i.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa
TRANSCRIPT
![Page 1: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/1.jpg)
GENEEN IZAERA KIMIKOA
Geneen izaera kimikoa
Geneen erreplikazioa
![Page 2: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/2.jpg)
1. GENEEN IZAERA KIMIKOA
• Proteinak ala azido nukleikoak?
• DNAren aldeko frogak– Griffith-en esperimentua– Avery, MacLeod eta McCarthy-ren
esperimentua– Bakteriofagoez egindako esperimentuak
![Page 3: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/3.jpg)
Griffith-en esperimentuaGriffith-en esperimentua
Kapsuladun bakterio Kapsuladun bakterio birulentoak (S) bizirikbirulentoak (S) bizirik Sagua hilSagua hil
Kapsularik gabeko bakterio Kapsularik gabeko bakterio ez-birulentoak (R), bizirikez-birulentoak (R), bizirik
Sagua bizirikSagua bizirik
Bakterio birulentoak (S) Bakterio birulentoak (S) beroaz hilikberoaz hilik
Kapsuladun Kapsuladun bakterio birulentoak bakterio birulentoak (S) bizirik(S) bizirik
Sagua bizirikSagua bizirik
berotu
![Page 4: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/4.jpg)
Griffith-en esperimentua(jarraipena)
Bakterio ez-birulentoak (R) bizirik
Bakterio birulentoak (S) beroak hilak bakterio ez-birulentoekin nahasita
Sagua hilik
Beroak hildako bakterio birulentoak (S)
![Page 5: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/5.jpg)
Griffith-en esperimentuaren emaitzak
• Bakterio birulento(S) biziek sagua hiltzen dute• Bakterio ez-birulento(R) biziekin saguak bizirik
dirau• Bakterio birulento(S) hilekin saguak bizirik dirau• Bakterio birulento(S) hilak eta bakterio ez-
birulento (R) biziekin sagua hiltzen da eta bere odolean bakterio birulento(S) biziak aurkitzen dira.
• ONDORIOZ: faktoreren bat zegoen bakterio birulentoetan bakterio ez-birulentoak transformatzeko gai zena. Baina zer zen proteina ala azido nukleikoa?...
![Page 6: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/6.jpg)
Aurretik lipidoak, gluzidoak, proteinak eta RNA ez zirela transformazio faktoreak frogatu zuten
Beraz, transformazioa soilik DNA dagoenean gertatzen denezberak izan behar du material genetikoa
![Page 7: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/7.jpg)
Avery, MacLeod, eta McCarty-ren esperimentua, 1944.
Sagua hilikSagua hilik
Bakterio ez Bakterio ez birulento biziak (R)birulento biziak (R)
Hilik dauden bakterio Hilik dauden bakterio birulentoetatik isolatutako DNAbirulentoetatik isolatutako DNA
Kapsuladun bakterio Kapsuladun bakterio birulentoak (S)birulentoak (S)
TransformazioaTransformazioa
![Page 8: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/8.jpg)
• 1940an: “Fagoaren taldea”: Max Delbrück eta Salvador Luriak erabakitzen dute fagoa eredu biologikotzat hartzea,hauek DNAz eta proteinaz eraturik baitaude.
• Escherichia coli erasotzen duten 7 bakteriofagoetan zentratu ziren.
• Esan daiteke biologia molekularrari hasiera eman ziotela.
• 1969. urtean medikuntzako nobel saria eman zieten
Savador LuriaMax Delbrück
Bakteriofagoez egindako esperimentuak
![Page 9: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/9.jpg)
1865 1952 - Hershey & Chase-ren esperimentua
T2 fagoa
Bakterioa
Proteina erradioaktiboak (35S)
35S erradioaktiboa, bertan hazitako fagoen proteinazko kapsulan aurki daiteke.
Fagoen kapsula proteikoak bakterioaren azaletik bereizten dira.
Zentrifugatu eta erradiaktibitatea neurtzen da gainjalkinan (estalki proteikoak daude bertan) eta sedimentuetan (bakterioak)
Erradioaktibitatea gainjalkinan dago, ez sedimentuetan.
Fagoekbakterioa infektatzen dute
![Page 10: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/10.jpg)
18651952 - Hershey & Chase-ren esperimentua
DNA erradioaktiboa (32P)
Erradioaktibitatea sedimentuetan dago baino ez gainjalkinean
Beraz, birusaren DNA da eta ez proteinak zelula programatzen duena birusaren kopiak egin ditzan.
32P erradioaktiboa bertan hazitako fagoen DNAn dago
![Page 11: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/11.jpg)
2. GENEEN ERREPLIKAZIOA
• DNAren izaera helikoidalaren datuak lortu zuten R.Franklin-ek eta Wilkins-ek
• Chargaff-ek base bikoteen parekotasuna ondorioztatu zuen (A-T ; G-C)
• Watson eta Crick-ek erreplikazioaren eredu erdikontserbakorra proposatu zuten
• Meselson eta Sthal-ek eredu erdi-kontserbakorra frogatu zuten
![Page 12: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/12.jpg)
1865 1953 - Franklin & Wilkins
DNAren izaera helikoidala
X izpien iturria
DNA kristalizatua
Rosalind Franklin
Maurice Wilkins
Film fotografikoa
![Page 13: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/13.jpg)
1865 1947 - Erwin Chargaff
DNAren baseak zenbait arauri jarraituz antolatzen dira
Espezie guztietan
A = T, C = G araua betetzen da
![Page 14: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/14.jpg)
1953 - Watson & Crick1865
Ateratako ondorioak:
R. Franklin-en datuetatik• helize bikoitza• 2 nm-ko zabalera uniformekoa• baseen arteko distantzia 0.34 nm-koa
Chargaff-en datuetatik• adenina timinarekin lotzen daeta zitosina guaninarekin lotzen da
![Page 15: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/15.jpg)
1953 - Watson & Crick1865
• Baseak helizearen barneko aldera eta fosfato eta pentosak kanpoko aldean.
• Baseen artean hidrogeno loturak zeudela
•Harizpi antiparaleloak
• Erreplikazioaren eredu erdikontserbakorra iradoki zuten.
![Page 16: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/16.jpg)
1953 - Watson & Crick1865
DNAren egitura tridimentsionalaren deskribapena.
Francis Crick & James Watson
![Page 17: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/17.jpg)
DNAren erreplikaziorako ereduakkontserbakorra Erdi-kontserbakorra sakabanatua
Jatorrizkoa
Lehenengo bikoizketa
F1
BigarrenBikoizketa
F2
Jatorrizko helize bikotza mantentzen da
eta kopia berri osoa da sintetizatzen da
Jatorrizko helizearen bi Harizpiak banandu egiten dira
eta bakoitza eredu bezala jokatzen du
harizpi berria eratzeko
Eratu berri diren helize bikoitzaren harizpietan jatorrizko zatiak
eta zati berriak nahasturik agertuko dira
![Page 18: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/18.jpg)
Meselson eta Stahl, 1958
![Page 19: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/19.jpg)
Erreplikazioa erdikontserbakorra da !•Harizpi bakoitzak sortuko den katea berriaren molde bezala jokatzen du
![Page 20: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/20.jpg)
Erreplikazio kontserbakorra izanez gero...Erreplikazio kontserbakorra izanez gero...
Erreplikazioa sakabanatua izanez gero...Erreplikazioa sakabanatua izanez gero...
![Page 21: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/21.jpg)
• DNA-ren bi harizpiak banatzen dira eta bakoitzaren harizpi osagarria eratuko da base osagarritasunaren legeari jarraituz.
• DNA polimerasak, desoxirribonukleosido 3P-ak 5´3´ zentzuan lotzen dituzte.
(3´5´ harizpia erabiltzen dute molde gisa)
• Harizpi baten erreplikazioa jarraia da eta bestea zatika burutzen da: harizpi atzeratua.
DNA-ren ERREPLIKAZIO-PROZESUADNA-ren ERREPLIKAZIO-PROZESUA
DNA ren erreplikazioa: erreplikazio urkila
![Page 22: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/22.jpg)
ADN-aren ERREPLIKAZIOA• Prozesua ez da berdina prokarioto (bakterio) eta
eukariotoetan. • Bakteriotan:
– Erreplikazio sorleku izeneko nukleotido sekuentzia batek ematen dio hasiera prozesuari.
– Helizea banatzen duten helikasa eta berbiribilketa ekiditen duten topoisomerasa izeneko entzimek parte hartzen dute besteak beste.
Erreplikazio sorlekuaErreplikazio sorlekua
Harizpi aurreratuaHarizpi aurreratua
Harizpi atzeratuaHarizpi atzeratua
Harizpi aurreratuaHarizpi aurreratuaHarizpi atzeratuaHarizpi atzeratua
![Page 23: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/23.jpg)
![Page 24: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/24.jpg)
![Page 25: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/25.jpg)
![Page 26: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/26.jpg)
![Page 27: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/27.jpg)
• Bi harizpietan eta erreplikazioaren sorlekutik hasita, 5´3´norabidean, ARN-zko zatia, zebadorea (40 nukleotido inguru) lotzen ditu ARN polimerasak, jarraian ADN polimerasak ADN-aren nukleotidoak lotuko ditu. Horrela eratzen da harizpi aurreratua edo gidaria.
![Page 28: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/28.jpg)
• Harizpi jarrai bakoitzaren atzean, eta 1000 edo 2000 nukleotidoko distantziara, RNA polimerasak ARN-ko 50 bat nukleotido lotzen ditu. Ondoren ADN III polimerasa arituko da Okazakiren zatiak eratuz. Prozesu hau errepikatuz harizpi atzeratua eratuko da.
• Beste ADN polimerasa batek (DNA1pol)k ARN zatiak kendu eta hutsuneak betetzen ditu.
• ADN ligasa batek zatiak elkarrekin lotuko ditu.
![Page 29: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/29.jpg)
• Eukariotoetan:– ADN-a luzeagoa da eta histonei lotuta dagoenez prozesua oso luze joko luke.– Kate bakoitzean hainbat erreplikazio-burbuila edo erreplikoi eratzen dira.
Erreplikazio-burbuila edo erreplikoia
Erreplikazio-burbuila edo erreplikoia
![Page 30: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/30.jpg)
DNA-ren ERREPLIKAZIO-PROZESUADNA-ren ERREPLIKAZIO-PROZESUA
Erreplikazioa urkilaErreplikazioa urkila
http://highered.mcgraw-hill.com/olcweb/cgi/pluginpop.cgi?it=swf::535::535::/sites/dl/free/0072437316/120076/micro04.swf::DNA%20Replication%20Forkhttp://highered.mcgraw-hill.com/olcweb/cgi/pluginpop.cgi?it=swf::535::535::/sites/dl/free/0072437316/120076/micro04.swf::DNA%20Replication%20Fork
![Page 31: I.geneen izaera kimikoa eta erreplikazioa](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022012320/55b865a7bb61eb68578b45b4/html5/thumbnails/31.jpg)
ADN erreplikazio prozesuan. Bertan erreplikazio-burbuilak ikusten dira eta geziek erreplikazio-urkilak adierazten dituzteADN erreplikazio prozesuan. Bertan erreplikazio-burbuilak ikusten dira eta geziek erreplikazio-urkilak adierazten dituzte