دﺮﺧ و نﺎﺟ ﺪﻧواﺪﺧ مﺎﻧ ﻪﺑijpn.ir/article-1-245-fa.pdf · دﺮﺧ و...

به نام خداوند جان و خرديپرستارنشریه تخصصی روان

رانیايپرستاریانجمن علمیپژوهش-یفصلنامه علم1392زمستان-4شماره-اولدوره

رانیايپرستاریانجمن علم:ازیصاحب امت•دکتر مسعود فالحی خشکناب: و سردبیرولؤر مسیمد•محمدرضا شیخی:اجراییر یمد•16/11/1391مورخ 34702/91: وزارت ارشاد اسالمیانه انتشارشماره پرو•16/4/1392مورخ Print-ISSN( :2501-2345(چاپی ه ینشریالمللنیشماره ب•16/4/1392مورخ e-ISSN( :2528-2345(کییه الکترونیالمللی نشرنیشماره ب•511/100به شـماره : علوم پزشکی کشورات جلسه کمسیون نشریدهمین و رتبه علمی پژوهشی از یکصدداراي •

27/3/1392مورخ:)به ترتیب حروف الفبا(سندگانینويشورا•دکتر فاطمه الحانی، دانشیار آموزش بهداشت دانشگاه تربیت مدرس-دکتر مسعود بحرینی، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی بوشهر-زیستی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشیدکتر اکبر بیگلریان، استادیار آمار-دکتر یداله جنتی، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی مازندران-دکتر محمدرضا خدایی، دانشیار روان پزشکی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی-دکتر اصغر دادخواه، استاد توانبخشی روانی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی-دکتر محمد ذوالعدل، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی یاسوج-دکتر مهدي رهگذر، دانشیار آمار زیستی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی-دکتر کورش زارع، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی جندي شاپور اهواز-رستاري دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشیدکتر سادات سیدباقر مداح، استادیار آموزش پ-دکتر نعیمه سیدفاطمی، دانشیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی تهران-دکتر فرخنده شریف، استاد روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی شیراز-دکتر فرشید شمسایی، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی همدان-، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی قزویندکتر رضا ضیغمی-)عج(اهللا االعظم دکتر عباس عبادي، استادیار پرستاري داخلی جراحی دانشگاه علوم پزشکی بقیه- دکتر فربد فدایی، دانشیار روان پزشکی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی-روان پرستاري دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشیدکتر مسعود فالحی خشکناب، دانشیار-دکتر پروانه محمدخانی، استاد روان شناسی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی-دکتر عیسی محمدي، دانشیار پرستاري داخلی جراحی دانشگاه تربیت مدرس-ندکتر ندا مهرداد، استادیار پرستاري بهداشت جامعه دانشگاه علوم پزشکی تهرا-دکتر علی نجومی، استادیار انستیتو پاستور ایران-دکتر علی نویدیان، استادیار مشاوره دانشگاه علوم پزشکی زاهدان-دکتر علیرضا نیکبخت نصرآبادي، استاد پرستاري داخلی جراحی دانشگاه علوم پزشکی تهران- شتیدکتر فریده یغمایی، دانشیار بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید به-دکتر شهرزاد یکتاطلب، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی شیراز-

علی نجومیدکتر : یسیراستار انگلیو•امین اجلی-محمدرضا شیخی: یراستار فارسیو•مهندس صادق توکلی:ییآراو صفحهینیحروفچ•مهندس صادق توکلی: ح جلداطر•رانیايپرستاریانجمن علم:ناشر•تهرانییو مامايدانشکده پرستار- دیدان توحیم-تهران: ینشان•66592535:رنمابو تلفن، 398/14195:یصندوق پست، 1419733171:یدپستک•

e-mail: [email protected] , Website: http://ijpn.ir

:)به ترتیب حروف الفبا(مشاوران علمی این شماره•ی دکتر مسعود بحرین

دکتر اکبر بیگلریان اکرم ثنا گو دکتر

دکتر حسن جهانی هاشمی دکتر محمد رضا خدایی اردکانی

رهگذر مهديدکتردکتر کوروش زارع

قاي محمد ابراهیم ساریچلو آدکتر فرشید شمسایی

قاي مرتضی شمسی زاده آآقاي محمد رضا شیخی

دکتر رضا ضیغمیدکتر محمد علیپور

گل پروردکتر محسن دکتر مجیده هروي

74-139283زمستان 4شماره1دورهروان پرستاري

مرتبط با بهداشت يفاکتورهابريجرأت ورزيهامهارتیآموزش گروهیاثربخشندانش آموزایروان

4نژادیمصلیلیل، 3انیدینویعل، 2مهرآرامراد، 1کوالییخدابخشیآناهیتا

چکیدهيط هایوسعه ارتباط در محارتباط قاطعانه و ت، حل تعارضاتيبراارییراهبردها، تیقاطعيهااز مهارتيبرخوردار:مقدمه

بر ابراز وجود ياثر بخشی آموزش گروهی مهارت هاي جرأت ورزنییتعهدف ن مطالعه با یا. سازدیفراهم ميفردیو زندگيکار.انجام شدو عزت نفس دانش آموزان پسر پایه سوم راهنمایی

يهانمونه .بودشاهدپس آزمون با گروه -مونپیش آزکه به صورت .انجام شدیتجربمهینبه روش ه عمطالنیا:روشل یمشغول به تحص1391- 1392یلیکه در سال تحصبودندخرم آبادیینماه سوم راهیدانش آموز پسر پا30پژوهش مشتمل بر

وهش این پژابزار هاي سنجش .قرار گرفتندشاهدو مداخلهانتخاب و در دو گروه یتصادفيخوشه ايریبودند که به طور نمونه گ.بودند)Assertiveness Self Report Inventory)ARSIابراز وجودپرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت و پرسشنامه

SPSS v.16نرم افزار ز داده ها ازیجهت آنال. افت نمود یدریت را به صورت هفتگیجلسه اموزش مهارت قاطع8شیآزماگروه

. دیاستفاده گرد)آنکوا(انس یودنت و آزمون کوواریاستیآزمون تانس نشان داد که آموزش گروهی مهارت هاي جرأت ورزي یکووار,نتایج تحلیل فرضیه ها با استفاده از روش آماري:افته های

). >001/0p(باعث افزایش ابراز وجود و عزت نفس دانش آموزان می شوددر دانش آموزان يجرات ورزيهاچون مهارتیاجتماعيهاآموزش مهارت،این مطالعهجیبا توجه به نتا: يریجه گینت.فراهم گرددجامعه جوان کشوریبهداشت روانءارتقاپرخطر و يرفتارهایاز اختالالت روانيریشگینه پیتا زمشودیه میتوص

آموزش، ابراز وجود، بهداشت روان، ورزيجرأت:ه هاکلید واژ

15/12/92: تاریخ پذیرش21/09/92:تاریخ دریافت

.ایران،اراك،واحد علوم و تحقیقات اراكدانشگاه آزاد اسالمی،مشاورهاستادیار، گروه- 1.کارشناس ارشد مشاوره، اداره آموزش و پرورش شهرستان بروجرد، بروجرد، ایران- 2)ولؤنویسنده مس(المت بارداري، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان دانشیار، مرکز تحقیقات س- 3

[email protected]:یپست الکترونیک

.ایران،جهرم،دانشگاه علوم پزشکی جهرم, استادیار، گروه بهداشت روان- 4

و همکارانکوالییخدابخشیآناهیتا...هاي جرأت ورزيآموزش گروهی مهارتاثربخشی

1392زمستان4شماره 1دوره75روان پرستاري

مقدمهاستیمشکالتازیکیعدم صراحت در بیان و قاطعیت

ياریشود بسیک جامعه مید افراازياریر بسیگبانیکه گردر بند تکلفير عمدیا غیيها به طور عمداز انسان

ها مانده اند و از صداقت دور شده یها و دو رنگتعارف,هایکه رأي جمع مهم تر از رأي فرد مییهااند در فرهنگ

ا یه یمخالف جمع داشته باشد مورد تنبياگر فرد نظرباشدنه یزمچنین فرهنگ هاییدر .ردیگیعدم توجه قرار م

ابراز . )1(د وجود نداراحساساتابراز عواطف ويبرایتیتربيهايریم گیمختلف و تصميارائه پاسخ هایوجود به معنیطیدر شرانشدهینیش بیپيت هایر در موقعیانعطاف پذ

ت یاضطراب در موقعودیترد,جاد تزلزل یباعث ااست کهین معزل اجتماعیرفع ايبرا). 2(گرددیمیاجتماعيها.باشدیميجرأت ورزياز به آموزش مهارت هاین

,سازدیاست که شخص را قادر ميرفتارابراز وجوداحساسات ، ستدیخود بايپاهايرویبدون هرگونه اضطراب

خود را صادقانه ابراز کند و با توجه نمودن به حقوق یواقعکه يوه ایشگر یبه عبارت د). 3(ردیگران حق خود را بگید

یهمعامل مو شود یگران اتخاذ میارتباط با ديدر برقرارتواند به یف میارتباطات ضع. باشدیمیدر تعامل اجتماع

از یکی. ش دهدیرا افزایروابط ناسالم منجر شود و فشار روانداشتن مهارت ابراز ,سالم ين فردیعوامل مهم ارتباطات ب

ف هم یابراز وجود ضعيافراد با مهارت ها. باشدیوجود مبه وجود ياده یعدتگران مشکالیديخود و هم برايبراوه مداخلهیک شیيجرأت ورزيآموزش مهارت ها. دآوریم

روابط یبهبود اثر بخشبه منظور کهاستافته یارساختاي.قرار می گیرداستفاده مورد یاجتماع

و ترسیاضطرابهايدرمان اختاللين روش برایاز اینوجوانان و بزرگساالن استفاده م، در کودکانیمرضيها

که مشکالت يافراديکرد خاص صرفاً براین رویا. شوددر به طور وسیعبلکه در ، شودیدارند به کار برده نمینیبالز یت نیریفروش و مديژه در حوزه هایبه و، تجارتيایدن

.ردیگیمورد استفاده قرار م

جرأت يآموزش مهارت هايریدر رابطه با به کار گيمتعدديش هاپژوه، یک روش آموزشیبه عنوان يورز

یدرپژوهش)2008(کسونیو دیهارج. صورت گرفته استبر يجرأت ورزيآموزش مهارت هاین اثر بخشییبه تع

ن یاجینتا. پرداختندجرأت مندانه زنان يش رفتارهایافزاجرأت ياز آن داشت که آموزش مهارت هایپژوهش حاک

نیبدر روابطجرأت مندانهيش رفتارهایباعث افزايورزتیش درموقعیگروه آزمايهایآزمودنيفردو درونيفردياز لحاظ آمارشاهددر گروه یول,شده استی بحرانيهادر )2008(پین دیهمچن). 2(افت نشدیيرات معنادارییتغ

آموزش که ید دانش آموزانیجه رسین نتیابه یپژوهشییتوانااز،کنندیافت میدريجرأت ورزيمهارت ها

تنش زا برخوردار هستندطیدرشراباالتريیاجتماعتیماح)4(.

جرأت يهامهارتیآموزش گروهیاثربخشدر خصوص در )2010(و پترسونیرامس،يبر خودکارآمديورز

ییابتداپنجمهیپادانش آموز دختر20يرویپژوهشگزارش دانش آموزان يخود کارآمدرا دريش معناداریافزا

توانسته يکردند آموزش جرأت ورزيریجه گیآنان نت. دادنددانش آموزان يش خود کار آمدیدر افزاییر بسزایاست تأث

.)5(داشته باشدتعیین یبه بررس)2007(يزییپایدر پژوهشن یهمچن

بر يجرأت ورزياثربخشی آموزش مهارت هامیزانشادکامی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر پایه دوم

کرد که گزارش يو.رشته علوم تجربی شهر تهران پرداختمیانگین نمرات پیشرفت ، يجرأت ورزيآموزش مهارت ها

يدانش آموزان را به طور معناداریو شادکامتحصیلی.)6(ش داده استیافزا

با هدف بررسی تاثیر آموزش جرأت)2008(یمالزمانبر بهبود تصور از خود نوجوانان دختر کارکنان سپاهيورز

یافته هاي بدست آمده . پرداختوهشی ژپاسداران به انجام پبین تصور از خود دانش آموزانی که تحت کهنشان داد

قرار گرفتند با دانش يجرأت ورزيآموزش مهارت ها



تفاوت ، بودندآموزانی که چنین آموزشی را دریافت نکرده .)7(داشتنی دار وجود مع

یدر پژوهشزین) 2009(و عطاريتقوي، مهرابی زادهجرات يبه منظور بررسی تاثیر آموزش مهارت هاگر ید

اضطراب اجتماعی و عملکرد ، ورزي بر مهارت هاي اجتماعیآموزان دختر پایه اول مقطع متوسطه تحصیلی دانش

آموزش که ن پژوهش نشان داد یحاصل از انتایج .پرداختندمهارت هاي به طور معناداري ،يجرأت ورزيمهارت هادانش ، ضطراب اجتماعی و عملکرد تحصیلیا، اجتماعی

.)8(ش داده استیآموزان را افزادر ن دوره یت ایت دوره بلوغ و حساسیبا توجه به اهم

هاي ابراز وجود و نقش آن بر سالمت جامعه اکتساب مهارت، اعتیاد و سیگار، از طریق پیشگیري از رفتارهاي پرخطر

آموزش گروهی اثربخشیپژوهش حاضر با هدف تعیین بر ابراز وجود و عزت نفس دانش هاي جرأت ورزيمهارت

. انجام شدسوم راهنماییپایهرآموزان پس

روش مطالعهپس -ش آزمون یپبه روش یتجربمه ینن مطالعه یا

سومهیآموزان پسر پادانشيروبر ، شاهدآزمون با گروه -1392یلیتحصدر سالکهآبادخرمشهرییراهنمان ییتعيبرا.دیانجام گرد،بودندلیتحصبهمشغول1391

برآورد جامعه دانش آموزان سال سوم حجم نمونه، پس از .دیاستفاده گردی، از جدول مورگان و جرسییراهنما

ه یدانش آموز پسر پا126پژوهش شامل ینمونه مقدماتچند یتصادفيرینمونه گکه به صورتبودییسوم راهنما

که از ه آموزش و پرورش شهر خرم آبادیاز دو ناحيمرحله ااز کل جامعه ينمونه ایتماعاج-يت اقتصادینظر موقع

عزت نفس کوپر پرسشنامهسپس . انتخاب شدند،بودندCCooooppeerr(تیاسم SSmmiitthh SSeellff EEsstteeeemm

IInnvveennttoorryy ( و ابراز وجود)ASRI(غربال گري يبرايبر رون،ییابراز وجود و عزت نفس پايدانش آموزان دارا

هانفر که نمره آن66د و یاجرا گردينفر126نمونه

دانش به عنوان،ن گروه بودیانگین تر از مییا پایيمساوص داده ین تشخییابراز وجود و عزت نفس پايآموزان دارا

با ها کهاز آننفر30، دانش آموز66ن یسپس از ب.شدنديهال به شرکت در کالسیپژوهش ازجمله، تمامعیار هاي

ونت درسکو یاجتماع–يط اقتصادیشرایکینزد، یآموزشفوق برنامه را يهاتا بتوانند کالسداشتندهمخوانی شهر

ن تعداد بر اساس یاسپس،. ندانتخاب شد، دنبال کنندقرار شاهدو مداخله ينفر15در دو گروه یگمارش تصادف

.گرفتندوجودداده ها از پرسشنامه ابرازيمنظور جمع آوربه

)ASRI(AAsssseerrttiivveenneessss SSeellff RReeppoorrtt

IInnvveennttoorryyاستفاده ت یپرسشنامه عزت نفس کوپر اسمو.شد

براي سنجش ابراز وجود از پرسشنامه خود گزارشی ابراز پرسشنامه خود .استفاده شده است) ASRI(وجود هرزبرگر

- اس مداد یک مقی) ASRI(گزارشی ابراز وجود هرزبرگر به هر یآزمودن. باشدیماده م25يکاغذي است که دارا

. دهدیمپاسخغلط–ح یاده ها به صورت صحک از می) 1984(شان و کتز ، له هرزبرگریبه وس) ASRI(پرسشنامه

الق ترجمه و ییینژاد و شهنيساخته شد و توسط هرمزماده يسپس به منظور اصالح و بازنگر)9(دیش گردیرایو

از یار جمعیترجمه فوق در اخت، مبهم و فرهنگ بستهيها. و مشاوره قرار گرفتید و کارشناسان ارشد روانشناسیاسات

ن یا25و 1,3,4,8,11,12,16,19,21يماده ها، جهیدر نتق یها و مصادکه متناسب با مثاليپرسشنامه به گونه ا

د ین تجدیپس از ا. دیاصالح گرد، باشدکشورمان یفرهنگداخل يدر نمونه ها) ASRI(استفاده از پرسشنامه ، نظر

، ماده12در پرسشنامه مذکور .)10(دیکشور ممکن گردازات به صورت یامت. داردیماده پاسخ منف13پاسخ مثبت و

و تینمره باالتر در آن نشان دهنده قاطع.ک استیصفر و در این آزمون به پاسخ هاي صحیح . شتر استیابرازوجود ب

نمره یک ) 24و1,3,4,9,13,15,16,18،19,20,22(سواالته صفر تعلق می گیرد و بقیه و به پاسخ هاي غلط نمر



یعنی به .سواالت به صورت معکوس نمره گذاري می شودپاسخ هاي صحیح نمره صفر و به پاسخ هاي غلط نمره یک

سواالت مجموعنمره کل با جمع نمره هاي . تعلق می گیردبنابراین در سیستم نمره گذاري آزمون فوق . آیدیبه دست م

که بیانگر ابراز وجود باال است25باالترین امتیاز آزمودنی ی یضرایب پایا) 1984(ز تشان و ک، می باشد هرزبرگر

(ASRI) را با روش بازآزمایی در یک فاصله پنج هفته ايگزارش کردند ولی همسانی درونی این مقیاس r=81/0برابر

یین پرسشنامه هرزبرگر جهت بررسی روایگزارش نشد در اسازه اي استفاده کرده ییاز روش رواASRIپرسشنامه

. استب یضر)9(الق یییدر پژوهشی هرمزي نژاد و شهن

هفته 6روش باز آزمایی در فاصله آن را با استفاده از ییایپا. گزارش کردند) 78/0(راآنییو روا54/0اي برابر

مطالعه در دو نمونه ن بر اساس روش تنضیفیهمچنبه ترتیب برابر ) n=320(اصلی مطالعه و ) n=118(مقدماتی

62/0 =r 60/0و =r ن یو معتمدیسهراب.گردیدگزارش، ضرایب پایائی آلفاي کرونباخی یک مطالعه مقدماتیط

72/0و 6/0، 72/0به ترتیب برابر را یف و گاتمن تنصییروا، ASRIپرسشنامه همچنین).10(گزارش کردند

مقیاس برنامه جرات و با را نشان دادقابل قبولی همزمان . داري داشتارابطه معن)RRaatthhuuss(ورزي راتوس

اس عزت نفس یت نفس از مقسنجش عزيبرادر ایران ن ابزار یاروایی و پایایی . گردیدت استفاده یکوپراسم

اس یت مقیکوپراسم).11(تعیین گردیده است يرازیشتوسط مقیاس يکه بر رويد نظریعزت نفس خود را براساس تجد

ماده 58اس ین مقیا. ه نمودیته، راجرز و ریموند انجام دادماده دروغ 8باشد و یميمدادکاغذویداردکه خودگزارش

،6،13،20,27،34دروغ سنج آنيکه ماده هاسنج دارداس به ین مقیايوه نمره گذاریش. باشدیم55و41,48

ماده 8از یدر ضمن اگر آزمودن. باشدیک میصورت صفر و ،شتر از چهار ماده را جواب دهدیا بیدروغ سنج چهار ماده

یل عدم صداقت از اعتبار ساقط میدله بیآزمودنپرسشنامهبعد ازپنج راییب بازآزمایضرگرانیت و دیکوپر اسم. شودن یگزارش نمودند همچن07/0بعد ازسه سالو088/0هفتهدانش يروقوامیمیآن توسط ابراهیدرونیران همسانیدر ا

ز ین پژوهش نیدر ا).12(گزارش شده است082/0آموزان به 062/0آنییایب پایضرییبازآزمابا استفاده از روش

الق یییشهنو یسینز توسط یاعتبار آن ن. دست آمده است).13(گزارش شده است 076/0دانش آموزان يبر رو

از SPSS v.16يپس از ورود داده هابه نرم افزار آمارو از آزمون تی استیودنت و آزمون یفیتوصيهاآزمون

.دیز داده ها استفاده گردیجهت آنال) آنکوا(کوواریانس ن در سال یمورد نظر توسط مختار معتمدیبسته آموزش

مداخله اي ن بستهیا). 14(ده استیم گردیه وتنظیته1387مورد استفاده قرار یز به دفعات یرانین ایمحققر یساتوسط

).2،15،16،179(گرفته است

:ر استیرئوس جلسات به شرح ز: جلسه اول

انسانید آن در زندگیضرورت ابراز وجود و فوا: عنوانییمعارفه وآشنا-.هاتیدرآن موقعيعکس العمل وابراز وکندیعمل مر جرأت مندیکه فرد درآن به طور غییهاتیموقعياد آورینه یزمف دریارائه تکل-

: جلسه دوم دانش آموزان با حقوق خودنایی آشحقوق بشر و:عنوانارائه بازخوردقبل ويف جلسه یلارائه گزارش تک-.ر مواردیساحق داشتن اطالعات و، نظرده ویحق ابراز عق، انتخابيحق آزاد، ا عدم ابراز وجودیحق ابراز وجود-هاتیا موقعیط یعکس العمل نسبت به آن شراها وتیموقعف درباره مواجهه بایارائه تکل-

:جلسه سوم نیگزیجايراز وجود و رفتارهابر ابیمبتنيرفتارها:عنوانارائه بازخوردقبل به کالس ويف جلسه یارائه گزارش تکل-



.رییکنار آمدن با تغيخاص برايهاروشورامون انواع گوناگون رفتاریبحث پ: به عنوان مثال-)پرخاشگرانه ومنفعل(مندانه رجرأت یغومندانهص رفتار جرأت یف درباره تشخیتکلارائه -

:هارم جلسه چخشم:عنوان-بازخوردارائه ف جلسه قبل به کالس ویارائه گزارش تکل-د است؟یا خشم مفیآ-ار مخرب باشدیجان بسیک هیتواند یخشم م-خشم یم پنهانیعالیان برخیب-.گوناگونيت هایموقعحفظ آرامش وکنترل خشم دريف درباره یتکل؟ میچه وقت خشم خود را ابراز کن-

:م جلسه پنجد و مضرات خشمیفوا: عنوانبازخوردارائه قبل به کالس ويف جلسه یارائه گزارش تکل-یر منطقیافکارغبه یابیدست ، ابقا خشم، جاد تعارضیاو) دیفوا(تیمیش صمیافزا، به اهدافیابیدست، احساساتيرها ساز، یروانفشاريه یتخل: به عنوان مثال-دیرمفیموارد غریساوخشمآمدن باکنار-مناسبيوه هایق شیطرابراز خشم ازيبراییرهنمودها-کنار آمدن با خشم خودرابطه باف دریتکلارائه -

: جلسه ششم گفتن"نه"مهارت: عنوانبازخوردارائه ف جلسه قبل به کالس ویارائه گزارش تکل-گفتن"نه"و"بله"درخواست کردن ويبحث درباره -؟مییبگو"نه "و"بله"دیباچرا-گفتن"نه"دریعلل ناتوان-گفتن"بله"دریعلل ناتوان-آیندهجلسه بحث دريف برایارائه تکل-

: جلسه هفتم انتقاد: عنوانبازخوردارائهف جلسه قبل به کالس ویتکلارائه گزارش-م؟ ید انتقاد کنینکه چرا بایايبحث درباره -انتقادموثر بابرخورد مناسب و-انتقادکنارآمدن با -مضرات انتقاد د ویفوا-کنار آمدن با انتقاديف درباره یارائه تکل-

: جلسه هشتمبر مطالب ارائه شده در جلسات گذشتهيمرور: عنوانبازخوردارائه قبل به کالس ويف جلسه یارائه گزارش تکل-برخورد با انتقادونه گفتن،کنار آمدن با خشم خودبله و، درخواست کردن، دیابراز عقاد بریتاک-.جلسهشرکت کنند گان درازیقدردانتشکر و-

براي رعایت حقوق مشارکت کنند گان در این مطالعه رعایت محرمانه بودن پاسخ ها :همانند یمالحظات اخالق

به پرسشنامه ها و اخذ نامه رضایت آگاهانه انجام گرفت به وهش، این پس از اجراي بسته آموزشی و اتمام پژعالوه

. بسته براي گروه شاهد نیز به مدت سه جلسه اجرا گردید

یافته هاک از جمله یآمار پارامترين که مفروضه هایبا توجه به ا

دو گروه يبرایآزمون تيهاکاربرد روشيبرایتینرمال

استفاده هان روشیمستقل و آنکوا وجود داشته است، از ان پژوهش شرکت یر در انف30ج نشان داد کهینتا.شد

و انحراف 33/14ن سن یانگیممداخله، در گروه . داشتندن سن یانگیمشاهدن در گروه یهمچن.بود0/ 48ار سن یمع

با به کار . گزارش گردید63/0ار یو انحراف مع40/14برابر يلحاظ آمارمشخص شد که از، یتنیو-بردن آزمون من

شاهدش و یگروه آزماین سنیانگیدر ميدارتفاوت معنامداخله ون بدان معناست که گروهیا.)=9/0p(وجود ندارد

.هستندهمتا یبه لحاظ سنشاهد



شاهدو مداخلهش آزمون ابراز وجود و عزت نفس در گروه ین نمرات پیانگیسه میمقا: 1جدولگروه شاهدگروه مداخلهمتغیر

-pدرجه آزاديtانحراف معیارمیانگینانحراف معیارمیانگین value

13/16031/240/15230/2942/028354/0ابراز وجود13/27248/387/26441/3218/028829/0عزت نفس

با شاهدو مداخلهش از مداخله در گروه یش آزمون ابراز وجود و عزت نفس پین نمرات پیانگیمسهیدر مقا1بر اساس جدول ).p= 829/0و عزت نفس p= 354/0ابراز وجود(شود یمشاهده نميرهم تفاوت معنادا

شاهدو مداخلهن نمرات پس آزمون ابراز وجود و عزت نفس در گروه یانگیسه میمقا:2جدولگروه شاهدگروه مداخلهمتغیر

-pدرجه آزاديtانحراف معیارمیانگینانحراف معیارمیانگین value

20/21821/147/15642/1058/928001/0ابراز وجود53/34159/393/26882/3881/528001/0عزت نفس

در گروه مداخلهگروه ينمرات پس آزمون ابراز وجود و عزت نفس پس از مداخله بر روسه میانگین یدر مقا2بر اساس جدول).p>001/0و عزت نفسp>001/0دابراز وجو(شودیمشاهده ميبا هم تفاوت معنادارشاهدو مداخله

ع نمرات ابراز یتوز"یتیفرض نرمال"رنوفیاسم-ابتدا با استفاده از آزمون کولمو گروف، پژوهشيه هایفرضیبه منظور بررسبراي ن یبنابرا، باشدیپژوهش نرمال مير هایع تمام متغیتوزر بدست آمده نشان داد که یمقاد.د ین گردییتع"وجود و عزت نفس

.کرداستفاده انس یل کوواریتحلاز آزمون می توان ل داده ها یتحلش ابراز وجود دانش یموجب افزايجرأت ورزيآموزش مهارت هاا یآکه نیه پژوهش در خصوص این فرضیاولیدر بررس

3نتایج در جدول . دیل گردیتحل) ANCOVA(آزمون آماري تحلیل کوواریانس تک متغیرهج با استفاده از ینتا.شودیآموزان م.نشان داده شده است

)ANCOVA(ق یپژوهش از طرين هایانگیسه میمقا:3جدول-Fpمیانگین مجذوراتdfمجموع مجذوراتمنبع value

>677/1171677/117542/192001/0پیش آزمون

>001/0* 506/321* 489/1961489/196گروه

501/1627611/0خطا667/33029کل

*001/0P<

,P<1=df ,001/0(از لحاظ آماري معنادار است يهاي جرأت ورزمهارتیدهد اثر آموزش گروهنشان می)3(جدول

50/321=F .(متغیر ابراز در باعث ایجاد تفاوتيمهارت هاي جرأت ورزیآموزش گروهتوان گفت که متغیرمستقلدر نتیجه می.شده استشاهدو خلهمداوجود بین دو گروه

.نشان داده شده است4نتایج در جدوليجرأت ورزيآموزش مهارت هاج در خصوص یاز نتايگریدر بخش د)ANCOVA(ق یپژوهش از طرين هایانگیسه میمقا:4جدول

-Fpمیانگین مجذوراتdfمجموع مجذوراتمنبع value

>315/631315/63695/5024/0پیش آزمون

>001/0* 811/37* 371/4201371/420گروه

181/30027118/11خطا867/78329کل

*001/0P<

001/0P<،1=df(از لحاظ آماري معنادار استيهاي جرأت ورزمهارتیدهد اثر آموزش گروهنشان می4جدول

باعث ایجاد تفاوت در متغیر عزت نفس يأت ورزهاي جرمهارتیتوان گفت که متغیر آموزش گروهدر نتیجه می). F=811/37و.شده استشاهدو مداخلهبین دو گروه

و همکارانکوالییخدابخشیآناهیتا...ي جرأت ورزيهاآموزش گروهی مهارتاثربخشی


بحث است که توجه یاز مباحث مهمیکیآموزش ابراز وجود

ن روش در بهبود یرا به خود جلب کرده است و از ايادیزشود و طبعاً باعث یط استفاده میفرد با محيسازگارهدف از . شودیش میخوکردت فرد از عملیو رضايخشنود

است که بتواند با در فردییجاد تواناین روش ایآموزش اموقعیت هاي بیرونی که گاهی تنش آفرین و فشارزا هستند،

ن پژوهش تالش یدر ا.کندییارویروبینانه اي به طور واقعا آموزش ابراز وجود یآکهاساسیسوألاینشده است تا به

نوجوانانش ابراز وجود و عزت نفس یتواند باعث افزایم. پاسخ داده شودشود؟

رفتار جرات مندانه ر آموزش ابراز وجود بر یدر رابطه با تأثعث نشان داد که آموزش ابراز وجود باه اول یل فرضیتحلشده است در مداخلهدر گروه رفتار جرات مندانهش یافزاج ینتا. مشاهده نشديرین تأثیچنشاهدکه در گروه یحال

)4(پ ید,)2(کسونیو دیهارجيپژوهش هابامطالعهنیااگر ی.باشدیهمسو م)8(يو عطاريتقو،زادهیو مهراب

همه به طور يز معتقدند که ابراز وجود براینورتمن برس منفعالنه يرفتارهاها انسانرا که یز،افتدیاتفاق نمیعیطب

منفعل را يتوان رفتارهایمبا این وجود . اندرا قبالً آموخته بر ابراز وجود را آموزش دادیمبتنيو رفتارهاکرد ییاد زدای

ي مبتنی بر ابراز ن آموزش رفتارهایهمچن. و جایگزین نمودشتر بر یکنترل بگرفتنتواند باعث به دست یموجود

.)18(فرد شودیزندگز ینبر عزت نفس يجرأت ورزيمهارت هار آموزشیتأث

ن یه دوم ایل فرضیج به دست آمده از تحلیبا توجه به نتانتیجه گیري توان یقرار گرفت و میپژوهش مورد بررس

ش یبا عث افزايجرأت ورزيکه آموزش مهارت هاکردنشان مطالعه نیج اینتا. شودیمدر نوجوانان عزت نفسبه طور بعد از آموزش مداخلهگروه نفس در دادکه عزت

یرامسافتهیافته با ین یا. بودشاهدشتر از گروه یبيدارامعنافتند که، یها درآن.باشدیک راستا میدر )19(و پترسون

تواند به عنوان یاست بلکه میابراز وجود نه تنها آموختن

با . نوجوانان موثر باشديز براینرانهیشگیپيدیک عنصر کلیدوره یو ذهنیعاطف-ی، روانیتوجه به تحوالت جسم

ت به شکل یو در نهایو رشد روانیکه با بلوغ جسمینوجوانابد، پرداختن به آموزش ییت در نوجوانان خاتمه میهويریگ

نوجوانان با عوامل . )19(ر استیانکارناپذیابراز وجود ضرورتاد، یتوان از اعتیدر جامعه روبه رو هستند که مياریخطر بس

یر اختالالت روانین و سایی، عزت نفس پایلیمشکالت تحصيهابه درخواست"نه"از مواقع گفتن يارینام برد، در بس

بیها از آسجات آنتواند به مثابه تنها راه نیمیرمنطقیغیبررسبا عنوان يگریدمطالعه). 17(فرا رو باشديها، نفسعزت، رفتار جرات مندانه بروجودابرازآموزشریتاث

مبتال به آموزاندانشدریاجتماعاضطرابویروانبهداشتانجام گردیده و نتیجه آن اهواز هراس اجتماعی شهر

رفتار شیافزاباعثوجودازابرکه آموزشه استنشان دادکاهشنیز ویروانبهداشتونفسعزت، جرات مندانه

گر از یدسنیيهادرگروه). 11(شودیمیاجتماعاضطرابمثبت آموزش ابراز وجود مورد راتیتاثزیان نیجمله دانشجو

.)15(تایید قرار گرفته استبرروي دانش اموزان "این مطالعه به لحاظ این که صرفا

گروه دختران و عدم تعمیم نتایج به لذاه است،پسر انجام شددیگر از جمله محدودیت هاي این و سنیمقاطع تحصیلی

. پژوهش محسوب می گردد

نهایی نتیجه گیريدهند که یل میک مثلث را تشکیخانواده و جامعه ، فرد

جاد یها سبب اک از آنیاختالالت در نحوه عملکرد هرن سه یاین هماهنگیبنابرا. گرددیمياریبسيب هایآس

يریتواند موجب رشد و بهتر شدن شکل گیممقولهبا توجه به .مندانه در نوجوانان شودجراتيرفتارها

آموزش گروهی مهارت هاي جرات ورزي بر اثربخشیفاکتورهاي مرتبط با بهداشت روانی دانش آموزان پسر

به مهارت جرأت یابیدستيلذا براراهنمایی در این مطالعه ین از دوران کودکیورت دارد والدضر، و ابراز وجوديورز

و همکارانکوالییخدابخشیآناهیتا...ي جرأت ورزيهاآموزش گروهی مهارتاثربخشی


تا آنان بتوانند در داده موارد الزم را به فرزندان خود آموزش با تسلط بر ، هاخرده فرهنگتعارضودر عصر یام نوجوانیاپیشگیري و زمینه مصون بماننديریب پذین مهارت از آسیا

ارتقاء بهداشت ت روانی و رفتارهاي پرخطر و نیزاختالالاز.نی جامعه جوان کشور فراهم گرددروا

تشکر و قدردانیدانش آموزان شرکت مدیران مدراس ،ازسندگان ینون آموزش و پرورش خرم آباد یز مسئولیپژوهش و نه در کنند

یمیتشکر و قدردانمطالعه يدر اجرايخاطر همکاره ب.کنند

منابع1- Khodayari M, Jasmine A. Problems of youth. Tehran: Tehran University press; 2008.

[Persian].

2- Hargie O, Dickson D, Mallett J, Stringer M. Communicating Social Identity a Study

of Catholics and Protestants in Northern Ireland. Communication Research.2008; 35(6):

792-821.

3- Topper M, Emmelkamp PG, Ehring T. Improving prevention of depression and

anxiety disorders: Repetitive negative thinking as a promising target. Applied and

Preventive Psychology. 2010; 14(1-4):57-71.

4- Elliot, TR, Gramling, SE, Personal assertiveness and the effects of social support

among female high school students. Journal of counseling Psychology.2008; 37(4):427-

436.

5- Ramsey E, Patterson G. The effect of an assertiveness training on the self-efficacy

level of 5th grade children. Journal of child Psycology.2010; 14(5):25-61.

6- Paeezi M. Effectiveness of training assertiveness on happiness and education

achievement among female students in Tehran. Tehran 2007.

7- Mola Zamani A. Fathi ashtiani A. The effect of training assertiveness with role

playing method on improved of self concept among female adolescents. The Journal of

Behavioral Science.2008; 2(1): 61-66. [Persian].

8- Mehrabizadeh Honarmand M, Taghavi F, Attrai YA. The effect of training

assertiveness on social skills, social anxiety and educational performance among

females’ students. Journal of Behavioral Science.2009;3(1):59-64. [Persian].

9- Hormozi-Nejad M, Shehni Yelagh M, Najarain B. The relationship of simple and

multiple variables between self-esteem, social anxiety and perfectionism with

assertiveness among students of Sahid Chamran University of Ahvaz. The Journal of

Education science and Psychology. 2000; 7(3-4):29-50. [Persian].

10- Sohrabi F, Motamedin M, FAthi-Azar E, Malaki S. The compare between mental

health, marital satisfaction and assertiveness in parents with and without mental retarded

students .Knowledge and Research in Psychology. 2008; 10(35-36):123-152. [Persian].

11- Shirazi Nazem M. Construct validity to measure self-esteem and its relationship

with aggression and antisocial behavior, social status, economic and academic



performance in first to third grade high school students in Ahwaz Shahid Chamran

University. Ahvaz: 2000. [Persian].

12- Ebrahimi Ghavamabadi S. Evaluation of self-esteem, anxiety and sexual abuse of

students in three areas of Ahvaz. Tehran: Allameh Tabatabai University; 1994. (Persian).

13- Naiesi A, Shahni yaelagh M. The effect of training of assertiveness on Self-esteem,

social anxiety and mental health among male students in Ahvaz. The journal of

Educational Science and Psychology.2001; 8(1-2):11-30. [Persian].

14- Shahni Yaelagh M, Rezaee A. The training of assertiveness: How you can be a

person that you are? Shahid Chamran University of Ahvaz Press.Shahid Chamran

University of Ahvaz Press;2001. [Persian].

15- Ranjbarkohn, Sajadinejad. Effect of assertiveness training on self-esteem and

depression in students of Isfahan University of Medical Sciences. Journal of Birjand

University of Medical Sciences.2010; 17(4):308-316[Persian].

16- Motamedin M. The compare of two methods of assertiveness training on

assertiveness behavior, social anxiety, mental health and educational performance among

male students. Tehran: 2004. [Persian]

17- Manuel J S. When I say no, I feel Guilty. 11 editors. New York, USA: Bantam;

2011.

18- Fathi M, Ataeerad H. Assertiveness skill and be assertive. Mashhad: Farhgang

behdasth; 2008. [Persian].

19- Ramsey E, Patterson G. Generallization of the antisocial trait from to school

setting. Journal of Applied Developmental Psychology.2007; 11(4): 209-223.



The effectiveness assertiveness skills training on students' mentalhealth-related factors

Khodabakhshi koolaee1 A (PhD) -Meherara2 M (MSc) - Navidian3 A (PhD) - Mossalanejad4 L (PhD)

AbstractIntroduction: Assertiveness skills provides strategies for handling conflict,

communicating assertively and developing relationships that can be applied both at work

and in your personal life. The aim of this study was to study the effects of assertiveness

training skills on the assertive and self-esteem male students of secondary schools.

Methods: This study was experimental study before and after control group test. The

participants of this research were selected form 30 students in secondary school in

Khoramabad city 2012-2013. Data gathering was used via Cooper Smith Self Esteem

Inventory (CSEI) and Assertiveness Self Report Inventory (ASRI). The experimental

group was given 8 sessions’ weekly education assertiveness training skills. The controlgroup did not receive intervention. In order to, explore the effects of assertiveness

training skills on assertiveness and self-esteem among participants. For analyses the data

were tested by t -test and covariate (ANCOVA).

Results: The results from ANCOVA Test revealed that assertiveness training group

therapy increases self-esteem and the assertiveness training skills in experimental group.

(P<0.001)

Conclusion: The educational assertiveness training and other social skills training are

recommend in all students group to prevent mental disorder and help promote students

mental health in youth community.

Key words: Assertiveness training, Mental Health, self-expression, Education

Received: 12 December 2013 Accepted: 6 March 2014

1- Assistant professor, Department of Counseling, Islamic Azad University, Science and research branch,Arak, Iran.2- MSc in Educational counselor, education & training organization, Brojerad, Iran.3- Associate professor, Center of Pregnancy Health Research, Zahedan University of Medical Sciences,Zahedan, Iran. (Corresponding author)E-mail: [email protected] Assistant professor, department of mental health, Jahrom University of Medical Sciences, Jahrom, Iran.

The Effects of the Group Reminiscence on Cognitive Status of Mild Cognitive Impaired Elders....12Ghanbarpanah I (MSc.) - Fallahi Khoshknab M (Ph.D) - Mohammadi F (Ph.D) - Seyed Bagher Maddah S - Khodaie Ardakani MR (MD)

The effect of supportive nursing care in reducing anxiety of patients receiving electroconvulsive therapy....................................................................................................................................................24Ebrahimi H (Ph.D) - Navidian A (Ph.D) - Keykha R (MSc.)

The effect of partnership care Model on depression of adolescents with β-thalassemia....................35The effect of partnership care Model on depression of adolescents with β-thalassemia....................35Parviniannasab AM (MSc.) - Rosta S (MSc.) - Vojdani MA (MSc.) - Dehghani A (MSc.) - Keshtkaran Z (Msc.) - Shamsizade M - Abshorshori N (MSc.) - Hannan K (Msc.)

The relationship between (D) type of personality, and perceived stress with health behaviors in women with breast cancer.....................................................................................................................44Hashemi T (Ph.D) - Peymannia B (MSc.)

Survey of levels of anxiety and depression in parents of children with chronic illness.....................53Jafary Manesh H (MSc.) - Ranjbaran M (MSc.) - Vakilian K (Ph.D) - Rezaei K (MSc.) - Zand S Jafary Manesh H (MSc.) - Ranjbaran M (MSc.) - Vakilian K (Ph.D) - Rezaei K (MSc.) - Zand S (MSc) - Tajik R (Ph.D)

The effect ofhope therapy on quality of life in multiple sclerosis patients..........................................65Rasouli M (Ph.D) – Bahramian J (MSc.) - Zahrakar K (Ph.D)

Correlation between family processes and self-esteem in depressed patients.....................................73Ranjbar F (MSc) - Rahbari SH (MSc) - Mohtashami J (MSc) - Nasiri Oskuee N (Ph.D)

The effectiveness assertiveness skills training on students' mental health-related factors................83Khodabakhshi koolaee A (Ph.D) - Meherara M (MSc) - Navidian A (Ph.D) - Mossalanejad L (Ph.D)Khodabakhshi koolaee A (Ph.D) - Meherara M (MSc) - Navidian A (Ph.D) - Mossalanejad L (Ph.D)

Iranian NursingScientific Association

Iranian Journal of

Psychiatric Nursing

دﺮﺧ و نﺎﺟ ﺪﻧواﺪﺧ مﺎﻧ ﻪﺑijpn.ir/article-1-245-fa.pdf · دﺮﺧ و...

Documents