ies cosme lÓpez rodrÍguez programación educación física.€¦ · ef 1º eso a 2 3 ef 1º eso b...

IES COSME LÓPEZ RODRÍGUEZ

Programación Educación Física.

Curso 2019/2020

Departamento | E.F.

2

ÍNDICE

0. PLAN ANUAL DO DEPARTAMENTO.

I. INTRODUCCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN

II. OBXECTIVOS DA ETAPA E DO CURSO.

a. OBXECTIVOS DE ETAPA

b. OBXECTIVOS DA MATERIA

III. CONTRIBUCIÓN DA MATERIA AO DESENVOLVEMENTO DAS

COMPETENCIAS CLAVE.

a. ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE.

b. 4.1 TEMPORALIZACIÓN.

c. 4.2. GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN PARA SUPERAR A MATERIA.

IV. 4.3. PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN (apdo 7.3)

V. RELACIÓN ENTRE OBXECTIVOS, CONTIDOS, CRITERIOS DE AVALIACIÓN,

ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE E COMPETENCIAS CLAVE (cadro).

a. INDICADORES DE LOGRO DOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE.

VI. CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS. MATEIRAIS E RECURSOS

DIDÁCTICOS

VII. PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN, CRITERIOS DE

CUALIFICACIÓN E RECURSOS DIDÁCTICOS..

a. CRITERIOS DE AVALIACIÓN.

b. PROCEDEMENTO PARA A AVALIACIÓN INICIAL.

c. PROCEDEMENTO PARA A AVALIACIÓN CONTINUA.

d. PROCEDEMENTO PARA A AVALIACIÓN FINAL.

e. INSTRUMENTOS E PROCEDEMENTOS DE CUALIFICACIÓN.

f. ORGANIZACIÓN DAS ACTIVIDADES E SEGUIMENTO E AVALIACIÓN DAS

MATERIAS PENDENTES.

3

g. ACREDITACIÓN DE COÑECEMENTOS PARA A SUPERACIÓN DUNHA

MATERIA NON CURSADA (materias ponte )

VIII. MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE.

IX. EDUCACIÓN EN VALORES. TRATAMENTO DOS TEMAS

TRANSVERSAIS.

X. CONTRIBUCIÓN Ó PLAN ANUAL DE LECTURA.

XI. CONTRIBUCIÓN Ó PLAN DE CONVIVENCIA.

XII. CONTRIBUCIÓN Ó PLAN TIC.

XIII. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES.

XIV. INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DE ENSINANZA

E DA PRÁCTICA DOCENTE.

XV. MECANISMOS DE REVISIÓN, AVALIACIÓN E MODIFICACIÓN DAS

PROGRAMACIÓNS DIDÁCTICAS EN RELACIÓN COS RESULTADOS

ACADÉMICOS E OS PROCESOS DE MELLORA.

Departamento | E.F.

4

0. PLAN ANUAL DO DEPARTAMENTO.

a) COMPOÑENTES, MATERIAS QUE SE IMPARTEN,

NÚMERO DE HORAS E ALUMNADO CON NEAE.

Profesorado Materias impartidas Nº horas/semana Alumnado NEAE

Rafael Castro López

(Titor de 2ºB ESO)

EF 1º ESO A 2 3

EF 1º ESO B 2 4

EF 2º ESO A 2 1

EF 2º ESO B 2 2

EF 3º ESO A 2 1

EF 3º ESO B 2 1

EF 4º ESO A 2

PEVS 2º ESO A 1 1

PEVS 2º ESO B 1 2

Gabino Fariñas Pérez

(Secretario de Centro)

EF 1º BAC 2

EF 4º ESO B 2 1

b) MATERIAS IMPARTIDAS POLO PROFESORADO

DOUTRO DEPARTAMENTO.

No departamento de Educación Física non consta ningunha materia impartida por profesorado

doutro departamento.

c) REUNIÓN DO DEPARTAMENTO.

A reunión do departamento celebrarase os Mércores de 11:20 a 12:10.

d) COORDINACIÓN ENTRE O PROFESORADO QUE

IMPARTE UNHA MESMA MATERIA. - Inventario do material e propostas de compra

- Revisión dos criterios de cualificación

5

- Libros de lectura recomendados

- Seguimento bimensual da programación

- Resultados das avaliacións e valoración

- Posibles modificacións na programación ao longo do curso

- Actividades complementarias e extraescolares. Propostas.

O Departamento terá varias liñas de actuación baseadas en:

• Adoptar hábitos hixiénicos e saudábles a partir da práctica físico deportiva.

• Fomentar as actividades físicas no tempo de lecer do alumnado para

desenvolver a competencia motriz.

e) METODOLOXÍA. CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN.

Metodoloxía.

A intervención educativa, dende unha perspectiva metodolóxica, vai estar orientada polo

modelo constructivista do ensino e aprendizaxe, o que significa que as actuacións do profesor

irán encamiñadas a procurar que sexa o propio alumno quen constrúa os seus aprendizaxes.

Para elo será necesario que na selección e secuenciación das actividades de aprendizaxe se teña

en conta, na medida do posible, o significado que estas teñen para o alumno/a e a súa relación

cos coñecementos que xa posúe. Ademais, haberá que considerar, no proceso de ensino

aprendizaxe, as características particulares de cada alumno/a, tales como a súa capacidade de

aprendizaxe, os seus intereses e as súas motivacións, co fin de poder axustar adecuadamente a

axuda pedagóxica ás súas necesidades específicas.

Os métodos de ensino corresponderanse cos obxectivos e estándares de aprendizaxe propostos

en cada unidade didáctica. Iso non quere dicir que en cada unidade se utilice un método único,

senón que, polo contrario, normalmente combinaranse, sendo os obxectivos didácticos

propostos os que determinen a conveniencia de que predomine a utilización dun ou doutro

método.

Departamento | E.F.

6

Así, tomando como punto de partida a idea que non se pretende buscar a toda costa un

rendemento deportivo concreto, cando se trata da ensinanza e aprendizaxe de modelos, o

método de “Instrución directa" é aconsellable en aquelas actividades que teñen solucións ben

definidas polo seu probado rendemento, execución na cal requira uns programas motores

específicos. Non se debe esquecer que é moito máis fácil aprender correctamente unha técnica

dende o principio que intentar corrixila cando se aprendeu erroneamente.

Pero de igual forma que a instrución directa é importante en certas actividades, non ten ningún

sentido noutras. Aínda que o exemplo máis claro deso témolo na expresión corporal, hai outras

moitas actividades e situacións nas que é máis enriquecedor utilizar un ensino mediante a busca

ou estilos máis creativos, ou propola en forma de resolución de problemas, como pode ser o

caso dalgúns deportes alternativos, ou proposta de posibles solucións tácticas nos deportes máis

convencionais, ou, tamén, cando se desexe introducir elementos lúdicos nos deportes

tradicionais (combinación de dous deportes; por exemplo, xogar ó fútbol e baloncesto

simultaneamente; xogar a voleibol pero con pelota de espuma e palas,...).

Un dos procedementos metodolóxicos que vai a ser utilizado con maior frecuencia, ó longo do

curso, é a “Asignación de tarefas", xa que facilita enormemente a individualización do ensino

ó propiciar que cada alumno ou grupo de alumnos realice aquelas actividades que son máis

adecuadas a súa competencia motriz. Ademais, este procedemento axuda a que o profesor poida

axustar mellor as súas intervencións durante o proceso de ensino e aprendizaxe ás necesidades

específicas de cada alumno/a nun momento determinado.

Así mesmo, tamén se proporán situacións de “Ensino Recíproco”, xa que o feito de que un

alumno/a teña que corrixir ó seu compañeiro ou compañeiros non só axuda ó que está

executando a acción, senón que tamén, o que fai as veces de ensinante, adquire unha idea máis

clara da actividade que tamén el debe de realizar, ó verse obrigado a analizala execución do seu

compañeiro e a detectalos erros que comete. Por outro lado, o ensino recíproco supón, en sé

mesmo, unha boa forma de desenvolver algúns contidos actitudinais.

7

En canto á estratexia na práctica do ensino de modelos utilizaranse, de acordo coas

características da habilidade motriz que se pretenda ensinar, métodos analítico- progresivos

ou globais con ou sen polarización da atención.

Criterios de cualificación:

I. Ferramentas de avaliación de competencias de traballo............ 30%

II. As probas de avaliación escrita ..................................................30%

III. A evidencia de estándares de aprendizaxe .................................40%.

i. Se a suma dos tres apartados acada o 5 como cualificación mínima a avaliación estará

aprobada. Sendo imprescindible ter un 30% nos 3 apartado para poder aprobar. De non

ser así, a cualificación será inferior ao aprobado.

ii. Importante, tamén, é a aplicación flexible das porcentaxes, que pode variar segundo a

natureza de cada unidade didáctica, pero sempre se van cualificar os tres apartados.

iii. Para o alumnado lesionado ou enfermo que non poida realizar a parte práctica (e traia o

xustificante apropiado) traballará contidos máis conceptuais polo que o apartado de

teoría valerá 7 puntos.

iv. Cada negativo resta 0,25 puntos, no apartado de asistencia e participación:

a. Non traer o material axeitado: roupa deportiva, zapatillas...Neste caso, a reiteración

suporá un suspenso na avaliación (máis de 3 faltas de material non xustificada que

impida a realización da sesión tal e como estaba proposta). O calzado virá nunha bolsa,

para utilizar zapatillas limpas.

b. Non ter hábitos de hixiene mínimos: Non quitar os pendentes, reloxos, cadeas ou

calquera obxecto metálico que poña en risco a seguridade do alumnado, comer chicle,

ter o cabelo solto... Ausencia da bolsa de aseo cos útiles para tal fin, ademais de roupa

para cambiarse (camiseta e muda).

Departamento | E.F.

8

c. Non chegar puntual: retrasarse no camiño entre as clases e as instalacións deportivas ou

no vestiario.

d. Non axudar a colocar ou recoller o material, non coidar do material escolar, deportivo

ou instalacións.

e. Interromper repetida e inoportunamente ó profesor ou compañeiros nas súas

explicacións.

v. Algunhas faltas graves de comportamento sancionaranse prohibindo ao alumno/a facer

a práctica nesa sesión. Esa sanción engadiríase á que corresponda segundo o

regulamento de réxime interior do centro.

vi. Considéranse faltas graves:

a. A reiteración de faltas leves logo de ser advertido/o ou sancionado/a.

b. Negarse a facer a práctica

c. Faltas de asistencia non xustificadas

d. Molestar aos compañeiros no traballo de clase.

vii. alumnado que non supere a área na convocatoria ordinaria do mes de xuño, terán unha proba

teórico-práctica na convocatoria de setembro, que será cualificada de 0 a 10, obtendo o

aprobado con 5 puntos tras o redondeo.

f) ACTIVIDADES EXTRAESCOLARES.

ACTIVIDADES PERIÓDICAS.

A duración da actividade será por todo o curso escolar, de outubro a xuño.

Horario: martes e xoves durante os recreos

9

Método:

Sistema de competicións internas establecéndose dúas categorías: 1- 1º ciclo:

masculino e feminino e 2- 2º Ciclo e bacharelatos: masculino e feminino excepto voleibol

e bádminton que serán mixtos.

Durante os recreos haberá sempre un profesor/a do departamento a disposición do

alumnado que será o encargado da vixilancia e control das actividades. Controlará o material

necesario para cada actividade (préstamo e recollida).

O alumnado deberá colaborar na organización das actividades nas que participe

(arbitraxes, programación das actividades, colocación de material necesario, organización

de horarios e participacións, táboas de resultados, etc.)

ACTIVIDADES NON PERIÓDICAS

o Sendeirismo: coñecendo o noso entorno.

o Conferencias.

o Proxeccións.

o Bailes e Teatro.

o Excursión á neve.

Departamento | E.F.

10

g) MEMORIA DE LOS RESULTADOS ACADÉMICOS

DOS ÚLTIMOS 5 ANOS E POSTA EN PRACTICA DAS

PROPOSTAS DE MELLORA.

2013-14

Cualif. 1ºESO % 2ºESO % 3ºESO % 4ºESO % 1ºBAC %

1 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%

2 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%

3 0 0,00% 0 0,00% 1 2,38% 0 0,00% 0 0,00%

4 0 0,00% 1 3,45% 1 2,38% 0 0,00% 0 0,00%

5 7 17,50% 2 6,90% 3 7,14% 3 9,38% 1 3,33%

6 9 22,50% 3 10,34% 8 19,05% 1 3,13% 3 10,00%

7 15 37,50% 12 41,38% 14 33,33% 4 12,50% 1 3,33%

8 5 12,50% 7 24,14% 10 23,81% 7 21,88% 11 36,67%

9 1 2,50% 1 3,45% 5 11,90% 6 18,75% 3 10,00%

10 3 7,50% 3 10,34% 0 0,00% 11 34,38% 11 36,67%

Totales 40 29 42 32 30

Nº DE ALUMNOS/AS

2014-15


1 0 0,00% 1 2,50% 1 2,78% 0 0,00% 0 0,00%

2 0 0,00% 2 5,00% 1 2,78% 0 0,00% 0 0,00%

3 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%

4 0 0,00% 3 7,50% 1 2,78% 0 0,00% 0 0,00%

5 7 16,67% 11 27,50% 12 33,33% 7 17,95% 0 0,00%

6 16 38,10% 7 17,50% 12 33,33% 9 23,08% 0 0,00%

7 10 23,81% 5 12,50% 3 8,33% 10 25,64% 1 5,26%

8 4 9,52% 8 20,00% 3 8,33% 5 12,82% 2 10,53%

9 4 9,52% 2 5,00% 3 8,33% 5 12,82% 5 26,32%

10 1 2,38% 1 2,50% 0 0,00% 3 7,69% 11 57,89%

Totales 42 40 36 39 19

11

Nº DE ALUMNOS/AS 2015-16


1 1 2,38% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%

2 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%

3 3 7,14% 1 2,50% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%

4 1 2,38% 5 12,50% 1 2,78% 0 0,00% 0 0,00%

5 4 9,52% 9 22,50% 3 8,33% 3 7,69% 0 0,00%

6 6 14,29% 6 15,00% 4 11,11% 8 20,51% 4 21,05%

7 5 11,90% 6 15,00% 8 22,22% 7 17,95% 5 26,32%

8 7 16,67% 6 15,00% 8 22,22% 6 15,38% 7 36,84%

9 7 16,67% 7 17,50% 5 13,89% 5 12,82% 6 31,58%

10 0 0,00% 1 2,50% 1 2,78% 3 7,69% 4 21,05%

Totales 34 41 30 32 26

Nº DE ALUMNOS/AS

2016-17


1 1 2,50% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 1 4,00%

2 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%

3 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 2 8,00%

4 0 0,00% 1 3,45% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%

5 5 12,50% 1 3,45% 2 5,56% 0 0,00% 0 0,00%

6 5 12,50% 1 3,45% 3 8,33% 1 3,23% 4 16,00%

7 11 27,50% 7 24,14% 8 22,22% 10 32,26% 3 12,00%

8 7 17,50% 14 48,28% 10 27,78% 12 38,71% 7 28,00%

9 11 27,50% 5 17,24% 8 22,22% 6 19,35% 2 8,00%

10 0 0,00% 0 0,00% 5 13,89% 2 6,45% 6 24,00%

Totales 40 29 36 31 25

Departamento | E.F.

12

Nº DE ALUMNOS/AS

2017-18


1 0 0,00% 3 7,14% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%

2 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%

3 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%

4 1 2,50% 6 14,29% 1 3,70% 0 0,00% 0 0,00%

5 9 22,50% 1 2,38% 1 3,70% 4 14,81% 3 12,50%

6 12 30,00% 6 14,29% 7 25,93% 4 14,81% 2 8,33%

7 8 20,00% 15 35,71% 8 29,63% 10 37,04% 3 12,50%

8 7 17,50% 6 14,29% 9 33,33% 8 29,63% 7 29,17%

9 3 7,50% 4 9,52% 1 3,70% 4 14,81% 7 29,17%

10 0 0,00% 1 2,38% 0 0,00% 3 11,11% 2 8,33%

Totales 40 42 27 33 24

Nº DE ALUMNOS/AS

2018-19


1 0 0,00% 3 7,14% 0 0,00% 0 0,00% 1 4,17%

2 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%

3 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 1 4,17%

4 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 1 4,17%

5 3 7,50% 5 11,90% 0 0,00% 1 3,70% 1 4,17%

6 4 10,00% 9 21,43% 1 3,70% 2 7,41% 5 20,83%

7 4 10,00% 9 21,43% 12 44,44% 7 25,93% 2 8,33%

8 18 45,00% 12 28,57% 9 33,33% 9 33,33% 5 20,83%

9 3 7,50% 6 14,29% 12 44,44% 7 25,93% 9 37,50%

10 0 0,00% 1 2,38% 1 3,70% 0 0,00% 2 8,33%

Totales 32 45 35 26 27

13

I. INTRODUCCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN.

O instituto está situado na localidade de A Rúa, emprazada nunha terraza fluvial do Sil

(Comarca de Valdeorras), no nordés ourensán, a 100 Km da capital de provincia. O concello

ten unha extensión de 35,9 Km e unha poboación de 4187 habitantes. Ademais recibe alumnado

dos concellos de Petín, Larouco, O Bolo e Vilamartín.

Son todos concellos formados por un elevado número e reducido tamaño dos

asentamentos de poboación, agás A Rúa, nos que a corrente emigratoria acumulada ao longo

dos séculos XIX e XX produciu un estancamento e incluso retroceso demográfico e un acusado

avellentamento da poboación ata límites críticos nalgúns casos.

O territorio está vertebrado por unha infraestrutura de transporte caracterizada por redes

lentas, de trazados antigos, sinuosos e deficientemente dotadas en medios técnicos, que

comunican núcleos de poboación moi dispersos no espazo. Máis da metade do alumnado ten

que facer uso do transporte escolar, o que condiciona a organización de todo tipo de actividades,

sobre todo extraescolares.

A estrutura interna das economías familiares está diversificada. A estrutura agraria

caracterízase por: avellentamento da poboación, crecemento vexetativo negativo, perda de

iniciativas motivada por unha emigración secular, dispersión dos asentamentos de poboación,

elevado número de explotacións agrarias que funcionan en réxime de autoconsumo, agricultura

minifundista de policultivo tradicional. Destaca o cultivo arbustivo da vide, que xera unha

importante industria vitivinícola na zona cun total de 21 adegas repartidas polos municipios de

A Rúa, Petín, Larouco e O Bolo; a vide compleméntase con cultivos de horta explotados en

réxime familiar de autoconsumo e algunha plantación de froiteiras dispersas no espazo.

A maioría das economías familiares, aínda que situadas nun medio rural, reciben ingresos

de rendas xeradas fóra da actividade agraria: sector louseiro, empresa hidroeléctrica Iberdrola

Departamento | E.F.

14

con sede das súas oficinas en A Rúa, recente instalación dunha planta da empresa Rieter Saifa

cunha oferta de 160 empregos, un sector servizos tradicional con empresas de tipo familiar e

pequeno comercio cun área de influencia reducida aos núcleos de poboación do municipio.

O Concello de A Rúa conta cos seguintes centros educativos: dous centros de secundaria,

un público I.E.S. “Cosme López Rodríguez” e outro privado-concertado, “Pablo VI- Fátima”

dous de infantil e primaria (público e privado-concertado) Colexio Público de Infantil e

Primaria “Manuel Respino” e “Colexio PabloVI-Fátima”; e de apertura recente unha gardería

infantil municipal

Ademais existe unha escola municipal de gaitas, de música, de deporte (fútbol, tenis,

atletismo, multideporte), Moto club Rúa, e un centro asociado da UNED.

Destaca o elevado número de asociacións culturais (10), así como as ANPA dos distintos

centros educativos.

O concello dispón de campo de fútbol, piscina municipal, pavillón de deportes, Centro

cultural Avenida, Biblioteca Municipal, centros de xeriatría e parque de bombeiros.

As Instalacións do Centro.

A respecto das instalacións, o Centro conta con un Ximnasio-pavillón con espaldeira que

ocupan toda a parede norte e grandes ventanais nas fachadas norte e oeste e onde se poden

realizar todo tipo de actividades físicas. Tamén contamos con un número aceptable de

colchonetas e un quitamedos.

Hai unha pista polideportiva con canastas de baloncesto e faltas as porterías de balonman-

futbol-sala que houbo que retirar o pasado curso por deterioro das mesmas. Están solicitadas

unhas novas para este curso que esperamos recibir en breve. Estas porterías deberán estar

ancoradas no chan por seguridade.

15

Contamos con material deportivo axeitado para levar a cabo as clases e un almacén

específico para isto.

O Departamento tamén conta con un despacho específico para o profesorado que forma

parte do mesmo e que está situado entre o aseo do profesor, o cuarto de caldeiras (termos) para

duchas e o propio pavillón.

Hai anexados vestiarios tanto masculino como feminino que contan con cuarto para

discapacitados, cinco duchas máis unha individual, amplo vestiario con lavabos e retretes. Tres

por vestiario.

O Departamento

Xefe de Departamento:

Gabino Fariñas Pérez / Secretario

Membros do Departamento:

Rafael Castro López / Titor de 2º B- ESO

Departamento | E.F.

16

A EDUCACIÓN FÍSICA.

A materia de Educación Física ten como finalidade principal que os alumnos e as alumnas

alcancen a competencia motriz, entendida como un conxunto de coñecementos, procedementos,

actitudes e emocións que interveñen nas múltiples interaccións que realiza unha persoa no seu

medio e coas demais, que permite que o alumnado supere os problemas motores propostos tanto

nas sesión de Educación Física como na súa vida cotiá; sempre actuando de forma coherente e

en concordancia co nivel de desenvolvemento psicomotor, e outorgándolle especial

sensibilidade á atención á diversidade nas aulas, utilizando estratexias inclusivas e procurando

a integración dos coñecementos, os procedementos, as actitudes e as emocións que se vinculan

á conduta motora.

A competencia motriz, malia non estar recollida como unha das competencias clave, é

fundamental para o desenvolvemento destas, nomeadamente o das competencias sociais e

cívicas, de aprender a aprender, de sentido de iniciativa e espírito emprendedor, de conciencia

e expresións culturais, da competencia matemática e as competencias básicas en ciencia e

tecnoloxía e, en menor medida, da de comunicación lingüística e da competencia dixital.

O traballo por competencias integra un coñecemento de base conceptual, outro relativo

ás destrezas e, por último, un con grande influencia social e cultural, que implica un conxunto

de valores e actitudes.

Na educación secundaria obrigatoria e no bacharelato o alumnado utilizará o seu potencial

motor á vez que desenvolve todas as súas capacidades. Isto implica mobilizar toda unha serie

de coñecementos, habilidades motrices, actitudes e valores en relación co corpo, en diversas

situacións de ensino e aprendizaxe, nas que a experiencia individual e colectiva permita adaptar

a conduta motriz a diferentes ámbitos, conseguindo que o alumnado sexa un suxeito activo,

responsable da xestión do seu estilo de vida saudable.

17

Nestas etapas educativas, a Educación Física debe permitir incrementar e mellorar o seu

compromiso motor, sempre adecuado ás súas posibilidades, e desenvolver as habilidades

motrices específicas con complexidade crecente á medida que se progresa nos sucesivos cursos.

As propias actividades axudarán, ademais, a desenvolver a relación coas demais persoas,

o respecto, a atención especial á igualdade de xénero, entendendo as diferenzas relativas ás

capacidades psicofísicas entre as rapazas e os rapaces, os condicionantes dos estereotipos

sociais, a colaboración, o traballo en equipo, o xogo limpo, a resolución de conflitos, o

recoñecemento do esforzo para lograr metas, a aceptación de regras establecidas e o

desenvolvemento da iniciativa individual.

Educación Física, tanto na etapa de ESO coma no bacharelato, terá como fin estratéxico

introducir o alumnado cara a práctica de actividades físico-deportivas e artístico-expresivas,

nas que poida manter un papel de practicante activo ao longo da súa vida, tendo en conta as

novas formas de prácticas motrices que xorden na sociedade actual, moitas delas vinculadas ao

contorno próximo do alumnado pola motivación intrínseca que representan.

Departamento | E.F.

18

II. OBXECTIVOS.

2.1 OBXECTIVOS DA EDUCACIÓN SECUNDARIA OBRIGATORIA.

A educación secundaria obrigatoria contribuirá a desenvolver nos alumnos e nas

alumnas as capacidades que lles permitan:

a) Asumir responsablemente os seus deberes, coñecer e exercer os seus dereitos no respecto ás

demais persoas, practicar a tolerancia, a cooperación e a solidariedade entre as persoas e os

grupos, exercitarse no diálogo, afianzando os dereitos humanos e a igualdade de trato e de

oportunidades entre mulleres e homes, como valores comúns dunha sociedade plural, e

prepararse para o exercicio da cidadanía democrática.

b) Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballo individual e en equipo, como

condición necesaria para unha realización eficaz das tarefas da aprendizaxe e como medio de

desenvolvemento persoal.

c) Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entre eles.

Rexeitar a discriminación das persoas por razón de sexo ou por calquera outra condición ou

circunstancia persoal ou social. Rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre

homes e mulleres, así como calquera manifestación de violencia contra a muller.

d) Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas

relacións coas demais persoas, así como rexeitar a violencia, os prexuízos de calquera tipo e os

comportamentos sexistas, e resolver pacificamente os conflitos.

e) Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información, para adquirir novos

coñecementos con sentido crítico. Adquirir unha preparación básica no campo das tecnoloxías,

especialmente as da información e a comunicación.

f) Concibir o coñecemento científico como un saber integrado, que se estrutura en materias, así

19

como coñecer e aplicar os métodos para identificar os problemas en diversos campos do

coñecemento e da experiencia.

g) Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participación, o sentido

crítico, a iniciativa persoal e a capacidade para aprender a aprender, planificar, tomar decisións

e asumir responsabilidades.

h) Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, na lingua galega e na lingua

castelá, textos e mensaxes complexas, e iniciarse no coñecemento, na lectura e no estudo da

literatura.

i) Comprender e expresarse nunha ou máis linguas estranxeiras de maneira apropiada.

l) Coñecer, valorar e respectar os aspectos básicos da cultura e da historia propias e das outras

persoas, así como o patrimonio artístico e cultural. Coñecer mulleres e homes que realizaran

achegas importantes á cultura e á sociedade galega, ou a outras culturas do mundo.

m) Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o das outras persoas, respectar as

diferenzas, afianzar os hábitos de coidado e saúde corporais, e incorporar a educación física e

a práctica do deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social. Coñecer e valorar a

dimensión humana da sexualidade en toda a súa diversidade. Valorar criticamente os hábitos

sociais relacionados coa saúde, o consumo, o coidado dos seres vivos e o medio ambiente,

contribuíndo á súa conservación e á súa mellora.

n) Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das manifestacións artísticas, utilizando

diversos medios de expresión e representación.

ñ) Coñecer e valorar os aspectos básicos do patrimonio lingüístico, cultural, histórico e artístico

de Galicia, participar na súa conservación e na súa mellora, e respectar a diversidade lingüística

e cultural como dereito dos pobos e das persoas, desenvolvendo actitudes de interese e respecto

cara ao exercicio deste dereito.

Departamento | E.F.

20

o) Coñecer e valorar a importancia do uso da lingua galega como elemento fundamental para o

mantemento da identidade de Galicia, e como medio de relación interpersoal e expresión de

riqueza cultural nun contexto plurilingüe, que permite a comunicación con outras linguas, en

especial coas pertencentes á comunidade luso-falante.

2.2. OBXECTIVOS DA EDUCACIÓN FÍSICA.

O ensino da Educación física nesta etapa terá como finalidade o desenvolvemento das

seguintes capacidades:

a) Coñecer os trazos que definen unha actividade física saudable e os efectos beneficiosos que

esta ten para a saúde individual e colectiva.

b) Valorar a práctica habitual e sistemática de actividades físicas como medio para mellorar as

condicións de saúde e calidade de vida.

c) Realizar tarefas dirixidas ao incremento das posibilidades de rendemento motor, á mellora da

condición física para a saúde e ao perfeccionamento das funcións de axuste, dominio e control

corporal, adoptando unha actitude de autoexigencia na súa execución.

d) Coñecer e consolidar hábitos saudables, técnicas básicas de respiración e relaxación como

medio para reducir desequilibrios e aliviar tensións producidas na vida cotiá e na práctica físico-

deportiva.

e) Planificar actividades que permitan satisfacer as necesidades en relación ás capacidades físicas

e habilidades específicas a partir da valoración do nivel inicial.

f) Realizar actividades físico-deportivas no medio natural que teñan baixo impacto ambiental,

contribuíndo á súa conservación.

g) Coñecer e realizar actividades deportivas e recreativas individuais, colectivas e de adversario,

aplicando os fundamentos regulamentarios técnicos e tácticos en situacións de xogo, con

21

progresiva autonomía na súa execución.

h) Mostrar habilidades e actitudes sociais de respecto, traballo en equipo e deportividade na

participación en actividades, xogos e deportes, independentemente das diferenzas culturais,

sociais e de habilidade.

i) Practicar e deseñar actividades expresivas con ou sen base musical, utilizando o corpo como

medio de comunicación e expresión creativa.

j) Adoptar unha actitude crítica ante o tratamento do corpo, a actividade física e o deporte no

contexto social.

Departamento | E.F.

22

III. CONTRIBUCIÓN DA MATERIA AO

DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS

CLAVE.

Entendemos por competencias básicas como a capacidade de pór en práctica de forma

integrada, en contexto e situacións diversas, os coñecementos, as habilidades e as actitudes

persoais adquiridas. Este concepto de competencia inclúe tanto os saberes como as habilidades

e as actitudes. Vai máis aló do saber e do saber facer, incluíndo o saber ser e estar.

Teñen un carácter básico, e son aquelas competencias que un alumno debe desenvolver

ao finalizar o ensino obrigatorio para poder lograr a súa realización persoal.

As competencias clave do currículo son as seguintes:

o Comunicación lingüística (CCL).

o Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía

(CMCCT).

o Competencia dixital (CD).

o Aprender a aprender (CAA).

o Competencias sociais e cívicas (CSC).

o Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE).

o Conciencia e expresións culturais (CCEC).

A materia de Educación física contribúe de xeito directo e claro á consecución de tres

competencias básicas:

o A competencia no coñecemento e a interacción co mundo físico.

o A competencia social e cidadá.

o A competencia cultural e artística.

Respecto da competencia no coñecemento e a interacción co mundo físico, debemos

23

ter en conta que o corpo humano constitúe unha peza crave na interrelación da persoa coa

contorna e a educación física está directamente comprometida coa adquisición do máximo

estado de benestar físico, mental e social posible, nunha contorna saudable. A saúde como

referencia fundamental maniféstase a través de respostas motoras variables que se corresponden

coa esixencia de continuos axustes corporais adaptados ás condicións da contorna.

A educación física ten que adaptarse ao medio onde se desenvolven programas e contidos

que a contorna social e cultural demanda.

Coñecemento tamén de materiais, técnicas e criterios específicos previos á realización de

actividades fora do espazo/aula que garantan por unha banda a seguridade, e por outro o

enriquecemento dos contidos.

A través da Educación física, proporciónanse coñecementos e destrezas sobre

determinados hábitos saudables e de utilización de calidade do tempo de lecer, que

acompañarán aos mozos máis aló da etapa obrigatoria.

Por outra banda, colabora e sensibiliza nun uso responsable do medio natural a través das

actividades físicas realizadas tanto na natureza, como nunha contorna máis urbana.

A Educación física expón situacións especialmente favorables á adquisición da

competencia social e a cidadá. As actividades físicas, propias desta materia, son un medio

eficaz para facilitar a integración e fomentar o respecto, á vez que contribúen ao

desenvolvemento da cooperación, a igualdade e o traballo en equipo.

A práctica e a organización das actividades deportivas colectivas esixen a integración nun

proxecto común, e a aceptación das diferenzas e limitacións dos participantes, seguindo normas

democráticas na organización do grupo e asumindo cada integrante as súas propias

responsabilidades. O cumprimento das normas e regulamentos que rexen as actividades

deportivas colaboran na aceptación dos códigos de conduta propios dunha sociedade.

Establécense así dinámicas persoais e grupais a través do propio corpo, en situacións de

oposición/cooperación, preservando e fomentando os valores deportivos máis esenciais. Regras

Departamento | E.F.

24

e normas establecidas polo grupo na práctica das modalidades deportivas, respectando tanto á

contorna como aos participantes, materiais etc. Edifícanse así saberes sociais e deportivos que

permiten establecer relacións construtivas que facilitan a integración dos alumnos na

sociedade/grupo.

Axúdanos tamén a integrar alumnos con necesidades especiais, contribuíndo a darlles un

sitio nesta sociedade.

Contribúe tamén á adquisición da competencia cultural e artística. Á apreciación e

comprensión do feito cultural faino mediante o recoñecemento e a valoración das

manifestacións culturais da motricidade humana, tales como os deportes, os xogos tradicionais,

as actividades creativas e expresivas ou a danza e a súa consideración como parte do patrimonio

cultural dos pobos.

O coñecemento das manifestacións lúdicas, deportivas e de expresión corporal propias

doutras culturas axuda á adquisición dunha actitude aberta cara á diversidade cultural,

fomentando unha visión crítica ante a violencia no deporte ou actividades físico deportivas no

seu amplo espectro, ou outras situacións contrarias á dignidade humana que poidan producirse.

A súa aplicación farase a través de propostas rítmicas expresivas, individuais ou en grupo, así

como a través da visualización de actividades deportivas ou de expresión corporal.

De xeito máis xenérico contribúe ás outras.

A Educación Física axuda tamén á competencia matemática porque todos os deportes

colectivos inclúen fundamentos tácticos e técnicos baseados en leis físicas e matemáticas.

Razoamento matemático en resultados e clasificacións, escalas e rumbos no deporte de

orientación, relación entre inxesta e gasto calórico, a frecuencia cardíaca como indicador da

intensidade do esforzo, sistemas de xogo en deportes...

Conservación da natureza, funcionamento do corpo humano, alimentación, uso de

instrumental utilizado no deporte, etc.

A competencia dixital se traballa nesta materia coa utilización das novas tecnoloxías

25

aplicadas á actividade física e o deporte. O acceso e a xestión da información que se pode atopar

na rede no ámbito da actividade física e deportiva, así como a creación e difusión dos contidos.

A Educación física axuda á consecución da competencia para aprender a aprender ao

ofrecer recursos para a planificación de determinadas actividades físicas a partir dun proceso

de experimentación. Todo iso permite que o alumnado sexa capaz de regular a súa propia

aprendizaxe e práctica da actividade física no seu tempo libre, de forma organizada e

estruturada. Así mesmo, desenvolve habilidades para o traballo en equipo en diferentes

actividades deportivas e expresivas colectivas e contribúe a adquirir aprendizaxes técnicas,

estratéxicos e tácticos que son xeneralizables para varias actividades deportivas e expresivas.

Á adquisición da competencia en comunicación lingüística a materia contribúe, como o

resto, ofrecendo unha variedade de intercambios comunicativos e a través do vocabulario

específico que achega. Do mesmo xeito a través do uso do corpo como vehículo de sensacións,

accións, transmitindo estados de ánimo, sinais, configurando as bases da linguaxe corporal e

comunicación xestual.

A competencia en iniciativa e espírito emprendedor e unha das competencias máis

importantes desta materia. A través do exercicio físico os alumnos acadan unha capacidade para

elixir e planificar a súa actividade física no seu tempo de lecer.

Departamento | E.F.

26

IV. ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE.

4.1 TEMPORALIZACIÓN.

1º ESO

Bloque de contidos Unidade didáctica Estándares de

aprendizaxe

Nº de sesións Temporalización

B1.1

B1.3

U.D.0: PRESENTACIÓN DO

PROGRAMA. TESTS INICIAIS

-Programa, sesión e a súa

distribución, normas xerais do

departamento.

- Test inicial de condición física.

EFB1.1.1. 3 Setembro

1ª AVALIACIÓN

B1.2

B1.6

B1.9óB1.14

B3.1ó B3.6

U.D. 1: Actividade física e saúde

- O quecemento e a volta á calma.

- Alimentación saudable.

- FC. - As capacidades físicas e

métodos básicos.

- Prevención de riscos e protocolo

básico de primeiros auxilios.

EFB1.1.2

EFB1.1.3

EFB1.3.3

EFB1.4.1eEFB1.4.2

EFB1.5.1eEFB1.5.2

EFB3.1.1óEFB3.1.3

EFB3.2.1óEFB3.2.3

14 Set-out-nov

B1.4

B4.1

B4.2

U.D. 2: Xogos predeportivos

individuais.

U.D. 3: Habilidades

Ximnásticas e Acrosport

EFB4.1.1óEFB4.1.3 4

4

Nov-dec

Decembro

2ª AVALIACIÓN

B4.1

B4.2

B4.5

B4.4

B4.5

U.D. 4: Xogos alternativos

U.D, 5: Habilidades motrices

vinculadas aos deportes

colectivos

U.D. 6: Xogos e predeportes

colectivos I

-Fases de xogo e obxectivo.

-Actividades predeportivas.

EFB1.4.1eEFB1.4.2

EFB1.2.1óEFB1.2.3

EFB4.1.1óEFB4.1.3

EFB4.2.1óEFB4.2.3

3

9

8

Xan

Xan-feb

Feb-mar

3ª AVALIACIÓN

B4.1

B4.4

B4.5

B1.5

B2.1

B2.2

U.D. 6: Xogos e predeportes

colectivos II

U.D. 7: O meu corpo exprésase

co movemento. - A expresión e o

linguaxe corporal. - O ritmo.

- Danzas do mundo.

EFB1.2.1óEFB1.2.3

EFB4.1.1óEFB4.1.3

EFB4.2.1óEFB4.2.3

EFB2.1.1óEFB2.1.3

8

12

Abril

Abril-maio-

xuño

B1.7

B1.8

B4.3.

U.D. 8: Actividades no medio

natural:

- O medio natural e actividades

nela.

- Xogos recreativos na natureza.

Rastrexo.

EFB1.3.1eEFB1.3.2

EFB1.4.1eEFB1.4.2

EFB4.1.2

EFB4.1.4

6

27

2º ESO.

Bloque de

contidos

Unidade didáctica Estándares de

aprendizaxe

Nº de

sesión

Temporaliza

ción B.1.1

B.1.3

U.D.0: PRESENTACIÓN DO

PROGRAMA E TESTS INICIAIS

- Programa, sesión e a súa

distribución, normas xerais do

departamento.


EFB1.1.1. 3 Setembro

1ª AVALIACIÓN

B1.2

B1.6

B1.9ó B1.14

B3.1ó B3.6

U.D. 1: Condición física, relaxación

e respiración.

- O quecemento - As capacidades

físicas e cualidades motoras. A

resistencia, a forza, a velocidade e a

flexibilidade.

- A respiración e a frecuencia

cardíaca. Franxas de actividade.

- Prevención de riscos e protocolo

básico de primeiros auxilios.

- Test final de mellora.

EFB1.1.2

EFB1.1.3

EFB1.3.3

EFB1.4.1eEFB1.4.2

EFB1.5.1eEFB1.5.2

EFB3.1.1óEFB3.1.3

EFB3.2.1óEFB3.2.3

12 Sept-out-nov

B1.4

B4.1

B4.2

U.D. 2: Atletismo.

- Carreiras.

- Lanzamento de peso.

EFB4.1.1óEFB4.1.3 6 Novembro

B1.4

B4.1 4.2

U.D. 3: Acrosport EFB4.1.1óEFB4.1.3 6 Decembro

2ª AVALIACIÓN

B1.4

B4.1

B4.2

U.D. 4: Xogos e deportes de

adversario: O Badminton.

- Historia, regras.

-Técnica- táct. básicas de ataque e

defensa.

EFB4.1.1óEFB4.1.3 4 Xaneiro

B4.1

B4.4

B4.5

U.D. 5: Deportes coletivos: O

Voleibol.

- Historia,regras e técnicas e tácticas

básicas.

EFB1.2.1óEFB1.2.3

EFB4.1.1óEFB4.1.3

EFB4.2.1óEFB4.2.3

EFB2.1.1óEFB2.1.3

14 Xan-feb-mar

U.D. 6: Xogos alternativos I 2 Marzo 3ª AVALIACIÓN

B4.1

B4.4

B4.5

U.D. 6: Xogos alternativos II EFB1.2.1óEFB1.2.3

EFB4.1.1óEFB4.1.3

EFB4.2.1óEFB4.2.3

4 Abril

B2.1

B2.2

UD 7: O corpo e a expresividade.

- A expresión e linguaxe corporal

- A dramatización

- Danza

EFB2.1.1óEFB2.1.3 10 Abril

B1.7

B1.8

B4.3.

UD 8: Actividades no medio natural:

- O medio natural.

- Cabuyería básica.

- Sendeirismo.

EFB1.3.1eEFB1.3.2

EFB1.4.1eEFB1.4.2

EFB4.1.2

EFB4.1.4

8

Maio-xuño

B4.1

B4.4

U.D. 9: Xogos e deportes tradicionais

de Galicia.

- Chave, bolos, billarda, ect.

EFB4.1.1óEFB4.1.3 4 Xuño

Departamento | E.F.

28

3º ESO

Bloque de

contidos

Unidade didáctica Estándares de

aprendizaxe

Nº de

sesión

Temporaliz

ación B1.1 U.D.0: PRESENTACIÓN DO

PROGRAMA E TESTS INICIAIS

-Programa, sesión e a súa distribución,

normas xerais do departamento.


EFB1.1.1 3 Setembro

1ª AVALIACIÓN B1.2

B1.5

B1.8óB1.14

B3.1óB3.12

U.D. 1: Actividade física e saúde

- O quecemento específico e volta á

calma(xogos e exercicios). - As

capacidades físicas básicas: Resistencia,

forza-resistencia e flexibilidade;

capacidades coordinativas.

- Efectos da actividade física e

alimentación. - Sistemas de

adestramento.

- F.C. e intensidade do esforzo.

- Programación básica de mellora da

condición física saudable.

-Test final de mellora.

- Prevención de riscos e nocións de 1º

Auxilios(protocolo básico)

EFB1.1.2

EFB1.1.3

EFB1.3.3

EFB1.4.1óEFB1.4.3

EFB1.5.1eEFB1.5.2

EFB3.1.1óEFB3.1.6

EFB3.2.1óEFB3.2.4

12 Set-out-nov

B1.3óB1.5

B4.1

B4.2

U.D, 2: Habilidades motrices

vinculadas aos deportes

- Caídas, desprazamentos e saltos.

- Pases, recepcións, desmarques.

- Habilidades con implementos.

UD 3: Atletismo - Historia, regras e

técnicas básicas das carreiras, lisa e de

valados, saltos e lanzamento de disco.

EFB4.1.1óEFB4.1.4 6

6

Novembro

Decembro


B4.4

B4.5

UD 4: Balonmán

- Historia, regras, técnicas e tácticas

básicas.

EFB1.2.1óEFB1.2.3

EFB4.1.1óEFB4.1.4E

FB4.2.1óEFB4.2.4

10 Xan- feb

B4.1

B4.2

UD 5: Bádminton

- Historia, regras, golpeos e tácticas

básico/as.

EFB4.1.1óEFB4.1.4E

FB4.2.1óEFB4.2.4

10 Feb-mar


B4.4

B4.5

UD 6: O floorball.

- Historia, regras e técnicas básicas.

EFB1.2.1óEFB1.2.3

EFB4.1.1óEFB4.1.4E

FB4.2.1óEFB4.2.4

8 Abril

B2.1ó B2.3 UD 8: Expresión corporal.

Composición coreográfica

- A expresión e o linguaxe corporal.

- O ritmo.

- Composición con base rítmica

EFB2.1.1óEFB2.1.4 8 Abril-maio

B1.6

B1.7

B4.3

UD 9: Actividades no medio natural:

- O medio natural.

-Iniciación á orientación.

EFB1.3.1eEFB1.3.2

EFB1.4.3

EFB4.1.5

EFB1.5.1eEFB1.5.2

6 Maio-

Xuño

29

4º ESO

Bloque Contidos Estandares Nºsesi

óns

Período

INICIAL Presentación do programa, avaliación inicial, descrición e

aplicación tutelada do test de aptitude, explicando o

significado e a valoración de cada proba.

EFB1.1.1

EFB1.2.1 4 setembro

1ª AVALIACIÓN

B1.1

B1.2

B1.5

B1.8óB1.14

B3.1óB3.12

Unidade 1 "Exercicio físico e vida sa"

Quecementos autónomos:

Aplicación personalizada do quecemento xeral.

Definición do tipo de quecemento en función da actividade

posterior

EFB1.1.2

EFB1.1.3

EFB1.3.3

EFB3.1.1óEFB3.1.6

EFB3.2.1óEFB3.2.4

4 Outubro

B1.1

B1.2

B1.5

Acondicionamento físico:

Mellora da propia condición física

Organización de un plan de adestramento propio.

EFB1.1.2

EFB1.1.3 4 Outubro

Unidade 2 "Aprender a adestrar" 3 Novembro

B1.1

B1.2

B1.5

B1.8óB1.14

B3.1óB3.12

O adestramento en circuíto:

Coñecemento do método, aplicación a actividades concretas

no ximnasio

-Deseño e adestramento en circuíto en distintos ámbitos, con

atribución de actividades físicas concretas.

EFB3.1.1óEFB3.1.6

EFB3.2.1óEFB3.2.4 7 Nov-dec

2º AVALIACIÓN

B1.1

B1.2

B1.5

B1.8óB1.14

B3.1óB3.12

O adestramento específico: Definición e identificación do tipo de

adestramento correspondente a cada actividade. 1 Xaneiro

- O adestramento natural: aplicación do concepto.

- O adestramento continuo: Carreira continua e Fartlek

- Adestramento fraccionado: coñecemento do método

2 Xaneiro

-Actividade física saúde e seguridade B1.5/B1.6/B1.7/B1.8 3 Xaneiro

B4.1

B4.4

B4.1

B4.4

B4.5

B4.1

B4.4

Unidade 3 "Os Deportes individuais"

os deportes individuais de adversario EFB4.2.1óEFB4.2.4 1 Febreiro

Atletismo: Concursos EFB4.2.1óEFB4.2.4 5 Febreiro

-Tenis: Desenvolvemento, regras do xogo, golpes 2 Feb-marz

-Bádminton: desenvolvemento, regras do xogo, golpes EFB4.2.1óEFB4.2.4 4 Marzo

Unidade 4 "Deportes colectivos"

-Baloncesto EFB4.1.1óEFB4.1.4 5 marz-abr

3ª AVALIACIÓN

Deportes colectivos: Voleibol 6 Abril

B1.6

B1.7

B4.3

Unidade 5 "A natureza como escenario"

Planificación de actividades: aspectos básicos da planificación

- Sistemas de comunicación: os mapas topográficos

- Acarreira de orientación:

- Deportes de inverno: modalidades de esquí e técnicas comúns.

EFB1.3.1eEFB1.3.2

EFB1.4.3

EFB4.1.5

EFB1.5.1eEFB1.5.2

4 Maio

Unidade 6 "Danzas e expresión" EFB2.1.1óEFB2.1.4

B2.1ó B2.3 Artes escénicas e linguaxe corporal 3 Maio

A danza expresiva: tipos de danza, requisitos da danza expresiva.

-Elementos expresivos relacionados co movemento 4 Maio-xuñ

Compoñer e crear unha coreografía:

- A composición

- A coreografía, como se realiza unha coreografía?

3 Xuño

Departamento | E.F.

30

1º BACHARELATO

Bloques Contidos Estándares seións Períodos

INICIAL Presentación e test de aptitude.

Test inical de coñecementos,O quecemento EFB1.1.1

EFB1.2.1 5 Setembro

1ª AVALIACIÓN

B.1.1

Unidade 1:

-Os osos: Composición estrutura e funcións

-As articulacións: tipos e movementos

-Os músculos: tipoloxías mecanismos..

EFB1.4.1

EFB1.4.2 1 set-out

Osos e saúde: Calcio minerais e exercicio físico.

A postura: Mantemento físico e postura

EFB3.2.1 ó EFB3.2.6 1 Outubro

B1.2

B1.5

B1.8óB1.14

Unidade 2:

Capacidades físicas básicas: concepto, efectos orgánicos, traballo

para o desenvolvemento, test básico rutinario de condición física.

EFB3.2.1 ó EFB3.2.6

EFB1.1.2 10 out-nov

B3.1óB3.12 Unidade 3:

O adestramento científico: Mecanismos de adaptación, Síndrome

xeral de adaptación, a fatiga, sobreentrenamento.

EFB3.2.1 ó EFB3.2.6 4

Novembr

o

Unidade 4:

Planificación do adestramento deportivo, adestramento persoal,

aparato locomotor, temporización do adestramento e

adestramento cardiosaludable.

EFB3.2.1 ó EFB3.2.6

EFB1.4.1 3 Decembr

o

2ª AVALIACIÓN

B3.1ó B3.12 Unidade 5:

A hixiene, hixiene e actividade física.

A dieta: dieta saudable

Movementos básicos do corpo humano.

A dopaxe: substancias dopantes, repercusións e riscos.

Valoración do fenómeno da dopaxe desde o punto de vista ético,

social e deportivo.

EFB1.2.1

EFB3.1.1 ó EFB3.1.4

2 xaneiro

B1.3ó B1.5

B4.1

B4.2

Unidade 6:

Deporte social: consideracións, recoñecemento do valor da súa

práctica.

Xogos autóctonos: Bolos, a Chave..

interés pola práctica social e recreativa.

EFB1.2.1óEFB1.2.3

EFB4.1.1óEFB4.1.4

EFB4.2.1óEFB4.2.4 3 xan-febr

Badminton: práctica e recreación EFB4.1.1óEFB4.1.4 6 Febreiro

Unidade 7:

Os deportes de equipo:

Aprendizaxe e práctica de modalidades e formas recreativas

(baloncesto, balonmán, voleibol )

EFB4.1.1óEFB4.1.4

5 feb-mar

Baloncesto: práctica e recreación EFB4.2.1óEFB4.2.4 6 Marzo

3ª AVALIACIÓN

Voleibol: práctica e recreación EFB4.1.1óEFB4.1.4 6 Abril

B2.1ó B2.3

Unidade 8:

Expresión e comunicación,valoración da dimensión expresivo-

corporal nas relacións humanas. Os sentidos, a percepción, a

imaxinación e a creatividade, comuicación corporal, expresión..

EFB2.1.1óEFB2.1.4

6 abr-maio

Unidade 9:

O teatro, práctica significativa para a diferenciación entre teatro

clásico e teatro contemporáneo, valoración da súa dimensión

social

EFB2.1.1óEFB2.1.4

3 Maio

B3.1ó B3.12 Unidade 10: Os primeiros auxilios:

accidentes e lesións deportivas.

A RCP (reanimación cardio-pulmonar)

EFB1.2.1

EFB1.2.2

EFB1.2.3

4 maio-xun

31

4.2 . GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN PARA SUPERAR A MATERIA

1º ESO

- Recoñece de xeito básico a estrutura dunha sesión.

- Prepara e realiza quecementos e fases finais da sesión de acordo cos contidos que se vaian

realizar.

- Respecta os hábitos de aseo persoal en relación á saúde e a actividade física.

- Amosa tolerancia e deportividade tanto no papel de participante como no de espectador/a.

- Colabora nas actividades grupais, respectando as achegas das demais persoas e as normas

establecidas, e asumindo as súas responsabilidades para a consecución dos obxectivos.

- Respecta as demais persoas dentro do labor de equipo, con independencia do seu nivel de

destreza.

- Respecta o seu contorno e valórao como un lugar común para a realización de actividades

físico-deportivas.

- Describe e pon en práctica os protocolos para activar os servizos de emerxencia e de

protección no seu contorno.

- Utiliza técnicas corporais básicas, combinando espazo, tempo e intensidade.

- Identifica de xeito básico as características que deben ter as actividades físicas para ser

consideradas saudables, e lévaas á práctica.

- Incrementa os niveis de condición física saudable acordes ao seu momento de

desenvolvemento motor e ás súas posibilidades.

- Aplica os aspectos básicos das técnicas e das habilidades específicas adaptadas máis

sinxelas, respectando as regras e as normas establecidas.

- Mellora o seu nivel na execución e aplicación das accións técnicas respecto ao seu nivel de

partida, amosando actitudes de esforzo e superación, adecuado á súa idade.

- Explica e pon en práctica técnicas básicas de progresión en contornos non estables e técnicas

Departamento | E.F.

32

básicas de orientación.

- Pon en práctica aspectos de organización de ataque e de defensa nas actividades físico-

deportivas de oposición ou de colaboración-oposición facilitadas.

2º ESO

- Confecciona autonomamente grupos de exercicios que se poidan utilizar para elaborar

quecementos xerais.

- Sabe relacionar os termos Educación Física, Condición Física e Saúde.

- Coñece as capacidades físicas relacionadas coa saúde.

- Incrementa as capacidades físicas relacionadas coa saúde traballadas durante o curso,

mellorando con respecto a seu nivel de partida, achegándose aos valores normais do grupo

no seu ámbito.

- Coñece os diferentes tipos de respiración e empregala como técnica que favorece o

autocontrol.

- Participa de forma activa na realización de actividades físico deportivas, respectando as

regras e normas establecidas e responsabilizándose da axeitada utilización dos materiais e

instalacións.

- Acepta as diferenzas de habilidade, sen que sexan obxecto de discriminación por razón de

sexo, raza, capacidade física, etc.

- Coñece as regras básicas dos xogos e deportes practicados e participar aplicando as regras,

a técnica e táctica básica en situación real.

- Coñece e saber executar as principais caídas controladas.

- Coordina as accións propias coa do equipo interpretando con eficacia a táctica para lograr

a cohesión e eficacia cooperativas na consecución de fins común resolvendo situacións de

xogo reducido : Voleibol.

- Realiza bailes por parellas ou en grupo, indistintamente con calquera membro del,adaptando

a execución á dos compañeiros e amosando respecto e desinhibición.

33

- Coñece as nocións básicas sobre a supervivencia no medio natural, como desprazarse

andando por este e saber utilizar as técnicas básicas para poder acampar; adoptando unha

actitude crítica ante a falta de coidado e conservación á que o devandito medio está

sometido.

- Coñece as normas básicas dos deportes no medio natural traballados.

3ºESO

- Relaciona a estrutura dunha sesión de actividade física coa intensidade dos esforzos

realizados.

- Prepara e realiza quecementos e fases finais de sesión de acordo co contido que se vaia

realizar, de forma autónoma e habitual.

- Prepara e pon en práctica actividades para a mellora das habilidades motoras en función das

propias dificultades.

- Amosa tolerancia e deportividade tanto no papel de participante como no de espectador/a.

- Colabora nas actividades grupais, respectando as achegas das demais persoas e as normas

establecidas, e asumindo as súas responsabilidades para a consecución dos obxectivos.

- Respecta as demais persoas dentro do labor de equipo, con independencia do nivel de

destreza.

- Respecta o contorno e valórao como un lugar común para a realización de actividades físico-

deportivas.

- Describe os protocolos para activar os servizos de emerxencia e de protección do contorno.

- Utiliza técnicas corporais, de forma creativa, combinando espazo, tempo e intensidade.

- Realiza improvisacións como medio de comunicación espontánea en parellas ou grupos.

- Adapta a intensidade do esforzo controlando a frecuencia cardíaca correspondente ás

marxes de mellora de diferentes factores da condición física.

- Aplica de forma autónoma procedementos para autoavaliar os factores da condición física.

Departamento | E.F.

34

- Identifica as características que deben ter as actividades físicas para ser consideradas

saudables, adoptando unha actitude crítica fronte ás prácticas que teñen efectos negativos

para a saúde.

- Participa activamente na mellora das capacidades físicas básicas desde un enfoque

saudable, utilizando os métodos básicos para o seu desenvolvemento.

- Incrementa os niveis de condición física acordes ao seu momento de desenvolvemento

motor e ás súas posibilidades.

- Analiza a importancia da práctica habitual de actividade física para a mellora da propia

condición física, relacionando o efecto desta práctica coa mellora da calidade de vida.

- Aplica os aspectos básicos das técnicas e habilidades específicas, das actividades propostas,

respectando as regras e normas establecidas.

- Describe a forma de realizar os movementos implicados nos modelos técnicos.

- Mellora o seu nivel na execución e aplicación das accións técnicas respecto ao seu nivel de

partida, amosando actitudes de esforzo, autoexixencia e superación.

- Explica e pon en práctica técnicas de progresión en contornos non estables e técnicas básicas

de orientación, adaptándose ás variacións que se producen, e regulando o esforzo en función

das súas posibilidades.

- Describe e pon en práctica de xeito autónomo aspectos de organización de ataque e de

defensa nas actividades físico-deportivas de oposición ou de colaboración-oposición

seleccionadas.

4º ESO

- Coñece os efectos que sobre a saúde se producen co exercicio físico sistemático.

- Adapta a intensidade do esforzo controlando a frecuencia cardíaca correspondente aos

diferentes factores da condición física.

- Acada niveis de condición física superiores aos detectados na avaliación inicial aplica os

aspectos básicos das habilidades específicas das actividades propostas, respectando

35

basicamente as regras e normas establecidas.

- Mellora en algo o seu nivel de execución e aplicación das accións técnicas respecto ao seu

nivel de partida.

- Amosa tolerancia e deportividade tanto no papel de practicante como de espectador.

- Colabora no deseño e realización de bailes e danzas, adaptando a súa execución as dos

seus compañeiros/as.

- Utiliza as TIC no proceso de aprendizaxe, para buscar, analizar e seleccionar información

relevante, elaborando documentos propios e facendo exposcións dos mesmos.

1º BACHARELATO

- Mellora substancialmente na técnica individual dos deportes colectivos. Resolve con

algunha eficacia situacións motrices nun contexto competitivo.

- Desempeña as funcións que lle corresponden , nos procedementos ou sistemas postos en

práctica para a consecución de obxectivos de equipo?.

- Integra os coñecementos sobre saúde (nutrición, balance enerxético) en programas de

actividade física para mellorar a súa condición física e saúde.

- Mellora algo o seu nivel de condición física respecto da avaliación inicial.

- Colabora no proceso de creación e desenvolvemento de composicións e montaxes

artístico-expresivos.

- Representa composicións e montaxes de expresión corporal tanto individuais coma

colectivos, axustándose a unha intencionalidade de carácter estético e expresivo aplica

criterios de busca de información que garantan o acceso a fontes actualizadas e rigorosas

na materia.

- Realiza os traballos encomendados (mínimo 1 por trimestre)

Departamento | E.F.

36

V. RELACIÓN OBXECTIVOS, CONTIDOS,

CRITERIOS DE AVALIACIÓN, ESTÁNDARES DE

APRENDIZAXE E COMPETENCIAS CLAVE

(cadro)

5.1 INDICADORES DE LOGRO DOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE.

1º ESO

Educación Física. 1º de ESO

Obxecti

vos

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias

clave

Bloque 1. Contidos comúns en Educación Física

b

m

g

B1.1. Fases de activación e recuperación, e o

seu significado como hábito saudable na práctica

da actividade física.

B1.2. Execución de xogos e exercicios

apropiados para cada parte da sesión.

B1.3. Atención ao aseo persoal e ao uso

adecuado da indumentaria.

B1.1. Recoñece e aplica actividades

propias de cada fase da sesión de

actividade física, tendo en conta ademais

as recomendacións de aseo persoal

necesarias para esta.

EFB1.1.1. Recoñece de xeito básico

a estrutura dunha sesión de actividade

física coa intensidade dos esforzos

realizados.

CSC

CMCCT

EFB1.1.2. Prepara e realiza

quecementos e fases finais da sesión de

acordo cos contidos que se vaian

realizar, seguindo as orientacións dadas.

CSC

CAA

EFB1.1.3. Respecta os hábitos de

aseo persoal en relación á saúde e a

actividade física.

CSC

m

n

a

b

c

d

l

g

B1.4. Respecto e aceptación das regras das

actividades, os xogos e os deportes practicados.

B1.5. Papeis e estereotipos nas actividades

físico-deportivas e artístico-expresivas, como

fenómeno social e cultural.

B1.6. Aceptación do propio nivel de execución e

o das demais persoas, e disposición positiva cara á

súa mellora.

B1.2. Recoñecer as posibilidades das

actividades físico-deportivas e artístico-

expresivas como formas de inclusión

social, e a participación doutras persoas

independentemente das súas

características, colaborando con elas e

aceptando as súas achegas.

EFB1.2.1. Amosa tolerancia e

deportividade tanto no papel de

participante como no de espectador/a.

CSC

EFB1.2.2. Colabora nas actividades

grupais, respectando as achegas das

demais persoas e as normas establecidas,

e asumindo as súas responsabilidades

para a consecución dos obxectivos.

CSC

EFB1.2.3. Respecta as demais

persoas dentro do labor de equipo, con

independencia do seu nivel de destreza.

CSC

37


Obxecti

vos


clave

m

a

c

d

g

l

ñ

B1.7. Posibilidades do contorno próximo

como lugar de práctica de actividades físico

deportivas e recreativas.

B1.8. Aceptación e respecto das normas para

a conservación do medio urbano e natural.

B1.9. Actividade física como elemento base

dos estilos de vida saudable.

B1.10. Estereotipos corporais na sociedade

actual e a súa relación coa saúde.

B1.3. Recoñecer as posibilidades que

ofrecen as actividades físico-deportivas

como formas de lecer activo e de

utilización responsable do contorno

próximo.

EFB1.3.1. Coñece e identifica as

posibilidades que ofrece o seu contorno

próximo para a realización de

actividades físico-deportivas.

EFB1.3.2. Respecta o seu controno e

a valora como un lugar común para a

realización de actividades físico-

deportivas.

EFB1.3.3. Analiza criticamente as

actitudes e os estilos de vida

relacionados co tratamento do corpo, as

actividades de lecer, a actividade física e

o deporte no contexto social actual.

CSC

CSC

CSC

m

n

g

B1.11. Prevención de riscos nas actividades

físico-deportivas e artístico-expresivas

B1.12. Protocolo básico de actuación (PAS)

nos primeiros auxilios.

B1.13. Emprego responsable do material e do

equipamento deportivo.

B1.4. Controlar as dificultades e os

riscos durante a súa participación en

actividades físico-deportivas e artístico-

expresiva, adoptando medidas preventivas

e de seguridade no seu desenvolvemento.

EFB1.4.1. Identifica as

características das actividades físico-

deportivas e artístico-expresivas

propostas que poidan supor un elemento

de risco relevante para si mesmo/a ou

para as demais persoas.

CSC

CSIEE

EFB1.4.2. Describe e pon en práctica

os protocolos para activar os servizos de

emerxencia e de protección no seu

contorno.

CSIEE

h

i

g

e

b

m

ñ

o

B1.14. Tecnoloxías da información e da

comunicación para procurar e seleccionar

información relacionada coa actividade física e a

saúde

B1.5. Utilizar as tecnoloxías da

información e da comunicación no proceso

de aprendizaxe, para procurar, analizar e

seleccionar información salientable,

elaborando documentos propios, e facendo

exposicións e argumentacións destes

adecuados á súa idade.

EFB1.5.1. Utiliza as tecnoloxías da

información e da comunicación para

elaborar documentos dixitais propios

adecuados á súa idade (texto,

presentación, imaxe, vídeo, son, etc.),

como resultado do proceso de procura,

análise e selección de información

salientable.

CD

CCL

EFB1.5.2. Expón e defende traballos

sinxelos sobre temas vixentes no

contexto social, relacionados coa

actividade física ou a corporalidade,

utilizando recursos tecnolóxicos.

CD

CCL

Bloque 2. Actividades físicas artístico-expresivas

Departamento | E.F.

38


Obxecti

vos


clave

n

m

b

g

l

d

ñ

B2.1. Experimentación de actividades

artístico-expresivas utilizando técnicas básicas de

expresión corporal, combinando espazo, tempo e

intensidade.

B2.2. Realización de bailes e danzas sinxelas

de carácter recreativo e popular.

B2.1. Interpretar e reproducir accións

motoras con finalidades artístico-

expresivas, utilizando técnicas sinxelas de

expresión corporal.

EFB2.1.1. Utiliza técnicas corporais

básicas, combinando espazo, tempo e

intensidade.

CCEC

EFB2.1.2. Pon en práctica unha

secuencia de movementos corporais

axustados a un ritmo.

CCEC

EFB2.1.3. Colabora na realización

de bailes e danzas.

CCEC

Bloque 3. Actividade física e saúde

m

f

b

g

B3.1. Condición física. Desenvolvemento das

capacidades físicas básicas incidindo

principalmente nas relacionadas coa saúde.

B3.2. Introdución aos principios sobre unha

alimentación saudable.

B3.3. Identificación da frecuencia cardíaca de

traballo.

B3.1. Recoñecer e aplicar os principios

de alimentación e da actividade física

saudable, e recoñecer os mecanismos

básicos de control da intensidade da

actividade física para a mellora da súa

saúde.

EFB3.1.1. Distingue de xeito básico

o impacto que pode ter a alimentación

nun estilo de vida saudable.

CMCCT

EFB3.1.2. Adapta a intensidade do

esforzo controlando a frecuencia

cardíaca correspondente ás marxes de

mellora da condición física.

CMCCT

CAA

EFB3.1.3. Identifica de xeito básico

as características que deben ter as

actividades físicas para ser consideradas

saudables, e lévaas á práctica.

CMCCT

m

g

f

b

B3.4. Métodos básicos para o

desenvolvemento das capacidades físicas desde

un enfoque saudable.

B3.5. Avaliación da condición física saudable

e realización de actividades para a mellora desta.

B3.6. Principios de ergonomía e hixiene

postural e a súa aplicación na práctica de

actividades físicas e na vida cotiá..

B3.2. Desenvolver as capacidades

físicas básicas máis salientables desde a

perspectiva da súa saúde de acordo coas

posibilidades persoais e dentro das marxes

da saúde, amosando unha actitude de

autoexixencia no seu esforzo.

EFB3.2.1. Inicíase na participación

activa das actividades para a mellora das

capacidades físicas básicas desde un

enfoque saudable, utilizando os métodos

básicos para o seu desenvolvemento.

CAA

EFB3.2.2. Alcanza niveis de

condición física saudable acordes ao seu

momento de desenvolvemento motor e

ás súas posibilidades.

CAA

EFB3.2.3. Aplica os fundamentos de

hixiene postural na práctica das

actividades físicas como medio de

prevención de lesións.

CMCCT

CSIEE

39


Obxecti

vos


clave

Bloque 4. Os xogos e as actividades deportivas

a

b

g

m

B4.1. Execución de habilidades motrices

vinculadas ás accións deportivas, respectando os

regulamentos específicos.

B4.2. Práctica de actividades e xogos para a

aprendizaxe dos deportes individuais.

B4.3. Adquisición de técnicas básicas de

progresión e orientación no medio natural, e a súa

aplicación en diferentes ámbitos.

B4.1. Resolver situacións motoras

individuais sinxelas aplicando os

fundamentos técnicos e as habilidades

específicas, das actividades físico-

deportivas adaptadas propostas.

EFB4.1.1. Aplica os aspectos básicos

das técnicas e das habilidades

específicas adaptadas máis sinxelas,

respectando as regras e as normas

establecidas.

EFB4.1.2. Describe a forma de

realizar os movementos implicados nos

modelos técnicos adaptados máis

sinxelos.

EFB4.1.3. Mellora o seu nivel na

execución e aplicación das accións

técnicas respecto ao seu nivel de partida,

amosando actitudes de esforzo e

superación, adecuado á súa idade.

EFB4.1.4. Explica e pon en práctica

técnicas básicas de progresión en

contornos non estables e técnicas básicas

de orientación.

CAA

CSIEE

CAA

CSIEE

CAA CSIEE

CAA

CSIE

a

b

d

g

m

B4.4. Execución de habilidades motrices

técnico-tácticas sinxelas vinculadas aos deportes

colectivos, respectando os regulamentos

específicos.

B4.5. Práctica de actividades e xogos para a

aprendizaxe dos deportes colectivos.

B4.2. Resolver situacións motoras

sinxelas de oposición, colaboración ou

colaboración-oposición facilitada,

utilizando as estratexias máis axeitadas en

función dos estímulos relevantes.

EFB4.2.1. Adapta os fundamentos

técnicos e tácticos básicos para obter

vantaxe na práctica das actividades

físico-deportivas de oposición ou de

colaboración-oposición facilitadas,

respectando o regulamento.

CAA

CSIEE

EFB4.2.2. Pon en práctica aspectos

de organización de ataque e de defensa

nas actividades físico-deportivas de

oposición ou de colaboración-oposición

facilitadas.

CAA

CSIEE

EFB4.2.3. Discrimina os estímulos

que cómpre ter en conta na toma de

decisións nas situacións facilitadas de

colaboración, oposición e colaboración-

oposición, para obter vantaxe ou cumprir

o obxectivo da acción.

CAA

CSIEE

Departamento | E.F.

40

2ºESO


Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave


b

m

g

B1.1. Fases de activación e

recuperación na práctica da actividade

física de carácter xeral e específica,

en función da actividade que se

realice realizar.

B1.2. Selección e execución de

xogos e exercicios apropiados para

cada fase da sesión.

B1.1. Recoñecer e aplicar

actividades propias de cada

fase da sesión de actividade

física, en relación coas súas

características.

EFB1.1.1.Recoñece a estrutura

dunha sesión de actividade física coa

intensidade dos esforzos realizados.

CSC

CMCCT


quecementos e fases finais da sesión,

de xeito básico, tendo en conta os

contidos que se vaian realizar.

CSC

CAA

EFB1.1.3. Prepara e pon en

práctica actividades para a mellora das

habilidades motoras en función das

propias dificultades, baixo a dirección

do/da docente.

CSC

m

n

a

b

c

d

l

g

B1.3. Respecto e aceptación das

regras das actividades, os xogos e os

deportes practicados.

B1.4. Papeis e estereotipos nas

actividades físico-deportivas e

artístico-expresivas, como fenómeno

social e cultural.

B1.5. Aceptación do propio nivel

de execución e o das demais persoas,

e disposición positiva cara á súa

mellora.

B1.2. Recoñecer as

posibilidades das actividades

físico-deportivas e artístico-

expresivas como formas de

inclusión social, facilitando a

eliminación de obstáculos á

participación doutras persoas

independentemente das súas

características, colaborando

elas e aceptando as súas

achegas.



participante como no de espectador/a.

CSC

EFB1.2.2. Colabora nas

actividades grupais, respectando as

achegas das demais persoas e as

normas establecidas, e asumindo as

súas responsabilidades para a

consecución dos obxectivos.

CSC


persoas dentro do labor de equipo, con

independencia do nivel de destreza.

CSC

m

a

c

d

g

B1.6. Posibilidades do contorno

próximo como lugar de práctica de

actividades físico deportivas e

recreativas.

B1.7. Aceptación e respecto das

normas para a conservación do medio

urbano e natural.

B1.8. Actividade física como

elemento base dos estilos de vida

B1.3. Recoñecer as

posibilidades que ofrecen as

actividades físico-deportivas

como formas de lecer activo e

de utilización responsable do

contorno.

EFB1.3.1. Coñece as posibilidades

que ofrece o contorno para a


deportivas axeitadas a súa idade.

CSC

EFB1.3.2. Respecta o contorno e

valórao como un lugar común para a


deportivas.

CSC

41



l

ñ

saudable.

B1.9. Estereotipos corporais na

sociedade actual e a súa relación coa

saúde.

EFB1.3.3. Analiza criticamente as actitudes e os estilos de vida relacionados co tratamento do corpo, as actividades de lecer, a

actividade física e o deporte no contexto social actual.

CSC

m

n

g

B1.10. Prevención de riscos nas


artístico-expresivas, baseada na

análise previa das características

destas.

B1.11. Protocolo básico de

actuación (PAS) nos primeiros

auxilios.

B1.12. Emprego responsable do

material e do equipamento deportivo.

B1.4. Controlar as

dificultades e os riscos durante

a súa participación en


artístico-expresivas, analizando

as características destas e as

interaccións motoras que levan

consigo, e adoptando medidas

preventivas e de seguridade no

seu desenvolvemento.


características das actividades físico-


propostas que poidan supor un

elemento de risco para si mesmo/a ou

para as demais persoas.

CSIEE

CSC

EFB1.4.2. Describe e pon en

práctica os protocolos para activar os

servizos de emerxencia e de protección

do contorno.

CSIEE

EFB1.4.3. Adopta as medidas

preventivas e de seguridade propias

das actividades desenvolvidas durante

o ciclo, tendo especial coidado con

aquelas que se realizan nun contorno

non estable.

CSIEE

h

i

g

e

b

m

ñ

o

B1.13. Tecnoloxías da


procurar, analizar e seleccionar

información relacionada coa

actividade física e a saúde.

B1.14. Elaboración e exposición

argumentada de documentos no

soporte máis axeitado.

B1.5. Utilizar as

tecnoloxías da información e

da comunicación no proceso de

aprendizaxe, para procurar,

analizar e seleccionar

información salientable,

elaborando documentos

propios, e facendo exposicións

e argumentacións destes.

EFB1.5.1. Utiliza as tecnoloxías da


elaborar documentos dixitais propios

adecuados á súa idade (texto,

presentación, imaxe, vídeo, son, etc.),

como resultado do proceso de procura,

análise e selección de información

salientable.

CD

CCL

EFB1.5.2. Expón e defende

traballos elaborados sinxelos sobre

temas vixentes no contexto social,

relacionados coa actividade física ou a

corporalidade, utilizando recursos

tecnolóxicos.

CAA

CCL


n B2.1. Experimentación de

actividades artístico-expresivas

B2.1. Interpretar e producir

accións motoras con

EFB2.1.1. Utiliza técnicas

corporais básicas, de forma creativa,

CCEC

Departamento | E.F.

42



m

b

g

l

d

ñ

utilizando técnicas de expresión

corporal, combinando espazo, tempo

e intensidade.

B2.2. Creatividade e

improvisación nas actividades

artístico-expresivas de xeito

individual.

B2.3. Realización de bailes e

danzas sinxelas de carácter recreativo

e popular.

finalidades artístico-expresivas,

utilizando técnicas de

expresión corporal e outros

recursos.

combinando espazo, tempo e

intensidade.

EFB2.1.2. Crea e pon en práctica

unha secuencia de movementos

corporais axustados a un ritmo

prefixado de baixa dificultade.

EFB2.1.3. Colabora no deseño e na

realización de bailes e danzas sinxelas,

adaptando a súa execución á dos seus

compañeiros e das súas compañeiras.

EFB2.1.4. Realiza improvisacións

de xeito individual como medio de

comunicación espontánea.

CCEC

CCEC

CCEC


m

f

b

g

B3.1. Condición física.

Capacidades físicas e coordinativas

nas actividades físico-deportivas e

artístico-expresivas, e a súa

vinculación cos sistemas do

organismo.

B3.2. Efectos sobre a saúde da

actividade física e a alimentación.

B3.3. Capacidade de adaptación

do organismo ante a actividade física

e a práctica deportiva.

B3.4. Control da intensidade do

esforzo a través da frecuencia

cardíaca.

B3.5. Procedementos para a

avaliación dos factores da condición

física relacionados coa saúde.

B3.6. A actividade física e o seu

efecto sobre a saúde. Criterios de

selección de actividades para a

realización dun plan de mellora da

saúde.

B3.1. Recoñecer os factores

básicos que interveñen na

acción motora e os

mecanismos de control da

intensidade da actividade

física, e aplicalos á propia

práctica, en relación coa saúde

e a alimentación.

EFB3.1.1. Analiza de xeito básico

a implicación das capacidades físicas e

as coordinativas nas actividades físico-


traballadas no ciclo.

CMCCT

EFB3.1.2. Relaciona diferentes

tipos de actividade física e

alimentación co seu impacto na súa

saúde.

CMCCT

EFB3.1.3. Relaciona as

adaptacións orgánicas principais coa

actividade física sistemática, así como

coa saúde e os riscos e as

contraindicacións da práctica

deportiva.

CMCCT

EFB3.1.4. Adapta a intensidade do

esforzo controlando a frecuencia

cardíaca correspondente ás marxes de

mellora dos principais factores da

condición física.

CMCCT

EFB3.1.5. Aplica con axuda

procedementos para autoavaliar os

factores da condición física.

CMCCT


características que deben ter as

CMCCT

CSC

43



actividades físicas para ser

consideradas saudables, adoptando

unha actitude crítica fronte ás prácticas

que teñen efectos negativos para a

saúde.

m

g

f

b

B3.7. Métodos básicos de

adestramento para a mellora das

capacidades físicas básicas

relacionadas coa saúde.

B3.8. Avaliación da condición

física saudable e realización de

actividades para a mellora desta,

tendo en conta as súas características

individuais.

B3.9. Ergonomía e hixiene

postural na práctica de actividades

físicas.

B3.10. Actividade física habitual e

outros hábitos de vida saudables, e o

seu efecto sobre a calidade de vida.

B3.2. Desenvolver as

capacidades físicas máis

salientables desde a perspectiva

da súa saúde de acordo coas

posibilidades persoais e dentro

das marxes da saúde,

amosando unha actitude de

autoexixencia no seu esforzo.

EFB3.2.1. Participa activamente na

mellora das capacidades físicas básicas

desde un enfoque saudable, utilizando

os métodos básicos para o seu

desenvolvemento.

CAA


condición física saudable acordes ao

seu momento de desenvolvemento


CAA

EFB3.2.3. Aplica os fundamentos

de hixiene postural na práctica das

actividades físicas como medio de


CAA

CSIEE

EFB3.2.4. Analiza a importancia

da práctica habitual de actividade física

para a mellora da propia condición

física saudable, relacionando o efecto

desta práctica coa mellora da calidade

de vida.

CAA


a

b

g

m

B4.1. Execución e avaliación de

habilidades motrices vinculadas ás

accións deportivas, respectando os


B4.2. Práctica de actividades e

xogos para a aprendizaxe dos

deportes individuais.

B4.3. Adquisición de técnicas de

progresión e orientación no medio

natural, a súa aplicación en diferentes

contornos.

B4.1. Resolver situacións

motoras individuais aplicando

os fundamentos técnicos e as

habilidades específicas, das


propostas, en condicións

adaptadas.

EFB4.1.1. Aplica os aspectos

básicos das técnicas e habilidades

específicas adaptadas, respectando as

regras e as normas establecidas.

CAA

CSIEE

EFB4.1.2. Autoavalía a súa

execución de xeito básico con respecto

ao modelo técnico formulado.

CAA

CSIEE


realizar os movementos implicados nos

modelos técnicos adaptados.

CAA

CSIEE

EFB4.1.4. Mellora o seu nivel na

execución e aplicación das accións

técnicas respecto ao seu nivel de

partida, amosando actitudes de esforzo

e superación.

CAA

CSIEE

Departamento | E.F.

44



EFB4.1.5. Explica e pon en

práctica técnicas de progresión nos

contornos non estables e técnicas

básicas de orientación, regulando o

esforzo en función das súas

posibilidades.

CAA

CSIEE

a

b

d

g

m

B4.4. Execución de habilidades

motrices técnico-tácticas facilitadas

vinculadas aos deportes colectivos en

distintas situacións, respectando os


B4.5. Práctica de actividades e

xogos para a aprendizaxe dos

deportes colectivos.


motoras de oposición,

colaboración ou colaboración-

oposición facilitadas,

utilizando as estratexias máis

axeitadas en función dos

estímulos máis relevantes.

EFB4.2.1. Adapta os fundamentos

técnicos e tácticos para obter vantaxe

na práctica das actividades físico-

deportivas de oposición ou de

colaboración-oposición facilitadas.

CAA

CSIEE

EFB4.2.2. Describe

simplificadamente e pon en práctica de

xeito autónomo aspectos de

organización de ataque e de defensa

nas actividades físico-deportivas de

oposición ou de colaboración-

oposición facilitadas.

CAA

CSIEE

EFB4.2.3. Discrimina os estímulos

que cómpre ter en conta na toma de

decisións nas situacións de

colaboración, oposición e

colaboración-oposición facilitadas,

para obter vantaxe ou cumprir o

obxectivo da acción.

CAA

CSIEE

EFB4.2.4. Reflexiona sobre as

situacións facilitadas resoltas

valorando a oportunidade das

solucións achegadas e a súa

aplicabilidade a situacións similares.

CAA

CSIEE

3º de ESO




45



b

m

g

B1.1. Control da intensidade

do esforzo adaptado a cada fase

da sesión de actividade física.

B1.2. Deseño e execución de

forma autónoma de xogos e

exercicios apropiados para cada

fase da sesión, tendo en conta o

seu nivel de partida.

B1.1. Desenvolver actividades

propias de cada fase da sesión de

actividade física, en relación coas

súas características.

EFB1.1.1. Relaciona a

estrutura dunha sesión de

actividade física coa intensidade

dos esforzos realizados.

CSC

CMCCT


quecementos e fases finais de

sesión de acordo co contido que se

vaia realizar, de forma autónoma e

habitual.

CSC

EFB1.1.3. Prepara e pon en

práctica actividades para a mellora

das habilidades motoras en

función das propias dificultades.

CSC

m

n

a

b

c

d

l

g

B1.3. Respecto e aceptación

das regras das actividades, os

xogos e os deportes practicados.

B1.4. Papeis e estereotipos

nas actividades físico-deportivas

e artístico-expresivas, como

fenómeno social e cultural.

B1.5. Aceptación do propio

nivel de execución e o das

demais persoas, e disposición

positiva cara á súa mellora.

B1.2. Recoñecer as

posibilidades das actividades físico-


como formas de inclusión social,

facilitando a eliminación de

obstáculos á participación doutras

persoas independentemente das súas

características, colaborando con elas

e aceptando as súas achegas.



participante como no de

espectador/a.

CSC

EFB1.2.2. Colabora nas

actividades grupais, respectando as

achegas das demais persoas e as

normas establecidas, e asumindo

as súas responsabilidades para a

consecución dos obxectivos.

CSC


persoas dentro do labor de equipo,

con independencia do nivel de

destreza.

CSC

m

a

c

d

g

l

B1.6. Posibilidades do

contorno próximo como lugar de

práctica de actividades físico

deportivas e recreativas.

B1.7. Aceptación e respecto

das normas para a conservación

do medio urbano e natural.


elemento base dos estilos de vida

saudable.

B1.9. Estereotipos corporais

na sociedade actual e a súa

relación coa saúde.

B1.3. Recoñecer as

posibilidades que ofrecen as

actividades físico-deportivas como

formas de lecer activo e de

utilización responsable do contorno.

EFB1.3.1. Coñece as

posibilidades que ofrece o seu

contorno para a realización de


CSC

EFB1.3.2. Respecta o contorno

e valórap como un lugar común

para a realización de actividades

físico-deportivas.

CSC

EFB1.3.3. Analiza

criticamente as actitudes e os

estilos de vida relacionados co

tratamento do corpo, as

actividades de lecer, a actividade

CSC

Departamento | E.F.

46



ñ física e o deporte no contexto

social actual.

m

n

g

B1.10. Prevención de riscos

nas actividades físico-deportivas

e artístico-expresivas, baseada na

análise previa das características

destas.

B1.11. Protocolo básico de

actuación (PAS) nos primeiros

auxilios.

B1.12. Emprego responsable

do material e do equipamento

deportivo.

B1.4. Controlar as dificultades e

os riscos durante a súa participación

en actividades físico-deportivas e

artístico-expresivas, analizando as

características destas e as

interaccións motoras que levan

consigo, e adoptando medidas

preventivas e de seguridade no seu

desenvolvemento.


características das actividades


expresivas propostas que poidan

supor un elemento de risco para si

mesmo/a ou para as demais

persoas.

CSIEE

CSC

EFB1.4.2. Describe os

protocolos para activar os servizos

de emerxencia e de protección do

contorno.

CSIEE

EFB1.4.3. Adopta as medidas

preventivas e de seguridade

propias das actividades

desenvolvidas durante o ciclo,

tendo especial coidado con aquelas

que se realizan nun contorno non

estable.

CSIEE

h

i

g

e

b

m

ñ

o


información e da comunicación

para procurar, analizar e

seleccionar información

relacionada coa actividade física

e a saúde.

B1.14. Elaboración e

exposición argumentada de

documentos no soporte máis

axeitado.


información e da comunicación no

proceso de aprendizaxe, para

procurar, analizar e seleccionar

información salientable, elaborando

documentos propios, e facendo

exposicións e argumentacións

destes.

EFB1.5.1. Utiliza as

tecnoloxías da información e da

comunicación para elaborar

documentos dixitais propios

(texto, presentación, imaxe, vídeo,

son, etc.), como resultado do

proceso de procura, análise e

selección de información

salientable.

CD

CCL

EFB1.5.2. Expón e defende

traballos elaborados sobre temas

vixentes no contexto social,

relacionados coa actividade física

ou a corporalidade, utilizando

recursos tecnolóxicos.

CD

CCL


n

m

B2.1. Experimentación de

actividades artístico-expresivas

utilizando técnicas de expresión

corporal, combinando espazo,

B2.1. Interpretar e producir

accións motoras con finalidades

artístico-expresivas, utilizando

técnicas de expresión corporal e

EFB2.1.1. Utiliza técnicas

corporais, de forma creativa,

combinando espazo, tempo e

intensidade.

CCEC

47



b

g

l

d

ñ

tempo e intensidade.

B2.2. Creatividade e

improvisación nas actividades

artístico-expresivas de xeito

individual e colectivo.

B2.3. Realización de bailes e

danzas de carácter recreativo e

popular.

outros recursos. EFB2.1.2. Crea e pon en

práctica unha secuencia de

movementos corporais axustados a

un ritmo prefixado.

CCEC

EFB2.1.3. Colabora no deseño

e na realización de bailes e danzas,

adaptando a súa execución á dos

seus compañeiros e das súas

compañeiras.

CCEC

EFB2.1.4. Realiza

improvisacións como medio de

comunicación espontánea en

parellas ou grupos.

CCEC


m

f

b

g

B3.1. Condición física.

Capacidades físicas e

coordinativas nas actividades


expresivas, e a súa vinculación

cos sistemas do organismo.

B3.2. Efectos sobre a saúde

da actividade física e a

alimentación.

B3.3. Capacidade de

adaptación do organismo ante a

actividade física e a práctica

deportiva.

B3.4. Adestramento:

intensidade, volume e densidade

do esforzo, e a súa relación cos

sistemas metabólicos de

obtención de enerxía.

B3.5. Control da frecuencia

cardíaca cara á mellora dos

factores da condición física.

B3.6. Procedementos para a

avaliación dos factores da

condición física relacionados coa

saúde.

B3.7. Elaboración e posta en

práctica dun programa básico

B3.1. Recoñecer os factores que

interveñen na acción motora e os

mecanismos de control da

intensidade da actividade física,

aplicándoos á propia práctica, en

relación coa saúde e a alimentación.

EFB3.1.1. Analiza a

implicación das capacidades

físicas e as coordinativas nas


artístico-expresivas traballadas no

ciclo.

CMCCT

EFB3.1.2. Asocia os sistemas

metabólicos de obtención de

enerxía cos tipos de actividade

física, a alimentación e a saúde.

CMCCT


adaptacións orgánicas coa

actividade física sistemática, así

como coa saúde e os riscos e

contraindicacións da práctica

deportiva.

CMCCT

EFB3.1.4. Adapta a

intensidade do esforzo controlando

a frecuencia cardíaca

correspondente ás marxes de

mellora de diferentes factores da

condición física.

CMCCT

EFB3.1.5. Aplica de forma

autónoma procedementos para

autoavaliar os factores da

condición física.

CMCCT

Departamento | E.F.

48



para a mellora da condición

física saudable.


características que deben ter as

actividades físicas para ser

consideradas saudables, adoptando

unha actitude crítica fronte ás

prácticas que teñen efectos

negativos para a saúde.

CMCCT

CSC

m

g

f

b

B3.8. Métodos básicos de

adestramento para a mellora das

capacidades físicas básicas


B3.9. Avaliación da

condición física saudable e

realización de actividades para a

mellora desta, tendo en conta as

súas características individuais.

B3.10. Ergonomía e hixiene

postural na práctica de

actividades físicas.

B3.11. Técnicas básicas de

respiración e relaxación.

B3.12. Actividade física

habitual e outros hábitos de vida

saudables, e o seu efecto sobre a

calidade de vida.

B3.2. Desenvolver as

capacidades físicas de acordo coas

posibilidades persoais e dentro das

marxes da saúde, amosando unha

actitude de autoexixencia no seu

esforzo.

EFB3.2.1. Participa

activamente na mellora das

capacidades físicas básicas desde

un enfoque saudable, utilizando os

métodos básicos para o seu

desenvolvemento.

CAA


condición física acordes ao seu

momento de desenvolvemento


CAA

EFB3.2.3. Aplica os

fundamentos de hixiene postural

na práctica das actividades físicas

como medio de prevención de

lesións.

CAA

CSIEE

EFB3.2.4. Analiza a

importancia da práctica habitual de

actividade física para a mellora da

propia condición física,

relacionando o efecto desta

práctica coa mellora da calidade de

vida.

CAA


a

b

g

m

B4.1. Execución e avaliación

de habilidades motrices de xeito

combinado vinculadas ás accións

deportivas, respectando os


B4.2. Práctica de actividades

e xogos para a aprendizaxe dos

deportes individuais.

B4.3. Adquisición de técnicas

de progresión e orientación no

medio natural, a súa aplicación


motoras individuais aplicando os

fundamentos técnicos e habilidades

específicas, das actividades físico-

deportivas propostas, en condicións

reais ou adaptadas.

EFB4.1.1. Aplica os aspectos

básicos das técnicas e habilidades

específicas, das actividades

propostas, respectando as regras e

normas establecidas.

CAA

CSIEE

EFB4.1.2. Autoavalía a súa

execución con respecto ao modelo

técnico formulado.

CAA

CSIEE


realizar os movementos

CAA

CSIEE

49



en diferentes ámbitos. implicados nos modelos técnicos.

EFB4.1.4. Mellora o seu nivel

na execución e aplicación das

accións técnicas respecto ao seu

nivel de partida, amosando

actitudes de esforzo, autoexixencia

e superación.

EFB4.1.5. Explica e pon en

práctica técnicas de progresión en

contornos non estables e técnicas

básicas de orientación,

adaptándose ás variacións que se

producen, e regulando o esforzo en

función das súas posibilidades.

CAA

CSIEE

CAA

CSIEE

a

b

d

g

m

B4.4. Execución de

habilidades motrices técnico-

tácticas vinculadas aos deportes

colectivos en distintas situacións,

respectando os regulamentos

específicos.

B4.5. Práctica de actividades

e xogos para a aprendizaxe dos

deportes colectivos.


motoras de oposición, colaboración

ou colaboración-oposición,

utilizando as estratexias máis

axeitadas en función dos estímulos

relevantes.

EFB4.2.1. Adapta os

fundamentos técnicos e tácticos

para obter vantaxe na práctica das

actividades físico-deportivas de

oposición ou de colaboración-

oposición propostas.

CAA

CSIEE

EFB4.2.2. Describe e pon en

práctica de xeito autónomo

aspectos de organización de ataque

e de defensa nas actividades

físico-deportivas de oposición ou

de colaboración-oposición

seleccionadas.

CAA

CSIEE

EFB4.2.3. Discrimina os

estímulos que cómpre ter en conta

na toma de decisións nas

situacións de colaboración,

oposición e colaboración-

oposición, para obter vantaxe ou

cumprir o obxectivo da acción.

CAA

CSIEE

EFB4.2.4. Reflexiona sobre as

situacións resoltas valorando a

oportunidade das solucións

achegadas e a súa aplicabilidade a

situacións similares.

CAA

CSIEE

Departamento | E.F.

50

4º de ESO




b

g

m

B1.1. Deseña e realiza as fases

de activación e recuperación, logo

da análise da actividade física que

se vaia realizar.

B1.2. Fases de activación e

recuperación como medio de


B1.1. Deseñar e realizar as

fases de activación e recuperación

na práctica de actividade física

considerando a intensidade dos

esforzos.

EFB1.1.1. Analiza a actividade

física principal da sesión para

establecer as características que

deben ter as fases de activación e de

volta á calma.

CSC

EFB1.1.2. Selecciona os

exercicios ou as tarefas de

activación e de volta á calma dunha

sesión, atendendo á intensidade ou

á dificultade das tarefas da parte

principal.

CSC

EFB1.1.3. Realiza exercicios ou

actividades nas fases inicial e final

de algunha sesión, de xeito

autónomo, acorde co seu nivel de

competencia motriz.

CSC

a

b

c

d

g

m

B1.3. Planificación e

organización de eventos e

campionatos nos que se utilicen

sistemas que potencien as

actitudes, os valores e o respecto

das normas, asumindo diferentes

papeis e funcións.

B1.2. Colaborar na

planificación e na organización de

eventos, campionatos ou torneos

deportivos, prevendo os medios e

as actuacións necesarias para a

súa celebración e relacionando as

súas funcións coas do resto de

implicados/as.

EFB1.2.1. Asume as funcións

encomendadas na organización de

actividades grupais.

CSC

EFB1.2.2. Verifica que a súa

colaboración na planificación e

posta en práctica de actividades

grupais fose coordinada coas

accións do resto das persoas

implicadas.

CSC

EFB1.2.3. Presenta propostas

creativas de utilización de materiais

e de planificación para utilizalos na

súa práctica de maneira autónoma.

CSC

a

b

c

B1.4. Valoración das

actividades físicas, deportivas e

tradicionais na sociedade actual,

destacando os comportamentos

axeitados tanto desde o papel de

participante como desde o de

espectador/a.

B1.3. Analizar criticamente o

fenómeno deportivo

discriminando os aspectos

culturais, educativos, integradores

e saudables dos que fomentan a

violencia, a discriminación ou a

competitividade mal entendida.

EFB1.3.1. Valora as actuacións

e as intervencións das persoas

participantes nas actividades,

recoñecendo os méritos e

respectando os niveis de

competencia motriz, e outras

diferenzas.

CSC

51



d

e

g

m

ñ

EFB1.3.2. Valora as actividades

físicas distinguindo as achegas que

cada unha ten desde o punto de

vista cultural, para a satisfacción e

o enriquecemento persoal, e para a

relación coas demais persoas.

CSC

CCEC

EFB1.3.3. Mantén unha actitude

crítica cos comportamentos

antideportivos, tanto desde o papel

de participante como desde o de

espectador/a.

CSC

a

b

g

m

B1.5. Primeiras actuacións

ante as lesións máis comúns que

poden manifestarse na práctica

deportiva.

B1.6. Protocolos básicos de

primeiros auxilios.

B1.7. Medidas preventivas

sobre os riscos ou as lesións na


deportivas.

B1.8. Manexo e utilización do

material e do equipamento

deportivo.

B1.4. Asumir a

responsabilidade da propia

seguridade na práctica de

actividade física, tendo en conta

os factores inherentes á actividade

e prevendo as consecuencias que

poidan ter as actuacións pouco

coidadosas sobre a seguridade das

persoas participantes.

EFB1.4.1. Verifica as

condicións de práctica segura

usando convenientemente o

equipamento persoal, e os materiais

e os espazos de práctica.

CSIEE

EFB1.4.2. Identifica as lesións

máis frecuentes derivadas da

práctica de actividade física.

CSIEE

EFB1.4.3. Describe os

protocolos que deben seguirse ante

as lesións, os accidentes ou as

situacións de emerxencia máis

frecuentes producidas durante a

práctica de actividades físico-

deportivas.

CSIEE

a

b

c

d

g

m

B1.9. Aceptación das normas

sociais e democráticas que rexen

nun traballo en equipo.

B1.10. Técnicas de traballo en

equipo.

B1.11. Técnicas de traballo

colaborativo.

B1.12. Xogo limpo como

actitude social responsable.

B1.5. Demostrar actitudes

persoais inherentes ao traballo en

equipo, superando as

inseguridades e apoiando as

demais persoas ante a resolución

de situacións descoñecidas.

EFB1.5.1. Fundamenta os seus

puntos de vista ou as súas achegas

nos traballos de grupo, e admite a

posibilidade de cambio fronte a

outros argumentos válidos.

CSC

EFB1.5.2. Valora e reforza as

achegas enriquecedoras dos

compañeiros e das compañeiras nos

traballos en grupo.

CSC

b

e



no proceso de aprendizaxe, para

procurar, seleccionar e valorar

B1.6. Utilizar eficazmente as

tecnoloxías da información e da

comunicación no proceso de

aprendizaxe, para procurar,

EFB1.6.1. Procura, procesa e

analiza criticamente informacións

actuais sobre temáticas vinculadas á

actividade física e a corporalidade,

CD

CCL

Departamento | E.F.

52



g

h

i

m

ñ

o

informacións relacionadas coas

actividades físico-deportivas e as

relacionas coa saúde.

seleccionar e valorar informacións

relacionadas cos contidos do

curso, comunicando os resultados

e as conclusións no soporte máis

adecuado.

utilizando recursos tecnolóxicos.

EFB1.6.2. Utiliza as tecnoloxías

da información e da comunicación

para afondar sobre contidos do

curso, realizando valoracións

críticas e argumentando as súas

conclusións.

CD

CCL


b

d

g

l

m

n

ñ

B2.1. Creación de

composicións artístico-expresivas

individuais ou colectivas, con ou

sen apoio dunha estrutura

musical, incluíndo os elementos

para a súa sistematización:

espazo, tempo e intensidade.

B2.1. Compor e presentar

montaxes individuais ou

colectivas, seleccionando e

axustando os elementos da

motricidade expresiva.

EFB2.1.1. Elabora

composicións de carácter artístico-

expresivo, seleccionando os

elementos de execución e as

técnicas máis apropiadas para o

obxectivo previsto, incidindo

especialmente na creatividade e na

desinhibición.

CCEC

EFB2.1.2. Axusta as súas

accións á intencionalidade das

montaxes artístico-expresivas,

combinando os compoñentes

espaciais, temporais e, de ser o

caso, de interacción coas demais

persoas.

CCEC

EFB2.1.3. Colabora no deseño e

na realización das montaxes

artístico-expresivas, achegando e

aceptando propostas.

CCEC


b

f

g

B3.1. Efectos negativos que

determinados hábitos de vida e

consumo teñen sobre a condición

física e a saúde.

B3.2. Actividade física e

saúde.

B3.1. Argumentar a relación

entre os hábitos de vida e os seus

efectos sobre a condición física,

aplicando os coñecementos sobre

actividade física e saúde.

EFB3.1.1. Demostra

coñecementos sobre as

características que deben cumprir as

actividades físicas cun enfoque

saudable e os beneficios que

proporcionan á saúde individual e

colectiva.

CMCCT

53



h

m

B3.3. Realización de

exercicios para a consecución

dunha óptima hixiene postural.

B3.4. Alimentación:

repercusión na saúde e na

actividade física.

EFB3.1.2. Relaciona exercicios

de tonificación e flexibilización coa

compensación dos efectos

provocados polas actitudes

posturais inadecuadas máis

frecuentes.

CMCCT

EFB3.1.3. Relaciona hábitos

como o sedentarismo ou o consumo

de tabaco e de bebidas alcohólicas

cos seus efectos na condición física

e a saúde.

CMCCT

EFB3.1.4. Valora as

necesidades de alimentos e de

hidratación para a realización de

diferentes tipos de actividade física.

CMCCT

b

g

m

B3.5. Valoración e toma de

conciencia da propia condición

física e da predisposición a

mellorala.

B3.6. Elaboración e posta en

práctica dun plano de traballo que

integre as capacidades físicas


B3.7. Valoración e aplicación

de técnicas e métodos de

relaxación e respiración de xeito

autónomo, co fin de mellorar as

condicións de saúde e calidade de

vida.

B3.8. Métodos de avaliación

da condición física en relación

coa saúde.

B3.2. Mellorar ou manter os

factores da condición física,

practicando actividades físico-

deportivas adecuadas ao seu nivel

e identificando as adaptacións

orgánicas e a súa relación coa

saúde.

EFB3.2.1. Valora o grao de

implicación das capacidades físicas

na realización dos tipos de

actividade física.

CMCCT

EFB3.2.2. Practica de forma

regular, sistemática e autónoma

actividades físicas co fin de

mellorar as condicións de saúde e

calidade de vida.

CMCCT

EFB3.2.3. Aplica os

procedementos para integrar nos

programas de actividade física a

mellora das capacidades físicas

básicas, cunha orientación saudable

e nun nivel adecuado ás súas

posibilidades.

CMCCT

EFB3.2.4. Valora a súa aptitude

física nas súas dimensións

anatómica, fisiolóxica e motriz,

relacionándoas coa saúde.

CMCCT


a

b

B4.1. Traballo dos

fundamentos técnicos das


propostas, tendo en consideración

diversos condicionantes xerados


motrices aplicando fundamentos

técnicos nas actividades físico-

deportivas propostas, con eficacia

EFB4.1.1. Axusta a realización

das habilidades específicas aos

requisitos técnicos nas situacións

motrices individuais, preservando a

súa seguridade e tendo en conta as

CAA

CSIEE

Departamento | E.F.

54



g

m

polos compañeiros e as

compañeiras, as persoas

adversarias, os regulamentos e o

contorno da práctica.

e precisión. súas propias características.

EFB4.1.2. Axusta a realización

das habilidades específicas aos

condicionantes xerados polos

compañeiros e as compañeiras, e as

persoas adversarias, nas situacións

colectivas.

CAA

CSIEE

EFB4.1.3. Adapta as técnicas de

progresión ou desprazamento aos

cambios do medio, priorizando a

súa seguridade persoal e colectiva.

CAA

CSIEE

a

b

c

d

g

m

B4.2. Traballo das situacións

motrices de oposición,


oposición propostas, tendo en

consideración diversos

condicionantes xerados polos

compañeiros e as compañeiras, as

persoas adversarias, os

regulamentos e o contorno da

práctica.

B4.3. Coñecemento e práctica

de xogos e de deportes

tradicionais de Galicia e da propia

zona, así como do seu

regulamento. Procura de

información sobre variacións

locais.


motrices de oposición,


oposición nas actividades físico

deportivas propostas, tomando a

decisión máis eficaz en función

dos obxectivos.

EFB4.2.1. Aplica de xeito

oportuno e eficaz as estratexias

específicas das actividades de

oposición, contrarrestando ou

anticipándose ás accións da persoa

adversaria.

CAA

CSIEE




cooperación, axustando as accións

motrices aos factores presentes e ás

intervencións do resto de

participantes.

CAA

CSIEE




colaboración-oposición,

intercambiando os papeis con

continuidade e perseguindo o

obxectivo colectivo de obter

situacións vantaxosas sobre o

equipo contrario.

CAA

CSIEE

EFB4.2.4. Aplica solucións

variadas ante as situacións

formuladas e valorar as súas

posibilidades de éxito, en relación

con outras situacións.

CAA

CSIEE

EFB4.2.5. Xustifica as

decisións tomadas na práctica das

actividades e recoñece os procesos

que están implicados nelas.

CAA

CSIEE

55



EFB4.2.6. Argumenta

estratexias ou posibles solucións

para resolver problemas motores,

valorando as características de cada

participante e os factores presentes

no contorno.

CAA

CSIEE

f

g

m

B4.4. Relación entre a

actividade física, a saúde e o

medio natural.

B4.5. Toma de conciencia do

impacto que teñen algunhas

actividades físico-deportivas no

medio natural.

B4.6. Realización de

actividades deportivas e/ou

recreativas, preferentemente

desenvolvidas no medio natural.

B4.3. Recoñecer o impacto

ambiental, económico e social das

actividades físicas e deportivas,

reflexionando sobre a súa

repercusión na forma de vida no

contorno.

EFB4.3.1. Compara os efectos

das actividades físicas e deportivas

no contorno en relación coa forma

de vida nel.

CSC

CMCCT


actividades físicas na natureza coa

saúde e a calidade de vida.

CSC

CMCCT

EFB4.3.3. Demostra hábitos e

actitudes de conservación e

protección ambiental.

CSC

CMCCT

1º de Bacharelato



b

c

i

m

ñ

p


recurso de lecer activo: efectos

sobre a saúde e como fenómeno

sociocultural.

B1.2. Saídas profesionais.

B1.1. Valorar a actividade

física desde a perspectiva da

saúde, a satisfacción, a

autosuperación e as posibilidades

de interacción social e de

perspectiva profesional, adoptando

actitudes de interese, respecto,

esforzo e cooperación na práctica

da actividade física

EFB1.1.1. Deseña, organiza e

participa en actividades físicas,

como recurso de lecer activo,

valorando os aspectos sociais e

culturais que levan asociadas e as

súas posibilidades profesionais

futuras, e identificando os

aspectos organizativos e os

materiais necesarios.

CSC

EFB1.1.2. Adopta unha

actitude crítica ante as prácticas

de actividade física que teñen

efectos negativos para a saúde

individual ou colectiva, e ante os

CSC

Departamento | E.F.

56


fenómenos socioculturais

relacionados coa corporalidade e

os derivados das manifestacións

deportivas.

a

b

c

h

m

n

ñ

o

B1.3. Prevención dos

elementos de risco asociados ás


artístico-expresivas, ao contorno, á

fatiga e aos materiais e os

equipamentos.

B1.2. Controlar os riscos que

pode xerar a utilización dos

equipamentos, o contorno e as

propias actuacións na realización

das actividades físico-deportivas e

artístico-expresivas, actuando de

forma responsable no seu

desenvolvemento, tanto

individualmente como en grupo.

EFB1.2.1. Prevé os riscos

asociados ás actividades e os

derivados da propia actuación e da

do grupo.

CSIEE

EFB1.2.2. Usa os materiais e

os equipamentos atendendo ás

súas especificacións técnicas.

CSIEE

EFB1.2.3. Ten en conta o

nivel de cansazo como un

elemento de risco na realización

de actividades que requiren

atención ou esforzo.

CSIEE

a

b

c

h

m

ñ

o

B1.4. Actividades físico-

deportivas: regras sociais e

contorno.

B1.5. Integración social nas


B1.6. Desenvolvemento da

capacidade de traballo en equipo e

de cooperación.

B1.7. Xogo limpo como

actitude social responsable.

B1.3. Amosar un

comportamento persoal e social

responsable respectándose a si

mesmo/a, ás outras persoas e o

contorno, no marco da actividade

física.

EFB1.3.1. Respecta as regras

sociais e o contorno en que se

realizan as actividades físico-

deportivas.

CSC

EFB1.3.2. Facilita a

integración doutras persoas nas

actividades de grupo, animando á

súa participación e respectando as

diferenzas.

CSC

b

d

e

f

g

B1.8. Emprego das tecnoloxías

axeitadas para a obtención e o

tratamento de datos, para a

procura, a selección e a crítica de

información sobre a materia, e para

a comunicación de proxectos,

resultados e conclusións de

traballos.



para mellorar o seu proceso de

aprendizaxe, aplicando criterios de

fiabilidade e eficacia na utilización

de fontes de información e

participando en ámbitos

colaborativos con intereses

comúns.

EFB1.4.1. Aplica criterios de

procura de información que

garantan o acceso a fontes

actualizadas e rigorosas na

materia.

CD

CCL

EFB1.4.2. Comunica e

comparte a información coa

ferramenta tecnolóxica axeitada,

para a súa discusión ou a súa

CD

CCL

57


l

m

ñ

difusión.


b

d

m

n

ñ

p

B2.1. Composicións

individuais e colectivas nas

actividades físicas artístico-

expresivas.

B2.1. Crear e representar

composicións corporais

individuais ou colectivas con

orixinalidade e expresividade,

aplicando as técnicas máis

apropiadas á intencionalidade da

composición.

EFB2.1.1. Colabora no

proceso de creación e

desenvolvemento das

composicións ou montaxes

artísticas expresivas.

CCEC

EFB2.1.2. Representa

composicións ou montaxes de

expresión corporal individuais ou

colectivas, axustándose a unha

intencionalidade de carácter

estética ou expresiva.

EFB2.1.3. Adapta as súas accións

motoras ao sentido do proxecto

artístico expresivo

CCEC

CCEC


b

d

l

m

ñ

B3.1. Beneficios da práctica

regular de actividade física e

valoración da súa incidencia sobre

a saúde.

B3.2. Hixiene postural na

actividade física e en distintos

campos profesionais.

B3.3. Alimentación e

actividade física.

B3.4. Metodoloxías específicas

de recuperación tras o exercicio

físico.

B3.1. Mellorar ou manter os

factores da condición física e as

habilidades motoras cun enfoque

cara á saúde, considerando o

propio nivel e orientándoos cara ás

súas motivacións e cara a

posteriores estudos ou ocupacións.

EFB3.1.1. Integra os

coñecementos sobre nutrición e

balance enerxético nos programas

de actividade física para a mellora

da condición física e saúde.

CMCCT

EFB3.1.2. Incorpora na súa

práctica os fundamentos posturais

e funcionais que promoven a

saúde.

CMCCT

EFB3.1.3. Utiliza de forma

autónoma as técnicas de

activación e de recuperación na

actividade física.

CMCCT

EFB3.1.4. Alcanza os seus

obxectivos de nivel de condición

física dentro das marxes

saudables, asumindo a

responsabilidade da posta en

CMCCT

Departamento | E.F.

58


práctica do seu programa de

actividades.

b

d

i

l

m

ñ

B3.5. Aceptación da

responsabilidade no mantemento e

na mellora da condición física.

B3.6. Criterios fundamentais e

métodos básicos para a

planificación e o desenvolvemento

da actividade física para a saúde.

B3.7. Manexo e control dos

compoñentes fundamentais da

carga na práctica da actividade

física: o volume, a intensidade e a

densidade do esforzo.

B3.8. Probas de avaliación das

capacidades físicas e coordinativas

orientadas á saúde.

B3.9. Plan persoal de

acondicionamento físico orientado

á saúde.

B3.10. Análise da influencia

dos hábitos sociais cara a un estilo

de vida activo.

B3.2. Planificar, elaborar e pór

en práctica un programa persoal de

actividade física que incida na

mellora e no mantemento da

saúde, aplicando os sistemas de

desenvolvemento das capacidades

físicas implicadas, tendo en conta

as súas características e nivel

inicial, e avaliando as melloras

obtidas.

EFB3.2.1. Aplica os conceptos

aprendidos sobre as características

que deben cumprir as actividades

físicas cun enfoque saudable á

elaboración de deseños de

prácticas en función das súas

características e dos seus intereses

persoais.

CMCCT

EFB3.2.2. Avalía as súas

capacidades físicas e

coordinativas considerando as

súas necesidades e motivacións, e

como requisito previo para a

planificación da súa mellora.

CMCCT

EFB3.2.3. Concreta as

melloras que pretende alcanzar co

seu programa de actividade.

CMCCT

EFB3.2.5. Comproba o nivel

de logro dos obxectivos do seu

programa de actividade física,

reorientando as actividades nos

aspectos que non chegan ao

esperado.

EFB3.2.6. Formula e pon en

práctica iniciativas para fomentar

o estilo de vida activo e para

cubrir as súas expectativas.

CMCCT

CMCCT


b

d

m

ñ

p

B4.1. Xogo, actividades

deportivas individuais e de

adversario, e actividades físicas no

medio natural.

B4.2. Perfeccionamento técnico

e aplicación de normas tácticas

fundamentais para a realización de

xogos, actividades deportivas

individuais e de adversario/a, e

deporte alternativo practicadas nas

etapas anteriores.


motoras en diferentes contextos de

práctica aplicando habilidades

motoras específicas individuais ou

de adversario/a con fluidez,

precisión e control, perfeccionando

a adaptación e a execución dos

elementos técnicos desenvolvidos

no curso anterior.

EFB4.1.1. Perfecciona as

habilidades específicas das

actividades individuais que

respondan aos seus intereses.

CAA

CSIEE

EFB4.1.2. Adapta a

realización das habilidades

específicas aos condicionantes

xerados polos compañeiros e as

compañeiras, e polas persoas

adversarias, nas situacións

colectivas.

CAA

CSIEE

CSC

59


B4.3. Planificación e

realización de actividades físicas

en contornos non estables.

EFB4.1.3. Resolve con

eficacia situacións motoras nun

contexto competitivo.

CAA

CSIEE

EFB4.1.4. Pon en práctica

técnicas específicas das

actividades en ámbitos non

estables, analizando os aspectos

organizativos necesarios.

CAA

CSIEE

EFB4.2.2. Colabora con

participantes nas actividades

físico-deportivas nas que se

produce colaboración ou

colaboración-oposición, e explica

a achega de cadaquén.

CAA

CSIEE

CSC

EFB4.2.3. Desempeña as

funcións que lle corresponden,

nos procedementos ou nos

sistemas postos en práctica para

conseguir os obxectivos do

equipo.

EFB4.2.4. Valora a oportunidade

e o risco das súas accións nas


desenvolvidas.

EFB4.2.5. Formula estratexias

ante as situacións de oposición ou

de colaboración-oposición,

adaptándoas ás características dos

participantes.

CAA

CSIEE

CSC

CAA

CSIEE

CAA

CSIEE

Departamento | E.F.

60

VI. CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS. MATERIAIS

E RECURSOS DIDÁCTICOS.

CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS.

A intervención educativa, dende unha perspectiva metodolóxica, vai estar orientada polo

modelo constructivista do ensino e aprendizaxe, o que significa que as actuacións do profesor

irán encamiñadas a procurar que sexa o propio alumno quen constrúa os seus aprendizaxes.

Para elo será necesario que na selección e secuenciación das actividades de aprendizaxe se teña

en conta, na medida do posible, o significado que estas teñen para o alumno/a e a súa relación

cos coñecementos que xa posúe. Ademais, haberá que considerar, no proceso de ensino

aprendizaxe, as características particulares de cada alumno/a, tales como a súa capacidade de

aprendizaxe, os seus intereses e as súas motivacións, co fin de poder axustar adecuadamente a

axuda pedagóxica ás súas necesidades específicas.

Os métodos de ensino corresponderanse cos obxectivos e estándares de aprendizaxe que se

plantexen en cada unidade didáctica. Iso non quere dicir que en cada unidade se utilice un

método único, senón que, polo contrario, normalmente combinaranse, sendo os obxectivos

didácticos propostos os que determinen a conveniencia de que predomine a utilización dun ou

doutro método.

Así, tomando como punto de partida a idea que non se pretende buscar a toda costa un

rendemento deportivo concreto, cando se trata da ensinanza e aprendizaxe de modelos, o

método de “Instrución directa" é aconsellable en aquelas actividades que teñen solucións ben

definidas polo seu probado rendemento, execución na cal requira uns programas motores

específicos. Non se debe esquecer que é moito máis fácil aprender correctamente unha técnica

dende o principio que intentar corrixila cando se aprendeu erroneamente.

Pero de igual forma que a instrución directa é importante en certas actividades, non ten ningún

sentido noutras. Aínda que o exemplo máis claro deso témolo na expresión corporal, hai outras

61

moitas actividades e situacións nas que é máis enriquecedor utilizar un ensino mediante a busca

ou estilos máis creativos, ou na proposta en forma de resolución de problemas, como pode ser

o caso dalgúns deportes alternativos, ou na proposta de posibles solucións tácticas nos deportes

máis convencionais, ou, tamén, cando se queira introducir elementos lúdicos nos deportes

tradicionais (combinación de dous deportes; por exemplo, xogar ó fútbol e baloncesto

simultaneamente; xogar a voleibol pero con pelota de espuma e palas,...).

Un dos procedementos metodolóxicos que vai a ser utilizado con maior frecuencia, ó longo do

curso, é a “Asignación de tarefas", xa que facilita enormemente a individualización do ensino

ó propiciar que cada alumno ou grupo de alumnos realice aquelas actividades que son máis

adecuadas a súa competencia motriz. Ademais, este procedemento axuda a que o profesor poida

axustar mellor as súas intervencións durante o proceso de ensino e aprendizaxe ás necesidades

específicas de cada alumno/a nun momento determinado.

Así mesmo, tamén se proporán situacións de “Ensino Recíproco”, xa que o feito de que un

alumno/a teña que corrixir ó seu compañeiro ou compañeiros non só axuda ó que está

executando a acción, senón que tamén, o que fai as veces de ensinante, adquire unha idea máis

clara da actividade que tamén el debe de realizar, ó verse obrigado a analizala execución do seu

compañeiro e a detectalos erros que comete. Por outro lado, o ensino recíproco supón, en sé

mesmo, unha boa forma de desenvolver algúns contidos actitudinais.

En canto á estratexia na práctica do ensino de modelos utilizaranse, de acordo coas

características da habilidade motriz que se pretenda ensinar, métodos analítico- progresivos ou

globais con ou sen polarización da atención.

TRATAMENTO DOS CONTIDOS CONCEPTUAIS.

O tratamento dos contidos conceptuais adoptará diferentes formas, en función dos obxectivos

que se pretendan con eles.

Normalmente, ó principio da clase darase ós alumnos unha breve explicación sobre o que se

Departamento | E.F.

62

vai a facer na mesma, e sobre o que se pretende conseguir con elo. Este pode ser un bo momento

para expoñer determinados contidos conceptuais.

Tamén, no transcurso da práctica as explicacións de carácter práctico poden afianzar ou

completar as explicacións iniciais.

Por outra banda todo o acontecido conceptualmente nas sesión quedará reflectido e

profundizado na aula virtual, ofrecendo camiños de investigación do propio educando.

ASPECTOS ORGANIZATIVOS.

A agrupación estable dos alumnos en función da competencia motriz supón, as veces,

problemas derivados da diminución das expectativas do profesor e dos alumnos, da tendencia

a unha autoestima baixa, de actitude pasivas ante as limitacións persoais, etc. Sen embargo, o

uso dosificado e racional deste sistema pode proporcionar certas vantaxes e estar xustificado

dende o punto de vista do aprendizaxe, sempre e cando se utilice para casos e situacións

concretas, e normalmente se utilicen outros sistemas de agrupamento de alumnos

(aleatoriedade, afectividade, heteroxeneidade en altura ou en capacidade, etc.).

As diferenzas individuais no rendemento motor non deben ser o único criterio de agrupamento

de alumnos, aínda que este tamén sexa práctico en determinadas situacións. Basicamente

utilizaranse dous criterios de agrupamento:

- Agrupacións de alumnos de nivel heteroxéneo: para lograr que os alumnos de maior nivel

sirvan de estímulo ós de nivel inferior e para plantexar situacións de "microensino", para o

desenrolo de determinados contidos actitudinais, e como elemento de integración.

- Agrupacións de alumnos de nivel homoxéneo: para a realización de pequenas adaptacións

curriculares e para plantexar situacións competitivas máis igualadas en cada un dos deportes

traballados, pois non hai que descartar o valor educativo da competición.

PRINCIPIOS METODOLÓXICOS E ASPECTOS DE INTERESE NA DINÁMICA DA

63

SESIÓN.

- Primacía do adestramento xeral

- Coñecemento dos alumnos-as.

- Distribución da sesión:

o Introdución e quecemento (intensidade crecente)

o Parte principal da sesión.

o Volta á calma (intensidade decrecente) ou relaxación e reflexións finais.

- Sesión activa, motivadora, progresiva e adaptada ás diferenzas e necesidades individuais.

- A sesión permitirá a maior transferencia á vida práctica e cotiá do alumno.

- Busca da máxima participación.

- Fomentar o espírito de cooperación.

- Prevalecerá a colaboración e participación ante a competición.

-Tenderase á integración de tódolos alumnos/as, segundo as súas necesidades e capacidades e

non á eliminación ou segregación.

- Fomentarase a igualdade entre os sexos: coeducación.

- Fomentarase o aspecto Lúdico-recreativo do xogo e da actividade física.

- Deberase ter en conta a etapa evolutiva dos nosos alumnos/as. Os adolescentes reprantéxanse

constantemente a imaxe que teñen de si mesmos/as e tamén a que pensan que os demais temos

deles.

ESTILOS DE ENSINANZA.

Seguindo a Muska Mosston: Daremos máis importancia a “chegar a ser" que ós “resultados”, á

"flexibilidade” que á “rixidez”.

Consideramos a Educación Física como unha serie dinámica de interaccións entre o profesor

ou profesora e o alumno/a, na que poden existir diferentes xeitos de traballar segundo sexan os

Departamento | E.F.

64

alumnos e as situacións.

Os estilos de ensinanza non se dan de forma pura na súa aplicación real, polo que se tende a

agrupar os estilos en categorías máis amplas con características comúns. Nos vamos a basear

por este motivo na clasificación de Delgado Noguera (1992) e como xa dixemos anteriormente,

aplicaremos o estilo más axeitado en cada caso.

- Estilos tradicionais: aqueles que se caracterizan polo máximo control do profesor sobre as

decisións que afectan ó proceso de ensinanza aprendizaxe.

• Mando directo: Fundamentado na orde e estilo da ximnasia tradicional. O mestre

determina a actividade a realizar, con unhas normas que fixan a calidade/exactitude do

exercicio (modelo), mantendo unha organización fixa e tendo o profesor unha posición

externa.

• Modificación mando directo: Execución da tarefa ou ritmo máis apropiado ás súas

características, posición menos ríxida e comunicación máis directa co docente.

• Asignación de tarefas: Logo da explicación e/ou demostración da tarefa producese

unha dispersión do alumnado que comeza a traballar a seu propio ritmo. O alumno

faise máis responsable da súa actuación e pode adaptar a tarefa as súas posibilidades.

O profesor vese liberado de dirixir a acción e pode utilizar máis tempo nas retro-

alimentacións.

- Estilos individuais: aqueles que se caracterizan por atender fundamentalmente as diferenzas

respecto a capacidades, ritmos de aprendizaxe, intereses, …

• Traballo por grupos de nivel: Pártese dun diagnóstico previo. Establécense cantos

niveis se desexe, formando un grupo para cada nivel. Tratarase o mesmo contido, pero

en diferentes niveis, sendo a información inicial diferente en cada grupo.

• Traballo por grupos de intereses: Similar á anterior, pero esta vez os grupos dividiranse

en función dos seus gustos, debendo nos dar a elixir entre contidos que consigan o

65

obxectivo que pretendemos.

• Ensinanza programada: Utilizase para aspectos teóricos, coa axuda da informática e

baséase na comprobación inmediata das respostas dadas.(Utilizaremos a aula virtual

para colgar exames e exercicios)

- Estilos participativos: Son aqueles cuxo obxectivo fundamental é que o alumno se involucre

no proceso de aprendizaxe, buscando que observen ós seus compañeiros, lles proporcionen

feedback, os tutelen dalgunha maneira.

• Ensinanza recíproca: Alumnos por parellas, un será o executante e o outro o

observador (logo cambiar). O observador terá una folla de observación (ou non) para

anotar se están presentes ou non nas execucións os puntos crave que destacara o

profesor. O coñecemento do resultados se llo dará o observador ao executante, mentres

o profesor só se comunicará co observador.

• Grupos reducidos: Igual que o anterior, pero os grupos os forman maior número de

alumnos, de catro a seis, que asumirán diferentes roles: executante, axudante,

observador...

• Microensinanza: Una serie de alumnos asumirá o rol de alumnos/as mestres/as.

Despois dunha información a modo de introdución do profesor, é o alumno quen dará

toda a información ós compañeiros, pudendo comunicarse o mestre só cos alumnos/as

profesores/as.

- Estilos cognoscitivos: Son aqueles que intentan estimular un aprendizaxe activo e

significativo a través da indagación e a experimentación motriz, o que traslada a toma de

decisións ó alumno.

• Descubrimento guiado: Se fundamenta nunha búsqueda de carácter cognitivo, sendo a

maioría de solucións aportadas de forma verbal. Suscítanse preguntas cuxa única

resposta válida (plantexamento converxente) constitúen os pasos da progresión e estes

Departamento | E.F.

66

serán postos na práctica dunha maneira motriz polos alumnos.

• Resolución de problemas: A busca será motriz. O profesor fai unha pregunta xeral, a

cal ten varias solucións válidas (proposta diverxente). Será conveniente unha posta en

común con todas as solucións aportadas e pasar a súa execución nas situacións de xogo.

- Estilos creativos: deixan liberdade para a creación motriz. O profesor proporá temas xerais

que orientarán globalmente o traballo e o alumnado propón os problemas a resolver.

MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS.

Contamos co material físico e dixital necesario para desenvolver as unidades.

Empregaremos como axuda para a afianzar conceptos material dixital de todo tipo (incluíndo a

aula virtual e a web do IES “iescosmelopez.org”) , explicacións teórico-prácticas do profesor,

apuntes, fotocopias e fichas, pero sempre primando o valor procedimental da EF, onde non

existen sesións teóricas senón teórico-prácticas.

Por suposto, terán material de apoio na propia biblioteca do centro, e libros de texto de anos

atrás no propio ximnasio.

67

VII. PROCEDEMENTO E INSTRUMENTOS DE

AVALIACIÓN, CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN

E RECURSOS DIDÁCTICOS.

7.1 CRITERIOS DE AVALIACIÓN

1º ESO CRITERIOS E INDICADORES DE AVALIACIÓN

OBXETIVOS DE ETAPA CRITERIOS INDICADORES

1.Coñecer os rasgos que definen unha

actividade física saudable e valorar os

efectos que a práctica habitual e

sistemática ten na mellora das condicións

de saúde e calidade de vida.

1.Identificar os hábitos hixiénicos e

posturais saudables relacionados coa

actividade física e coa vida cotiá.

1.1. Identifica e leva a cabo determinados

hábitos, como por exemplo usar

indumentaria adecuada, hidratarse durante a

actividade ou atender a súa hixiene persoal

despois das sesión.

1.2. Recoñecer as posturas adecuadas nas

actividades físicas realizadas e en acción da

vida cotiá.

2. Planificar e desenrolar actividades

físicas, cunha actitude de autoesixencia,

para mellorar o dominio e control

corporal, o rendemento motor, as técnicas

básicas de respiración e relaxación como

medio para reducir desequilibrios e aliviar

tensións producidas na vida cotiá e na

práctica físico-deportiva.

2. Recopiar actividades, xogos,

estiramentos e exercicios de mobilidade

articular apropiados para o quecemento e

realizados na clase.

2.1. Recolle, en soporte escrito ou dixital,

exercicios que poden ser utilizados no

quecemento de calquera actividade física.

3. Incrementar as cualidades físicas

relacionadas coa saúde respeto ó seu

nivel inicial.

3.1. Mostra autoesixencia no seu esforzo

para mellorar os niveis das cualidades físicas


3. Coñecer e participar en actividades

deportivas e recreativas individuais,

colectivas e de adversario, aplicando os

fundamentos regulamentarios, técnicos e

tácticos en situación de xogo, con


4. Mellorar a execución dos aspectos

técnicos fundamentais dun deporte

individual, aceptando o nivel alcanzado.

4.1. Logra unha progresión de súas

capacidades coordinativas nas habilidades

específicas dun deporte individual.

5. Realizar a acción motriz oportuna en

función da fase de xogo no que se

desenrole, ataque ou defensa, no xogo ou

deporte colectivo proposto.

5.1. En ataque, intenta conservar o balón,

avanzar e conseguir a marca elixindo

técnicas adecuadas.

5.2. En defensa intenta recuperar a pelota,

frear o avance e evitar que o contrario

consiga marca.

5.3. Valora os aspectos actitudinais

Departamento | E.F.

68

relacionados co traballo en equipo e a

cooperación.

4. Realizar actividades físico-deportivas

no medio natural que teñan baixo impacto

ambiental, contribuíndo a súa

conservación

6. Seguir as indicacións das señais de

rastreo nun recorrido polo centro ou as

súas inmediacións.

6.1. Identifica o significado das sinais

necesarias para completar un recorrido no

orden establecido o máis rápido posible.

6.2 Desenvólvese respectuosamente có

entorno físico e social no que se desenrole a

actividade.

5. Practicar e deseñar actividades

expresivas con o sen base musical,

utilizando o corpo como medio de

comunicación e expresión creativa.

7. Elaborar unha mensaxe de forma

colectiva, mediante técnicas como o

mimo, o xesto, a dramatización ou a

danza e comunicalo ó resto de grupos.

7.1. Elabora colectivamente unha mensaxe e

o comunica, escollendo algunha das técnicas

de expresión corporal traballadas.

7.2. Desenrola a súa capacidade creativa, así

como a adecuación e a posta en práctica da

técnica escollida.

6. Mostrar habilidades e actitudes sociais

de respeto, traballo en equipo e

deportividade na participación en

actividades, xogos e deportes,

independentemente das diferenzas

culturais, sociais e de habilidade.

8. Manifestar actitudes de cooperación,

tolerancia, deportividade e “xogo limpo”

tanto cando se adopta o papel de

participante coma o de espectador na

práctica dun deporte colectivo.

8.1. Participa en actividades, xogos e

situación competitivas do deporte colectivo

escollido.

8.2. Respecta as normas, ó árbitro, ós

propios compañeiros e ós opoñentes,

aceptando o resultado.

8.3. Respecta as normas, á árbitro, ós propios

compañeiros e ós opoñentes, aceptando o

resultado.

7. Adoptar unha actitude crítica ante o

tratamento do corpo, a actividade física e

o deporte no contexto social

9. Manifestar unha actitude crítica ante as

prácticas e valoracións que se fan do

deporte e do corpo a través dos diferentes

medios de comunicación.

9.1. Analiza a información que ofrecen os

medios de comunicación (prensa, revistas

para adolescentes, Internet, radio, TV) sobre

temáticas vinculadas ó deporte e ó corpo

vixentes na sociedade.

9.2. Analiza de forma crítica temas como a

imaxe corporal, os estilos de vida na

sociedade actual, os valores das diferentes

vertentes do deporte o a violencia e a

competitividade.

8. Utilizar as tecnoloxías da información e

a comunicación, e a lectura como fonte de

10. Utilizar as tecnoloxías da

información e a comunicación como

10.1. Realiza sinxelas investigación

utilizando as Tics para profundizar en

69

consulta e como recurso de apoio para o

logro dos aprendizaxes.

recurso da materia. distintos contidos, obtén e rexistra datos,

presenta e expresa a información.

Departamento | E.F.

70





efectos que a práctica habitual e

sistemática ten na mellora das condicións

de saúde e calidade de vida.

1.Identificar os hábitos hixiénicos e

posturais saudables relacionados coa

actividade física e coa vida cotiá.

1.1. Identifica e leva a cabo determinados

hábitos, como por exemplo usar

indumentaria adecuada, hidratarse durante a

actividade ou atender a súa hixiene persoal

despois das sesións.

1.2. Recoñecer as posturas adecuadas nas

actividades físicas realizadas e en acción da

vida cotiá como estar sentado, levantar

cargas ou transportar mochilas.



para mellorar o dominio e control corporal,

o rendemento motor, as técnicas básicas de

respiración e relaxación como medio para

reducir desequilibrios e aliviar tensións

producidas na vida cotiá e na práctica

físico-deportiva.

2. Recopilar actividades, xogos,

estiramentos e exercicios de mobilidade

articular apropiados para o quecemento e

realizados na clase.

2.1. Calcula a súa zona de traballo óptima a

partir dun cálculo porcentual da súa

frecuencia cardíaca máxima.

2.2. Analiza si unha actividade física se

encóntrase dentro do intervalo do que se

considera unha actividade física aeróbica.

3. Incrementar a resistencia aeróbica e a

flexibilidade respeto o seu nivel inicial.

3.1. Esfórzase en mellorar os niveis de

resistencia e flexibilidade, mediante a

participación activa nas sesións.

3.2. Ten en conta a mellora respecto do seu

propio nivel inicial, e non soo respecto ó

resultado obtido.







4.- Mostrar autocontrol na aplicación da

forza e na relación co adversario, ante

situación de contacto físico en xogos e

actividades de loita.

4.1. Aplica a forza de forma proporcionada

poñendo atención a variabilidade da

situación e aplicando de forma correcta as

técnicas enxeñadas.

4.2. Móstrase respectuoso co opoñente,

realizando a actividade de loita dentro das

normas establecidas.

5. Realizar de forma autónoma un

recorrido de sendeiro cumprindo normas

de seguridade básicas e mostrando unha

actitude de respecto hacia a conservación

do entorno na que se leva a cabo a

actividade.

5.1. Realiza o recorrido de forma autónoma

cumprindo as normas de seguridade básica

levando a indumentaria adecuada e o

material necesario.

5.2. Usa recipientes onde depositar os

residuos producidos durante a marcha e se

esforza en no prexudicar a flora e fauna do

entorno.

4. Realizar actividades físico-deportivas no

medio natural que teñan baixo impacto

ambiental, contribuíndo a súa conservación

6. Crear e poñer na práctica unha

secuencia armónica de movementos

corporais a partir dun ritmo escollido.

6.1. Elixe e sigue un ritmo e selecciona

unha secuencia de movementos para

desenrolalos armónicamente.

71

6.2 Adecúa a secuencia ó ritmo, mostra

capacidade creativa e desinhibición persoal

na preparación e execución da actividade.






tolerancia, deportividade e “xogo limpo”

tanto en canto se adopta o papel de

participante como o de espectador na


7.1. Participa en situación competitivas do

deporte colectivo escollido, implicándose e

esforzándose en cumprir as

responsabilidades asinadas.

7.2. Respecta as normas, ó árbitro, ós

propios compañeiros e ós opoñentes, así

como a aceptación do resultado.

7.3. Practica deportes recreativos e

alternativos para o seu desfrute sen a

presión competitiva dos deportes

convencionais.







8. Manifestar unha actitude crítica ante

as prácticas e valoracións que se fan o






vertentes do deporte o da violencia e a

competitividade.

8.2 Analiza a información que ofrecen os

medios de comunicación (prensa, revistas,

Internet, radio, TV) ó abordar temáticas

vinculadas ó deporte e ó corpo vixentes na

sociedade.


tratamento do corpo, a actividade física e o

deporte no contexto social

9. Utilizar as tecnoloxías da información

e da comunicación como o recurso da

materia.

9.1.Realiza sinxelas investigacións

utilizando as Tics para afondar en distintos

contidos, rexistra os datos e presenta a

información.




vertentes do deporte o a violencia e a

competitividade.





Departamento | E.F.

72





efectos que a práctica habitual e sistemática

ten na mellora das condicións de saúde e

calidade de vida.

1.Relacionar as actividades físicas cos

efectos que producen nos diferentes

aparatos e sistemas do corpo humano,

especialmente con aqueles que son máis

relevantes para a saúde.

1.1. Coñece os aparatos e sistemas sobre os

que incide a práctica do exercicio físico, así

como as adaptacións que esta produce.

1.2. Es consciente da repercusión que ditos

cambios teñen na calidade de vida e na

autonomía das persoas no curso da súa vida.








físico-deportiva.

2. Reflexionar sobre a importancia que

teña para a saúde unha alimentación

equilibrada a partir do cálculo da inxecta

e o gasto calórico.

2.1. Calcula o aporte calórico da inxesta e

o consumo, reflexionando posteriormente

sobre a importancia de manter un equilibrio

diario entre ambos aspectos.

2.2. Coñece os riscos para a saúde e as

enfermidades que se derivan dos

desequilibrios que pódense producir entre a

inxesta e o gasto calórico.

3. Incrementar os niveis de resistencia

aeróbica, flexibilidade e forza resistencia

a partir do nivel inicial, participando na

selección das actividades e exercicios en

función dos métodos de adestramento

propios de cada capacidade.

3.1. Coñece un abanico de actividades e

exercicios que deberá combinar para

incrementar o nivel das capacidades físicas.

3.2. Desenrola un traballo regular,

autónomo e responsable encamiñado ó

incremento das calidades físicas

relacionadas coa saúde, de acordo a súas

posibilidades e baseado no esforzo diario.







4.- Realizar exercicios de

acondicionamento físico atendendo a

criterios de hixiene postural como

estratexia para a prevención de lesións.

4.1. Valora a execución correcta de moitos

exercicios, sobre todo de forza muscular e

de flexibilidade que, realizada

incorrectamente, poidan resultar

potencialmente perigosos para a súa saúde.

4.2. Aplica as pautas de movementos

facilitadas e as transfire ás posición

corporais das actividades cotiá.

5. Resolver situación de xogo reducido

de un ou varios deportes colectivos,

aplicando os coñecementos técnicos,

tácticos e regulamentarios adquiridos.

5.1. Toma decisións correctas para a

resolución de situación de xogo reducido

por encima da execución técnica das

habilidades que se desenrolan.




6. Completar unha actividade de

orientación, preferentemente no medio

natural, coa axuda dun mapa e

6.1.Completa unha actividade de

orientación coa axuda dun mapa e outros

métodos de orientación, atendendo as

medidas de seguridade.

73

respetando as normas de seguridade.





7. Realizar bailes por parellas o en grupo,

indistintamente con calquera membro do

mesmo, mostrando respecto e

desinhibición.

7.1. Interacciona cos seus compañeiros e

compañeiras, respectándose e adaptándose

a cada un de eles.








tolerancia, deportividade e xogo limpo



práctica dun deporte colectivo.l


deporte colectivo escollido. Valorarase a

súa capacidade de implicarse e esforzarse

en cumprir as responsabilidades que lle

asigna o seu propio equipo.

8.2 Demostra respecto ás normas, ó árbitro,

ós seus propios compañeiros e os opoñentes

tanto en actuar de xogador como de

espectador.





as prácticas e valoracións que se fan do




medios de comunicación, aborda temáticas

vinculadas ó deporte e ó deporte e o corpo

vixentes na sociedade e analiza de forma

crítica temas como a imaxe corporal, os

estilos de vida na sociedade actual, os

valores das diferentes vertentes do deporte

ou a violencia e a competitividade.





10. Utilizar as tecnoloxías da

información e da comunicación como

recurso da materia.



contidos, rexistrar datos, presentar

información.

Departamento | E.F.

74







calidade de vida.

1.Deseñar e levar a cabo un plan de

traballo dunha calidade física relacionada

coa saúde, incrementando o propio nivel

inicial, a partir do coñecemento de

sistemas e métodos de adestramento.

1.1. Coñece os aparatos e sistemas sobre os

que incide a práctica do exercicio físico, así

como as adaptacións que esta produce.

1.2. Es consciente da repercusión que ditos

cambios teñen na calidade de vida e na

autonomía das persoas no curso da súa

vida.


físicas, cunha actitude de auto-esixencia,






físico-deportiva.

2. Planificar e poñer en práctica

quecementos autónomos respetando

pautas básicas para a súa elaboración e

atendendo as características da

actividade física que se realiza.

2.1. Calcula o aporte calórico da inxesta e

o consumo, reflexionando posteriormente

sobre a importancia de manter un equilibrio

diario entre ambos aspectos.

2.2. Coñece os riscos para a saúde e as

enfermidades que se derivan dos

desequilibrios que pódense producir entre a

inxesta e o gasto calórico.

3. Analizar os efectos beneficiosos do

traballo de resistencia aeróbica,

flexibilidade e forza resistencia para a

saúde.

3.1. Coñece un abanico de actividades e

exercicios que deberá combinar para

incrementar o nivel das capacidades físicas.

3.2. Desenrola un traballo regular,

autónomo e responsable encamiñado ó

incremento das calidades físicas

relacionadas coa saúde, de acordo a súas

posibilidades e baseado no esforzo diario.







4.- Resolver supostos prácticos sobre as

lesións que se poidan producir na vida

cotiá, na práctica da actividade física e

no deporte, aplicando unhas

primeiras atencións.

4.1. Valora a execución correcta de moitos

exercicios, sobre todo de forza muscular e

de flexibilidade que, realizada

incorrectamente, poden resultar

potencialmente perigosos para a súa saúde.

5. Utilizar os tipos de respiración e as

técnicas e métodos de relaxación como

medio para a redución de desequilibrios

e o alivio de tensións producidas na vida

cotiá.

5.1. Toma decisións correctas para a

resolución de situación de xogo reducido

por encima da execución técnica das

habilidades que se desenrolan.




6. Resolver situación de xogo reducido

de un ou varios deportes colectivos,

aplicando os coñecementos técnicos,

tácticos e regulamentario adquiridos.

6.1.Completa unha actividade de

orientación coa axuda dun mapa e outros

métodos de orientación, atendendo as

medidas de seguridade.

75

5.- Practicar e deseñar actividades




7. Completar unha actividade de

orientación, preferentemente no medio

natural, coa axuda dun mapa e

respectando as normas de seguridade.

7.1. Interacciona cos seus compañeiros e

compañeiras, respectándose e adaptándose

a cada un de eles.







8. Realizar bailes por parellas o en grupo,

indistintamente con calquera membro do

mesmo, mostrando respecto e

desinhibición.


deporte colectivo escollido. Valorarase a

súa capacidade de implicarse e esforzarse

en cumprir as responsabilidades que lle

asigna o seu propio equipo.

8.2 Demostra respecto ás normas, ó árbitro,

ós seus propios compañeiros e os opoñentes

tanto en actuar de xogador como de

espectador.





tolerancia, deportividade e xogo limpo





medios de comunicación, aborda temáticas

vinculadas ó deporte e ó deporte e o corpo

vixentes na sociedade e analiza de forma

crítica temas como a imaxe corporal, os

estilos de vida na sociedade actual, os

valores das diferentes vertentes do deporte

ou a violencia e a competitividade.






as prácticas e valoracións que se fan do





contidos, rexistrar datos, presentar

información.

Departamento | E.F.

76

1º BACHARELATO CRITERIOS E INDICADORES DE AVALIACIÓN






calidade de vida.

1. Coñecer os riscos e contraindicacións

que determinadas prácticas nocivas teñen

para a saúde, adoptando hábitos

saudables para paliar os seus efectos.

1.1. Adopta un pensamento

crítico con respeto a determinadas

prácticas insás, relacionadas coa

actividade física, para a saúde (sobre

esforzo, bulimia, anorexia, drogas,

alcohol, sedentarismo….)

1.2. Coñece os principios básicos para

realizar unha dieta equilibrada tendo en

conta algún factores coma a actividade.

2. . Elaborar e poñer en práctica un

programa de actividade física e saúde

incrementando as cualidades físicas

implicadas, a partir da avaliación do estado

inicial.

2. Elaborar e poñer en práctica de

maneira autónoma probas de valoración

da condición física orientadas á saúde.

2.1. Avalía por si mesmo o seu nivel de

condición física inicial, fundamentalmente

en aquelas calidades físicas directamente


2.2. Prepara cada proba, a executará e

rexistrará o resultado obtendo así a

información necesaria para iniciar o seu

propio programa de actividade física e

saúde.

3. Realizar de maneira autónoma un

programa de actividade física e saúde,

utilizando as variables de frecuencia,

intensidade, tempo e tipo de actividade.

3.1. Elabora un programa de actividade

física para a mellora da condición física,

organizando os compoñentes de volume,

frecuencia e intensidade de forma

sistemática durante un período de tempo e

adaptándoos ó tipo de actividade física

elixida.

3.2. Prepara cada proba, a executará e

rexistrará o resultado, obtendo así a

información necesaria para iniciar o seu

propio programa de actividade física e

saúde.

3. Organizar e participar en actividades

físicas como recurso para ocupar o tempo

libre e de ocio, valorando os aspectos

sociais e culturais que levan asociadas.

4.- Organizar actividades físicas

utilizando os recursos dispoñibles no

centro e nas súas inmediacións.

4.1. Participa na organización de

actividades físicas atendendo a criterios

organizativos básicos.

5. Demostrar dominio técnico e táctico

en situacións reais de práctica no deporte

individual, colectivo ou de adversario

seleccionado.

5.1. Resolve situacións motrices nun

contexto competitivo, utilizando de

maneira adecuada os elementos técnicos e

tácticos propios de cada disciplina

77

deportiva.

4. Resolver situación motrices deportivas,

dando prioridade á toma de decisións e

utilizando elementos técnicos aprendidos

na etapa anterior.

6. Realizar, no medio natural, unha

actividade física de baixo impacto

ambiental, colaborando na súa

organización.

6.1. Realiza unha actividade física no

medio natural, preferentemente fóra do

centro, aplicando as técnicas desa

actividade, identificando os aspectos

necesarios para levala a cabo, como a

recollida de información sobre a actividade.


medio natural, demostrando actitudes que

contribuían a súa conservación.

7. Manter unha actitude crítica ante

prácticas sociais que son nocivas para a

saúde e adoptar actitudes de cooperación,

respeto y non discriminación na

realización de actividades deportivas.

7.1. Analiza criticamente comportamentos

socialmente aceptados que atentan contra a

saúde individual e colectiva.

Valora si ten actitudes de cooperación,

tolerancia e respecto, e se as prácticas de

maneira habitual no seu entorno de

referencia (grupo clase, profesorado,

outros).

6. 6. Adoptar unha actitude crítica antelas

prácticas sociais que teñen efectos

negativos para a saúde individual e

colectiva.

8. Elaborar composicións

corporais colectivas, tendo en conta as

expresións cooperando cos compañeiros.

8.1. Participa activamente no deseño e

execución de composicións corporais

colectivas, nas que se valorará a

orixinalidade, a expresividade, a

capacidade de seguir o ritmo da música, o

compromiso, a responsabilidade no

traballo no grupo e no seguimento do

proceso de elaboración da composición.

7. Deseñar e practicar, nos pequenos

grupos, composicións con ou sen base

musical, como medio de expresión e de

comunicación.

9. Utilizar de maneira autónoma algunha

das técnicas de relaxación aprendidas,

tomando conciencia dos beneficios que

reporta para a mellora da saúde.

9.1. Practica de maneira autónoma e por

propia iniciativa, distintas técnicas de

respiración e relaxación. Se valorarán os

elementos técnicos na súa realización, a

súa eficacia desde o punto de vista da

saúde, así como, o momento no que as

utiliza.

8. Utilizar de forma autónoma a

actividade física e as técnicas de

relaxación como medio de coñecemento

persoal e como recurso para reducir

desequilibrios e tensións producidas

na vida diaria.

10. Elaborar un traballo de análise e

recopilación das diversas actividades

físico-deportivas e recreativas de Galicia.

10. Realiza unha investigación no grupo

para coñecer os diferentes xogos e deportes

tradicionais de nosa rexión e nos leva á

práctica aproveitando os materiais de que

dispoñen e os que poden fabricar.

9. Investigar, recopilar e practicar

actividades físico-deportivas de Galicia.

Departamento | E.F.

78

7. 2. PROCEDEMENTO PARA A AVALIACIÓN INICIAL.

PROCEDEMENTO PARA A AVALIACIÓN CONTINUA.

PROCEDEMENTO PARA A AVALIACIÓN FINAL.

En canto aos procedementos de avaliación, farémonos as seguintes cuestións:

Que avaliar? Para avaliar o proceso de aprendizaxe, valoraremos as capacidades expresadas

nos obxectivos xerais (e non condutas ou rendementos) e nos estándares de aprendizaxe

intentando avaliar ao individuo na súa totalidade, a través de indicadores (os criterios de

avaliación).

Cando avaliar?: Sempre. De forma continua: inicial, formativa e sumativa.

A avaliación inicial serviranos para determinar os coñecementos previos dos alumnos/as, así

como as súas necesidades e motivacións.

A avaliación formativa permítenos reaxustar o proceso, motivar e informar aos alumnos/as de

como evoluciona a súa aprendizaxe.

A avaliación sumativa daranos unha información sobre os resultados.

Como avaliar?: Utilizando procedementos e instrumentos de avaliación.

Dentro dos procedementos, escollemos a avaliación criterial, comparativa absoluta. Segundo

o grado de responsabilidade do alumno poderá ser: heteroavaliación (a máis usada),

autoavaliación, e coavaliación.

Valorarase, en xeral, o nivel de asimilación dos conceptos, e o grado de esforzo no grao de

consecución dos estándares (por riba da eficiencia motriz) a asistencia, participación e actitude

nas clases.

Como instrumentos de avaliación competencial : probas orais e escritas con preguntas curtas

, longas, e tipo test, para as actitudes: rexistros anecdóticos, control de asistencia, control de

material;

79

para os procedementos: probas de execución, observacións sistemáticas, traballos teórico-

prácticos, listas de control, probas escritas.

A avaliación da unidade didáctica realizarase empezando por unha avaliación inicial criterial,

que marque ou punto de partida dás aprendizaxes a adquirir polos nosos alumnos, utilizando os

instrumentos citados (dependendo da unidade didáctica).

A continuación proseguiremos cunha avaliación que responderá en tódolos intres ós seguintes

parámetros: sumativa, formativa, global e continua.

No proceso de avaliación continua, cando o progreso dun alumno ou unha alumna non sexa o

adecuado, estableceranse medidas de reforzo educativo. Estas medidas adoptaranse en calquera

momento do curso, tan pronto como se detecten as dificultades, e estarán dirixidas a garantir a

adquisición das competencias imprescindibles para continuar o proceso educativo.

7. 3. INSTRUMENTOS E PROCEDEMENTOS DE CUALIFICACIÓN.

Co fin de ofrecer unha información o máis obxectiva posible ao alumnado e as familias,

distribuiremos diferentes porcentaxes ou peso da cualificación a cada un dos criterios e

indicadores por medio das rúbricas de avaliación, que expresen o resultado final desta por

UD, por trimestre e por ano por medio da páxina web do centro (iescosmelopez.org ==>

departamentos ==> departamento de educación física ) á que o alumnado pode acceder coa

súa clave persoal (para 4º e 1º Bach) ou a man.

Instrumentos de cualificación:

- Procedementos obxectivos: exame ou proba obxectiva, exame oral-escrito, entrevista,

técnicas sociométricas, probas de execución, test ou baterías de tests,...

- Procedementos subxectivos: listas de control, escalas de clasificación, rexistro de

acontecementos, mostraxe de tempo, rexistro de intervalo,...

Procedementos de cualificación:

Utilizaremos distintas rúbricas de abaliación en cada unha das UDs. Cada unha delas terá un

peso na avaliación de cada unidade (%). Haberá tres tipos de rúbricas en 1º de ESO e catro

Departamento | E.F.

80

rúbricas en 2º, 3º e 4º de ESO e Bacharelato.

Ferramentas de avaliación de competencias de traballo............ 30%

• RÚBRICA PARTICIPACIÓN, MOTIVACIÓN E ESFORZO HACIA O TRABALLO:

o Será común a todas as unidades e levará (+ - 10) 30 % da nota final dependendo do curso.

• RÚBRICA HIXIÉNICA:

o Relacionado co aseo despois da clase e cambio de camiseta, asi como a utilización de roupa deportiva

axeitada para a práctica físico-deportiva. Levará un 10% da nota final da UD.

(Esta rúbrica non existirá en 1º de ESO polo que este 10% engadirase ao 30% da rúbrica anterior

sobre participación, motivación e esforzo cara o traballo.)

As probas de avaliación escrita ..................................................30%

• RÚBRICA CONCEPTUAL:

o Para aspectos máis teóricos onde entrará o uso das TIC, entrega de fichas e traballos, traballo na aula,

exames teóricos... Levará un 30% da nota final da UD dependendo do curso.

A evidencia de estándares de aprendizaxe .................................40%.

• RÚBRICA DE ASPECTOS MOTORES E PRÁCTICOS:

o Relacionados coa actividade física en cuestión. Cada UD terá a súa propia. Levará entre un 40% da

nota final da UD.

Se a suma dos catro (3 para 1º ESO) apartados acada o 5 como cualificación mínima, a

avaliación estará aprobada. Sendo imprescindible ter un 30% nos 3 apartado para poder aprobar.

De non ser así, a cualificación será inferior ao aprobado.

Importante, tamén, é a aplicación flexible das porcentaxes, que pode variar segundo a natureza

de cada unidade didáctica, pero sempre se van cualificar os tres apartados.

Para o alumnado lesionado ou enfermo que non poida realizar a parte práctica (e traia o

xustificante apropiado) traballará contidos máis conceptuais polo que o apartado de teoría

81

valerá 7 puntos.

Cada negativo resta o,25 puntos, no apartado de asistencia e participación:

- Non traer o material axeitado: roupa deportiva, zapatillas...Neste caso, a reiteración suporá un suspenso

na avaliación (máis de 3 faltas de material non xustificada que impida a realización da sesión tal e como

estaba proposta). O calzado virá nunha bolsa, para utilizar zapatillas limpas.

- Non ter hábitos de hixiene mínimos: Non quitar os pendentes, reloxos, cadeas ou calquera obxecto

metálico que poña en risco a seguridade do alumnado, comer chicle... Ausencia da bolsa de aseo cos

útiles para tal fin, ademais de roupa para cambiarse (camiseta e muda).

- Non chegar puntual: retrasarse no camiño entre as clases e as instalacións deportivas ou no vestiario.

- Non axudar a colocar ou recoller o material, non coidar do material escolar, deportivo ou instalacións.

- Interromper repetida e inoportunamente ó profesor ou compañeiros nas súas explicacións.

Algunhas faltas graves de comportamento sancionaranse prohibindo ao alumno/a facer a

práctica nesa sesión. Esa sanción engadiríase á que corresponda segundo o regulamento de

réxime interior do centro.

Considéranse faltas graves:

• A reiteración de faltas leves logo de ser advertido/o ou sancionado/a.

• Negarse a facer a práctica

• Faltas de asistencia non xustificadas

• Molestar aos compañeiros no traballo de clase.

Os alumnos que non superen a área na convocatoria ordinaria do mes de xuño, terán unha proba teórico-

práctica na convocatoria de setembro, que será cualificada de 0 a 10, obtendo o aprobado con 5 puntos

tras o redondeo.

7.4. ORGANIZACIÓN DAS ACTIVIDADES E SEGUIMENTO E

Departamento | E.F.

82

AVALIACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES.

A avaliación continua, criterial e sumativa e a chave deste proceso.

En setembro realízanse as probas aos que non superaron a avaliación continua. Consta dunha

proba teórico-práctica, baseada no traballo nas aulas e nas indicacións de repaso que fará o

profesor ao cargo.

Aínda que se producen pouquísimos casos, temos previsto como reforzo para

pendentes/repetidores o asesoramento directo cos alumnos e alumnas afectados, con reunións

previas á data da avaliación, dirixindo as actividades de recuperación (traballos teórico-

prácticos) e a proba tamén teórico-práctica que consideremos necesaria.

83

VIII. MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE.

As motivacións, intereses e capacidades de aprendizaxe do alumnado son diversas. A

intención última de todo proceso educativo é lograr que os estudantes acaden os obxectivos

propostos. Así, faise preciso ter en conta os estilos diferentes de aprendizaxe do alumnado e

adoptar as medidas oportunas para afrontar esta diversidade.

Como actividade de detección de coñecementos previos:

Comprobaremos o nivel de competencia motriz inicial mediante exercicios de diferente grao e

nivel de dificultade. Debemos establecer o punto de partida do grupo e dos distintos alumnos e

alumnas para adecuar a progresión da proposta.

Repaso das nocións xa vistas con anterioridade consideradas necesarias para a comprensión da

unidade, tomando nota das lagoas ou dificultades detectadas.

Como actividades de consolidación:

• Actividades prácticas de reforzo, ampliación e mellora para a adquisición de habilidades

motrices de carácter máis complexo. Utilización de material en soporte dixital que poda

axudar ao traballo autónomo do estudante fóra do centro.

• Realización de exercicios apropiados e todo o abundantes e variados que sexa preciso,

co fin de afianzar os contidos traballados na unidade.

As actividades de reforzo, ampliación e mellora permiten atender non só aos alumnos e alumnas

que presentan problemas no proceso de aprendizaxe, senón tamén a aqueles que teñen acadado

en tempo previsto os obxectivos propostos.

As distintas formas de agrupamento do alumnado e a súa distribución na aula inflúen, sen

dúbida, en todo o proceso.

A ESO implica unha diversidade de alumnado moi significativa, xa que, ó ampliarse a

Departamento | E.F.

84

obrigatoriedade do ensino, aumentan as diferenzas nas idades nun mesmo curso, nas

traxectorias escolares dos alumnos, nas expectativas ante o sistema educativo, etc. Estes

factores obrigarannos a atender a esta diversidade de capacidades, intereses e motivacións dos

escolares, adaptando as nosas programacións ás características específicas de determinados

alumnos. Estas adaptacións poderán afectar ós aspectos seguintes da nosa práctica:

Á avaliación.

• Modificando os criterios específicos.

• Modificando os instrumentos e procedementos.

Á metodoloxía.

• Aplicando métodos alternativos.

• Seleccionando actividades alternativas e/ou complementarias.

• Utilizando material didáctico específico.

• Modificando os agrupamentos do alumnado.

• Modificando o tempo asignado á realización de certas actividades

• Modificando os espacios asignados á realización de determinadas tarefas.

Ós contidos.

• Identificando os contidos básicos para aqueles alumnos e alumnas con dificultades.

• Propoñendo contidos alternativos e/ou complementarios.

• Eliminando contidos.

• Modificando a secuencia de contidos.

Ós obxectivos.

• Traballando unicamente os obxectivos básicos con alumnos con dificultades.

• Establecendo obxectivos alternativos e/ou complementarios.

85

• Modificando a secuencia de obxectivos.

Á temporalización.

- Variando a temporalización da programación anual.

- Variando a temporalización de determinados contidos ou obxectivos.

Departamento | E.F.

86

IX. EDUCACIÓN EN VALORES. TRATAMENTO DOS

TEMAS TRANSVERSAIS.

• Educación para a saúde: o bloque de contidos “ Condición física” trata de forma

prioritaria o tema da saúde.

• Coñecemento e igualdade de oportunidades entre os sexos: As actividades físicas

serven como base para o respecto das características de cada sexo e como superación de

estereotipos sexistas no deporte e na vida cotiá.

• Educación para o consumidor: resulta esencial que neste aspecto se faga fincapé na

desmitificación de marcas e se logre que os alumnos teñan unha actitude crítica ante o

consumo indiscriminado e compulsivo de artigos de deporte tan ligados a modas e con

prezos desproporcionados.

• Educación ambiental: no bloque “ Actividades na natureza” faremos especial fincapé

na educación ambiental no que se refire ó coñecemento e ó respecto do medio natural.

• Educación para a paz: a través do bloque “Xogos e deportes” promoveremos actitudes

de convivencia, respecto, colaboración e solidariedade, fomentando as actitudes de

diálogo entre os alumnos. Igualmente, a práctica de actividades físicas ou xogos

tradicionais de diferentes culturas pódennos servir como ferramenta para comprender e

integrar alumnos de diferentes colectivos ou culturas

• Educación vial: tódolos contidos propios da Educación Física referidos ó corpo no

espazo e no tempo fomentarán esquemas motores que terán unha transferencia positiva

a situacións normais de comportamento no medio urbano ou vial.

• Educación ético-cívica: fomentaremos actitudes de respecto polas normas construídas

democraticamente, aceptación das diferenzas, cooperación e tolerancia.

87

X. 10. CONTRIBUCIÓN Ó PLAN ANUAL DE

LECTURA.

O Proxecto Lector no ámbito da E.F., ten como obxectivo fomentar no alumnado a

lectura relacionada coa actividade Físico-Deportiva utilizando a literatura específica ou aquela

literatura xuvenil na que se transmite a mensaxe do gusto polo movemento.

O Departamento de E.F. se encargará de seleccionar e facilitar os libros adecuados o tipo de

alumnado. Dende a EF os libros de lectura recomendados son:

1º e 2º ESO

VVAA. Campeones del mundo. Big in Japan. 2006

SIERRA I FABRA, J. Fuera de juego. Ed. SM 2005

MARTIN, A. RIBERA, J. Los vampiros no creen en Flanagans. ED Anaya. Madrid, 2009.

3º e 4º ESO

MARIAS, J. Salvajes y sentimentales. Ed. Debolsillo. Barcelona, 2007.

HORNBY, N. Fiebre en las gradas. Ed. Anagrama. Barcelona, 2008.

PÉREZ-REVERTE, A. La tabla de Flandes. Ed. Debolsillo. Barcelona, 2009.

MORATO, C. Viajeras intrépidas y aventureras. Ed. Debolsillo. Barcelona, 2006.

A lectura de xornais e recopilación de artigos relacionados coa actividade física e os deportes,

facilitará a elaboración de traballos co obxectivo de aprender a facer crítica constructiva e

espertar a curiosidade por este tipo de información.

Departamento | E.F.

88

XI. CONTRIBUCIÓN Ó PLAN DE CONVIVENCIA.

O departamento colabora co Centro para conseguir os obxectivos propostos no Plan de

convivencia. Neste plan considerase que a formación sobre a convivencia e resolución de

conflitos é imprescindible para mellorar as pautas de actuación que potencien un clima

favorable no Centro.

Tamén se fai referencia a importancia da formación do profesorado no mundo das relacións

interpersoais nos centros: habilidades sociais, resolución de conflitos, estratexias para o

fomento da participación, etc..

Entre os obxectivos que se pretenden acadar atópanse os seguintes:

• Coñecer e valorar as características do grupo

• Fomento da integración do novo alumnado

• Contribución á formación integral do alumnado

• Mellorar a relación de igualdade e evitar as discriminacións sexistas e raciais

Todos eles orientados a crear un ambiente de cooperación e comprensión, así como unha boa

convivencia.

89

XII. CONTRIBUCIÓN Ó PLAN TIC.

As novas tecnoloxías ofrécennos uns instrumentos valiosísimos para traballar cos

alumnos e na nosa asignatura as enfocaremos cara ó aprendizaxe, a información e o lecer.

Algunhas veces se lles pedirá que utilicen os medios informáticos para enviar traballos e

comunicarse cos/as profesores/as dende as súas casas.

Aula virtual.

Os contidos teóricos de cada avaliación poden ser proporcionados a través da Aula virtual do

IES nos seus diferentes formatos: arquivos de lectura, presentación, vídeos, etc., para que os

alumnos utilicen as novas tecnoloxías na súa formación.

De vez en cando poderán tamén realizarse exames nela, xa sexa como práctica dos

coñecementos e autoavaliación, ou como instrumento de avaliación propiamente.

Departamento | E.F.

90

XIII. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E

EXTRAESCOLARES.

As actividades complementarias desenrolan un papel moi importante nesta

programación. A pouquísima carga horaria que ten a área de EF pode e debe cumplimentarse

cunha oferta de actividades físicas e deportivas compatibles coas outras actividades

académicas.

ACTIVIDADES EXTRAESCOLARES PERIÓDICAS.

Desenvolvidas polo departamento de E. Física

TÍTULO DA ACTIVIDADE

Competicións Internas, xogos recreativos e autóctonos durante os recreos

XUSTIFICACIÓN DA ACTIVIDADE.

“O neno/a é un ser que esencialmente xoga” (Binet), que xoga para vivir. Necesita agruparse

para xogar e isto o fai vivir socialmente. En outras palabras, o xogo (e o deporte) o fan sociable.

O deporte é unha actividade social importante no noso tempo, satisface as necesidades lúdicas

dos nosos alumnos e alumnas así como o seu afán competitivo, xera entusiasmo, sentido da

convivencia, afán socializador, traballo en equipo e a labor comunitaria.

Por todo elo, o Centro debe ser coñecedor de todo esto e deste xeito poñer a disposición do

alumnado os medios necesarios para colmar estas expectativas.

Debido as características do Centro (dispersión) a gran maioría do alumnado utiliza o transporte

escolar para o seu desprazamento o centro. Unha cantidade importante de alumnos/as viven no

extrarradio en pobos ou concellos nos que apenas existen instalacións deportivas sen apenas

91

oportunidades de relación só en horario lectivo

Por todo elo, faise necesario aproveitar eses pequenos momentos de ocio (dous recreos de 20

minutos de duración) máis as mediodías dos luns para atender esta demanda.

Obxectivos:

I. Participar, con independencia do nivel acadado en xogos e deportes (convencionais,

recreativos e populares) colaborando na organización de campionatos, valorando os

aspectos de relación que estes fomentan e amosando actitudes de tolerancia e

deportividade.

II. Tolerancia con compañeiros e compañeiras que non teñen o mesmo nivel de destreza

ou a mesma capacidade física.

III. Coñecer e practicar modalidades deportivas individuais e colectivas aplicando os

fundamentos regulamentarios, técnicos en situacións de grupo.

IV. Planificar actividades que permitan satisfacer as súas necesidades de ocio e tempo de

lecer.

V. Practicar de forma habitual e sistemática en actividades físico-deportivas co fin de

mellorar a calidade de vida asi como as calidades físicas.

DURACIÓN E HORARIOS.

A duración da actividade será por todo o curso escolar, de outubro a xuño.

Horario: Martes e Xoves durante os recreos

Método:

Sistema de competicións internas establecéndose dúas categorías: 1- 1º ciclo:

masculino e feminino e 2- 2º Ciclo e bacharelatos: masculino e feminino excepto voleibol

Departamento | E.F.

92

e bádminton que serán mixtos.

Durante os recreos haberá sempre un profesor/a do departamento a disposición do

alumnado que será o encargado da vixilancia e control das actividades. Controlará o material

necesario para cada actividade (préstamo e recollida).

O alumnado deberá participar na organización das actividades nas que participe

(arbitraxes, programación das actividades, colocación de material necesario, organización

de horarios e participacións, táboas de resultados, etc.)

ACTIVIDADES NON PERIÓDICAS

• Sendeirismo: coñecendo o noso entorno.

• Conferencias: Micoloxía, aves.

• Proxeccións.

• Bailes e Teatro.

• Excursión á neve.

93

XIV. INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O

PROCESO DE ENSINANZA E DA PRÁCTICA

DOCENTE.

Ademais da avaliación do alumnado, procuraremos obter información sobre todo o

desenvolvemento das fases da programación, e da nosa propia actuación (avaliación do

proceso de ensino) mediante unha reflexión continua do proceso, a recollida de datos e os

axustes que necesitemos efectuar.

O contacto cos alumnos, de xeito individual ou grupal, oral , escrito, ou através da

observación, aportará información para detectar posibles erros.

Despois das avaliacións, farase una análise dos resultados obtidos.

Os indicadores a utilizar son:

1. Realiza a avaliación inicial ao principio de curso para axustar a programación ao nivel

dos estudantes.

2. Detecta os coñecementos previos de cada unidade didáctica.

3. Revisa, con frecuencia, os traballos propostos no aula e fóra dela.

4. Proporciona a información necesaria sobre a resolución das tarefas e como pode

melloralas.

5. Corrixe e explica de forma habitual os traballos e as actividades dos alumnos e as

alumnas, e da pautas para a mellora das súas aprendizaxes.

6. Utiliza suficientes criterios de avaliación que atendan de xeito equilibrado a avaliación

dos diferentes contidos.

7. Favorece os procesos de autoevaluación e coevaluación.

8. Propón novas actividades que faciliten a adquisición de obxectivos cando estes non

foron alcanzados suficientemente.

Departamento | E.F.

94

9. Propón novas actividades de maior nivel cando os obxectivos foron alcanzados con

suficiencia.

10. Utiliza diferentes técnicas de avaliación en función dos contidos, o nivel dos

estudantes, etc.

11.Emprega diferentes medios para informar dos resultados aos estudantes e aos pais.

95

XV. MECANISMOS DE REVISIÓN, AVALIACIÓN E

MODIFICACIÓN DAS PROGRAMACIÓNS

DIDÁCTICAS EN RELACIÓN COS RESULTADOS

ACADÉMICOS E OS PROCESOS DE MELLORA.

Avaliar a programación supón a análise do seu desenvolvemento, detectar erros, solucionar os

problemas que temos como docentes na práctica diaria e propor posibles melloras.

Despois de cada unidade cabe reflexionar sobre o seu funcionamento e establecer estratexias de

axuste de cada unha.

Ao final de cada trimestre pódese avaliar a programación no seu conxunto, recollendo as

modificacións para os seguinte.

Indicadores posibles son:

1. Programa a materia tendo en conta os estándares de aprendizaxe previstos nas leis educativas.

2. Programa a materia tendo en conta o tempo dispoñible para o seu desenvolvemento.

3. Selecciona e secuencia de forma progresiva os contidos da programación de aula tendo en

conta as particularidades de cada un dos grupos de estudantes.

4. Programa actividades e estratexias en función dos estándares de aprendizaxe.

5. Planifica as clases de modo flexible, preparando actividades e recursos axustados á

programación de aula e ás necesidades e aos intereses do alumnado.

6. Establece os criterios, procedementos e os instrumentos de avaliación e autoavaliación que

permiten facer o seguimiento do progreso de aprendizaxe dos seus alumnos e alumnas.

7. Coordínase co profesorado doutros departamentos que poidan ter contidos afines ao seu.

Departamento | E.F.

96

PROMOCIÓN

DE

ESTILOS DE VIDA

SAUDABLE.

2º ESO

CURSO: 2019/10

97

ÍNDICE

1.INTRODUCIÓN.……………………………………………………………………………

2.CONCRECIÓN DE OBXECTIVOS PARA O CURSO……………………...………….

3.CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DE COMPETENCIAS CLAVE.....…

4.ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE, GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN,

TEMPORALIZACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS MESMOS….....

5.CRITERIOS DE AVALIACIÓN……………………………………………....………

6.METODOLOXÍA DIDÁCTICA, MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS…………….

7. PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN, CRITERIOS DE

CUALIFICACIÓN, RECURSOS DIDÁCTICOS……..

8.MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE…………………………………………

9. EDUCACIÓN EN VALORES. TRATAMENTO DOS TEMAS TRANSVERSAIS……

10. CONTRIBUCIÓN AO PLAN ANUAL DE LECTURA…..

11.CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC………………….....………

12. CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA…….

13. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS Y EXTRAESCOLARES….

14. INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DO ENSINO E A

PRÁCTICA DOCENTE. ………………………………………………………………

15. INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR A PROGRAMACIÓN. MECANISMOS DE

REVISIÓN , AVALIACIÓN E MODIFICACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA EN

RELACIÓN COS RESULTADOS ACADÉMICOS E PROCESOS DE

MELLORA…………………………………………………………………………….

Departamento | E.F.

98

1.INTRODUCIÓN.

O art. 24 da LOMCE no apartado K recoñece:” Coñecer e aceptalo funcionamento do corpo, afianzar

hábitos de saúde e coidado corporal e incorporar a práctica da Educación Física e o deporte para

favorecer o desenrolo persoal e social “.

A promoción de estilos de vida saudable ten como finalidade abordar a prevención dos efectos

negativos da inactividade física e da dieta equilibrada.

Queremos proporcionarlle ao alumno unha serie de competencias que lle permitan dende a práctica

adquirir condutas orientadas a desenvolver un estilo de vida saudable que se manteña no tempo.

A partir dos dous bloques de contidos: “Actividade física e saúde” e “Alimentación e

saúde”.Pretendemos que o alumno comprenda os efectos positivos de levar unha vida activa e

promover estas actitudes no seu entorno.

Paralelamente o alumno identificará as pautas que lle permitan instaurar hábitos de alimentación

saudable. Non esqueceremos dotar de ferramentas de prevención no consumo de sustancias nocivas (

abuso de alcohol, tabaco e drogas).

99

2.CONCRECIÓN DE OBXECTIVOS PARA O CURSO.

Introducir o concepto de saúde e os seus vínculos coa actividade física

Analizar os parámetros que inciden nun estado físico saudable (físico e fisiolóxico) e as

ferramentas que existen para avalialos.

Promover plans para a práctica sistemática de actividade física analizando os factores e recursos do

noso entorno.

Analizalos hábitos alimentarios e os modelos de dietas Atlántica e mediterránea, coñecendo os

riscos e contraindicacións.

Utilizar estratexias sinxelas que nos permitan adquirir hábitos de hidratación alimentación e

práctica de actividade física seguindo as recomendacións axeitadas ao sexo, idade e características

persoais.

Introducir criterios para a selección de alimentos e bebidas seguindo a etiquetaxe, composición...

Departamento | E.F.

100

3.CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DE

COMPETENCIAS CLAVE.

A través desta materia pretendemos contribuír ao logro das competencias clave da seguinte forma:

1- Competencia lingüística. Tentamos traballar as destrezas e estratexias comunicativas para a

lectura, escritura e fala, a escoita e a conversación. Ademais non esqueceremos a produción de textos

electrónicos.

2- Competencia matemática e competencia en ciencia e tecnoloxía. A través da análise de

conceptos coma o IMC ou a implicación fisiolóxica de parámetros coma a tensión arterial ou a

glucemia, o consumo enerxético, a composición dos alimentos e aportes calóricos ou gasto

enerxético a través da actividade física, medios para a súa medición... Pretendemos ampliar os seus

coñecementos científicos ademais de introducir as súas implicacións na saúde.

3- Competencia dixital. Utilizar as TICS para a busca de información ou como soporte para

identificar os aspectos actuais de vida saudable: conceptos, organismos que a promoven...

4-Aprender a aprender. Permite planificar as actuacións favorables para a promoción de estilos de

vida saudable, analizar e supervisar os procesos e consolidar os planes básicos modificando aquelas

actuacións que resulten incorrectas ( avaliando os resultados e os procesos).

5-Competencia social e cívica. Promover un estado de saúde físico e mental óptimo, persoal e no

contorno sociofamiliar, como estilo de vida saudable. Ademais respetaremos as diferenzas

promovendo a tolerancia e o respeto aos valores.

6- Sentido da iniciativa e o espírito emprendedor. Buscaremos promover a capacidade de análise e

adaptación ao cambio , resolución de problemas e comunicación. Habilidade para o traballo

individual e colectivo, análise, xestión, organización e toma de decisións.

7-Conciencia e expresións culturais. Identificar a influencia que determinados hábitos sociais ou

culturais transmitidos teñen na saúde sobre todo

no referente á alimentación e á actividade física.

101

4. ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE, GRAO MÍNIMO DE

CONSECUCIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

DOS MESMOS.

4.1.Temporalización de contidos.

BLOQUE

DE

CONTIDOS

UNIDADE DIDÁCTICA Nº

DE

SESIÓNS

TEMPORALIZACIÓN

U.D.0: PRESENTACIÓN DO PROGRAMA 1 Setembro

B1.1 U.D. 1: Actividade física e saúde - Beneficios da actividade física - Efectos adversos da inactividade. - Principais parámetros de saúde. - Actividade física como hábito saudable: como,

cando, onde, canta e por que.

4 Set-out

B1.2 U.D. 2: Avaliación da postura, composición

corporal e a.f. saudable realizada 4 Out-nov

B1.3. U.D. 3: Plans e extratexias de incremento da

a.f. diaria 4 Nov-dec

B1.4 U.D. 4: Organización e promoción da práctica

de a.f. diaria 6 Xan-feb

B2.1.

B2.2.

U.D. 5: Alimentación como hábito de vida

saudable. - Beneficios e riscos da dieta. - Modelos de dieta. - Hidratación.

3 Feb-marz

- Recomendacións de inxesta e hidratación.. - Recomendacións según idade, sexo e a.f. diaria.

3 Abril

B2.3. U.D. 6: Deseño de propostas dietéticas e

estratexias de incorporación das

recomendacións alimentarias e de hidratación

4 Abril-maio

B2.4. U.D. 7: Estratexias para a selección de

alimentos e bebidas - Selección que cumpra as recomendacións. - Etiquetaxe nutricional.

5 Maio-xuñ

Departamento | E.F.

102

4.2. Grao mínimo de consecución.

Estándares de aprendizaxe Grao mínimo de consecución Instrumento

PEVSB1.1.1.Coñece os efectos para a saúde da

práctica regular de actividade física, así como os

efectos adversos da inactividade.

Coñece as posibilidades da actividade no noso entorno,

os efectos sobre a saúde da práctica sistemática(

adaptacións ) riscos e contraindicacións da inactividade

Caderno

PEVSB1.1.2.Identifica os principais parámetros de saúde

axeitados para a súa idade e relaciona a actividade física

idónea para a súa mellora

Enumera os parámetros de saúde e os efectos da

actividade física sistemática sobre eles.

Caderno

PEVSB1.2.1.Coñece e avalía a composición corporal(

talla, peso,IMC, etc.) a actividade física diaria e a

inactiviade, a tensión arterial etc. Aplicando novas

tecnoloxías.

Identifica a postura nas actividades cotidianas, a

composición corporal e os parámetros corporais

relacionados coa saúde ( presión arterial, FC, IMC

,glucemia utilizando sistemas sinxelos e analizando os

efectos do sedentarismo neles.

Proba escrita

Lista de cotexo

PEVSB1.2.2.Elabora, analiza e avalía un diario da súa

actividade física desenvolvida durante un periodo de

tempo acordado.

Manexa modelos de programación control e avaliación

da actividade física segundo parámetros saudables.

Proba escrita

Lista de cotexo

PEVSB1.3.1.Elabora un plan para o incremento da súa

actividade física diaria, reducindo o tempo de

inactividade (televisión, teléfono móbil…)

desprazamentos con motore comprométese a poñelo en

práctica nun periodo de tempo acordado de xeito

individual ou en grupo.

Analiza a súa actividade física diaria e deseña un

programa de traballo básico de forma individual

poñendoo en práctica na medida das súas posibilidades.

Lista de cotexo.

Táboa de

observación

PEVSB1.3.2.Localiza os recursos displñibles no seu

entorno,

Localiza os recursos disponibles no seu entorno.

Caderno.

PEVSB1.3.3.Adquire e utiliza estratexias

socioemocionais para evitar os hábitos tóxicos

relaccionados coa actividade física diaria(sedentarismo,

vigorexia e dopaxe).

Valora de forma crítica os hábitos perxudiciais para a

saúde relacionados coa acividade física (vigorexia,

dopaxe, mala praxis…) sedentarismo.

Táboa de

observación.

PEVSB1.4.1.Deseña, utiliza e difunde un plan de

mobilidade peonil ou bicicleta no seu contorno e na súa

localidade.

Deseña en colaboración cos seus compañeiros un plan de

mobilidade peonil ou bicicletano seu contorno e na súa

localidade.

Lista de cotexo.

PEVSB1.4.2.Deseña, utiliza e difunde unha guía para o

incremento da actividade física na vida cotiá.

Elabora unha guía básica para promover a actividade

física diaria segundo uns criterios básicos.

Caderno.

PEVSB1.4.3.Organiza nun medio tanto natural como

urbano, actividades para a difusión , o fomento e a

práctica de actividade física saudable en grupo( familia,

grupo clase , centro , amizades…)

Analiza as posibilidades de práctica de actividade física

saúdable en medio natural ou urbán e as promove no seu

entorno.

Lista de cotexo.

Caderno.

PEVSB2.1.1.Coñece as recomendacións dietéticas e de

hidratación, a importancia àra a saúde dunha

alimentación sa e equilibrada( variada, suficiente…) e os

riscos para a saúde da inxestión desmesurada de

productos azucarados, salgados…

Enumera unhas pautas de alimentación sa e equilibrada,

así coma os riscos do abuso de determinados productos

industriais (sal, azucares, graxas hidroxenadas…).

Caderno.

PEVSB2.1.2 Identifica os alimentos e as recomendacións Recoñece os rasgos das dietas mediteránea e atlántica e Caderno . Táboa

103

que propoñen os modelos de dieta atlántica e

mediterránea, e os seus beneficios.

as súas virtudes.

de observación.

PEVSB2.2.1. Rexistra, analiza e avalía a súa propia

inxestión durante un periodo de tempo acrodado, tendo

en conta as recomendacións para a súa idade, sexo e a

súa práctica de actividade física diaria.

Contrasta os seus hábitos alimenticios na inxesta nun

período de tempo acordado tendo en conta a súa

actividade diaria.

Caderno.

Outros.

PEVSB2.2.2.Coñece as recomendacións de inxestión

alimentaria e hidratación adecuada a súa idade, sexo e o

seu nivel de actividade fisica

Coñece as recomendacións ediarias de alimentación,

hidratación de acordo ás súas características e actividade

física diaria.

Caderno. Outros.

PEVSB2.2.3.Adquire e utiliza estratexias

socioemocionais para evitar hábitos tóxicos relacionados

coa alimentación( anoréxia, drogas, alcohol, tabaco…)

Identifica estratexias para evitar hábitos nocivos na

sociedade actual.

Outros. Táboa de

observación.

PEVSB2.3.1.Deseña utiliza e difunde unha guía para

aplicar as recomendacións dietéticas segunda a idade , o

sexo e a actividade física diaria, e compromètese a

aplicala durante un período de tempo acordado.

Deseña en grupo unha guía para aplicar as

recomendacións diarias de alimentación, hábitos

saudables e actividade físicaacorde ás suas características

durante un periodo de tempo acordado.

Outros.

Táboa de observación

PEVSB2.4.1. Deseña e elabofa unha proposta de

almorzos e merendas saudables, respectando as

recomendacións dietéticas para a súa idade, o seu sexo e

a actividade física diaria e comprométese a desenvolvela

durante un periodo de tempo acordado.

Deseña unha proposta de almorzos e merendas saudables

respetando as recomendacións para a súa saúde de

acordo ás súas características.

Outros.

Táboa de observación

PEVSB2,5.1Elabora unha lista de compra semanal,

respectando as recomendacións dietéticas segundo a

idade , o sexo e actividade física diaria.

Deseña unha lista de compra respectando as

recomendacións dietéticas segundo ás súas

características.

Lista de cotexo.

PEVSB2.5.2 Interpreta de xeito básico a etiquetaxe

nutricional dos productos alimenticios, identificando os

valores recomedados para a súa saúde.

Interpreta de forma básica a etiquetaxe nutricional dos

alimentose contrasta coas recomendacións para a saúde.

Proba escrita

Departamento | E.F.

104

5. OBXECTIVOS, CONTIDOS, CRITERIOS DE

AVALIACIÓN E ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE.

OBXECTIVOS CONTIDOS CRITERIOS DE AVALIACIÓN ESTÁNDARES

DE

APRENDIZAXE


c

m

B1.1. Actividade física como hábito de

vida saudable: como, cando, onde,

canta e por que.

B1.1. Coñecer a relación entre a práctica

regular de actividade física e a saúde. PEVSB1.1.1.

PEVSB1.1.2.

a

c

e

m

B1.2. Avaliación e análise da postura,

da composición corporal e da

actividade física saudable realizada.

B1.2. Avaliar a postura, a composición

corporal, a actividade física desenvolvida

e a inactividade, aplicando sistemas

sinxelos e as novas tecnoloxías.

PEVSB1.2.1

PEVSB1.2.2

g

l

m

B1.3. Plans e estratexias para o

incremento da actividade física diaria e

para a redución dos períodos de

inactividade.

B1.3. Aplicar un plan para o incremento

da actividade física saudable ao longo do

día, utilizando os recursos dispoñibles no

contorno.

PEVSB1.3.1

PEVSB1.3.2

PEVSB1.3.3

g

l

m

B1.4. Organización e promoción da

práctica de actividade física diaria. B1.4. Deseñar, organizar e difundir

actividades para fomentar o incremento

da práctica de actividade física diaria.

PEVSB1.4.1.

PEVSB1.4.2.

PEVSB1.4.3.

Bloque 2. Alimentación para a saúde

l

m

B2.1. Alimentación como hábito de

vida saudable. Beneficios e riscos para

a saúde derivados da dieta. Modelos de

dieta atlántica e mediterránea como

patróns alimentarios saudables.

B2.1. Valorar a alimentación como un

hábito de vida saudable e as

recomendacións dietéticas e de

hidratación adaptadas á idade, o sexo e a

actividade física diaria.

PEVSB2.1.1

PEVSB2.1.2

e

m

B2.2. Inxestión alimentaria e

hidratación segundo as

recomendacións saudables máis

adecuadas á súa idade, o seu sexo e a

súa actividade física diaria.

B2.2. Analizar e avaliar de xeito sinxelo

a inxestión habitual e a hidratación, e

coñecer as recomendacións de inxestión

máis adecuadas á súa idade, ao seu sexo

e á súa actividade física diaria.

PEVSB2.2.1.

PEVSB2.2.2.

PEVSB2.2.3.

g

l

B2.3. Deseño de propostas dietéticas

sinxelas. Estratexias para a

incorporación das recomendacións de

B2.3. Deseñar, utilizar e difundir

estratexias para a adquisición de hábitos

de alimentación e hidratación saudables.

PEVSB2.3.1.

105

m

alimentación e hidratación como

hábito de vida saudable. B2.4. Deseñar dietas sinxelas, aplicando

as recomendacións segundo idade, sexo e

actividade física diaria durante un

período de tempo acordado.

PEVSB2.4.1

l

m

B2.4. Estratexias para a selección de

alimentos e bebidas, que permitan o

cumprimento das recomendacións.

Etiquetaxe nutricional dos alimentos e

das bebidas.

B2.5. Facer unha escolla axeitada de

alimentos e de bebidas á súa idade, ao

seu sexo e á súa actividade física diaria,

valorando criticamente as indicacións da

etiquetaxe dos produtos.

PEVSB2.5.1.

PEVSB2.5.2.

Departamento | E.F.

106

6.CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS, MATERIAIS E

RECURSOS DIDÁCTICOS.

A metodoloxía a empregar ó longo do curso variará en función das actividades a desenvolver.

Empregaranse tanto métodos deductivos ou baseados na recepción (ante habilidades cerradas) como

métodos inductivos ou baseados no descubrimento (ante habilidades abertas).

Os estilos de ensino variarán segundo as necesidades que xurdan en cada unidade didáctica. Non hai

un estilo único a empregar, nin tampouco unha xerarquía de estilos (nunha mesma sesión pode haber

un só estilo, dous ou varios fusionados á vez). Con todo, os métodos globais e de procura poden ser

máis propicios para a aprendizaxe táctico. Estilos directivos e métodos analíticos axustaranse máis a

unha aprendizaxe técnica.

A formación de grupos tamén estará condicionada pola dinámica do proceso de ensino-aprendizaxe.

Os grupos tenderán a ser heteroxéneos, exceptuando momentos no proceso de ensino-aprendizaxe

nos que este máis indicado o traballo en grupos homoxéneos. Aínda que os grupos homoxéneos

acadan maior nivel de rendemento, perden por outra parte outro tipo de interaccións e relacións

persoais. Cos grupos heteroxéneos promóvese a axuda mutua e algún alumno pode servir de modelo

e estímulo ós demais, sen que os que teñan menor competencia se sintan discriminados.

O papel do docente pasa a ser o dun guía (non un instrutor ou un adestrador) para que o alumno/a

sexa capaz de programar as súas propias actividades ao finalizar a etapa e desenvolver os seus

propios gustos e opinións.

Nos contidos buscarase que se valoren e sopesen todos os deportes e actividades físicas polo seu

valor intrínseco e non só pola súa carga social.

O deseño das actividades de ensino-aprendizaxe deberá cumprir uns criterios básicos:

- Dar a posibilidade de disfrutar aprendendo.

- Provocar un desequilibrio nos coñecementos previos do alumno (disonancia cognitiva).

- Dar a coñecer ó alumno o seu grado inicial de competencia.

- Permitir a regulación do ritmo de execución e aprendizaxe propia de cada alumno.

- Dar a coñecer os distintos tipos de contidos (conceptuais, procedimentais, actitudinais) de forma

107

interrelacionada.

- Abarcar tódalas formas posibles de agrupamento no traballo do alumno.

En cada unidade didáctica han de ter presenza:

- Actividades de diagnóstico: que informen sobre o punto de partida do alumno.

- Actividades de desenvolvemento e aprendizaxe: que presten atención aos diferentes niveis de

partida e sen perder a funcionalidade da aprendizaxe.

- Actividades resumo: ao final do desenvolvemento de cada UD para que o alumno poida observar o

seu progreso respecto ó punto de partida. Deben presentar características similares ás actividades de

diagnóstico ou iniciais.

- Actividades de reforzo ou ampliación: para permitir que cada alumno desenvolva as súas

capacidades.

- Actividades de avaliación: situadas no mesmo marco de referencia que as actividades de

aprendizaxe para que teñan unha coherencia que poida ser apreciada polos alumnos. Poden ser unha

selección de actividades resumo que permitan unha avaliación cualitativa a través de rexistros de

observación.

Nas sesións buscarase que estas sexan o máis activas posibles interrelacionando teoría e práctica,

tendendo a favorecer o dinamismo e máxima participación dos alumnos, fomentando a comunicación

e cooperación, así como o seu espíritu crítico, contribuíndo ó desenvolvemento integral da súa

personalidade.

A atención á diversidade de capacidades,intereses e motivacións dos escolares fai que sexa necesaria

a adaptación da programación ás características específicas de determinados alumnos, e de forma

peculiar no caso de alumnos estranxeiros, alumnos con altas capacidades e alumnos con necesidades

específicas de apoio educativo.

Materiais e recursos didácticos.

Convencionais

Pavillón polideportivo municipal: situado no exterior do recinto escolar. Para acceder a él hai que

pasar por unhas escaleiras que baixan ao aparcadoiro, o que fai de sexa inaccesible para unha persoa

en cadeira de rodas pasar do centro escolar ao pavillón.

Aula multiusos:tamén se usa ocasionalmente para a realización de actos públicos e festivais.

Departamento | E.F.

108

Aula: a de referencia do grupo para a exposición de determinados contidos.

Aula de informática.

Non convencionais

Próximos ó centro existen diversos espazos que poden ser empregados puntualmente nas clases de

Promoción de estilos de vida saudables: zona verde, sendeiros e camiños tradicionais do noso

entorno próximo no concello de A Rúa.

Materiais didácticos:

Audiovisuais: uso do canón de vídeo e DVD do centro.

Informáticos: uso dos ordenadores do centro, da sala de informática e da pizarra dixital.

109

7.PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE

AVALIACIÓN, CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN,

RECURSOS DIDÁCTICOS.

Temos en conta que os criterios de avaliación son indicadores que establecen o tipo e grado de

aprendizaxe que se espera dos alumnos/as, respecto das capacidades indicadas nos contidos a

desenvolver, é, pois, unha avaliación indirecta, xa que as capacidades non son avaliables, os criterios

si. Dun xeito máis concreto serán os estándares os indicadores de logro das aprendizaxes.

Tentamos que a súa aplicación sexa flexible, adaptada á diversidade dos alumnos/as; e que sexan

observables a través de múltiples tarefas e actividades. Tamén van servirnos de referente para

actividades de reforzo e posibles adaptacións curriculares; e de guía para escoller as técnicas e

instrumentos de avaliación.

7.1. Procedementos para a avaliación inicial, avaliación continua,

avaliación final.

Que avaliar? Para avaliar o proceso de aprendizaxe, valoraremos as capacidades expresadas nos

contidos intentando avaliar ao individuo na súa totalidade, a través de indicadores (os criterios de

avaliación/estándares).

Ademais da avaliación do alumnado, procuraremos obter información sobre todo o desenvolvemento

das fases da programación, e da nosa propia actuación (avaliación do proceso de ensino) mediante

unha reflexión continua do proceso, a recolleita de datos e os axustes que necesitemos efectuar.

Cando avaliar? De forma continua: inicial, formativa e sumativa.

A avaliación inicial serviranos para determinar os coñecementos previos dos alumnos/as, así como as

súas necesidades e motivacións.

A avaliación formativa permítenos reaxustar o proceso, motivar e informar aos alumnos/as

de como evoluciona a súa aprendizaxe.

A sumativa daranos unha información sobre os resultados. A avaliación das unidades didácticas

realizarase empezando por unha avaliación inicial que marque ou punto de partida dás aprendizaxes a

adquirir polos nosos alumnos.

A continuación proseguiremos cunha avaliación que responderá en tódolos intres ós seguintes

parámetros: sumativa, formativa, global e continua.

Departamento | E.F.

110

Como avaliar? Utilizando procedementos e instrumentos de avaliación.

Dentro dos procedementos, escollemos a avaliación criterial, comparativa absoluta.

Criterios de recuperación

Como actividades de recuperación para os alumnos que non superen a cualificación mínima,

estableceranse tarefas simplificadas a nivel conceptual .

De xeito individualizado, trátase de que poidan compensar as deficiencias atopadas con alternativas

que sexan máis viables para o alumno.

Os alumnos que non superan a materia a fin de curso terán a proba extraordinaria de setembro,

que consistirá nunha proba teórica sobre os contidos desenvoltos no curso. Actividades de reforzo

recomendables no verán para estes alumnos de cara ó seguinte curso serán por, exemplo facer

esquemas e resumos dos apuntes do curso.

Os alumnos que non aproben nesta convocatoria terán unha nova oportunidade en setembro.

7.2. Procedementos de avaliación. Criterios de cualificación.

A valoración das aprendizaxes adquiridas polos alumnos expresarase mediante unha escala numérica.

Os porcentaxes da nota numérica global desglosada, distribuiranse da seguinte forma:

40%

Probas ou traballos escritos ou orais

Resumos, esquemas, exposicións individuais ou colectivas

Caderno de clase

40%

Práctica diaria das actividades propostas.

Probas prácticas, traballos de deseño e presentación.

20%

Puntualidade (retrasos na chegada ou comezo da clase)

Equipamento e material de clase (apuntes, caderno...).

Participación, colaboración e traballo en equipo.

Interese, motivación e esforzo.

Uso axeitado do material e respecto a compañeiros e profesor.

Hábitos hixiénicos (aseo e cambio de roupa)

111

Instrumentos de avaliación

Instrumentos de avaliación obxectiva ou cuantitativa

Probas obxectivas (oral ou escrita): preferentemente usaranse tipo test ou resposta curta.

Probas de execución: esixen que o alumno realice unha tarefa pondo de manifesto a eficacia da súa

aprendizaxe.

Gran parte da información relativa ó alumno deberá plasmarse no caderno de clase (coas experiencias

realizadas na clase, fichas, cuestións relacionadas co tema tratado, etc), sendo un elemento a valorar

en contido, orde e limpeza.

Instrumentos de avaliación subxectiva ou cualitativa

- Listas de cotexo: obsérvase a presencia ou ausencia de conductas (SI/NON).

- Escalas de clasificación: obsérvase a realización de accións facendo á vez unha valoración

numérica (0 a 10) ou cualitativa (mal, regular, ben, moi ben).

- Diario de sesións: recolle reflexións do profesor respecto o desenvolvemento das sesións.

Cos instrumentos subxectivos o alumno tamén pode participar da avaliación de si mesmo

(autoavalición), doutros (coavaliación) e do proceso.

7.3. Organización de actividades e seguimento e avaliación das materias

pendentes.

Aínda que se producen pouquísimos casos, temos previsto como reforzo para

pendentes/repetidores o asesoramento directo cos alumnos e alumnas afectados, con reunións

previas á data da avaliación, dirixindo as actividades de recuperación (traballos teórico-

prácticos) e a proba tamén teórico-práctica que consideremos necesaria.

7.4. ACREDITACIÓN DE COÑECEMENTOS PARA A SUPERACIÓN

DUNHA MATERIA NON CURSADA (materias ponte ).

8.MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE.

Nos obxectivos:

- Traballando unicamente os obxectivos básicos con alumnos con dificultades.

Departamento | E.F.

112

- Establecendo obxectivos alternativos e/ou complementarios.

- Eliminando obxectivos.

- Modificando a secuencia de obxectivos.

Nos contidos:

- Identificando os contidos básicos para alumnos con dificultades.

- Establecendo contidos alternativos e/ou complementarios.

- Eliminando contidos.

- Modificando a secuencia de contidos.

Nas actividades:

- Axustando o grao de complexidade ás posibilidades do alumno.

- Planificando actividades de ampliación ou complementarias.

- Planificando actividades de reforzo.

Na temporalización:

- Variando a temporalización da programación anual.

- Variando a temporalización de determinados contidos ou obxectivos.

Na metodoloxía:

- Aplicando métodos alternativos.

- Utilizando material didáctico específico.

- Modificando os agrupamentos do alumnado.

- Modificando o tempo asignado á realización de certas actividades.

- Modificando os espazos asignados á realización de determinadas tarefas.

Na avaliación:

- Modificando os criterios de homoxenización dos contidos.

- Modificando os instrumentos e procedementos.

8.1 Alumnado procedente do estranxeiro

As súas dificultades na aprendizaxe derivan dunha formación inicial diferente, que necesitará dun

período de adaptación ó novo sistema educativo.

No caso de alumnos que descoñecen a lingua (castelá e/ou galega), deben adaptarse inicialmente os

113

materiais curriculares, centrando o proceso de ensino-aprendizaxe no coñecemento do idioma

(comezando por aquel de maior afinidade para o alumno).

8.2. Alumnado con altas capacidades.

A súa intelixencia é superior á media, tendo necesidades continuas de ampliación e adicación

especial.

Algunhas medidas de atención a diversidade serían:

- Inclusión en distintos grupos para favorecer a integración no grupo.

- Realización de actividades de ampliación.

- Relación de coñecementos con outras áreas.

8.3. Alumnado con necesidade especifica de apoio educativo.

As necesidades son variadas, pudendo estar motivadas pola súa propia identidade, o seu entorno

social, a súa pertenza a grupos marxinais,etc. A afectación poder ser de orixe físico, psíquico ou

mixto. En función do tipo de necesidade, será importante ter un asesor especializado que colabore na

programación, seguimento e adaptación do material.

A sensibilización do grupo é fundamental para o desenvolvemento óptimo do proceso de ensino-

aprendizaxe. Así, será importante que nas primeiras clases se fagan actividades que permitan ó resto

do grupo comprobar e valorar as posibilidades e limitacións das discapacidades.

Conseguir integrar socialmente non quere dicir soamente aportar medios, senón tamén poñer en

marcha un proceso pedagóxico con tal de cambiar as actitudes...(Ríos, M.).

Algunhas medidas de atención a diversidade en situación de discapacidade serían:

Alumnado con discapacidade intelectual

- Inclusión en distintos grupos para favorecer a integración grupal.

- Adaptar os contidos conceptuais tomando como referencia os mínimos establecidos.

- Utilizar recursos variados que axuden á comprensión (demostración, debuxos...).

- Comprobar sempre se houbo comprensión por parte do alumno.

Alumnado con discapacidade sensorial auditiva

- Controlar a súa atención mediante algún sinal no momento de falar ó alumno.

- O alumno debe estar cerca e ter boa visibilidade da cara do profesor cando este fala. O alumno

sempre deberá estar de costas á luz.

Departamento | E.F.

114

- Empregar unha linguaxe correcta, con frases curtas e simples. Falar claro, despacio, á cara,

vocalizando cada palabra e con expresividade.

- Utilizar outros recursos que axuden á comprensión (demostración, debuxos...).

- Comprobar sempre se houbo comprensión por parte do alumno.

- Controlar o ambente sonoro, pois se o alumno leva audífono o ruído queda amplificado.

- Proporcionar ó alumno información previa da actividade a realizar (escrita ou oral).

- Darlle por escrito os cambios de normas, variantes...

115

9.EDUCACIÓN EN VALORES.TEMAS TRANSVERSAIS.

O Decreto 85/2015 de 25 de Xuño no art.4 establece o tratamento dos temas transversais. Imos

concretar o traballo en 3 grandes liñas.

A) Comprensión lectora, expresión oral e escrita: o alumno será capaz de manexar terminoloxía e

información específica con respecto a Educación

Física, a saúde e o deporte, analizando información e expoñendo contidos conceptuais vistos na clase

de forma oral ou escrita.

B) A comunicación audiovisual e as TIC: Supoñen un recurso que se emprega para o reforzo de

conceptos e procedementos técnico, tácticos e regulamentarios no bloque de xogos e actividades

deportivas ou as actividades físicas artístico expresivas.

O alumno será capaz de recorrer a páxinas de consulta de regulamentos, o envío de traballos de

síntese por correo electrónico que permitan coñecelo. A consulta de modelos audiovisuais

propostos polo profesor extraídos de páxinas sobre temática ou aportados polos alumnos ( a través de

programas de edición de vídeo: WINDOWS MOVIE MAKER) colgados na paxina web do instituto,

que servirán para reforzar as aprendizaxes, ou o feedback concurrente e terminal que se poda dar a

través do uso de vídeo cámara para corrección e avaliación de xestos técnico-tácticos, coreografías

3) Educación cívica e constitucional: desenrolar actitudes de prevención da violencia de todo tipo,

actitudes solidarias e inclusivas evitando calquera forma de discriminación e violencia no seu entorno

de práctica de actividades físicas e deportivas no ámbito escolar.

A través do bloque de xogos e actividades deportivas o alumno será capaz de desenvolverse de xeito

responsable no entorno urbano e natural, recoñecendo as normas que debe respetar como usuario das

vías, reforzando conceptos, procedementos e actitudes.

Departamento | E.F.

116

10. CONTRIBUCIÓN AO PLAN ANUAL DE LECTURA.

No noso centro, durante os meses que van de Outubro a Maio, adícase a unha sesión semanal

a desenvolver o proxecto lector en todas as áreas.

A lectura de xornais e de artigos relacionados cos estilos de vida saudables, facilitará a

elaboración de traballos co obxectivo de aprender a facer crítica constructiva e espertar a

curiosidade por este tipo de información.

11. CONTRIBUCIÓN AO PLAN TICS.

En tódolos bloques de contidos teñen cabida as TIC, pero especialmente empregaranse para a

exposición de contidos conceptuais e elaboración de traballos dos alumnos.

RECURSOS A EMPREGAR:

Memoria USB.

Cañón proxector.

Pizarra dixital.

Internet.

Xornáis dixitais.

Powerpoint.

Webquest.

Portal de contidos educativos da Xunta de Galicia.

Páxinas web de interese:

ACTIVIDADES.

Realización de traballos teóricos co sistema operativo Windows.

Exposición e presentación de traballos en Powerpoint.

Busca de información sobre actividades de ampliación de diferentes temas.

117

12. CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA.

Na procura dunha mellora da convivencia nas clases, para garantir a creación de procesos de

aula onde impere a participación activa, o respecto e a confianza, buscarase a abordaxe dos

conflitos dende 3 pilares básicos de convivencia: diálogo, reflexión e negociación.

Así, procurarase contribuír ao plan de convivencia do centro seguindo as seguintes pautas

metodolóxicas:

Establecer normas e regras como dereitos e deberes que constrúen a convivencia e a

responsabilidade.

Nun lugar onde se pretende educar a convivencia resulta imprescindible a concreción de normas

e regras que sexan o referente onde todos e todas poidamos xustificar a nosa liberdade e a nosa

responsabilidade. Así o departamento dende principio de curso establece e da a coñecer aos

alumnos/as as normas da aula que contribuirán a un maior funcionamento das clases.

As normas non son cerradas e están abertas á negociación co alumnado.

Crear ambientes positivos de aprendizaxe e convivencia nun contexto de democracia

participativa.

As estratexias de organización e xestión da aula son, segundo as investigacións educativas, as

que máis inflúen e determinan non só o comportamento problemático dos alumnos, senón a

aprendizaxe e calidade das relacións interpersonais que se establecen entre o profesor e os

alumnos e dos alumnos entre estes.

Unha actitude docente adecuada baseada nunha esixencia no cumprimento das normas, e unha

relación de empatía co grupo pode contribuír á diminución dos problemas de disciplina, xa

que o profesor aumenta a súa eficacia na aula e con elo aumenta a aprendizaxe.

O clima social da aula constitúese a partir das interaccións sociais que se dan no alumnado e

entre alumnado-profesorado. Unhas relaciones adecuadas non só prevén a aparición de

conflitos, senón que representan unha importante fonte de motivación para a aprendizaxe.

Establecer un clima motivacional orientado a estimular a autonomía e a

responsabilidade dos alumnos

A motivación dos alumnos e alumnas é o primeiro elemento a considerar na creación de

ambientes positivos de aprendizaxe e convivencia.

Moitos dos comportamentos inadecuados na aula de educación física dependerán da

motivación dos estudantes. Os sentimentos de incompetencia, ou experiencias humillantes,

van a aumentar as actitudes negativas cara a materia, e polo tanto maiores condutas de

Departamento | E.F.

118

indisciplina. Por iso debemos reforzar positivamente os pequenos logros cando un alumno

presenta dificultades nunha tarefa, orientándoo a buscar o éxito na mesma.

Incrementar o tempo dedicado á aprendizaxe cooperativa

A través do ensino cooperativo se produce un incremento das condutas prosociais nos

alumnos, o que contribúe a un mellor clima escolar.

Coa aprendizaxe cooperativa se produce una mellora na comunicación, un aumento da

confianza, da empatía e da preocupación polos demais. Por elo, é interesante incrementar o

tempo de aprendizaxe cooperativa, superando a tendencia a propoñer unha maior cantidade de

situacións competitivas ou individuais.

Estimular a regulación de conflitos mediante vías pacificas

Buscar a resolución destes conflitos mediante o diálogo será fundamental.

Dentro da educación física podemos encontrarnos cos seguintes conflitos:

Conflitos entre o alumnado: conflitos que enfrontan directamente aos alumnos,

normalmente relacionados coa discriminación sexual, o nivel de habilidade e co rendemento,

entendido como a busca exacerbada da vitoria.

Conflitos entre alumno e profesor: normalmente aparecen cando o alumno/a non cumpre

algunha das regras básicas de convivencia e funcionamento da clase, como non traer o material,

non atender as explicacións,etc.

Algunhas propostas para a resolución dos conflitos mediante o diálogo son:

Estratexias de reflexión de grupo ante a aparición dun conflito ou en diferentes momentos da

sesión.

Reunións cos alumnos para analizar os comportamentos que se demandan nas clases e

consensuar normas de funcionamento na mesma.

Reunión co alumno/a que orixinou o conflito para analizar o mesmo e pactar compromiso no

cumprimento das normas.

13.ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E

EXTRAESCOLARES.

119

Vincularemos a nosa materia a saídas que nos permitan poñer en práctica as nosas

planificacións de actividade física sistemática e regular a través de varias saídas no contorno do

centro,a través de rutas ou andainas de sendeirismo polo noso concello. Ademais poderemos

ter en conta as posibles saídas dentro do marco de Educación física.

14. INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O

PROCESO DO ENSINO E A PRÁCTICA DOCENTE.

Preténdese avaliar no final de cada trimestre e especialmente no final do curso:

- Que porcentaxe de alumnos e alumnas alcanzou os obxectivos de aprendizaxe da área.

- Que recursos e actividades deron mellor resultado.

- Que outras cousas sería posible realizar en función dos intereses do alumnado.

- Que cambiaría no desenvolvemento da materia para o próximo curso.

Departamento | E.F.

120

15. INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR A

PROGRAMACIÓN.

MECANISMOS DE REVISIÓN , AVALIACIÓN E

MODIFICACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA EN

RELACIÓN COS RESULTADOS ACADÉMICOS E

PROCESOS DE MELLORA.

Neste apartado pretendemos promover a reflexión docente e a autoavaliación da

realización e o desenvolvemento da programación didáctica. Para iso, ao finalizar cada unidade

didáctica proponse unha secuencia de preguntas que nos permitan avaliar o funcionamento do

programado na aula e establecer estratexias de mellora para a propia unidade.

Usaremos unha ferramenta para a avaliación da programación didáctica no seu conxunto; esta

pódese realizar ao final de cada trimestre, para así poder recoller as melloras no seguinte. A

devandita ferramenta descríbese a continuación:

ASPECTOS PARA AVALIAR PARA

DESTACAR...

PARA

MELLORAR...

PROPOSTAS

DE MELLORA

PERSOAL

Temporalización das unidades didácticas

Desenvolvemento dos obxectivos didácticos

Manexo dos contidos da unidade

Descritores e desempeños competenciais

Realización de tarefas

Estratexias metodolóxicas seleccionadas

Recursos

Claridade nos criterios de avaliación

Uso de diversas ferramentas de avaliación

Portfolio de evidencias dos estándares de aprendizaxe

Atención á diversidade

Interdisciplinariedade

ies cosme lÓpez rodrÍguez programación educación física.€¦ · ef 1º eso a 2 3 ef 1º eso b...

Documents