـــــــــــــواداری آن شـــــــــــــاه الســـــــــــــت

همقــــــــدم عبــــــــاس را، بعــــــــد از حســــــــني جملــــه را یــــک دســــت بــــود او را دو دســــت

تی مردانه در کارست که آن جامه مناسب می حقیقت را، هدر بیان اینکه طی وادی طریقت و قطع جاده :ی دسرتس نیست لمؤلفهی هر ناالیق را پایههدهبراندام قابلیت هر کس و پای مجا

ــه مــی ــه پروان ــده ب ــه هــر پرن رســد در عشــقن

ــــر دارد ــــزار پ ــــد ه ــــر ص ــــد اگ ــــه بازمان ک

ی ناس، سالم الله علیه بر مشرب اهل و در اینجا بر کمال همت حضرت عباس و نهایت قابلیت آن زبده :عرفان گوید

آن شنیدســـــــتم یکـــــــی ز اصـــــــحاب حـــــــالــــــــ ــــــــدرین عه ــــــــقکان ــــــــان طری د از رفیق

ـــــی ـــــر نـــــور عل ـــــد در جذبـــــه ب ـــــس رس ک ی اهــــــــــل نیــــــــــازالجــــــــــرم آن قــــــــــدوه

آن قــــــــوی؛ پشـــــــــت خــــــــدا بینـــــــــان ازو موســـــــــی توحیـــــــــد را، هـــــــــارون عهـــــــــد طالبـــــــــان، راه حـــــــــق را بـــــــــد دلیـــــــــلــــــــــرو ــــــــــینی؛ پیش ــــــــــاق حس ــــــــــد بعش ب مـــــــــی گرفتـــــــــی از شـــــــــط توحیـــــــــد آب عاشــــــــــــقان را بــــــــــــود آب کــــــــــــار ازو روز عاشـــــــــورا بچشـــــــــم پـــــــــر ز خـــــــــون

ـــــــنه کا ـــــــوی تش ـــــــد بس ـــــــرپش ـــــــان رهس مــــــز ــــــري تی ــــــر، وی ت ــــــد ب ــــــرو باری ــــــس ف ب اشـــک چنـــدان ریخـــت بـــر وی چشـــم مشـــک تــــــــا قیامــــــــت تشــــــــنه کامــــــــان ثــــــــواب بـــــــر زمـــــــني آب تعلـــــــق پـــــــاک ریخـــــــتـــــــاند ـــــــتی فش ـــــــت از مس ـــــــتیش را دس هس

کــــــــــرده روزی از در رحمــــــــــت ســــــــــؤال رهــــــــــروان نعمــــــــــت اللهــــــــــی فریــــــــــق گفـــــت اگـــــر او ایســـــتد بـــــر جـــــا، بلـــــی آن بمیــــــــــدان محبــــــــــت یکــــــــــه تــــــــــاز

ــــــــــوش ــــــــــدینان ازوو آن مش ــــــــــال بی ؛ حــــــــد ــــــــاملرت بجه ــــــــه ک ــــــــدان، جمل از مریـــــــل ـــــــاه جلی ـــــــر ش ـــــــه، ب ـــــــای جمل رهنم پـــــــاک خـــــــاطر آی و پـــــــاک انـــــــدیش رو

ــــــا شــــــتابتشــــــنگان را مــــــی رســــــاندی بـــــــــــــازار ازو ـــــــــــــق ب رهـــــــــــــروان را رونـــط چـــون بـــرون ـــک بـــر دوش آمـــد از ش مش تـــــــــري بـــــــــاران بـــــــــال را شـــــــــد ســـــــــرپ مشـــــک شـــــد بـــــر حالـــــت او اشـــــک ریـــــز

ـــد ز ـــک، خـــاىل ش ـــم مش ـــه چش ـــا ک اشـــکت ی آن مشــــــک آبخورنــــــد از رشــــــحهمــــــی

ــــــر ســــــر آن، خــــــاک ریخــــــت وز تعــــــني ب جـــــز حســـــني انـــــدر میـــــان چیـــــزی نمانـــــد

یی از کرامات قدوة النقباء و نخبة النجباء جناب قاسم سالم الله یی از مقامات و مجموعهدر بیان شرذمه :علیه

بــــــــاز دارم؛ راحــــــــت و رنجــــــــی بهــــــــم نـــــــاز پـــــــرور نوعروســـــــی هســـــــت بکـــــــر

متحــــــــد عنــــــــوانی از شــــــــادی و غــــــــمــــــــه ــــــــرا در حجل ــــــــرمرم ــــــــاموس فک ی ن

WWW.AEL.AF

٢٠

نقــــــــد جــــــــانش، رونمــــــــا نوعروســــــــی،ــــن عــــروس ــــد ای ــــه مان ــــدر حجل ــــا کــــی ان تـــــن عروســـــم، مـــــدعادانی کـــــه چیســـــت؟ زیــــــا عــــــروس قاســــــم اینجــــــا هســــــت رو بــــــــاجرا ــــــــود از م ــــــــه ب ــــــــدر آن روزی ک ان خوانـــــــــد شـــــــــاه دیـــــــــن، بـــــــــرادرزاده را وزدگــــــر ره، دخــــــرت خــــــود پــــــیش خوانــــــد آنچـــــــه قاســـــــم راز هســـــــتی بـــــــود نقـــــــدــــــــرد ــــــــاز ک ــــــــوب را دمس ــــــــب و مطل طال

ا، تعلــــــــیم دادهــــــــر دو را رســــــــم رضــــــــــــــروس ــــــاد و ع ــــــه دام ــــــا نگرفت ــــــک ج لیــــــت ــــــدح نوشــــــان صــــــهبای الس کــــــای ق کشـــــته گشـــــنت عـــــادت جـــــیش شماســـــت آرزو را تــــــــــرک گفــــــــــنت، خوشرتســــــــــت کـــــی خضـــــاب دســـــتتان باشـــــد صـــــواب؟ ایـــــن صـــــدا آمـــــد چـــــو قاســـــم را، بگـــــوش خاســــــــت از جــــــــا و عــــــــروس مقــــــــبلش راهــــــــــرو را پــــــــــای از رفتــــــــــار مانــــــــــدــــــــدردجی ــــــــیش مــــــــن ای ب گفــــــــت از پ

ـــــــوی ـــــــوعروس خ ـــــــید چهـــــــرن ش را، بوس ز آســـــتني اشـــــکش ز چشـــــمان پـــــاک کـــــرد

در فـــــــردوس چـــــــون کـــــــردیم رو: گفـــــــت

ـــــــا ـــــــد رو بم ـــــــا نگـــــــريد، کـــــــی نمای !!تــــــراقش در فســــــوس !دل چــــــو دامــــــاد از فـــــــت؟ ـــــــه کیس ـــــــدانی ب ـــــــدعا را روی می مـــــــــر او ـــــــــه باشـــــــــد، ذک ـــــــــدعایم جمل م

مســـــــــراکـــــــــربال بـــــــــر عاشـــــــــقان؛ مات شـــــــــــــمع ایمـــــــــــــان؛ قاســـــــــــــم آزاده را خطبــــۀ آن هـــــر دو وحــــدت کـــــیش خوانـــــد مــــــر عروســــــش را بکــــــابني بســــــت عقــــــد زهــــــــره را بــــــــا مشــــــــرتی انبــــــــاز کــــــــرد

ــــــــه ــــــــدر حجل ی تســــــــلیم دادجــــــــای؛ ان کــــز ثــــری شــــد بــــر ثریــــا بانــــگ کــــوس از مــــــــراد خویشــــــــنت شــــــــویید دســــــــت نـــــامرادی، بهـــــرتین عــــــیش شـــــما اســــــتـــــت ـــــنت، خوشرتس ـــــرگ خف ـــــروس م ـــــا ع ب

از خـــــون بایـــــد خضـــــابدســـــت عاشـــــق ر شــــــــد ز غــــــــريت وز تغــــــــري در خــــــــروشــــــــش دســــــــت حســــــــرت زد بــــــــدامان دلــــــد ــــــار، مان ــــــت از ک ــــــی و دس دل ز همراهــــــا؟ ــــــر کج ــــــت دیگ ــــــی، بینم ــــــون برفت چ خـــــوش در آغوشـــــش کشـــــید از روی مهـــــر بعـــــــد از آن آن آســـــــتني را، چـــــــاک کـــــــردـــــن نشـــــان، آنجـــــا بجـــــو ـــــا ای ـــــر مـــــرا ب م

ار شکافنت آستني و مراتب پرده از اسرار برداشنت و نکتۀ در بیان فیض بخشی آن سر حلقۀ راستني و اسراولیائی تحت قبابی الیعرفهم غريی ما : توحید را از راه مکاشفات، معلوم عروس خود داشنت که بر مصداق

:را تا ابد زندگی و دوام و دولت و پایندگیستــــــني ــــــو ای صــــــاحب یق ــــــدانی ت هــــــیچ می آســـــــــتني وهـــــــــم او را، خـــــــــرق کـــــــــرد

ــــــــــرق ــــــــــام از خ ــــــــــتالتی او، وزخرقهاســـــده ـــــا پاین ـــــه م ـــــو ک ـــــه ش گ ـــــی آ ـــــمیعن ای

ــــــــردگی ــــــــا ز افس ــــــــد ذات م ــــــــارغ آم ف

چیســــــت اینجــــــا ســــــر خــــــرق آســــــتني؟ ــــــرد ــــــرق ک ــــــر او، ف ــــــل را، ب ــــــق و باط ح فرقهـــــــــا از فـــــــــرق او تـــــــــا فرقهاســـــــــت

ایــــــمایــــــم و زنــــــدهتــــــا ابــــــد مــــــا تــــــازهــــــــا را، کهنگــــــــی و مردگــــــــی نیســــــــت م

WWW.AEL.AF

٢١

ســــــتنــــــاجی آنکــــــو، راه مــــــا را ســــــالکـــــــــتعار ـــــــــات مس ـــــــــم از حی ـــــــــار داری ع هـــــــم فنـــــــا را هـــــــم بقـــــــا را، رونقـــــــیمــــــدهیم گــــــر بصــــــورت جــــــان بجانــــــان میــــــاظریم ــــــر ن ــــــب از ه گــــــر بصــــــورت غای متصــــل بــــا بحــــر و خــــارج چــــون حبــــاب

کسعــــــارف مــــــا نیســــــت جــــــز او، هــــــیچــــــش ــــــددر دل ــــــني ب ــــــز حس ــــــت ک آن ودیع

یـــــیبـــــا عـــــروس خـــــویش گفـــــت او شـــــمه فــــــیض یــــــابی، فــــــیض بخشــــــیدن گرفــــــت یـــــک جهـــــت شـــــد از پـــــی طـــــی جهـــــات

ســــتیــــز بینــــی، هالــــکغــــري مــــا هــــر چ کشـــــــته گشـــــــنت هســـــــت مـــــــا را اعتبـــــــارــــــیم ــــــاقی در حق ــــــدر حــــــق و ب ــــــانی ان فــــــدهیم ــــــان می ــــــرده را ج ــــــی م ــــــم بمعن هــــــریم ــــــا حاض ــــــر ج ــــــی به ــــــک در معن لیـــــــاب ـــــــت قب ـــــــتیم در تح ـــــــت را هس دوســــــیم و بــــــس ــــــارف اوی ــــــا ع ــــــني م همچنــــــــــاملش ــــــــــوظ از وىل ک ــــــــــه محف و آنچ

ــــــرذمه ــــــوش او، ش ــــــدر گ ــــــد ان ــــــیخوان ی توقـــــــت را دیـــــــد و درخشـــــــیدن گرفـــــــ

ــــــات ــــــر ممکن ــــــه یکس ــــــان ب ــــــتني افش آس

در بیان اینکه طالبان راه و عاشقان لقاءالله را، از خلع تعینات و قلع تعلقات که هر یک مقصد را، سد راهند

و حجابی همت کاه گریزی نیست چه عارف را حذر از آفات و موحد را، اسقاط اضافات واجبند لله در :قائله

برنشــــــاندگــــــرد هســــــتيچــــــو ممکــــــن

ــــــد ــــــزی نمان ــــــر چی بجــــــز واجــــــب دگ

و اشارت به آن موحد بی نیاز و مجاهد، خانه برانداز که گرد تعلقات را به باران مجاهده فرو نشانید و نقود ی یی از حاالت جناب علی اکرب سالم الله علیه، که در مرتبهتعینات را بهوای مشاهده بر فشانید و شرذمه

:الترین تعلقات بود، گویدی باواالترین تعینات و در منزله بــــــازم انــــــدر هــــــر قــــــدم، در ذکــــــر شــــــاه

شــــــودپــــــیش مطلــــــب، ســــــد بــــــابی مــــــیــــــن ــــــروز م ــــــان اف ــــــور ج ــــــاقی ای منظ ســــــــــرورد را ــــــــــان پ در ده آن صــــــــــهبای جــــــازان کــــــنم ــــــاه جانب ــــــر ش ــــــه ذک ــــــا ک تـــــــــم ـــــــــوح و قل ـــــــــت، موجـــــــــد ل آن برتب بــــــر هــــــدف، تــــــري مــــــراد خــــــود نشــــــاند کـــــــرد ایثـــــــار آنچـــــــه گـــــــرد، آورده بـــــــود

ـــــــرده ـــــــق، پ ـــــــداز تعل ـــــــر نمان ـــــــی دیگ ی اجتهــــــــادی داشــــــــت از انــــــــدازه بــــــــیشــــــــه ــــــــا رخ افروخت ــــــــرب ب ــــــــه اک ــــــــا ک تــــــرق ــــــريت، ع ــــــرده از غ ــــــش، ک ــــــاه روی م

از تعلــــــــــق گــــــــــردی آیــــــــــد ســــــــــد راهــــــیچ ــــــر مقصــــــد را، حجــــــابی م شــــــوده

ای تــــــــو آن پــــــــري تعلــــــــق ســــــــوز مــــــــنــــن گــــرد را ــــر نشــــان، ای ــــی ب ــــه آب خــــوش ب روی در، بــــــــا خانــــــــه پــــــــردازان کــــــــنم و آن بجانبــــــــــازی، ز جانبــــــــــازان علــــــــــم

، بکلــــــــی برفشــــــــاندگــــــــرد هســــــــتی را ســـــــوخت هـــــــرچ آن آرزو را پـــــــرده بـــــــود ســـــد راهـــــی؛ جـــــز علـــــی اکـــــرب نمانـــــد کــــــان یکــــــی را نیــــــز بــــــردارد ز پــــــیش

خـــــــــــــرمن آزادگـــــــــــــان را، ســـــــــــــوخته همچــــــو شــــــبنم، صــــــبحدم بــــــر گــــــل ورق

WWW.AEL.AF

٢٢

بــــــر رخ افشــــــان کــــــرده زلــــــف پــــــر گــــــره نرگســــــــــش سرمســــــــــت در غــــــــــارتگریـــــــــــــاد از ره، باشـــــــــــــتاب ـــــــــــــد وافت آم

همرهـــــان بســـــتند بـــــار! کـــــای پـــــدر جـــــانــــور ــــرخوش در قص ــــاب س ــــک از احب ــــر ی ه

ی طــــــــوبی همــــــــهگــــــــامزن، در ســــــــایه قاســــــــم و عبداللــــــــه و عبــــــــاس و عــــــــون

ســـــــــتاز ســـــــــپهرم، غایـــــــــت دلتنگـــــــــی دیـــــــر شـــــــد هنگـــــــام رفـــــــنت ای پـــــــدر

اللــــــــــــه را پوشــــــــــــیده از ســــــــــــنبل، زرهـــــری ـــــربگ ت ـــــه گل ـــــر، ب ـــــک ت ـــــوده مش س همچـــــو طفـــــل اشـــــک، بـــــر دامـــــان بـــــابـــــــذ ـــــــدر رهگ ـــــــاده ان ـــــــار افت ـــــــد ب ارمانــــــور ــــــني ح ــــــر زلف ــــــان، س ــــــرب پیچ وز طــــــــه ــــــــی هم ــــــــار کروب ــــــــا ی جــــــــامزن، ب آســــــتني افشــــــان ز رفعــــــت؛ بــــــرد و کــــــون

ــــی ــــت لنگ ــــرب را چــــه وق ــــب اک ســــتکاســــــر ــــــاری زود ت ــــــت ب ــــــر هس ــــــتی گ رخص

ی خود، علی اکرب را برمصداق اینکه، در بیان جواب دادن آن وىل اکرب با توجهات و تفقدات مر نوردیده :بر مذاق اهل عرفان گوید» چه کفر آن حرف و چه ایمان بهرچه از دوست و امانی،

ـــــد ریخـــــت ـــــک شـــــکر قن در جـــــواب ار تن کــــــای فرزنـــــــد مقبــــــل آمـــــــدی: گفــــــت یــــــی از حــــــق؛ تجلــــــی ای پســــــرکــــــرده

یــــــیراســــــت بهــــــر فتنــــــه، قامــــــت کــــــردهــــــــــــت ــــــــــــه در طنازیس ــــــــــــت باالل نرگس

کنـــــــیاز رخـــــــت مســـــــت غـــــــرورم مـــــــیــــیش اوســــت ــــو گــــاهی پ ــــیش ت ــــم پ گــــه دل

خـــــون مکـــــن دلـــــم را! بـــــیش ازیـــــن بابـــــاــــــزن ــــــالم م ــــــاغر ح ــــــر س ــــــا، ب ــــــت پ پشـــــز ـــــرق بخـــــت دل مری ـــــر ف ـــــم ب خـــــاک غ همچـــــو چشـــــم خـــــود بـــــه قلـــــب دل متـــــاز حایــــــــــل ره، مــــــــــانع مقصــــــــــد مشــــــــــوــــــــوا ــــــــی تنفق ــــــــرب حت ــــــــالوا ال ــــــــن تن ل نیســـــــــت انـــــــــدر بـــــــــزم آن واال نگـــــــــارــــــن هرچــــــه غــــــري از اوســــــت، ســــــد راه مــــــر تســــــت جــــــان رهــــــني و دل اســــــري چهــــــی ــــــیش چــــــون دورافکن آن حجــــــاب از پ

ــــــرا ا و خواهــــــد از مــــــن رو نمــــــاچــــــون ت

ــــت ــــد ریخ ــــکر خن ــــای ش ــــب ه ــــکر از ل شـــــــــدی ـــــــــزن دل آم ـــــــــان، ره ـــــــــت ج آف

ـــــــه ـــــــی، فتن ـــــــن تجل ـــــــرزی ـــــــا داری بس ه یــــــیوه کــــــزین قامــــــت، قیامــــــت کــــــرده

ســــــــنبلت بــــــــا ارغــــــــوان در بازیســــــــت کنــــــــیاز مــــــــراد خــــــــویش دورم مــــــــی

گنجـــد دو دوســـترو کـــه در یـــک دل نمـــیــــــــنزاده ــــــــون مک ــــــــرا مجن ــــــــی؛ م ی لیل

ـــــ ـــــر ب ـــــنگ ب ـــــر دل؛ س ـــــیش ب ـــــزنن الم م بــــس نمــــک بــــر لخــــت لخــــت دل مریــــزــــــف خــــــود، پریشــــــانم مســــــاز همچــــــو زل بــــــــر ســــــــر راه محبــــــــت، ســــــــد مشــــــــوــــــــد او ــــــــون گوی بعــــــــد از آن؛ ممــــــــا تحب از تــــــــو بهــــــــرت گــــــــوهری، بهــــــــر نثــــــــارــــت شــــکن ــــن، ب ــــت ســــت و غــــريت م آن ب مـــــــــانع راه محبـــــــــت، مهـــــــــر تســـــــــتـــــی ـــــو من ـــــو هســـــتم در حقیقـــــت، ت مـــــن تــــــــا ــــــــب او، رو، نم ــــــــو، جان ــــــــا ش رو نم

WWW.AEL.AF

٢٣

:مرخص نمودن جناب علی اکرب سالم الله علیه را، و امر به تمکني و تسلیم فرمودن، گوید در بیانــــــنت ــــــري آخ ــــــو شمش ــــــد از ت ــــــوش نباش خـــــــر را ـــــــن قه ـــــــا ک ـــــــیش آور، ره ـــــــر پ مهــــــــایش گــــــــر بیفشــــــــاری قــــــــدم بــــــــر فنـــــــــري نیســـــــــت ـــــــــاج ت مـــــــــژه داری، احتیـــــــت ـــــــنت جـــــــزو وکل گرچـــــــه قصـــــــد بس ور ســـــــــر صـــــــــید سپیدســـــــــت و ســـــــــیاه نتــــــــري مهــــــــری بــــــــر دل دشــــــــمن بــــــــزـــــــني بقاســـــــت ـــــــا ع ـــــــا مقصـــــــود م از فن

ســـــتشـــــوق ایـــــن غـــــم از پـــــی آن شـــــادی مـــــن در ایـــــن شـــــر و فســـــاد ای بـــــا فـــــالح

ـــــت ـــــدمثاب ـــــک ق ـــــدر وجـــــودم ی ســـــت ان در شـــــهودم دســـــتی و دســـــتی بـــــه غیـــــبـــــات ـــــی در حی ـــــوت و روی ـــــدر م ـــــی ان رویـــــــــا ـــــــــاج و در غن ـــــــــدر احتی دســـــــــتی ان دســــــتی انــــــدر یــــــأس و دســــــتی در امیــــــدـــخ ـــزم و فس ـــط و ع ـــبض و بس ـــدر ق ـــتی ان دس دســـــــتی انـــــــدر ارض و دســـــــتی در ســـــــماــــــار ــــــتی در نه ــــــل و دس ــــــدر لی ــــــتی ان دســـــــع و ضـــــــر ـــــــور از نف ـــــــدر ام ـــــــرا ان مرمـــــــــی ـــــــــذاتم غن ـــــــــاج و بال نیســـــــــتم محتـــــــان ـــــــا جهلش ـــــــرا ب ـــــــد م ـــــــمنی باش دش قتــــــل آن دشــــــمن بــــــه تیــــــغ دیگرســــــت

بــــــاش و شمشــــــريی مکــــــنرو ســــــرپ مــــــیـــــت را، رنجـــــه گشـــــنت شـــــرط نیســـــت بازوی بوســـــــه زن بـــــــر حنجـــــــر خنجـــــــر کشـــــــان

ـــــت آن ـــــس برف ـــــاه پ غـــــريت خورشـــــید و م کــــــــرد از ثریــــــــا تــــــــاثریبــــــــاز مــــــــی

مســـــت گشـــــت از ضـــــربت تیـــــغ و ســـــنان عشـــــق آمـــــد، عشـــــق ازو پـــــا مـــــال شـــــد

بلکــــــه خــــــوش باشــــــد ســــــرپ انــــــداخنت ــــــــود دهــــــــر را ــــــــو نب ــــــــر ت ــــــــت قه طاق

جـــــــــــودش انـــــــــــدر آری در عـــــــــــدماز و پـــــیش ابـــــروی کجـــــت، شمشـــــري چیســـــت؟ــــــت ــــــود ز آن کاکل ــــــس ب ــــــویی ب ــــــار م ت آن تــــــــرا کــــــــافی بیــــــــک تــــــــري نگــــــــاهـــــزن ـــــن ب ـــــر م ـــــود، ب ـــــر ب ـــــری گ ـــــري قه ت میـــــــل آن رخســـــــار و شـــــــوق آن لقاســـــــت

ســـــــتایـــــــن خرابـــــــی بهـــــــر آن آبـــــــادیـــــــــی خـــــــــري و صـــــــــالح آمدســـــــــتم از پـــــــدر عـــــــدم ـــــــدم ان ـــــــني دیگـــــــر ق همچنــــــ ــــــه ری ــــــنم دســــــتی و دســــــتی ب بدر یقی

ــــــی در صــــــفات ــــــدر ذات و روی ــــــی ان رویـــــــــا ـــــــــا و در فن ـــــــــر در بق ـــــــــت دیگ دس دســـــتی انـــــدر تـــــرس و دســـــتی در نویـــــدـــرح و نســـخ ـــف و ط ـــدر قهـــر و لط ـــتی ان دســــــا ــــــتی در نم ــــــو و دس ــــــدر نش ــــــتی ان دســـــــار ـــــــتی در به ـــــــتی و دس ـــــــزان دس در خـــــــر ـــــــغل دگ ـــــــانع ش ـــــــغلی م ـــــــت ش نیســــــمنی ــــــن دش ــــــاج ای ــــــرع احتی ــــــت ف هســــــني نااهلشــــــان کــــــز چــــــه رو کــــــرد اینچن

یـــــــغ آن، بـــــــه دیگـــــــر اسرپســـــــتدفـــــــع تـــــــــن ـــــــــريی مک ـــــــــان ش ـــــــــربد روبه در ن بــــا قضــــا هــــم پنجــــه گشــــنت شــــرط نیســــتـــــــان ـــــــو نش ـــــــري و در پهل ـــــــد، گ ـــــــري کآی تـــاه ـــم ش ـــان از جس ـــم و ج ـــور از چش ـــو ن همچ هــــــــر ســــــــر پیکــــــــان، بــــــــروی او، دریـــــــان ـــــــف عن ـــــــرد و داد از ک ـــــــا ک بیخودیهـــــــد ـــــــانش الل ش ـــــــو، لس آن نصـــــــیحت گ

WWW.AEL.AF

٢۴

وقــــــت آن شــــــد کــــــز حقیقــــــت دم زنــــــدــــــــــــد ــــــــــــب؛ واکن ــــــــــــرده از روی مرات پ بـــــــاز عقـــــــل آمـــــــد، زبـــــــانش را گرفـــــــت رو بــــــــــدریا کــــــــــرد دیگــــــــــر آب جــــــــــو

ــــــــد ــــــــی آدم زن ــــــــر جــــــــان بن شــــــــعله بـــــــــه ـــــــــدی عشـــــــــاق رجمل ا؛ رســـــــــوا کن

پــــــــري میخــــــــواران، عنــــــــانش را گرفــــــــت زی پـــــــدر شـــــــد آب گـــــــوی و آب جـــــــو

در بیان اینکه چون تمیز خاصیت شراب، سر از گریبان خاطر جمشید بر زد و خیال تدارک عشرت، از منبت ی آن را با اسامی هفت گانه پرداخت و ساقی ضمريش سر زد نخستني جامی تعبیه ساخت و خطوط هفتگانه

بنای سقایت او را، قانونی نهاد، منوط بر حکمت و بآن قانون رسم سرخوشی اختیار نموده و دانایی :داشتکشی را دایر و سایر میووضع می

ــم ای عجــب ــارت خــاک ج ــد زی ــتی ده مس

ـــر لحـــد جـــام مـــی ـــوز، زی کشـــدگـــویی هن

و اشاره به حدیث ان لله تعاىل شرابا الولیائه؛ اذاشربوا طربوا و اذاطربواطلبوا و اذا طلبوا وجدواواذا اذا اذابوا خلصوا و اذا خلصوا و صلوا و اذا و صلوا اتصلوا و اذا اتصلوا فال وجدواطابواواذاطابوا ذابوا و

مراجعت آنجناب بخدمت باب بر سبیل فرق بینهم و بني حبیبهم و راجع بشرح احوال حضرت علی اکرب و :تمثیل گوید

ـــــــده ـــــــی از دانن ـــــــی کـــــــردم ســـــــؤالوقت ی بــــــا همــــــه ســــــعیی کــــــه در رفــــــنت نمــــــود

ــــــــد ــــــــه میگوین ــــــــر آب: اینک ــــــــود از به ب خـــود همـــی دیـــد اینکـــه طفـــالن از عطــــش تیــــــغ زیــــــر دســــــت و زیــــــر پــــــا، عقــــــاب بایـــــــــدش رو آوریـــــــــدن ســـــــــوی شـــــــــط گـــــــر دریـــــــن رازیســـــــت ای دانـــــــای راز

ـــــت ـــــ: گف ـــــید نق ـــــون جمش ـــــام زدچ ش ج هفـــــــت خـــــــط آنجـــــــا مـــــــرا ترتیـــــــب داد پـــــــس نمـــــــود از روی حکمـــــــت، اختیـــــــار در کفــــــــش معیــــــــار وجــــــــد و ابتهــــــــاج مجلســـــــــی آراســـــــــت ماننـــــــــد بهشـــــــــت جمـــــــــع در او، کهـــــــــرت و مهـــــــــرت همـــــــــه جـــــــام را چـــــــون ســـــــاقی آوردی بـــــــدور هـــــــیچکس را جـــــــای طعـــــــن و دق نبـــــــود

بایــــــــد گریخــــــــتآری از قســــــــمت نمــــــــی ور یکـــــــی را حـــــــال دیگرگـــــــون شـــــــدی

گـــــه کـــــن ای دانـــــای حـــــال کـــــه مـــــرا آ رجعــــــت اکــــــرب ز میــــــدان از چــــــه بــــــود؟ــــــــــاب شــــــــــوق آب آورد او را ســــــــــوی ب

یـــــی بنمـــــوده غـــــشهـــــر یکـــــی در گوشـــــهـــــــیش رو، ز آب ـــــــه پ مـــــــوجزن شـــــــطش ب خـــــویش رادر شـــــط درافکنـــــدن چـــــو بـــــط

ـــــــــی ـــــــــن راز را م ـــــــــن ای ـــــــــرازدام کن فــــــــام زد ــــــــل درد آش ــــــــال برخی ــــــــس ص پـــــاد ـــــامی نه ـــــون ن ـــــه گ ـــــی را گون ـــــر یک ه

یــــــــی کامــــــــل عیــــــــارســــــــاقی داننــــــــدهــــــــزاج ــــــــای م ــــــــواران را شناس ــــــــاده خ بــــــــت ــــــــانونی بهش ــــــــب و ق ــــــــدرو ترتی ونـــــــه ـــــــر هم ـــــــاده، س ـــــــاقی نه ـــــــرخط س ب از فرودینــــــه خطــــــش تــــــا خــــــط جــــــورــــــــود از خــــــــط او سرکشــــــــیدن، حــــــــق نب

ســــت ســــاقی هرچــــه ریخــــتعــــني الطــــاف زاج افــــــزون شــــــدیاخــــــتالف انــــــدر مــــــ

WWW.AEL.AF

٢۵

ـــــــــتی از آن ـــــــــراف جس ـــــــــرت انح دار عشــــــــــان، معربدخوشــــــــــدی ــــــــــی ز آن ور یکـــــــرون ـــــــا ب ـــــــل، هشـــــــتی پ ـــــــق عق از طری الجـــــــرم صـــــــد گونـــــــه شـــــــرم و انفعـــــــال جملــــــــــه را بــــــــــودی از آن داراالمــــــــــان کــــــــس نیــــــــاوردی بــــــــر آوردن نفــــــــســــــــد ــــــــا یری ــــــــای م ــــــــال ه ــــــــرم فع الج همـــــــت خـــــــود، بدرقـــــــه راهـــــــش کننـــــــدـــــوند ـــــدبريش ش ـــــه ت ـــــد، ب ـــــر مان ـــــد اگ کن ســــــاقی بــــــزم حقیقــــــت بــــــني، تــــــو بــــــاز

آمـــــــــد العطـــــــــش گویـــــــــان ز راهاکـــــــــربـــــرده ـــــش افس ـــــان، از عط ـــــدر ج ـــــای پ امک

ســـتایـــن عطـــش رمزســـت و عـــارف، واقـــف :ســــتدیــــد شــــاه دیــــن کــــه ســــلطان هــــدی ســـــتعشـــــق پـــــاکش را، بنـــــای سرکشـــــی

شــــــورش صــــــهبای عشــــــقش، در سرســــــتــــــی ــــــس جــــــدایی م ــــــک از مجل ــــــداین کن

شـــــکافد، پوســـــت رامغـــــز بـــــر خـــــود مـــــیــــــت ــــــرع اوس ــــــی در اصــــــل او از ف محکم

ن بــــــر دهــــــانش بوســــــه دادپــــــس ســــــلیما مهـــــــــر، آن لبهـــــــــای گوهرپـــــــــاش کـــــــــرد هـــــــر کـــــــه را اســـــــرار حـــــــق آموختنـــــــد

دیگـــــــرش رخصـــــــت نبـــــــودی انصـــــــرافــــــــر مســــــــتی، پریشــــــــان گوشــــــــدی از ســــــون ــــــا جن ــــــتی ب ــــــردی ز مس ــــــی ک همره ســـــــــاقی آن بـــــــــزم را گشـــــــــتی، وبـــــــــالـــــــزل رســـــــانیدن، ضـــــــمان ـــــــا بســـــــر من تــــس ــــود و ب ــــاقی ب ــــت س ــــا دس ــــت آنج دس

یـــــــی غافـــــــل نماننـــــــد از مریـــــــدلحظـــــــهــــــره ــــــدخط ــــــاهش کنن گ ــــــت، آ ــــــی گررف ی

ــــــوند ــــــانگريش ش ــــــد، عن ــــــر ران ــــــد اگ تن ســـــت از ســـــاقی بـــــزم مجـــــاز؟کـــــی کـــــم

از میــــــــان رزمگــــــــه تــــــــا پــــــــیش شــــــــاهـــــــده ـــــــدانم زن ـــــــی ن ـــــــردهم ـــــــا م !امام ی

ـــر حـــق ـــن وعشـــقش کاشـــفس ســـتســـت ای اکــــــرب خــــــود را کــــــه لربیــــــز از خداســــــت

ســـــــتآب و خـــــــاکش را هـــــــوای آتشـــــــی مســــــــــتیش از دیگــــــــــران افزونرتســــــــــت

ـــــــی ـــــــدایی م ـــــــوی خ ـــــــاش دع ـــــــدف کنــــــاش مــــــی ســــــازد حــــــدیث دوســــــت راف

لیـــــک عنـــــوانش، خـــــالف شـــــرع اوســـــت انـــــدک انـــــدک خـــــاتمش بـــــر لـــــب نهـــــاد تانیـــــــارد ســـــــر حـــــــق را فـــــــاش کـــــــردـــــــــد ـــــــــانش دوختن ـــــــــد وده ـــــــــر کردن مه

در بیان مهیا شدن آن میدان، مردی را چابک سوار و پای در رکاب آوردن آن سید بزرگوار و مکالمات با :ذوالجنان و ذوالفقار بر مشرب صافی مذاقان گوید

ــــــید ــــــل رس ــــــه آب و گ ــــــوری ب ــــــرم ش دیگـــــــــادر ـــــــــع پ ـــــــــاب آوردنموق ـــــــــترک س

ــــــگ شــــــد دل، ســــــاقی از روی صــــــواب تن کـــــز ســـــر مســـــتی ســـــبک ســـــازم عنـــــانـــــــــنم ـــــــــرت ک ـــــــــن دف ـــــــــدان ای روی در میــــــــن ــــــــا و دی ــــــــاز گــــــــویم آن شــــــــه دنی ب

وقـــــــت میـــــــدان داری ایـــــــن دل رســـــــید ـــــردن ـــــواری ک ـــــرت را س ـــــب عش ســـــتاس

زیــــن مــــی عشــــرت مــــرا پــــر کــــن رکــــاب لشــــــکر مطلــــــب زنــــــان ســــــر گــــــران بــــــر

ــــــنت شــــــه، ســــــر کــــــنم ــــــدان رف شــــــرح می ی اهـــــــل یقـــــــنيســـــــرور و ســـــــر حلقـــــــه

WWW.AEL.AF

٢۶

ــــــد ــــــا بدی ــــــه و تنه ــــــود را یک ــــــه خ چونکـــــرد ـــــت ک ـــــا، راس ـــــنت از ج ـــــرای رف ـــــد ب ق پــــــــا نهــــــــاد از روی همــــــــت در رکــــــــابـــــز تـــــک ـــــاح تی کـــــای ســـــبک پـــــر ذوالجن

ـــــــوه ـــــــماوی جل ـــــــرامای س ـــــــی خ ی قدس ای بصــــــــورت کــــــــرده طــــــــی آب و گــــــــل ای برفتـــــــــــار از تفکـــــــــــر تیـــــــــــز تـــــــــــر

ــــــن ــــــاج م ســــــتروبکــــــوی دوســــــت، منه بدبــــــه شــــــب معــــــراج آن گیتــــــی فــــــروزــــــــــن ــــــــــای م ــــــــــمان پیم ــــــــــوبراق آس ت

ســــتبــــس حقوقــــا کــــز منــــت بــــر ذمــــتــــــــــان دشــــــــــمنم آری بــــــــــرون کــــــــــز میـــن نشســـت ـــت زی ـــاالکی بـــه پش ـــه چ ـــس ب پ ای مشعشــــــــــع ذوالفقــــــــــار دل شــــــــــکاف آنقـــــدر در جــــــای خــــــود کــــــردی درنــــــگ هـــــــان و هـــــــان ای جـــــــوهر خاکســـــــرتیــــاک ــــاک ای تابن ــــو پ ــــگ از ت مــــن کــــنم زن مـــــــن تـــــــرا صـــــــیقل دهـــــــم از آگهـــــــی شــــــد چــــــو بیمــــــار از حــــــرارت ناشــــــکیبــــزاج ــــدر م ــــون ان ــــت خ ــــد گش ــــه فاس چونکـــــــرت ـــــــر شـــــــد، خـــــــون بیش ـــــــزاج کف در م

ـــــــن ـــــــنت را دور از آن ت ـــــــدخویش ـــــــا بدی هـــــدارک خـــــاطرش مـــــی خواســـــت کـــــردهرت

ــــاب ــــفقت، خط ــــر ش ــــب از س ــــا اس ــــرد ب کــــــرمه ــــــت، س ــــــرد نعل ــــــکگ ــــــم مل ی چش

ـــــــاه ـــــــیم گ ـــــــادت ن ـــــــا مع ـــــــدأ ت ای ز مبـــــــــه ـــــــــی پوی ات در جـــــــــان ودلوی بمعن

تـــــــروز بـــــــراق عقـــــــل، چابـــــــک خیـــــــز ـــــن ـــــراج م ـــــت مع ـــــده واکـــــن وق ســـــتدی

ــــــروز ــــــن باشــــــد ب ــــــراج م ای عجــــــب مع روز عاشـــــــــورا، شـــــــــب اســـــــــرای مـــــــــن

ــــــت ــــــان هم ــــــازم زم ــــــمت ن ــــــتای س س روبکـــــــوی دوســـــــت گـــــــردی رهنمــــــــونــــت ــــغ، دس ــــوی تی ــــرد س ــــت و ب ــــن بگف :ای مـــــدتی شـــــد تـــــا کـــــه مانـــــدی در غـــــالف

ی اســــــــالم، زنــــــــگتاگرفــــــــت آیینــــــــهــــــی ــــــه م ــــــن آیین ــــــگ ای ــــــریزن ــــــد ب بایـــــه را ا ز زنـــــگ پـــــاککـــــن تـــــو ایـــــن آیین

ـــــــی ـــــــه را صـــــــیقل ده ـــــــو آن آیین ـــــــا ت ت مصـــــــلحت را خـــــــون ازو، ریـــــــزد طبیـــــــبـــــــالج ـــــــدر ع ـــــــار ان ـــــــد بک ـــــــرت باش نیشـــــــــدا را نیشـــــــــرت ـــــــــرآور، ای خ ـــــــــر ب س

ی عظمت و کربیایی حضرت زینب خاتون، سالم الله علیها، که آن یکه در بیان عنان گريی خاتون سراپردهیی از مراتب و مقامات آن ناموس ربانی و عصمت رذمهی متعلقات بود و شتاز میدان هویت را، خاتمه

:یزدانی که در عالم تحمل بار محنت، کامل بود و ودیعت مطلقه را واسطه و حامل، بر مذاق عارفان گوید خـــــــواهرش بـــــــر ســـــــینه و بـــــــر ســـــــرزنانــــــر شــــــه، راه را ســــــیل اشــــــکش بســــــت ب در قفـــــــای شـــــــاه رفتـــــــی هـــــــر زمـــــــانــــتاب ــــن ش ــــم ک ــــران ک ــــر گ ــــوار س ــــای س ک

م آن رخ دلجـــــــــوی تـــــــــوتـــــــــا ببوســـــــــ شـــــه ســـــراپا گـــــرم شـــــوق و مســـــت نـــــاز

رفــــــــت تــــــــا گــــــــريد بــــــــرادر را عنــــــــان دود آهــــــــش کــــــــرد حــــــــريان، شــــــــاه راـــــــنش بـــــــر آســـــــمان بانـــــــگ مهـــــــال مهلــــــی ســــــبکرت زن رکــــــاب ــــــن لخت جــــــان م تــــــــا ببــــــــویم آن شــــــــکنج مــــــــوی تــــــــو

ـــــه ـــــازگوش ـــــرد ب ـــــو ک ـــــه آنس ـــــمی ب ی چش

WWW.AEL.AF

٢٧

ــــــان ــــــویی از جــــــنس زن ــــــد مشــــــکني م دی زن مگــــــــــو مــــــــــرد آفــــــــــرین روزگــــــــــارـــــــني ـــــــش جب ـــــــاک درش نق ـــــــو خ زن مگ

ــــــر عقــــــل مــــــی ــــــاز دل ب ــــــانب گــــــريد عن میدرانـــــــــــــد پـــــــــــــرده، اهـــــــــــــل راز را

بــــــردی جــــــان مــــــیپنجــــــه انــــــدر جامــــــهـــــدیـــــی ســـــر مـــــیهـــــر زمـــــان هنگامـــــه کن

انــــــدرین مطلــــــب، عنــــــان از مــــــن گرفــــــتــــــــی ــــــــدم ــــــــه آواز بلن ــــــــد مســــــــتی ب کن

گـــــــاهی شـــــــدم ســـــــرخوش از صـــــــهبای آ مــــــدعی گــــــو کــــــم کــــــن ایــــــن افســــــانه را

ســــــــتکـــــــار عاقــــــــل رازهــــــــا بنهفــــــــنت ســــتخشــــت بــــر دریــــا زدن بــــی حاصــــل

ـــــــــان ـــــــــرب فرزانگ ـــــــــدر مش ـــــــــیکن ان ل همرهــــــی بــــــه، عقــــــل صــــــاحب شــــــرع را همتـــــــــــــی بایـــــــــــــد، قـــــــــــــدم در راه زنـــــــــورد ـــــــــد ره ن ـــــــــد بمقص ـــــــــی بای غريتــــــــع راه ــــــــودن قط ــــــــد، نم ــــــــرط راه آم ش

ـــــان ـــــر عن ـــــتی ب ـــــتی و دس ـــــک دس ـــــر فل ب زن مگـــــو بنـــــت الجـــــالل اخـــــت الوقـــــارــــــــتني ــــــــدا در آس ــــــــت خ ــــــــو، دس زن مگ

ــــــد ــــــش ان ــــــل دل را آت ــــــاناه ر جــــــان زن میزنـــــــد بـــــــا مـــــــا مخـــــــالف، ســـــــاز را صـــــــرب و طاقـــــــت را گریبـــــــان مـــــــی درد

ــــــدگــــــر کــــــنم مــــــنعش، فــــــزونرت مــــــی کنـــــت ـــــان از مـــــن گرف مـــــن ازو گـــــوش، او زب کاینقــــــدر در پــــــرده مطلــــــب تــــــا بچنــــــد؟ـــــــب اللهـــــــی شـــــــدم دیگـــــــر اینجـــــــا زینـــــــــه را ـــــــــده دیوان ـــــــــدبی حاصـــــــــل م پن

ـــــــنت ـــــــه، پریشـــــــان گف ســـــــتکـــــــار دیوانــــل ــــار عاق ــــه ک ــــر ســــندان، ن ســــتمشــــت ب

ــــــا دیوانگــــــان همرهــــــی صــــــعب ســــــت ب تـــــــــا ازو جـــــــــوییم اصـــــــــل و فـــــــــرع را صـــــــاحب آن، خـــــــواه مـــــــرد و خـــــــواه زن خانـــــه پـــــرداز جهـــــان، چـــــه زن چـــــه مـــــرد بـــــر ســـــر رهـــــرو چـــــه معجـــــر چـــــه کـــــاله

در بیان تعرض آن شهسوار میدان حقیقت از جهان تجرد بعالم تقید و توجه و تفقد به خواهر خود بر مذاق :عارفان گوید

ن بـــــر خـــــواهر اســـــتقبال کـــــردپـــــس زجـــــاـــــید ـــــود در آغوشـــــش کش همچـــــو جـــــان خــــــی؟ ــــــا زینب ــــــن آی ــــــان گــــــري م کــــــای عن پـــــــیش پـــــــای شـــــــوق زنجـــــــريی مکـــــــنـــــفر ـــــواهر، همس ـــــان خ ـــــتم ج ـــــو هس ـــــا ت بـــــاش ـــــاحبخانه ب ـــــو ص ـــــوزان را ت ـــــه س خان جـــــــان خـــــــواهر در غمـــــــم زاری مکـــــــن معجـــــــراز ســـــــر، پـــــــرده از رخ، وامکـــــــنـــــــاگوار و ناپســـــــند ـــــــن ن ـــــــر م هســـــــت ب

را دخـــــــرتیهرچـــــــه باشـــــــد تـــــــو علـــــــی

ــــــــا رخــــــــش بوســــــــد، فلا را دال کــــــــرد ت :ایـــــن ســـــخن آهســـــته بـــــر گوشـــــش کشـــــیدـــــــــدان در شـــــــــبی؟ ـــــــــا کـــــــــه آه دردمن ی

ســـــت ایـــــن عنـــــانگريی مکـــــنراه عشـــــقــــــو ب ــــــت ــــــرپ ــــــن بس ــــــوبی م ــــــن راه ک ا ای

ــــــاش ــــــه ب ــــــی مردان ــــــان در همره ــــــا زن بـــــــا ـــــــنب ـــــــزاداری مک ـــــــرم ع ـــــــدا به ص

آفتــــــــــاب و مــــــــــاه را رســــــــــوا مکــــــــــن از تــــــو زینــــــب گــــــر صــــــدا گــــــردد بلنــــــدـــــری؟ ـــــري ن ـــــم از ش ـــــی ک ـــــريا ک ـــــاده ش !م

WWW.AEL.AF

٢٨

ــــــی شــــــاه آنچــــــه گفــــــت ــــــان زینب ــــــا زب بـــــب هـــــر آنچـــــاو گفـــــت راز ـــــا حســـــینی ل بــــق ــــد زعش ــــان خواه ــــق، آری زب ــــوش عش گـــــــت ـــــــن آواز نیس ـــــــر ای ـــــــان دیگ ـــــــا زب ب

ـــــاشای ســـــخنگو، لحظـــــه ـــــی خـــــاموش ب ی تـــــــا ببیـــــــنم از ســـــــر صـــــــدق و صـــــــواب :گفـــــــت زینـــــــب در جـــــــواب آن شـــــــاه را

ـــــــق را، از یـــــــک مشـــــــیمه ایـــــــمزادهاعشـــــوده ـــــت ب ـــــک دوشـــــتربی ـــــر ی مانســـــت ب

ـــــــن راه را مســـــــتانه طـــــــی ـــــــیم ای ـــــــا کن تــــــــاملیم ــــــــت ک ــــــــام طاع ــــــــر دو در انج ه تـــــو شـــــهادت جســـــتی ای ســـــبط رســـــول

بــــا حســــینی گــــوش، زینــــب مــــی شــــنفت شــــــــه بگــــــــوش زینبــــــــی بشــــــــنید بــــــــازـــــان خواهـــــد ز عشـــــق ـــــم عشـــــق آری بی فه گــــــوش دیگــــــر، محــــــرم اســــــرار نیســــــت ای زبـــــان، از پـــــای تـــــا ســـــر گـــــوش بـــــاش

یـــــد جـــــوابگـــــو شـــــاه را، زینـــــب چـــــه می کــــــای فــــــروزان کــــــرده مهــــــر و مــــــاه را

ایــــملــــب بــــه یــــک پســــتان غــــم بنهــــاده پـــــــرورش در جیـــــــب یـــــــک آغوشـــــــمان هـــــر دو از یـــــک جـــــام خوردســـــتیم مـــــی هـــــــر یکـــــــی امـــــــر دگـــــــر را حـــــــاملیمـــــول ـــــه جـــــان کـــــردم قب ـــــن اســـــريی را ب م

نجلیات معنوی آدر بیان استفتاح آن سید عاىل مقدار از توجهات باطن آن سید بزرگوار و بیتابی از ت :حضرت وغش کردن بر مذاق اهل توحید گوید

خودنمـــــایی کـــــن کـــــه طاقـــــت طـــــاق شـــــدـــــت ـــــري نیس ـــــرای س ـــــه، ب ـــــن ب ـــــالتی زی حـــــینه را ـــــن س ـــــان ای ـــــرحی ای صـــــدر جه ش

ـــــــو را مشـــــــتاق شـــــــد ـــــــی ت جـــــــان، تجل خودنمـــــایی کـــــن در اینجـــــا غـــــري نســـــتـــــــــه را ـــــــــن، آیین ـــــــــی ای دارای حس عکس

ی وجود زینب خاتون سالم الله علیه و ینی از روی معنی در آینهدر بیان تجلی کردن جمال بیمثال حس :علیها از راه شهود بطور اجمال گوید

قابــــــــــل اســــــــــرار دیــــــــــد آن ســــــــــینه را ملـــــــک هســـــــتی منهـــــــدم یکبـــــــاره کـــــــردــــش بســــت ــــوح صــــورت، نق ــــدر ل ــــی ان معنـــــب ـــــک جـــــانش شـــــاه غی خیمـــــه زد در ملــــــد ــــــی خــــــود را بچشــــــم خــــــویش دی معن آفتــــــــــابی کــــــــــرد در زینــــــــــب ظهــــــــــور

عیــــــان در طــــــور جــــــانش رایتــــــیشــــــد ـــــــني ـــــــب را بع ـــــــد زین ـــــــب دی ـــــــني زین ع

مســــــــــــــتعد جلــــــــــــــوه، آن آیینــــــــــــــه را ی پنـــــــــدار او را پـــــــــاره کـــــــــردپـــــــــرده

ــــ ــــان خاس ــــه از ج ــــتآنچ ــــدر دل نشس ت انـــــب ـــــگ ری ـــــنش زن ـــــته شـــــد ز آب یقی شســــــــد ــــــــیش دی ــــــــده راه از پ ــــــــورت آین ص

ـــــــــــورذره ـــــــــــش وادی ط ـــــــــــی ز آن، آت یـــــــــی خـــــــــر موســـــــــی صـــــــــعقا، ز آن آیت بلکــــــه بــــــا عــــــني حســــــني عــــــني حســــــني

WWW.AEL.AF

٢٩

طلعـــــت جـــــان را بـــــه چشـــــم جســـــم دیـــــد غیــــــب بــــــني گردیــــــد بــــــا چشــــــم شــــــهود دیـــــــد تـــــــابی در خـــــــود و بیتـــــــاب شـــــــدــــــــت ــــــــانی گرف صــــــــورت حــــــــالش پریشــــــان ــــــنس زن ــــــرمن ج ــــــابر خ ــــــت ت خواس

گــــــزددیــــــد شــــــه لــــــب را بدنــــــدان مــــــی تـــــــــابی چـــــــــرا؟رخ ز بیتـــــــــابی، نمـــــــــی

دکــــــــرد خــــــــود داری وىل تــــــــابش نبــــــــو هـــــــــای آن ســـــــــرو ســـــــــهیاز تجلـــــــــی

ـــــاد ـــــاک اوفت ـــــای آن پ ـــــر پ ســـــایه ســـــان ب از رکـــــــاب ای شهســـــــوار حـــــــق پرســـــــتــــــاد ــــــو نه ــــــني زان ــــــر زم ــــــاده، ب ــــــد پی شـــــــس در آغوشـــــــش نشـــــــانید و نشســـــــت پــــــــا هــــــــم متصــــــــل ــــــــد ب گفتگــــــــو کردن دیگــــــــر اینجــــــــا گفتگــــــــو را راه نیســــــــت

ـــــــــد ـــــــــم دی ـــــــــمی اس ـــــــــراپای مس در س خوانـــــد بـــــر لـــــوح وفـــــا، نقـــــش عهـــــود

ــــــده ــــــددی ــــــر آب ش ــــــني پ ــــــید ب ی خورش دســـــــت بیتـــــــابی بـــــــه پیشـــــــانی گرفـــــــت

ــــــداز ــــــش ان ــــــی«د آت ــــــا االعل ــــــان» ان زنـــــی ـــــرده داری م ـــــا پ ـــــو اینج ـــــز ت ـــــزدک س

در حضـــــــور دوســــــــت، بیتــــــــابی چــــــــرا؟ــــــــود ــــــــش نب ــــــــت در خــــــــورد آن آب ظرفیـــــی ـــــب ته ـــــد قال ـــــب کن ـــــا زین خواســـــت ت صـــیحه زن غـــش کــــرد و بـــر خـــاک اوفتــــاد پــــای خــــاىل کــــن کــــه زینــــب شــــد ز دســــتـــــــاد ـــــــانو نه ـــــــر ب ـــــــو س ـــــــر زان ـــــــر س ب دســــــــت بــــــــر دل زد، دل آوردش بدســــــــت

ـــــــ ـــــــه آن و آن ب ـــــــن ب ـــــــن، از راه دلای ه ای پـــــــرده افکندنـــــــد و کـــــــس را راه نیســـــــت

ی آن مقتدای انام و سید و سرور خاص و عام، خواهر خود را از تیمار بیمار خود، اعنی در بیان توصیه :و تفویض بعضی ودایع که بآن حضرت برساند) ع(گرامی فرزند و واالامام السید السجاد، زین العابدین

ســـــــــت بـــــــــاز دل را نوبـــــــــت بیمـــــــــاری جســــــــــــتجویی از گرفتــــــــــــاران کنیــــــــــــد

عاشـــــــــــــــقی پیداســـــــــــــــت از زاری دل« پــــــای تــــــا فــــــرقش گرفتــــــار تــــــب اســــــت رنگـــــــش از صـــــــفرای ســـــــودا، زرد شـــــــدــــــان، فرهماســــــت چشــــــم بیمــــــاران کــــــه تــــــــار هســــــــت هرکــــــــه را اینجــــــــا دىل بیم

دهـــــد یـــــاد از زمـــــانی، کـــــآن امـــــاممـــــی خـــــــواهرش را بـــــــر ســـــــر زانـــــــو نشـــــــاند گفــــــت ای خــــــواهر چــــــو برگشــــــتی ز راه

بـــــــــــان تـــــــــــن بیمـــــــــــار اوجـــــــــــان بقرـــــــته ـــــــزاربس ـــــــم ن ـــــــش، جس ـــــــد غم ی بن

در دل شــــــــب گــــــــر ز دل آهــــــــی کنــــــــد

ســـــــــتای پرســـــــــتاران زمـــــــــان یـــــــــاری پرسشـــــــــی از حـــــــــال بیمـــــــــاران کنیـــــــــدــــــــاری دل ــــــــو بیم ــــــــاری چ ــــــــت بیم نیس ســــــرگران از ذکــــــر یــــــارب یــــــارب ســــــت

ی درد شــــــــدپــــــــای تــــــــا ســــــــر مبــــــــتال انـــــدر اینجـــــا روی صـــــحبت بـــــا شماســـــت

هــــــای زار هســــــتبــــــا خــــــرب ز آن نالــــــه ســــــرور دیــــــن، مقتــــــدای خــــــاص و عــــــام پــــس گــــالب از اشــــک بــــر رویــــش فشــــاندــــــاه ــــــه گ ــــــرا در خیم ــــــاری م ــــــت بیم هس

ـــــــــــــه ـــــــــــــدای نال هـــــــــــــای زار اودل ف ی بنـــــــد والیـــــــش، صـــــــد هـــــــزاربســـــــتهـــــــه ـــــــدنال ـــــــحرگاهی کن ـــــــر در س ـــــــی گ ی

WWW.AEL.AF

٣٠

آن مؤســـــس، ایـــــن مقـــــرنس طـــــاق راســـــت جانفشــــــــــــانی را فتــــــــــــاده محتضــــــــــــر پرسشــــــــی کــــــــن حــــــــال بیمــــــــار مــــــــراـــــاک کـــــن ز آســـــتني اشـــــکش ز چشـــــمان پـــــــــش ـــــــــر گشـــــــــابند دل ـــــــــا تفقـــــــــد ب بــــــوش ــــــاز آرش به ــــــوش، ب ــــــود بیه ــــــر ب گــــــرد ــــــوه ک ــــــمريت جل ــــــوح ض ــــــه از ل آنچ

ی خـــــاطر مراســـــتحههرچـــــه نقـــــش صـــــفــــــــر ســــــــینه ــــــــه را ب اماش، افشــــــــاندهجمل

ـــت ـــل اوس ـــن حام ـــس از م ـــت را پ ـــن ودیع ای اتحــــــــــاد مانــــــــــدارد حــــــــــد و حصــــــــــر مــــــن کــــــیم؟ خورشــــــید، او کــــــی؟ آفتــــــابــــــــان مــــــــا، تــــــــویی واســــــــطه انــــــــدر میـــــابی کـــــم و کاســـــت ـــــتیم م ـــــم هس عـــــني ه قطـــــــــب بایـــــــــد، گـــــــــردش افـــــــــالک راــــــدان گمــــــار ای هوشــــــمند چشــــــم بــــــر میـــــــــوات ـــــــــی ام را کـــــــــن خـــــــــرب آن محی

ــــــــرد ــــــــده ک ــــــــس وداع خــــــــواهر غمدی پ ذوالجنــــــــاح عشــــــــقش انــــــــدر زیــــــــر ران گـــــــر بظـــــــاهر، گـــــــامزن در فـــــــرش بـــــــودــــــــد بــــــــودی، ره نــــــــورد در زمــــــــني ار چن داد جــــــــوالن و ســــــــخن کوتــــــــاه شــــــــد

ـــــــاق راســـــــت ـــــــس و آف ز آن مـــــــروج، انفـــــــــ ـــــــــرج ـــــــــتاده منتظ ـــــــــتانی را س ان س

جســــــــــتجویی کــــــــــن، گرفتــــــــــار مــــــــــراــــــن ــــــرد و خــــــاک ک دور از آن رخســــــاره گ

ـــــده ـــــلشعق ـــــی گـــــر هســـــت در دل، بگس ی در وحــــــــدت انــــــــدر آویــــــــزش بگــــــــوش جلــــــوه ده بــــــر لــــــوح آن ســــــلطان فــــــرد

ی عــــــاطر مراســــــتو آنچـــــه ثبــــــت ســــــینه اماز فلا تــــــــا یــــــــا، بگوشــــــــش خوانــــــــده

بعـــــد مـــــن در راه وحـــــدت، کامـــــل اوســـــت د و مــــــن ســــــجاد عصــــــراو حســــــني عهــــــ

در میــــــــان بیمــــــــاری او شــــــــد حجــــــــابــــــی ــــــزم وحــــــدت را نم ــــــیب ــــــد دوی گنج

ـــــت ـــــني ماس ـــــم ع ـــــطه ه ـــــت واس در حقیقــــــــاک را ــــــــکون خ ــــــــد س ــــــــوری بای مح چـــــون مـــــن افتـــــادم، تـــــو او را کـــــن بلنـــــد ده قیـــــــــــــام آن قـــــــــــــائم بالـــــــــــــذات راــــــرد ــــــده ک ــــــون روان از دی ــــــد روان و خ شـــــــان ـــــــامی بج ـــــــدل گ ـــــــامی ب در روش، گ

رش بــــــودلیــــــک در بــــــاطن، روان در عــــــ لیـــــــک ســـــــرمه چشـــــــم کـــــــروبیش کـــــــرد دوســـــــــــت را، وارد بقربانگـــــــــــاه شـــــــــــد

در بیان تجلی آن وىل اکرب به قابلیت و استعداد فرزند دلبند خود علی اصغر و با دست مبارکش به میدان ی بزرگوار علیه ی شهادت رسانیدن و مختصری از مراتب و شئونات آن امام زادهی رفیعهبردن و بدرجه

:السالمـــــــون بـــــــازم انـــــــدر مهـــــــد دل طفـــــــل جن مـــــــــــــادر طبـــــــــــــع مـــــــــــــرا از روی ذوق جملــــــــه اطفــــــــال قلــــــــوب از انبســــــــاط عشـــــــــرتی از آن هـــــــــوای نـــــــــو کننـــــــــد واگذارنــــــــــــــد امهــــــــــــــات طبــــــــــــــع را

آرد بـــــــــروندســـــــــت از قنداقـــــــــه مـــــــــی خـــــــوش درآرد شـــــــري، در پســـــــتان شـــــــوق وقـــــــت شـــــــد کآینـــــــد بـــــــريون از قمـــــــاط

ـــــــداز طـــــــرب، نشـــــــو و نمـــــــای نـــــــو کننــــــــــــبع را ــــــــــــرام س ــــــــــــاء ک ــــــــــــاز آب ب

WWW.AEL.AF

٣١

بــــــــاز وقــــــــت کیســــــــه پــــــــردازی بــــــــود شــــــش جهــــــت در نــــــرد عشــــــق آن پــــــری

ـــــــــی مـــــــــی دارم از ســـــــــاقی مـــــــــرادهمتــــــــــــق داو ــــــــــــني عش ــــــــــــني از کعبت همچن بــــــــازیی تــــــــا انــــــــدرین دفــــــــرت کــــــــنم

ــــــازالجــــــرم چــــــو ــــــاک ب ــــــف پ ن آن حری ی پرداختـــــــهشـــــــد بـــــــرون بـــــــا کیســـــــه

ــــــــاخنت ــــــــاط ب ــــــــص رقصــــــــان، از نش رق انقباضـــــــــی دیـــــــــد در خـــــــــود انـــــــــدکیـــــه زاد ـــــت از چ ـــــد حال ـــــالت بع ـــــاین کس کــــــــرد ــــــــد ک ــــــــازی، جه ــــــــس ز روی پاکب پ چـــــــون فشـــــــاند آن پاکبـــــــازان را، امـــــــري درة التــــــــــــــاج گرامــــــــــــــی گــــــــــــــوهران ارفــــــــع المقــــــــدار مــــــــن کــــــــل الرفیــــــــع گرمــــــــی آتــــــــش، هــــــــوای خــــــــاک ازو

ـــــــود ـــــــوابک ـــــــرش بخ ـــــــن مه کی در دام ی ایجــــــــاد، کــــــــز پــــــــر مــــــــایگیمایــــــــه

ممکنــــــات او راطفیـــــــل! وه چــــــه طفلـــــــی گشــــــــته ارشــــــــاد از ره صــــــــدق و صــــــــفا

ــــــــمه ــــــــدهش ــــــــد از رخ زیبن ــــــــی، خل اشیــــــــــــــــــــر ــــــــــــــــــــرف اوالد آدم را، پس اش از علــــــــی اکــــــــرب بصــــــــورت اصغرســــــــتـــــــــود ـــــــــاب ب ـــــــــنگی بیت ـــــــــاهرا از تش ظ یافـــــــت کانـــــــدر بـــــــزم آن ســـــــلطان نـــــــاز

ت بـــــــردخـــــــوش ره آوردی بدانـــــــدر وقــــــــــت ـــقای تس ـــه استس ـــوهر ب ـــن گ ـــه ای ـــای ش کــــــاب کــــــن ــــــن گــــــوهر نای ــــــر ای لطــــــف ب ایـــــــن گهـــــــر از جـــــــزع هـــــــای تابنـــــــاک

ـــــک ـــــر از اش ـــــن گه ـــــونای ـــــر ز خ ـــــای پ ه آبـــــــی ای لـــــــب تشـــــــنه بـــــــاز آری بجـــــــو

ـــــزاری جســـــنت ـــــن آبـــــت، ب ســـــتشـــــرط ای

ــــــود ــــــازی ب ــــــن آخــــــرین ب ــــــف ای ای حریــــــی ــــــرهم ــــــا مه ــــــد ب ــــــدریکن ی دل، شش

جـــــــــویم گشـــــــــادوز در میخانـــــــــه مـــــــــیـــــــاو ـــــــایم کنجک ـــــــازی نم ـــــــن ب ـــــــا دری ت شــــــــرح شــــــــاه پاکبــــــــازان، ســــــــر کــــــــنمـــــــــد پاکبـــــــــاز ـــــــــقی ش ـــــــــار عاش در قم

ـــــــه ـــــــهمای ـــــــی از جـــــــزو و از کـــــــل باخت یــــــــــــرداخنت ــــــــــــه را پ ــــــــــــط، از کیس منبس

ر دل حـــــــــق الیقـــــــــني آمـــــــــد شـــــــــکیدـــــــه زاد؟ ـــــــالت از چ ـــــــل را کس ـــــــت ک حالـــــرد ـــــه گ ـــــت اگـــــر در کیس ـــــاند هس ـــــا فش ت گــــــــوهری افتــــــــاد در دســــــــتش، صــــــــغريــــــــران ــــــــت گ ــــــــبک در وزن و در قیم آن ســـــــفیع ـــــــن الش ـــــــفیع ب ـــــــن الش الشـــــــفیع بــــــــــــالک ازو آب کــــــــــــار انجــــــــــــم و افـــــاب ـــــت ب ـــــام و هف ـــــا چارم ـــــد ب ـــــه ول س کـــــرده مهـــــرش، طفـــــل دیـــــن را دایگـــــی

ــــــات او را بــــــه ذیــــــل دســــــت یکســــــر کاین زیـــــــــــر دامـــــــــــان والیـــــــــــش، اولیـــــــــــاـــــــــده ـــــــــوثر ز شـــــــــکر خن ـــــــــی، ک اشآیت

لــــــــــیکن انــــــــــدر رتبــــــــــه آدم را پــــــــــدر لیـــــــــک در معنـــــــــی علـــــــــی اکربســـــــــت

ی هـــــــر آب بـــــــودباطنـــــــا ســـــــر چشـــــــمه نیســـــت الیـــــق تـــــر ازیـــــن گـــــوهر، نیـــــازـــــرد ـــــیش شـــــاه ب ـــــه پ بـــــر ســـــر دســـــتش ب خـــــواهش آبـــــش ز خـــــاک پـــــای تســـــت از قبــــــــول حضــــــــرتش ســــــــرياب کــــــــن

ــــــوهر فرور ــــــا گ ــــــاکای بس ــــــه خ ــــــزد ب ی کنـــــــد المـــــــاس هـــــــا را، لعلگـــــــونمـــــــی

بـــــــو کـــــــه آب رفتـــــــه بـــــــاز آری بجـــــــو ســــــتورنــــــداری، دســــــت از وی شســــــنت

WWW.AEL.AF

٣٢

ی ی مستان و مقتدای حق پرستان از راه مجاهده بعالم مشاهده و از دروازهدر بیان وارد شدن آن سر حلقهربوبیة، و شرح شرفیابی زعفرجنی العبودیة جوهرة کنهها ال: فناء فی الله در شهرستان بقاء بالله بمصداق

:به قصد یاری و عزم جانسپاری، خدمت آن بزرگوار و با حالت محرومی مراجعت کردن ســــــاقی ای قربــــــان چشــــــم مســــــت تــــــو درفکــــــن ز آن آب عشــــــرت را بــــــه جــــــام تـــــــا کـــــــی آخـــــــر راز مـــــــادر پـــــــرده، در؟ تابرآرنـــــــــد ایـــــــــن گـــــــــدایان ســـــــــلوکــــــد خــــــاک بــــــر فــــــرق تــــــن خــــــاکی کنن

ــــــت ــــــر شــــــیدائی از مس ــــــت ب ی زننــــــددس ذکــــــــر حــــــــال عاشــــــــقان حــــــــق کننــــــــد در میــــــــان ذکــــــــری ز عشــــــــاق آورنــــــــد خاصــــــه شــــــرح حــــــال شاهنشــــــاه عشــــــقــــــال ــــــوش خص ــــــام خ ــــــد آن ام ــــــا بدانن ت چیســــــــت آن دار الوصــــــــال ای مــــــــرد راه؟ وه چـــــــــه داری؟ درد و غـــــــــم کـــــــــاالی اوـــــــــه ـــــــــا ریخت در شـــــــــرابش خـــــــــون دله او، فتـــــــاده غـــــــرق خـــــــون بـــــــاالی هـــــــم پـــــــیش او جســـــــم جوانـــــــان، ریـــــــز ریـــــــز

ر ســـــینه و بـــــر ســـــر زنـــــانپشـــــت ســـــر، بــــــــــــــروخنت ـــــــــرار اف ـــــــــرم ش ـــــــــمنان، گ دش چشــــــم ســــــوی رزمگــــــاه از یــــــک طــــــرفـــــــپش ـــــــاب و ط ـــــــت و ت ـــــــالب و محن انقـــــو ـــــه ن ـــــو ب ـــــودش ن ـــــه ب ـــــایی ک ـــــا باله ب

ــــــــه ــــــــه از آن هنگام ــــــــاکن ــــــــای دردن هـــــج و درد ـــــه از آن جـــــوش و خـــــروش و رن ن چـــــون گلـــــش تـــــن هرچـــــه گشـــــتی ریشـــــرت گشـــــــته هـــــــر تیغـــــــی بســـــــویش رهســـــــرپ

مـــــن کشـــــانرفتـــــه هـــــر تـــــريی ســـــویش، دا چشـــــم بـــــر دیـــــدار و گوشـــــش بـــــر نـــــدا همــــــــــتش، اثنیتــــــــــی، بــــــــــر داشــــــــــته

ـــــد ـــــو؟ چن ـــــر دســـــت ت چشـــــم میکشـــــان بـــــام ـــــنه ک ـــــا را تش ـــــند م ـــــن مپس ـــــیش ازی بــــــــــرده در ــــــــــراب پ ســــــــــاغری ده ز آن ش

»ایـــــن الملـــــوک«ی پـــــای کوبـــــان نعـــــره جـــــــــای در آتـــــــــش ز بیبـــــــــاکی کننـــــــــدــــــد ــــــر ســــــر هســــــتی زنن ــــــا ز مســــــتی ب پ

ی اهـــــــل حقیقـــــــت شـــــــق کننـــــــدپـــــــردهــــــــد ــــــــدر اوراق آورن ــــــــاق ان ــــــــرح عش ش مقتــــــــدای شــــــــرع و خضــــــــر راه عشــــــــق

چســــــان هشــــــت انــــــدر آن دارالوصــــــالپاــــــــاه ــــــــرف قتلگ ــــــــدان و ط ــــــــاحت می ســــــــــــم واالی او ــــــــــــزه و خنجــــــــــــر، نع نی در طعـــــــــــــامش، زهرهـــــــــــــا آمیختـــــــــــــهــــــــــــدم ــــــــــــر ق ــــــــــــتگان راه او، در ه کشــــــــز ــــــــري تی ــــــــر و شمش ــــــــنان و خنج از ســـــان ـــــی شـــــوهر زن ـــــالن و ب ـــــدر طف ـــــی پ ب خیمـــــــــه گـــــــــاهش، مســـــــــتعد ســـــــــوخنت ســـــوی بیمـــــارش نگـــــاه از یـــــک طـــــرفــــــش ــــــوع و عط ــــــت و ج ــــــاب و زحم الته

مچنــــــــانش رخــــــــش همــــــــت گــــــــرم روه الابـــــــــاىل حـــــــــالتش را هـــــــــیچ بـــــــــاکـــــــــنش را هـــــــــیچ گـــــــــرد ـــــــــایی دام کربی

اش را بـــــــــد تبســـــــــم بیشـــــــــرتغنچـــــــــهـــــــک ســـــــرپ ـــــــرده ســـــــینه را، کاین ـــــــاز ک ب برگشــــــــوده دیــــــــده را کاینــــــــک، نشــــــــان تــــــا کنــــــد جــــــان را فــــــدا جــــــانش فــــــداـــــــــــــته ـــــــــــــی نگذاش ـــــــــــــريتش، غريیت غ

WWW.AEL.AF

٣٣

ــــــــه را جــــــــان فشــــــــان، شــــــــمع رخ جانان نــــــــی ز اکــــــــرب نــــــــه ز اصــــــــغر یــــــــاد او ســــــر خــــــوش از اتمــــــام و انجــــــام عهــــــود گشـــــته خـــــوش باوصـــــل جانـــــان انـــــدکی از بـــــــــرای جانفشـــــــــانی نـــــــــزد شـــــــــاه جنئــــــی جنــــــت بجــــــانش، ضــــــم شــــــده جنئــــــی در خــــــاک و ذکــــــرش در فلــــــک

آمــــــد صــــــف زنــــــانبــــــا ســــــپاه خــــــود در

ـــــــــه را ـــــــــد شـــــــــدن، پروان بســـــــــته ره آم جملــــــــــــــه محــــــــــــــو خــــــــــــــاطر آزاد او

غیـــــــبش هـــــــم آغـــــــوش شـــــــهودشـــــــاهد کــــــز تجـــــــری حلقـــــــه زد بـــــــر در یکـــــــیــــــــــد ز راه ــــــــــرا آم ــــــــــی ف ــــــــــر جن ز عف همـــــــــتش، رشـــــــــک بنـــــــــی آدم شـــــــــده

ــــــــريتش، ســــــــوزنده ــــــــکغ ی جــــــــان ملـــــــان شـــــــاه را همچـــــــون ســـــــعادت، در عن

در بیان آن عارف ربانی که از راه مراقبه با زعفرش مالقات افتاد و از در مکاشفه مصاحبتش دست داد و قصه :محرومی خود را از جانفشانی در رکاب سعادت انتساب آن حضرت بر سبیل اجمال گوید کردن زعفر سبب

عــــــــارفی گویــــــــد شــــــــبی از روی حــــــــال کــــز چــــه اول رخــــش همــــت پــــیش رانــــدـــــــور نکـــــــرد ـــــــد پـــــــر زی ـــــــی، در خل راحت

ی طـــــــــوبی نشـــــــــدگـــــــــامزن در ســـــــــایهــــــد ــــــم نارین ــــــه جس ــــــد اینک ــــــت گوین راس بـــــــــا خـــــــــداجویان نبـــــــــد همـــــــــدردیش

خفـــــتتـــــا ســـــحر چشـــــمم ازیـــــن ســـــودا نــــیش آمــــد ســــحر ــــن ســــهرم چــــه پ بعــــد ازیــــب ــــرم شخصــــی عجی ــــر شــــد در ب ــــوه گ جلــــت ــــای داش ــــه در آن ج ــــاکی ک ــــر خ ــــر س بـــــــش را از روی خـــــــاک ـــــــد از آن، آن نق بعــــت ــــه کیس ــــم ک ــــه بشناس ــــا ک ــــتم ت ــــیش رف پـــــــام حســـــــني ـــــــدم بـــــــود آن ن چـــــــون بدیـــــام ـــــک ن ـــــن برگشـــــود آن نی ـــــر م چشـــــم ب پـــــــس جـــــــوابش داده، گفـــــــتم، کیســـــــتی

ــــا صــــب حگاهگفــــت دانــــم مــــن کــــه شــــب تــــــا ســــــحر زعفــــــرم مــــــن کــــــز سرشــــــب ت

یـــــیبـــــا تـــــو گـــــویم حـــــال خـــــود را، شـــــمه بهـــــــــــــر جانبـــــــــــــازی آن شـــــــــــــاه ازوالـــــاه ـــــک ش ـــــا نزدی ـــــده ت ـــــخ مان ـــــار فرس چ

ز غــــــــريت ســــــــؤالداشــــــــتم بــــــــازعفر ا ـــــد؟ و آخـــــر از مقصـــــد، چـــــرا محـــــروم مان بــــــر لــــــب کــــــوثر گلــــــویی، تــــــر نکــــــردـــــــی نشـــــــد ـــــــه کروب ـــــــی ب همنشـــــــني، جنــــــد ــــــی نصــــــیب از فــــــیض لطــــــف بارین بگـــــــاهی نبـــــــود از مـــــــردیش؟ یـــــــا کـــــــه آ دل بغــــــــري از شــــــــنعت زعفــــــــر نگفــــــــتــــــوه گــــــر ــــــه پیشــــــم جل ــــــانی ب شــــــد بیابــــب ــــکلی مهی ــــا ش ــــول و ب ــــر ه ــــی پ ــــا تن ب بــــر ســــر انگشــــت، نقشــــی مــــی نگاشــــتـــــاک ـــــدگان مـــــی کـــــرد پ ـــــا سرشـــــک دی بـــــنم کـــــه چیســـــت ـــــني آن نقـــــش را بی همچنــــــــــن، پادشــــــــــاه نشــــــــــأتني ســــــــــرور دی کــــــرد بــــــر مــــــن از ســــــر رغبــــــت ســــــالم کـــــه تـــــو از ایـــــن جـــــنس مـــــردم نیســـــتی؟ــــــود اعــــــرتاض ای مــــــرد راه ــــــت ب ــــــا من بـــــــدر ـــــــن اعرتاضـــــــت ای پ ـــــــا م ـــــــود ب ب

ــــــرذمه ــــــی، ش گه ــــــابی آ ــــــه ی ــــــا ک ــــــیت یــــــال ــــــه آن دشــــــت ب چــــــون شــــــدم وارد ب

رف کـــــردم نگـــــاهمحشـــــری بـــــد، هـــــر طـــــ

WWW.AEL.AF

٣۴

جمـــــــــــع، یکســـــــــــر انبیـــــــــــا و اولیـــــــــــا روح پاکـــــان، خـــــاک غـــــم بـــــر ســـــر همـــــه

ـــــه ی خاصـــــان عـــــرشجـــــان ز یکســـــو جملــــه ــــا جمل ــــک ج ــــن، ز ی ــــان خــــاکت ی نیک

ـــــــان ـــــــان ز افالکی ـــــــی، خاکی ـــــــته پیش جس ســـــــر، از جمـــــــاد و از نبـــــــات پـــــــای تـــــــا

هــــا را شــــکافتجرئــــت مــــن، جملــــه صــــف از تجــــــــــــری مـــــــــــــن و آن همرهـــــــــــــانــــــا کمــــــال جــــــد و جهــــــد ــــــا رســــــیدم ب ت مظهــــــــری دیــــــــدم از آب و گــــــــل، جــــــــدا کــــرده خــــوش خــــوش، تکیــــه بــــر فــــرخ لــــواـــــــنش ـــــــرد ذوالم ـــــــان ف ـــــــر دام دســـــــت بـــــــــت گـــــــــوی او ـــــــــای حقیق بســـــــــته لبه محوومــــــــــات حــــــــــق، همــــــــــه در ذات او

ـــــــتان، ال ـــــــرخیل مس ـــــــتم ای س ـــــــالمگف ســـــــــاز کـــــــــرد ـــــــــدگان را ب از ســـــــــالمم، دیــــــتی؟ ــــــو کیس ــــــر گ ــــــداده، ب ــــــت ای دل گفــــــر مــــــنم ــــــن، زعف ــــــاالر دی ــــــتم ای س گف آمدســـــــــتم تـــــــــا تـــــــــرا یـــــــــاری کـــــــــنم بــــــا تبســـــــم لعــــــل شـــــــريین کــــــرد بـــــــازـــــــري عشـــــــقت، راهـــــــرب چـــــــون نباشـــــــد پـــــال ـــــت ب ـــــن دش ـــــداری دری ـــــو پن ـــــود ت خ امعـــــــــــــــــــاجزی از خانمـــــــــــــــــــان آواره

ــــــــت ــــــــوای دیگرس در ســــــــر عاشــــــــق، هـــــــــت جـــــــــز او، دررگ و در پوســـــــــتم نیس

مــــن نـــــدانم دوســــت کـــــی، دشــــمن کـــــدام اینــــک آن ســــر خیــــل خوبــــان بــــی حجــــاب بـــــــا هـــــــم انـــــــدر پـــــــرده، رازی داشـــــــتیمگـــــــــه نبـــــــــود هـــــــــیچکس از راز مـــــــــا، آـــــاز ـــــو ب ـــــر ت چشـــــم ازو پوشـــــیده، کـــــردم بـــــا پیـــــدا شـــــدی ـــــود تـــــو دیگـــــر از کج خـــــاد ـــــر هـــــم نه ـــــدگان ب ـــــت و دی ـــــن بگف ای

اصـــــــــــــــفیا و ازکیـــــــــــــــا و اتقیـــــــــــــــا تیــــــغ بــــــر دســــــت و کفــــــن در بــــــر همــــــه زیــــــر ســــــم ذوالجنــــــاحش، کــــــرده فــــــرش بهــــــر ضــــــرب ذوالفقــــــارش کــــــرده پــــــاکـــــــــــان ـــــــــــان از خاکی ـــــــــــني افالکی همچنــــــــــات ــــــــــینی، محووم ــــــــــراپای حس در ســــــت ــــــو روز مقصــــــد برنتاف ــــــر م ــــــک س ی جملــــــه را انگشــــــت حــــــريت بــــــر دهــــــان بــــــر رکــــــاب پــــــاک آن ســــــلطان عهــــــد

و لربیـــــــــز از خـــــــــدا از هـــــــــوی خـــــــــاىلـــــــر او، پوشـــــــیده چشـــــــم از ماســـــــوا رو، بـــــــر دامـــــــنش دســـــــت یکســـــــر ماســـــــوا بــــــوی او ــــــان، س ــــــق روی و آن ــــــوی ح او س

ی ذرات محـــــــــــو و مـــــــــــات اوجملـــــــــــه مقتـــــــــدای حـــــــــق پرســـــــــتان، الســـــــــالم

ــــــــــب، آهســــــــــته ــــــــــر ل ام آواز کــــــــــردزی انــــــــدرین جــــــــا، از بــــــــرای چیســــــــتی؟ آنکــــــه در پــــــای تــــــو بــــــازد ســــــر، مــــــنم خـــــون دریـــــن دشـــــت بـــــال، جـــــاری کـــــنمــــــت ای ســــــرخوش ز صــــــهبای مجــــــاز گفــــــرب؟ ــــــابی خ ــــــقان ی ــــــال عاش ــــــی ز ح ک

!ام در چنـــــــگ دشـــــــمن، مبـــــــتال؟مانـــــــده !ام؟نیســــــت بهــــــر دفــــــع دشــــــمن، چــــــاره

خـــــــــاطر مـــــــــردم بجـــــــــای دیگرســـــــــتـــــــــی خـــــــــرب از دشـــــــــمن وازدوســـــــــتم بــام؟ ــن را چــه اســم، آن را چــه ن !ای عجــب، ایــــــواب ــــــؤال ودر ج ــــــن در س ــــــا م ــــــود ب ب گفتگوهـــــــــــــــــــای درازی داشـــــــــــــــــــتیم

ــــــــــان، رو ــــــــــوددر می ح االمــــــــــني را ره نبــــــر مجــــــاز از حقیقــــــت، رخــــــت بســــــتم ب

ی چشـــــــم مـــــــن شـــــــیدا شـــــــدی؟پـــــــرده عجزهـــــــــا کـــــــــردم، جـــــــــوابم را نـــــــــداد

WWW.AEL.AF

٣۵

ــــــم ــــــاب ای محتش ــــــن، ز آن رک ــــــت م رجع

یــــک جــــو، از ســــعی شــــهیدان نیســــت کــــم

ی آن امام مهربان و موعظت مخالفان با حقیقت، گو زبان، از راه رحمت و از در شفقت و در بیان خطابه :هدایت بر سبیل اجمال گوید

ـــــرب ای ـــــهمط ـــــابمجموع ـــــل الخط ی فصــــــــس ــــــــا قدســــــــی نف ــــــــت داده ب ای نوایـــــو ـــــر ســـــاز ت گـــــوش خاصـــــان، مســـــتمع ب عارفــــــان حــــــق شــــــنو را، چــــــون ســــــروش ای زده بـــــــــــــا آن نـــــــــــــوای دلپســـــــــــــند

ـــــه ی شـــــبهای توســـــتجـــــان بـــــرقص از نالــــــرده ــــــزنپ ــــــانون ب ــــــرتین ق ــــــا به ــــــی ب ی

ــــــــوا ــــــــابوری ن ــــــــر نش ــــــــی آخ ــــــــا بک تـــــد تـــــا کـــــه، جـــــان دیگـــــر نـــــوائی ســـــر کن

گـــــــــه مســـــــــتمع را ز آ ن نـــــــــواســـــــــازد آـــــتاد ـــــر جـــــای ایس ـــــان شـــــاه ب ـــــان ک آن زمــــــــــــق ــــــــــــاق را ز آوای ح ــــــــــــود آف پرنمــــــــمنان خــــــــانگی ــــــــای دش ــــــــان ک گفتش

ــــــه ــــــر آن نغم ــــــوش ب ــــــدگ ــــــوزون کنی ی م کـــــی رســـــد بـــــی آشـــــنایی بـــــا ســـــروش

خواهـــــــد نـــــــدای آشـــــــناگـــــــوش مـــــــی نوشــــــتانم مــــــن، شــــــما ترســــــان زنــــــیشـــــر ـــــیس چه ـــــما ابل ـــــرم ش ـــــدا چه ـــــن خ م رحمـــــت مـــــن در مثـــــل همچـــــون هماســـــت

تــــانس کــــافر مایــــهچــــون کــــنم چــــون؟ نفـــــــــت ـــــن محـــــروم نیس ـــــافر کـــــس ز م ـــــري ک غــــــور ــــــده ن ــــــن آن تابن ــــــد و م ــــــوش کوری م مــــــن همــــــه حــــــق و شــــــما باطــــــل همــــــه مــــــن خداونــــــد و شــــــما شــــــیطان پرســــــتـــــوم از صـــــواب ـــــه آن ق ـــــود او ب ـــــه فرم آنچـــــــه ـــــــل او شـــــــد آخت ـــــــر قت تیـــــــغ هـــــــا ب

ــــــو آب ــــــل ت ــــــب لع ــــــاغ وحــــــدت را، ل ب مـــــرغ جـــــان را، جـــــای در خـــــاکی قفـــــس

ـــــــر ـــــــوش ب ـــــــان، گ ـــــــوجـــــــان پاک آواز تـــــــه ـــــــوشنغم ـــــــانیده بگ ـــــــدت، رس ی وح

ــــد ــــد بن ــــدر بن ــــش ان ــــان، آت ــــی م همچــــو نــــــت ــــــای توس ــــــزیش، از آن لبه ــــــکر ری نیشـــــزن ـــــانون ب ـــــون ک ـــــینه چ ـــــدر س ـــــش ان آتـــــــوا ـــــــوای نین ـــــــی، ن راســـــــت کـــــــن در نــــــــوائی ســــــــر کنــــــــد ــــــــایی طــــــــبعم ن ن از نــــــــــوای شــــــــــه بدشــــــــــت نینــــــــــواـــــــه داد ـــــــی تکی ـــــــر ن ـــــــه ب ـــــــانوای خطب ب شـــــد نـــــوای حـــــق بلنـــــد از نـــــای حـــــق

چــــــــــرا بیگــــــــــانگی آشــــــــــنایم مــــــــــن،ــــــد ــــــريون کنی ــــــود ب ــــــوش خ ــــــه را از گ پنب ایـــــــــن نـــــــــوای آشـــــــــنائیتان بگـــــــــوشـــــــــــنا ـــــــــــدای آش ـــــــــــد ص ـــــــــــنا دان آشـــــل ز خـــــویش ـــــن، شـــــما غاف خویشـــــتانم م مـــــن همـــــه مهـــــرم شـــــما غافـــــل ز مهـــــر

اش گســــــرتده بــــــر فــــــرق شماســــــتســــــایه تـــــانکنـــــد محـــــروم از ایـــــن ســـــایهمـــــی

ــــــوم نیســــــت ــــــا محــــــروم غــــــري از ب از همــــــــــتید، دور ــــــــــور کردس ــــــــــویش را از ن خ از تجلـــــــی مـــــــن شـــــــده، عاطـــــــل همـــــــه مـــــن ز رحمـــــان و شـــــما ز ابلـــــیس، هســـــتـــــري تـــــري از هـــــیچ ســـــو نامـــــد جـــــواب غ

ــــــــزه ــــــــهنی ــــــــر قصــــــــد او افراخت ــــــــا ب ه

WWW.AEL.AF

٣۶

ی آن موحد صاحب یقني در میدان مشرکني و پیغام آوردن جربئیل امني از حضرت رب در بیان محاربه .لیه اىل یوم الدینالعالمني و افتادن آن حضرت از زین بر زمني، سالم الله ع

ـــــــري ـــــــالش، گـــــــرم س ـــــــغ المث ـــــــت تی گشـــر خـــاک از جـــالدت خـــون شـــرک ریخـــت بــــــق ــــــلطان عش ــــــه ای س ــــــد ک ــــــل آم جربئی دارم از حــــــق بــــــر تــــــو ای فــــــرخ امــــــامـــــرین ـــــان آف ـــــرت ج ـــــان حض ـــــد ای ج گویــــــت ــــــاق مراس ــــــو میث ــــــا از ت ــــــی ه محکم ایــــــن دویــــــی باشــــــد ز تســــــویالت نفــــــس چــــــون خــــــودی را در هــــــم کــــــردی رهــــــا

ق تراســـــــتمصـــــــدری و ماســـــــوا، مشـــــــتــــــودت، داده ــــــه ب ــــــمهرچ ــــــدر ره ــــــی ان ی

کشــــــــتگانت را دهــــــــم مــــــــن زنــــــــدگیـــــــا ـــــــرار م ـــــــرم اس ـــــــت ای مح ـــــــاه گف ش

ـــــه صـــــاحبخانه ـــــرم ب ـــــو مح ـــــه ت ـــــیگرچ ی یــــــــیآنکــــــــه از پیشــــــــش ســــــــالم آورده

ـــن ســـت ـــوش م ـــم آغ ـــک ه ـــاب این ـــی حج ب از میــــــــان رفــــــــت آن منــــــــی و آن تــــــــویی گـــــر تـــــو هـــــم بـــــريون روی، نیکوترســـــتــــــــت ــــــــا نکوس ــــــــت زینج ــــــــیال رفتن جربئ

ــــــــل مشــــــــورنجــــــــش ــــــــع مــــــــرا مای طب از ســــــر زیــــــن بــــــر زمــــــني آمــــــد فــــــرازـــــا وضـــــویی از دل وجـــــان شســـــته دســـــت ب شگشــــــته پــــــر گــــــل، ســــــاجدی عمامــــــه

بــــــــر فقیــــــــه از آن رکــــــــوع و آن ســــــــجودــــــــام ــــــــود و آن قی ــــــــیم از آن قع ــــــــر حک بـــــــور ـــــــزاب ج ـــــــم و آن اح ـــــــپاه ظل و آن ســـــــــدریغ ـــــــــري بی ـــــــــاالی ت ـــــــــر ب ـــــــــري ب ت قصــــــه کوتــــــه شــــــمرذی الجوشــــــن رســــــید

ـــــــري ـــــــی غ ـــــــق و نف ـــــــات ح ـــــــی اثب از پ شســـت ز آب وحـــدت از دیـــن رنـــگ و چـــرک

ـــــــاز عرصـــــــه ـــــــدان عشـــــــقیکـــــــه ت ی می هـــــم ســــــالم و هـــــم تحیــــــت هـــــم پیــــــام مــــر تــــر ابــــر جســــم و بــــر جــــان، آفـــــرین

ســــــــپیدی از تــــــــو عشــــــــاق مراســــــــت روـــن ـــو م ـــو، در وحـــدت ت ـــوام، ای مـــن ت ـــن ت م تــــــو مــــــرا خــــــون، مــــــن تــــــرایم خونبهــــــاـــــق تراســـــت ـــــدایی ح ـــــردی، خ ـــــدگی ک بن در رهــــــت مــــــن هرچــــــه دارم مــــــی دهــــــمــــــــــدگی ــــــــــد پاین ــــــــــا اب ــــــــــت را ت دولت محـــــــــرم اســـــــــرار مـــــــــا از یـــــــــار مـــــــــا لیــــــک تــــــا انــــــدازه یــــــی، بیگانــــــه یــــــی

ــــــــام آورده ــــــــزدش پی ــــــــه از ن ــــــــیو آنک یــــو رازش ج ــــی ت ــــه در گــــوش مــــنب ســــتمل

ــــی ــــريون شــــد دوی شــــد یکــــی مقصــــود و بـــــش ایـــــن شهرپســـــت ـــــه غـــــريت، آت ز آنکــــــت ــــــا و دوس ــــــودرمیان م ــــــم ش ــــــرده ک پ در میـــــــــان مـــــــــا واو، حایـــــــــل مشـــــــــوــــــان نمــــــاز ــــــر جان ــــــرد ب وز دل و جــــــان بـــــت ـــــر هرچـــــه هس ـــــزد ب ـــــريی ب چـــــار تکبـــــازی، جامـــــه ـــــدر خـــــون، نم ـــــه ان اشغرق

گفــــــت اســــــرار نــــــزول و هــــــم صــــــعودــــــرق ــــــکال خ ــــــود اش ــــــل نم ــــــامح و التی

چــــــون شــــــیاطني مــــــر نمــــــازی را، بــــــدور نیــــــزه بعــــــد از نیــــــزه تیــــــغ از بعــــــد تیــــــغ گفتگـــــــــو را، آتـــــــــش خـــــــــرمن رســـــــــید

WWW.AEL.AF

٣٧

ـــــــرون ـــــــريت ب ـــــــتني، غ ـــــــتز آس آورد دســـــــوش ـــــــت و گ ـــــــده بیتابس ـــــــنیدن، دی از ش آنکــــــــــه عمــــــــــان را در آوردی بمــــــــــوج

ـــــــه ـــــــیدنال ـــــــس کش ـــــــه ب ـــــــای بیخودان ه بــــــیش از آن یــــــارای در ســــــفنت نداشــــــتــــــــــــوئیش ــــــــــــانی ج ــــــــــــارم از مع شرمس حــــــق همــــــی دانــــــد کــــــه غــــــاىل نیســــــتم

ــــــــــــــتم ــــــــــــــوىل نیس اتحــــــــــــــادی و حلـــــــــه ـــــــــن دارم دل دیوان ـــــــــک م ـــــــــیلی ی

ـــــــــــــون ـــــــــــــان جن گاهگـــــــــــــاهی از گریب امی مـــــــنســـــــعی هـــــــا دارد پـــــــی خـــــــ

لغزشـــــــی گـــــــر رفـــــــت نـــــــی از قائلســـــــت منتهـــــا چـــــون رشـــــته باشـــــد بـــــا حســـــنيـــــــذیر ـــــــر شـــــــد درپ ـــــــول اگ ـــــــه محه قافی

ـــــرده ـــــار ک ـــــن ک ـــــی زی ـــــددل بس ـــــت وکن س

ـــــت ـــــم را، سرشکس ـــــت و قل صـــــفحه را شســـــوش ـــــن، خم ـــــان م شـــــد ســـــخنگوی از زبـــــه اوج ـــــه ب ـــــردی در حضـــــیض و گ ـــــاه ب گ انـــــدرین جـــــا، پـــــای خـــــود واپـــــس کشـــــید قــــــدرت زیــــــن بیشــــــرتی گفــــــنت نداشــــــت

وئیشعــــــــذر خــــــــواهم از پریشــــــــان گــــــــــــــــــــــزاىل نیســــــــــــــتم اشــــــــــــــعری و اعت فـــــــــارغ از اقـــــــــوال بـــــــــی معنیســـــــــتم

ـــــه ـــــون خـــــوش از خـــــرد بیگان یـــــیبـــــا جن ســـــــر بـــــــه شـــــــیدایی همـــــــی آرد بـــــــرونــــن ــــامی م ــــد ن ــــه ب ــــد ب ــــی کوش ــــخت م س آنهــــــــم از دیــــــــوانگی هــــــــای دلســــــــت شـــــاید ای دانـــــا کنـــــی گـــــر غمـــــض عـــــنيـــــري ـــــر و پ ـــــو رودور وزی ـــــد، ش ـــــه باش و آنچ

ـــــرده ـــــیار ک ـــــن بس ـــــق ازی ـــــدعش ـــــت و کن س

ـــــــه ـــــــدچونک ـــــــار ش ـــــــنگی ب ـــــــرار س از اس شـــــــــد» گنجینـــــــــة االســـــــــرار«نـــــــــام او

WWW.AEL.AF

٣٨

قصایدـــــل عزوجـــــل بـــــه پـــــرده بـــــود جمـــــال جمی چـــو خواســـت آنکـــه جمـــال جمیـــل بنمایـــدــــتم ــــی گف ــــه مجمل ــــن نکت ــــن از مفصــــل ای مــــه مشــــاهده کــــرد ــــه چشــــم خــــودبني در آین بــــوص ــــدس ازىل از چــــه؟ از حــــدوث و نق مق از آن مشـــاهده، مشـــهود گشـــت، عشـــق بـــدیع

ی تمـــــام حجـــــبی، درنـــــدهچگونـــــه عشـــــقــــه جســــتجوی محــــل، ســــاز بیقــــراری کــــرد بــار ــه کن ــريدش ب ــان بگ ــون ج ــه چ ــود ک ــی نب یک امـــانتی شــــد و از بهــــر امتحــــان شــــد عــــرضــــــل ــــــا جاه ــــــه ت ــــــالم گرفت ــــــات، ز ع ز کاینـــم ـــوح و قل ـــه عـــرش و ل ـــا ب ز قدســـیان ســـما ت

گفتنـــد» بلـــی«بقـــدر همـــت خـــود هـــر یکـــی ـــت مگـــر کـــه باعـــث گشـــت ـــرت و قل ـــول کث قب

ن نیارســــــــــتندآل مجمــــــــــوع وىل تحمـــــــــــــا ـــود و فن ـــر ب ـــود و فق ـــال ب ـــار ب ـــود؟ ب ـــه ب چـــت ـــوز و میدانس ـــري س ـــد غ ـــريت و ش ـــید غ رســــــود بمــــــدعی نســــــزد عشــــــق و ناپســــــند ب بـــه ایـــن نمـــود، کـــه بـــار تـــو نیســـت، التحمـــل

ی واحســــــرتا بگــــــوش رســــــدهنــــــوز نالــــــهـــد ـــد و ســـر برآوردن ـــب نمودن ـــه جی چـــو ســـر بــه الف ــه کــذب و ن ــان ن ــه در آدابش برهنگــان، ک

!درد مایــــل از آنســــان کــــه دیگــــران بــــدوابــــ !چــــــو دردمنــــــد بصــــــحت، بانتظــــــار بــــــال بـــــآب تشـــــنه و آبـــــی ندیـــــده جـــــز خنجـــــر نخـــورده آب، بخـــواهش مگـــر کـــه از شمشـــريـــــد ـــــدگی کردن ـــــد و بن ـــــل بشـــــرط نمودن عم

ف عشق ای عجب کـه در ایـن سـريوفرکجاست

ــوه ــد جل ــه صــبح ازلبخــویش خواســت کن یــی بــــل و دل ــــالم ق ــــري الک ــــه، خ ــــد آین ــــی ش علــن مجمــل ــو خــود حــدیث مفصــل بخــوان ازی ت بدیـــد خـــود را بـــی ضـــدوند و شـــبه و بـــدل

ـــــدی از چـــــه؟ از ـــــزه اب ـــــلعمن ـــــوب و عل یــــــان آن اطــــــولمطــــــول ســــــت معــــــانی، بی

ـــــلچگونـــــه عشـــــقی، ســـــوزنده ی تمـــــام مل کـــــه تـــــا قـــــرار بگـــــريد، وىل ندیـــــد محـــــلــل ــه بغ ــود کــه چــون جــان، کشــاندش ب یکــی نب ز شـــــــــــاهد ازىل، کردگـــــــــــار عزوجـــــــــــلـــــفل ـــــا اس ـــــه ت ـــــی گرفت ـــــات، ز اعل ز ممکن ز ســـاکنان زمـــني تـــا بـــه بـــرو بحـــر و جبـــلــــک خــــر دل ــــد اگرچــــه ی ــــاع ربودن از آن مت !که مشـرتی شـده مسـعود و محـس مانـده زحـلــــود و بردبــــار، کســــل ــــار، گــــران ب از آنکــــه ب

ـــج ـــود و رن ـــا ب ـــود؟ بارعن ـــلچـــه ب ـــود و عل ب کــــــه امــــــر او نپــــــذیرد بغــــــري او فیصــــــل چــو نــور مهــر بــه خفــاش و بــوی گــل بــه جعــل بــــآن ســــرود، کــــه کــــار تــــو نیســــت التفعــــل بحــــــــار را ز تمــــــــوج، جبــــــــال راز قلــــــــلــــل ــــدیوانگی شــــدند مث همــــان کســــان کــــه بــل ــه غ ــه غــش و ن ــان ن ــه در آئینش ــنگان ک گرســل ــه عس ــران ب ــه دیگ ــان ک ــب از آنس ــر طال !بزه

ـــه پ !ســـتان، باشـــتیاق اجـــلچـــو شـــري خـــوار بـــل و شـــهدی نخـــورده جـــز حنظـــل بشـــهد مایـــل ـــه در مقت ـــر ک ـــت، مگ ـــواب براح ـــرده خ نک بیافتنــــد خــــدایی، ببــــني بــــه حســــن عمــــل بـــــراق عقـــــل فرومانـــــده همچـــــو خربوحـــــل

WWW.AEL.AF

٣٩

چوعشــق خیمــه زنــد عقــل را چــه جــاه و خطــر؟ــــــار ــــــد ز رطــــــل گــــــران گرانب شهــــــال، کنی

ـــــدی ـــــخن بگردان ـــــد و روی از س ـــــل بیام امــــه ــــال و آین ی عشــــق و عاشقســــت یکــــیجم

یکیســــت نقطــــه و در لــــوح، احســــن التقــــویم یکیســت مشــعل و در صــحن ایــن زجــاجی کــاخـــر قنـــدیل ـــت ه ـــروزان، ازوس ـــور ف ـــت ن یکیســـا مشـــهود ـــت اســـم و بـــه مجمـــوع اولی یکیس یکـــــی نهـــــال و ازو در میـــــان هـــــزار ثمـــــر

ــه صــد هــز ــاسیکیســت شــخص و ملــبس ب ار لبـــــه ـــــه در آین ـــــالهم ـــــوده جم ی مرتضـــــی نم

ـــوه ـــو جل ـــی چ ـــاهد معن ـــال ش ـــدجم ـــا بخش ه ورت بدیـــده ســـبل هســـت بـــاز پـــرس ســـبیل بــــــزن بــــــدامن شــــــوریدگان حــــــق، دســــــتی ز مکــــر، آینــــه مصــــقول و دیــــده نابیناســــت وگرنـــه از چـــه طریـــق ایـــن نفـــاق پیمودنـــد؟ـــــــــزد دادار ـــــــــرار ای ـــــــــد اس ـــــــــاد بردن زی هــــم از حــــرم برمیدنــــد بــــا خیــــال کنشــــتـــــت ـــــاد، شکس ـــــق فت ـــــازار ح ـــــه بب از آن بلی اال کــــــه راه درازســــــت و غــــــول ره، بســــــیار

ــد، چــه جــای تعریــف ســتچــو شــري شــرزه درآی زهـــی بـــه منزلـــت از جملـــه کاینـــات اشـــرفـــدوحان ـــل مم ـــی اج ـــو باش ـــدای ت ـــس از خ پـــیش اگـــر تـــرا ز یمـــني ـــه نـــوش بـــود ن اگرچ وىل عـــــــــوام ز انصـــــــــاف دور میداننـــــــــدـــــتهلک ـــــو مس ـــــاکر ت ـــــی ازل و چ ـــــو محی ت

ـــدرو محـــل؟ ـــد پشـــه را چـــه ق ـــاد روی کن چوبــل ــده جم ــب آوری ــر ل کــه مســت گشــته و کــف بـــل ـــول ام ـــود ز ط ـــه ب ـــول ســـخن ب ـــه ط ـــا ک بی

وحــــــد بجــــــو نــــــه از احــــــولبیــــــان آن ز مــــن جــــدول ــــوه خطــــوط و نقــــوش ای ازو بجل

ـــی ـــذری م ـــرف گ ـــر ط ـــعلبه ـــن مش ـــروزد ای فـــل ـــر منق ـــان، ازوســـت ه ـــار درخش ـــت ن یکیس یکیســــت وحــــی و بــــه مجمــــوع انبیــــا منــــزل یکــــی غــــزال و ازو در جهــــان هــــزار غــــزل یکیســــت یــــار و محلــــی، بصــــد هــــزار حلــــل تــــو رو در او کـــــن وز آخـــــر بجـــــوی تـــــا اول

ــــه، ــــر آین ــــم ه ــــو ه ــــیقل ت ــــا ص ــــه را نم آیینـــــی ز صـــــاحبان ســـــبل ـــــان ســـــبل، ن ز هادی

ــکلی ــر مش ــو ه ــود بت ــل ش ــه ح ــلک ســت الینح از آن بپــای شــد ایــن اخــتالف و جنــگ و جــدلــــــــل ــــــــور خــــــــدای را مخت گذاشــــــــتند امـــــل ـــــد مرس ـــــام احم ـــــد احک ـــــت دادن ز دس هــــم از صــــمد بربیدنــــد بــــا هــــوای جبــــل وز آن نقیصــــه بارکــــان دیــــن رســــید، خلــــل

بـــه مکـــر و حیـــل بهـــوش تـــا نربنـــدت ز ره، شـــل ز گـــرگ پـــري و شـــغال ضـــعیف و روبـــه

ـــه ممکنـــات افضـــل خهـــی بـــه مرتبـــت از جملـــــل ـــــان ز مادحـــــان اق ـــــه و عم بجـــــاه و رتب وگرچــــه شــــهد بــــود زهــــر اگــــر تــــرا ز قبــــل کـــه در ضـــاللت، انعـــامی انـــد بلهـــم اضــــل تـــــو معطـــــی ابـــــد و مـــــادح تـــــو مستأصـــــل

بخـــــوان بدرگـــــه خویشـــــم کـــــه ناپســـــند بـــــود رده مـــن بـــه چارمحـــلتـــو جایگـــه بـــه نجـــف کـــ

ــــــــه ــــــــزرگ مای ــــــــادر ازىلب ــــــــاد ق ی ایجــــی ــــد و عل ــــال محم ــــاک جم ــــور پ ســــتز ن

ـــتیار وجـــود ـــن دو دس ـــار کننـــد ای ـــت ک دو دســـــی ـــــیکن بمعن ـــــورتند دو، ل ـــــیبص ـــــد یک ان

ز نـــــور پـــــاک جمـــــال محمدســـــت و علـــــی ــــــــه ــــــــزرگ مای ــــــــادر ازىلب ی ایجــــــــاد ق

ـــزىل ـــم ی ـــتگاه ل ـــوی، دس ـــت ق ـــن دو دس از ایــــی از ــــد دوبین ــــه باش ــــان دو، ک ــــوىل مبینش ح

WWW.AEL.AF

۴٠

ی علــــمی طاعــــت، در مدینــــهبکــــوب حلقــــه چـــو در گشــــوده شــــد آنگــــه بشــــهر، یــــابی راه نبـــی کنـــد زوىل قصـــه، چـــون گـــالب از گـــل

ــــــر ــــــه گرچــــــه س ــــــن دارد زمان ــــــذال دی ابتــــور ــــر ن ــــه منک ــــود در زمان ــــه ش ــــرفتم آنک گــــوع ــــروزان ز شــــرق کــــرد طل ــــاب ف چــــو آفت بـــــود محـــــال کـــــزین بادهـــــا فـــــرو مـــــريدـــرین ـــرخ ب ـــه چ ـــن ک ـــوب دی ـــني یعس ـــدیو آئ خـــــت او بـــــود کـــــه در مـــــه ســـــال نســـــیم تربیــــود کــــه در شــــب و روز ــــت او ب شــــراب تقوی

ــولبچــوب ــک، دو دســت قب ــد از فل ــدگی طلبی نــــــ ــــــر دو ز ی ــــــد ه ــــــیکنکنن اقوتی ادعــــــا ل

ــــرق ــــدین ف ــــک چن ــــده لی ــــد، فروزن دو کوکبن بجــــز والیــــت او قصــــد حــــق نبــــد ز الســــت

ـــو واجـــب شـــده ســـت عمـــان راشـــها مـــدیح ت

بــــــــازوان یلـــــــــیی در خیـــــــــرب بکننــــــــدهـــــا والی وىل ـــــی راه، ب ـــــه نب ـــــری ب ـــــی، ب بلــــی ــــت جعل ــــن طبیع ــــا ک ــــو بصــــدق و ره ببـــذىل ـــه مبت ـــد ب ـــن ده ـــق ت ـــريت ح ـــه غ چگونــــی ــــاند از دغل ــــت کش ــــان دل ســــوی ظلم عنــــی؟ ــــري منفعل ــــاش غ ــــد خف ــــه عای ــــود چ شــــتعلی ــــال مش ــــا کم ــــق، ب ــــت ح ــــراغ طلع چ بـــــر رهـــــیش ز خورشـــــید دوختـــــه حللـــــی کنــــد ببــــاغ گهــــی عقربــــی گهــــی حملــــی

ــــا ــــد بک ــــلیکن ــــی عس ــــی گه ــــی حنظل م گه لــــک الحکــــم و االطاعــــة ىل: بســــینه زد کــــه

چــه مایــه فــرق کــه از اصــلی اســت تــا بــدىل میـــــان عـــــالم برجیســـــی ســـــت بـــــا زحلـــــی

ـــــواب ـــــد در ج ـــــه گفتن ـــــات ک ـــــی: بکاین بل ز جـــان ودل، نـــه بـــذکر خفـــی و بانـــگ جلـــی

)ایضا(ـــور داشـــنت زنـــدگانی چیســـت دانـــی؟ جـــان من

ــایکوب تســت، همــت کــن ــدعــرش، فــرش پ بلنــیان ــرغ قدســی آش ــن دام هــوس ای م بگســل ایــذرفنت وجــود ــاری، کــش از خاکســت، پ ــر دین بهـــابکی، خـــون مســـلمان ریخـــنت؟ ای مســـلمان تــا بکــی ســینه خــاىل کــن ز کــرب و آز و شــهوت، ت تا بچند این نخوت و ناز و غـرور و عجـب و کـربـــاله؟ ـــنت در ک ـــا کـــی نهف ـــدار را ت ـــر غ ـــن س ای

ــــیم ــــدر ســــاحت اقل ــــد ان عشــــق بــــی کالهاننــم ــر قل ــدن ب ــت فکن ــی وىل زحم ــر نقش ــرده ه ک کاشــــــــف راز درون، از مــــــــژه آوردن بهــــــــم کارشــــان، بــــر روی نطــــع عاشــــقی، پــــاکوفنت بـــــی دروبامنـــــد، امـــــا آســـــمان را آرزوســـــت لــب خمــوش امــا نشایدشــان ســر هــر مــوی راـــی ـــن عل ـــزدان، داور امکـــان، خـــدیو دی شـــري یـــدر ـــد، ای پ ـــر او نباش ـــه مه ـــد آنکـــس را ک بای

ـــــنت ـــــر داش ـــــازه و ت ـــــت را ت ـــــتان معرف بوسداشــنت؟تــا کــی از ایــن خاکــدان، بــالني و بســرت

ـــنت ـــهرپ داش ـــر ش ـــدت در زی ـــالم بای ـــرد و ع گبهــر دیبــائی کــش از کــرم :ســت، گــوهر داشــنتــــنت؟ ــــرادر داش ــــني ب ــــی ک ــــا بک ــــرادر ت ای بخانـــه پـــر گنـــدم نمـــودن، کیســـه پـــر زر داشـــنت؟ــاغ و راغ و اســب و اســرت داشــنت؟ از غــالم و بـــنت؟ ـــور داش ـــی بزی ـــا ک ـــردار را ت ـــن م ـــن ت وی

اشـــنتپـــای تـــا ســـر ننـــگ، از خورشـــید، افسردخوانـــده هـــر درســـی وىل منـــت ز دفـــرت داشـــنتواقـــف ســـر ضـــمري، از لـــب ز هـــم برداشـــنتشغلشـــان در زیـــر تیـــغ دوســـتی، ســـر داشـــنتبــــر مثــــال حاجبــــانش، جــــای بــــر در داشــــنتلحظـــه !یـــی غافـــل ز ذکـــر نـــام حیـــدر داشـــنتــر داشــنت ــن را زینــت و ف کــز وجــود اوســت، دیــــــادر داشــــــنت ــــــاکی م ــــــه ناپ ــــــاد او ب اعتق

WWW.AEL.AF

۴١

ر تمـــام عـــالم کـــون و فســـادشـــخص قـــدرش د دوش در معــــراج توصــــیفش، بــــراق فکــــر را خوش همـی رانـدم بـه تعجیلـی کـه جربیـل خـرد نامیــان ممکــن و واجــب کــه دریــایی ســت ژرفـــر خـــرام ـــرفم مـــن برنشـــني برت ـــا، رف عشـــق گفتــــت ــــان ســــبکرائی گرف ــــم، گریب حاجــــب وهم

سـتجز پس این پرده هرجا دست دست مرتضیـــا ای گرانجـــان سبک ـــدعشـــق گفت ســـر، لـــب ببن

از پــس ایــن پــرده دســت او مگــر نامــد بــرون ز آن زمان در حريتستم کاین عجایـب مظهریسـت

ــادممکــن و در المکــان، جهــل ســت کــردن اعتق خواهی بیان کن باک نیستعشق گوید هرچه می

عقــل گویــد حــد نگهــدار ای مســلمان، زینهــارــاوردن فــرود ــزد، دســت اگــر خــواهی بی ــه خی فتن

رســت بــا صــدق مقــالعشــق گویــد غایــت کف عقــل گویــد تــا بــه کــی زیــن فکــرت آشــوب خیــز

ســت زشــتدر بــر اغیــار، ســر حــق مگــو، زشــت ای علی ای معـدن جـود و جـالل و فضـل وعلـم

ای دســت خــداجــز تــو کــس را کــی رســد در کعبــه خواندم خـدایت در میـان خـاص و عـامفاش میــی ــن نم ــوم ــق ت ــی توفی ــک ب ــدایی، لی ــویم خ گ ک بــی تأییــد تــوگــویم خــدایی، لیــمــن نمــیــی ــن نم ــوم ــداد ت ــی ام ــک ب ــدایی، لی ــویم خ گــی ــن نم ــیم ــک م ــرگــویم خــدایی، لی ــردد پس گ گـــویم خـــدائی، لکـــی بایـــد خلـــق رامـــن نمـــی

ـــو ـــر بت ـــد آخ ـــار اوفت ـــر و ک ـــم س ـــران را ه منک نــــوح را کشــــتی بگــــرداب فنــــا بــــودی هنــــوز

ســـخت دلتنـــگ از جـــای محقـــر داشـــنتســـتکــش بــود در پویــه ننــگ از نــام صرصــر داشــنت!مانــــد انــــدر نیمــــه ره، بــــا آنهمــــه پرداشــــنتــه لنگــر داشــنت ــد، فلــک جرئــت را ب واجــب آمتــا کــی آخــر رخــت بــر ایــن کنــد رو، خــر داشــنتـــرین در داشـــنت ـــوان، رو ب ـــتاخانه نت ـــت گس گفــــن در داشــــنت ــــا ازی ــــاید پ ــــاالتر نش ــــک ب لی

ایـــن پـــرده را برداشـــنتمـــن تـــوانم از میـــان، خواست چـون در سـفره شـرکت بـا پیمـرب داشـنتــر داشــنت؟ ــاک مظه ــن پ ــاکی آخــر حــريت ای !تواجـــب و در خاکـــدان، کفرســـت بـــاور داشـــنتخـــــوش نباشـــــد ســـــرایزد را، مســـــرت داشـــــنتــــافر داشــــنت ــــام ک ــــگ ن ــــی ز نن ــــی ننیدیش مخـــون بریـــزد پـــای اگـــر خـــواهی فراتـــر داشـــنت

جـــر داشـــنتعاشـــقان را بـــاکی از شمشـــري و خندل مشـــوش ســـاخنت، خـــاطر مکـــدر ســـاخنت؟پــــیش چشــــم کــــور، آیینــــه ســــکندر داشــــنت؟ــغ دو پیکــر داشــنت ــو کــس را کــی رســد تی جــز تبـــی محابــــا، پــــای بــــر دوش پیمــــرب داشــــنت؟ـــق، شـــرک داور داشـــنت ـــر مطل ـــودی کف گـــر نبـــــني، برداشـــــنت ـــــارد از زم ـــــاد برگـــــی را نی بـــنت ـــابر، داش ـــرگ ی ـــد ب ـــدرت نباش ـــاخ را ق ش

ــ ــه را ص ــنتنطف ــانور داش ــکل ج ــدد، ش ورت نبنـــع دخـــرت داشـــنت ـــی گـــر من !در رحـــم زن را کنبـــر کـــف تـــو، چشـــم روزی را مقـــدر داشـــنتناگزبرآمـــــد رســـــن از ره بـــــه چنـــــرب داشـــــنت گرنــــه او را بــــودی از لطــــف تــــولنگر داشــــنت

طبـــع مـــن از ریـــزش دســـت تـــو آرد شـــعر نغـــز ســــت گــــوهر داشــــنتزانکــــه عمــــان را، زبــــاران

ـــی ـــادم ـــاغر بی ـــی س ـــرا ده ـــون م ـــب میگ آن ل مــدعی پیوســته گویــد عیــب او، غافــل کــه عشــقــــال ــــا جم ــــوت دل، عشــــق آن زیب در درون خل

!کنی، تا کی بسـاغر خـون مـرا؟ساقی امشب می ـــدهچهـــره ـــی نمـــود از دی ـــرای لیل ـــون م ی مجن

در نیامـــد تـــا نکـــرد از خویشـــنت، بـــريون مـــرا؟

WWW.AEL.AF

۴٢

صــدهزار افســون بکــارش کــردم و رامــم نگشــتـــــی ـــــادم، هوشـــــیاران همت چشـــــم او آمـــــد بی

سـت بیمـارم کـه نیسـتچشم بیمارش چنان کـرده یــی عقــل و دل و دیــنم گرفــتدر بهــای بوســه

و میدانــد یقــني ســتمــر مــرا مــدیون خــود کــردهـــدام ـــی آن کاحمـــد مرســـل م ـــی عل شـــاه عمرانــر ــا وجــود لطــف او، خــاکم بس ــارون ب همچــو ق چــــون نگشتســــتم بــــه پريامــــون بــــدخواهان او

او بــا کــدام افســون مــراتــا کــه رام خــویش کــرد تـــا نپنـــدارد ز مســـتان، شـــحنه بینـــد چـــون مـــراـــرا ـــون م ـــانی ز افالط ـــن آس ـــود و ت ـــم بهب چش

!یــی مغبــون مــراگویــد کــه نــدهم، کــردهبــاز مــی کالتفــات خواجــه نگــذارد بکــس مــدیون مــراــارون مــرا ــت، ه ــدر منزل ــو ان ــتی ت ــیش هس گفت گـــر بچشـــم آیـــد تمـــام دولـــت قـــارون مــــرا

ـــی ـــنت نم ـــم گش ـــرادرد و غ ـــون م ـــه پريام آرد ب

ــــدار ــــعر آب ــــان ز ش ــــرتش عم ــــدح حض ــــر م به چـــون صـــدف خاطرپرســـت از لؤلـــؤ مکنـــون مـــرا

ــه جــام بریخــت صــاف و نشــاط از خــم غــدیر بــــور ــــن ن ــــور ای ــــه ط ــــه از چ ــــريه الل ــــد ن دمی

ـــیم ـــم اوچـــه خـــوش نس ـــه از تبس ـــه ک ســـت اللـــز ـــر آمی ـــیم، عط ـــن نس ـــد، زی ـــريان ش ـــام ش مش

شــــتام کــــه بــــر هــــوای بهغــــالم روی کســــی بریــــز خــــون کبــــوتر ز حلــــق بــــط بــــه نشــــاطـــل ـــوی عق ـــو، بفت ـــني روز ن ـــه چن ـــن ب ـــی که مـــت ـــردون کوف ـــام گ ـــد بب ـــرت بای ـــای عش ـــه پ ن همـــني همــــایون روزســــت آنکــــه خــــتم رســــلـــا ـــف و من ـــروغ خی ـــا، ف ـــرب و بطح ـــعاع یث شــــرون ــــرام رخــــت ب ــــت الح ــــید ز بی ــــرو کش ف

ـــه ـــکطـــواف خان ـــرده کـــآدمی و مل ی حـــق کـــــایون ـــــن هم ـــــازل دری ـــــد قطـــــع من روزز بع

رســـول شـــد ز خـــدا، زی رســـول روح القـــدس ی منصـــوبکـــه ای بخلـــق مـــن از مـــن خلیفـــه

ازیــــن زیـــــاده منـــــه آفتــــاب را بـــــه کســـــوفـــندوق ـــه در ص ـــت نهفت ـــر حقیق ـــت س ـــس س ب

ـــازیکـــی ـــران غم ـــو، دیگ ـــاز ت ـــدم س ســـت همــــده ــــا دی ــــو ت ــــد ســــاز، ت هــــای بــــی آهــــوبلن

ــــرت ــــاز ش ــــرب از جه ــــن من ــــید دی ــــاخت س بس ســـاخت بـــر آن برآمـــد و اســـرار حـــق هویـــدا

ـــی امـــام شماســـت: کـــه مـــن نبـــی شـــمایم، عل

ــــوفیان درد ــــی ای ص ــــالی سرخوش ــــامآص شــــه ــــرد ز آین ــــه ب ــــالمک ــــگ ظ ــــار، زن ی روزگــــکوفه ــــامش ــــد بس ــــار ش ــــر کن ــــرب از ه ی طــام ــت ز ک ــرو گرف ــه ســگان را ف ــاک ازینک چــه بـــالم ـــت روی غ ـــز ای بهش ـــزد، خی ـــای خی ز ج

ـــاغر ای ـــک خـــرامبس ـــر کب ـــاووس چه ـــت ط بــرم ــس مح ــزین پ ــور حــالل، ک ــرامبخ ســت و حـــــد گـــــام ـــــاد بای ـــــر نه ز ســـــدره صـــــدره برتمحمــــد عربــــی، شــــاه دیــــن، رســــول انــــامـــام ـــن و مق ـــاب رک ـــفا، آفت ـــعی و ص ـــراغ س چــــــس از احــــــرام ــــــرب پ ــــــاق کــــــرام ع باتفـــــــرام ـــــــالل و االک ـــــــه ذوالج ـــــــبحون ل یسعنــــان کشــــیده بخــــم غــــدیر، ســــاخت مقــــام

تـــرا رســاند ســـالم کــه ای رســول بحـــق، حــقبگـــــوش کآمـــــد نصـــــب خلیفـــــه را هنگـــــامازیــــن زیــــاده منــــه ماهتــــاب را بــــه غمــــامدرش گشـــا کـــه ز گلرنـــگ، خـــوش ز عنـــرب فـــامــــو، دیگــــران نمــــامیکــــی ســــت محــــرم راز تدهنــد فــرق ســگ و خــوک وروبــه از ضــرغامـــام ـــه او اله ـــد ب ـــد هرچـــه ش ـــد کن ـــا پدی ـــه ت کـــــد کـــــالم ـــــدین بلن ـــــی را ب ـــــرد عل ـــــد ک بلن

نعــــم النبــــی نعــــم االمــــام: زدنــــد نعــــره کــــه

WWW.AEL.AF

۴٣

ـــه ازیــــن رتبــــه کــــز شــــرافت آن تبــــارک اللــــه ســـنان ـــی شـــدی ب ـــه حـــامی شـــرع نب گراون کـــه بـــاز جســـتی مســـجد کجـــا و دیـــر کجـــا؟ـــــی گـــــر او ز روی صـــــمد پـــــرده بـــــاز نگرفت

ـــی ـــا راعل ـــه آب و دری ـــه عصـــا زد ب ســـت آنک ســـت آنکـــه نشســـت انـــدر آتـــش نمـــرودعلـــیـــی ـــان نعل ـــه بطوف ـــتیســـت آنک ـــت در کش شس

غرض کـه آدم وادریـس و شـیث و صـالح و هـود بوحدتنـــــد، علـــــی کـــــز بـــــرای رونـــــق دیـــــن ازیـــن زیـــاده بجرئـــت مـــزن رکـــاب ای طبـــع

ترســمزبــان بکــام کــش ای خــريه ســر کــه مــیـــــه ـــــدر محل ـــــه بکـــــف ان ـــــو آین ی کـــــورانت

ــــاک ضــــمري ــــري پ ــــام ای ام ــــام هم ــــی ام زهـــوع ـــجود و رک ـــی س ـــک را هم ـــو فل ـــه ت بخرگ

ســـت، نـــور در ابصـــاربـــیمن حکـــم تـــو ســـاری تفقــــدی ز کرامــــت بــــه ســــوی عمــــان کــــنـــز مـــدیح تـــو کـــاریش نـــی بســـال و بمـــاه بج

ــــــــده ــــــــد بدی ی اوهــــــــاممــــــــدام آب درآیـــه حســـام ـــن خـــدا شـــدی ب ـــه هـــادی دی وراونکــه فــرق کــردی مصــحف کــدام وزنــد کــدام؟ــــه ــــوز کعب ــــة االصــــنامهن ــــد، مدین ــــق ب ی حشــــکافت از هـــــم وزد در میـــــان دریـــــا گـــــامـــی ـــردو ســـالمعل ـــآتش ســـرود ب ســـت آنکـــه بـــــــــرق، داد آرام ـــــــــیم غ ـــــــــران را از ب معاش

س و لـــوط و دگـــر رســـل بتمـــامشـــعیب و یـــونیـــــی بـــــدیگر نـــــامظهـــــور کـــــرده بهـــــر دورهـــق کاالنعـــام ـــان کـــه عوامنـــد خل ـــش عن +بکــــــغ ــــــد تی ــــــو برآرن ــــــامبکشــــــنت ت هــــــا زنینــــدا کنــــی کــــه بــــه بینیــــد خــــویش را انــــدامکــــه بــــا خــــدایی همــــراز و همــــدم و همنــــامــــام ــــود و قی ــــک را همــــی قع ــــو مل بدرگــــه تـــه فـــر امـــر تـــو جـــاری ســـت روح در اجســـامب

والی تــــو بــــريون نمــــی کــــه از گــــذارد گــــامـــو شـــغلیش نـــی بصـــبح و بشـــام ـــای ت بجـــز ثن

محــــب راه تــــرا شــــهد عشــــرت انــــدر کــــاس عــــدوی جــــاه تــــرا زهــــر حســــرت انــــدر جــــام

دو هفتـــــه مـــــاه مـــــن ای لعبـــــت بهشـــــتی روـــد جـــای ـــت بای ـــر چشـــم من ـــو ســـرونازی و ب تــــدن طــــاووس ــــک و چمی ــــازش کب تراســــت ن

یـــی دو صـــد نرينـــگبزلـــف پیچـــان، بنهـــادهــــنگ ــــی از ت ــــم، گه ــــی از دل ــــراغ کن ــــی س ه

مراســــت یکــــنت و آنهــــم هــــالک آن رخســــارـــو ـــت ت ـــن ز فرق ـــازی و م ـــرامش و ن ـــو در خ تــه زلــف ــور چشــم و تافت ــی مخم خــوش آنکــه آی بـــــــرای دلهـــــــا، زنجـــــــري هشـــــــته از طـــــــرهـــر نخجـــري ـــه شـــري ب ـــن، ک ـــر م ـــازی ب ـــان بت چن ز در و گــــــوهر، مملــــــو کنــــــی مــــــرا کلبــــــه همـــــی ببـــــاىل بـــــر خـــــود بتـــــابش رخســـــار

ـــ ـــگگه ـــان رن ـــه را بدینس ـــو الل ـــویی، ک ی بگ

ـــودگرچـــه شـــد کـــه ز مـــن کـــرده ـــی تهـــی پهل یکــه جــای سروبســی خوشرتســت بــر لــب جــوــــــو ــــــدن آه تراســــــت صــــــولت شــــــري ورمیــــه ــــان، بنهفت ــــم فت ــــی دو صــــد جــــادوبچش ی

کـــه تـــو واقـــف ترســـتی از هـــر دوبجـــان خـــود مراســـــت یکـــــدل و آنهـــــم اســـــري آن گیســـــوز نالــــه همچــــون نــــالم ز مویــــه همچــــون مــــوـــــــده ز آن رخ نیکـــــــو ـــــــرده برافکن ـــــــاز پ بنبقصـــــد جانهـــــا، خنجـــــر کشـــــیده از ابـــــروــــر تیهــــو ــــاز ب ــــر دل، کــــه ب ــــان بگــــريی ب چنـــرا مشـــکو ـــی م ـــرب، مشـــحون کن ز مشـــک و عنــــیچش گیســــو ــــه پ ــــر مــــن ب ــــازی ب همــــی بن

یی، کـــو مشـــک را بدینســـان بـــوگهـــی بگـــو

WWW.AEL.AF

۴۴

ـــــني ـــــا و بب ـــــر منصـــــفی بی ـــــویی گ ـــــرا بگ مــــار ــــاب بی ــــراب ن ــــویی جــــامی ش ــــی بگ گه علـــــی امـــــري عـــــرب، پادشـــــاه کشـــــور دیـــــن مــــــروتش را زیــــــن نغزتــــــر کجــــــا برهــــــان؟ـــان بفقـــري؟ کـــه داد در ره حـــق، گـــاه جـــوع، ن گرفـــــت کشـــــور دیـــــن را، بضـــــربت شمشـــــريــــــرب ــــــت از خی ــــــدرت، در، برگرف ــــــت ق بدس

ادی گـــر کینـــه ور شـــدند چـــه غـــمبـــه او اعـــــــه ــــر خواج ــــالم وگ ــــر غ ــــه او، گ ــــالم درگ غـــار ـــان را ی ـــاف، بیکس ـــت و الط ـــه رأف ـــی ب زه ز روی مــــــدح تــــــو امــــــروز پــــــرده بــــــرگريم تــــو آن عــــدیم عــــدیلی کــــه بهــــر معرفتــــت یکیـــــت خوانـــــد از صـــــدق اولـــــني مخلـــــوق خـــدات خوانـــده وىل، مصـــطفات گفتـــه وصـــیـــــار ـــــم مب ـــــوئیش بخش ـــــر گ ـــــارد، گ ـــــوا نب ه

ـــدی ـــن و م ـــام ـــوا، حاش ـــل بین ـــن عق ـــو، وی ح تــــرش ــــعر ت ــــني و ش ــــان بب ــــب عم ــــر جان ز مه ثنـــا و مـــدح تـــرا حـــد و حصـــر نیســـت ولیـــک همیشــــه تــــا کــــه بســــنگ و ســــبو زننــــد مثــــل

ـــــو مـــــرا بگـــــویی گـــــر منکـــــری بگـــــري و ببـــــوتراب بگـــــو ـــــدحی ز ب ـــــی بگـــــویی م گهکــه هســت در خــم چوگــان او فلــک، چــون گــوــــــی کــــــو؟ ــــــن خــــــوبرت دلیل ــــــوتش را زی فتـــدو؟ ـــر بع ـــتح، س ـــن روز ف ـــر دی ـــه داد در س کشکســـــت پشـــــت عـــــدو را بقـــــوت بـــــازوچنــــــني ببایــــــد دســــــت خــــــدای را، نــــــريو

را رســــد آهــــوکجــــا ز بانــــگ ســــگان شــــري کنیـــــز مطـــــبخ او، گـــــر کنیـــــز وگـــــر بـــــانوخهـــی برحمـــت و انصـــاف، بیوگـــان را، شـــواگرچــــه نســــبت کفــــرم دهنــــد از هــــر ســــوهنــــــوز آدم را ســــــر بحــــــريت ســــــت فــــــروـــــــه اال هـــــــو ـــــــی ال ال ـــــــد ن ـــــــت گوی یکیی اوی اویــــی و هــــم خلیفــــهتــــو هــــم گزیــــدهزمـــــني نرویـــــد گـــــر گـــــوئیش بقهـــــر مـــــرو

ــه نیســت ره در ــد ک ــه چــه گوی !کــو؟زوضــع خانهـــا زده بـــر شـــعر خواجـــه و خواجـــوکـــه طعنـــهندیــــد قافیــــه زیــــن بــــیش، طبــــع قافیــــه جــــوـــــو ـــــد، ب ـــــاق آی ـــــاق و وف ـــــاز نف ـــــاره ت هم

موافقــــان تـــــو دایــــم، گرانبهـــــا چــــون ســـــنگ منافقــــان تــــو دایــــم، شکســــته دل چــــو ســــبو

ــــــمری ــــــرو کش ــــــت آن س ــــــاد قام ــــــم بی دایــــــار ــــــای آن نگ ــــــت فلا آس ــــــه قام ــــــه ک الل

ـــــوان در ـــــري و کی ـــــرام و ت ـــــتندبه ـــــه کیس رتبــــن ــــد زای م ــــاطر توحی ــــه خ ــــده ک ــــامی ب ج طــــــــــوطی فکــــــــــرتم ز دراری طرازهــــــــــا

ی مــــــرادبگشــــــاید از نشــــــاط، ســــــر نافــــــهــــی ــــن گل ــــق م ــــد ز گلشــــن تحقی ــــر زن ســــر ب منگـــر بـــه خاکســـاری و بـــی دســـت و پـــائیمـــد ـــاال کشـــید و مان عشـــقم ز ســـدره، صـــد ره بــد رواســت ــر کن ــني گ ــاح، روح االم ــض الجن خف

ــــمه ــــر چش ــــق، بس ــــربی عش ــــی ره ــــرادب ی م

ــــــب صــــــنوبری ــــــرزد، قل ــــــد ل مــــــا را چوبی ماننــــــد دال، پشــــــت مــــــرا کــــــرده چنــــــربی

ــــه و خورشــــید، مشــــرتی؟ای زهــــره ــــرا م ی ت شـــــري آورد ز شــــــوق بــــــه پســــــتان مــــــادری مقـــــدار بشـــــکند بـــــه ســـــخن گفـــــنت دری و آفــــــاق را بــــــه توفــــــد مغــــــز از معطــــــریــــــــالثری ــــــــل ب ــــــــا و االص ــــــــرع بالثری الف

ــــــــراهم ــــــــی ف آور و بنگــــــــر شــــــــناوریآبـــوی صرصـــری ـــردی دع ـــه ک ـــل از روش، ک عق بــــا همرهــــی عشــــق مــــن از سســــت شــــهرپی کـــی ره بـــری هـــم ار کنـــدت خضـــر، رهـــربی؟

WWW.AEL.AF

۴۵

ســـت و هـــم زمـــنيی عشـــقهـــم آســـمان نتیجـــهـــه، کــــه عمــــر بــــیش بهــــاتر ز ممکنــــات اللـــــــراه عشــــــق نگشــــــتیم رهســــــپار گــــــامی بــــه کــــه ننگــــری بجهــــان از ســــر نشــــاط باللـــدام راســـت ـــت ک ـــزت و ذل ـــه ع ـــی آنک ور دانـــــی ـــــرب ته ـــــی ای از خ ـــــاغ جنت ـــــاووس ب ط

چـــریی بومـــان، چـــه مـــیدر ســنگالخ صـــفحهـــاره ـــر، ب ـــیی گرگـــان عرشـــی هژب روی؟چـــه م

ــــرف بلنــــد ــــر ط ــــنایان از ه ــــم آش ــــگ ه بانــــــای حــــــق ــــــت، محــــــو لق موســــــی ز آدمیـــــت ـــــودت بدس ـــــر نب ـــــانی از ارادت اگ چوگ بـــی صـــدق و بـــی خلـــوص، بـــدرگاه مصـــطفیــــاق ــــاه اتف ــــد گ ــــه کن ــــود ک ــــی ب ــــارف کس ع همســــنگی ار نمایــــد محنــــت بکــــوه قــــاف صـــــد ره ز مـــــوج خیـــــز حـــــوادث بچـــــابکی ســــر گــــر نهــــد بخشــــت ز روی بــــال کشــــی

اقمش کنـــــد آن خشـــــت، بالشـــــیبهـــــرت ز قــــــــدی ـــور احم ـــان ش ـــق و بج ـــوای ح ـــر ه در ســــــیدن درش ــــــی بوس ــــــه از پ ــــــن ک دارای دی

ــس نامناســب ــان، ب ــک امک ــه مل ــدرش ب ــتق ســــات ــــه ممکن ــــریفش ب ــــه ذات ش ــــی گرفت پیشــــود ــــريش ار نب ــــت صــــیقل شمش ــــز نداش هرگـــم ـــود ز عل ـــهری ب ـــا شـــخص مصـــطفی را ش ت

ام طــــال، بــــوالیش، مــــس وجــــودمــــن کــــردهـــی ـــته م ـــدحش نوش ـــرم ـــر اگ ـــا بحش ـــود ت نش

ای صـــــادر نخســـــت کـــــه در رتبـــــه خلـــــق راـــــنم ـــــر افک ـــــدحت ب ـــــرده از رخ م ـــــروز پ امـــناخت ـــرا ش ـــر کـــس ت ـــه ه ـــو ک ـــرب از ت ـــه اک اللــــود ــــو ب ــــاندن ت ــــق شناس مقصــــود حــــق بخلــــردیش ــــر نک ــــدی گ ــــه ب ــــوح، غرق ــــتی ن کشـــــدامن کرمـــــت دســـــت زد دمـــــی یوســـــف ب از پرتـــــــو اشـــــــارت بـــــــرد و ســـــــالم تـــــــو

ـــق ـــالزم عش ـــم آدمـــی م ـــم پـــریه ـــت و ه ســـی و خـــود ســـری ـــر زه درای از دســـت شـــد بهـــــه، اســـــرپی ـــــر گرانمای آوخ کـــــه گشـــــت عم

»ی تحقیـــق بنگـــریای نفـــس، گـــر بدیـــده«ـــــی« ـــــار کن ـــــوانگری درویشـــــی اختی ـــــر ت »ب

یــــی ای از خــــرد بــــریطــــوطی شــــاخ ســــدره پـــری؟ی زاغـــان، چـــه مـــیدر تنگنـــای عرصـــه

چــری؟قدســی غــزال در صــف خوکــان چــه مــیــــور داده بســــر کوچــــه !ی کــــریتــــو خــــود عب

تــــو ســــر خــــوش پرســــتش گوســــاله از خــــریــــری؟ ــــدر ب ــــرد وارگــــوی ســــعادت ب کــــی مــــوذری ســــلمانی از کجــــا دهــــدت دســــت و ب

ســــــــمندریدر آب مــــــــاهئی و در آتــــــــش یــــــک جــــــو بحکــــــم او نتوانــــــد برابــــــری بــــريون کشــــیده رخــــت بــــری دامــــن از تــــری تـــــــن گردهـــــــد بخـــــــاک ز راه قلنـــــــدریـــرتی ـــاک، بس ـــد آن خ ـــرت ز سندســـش کن خوشــــدری ــــر حی ــــدل مه ــــن و ب ــــوای دی ــــن ن در تـــکندری ـــلیمان، س ـــورد، س ـــیش خ ـــار ب صـــد ب آن در بزرگــــــــواری و ایـــــــــن از محقـــــــــریــــری ــــن معم ــــا ای ــــوانرت ب ــــوان، ج ــــر ج وز ه

ی مکـــــــدر دیـــــــن ایـــــــن منـــــــوریآیینـــــــهــــــت دری ــــــهر از مرتب ــــــدان ش ــــــود ب او را بــــــری ــــــا گ ــــــني کیمی ــــــا و بب ــــــدعی بی ای م اغصــــــان کننــــــد کلکــــــی و اوراق دفــــــرتی

ــــرا هســــت مصــــدریمشــــتقی ســــت و ذات تـــــدم بکـــــافری ـــــن و آن ندهن نســـــبت گـــــر ای

ــــــــره ــــــــید نع ــــــــربیاز دل کش ــــــــه اک ی الل بــــر هــــر کــــه داد خلعــــت خــــاص پیمــــربی

لنگــــریعــــون تــــو بادبــــانی و حفــــظ تــــو کـــــز دســـــت رفـــــت دامـــــن مهـــــر بـــــرادریــــــــــــــــــــود آذری ــــــــــــــــــــور آزر ننم آذر بپ

WWW.AEL.AF

۴۶

ـــ ـــتوجب ع ـــه مس ـــر تســـت ب ـــه مه ذابآنجـــا ک بـــــس در قـــــرار چـــــار محـــــالم گرفـــــت دل

ـــــــد بهشـــــــتی و ز قـــــــوم کـــــــوثری دوزخ کن یــــــا مــــــن هوالمجــــــاور بالســــــاحة الغــــــری

:ی شـــیوا شـــنید، گفـــتهـــرکس کـــه ایـــن قصـــیده امـــــروز خـــــتم گشـــــته بـــــه عمـــــان، ســـــخنوری

ـــه ـــرد از پنج ـــس فش ـــنب ـــدادگردون،نای م ی بی گـــر هجـــوم اشـــک را مـــانع نبـــودی، آســـتني هرچـــه از گـــردون مـــروت جســـتم از مـــردم وفـــاـــرت ز دی ـــروزم نشـــد به ـــر و ام ـــان عم شـــد بپایــدی بدســت ــه بودن ــا مای ــن ت ــور چشــم و زور ت ن تــا چــو کــورانم فریبــد چــون عروســان ایــن عجــوزـــس دزد ـــبان و نف ـــم پاس ـــاال و عقل ـــت، ک معرف خواســتم در مــدح او همراهــی از دل، گفــت رو دارسر بگوش عقل بـردم، گفـت دسـت از مـن بـ

ـــه ـــدر اســـفل پای ی تعریـــف اوکـــافری بـــني کانــــان سلســــله ــــی را بجنب ــــف لیل امتحــــان را، زلـــد زاغـــان جگـــر خـــوار مجـــاز کـــی خـــرب دارن گرچــه اســتحقاق دارم، لــیکن از انصــاف نیســت

ست و شب تاریک و چاه از حد فزونراه باریکـــوجزن ـــخن را م ـــای س ـــان و پهن ـــیم عم ـــن ک م

ـــن ـــای م ـــر منطـــق گوی بســـته شـــد راه نفـــس ب غرق خون کردی جهـان را چشـم خونپـاالی مـن در وجــود، آن کیمیــای مــن شــد ایــن عنقــای مــن بـــاز گـــویم بـــه شـــود ز امـــروز مـــن فـــردای مـــن گـــرم بـــد بـــازار هـــر ســـوداگر از ســـودای مـــن

ــل ــد غاف ــن آی ــدهزی م ــنســت از دی ــای م ی بین !در کمــني، تــا کــی کنــد فرصــت، بــرد کــاالی مــن مـــن علـــی اللهـــیم، ترســـم شـــوی رســـوای مـــنـــن ـــای م ـــدارد پ ـــنت ن ـــدرت رف ـــدرین ره ق کان !مــريود تـــا نـــه فلــک بانـــگ انـــااالعالی مـــن

هـــای دل شـــیدای مـــنپـــس ببـــني دیـــوانگی از حقیقـــت گـــویی طـــوطی شـــکرخای مـــن؟ در دل مــن جــای او باشــد، در آتــش جــای مــن دســـتگريی کـــن خـــدا را، تـــا نلغـــزد پـــای مـــن گــر گــواهی خــواهی اینــک طبــع گــوهر زای مــن

WWW.AEL.AF