i.e.s. a xunqueira 1. curso 2019-20 programaciÓn · 2019-10-12 · de “pedro antonio cerviño”...

239
1 1 I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN DEPARTAMENTO DE DEBUXO

Upload: others

Post on 27-Apr-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

1

1

I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20

PROGRAMACIÓN

DEPARTAMENTO DE DEBUXO

Page 2: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

2

2

Membros do Departamento

Hernán Gómez Cortés Blanca Barrio Gutierrez

Ana Fuertes Besada Carlos Caamaño Rivas

Eusebio Rivero Veiga

Distribución Grupos / Docentes

Blanca Barrio Gutierrez : 2º BAC-Fundamentos da Arte II (2 grupos) 1º BAC- Volume (2 grupos) 1º ESO- E.P.,V. e Audiovisual (3 grupos).

Hernán Gómez Cortés : 2º BAC- Debuxo Técnico II (2 grupos),

1º BAC- Debuxo Técnico I (1 grupo). 1º BAC- Cultura Audiovisual I (2 grupos),

Ana Fuertes Besada : 2º BAC- Debuxo Artístico II (2 grupos), 2º BAC- Reforzo Debuxo Artístico II (1 grupo) 2 º BAC- Técnicas de Expresión Gráfico- Plásticas(1 grupo) 1º BAC- Debuxo Artístico I (2 grupos) . 4º ESO- E.P.V. E Audiovisual (1 grupo) Carlos Caamaño Rivas : (xefe de depatramento) 2º BAC-Deseño (2 grupos) 1º BAC-Fundamentos da Arte I (2 grupos)

Eusebio Rivero Veiga : 2º BAC- Cultura Audiovisual II (2 grupos) 1º ESO- E.P.,V. e Audiovisual (1 grupos)

3º ESO- E.P.,V. e Audiovisual (4 grupos).

As reunións de Departamento levaranse a cabo alo menos unha vez ao mes na hora libre común que o horario do curso o permita ( 9ªh, a partir das 18:10). Nestas reunións a Xefe de Departamento expondrá o acordado nas reunións da CCP e os membros do departamento informarán das actividades que teñen previsto emprender, co fin de acadar a necesaria transparencia no ámbito da información.

Page 3: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

3

3

ÍNDICE

Membros e Distribución do Departamento……………..…….……………………………………..……...…...2

Xustificación á programación......................................................................................................................8 Contextualización: Características do Centro..............................................……………….......………........9

Características de las materias impartidas ...............................................................................................11

ESO………………………………………………………………………………………..........…...12

Introdución e Contextualización…………………………………………………….……………......…...........13 Obxectivos Xerais ………………………………………………………………………………….........….......14 Contribución da Materia ao Logro das Competencias Clave……………………..……..............….....15 Perfil Competencial da materia ............................................................................................16

Criterios de Avaliación en Relación ás Competencias ……………………………………..………...…......17 Instrumentos de Avaliación……………………………………………………………………...……...……….17 Procedementos de Avaliación………………………………………………………………..………..………..18 Criterios de Cualificación…………………………………………………………………….…………… …,,,..18 Procedementos para a Realización da Avaliación Inicial………………………………………….…......….19

Plans Seguimento para a Superación de Materias Pendentes………………………………………….......19 Procedemento para a Cualificación das Materias Pendentes ou da Nota Final do curso se hai alumnado asistente a Programas de Reforzo con Atribución Horaria………………………………. .….20 Programas Específicos Personalizados para o Alumnado Repetidor………………………….…......…...20 Metodoloxía Didáctica……………………………………….……………………………….…..……21 Propostas Metodolóxicas Concretas…………………………………………………..………………………….…..21 Material e Recursos Didácticos…………………………………………………………………………...……22

Medidas de Atención á Diversidade……………….…………...………………………………….....…22

Programación de Educación en Valores……………………………………………………..…………...………….23

1º Ciclo : Educación Plástica, Visual e Audiovisual 1ºESO………………………………………………………………………………………………………….....24

Obxectivos Específicos por Curso ………………….…………………..………………..……….…...24 Contidos ………………………………………………………………………………………………..….….….24 Criterios de Avaliación………………………………………………………………………..……….…….…..25

Contidos Mínimos Esixibles………………………………………………………………………...……….....29 Temporalización………………………………………………………….…………………………..…............29 Instrumentos e Procedementos de Avaliación…………………………….……………………….………...31 Criterios de Cualificación…………………………………………………………………………….……….…31 3ºESO………………………………………………………………………………………………..….…….….32

Obxectivos Específicos por Curso ……………………………………………………………………….……32 Contidos ……………………………………………………………………………………………………....…33 Criterios de Avaliación…………………………………………………………………………………...….…..33 Contidos Mínimos Esixibles……………………………………………………………………………....…….37 Temporalización………………………………………………………………………………………….....……38 Instrumentos e Procedementos de Avaliación………………………………………………………...…..….38 Criterios de Cualificación…………………………………………………………………………….……….....38

2º Ciclo : Educación Plástica, Visual e Audiovisual 4ºESO……………………………………………………………………………………………………...…….39

Obxectivos Específicos por Curso ……………………………………………………………………………39 Contidos …………………………………………………………………………………………………...…….40 Criterios de avaliación……………………………………………………………………..……………………40 Contidos Mínimos Esixibles……………………………………………………………………………...…....43 Temporalización………………………………………………………………………………………………....44 Instrumentos e Procedementos de Avaliación……………………………………………………………,,..45 Criterios de Cualificación…………………………………………………………………………………,,…..45

Page 4: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

4

4

BACHARELATO…………………………………………………………………..………….....46

Introdución e Contextualización…………………………………………………………………………….…,..47 Criterios de Avaliación……………………………………………………………………………………….…...48 Instrumentos de Avaliación………………………………………………………………………………….,…..49 Procedementos de Avaliación……………………………………………………………………………......….49 Criterios de Cualificación………………………………………………………………………………….......…50

Procedementos para Acreditar os Coñecementos Previos………………………………………..….......….51 Metodoloxía Didáctica Xeral ……………………………………………………………………………....….…52 Propostas Metodolóxicas Concretas ……………………………………………………………………....…..53 Medidas de Atención á Diversidade………………………………………………………………………....…54 Actividades de Seguimento das Materias Pendentes………………………………………………….......…54 Programación de Educación en Valores……………………………………………………………….….…....55 Materiais e Recursos Didácticos………………………………………………………………………….……..56 Obxectivos……………………………………………………………………………………………….….……..57

DEBUXO ARTÍSTICO I e II Introdución e Contextualización..................................................…………………………………………...58

Obxectivos Xerais………………………………………………………………………………………..………59

Metodoloxía Didáctica ……………………………………………………………………………………..……59 DEBUXO ARTÍSTICO I Obxectivos…………………………………………………………………………………………………….....60 Contidos………………………………………………………………………………………………………..…60 Criterios de Avaliación……………………………………………………………………………………….….60 Contidos Mínimos………………………………………………………………………………………….…….62 Temporalización……………………………………………………………………………………………….…63 Instrumentos e Procedementos de Avaliación…………………………………………………………..…...63 Criterios de Cualificación…………………………………………………………………………………….....63 Metodoloxía Didáctica Específica…………………………..…………………………………………...........63 DEBUXO ARTÍSTICO II Obxectivos………………………………………………………………...………………………….………...64 Contidos………………………………………………………………..…………………………………..……65 Criterios de Avaliación...........................................................................................................................65 Contidos Mínimos …………………………………………………………………………………..……...…..68 Temporalización……………………………………………………………………………………..….…,,…..68 Instrumentos e Procedementos de Avaliación………………………………………………….…….,,,…...68 Criterios de Cualificación…………………………………………………………………………..….…..……68 Metodoloxía Didáctica Específica…………………………………………………………………….…...…..68

DEBUXO TÉCNICO I e II Introdución e Contextualización.......................……………………………………………………...………69 Obxectivos Xerais………………………………………………………………………………...……..…..….71

Metodoloxía Didáctica…………………………………………………………………………………...……..72 DEBUXO TÉCNICO I Obxectivos……………………………………………………………………………………………………….73 Contidos…………………………………………………………………………………………………………..73 Criterios de Avaliación…………………………………………………………………………………………..73 Contidos Mínimos………………………………………………………………………………………………..78. Temporalización………………………………………………………………………………………………….79

Page 5: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

5

5

Instrumentos e Procedementos de Avaliación………………………………………………………………..79 Criterios de Cualificación………………………………………………………………………………………..79 Metodoloxía Didáctica Específica…………………………………………………………………………...…79 DEBUXO TÉCNICO II Obxectivos………………………………………………………………………………………………..….......80 Contidos……………………………………………………………………………………………………....….80 Criterios de Avaliación............................................................................................................................80 Contidos Mínimos...................................................................................................................................84 Temporalización……………………………………………………………………………………………........85 Instrumentos e Procedementos de Avaliación…………………………………………………………….....85 Criterios Específicos de Cualificación……………………………………………........................................85 Metodoloxía Didáctica Específica………………………………………………………....………………..…85 CULTURA AUDIOVISUAL I e II

Introdución e Contextualización.................................. ………………………………………………….…..86

Obxectivos Xerais………………………………………………………………………………………….....…88 Metodoloxía Didáctica………………………………………………………………………………………......89

CULTURA AUDIOVISUAL I Obxectivos………………………………………………………………………………………………….….…90 Contidos………………………………………………………………………………………………...……......90 Criterios de Avaliación……………………………………………………………………………………….,…90 Contidos Mínimos …………………………………………………………...……………………………...,,,..95 Temporalización………………………………………………………………………………………………....96 Instrumentos e Procedementos de Avaliación…………………………………………………………..,,,...96 Criterios Específicos de Cualificación………………………..................................……………….....……96 Metodoloxía Didáctica Específica………………………………………………………………….....…,,..….97 CULTURA AUDIOVISUAL II Obxectivos…………………………………………………………………………………………………….....98 Contidos……………………………………………………………………………………………………..…. .98 Criterios de Avaliación……………………………………………………………………………………….....98 Contidos Mínimos …………………………………………………………...……………………………......104 Temporalización……………………………………………………………………………………………......105 Instrumentos e Procedementos de Avaliación………………………………………………………….......105 Criterios de Cualificación………………………………………………………………………………..........105 Metodoloxía Didáctica Específica………………………………………………………………………........106

VOLUME Introdución e Contextualización.........…………………………………………………………………….....107 Obxectivos Xerais…………………………………………………………………………....………………...108 Obxectivos Específicos………………………………………………………………………………………..108 Contidos……………………………………………………………………………………………………....…110 Criterios de Avaliación………………………………………………………………………………....……...115 Contidos Mínimos…………………………………………………....…………………………………...……115 Temporalizción……………………………………………………………………………………………........115 Instrumentos e Procedementos de Avaliación……………………………………………………….......…116 Criterios de Cualificación……………………………………………………………………………………....116 Metodoloxía Didáctica Específica………………………………………………………………....……….…116

Page 6: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

6

6

TÉCNICAS DE EXPRESIÓN GRÁFICO- PLÁSTICA Introdución e Contextualización.............………………………………………………………………….…118 Obxectivos Específicos...…………………………………………………………………………………......119 Contidos……………………………………………………………………………………………………….…120 Criterios de Avaliación...........................................................................................................................120 Contidos Mínimos…………………………………………………………………………………………….…123 Temporalización…………………………………………………………………………………………...…....123 Instrumentos e Procedementos de Avaliación………………………………………………………….……124 Criterios de Cualificación…………………………………………………………………………………........124 Metodoloxía Didáctica Específica………………………………………………………..……………..….....124 DESEÑO Introdución e Contextualización …………………………………………...............…………………….......125 Obxectivos …………….……………………………………………………………………………………..….126 Contidos…………………………………………………………………………………………………………..127 Criterios de avaliación............................................................................................................................127 Contidos Mínimos……………………………………………………………………………………………,,...130 Temporalización………………………………………………………………………………………………,,..131 Instrumentos e Procedementos de Avaliación……………………………………………………………,,..131 Criterios Específicos de Cualificación………………………………………………………........................131 Metodoloxía Didáctica Específica……………………………………………………………………..……...132

FUNDAMENTOS DO ARTE I e II Introdución e Contextualización...…………………………………………………………………………,..138 Obxectivos Xerais…………………………………………………………………………………………...…139 Metodoloxía Didáctica………………………………………………………………………………………....140 FUNDAMENTOS DO ARTE I Obxectivos ……………..……………………………………………………………………………………….141 Contidos…………………………………………………………………………………………………………142 Criterios de Avaliación..........................................................................................................................142 Contidos Mínimos………………………………………………………………………………………….,,…152 Temporalización………………………………………………………………………………………………..153 Instrumentos e Procedementos de Avaliación…………………………………………………………….,,154 Criterios Específicos de Cualificación…………………………………………………………………,,,,...155 Metodoloxía Didáctica Específica………………………………………………………………….……......155

FUNDAMENTOS DO ARTE II Obxectivos ……………..…………………………………………………………………………………..…..181 Contidos……………………………………………………………………………………………………...….182 Criterios de Avaliación..........................................................................................................................182 Contidos Mínimos……………………………………………………………………………………………....202 Temporalización……………………………………………………………………………………………......206 Instrumentos e Procedementos de Avaliación………………………………………………………………206 Criterios Específicos de Cualificación………………………………………………………………............206 Metodoloxía Didáctica Específica…………………………………………………………………………....206

Page 7: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

7

7

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO

LECTOR………………………………………………................................................................………..…207 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓNS AO PLAN TIC……………………………………........................................................................................................207 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA………...……………………………...................……………........................................….208 ACTIVIDADES EXTRAESCOLARES E COMPLEMENTARIAS………………...….........……………………………...........................................…208 PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PRÁCTICA DOCENTE E A PROPIA PROGRAMACIÓN……..…................................................................................................................….209

CONFORMIDADE DOS MEMBROS DO DEPARTAMENTO COA PROGRAMACIÓN..................................................................................................................................210

Page 8: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

8

8

XUSTIFICACIÓN Á PROGRAMACIÓN

A Educación Secundaria Obrigatoria (ESO) forma parte da ensino básico, polo que ten carácter gratuito e obrigatorio. Organízase en catro cursos, que as/os alumnas/os estudan dos doce aos dezaseis anos e comprende dous ciclos: o primeiro de tres cursos escolares( 1º, 2º e 3º curso) e o segundo, dun (4º curso). Aínda que nesta materia de Educación Plástica, Visual e Audiovisual, o primer ciclo só ten dous cursos, 1º e 3º. O último curso do primeiro ciclo, 3º, e máis o curso do segundo ciclo, 4º, teñen carácter optativo.

A Lei Orgánica 8/2013 do 9 de Decembro,para a Mellora da Calidade Educativa (LOMCE), modifica o artículo 6 da Lei Orgánica 2/ 2006, do 3 de Maio (LOE) e define o currículo que está integrado, deste modo, polos obxectivos, as competencias, os contidos, os estándares de aprendizaxe avaliables, os criterios de cualificación e a metololoxía didáctica.

O Real Decreto1105/2014, do 26 de Decembro establece o currículo básico da ESO e do Bacharelato. O currículo básico das diferentes materias deseñouse partindo dos obxectivos propios da etapa e das competencias que se van a desenvolver ó longo da mesma, mediante bloques de contidos nas materias troncais e criterios de avaliación e estándares de aprendizaxe avaliables en todas as materias, sendo referentes na planificación desta programación didáctica.

Esta agrupación non implica unha organización pechada, pola contra, permitirá organizar de diferentes maneiras os elementos curriculares e adoptar a metodoloxía máis axeitada ás características do grupo de alumnas e alumnos, respondendo así ao principio de autonomía pedagóxica, de organización e de xestión que otorga a LOE, na actualidade modificada pola LOMCE.

Dacordo coa distribución de competencias entre o Estado español, a Comunidade Autónoma de Galicia e o centro de estudos IES A Xunqueira I, os contidos do currículo deste departamento ordénanse en tres tipos diferentes de materias que se agrupan específicamente en tres bloques: - Troncais: Debuxo Técnico I e II, Cultura Audiovisual I e II, Fundamentos da Arte I e II , Deseño.

- Específicas: Educación Pástica, Visual e Audiovisual ( 1º, 3º, 4ºESO), Debuxo Artístico I e II,

Técnicas de Expresión Gráfico-Plástica e Volume.

- Libre Configuración do Centro: Debuxo Artístico II ( ampliación de materia troncal, dentro do

Afondamento ou reforzo)

Outras referencias básicas dentro do marco lexislativo:

• Orden ECD/65/2015 do 21 de Xaneiro, relacións entre competencias, contidos e criterios de avaliación na ESO e Bacharerlato ( BOE 29/01/2015).

• Real Decreto 132/2010 do 12 de Febreiro, requisitos mínimos dos centros que imparten

Ensino Secundario (BOE 29/ 01/ 2015)

Page 9: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

9

9

CONTEXTUALIZACIÓN : CARACTERÍSTICAS DO CENTRO

O Instituto de Educación Secundaria IES Xunqueira I atópase situado na rúa Alexandre Bóveda nº 1

na localidade de Pontevedra na Comunidade Autónoma de Galicia. No Proxecto Educativo do mesmo

recóllese os datos que o describen.

O Centro está situado ao carón doutros centros educativos: CEIP Xunqueira I, CEIP Xunqueira II,

CFP Xunqueira e das facultades de CC. Sociais, Maxisterio e Forestais e da Escola Oficial de Idiomas.

O Centro de Recursos, CEFORE, linda co patio do Centro e,fronte a el, atópase o Pazo da Cultura.

Polas súas características xeográficas e sociais, pode incluírse na categoría de “centros de carácter

periférico mixto”, é dicir, está situado nun ensanche escolar da cidade próximo ao mundo rural circundante.

Na súa orixe, estaba destinado a dar abeiro ao excedente de poboación escolar de bacharelato dos

últimos anos setenta e, coa súa creación, rompeuse a dicotomía tradicional representada polos institutos

“masculino” e “feminino” da cidade. Co paso do tempo, adquiriu un carácter “rururbano” polas características

do seu alumnado, procedente nun sesenta por cento das parroquias rurais do municipio e das áreas rurais

da periferia; nun trinta por cento, da área suburbana de Pontevedra; e, nun dez por cento, das áreas

residenciais da cidade.

A maioría de seu alumnado proven de centros adscritos : CEIP Xunqueira I, así como os colexios públicos

de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó.

O nivel socio-cultural da pobación escolar é medio-baixo e as familias son moi heteroxéneas, atopándose

algunhas delas desestructuradas e algúns alumnos e alumnas en situación de recollida por institucións ou

familias de acollida.

Moitos dos proxenitores atópande no paro e contan con poucos recursos económicos. Poucos desempeñan

traballos profesionais como profesores ou funcionarios administrativos, etc. e escasamente dispoñen de

estudos universitarios. En xeral, valoran positivamente a formación académica e cultural de seus fillos pero

colaboran escasamente co Centro, non asistindo ás reunións e citas convocadas polos titores.

O instituto funciona con horario de mañá, a excepción de dúas horas que tamén hai clase pola tarde,

conforme á normativa. O resto da semana utilízase no Plan de Reforzo Educativo.

A Asociación de Nais e Pais de Alumnos (AMPA) encárgase dalgunhas xestións e colabora co Centro.

O edificio consta de planta baixa, primeira e os baixos están dispoñibles para as aulas específicas de

Bacharelato de Artes e o Ciclo Medio de Laboratorio. Dispón de : biblioteca, 2 aulas de Música e un Coro,

Page 10: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

10

1

0

taller de Tecnoloxía, 2 laboratorios de Física e Química e un de Bioloxía, Aula de Apoio, Sá de Orientación,

ademais dun edificio exento para o Gimnasio e un campo de terra para realizar as actividades físico-deportivas.

O perímetro atópase axardinado e posúe unha arboleda.

Todo o instituto dispón de espacio web (plataforma MOODLE) creado pola Administración educativa da

Comunidade Autónoma de Galicia e as aulas atópanse conectadas á rede dispoñendo de equipamentos

tecnolóxicos como ordenador, canón e pantalla de proxección.

Actualmente, estase a seguer o procedemento de que cada profesor/a se encargue dunha aula asignada e

que sexan o alumnado o que se achegue a elas.

Page 11: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

11

1

CARACTERÍSTICAS DAS MATERIAS IMPARTIDAS POR ESTE

DEPARTAMENTO

Na sociedade contemporánea, a imaxe é un dos medios de expresión máis común e universal que consegue ir aló das fronteiras establecidas pola linguaxe da fala, permitindo transmitir ideas a través da linguaxe gráfica. A súa importancia queda patente desde o momento en que consegue converter boa parte das súas creacións en iconos que pasan a formar parte do patrimonio cultural da humanidade.

A sociedade actual posúe una extraordinaria capacidade tanto para producir imaxes como para consumilas. Estas son fácilmente transmisibles e chegan a toda a cidadanía a través dos mass-media, constituíndo así un poderoso medio de expresión, coñecemento e transformación da realidade.

A percepción visual é un proceso cognitivo relacionado co resto dos procesos homónimos que implica un conxunto de estratexias básicas: seleccionar, analizar, distinguir, relacionar, etc. Aínda que todas as áreas do currículo desenvolven a capacidade de observación do alumnado, a educación plástica e visual incide específicamente no desenvolvemento da percepción e no pensamento visual. A creación de imaxes e o coñecemento dos códigos que interveñen neste proceso, así como dos fundamentos da linguaxe visual e plástica, axudarán ao desenvolvemento da capacidade creativa e imaxinativa da persoa á resolución dos procesos de creación artística.

A materia de Educación Plástica Visual e Audiovisual debe contribuír a desenvolver dous aspectos fundamentais da formación estreitamente relacionados entre si: a percepción e a representación, saber ver e saber facer. Os eixos que vertebran esta materia representan dúas cuestións primordiais para a adquisición das capacidades que se pretenden: ensinar a ver, ensinar a representar.

Saber ver implica valorar o continxente da información visual e a análise crítica da realidade. Implica tamén a necesidade de educar na percepción que supón ser capaz de valorar criticamente unha información visual e mesmo chegar a conclusións persoais dacordo cunha escala de valores propia.

Saber facer implica a necesidade de educar no deseño, planificación, produción e creación de mensaxes icónicas, que supón ser capaz de expresarse utilizando códigos propios das linguaxes visuais.

O obxectivo, deste xeito, é potenciar o xuízo crítico do alumnado co fin de que poida acadar un criterio propio a través do análise das mensaxes visuais e da súa valoración formando así cidadáns responsables sendo suxeitos activos que gozen do feito artístico.

No Bacharelato de Artes os contidos e reflexións anteriores terán unha maior profundización, tanto conceptual como procedimental, para a consecución dos obxectivos nesta etapa, co fin de madurar as experiencias de formación inicial da ESO. Os traballos terán que acadar un nivel de autonomía e dirección persoal por parte do alumnado, tanto en contido de realización como de significación que lles permita encarar dun xeito positivo as ulteriores experiencias nos seus novos estudos.

O alumnado que escolle o Bacharelato de Artes presuponse posúe unhas certas calidades específicas que o predispón a adquisición de os estándares de aprendizaxe de este tipo de bacharelato, polo que a motivación interna constitúe un feito importante neste proceso. A gran variedade de materias – troncais, específicas e de libre configuración autonómica - que se ofertan, permitirá o desenvolvemento persoal ao que aspiran.

Page 12: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

12

1

2

ESO

Page 13: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

13

13

Introdución e contextualización

Se noutras épocas históricas era a palabra, tanto na súa expresión oral como escrita, a principal forma de expresión e de transmisión de ideas e sentimentos, non cabe dúbida de que na época na que estamos inmersos/as a imaxe cobrou un protagonismo sen precedentes en ningunha outra época da historia da humanidade.

A sociedade actual posúe unha extraordinaria capacidade para producir e consumir imaxes. Estas son fácilmente transmisibles e chegan a toda a cidadanía a través dos mass-media, constituíndo un poderoso medio de expresión, coñecemento e transformación da mesma sociedade. A materia de Educación Plástica, Visual e Audiovisual parte dos bloques impartidos na educación primaria na área de Educación Artística. A parte destinada á educación plástica xa anticipaba os mesmos bloques dos que parte a materia en ESO, baixo as denominacións de "Educación audiovisual", "Debuxo técnico" e "Expresión artística". Na primeira etapa da ESO( cursos 1º e 3º) esta materia estrutúrase en tres bloques: "Expresión plástica", "Comunicación audiovisual" e "Debuxo técnico". En 4º da ESO os bloques nos que se estrutura a materia son: "Expresión plástica", "Debuxo técnico", "Fundamentos do deseño" e "Linguaxe audiovisual e multimedia".

O bloque de "Expresión plástica" experimenta con materiais e técnicas diversas na aprendizaxe do proceso de creación. Inténtase darlle ao alumnado unha maior autonomía na creación de obras persoais, axudando a planificar mellor os pasos na realización de proxectos artísticos, tanto propios coma colectivos. Analízanse as características da linguaxe audiovisual desde a cal se realiza a análise crítica das imaxes que nos rodean. Faise, tamén, especial fincapé no uso das tecnoloxías da información e da comunicación aplicadas á imaxe. No bloque titulado "Debuxo técnico" trasládanse coñecementos teórico-prácticos sobre formas xeométricas e sistemas de representación, e aplícanse estes coñecementos á resolución de problemas e á realización de deseños. No cuarto curso, considerando a madureza do alumnado e os coñecementos adquiridos, incorpórase o bloque de "Fundamentos do deseño", que vai permitir o coñecemento dos fundamentos do deseño nas súas diferentes áreas, desenvolvendo, desde un punto de vista práctico, os coñecementos adquiridos no resto de bloques.

O segundo ciclo ou último curso desta etapa da Educación Secundaria Obrigatoria terá un carácter fundamentalmente propedéutico.

Page 14: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

14

14

Obxectivos Xerais A educación secundaria obrigatoria contribuirá a desenrolar nos alumnos e as alumnas as capacidades que lles permitan: - Recoñecer a importancia da imaxe nos medios de comunicación de masas, a súa influencia no pensamento social e actuar de modo crítico ante as mensaxes visuais -Valorar a expresión plástica como medio de expresión artística de sociedades e culturas diferentes. Apreciala como un xeito de entendemento e concordia entre pobos, valorando as súas similitudes e diferenzas. - Recoñecer, comprender e valorar as manifestacións da cultura, apreciando o patrimonio cultural e artístico contribuíndo á súa conservación e mellora. -Ser sensibles ante o goce artístico e acadar os recursos suficientes para apreciar as diferentes representacións artísticas. - Adquirir e empregar con precisión a terminoloxía específica da linguaxe plástica e visual. - Desenvolver o espirito emprendedor e a confianza en se mesmo, a participación, o sentido crítico, a iniciativa persoal a capacidade para aprender a aprender, planificar, tomar decisións e asumir responsabilidades. -Asumir responsablemente os seus deberes, coñocer e exercer os seus dereitos no respecto aos demáis, practicar a tolerancia, a cooperación e a solidaridade entre as persoas, exercitarse no diálogo afianzando os dereitos humanos como valores comúns dunha sociedade plural e prepararse para o exercicio da cidadanía democrática. -Desenvolver o pensamento lóxico e matemático na resolución do proceso creativo aplicado á representación de formas e espazos mediante o emprego das proporcións e da perspectiva. - Expresarse con creatividade, utilizando as diversas ferramentas e técnicas plásticas e visuais, relacionándoas con outras liguaxes e aplicando nas súas creacións as tecnoloxías da información e da comunicación mais exeitadas. - Utilizar a linguaxe plástica para expresar emocións e sentimentos, vivencias e ideas, contribuíndo á comunicación, reflexión crítica e respecto entre as persoas. - Planificar e reflexionar, de forma individual ou colectiva, sobre o proceso de realización dun obxecto partindo duns obxectivos prefixados e revisar e valorar, ao final de cada fase, o estado do seu desenvolvemento. - Aplicar as distintas técnicas de traballo cooperativo fomentando a responsabilidade e favorecendo o diálogo e a comunicación. - Establecer unha actitude positiva ante os novos retos, admitindo os erros e valorando os acertos como parte do proceso de formación do individuo. - Analizar visual e gráficamente das referencias do natural e imaxes, destinguindo as súas tipoloxías.

Page 15: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

15

15

Contribución da materia ao Logro das Competencias Clave

Unha posible definición de competencia clave podería ser a capacidade de poñer en práctica de forma integrada, en contextos e situacións diversos, os coñecementos, as habilidades e as actitudes persoais adquiridas. O concepto de competencia inclúe tanto os saberes como as habilidades e as actitudes e vai mais alá do saber e do saber facer, incluíndo o saber ser ou estar.

A incorporación de competencias clave ao currículo permite poñer o acento naquelas aprendizaxes que se consideran imprescindibles desde unha formulación integradora e orientada á aplicación dos saberes adquiridos. De aí o seu carácter básico. Son aquelas competencias que debe desenvolver un mozo ou unha moza ao finalizar o ensino obrigatorio para poder lograr a súa realización persoal, exercer a cidadanía activa, incorporarse á vida adulta de xeito satisfactorio e ser capaz de desenvolver unha aprendizaxe permanente ao longo da vida.

• Competencia Conciencia e Expresións Culturais(CCEC) : Ampliar o coñecemento dos diferentes códigos artísticos e da utilización das técnicas e os recursos que lles son propios. Aprender a mirar, ver, observar e percibir. Ser capáz de expresarse a través da imaxe. Experimentar e investigar con diversidade de técnicas. Apreciar e valorar os valores estéticos e culturais das produccións artísticas.

• Competencia Sentido de Iniciativa e Espírito Emprendedor(CSIEE) : Desenvolver estratexias de planificación, previsión de recursos, anticipación e avaliación de resultados. Aprender a tomar decisións de xeito autónomo.

• Competencia Sociais e Cívicas(CSC) : Traballar con ferramentas propias da linguaxe visual que induzcan ao pensamento creativo e á expresión de emocións, vivencias e ideas. Formular experiencias directamente relacionadas coa diversidade de respostas ante un mesmo estímulo e a aceptación das diferenzas.

• Competencia Matemática e Ciencias e Tecnoloxía (CMCCT) : Aprender a desenvolverse con comodidade a través da linguaxe simbólica. Afondar no coñecemento de aspectos espaciais da realidade mediante a Xeometría e a representación obxectiva das formas.

• Competencia Aprender a Aprender(CAA): Adoitarse reflexionar sobre os procesos. Utilizar recursos tecnolóxicos específicos . Recoñecer a importancia da imaxe como soporte da información.

• Competencia Dixital e Tratamento da Información(CD): Utilizar recursos tecnolóxicos específicos. Ser capaz de buscar, obter e procesar informacion na rede e transformala en coñecemento.

• Competencia Comunicación Lingúística(CCL) : Saber expresarse na nova linguaxe plástica diante dun grupo, os/as seus/súas compañeiros/as, adoitanto explicar os traballos feitos por el/ela dun xeito habitual.

Nos recadros dos niveis 1º e 3º da ESO deste Primer Ciclo que aparecen máis adiante, sinálanse as distintas competencias clave en relación aos criterios de avaliación, contidos,obxectivos, asi como aos estándares de aprendizaxe . As de 4º da ESO, móstranse dentro do apartado do Segundo Ciclo.

Page 16: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

16

16

PERFIL COMPETENCIAL NA MATERIA PLÁSTICA ,VISUAL E

AUDIOVISUAL

4ºESO

Faise constar a salvedade de a non constancia das competencias lingúística (CCL) e social e

cívica (CSC) vinculadas a ningún estandar de aprendizaxe referidas a este curso no currículo do

Decreto 86/2015.

CMCCT…………………. EPVAB.2.1.2. EPVAB.2.2.2.

CD………………………... EPVAB.1.3.2. EPVAB.3.3.4.

CAA………………………. EPVAB.4.3.3. EPVAB.2.2.1.

CSIEE…………………….. EPVAB.4.3.2. EPVAB.3.3.5.

CCEC…………………….. EPVAB.1.5.2. EPVAB.4.4.1.

Dito perfil competencial corresponde o aprobado por unanimidade na acta da reunión 6 do

Departamento na data 20/02/2018

3ºESO

CMCCT………………..… EPVAB.3.9.1. EPVAB.3.10.1.

CD……………………….... EPVAB.2.6.2. EPVAB 2.11.1.

CAA……………………….. EPVAB.1.1.1. EPVAB.3.4.2.

CSIEE…………………..... EPVAB.1.4.1. EPVAB.1.1.2.

CCEC…………………….. EPVAB.1.5.2. EPVAB.1.3.1. EPVAB 1.5.3.

CCL...........................EPVAB.2.9.1. EPVAB.2.4.1

CSC...........................EPVAB.1.5.7. EPVAB.1.4.2

1ºESO

CMCCT……………….… EPVAB.3. 2.1. EPVAB.3.15.1. EPVAB.3.19.1

CD………………………... EPVAB.2.2.2. EPVAB.2.1.3.

CAA……………………... EPVAB.3.17.1. EPVAB.3.13.1.

CSIEE………………….... EPVAB.3.5.1. EPVAB.3.14.1.

CCEC………………….... EPVAB.3.7.1. EPVAB.3.10.1. EPVAB.3.18.1

CCL...........................EPVAB.1.3.1. EPVAB.2.1.2

CSC...........................EPVAB.1.7.7. EPVAB.1.5.1

Ditos perfís competenciais corresponden os aprobados por unanimidade na acta da

reunión 8 do Departamento na data 16/04/2018

Page 17: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

17

17

Criterios de Avaliación en Relación ás Competencias Básicas

A avaliación do proceso de aprendizaxe do alumnado da ESO será contínua, formativa e integradora. Contínua porque se realiza durante todo o proceso didáctico, formativa porque é tendente á consecución dos obxectivos da etapa, e integradora porque aúna distintos campos de coñecemento segundo o grao de cumprimento das competencias básicas. Polo tanto, esta programación fai referir os criterios de avaliación en relación ás competencias clave, segundo consta nos recadros do Primeiro e Segundo Ciclo para 1º , 3º e 4º ESO.

Instrumentos de Avaliación A avaliación é unha parte do proceso de ensinanza e aprendizaxe,que se desenvolve de xeito continuo e diferenciado para cada un/ha dos/as alumnos/as. O seguemento que se faga a través do devandito proceso traducirase, ademais, en orientación, apoio e estímulo para o alumnado. Os instrumentos utilizados serán obxectivos e medibles segundo unha valoración cuantitativa e cualitativa. A avaliación do proceso de aprendizaxe do/a alumno/a concíbese e practícase do seguinte xeito:

• Individualizada: centrándose no caso concreto de cada alumno/a.

• Integradora: para o que contempla a posibilidade da existencia de diferentes grupos e situación e a flexibilidad na aplicación dos criterios de avaliación seleccionados.

• Cualitativa: na medida na que se aprecian todos os aspectos e non soamente os de carácter

cognoscitivo.

• Orientadora: pola información que proporciona ao/á alumno/a para mellorar o seu proceso de .

aprendizaxe

• Contínua: xa que acompaña o proceso de aprendizaxe en todas as súas fases, para o que se contemplan catro modalidades:

- Avaliación inicial: proporciona datos do punto de partida de cada alumno/a, sendo unha primeira fonte de información sobre coñecementos previos e características persoais, que permiten unha atención ás diferenzas e unha metodoloxía axeitada. -Avaliación formativa: confire unha visión das dificultades e progresos de cada caso ao longo da evolución do proceso de aprendizaxe. -Avaliación sumativa: establece os resultados ao término do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución de obxectivos. -Autoavaliación: contémplase no proceso a existencia de elementos de autoavaliación e

coavaliación que impliquen aos/ás alumnos/as no proceso.

Page 18: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

18

18

Procedementos de Avaliación

Empregaranse os seguintes procedementos de avaliación: 1- Observación sistemática: consistente no proceso de explicacións orais das propias realizacións de producións plásticas, as actitudes na interrelación cos outros ( respecto ao silencio necesario debido aos/ás compañeiros/as nas súas exposiciós orais asi como ao docente), a adquisición de hábitos (coidado do material propio e alleo, respecto da datas de entrega). 2- Seguemento dos traballos individuais ou colectivos realizados na clase polo/a alumno/a, pulcritude na presentación, a utilización de elementos que configuran a linguaxe visual ou dispor diariamente dos materiais relacionados coa técnica a tratar no momento. 3- Diálogo do profesor/a-alumnado: a fin de indagar sobre calquera problema que se presente na realización das actividades, tanto na comprensión dos conceptos ou na utilización das técnicas gráfico-plásticas, asi como para detectar calquera problema entre eles/as que poida causa ser de atención do Departamento de Atención Educativa. 4- Probas obxectivas específicas: preténdese que axuden a valorar a adquisición de certos contidos despois de haber traballado neles durate o curso. Estas probas realizaranse a partir dunha serie de contidos que se consideran necesarios para que poidan interpretar a nova información. 5- Autoavaliación: ten un primordial significado educativo, tanto por parte do docente como por parte do discente . A autoavaliación permítenos saber onde estamos e o que se conseguiu. O feito de que o alumnado reflexione sobre o seu traballo reforza a súa capacidade crítica e fomenta que se involucre no seu proceso educativo.

Page 19: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

19

19

Criterrios de Cualificación 1º , 3º E 4ºeso A ponderación para a cualificación final será a específica para cada curso e aparecerá nos apartados correspondentes a cada curso da ESO. En xeral Haberá un porcentaxe para: -Traballos na aula( realiza as actividades encomendadas; presenta os traballos nos prazos sinalados; executa os traballos con precisión, orde e limpeza).…………………………………………... % da nota.

-Probas e Controis( asimila aqueles contidos que se consideran necesarios para interpretar; realiza a proba coidando a presentación con limpeza, orde, precisión e claridade na exposición dos conceptos ou na resolución de exercicios relacionados cos coñecementos adquiridos)…………………… % da nota. -Observación sistemática do traballo individual, en grupo, participación, actitude( mostra interese pola asignatura e pola realización das actividades propostas; asiste a clase diariamente e con puntualidade; compórtase correctamente e traballa na aula; respecta a estrutura de traballo da aula e as intervencións do docente e dos/as seus/súas compañeiros/as; coida o material propio e da aula; participa activamente nos traballos en grupo; observaráse con especial atención o feito de que o/a alumno/a traia diariamente o material necesario para o desenvolvemento da clase)……………………..…. %da nota. Para ter unha cualificación positiva, require obter un 50% en cada unha das partes mencionadas no apartado anterior. Os traballos faránse na aula en horario escolar, excepcionalmente, o/a profesor/a poderá facer algún encargo para casa. Polo tanto, para superar cada avaliación, será necesario entregar todos os traballos dentro do prazo concertado. A nota media dos traballos será a media aritmética. O/a alumno/a farase responsable do arquivamento

dos traballos, que poderán ser requeridos polo/a profesor/a en calquera momento do curso. A cualificación final de xuño farase coa nota media das tres avaliacións, tendo en conta o esforzo de superación no caso de que se observase un incremento ascendente nelas. O proceso de avaliación, dado su carácter orientador pola información que en cada momento do proceso proporciona ao/á alumno/a para mellorar o seu proceso de aprendizaxe, axuda a este para que poida corrixir os seus posibles erros. Deste xeito, valorarase a actitude autocrítica e o esforzo de superación. A convocatoria extraordinaria de Setembro para aqueles/as alumnos/as que non lograran superar a ordinaria, consistirá nuha proba específica que terá como referencia o Perfil Competencial do curso, e será cualificada tendo en conta os criterios de avaliación relacionados con este e co grao de adquisición de competencias básicas. No momento da proba, o/a alumno/a deberá vir provisto/a de todas aquelos traballos que non realizara durante o curso e repetir aqueles que non fixera correctamente, segundo o criterio de seu profesor/a. Os criterios de nota será o 100% da a proba obxectiva tendo que ter presentados a totalidade dos traballos do curso.

Page 20: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

20

20

Procedementos para a Realización da Avaliación Inicial Co fin de recabar información obxectiva do alumnado na materia a tratar e, deste xeito, poder adaptar os contidos estándares de aprendizaxe do curso iniciado, cada profesor levará a cabo unhas probas baseadas nos coñecementos teóricos de anos anteriores asi como dalgún exercicio práctico onde os/as alumnos/as poidan plasmar na linguaxe visual os conceptos e estándares de aprendizaxe asimilados por eles/as nos cursos precedentes.

Plans de Seguimento do Alumnado con Materias Pendentes O alumnado coa materia pendente deberá ser informado polo/a profesor/a-titor/a do curso da

reunión co docente encargado de impartir a materia e, en su defecto, co/a Xefe de Departamento.

Na devandita reunión, informarase do número e do tipo de traballos que os/as alumnos/as terán que

realizar, asi como das datas dos parciais das probas obxectivas.

Os traballos deberán ser entregados o día das probas obxectivas ao docente encargado de asistilas,

para ser avaliados máis tarde sendo valorados en conxunto coas probas específicas. As probas específicas parciais realizaranse en Xaneiro e Abril , como fixa a normativa, e unha Proba Final - se houbera necesidade - en Xuño, ademáis da de Setembro.Co fin de obter un mellor seguimento do/a alumno/a, valorarase o traballo feito por avaliación. En Setembro, o alumnado deberá realizar aqueles traballos que non entregara ou o fixera de modo incorrecto e asistirá a unha proba obxectiva que terá como referencia o Perfil Competencial do curso, e será cualificada tendo en conta os criterios de avaliación relacionados con este e co grao de adquisición de competencias básicas

Page 21: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

21

21

Procedemento para a Cualificación das Materias Pendentes ou da Nota final do curso se hai alumnado asistente a Programas de Reforzo con Atribución Horaria Co fin de acadar unha maior perspectiva no momento da cualificación das materias pendentes, e tomando en consideración os criterios de cualificación , asi como os estándares de aprendizaxe e o grado de cumprimento das competencias clave indicado no Perfil Competencial do curso, determínanse os seguintes procedementos:

• Traballos propostos para a súa realización na casa……………..…40% da nota • Probas específicas(dous) cos mínimos esixibles……………….. .. .50% da nota

• Observación sistemática (actitude de superación na entrega de traballos con bo acabado

e interese pola entrega no tempo fixado)…………………………….10% da nota

Na avaliación de Setembro, será necxesario a entrega de todolos traballos propostos e unha proba específicas que valera o 100%. Non existen Programas de Reforzo con Atribución Horaria para o alumnado pendente.

Programas Específicos Personalizados para o Alumnado Repetidor

O alumnado repetidor poderá seguir un programa específico coa finalidade de acadar un grao de coñecemento e habilidades necesarias dentro dos estándares de aprendizaxe básicos. A superación dos problemas e erros detectados na Avaliación Inicial do curso , asi como os extraídos da observación sistemática diaria, lograranse a través dunhas actividades de reforzo asi como dun seguimento personalizado do/a alumno/a. Asemesmo, durante as clases prestaráselles unha atención máis individualizada ante calquera problema o dúbida que a estes/as alumnos/as poideran presentárselles.

Metodoloxía Didáctica

Na materia que nos ocupa nesta etapa da Educación Secundaria Obrigatoria, partirase metodolóxicamente dende dous puntos de vista. Por un lado, certos estándares de aprendizaxe iniciaranse dende una perspectiva empírica, sendo os propios alumnos/as os/as que cheguen as conclusións que recompilará o/a profesor/a nunha ulterior clase teórica na que caberá a posibilidade de observación doutras obras de artistas ou doutros compañeiros de cursos precedentes.

Doutro xeito, outros contidos convendrán iniciarse dende unha exposición teórica impartida polo docente na que utilizarase as TICs e onde o alumnado, nunha fase sinalada polo/a profesor/a, poderá comentar as súas dúbidas asi como facer cuestións que se resolverán entre todos, compañeiros/as e profesor/a, na “ronda de intervencións”. Tamén o docente, co fin de fomentar o debate participativo e o intercambio

Page 22: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

22

22

de opinións realizará algunha pregunta ao alumnado sobre o exposto. Os traballos cooperativos e en grupos levaranse a cabo en cada avaliación

Os traballos propostos realizaranse na aula co fin de propiciar a observación sistemática individualizada e a actitude do alumnado ante o traballo e ante os demáis. Permitirase, nesta fase, a comunicación entre eles posto que o carácter da materia o implica, facilitando asi a Competencia Social e Cidadá .

En xeral, non admitiranse traballos feitos fora da aula, salvo os propostos como traballos de ampliación ou reforzo. Excepcionalmente este criterio pódese flexibilizar, si se estima convinte, nos casos de falta de asistencia por motivos xustificados.

De calquer modo, a metodoloxía contará coas estratexias e accións coa finalidade de posibilitar a aprendizaxe do alumnado e o logro das competencias correspondentes aos estándares de aprendizase.

Propostas Metodolóxicas Concretas

- Preparar a comezos de cada curso, algunhas clases teórico-prácticas do coñecemento dos instrumentos, materiais e técnicas básicos que se vaian utilizar durante todo o ano. - Utilizar medios audiovisuais que faciliten a comprensión dos contidos (proxeccións dixitais co canón, presentacións en power-point e vídeo). En temas de marcado carácter conceptual como (Percepción e Comunicación) resulta imprescindible motivar aos discentes con estes medios, para provocar a ulterior análise e o diálogo en grupo. - Axeitar as actividades ás circunstancias específicas do alumnado: nivel de destrezas (idade, esquemas e habilidades previas), nivel adquisitivo (condicións persoais, da barriada, a cidade), anhelos individuais ou colectivos, contorno artístico cultural, etc. - Favorecer a creatividade e a expresión persoal, partindo de formulación comúns para todos os/as alumnos/as. É importante a experimentación, xa sexa encauzada ou intuitiva. - Ilustrar as actividades con exemplos da arte, a artesanía ou deseño, de distintas culturas e épocas, evocando especialmente a galega. - Realizar visitas a museos e galerías, monumentos e conxuntos históricos, centros de estudos artísticos, como Restauración ou Belas Artes, talleres de cerámica, gravado, etc. - Utilizar a rúa como elemento motivador para a obra plástica, saíndo en horas de clase a realizar apuntamentos ou bosquexos do natural. En unidades temáticas concretas, como é o caso da fotografía, os alumnos e alumnas terán que dedicar horas non lectivas a realizar as tomas que sexan necesarias en lugares diversos. - Promover o traballo en grupos, permitindo un enriquecemento mutuo e fomentando a cooperación e a desinhibición.

Material e Recursos Didácticos

Nesta área os moventos de operatividade e produción son fundamentais no proceso de aprendizaxe, tanto dende o punto de vista da motivación coma da reflexión conceptual. Para depositar os materiais e garantir a súa organización convén dispoñer dunha aula específica con armarios, estanterías, pileta, grandes cubos para o lixo, pantalla de proxeción, canón e ordenador, etc.,. Tamén hai que ter en conta o material didáctico non funxible necesario para a práctica da materia: mesas de debuxo, banquetas, taboleiro de debuxo, modelos en escaiola, paneis de cortiza para a exposición de traballos e asi poder comentalos tanto por parte do docente como do/a propio/a alumno/a. .

Page 23: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

23

23

A incorporación das novas tecnoloxías e, na súa aplicación á competencia dixital, poñen de manefesto a necesidade ineludible de recurrir a utilización das TICs como ferramenta indispensable en todas as materias no actual ensino e, particularmente na materia que nos ocupa. A totalidade das aula contan con canón e con un ordenador.

Asemesmo, algunhas aulas asignadas ao departamento contan cunha biblioteca específica creciente, onde a consulta de libros é algo habitual.

O alumnado deberá vir provisto do material necesario para realizar as actividades: plantillas, regla milimetrada, goma, distintos lápices, rotuladores, material para a cor ( lápices de cores, témperas, ceras graxas,…) etc.

Medidas de Atención á Diversidade

A Educación Secundaria Obrigatoria é individualizada e ao mesmo tempo integradora polo que o docente debe, en su observación sistemática diaria asi como grazas a Avaliación Inicial, recoñecer aos/ás alumnos/as que presenten algún dos seguintes criterios: -Non seguir o ritmo de traballo da clase -Carecer da motivación propia necesaria e interese. -Non acadar o grao de coñecemento, ben por carecer del ao inicio do curso, ben debido aos anteriores criterios, -Presentar aptitudes moi superiores a media polo que rematan os traballos antes do tempo asignado.

-Para aqueles/as alumnos/as que treñan diagnosticado TDAH teranse en conta no momento tanto de impartir clase como no da realización de traballos ou probas o protocolo recomendado pola Xunta de Galicia no ano 2014. Tendo en conta os devanditos criterios, pódense facer agrupamentos flexibles que axuden á adaptación dos/as alumnos/as detectados/as.

As estratexias didácticas que rexerán a atención da diversidade serán: 1) Reforzo mediante exercicios que se adecúen ao nivel do grupo. 2 )Reforzo explicativo na clase. 3) Atención fora da hora lectiva ordinaria, na hora de atención ao alumnado 4) Incentivar o interese con exercicios que supoñan un reto. Para aqueles/as alumnos/as con dificultades (psíquica ou motora) se articularán as medidas necesarias pertinentes para cada caso, tendo sempre en conta o apoio dun especialista e manterase contacto co Departamento de Orientación Pedagóxica para facer un mellor seguimento. Algúns contidos da programación terán carácter cíclico, é dicir, que os contidos básicos estudados nos primeiros niveis serán revisados e ampliados nos cursos superiores.

Page 24: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

24

24

Programación da Educación en Valores

EDUCACIÓN PARA A PAZ

Os contidos tratados nesta materia, a través do coñecemento das diferentes manifestacións artísticas, fomentan o respecto á diversidade persoal, económica, étnica, cultural e social. Este achegamento á arte como patrimonio universal, favorece a convivencia pacífica dos pobos. EDUCACIÓN CÍVICA E MORAL A realización de actividades en grupo contribue a desenvolver a propia disposición á solidaridade, cooperación e respecto ás opinións e formas expresivas alleas, sendo un dos eixos metodolóxicos e organizativos do traballo da aula. EDUCACIÓN NON SEXISTA Fomentase no alumnado o interese pola análise crítica daqueles contidos que denotan discriminación por sexos na linguaxe a través da imaxe, así como dos estereotipos que de forma inconsciente reflicten nos seus traballos, co fin de levar a cabo unha progresiva transformación de actitudes. Nas actividades de grupo faise necesario propiciar o intercambio de papeis entre alumnos e alumnas. Contribuirase así, a partir da propia actividade da aula, a establecer unhas relacións máis xustas e equilibradas entre as persoas. Tamén é de consideración a participación dende hai anos no Día Contra a Violencia de Xénero con murais expostos nos corredores do Centro. EDUCACIÓN PARA A SAÚDE O concepto moderno de saúde atende non só a ausencia de enfermidade senón a existencia dun estado de benestar xeral: físico, psíquico e social. Sábese por outra parte que na infancia, a adolescencia e a primeira mocidade, é cando se modelan os hábitos de vida, saudables ou danosos. Iso fai de esta etapa un período formativo especialmente importante para potenciar os estilos de vida saudables. Preténdese, por medio destes contidos, desenvolver estratexias para favorecer o autocoidado físico e psicolóxico e o amor propio na liña xa fundamentada de afondar nos procesos xerais de autonomía na formación integral. EDUCACIÓN AMBiENTAL Foméntase nos/as alumnos/as pautas de actuación e comportamento dirixidas ao respecto ao medio ambiente, atendendo a criterios de harmonía, estéticos, de protección e conservación do medio. Tamén preténdese que haxa unha comunicación dos/as alumnos/as co ambiente a través da linguaxe plástica, como a intervención do contorno do Centro comunicando o islote co xardín circundante mediante unha ponte de madeira, nun proxecto ideado dende o principio polo alumnado.

EDUCACIÓN VIAL As estatísticas nacionais e europeas informan de que moitas das vítimas de accidentes relacionados co tráfico corresponde coa franxa de idade desta etapa. Este feito xustifica a presenza da educación vial no currículo. Devandita formación debe abarcar, entre moitos outros aspectos educativos, a axeitada forma de conducirse tanto de maneira peonil como nos posibles medios de locomoción permitidos á súa idade, nos niveis máis concretos da vida veciñal e doméstica e da cidade.

EDUCACIÓN DO CONSUMIDOR A educación pasa, sobre todo nesta etapa tan vulnerable, pola formación do cidadá como parte integrante da sociedade de consumo. Polo tanto, débese formar ao alumnado como consumidores responsables e informados, con clara conciencia de seus dereitos de consumidor.

Page 25: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

25

25

1º Ciclo : Educación Plástica, Visual e

Audiovisual

1º ESO

Obxectivos Específicos por Curso

a) Apreciar a realidade ca sensibilidade e intención perceptiva estética, distinguindo os elementos da linguaxe visual e captando os seus valores expresivos.

b) Analizar visual e gráficamente das referencias do natural e imaxes, distinguindo as súas tipoloxías ,describindo a súa estructura e o seu aspecto visible.

c) Realizar representacións gráfico-plásticas bi e tridimensionalmente, con diferente grao de iconicidade e de subxectivación.

d) Analizar imaxes, obras de arte ou deseño, distinguindo os elementos da linguaxe que as configuran e a súas relacións apreciando os valores expresivos e funcionais.

e) Coñecer e aplicar con fluidez e sensibilidade técnicas gráfico-plásticas de debuxo, pintura, colaxe, fotocopia e infografía.

f) Aproveitar as aprendizaxes demostrando interese nas actividades propostas e a responsabilidade no seguimento, realización e entrega do traballo, coidado dos materiais e utensilios, contribuíndo, polo tanto, ao bo clima na aula e a dinámica axeitada.

g) Emprego da terminoloxía específica da linguaxe plástica e visual e audiovisual, diferenciando, ou no seu caso, asociándoas a outras áreas do coñecemento, para acadar o mellor xeito de usar a máis convinte para expresar as ideas.

h) Participar nos traballos colectivos como medio de acadar valores de organización e planificación, incidindo na actitude individual de respecto ao grupo.

i) Consideración do feito artístico como parte dun patrimonio histórico a conservar e transmitir, incidindo no coñecemento do patrimonio galego como contribución ao do resto da humanidade.

Contidos

Os contidos conceptuales, nunha etapa como esta que aúna e integra coñecementos e obxectivos, implicará a su vez, relacionar as habilidades e as actitudes persoais adquiridas, é dicir, os estándares de aprendizaxe. O concepto de competencia inclúe tanto os saberes- contidos- como as habilidades e as

actitudes e vai mais alá do saber e do saber facer, incluíndo o saber ser ou estar.

Polo tanto, esta programación considera imprescindible, desde unha formulación integradora e orientada á aplicación dos saberes adquiridos, mostrar estes contidos dun xeito global co fin de poñer en práctica de forma integrada e en contextos e formulacións diversas o proceso educativo.

Os contidos de 1º da ESO, co fin de relacionar todos os apartados e tratalos dun xeito integrador, móstranse nos recadros seguintes, máis adiante indicados.

Page 26: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

26

26

Criterios de Avaliación Estes criterios amósanse nos recadros seguintes, en relación ás competencias:

Educación Plástica, Visual e Audiovisual. 1º ESO

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Peso

%

Bloque 1. Expresión plástica

1.1. Elementos configurativos da imaxe: punto, liña e plano.

1.2. Aprecio do uso que os/as artistas fan do punto, a liña e o plano para aplicalo ás propias composicións.

1.1. Identificar os elementos configuradores da imaxe.

1.1.1. Identifica e valora a importancia do punto, a liña e o plano, analizando de xeito oral e escrito imaxes e producións gráfico plásticas propias e alleas.

CCEC 2,5

1.3. O punto como o elemento máis sinxelo na comunicación visual.

1.4. Posibilidades gráficas e expresivas da liña en relación ao seu trazado, o seu grosor ou a súa velocidade.

1.5. Calidades do plano como elemento compositivo e como construtor de volume.

1.2. Experimentar coas variacións formais do punto, o plano e a liña.

1.2.1. Analiza os ritmos lineais mediante a observación de elementos orgánicos na paisaxe, nos obxectos e en composicións artísticas, empregándoos como inspiración en creacións gráfico-plásticas.

CAA 2,5

1.2.2. Experimenta co punto, a liña e o plano co concepto de ritmo, aplicándoos de forma libre e espontánea.

CSIEE 2,5

1.2.3. Experimenta co valor expresivo da liña e o punto e as súas posibilidades tonais, aplicando distintos graos de dureza, distintas posicións do lapis de grafito ou de cor (tombado ou vertical) e a presión exercida na aplicación, en composicións a man alzada, estruturadas xeometricamente ou máis libres e espontáneas.

CCEC 2,5

1.6. Elementos de expresión plástica: liña, textura e cor.

1.3. Expresar emocións utilizando distintos elementos configurativos e recursos gráficos: liña, puntos, cores, texturas, claroscuros, etc.

1.3.1. Realiza composicións que transmiten emocións básicas (calma, violencia, liberdade, opresión, alegría, tristura, etc.) utilizando diversos recursos gráficos en cada caso (claroscuro, liñas, puntos, texturas, cores, etc.).

CCL 15

Page 27: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

27

27

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Peso

%

1.7. Composición: elementos.

1.8. O ritmo na composición.

1.4. Identificar e aplicar os conceptos de equilibrio, proporción e ritmo en composicións básicas.

1.4.1. Analiza, identifica e explica oralmente, por escrito e graficamente, o esquema compositivo básico de obras de arte e obras propias, atendendo aos conceptos de equilibro, proporción e ritmo.

CCL 15

1.4.2. Realiza composicións básicas con diferentes técnicas segundo as propostas establecidas por escrito.

CSIEE 2,5

1.4.3. Realiza composicións modulares con diferentes procedementos gráfico-plásticos en aplicacións ao deseño téxtil, ornamental, arquitectónico ou decorativo.

CCEC

CSIEE

2,5

1.4.4. Representa obxectos illados e agrupados do natural ou do ámbito inmediato, proporcionándoos en relación coas súas características formais e en relación co seu ámbito.

CCEC 2,5

1.9. A cor coma fenómeno físico e visual. Mestura aditiva e mestura substractiva.

1.10. Círculo cromático. Cores complementarias.

1.5. Experimentar coas cores primarias e secundarias.

1.5.1. Experimenta coas cores primarias e secundarias, estudando a síntese aditiva e subtractiva e as cores complementarias.

CSC 2,5

1.11. Texturas naturais e artificiais. Capacidade expresiva das texturas.

1.6. Transcribe texturas táctiles a texturas visuais mediante as técnicas de frottage, utilizándoas en composicións abstractas ou figurativas.

1.6.1. Transcribe texturas táctiles a texturas visuais mediante as técnicas de frottage, utilizándoas en composicións abstractas ou figurativas.

CSIEE 5

1.12. Materiais e técnicas de debuxo e pintura. Técnicas plásticas: secas, húmidas e mixtas.

1.7. Coñecer e aplicar as posibilidades expresivas das técnicas gráfico-plásticas secas, húmidas e mixtas: témpera, lapis de grafito e de cor; colaxe.

1.7.1. Utiliza con propiedade as técnicas gráfico-plásticas coñecidas aplicándoas de forma axeitada ao obxectivo da actividade.

CCL 5

1.7.2. Utiliza o lapis de grafito e de cor, creando o claroscuro en composicións figurativas e abstractas mediante a aplicación do lapis de forma continua en superficies homoxéneas ou degradadas.

CSC 5

1.7.3. Experimenta coas témperas aplicando a técnica de diferentes formas (pinceis, esponxas, goteos, distintos graos de humidade, estampaxes, etc.), valorando as posibilidades expresivas segundo o grao de opacidade e a creación de texturas visuais cromáticas.

CCEC 5

1.7.4. Utiliza o papel como material, manipulándoo, resgando ou pregando, creando texturas visuais e táctiles, para crear composicións,

CAA 5

Page 28: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

28

28

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Peso

%

colaxes matéricas e figuras tridimensionais.

1.7.5. Crea co papel recortado formas abstractas e figurativas compóndoas con fins ilustrativos, decorativos ou comunicativos.

CSC 10

1.7.6. Aproveita materiais reciclados para a elaboración de obras de forma responsable co medio e aproveitando as súas calidades gráfico-plásticas.

CSC 10

1.7.7. Mantén o seu espazo de traballo e o seu material en perfecto orde e estado, e achégao á aula cando é necesario para a elaboración das actividades.

CSC 5

Bloque 2. Comunicación audiovisual

2.1. Imaxe e a comunicación visual. Iconicidade. Graos de iconicidade. Imaxe figurativa e imaxe abstracta.

2.1. Recoñecer os graos de iconicidade en imaxes presentes no ámbito comunicativo.

2.1.1. Diferencia imaxes figurativas de abstractas.

CCL 10

2.1.2. Recoñece graos de iconicidade nunha serie de imaxes.

CCL 10

2.1.3. Crea imaxes con distintos graos de iconicidade baseándose nun mesmo tema.

CD 10

2.2. Comunicación visual. Símbolos e iconas.

2.2. Distinguir e crear tipos de imaxes segundo a súa relación significante-significado: símbolos e iconas.

2.2.1. Distingue símbolos de iconas.

CCL 10

2.2.2. Deseña símbolos e iconas. CD 10

2.3. O cómic: medio de expresión. Linguaxe do cómic.

2.3. Analizar e realizar cómics aplicando os recursos de adecuadamente.

2.3.1. Deseña un cómic utilizando adecuadamente viñetas e lendas, globos, liñas cinéticas e onomatopeas.

CCL 20

2.4. Comunicación visual: características e elementos que interveñen nela.

2.4. Diferenciar e analizar os elementos que interveñen nun acto de comunicación.

2.4.1. Identifica e analiza os elementos que interveñen en actos de comunicación visual.

CSC 15

Page 29: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

29

29

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Peso

%

2.5. Funcións das mensaxes na comunicación visual e audiovisual.

2.5. Recoñecer as funcións da comunicación.

2.5.1. Identifica e analiza os elementos que interveñen en actos de comunicación audiovisual.

2.5.2. Distingue a función ou funcións que predominan en mensaxes visuais e audiovisuais

CCL

CD

15

Bloque 3. Debuxo técnico

3.1. Elementos xeométricos fundamentais: punto, liñas e direccións. Posicións relativas entre rectas: paralelas, cortantes e perpendiculares.

3.1. Comprender e empregar os conceptos espaciais do punto, a liña e o plano.

3.1.1. Traza as rectas que pasan por cada par de puntos, usando a regra, e resalta o triángulo que se forma.

CAA 4

3.2. Manexo da escuadra e cartabón para o trazado de paralelas, perpendiculares e rectas a 45º.

3.2. Construír distintos tipos de rectas, utilizando a escuadra e o cartabón, despois de repasar previamente estes conceptos.

3.2.1. Traza rectas paralelas, transversais e perpendiculares a outra dada, que pasen por puntos definidos, utilizando escuadra e cartabón con suficiente precisión.

CMCCT 4

3.3. Circunferencia e círculo. A circunferencia como lugar xeométrico básico no plano.

3.3. Coñecer con fluidez os conceptos de circunferencia, círculo e arco.

B3.3.1. Constrúe unha circunferencia lobulada de seis elementos, utilizando o compás.

CD 4

3.4. Manexo do compás. Dividir a circunferencia en dous, catro, seis ou oito partes iguais, usando o compás. Realizar motivos decorativos co manexo do compás.

3.4. Utilizar o compás, realizando exercicios variados para familiarizarse con esta ferramenta.

3.4.1. Divide a circunferencia en seis partes iguais, usando o compás, e debuxa coa regra o hexágono regular e o triángulo equilátero que se posibilita.

CMCCT 4

3.5. Ángulos. Clasificación de ángulos y posicións relativas.

3.6. Trazado de ángulos con escuadra e cartabón.

3.5. Comprender o concepto de ángulo e bisectriz e a clasificación de ángulos agudos, rectos e obtusos.

3.5.1. Identifica os ángulos de 30º, 45º, 60º e 90º na escuadra e no cartabón.

CSIEE 4

3.7. Realizar operacións con ángulos. Medidas angulares. Transporte de medidas angulares.

3.6. Estudar a suma e a resta de ángulos, e comprender a forma de medilos.

3.6.1. Suma ou resta ángulos positivos ou negativos con regra e compás.

CMCCT 4

3.8. Bisectriz dun ángulo. A bisectriz como lugar xeométrico básico no plano.

3.7. Estudar o concepto de bisectriz e o seu proceso de construción.

3.7.1. Constrúe a bisectriz dun ángulo calquera, con regra e compás.

CCEC 10

3.9. Concepto de medida. Operacións con segmentos coa axuda da regra ou utilizando o compás.

3.8. Diferenciar claramente entre recta e segmento tomando medidas de segmentos coa regra ou utilizando o compás.

3.8.1. Suma ou resta segmentos, sobre unha recta, medindo coa regra ou utilizando o compás.

CMCCT 4

3.10. Mediatriz dun segmento. A mediatriz como lugar xeométrico básico no plano.

3.9. Trazar a mediatriz dun segmento utilizando compás e regra, e tamén utilizando regra, escuadra e cartabón.

3.9.1. Traza a mediatriz dun segmento utilizando compás e regra, e tamén utilizando regra, escuadra e cartabón.

CMCCT 20

3.11. Teorema de Thales. Aplicacións do teorema de Thales para dividir un

3.10. Estudar as aplicacións do 3.10.1. Divide un segmento en partes iguais, aplicando o

CCEC 1

Page 30: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

30

30

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Peso

%

segmento en partes iguais e para a escala dun polígono.

teorema de Thales. teorema de Thales.

.10.2. Escala un polígono aplicando o teorema de Thales.

CSIEE 1

3.12. Lugares xeométricos fundamentais. Circunferencia, mediatriz, bisectriz e mediana.

3.11. Coñecer lugares xeométricos e definilos.

3.11.1. Explica, verbalmente ou por escrito, os exemplos máis comúns de lugares xeométricos (mediatriz, bisector, circunferencia, esfera, rectas paralelas, planos paralelos, etc.).

CMCCT 15

3.13. Triángulos. Clasificación dos triángulos en función dos seus lados e dos seus ángulos. Propiedade fundamental dos triángulos.

3.12. Comprender a clasificación dos triángulos en función dos seus lados e dos seus ángulos.

3.12.1. Clasifica calquera triángulo, observando os seus lados e os seus ángulos.

CCEC 4

3.14. Construción de triángulos. 3.13. Construír triángulos coñecendo tres dos seus datos (lados ou ángulos).

3.13.1. Constrúe un triángulo coñecendo dous lados e un ángulo, ou dous ángulos e un lado, ou os seus tres lados, utilizando correctamente as ferramentas.

CAA 1

3.15. Liñas e puntos notables dos triángulos. Alturas, medianas, bisectrices e mediatrices dos triángulos.

3.14. Analizar as propiedades de puntos e rectas característicos dun triángulo.

3.14.1. Determina o baricentro, o incentro ou o circuncentro de calquera triángulo, construíndo previamente as medianas, as bisectrices ou as mediatrices correspondentes.

CSIEE 1

3.16. Triángulo rectángulo: características e construción dun.

3.15. Coñecer as propiedades xeométricas e matemáticas dos triángulos rectángulos, e aplicalas con propiedade á construción destes.

3.15.1. Debuxa un triángulo rectángulo coñecendo a hipotenusa e un cateto.

CMCCT 1

3.17. Cuadriláteros: clasificación e propiedades.

3.16. Coñecer os tipos de cuadriláteros.

3.16.1.Clasificacorrectamente calquera cuadrilátero.

CCEC 1

3.18. Construción de cuadriláteros. 3.17. Executar as construcións máis habituais de paralelogramos.

3.17.1. Constrúe calquera paralelogramo coñecendo dous lados consecutivos e unha diagonal.

CAA 1

3.19. Polígonos. Polígonos regulares e irregulares. Clasificación dos polígonos.

3.18. Clasificar os polígonos en función dos seus lados, recoñecendo os regulares e os irregulares.

3.18.1. Clasifica correctamente calquera polígono de tres a cinco lados, diferenciando claramente se é regular ou irregular.

CCEC 1

3.20. Construción de polígonos regulares inscritos nunha circunferencia.

3.19. Estudar a construción dos polígonos regulares inscritos na circunferencia.

3.19.1. Constrúe correctamente polígonos regulares de ata cinco lados, inscritos nunha circunferencia.

CMCCT 5

Page 31: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

31

31

Contidos Mínimos Esixibles

Bloque1. Expresión plástica:

- Elementos configurativos da imaxe: O punto. Posibilidades gráficas e expresivas da liña (trazado, grosor e velocidade). Plano (calidades como elemento compositivo e constructor de volume)

- Elementos de expresión plástica: Composición ( elementos compositivos). Cor (fenómeno físico e

visual; mestura aditiva e substractiva; círculo cromático). Texturas ( naturais e artificiais).

- Materias e técnicas de debuxo: Técnicas secas, húmidas e mixtas. Colaxe.

Bloque2.Comunicación audiovisual:

- A imaxe ( graos de iconicidade; imaxe figurativa e abstracta; tipos de imaxe segundo relación

significante-significado: símbolos e iconas)

- Comunicación audiovisual ( elementos e características; funcións das mensaxes audiovisuais )

Bloque3. Debuxo técnico :

- Elementos xeométricos fundamentais: punto, liñas e direccións. Posicións relativas entre rectas:

paralelas, cortantes e perpendiculares

- Manexo da escuadra e cartabón (trazado de paralelas, perpendiculares e rectas a 45º).

- Manexo do compás (dividir a circunferencia en dous, catro, seis ou oito partes iguais; mediatriz).

- Ángulos ( clasificación, posicións relativas; trazado con escuadra e cartabón;operacións;transporte;

bisectriz).

-Teorema de Thales: aplicacións.

- Lugares xeométricos fundamentais ( circunferencia,mediatriz, bisectriz e mediana)

- Triángulos ( clasificación e propiedade fundamental; construcción)

- Cuadriláteros ( clasificación ; construcción).

- Polígonos ( clasificación e construcción dos inscritos nunha circunferencia ).

Page 32: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

32

32

Temporalización

A materia de Educación Plástica, Visual e Audiovisual neste primer ciclo que comprende dos cursos

escolares, 1º e 3º, divídese conceptualmente en tres bloques : Expresión Plástica, Comunicación

Audiovisual e Debuxo Técnico. A materia distribuirase dacordo ao tempo natural que establece o curso

escolar mediante as tres avaliacións, facéndose coincidir os tres bloques sinalados anteriormente coas

avaliacións . Sen embargo, debido ás características propias da materia, moitas veces intercalaranse os

contidos, deixando ao xuízo do profesor o orden da materia, informando dos cambios nas reunión do

Departamento.

Instrumentos e Procedementos da Avaliación

Instrumentos e procedementos de avaliación cítanse no apartado xeral da ESO como Instrumentos de

Avaliación e Procedementos de Avaliación (consultar índice)

Criterrios de Cualificación 1º eso A ponderación para a cualificación final segundo os instrumentos e procedementos será a que se relata a continuación: -Traballos na aula( realiza as actividades encomendadas; presenta os traballos nos prazos sinalados; executa os traballos con precisión, orde e limpeza).…………………………………………...60% da nota.

-Probas e Controis( asimila aqueles contidos que se consideran necesarios para interpretar; realiza a proba coidando a presentación con limpeza, orde, precisión e claridade na exposición dos conceptos ou na resolución de exercicios relacionados cos coñecementos adquiridos)……………………20% da nota. -Observación sistemática do traballo individual, en grupo, participación, actitude( mostra interese pola asignatura e pola realización das actividades propostas; asiste a clase diariamente e con puntualidade; compórtase correctamente e traballa na aula; respecta a estrutura de traballo da aula e as intervencións do docente e dos/as seus/súas compañeiros/as; coida o material propio e da aula; participa activamente nos traballos en grupo; observaráse con especial atención o feito de que o/a alumno/a traia diariamente o material necesario para o desenvolvemento da clase)……………………..….20%da nota. Para ter unha cualificación positiva, require obter un 50% en cada unha das partes mencionadas no apartado anterior. Os traballos faránse na aula en horario escolar, excepcionalmente, o/a profesor/a poderá facer algún encargo para casa. Polo tanto, para superar cada avaliación, será necesario entregar todos os traballos dentro do prazo concertado.

Page 33: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

33

33

A nota media dos traballos será a media aritmética. O/a alumno/a farase responsable do arquivamento

dos traballos, que poderán ser requeridos polo/a profesor/a en calquera momento do curso. A cualificación final de xuño farase coa nota media das tres avaliacións, tendo en conta o esforzo de superación no caso de que se observase un incremento ascendente nelas. O proceso de avaliación, dado su carácter orientador pola información que en cada momento do proceso proporciona ao/á alumno/a para mellorar o seu proceso de aprendizaxe, axuda a este para que poida corrixir os seus posibles erros. Deste xeito, valorarase a actitude autocrítica e o esforzo de superación. A convocatoria extraordinaria de Setembro para aqueles/as alumnos/as que non lograran superar a ordinaria, consistirá nuha proba específica que terá como referencia o Perfil Competencial do curso, e será cualificada tendo en conta os criterios de avaliación relacionados con este e co grao de adquisición de competencias básicas. No momento da proba, o/a alumno/a deberá vir provisto/a de todas aquelos traballos que non realizara durante o curso e repetir aqueles que non fixera correctamente, segundo o criterio de seu profesor/a. Os criterios de nota será o 100% da a proba obxectiva tendo que ter presentados a totalidade dos traballos do curso.

Page 34: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

34

34

1º Ciclo : Educación Plástica, Visual e

Audiovisual

3º ESO

Obxectivos Específicos por Curso

A educación secundaria nesta etapa obrigatoria, ten unha clara tendencia a diversificar os criterios de estudo nun ábaco o máis amplo posible, co fin de acadar os seguintes obxectivos:

a) Observar e interpretar as imaxes e as formas do contorno máis próximo, asi como outras algo afastadas del, sendo sensible ás súas calidades plásticas e estéticas.

b) Apreciar o feito artístico como fonte de gozo estético e como parte interesante dun patrimonio cultural, contribuíndo activamente ao respecto e conservación, con especial incidencia nas obras artísticas.

c) Expresarse con actitude creativa utilizando a terminoloxía e os procedementos da linguaxe visual, plástica e audiovisual.

d) Observar e analizar as relacións da linguaxe visual e plástica con outras linguaxes, seleccionando no posible o medio de expresión que mellor se adapte á mensaxe que se quera transmitir.

e) Respectar e apreciar outros modos de expresión visual, plástica e audiovisual distintos do propio a dos modos determinantes no contorno, superando estereotipos e convencionalismos.

f) Participar en actividades de grupo, adoptando actitudes de flexibilidade, solidaridade, interese e tolerancia e rexeitando discriminación.

g) Valorar a importancia da linguaxe visual, plástica e audiovisual como medio de expresión de vivencias, sentimentos e ideas.

h) Apreciar as posibilidades expresivas que ofrece a investigación con diversas técnicas .

i) Planificar individual o cooperativamenta as fases do proceso de creación e realización dunha obra.

Page 35: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

35

35

Contidos

Os contidos conceptuales, nunha etapa como esta que aúna e integra coñecementos e obxectivos, implicará a su vez, relacionar as habilidades e as actitudes persoais adquiridas, é dicir, os estándares de aprendizaxe. O concepto de competencia inclúe tanto os saberes- contidos- como as habilidades e as actitudes e vai máis alá do saber e do saber facer, incluíndo o saber ser ou estar.

Polo tanto, esta programación considera imprescindible - desde unha formulación integradora e orientada á aplicación dos saberes adquiridos- mostrar estes criterios dun xeito global co fin de poñer en práctica de forma integrada e en contextos e formulacións diversas o proceso educativo.

Os contidos de 3º da ESO móstranse nos recadros seguintes, máis adiante indicados.

Criterios de Avaliación

Estes criterios amósanse nos recadros seguintes:

Educación Plástica, Visual e Audiovisual. 3º ESO

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Peso %

Bloque 1. Expresión plástica

1.1. Proceso creativo. Métodos creativos aplicados a procesos de artes plásticas e deseño.

1.1. Coñecer e aplicar os métodos creativos gráfico-plásticos aplicados a procesos de artes plásticas e deseño.

1.1.1. Crea composicións aplicando procesos creativos sinxelos, mediante propostas por escrito, axustándose aos obxectivos finais.

CAA 10

1.1.2. Coñece e aplica métodos creativos para a elaboración de deseño gráfico, deseños de produto, moda e as súas múltiples aplicacións.

CSIEE 10

1.2. O proceso creativo desde a idea inicial ata a execución definitiva.

1.2. Crear composicións gráfico-plásticas persoais e colectivas.

1.2.1. Reflexiona e avalía, oralmente e por escrito, o proceso creativo propio e alleo desde a idea inicial ata a execución definitiva.

CSIEE 5

1.3. A imaxe como representación da realidade. Iconicidade na imaxe gráfica. Niveis de iconicidade.

1.4. O bosquexo ou apuntamento como estudo previo ao resultado final.

1.3. Debuxar con distintos niveis de iconicidade da imaxe.

1.3.1. Comprende e emprega os niveis de iconicidade da imaxe gráfica, elaborando bosquexos, apuntamentos, e debuxos esquemáticos, analíticos e miméticos.

CCEC 10

1.5. Natureza da cor. Cor luz e cor pigmento.

1.6. Temperatura da cor.

1.7. Simbolismo da cor.

1.4. Identificar e diferenciar as propiedades da cor luz e a cor pigmento.

1.4.1. Realiza modificacións da cor e as súas propiedades empregando técnicas propias da cor pigmento e da cor luz, aplicando as TIC, para expresar sensacións en composicións sinxelas.

CSIEE 5

Page 36: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

36

36

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Peso %

1.4.2. Representa con claroscuro a sensación espacial de composicións volumétricas sinxelas.

CSC 5

1.4.3. Realiza composicións abstractas con diferentes técnicas gráficas para expresar sensacións por medio do uso da cor.

CSIEE 10

1.8. Materiais e técnicas de debuxo e pintura. Técnicas plásticas: secas, húmidas e mixtas.

1.5. Coñecer e aplicar as posibilidades expresivas das técnicas gráfico-plásticas secas, húmidas e mixtas. Témpera e lapis de grafito e de cor; colaxe.

1.5.1. Utiliza con propiedade as técnicas gráfico-plásticas coñecidas aplicándoas de forma axeitada ao obxectivo da actividade.

CCL 10

1.5.2. Utiliza o lapis de grafito e de cor, creando o claroscuro en composicións figurativas e abstractas mediante a aplicación do lapis de forma continua en superficies homoxéneas ou degradadas.

CCEC 5

1.5.3. Experimenta coas témperas aplicando a técnica de diferentes formas (pinceis, esponxas, goteos, distintos graos de humidade, estampaxes, etc.), valorando as posibilidades expresivas segundo o grao de opacidade e a creación de texturas visuais cromáticas.

CCEC 10

1.5.4. Utiliza o papel como material, manipulándoo, resgando ou pregando, creando texturas visuais e táctiles para crear composicións, colaxes matéricas e figuras tridimensionais.

CAA 5

1.5.5. Crea co papel recortado formas abstractas e figurativas compóndoas con fins ilustrativos, decorativos ou comunicativos.

CSIEE 5

1.5.6. Aproveita materiais reciclados para a elaboración de obras de forma responsable co medio e aproveitando as súas calidades gráfico-plásticas.

CSC 5

1.5.7. Mantén o seu espazo de traballo e o seu material en orde e estado perfectos, e achégao á aula cando é necesario para a elaboración das actividades.

CSC 5

Bloque 2. Comunicación audiovisual

2.1. Percepción visual. Proceso perceptivo.

2.2. Constantes perceptivas de forma, tamaño e cor.

2.1. Identificar os elementos e factores que interveñen no proceso de percepción de imaxes.

2.1.1. Analiza as causas polas que se produce unha ilusión óptica aplicando coñecementos dos procesos perceptivos.

CAA 10

2.3. Ilusións ópticas.

2.4. Leis ou principios da Gestalt.

2.2. Recoñecer as leis visuais da Gestalt que posibilitan as ilusións ópticas e aplicar estas leis na elaboración de obras propias.

2.2.1. Identifica e clasifica ilusións ópticas segundo as leis da Gestalt.

CSC 5

2.2.2. Deseña ilusións ópticas baseándose nas leis da Gestalt.

CCEC 5

Page 37: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

37

37

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Peso %

2.5. Imaxe en movemento: posibilidades expresivas.

2.3. Coñecer os fundamentos da imaxe en movemento e explorar as súas posibilidades expresivas.

2.3.1. Elabora unha animación con medios dixitais e/ou analóxicos.

CD 10

2.6. Linguaxe visual. Signo visual. Significante e significado.

2.4. Identificar significante e significado nun signo visual.

2.4.1. Distingue significante e significado nun signo visual.

CCL 10

2.7. Linguaxe da imaxe. Aprender a ler a imaxe.

2.8. Denotación e connotación.

2.5. Describir, analizar e interpretar unha imaxe, distinguindo os seus aspectos denotativo e connotativo.

2.5.1. Realiza a lectura obxectiva dunha imaxe identificando, clasificando e describindo os seus elementos.

CCL 5

2.5.2. Analiza unha imaxe, mediante unha lectura subxectiva, identificando os elementos de significación, narrativos e as ferramentas visuais utilizadas, sacando conclusións e interpretando o seu significado.

CCEC 5

2.9. Fotografía. A fotografía como medio de comunicación.

2.6. Analizar e realizar fotografías comprendendo e aplicando os fundamentos desta.

2.6.1. Identifica encadramentos e puntos de vista nunha fotografía.

CCL 10

2.6.2. Realiza fotografías con distintos encadramentos e puntos de vista, aplicando diferentes leis compositivas.

CD 5

2.10. Linguaxes visual e audiovisual: funcións e códigos.

2.7. Utilizar de xeito axeitado as linguaxes visual e audiovisual con distintas funcións.

2.7.1. Deseña, en equipo, mensaxes visuais e audiovisuais con distintas funcións utilizando diferentes linguaxes e códigos, seguindo de xeito ordenado as fases do proceso (guión técnico, storyboard, realización, etc.), e valora de xeito crítico os resultados.

CCL 5

2.11. Recursos visuais presentes en mensaxes publicitarias visuais e audiovisuais.

2.8. Identificar e recoñecer as linguaxes visuais apreciando os estilos e as tendencias, valorando, e respectando do patrimonio histórico e cultural, e gozando del.

2.8.1. Identifica os recursos visuais presentes en mensaxes publicitarias visuais e audiovisuais.

CSC 10

2.12. Publicidade: principais recursos visuais empregados nela.

2.9. Identificar e empregar recursos visuais como as figuras retóricas na linguaxe publicitaria.

2.9.1. Deseña unha mensaxe publicitaria utilizando recursos visuais como as figuras retóricas.

CCL 10

2.13. Cine. O cine como medio de comunicación.

2.10. Apreciar a linguaxe do cine analizando obras de xeito crítico, situándoas no seu contexto histórico e sociocultural, e reflexionando sobre a relación da linguaxe cinematográfica coa mensaxe da obra.

2.10.1. Reflexiona criticamente sobre unha obra de cine, situándoa no seu contexto e analizando a narrativa cinematográfica en relación coa mensaxe.

CCEC 5

Page 38: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

38

38

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Peso %

2.14. Linguaxe multimedia como ferramenta de traballo.

2.11. Comprender os fundamentos da linguaxe multimedia, valorar as achegas das tecnoloxías dixitais e ser capaz de elaborar documentos mediante este.

2.11.1. Elabora documentos multimedia para presentar un tema ou proxecto, empregando os recursos dixitais de xeito axeitado.

CD 5

Bloque 3. Debuxo técnico

3.1. Lugares xeométricos fundamentais. Circunferencia, mediatriz, bisectriz e mediana.

B3.1. Coñecer lugares xeométricos e definilos.

3.1.1. Explica verbalmente ou por escrito os exemplos máis comúns de lugares xeométricos (mediatriz, bisectriz, circunferencia, esfera, rectas paralelas, planos paralelos, etc.).

CCL 5

3.2. Polígonos. Polígonos regulares e irregulares. Clasificación dos polígonos.

3.2. Clasificar os polígonos en función dos seus lados, recoñecendo os regulares e os irregulares.

3.2.1. Clasifica correctamente calquera polígono de tres a cinco lados, diferenciando claramente se é regular ou irregular.

CAA 5

3.3. Construción de polígonos regulares dado o lado.

3.3. Estudar a construción de polígonos regulares coñecendo o lado.

3.3.1. Constrúe correctamente polígonos regulares de ata cinco lados, coñecendo o lado.

CMCCT 10

3.4. Tanxencias e enlaces. Propiedades e consideracións xeométricas das tanxencias.

3.4. Comprender as condicións dos centros e as rectas tanxentes en distintos casos de tanxencia e enlaces.

3.4.1. Resolve correctamente os casos de tanxencia entre circunferencias, utilizando adecuadamente as ferramentas.

CMCCT 10

3.4.2. Resolve correctamente os casos de tanxencia entre circunferencias e rectas, utilizando adecuadamente as ferramentas.

CA 10

3.5. Tanxencias e enlaces en curvas técnicas: óvalos e ovoides.

3.5. Comprender a construción do óvalo e do ovoide básicos, aplicando as propiedades das tanxencias entre circunferencias.

3.5.1. Constrúe correctamente un óvalo regular, coñecendo o diámetro maior.

CMCCT 10

3.6. Propiedades e características das tanxencias en óvalos e ovoides.

3.6. Analizar e estudar as propiedades das tanxencias nos óvalos e nos ovoides.

3.6.1. Constrúe varios tipos de óvalos e ovoides, segundo os diámetros coñecidos.

CSIEE 10

3.7. Enlaces en curvas técnicas. Espirais: propiedades e características.

3.7. Aplicar as condicións das tanxencias e enlaces para construír espirais de dous, tres, catro e cinco centros.

3.7.1. Constrúe correctamente espirais de dous, tres, catro e cinco centros.

CMCCT 10

3.8. Redes modulares: cadrada e triangular.

3.9. Concepto de simetría, xiro e translación aplicado as composicións modulares.

3.8. Estudar os conceptos de simetrías, xiros e translacións aplicándoos ao deseño de composicións con módulos.

3.8.1. Executa deseños aplicando repeticións, xiros e simetrías de módulos.

CD 10

3.10. Representación obxectiva de sólidos. Introdución aos sistemas de medida e sistemas perspectivos. Vistas diédricas dun sólido.

3.9. Comprender o concepto de proxección e aplicalo ao debuxo das vistas de obxectos, con coñecemento da utilidade das anotacións, practicando sobre as tres vistas de obxectos sinxelos e partindo da análise das súas vistas principais.

3.9.1. Debuxa correctamente as vistas principais de volumes frecuentes, identificando as tres proxeccións dos seus vértices e as súas arestas.

CMCCT 10

Page 39: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

39

39

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Peso %

3.11. Introdución ás axonometrías e ás súas características. Axonometría cabaleira aplicada a volumes sinxelos.

3.10. Comprender e practicar o procedemento da perspectiva cabaleira aplicada a volumes elementais.

3.10.1. Constrúe a perspectiva cabaleira de prismas e cilindros simples, aplicando correctamente coeficientes de redución sinxelos.

CMCCT 5

3.12. Axonometría isométrica aplicada a volumes sinxelos.

3.11. Comprender e practicar os procesos de construción de perspectivas isométricas de volumes sinxelos.

3.11.1. Realiza perspectivas isométricas de volumes sinxelos, utilizando correctamente a escuadra e o cartabón para o trazado de paralelas.

CCEC 5

Contidos Mínimos Esixibles

Bloque1. Expresión plástica: - O proceso creativo (dende a idea inicial ata a execución definitiva) - A imaxe como representación da realidade ( o bosquexo e o apuntamento; niveis de iconicidade). - A cor ( natureza; cor luz e cor pigmento; modificacións; temperatura, simbolismo) - Materiais e técnicas de debuxo: secas, húmidas e mixtas ( lapis de grafito e de cor, témperas) Bloque2. Comunicación audiovisual: - A percepción visual ( Principios da Gestalt; ilusións ópticas). - A linguaxe visual ( signo; aspecto denotativo e connotativo da imaxe). - Linguaxe visual e audiovisual (fases do proceso; fotografía e imaxe en movemento). - Publicidade (recursos) ; Cine (como medio de comunicación). - Linguaxe multimedia como ferramenta de traballo.

Bloque3. Debuxo técnico:

- Lugares xeométricos fundamentais: circunferencia, mediatriz, bisectriz, mediana.

- Polígonos ( clasificación ; construcción de ata 5 lados ). - Tanxencias e enlaces ( entre circunferencias, entre circuf. e recta; óvalo e ovoide básicos). - Redes modulares ( cadrada e triangular ; aplicación de simetría, xiro e translación).

- Representación obxectiva de sólidos ( vistas diédricas, axonometrías cabaleira e isométrica).

Page 40: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

40

40

Temporalización

A materia de Educación Plástica, Visual e Audiovisual neste primer ciclo que comprende dos cursos

escolares, 1º e 3º, divídese conceptualmente en tres bloques : Expresión Plástica, Comunicación

Audiovisual e Debuxo Técnico. A materia distribuirase dacordo ao tempo natural que establece o curso

escolar mediante as tres avaliacións, facéndose coincidir os tres bloques sinalados anteriormente coas

avaliacións . Sen embargo, debido ás características propias da materia, moitas veces intercalaranse os

contidos, deixando ao xuízo do/a profesor/a o orden da materia, debendo informar dos cambios nas

reunións do Departamento.

Instrumentos e Procedementos de Avaliación Os instrumentos e procedementos de avaliación pódense atopar no apartado xeral da ESO como Instrumentos de Avaliación e Procedementos de Avaliación (consultar índice). Criterrios de Cualificación 3º eso A ponderación para a cualificación final segundo os instrumentos e procedementos será a que se relata a continuación: -Traballos na aula( realiza as actividades encomendadas; presenta os traballos nos prazos sinalados; executa os traballos con precisión, orde e limpeza).…………………………………………...60% da nota.

-Probas e Controis( asimila aqueles contidos que se consideran necesarios para interpretar; realiza a proba coidando a presentación con limpeza, orde, precisión e claridade na exposición dos conceptos ou na resolución de exercicios relacionados cos coñecementos adquiridos)……………………20% da nota. -Observación sistemática do traballo individual, en grupo, participación, actitude( mostra interese pola asignatura e pola realización das actividades propostas; asiste a clase diariamente e con puntualidade; compórtase correctamente e traballa na aula; respecta a estrutura de traballo da aula e as intervencións do docente e dos/as seus/súas compañeiros/as; coida o material propio e da aula; participa activamente nos traballos en grupo; observaráse con especial atención o feito de que o/a alumno/a traia diariamente o material necesario para o desenvolvemento da clase)……………………..….20%da nota. Para ter unha cualificación positiva, require obter un 50% en cada unha das partes mencionadas no apartado anterior. Os traballos faránse na aula en horario escolar, excepcionalmente, o/a profesor/a poderá facer algún encargo para casa. Polo tanto, para superar cada avaliación, será

Page 41: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

41

41

necesario entregar todos os traballos dentro do prazo concertado. A nota media dos traballos será a media aritmética. O/a alumno/a farase responsable do arquivamento

dos traballos, que poderán ser requeridos polo/a profesor/a en calquera momento do curso. A cualificación final de xuño farase coa nota media das tres avaliacións, tendo en conta o esforzo de superación no caso de que se observase un incremento ascendente nelas. O proceso de avaliación, dado su carácter orientador pola información que en cada momento do proceso proporciona ao/á alumno/a para mellorar o seu proceso de aprendizaxe, axuda a este para que poida corrixir os seus posibles erros. Deste xeito, valorarase a actitude autocrítica e o esforzo de superación. A convocatoria extraordinaria de Setembro para aqueles/as alumnos/as que non lograran superar a ordinaria, consistirá nuha proba específica que terá como referencia o Perfil Competencial do curso, e será cualificada tendo en conta os criterios de avaliación relacionados con este e co grao de adquisición de competencias básicas. No momento da proba, o/a alumno/a deberá vir provisto/a de todas aquelos traballos que non realizara durante o curso e repetir aqueles que non fixera correctamente, segundo o criterio de seu profesor/a. Os criterios de nota será o 100% da a proba obxectiva tendo que ter presentados a totalidade dos traballos do curso.

Page 42: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

42

42

2º Ciclo : Educación Plástica, Visual e

Audiovisual

4º ESO

Obxectivos Específicos por curso :

1. Coñecer e interpretar críticamente os distintos tipos de formas e imaxes que se producen na actualidade, sendo sensible ás súas calidades plásticas, estéticas e funcionais. 2. Coñecer e apreciar o feito artístico como fonte de goce estético e como parte interesante dun patrimonio cultural, contribuíndo activamente o seu respecto, conservación e mellora, con especial incidencia nas obras artísticas. 3. Expresarse con actitude creativa utilizando correctamente os códigos, terminoloxía e procedementos da linguaxe visual e plástica. 4. Coñecer e comprender as relacións da linguaxe visual e plástica con outras linguaxes, elixindo a fórmula expresiva máis axeitada en función das necesidades de comunicación. 5. Respectar e coñecer outros modos de expresión visual e plástica distintos do propio e dos modos dominantes do contorno superando estereotipos e convencionalismos e elaborar xuicios e criterios personais que permitan actuar con autonomía. 6. Relacionarse con outras persoas e participar en actividades de grupo adoptando actitudes de flexibilidade, solidaridade, interese e tolerancia, superando inhibicións e prexuicios e rexeitando discriminacións debidas a características persoais ou sociais. 7. Valorar a importancia da linguaxe visual e plástica como medio de expresión de vivencias, sentimentos e ideas, superar inhibicións e apreciar a súa contribución ao equilibrio e benestar persoal. 8. Apreciar, analizar e coñocer as posibilidades expresivas que ofrece a investigación con distintas técnicas plásticas e visuais valorando o esforzo de superación que supón o proceso creativo. 9. Planificar, individual ou colectivamente, as fases do proceso de realización dunha obra, analizar os seus compoñentes para adecualos aos obxectivos que se pretenden conseguir e revisar, ao rematar, cada unha das fases. 10. Desenvolver o pensamento lóxico e matemático na resolución do proceso creativo aplicado á representación de formas e espazos mediante o emprego das proporcións e da perspectiva. 11. Establecer unha actitude positiva ante novos retos, admitindo os erros e valorando os acertos como parte do proceso de formación do individuo. 12. Recoñecer a importancia da imaxe nos medios de comunicación de masas, a súa influencia no pensamento social e actuar de modo crítico ante as mensaxes visuais.

Page 43: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

43

4

3

Contidos

Os contidos conceptuales, nunha etapa como esta que aúna e integra coñecementos e obxectivos,

implicará a su vez, relacionar as habilidades e as actitudes persoais adquiridas, é dicir, os

estándares de aprendizaxe. O concepto de competencia inclúe tanto os saberes- contidos- como

as habilidades e as actitudes e vai máis alá do saber e do saber facer, incluíndo o saber ser ou estar.

Polo tanto, esta programación considera imprescindible - desde unha formulación integradora

e orientada á aplicación dos saberes adquiridos- mostrar estes criterios dun xeito global co fin de

poñer en práctica de forma integrada e en contextos e formulacións diversas o proceso educativo.

Os contidos de 4º da ESO móstranse nos recadros seguintes, máis adiante indicados.

Criterios de Avaliación

Estes criterios amósanse nos recadros seguintes:

Educación Plástica, Visual e Audiovisual. 4º ESO

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Peso %

Bloque 1. Expresión plástica

1.1. A linguaxe plástica e visual na creación da composición artística.

1.1. Realizar composicións creativas, individuais e en grupo, que evidencien as capacidades expresivas da linguaxe plástica e visual, desenvolvendo a creatividade e expresándoa preferentemente coa subxectividade da súa linguaxe persoal ou empregando os códigos, a terminoloxía e os procedementos da linguaxe visual e plástica, co fin de enriquecer as súas posibilidades de comunicación.

1.1.1. Realiza composicións artísticas seleccionando e utilizando os elementos da linguaxe plástica e visual.

CCEC 20

1.2. Leis da composición.

1.3. Leis da composición: movemento, ritmo e liñas de forza.

1.4. Cor como ferramenta simbólica.

1.2. Realizar obras plásticas experimentando e utilizando diferentes soportes e técnicas, tanto analóxicas coma dixitais, valorando o esforzo de superación que supón o proceso creativo.

1.2.1. Aplica as leis de composición, creando esquemas de movementos e ritmos, empregando os materiais e as técnicas con precisión.

CCEC 10

1.2.2. Estuda e explica o movemento e as liñas de forza dunha imaxe.

CCEC 10

1.2.3. Cambia o significado dunha imaxe por medio da cor.

CCEC 10

1.5. Técnicas de expresión gráfico-plásticas. Experimentación con diversos

1.3. Elixir os materiais e as técnicas máis axeitadas para elaborar unha composición sobre a base duns obxectivos prefixados e da autoavaliación continua

1.3.1. Coñece e elixe os materiais máis axeitados para a realización de proxectos artísticos.

CCEC

CSIEE

10

Page 44: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

44

4

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Peso %

materiais.

1.6. Interese pola investigación sobre materiais, soportes, técnicas e ferramentas con fins concretos, así como a utilización das tecnoloxías da información nas creación propias.

1.7. Iniciativa, creatividade e autoesixencia no proceso de produción propio.

do proceso de realización.

.1.3.2. Utiliza con propiedade os materiais e os procedementos máis idóneos para representar e expresarse en relación ás linguaxes gráfico-plásticas, mantén o seu espazo de traballo e o seu material en perfecto estado, e achégao á aula cando é necesario para a elaboración das actividades.

CCEC

CSIEE

CAA

CD

10

1.8. Seguimento do proceso de creación: bosquexo, proxecto, presentación final e avaliación (reflexión propia e avaliación colectiva).

1.9. Elaboración de proxectos plásticos de forma cooperativa.

1.4. Realizar proxectos plásticos que comporten unha organización de forma cooperativa, valorando o traballo en equipo coma fonte de riqueza na creación artística.

1.4.1. Entende o proceso de creación artística e as súas fases, e aplícao á produción de proxectos persoais e de grupo.

CSIEE

CCEC

10

1.10. Lectura e valoración de obras artísticas e imaxes en distintos soportes.

1.11. Análise de distintas obras de arte situándoas na época, na técnica e no estilo aos que pertencen. Valoración do patrimonio artístico.

1.5. Recoñecer en obras de arte a utilización de elementos e técnicas de expresión, apreciar os estilos artísticos, valorar o patrimonio artístico e cultural como un medio de comunicación e satisfacción individual e colectiva, e contribuír á súa conservación a través do respecto e divulgación das obras de arte.

1.5.1. Explica, empregando unha linguaxe axeitada, o proceso de creación dunha obra artística, e analiza os soportes, os materiais e as técnicas gráfico-plásticas que constitúen a imaxe, así como os seus elementos compositivos.

CSIEE

CCEC

10

1.5.2. Analiza e le imaxes de obras de arte e sitúaas no período ao que pertencen.

CSIEE

CCEC

10

Bloque 2. Debuxo técnico

2.1. Utensilios de debuxo técnico: estudo e manexo.

2.2. Trazados xeométricos: cuadriláteros, polígonos regulares e división da circunferencia.

2.3. Tanxencias e enlaces.

2.4. Aplicación dos procedementos de trazado de cuadriláteros, polígonos, tanxencias e enlaces no deseño de motivos xeométricos.

2.1. Analizar a configuración de deseños realizados con formas xeométricas planas, creando composicións onde interveñan diversos trazados xeométricos, utilizando con precisión e limpeza os materiais de debuxo técnico.

2.1.1. Diferencia o sistema de debuxo descritivo do perceptivo.

CAA

CMCCT

0.5

2.1.2. Resolve problemas sinxelos referidos a cuadriláteros e polígonos utilizando con precisión os materiais de debuxo técnico.

CAA

CMCCT

5

2.1.3. Resolve problemas básicos de tanxencias e enlaces.

CAA

CMCCT

5

2.1.4. Resolve e analiza problemas de configuración de formas xeométricas planas e aplícao á creación de deseños persoais.

CAA

CMCCT

5

2. 5. Interpretación das pezas a través das súas vistas diédricas.

2.6. Trazado, medidas e posición correctas das vistas de pezas sinxelas. Liñas vistas e ocultas. Esbozo á man alzada e con utensilios de debuxo técnico.

2.7. Perspectiva cabaleira.

2.2. Diferenciar e utilizar os sistemas de representación gráfica, recoñecendo a utilidade do debuxo de representación obxectiva no ámbito das artes, a arquitectura, o deseño e a enxeñaría.

2.2.1. Visualiza formas tridimensionais definidas polas súas vistas principais.

CAA

CMCCT

5

2.2.2. Debuxa as vistas (alzado, planta e perfil) de figuras tridimensionais sinxelas.

CAA

CMCCT

10

2.2.3. Debuxa perspectivas de formas tridimensionais, utilizando e seleccionando o sistema de representación máis axeitado.

CAA

CMCCT

2.5

Page 45: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

45

4

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Peso %

Posición dos eixes e coeficiente de redución. Liñas vistas e ocultas. Rotulaxe. Escalas.

2.8. Sistema axonométrico: isometría. Posición dos eixes. Liñas vistas e ocultas. Rotulaxe. Escalas.

2.9. Perspectiva cónica central.

2.10. Perspectiva cónica oblicua.

2.11. Análise das posibilidades da posición do punto de vista

.

2.2.4. Realiza perspectivas cónicas frontais e oblicuas, elixindo o punto de vista máis adecuado.

CAA

CMCCT

2.5

2.12. Debuxo asistido por computador. Trazado de pezas planas e tridimensionais sinxelas.

2.3. Utilizar programas de debuxo por computador para construír trazados xeométricos e pezas sinxelas nos sistemas de representación.

2.3.1. Utiliza as tecnoloxías da información e da comunicación para a creación de deseños xeométricos sinxelos.

CAA

CMCCT

5

Bloque 3. Fundamentos do deseño

3.1. Análise das linguaxes visuais cotiás (arte, deseño, publicidade, etc.).

3. 2. Fases do proceso de deseño.

3.3. Análise da estética e a funcionalidade do deseño industrial de obxectos.

3.4. Análise da estética e funcionalidade do feísmo arquitectónico.

3.1. Percibir e interpretar criticamente as imaxes e as formas do seu ámbito cultural, con sensibilidade cara ás súas calidades plásticas, estéticas e funcionais, e apreciando o proceso de creación artística, en obras propias e alleas, e distinguir e valorar as súas fases.

3.1.1. Coñece os elementos e as finalidades da comunicación visual.

CSIEE

CCEC

2.5

3.1.2. Observa e analiza os obxectos do contorno na súa vertente estética, de funcionalidade e de utilidade, utilizando a linguaxe visual e verbal.

CCEC 2

3.5. Campos de aplicación do deseño.

3.2. Identificar os elementos que forman a estrutura da linguaxe do deseño.

3 2.1. Identifica e clasifica obxectos en función da familia ou a rama do deseño.

CSIEE

CCEC

5

3.6. Deseño de composicións modulares utilizando trazados xeométricos.

3.7. Compoñentes da imaxe corporativa: nome, cor, tipografía, logotipo, deseño, etc.

3.8. Secuenciación e elaboración de proxectos creativos adaptados ás áreas do deseño.

3.9. Informática ao servizo dos proxectos de deseño.

3.10. Planificación dun proxecto artístico.

3.3. Realizar composicións creativas que evidencien as calidades técnicas e expresivas da linguaxe do deseño adaptándoas ás áreas, e valorando o traballo en equipo para a creación de ideas orixinais.

3.3.1. Realiza distintos tipos de deseño e composicións modulares utilizando as formas xeométricas básicas, estudando a organización do plano e do espazo.

CSIEE

CCEC

5

3.3.2. Coñece e planifica as fases de realización da imaxe corporativa dunha empresa.

CSIEE

CCEC

20

3.3.3. Realiza composicións creativas e funcionais adaptándoas ás áreas do deseño, valorando o traballo organizado e secuenciado na realización de calquera proxecto, así como a exactitude, a orde e a limpeza nas representacións gráficas.

CSIEE

CCEC

10

3.3.4. Utiliza as novas tecnoloxías da información e da comunicación para levar a cabo os seus propios proxectos artísticos de deseño.

CD

CSIEE

CCEC

5

3.3.5. Planifica os pasos na CSIEE 10

Page 46: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

46

4

6

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Peso %

realización de proxectos artísticos e respecta o realizado por compañeiros e compañeiras.

CCEC

Bloque 4. Linguaxe audiovisual e multimedia

4.1. Tipos de planos cinematográficos. Análise dos factores expresivos e a súa simboloxía.

4.2. Realización dun storyboard.

4.1. Identificar os elementos que forman a estrutura narrativa e expresiva básica da linguaxe audiovisual e multimedia, e describir correctamente os pasos necesarios para a produción dunha mensaxe audiovisual, e valorando o labor de equipo.

4.1.1. Analiza os tipos de plano que aparecen en películas cinematográficas, valorando os seus factores expresivos.

CD

CSIEE

CCEC

5

4.1.2. Realiza un storyboard a modo de guión para a secuencia dunha película.

CSIEE 20

4.3. Estudo de planos, angulacións e movementos de cámara no cine.

4.4. Criterios estéticos na elaboración de fotografías.

B4.5. Finalidade expresiva das imaxes fotoxornalísticas.

4.2. Recoñecer os elementos que integran as linguaxes audiovisuais e as súas finalidades

4.2.1. Ve películas cinematográficas nas que identifica e analiza os planos, as angulacións e os movementos de cámara.

CD

CSIEE

CCEC

5

4.2.2. Analiza e realiza fotografías, tendo en conta criterios estéticos.

CD

CSIEE

CCEC

10

4.2.3. Compila imaxes de prensa e analiza as súas finalidades.

CD

CSIEE

CCEC

20

4.6. Creación dixital de imaxes.

4.7. Deseño dun proxecto publicitario.

4.8. Desenvolvemento dun proxecto persoal.

4.3. Realizar composicións creativas a partir de códigos utilizados en cada linguaxe audiovisual, amosando interese polos avances tecnolóxicos vinculados a estas linguaxes.

4.3.1. Elabora imaxes dixitais utilizando programas de debuxo por computador.

CD

CSIEE

CCEC

10

4.3.2. Proxecta un deseño publicitario utilizando os elementos da linguaxe gráfico-plástica.

CD

CSIEE

CCEC

10

4.3.3. Realiza un proxecto persoal seguindo o esquema do proceso de creación.

CAA

CD

CSIEE

CCEC

10

4.9. Análise crítica da linguaxe publicitaria.

4.4. Amosar unha actitude crítica ante as necesidades de consumo creadas pola publicidade, rexeitando os elementos desta que supoñan discriminación sexual, social ou racial.

4.4.1. Analiza elementos publicitarios cunha actitude crítica desde o coñecemento dos elementos que os compoñen.

CD

CSIEE

CCEC

10

Page 47: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

47

4

Contidos Mínimos Esixibles Dende o carácter propedéutico do 4º curso, os contidos mínimos organízanse da seguinte maneira:

Bloque1. Expresión plástica: - A linguaxe plástica e visual ( elementos ) na creación artística . - Leis da composición - A cor ( dimensións, temperatura, interacción, modulación, como representación do espazo trisimensional, simboloxía ) - Técnicas de expresión grafico-plásticas: materiais, soportes e técnicas. - Proceso de creación: bosquexo, proxecto, presentación final e autoavaliación - Análise de obras de arte ubicándoas na época, técnica e estilo Bloque 2 - Debuxo técnico : - Material técnico: manexo. - Trazados xeométricos: cuadriláteros, polígonos regulares e división da circunferencia . - Tanxencias e enlaces básicos - Aplicación ao deseño dos procedementos anteriores: motivos xeométricos - Sistema diédrico: a) Vistas . b)Esbozo a man alzada . - Sistemas de representación: a) Perspectiva cabaleira. b) Perspectiva isométrica c) Perspectiva cónica Bloque 3 - Fundamentos do Deseño - Análise da estética e funcionalidade do Deseño - Campos de aplicación do Deseño - Fases do proceso de Deseño: secuenciación e elaboración de proxectos. - Composicións modulares con trazados xeométicos - Componentes da imaxe coorporativa: nome, cor, tipografía, logotipo, deseño… Bloque 4 - Linguaxe audiovisual e multimedia - A linguaxe audiovisual e multimedia: elementos da estructura narrativa e expresiva - Análise de tipos de planos cinematográficos,angulacións e movementos de cámara - Fotografía : criterios estéticos e función das imaxes fotoxornalísticas - Análise crítica da linguaxe publicitaria.

Page 48: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

48

4

8

.

Temporalización

A materia de Educación Plástica, Visual e Audiovisual neste segundo ciclo que comprende un curso

escolar, 4ºESO, divídese conceptualmente en catro bloques: Expresión Plástica, Debuxo Técnico,

, Fundamentos do Deseño e Linguaxe Audiovisual e Multimedia.

A materia distribuirase dacordo ao seguinte esquema:

1ª Avaliación…….Debuxo Técnico e Fundamentos do Deseño

2ª Avaliación…….Expresión Plástica

3ª Avaliación…….Linguaxe Audiovisual e Multimedia.

Sen embargo, debido ás características propias da materia e as de o grupo, moitas veces intercalaranse

os contidos, deixando baixo a responsabilidade e ao xuízo do/a profesor/a o orde da materia, informando

del máis tarde nas reunións do Departamento.

Instrumentos e procedementos de Avaliación Os instrumentos e procedementos de avaliación pódense atopar no apartado xeral da ESO como Instrumentos de Avaliación e Procedementos de Avaliación (consultar índice).

Page 49: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

49

4

9

Criterios de Cualificación

-Traballos na aula( realiza as actividades encomendadas; presenta os traballos nos prazos sinalados; executa os traballos con precisión, orde e limpeza).………................………….70% da nota. -Probas e Controis( asimila aqueles contidos que se consideran necesarios para interpretar; realiza a proba coidando a presentación con limpeza, orde, precisión e claridade na exposición dos conceptos ou na resolución de exercicios relacionados cos coñecementos adquiridos)……………………20% da nota. -Observación sistemática do traballo individual, en grupo, participación, actitude( mostra interese pola asignatura realizando as actividades propostas; compórtase correctamente respectando a estrutura de traballo da aula e as intervencións do docente e dos/as seus/súas compañeiros/as e traballa na aula; coida o material propio e da aula; participa activamente nos traballos en grupo; observaráse con especial atención o feito de que o/a alumno/a traia diariamente o material

necesario para o desenvolvemento da clase)………………………............…………..…..….10%da nota. O/a alumno/a farase responsable do arquivamento

dos traballos (ata a súa entrega)que poderán ser requeridos polo/a profesor/a en calquera momento da avaliación. A Avaliaciónción Ordinaria farase coa nota media das tres avaliacións, tendo en conta o esforzo de superación no caso de que se observase un incremento ascendente nelas. No caso de que non obter unha . . . calificación positiva, farase unha Proba Final (30%da nota), sendo necesario a entrega de todos os traballos . . propostos (70% da nota). A Evaluación Extraordinaria mantense como consta na parte xeral da ESO (páx.19) é dicir : proba obxectiva co 100% da nota .

Page 50: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

50

5

0

BACHARELATO

Page 51: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

51

5

Introdución e Contextualización

O bacharelato corresponde a unha etapa da Educación Secundaria post-obrigatoria dentro do Sistema Educativo español. Pódese acceder a el tras superar a E.S.O. e articúlase en dous cursos. Na remodelación que realizou o Ministerio de Educación coa LOGSE sobre as novas modalidades de bacharelatos, deseñouse o bacharelato de Artes e, dende aquela, o noso instituto e especialmente o noso Departamento de Debuxo asumimos o apaixonante reto que supón impartir as ensinanzas artísticas. Neste panorama cambiante e dinámico, o Departamento de Debuxo adaptouse as novas esixencias e, á vez, logrou acadar uns resultados favorables tanto na formación do alumnado –como acreditan os resultados das ABAU , a variedade de premios e logros recoñecidos a nivel da nosa Comunidade Autónoma– como na aceptación e valoración, posto que a información o percepción sobre este tipo de ensinanzas non sempre é considerada a axeitada ou favorable. Valorando con perspectiva o traballo desenvolvido nas múltiples materias como Debuxo Artístico, Cultura Audiovisual, Fundamentos da Arte, Volume, Debuxo Técnico, Técnicas de Expresión Gráfico-Plástica e Deseño, o panorama é gratificante e alentador. Sen embargo, non convén relaxarse posto que coa actual Ley de Educació (LOMCE) as esixencias de actualización constituen un feito insoslaiable. Convén engadir o feito de que son moi escasos os centros educativos que ofertan esta modalidade de bacharelato polo que con frecuencia o alumnado que quere realizar o Bacharelato de Artes debe desplazarse de seu barrio ou incluso, trocar de localidade posto que na súa ningún centro o imparte. Esta circunstancia fai referenza ó feito vocacional, unha das características principais deste tipo de alumnado. O mundo que chega será o de un “saber conectado”: linguaxes múltiples, arte e ciencia, innovación e novos medios, retos sociais e medioambentais a nivel global …e nese mundo dinámico poderán lograr as súas metas profesionais no só os/as que amosen máis formación específica e dominio da técnica propia, sino quenes sepan aproveitar mellor todas as sinerxias dunha boa educación integral das súas capacidades e competencias: unha educación pluripotencial para o desenvolvemento máximo dos seus recursos, do seu talento e onde primen a colaboración e o traballo en equipo e, polo tanto, a súa intelixencia social para relacionarse cos demáis. Hoxe en día coñécese, por estudos realizados, que os/as alumnos/as que mostraron maior creatividade artística acostuman a desenvolver mellores actitudes para a innovación noutras ramas como Ciencias e Novas Tecnoloxías.

,

Page 52: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

52

5

2

Criterios de Avaliación A etapa de bacharelato referida ao Departamento de Debuxo , componse dun ábaco de materias moi diversas e variadas que axudan dun modo global á formación integral do/a alumno/a dende una perspectiva fundamentalmente artística. As materias do bacharelato de Artes, na súa vertente empírica, caracterízanse e, poderíamos dicir, baséase na investigación e no traballo práctico. Devandita causa é a razón principal pola que a asistencia ao proceso xenerador do practicum, onde susténtase a formación artística deste tipo de alumnado, é indispensable para poder valorar a capacidade do/a alumno/a e avaliar o traballo diario na aula.

A avaliación como proceso onde valórase ao/á alumno/a dende varias perspectivas, consta de varias facetas onde unha das principais é afondar no impulso da autonomía persoal polo que a iniciativa plasmarase no desenvolvemento dos traballos propostos asi como nos proxectos, na súa organización e colaboración, nos casos de proxectos en grupo.

Asemesmo fomentarase e incentivarase, ao final do proceso de aprendizaxe, a autocrítica como parte imprescindible da superación de resultados. Este criterio de autocrítica e superación persoal axudará a que o alumnado comprenda, dende un modo interiorizado, a necesidade de acadar o maior grao de nivel nas súas propostas, quedando superada a fase conformista de que únicamente presentar o traballo é suficiente.

Os seguintes criterios serán os necesarios para acadar a nota que certifique que o/a alumno/a supera positivamente a materia:

a) A correcta presentación de todos os traballos propostos ao longo do curso b) A superación das probas obxectivas específicas

c) A valoración positiva acadada da observación sistemática e personalizada durante todo

o proceso de aprendizaxe. Teranse en conta, ademais, todos os aspectos que poidan axudar ao/á profesor/a a alcanzar unha valoración o máis xusta e obxectiva posible dos méritos do alumnado. Como parte fundamental do proceso educativo, o profesor do grupo asumirá a responsabilidade exclusiva desta valoración, asi como a posta en práctica da devandita metodoloxía. Esta programación fai referir os criterios de avaliación en relación ás competencias clave segundo consta nos recadros dos primeiros e segundos cursos de bacharelato.

Page 53: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

53

5

3

Instrumentos de Avaliación A avaliación é unha parte do proceso de ensinanza e aprendizaxe,que se desenvolve de xeito contínuo e diferenciado para cada un/ha dos/as alumnos/as. O seguemento que se faga a través do devandito proceso traducirase ademais, en orientación, apoio e estímulo para os/as alumnos/as. Os instrumentos utilizados serán obxectivos e medibles segundo unha valoración cuantitativa e cualitativa A avaliación do proceso de aprendizaxe do/a alumno/a concíbese e practícase do seguinte xeito:

-Individualizada: centrándose no caso concreto de cada alumno/a.

-Integradora: para o que contempla a posibilidade da existencia de diferentes grupos e situacións

e a flexibilidade na aplicación dos criterios de avaliación seleccionados. Cualitativa: na medida na que se aprecian todos os aspectos e non soamente os de carácter

cognoscitivo.

-Orientadora: pola información que proporciona ao/á alumno/a para mellorar o seu proceso de

. aprendizaxe

-Contínua: xa que acompaña o proceso de aprendizaxe en todas as súas fases, para o que se

contemplan catro modalidades:

Avaliación inicial: proporciona datos do punto de partida de cada alumno/a, sendo unha primeira fonte de información sobre coñecementos previos e características persoais, que permiten unha atención ás diferenzas e unha metodoloxía axeitada. Avaliación formativa: confire unha visión das dificultades e progresos de cada caso ao longo da evolución do proceso de aprendizaxe. Avaliación sumativa: establece os resultados ao término do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución de obxectivos e estándares de aprendizaxe. Autoavaliación: contémplase no proceso a existencia de elementos de autoavaliación e

coavaliación que impliquen aos/ás alumnos/as no proceso.

Page 54: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

54

5

Procedementos de Avaliación Nesta etapa educativa postobrigatoria, dentro do proceso avaliativo os procedementos de actuación continúan a liña seguida ata agora e fanse referencias a múltiples aspectos como os que seguen: 1. Observación sistemática: consistente no proceso de explicacións e exposicións orais, como por exemplo

as propias realizacións das tarefas propostas, a interrelación cos outros ( respecto ao silencio necesario

nas exposiciós orais dos/das compañeiros/as asi como ao docente ou calquera persoa que se achegue a formar parte do proceso de aprendizaxe), a adquisición de hábitos (coidado do material propio e alleo, dispor diariamente dos materiais relacionados coa técnica a tratar no momento) 2. Seguemento dos traballos individuais ou colectivos realizados na clase polo/a alumno/a, pulcritude na presentación, a utilización de elementos que configuran a linguaxe visual ou técnico, cumprimento das datas de entrega, asi como o responder á proposta). 3. Interacción profesor/a-alumnado: a fin de indagar sobre calquera problema que se presente na realización das actividades, tanto na comprensión dos conceptos ou na utilización das técnicas gráfico-plásticas, asi como para detectar calquera problema entre eles/as que poida ser causa de atención do Departamento de Mediación. 4. Probas obxectivas específicas: preténdese que axuden a valorar a adquisición dos contidos despois de haber traballado neles durante as clases. Estas probas realizaranse a partir dunha serie de estándares de aprendizaxe que se consideran necesarios para que poidan dominar as habilidades básicas propias desta modalidade de bacharelato. 5. Autoavaliación: ten un primordial significado educativo, tanto por parte do docente como por parte do discente . A autoavaliación permítenos saber onde estamos e o que se conseguiu. O feito de que o alumnado reflexione sobre o seu traballo reforza a súa capacidade crítica e fomenta que se involucre no seu proceso de aprendizaxe.

Page 55: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

55

5

Criterios de Cualificación

A ponderación para a cualificación final segundo os instrumentos e procedementos devanditos será a que se relata a continuación, a excepción das materias que o especifiquen no seu apartado correspondente: -Traballos na aula (realiza as actividades encomendadas; presenta con corrección os traballos nos prazos sinalados; executa os traballos con precisión, orde e limpeza respondendo á proposta).…….20% da nota.

-Probas e Controis (asimila aqueles que se consideran necesarios; realiza a proba coidando a presentación con limpeza, orde, precisión e claridade na exposición dos conceptos ou na resolución de exercicios relacionados cos estándares de aprendizaxe adquiridos)……...…70% da nota. -Observación sistemática do traballo individual ou en grupo, en especial as súas exposiciós orais (respecta a estrutura de traballo da aula e as intervencións de calquera persoa que se achegue a aula para formar parte do proceso de aprendizaxe; coida o material propio e da aula; participa activamente nos traballos en grupo; observarase con especial atención o feito de que o/a alumno/a achegue diariamente a aula o material necesario para o desenvolvemento da clase)…………………...10%da nota. Desde a práctica da flexibilidade, os/as alumnos/as que presenten xustificación axeitada das súas ausencias, poderán entregar traballos alternativos feitos na casa ata os dous días seguintes ao seu regreso. Nalgunas materias como Debuxo Artístico ou Técnicas de Expresión Gráfico-Plástica deberán dispor dos traballos na aula( dentro das carpetas específicas) durante a avaliación ata a súa entrega nas datas fixadas , para a súa revisión constante por parte do/a profesor/a. A cualificación final de Xuño farase coa nota media das tres avaliacións, tendo en conta o esforzo de superación no caso de que se observe un incremento ascendente nelas. O proceso de avaliación, dado su carácter orientador pola información que en cada momento do proceso proporciona ao/á alumno/a para mellorar o seu proceso de aprendizaxe, axuda a este/a para que poida corrixir os seus posibles erros. Deste xeito, valorarase a actitude autocrítica e o esforzo de superación. A convocatoria extraordinaria de Setembro para aqueles/as que non lograran superar a ordinaria, consistirá nuha proba específica que terá como referencia os estándares mínimos do curso correspondente e será cualificada polo 100% da nota segundo os criterios de avaliación indicados nas materias, debido á imposibilidade de valorar a Observación Sistemática asi como os Traballos na aula, aínda que nalguhas materias poiderase indicar a achega dalgúns traballos como práctica.

Page 56: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

56

5

6

Procedementos para Acreditar os Coñecementos Previos Ó inicio de cada curso académico, unhas probas e exercicios darán conta do grao de coñecementos e destrezas que posúen os alumnos/as co fin de replantexar a temporalización e agrupamentos. O coñecemento previo da situación en que se encontra o alumnado é fundamental para afrontar o proceso educativo dende un xeito dinámico e responsable e onde o/a alumno/a, dende o primeiro momento, sabe en que lugar do proceso se atopa. O Departamento farase cargo de preparar, antes do inicio do curso, unha proba obxectiva para aquel alumnado

matriculado en materias de segundo de bacharelato e que non houberan cursado ditas correspondentes materias

en primeiro, sendo o profesorado encargado de impartilas o que considere -segundo criterios obxectivos

e avaliables- cales alumnos ou alumnas reúnen as condicións necesarias para poder seguir con aproveitamento a materia de segundo. O alumnado que non as reunise deberá cursar ditas materias de igual forma que o Alumnado de Cambio de Modalidade ( ver o apartado).

Metodoloxía Didáctica Xeral

Os principios metodolóxicos dos cales partimos son, en xeral, os que dan resposta a como facilitar o traballo

autónomo dos/as alumnos/as, a como estimular as capacidades para o traballo en grupo, a como potenciar as

técnicas de investigación e como aplicar os contidos a situacións propias da vida real.

A metodología tenderá a ser activa, investigadora, consultiva y potenciadora das iniciativas dos/as alumnos/as. Procurando que se adapte ás características de cada alumno/a, favorecendo a súa capacidade para aprender por si mesmos/as e para traballar en equipo e inicialo/a no coñecemento da realidade dacordo cos principios básicos do método científico no referente ao procedemento nos proxectos. O enfoque metodolóxico que se propón céntrase, por exemplo, nas actividades en grupo, proxectos abertos nos que a discusión de pareceres e o reparto de tarefas os motive e predispoña a asimilar os estándares de aprendizaxe cos que se vai a traballar ao mesmo tempo que potencia o respecto aos demáis. As actividades suscítanse con diversos niveis de dificultade, co fin de despertar seu interese dende un punto de partida asequible para eles/as. O término dunha o varias actividades plantexaremos unha reflexión cos/oas alumnos/as (moitas veces servirá de exposición oral), dos traballos realizados o que facilitará a consolidación dos contidos desenvolvidos, ao tempo que permitirá a aqueles/as alumnos/as con dificultades, revisar e repasar contidos non asimilados nun primeiro momento. Debe establecerse entre o alumnado unha actitude positiva ante a crítica, admitindo os erros e valorando os acertos como parte do proceso de formación do individuo. No desenvolvemento das clases alternaranse as sesión teóricas – exposicións do tema coa axuda das TICs – coa praxis necesaria e lóxica, xa que as materias son fundamentalmente prácticas. A asimilación de conceptos acadados poñerase de manifesto nas probas obxectivas realizadas en

Page 57: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

57

5

cada avaliación, moitas veces dúas, teórica e práctica que permiten graduar o rendemento ou o logro perseguido. Unha das competencias nas que máis incídese é a Competencia en Autonomía e Iniciativa Persoal, que inclúe a posibilidade de optar, con criterio propio e espírito crítico, e levar a cabo as iniciativas necesarias para desenvolver a opción elexida y facerse responsable dela. Inclúe a capacidade emprendedora para idear, planificar, desenvolver e avaliar un proxecto. A área contribúe ao desenvolvemento desta competencia en sumo grao, xa que fomenta a creatividade propia e persoal do/a alumno/a, que non pode entenderse senón dende a súa autonomía e iniciativa. As actividades coas que desenvolveremos a devandita competencia refírense ao fomento continuado de actitudes no alumnado como a perseverancia ante a aparición de dificultades, o cumprimento da puntualidade na achega das tarefas. O final do proceso de aprendizaxe fomentarase e incentivarase a autocrítica como

parte imprescindible da superación de resultados. Devandito criterio axudará a que o alumnado

comprenda, dende un xeito interiorizador, a necesidade de acadar o maior grao nas

súas propostas, quedando superada a fase conformista de que unicamente a presentación

do traballo é suficiente para considerar conseguidos os estándares de aprendizaxe. Propostas Metodolóxicas Concretas

• Relacionar a teoría coa práctica, buscando a aplicación do aprendido

• Propiciar o traballo cooperativo en grupo, sobre todo na elaboración de proxectos, co fin

de que os/as alumnos/as respecten a iniciativa e creatividade de cada unha das persoas

que o compoñen.

• Traballar con exemplos prácticos tendentes á resolución de problemas reais, cercanos, Presentes na vida cotiá.

• Potenciar a flexibilidade na elección de recursos gráficos ou tratamentos na resolución de proxectos.

• Propiciar o uso das novas tecnoloxías da información e comunicación, tanto para a busca e selección de informacións específicas como para a elaboración de proxectos creativos persoais.

• Incidir na necesidade do esforzo e tenacidade para o logro de destrezas e precisión nos estándares de aprendizaxe previstos, comprendendo asi que o feito de realizar as tarefas non é suficente.

• Promover a interacción entre o alumnado e o profesorado, non unicamente no ámbito da materia que nos ocupa, co fin de crear un ambiente de cooperación e participación que favorezca a comunicación e o intercambio mutuo de ideas.

Page 58: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

58

5

8

Medidas de Atención á Diversidade

A Avaliación Inicial é onde pódese recoñecer aos/ás alumnos/as que presentan algunha das

seguintes circunstancias: non seguir o ritmo de traballo da clase; carecer da motivación propia

necesaria e interese, algo pouco usual tratándose de materias específicas dunha modalidade de estudos

optativa e postobrigatoria; non acadar o grao de consecución dos estándares de aprendizaxe mínimos;

presentar aptitudes moi superiores a media, rematando os traballos antes do tempo asiñado.

Tendo en conta os devanditos criterios, pódense facer agrupamentos flexibles que axuden

á adaptación dos/as alumnos/as detectados/as.

Para aqueles/as alumnos/as que treñan diagnosticado TDAH teranse en conta no momento tanto de impartir

clase como no da realización de traballos ou probas o protocolo recomendado pola Xunta de Galicia no ano

2014.

As estratexias didácticas que rexerán a atención da diversidade serán as seguintes:

1. Reforzo mediante tarefas para que se adecúen ao grao de cumprimento dos estándares de aprendizaxe mínimos

2. Reforzo explicativo persoalizado na clase.

3. Atención orientadora de reformulación da elección da modalidade ou materia optativa, fora da hora lectiva ordinaria, xunto co Departamento de Orientación.

4. Incentivar o interese con exercicios que supoñan un reto.

Moitos dos contidos e técnicas son recurrentes e vense novamente en próximas tarefas, polo que os/as alumnos/as con devanditos problemas poderán incidir novamente neles. Para aquel alumnado con dificultades (psíquica ou motora) se articularán as medidas necesarias pertinentes para cada caso, tendo sempre en conta o apoio dun especialista e manterase contacto co Departamento de Orientación Pedagóxica para facer un mellor seguimento.

Page 59: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

59

5

9

Actividades de Seguimento de Materias Pendentes e Cambio de

Modalidade

O alumnado coa materia pendente deberá falar co/a seu titor/a para informarse de quen é o profesor ou

profesora que impartirá dita materia e cando, segundo o seus horarios, poderá reunirse con el ou ela.

Na devandita reunión, informarase do número e do tipo de traballos que os/as alumnos/as terán

que realizar, as datas das probas parciais, e os estándares e as características das mesmas.

Os traballos deberán ser entregados o día das probas obxectivas ao docente encargado de asistilas,

para ser avaliados máis tarde polo profesor/a axeitado ( concretado na reunión do Departamento) que

os valorará xunto coas probas específicas.

As probas específicas parciais realizaranse nas datas indicadas pola Dirección do Centro, facendo

tamén un seguimento por avaliación en canto a traballos feitos.

. Os alumnos/as de Cambio de Modalidade serán atendidos como o alumnado de Materias Pendentes en

canto a falar co/a seu titor/a para informarse, debendo de asistir as clases no posible que o seu horario do

curso lles permita e, no caso de non poder ser así, deberán falar de seu caso particular co docente do grupo

para que lles adapte o número de traballos necesarios e concertar e as datas das probas obxectivas,

por avaliación.

En xeral, para ambos, Pendentes e Cambio de Modalidade, os traballos terán unha ponderación do 30 % e as

probas obxectivas un 70%.

As especificacións diferenciadas para cada materia referenciaranse nos apartados de cada unha delas, se

fose convinte.

Programación da Educación en Valores EDUCACIÓN PARA A PAZ

Os contidos tratados nesta asignatura, a través do coñecemento das diferentes manifestacións artísticas, fomentan o respecto á diversidade persoal, económica, étnica, cultural e social. Este achegamento á arte como patrimonio universal, favorece a convivencia pacífica dos pobos. . EDUCACIÓN CÍVICA E MORAL A realización de actividades en grupo contribúe a desenvolver a propia disposición á solidaridade,

Page 60: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

60

6

0

cooperación e respecto as opiniones e formas expresivas alleas, sendo un dos eixos metodolóxicos e organizativos do traballo da aula. EDUCACIÓN NON SEXISTA Fomentase no alumnado o interese pola análise crítica daqueles contidos que denoten discriminación por sexos na linguaxe ou a través da imaxe, así como dos estereotipos que de forma inconsciente reflicten nos seus traballos, co fin de levar a cabo unha progresiva transformación de actitudes. Nas actividades de grupo faise necesario propiciar o intercambio de papeis entre alumnos e alumnas. Contribuirase asi, a partir da propia actividade da aula, a establecer unhas relacións máis xustas e equilibradas entre as persoas. EDUCACIÓN PARA A SAÚDE

O concepto moderno de saúde atende non só a ausencia de enfermidade senón a existencia dun estado de benestar xeral: físico, psíquico e social. Preténdese, por medio de estes contidos, desenvolver estratexias para favorecer o autocoidado físico e psicolóxico e o amor propio.

EDUCACIÓN AMBiENTAL Foméntase nos alumnos/as pautas de actuación e comportamento dirixidas ó respecto ao medio ambiente, atendendo a criterios de harmonía, estéticos, de protección e conservación do medio. Tamén preténdese que haxa unha comunicación do alumnado co entorno a través da linguaxe plástica, como os murais exteriores do Centro. . EDUCACIÓN VIAL O Centro educativo atópase nunha vía moi transitada que deben atravesar diariamente con gran risco se non acatan, logo de comprender a importancia, das normas viais . Devandita formación debe abarcar, entre moitos aspectos educativos, a axeitada forma de conducirse tanto de maneira peonil como nos posibles medios de locomoción permitidos a súa idade, nos niveis máis concretos da vida veciñal e doméstica e da cidade.

EDUCACIÓN DO CONSUMIDOR A educación pasa, sobre todo nesta etapa tan vulnerable, pola formación do cidadá como parte integrante da sociedade de consumo. Polo tanto, cumpre dotar da posibilidade de formar ao alumnado como consumidores responsables e informados, con clara conciencia de seus dereitos de consumidor. Un claro exemplo son os

Page 61: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

61

6

carteis na cafetería do centro incitando ao consumo de froita, feitos polo alumnado desta etapa. .

Materiais e Recursos Didácticos No Bacharelato Artístico, disponse de dúas aulas específicas deseñadas para tal efecto. Á vez, o Departamento

de Debuxo conta cunha aula de Debuxo Técnico (Aula-7) onde tamén impártese Cultura Audiovisual

e a Aula-5 , menor en tamaño y no acondicionada para ciertas materias como a Plástica, por carecer de piletas.

O dispor destas aulas específicas é fundamental no proceso de aprendizaxe, tanto dende o punto de vista

da motivación coma da reflexión conceptual, asi como para depositar os materiais e garantir a súa organización.

Estas aulas están dotadas de armarios, estanterías, pileta, grandes cubos para o lixo, pantalla de proxeción, canón e

ordenador, etc. Tamén hai que ter en conta o material didáctico non funxible necesario para a práctica da

materia: mesas de debuxo, banquetas, taboleiros de debuxo, focos, modelos en escaiola, paneis de cortiza

para a exposición de traballos e asi poder comentalos tanto por parte do docente como do propio alumno/a.

O feito de posuer tres tórculos, facilita a tarefa de impresión necesaria para a actividade de gravado.

A incorporación das novas tecnoloxías e, na súa aplicación a competencia dixital, pon de manifesto

a necesidade insoslaiable de recurrir a utilización das TICs como ferramenta indispensable en todas

as materias no actual ensino e, particularmente na materia que nos ocupa.

Asemesmo, o poder recurrir a unha biblioteca na aula de Debuxo Artístico é una ferramenta valiosa

no desenvolvemento da materia. Na aula de Debuxo técnico atópase unha interesante colección de revistas de

deseño. A aula denominada Taller dispón de todo o material necesario para tal fin, é dicir para impartir Volume e

as materias da modalidade deste bacharelato de Artes que o precisen. Dispón de ferramentas de todo tipo

gardadas nun armario para tal uso. Mesas especiais e forno de cerámica.

O alumnado deberá vir provisto do material necesario indicado polo/a profesor/a para realizar as actividades.

Obxectivos Debido a diversidade de materias adscritas ao Departamento de Debuxo, os obxectivos desta etapa móstranse en cada unha delas nos apartados correspondentes.

Page 62: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

62

6

2

DEBUXO ARTÍSTICO I e II

Introdución e Contextualización

Dun modo lóxico, partirase das destrezas e dos coñecementos adquiridos polo alumnado na materia

de Educación Plástica, Visual e Audiovisual, da Educación Secundaria Obrigatoria (ESO).

En bacharelato afondarase nas destrezas e nos conceptos do debuxo como ferramenta do pensamento que

participa no proceso creativo, comunicativo, plástico e visual, contribuíndo a adquirir as competencias

necesarias para a formación permanente da persoa.

A materias Debuxo Artístico achega coñecementos teóricos, técnicos e estéticos, fomentando un

pensamento diverxente. A aprendizaxe estética debe realizarse sobre bases teóricas e prácticas,

fomentando a creatividade, o espírito de investigación e a formación permanente.

Os coñecementos e as destrezas adquiridos en Debuxo Artístico, de xeito gradual e secuencial,

deben ser a base sobre a que se asente o proceso creativo do pensamento do alumnado

que curse esta modalidade de bacharelato. Ensinarase e aplicarase o principio de partir do particular

cara ó xeral, para que o alumnado vaia adquirindo as habilidades e os conceptos para construír

aprendizaxes significativas, mediante o deseño de proxectos globais.

En Debuxo Artístico, o alumnado traballa nun principio a materia de forma obxectiva,

para dedicarse máis tarde a aspectos máis subxectivos, desenvolvendo o seu potencial

creador orientado cara ás múltiples alternativas formativas artísticas acordes cos seus intereses.

O traballar de xeito creativo, o alumnado desenvolve a capacidade crítica aplicándoa

ás súas propias creacións e ás dos seus compañeiros e as súas compañeiras; valora

o feito artístico e goza del, sensibilizándose cara ao contorno para a satisfacción estética

e como aspecto motivador para o seu desenvolvemento creativo, potenciando a competencia

de conciencia e expresión cultural; debe coñecer os antecedentes artísticos e as

achegas de artistas ao debuxo, ás artes plásticas e ao deseño, en xeral, a través da historia,

e sobre todo a presenza e a función do debuxo nas manifestacións artísticas contemporáneas.

O coñecemento da evolución e a súa valoración positiva do debuxo artístico como

linguaxe expresiva e comunicativa reforzará as súas aplicacións nunha sociedade cada vez

máis tecnolóxica e inmediata.

A materia de Debuxo Artístico nesta etapa debe proporcionar un panorama amplo das súas

aplicacións, orientando e preparando para outras ensinanzas posteriores que o alumnado poida cursar,

sexan artísticas ou tecnolóxicas, como base para a formación de profesionais creativos/as: ensinanzas

artísticos superiores, ensinanzas profesionais de artes plásticas e deseño, belas artes, arquitectura e

outras afíns; en definitiva, ensinanzas creativas nas súas múltiples facetas como Ciclos (interiores,

moda, produto gráfico, multimedia, xoiaría, ilustración, deseño web, multimedia, etc.)

Page 63: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

63

6

3

Obxectivos Xerais

• Coñecer e distinguir os elementos conceptuais e estruturais básicos da forma. • Utilizar os datos visuais de forma obxectiva e con sentido integrador, entedendoos como

elementos vinculados ao conxunto e valorando a súa importancia relativa respecto á configuración e a expresividade global da imaxe.

• Adquirir unha visión analítica do entorno que posibilite a representación de formas naturais e artificiais, ca intención descritiva obxectiva e de xeito mecánico.

• Comprender e analizar a realidade formal dos obxectos ca referencia a súa organización estrutural, implícita e explícita, e a suas representacións espaciais.

• Interpretar, a partir da análise, as formas dende diversas intencións visuais con recursos técnicos distintos e realizando modificacións combinatorias diverxentes.

• Interesarse pola observación e o estudo directo das formas do entorno, comprendendo a súa importancia como fonte de coñecemento e de riqueza de datos que aportan a reflexión sobre as posibilidades expresivas.

• Empregar os mecanismos de percepción relacionados cas imaxes plásticas para desenvolver a memoria visual e retentiva.

• Analizar a influencia da luz sobre obxectos volumétricos por medio de liña e mancha e distintos valores tonais

• Demostrar o coñecemento dos fundamentos da teoría da cor, as súas dimensións e o seu comportamento e expresividade.

Metodoloxía Didáctica

• A Metoloxía Didáctica Xeral (páx. 51 e 52) de bacharelato atópase moi presente nesta materia. • • Específicamente, a relación entre os contidos teóricos e os procedementos prácticos • desta materia marca unha liña metodolóxica activa, investigadora e participativa, que • desenvolve no alumnado as súas capacidades expresivas a través do emprego e utilización • dos recursos do debuxo. • Propónse como estratexia didáctica unha evolución progresiva no proceso de • realización das actividades, de modo que permita ao alumnado, autónomamente, • descubrir os resultados dos coñecementos atopados coa práctica investigativa, • reflexionando e analizando cada unha das actividades. • En relación coas características da materia suxírense distintas metodoloxías que pódense • empregar na acción didáctica: • • -Metodoloxía activa : o alumnado accede aos coñecementos mediante unha • experiencia persoal potenciando a observación e a experimentación reflexiva • facendo uso de criterios analíticos para extraer conclusións sobre o aprendido. • -Metodoloxía participativa : o alumnado fácese partícipe das decisión relativas • ao establecemento dos tempos e os prazos para a realización dalgunha das • actividades propostas. As exposicións orais axudan ao alumnado a formar parte do feito do

aprendizaxe • -Metodoloxía interdisciplinar : interrelaciónanse materias distintas subordinando • a planificación das mesmas á estrutura e secuencia do aprendizaxe, • ao tratamento dos mesmos, temas con diversos enfoques e colaborando • en proxectos puntuais. • -Metodoloxía autocrítica : no proceso de aprendizaxe a autoavaliación supón un paso no • impulso da autonomía persoal. As Probas Obxectivas supoñen unha oportunidade neste

sentido.

Page 64: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

64

6

• •

DEBUXO ARTÍSTICO I

Obxectivos ( consultar Obxectivos Xerais da materia de Debuxo Artístico I e II ) Contidos Os contidos de Debuxo Artístico I móstranse nos recadros seguintes relacionándoos cos criterios de avaliación,

estándares de aprendizaxe , competencias clave correspondentes,mínimos estándares y peso de cada estandar.

Criterios de Avaliación ( ver no seguinte recadro)

Debuxo Artístico I 1º de bacharelato

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

Bloque 1. O debuxo como ferramenta

1.1. Diferentes modos de ver e debuxar. Debuxo e función.

1.1. Valorar a importancia do debuxo como ferramenta do pensamento e fin en si mesmo, a través da historia da arte, no proceso creativo, con fins artísticos, tecnolóxicos ou científicos.

1.1.1. Valora e coñece a importancia do debuxo artístico, as súas aplicacións e as súas manifestacións a través da historia e na actualidade, co estudo e a observación de obras e artistas significativos/as.

CSC

CCEC

Coñece a importancia do debuxo artístico, as súas aplicacións e as súas manifestacións a través da historia e na actualidade, co estudo e a observación de obras e artistas significativos/as.

5%

1.1.2. Selecciona, relaciona e emprega con criterio a terminoloxía específica, de forma oral e escrita, en postas en común ou probas individuais, aplicada a producións propias ou alleas.

CCL Emprega con criterio a terminoloxía específica, de forma oral e escrita, en postas en común ou probas individuais, aplicada a producións propias ou alleas.

15%

1.2. Expresión da subxectividade.

1.2. Utilizar con criterio os materiais e a terminoloxía especifica.

1.2.1. Utiliza con propiedade os materiais e os procedementos máis idóneos para representar e expresarse en relación ás linguaxes gráficas, adecuándoos ao obxectivo plástico desexado.

CSIEE

CCEC

Utiliza con propiedade os materiais e os procedementos máis idóneos para expresarse en relación ás linguaxes gráficas, adecuándoos ao obxectivo plástico desexado.

20%

1.3. Materiais, utensilios e

1.3. Amosar unha actitude autónoma e responsable, respectando as producións

1.3.1. Mantén o seu espazo de traballo e o seu material en perfecto estado, e achégao á aula

CSC Mantén o seu espazo de traballo e o seu material en perfecto estado, e achégao á aula

2,5%

Page 65: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

65

6

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

soportes básicos.

1.4. Introdución ás técnicas secas e á súa aplicación.

propias e alleas, así como o espazo de traballo e as pautas indicadas para a realización de actividades, achegando á aula todos os materiais necesarios.

cando é necesario para a elaboración das actividades.

cando é necesario para a elaboración das actividades

1.3.2. Amosa unha actitude autónoma e responsable, respectando o traballo propio e alleo.

CSIEE Amosa unha actitude autónoma e responsable, respectando o traballo propio e alleo.

2,5%

Bloque 2. Liña e forma

2.1. Elementos básicos na configuración da forma. A liña como elemento configurador.

2.1. Describir graficamente obxectos naturais ou artificiais, amosando a comprensión da súa estrutura interna.

2.1.1. Utiliza a liña na descrición gráfica de obxectos expresando volume, movemento, espazo e sensacións subxectivas.

CSIEE

CCEC

Utiliza a liña na descrición gráfica de obxectos expresando volume, movemento, espazo e sensacións subxectivas.

20%

2.1.2. Representa formas naturais e artificiais, de maneira analítica ou expresiva, atendendo á comprensión da súa estrutura interna.

CSIEE

CCEC

Describe formas naturais e artificiais, de maneira analítica ou expresiva, atendendo á comprensión da súa estrutura interna.

10%

2.2. A perspectiva intuitiva e a súa aplicación no debuxo artístico.

2.2. Empregar a liña para a configuración de formas e transmisión de expresividade.

2.2.1. Comprende e representa as formas desde distintos puntos de vista.

CSIEE

CCEC

Describe as formas desde distintos puntos de vista.

10%

2.2.2. Describe graficamente as formas atendendo ás súas proporcións, relacionándoas con formas xeométricas simples.

CMCCT Representa as formas atendendo ás súas proporcións, relacionándoas con formas xeométricas simples

15%

Bloque 3. A composición e os seus fundamentos

3.1. Composición intuitiva. Concepto de equilibrio visual.

3.1. Elaborar composicións analíticas, descritivas e expresivas con diferentes graos de iconicidade.

3.1.1. Selecciona os elementos gráficos esenciais para a representación da realidade observada segundo a función que se persiga (analítica ou subxectiva) e o seu grao de iconicidade.

CSIEE

CCEC

Representa a realidade mediante elementos gráficos esenciais segundo a función que se persiga (analítica ou subxectiva) e o seu grao de iconicidade.

10%

3.2. Psicoloxía da forma. Leis visuais que rexen as relacións entre as formas do cadro.

3.2. Aplicar as leis básicas da percepción visual ao representar distintos volumes xeométricos ou orgánicas dentro dun espazo compositivo, atendendo ás proporcións e á perspectiva.

3.2.1. Relaciona e representa as formas no plano atendendo ás leis visuais asociativas, ás organizacións compositivas, ao equilibrio e ás direccións visuais en composicións cunha finalidade expresiva, analítica ou descritiva.

CAA Rrepresenta as formas no plano atendendo ás leis visuais asociativas, ás organizacións compositivas, ao equilibrio e ás direccións visuais en composicións cunha finalidade expresiva, analítica ou descritiva.

55%

Bloque 4. A luz. O claroscuro e a textura

4.1. A mancha como elemento configurador do volume. O claroscuro.

4.1. Representar o volume de obxectos e espazos tridimensionais mediante a técnica do claroscuro.

4.1.1. Representa o volume, o espazo e a textura aplicando técnicas gráfico-plásticas mediante valores lumínicos.

CSIEE

CCEC

Representa o volume, o espazo e a textura aplicando técnicas gráfico-plásticas mediante valores lumínicos.

20%

Page 66: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

66

6

6

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

4.2. A construción das sombras. Valores tonais.

4.2. Valorar a influencia da luz como configuradora de formas e o seu valor expresivo.

4.2.1. Coñece o valor expresivo e configurador da luz, en valores tanto acromáticos como cromáticos, e explicar verbalmente eses valores en obras propias e alleas.

CCL

CSIEE

CCEC

Explica verbalmente o valor expresivo e configurador da luz, en valores tanto acromáticos como cromáticos en obras propias e alleas.

10%

4.3. Iluminación. Tipos de luz e o seu comportamento.

4.3. Explorar as posibilidades expresivas da textura visual e o claroscuro

4.3.1. Observa e utiliza a textura visual con procedementos gráfico-plásticos, con fins expresivos e configuradores, en obras propias e alleas.

CD

CCEC

Utiliza a textura visual con procedementos gráfico-plásticos, con fins expresivos e configuradores, en obras propias e alleas.

5%

Bloque 5. A cor

5.1. Teoría da cor. Natureza. Dimensións e comportamento da cor.

5.2. Expresividade da cor.

5.1. Coñecer e aplicar os fundamentos teóricos sobre a cor e as relacións cromáticas, tanto na expresión gráfico-plástica como na análise de diversas manifestacións artísticas.

5.1.1. Aplica a cor seguindo as dimensións desta (valor-luminosidade, saturación-intensidade e croma-ton) na representación de composicións e formas naturais e artificiais.

CSIEE

CCEC

Aplica a cor seguindo as dimensións desta (valor-luminosidade, saturación-intensidade e croma-ton) na representación de composicións e formas naturais e artificiais.

60%

5.1.2. Demostra o coñecemento, con explicacións orais, escritas e gráficas, dos fundamentos teóricos da cor en composicións e estudos cromáticos.

CCL

CCEC

Coñece ds fundamentos teóricos da cor en composicións e estudos cromáticos mediante explicacioóns verbais.

10%

5.1.3. Aplica de maneira expresiva a cor na obra plástica persoal.

CCEC Amosa expresividade na aplicación da cor na obra plástica persoal

10%

5.1.4. Analiza o uso da cor observando as producións artísticas de referencia en todas as súas manifestacións.

CSIEE

CCEC

Comprende o uso da cor observando as producións artísticas de referencia en todas as súas manifestacións

10%

5.1.5. Representa os matices cromáticos, a partir de observación do natural, mediante a mestura de cores primarias.

CSIEE

CD

Representa os matices cromáticos, a partir de observación do natural, mediante a mestura de cores primarias.

10%

Contidos Mínimos

. Debuxo e función: función analítica e subxectiva

. Expresión da subxectividade

. Materiais, utensilios e soportes básicos. Técnicas secas . Elementos básicos da forma. A liña: Representación . A mancha . Perspectiva intuitiva: variación do punto de vista. . Composición intuitiva e analítica. . Leis básicas da percepción : relación entre formas, organizacións compositivas, equilibrio e

Page 67: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

67

6

direccións visuais en composicións . A luz: tipos, sombras, claroscuro, textura visual. . Teoría da cor: natureza e dimensións. Expresividade e representación de matices e mestura de primarios. . Terminoloxía específica . Temporalización

1ª Avaliación………………………………………….…BLOQUE 1 e BLOQUE 2 2ª Avaliación…………………………………………… BLOQUE 3 e BLOQUE 4

3ª Avaliación……………………………………………. BLOQUE 5

Instrumentos e Procedementos de Avaliación Os instrumentos e procedementos de avaliación móstranse en Instrumentos de Avaliación e Procedementos de Avaliación que se atopan dentro da sección xeral de Bacharelato (páxina indicada no índice).

) Criterios Específicos de Cualificación Esta materia de Debuxo Artístico I rexirase polos Criterios de Cualificación da etapa de Bacharelato (consultar índice) asi como polos estándares de aprendizaxe alcanzados, polo que a nota das avaliacións será a suma do alcanzado en: -Traballos na aula (realiza as actividades encomendadas; presenta con corrección os traballos nos prazos sinalados; executa os traballos con precisión, orde e limpeza respondendo á proposta).……. 20 % da nota. -Probas e Controis (asimila aqueles que se consideran necesarios; realiza a proba coidando a presentación con limpeza, orde, precisión e claridade na exposición dos conceptos ou na resolución de exercicios relacionados cos estándares de aprendizaxe adquiridos)……...…70 % da nota. -Observación sistemática do traballo individual ou en grupo, en especial as súas exposiciós orais (respecta a estrutura de traballo da aula e as intervencións de calquera persoa que se achegue a aula para formar parte do proceso de aprendizaxe; coida o material propio e da aula; participa activamente nos traballos en grupo; observarase con especial atención o feito de que o/a alumno/a achegue diariamente a aula o material necesario para o desenvolvemento da clase)………………….......................10 %da nota. É indispensable a entrega de todos os traballos. A Avaliación Ordinaria será a media das tres avaliacións.

Page 68: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

68

6

8

O alumnado que nos lograse superar a materia (coa media das 3 avaliacións) na Convocatoria Ordinaria poderá presentarse a Proba Obxectiva Final co valor do 70% da nota. O restante 30% acádase coa media das calificacións obtidas nos traballos (Traballos de clase co 20% e Posta en Común-Observación co 10%). Na Avaliación Extraordinaria, a Proba o exame ten valor do 100%. Metodoloxía Didáctica Específica O procedemento a seguer será o indicado na Metodoloxía Didáctica Xeral no apartado de Bacharelato . . específicamente, na Metodoloxía Didáctica do apartado Debuxo Artístico I e II (consultar índice). En resumo , . basearase na práctica e na experimentación, na toma de decisións e a extracción de conclusións a posteriori.

DEBUXO ARTÍSTICO II

Obxectivos

• Coñecer os elementos que configuran a forma.

• Adquirir destrezas de análisis estructural dos obxetos para a súa representación.

• Analizar os elementos morfolóxicos da linguaxe gráfica.

• Comprender a diversidade significativa do punto, liña e a mancha.

• Comprobar a relación entre xestualismo e expresión, utilizando o punto, a liña e a mancha.

• Adquirir destrezas no uso dos distintos materiais e ferramentas do debuxo.

• Desenrolar a retentiva e a memoria visual

• Empregar as leis fundamentais da composición de formas compostas e das unidades de conxunto.

• Identificar os ritmos compositivos, os equilibrios e a expresividade das diversas composicións.

• Definir qué e un ritmo compositivo a través das estructuras da composición.

• Interesarse pola importancia da composición nas obras de arte.

• Seleccionar e aplicar os recursos compositivos adecuados ás intencións expresivas.

• Identificar con claridade o significado óptico de aberto ou pechado nas composicións.

• Coñecer e aplicar símbolos e signos con fines artísticos. • Coñecer teóricamente e experimentar os distintos conceptos de debuxo

según a súa función e as distintas técnicas (secas, húmidas e mixtas).

Page 69: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

69

6

9

• Apreciar e analizar a diversidade estilística no debuxo.

• Aplicar os distintos recursos do debuxo na obra persoal.

• Coñecer, experimentar e investigar as posibilidades gráficas de materiais convencionais e non convencionais.

• Coñecer o estudo do corpo humano e os modos de proporcionar a través da Historia.

• Adquirir nociones básicas de anatomía artística

• Representar o movemento na figura humana atendendo primordialmente á expresividade dinámica pero deixando patente sempre en ás características particulares e definitorias das formas.

• Apreciar a expresión do movemento a través dos distintos movementos históricos.

Contidos Os contidos de Debuxo Artístico II móstranse nos recadros seguintes relacionándoos cos criterios de avaliación,

estándares de aprendizaxe , competencias clave correspondentes, estándares mínimos e peso de cada estandar

Criterios de Avaliación ( ver no seguinte recadro)

Debuxo Artístico II 2º de bacharelato

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

Bloque 1. A forma. Estudo e transformación

1.1. Percepción e descrición obxectiva da forma.

1.1. Desenvolve a destreza debuxística con distintos niveis de iconicidade.

1.1.1. Interpreta e aplica formas ou obxectos atendendo a diversos graos de iconicidade, con diferentes técnicas gráficas e segundo as súas funcións comunicativas (ilustrativas, descritivas, ornamentais ou subxectivas).

CSIEE

CCEC

Interpreta formas ou obxectos atendendo a diversos graos de iconicidade e aplica, con diferentes técnicas gráficas e segundo as súas funcións comunicativas(ilustrativas, descritivas, ornamentais ou subxectivas).

8%

1.2. Modelo analítico e modelo sintético.

1.3. Retentiva e memoria visual. Consideracións mnemotécnicas.

1.2. Interpretar unha forma ou un obxecto segundo as súas intencións comunicativas.

1.1.2. Analiza a configuración das formas naturais e artificiais discriminando o esencial das súas características formais, mediante a execución gráfica e a discusión verbal e escrita.

CCEC

CD

Construe a configuración das formas naturais e artificiais diferenciando o esencial das súas características formais, mediante a execución gráfica e a expresión escrita.

20%

Bloque 2: A expresión da subxectividade

2.1. Psicoloxía da 2.1. Desenvolver a capacidade 2.1.1. Representa formas aprendidas CSIEE Interpreta as formas 5%

Page 70: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

70

7

0

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

forma e a composición. Estudo e aplicación dos elementos compositivos que rexen a intención expresiva das creacións plásticas.

de representación das formas mediante a memoria e a retentiva visual.

mediante a percepción visual e táctil atendendo ás súas características formais esenciais.

CCEC aprendidas mediante a percepción visual e táctil atendendo ás súas características formais principais.

2.2. Comportamento e interrelación das formas tridimensionais no espazo.

2.2. Elaborar imaxes con distintas funcións expresivas utilizando a memoria e a retentiva visual.

2.2.1. Expresa sentimentos e valores subxectivos mediante a representación de composicións figurativas e abstractas de formas e cores (funcións expresvas)

CCL

CCEC

Ilustra sentimentos e valores subxectivos mediante a representación de composicións fiurativas e abstractas de formas e cores (funcións expresivas).

70%

2.2.2. Experimenta con métodos creativos de memorización e retentiva para procurar distintas representacións mediante valores lumínicos, cromáticos e compositivos, dun mesmo obxecto ou composición.

CAA Experimenta con métodos creativos de memorización e retentiva para procurar distintas representacións mediante valores lumínicos, cromáticos e compositivos, dun mesmo obxecto ou composición.

15%

2.3. Valor expresivo da luz e da cor.

2.4. Ruptura da tradición figurativa e nacemento de novas interpretacións da realidade.

2.3. Investigar sobre a expresividade individual, coa linguaxe propia da expresión gráfico-plástica.

2.3.1. Analiza de forma verbal e escrita, individual e colectivamente, obras propias ou alleas, atendendo aos seus valores subxectivos.

CCL . Analiza de forma verbal e escrita, obras propias ou alleas, atendendo aos seus valores subxectivos.

10%

Bloque 3. Debuxo e perspectiva

3.1. Valoracións da aparencia formal respecto ao punto de vista perceptivo.

3.2. Representación da forma con fins expresivos.

3.1. Representar graficamente con diferentes niveis de iconicidade, as formas, illadas ou nunha composición, o contorno inmediato, interiores e exteriores, expresando as características espaciais e de proporcionalidade, e valores lumínicos e cromáticos.

3.1.1. Comprende e representa as formas desde distintos puntos de vista.

CSC Representa as formas desde distintos puntos de vista.

9%

3.1.2. Observa o contorno como un elemento de estudo gráfico e elabora composicións cromáticas e lineais, atendendo ás variacións formais segundo o punto de vista.

CSIEE

CCEC

Elabora composicións do contorno. lineais e cromáticas, atendendo ás variacións formais segundo o punto de vista .

10%

3.1.3. Representa os obxectos illados ou nun contorno coñecendo os aspectos estruturais da forma, a posición e o tamaño dos seus elementos.

CSIEE

CCEC

Mostra os obxectos illados ou nun contorno describiendo os aspectos estruturais da forma, a posición e o tamaño dos seus elementos.

30%

Bloque 4. O corpo humano como modelo

4.1. Análise da figura humana. Relacións de proporcionalidade.

4.1. Analizar as relacións de proporcionalidade da figura humana.

4.1.1. Comprende a figura humana como un elemento de estudo gráfico e expresivo, mediante a observación e a reflexión de obras propias e alleas.

CCEC Observa e reflexiona sobre obras propias e alleas atendendo á figura humana como un elemento de estudo gráfico e expresivo.

10%

4.1.2. Analiza a figura humana atendendo ás súas relacións de

CMCCT Describe a figura humana atendendo ás súas

5%

Page 71: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

71

7

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

proporcionalidade mediante a observación do natural ou con modelos estáticos.

CCEC relacións de proporcionalidade mediante a observación de modelos estáticos

4.2. Nocións básicas de anatomía artística.

4.3. Estudo e representación do movemento da figura humana.

4.2. Representar a figura humana e o seu contorno, identificando as relacións de proporcionalidade entre o conxunto e as súas partes.

4.2.1. Representa a figura humana atendendo á expresión global das formas que a compoñen e á articulación e a orientación da estrutura que a define.

CSIEE

CCEC

Construe a figura humana atendendo á expresión global das formas que a compoñen e á articulación e a orientación da estrutura que a define.

55%

4.4. Antropometría. Relacións da figura humana co espazo arquitectónico e co contorno natural.

4.3. Experimentar cos recursos gráfico-plásticos para representar o movemento e a expresividade da figura humana.

4.3.1. É capaz de representar e captar o movemento da figura humana de forma gráfico-plástica aplicando diferentes técnicas

CAA Representa o movemento da figura humana de forma gráfico-plástica

20%

4.3.2. Elabora imaxes con distintos procedementos gráfico-plásticos e diversas funcións expresivas coa figura humana como suxeito.

CSIEE

CCEC

Ilustra imaxes con distintos procedementos gráfico-plásticos e diversas funcións expresivas coa figura humana como suxeito.

10%

Bloque 5. O debuxo no proceso creativo

5.1.Técnicas secas máis comúns e a súa aplicación no proceso creativo.

5.1. Coñecer e aplicar as ferramentas dixitais de debuxo e as súas aplicacións na creación gráfico-plástica.

5.1.1. Coñece e aplica as ferramentas do debuxo artístico dixital utilizando as TIC en procesos creativos.

CD Coñece as ferramentas do debuxo artístico dixital utilizando as TIC en procesos creativos.

1%

5.2. Introdución ás técnicas húmidas e a súa aplicación no proceso creativo. Emprego das ferramentas TIC nos procesos creativos.

5.2. Valorar a importancia do debuxo como ferramenta do pensamento e do coñecemento da súa terminoloxía, dos materiais e dos procedementos para desenvolver o proceso creativo con fins artísticos, tecnolóxicos ou científicos, así como as posibilidades das TIC.

5.2.1. Valora a importancia do debuxo artístico nos procesos proxectivos elaborando proxectos conxuntos con outras disciplinas artísticas ou non do mesmo nivel ou externos.

CSC Elabora proxectos conxuntos con outras disciplinas artísticas ou non do mesmo nivel ou externos.

5%

5.2.2. Demostra creatividade e autonomía nos procesos artísticos, propondo solucións gráfico-plásticas que afiancen o seu desenvolvemento persoal e a súa autoestima.

CSIEE

CCEC

Propondo solucións gráfico-plásticas que afiancen o seu desenvolvemento persoal e a súa autoestima.

1%

5.2.3. Está orientado/a e coñece as posibilidades do debuxo artístico nas ensinanzas artísticas, tecnolóxicas e científicas con exemplos claros e contacto directo con artistas, deseñadores/as, científicos/as e técnicos/as.

CMCCT

CAA

Mostra interese polas posibilidades do debuxo artístico nas ensinanzas artísticas, tecnolóxicas e científicas con exemplos claros e contacto directo con artistas, deseñadores/as, científicos/as e técnicos/as.

1%

5.2.4. Selecciona, relaciona e emprega con criterio a terminoloxía específica en postas en común dos seus proxectos individuais ou colectivos, fomentando a participación activa e a crítica construtiva.

CCL Selecciona e emprega con propiedade a terminoloxía específica en postas en común dos seus proxectos individuais ou colectivos, fomentando a participación activa e a crítica construtiva.

4%

5.2.5. Utiliza con propiedade os CAA Utiliza con propiedade os 10%

Page 72: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

72

7

2

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

materiais e os procedementos máis idóneos para representar e expresarse en relación ás linguaxes gráfico-plásticas.

CSIEE

CCEC

CCL

materiais e os procedementos máis idóneos para ilustrar as imaxes gráfico-plásticas.

5.3. Actitude creativa 5.3. Amosar unha actitude autónoma e responsable, respectando as producións propias e alleas, así como o espazo de traballo e as pautas indicadas para a realización de actividades, achegando á aula todos os materiais necesarios.

5.3.1. Mantén o seu espazo de traballo e o seu material en perfecto estado, e achégao á aula cando é necesario para a elaboración das actividades.

CSC Mantén o seu espazo de traballo e o seu material en perfecto estado, e achégao á aula cando é necesario para a elaboración das actividades

1%

Contidos mínimos Os criterios de avaliación son o referente específico para avaliar a aprendizaxe do alumnado. Describen aquilo que se quere valorar e que o alumnado debe lograr, tanto en coñecementos coma en competencias, e responden ao que se pretende conseguir en cada disciplina. . Descrición analítica e sintética da forma. . Comportamiento e interrelación das formas tridimensionais no espazo compositivo . Variacións da apariencia formal respecto ao punto de vista perceptivo . . Representación da forma con distintos fines. . A psicoloxía da forma e a composición. . Valor expresivo da luz (tipos)e da cor (gamas, interacción e harmonía ) . Novas interpretacións da realidade: a reinterpretación. . Modos de proporcionar . . A figura humana: nocións básicas de anatomía artística ´. Materiais e técnicas do debuxo: coñecemento teórico e aplicación. Utilización das TICs. . Actitude creativa : autonomía e responsabilidade. Temporalización 1ª Avaliación……………………………………………..BLOQUES I, III e V 2ª Avaliación…………………………………………… BLOQUE IV 3ª Avaliación…………………………………………….BLOQUE II

Page 73: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

73

7

3

Instrumentos e Procedementos de Avaliación Os instrumentos e procedementos de avaliación móstranse en Instrumentos de Avaliación e en Procedementos de Avaliación que se atopan dentro da sección xeral de Bacharelato (páxina indicada no índice).

Criterios Específicos de Cualificación Esta materia de Debuxo Artístico II rexirase polos Criterios de Cualificación da etapa de Bacharelato (consultar índice) asi como polos estándares de aprendizaxe acadados, polo que a nota das avaliacións será a suma do alcanzado en: -Traballos na aula (realiza as actividades encomendadas; presenta con corrección os traballos nos prazos sinalados; executa os traballos con precisión, orde e limpeza respondendo á proposta).……. 20 % da nota. -Probas e Controis (asimila aqueles que se consideran necesarios; realiza a proba coidando a presentación con limpeza, orde, precisión e claridade na exposición dos conceptos ou na resolución de exercicios relacionados cos estándares de aprendizaxe adquiridos)……...…70 % da nota. -Observación sistemática do traballo individual ou en grupo, en especial as súas exposiciós orais (respecta a estrutura de traballo da aula e as intervencións de calquera persoa que se achegue a aula para formar parte do proceso de aprendizaxe; coida o material propio e da aula; participa activamente nos traballos en grupo; observarase con especial atención o feito de que o/a alumno/a achegue diariamente a aula o material necesario para o desenvolvemento da clase)………………….......................10 %da nota. É indispensable a entrega de todos os traballos A Avaliación Ordinaria será a media das tres avaliacións. O alumnado que nos lograse superar a materia (coa media das 3 avaliacións) na Convocatoria Ordinaria poderá presentarse a Proba Obxectiva Final co valor do 70% da nota. O restante 30% acádase coa media das calificacións obtidas nos traballos (Traballos de clase co 20% e Posta en Común-Observación co 10%). Na Avaliación Extraordinaria, a Proba o exame ten valor do 100%. Metodoloxía Didáctica Específica

O procedemento a seguer será o indicado na Metodoloxía Didáctica Xeral no apartado de Bacharelato e, específicamente, na Metodoloxía Didáctica dentro do apartado Debuxo Artístico I e II (consultar índice)

En resumo, basearase na práctica e na experimentación, na toma de decisións e a extracción de conclusións a posteriori.

Page 74: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

74

74

DEBUXO TÉCNICO I e II

Introdución e Contextualización

Entre as finalidades de Debuxo Técnico figura de xeito específico dotar ao alumnado das

competencias necesarias para se poder comunicar graficamente con obxectividade nun mundo

cada vez máis que require do deseño e da fabricación de produtos que resolvan as necesidades

presentes e futuras. Esta función comunicativa, grazas ao acordo dunha serie de convencións a

escala nacional, comunitaria e internacional, permítenos transmitir, interpretar e comprender

ideas ou proxectos de maneira fiable, obxectiva e inequívoca.

O debuxo técnico emprégase como medio de comunicación en calquera proceso de

investigación ou proxecto. Os aspectos visuais das ideas e das formas servirán para visualizar o

que se estea a deseñar e, de ser o caso, definir dun xeito claro e exacto o que se desexa

producir; é dicir, utilizarase como linguaxe universal nos seus dous niveis de comunicación:

comprender ou interpretar a información codificada, e expresarse ou elaborar información

comprensible polas persoas destinatarias.

O alumnado, ao adquirir competencias específicas na interpretación de documentación gráfica

elaborada de acordo coa norma nos sistemas de representación convencionais, pode coñecer

mellor o mundo. Isto require, ademais do coñecemento das principais normas de debuxo, un

desenvolvemento avanzado da súa visión espacial, entendida como a capacidade de abstracción

para, por exemplo, visualizar ou imaxinar obxectos tridimensionais representados mediante

imaxes planas.

Ademais de comprender a complexa información gráfica que nos rodea, cómpre que o estudante

aborde a representación de espazos ou obxectos de calquera tipo e elabore documentos

técnicos normalizados que plasmen as súas ideas e os seus proxectos, relacionados tanto co

deseño gráfico como coa ideación de espazos arquitectónicos ou coa fabricación artesanal ou

industrial de pezas e conxuntos.

Page 75: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

75

75

Durante o primeiro curso trabállase coas competencias relacionadas co debuxo técnico como

linguaxe de comunicación e instrumento básico para a comprensión, análise e representación da

realidade. Para isto, introdúcense gradualmente e de xeito interrelacionado tres grandes bloques:

"Xeometría e Debuxo Técnico", "Sistemas de Representación" e "Normalización". Trátase de que

o/a estudante teña unha visión global dos fundamentos do debuxo técnico que lle permita no

seguinte curso afondar algúns aspectos desta materia.

No primeiro bloque, desenvolvéronse durante os dous cursos que compoñen esta etapa os

elementos necesarios para resolver problemas de configuración de formas, ao tempo que se

analiza a súa presenza na natureza e na arte ao longo da historia, e as súas aplicacións ao

mundo científico e técnico.

De maneira análoga, o bloque dedicado aos sistemas de representación desenvolve os

fundamentos, as características e as aplicacións das axonometrías, das perspectivas cónicas e

dos sistemas diédrico e de planos cotados. Este bloque débese abordar de xeito integrado para

permitir descubrir as relacións entre sistemas e as vantaxes e os inconvenientes de cada un.

Ademais, é conveniente potenciar a utilización do debuxo a man alzada como ferramenta de

comunicación de ideas e análise de problemas de representación.

O terceiro bloque (sobre a normalización) pretende dotar o/a estudante dos procedementos para

simplificar, unificar e obxectivar as representacións gráficas. Este bloque está nomeadamente

relacionado co proceso de elaboración de proxectos, obxecto do derradeiro bloque, polo que,

aínda que a secuencia establecida sitúa este bloque de maneira específica no primeiro curso, a

súa condición de linguaxe universal fai que a súa utilización sexa unha constante ao longo da

etapa. O proxecto ten como obxectivo principal que o/a estudante mobilice e interrelacione os

elementos adquiridos ao longo de toda a etapa e que os empregue para elaborar e presentar de

xeito individual e colectivo os bosquexos, esbozos e planos necesarios para a definición dun

proxecto sinxelo relacionado co deseño gráfico, industrial ou arquitectónico.

O anterior curso, coa entrada en vidor da LOMCE para os segundo curso, introduciuse un

bloque novo ("Documentación gráfica de proxectos"), no espazo de “Normalización”, para a

integración das destrezas adquiridas na etapa.

Page 76: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

76

76

Obxectivos Xerais

• Utilizar adecuadamente e con destreza tanto os instrumentos como a terminoloxía específica do debuxo técnico.

• Valorar a importancia que ten o correcto acabamento e a presentación do debuxo no referido á diferenciación dos distintos trazos que o configuran, a súa exactitude e limpeza e o coidado do soporte.

• Considerar o debuxo técnico como unha linguaxe científica, valorando a necesidade de coñecer a súa sintaxe para poder expresar e comprender a información.

• Coñecer e comprender os principais fundamentos da xeometría métrica aplicada para resolver problemas de configuración e descrición de formas no plano.

• Comprender e empregar os sistemas de representación para resolver problemas xeométricos no espazo e representar figuras tridimensionais no plano.

• Valorar a universalidade da normalización no debuxo técnico e aplicar as principais normas UNE e ISO referidas á obtención, posición e acoutamento das vistas das formas descritas.

• Conseguir a destreza e a rapidez necesaria ao empregar o esbozo e a perspectiva a man alzada como medios de expresión gráfica.

• Planificar e reflexionar sobre o proceso de realización de calquera construción

xeométrica tanto de forma individual como colectiva, sendo capaces de establecer con flexibilidade e responsabilidade as relacións necesarias naquelas actividades que requiran dun traballo colectivo.

• Integrar os coñecementos de debuxo técnico dentro dos procesos tecnolóxicos e en aplicacións da vida cotiá, revisando e valorando o estado de consecución do proxecto ou actividade sempre que sexa necesario.

• Interesarse polas novas tecnoloxías e os programas de deseño, utilizando e valorando as súas posibilidades na elaboración dos planos técnicos dun proxecto.

Page 77: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

77

7

Metodoloxía Didáctica

Os principios metodolóxicos dos cales partimos son os que están reflexados no currículo de

etapa de Bacharelato e deben dar resposta a como facilitar o traballo autónomo dos/as

alumnos/as, a como estimular as capacidades para o traballo en grupo, a como potenciar as

técnicas de investigación, a como aplicar os contidos disciplinares a situacións propias da vida

real y a como introducir contidos transversais.

A formulación da programación do curso baséase no desenvolvemento dos contidos de

forma lineal, partindo de construcións sinxelas para chegar a outras máis

complexas, e a súa posterior aplicación, obtendo de forma razoada as solución

gráficas correspondentes.

A partir da exposición dos contidos, apoiándose en medios como o

canón proxector para os power-points, os/as alumnos/as resolverán os exercicios e

problemas propostos, coa maior exactitude, fomentando o traballo autónomo do/a

alumno/a, propoñendo casos similares aos realizados, para potenciar a investigación

e o razoamento. Para iso aplicaranse métodos de análise e síntese partindo

do problema resolto. Os contidos están distribuídos en tres bloques: Xeometría Métrica,

Xeometría Descritiva e Normalización.

Comezarase polo desenvolvemento da xeometría plana posto que o alumnado

coñecen os conceptos básicos e co fin de exercitarse no uso dos instrumentos de

debuxo.

Quincenalmente intentarase dedicar unha hora, na aula de informática, a

desenvolver algúns dos contidos da materia utilizando como ferramenta un programa

de deseño asistido por ordenador como o Autocad, servindo ao mesmo tempo aos/as

alumnos/as como estímulo e complemento na súa formación.

Paralelamente realizaranse outras actividades de aplicación práctica dos contidos

aprendidos, referidas ao campo do deseño (industrial, gráfico...), onde se aplicarán as

técnicas gráficas correspondentes. Para iso as unidades didácticas referentes a

Sistemas de Representación, Normalización e o Esbozo desenvolveranse ao longo de

todo o curso, realizando distintas láminas e exercicios onde variará o grao de

dificultade.

Page 78: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

78

7

8

DEBUXO TÉCNICO I

Obxectivos ( consultar Obxectivos Xerais de Debuxo Técnico I e II desta materia) Contidos Os contidos de Debuxo Técnico I móstranse nos recadros seguintes relacionándoos cos criterios de avaliación, estándares de aprendizaxe , competencias clave correspondentes, estándares mínimos e peso de cada estandar.

Criterios de Avaliación ( ver no seguinte recadro)

Debuxo Técnico I 1º de bacharelato

Contidos Criterios de Avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso %

Bloque 1. Xeometría e debuxo técnico

1.1. Trazados xeométricos.

1.2. Instrumentos e materiais do debuxo técnico.

1.3. Recoñecemento da xeometría na natureza.

1.4. Identificación de estruturas xeométricas na arte.

1.5. Valoración da xeometría como instrumento para o deseño gráfico, industrial e arquitectónico.

1.6. Trazados fundamentais no plano.

1.7. Operacións con segmentos.

1.8. Mediatriz.

1.9. Paralelismo e perpendicularidade.

1.10. Determinación de

1.1. Resolver problemas de configuración de formas poligonais sinxelas no plano coa axuda de utensilios convencionais de debuxo sobre taboleiro, aplicando os fundamentos da xeometría métrica de acordo cun esquema paso a paso e/ou unha figura de análise elaborada previamente.

1.1.1. Deseña, modifica ou reproduce formas baseadas en redes modulares cadradas coa axuda do escuadro e o cartabón, utilizando recursos gráficos para destacar claramente o trazado principal elaborado das liñas auxiliares utilizadas.

CSIEE Deseñar formas baseadas en redes modulares cadradas coa axuda do escuadro e o cartabón.

5

1.1. 2. Determina coa axuda de regra e compás os principais lugares xeométricos de aplicación aos trazados fundamentais no plano, e comproba graficamente o cumprimento das condicións establecidas.

CMCCT Determinar coa axuda de regra e compás os principais lugares xeométricos de aplicación aos trazados fundamentais no plano.

5

1.1.3. Relaciona as liñas e os puntos notables de triángulos, cuadriláteros e polígonos coas súas propiedades, e identifica as súas aplicacións.

CAA Relacionar as liñas e os puntos notables de triángulos, cuadriláteros e polígonos coas súas propiedades.

10

Page 79: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

79

7

9

Contidos Criterios de Avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso %

lugares xeométricos. Aplicacións.

1.11. Elaboración de formas baseadas en redes modulares.

1.12. Circunferencia e círculo.

1.13. Ángulos.

1.14.Trazado de polígonos regulares.

1.15. Resolución gráfica de cuadriláteros e polígonos.

1.16. Representación de formas planas.

1.17. Trazado de formas proporcionais.

1.18. Resolución gráfica de triángulos.

1.19. Determinación, propiedades e aplicacións dos seus puntos notables.

1.20. Proporcionalidade e semellanza.

1.21. Análise de trazado de formas poligonais por triangulación, radiación e itinerario.

1.22. Construción e utilización de escalas gráficas.

1.23. Transformacións xeométricas elementais: xiro, translación, simetría homotecia e afinidade. Identificación de invariantes. Aplicacións.

1.1.4. Comprende as relacións métricas dos ángulos da circunferencia e o círculo, describe as súas propiedades e identifica as súas posibles aplicacións.

CAA Comprender as relacións métricas dos ángulos da circunferencia e o círculo.

10

1.1.5. Resolve triángulos coa axuda de regra e compás, aplicando as propiedades das súas liñas e os puntos notables, e os principios xeométricos elementais, e xustifica o procedemento utilizado.

CMCCT Resolver triángulos coa axuda de regra e compás, aplicando as propiedades das súas liñas e os puntos notables, e os principios xeométricos elementais.

10

1.1.6. Deseña, modifica ou reproduce cuadriláteros e polígonos analizando as relacións métricas esenciais e resolvendo o seu trazado por triangulación, radiación, itinerario ou relacións de semellanza.

CSIEE Deseñar cuadriláteros e polígonos analizando as relacións métricas esenciais e resolvendo o seu trazado por triangulación, radiación, itinerario ou relacións de semellanza.

10

1.1.7. Reproduce figuras proporcionais determinando a razón idónea para o espazo de debuxo dispoñible, construíndo a escala gráfica correspondente en función da apreciación establecida e utilizándoa coa precisión requirida.

CSIEE Reproducir figuras proporcionais determinando a razón idónea para o espazo de debuxo dispoñible, construíndo a escala gráfica correspondente en función da apreciación establecida

10

1.1.8. Comprende as características das transformacións xeométricas elementais (xiro, translación, simetría, homotecia e afinidade), identificando as súas invariantes, e aplícaas para a resolución de problemas xeométricos e para a representación de formas planas.

CAA Comprender as características das transformacións xeométricas elementais para a representación de formas planas.

10

1.24. Tanxencias e enlaces.

1.25. Resolución de problemas básicos de tanxencias e enlaces. Aplicacións.

1.26. Construción de curvas técnicas, óvalos, ovoides e espirais.

1.27. Aplicacións da xeometría ao deseño arquitectónico e industrial.

1.28. Xeometría e novas tecnoloxías.

1.29. Aplicacións de

1.2. Debuxar curvas técnicas e figuras planas compostas por circunferencias e liñas rectas, aplicando os conceptos fundamentais de tanxencias, resaltar a forma final determinada e indicar graficamente a construción auxiliar utilizada, os puntos de enlace e a relación entre os seus elementos.

1.2.1. Identifica as relacións entre puntos de tanxencia, centros e raios de circunferencias, analizando figuras compostas por enlaces entre liñas rectas e arcos de circunferencia.

CMCCT Identificar as relacións entre puntos de tanxencia, centros e raios de circunferencias.

10

1.2.2. Resolve problemas básicos de tanxencias coa axuda de regra e compás, aplicando con rigor e exactitude as súas propiedades intrínsecas, e utilizando recursos gráficos para destacar claramente o trazado principal elaborado das liñas auxiliares utilizadas.

CAA Resolver problemas básicos de tanxencias coa axuda de regra e compás, aplicando con rigor e exactitude as súas propiedades intrínsecas.

10

Page 80: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

80

8

0

Contidos Criterios de Avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso %

debuxo vectorial en 2D.

1.30. Exercicios de aplicación de trazado de tanxencias e enlaces.

1.2.3. Aplica os coñecementos de tanxencias á construción de óvalos, ovoides e espirais, e relaciona a súa forma coas principais aplicacións no deseño arquitectónico e industrial

1.2.4. Deseña a partir dun bosquexo previo ou reproduce á escala conveniente figuras planas que conteñan enlaces entre liñas rectas e arcos de circunferencia, indicando graficamente a construción auxiliar utilizada, os puntos de enlace e a relación entre os seus elementos

.

CSIEE

CSIEE

Aplicar os coñecementos de tanxencias á construción de óvalos, ovoides e espirais.

Reproducir á escala conveniente figuras planas que conteñan enlaces entre liñas rectas e arcos de circunferencia, indicando graficamente a construción auxiliar utilizada os puntos de enlace.

10

Bloque 2. Sistemas de representación

2.1. Fundamentos dos sistemas de representación.

2.2. Sistemas de representación na arte.

2.3. Evolución histórica dos sistemas de representación.

2.4. Sistemas de representación e debuxo técnico. Ámbitos de aplicación.

2.5. Vantaxes e inconvenientes. Criterios de selección.

2.6. Clases de proxección.

2.7. Sistemas de representación e novas tecnoloxías.

2.8. Aplicacións de debuxo vectorial en 3D.

2.9. Sistema diédrico.

2. 10. Procedementos para a obtención das proxeccións diédricas.

2.11. Disposición normalizada.

2.12. Reversibilidade do sistema. Número de proxeccións suficientes.

2.13. Representación e identificación de puntos, rectas e planos. Posicións no espazo. Paralelismo e perpendicularidade. Pertenza e

2.1. Relacionar os fundamentos e as características dos sistemas de representación coas súas posibles aplicacións ao debuxo técnico, seleccionando o sistema axeitado ao obxectivo previsto, e identificar as vantaxes e os inconvenientes en función da información que se desexe amosar e dos recursos dispoñibles.

2.1.1. Identifica o sistema de representación empregado a partir da análise de debuxos técnicos, ilustracións ou fotografías de obxectos ou espazos, e determina as características diferenciais e os elementos principais do sistema.

CCL Identificar o sistema de representación empregado a partir da análise de debuxos técnicos, ilustracións ou fotografías.

5

.2. 1. 2. Establece o ámbito de aplicación dos principais sistemas de representación, e ilustra as súas vantaxes e os seus inconvenientes mediante o debuxo a man alzada dun mesmo corpo xeométrico sinxelo.

CCL Establecer o ámbito de aplicación dos principais sistemas de representación.

5

2.1.3. Selecciona o sistema de representación idóneo para a definición dun obxecto ou espazo, analizando a complexidade da súa forma, a finalidade da representación, a exactitude requirida e os recursos informáticos dispoñibles.

CD Seleccionar o sistema de representación idóneo para a definición dun obxecto ou espazo.

5

2.1.4. Comprende os fundamentos do sistema diédrico e describe os procedementos de obtención das proxeccións e a súa disposición normalizada.

CMCCT Describir os procedementos de obtención das proxeccións e a súa disposición normalizada.

5

2.1.5. Comprende o funcionamento do sistema diédrico, relacionando os seus elementos, convencionalismos e notacións coas proxeccións necesarias para representar

CAA Comprender as proxeccións necesarias para representar inequivocamente a posición de puntos, rectas e planos, e resolver problemas de pertenza,

5

Page 81: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

81

8

Contidos Criterios de Avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso %

intersección.

2.14. Proxeccións diédricas de sólidos e espazos sinxelos.

2.15. Seccións planas. Determinación da súa verdadeira magnitude.

2.16. Procedementos para a obtención e disposición das proxeccións diédricas.

2.17. Visualización e debuxo a man alzada de axonometrías a partir das vistas principais de pezas sinxelas.

2.18. Seccións planas. Determinación da súa verdadeira magnitude.

inequivocamente a posición de puntos, rectas e planos, e resolve problemas de pertenza, intersección e verdadeira magnitude.

intersección e verdadeira magnitude.

2.1.6. Deseña ou reproduce formas tridimensionais sinxelas, debuxando a man alzada as súas vistas principais no sistema de proxección ortogonal establecido pola norma de aplicación, dispondo as proxeccións suficientes para a súa definición e identificando os seus elementos de xeito inequívoco.

CSIEE Debuxar a man alzada as vistas principais no sistema de proxección ortogonal establecido pola norma de aplicación.

5

2.1.7. Visualiza no espazo perspectivo formas tridimensionais sinxelas definidas suficientemente polas súas vistas principais, debuxando a man alzada axonometrías convencionais (isometrías e cabaleiras).

CMCCT Debuxar a man alzada axonometrías convencionais (isometrías e cabaleiras).

5

2.1.8. Determina seccións planas de obxectos tridimensionais sinxelos, visualizando intuitivamente a súa posición mediante perspectivas a man alzada, debuxando as súas proxeccións diédricas e obtendo a súa verdadeira magnitude.

CCEC Determinar seccións planas de obxectos tridimensionais sinxelos.

5

2.19. Sistema de planos cotados: aplicacións.

2.2. Representar formas tridimensionais sinxelas a partir de perspectivas, fotografías, pezas reais ou espazos do contorno próximo, utilizando o sistema diédrico ou, de ser o caso, o sistema de planos cotados, dispondo de acordo coa norma as proxeccións suficientes para a súa definición e identificando os seus elementos de xeito inequívoco.

2.2.1. Comprende o funcionamento do sistema de planos cotados como unha variante do sistema diédrico que permite rendibilizar os coñecementos adquiridos, ilustra as súas principais aplicacións mediante a resolución de problemas sinxelos de pertenza e intersección e obtén perfís dun terreo a partir das súas curvas de nivel.

CAA Comprender o funcionamento do sistema de planos cotados como unha variante do sistema diédrico.

10

2.20. Sistema axonométrico.

2.21. Fundamentos do sistema. Disposición dos eixes e utilización dos coeficientes de redución.

2.22. Sistema axonométrico ortogonal, perspectivas isométricas, dimétricas

2.3. Debuxar perspectivas de formas tridimensionais a partir de pezas reais ou definidas polas súas proxeccións ortogonais, seleccionando a axonometría axeitada ao propósito da representación, dispondo a posición dos eixes en función da importancia relativa das caras que se desexen amosar e utilizando, de ser o caso, os coeficientes de

2.3.1. Realiza perspectivas isométricas de corpos definidos polas súas vistas principais, coa axuda de utensilios de debuxo sobre taboleiro, representando as circunferencias situadas en caras paralelas aos planos coordenados como óvalos en lugar de elipses, simplificando o seu trazado.

CCEC Realizar perspectivas isométricas de corpos definidos polas súas vistas principais.

10

Page 82: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

82

8

2

Contidos Criterios de Avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso %

e trimétricas.

2.23. Sistema axonométrico oblicuo: perspectivas cabaleiras e militares.

2.24. Aplicación do óvalo isométrico como representación simplificada de formas circulares.

redución determinados. 2.3.2. Realiza perspectivas cabaleiras ou planimétricas (militares) de corpos ou espazos con circunferencias situadas en caras paralelas a un só dos planos coordenados, dispondo a súa orientación para simplificar o seu trazado.

CCEC Realizar perspectivas cabaleiras ou planimétricas (militares) de corpos ou espazos con circunferencias situadas en caras paralelas a un só dos planos coordenados.

10

2.25. Sistema cónico central.

2.26. Elementos do sistema. Plano do cadro e cono visual.

2.27. Determinación do punto de vista e orientación das caras principais.

2.28. Paralelismo. Puntos de fuga. Puntos métricos.

2.29. Representación simplificada da circunferencia.

2.30. Sistema cónico oblicuo.

2.31. Representación simplificada da circunferencia.

2.32. Representación de sólidos nos diferentes sistemas.

2.4. Debuxar perspectivas cónicas de formas tridimensionais a partir de espazos do contorno ou definidas polas súas proxeccións ortogonais, e valorar o método seleccionado, considerando a orientación das caras principais respecto do plano do cadro e a repercusión da posición do punto de vista sobre o resultado final.

2.4.1. Comprende os fundamentos da perspectiva cónica e clasifica a súa tipoloxía en función da orientación das caras principais respecto ao plano do cadro e a repercusión da posición do punto de vista sobre o resultado final, determinando o punto principal, a liña do horizonte, os puntos de fuga e os seus puntos de medida.

CCL Comprender os fundamentos da perspectiva cónica e clasificar a súa tipoloxía en función da orientación das caras principais respecto ao plano do cadro e a repercusión da posición do punto de vista sobre o resultado final.

10

2.4.2. Debuxa coa axuda de utensilios de debuxo perspectivas cónicas centrais de corpos ou espazos con circunferencias situadas en caras paralelas a un só dos planos coordenados, dispondo a súa orientación para simplificar o seu trazado.

CSIEE Debuxar coa axuda de utensilios de debuxo perspectivas cónicas centrais de corpos ou espazos con circunferencias situadas en caras paralelas a un só dos planos coordenados

10

2.4.3. Representa formas sólidas ou espaciais con arcos de circunferencia en caras horizontais ou verticais, debuxando perspectivas cónicas oblicuas coa axuda de utensilios de debuxo, simplificando a construción das elipses perspectivas mediante o trazado de polígonos circunscritos, trazándoas a man alzada ou coa axuda de patróns de curvas.

CMCCT Representar formas sólidas ou espaciais con arcos de circunferencia en caras horizontais ou verticais, debuxando perspectivas cónicas oblicuas coa axuda de utensilios de debuxo.

10

Bloque 3. Normalización

3.1. Elementos da normalización consonte a normativa.

3.1. Valorar a normalización como convencionalismo para a comunicación universal que permite simplificar os métodos de produción, asegurar a calidade dos produtos, posibilitar a súa distribución e garantir a súa utilización polo destinatario final.

3.1.1. Describe os obxectivos e os ámbitos de utilización das normas UNE, EN e ISO, e relaciona as específicas do debuxo técnico coa súa aplicación para a elección e a dobra de formatos, para o emprego de escalas, para establecer o valor representativo das liñas, para dispor as vistas e para a cotación.

CCL Describir os obxectivos e os ámbitos de utilización das normas UNE, EN e ISO, e relacionar as específicas do debuxo técnico coa súa aplicación

15

Page 83: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

83

8

3

Contidos Criterios de Avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso %

3.2. Proxecto: necesidade e ámbito de aplicación das normas.

3.3. Formatos. Dobra de planos.

3.4. Vistas. Liñas normalizadas.

3.5. Aplicacións da normalización.

3.6. Escalas. Cotación.

3.7. Debuxo industrial.

3.8. Debuxo arquitectónico.

3.9. Cortes e seccións.

3.2. Aplicar as normas nacionais, europeas e internacionais relacionadas cos principios xerais de representación, formatos, escalas, cotación e métodos de proxección ortográficos e axonométricos, considerando o debuxo técnico coma linguaxe universal, valorando a necesidade de coñecer a súa sintaxe e utilizándoo de forma obxectiva para a interpretación de planos técnicos e a elaboración de bosquexos, esquemas, esbozos e planos.

3.2.1. Obtén as dimensións relevantes de corpos ou espazos representados utilizando escalas normalizadas.

CSIEE Obter as dimensións relevantes de corpos ou espazos representados utilizando escalas normalizadas.

15

3.2.2. Representa pezas e elementos industriais ou de construción, aplicando as normas referidas aos principais métodos de proxección ortográficos, seleccionando as vistas imprescindibles para a súa definición, dispóndoas axeitadamente e diferenciando o trazado de eixes, liñas vistas e ocultas.

CAA Representar pezas e elementos industriais ou de construción, aplicando as normas referidas aos principais métodos de proxección ortográficos.

15

3.2.3. Cota pezas industriais sinxelas identificando as cotas necesarias para a súa correcta definición dimensional e dispóndoas de acordo coa norma.

CMCCT Cotar pezas industriais sinxelas.

15

3.2.4. Cota espazos arquitectónicos sinxelos identificando as cotas necesarias para a súa correcta definición dimensional e dispóndoas de acordo coa norma.

CMCCT Cotar espazos arquitectónicos sinxelos.

20

3.2.5. Representa obxectos con ocos mediante cortes e seccións, aplicando as normas básicas correspondentes.

CSIEE Representar obxectos con ocos mediante cortes e seccións

20

Contidos Mínimos . Trazados xeométricos . Trazados fundamentais no plano . Operacións con segmentos . Polígonos . Transformaciones xeométricas . Tanxencias e curvas técnicas . Sistemas de representación: diédrico, axonométrico e cónico

Page 84: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

84

8

Temporalización 1ª Avaliación………………………………………………………………………BLOQUE 1 2ª Avaliación………………………………………………………………………BLOQUE 2 (Diédrico) e BLOQUE 3 (Normalización) 3ª Avaliación………………………………………………………………………BLOQUE 2 (Axonométrico e Cónico) Instrumentos e Procedementos de Avaliación Os instrumentos e procedementos de avaliación móstranse en Instrumentos de Avaliación e Procedementos de Avaliación que se atopan dentro da sección xeral de Bacharelato (páxina indicada no índice).

Criterios Específicos de Cualificación Os criterios de cualificación de Debuxo Técnico I atenderán a seguinte ponderación : - Láminas e traballos persoais……………………………………………. 40% da nota

- Probas obxectivas…….. ………………………………………………….50% da nota

- Observación sistemática ...............................…...............…….……...10% da nota

Para ter unha cualificación positiva na avaliación, require obter un 50% en cada una das partes mencionadas no apartado anterior. Metodoloxía Didáctica Específica

O procedemento a seguer será o indicado na Metodoloxía Didáctica Xeral no apartado de Bacharelato e, específicamente, na Metodoloxía Didáctica dentro do apartado Debuxo Técnico I e II (consultar índice).

Page 85: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

85

8

DEBUXO TÉCNICO II

Obxectivos Os obxectivos de segundo curso coinciden cos Obxectivos Xerais de Debuxo Técnico I e II, desta materia, ampliando ademáis aos que seguen a continuación:,

• Desenvolver as capacidades que permitan resolver as formulacións gráficas.

• Coñecer os fundamentos do DebuxoTécnico para utilizalos na lectura de deseños e de productos

artísticos e elaborar solucións razoadas ante problemas xeométricos no campo da

técnica e a arte.

• A Normalización como código de comunicación universal.

• Coñecer e respectar as normas (UNE e ISO), na execución de planos técnicos.

• Realización de debuxos a man alzada, rexistrando os aspectos fundamentais da

forma, orientación, proporción, detalles, medida, situación espacial, etc.

• Uso e destreza do material técnico para a realización e presentación do traballo final

no DebuxoTécnico.

• Acadar un coñecemento básico da representación tridimensional dende os aspectos

de representación diédrica, ata os conceptos axonométricos e cónicos.

• Uso das novas tecnoloxías na concepción e realización do mesmo.

• Acadar unha estratexia que permita superar as PAU.

Contidos

Os contidos da materia de Debuxo Técnico II aparecen máis abaixo, en relación aos Estándares de aprendizaxe e os Criterios de cualificación.

Criterios de Avaliación ( ver no seguinte recadro)

Page 86: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

86

8

6

Debuxo Técnico II 2º de bacharelato

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competen

cias clave Mínimos Peso

%

Bloque 1. Xeometría e debuxo técnico

1.1. Resolución de problemas xeométricos.

1.2. Proporcionalidade. Rectángulo áureo. Aplicacións.

1.3. Construción de figuras planas equivalentes.

1.4. Relación entre os ángulos e a circunferencia. Arco capaz.

1.5. Aplicacións.

1.6. Potencia dun punto respecto a unha circunferencia. Determinación e propiedades do eixe radical e do centro radical. Aplicación á resolución de tanxencias.

1.7. Inversión. Determinación de figuras inversas. Aplicación á resolución de tanxencias.

1.1. Resolver problemas de tanxencias mediante a aplicación das propiedades do arco capaz, dos eixes e centros radicais e/ou da transformación de circunferencias e rectas por inversión, indicando graficamente a construción auxiliar utilizada, os puntos de enlace e a relación entre os seus elementos.

1.1.1. Identifica a estrutura xeométrica de obxectos industriais ou arquitectónicos a partir da análise de plantas, alzados, perspectivas ou fotografías, sinalando os seus elementos básicos e determinando as principais relacións de proporcionalidade.

CCL Identificar a estrutura xeométrica de obxectos industriais ou arquitectónicos a partir da análise de plantas, alzados, perspectivas ou fotografías.

5

1.1.2. Determina lugares xeométricos de aplicación ao debuxo aplicando os conceptos de potencia ou inversión.

CMCCT Determinar lugares xeométricos de aplicación ao debuxo aplicando os conceptos de potencia ou inversión.

5

1.1.3. Transforma por inversión figuras planas compostas por puntos, rectas e circunferencias describindo as súas posibles aplicacións á resolución de problemas xeométricos.

CAA Transformar por inversión figuras planas compostas por puntos, rectas e circunferencias.

5

1.1.4. Selecciona estratexias para a resolución de problemas xeométricos complexos, analizando as posibles solucións e transformándoos por analoxía noutros problemas máis sinxelos.

CSIEE Seleccionar estratexias para a resolución de problemas xeométricos complexos transformándoos por analoxía noutros problemas máis sinxelos.

5

1.1.5. Resolve problemas de tanxencias aplicando as propiedades dos eixes e centros radicais, e indicando graficamente a construción auxiliar utilizada, os puntos de enlace e a relación entre os seus elementos.

CMCCT Resolver problemas de tanxencias aplicando as propiedades dos eixes e centros radicais.

10

1.8. Trazado de curvas cónicas e técnicas.

1.9. Curvas cónicas. Orixe, determinación e trazado da elipse, a parábola e a hipérbole.

1.10. Curvas técnicas. Orixe, determinación e trazado das curvas cíclicas e envolventes.

1.11. Resolución de problemas de pertenza, tanxencia e incidencia. Aplicacións.

1.2. Debuxar curvas cíclicas e cónicas e identificar os seus principais elementos, utilizando as súas propiedades fundamentais para resolver problemas de pertenza, tanxencia ou incidencia.

.1.2.1. Comprende a orixe das curvas cónicas e as relacións métricas entre elementos, describe as súas propiedades e identifica as súas aplicacións.

CCL Comprender a orixe das curvas cónicas e as relacións métricas entre elementos, describir as súas propiedades.

10

1.2.2. Resolve problemas de pertenza, intersección e tanxencias entre liñas rectas e curvas cónicas, aplicando as súas propiedades, e xustifica o procedemento utilizado.

CAA Resolver problemas de pertenza, intersección e tanxencias entre liñas rectas e curvas cónicas.

10

1.2.3. Traza curvas cónicas logo de determinar os elementos que as definen, tales como eixes, focos, directrices, tanxentes ou asíntotas, resolvendo o seu trazado por puntos ou por homoloxía respecto á circunferencia.

CSIEE Trazar curvas cónicas logo de determinar os elementos que as definen, tales como eixes, focos, directrices, tanxentes ou asíntotas.

10

1.12. Transformacións xeométricas. Aplicacións.

1.13. Homoloxía. Determinación dos seus elementos. Trazado

1.3. Relacionar as transformacións homolóxicas coas súas aplicacións á xeometría plana e aos sistemas de

1.3.1. Comprende as características das transformacións homolóxicas, identifica os seus invariantes xeométricos e describe as súas aplicacións.

CCL Comprender as características das transformacións homolóxicas, identificar os seus invariantes xeométricos e describir as súas aplicacións.

10

Page 87: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

87

8

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso %

de figuras homólogas. Aplicacións..

1.14. Afinidade. Determinación dos seus elementos. Trazado de figuras afíns. Construción da elipse afín a unha circunferencia.

1.15. Trazado de figuras planas complexas utilizando escalas e construcións auxiliares axeitadas.

representación, valorando a rapidez e a exactitude nos trazados que proporciona a súa utilización.

1.3.2. Aplica a homoloxía e a afinidade á resolución de problemas xeométricos e á representación de formas planas.

CSIEE Aplicar a homoloxía e a afinidade á resolución de problemas xeométricos e á representación de formas planas.

10

1.3.3. Deseña a partir dun bosquexo previo ou reproduce á escala conveniente figuras planas complexas, e indica graficamente a construción auxiliar utilizada.

CMCCT Deseñar a partir dun bosquexo previo ou reproducir á escala conveniente figuras planas complexas.

20

Bloque 2. Sistemas de representación

2.1. Punto, recta e plano no sistema diédrico.

2.2. Resolución de problemas de pertenza, incidencia, paralelismo e perpendicularidade.

2.3. Determinación da verdadeira magnitude de segmentos e formas planas.

2.4. Construción de figuras planas no sistema diédrico.

2.5. Abatemento de planos. Determinación dos seus elementos. Aplicacións.

2.6. Xiro dun corpo xeométrico. Aplicacións.

2.7. Cambios de plano. Determinación das novas proxeccións. Aplicacións.

2.8. Afinidade entre proxeccións.

2.9. Problema inverso ao abatemento.

2.10. Corpos xeométricos no sistema diédrico.

2.11. Representación de poliedros regulares. Posicións singulares.

2.12. Determinación das súas seccións principais.

2.13. Representación de prismas e pirámides.

2.1. Valorar a importancia da elaboración de debuxos a man alzada para desenvolver a visión espacial, analizando a posición relativa entre rectas, planos e superficies, identificando as súas relacións métricas para determinar o sistema de representación axeitado e a estratexia idónea que solucione os problemas de representación de corpos ou espazos tridimensionais.

2.1.1. Comprende os fundamentos ou principios xeométricos que condicionan o paralelismo e a perpendicularidade entre rectas e planos, utilizando o sistema diédrico ou, de ser o caso, o sistema de planos cotados como ferramenta base para resolver problemas de pertenza, posición, mínimas distancias e verdadeira magnitude.

CAA Comprender os fundamentos ou principios xeométricos que condicionan o paralelismo e a perpendicularidade entre rectas e planos, utilizando o sistema diédrico.

5

2.1.2. Representa figuras planas contidas en planos paralelos, perpendiculares ou oblicuos aos planos de proxección, trazando as súas proxeccións diédricas.

CSIEE Representar figuras planas contidas en planos paralelos, perpendiculares ou oblicuos aos planos de proxección.

5

2.1.3. Determina a verdadeira magnitude de segmentos, ángulos e figuras planas utilizando xiros, abatementos ou cambios de plano en sistema diédrico e, de ser o caso, no sistema de planos cotados.

CAA Determinar a verdadeira magnitude de segmentos, ángulos e figuras planas utilizando xiros, abatementos ou cambios de plano en sistema diédrico.

5

2.1.4. Representa o hexaedro ou cubo en calquera posición respecto aos planos coordenados, o resto dos poliedros regulares, prismas e pirámides en posicións favorables, coa axuda das súas proxeccións diédricas, determinando partes vistas e ocultas.

CSIE Representar o hexaedro ou cubo en calquera posición respecto aos planos coordenados, o resto dos poliedros regulares, prismas e pirámides en posicións favorables, coa axuda das súas proxeccións diédricas.

5

2.14. Representación de cilindros, conos e esferas. Seccións planas.

2.15. Determinación de seccións planas e elaboración de desenvolvementos.

2.16. Interseccións.

2.17. Xiros, abatementos ou cambios de plano para determinar a verdadeira magnitude de elementos de pezas tridimensionais.

2.2. Representar poliedros regulares, pirámides, prismas, cilindros e conos mediante as súas proxeccións ortográficas, analizando as posicións singulares respecto aos planos de proxección, determinando as relacións métricas entre os seus elementos, as seccións planas principais e a verdadeira magnitude ou

2.2.1. Representa cilindros e conos de revolución aplicando xiros ou cambios de plano para dispor as súas proxeccións diédricas en posición favorable para resolver problemas de medida.

CMCCT

CAA

Representar cilindros e conos de revolución aplicando xiros ou cambios de plano.

10

2.2.2. Determina a sección plana de corpos ou espazos tridimensionais formados por superficies poliédricas, cilíndricas, cónicas e/ou esféricas, debuxando as súas proxeccións diédricas e obtendo a súa verdadeira magnitude.

CMCCT Determinar a sección plana de corpos ou espazos tridimensionais formados por superficies poliédricas, cilíndricas, cónicas e/ou esféricas.

10

Page 88: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

88

8

8

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso %

desenvolvemento das superficies que os conforman.

2.2.3. Acha a intersección entre liñas rectas e corpos xeométricos coa axuda das súas proxeccións diédricas ou a súa perspectiva, indicando o trazado auxiliar utilizado para a determinación dos puntos de entrada e saída.

CMCCT Achar a intersección entre liñas rectas e corpos xeométricos coa axuda das súas proxeccións diédricas ou a súa perspectiva.

10

2.2.4. Desenvolve superficies poliédricas, cilíndricas e cónicas, coa axuda das súas proxeccións diédricas, utilizando xiros, abatementos ou cambios de plano para obter a verdadeira magnitude das arestas e caras que as conforman.

CAA Desenvolver superficies poliédricas, cilíndricas e cónicas, coa axuda das súas proxeccións diédricas, utilizando xiros, abatementos ou cambios de plano.

10

2.18. Sistemas axonométricos ortogonais.

2.19. Posición do triedro fundamental.

2.20. Relación entre o triángulo de trazas e os eixes do sistema.

2.21. Determinación de coeficientes de redución.

2.22. Tipoloxía das axonometrías ortogonais. Vantaxes e inconvenientes.

2.23. Representación de figuras planas.

2.24. Representación simplificada da circunferencia.

2.25. Representación de corpos xeométricos e espazos arquitectónicos. Seccións planas. Interseccións.

2.3. Debuxar axonometrías de poliedros regulares, pirámides, prismas, cilindros e conos, dispondo a súa posición en función da importancia relativa das caras que se desexen amosar e/ou da conveniencia dos trazados necesarios, utilizando a axuda do abatemento de figuras planas situadas nos planos coordenados, calculando os coeficientes de redución e determinando as seccións planas principais.

2.3.1. Comprende os fundamentos da axonometría ortogonal, clasificando a súa tipoloxía en función da orientación do triedro fundamental, determinando o triángulo de trazas e calculando os coeficientes de redución.

CMCCT Comprender os fundamentos da axonometría ortogonal, clasificando a súa tipoloxía en función da orientación do triedro fundamental.

10

2.3.2. Debuxa axonometrías de corpos ou espazos definidos polas súas vistas principais, dispondo a súa posición en función da importancia relativa das caras que se desexen amosar e/ou da conveniencia dos trazados necesarios.

CCEC Debuxar axonometrías de corpos ou espazos definidos polas súas vistas principais.

10

2.3.3. Determina a sección plana de corpos ou espazos tridimensionais formados por superficies poliédricas, debuxando isometrías ou perspectivas cabaleiras.

CMCCT Determinar a sección plana de corpos ou espazos tridimensionais formados por superficies poliédricas, debuxando isometrías ou perspectivas cabaleiras.

20

Bloque 3. Documentación gráfica de proxectos

3.1. Elaboración de bosquexos, esbozos e planos.

3.2. Proceso de deseño ou fabricación: perspectiva histórica e situación actual.

3.3. Proxecto: tipos e elementos.

3.4. Planificación de proxectos.

3.5. Identificación das fases dun proxecto. Programación de tarefas.

3.6. Elaboración das primeiras ideas.

3.7. Tipos de planos: de situación, de conxunto, de montaxe, de instalación, de detalle, de fabricación ou de construción.

3.8. Presentación de proxectos.

3.9. Elaboración da documentación gráfica dun proxecto gráfico, industrial ou

3.1. Elaborar bosquexos, esbozos e planos necesarios para a definición dun proxecto sinxelo relacionado co deseño industrial ou arquitectónico, valorar a exactitude, a rapidez e a limpeza que proporciona a utilización de aplicacións informáticas, planificar de maneira conxunta o seu desenvolvemento, revisar o avance dos traballos e asumir as tarefas encomendadas con responsabilidade.

3.1.1. Elabora e participa activamente en proxectos cooperativos de construción xeométrica, aplicando estratexias propias adecuadas á linguaxe do debuxo técnico.

CSC Elaborar e participar activamente en proxectos cooperativos de construción xeométrica.

10

3.1.2. Identifica formas e medidas de obxectos industriais ou arquitectónicos, a partir dos planos técnicos que os definen.

CMCCT Identificar formas e medidas de obxectos industriais ou arquitectónicos, a partir dos planos técnicos que os definen.

10

3.1.3. Debuxa bosquexos a man alzada e esbozos cotados para posibilitar a comunicación técnica con outras persoas.

CCEC Debuxar bosquexos a man alzada e esbozos cotados.

10

3.1.4. Elabora esbozos de conxuntos e/ou pezas industriais ou obxectos arquitectónicos, dispondo as vistas, os cortes e/ou as seccións necesarias, tomando medidas directamente da realidade ou de perspectivas a escala, elaborando bosquexos a man alzada para a elaboración de debuxos cotados e

CCEC Elaborar esbozos de conxuntos e/ou pezas industriais ou obxectos arquitectónicos, dispondo as vistas, os cortes e/ou as seccións necesarias, tomando medidas directamente da realidade ou de perspectivas a escala.

10

Page 89: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

89

8

9

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso %

arquitectónico sinxelo.

3.10. Debuxo de bosquexos a man alzada e esquemas.

3.11. Elaboración de debuxos cotados.

3.12. Elaboración de esbozos de pezas e conxuntos.

planos de montaxe, instalación, detalle ou fabricación, de acordo coa normativa de aplicación.

3.13. Posibilidades das tecnoloxías da información e da comunicación aplicadas ao deseño, á edición, ao arquivamento e á presentación de proxectos.

3.14. Debuxo vectorial 2D. Debuxo e edición de entidades. Creación de bloques. Visibilidade de capas.

3.15. Debuxo vectorial 3D. Inserción e edición de sólidos. Galerías e bibliotecas de modelos. Incorporación de texturas.

3.16. Selección do encadramento, a iluminación e o punto de vista.

3.17. Resolución de exercicios de debuxo técnico utilizando recursos informáticos.

3.2. Presentar de xeito individual e colectivo os bosquexos, os esbozos e os planos necesarios para a definición dun proxecto sinxelo relacionado co deseño industrial ou arquitectónico, valorar a exactitude, a rapidez e a limpeza que proporciona a utilización de aplicacións informáticas, planificar de maneira conxunta o seu desenvolvemento, revisar o avance dos traballos e asumir as tarefas encomendadas con responsabilidade.

3.2.1. Comprende as posibilidades das aplicacións informáticas relacionadas co debuxo técnico, e valora a exactitude, a rapidez e a limpeza que proporciona a súa utilización.

CD Comprender as posibilidades das aplicacións informáticas relacionadas co debuxo técnico.

10

3.2.2. Representa obxectos industriais ou arquitectónicos coa axuda de programas de debuxo vectorial 2D, creando entidades, importando bloques de bibliotecas, editando obxectos e dispondo a información relacionada en capas diferenciadas pola súa utilidade.

CD Representar obxectos industriais ou arquitectónicos coa axuda de programas de debuxo vectorial 2D.

10

3.2.3. Representa obxectos industriais ou arquitectónicos utilizando programas de creación de modelos en 3D, inserindo sólidos elementais, manipulándoos ata obter a forma buscada, importando modelos ou obxectos de galerías ou bibliotecas, incorporando texturas, seleccionando o encadramento, a iluminación e o punto de vista adecuado ao propósito buscado.

CD Representar obxectos industriais ou arquitectónicos utilizando programas de creación de modelos en 3D.

20

3.2.4. Presenta os traballos de debuxo técnico utilizando recursos gráficos e informáticos, de xeito que estes sexan claros e limpos, e que respondan ao obxectivo para os que se realizaron.

CD Presentar os traballos de debuxo técnico utilizando recursos gráficos e informáticos.

20

Contidos Mínimos

- Lugares xeométricos: mediatriz, bisectriz, arco capaz. - Tipos de ángulos

- Rectificación da circunferencia: cuadrante, semicircunferencia, circunferencia - Teorema de Thales e as súas aplicacións. - Media proporcional: Teorema do triángulo rectángulo. - Equivalencias. - Potencia.Centro e eixo radical.

- Construcción de triángulos : puntos e liñas notables. - Construccións de cuadriláteros. - División da circunferencia, construccións dos polígonos regulares

resultantes.Construccións de polígonos regulares.

Page 90: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

90

9

0

- Homoloxía, afinidade, polaridade e inversión - Tanxencias: casos, enlaces e arcos constructivos - Curvas técnicas: óvalo e ovoide e espiral - Curvas cónicas: elipse, hipérbole, parábola. - Fundamentos do Sistema Diédrico - Punto, recta e plano: posicións. - Verdadeiras dimensións. Distancias, xiros, cambios de plano e abatementos. - Poliedros: representación, verdadeiras dimensións. - Prismas, conos, cilindros e esferas: desenvolvimento - Sistema Axonométrico oblícuo: perspectiva cabaleira - Sistema Axonométrico ortogonal: perspectiva isométrica. - Sistema Acotado - Sistema Cónico

- Proceso de deseño ou fabricación: perspectiva histórica e situación actual. - Identificación das fases dun proxecto - Elaboración de esbozos de pezas e conxuntos.

Temporalización 1ª Avaliación………………………………………………………………………BLOQUE 1 2ª Avaliación………………………………………………………………………BLOQUE 2 3ª Avaliación………………………………………………………………………BLOQUE 3

Instrumentos e Procedementos de Avaliación Os instrumentos e procedementos de avaliación móstranse en Instrumentos de Avaliación e Procedementos de Avaliación que se atopan dentro da sección xeral de Bacharelato (páxina indicada no índice).

Criterios Específicos de Cualificación Os criterios de cualificación de Debuxo Técnico II atenderán a seguinte ponderación : - Láminas e traballos persoais……………………………………………. 25% da nota

- Probas obxectivas…….. ………………………………………………….65% da nota

- Observación sistemática ..............................…...............……....…….10% da nota

Metodoloxía Didáctica Específica

O procedemento a seguer no segundo curso será o indicado no apartado de Metodoloxía Didáctica incluido no Debuxo Técnico I e II .

Page 91: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

91

91

CULTURA AUDIOVISUAL I e II

Introdución e Contextualización Esta materia pretende iniciar os/as estudantes na fabricación das súas propias imaxes e dos seus propios produtos audiovisuais, de natureza tanto estática (como a fotografía) como dinámica (como o vídeo). Para isto cómpre que o alumnado estea en situación de analizar, relacionar e comprender os elementos que forman parte da cultura audiovisual do noso tempo. A cantidade de información que circula na actualidade, construída a partir de elementos técnicos audiovisuais (fotografía, cine, vídeo, televisión e mesmo radio) é dunha importancia e dunha magnitude dunhas dimensións que nunca se deron na historia da humanidade. A sociedade moderna ten como un dos seus sinais de identidade a presenza de imaxes dixitais en practicamente calquera actividade que desenvolva.

Desde as orixes da humanidade, no paleolítico, a evolución social dos pobos tivo a súa plasmación gráfica, en representacións icónicas ao longo do tempo, na que se reflicte o ámbito en que viven, utilizando para iso variadas ferramentas ao longo do tempo (nomeadamente o debuxo, a escultura e a pintura). A aparición da fotografía e o cine no século XIX trouxo un novo xeito de reflectir a realidade, baseado na impresión da imaxe nunha película. Unha das novidades do novo produto foi que a imaxe obtida gozou desde a súa orixe de percepción por parte da sociedade de imaxe verosímil e sen manipular, é dicir, de reflexo certo do real que alí se reflectía. Xunto a isto, a posibilidade de reprodución, practicamente ilimitada, destes elementos permitiu o acceso a esta información á maioría da sociedade, preferentemente occidental, abranguendo, probablemente por primeira vez na historia, todas as capas sociais. Desde entón, a sociedade viviu unha nova relación de comunicación entre os seus elementos, baseada dun modo crecente en medios audiovisuais. A historia do século XX non se pode concibir sen o uso da imaxe e o son como ferramentas de datación e avaliación dos feitos acontecidos; analizar calquera fito histórico e non recorrer a algún tipo de imaxe fotográfica ou cinematográfica asociada é unha tarefa difícil de concibir na mentalidade actual.

O século XXI presenta na súa cabeceira unha nova revolución social nas comunicacións: a era dixital e internet. Estes dous elementos están a supor un cambio tal nos comportamentos sociais que custa aventurar cara a onde camiñan as novas xeracións nacidas dentro deste sistema de información e intercambio de datos. Por primeira vez na historia practicamente todo o mundo, en todos os países,

Page 92: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

92

92

ten ferramentas de recepción e envío de información no instante, información que se constrúe coas ferramentas que esta materia trata de analizar para facilitar a aprendizaxe.

Unha circunstancia recente xurdida das novas plataformas dixitais é a posibilidade de publicar na rede produtos construídos con moi poucos medios técnicos e á marxe da industria dedicada á produción dixital. Estas producións individuais poden ser vistas e/ou escoitadas por millóns de persoas. Por vez primeira na historia, os/as creativos/as poden alcanzar o recoñecemento da súa obra sen pasar polo filtro da industria audiovisual. Este apoio inicial serve como indicativo de calidade para unha posterior integración de novos/as creadores/as dentro da industria audiovisual. Por outra banda, a facilidade de exposición do material ("subir á rede") non supón un aumento da calidade do creado; moi ao contrario, a realidade indícanos que a posibilidade ilimitada de xerar fotos, vídeos, blogs e páxinas web sen a axuda do criterio razoado da industria está a inundar o mercado audiovisual de produtos de calidade moi deficiente. Resulta pertinente, xa que logo, que os alumnos e as alumnas entendan a importancia do proceso creativo e a súa relación inescusable coa industria que se encarga de xestionalo.

Outra das novidades que presenta o mundo dixital actual, que o diferencia das súas orixes (sistemas analóxicos), é a posibilidade de xeración de imaxes artificiais ou alteradas dun modo dificilmente distinguible da imaxe obtida por pura impresión da realidade. Os modernos sistemas dixitais de edición permiten crear ou modificar a realidade da imaxe cunha calidade dificilmente distinguible da simple plasmación da realidade nun fotograma de celuloide.

Por tanto, faise necesario e pertinente facilitarlle ao alumnado ferramentas técnicas e educativas que lle axuden a xestionar a marea de datos, información, imaxes, sons e posibilidades creativas que diariamente recibe en case todos os ámbitos nos que se desenvolve a súa vida. A intensidade e a efectividade que conseguen as creacións plásticas realizadas en soporte dixital son, indubidablemente, dunha forza impresionante, posto que combinan sabia ou atinadamente imaxes, música e mensaxes sonoras.

Trátase, daquela, de que o alumnado comprenda e analice a cultura audiovisual da sociedade na que vive e os medios de produción utilizados para xerala; deste xeito, poderá ser quen de desenvolver un sentido crítico e persoal, para ordenar a información recibida e temperar a intensidade da potencia icónica que o mundo audiovisual xera.

A adquisición de competencias para a análise dos elementos expresivos e técnicos, e a dotación de conciencia crítica, debe servir para crear unha cidadanía máis responsable, crítica e participativa.

Esta materia ten un carácter propedéutico necesario e básico para o seu desenvolvemento en etapas posteriores, xa sexa en estudos universitarios de comunicación audiovisual e publicidade, belas artes, etc., ou xa nos de formación profesional de imaxe e son e nas ensinanzas artísticas.

Neste sentido, o ensino desta materia estrutúrase en dous camiños paralelos e complementarios. O primeiro deles é a análise dos produtos que se presentan por medios dixitais: aprender a ver, a escoitar, a discernir o que se di, como se di e por que se lle presenta ao/á espectador/a dun xeito determinado. O segundo é a creación por parte do alumnado de produtos audiovisuais; aprender o proceso creativo dos produtos audiovisuais é, probablemente, unha das mellores ferramentas para o desenvolvemento persoal e humano, que lles podemos facilitar aos alumnos e ás alumnas para a comprensión dos contidos que reciben por medios dixitais.

Estas dúas vías son, por tanto, imprescindibles e complementarias na formación; cada unha axuda a outra para camiñar xuntas no obxectivo de formar o alumnado nunha materia tan apaixonante como é

Page 93: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

93

93

a creación audiovisual.

O alumnado necesitará saber ler os produtos audiovisuais para comprender a súa mensaxe e, de xeito complementario, empezar a xerar produtos dixitais, co fin de se comunicar e coñecer mellor a realidade da cultura audiovisual.

Cultura Audiovisual desenvólvese durante dous cursos académicos, co criterio organizador de afianzar no primeiro curso de bacharelato as habilidades e os coñecementos necesarios para o seu desenvolvemento, e a súa aplicación técnica no segundo curso. No primeiro curso o alumnado analizará a evolución dos medios e das linguaxes audiovisuais, e as funcións e as características da imaxe fixa e en movemento, co fin de crear narracións audiovisuais sinxelas. No segundo curso analizará a importancia da función expresiva da imaxe, o son e a música no proceso de creación de audiovisuais e, así mesmo, comprenderá a organización da produción de audiovisuais e as características dos novos medios e das mensaxes publicitarias, co fin de valorar e realizar produtos audiovisuais sinxelos.

Obxectivos Xerais

• Expresarse e comunicarse utilizando os elementos conceptuais e, no seu caso, técnicos dos medios visuais mais apropiados para xerar unha mensaxe propia. • Comprender o léxico específico do mundo da imaxe e expresarse verbalmente mediante o mesmo, conocendo a súa conceptualización para ser coherente no momento de trasladar unha actividad da teoría á práctica. • Analizar críticamente mensaxes visuais e /ou sonoros, propios e alleos sabendo extraer deles os elementos estructurais técnicos, artísticos, teóricos e prácticos e detectando os fenómenos de manipulación da imaxe e a súa utilización no terreo da opinión pública, a difusión dos estilos de vida e as repercusións na saude individual e colectiva.

• Analizar e valorar as distintas linguaxes audiovisuais para facilitar a integración nelas dos coñecementos e motivacións propias co fin de consolidar, nun futuro académico ou profesional, un modo e un estilo persoal de expresión e de comunicación.

• Interesarse polo coñecemento do panorama da producción de mensaxes audiovisuais de autores galegos, valorando as súas características e repercusións a nivel nacional e internacional. • Aplicar unha visión multidisciplinar na hora de producir, emitir e captar unha mensaxe visual, establecendo relacións de integración e aplicación entre o mundo da imaxe e o campo doutras materias da modalidade, tal e como se reflicten no ámbito profesional e artístico.

• Crear mensaxes audiovisuais dentro dos medios actuais de comunicación,

Page 94: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

94

9

apreciando outros modos de expresión audiovisual como aportacións de experiencias enriquecedoras.

• Valorar críticamente o papel que cumpren os medios audiovisuais no campo da comunicación e das manifestacións artísticas da sociedad actual. • Aplicar os coñecementos adquiridos á análisis crítico dos mecanismos de manipulación da imaxe na publicidad, desenvolvendo ante eles actitudes que favorezan estilos de vida autónomos, saudables, democráticos e tolerantes.

Metodoloxía Didáctica No desenvolvemento didáctico da asignatura de Cultura Audiovisual partese dunha proba inicial para detectar o nivel do alumnado. Esta proba, estará baseada no análise dun tipo de linguaxe audiovisual, partindo só dos conceptos adquiridos na secundaria e da propia intuición e experiencia do alumnado.

A partir do resultado da proba inicial o/a profesor/a poderá empezar a plantexarse estratexias de iniciación na organización dos contidos. O desenvolvemento dos contidos mais conceptuais do Bloque I se combinara coa súa exemplificación ou aplicación nos contidos dos restantes bloques, dando esta combinación a posibilidade de desenvolver os contidos dos tres bloques restantes, dun carácter mais procedimental, alternando a súa ordenación se fose necesario. Este tipo de organización da a posibilidade de ir alternando obxectivos e contidos de distinta natureza no desenvolvemento da asignatura e, ademáis, estudiar na exemplificación práctica o grao de importancia que adquiren as bases teóricas da percepción visual e psicolóxica da imaxe en mensaxes de distinto grado de complexidade tanto conceptual como técnica. Os power-point serán de gran interese e os traballos como monografías tamén.

Unha das competencias nas que máis incídese é a Competencia en Autonomía e Iniciativa Persoal, que inclúe a posibilidade de optar, con criterio propio e espírito crítico, e levar a cabo as iniciativas necesarias para desenvolver a opción elexida y facerse responsable dela. Inclúe a capacidade emprendedora para idear, planificar, desenvolver e avaliar un proxecto. A área contribúe ao desenvolvemento desta competencia en sumo grao, xa que fomenta a creatividade propia e persoal do/a alumno/a, que non pode entenderse senón dende a súa autonomía e iniciativa.

Page 95: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

95

95

CULTURA AUDIOVISUAL I

Obxectivos ( consultar Obxectivos Xerais de Cultura Audiovisual I e II ) Contidos Os contidos de Cultura Audiovisual I móstranse nos recadros seguintes relacionándoos cos criterios de avaliación, estándares de aprendizaxe e competencias clave correspondentes. Criterios de Avaliación ( ver no seguinte recadro)

Cultura Audiovisual I 1º de bacharelato

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso %

Bloque 1. Imaxe e significado

1.1. Imaxe representada: funcións e forma.

1.1. Explicar as funcións da imaxe representada: simbólica, relixiosa, lúdica, decorativa, xerárquica, educativa, etc.

1.1.1. Analiza imaxes da historia da arte e explica as funcións ás que estaban destinadas.

CCL Analizar imaxes da historia da arte e explica as funcións ás que estaban destinadas.

10

1.2. Evolución da construción de imaxes fixas ao longo da historia da arte

1.2. Recoñecer e diferenciar as principais formas de representación icónica: simbolismo, realismo, expresionismo, naturalismo, idealismo e abstracción.

1.2.1. Compara imaxes da historia da arte (por exemplo: hieratismo exipcio, helenismo grego, simbolismo románico, dramatismo barroco, realismo decimonónico, etc.) e establece as súas diferenzas formais.

CCEC Comparar imaxes da historia da arte e establecer as súas diferenzas formais.

10

1.3. Medios audiovisuais: características principais.

1.3. Analizar as características principais da fotografía, o son, o cine, a televisión e os produtos dixitais en internet.

1.3.1. Analiza as similitudes nos tratamentos formais entre a arte tradicional e a fotografía.

CCEC Analizar as similitudes nos tratamentos formais entre a arte tradicional e a fotografía.

10

Page 96: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

96

96

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso %

1.3.2. Compara o tratamento formal da pintura e a fotografía do século XIX: retrato, paisaxe, eventos históricos, etc.

CCEC Comparar o tratamento formal da pintura e a fotografía do século XIX.

10

1.4. Evolución dos medios e das linguaxes audiovisuais. Linguaxe dos novos medios. Comparativa histórica dos fitos da fotografía, o cine, a televisión, a radio, o multimedia e os novos medios. O mundo audiovisual como representación do mundo real. Funcións da imaxe.

1.5. Transcendencia da valoración expresiva e estética das imaxes e da observación critica das mensaxes.

1.4. Valorar a importancia da evolución dos medios e das linguaxes audiovisuais nos medios de comunicación nas sociedades actuais, e a interrelación creativa que brindan as tecnoloxías da información e da comunicación.

1.4.1. Explica as principais características dos sistemas audiovisuais, as súas relacións e as súas diferenzas.

CCL Explicar as principais características dos sistemas audiovisuais.

10

1.4.2. Establece as diferenzas entre imaxe e realidade, e as súas diversas formas de representación.

CCEC Establecer as diferenzas entre imaxe e realidade.

10

1.4.3. Analiza os avances que se produciron ao longo da historia no campo das tecnoloxías da información e da comunicación, e na evolución estética das mensaxes audiovisuais.

CMCCT Analizar os avances que se produciron ao longo da historia no campo das tecnoloxías da información e da comunicación.

20

1.4.4. Valora os contidos multimedia e dos novos medios na representación da realidade.

CD Valorar os contidos multimedia e dos novos medios na representación da realidade.

20

Bloque 2. A imaxe fixa e a súa capacidade expresiva

2.1. Características propias da imaxe fotográfica, en relación a outras imaxes fixas.

2.1. Recoñecer as propiedades diferenciadoras da imaxe fotográfica.

2.1.1. Establece as diferenzas entre imaxe pousada, instantánea, e captura do movemento.

CD Establecer as diferenzas entre imaxe pousada, instantánea, e captura do movemento.

5

2.2. Encadramento na imaxe fixa.

2.2. Analizar as composicións fotográficas, valorando a disposición dos elementos dentro do espazo físico da imaxe.

2.2.1. Realiza fotografías de primeiro plano, plano detalle, panorámicas, picados e contrapicados, analiza os resultados obtidos e valora a súa correspondencia gráfica con traballos similares de artistas coñecidos/as.

CD Realizar fotografías de primeiro plano, plano detalle, panorámicas, picados e contrapicados, analiza os resultados obtidos.

5

2.3. Fotografía en branco e negro: características principais.

2.3. Analizar a capacidade expresiva da imaxe en branco e negro, e a súa utilización como alternativa á fotografía en cor.

2.3.1. Analiza a obra gráfica de fotógrafos/as que traballen en branco e negro, como Martín Chambi, Irvin Penn, Cecil Beaton, Ansel Adams, etc.

CCEC Analizar a obra gráfica de fotógrafos/as que traballen en branco e negro.

5

2.3.2. Realiza dous tratamentos de elaboración dixital a unha mesma composición, en branco e negro e en cor, e analiza o resultado estético e semántico diferente.

CD Realizar dous tratamentos de elaboración dixital a unha mesma composición, en branco e negro e en cor.

5

Page 97: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

97

97

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso %

2.4. Fotografía en cor: características principais.

2.4. Analizar a composición da cor a través do sistema RGB.

2.4.1. Analiza o sistema RGB de construción da cor.

CMCCT Analizar o sistema RGB de construción da cor.

5

2.4.2. Compara a obra dos/das principais fotógrafos/as e artistas no tratamento da cor, como Ernst Haas, Andy Warhol, Howard Schatz, Ouka Lele, etc.

CCEC Comparar a obra dos/das principais fotógrafos/as e artistas no tratamento da cor.

5

2.5. A fotografía como instrumento de denuncia social e o seu uso como imaxe do poder político.

2.5. Analizar o uso da cor na imaxe fixa: saturación, matiz, investimento, etc.

2.5.1. Realiza composicións en cor e altera o cromatismo mediante tratamento dixital, e logo analiza os resultados obtidos.

CD Realizar composicións en cor e altera o cromatismo mediante tratamento dixital.

5

2.6. A fotografía como instrumento de denuncia social e o seu uso como imaxe do poder político.

2.6. Identificar os patróns icónicos da fotografía como instrumento de difusión da inxustiza social.

2.6.1. Analiza a obra e a transcendencia social dos traballos de Dorothea Lange, Sabastião Salgado, Kevin Carter, Manuel Pérez Barriopedro, Cristina García Rodero, Gervasio Sánchez, etc.

CSC Analizar a obra e a transcendencia social dos traballos de fotógrafos contemporáneos.

5

2.6.2. Analizar as formas de expresar o poder político a través dos tempos, e a imaxe oficial a través de escultura ou a pintura, e valorar as similitudes entre a imaxe clásica e a fotográfica.

2.6.2. Realiza unha composición en que se analicen as formas de expresar o poder político a través dos tempos (faraóns, emperadores, reis, presidentes, etc.), e analiza as similitudes entre a imaxe clásica e a fotográfica.

CSC Realizar unha composición en que se analicen as formas de expresar o poder político a través dos tempos.

5

2.7. Fotografía de moda. Condicionantes plásticos e económicos. Obra gráfica de Mario Testino, Jaume de Laiguana e Eugenio Recuenco.

2.7. Expor e comentar as claves plásticas da obra de fotógrafos/as da moda.

2.7.1. Explica as claves plásticas e compositivas da obra fotográfica e/ou videográfica de Mario Testino, Jaume de Laiguana e Eugenio Recuenco, etc.

CCL Explicar as claves plásticas e compositivas da obra fotográfica e/ou videográfica de autores contemporáneos.

5

2.8. Realidade paradoxal. Obra gráfica de Chema Madoz.

2.8. Reflexionar acerca da relación entre a imaxe e a realidade xurdida na obra gráfica de Chema Madoz.

2.8.1. Comenta a creación plástica de Chema Madoz, analizando o xogo entre a realidade e a percepción paradoxal na súa obra.

CAA Comentar a creación plástica de Chema Madoz.

5

2.9. Elementos expresivos e usos da imaxe fixa. Códigos que configuran as linguaxes.

2.10. Función ilustradora da imaxe (imaxe e texto).

2.11. Composición de

2.9. Analizar as funcións da imaxe fixa empregadas para satisfacer as necesidades expresivas da sociedade actual, e aplicalas na elaboración de imaxes dixitais.

2.9.1. Analiza os elementos espaciais, as características básicas, o significado e o sentido empregados na lectura de imaxes fixas.

CCEC Analizar os elementos espaciais, as características básicas, o significado e o sentido empregados na lectura de imaxes fixas.

5

2.9.2. Analiza as funcións do ritmo na composición de imaxes fixas.

CCEC Analizar as funcións do ritmo na composición de imaxes fixas.

10

Page 98: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

98

98

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso %

imaxes fixas. Ritmo visual.

2.12. Narración mediante imaxes fixas (carteis, historieta gráfica e presentacións). Guión da historieta. Elaboración de historias gráficas mediante imaxes de uso público. A fotografía na publicidade.

2.13. Técnicas dixitais no deseño, na manipulación e creación de imaxes.

2.14. Tratamento de imaxes dixitais.

2.9.3. Valora os usos da imaxe fotográfica nos medios de comunicación e nos novos medios.

CSC Valorar os usos da imaxe fotográfica nos medios de comunicación e nos novos medios.

10

2.9.4. Recoñece e valora que se respecte a autoría na elaboración e na distribución de fotografías por internet.

CSC Recoñecer e valorar que se respecte a autoría na elaboración e na distribución de fotografías por internet.

10

2.9.5. Analiza os sistemas actuais dixitais de captación e tratamento fotográfico.

CD Analizar os sistemas actuais dixitais de captación e tratamento fotográfico.

10

Bloque 3. A imaxe en movemento e a súa capacidade expresiva

3.1. Fundamentos perceptivos da imaxe en movemento. Ilusión de movemento.

3.1. Analizar a técnica de exposición de imaxes fixas para simular movemento, desde o principio do cine, pasando pola televisión, ata a imaxe dixital actual.

3.1.1. Diferencia as principais características técnicas dos sistemas cine PAL e NTSC na reprodución de imaxes.

CMCCT Diferenciar as principais características técnicas dos sistemas cine PAL e NTSC.

10

3.2. Composición expresiva do cadro de imaxe no cine e en televisión. Función da iluminación.

3.2. Analizar as funcións e as características comunicativas da imaxe en movemento empregadas para satisfacer as necesidades expresivas da sociedade actual, e aplicalas na elaboración de producións dixitais sinxelas.

3.2.1. Analiza os elementos espaciais e temporais, as características básicas, o significado e o sentido na lectura de imaxes en movemento.

CCEC Analizar os elementos espaciais e temporais, as características básicas, o significado e o sentido na lectura de imaxes en movemento.

10

3.2.2. Identifica e analiza os elementos expresivos e estéticos utilizados nas producións audiovisuais (película cinematográfica, programa de televisión, etc.).

CSIEE Identificar e analizar os elementos expresivos e estéticos utilizados nas producións audiovisuais.

10

3.3. Características técnicas da imaxe cinematográfica e videográfica, da imaxe televisiva e dos audiovisuais. 3D.

3.3. Diferenciar a calidade da imaxe obtida por diferentes medios dixitais no relativo a resolución, brillo, luminosidade, etc.

3.3.1. Valora a función da iluminación como compoñente expresivo na construción do plano de imaxe.

CCEC Valorar a función da iluminación como compoñente expresivo.

10

3.3.2. Identifica os sistemas técnicos de captación e edición dixital en producións audiovisuais.

CD Identificar os sistemas técnicos de captación e edición dixital en producións audiovisuais.

10

3.3.3. Analiza as características dos sistemas de captación e proxección de imaxes en 3D

CSIEE Analizar as características dos sistemas de captación e proxección de imaxes en 3D.

10

3.4. Sistemas de captación de imaxes

3.4. Analizar as características técnicas

3.4.1. Analiza pezas videográficas ou cinematográficas en que se

CMCCT Analizar pezas videográficas ou

20

Page 99: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

99

99

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso %

en movemento. Sistemas tradicionais analóxicos e modernos sistemas dixitais.

necesarias para a creación de efectos: cámara rápida, lenta e bullet time.

apliquen efectos de movemento (intencionados ou técnicos).

cinematográficas en que se apliquen efectos de movemento.

3.5. Características expresivas da velocidade de reprodución de imaxes: cine mudo; cámara lenta; bullet time.

3.5. Valorar os resultados expresivos obtidos ao alterar a velocidade de reprodución das imaxes en movemento.

3.5.1. Realiza modificacións en pezas videográficas alterando a velocidade de reprodución e os parámetros relacionados co tamaño de imaxe, e analiza o resultado obtido.

CD . Realizar modificacións en pezas videográficas alterando a velocidade de reprodución e os parámetros relacionados co tamaño de imaxe.

20

Bloque 4. Narrativa audiovisual

4.1. Narración da imaxe en movemento. Plano e secuencia.

4.1. Relacionar a construción do plano de imaxe e a súa capacidade narrativa.

4.1.1. Relaciona os elementos formais do plano e a súa consecuencia narrativa.

CAA Relacionar os elementos formais do plano e a súa consecuencia narrativa.

5

4.2. Planos de imaxe. Movementos de cámara.

4.3. Diálogo no cine: plano e contraplano.

4.4. Plano secuencia.

4.2. Diferenciar os principais tipos de plano de imaxe.

4.2.1. Analiza nunha obra cinematográfica a construción narrativa dos planos e a secuencia.

CAA Analizar nunha obra cinematográfica a construción narrativa dos planos e a secuencia.

5

4.2.2. Comenta a construción do plano-contraplano nun diálogo, a partir dunha obra cinematográfica.

CMCCT Comentar a construción do plano-contraplano nun diálogo.

5

4.2.3. Explica a complexidade técnica da construción dun plano secuencia, utilizando, entre outras pezas posibles, "A soga" de Alfred Hitchcock; "Sede de mal" de Orson Welles e "Son Cuba" de Mikhail Kalatofov.

CD Explicar a complexidade técnica da construción dun plano secuencia.

5

4.5. Relacións espazo-temporais na narración audiovisual. Flashforward e flashback.

4.5. Analizar a importancia narrativa do flashback na construción narrativa cinematográfica.

4.5.1. Comenta a transcendencia narrativa do flashback en obras cinematográficas de relevancia.

CSIEE Comentar a transcendencia narrativa do flashback.

10

4.5.2. Analiza o significado narrativo do flashback en series para televisión.

CAA Analizar o significado narrativo do flashback en series para televisión.

10

4.6. Literatura e guión cinematográfico. Sinopse. Escaleta. Guión literario. Secuencia. Guión técnico. Storyboard.

4.6. Identificar en obras cinematográficas de relevancia a súa estrutura narrativa.

4.6.1. Analiza a estrutura narrativa de obras significativas da historia do cine.

CCL Analizar a estrutura narrativa de obras significativas da historia do cine.

10

Page 100: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

100

100

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso %

4.7.Montaxe Audiovisual. 4.7. Recoñecer as diferenzas entre a realidade e a representación que ofrecen as imaxes en movemento, analizando os aspectos narrativos dos produtos audiovisuais e aplicando criterios expresivos.

4.7.1. Identifica e analiza os elementos técnicos, expresivos e estéticos utilizados nas producións audiovisuais, e aplicalos na valoración de diversos produtos (película cinematográfica, programa de televisión, etc.).

CAA Identificar e analiza os elementos técnicos, expresivos e estéticos utilizados nas producións audiovisuais.

10

4.7. Identificar e analizar os elementos técnicos, expresivos e estéticos utilizados nas producións audiovisuais.

4.7.2. Analiza producións multimedia interactivas e de novos medios, identificando as características dos produtos e as súas posibilidades.

CSC Analizar producións multimedia interactivas e de novos medios.

10

4.8. Xéneros cinematográficos. Xéneros televisivos. Cine de ficción e documental. Cine de animación.

4.8.. Especifica a tipoloxía de xénero, a intencionalidade comunicativa e os códigos expresivos empregados na realización de películas e programas de televisión, a partir da súa visión e da súa análise.

CCEC Especificar a tipoloxía de xénero, a intencionalidade comunicativa e os códigos expresivos empregados na realización de películas e programas de televisión.

10

4.9. Narrativa dos produtos interactivos.

4.9. Identificar as posibilidades das tecnoloxías da información e da comunicación, con especial atención aos medios de comunicación de libre acceso, como internet

4.9.. Identifica e explica as posibilidades das tecnoloxías da información e da comunicación, con especial atención aos medios de comunicación de libre acceso, como internet.

CCEC Identificar e explicar as posibilidades das tecnoloxías da información e da comunicación.

20

Page 101: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

101

101

Contidos Mínimos

Imaxe representada: funcións e forma. Evolución da construción de imaxes fixas ao longo da historia da arte Medios audiovisuais: características principais .Evolución dos medios: novos medios Características propias da imaxe fotográfica, en relación a outras imaxes fixas. Encadramento na imaxe fixa. Fotografía en branco e negro: características principais/Fotografía en cor: características principais. Fotografía de moda. A fotografía na publicidade. Fotografía da realidade paradoxal.: Chema Madoz. Función ilustradora da imaxe (imaxe e texto).

Imaxes fixas: Composición, Ritmo visual, Elementos Expresivo, Narración(carteis, historieta gráfica e presentacións)

Tratamento de imaxes dixitais. Imaxe en movemento: Fundamentos. Características técnicas Composición expresiva do cadro de imaxe no cine e en televisión. Función da iluminación. Sistemas de captación de imaxes en movemento: analóxicos e dixitais. Características expresivas da velocidade de reprodución: cine mudo; cámara lenta; bullet time. Narración da imaxe en movemento: Plano (diálogo plano contra plano) e secuencia. Relacións espazo-temporais na narración audiovisual: Flashforward e flashback. Literatura e guión cinematográfico. Xéneros ( Cine de animación, de ficción, documental,televisivos). Montaxe audiovisual

Temporalización

1ª Avaliación……………………………………………………………BLOQUE 1 2ª Avaliación……………………………………………………………BLOQUE 2 e parte do BLOQUE 3 3ª Avaliación…………………………………………………… ..……BLOQUE 3 e parte do BLOQUE 4

Instrumentos e Procedementos de Avaliación

Os instrumentos e procedementos de avaliación móstranse en Instrumentos de Avaliación e Procedementos de Avaliación que se atopan dentro da sección xeral de Bacharelato (páxina indicada no índice).

Page 102: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

102

102

Criterios Específicos de Cualificación Os criterios de cualificación de Cutura Audiovisual I atenderán á seguinte ponderación:

• Láminas e traballos persoais……………………………………………………………. 50%.

• Probas Obxectivas……………………………………………………………………….. 40%.

• Observación Específica..................................................……………………………. 10%

A superación da avaliación require obter un 50% en cada una das partes mencionadas no apartado anterior.

Metodoloxía Didáctica Específica A metodoloxía aplicada será a mesma que aparece como Metodoloxía Didáctica dentro do apartado desta materia Cultura Audiovisual I e II.

Page 103: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

103

103

CULTURA AUDIOVISUAL II

Obxectivos ( consultar Obxectivos Xerais de Cultura Audiovisual I e II ) Contidos Os contidos de Cultura Audiovisual II móstranse nos recadros seguintes relacionándoos cos criterios de avaliación, estándares de aprendizaxe e competencias clave correspondentes. Criterios de Avaliación ( ver no seguinte recadro)

Cultura Audiovisual II 2º de bacharelato

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Peso Mínimos Competencias clave

Bloque 1. Integración de son e imaxe na creación de audiovisuais e novos medios

1.1. Función expresiva do son: características técnicas.

1.1. Analizar as características técnicas do son, como a lonxitude e a frecuencia de onda, e o timbre.

1.1.1. Explica as características físicas do son, e o proceso de creación e difusión.

3% Explica as características físicas do son, e o proceso de creación e difusión.

CMCCT

1.2. Gravación do son: tipos esenciais de microfonía.

1.2. Diferenciar os sistemas de captación microfónica a partir das necesidades de obtención do son

1.2.1. Realiza gravacións de son con aparellos sinxelos e valora os resultados obtidos.

1% Realiza gravacións de son con aparellos sinxelos e valora os resultados obtidos.

CD

CAA

1.3. A gravación e difusión musical. Sistemas monofónicos, estereofónicos, dolby surround, 5.1, mp3 e outros posibles.

1.3. Diferenciar as características técnicas principais de gravación e difusión de sons a través de diferentes sistemas (monofónicos,

1.3.1. Realiza edición dixital, convertendo pezas musicais dun sistema de son a outro (mono-estéreo, PCM wav, aiff-mp3) e avalía os resultados (tamaño,

1% Realiza edición dixital, convertendo pezas musicais dun sistema de son a outro (mono-estéreo, PCM wav, aiff-mp3) e avalía os resultados (tamaño, calidade, destino final, etc.).

CD

Page 104: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

104

104

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Peso Mínimos Competencias clave

estereofónicos, dolby surround, 5.1, mp3, etc.).

calidade, destino final, etc.).

1.4. A relación perceptiva entre imaxe e son: diálogos, voz en off, efectos especiais e música.

1.4. Explicar a relación entre a imaxe e o son.

1.4.1. Constrúe pezas audiovisuais combinando imaxe e son, que integren voz en off, pezas musicais e efectos na narración visual.

3%

Constrúe pezas audiovisuais combinando imaxe e son, que integren voz en off, pezas musicais e efectos na narración visual.

CD

1.5. Adecuación da música e dos sons ás intencións expresivas e comunicativas. Integración do son nas producións audiovisuais.

1.5. Analizar o resultado perceptivo obtido ao modificar os elementos sonoros nunha produción audiovisual.

1.5.1. Analiza o valor funcional, expresivo e comunicativo dos recursos sonoros (voz, efectos e música) empregados nunha produción radiofónica ou na banda sonora dunha produción audiovisual.

2,5% Analiza o valor funcional, expresivo e comunicativo dos recursos sonoros (voz, efectos e música) empregados nunha produción radiofónica ou na banda sonora dunha produción audiovisual.

CSIEE

1.5.2. Observa produtos audiovisuais e valora as funcións comunicativas e estéticas da integración de imaxe e son.

Observa produtos audiovisuais e valora as funcións comunicativas e estéticas da integración de imaxe e son.

CD

1.6. Elementos expresivos do son en relación coa imaxe. Funcións da banda sonora.

1.7. A banda sonora na historia do cine. Grandes creadores.

1.6. Analizar a calidade da composición musical nas bandas sonoras para o cine e a súa importancia no conxunto total da película.

1.6.1. Relaciona a banda sonora de películas emblemáticas e a súa importancia na calidade do conxunto total da obra fílmica realizada.

2,5% Relaciona a banda sonora de películas emblemáticas e a súa importancia na calidade do conxunto total da obra fílmica realizada.

CAA

1.8. A banda sonora no cine español. Principais compositores: Augusto Algueró, Roque Baños, Bernardo Bonezzi, Carmelo Bernaola, Antón García Abril, Alberto Iglesias, José Nieto, Alfonso Santisteban, Adolfo Waitzman, etc.

1.7. Explicar a evolución do cine español a través das bandas sonoras de películas emblemáticas e compositores salientables.

1.7.1. Analiza a composición musical de bandas sonoras en España, e valora a calidade da construción musical realizada.

2,5% Coñece a composición musical de bandas sonoras en España, e valora a calidade da construción musical realizada

CCEC

1.9. Os fitos históricos do proceso de transformación nas linguaxes e nos medios técnicos no paso do cine mudo ao cine sonoro.

1.8. Valorar a importancia da función expresiva da imaxe, o son e a música no proceso de creación de audiovisuais e de novos medios, analizando as funcións comunicativas e estéticas dos produtos audiovisuais.

1.8.1. Recoñece as diferenzas entre a realidade e a representación que nos ofrecen os medios sonoros.

2,5% Recoñece as diferenzas entre a realidade e a representación que nos ofrecen os medios sonoros.

CMCCT

1.8.2. Identifica as funcións e as necesidades dos sistemas técnicos empregados na integración de imaxe e son nun audiovisual ou en novos medios.

Identifica as funcións e as necesidades dos sistemas técnicos empregados na integración de imaxe e son nun audiovisual ou en novos medios.

CSIEE

1.10. O Slapstick na obra de Max 1.9. Analizar a técnica 1.9.1. Explica as 2% Explica as características CD

Page 105: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

105

105

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Peso Mínimos Competencias clave

Sennet, Max Linder e Charlie Chaplin.

narrativa do cine mudo e as súas características técnicas.

características principais da narrativa visual do cine mudo, facendo referencia a escenas emblemáticas da historia deste cine.

principais da narrativa visual do cine mudo, facendo referencia a escenas emblemáticas da historia deste cine.

1.11. A comedia visual en Buster Keaton e Harold Lloyd.

1.10. Comentar as diferenzas entre os gags visuais e sonoros no cine.

1.10.1. Comenta as diferenzas narrativas entre a comedia de chiste visual e sonoro

2% . Comenta as diferenzas narrativas entre a comedia de chiste visual e sonoro.

CCL

1.12. Comedia dialogada. A obra cinematográfica de Woody Allen.

1.13. Comedia coral. A obra cinematográfica de Luis García Berlanga.

1.11. Expor a complexidade técnica da comedia coral.

1.11.1. Analiza a composición visual nas comedias corais e explica a complexidade técnica da súa resolución narrativa.

2% Analiza a composición visual nas comedias corais e explica a complexidade técnica da súa resolución narrativa.

CMCCT

Bloque 2. Características da producción audiovisual e multimedia en diferentes medios

2.1. A industria cinematográfica, videográfica e televisiva segundo a evolución histórica das actividades de produción audiovisual.

2.2. Organigramas e funcións profesionais na produción de produtos audiovisuais.

2.1. Comentar o resultado artístico e técnico que utilizan os creadores na industria do cine e o teatro acerca do mundo do espectáculo.

2.1.1. Analiza a visión do mundo do cine en películas representativas.

14% Analiza a visión do mundo do cine en películas representativas.

CCEC

2.3. Proceso de produción audiovisual e multimedia.

2.4. Creación de imaxes en movemento e efectos dixitais.

2.2. Analizar as características técnicas e expresivas de diferentes medios de comunicación, así como as súas posibilidades informativas e comunicativas, e identificar os tipos de destinatarios das mensaxes.

2.2.1. Relaciona a evolución histórica da produción audiovisual e da radiodifusión coas necesidades e as características dos produtos demandados pola sociedade.

5% Relaciona a evolución histórica da produción audiovisual e da radiodifusión coas necesidades e as características dos produtos demandados pola sociedade.

CSC

2.2.2. Recoñece as funcións dos equipos técnicos humanos que interveñen nas producións audiovisuais e nos multimedia.

5% Recoñece as funcións dos equipos técnicos humanos que interveñen nas producións audiovisuais e nos multimedia.

CD

2.2.3. Compara as características fundamentais das persoas destinatarias da programación de emisións de radio e televisión.

5% Compara as características fundamentais das persoas destinatarias da programación de emisións de radio e televisión.

CAA

2.5. Edición e posprodución de documentos multimedia.

2.3. Analizar os procesos técnicos que se realizan na posprodución de pezas audiovisuais.

.2.3.1. Describe a posprodución, a finalidade e as técnicas aplicadas á creación audiovisual.

5% Describe a posprodución, a finalidade e as técnicas aplicadas á creación audiovisual.

CD

Page 106: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

106

106

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Peso Mínimos Competencias clave

2.6. Efectos na historia do cine e a televisión: noite americana, dobre exposición, croma e edición dixital.

2.7. Condicionantes do deseño universal.

2.4. Valorar a complexidade técnica e os resultados prácticos obtidos na fabricación de efectos para cine e televisión.

2.4.1. Analiza a evolución dos efectos no cine.

25% Analiza a evolución dos efectos no cine.

CCEC

2.4.2. Valora a necesidade da audiodescrición e da subtitulación de produtos audiovisuais e multimedia.

25% Valora a necesidade da audiodescrición e da subtitulación de produtos audiovisuais e multimedia.

CSC

Bloque 3. Os medios de comunicación audiovisual

3.1. Linguaxe da televisión. Características técnicas e expresivas. Xéneros e formatos de programas de televisión. A televisión do futuro. Televisión interactiva.

3.2. Fitos da televisión na linguaxe audiovisual.

3.1. Valorar o uso e o acceso aos novos medios en relación coas necesidades comunicativas actuais e as necesidades dos servizos públicos de comunicación audiovisual tradicional.

3.1.1. Analiza producións radiofónicas e televisivas identificando as características dos xéneros e distinguindo os estereotipos máis comúns presentes nos produtos audiovisuais.

7% Analiza producións radiofónicas e televisivas identificando as características dos xéneros e distinguindo os estereotipos máis comúns presentes nos produtos audiovisuais

CCL

3.3. A televisión en España. Tipoloxías de programas para televisión e a súa realización: informativos, entretemento, drama, comedia, terror, musicais, concursos, etc.

3.4. Grandes realizadores/as.

3.2. Valorar o uso e o acceso aos novos medios en relación coas necesidades comunicativas actuais e as necesidades dos servizos públicos de comunicación audiovisual tradicional.

.3.2.1. Analiza pezas emblemáticas dos/das principais realizadores/as de televisión en España e comenta a calidade do produto realizado.

7% Analiza pezas emblemáticas dos/das principais realizadores/as de televisión en España e comenta a calidade do produto realizado.

CCEC

3.5. Radio: características técnicas e expresivas. Xéneros e formatos de programas de radio (informativo, revista, retransmisión deportiva, etc.): características.

3.3. Explicar as características principais da retransmisión radiofónica.

3.3.1. Comenta as principais características da retransmisión radiofónica e a evolución desde o seu inicio ata os sistemas dixitais actuais.

7% Comenta as principais características da retransmisión radiofónica e a evolución desde o seu inicio ata os sistemas dixitais actuais

CAA

3.6. Radio interactiva. 3.4. Comentar as diferenzas de formulación narrativa dos xéneros radiofónicos, e establecer as súas características principais.

3.4.1. Identifica as características principais dos xéneros radiofónicos.

7% Identifica as características principais dos xéneros radiofónicos.

CCEC

3.4.2. Analiza a estrutura dos principais xéneros radiofónicos e establece as súas diferenzas principais: presentación, ritmo narrativo, locución, recursos musicais e sonoros, etc.

7% Analiza a estrutura dos principais xéneros radiofónicos e establece as súas diferenzas principais: presentación, ritmo narrativo, locución, recursos musicais e sonoros, etc.

CCEC

3.7. Estudo de audiencias e programación. Características da obtención dos datos de audiencia. Sistemas de elaboración estatística de resultados e transcendencia na produción audiovisual.

3.5. Analizar e valorar a importancia económica dos índices de audiencia nos ingresos publicitarios das empresas de comunicación.

3.5.1. Valora a participación dos estudos de audiencias na programación dos programas de radio e televisión.

7% Valora a participación dos estudos de audiencias na programación dos programas de radio e televisión.

CMCCT

Page 107: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

107

107

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Peso Mínimos Competencias clave

3.8. A radio e a televisión como servizo público.

3.9. Medios de comunicación audiovisual de libre acceso. Internet e a socialización da información, a comunicación e a creación.

3.10. Uso responsable da rede.

3.11. Liberdade de expresión e dereitos individuais do/da espectador/a.

3.6. Identificar e discernir as comunicacións que emiten os medios de difusión, diferenciando información de propaganda comercial.

3.6.1. Comenta a importancia dos programas informativos de radio e televisión, e a súa transcendencia social.

7% Comenta a importancia dos programas informativos de radio e televisión, e a súa transcendencia social.

CCL

3.6.2. Compara a mesma noticia relatada segundo diferentes medios de comunicación e establece conclusións.

7% Compara a mesma noticia relatada segundo diferentes medios de comunicación e establece conclusións.

CSIEE

3.6.3. Valora a influencia dos medios de comunicación a través da rede

7% Valora a influencia dos medios de comunicación a través da rede

CSC

Bloque 4. A publicidade

4.1. Análise da imaxe publicitaria.

4.2. Publicidade: información, propaganda e sedución.

4.3. Funcións comunicativas e estéticas.

4.1. Valorar a dimensión social e de creación de necesidades das mensaxes publicitarias, analizando as funcións comunicativas e estéticas da mensaxe publicitaria.

4.1.1. Recoñece as funcións da publicidade, diferenciando os elementos informativos dos relacionados coa emotividade, a sedución e a fascinación.

5% Recoñece as funcións da publicidade, diferenciando os elementos informativos dos relacionados coa emotividade, a sedución e a fascinación.

CCL

4.1.2. Analiza imaxes publicitarias relacionando a súa composición e a súa estrutura coa consecución dos seus obxectivos.

5% Analiza imaxes publicitarias relacionando a súa composición e a súa estrutura coa consecución dos seus obxectivos.

CSIEE

4.1.3. Xustifica a composición comunicativa e a estrutura de anuncios e mensaxes publicitarias en relación da consecución dos seus obxectivos.

5% Xustifica a composición comunicativa e a estrutura de anuncios e mensaxes publicitarias en relación da consecución dos seus obxectivos.

CCL

4.4. Novas formas de publicidade: localización do produto, e publicidade encuberta e subliminar (definicións correctas de ambas as situacións).

4.2. Analizar os sistemas de inserción de publicidade nos programas de radio e televisión.

4.2.1. Analiza recursos utilizados para inserir publicidade nos programas (anuncio, patrocinio, publicidade encuberta, etc.).

5% . Analiza recursos utilizados para inserir publicidade nos programas (anuncio, patrocinio, publicidade encuberta, etc.).

CSC

4.2.2. Difire as vantaxes e os inconvenientes de cada recurso.

5% Difire as vantaxes e os inconvenientes de cada recurso.

CSIEE

4.2. Estereotipos de xénero. Factores de identificación da publicidade sexista.

4.3. Expor as consecuencias sociais do papel dos actores e das actrices cinematográficos/as

4.3.1. Recoñece e explica razoadamente a presenza da publicidade e do patrocinio na imaxe social dos actores e as

7% Recoñece e explica razoadamente a presenza da publicidade e do patrocinio na imaxe social dos actores e as actrices, e a súa

CCEC

Page 108: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

108

108

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Peso Mínimos Competencias clave

como xeradores/as de tendencias e a súa relación cos patrocinadores comerciais.

actrices, e a súa transcendencia social.

transcendencia social.

4.5. Publicidade no deporte: claves sociais e económicas.

4.6. Publicidade de dimensión social. Campañas humanitarias.

4.4. Comentar a relación entre os triunfos deportivos e a súa asociación a produtos comerciais.

4.4.1. Analiza a relación entre o deporte e o patrocinio comercial ou a publicidade

7% . Analiza a relación entre o deporte e o patrocinio comercial ou a publicidade

CAA

Bloque 5. Análise de imaxes e mensaxes multimedia

5.1. Lectura denotativa e connotativa de imaxes. Análise de imaxes fixas e en movemento.

5.2. Análise de produtos multimedia.

5.1. Desenvolver actitudes selectivas, críticas e creativas fronte ás mensaxes que recibimos a través das canles de difusión, aplicando solucións expresivas para elaborar pequenas producións audiovisuais.

5.1.1. Analiza producións multimedia e de novos medios, e xustifica as solucións comunicativas empregadas

50% Analiza producións multimedia e de novos medios, e xustifica as solucións comunicativas empregadas

CCEC

5.3. Valores formais, estéticos, expresivos e de significado das imaxes.

5.4. Incidencia das mensaxes segundo o emisor e o medio utilizado.

5.2. Seleccionar e discernir recursos audiovisuais adaptados a unha necesidade concreta.

5.2.1. Compara os contidos comunicativos audiovisuais que se achan en internet e valora a adecuación dos emisores e as súas repercusións.

10% Compara os contidos comunicativos audiovisuais que se achan en internet e valora a adecuación dos emisores e as súas repercusións.

CSC

5.2.2. Recoñece expresivamente e narrativamente un filme, e valora as súas solucións técnicas na creación da mensaxe.

15% Recoñece expresivamente e narrativamente un filme, e valora as súas solucións técnicas na creación da mensaxe

CCL

5.2.3. Analiza expresivamente e narrativamente un programa de televisión, e valora as súas solucións comunicativas e o público ao que vai dirixido.

15% Analiza expresivamente e narrativamente un programa de televisión, e valora as súas solucións comunicativas e o público ao que vai dirixido.

CAA

5.2.4. Elabora unha pequena produción audiovisual, aplicando solucións expresivas segundo o xénero e o formato seleccionado.

10% Elabora unha pequena produción audiovisual, aplicando solucións expresivas segundo o xénero e o formato seleccionado.

CD

Page 109: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

109

109

Contidos Mínimos

Bloque 1. Integración de son e imaxe na creación de audiovisuais e novos medios Son: características técnicas. Gravación: tipos de microfonía. Difusión( sistemas)

Imaxe-son : diálogos, voz en off, efectos especiais e música.

Banda sonora.Máximos representantes mundiales e en España

Características principais da narrativa visual do cine mudo: escenas emblemáticas na súa historia.

O Slapstick na obra de Max Sennet, Max Linder e Charlie Chaplin.

Fitos históricos do proceso de transformación nas linguaxes e nos medios técnicos no paso do cine

mudo ao cine sonoro

Diferenzas entre os gags visuais e sonoros no cine: Buster Keaton e Harold Lloyd.

Comedias corais: composición visual , complexidade técnica na súa resolución narrativa. Woody Allen y Berlanga. Bloque 2. Características da produción audiovisual e multimedia en diferentes medios A industria cinematográfica, videográfica e televisiva segundo a evolución histórica das

actividadesde produción audiovisual.

Organigramas e funcións dos equipos técnicos humanos na produción de produtos audiovisuais e

multimedia.

Proceso de produción audiovisual e multimedia.

Edición e posprodución de documentos multimedia.

Efectos na historia do cine e a televisión: noite americana, dobre exposición, croma e edición dixital.

Bloque 3. Os medios de comunicación audiovisual Linguaxe da televisión. Características técnicas e expresivas. Xéneros e formatos de programas.Fitos. A tv. do futuro: televisión interactiva

España: Tipoloxías de programas para televisión e a súa realización: informativos, entretemento, drama, comedia, terror, musicais, concursos, etc. Grandes realizadores.

Radio: características da retransmisión radiofónica e a evolución desde o seu inicio ata os sistemas

dixitais actuais.

Xéneros e estrutura características. : presentación, ritmo narrativo, locución, recursos musicais e sonoros, etc.

Formatos de programas (informativo, revista, retransmisión deportiva, etc.):

Estudo de audiencias e programación. Características da obtención dos datos. Sistemas de elaboración estatística de resultados e transcendencia na produción audiovisual.

A radio e a televisión como servizo público: Informativos.

Medios de comunicación audiovisual de libre acceso: Internet e a socialización da información, a comunicación e a creación. Uso responsable da rede.

Liberdade de expresión e dereitos individuais do/da espectador/a. Bloque 4. A publicidade Publicidade: información, propaganda e sedución. Funcións comunicativas e estéticas.

Page 110: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

110

110

Novas formas de publicidade: localización do produto, e publicidade encuberta e subliminar (definicións correctas de ambas as situacións).

Estereotipos de xénero. Factores de identificación da publicidade sexista.

Relación entre os triunfos deportivos e a súa asociación a produtos comerciais Publicidade de dimensión social: Campañas humanitarias. Bloque 5. Análise de imaxes e mensaxes multimedia Lectura denotativa e connotativa de imaxes. Análise de imaxes fixas e en movemento.

Análise de produtos multimedia

Valores formais, estéticos, expresivos e de significado das imaxes. Incidencia das mensaxes segundo o emisor e o medio utilizado Temporalización

1ª Avaliación………………………………………………………………………BLOQUE 1 e BLOQUE 2 2ª Avaliación………………………………………………………………………BLOQUE 3 e BLOQUE 4 3ª Avaliación……………………………………………………………………... BLOQUE 5

Instrumentos e Procedementos de Avaliación

Os instrumentos e procedementos de avaliación móstranse en Instrumentos de Avaliación e Procedementos de Avaliación que se atopan dentro da sección xeral de Bacharelato (páxina indicada no índice). Criterios Específicos de Cualificación Os criterios de cualificación de Cutura Audiovisual I atenderán á seguinte ponderación:

• Láminas e traballos persoais……………………………………………………………. 40%.

• Probas Obxectivas……………………………………………………………………….. 50%.

• Observación Específica ...............................................……………………………… 10%

A superación da avaliación require obter un 50% en cada una das partes mencionadas no apartado anterior.

Page 111: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

111

111

Metodoloxía Didáctica Específica

A metodoloxía aplicada será a mesma que aparece como Metodoloxía Didáctica dentro do apartado desta materia Cultura Audiovisual I e II.

Page 112: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

112

112

VOLUME

Introdución e Contextualización

Dentro do contexto das artes plásticas e visuais, a materia de Volume ocúpase do estudo específico do espazo tridimensional e o volume no ámbito da expresión artística. Representa un segundo nivel de afondamento na aprendizaxe das linguaxes plásticas e visuais, que permite un coñecemento directo das calidades físicas, espaciais, estruturais e volumétricas dos obxectos. A aprendizaxe desta materia axudará a comprender que a forma, o tamaño, a cor e o acabamento de grande parte dos obxectos producidos polas persoas veñen determinados, en boa medida, polos materiais cos que están construídos, a función, o uso e o ámbito cultural, ou polos significados e os valores que se lle queiran outorgar.

Deste xeito, a materia de Volume contribúe ao desenvolvemento de dous aspectos da formación artística estreitamente relacionados entre si: a percepción sensorial e intelectual da forma, e a creación de obxectos tridimensionais, con intencionalidade artística ou funcional.

O estudo desta materia desenvolve as capacidades e os mecanismos de percepción espacial, táctil e cinestésica, a memoria e o pensamento espaciais, e a capacidade creadora e o pensamento diverxente, mediante os cales o ser humano é capaz de achegar solucións diferentes, novas e orixinais.

A análise das manifestacións, artísticas ou non, da linguaxe tridimensional fomenta unha actitude estética cara ao medio en que se desenvolve a persoa, o que lle permite establecer un dialogo enriquecedor co ámbito físico e co resto da sociedade. Constitúe, ademais, un medio eficaz para o desenvolvemento da sensibilidade estética e de actitudes de aprecio e respecto cara ao patrimonio artístico e ás tradicións. Intenta, tamén, promover o interese por contribuír a mellorar os obxectos e os espazos que rodean o ser humano, desde un punto de vista estético e funcional, así como contribuír á renovación das formas e á procura de novos materiais que recollan e melloren as producións tradicionais.

O tratarse dunha materia de carácter eminentemente práctico, proporciónalle ao alumnado un dominio esencial e unha axeitada axilidade e destreza no manexo dos medios de expresión da linguaxe tridimensional, e o coñecemento das técnicas e os procedementos útiles, e os materiais máis comúns.

Page 113: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

113

113

Obxectivos Xerais • Coñecer e comprender a linguaxe tridimensional asimilando os procedementos artísticos básicos aplicados á creación de obras e obxectos de carácter volumétrico.

• Obter certo dominio e axilidade no manexo dos medios básicos de expresión da linguaxe tridimensional. • Coñecer as técnicas e os materiais máis comúns e desenvolver as fases de proxectos sinxelos de carácter tridimensional. • Razoar con espíritu analítico e afondar nas estructuras do obxecto e na súa lóxica interna e, mediante un proceso de síntese, chegar á representación do mesmo.

• Manter unha postura activa de exploración do contorno.

• Entender e apreciar o proceso creativo a través da busca, selección e lectura de

textos e imaxes atopadas en obras escultóricas de diferentes movementos artísticos. • Coñecer ás técnicas compositivas relevantes na arte contemporánea para construir obras plásticas tridimensionais. • Coñecer as obras dos escultores galegos máis representativos.

• Chegar a unha interrelación entre o uso correcto dos medios técnicos-artesanais e o ordenamento configuracional do volume, ritmos e formas para conformar unha unidade.

Obxectivos Específicos • Ser capaces de elaborar unha estructura plana, ordenada e rítmica con formas cóncavas e convexas empreando formas xeométricas e orgánicas.

• Valorar as posibilidades expresivas que poseen os materiais según o seu tratamento e manipulación. • Valorar as capacidades expresivas que se conseguen coas divisións

Page 114: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

114

114

espaciais e rítmicas. • Analizar a percepción dos elementos básicos do relevo tales como texturas, acabados, distribución de volumes etc. • Coñecer os procedementos para crear volumes no plano.

• Valorar e apreciar qué resultados orixinan as diversas incidencias da luz sobre o relevo. • Comprender e aplicar os procesos de abstracción inherentes a toda representación. • Dominar o concepto de módulo tridimensional.

• Comprender que o volume pode representarse por unha serie de planos.

• Aplicar as visións de análise o de síntese atendendo tanto ás formas como á expresividade das mesmas. • Empregar dun xeito eficaz os procesos de percepción en relación cas manifestacións tridimensionais do espazo. • Elaborar formas xeométricas aplicando coñecementos de volume exento.

• Valorar as interrelaccións entre o uso correcto dos medios técnico-artesanais e ó ordenamento configuracional de volumes, ritmos e formas para conformar unha unidade. • Valorar e apreciar qué resultados orixinan, tanto expresivos coma formais, as diversas incidencias da luz sobre as obras tridimensionais.

• Ser capaces de visualizar mentalmente unha forma completa.

• Comprender que todalas formas xeométricas podense reducir a unha estrutura lineal. • Planificar e realizar un proxecto volumétrico atendendo ás diversas fases que o compoñen. • Recoller e seleccionar as informacións e documentacións máis adecuadas para a realización do proxecto e sabelas utilizar dun xeito persoal.

Page 115: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

115

115

Contidos

Os contidos de Volume móstranse nos recadros seguintes relacionándoos cos criterios de avaliación, estándares de aprendizaxe e competencias clave correspondentes. Criterios de Avaliación ( ver no seguinte recadro)

Volume. 1º de bacharelato

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Criterios mínimos Competencias clave

Peso

Bloque 1. Técnicas e materiais de configuración

1.1. Materiais e ferramentas básicas para a creación de pezas tridimensionais: uso e coidado. 1.2. Cálculo e planificación de necesidades de material. 1.3. Fases da realización de obras tridimensionais. Planificación e organización dos procesos en función da técnica empregada. 1.4. Materiais tradicionais e novos materiais na produción escultórica, artesá e de produtos de uso cotián.

1.1. Identificar e utilizar correctamente os materiais e as ferramentas básicos para a elaboración de composicións tridimensionais, establecendo unha relación lóxica entre eles, e elixir os máis adecuados ás características formais, funcionais e estéticas da peza que cumpra realizar.

1.1.1. Identifica, almacena, conserva e prepara en condicións óptimas de utilización os materiais propios da súa actividade.

Almacena, conserva e prepara en condicións óptimas de utilización os materiais propios da súa actividade.

CMCCT 10%

1.1.2. Coñece, mantén e utiliza as ferramentas e a maquinaria específicas do taller de volume en condicións de seguridade e hixiene.

Mantén e utiliza as ferramentas e a maquinaria específicas do taller de volume en condicións de seguridade e hixiene.

CMCCT 10%

1.1.3. Estima consumos e calcula volumes para optimizar o material necesario para a realización de cada peza.

Calcula volumes para optimizar o material necesario para a realización de cada peza.

CMCCT 10%

1.1.4. Planifica e organiza as fases de realización dunha peza volumétrica en función da técnica seleccionada.

Organiza as fases de realización dunha peza volumétrica.

CAA CSIEE

10%

1.5. Técnicas básicas de escultura e de creación doutras obras tridimensionais.

1.2. Coñecer as principais técnicas de realización volumétrica, seleccionar as máis adecuadas e aplicalas con destreza e eficacia á resolución de problemas de configuración espacial.

1.2.1. Desenvolve as técnicas básicas de configuración tridimensional con solvencia e en condicións de hixiene e seguridade.

Desenvolve as técnicas básicas de configuración tridimensional .

CMCCT 10%

1.2.2. Valora e utiliza de forma creativa e acorde coas intencións plásticas as posibilidades técnicas e expresivas dos diversos materiais, acabamentos e

Valora e utiliza de forma creativa e acorde coas intencións plásticas as posibilidades técnicas e expresivas.

CSIEE 10%

Page 116: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

116

116

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Criterios mínimos Competencias clave

Peso

tratamentos cromáticos.

1.2.3. Explica, utilizando con propiedade a terminoloxía específica, as características de diversos métodos e técnicas do volume e a súa relación cos materiais utilizados.

Explica, utilizando con propiedade a terminoloxía específica, as características de diversos métodos e técnicas do volume e a súa relación cos materiais utilizados.

CCL 10%

1.6. Técnicas básicas de reprodución escultórica.

1.3. Coñecer e desenvolver con destreza as técnicas básicas de reprodución escultórica.

1.3.1. Desenvolve as técnicas básicas de reprodución escultórica con solvencia e en condicións de hixiene e seguridade.

Desenvolve as técnicas básicas de reprodución escultórica con solvencia e en condicións de hixiene e seguridade.

CMCCT 10%

Bloque 2. Elementos de configuración formal e espacial

2.1. Elementos fundamentais da linguaxe bidimensional e tridimensional: punto e liña, plano, forma, espazo cheo e baleiro, textura, cor, luz, movemento, etc.

2.1. Identificar os elementos que forman a estrutura da linguaxe tridimensional, manexando a linguaxe da forma volumétrica e utilizándoa de xeito creativo na ideación e na realización de obra orixinal e composicións de índole funcional, decorativa ou ornamental.

2.1.1. Identifica os principais elementos da linguaxe visual presentes en producións tridimensionais, sexan estas escultóricas ou obxectos do contorno cotiá.

Identifica os principais elementos da linguaxe visual presentes en producións tridimensionais.

CCL 10%

2.2. Estrutura, forma e tratamento das superficies nas creacións tridimensionais. Aspectos decorativos. 2.3. Tipos de formas: xeométricas e orgánicas, naturais e artificiais. Concavidade e convexidade.

2.2. Analizar e elaborar, a través de transformacións creativas, alternativas tridimensionais a obxectos de referencia.

2.2.1. Analiza os elementos formais e estruturais de obxectos escultóricos sinxelos, e reprodúceos fielmente, seleccionando a técnica e o material máis adecuados.

Comprende os elementos formais e estruturais de obxectos escultóricos sinxelos.

CCL CCEC

10%

2.4. Composición nas creacións tridimensionais: fundamentos. 2.5. Aspectos comunicativos. 2.6. Obras e contorno: posición espacial, iluminación, etc. Obras que interactúan co/coa espectador/a.

2.3. Realizar composicións creativas que evidencien a comprensión e a aplicación dos fundamentos compositivos da linguaxe tridimensional.

2.3.1. Realiza composicións tridimensionais, seleccionando e utilizando equilibradamente os principais elementos da linguaxe tridimensional.

Realiza composicións tridimensionais, seleccionando e utilizando equilibradamente os principais elementos da linguaxe tridimensional.

CCEC 8%

2.3.2. Modifica os aspectos comunicativos dunha peza tridimensional, reelaborándoa con diferentes técnicas, materiais, formatos e acabamentos.

Modifica os aspectos comunicativos dunha peza tridimensional, reelaborándoa con diferentes técnicas, materiais, formatos e acabamentos.

CCEC 8%

2.3.3. Experimenta coa iluminación e a posición espacial de diferentes pezas volumétricas, valora de xeito

Experimenta coa iluminación e a posición espacial de diferentes pezas volumétricas, e valora de xeito argumentado a influencia que

CCEC 10%

Page 117: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

117

117

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Criterios mínimos Competencias clave

Peso

argumentado a influencia que exercen sobre a percepción desta.

exercen sobre a percepción desta.

2.3.4. Idea e elabora alternativas compositivas á configuración tridimensional dun obxecto ou dunha peza de carácter escultórico, para dotala de diferentes significados.

Idea e elabora alternativas compositivas á configuración tridimensional dun obxecto ou dunha peza de carácter escultórico, para dotala de diferentes significados.

CAA 8%

2.3.5. Aplica as leis de composición creando esquemas de movementos e ritmos, empregando as técnicas e materiais con precisión.

Aplica as leis de composición creando esquemas de movementos e ritmos, empregando as técnicas e materiais con precisión.

CCEC 8%

2.7. Coherencia entre idea, forma e materia.

2.4. Compoñer os elementos formais establecendo relacións coherentes e unificadas entre idea, forma e materia.

2.4.1. Descompón un obxecto ou unha peza de carácter escultórico en unidades elementais e reorganízaas elaborando novas composicións plasticamente expresivas, equilibradas e orixinais.

. Descompón un obxecto ou unha peza de carácter escultórico en unidades elementais e reorganízaas elaborando novas composicións plasticamente expresivas, equilibradas e

CCEC 10%

2.8. Proporción e canon en diferentes culturas e períodos artísticos.

2.5. Comprender a relación entre forma e proporción nas obras escultóricas e relacionala cos canons de proporción de diferentes culturas e períodos artísticos, analizando e comparando as diferenzas canto a linguaxe compositiva existentes entre as realizacións volumétricas en relevo e as exentas.

2.5.1. Analiza e le imaxes de diferentes obras de escultóricas, identificando os principais elementos compositivos e diferenciando os aspectos decorativos dos estruturais.

Analiza e le imaxes de diferentes obras de escultóricas, identificando os principais elementos compositivos .

CCEC 8%

Bloque 3. Análise da representación tridimensional

3.1. Configuración tridimensional de obras escultóricas e funcionais. 3.2. Forma e función nos obxectos de uso cotián.

3.1. Explorar con iniciativa as posibilidades plásticas e expresivas da linguaxe tridimensional, e utilizalas de xeito creativo na ideación e na realización de obra orixinal e composicións de índole funcional, decorativa e ornamental.

3.1.1. Describe, utilizando con propiedade a terminoloxía propia da materia, os aspectos máis notables da configuración tridimensional de obxectos de uso cotián e a relación que se establece entre a súa forma e a súa función.

Describe, utilizando con propiedade a terminoloxía propia da materia, os aspectos máis notables da configuración tridimensional de obxectos de uso cotián e a relación que se establece entre a súa forma e a súa función.

CCL CSC

8%

3.3. Análise de obxectos de uso cotián: estrutura e forma. 3.4. Graos de iconicidade.

3.2. Analizar desde o punto de vista formal obxectos presentes na vida cotiá, identificando e apreciando os aspectos máis notables

3.2.1. Analiza os elementos formais, funcionais e estruturais de pezas tridimensionais sinxelas, e reprodúceas fielmente

Analiza os elementos formais, funcionais e estruturais de pezas tridimensionais sinxelas, e reprodúceas fielmente utilizando a técnica máis adecuada.

CCEC 8%

Page 118: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

118

118

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Criterios mínimos Competencias clave

Peso

da súa configuración e a relación que se establece entre a súa forma e a súa estrutura.

utilizando a técnica máis adecuada.

3.2.2. Identifica o grao de iconicidade de representacións volumétricas e relaciónao coas súas funcións comunicativas.

Identifica o grao de iconicidade de representacións volumétricas e relaciónao coas súas funcións comunicativas.

CSC 8%

3.5. Creación de formas tridimensionais a partir de superficies planas, por medio de superposicións, cortes, abatementos, cambios de dirección e outras transformacións. 3.6. Redes e patróns repetitivos tridimensionais.

3.3. Comprender e aplicar os procesos de abstracción inherentes a calquera representación, valorando as relacións que se establecen entre a realidade e as configuracións, tridimensionais elaboradas a partir dela.

3.3.1. Xera elementos volumétricos, prescindindo dos aspectos accidentais e plasmando as súas características estruturais básicas.

Xera elementos volumétricos, prescindindo dos aspectos accidentais e plasmando as súas características estruturais básicas.

CCEC 8%

3.3.2. Idea e elabora alternativas á representación dun obxecto ou dunha peza escultórica sinxela, que evidencien a comprensión dos distintos graos de iconicidade das representacións tridimensionais.

Idea e elabora alternativas á representación dun obxecto ou dunha peza escultórica sinxela, que evidencien a comprensión dos distintos graos de iconicidade das representacións tridimensionais.

CAA 8%

3.7. Comunicación das obras tridimensionais: mensaxe.

3.4. Crear configuracións tridimensionais dotadas de significado nas que se estableza unha relación coherente entre a imaxe e o seu contido.

3.4.1. Utiliza os medios expresivos, as técnicas e os materiais en función do significado e os aspectos comunicativos de cada obra.

Utiliza os medios expresivos, as técnicas e os materiais en función do significado e os aspectos comunicativos de cada obra.

CCEC 9%

3.8. Disciplinas de creación tridimensional artística: escultura, instalacións, arte de acción, ilustración tridimensional, "paper cut", etc. 3.9. Disciplinas de creación tridimensional funcional: deseño de obxectos, deseño de moda, xoiaría, deseño de espazos, etc. 3.10. Produción industrial e artesanal de pezas tridimensionais. 3.11. Produción artesanal tradicional e modernización das formas na creación contemporánea. 3.12. Produción artesanal e deseño de produtos en Galicia. A cerámica de Sargadelos

3.5. Desenvolver unha actitude reflexiva crítica e creativa en relación coas cuestións formais e conceptuais da cultura visual da sociedade da que forma parte.

3.5.1. Emite xuízos de valor argumentados respecto da produción tridimensional propia e allea con base nos seus coñecementos sobre a materia, o contorno, o seu gusto persoal e a súa sensibilidade.

.Emite xuízos de valor argumentados respecto da produción tridimensional propia e allea con base nos seus coñecementos sobre a materia.

CCL CSC

10%

Page 119: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

119

119

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Criterios mínimos Competencias clave

Peso

Bloque 4. O volume no proceso de deseño

4.1. Proxecto. Fases e metodoloxía de traballo desde a ideación á obra final. 4.2. Características técnicas dos produtos segundo o seu uso e a súa intencionalidade estética. 4.3. Compilación e tratamento da información necesaria para planificar un proxecto e levar a termo unha peza tridimensional. 4.4. Información gráfica necesaria para plasmar un proxecto en dúas e tres dimensións: bosquexo, planos, maquetas. 4.5. Presentación de creacións tridimensionais propias e alleas, acompañadas de información gráfica e técnica. Exposición e defensa de proxectos. 4.6. Comunicación de ideas en dúas e tres dimensións.

4.1. Valorar a metodoloxía xeral de proxectación, identificando e relacionando os elementos que interveñen na configuración formal dos obxectos e na súa funcionalidade, para resolver problemas de configuración espacial de obxectos tridimensionais de forma creativa, lóxica e racional, adecuando os materiais á súa función estética e práctica.

4.1.1. Desenvolve proxectos escultóricos sinxelos en función de condicionantes e dos requisitos específicos previamente determinados, utilizando a metodoloxía xeral de proxectación.

Desenvolve proxectos escultóricos sinxelos en función de condicionantes e dos requisitos específicos previamente determinados, utilizando a metodoloxía xeral de proxectación.

CD CSIEE

9%

4.1.2. Determina as características técnicas segundo o tipo de produto e as súas intencións expresivas funcionais e comunicativas.

Determina as características técnicas segundo o tipo de produto e as súas intencións expresivas funcionais e comunicativas.

CMCCT 9%

4.1.3. Compila e analiza información relacionada con distintos aspectos do proxecto que se vaia desenvolver, para realizar propostas creativas e realizables, achegando solucións diversas e creativas ante un problema de deseño tridimensional, potenciando o desenvolvemento do pensamento diverxente.

Compila e analiza información relacionada con distintos aspectos do proxecto que se vaia desenvolver, para realizar propostas creativas.

CD CAA CSIEE

9%

4.1.4. Planifica o proceso de realización desde a primeira fase de ideación ata a elaboración da obra final.

CSIEE CSC

9%

4.1.5. Debuxa ou interpreta a información gráfica, tendo en conta as características e os parámetros técnicos e estéticos do produto, para o seu posterior desenvolvemento.

Debuxa ou interpreta a información gráfica, tendo en conta as características e os parámetros técnicos e estéticos do produto, para o seu posterior desenvolvemento.

CMCCT 9%

Page 120: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

120

120

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Criterios mínimos Competencias clave

Peso

4.1.6. Desenvolve bosquexos, maquetas ou modelos de proba para visualizar a peza tridimensional e valorar a viabilidade da súa execución.

Desenvolve bosquexos, maquetas ou modelos de proba para visualizar a peza tridimensional e valorar a viabilidade da súa execución.

CAA 9%

4.1.7. Realiza a peza definitiva e presenta o proxecto básico, incorporando a información gráfica e técnica.

Realiza a peza definitiva e presenta o proxecto básico, incorporando a información gráfica e técnica.

CD CCEC

9%

4.1.8. Expón e presenta con corrección os proxectos, argumentándoos e defendéndoos con base nos seus aspectos formais, funcionais, estéticos e comunicativos.

.Expón e presenta con corrección os proxectos, argumentándoos e defendéndoos con base nos seus aspectos formais, funcionais, estéticos e comunicativos.

CCL CD CSIEE

9%

4.7. Proceso de traballo. Traballo en equipo para a produción de obras tridimensionais.

4.2. Colaborar na realización de proxectos plásticos en grupo, valorando o traballo en equipo como unha fonte de riqueza na creación artística.

4.2.1. Planifica o traballo, coordínase, participa activamente, e respecta e valora as realizacións do resto de integrantes do grupo nun traballo de equipo.

Planifica o traballo, coordínase, participa activamente, e respecta e valora as realizacións do resto de integrantes.

CSC 9%

Page 121: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

121

121

Contidos Mínimos

- Técnicas básicas de escultura e de reproducción. - Elementos fundamentais da linguaxe bidimensional e tridimensional: espazo cheo e baleiro,

textura, cor, luz, etc. - Estrutura, forma e tratamento das superficies: Aspectos decorativos. - Tipos de formas: xeométricas e orgánicas, naturais e artificiais. Concavidade e convexidade. - Materiais tradicionais e novos materiais : Cálculo e planificación de necesidades. - Obras e contorno: posición espacial, iluminación, etc. - Composición : Coherencia entre idea, forma e materia. - Proporción e canon en diferentes culturas e períodos artísticos. - Forma e función. - Creación de formas tridimensionais a partir de superficies planas : superposicións, cortes,

abatementos, etc. - Redes e patróns repetitivos tridimensionais. - Disciplinas artísticas e funcionais. - Producción artesanal e industrial. - Proxecto: Fases e metodoloxía de traballo (en función da técnica). Temporalización 1ª Avaliación…………BLOQUE 1 e 2 (ata Contido 2.3 , inclusive) 2ª Avaliación…………BLOQUE 2 (dende Contido 2.4, inclusive) e BLOQUE 3 (ata Contido 3.6, incl.) 3ª Avaliación………… BLOQUE 3 (dende Contido 3.7 , incl.) e BLOQUE 4.)

Page 122: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

122

1

2

Instrumentos e Procedementos de Avaliación Os instrumentos e procedementos de avaliación móstranse en Instrumentos de Avaliación e Procedementos de Avaliación que se atopan dentro da sección xeral de Bacharelato (páxina indicada no índice). Criterios Específicos de Cualificación Os criterios de cualificación de Volume atenderán á seguinte ponderación:

• Proxectos persoais………………………………………………………………………. 50%.

• Probas Obxectivas……………………………………………………………………….. 40%.

• Observación Específica (a participación, etc.)…………………… .................……… 10%

Metodoloxía Didáctica Específica

A aprendizaxe dos estándares supón unha comprensión gradual, o alumnado irá comprendendo a través das experiencias obtidas coa realización dos traballos propostos. Os estándares incluen destrezas, técnicas, estratexias, investigación, habilidades e método. A aprendizaxe vaise logrando de maneira progresiva; as accións que o compoñen vanse perfeccionando a través da exercitación ata que o procedemento se fai cada vez máis funcional e pode ser aplicado de maneira eficaz a situacións novas o máis complexas. Doutro xeito, o traballo directo na clase facilitará as actitudes, os valores e as normas necesarias para un aprendizaxe global. A súa aprendizaxe realizaráse mediante o exemplo, a observación, a imitación de modelos e a experiencia directa. A ensinanza desta materia se centrará non só no volume entendido como escultura senón tamén nas expresións de volume non escultóricas, relacionados co mundo do deseño. O desenvolvemento dos contidos se centrarán tanto na copia de modelos, primando o aspecto figurativo e a súa reproducción correcta, como na súa posterior interpretación abstracta ou libre do modelo na que o alumnado ordenará doutra maneira os seus elementos configurativos. Nese momento é cando a metodoloxía máis incide no impulso da autonomía persoal.

Page 123: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

123

1

2

O auténtico estudio da forma tridimensional pasa por ver a súa configuración, a estrutura, os elementos definitorios de xeito que se poida reproducir e interpretar o modelo dunha maneira recoñecible e co grao de iconicidade desexado. As actividades realizadas nesta materia se desenvolverán dunha maneira dinámica na aula, por medio de diálogos nos que se analicen formas tridimensionais e se comparen unhas con outras, e realizando discusións na clase sobre os traballos realizados analizando a expresividade, os elementos configurativos, a organización estrutural, a composición, etc. As actividades non irán encamiñadas só ao desenvolvemento directo da creatividade, senón tamén a potenciar os coñecementos conceptuais e destrezas necesarias para dotar ó alumnado dos elementos conformativos máis importantes da linguaxe tridimensional e da autonomía persoal conseguinte.

Page 124: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

124

1

2

TÉCNICAS DE EXPRESIÓN GRÁFICO-PLÁSTICA

Introdución e Contextualización

A materia de Técnicas de Expresión Gráfico-Plástica pretende que o alumnado adquira o coñecemento

e a aplicación dos recursos, as técnicas, os métodos e as aplicacións instrumentais que utilizaron e

seguen utilizando os/as artistas ao longo da historia.

A materia tamén permite o desenvolvemento de competencias, en especial a de conciencia e expresións

culturais, posto que o alumnado vai afondar e entender como se desenvolveron ao longo da historia

os procesos e as técnicas que permitiron aos/ás artistas manifestar as vivencias de cada época nas

obras de arte. Así mesmo, a materia vai desenvolver no alumnado a capacidade de aprender

a aprender, xa que, por ser unha materia de carácter teórico-práctico, permite mellorar os

coñecementos propios a partir da observación de producións de artistas e a comparación

coas súas propias producións.

Un coñecemento exhaustivo das técnicas gráfico-plásticas tradicionais nos campos do

debuxo, a pintura e o gravado, así como noutras técnicas mixtas e alternativas máis recentes, achégalles

aos alumnos e ás alumnas a capacidade de expresar e desenvolver as súas propias ideas e

plasmalas, da forma máis axeitada posible, creando obras gráficas tecnicamente adecuadas.

Desde o coñecemento, o alumnado comunica a través da creación das súas propias imaxes e

experimenta con materiais procurando solucións adecuadas aos seus obxectivos.

O desenvolvemento das capacidades creativas vaille permitir ao alumnado iniciarse no

campo das artes gráficas, desenvolvendo un espírito crítico dentro do mundo da plástica.

Ademais, a través dos coñecementos adquiridos, poderá apreciar cunha profundidade moito maior

o valor do patrimonio artístico e, xa que logo, fomentar actitudes de respecto cara a este.

Page 125: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

125

1

2

Obxectivos Específicos

• Coñecer os materiais e as técnicas analizando os seus fundamentos, asi como o comportamento do material sobre os soportes.

• Apreciar a diferente expresividade das técnicas diversas.

• Manexar as distintas técnicas tanto tradicionais como contemporáneas buscando os seus recursos expresivos tanto individualmente como en conxunto.

• Utilizar o coñecemento técnico para axeitalo á expresividade adecuada a cada momento.

• Saber descubrir nas obras de arte as distintas técnicas empregadas.

• Valorar o traballo en equipo como base de reflexións e opiniós diferentes ás nosas.

• Ser sensibles ás manifestacións de creación cas diferentes técnicas e asumilas como patrimonio .

• Coñecer e valorar os recursos expresivos e comunicativos que proporcionan as distintas técnicas de expresión gráfico-plásticas. • Coñecer e utilizar a terminoloxía específica.

• Adquirir destrexas e dominio no manexo de técnicas e materiais empregados no desenvolvemento de proxectos gráfico-plásticos. • Desenvolver a capacidade creativa e a forma persoal de expresión a través da experimentación da linguaxe gráfico-plástica. • Apreciar e valorar a influencia das técnicas e modos de expresión. empregadas, relacionándoas co seu contorno histórico e cultural. • Coñecer e apreciar o valor tanto das técnicas tradicionais coma das máis innovadoras e tecnolóxicas.

• Coñecer e narrar a evolución histórica dos materiais e técnicas e a súa adaptación ao longo da historia.

• Relacionar os materiais, o tipo de soporte, os pigmentos, os aglutinantes e os diluíntes máis adecuados a cada técnica gráfico-plástica.

Page 126: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

126

1

2

Contidos Os bloques de contidos aparecen nos recadros que relacionan a estes cos criterios de aprendizaxe avaliables xunto cos estándares de aprendizaxe e as competencias clave correspondentes.

Criterios de Avaliación ( ver no seguinte recadro)

Técnicas de Expresión Gráfico-plástica. 2º de bacharelato

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias Clave

Mínimos Peso

Bloque 1. Materiais

1.1. Soportes, pigmentos, aglutinantes e diluentes.

1.1. Seleccionar información a través de diferentes fontes de información, incluídas as tecnoloxías da información e da comunicación, acerca da evolución dos materiais e a súa aplicación ao longo da historia, co fin de distinguir e relacionar os materiais e os instrumentos utilizados nas técnicas gráfico-plásticas.

1.1.1. Coñece os materiais, o tipo de soporte, os pigmentos, os aglutinantes e os diluentes utilizados nas técnicas gráfico-plásticas.

CSIEE

CCEC

Coñece os materiais, o tipo de soporte, os pigmentos, os aglutinantes e os diluentes

10%

1.1.2. Narra a evolución histórica dos materiais e a súa adaptación ao longo da historia.

CCL

CCEC

Narra a evolución histórica dos materiais e a súa adaptación ao longo da historia.

5%

1.1.3. Relaciona os materiais, o tipo de soporte, os pigmentos, os aglutinantes e os diluentes máis adecuados a cada técnica gráfico-plástica

CSIEE

CCEC

Relaciona os materiais, o tipo de soporte, os pigmentos, os aglutinantes e os diluentes máis adecuados a cada técnica gráfico-plástica

5%

1.1.4. Coñece e utiliza con propiedade, de forma oral e escrita, a terminoloxía propia das técnicas.

CCEC Utiliza con propiedade, de forma escrita, a terminoloxía propia das técnicas.

5%

1.2. Técnicas sólidas; auga e aceite.

1.2. Comparar as propiedades físicas e químicas dos materiais e a súa interacción.

1.2.1. Coñece as propiedades físicas e químicas dos materiais e a súa interacción.

CSIEE

CCEC

Coñece as propiedades dos materiais e a súa interacción

5%

1.2.2. Razoa a elección dos materiais cos que se vai traballar na aplicación de cada técnica, tendo en conta as propiedades físicas e químicas.

CMCCT

CSIEE

Elixe con propiedade os materiais cos que se vai traballar na aplicación de cada técnica, tendo en conta as súas propiedades.

5%

Bloque 2. Técnicas de debuxo

2.1. Materiais, utensilios e soportes. Uso de terminoloxía específica.

2.2. Técnicas secas: carbón, lapis de grafito,

2.1. Identificar e aplicar, de maneira apropiada, as técnicas secas e húmidas aplicadas ao debuxo, apreciando a importancia que tivo e ten o debuxo para a produción de obras artísticas ao longo da historia.

2.1.1. Describe as técnicas de debuxo. CSIEE

CCEC

Describe as técnicas de debuxo.

5%

2.1.2. Identifica e manexa os materiais utilizados nas técnicas do debuxo, tanto secas como húmidas.

CAA

CSIEE

Identifica e manexa os materiais utilizados nas técnicas do debuxo, tanto secas como húmidas.

5%

Page 127: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

127

1

2

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias Clave

Mínimos Peso

compostos, graxos e de cor.

2.3. Técnicas húmidas: a tinta e as súas ferramentas.

2.4. Aplicación das técnicas propias do debuxo na realización de traballos.

2.1.3. Planifica o proceso de realización dun debuxo definindo os materiais, os procedementos e as súas fases.

CD

CAA

Planifica o proceso de realización dun debuxo definindo os materiais, os procedementos e as súas fases

5%

2.1.4. Produce obras propias utilizando técnicas de debuxo secas e húmidas

CSIEE

CCEC

Produce obras propias utilizando técnicas de debuxo secas e húmidas

45%

2.1.5. Recoñece e valora as técnicas de debuxo en obras de arte.

CSC

CCEC

Recoñece e valora as técnicas de debuxo en obras de arte.

5%

Bloque 3. Técnicas de pintura

3.1. Técnicas sólidas: pastel. Aplicación práctica na realización de traballos.

3.1. Coñecer as técnicas de pintura e os materiais utilizados en cada unha ao longo da historia.

3.1.1. Describe as técnicas de pintura. CCL Describe as técnicas de pintura

5%

3.1.2. Coñece, elixe e aplica correctamente os materiais e os instrumentos utilizados en cada técnica pictórica.

CAA

CSIEE

Coñece, elixe e aplica correctamente os materiais e os instrumentos utilizados en cada técnica pictórica.

40%

3.1.3. Distingue e describe, de forma oral e escrita, a técnica e os materiais utilizados en obras pictóricas de diferentes épocas artísticas, así como nas producións propias.

CSIEE

CCEC

. Distingue e describe, de forma escrita, a técnica e os materiais utilizados en obras pictóricas de diferentes épocas artísticas, así como nas producións propias.

15%

3.2. Técnicas á auga: acuarela, témpera e acrílico. Aplicación práctica na realización de trabalos.

3.3. Técnicas ao aceite: óleos

3.4. Aproximación a outras técnicas tradicionais: encáustica, témpera e fresco.

3.2. Elixir e aplicar correctamente os materiais e instrumentos propios das técnicas pictóricas na produción de traballos persoais con técnicas á auga, sólidas, oleosas e mixtas.

3.2.1. Realiza composicións escollendo e utilizando as técnicas á auga, sólidas e oleosas que resulten máis apropiadas para o proxecto en función a intencións expresivas e comunicativas.

CSIEE

CCEC

Realiza composicións escollendo e utilizando as técnicas á auga, sólidas e oleosas que resulten máis apropiadas para o proxecto en función a intencións expresivas e comunicativas.

40%

Bloque 4. Técnicas de gravado e estampaxe

4.1. Materiais, utensilios, maquinaria e soportes. Utilización da terminoloxía específica.

4.1. Coñecer os termos relacionados coas técnicas do gravado.

4.1.1. Describe as técnicas de gravado e estampaxe.

CCL . Describe as técnicas de gravado e estampaxe.

20%

4.1.2. Define con propiedade, de forma oral e escrita, os termos propios das técnicas de gravado.

CSIEE

2,5%

Page 128: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

128

1

2

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias Clave

Mínimos Peso

4.2. Procesos de estampaxe única: monotipia.

4.2. Identificar as fases na produción de gravados e estampaxes.

4.2.1. Describe as fases de produción e de gravados e estampados.

CSIEE

CCEC

Describe as fases de produción e de gravados e estampados.

2,5%

4.3. Gravado en relevo: linóleo e xilografía.

4.4. Gravado en oco: calcografía. Técnicas directas e indirectas.

4.5. Estampaxe plana: serigrafía e planografía (litografía e método permeográfico)

4.6. Outros métodos de reprodución: offset, método electrónico e copy art.

4.3. Elaborar producións propias utilizando técnicas non tóxicas de gravado e estampaxe variadas.

4.3.1. Experimenta con técnicas de gravado e estampaxe non tóxicas, utilizando adecuadamente os materiais.

CAA

CSIEE

Experimenta con técnicas de gravado e estampaxe non tóxicas, utilizando adecuadamente os materiais

14%

4.7. Aplicación das técnicas de gravado e estampaxe máis sinxelas na realización de traballos.

4.4. Investigar e expor acerca da evolución das técnicas de gravado e estampaxe utilizadas na historia.

4.4.1. Recoñece e describe as técnicas de gravado e estampaxe na observación de obras.

CCL

CCEC

. Recoñece as técnicas de gravado e estampaxe na observación de obras.

2,5%

4.4.2. Explica a evolución das técnicas de gravado e estampaxe ao longo da historia.

CCL Explica a evolución das técnicas de gravado e estampaxe ao longo da historia

2,5%

Bloque 5. Técnicas mixtas e alternativas

5.1. Técnicas no proceso artístico-cultural: estudo da evolución das técnicas gráfico-plásticas a través da historia da arte.

5.1. Experimentar con técnicas mixtas e alternativas diferentes formas de expresión artística, expresando ideas e emocións a través de técnicas alternativas.

5.1.1. Describe a técnica da colaxe e aplícaa na elaboración de traballos propostos polo profesor ou a profesora.

CSIEE

CCEC

Describe a técnica da colaxe e aplícaa na elaboración de traballos propostos polo profesor ou a profesora.

1%

5.1.2. Utiliza materiais reciclados para producir obras novas cun sentido diferente para o que foron confeccionados.

CSIEE

CCEC

Utiliza materiais reciclados para producir obras novas cun sentido diferente para o que foron confeccionados.

1%

5.1.3. Representa a través de TIC instalacións de carácter artístico.

CD Representa a través de TIC instalacións de carácter artístico.

2%

5.1.4. Investiga e aprende técnicas alternativas, utilizando TIC.

CD

CCEC

Investiga técnicas alternativas, utilizando TIC.

2%

5.2. Recoñecer outras técnicas grafico-plásticas distintas ás tradicionais.

5.2.1. Utiliza con propiedade os materiais e os procedementos máis idóneos para representar e expresarse en relación ás linguaxes gráfico-plásticas.

CSIEE

CCEC

Utiliza con propiedade os materiais e os procedementos máis idóneos para representar e expresarse en relación

50%

Page 129: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

129

1

2

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias Clave

Mínimos Peso

ás linguaxes gráfico-plásticas.

Contidos Mínimos . Materiais das técnicas gráfico-plásticas : propiedades. Utensilios e soportes. . Técnicas de Debuxo: Tipos. . Técnicas de Pintura: Tipos. . Técnicas de Gravado: Tipos. . Técnicas de Estampaxe: Tipos. . Técnicas Mixtas e alternativas: Tipos.

. Aplicación das técnicas propias do debuxo, pintura, mixtas e de gravado e estampaxe na realización de traballos.

. Evolución dos materiais e técnicas ao longo da historia. . Terminoloxía específica.

Temporalización 1ª Avaliación…………………………………………………………..BLOQUE 1, 2 2ª Avaliación…………………………………………………………..BLOQUE 3 3ª Avaliación…………………………………………………………..BLOQUE 4 e 5

Page 130: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

130

1

3

Instrumentos e Procedementos de Avaliación Os instrumentos e procedementos de avaliación móstranse en Instrumentos de Avaliación e Procedementos de Avaliación que se atopan dentro da sección xeral de Bacharelato (páxina indicada no índice). Criterios Específicos de Cualificación Estes criterios veñen referidos no apartado xeral de Bacharelato como Criterios de Cualificación consultar o índice) asi como polos estándares de aprendizaxe acadados, polo que a nota das avaliacións será a suma do alcanzado en: -Traballos na aula (realiza as actividades encomendadas; presenta con corrección os traballos nos prazos sinalados; executa os traballos con precisión, orde e limpeza respondendo á proposta).……. 20 % da nota. -Probas e Controis (asimila aqueles que se consideran necesarios; realiza a proba coidando a presentación con limpeza, orde, precisión e claridade na exposición dos conceptos ou na resolución de exercicios relacionados cos estándares de aprendizaxe adquiridos)……...…70 % da nota. -Observación sistemática do traballo individual ou en grupo, en especial as súas exposiciós orais (respecta a estrutura de traballo da aula e as intervencións de calquera persoa que se achegue a aula para formar parte do proceso de aprendizaxe; coida o material propio e da aula; participa activamente nos traballos en grupo; observarase con especial atención o feito de que o/a alumno/a achegue diariamente a aula o material necesario para o desenvolvemento da clase)………………….......................10 %da nota. É indispensable a entrega de todos os traballos A Avaliación Ordinaria será a media das tres avaliacións. O alumnado que nos lograse superar a materia (coa media das 3 avaliacións) na Convocatoria Ordinaria poderá . presentarse a Proba Obxectiva Final co valor do 70% da nota. O restante 30% acádase coa media das calificacións obtidas nos traballos (Traballos de clase co 20% e Posta en Común-Observación co 10%). Na Avaliación Extraordinaria, a Proba o exame ten valor do 100% da nota. Metodoloxía Didáctica Específica

A metodoloxía a seguir na materia de Técnicas de Expresión Gráfico-Plastica será a indicada

no apartado xeral de Bacharelato como Metodoloxía Didáctica ( ver índice). En resumo, basearase

. na práctica e na experimentación, na toma de decisións e a extracción de conclusións a posteriori.

Page 131: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

131

1

3

DESEÑO

Introdución e Contextualización

O deseño converteuse nun elemento de capital importancia en todos os tipos de producións humanas

e constitúe hoxe un dos principais motores da economía cultural. O deseño aplícase en todos os ámbitos

e atópase por todas as partes, penetrando no cotián de tal xeito que a súa omnipresencia o torna imperceptible.

A función do deseño na sociedade contemporánea non debe entenderse unicamente como o

proceso de ideación e proxección para a produción de obxectos, sexan estes bidimensionais ou

tridimensionais. Un problema de deseño non é un problema circunscrito á superficie xeométrica

de dúas ou tres dimensións. Todos os obxectos se conectan sempre cun contorno, directa ou indirectamente,

e, xa que logo, o conxunto de conexións que un obxecto establece con moi distintas esferas é extensísimo.

Por iso, o/a deseñador/a debe contribuír a que se estableza unha relación recoñecible e inmediata

da persoa co seu contorno, onde este se fai accesible, amable, útil e adaptado.

O deseño debe atender tanto aos aspectos materiais, tecnolóxicos e funcionais dos obxectos

como aos simbólicos e de comunicacións. Un bo deseño contribúe a que poidamos utilizar

eficazmente os obxectos dun xeito intuitivo e cómodo, ou a que comprendamos con rapidez as

mensaxes do noso contexto.

O estudo dos fundamentos do deseño é de grande importancia para capacitar o alumnado

para a comprensión do seu contorno e para a satisfacción con el, e para desenvolver

a creatividade e o pensamento diverxente, ao potenciar a capacidade para producir

respostas múltiples ante un mesmo estímulo. O estudo e a iniciación á práctica do deseño

promoven, por tanto, posturas activas ante a sociedade e a natureza, e fomentan unha

actitude analítica respecto á información que chega do contorno, contribuíndo a desenvolver

a sensibilidade e o sentido crítico.

A materia de Deseño ten por finalidade proporcionar unha base sólida acerca dos principios e

dos fundamentos que constitúen esta actividade. É unha materia de carácter teórico-práctico

que, sen pretender formar especialistas na materia, debe proporcionarlle ao alumnado os

coñecementos fundamentais do ámbito do deseño e as ferramentas necesarias para se iniciar

no estudo, na análise e na realización de proxectos elementais de deseño.

Os contidos da materia estrutúranse en cinco bloques que agrupan contidos

e procedementos; malia iso o seu desenvolvemento non debe entenderse de xeito secuencial.

O primeiro bloque estuda o devir histórico nos principais ámbitos do deseño, e debe contribuír

a que o alumnado comprenda que a actividade de deseñar sempre está condicionada polo

ámbito natural, social e cultural en que se desenvolva.

O segundo bloque está dedicado á análise e ao estudo dos elementos de configuración

específicos para o deseño de mensaxes, obxectos ou espazos en función das

Page 132: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

132

1

3

súas dimensións formais, estéticas, comunicativas e simbólicas.

O terceiro bloque incide na importancia da metodoloxía proxectual como unha valiosa e

necesaria ferramenta que canalice a creatividade, a fantasía e a inventiva á eficaz resolución

de problemas de deseño.

Tanto o cuarto bloque como o quinto pretenden ser unha aproximación ao coñecemento e

á práctica do deseño nos ámbitos da comunicación gráfica, do deseño de obxectos

e do deseño de espazos.

Para rematar, a materia Deseño facilita o desenvolvemento da competencia de

conciencia e expresións culturais, da competencia dixital, tan necesaria para realizar calquera

tipo de deseño, así como as competencias de aprender a aprender e de sentido

da iniciativa e espírito emprendedor.

Cando se toman decisións e se planifica o proceso de elaboración dun produto non se

pode esquecer a finalidade comunicativa que poden ter moitas obras.

Finalmente, de forma máis puntual, trabállase coa competencia matemática e

coas competencias básicas en ciencia e tecnoloxía.

Obxectivos

• Resolver propostas elementais de deseño nas que os aspectos funcionais queden definidos. • Valorar os aspectos estéticos do deseño como compoñente comunicativo tendo en conta a finalidade principal do producto. • Elixir os medios de expresión axeitados para cada proposta utilizando os medios e técnicas co nivel técnico suficiente. • Comprender o valor cultural que o deseño ten na cultura contemporánea asumindo correntes estéticas contemporáneas. • Interese pola investigación e ser crítico continuamente como obxectivo de superar resultados previos. • Recoñecer e aceptar no deseño as vertentes doutros campos que podan incidir no resultado final. • Entender que no deseño o traballo fundaméntase na “idea” como base do seu desenvolvemento, e o traballo colectivo é fundamental para acadar a mellor das posibles. • Iniciar ao/á alumno/a na realización de modelos e prototipos establecendo o vínculo entre a representación abstracta e a idea e a súa realidade espacial.

Page 133: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

133

133

133

Contidos

Os bloques de contidos aparecen nos recadros que relacionan a estes cos criterios de aprendizaxe avaliables xunto cos estándares de aprendizaxe e as competencias clave correspondentes.

Criterios de Avaliación ( ver no seguinte recadro) Deseño. 2º de bacharelato

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Bloque 1. Evolución histórica e ámbitos do deseño

1.1. Concepto de deseño: definición, orixes e tendencias.

1.2. Historia do deseño. Da artesanía á industria: a Revolución Industrial. Principais períodos e escolas de deseño en diferentes ámbitos. Figuras máis salientables.

1.3. Funcións do deseño. Deseño e comunicación social. Influencia do deseño na ética e na estética contemporáneas.

1.1. Coñecer e describir as características fundamentais dos movementos históricos e das correntes e escolas máis salientables na historia do deseño, recoñecer as achegas do deseño en diferentes ámbitos e valorar a repercusión que tivo nas actitudes éticas, estéticas e sociais na cultura contemporánea.

1.1.1. Coñece e describe as características fundamentais das principais correntes e escolas da historia do deseño.

CCL

1.1.2. Analiza imaxes relacionadas co deseño, identifica o ámbito ao que pertencen e relaciónaas coa súa corrente, a súa escola ou o seu período.

CCEC

CSC

1.1.3. Analiza imaxes de produtos de deseño e de obras de arte, e explica razoadamente as principais semellanzas e diferenzas entre estes dous ámbitos, utilizando con propiedade a terminoloxía específica da materia.

CAA

1.4. Deseño publicitario e hábitos de consumo.

1.5. Deseño sustentable: ecoloxía e ambiente.

1.6. Principais campos de aplicación do deseño: gráfico, de interiores, de moda e de produtos.

1.7. Deseño e arte. Diferenzas e similitudes entre o obxecto artístico e o obxecto de deseño.

1.8. Proceso do deseño: deseño e creatividade. Desde a preparación ata a elaboración do produto deseñado.

1.2. Comprender que a actividade de deseñar sempre está condicionada polo contorno natural, social e cultural, e polos aspectos funcionais, simbólicos, estéticos e comunicativos aos que se lles queira dar resposta.

1.2.1. Comprende, valora e explica de maneira argumentada a incidencia que ten o deseño na formación de actitudes éticas, estéticas e sociais e nos hábitos de consumo.

CCL

Bloque 2. Elementos de configuración formal

Page 134: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

134

134

134

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

2.1.Teoría da percepción visual. Proceso da percepción visual. Leis da Gestalt.

2.1. Identificar os elementos que forman a estrutura da linguaxe visual.

2.1.1. Identifica os principais elementos da linguaxe visual presentes en obxectos de deseño ou do contexto cotián.

CMCCT

2.2. Elementos básicos da linguaxe visual: punto, liña, plano, cor, forma e textura. Aplicación ao deseño.

2.3. Linguaxe visual: creación de mensaxes visuais.

2.2. Utilizar os elementos básicos da linguaxe visual na realización de composicións creativas que evidencien a comprensión e a aplicación dos fundamentos compositivos.

2.2.1. Realiza composicións gráficas, seleccionando e utilizando equilibradamente os principais elementos da linguaxe visual.

CD

2.2.2. Analiza imaxes ou produtos de deseño, recoñecendo e diferenciando os seus aspectos funcionais estéticos e simbólicos.

CD

2.4. Sintaxe visual. Sistemas de ordenación: estrutura e composición. Recursos na organización da forma e o espazo, e a súa aplicación ao deseño: repetición, ordenación e composición modular, simetría, dinamismo, deconstrución, etc.

2.5. Cor: modelos, gamas, interacción e harmonía. Espazos de cor.

2.3. Aplicar as teorías perceptivas e os recursos da linguaxe visual á realización de produtos concretos de deseño.

2.3.1. Aplica as teorías perceptivas e os recursos da linguaxe visual á realización de propostas de deseño en diferentes ámbitos.

CCEC

2.3.2. Utiliza a cor atendendo ás súas calidades funcionais, estéticas e simbólicas, e á súa adecuación a propostas específicas de deseño.

CCEC

2.6. Deseño e función. Relación entre forma e función. Análise da dimensión pragmática, simbólica e estética do deseño.

2.4. Diferenciar os aspectos formais, funcionais, estéticos e comunicativos de obxectos de referencia dos distintos ámbitos do deseño.

2.4.1. Modifica os aspectos comunicativos dunha peza de deseño, ideando alternativas compositivas e reelaborándoa con diferentes técnicas, materiais, formatos e acabamentos.

CD

2.4.2. Descompón en unidades elementais unha obra de deseño gráfico complexa e reorganízaas elaborando novas composicións plasticamente expresivas, equilibradas e orixinais.

CCEC

Bloque 3. Teoría e metodoloxía do deseño

3.1. Introdución á teoría do deseño: definición de teoría, metodoloxía, investigación e proxecto.

3.1. Valorar a importancia da metodoloxía como ferramenta para a formulación, o desenvolvemento, a realización e a comunicación acertados do proxecto de deseño.

3.1.1. Coñece e aplica a metodoloxía proxectual básica.

CCL

3.2. Fases do proceso do deseño: formulación e estruturación (suxeito, obxecto, método e

3.2. Resolver problemas de deseño de xeito creativo, lóxico e racional, adecuando os materiais e os

3.2.1. Desenvolve proxectos sinxelos que dean resposta a propostas específicas de deseño previamente establecidas.

CSIEE

Page 135: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

135

135

135

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

finalidade), elaboración e selección de propostas, e presentación do proxecto.

procedementos á súa función estética, práctica e comunicativa.

3.3 .Fundamentos de investigación no proceso do deseño: compilación de información e análise de datos.

3.3. Compilar e analizar información relacionada cos aspectos do proxecto que se vaia desenvolver, para realizar propostas creativas e realizables ante un problema de deseño.

3.3.1. Determina as características técnicas e as intencións expresivas e comunicativas de diferentes obxectos de deseño.

CSC

3.3.2. Recolle información, analiza os datos obtidos e realiza propostas creativas.

CAA

3.4. Planificación do proceso de execución: propósito, necesidades, estilo, orzamento, tempo de execución, etc.

3.4. Achegar solucións diversas e creativas ante un problema de deseño, potenciando o desenvolvemento do pensamento diverxente.

3.4.1. Planifica o proceso de realización desde a fase de ideación ata a elaboración final da obra.

CMCCT

3.4.2. Debuxa ou interpreta a información gráfica, tendo en conta as características e os parámetros técnicos e estéticos do produto para o seu posterior desenvolvemento.

CMCCT

3.5. Materiais técnicos e procedementos para a realización de esquemas e bosquexos gráficos.

3.5. Coñecer e aplicar técnicas básicas de realización de esquemas e bosquexos, presentar con corrección os proxectos e argumentalos con base nos seus aspectos formais, funcionais, estéticos e comunicativos.

3.5.1. Realiza esquemas e bosquexos para visualizar a peza e valorar a súa adecuación aos obxectivos propostos.

CAA

3.5.2. Materializa a proposta de deseño e presenta e defende o proxecto realizado, desenvolvendo a capacidade de argumentación e a autocrítica.

CSIEE

3.5.3. Planifica o traballo, coordínase, participa activamente, e respecta e valora as realizacións do resto dos integrantes do grupo nun traballo de equipo.

CSC

Bloque 4. Deseño gráfico

4.1. Funcións comunicativas do deseño gráfico: identidade, información e persuasión.

4.2. Ámbitos de aplicación do deseño gráfico.

4.3. Deseño gráfico e sinalización. Sinalética. Principais factores condicionantes, pautas e elementos na elaboración de sinais.

4.4. Aplicacións.

4.1. Explorar con iniciativa as posibilidades plásticas e expresivas da linguaxe gráfica e utilizalas de xeito creativo na ideación e na realización de obra orixinal de deseño gráfico, e analizar desde o punto de vista formal e comunicativo produtos de deseño gráfico, identificando os recursos gráficos, comunicativos e estéticos empregados.

4.1.1. Realiza proxectos sinxelos nalgún dos campos propios do deseño gráfico como a sinalización, a edición, a identidade, a embalaxe ou a publicidade.

CCEC

4.1.2. Examina obxectos de deseño e determina a súa idoneidade en función das súas características técnicas, comunicativas e estéticas.

CCEC

Page 136: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

136

136

136

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

4.5. Tipografía: carácter tipográfico. Elementos tipográficos. Lexibilidade. Clasificación dos tipos. Principais familias tipográficas.

4.2. Identificar as principais familias tipográficas e recoñecer as pautas básicas de lexibilidade, estrutura, espazamento e composición.

4.2.1. Identifica as principais familias tipográficas e recoñece as nocións elementais de lexibilidade, estrutura, espaciado e composición

CCEC

4.2.2. Utiliza de xeito adecuado a tipografía seguindo criterios acertados na súa elección e na súa composición.

CCEC

4.6. Deseño publicitario. Fundamentos e funcións da publicidade. Elementos da linguaxe publicitaria.

4.3. Realizar proxectos elementais de deseño gráfico identificando o problema, achegando solucións creativas e seleccionando a metodoloxía e os materiais adecuados para a súa materialización.

4.3.1. Resolve problemas sinxelos de deseño gráfico utilizando os métodos, as ferramentas e as técnicas de representación adecuadas.

CMCCT

4.7. A función comunicativa da imaxe e a súa relación cos ámbitos do deseño.

4.4. Desenvolver unha actitude reflexiva e creativa en relación coas cuestións formais e conceptuais da cultura visual da sociedade da que forma parte.

4.4.1. Relaciona o grao de iconicidade de imaxes gráficas coas súas funcións comunicativas.

CAA

4.4.2. Emite xuízos de valor argumentados respecto á produción gráfica propia e allea con base nos seus coñecementos sobre a materia, o seu gusto persoal e a súa sensibilidade.

CSIEE

4.8. Programas informáticos de Ilustración e deseño: programas de deseño vectorial e programas de maquetaxe.

4.5. Iniciarse na utilización de programas informáticos de ilustración e deseño aplicándoos a diferentes propostas de deseño.

4.5.1. Utiliza con solvencia os recursos informáticos idóneos e aplícaos á resolución de propostas específicas de deseño gráfico.

CD

Bloque 5. Deseño de produto e do espazo

5.1. Nocións básicas de deseño de obxectos.

5.1. Analizar os aspectos formais, estruturais, semánticos e funcionais de obxectos de deseño, que poden ser naturais, artificiais, de uso cotián ou propios do deseño.

5.1.1. Analiza obxectos de deseño e determina a súa idoneidade, realizando en cada caso un estudo da súa dimensión pragmática, simbólica e estética.

CAA

5.1.2. Determina as características formais e técnicas de obxectos de deseño atendendo ao tipo de produto e ás súas intencións funcionais e comunicativas.

CCEC

5.2. Proceso creativo no deseño de obxectos e espazos: estudo previo, planificación, bosquexos, representación gráfica,

5.2. Desenvolver un proxecto sinxelo de deseño industrial, seguindo unha metodoloxía idónea e seleccionando as técnicas de realización

5.2.1. Desenvolve proxectos sinxelos de deseño de produtos en función de condicionantes e requisitos específicos previamente determinados.

CSIEE

Page 137: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

137

137

137

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

modelo ou maqueta.

5.3. Técnicas e materiais de representación gráfica.

apropiadas. 5.2.2. Interpreta a información gráfica achegada en supostos prácticos de deseño de obxectos e do espazo.

CCEC

5.2.3. Utiliza adecuadamente os materiais e as técnicas de representación gráfica.

CD

5.4. Deseño do espazo habitable. Organización do espazo: condicionantes físicos, técnicos, funcionais e psicosociais.

5.5. Distribución e circulación.

5.6. Principais materiais, instalacións e elementos construtivos empregados no deseño de interiores: características técnicas, estéticas e construtivas.

5.7. Iluminación.

5.3. Realizar un proxecto elemental de espazo habitable, seguindo unha metodoloxía idónea e seleccionando as técnicas de realización apropiadas.

5.3.1. Realiza esquemas e esbozos para visualizar e valorar a adecuación do traballo aos obxectivos propostos.

CCEC

5.3.2. En propostas de traballo en equipo, participa activamente na planificación e na coordinación do traballo e respecta e valora as realizacións e as achegas do resto de integrantes do grupo.

CSC

5.3.3. Propón solucións viables de habitabilidade, distribución e circulación no espazo en supostos sinxelos de deseño de interiores.

CSC

5.3.4. Valora a metodoloxía proxectual, recoñece os factores que interveñen nela e aplícaa á resolución de supostos prácticos.

CSIEE

5.8. Funcións, morfoloxía, e tipoloxía dos obxectos. Relación entre obxecto e usuario/a.

5.9. Conceptos básicos de ergonomía, antropometría e biónica e a súa aplicación ao deseño de produtos e interiores.

5.4. Valorar a importancia do coñecemento e da aplicación dos fundamentos ergonómicos e antropométricos, nos procesos de deseño, entendendo que son ferramentas imprescindibles para mellorar o uso dun obxecto ou dun espazo e adecualos ás medidas, á morfoloxía e ao benestar humanos.

5.4.1. Coñece as nocións básicas de ergonomía e antropometría, e aplícaas en supostos prácticos sinxelos de deseño de obxectos e do espazo.

CMCCT

Contidos Mínimos

Concepto de deseño

Historia do deseño

Funcións do deseño.

Page 138: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

138

138

138

Diferenzas e similitudes entre o obxecto artístico e o obxecto de deseño

Principais campos de aplicación do deseño:

Elementos de configuración formal

Fases do proceso do deseño .

Bosquexos: Materiais técnicos e procedementos

Deseño Gráfico. Sinalética. Tipografía.

Deseño Publicitario.

• Deseño de Produto: Análise de aspectos formais, estruturais, semánticos e funcionais.

Deseño do Espazo Habitable: organización, distribución e circulación

Temporalización

1ª Avaliación…………………………………………………………..BLOQUE 1 e 2 2ª Avaliación…………………………………………………………..BLOQUE 3 e 4 3ª Avaliación…………………………………………………………..BLOQUE 5

Instrumentos e Procedementos de Avaliación

Os instrumentos e procedementos de avaliación móstranse en Instrumentos de Avaliación e Procedementos de Avaliación que se atopan dentro da sección xeral de Bacharelato (páxina indicada no índice).

Page 139: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

139

139

139

Criterios Específicos de Cualificación

-Traballos na aula (realiza as actividades encomendadas; presenta con corrección os traballos nos prazos sinalados; executa os traballos con precisión, orde e limpeza respondendo á proposta), sendo condición indispensable para aprobar presentar todos os traballos propostos..….......................................….50% da nota. -Probas e Controis (asimila aqueles contidos que se consideran necesarios para interpretar; realiza a proba coidando a presentación con limpeza, orde, precisión e claridade na exposición dos conceptos ou na resolución de exercicios relacionados cos estándare adquiridos)………………........…..............…30% da nota. -Observación sistemática do traballo individual e en grupo, participación ( respecta a estrutura de traballo da aula participa activamente nos traballos en grupo; observarase con especial atención o feito de que o/a alumno/a traia diariamente o material necesario para o desenvolvemento da clase)…………………...20%da nota. Para ter unha cualificación positiva na avaliación, require obter un 50% en cada una das partes mencionadas no apartado anterior.

Metodoloxía Didáctica Específica

A ensinanza-aprendizaxe das disciplinas relacionadas co deseño plantexan problemas metodolóxicos que gardan relación por unha banda, co avance e desenvolvemento dos procesos industriais ó longo do noso século e, por outra, coa evolución histórica das disciplinas nas diferentes escolas do deseño (Bauhaus, Artes e oficios de Basilea...).

No enfoque metodolóxico da materia de Deseño se intentará que o alumnado opine sobre imaxes ou obxectos que crean ou deseñan. Trátase dunha avaliación colectiva a través da cal o alumnado obtén unha información ( por parte de seus compañeiros/as ou do propio profesor/a) sobre o que quiso expresar ou realizar. O profesorado intentará axudar ou aclarar os problemas que poidan surdir e explicar algúns conceptos do deseño. Esta metodoloxía entronca máis co mundo real do deseño, en canto que as opinións obxectivas do grupo poden compararse coas opinións dun determinado público.

Page 140: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

140

140

140

Algúns dos problemas metodolóxicos que pode presentar a disciplina do Deseño definiríanse deste xeito:

a) A necesidade de ensinar-aprender cos códigos e conceptos do Deseño, algúns dos cales como a linguaxe de debuxo técnico, deberíanse cursar en primeiro.

b ) A esixencia de que as ensinanzas de deseño estean entroncadas coa vida real. c) O suposto de que o alumnado sexa autónomo, creativo e capaz de tomar decisións responsables no proceso de creación dun deseño. d) A oportunidade de que o alumnado reciba unha información ampla que o capacite para abordar múltiples tarefas nos distintos campos do deseño.

Cada tipo de problema atopará unha solución específica ou será o resultado dunha combinación de metodoloxías diferentes. O docente encargado tomará as decisión sobre as posibles combinacións adecuadas a cada momento. Para propiciar o aprendizaxe significativo partirase Avaliación Inicial do alumnado mediante: - Cuestionarios. - Estrevistas persoais ou de grupo. - Exercicios iniciais nos que o alumnado evidencie o seu grao previo de adquisicións de estándares de aprendizaxe e obxectivos que se lles presupoñen. O desenvolvemento metodolóxico se centrará tanto en contidos conceptuais como na realización de actividades prácticas: se baseará nunha metodoloxía centrada no aprendizaxe por descubrimento. Os problemas que se presenten, tanto durante o proceso como na configuración final do deseño, poderán atopar solución mediante a a intervención do profesorado como apoio e orientación, pero na súa maior parte basearase no impulso da autonomía persoal dos/as alumnos/as. Doutro xeito, ademáis de todos os exercicios propostos e presentados nas datas concertadas en común docente-alumnado, se incluirán as probas obxectivas correspondentes.

(Consultar ,á súa vez no índice, no apartado xeral de Bacharelato como Metodoloxía Didáctica).

Page 141: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

141

141

141

GRAO MÍNIMO DE CONCRECIÓN DOS ESTÁNDARES

DESEÑO 2º DE BACHARELATO

Criterios de avaliación

Estádares de aprendizaxe avaliabkes

Grao mínimo para superar a area

T1 T2 T3 Criterios para acualificación. Instrumentos e procedimentos

Peso %

Competencia clave

Bloque 1. Evolución histórica e ámbitos do deseño

1.1 1.1.1. Coñece e describe as características fundamentais das principais correntes e escolas da historia do deseño

1.1.1. Coñece as características fundamentais das principais correntes e escolas da historia do deseño

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.Proba.

9 CCL

1.1.2. Analiza imaxes relacionadas co deseño, identifica o ámbito ao que pertencen e relaciónaas coa súa corrente, a súa escola ou o seu período.

1.1.2. Analiza imaxes relacionadas co deseño.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.Proba.

9 CCEC

CSC

1.1.3. Analiza imaxes de produtos de deseño e de obras de arte, e explica razoadamente as principais semellanzas e diferenzas entre estes dous ámbitos, utilizando con propiedade a terminoloxía específica da materia.

1.1.3. Analiza imaxes de produtos de deseño e de obras de arte, e explica razoadamente as principais semellanzas e diferenzas entre estes dous ámbitos.

XX PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase.

9 CAA

1.2 1.2.1. Comprende, valora e explica de maneira argumentada a incidencia que ten o deseño na formación de actitudes éticas,

1.2.1. Comprende, valora e explica de maneira argumentada a incidencia que ten o deseño na formación de actitudes éticas, estéticas

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

9 CCL

Page 142: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

142

142

142

estéticas e sociais e nos hábitos de consumo.

e sociais e nos hábitos de consumo.

Diario de clase. Traballos..

2.1 2.1.1. Identifica os principais elementos da linguaxe visual presentes en obxectos de deseño ou do contexto cotián

2.1.1. Identifica os principais elementos da linguaxe visual presentes en obxectos de deseño.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

9 CMCCT

2.2 2.2.1. Realiza composicións gráficas, seleccionando e utilizando equilibradamente os principais elementos da linguaxe visual.

2.2.1. Realiza composicións gráficas, seleccionando e utilizando os principais elementos da linguaxe visual.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.Proba.

10 CD

2.2.2. Analiza imaxes ou produtos de deseño, recoñecendo e diferenciando os seus aspectos funcionais estéticos e simbólicos.

2.2.2. Analiza imaxes ou produtos de deseño, recoñecendo e diferenciando os seus aspectos funcionais estéticos e simbólicos.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

9 CD

2.3 2.3.1. Aplica as teorías perceptivas e os recursos da linguaxe visual á realización de propostas de deseño en diferentes ámbitos.

2.3.1. Aplica as teorías perceptivas e os recursos da linguaxe visual á realización de propostas de deseño en diferentes ámbitos.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.Proba.

9 CCEC

2.3.2. Utiliza a cor atendendo ás súas calidades funcionais, estéticas e simbólicas, e á súa adecuación a propostas específicas de deseño.

2.3.2. Utiliza a cor atendendo ás súas calidades funcionais, estéticas e simbólicas, e á súa adecuación a propostas específicas de deseño.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

9 CCEC

2.4 2.4.1. Modifica os aspectos comunicativos dunha peza de deseño, ideando alternativas compositivas e reelaborándoa con diferentes técnicas, materiais, formatos

2.4.1. Modifica os aspectos comunicativos dunha peza de deseño, ideando alternativas compositivas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

9 CD

Page 143: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

143

143

143

e acabamentos.

2.4.2. Descompón en unidades elementais unha obra de deseño gráfico complexa e reorganízaas elaborando novas composicións plasticamente expresivas, equilibradas e orixinais.

2.4.2. Descompón en unidades elementais unha obra de deseño gráfico complexa e reorganízaas elaborando novas composicións plasticamente expresivas,equilibradas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

9 CCEC

Bloque 3. Teoría e metodoloxía do deseño

3.1 3.1.1. Coñece e aplica a metodoloxía proxectual básica.

3.1.1. Coñece e aplica a metodoloxía proxectual básica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa..

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

6 CCL

3.2 3.2.1. Desenvolve proxectos sinxelos que dean resposta a propostas específicas de deseño previamente establecidas.

3.2.1. Desenvolve proxectos sinxelos que dean resposta a propostas específicas de deseño previamente establecidas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

6 CSIEE

3.3 3.3.1. Determina as características técnicas e as intencións expresivas e comunicativas de diferentes obxectos de deseño.

3.3.1. Determina as características técnicas e as intencións expresivas de diferentes obxectos de deseño.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

6 CSC

3.3.2. Recolle información, analiza os datos obtidos e realiza propostas creativas.

3.3.2. Recolle información, analiza os datos obtidos e realiza propostas creativas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

6 CAA

3.4 3.4.1. Planifica o proceso de realización desde a fase de ideación ata a elaboración final da obra.

3.4.1. Planifica o proceso de realización desde a fase de ideación ata a elaboración final da obra.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

6 CMCCT

3.4.2. Debuxa ou interpreta a información gráfica, tendo en conta as características e os parámetros técnicos

3.4.2. Debuxa ou interpreta a información gráfica, tendo en conta as características e os parámetros técnicos e

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

6 CMCCT

Page 144: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

144

144

144

e estéticos do produto para o seu posterior desenvolvemento.

estéticos do produto para o seu posterior desenvolvemento.

Diario de clase. Traballos.

3.5 3.5.1. Realiza esquemas e bosquexos para visualizar a peza e valorar a súa adecuación aos obxectivos propostos.

3.5.1. Realiza esquemas e bosquexos para visualizar a peza e valorar a súa adecuación aos obxectivos propostos

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

6 CAA

3.5.2. Materializa a proposta de deseño e presenta e defende o proxecto realizado, desenvolvendo a capacidade de argumentación e a autocrítica.

3.5.2. Materializa a proposta de deseño e presenta e defende o proxecto realizado, desenvolvendo a capacidade de argumentación e a autocrítica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.Debates.

6 CSIEE

3.5.3. Planifica o traballo, coordínase, participa activamente, e respecta e valora as realizacións do resto dos integrantes do grupo nun traballo de equipo.

3.5.3. Planifica o traballo, coordínase, participa activamente, e respecta e valora as realizacións do resto dos integrantes do grupo nun traballo de equipo.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos en grupo.

6 CSC

Bloque 4. Deseño gráfico

4.1 4.1.1. Realiza proxectos sinxelos nalgún dos campos propios do deseño gráfico como a sinalización, a edición, a identidade, a embalaxe ou a publicidade.

4.1.1. Realiza proxectos sinxelos nalgún dos campos propios do deseño gráfico como a sinalización, a edición, a identidade, a embalaxe ou a publicidade.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

6 CCEC

4.1.2. Examina obxectos de deseño e determina a súa idoneidade en función das súas características técnicas, comunicativas e estéticas.

4.1.2. Examina obxectos de deseño e determina a súa idoneidade en función das súas características técnicas, comunicativas e estéticas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

5 CCEC

Page 145: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

145

145

145

4.2 4.2.1. Identifica as principais familias tipográficas e recoñece as nocións elementais de lexibilidade, estrutura, espaciado e composición

4.2.1. Identifica as principais familias tipográficas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

5 CCEC

4.2.2. Utiliza de xeito adecuado a tipografía seguindo criterios acertados na súa elección e na súa composición.

4.2.2. Utiliza de xeito adecuado a tipografía seguindo criterios acertados na súa elección e na súa composición.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

6 CCEC

4.3 4.3.1. Resolve problemas sinxelos de deseño gráfico utilizando os métodos, as ferramentas e as técnicas de representación adecuadas.

4.3.1. Resolve problemas sinxelos de deseño gráfico utilizando os métodos, as ferramentas e as técnicas de representación adecuadas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

6 CMCCT

4.4 4.4.1. Relaciona o grao de iconicidade de imaxes gráficas coas súas funcións comunicativas.

4.4.1. Relaciona o grao de iconicidade de imaxes gráficas coas súas funcións comunicativas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

6 CAA

4.4.2. Emite xuízos de valor argumentados respecto á produción gráfica propia e allea con base nos seus coñecementos sobre a materia, o seu gusto persoal e a súa sensibilidade.

4.4.2. Emite xuízos de valor argumentados respecto á produción gráfica propia e allea con base nos seus coñecementos sobre a materia, o seu gusto persoal e a súa sensibilidade.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.Debates.

6 CSIEE

4.5 4.5.1. Utiliza con solvencia os recursos informáticos idóneos e aplícaos á resolución de propostas específicas de deseño gráfico.

4.5.1. Utiliza os recursos informáticos idóneos e aplícaos á resolución de propostas específicas de deseño gráfico.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

6 CD

Bloque 5. Deseño de produto e do espazo

5.1 5.1.2. Determina as características formais e técnicas de obxectos de

5.1.2. Determina as características formais e técnicas de obxectos de deseño.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

11 CCEC

Page 146: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

146

146

146

deseño atendendo ao tipo de produto e ás súas intencións funcionais e comunicativas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

5.2 5.2.1. Desenvolve proxectos sinxelos de deseño de produtos en función de condicionantes e requisitos específicos previamente determinados.

5.2.1. Desenvolve proxectos sinxelos de deseño de produtos en función de condicionantes e requisitos específicos previamente determinados.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

11 CSIEE

5.2.2. Interpreta a información gráfica achegada en supostos prácticos de deseño de obxectos e do espazo.

5.2.2. Interpreta a información gráfica achegada en supostos prácticos de deseño de obxectos e do espazo.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

11 CCEC

5.2.3. Utiliza adecuadamente os materiais e as técnicas de representación gráfica.

5.2.3. Utiliza adecuadamente os materiais e as técnicas de representación gráfica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

11 CD

5.3 5.3.1. Realiza esquemas e esbozos para visualizar e valorar a adecuación do traballo aos obxectivos propostos.

5.3.1. Realiza esquemas e esbozos para visualizar e valorar a adecuación do traballo aos obxectivos propostos.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

11 CCEC

5.3.2. En propostas de traballo en equipo, participa activamente na planificación e na coordinación do traballo e respecta e valora as realizacións e as achegas do resto de integrantes do grupo.

5.3.2. En propostas de traballo en equipo, participa activamente na planificación e na coordinación do traballo e respecta e valora as realizacións e as achegas do resto de integrantes do grupo.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.Debates.

12 CSC

5.3.3. Propón solucións viables de habitabilidade, distribución e circulación no espazo en supostos sinxelos de deseño de interiores.

5.3.3. Propón solucións viables de habitabilidade, distribución e circulación no espazo en supostos sinxelos de deseño de interiores.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

11 CSC

Page 147: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

147

147

147

5.3.4. Valora a metodoloxía proxectual, recoñece os factores que interveñen nela e aplícaa á resolución de supostos prácticos.

5.3.4. Valora a metodoloxía proxectual, recoñece os factores que interveñen nela.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.Debates.

11 CSIEE

5.4 5.4.1. Coñece as nocións básicas de ergonomía e antropometría, e aplícaas en supostos prácticos sinxelos de deseño de obxectos e do espazo.

5.4.1. Coñece as nocións básicas de ergonomía e antropometría

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Traballos.

11 CMCCT

Page 148: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

148

148

148

FUNDAMENTOS DA ARTE I e II

Introdución e Contextualización

Aplicando un criterio científico procedemental: mirar para o pasado, valorar o que no seu momento foron as creacións plásticas máis importantes, o que supuxeron na historia creativa dos pobos e culturas que nos precederon para, deste xeito, coñecendo o anterior, valorar o actual en mellores termos. O obxectivo principal é presentar os obxectos culturais anteriores, valoralos e coñecelos para despois poder establecer as bases da propia idea sobre o que é a creación artística, fundamentada sobre unha base de coñecementos o máis firme posible. O estudante coñece as creacións artísticas e/ou culturais, identifica a orixe, a idea, o obxectivo para que foron creadas e valora por comparación entre unhas obras e outras a plasmación obtida como obxecto artístico. Desta maneira, os nosos bachareis adquiren unha sólida base histórica, melloran o seu nivel de concepción filosófica do mundo (posto que a creación artística lles axuda co uso da forma plástica a materializar as súas ideas); e finalmente, ao valorar por comparación entre unhas creacións plásticas e outras, adquiren o propio sentido persoal e crítico que a sociedade do futuro require. Esta concepción da formación artística é a que se pretende con esta disciplina tan importante na modalidade de Artes do bacharelato: facilitar ao alumnado coñecementos, racionalmente asumibles, das creacións artísticas desde a antigüidade ata os nosos días; fomentar a capacidade de análise, xuízo e crítica persoal; e, por último, enraizar o seu futuro creativo en sólidas bases educativas. Coñecer para xulgar, ese debe ser o camiño. Será tarefa do docente combinar os conceptos plásticos e históricos de maneira que o alumno obteña unha visión global e interrelacionada das obras de arte. Tres serán os parámetros fundamentais: as explicacións sobre a arte a partir da súa orixe como idea, desde o punto de vista formal e en relación co ambiente histórico que a envolve, tendo presente que a base esencial desta disciplina é de contido plástico máis que de contido histórico. Por esta razón, deberá buscarse nas obras de arte a parte estética que é intemporal en todas elas. Se pensamos, por exemplo, na abstracción figurativa, deberá buscarse a expresión formal deste concepto nas obras artísticas ao longo da historia. Outro tanto podería aplicarse, por exemplo,ao concepto de expresionismo, buscando similitudes e diferenzas entre as esculturas rupestres, as gárgolas románicas, a arte precolombina e a escultura das vangardas do século XX, entre outros.

Page 149: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

149

149

149

A disciplina está concibida para impartirse ao longo dos dous cursos do bacharelato. Fundamentos da arte I deberá ter unha presenza de contidos teóricos moi importante, posto que facilita ao alumnado a base formativa inicial. Se incidirá máis no primeiro curso nas belas artes tradicionais: arquitectura, pintura e escultura, posto que son as máis afastadas conceptualmente da etapa vital dos estudantes. Os contidos a tratar serán os de os séculos anteriores ao século XIX. O segundo curso, Fundamentos da arte II , deberá incidir máis nos séculos XIX, XX e XXI e nos ámbitos plásticos fundamentais neles (fotografía, cinema, televisión, produción dixital). É importante que non se produza unha división cronolóxica entre o primeiro ano e o segundo, porque o obxectivo fundamental do alumnado non é separar a arte por datas senón entender que, a pesar do paso do tempo, se producen expresións parecidas ao longo da cultura da humanidade (exemplo: a relación do cinema coas anteriores culturas). Obxectivos Xerais

• Facilitar ao alumnado coñecementos, racionalmente asumibles, fiables desde un punto de vista

de asunción persoal, das creacións artísticas desde a antigüidade até os nosos días.

• Fomentar a capacidade de análise, xuízo e crítica persoal.

• Enraizar o seu futuro creativo en sólidas bases educativas.

• Coñecer para xulgar.

• Relacionar a creación das obras de arte coa súa localización cronolóxica e xeográfica.

• Comprenter o arte dende aspectos formais e en relación co ambiente histórico que a envolve.

• Buscar nas obras artísticas a súa vertente estética.

• Facilitar ao alumnado unha base cultural co fin de axudar a mellorar a perspectiva dos estudantes

acerca do que se considerou como obra de arte ao longo do tempo, permitindo mellorar a

Page 150: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

150

150

150

visión persoal.

Metodoloxía Didáctica Específica A materia de Fundamentos da Arte posúe unha carga teórica moito más ampla que as

anteriores

Materias tratadas do Departamento de Debuxo, comparable neste caso a Historia da Arte.

Esta característica fundamental influirá dun modo decisivo á hora de aplicar a metodoloxía da

aprendizaxe.

Despois da Avaliación Inicial, na que valorarase a carga conceptual que posúen os/as

alumnos/as, oachegamento á materia farase dende exposicións do/a profesor/a axudado das

TICs, onde realizará paradascada dez minutos co fin de que interveñan o alumnado facilitando

asi a metodoloxía activa e, por tantoa Competencia de Autonomía e Iniciativa Persoal necesaria

para que formen parte do proceso educativo.

As actividades coas que desenvolveremos a devandita competencia refírense ao fomento

continuad de actitudes no alumnado como a perseverancia ante a aparición de dificultades,

cumprimento da puntualidade e entrega na realización das tarefas.

Outras veces será o alumnado, preferiblemente en grupos, o que fará a exposición dun

dosier –previamente encargado polo/a profesor/a- facendo uso da técnica expositiva powerpoint

que inclúe a posibilidade de optar, con criterio propio e espírito crítico e levar a cabo

as iniciativas necesarias para desenvolver a opción elexida y facerse responsable dela.

Doutra banda, inclúe a capacidade emprendedora para idear, planificar, desenvolver e avaliar un

proxecto.

O final do proceso de aprendizaxe fomentarase e incentivarase a autocrítica como

parte imprescindible da superación de resultados. Devandito criterio axudará a que o alumnado

comprenda, dende un xeito interiorizado, a necesidade de acadar o maior grao nas

súas propostas, quedando superada a fase conformista de que unicamente a presentación

do traballo é suficiente para considerar conseguidos os obxectivos.

A asimilación de conceptos acadados poñerase de manifesto nas probas obxectivas realizadas

en cada avaliación.

Page 151: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

151

151

151

FUNDAMENTOS DA ARTE I

Obxectivos . Ser capaces de diferenciar as distintas épocas históricas a través da información obtida dos producto artísticos . Recoller e seleccionar as informacións e documentación necesaria para elaborar un dosier en format power-point das distintas corrientes artísticas dende a prehistoria ata o século dezaoito. . Valorar os aspectos artísticos e culturais de calquera época da historia e por extensión da propia e actual. . Entender que os productos artísticos de calquera natureza ( xoias, pintura, edificios, …) son o resultado o consecuencia duns feitos históricos. . Elixir axeitadamente segundo o gusto estético desenvuelto coa axuda desta materia. . Recoñecer as similitudes e características artísticas comúns de distintas épocas históricas a través de seus productos artísticos e culturais. . Elaborar, axudados das TICs, dosieres de exemplos de similitudes entre productos artísticos de distintas épocas.

. Comprender e relacionar ó artista cos sistemas que permiten que a creación e difusión das súas obras se produza: mecenado, actividade empresarial, industrias, clientes, etc. . Entender que o achegamento o arte debe ser dende unha visión global e interrelacionada das obras, por unha parte co tratamento formal que da idea concibida verteu nela o artista e, por outra, dos condicionantes históricos, sociais e empresariais do tempo en que se desenvolve. . Comprender que, a pesar do tempo transcurrido, se producen expresións parecidas ao longo da cultura da humanidade. . Valorar e captar a importancia histórica que toda obra de arte ten. . Recoñecer os aspector formais e plásticos dunha obra así como as circunstancias históricas.

Page 152: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

152

152

152

Contidos Os contidos agrupanse en trece bloques denominados en función das etapas históricas dende

a Prehistoria ata o Neoclasicismo. Dende unha visión panorámica da historia,

os contidos non só fan referencia aos movementos artísticos e a situación e circunstancias políticase sociais do momento, senon tamén a todas as produccións artísticas de calquera ámbito, como a xoiería,

vestimenta, etc. Nesta materia de Fundamentos da Arte I é imprescindible desde unha formulación integradora e

orientada á aplicación dos saberes adquiridos, mostrar estes contidos dun xeito global, co fin de poñeren práctica de forma integrada e en contextos e formulacións diversas, o proceso educativo.

Os Contidos de 1º de Bacharelato, co fin de relacionar todos os apartados e tratalos dun xeito integrador, móstranse nos recadros seguintes, máis adiante indicados, xunto aos Criterios de avaliación e os Estándares de aprendizaxe.

Page 153: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

153

153

153

Criterios de Avaliación ( ver no seguinte recadro)

Fundamentos da Arte I . 1º Bacharelato

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Bloque 1. As orixes das imaxes artísticas

1.1. Arte rupestre: as imaxes e a súa representación simbólica.

1.1. Analizar a temática da escultura e pintura rupestres.

1.1.1. Identifica as imaxes rupestres e relaciónaas coas imaxes tribais ou étnicas do mundo.

CSC

CCEC

1.2. Debater acerca das posibles explicacións simbólicas das imaxes rupestres.

1.2.1. Relaciona as imaxes cun posible significado iconolóxico.

CCEC

1.2. Arte rupestre: características da pintura.

1.3. Recoñecer as características principais da pintura rupestre.

1.3.1. Compara as imaxes prehistóricas coas imaxes de grupos étnicos da actualidade, establecendo posibles paralelismos.

CD

CCEC

1.3.2. Relaciona a iconografía rupestre con composicións de artistas actuais.

CAA

CCEC

1.3. Arte rupestre: técnicas de pintura e escultura.

1.4. Explicar as características técnicas da pintura rupestre a partir de exemplos relevantes da Península Ibérica.

1.4.1. Analiza, a partir de fontes historiográficas, a técnica da arte rupestre e a súa posible aplicación na actualidade.

CMCCT

CCEC

1.4. Construcións megalíticas. Stonehenge: mito e realidade.

1.5. Analizar Stonehenge e os labores de recreación efectuados no século XX no monumento.

1.5.1. Analiza Stonehenge e debate acerca da súa autenticidade simbólica e histórica.

CCL

CCEC

Bloque 2. As grandes culturas da Antigüidade: Exipto; Mesopotamia e Persia; China

2.1. Feitos artísticos relevantes: restos arqueolóxicos.

2.2. Exipto.

2.3. China.

2.4. Mesopotamia e Persia.

2.1. Identificar a arte exipcia en relación con outras culturas diferentes.

2.1.1. Recoñece as imaxes dos restos arqueolóxicos relevantes e sitúaas na cultura correspondente.

CD

CCEC

2.5. Cultura sedentaria e agrícola, arquitectura e obra civil.

2.2. Analizar a posible relación entre o modo de vida e a arte exipcia.

2.2.1. Relaciona o tipo de vida sedentario co auxe da arquitectura e das obras públicas.

CCEC

Page 154: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

154

154

154

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

2.2.2. Infire a relación entre a escultura oficial e o seu patrocinador e asóciaa co tipo de imaxe para representar.

CAA

CCEC

2.2.3. Establece unha relación causa-forma entre a estrutura política e a plasmación plástica que dela se fai.

CSC

CCEC

2.6. Rixidez narrativa e rixidez política.

2.7. O idealismo como forma de representación na arte exipcia. Faraón-deus.

2.8. Culto aos mortos, inmortalidade e resurrección en Exipto. Mito de Isis.

2.3. Explicar a iconoloxía exipcia relacionando a imaxe co poder político.

2.3.1. Analiza a relación entre o culto a Isis e o seu posible enlace coa relixión xudeo-cristiá.

CCEC

2.9. Esquematización narrativa: pintura.

2.4. Identificar a técnica narrativa das pinturas exipcias.

2.4.1. Explica a organización narrativa das pinturas exipcias.

CCL

CCEC

2.10. Escultura exipcia.

2.11. Moblaxe e obxectos suntuarios.

2.5. Comparar as pezas escultóricas segundo o seu material e súa finalidade: pedra, madeira, obxectos suntuarios, sarcófagos, etc.

2.5.1. Analiza as pezas escultóricas exipcias.

CCEC

2.12. Pintura á encáustica.

2.6. Experimentar a técnica da encáustica.

2.6.1. Aplica a técnica da encáustica a un traballo concreto.

CMCCT

CCEC

2.3. China.

2.4. Mesopotamia e Persia.

2.7. Recoñecer a tipoloxía das culturas encravadas no Oriente Medio, a exipcia e a chinesa.

2.7.1. Compara a cronoloxía e a iconografía das culturas persa, exipcia e chinesa.

CAA

CCEC

2.13. Escultura en terracota chinesa.

2.8. Recoñecer a escultura en terracota dos guerreiros de Xian, do mausoleo do primeiro emperador Qin.

2.8.1. Identifica a concepción formal das esculturas do mausoleo fronte a outras obras arqueolóxicas.

CCEC

. 2.9. Relacionar as claves políticas e artísticas dos guerreiros de Xian.

2.9.1. Relaciona a creación do mausoleo do primeiro emperador Qin coa historia da China e a súa transcendencia política e social.

CCEC

2.14. Escultura en terracota.

2.10. Relacionar a técnica da escultura en terracota con usos actuais similares.

2.10.1. Recoñece e explica a técnica da terracota.

CMCCT

CCEC

2.15. Idealismo e naturalismo: escultura.

2.11. Analizar nas culturas antigas a diferenza entre imaxes idealistas e naturalistas, e a súa posible relación coa finalidade da peza.

2.11.1. Describe as diferenzas entre a escultura idealista e a escultura naturalista.

CAA

CCEC

Page 155: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

155

155

155

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Bloque 3. A orixe de Europa. Grecia

3.1. Grecia entre Exipto e Persia.

3.1. Analizar comparativamente a arte arcaica grega e a arte exipcia fronteiriza.

3.1.1. Relaciona o nacemento da cultura grega coa influencia das culturas de Exipto e Persia.

CAA

CCEC

3.2. Política e arte: o Partenón.

3.2. Identificar a arquitectura grega. Orixes formais e sociais.

3.2.1. Identifica os elementos esenciais da arquitectura grega.

CSC

CCEC

3.3. Arquitectura grega. Elementos constitutivos.

3.3. Explicar convenientemente as partes esenciais da arquitectura grega.

3.3.1. Comenta as diferenzas entre as tres épocas esenciais da arquitectura grega.

CCEC

3.4. Evolución da forma desde o hieratismo exipcio: arte arcaica, clásica e helenística.

3.5. Arte helenística: naturalismo e expresividade, emoción e tensión dramática.

3.4. Diferenciar as etapas na arte grega a partir das peculiaridades de cada etapa reflectidas nunha creación determinada.

3.4.1. Describe as diferenzas entre as tres ordes clásicas: dórica, xónica e corintia.

CCEC

3.6. Escultura grega. Apoloxía do corpo humano. Forza e sensualidade

3.7. Relixión e arte. Fidias.

3.8. Influencia da arte grega na historia.

3.5. Diferenciar as características da escultura grega. Relacionar a arte grega con outras culturas ou aplicacións posteriores

3.5.1. Analiza a simboloxía das deidades gregas.

CSIEE

CCEC

3.5.2. Describe a relación entre a escultura grega, romana, renacentista e neoclásica.

CCL

CCEC

3.9. Cerámica grega: iconoloxía, recursos ornamentais. Técnicas: negro sobre vermello. Andócides. Vermello sobre negro.

3.6. Describir a técnica da cerámica grega.

3.6.1. Compara a evolución cronolóxica da cerámica grega.

CCEC

3.10. Obxectos da cultura grega: figuras, ferramentas e xoias.

3.7. Identificar a tipoloxía da xoiaría grega en relación con outras culturas.

3.7.1. Compara restos arqueolóxicos de xoias e obxectos nas culturas coetáneas á cultura grega.

CCEC

3.11. Teatro grego: arquitectura, temas e recursos iconográficos.

3.8. Valorar o teatro grego e a súa influencia no teatro posterior.

3.8.1. Describe as características do teatro grego e a súa influencia no teatro actual.

CD

CCEC

Bloque 4. O imperio occidental: Roma

4.1. Roma. A gran cultura mediterránea.

4.2. Arte etrusca. Elementos identificativos.

4.1. Valorar a importancia da cultura romana no mediterráneo e a súa transcendencia histórica posterior.

4.1.1. Relaciona o nacemento da cultura romana e a influencia grega.

CAA

CCEC

4.1.2. Sitúa no mapa do Mediterráneo as culturas grega, romana e fenicia.

CCEC

4.3. A estrutura política romana e a súa relación coa arte.

4.2. Explicar a importancia do latín como lingua común europea e a súa transcendencia na arte.

4.2.1. Relaciona a expansión política e artística romana co emprego do latín e o dereito romano.

CSC

CCEC

Page 156: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

156

156

156

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

4.4. Clasicismo e idealización nas esculturas e nos bustos de emperadores

4.5. Arquitectura romana.

4.3. Identificar as obras arquitectónicas da cultura romana a partir da identificación visual dos seus elementos principais.

4.3.1. Identifica os elementos arquitectónicos esenciais da cultura romana.

CCEC

4.6. A basílica.

4.7. Obra civil e obras públicas romanas.

4.4. Relacionar a basílica romana coas igrexas cristiás posteriores, analizando os planos das plantas de diferentes edificios.

4.4.1. Compara as basílicas do imperio romano e as igrexas construídas posteriormente.

CCEC

4.5. Valorar a importancia técnica dos edificios romanos.

4.5.1. Relaciona o Panteón de Agripa coa catedral do Vaticano.

CMCCT

CCEC

4.8. Pintura romana. Técnica do fresco.

4.6. Analizar a técnica da pintura ao fresco e a do mosaico.

4.6.1. Describe as técnicas do mosaico e da pintura ao fresco.

CMCCT

CCEC

4.9. Literatura e o teatro romano.

4.7. Relacionar o teatro romano e o teatro grego

4.7.1. Relaciona o teatro actual cos teatros grego e romano.

CD

CCEC

4.10. Artes aplicadas: moblaxe, obxectos e vestimenta.

4.8. Comparar as artes aplicadas da cultura romana coas efectuadas noutros momentos e noutras culturas.

4.8.1. Establece a relación entre a historia de Pompeia e Herculano, e a súa influencia na arte europea posterior.

CSIEE

CCEC

4.8.2. Comenta a vestimenta romana e a súa aplicación na historia da arte posterior.

CCL

CCEC

Bloque 5. A arte prerrománica

5.1. Fin do imperio romano de occidente. Arianismo.

5.2. Arquitectura: perda da técnica arquitectónica romana.

5.1. Identificar as claves expresivas da arte visigoda.

5.1.1. Recoñece as claves políticas que levan á decadencia do imperio romano.

CCEC

5.1.2. Relaciona a fin do imperio romano e a disgregación artística europea.

CAA

CCEC

5.3. Arte prerrománica asturiana.

5.4. Escultura: relevos nos capiteis.

5.2. Relacionar a situación social e a arte aplicada.

5.2.1. Identifica os principais monumentos do prerrománico español.

CSC

CCEC

5.2.2. Compara a escultura romana e visigoda.

CSIEE

CCEC

5.2.3. Compara a pintura visigoda e romana anterior.

CCEC

5.3. Analizar os templos visigodos e as súas características principais.

5.3.1. Identifica as principais características dos templos visigodos a partir de fontes historiográficas de

CD

CCEC

Page 157: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

157

157

157

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

exemplos representativos.

5.5. Arte árabe na Península Ibérica. Islamismo. Arco de ferradura. Arte mozárabe.

5.5. Diferenciar a arte cristiá e a árabe na Península Ibérica.

5.5.1. Relaciona o arco de ferradura e o seu emprego na arte árabe da Península Ibérica.

CCEC

5.6. Técnicas construtivas e motivos iconográficos.

5.6. Analizar a técnica do artesoado das cubertas de madeira nas igrexas españolas.

5.6.1. Recoñece as principais características dos artesoados de madeira en exemplos representativos.

CCEC

5.7. Códices miniados. Ilustración en pergameo. Técnicas. Iconografía medieval. Pergameos e códices.

5.7. Describir a técnica da pintura e escritura sobre pergameo. Motivos iconográficos.

5.7.1. Analiza o Libro da Apocalipse e a súa aplicación á arte de todos os tempos.

CCL

CCEC

5.7.2. Recoñece a técnica da pintura e escritura sobre pergameo.

CCEC

5.7.3. Identifica e explica as características da iconografía medieval a partir de códices e pergameos representativos.

CCEC

5.8. Xoiaría visigoda. 5.8. Explicar a técnica construtiva da xoiaría visigoda. Técnica cloisonné e a súa aplicación posterior.

5.8.1. Explica a técnica da xoiaría visigoda a partir de fontes historiográficas que reflictan pezas representativas.

CMCCT

CCEC

5.9. Arte dos pobos do norte de Europa. Normandos.

5.9. Identificar as claves expresivas da arte do norte de Europa, tanto en España como no resto do continente.

5.9.1. Identifica a arte dos pobos do norte de Europa e os elementos similares localizados en España.

CCEC

Bloque 6. O Románico, arte europea

6.1. Creación e difusión do románico. Orde Beneditina.

6.1. Explicar a relación da orde Beneditina e a expansión da arte románica.

6.1.1. Relaciona a obra dos frades beneditinos e a internacionalización da arte románica.

CSIEE

CCEC

6.1.2. Relaciona o Camiño de Santiago e a súa importancia relixiosa coa aplicación da arte románica.

CSC

CCEC

6.2.Arquitectura: características e edificios representativos.

6.2. Identificar os elementos románicos na arquitectura, nomeadamente nos edificios relixiosos.

6.2.1. Comenta a evolución da arte naturalista romana á arte simbólica románica.

CCEC

6.2.2. Recoñece as principais características da arquitectura románica, identificando visualmente os elementos que a diferencian.

CCEC

6.2.3. Describe os elementos románicos das igrexas españolas máis representativas, indicando posibles engadidos posteriores.

CCEC

6.3. O milenarismo e a súa influencia na arte.

6.3. Comentar o mito ou a realidade da teoría milenarista da

6.3.1. Comenta a identificación entre época románica e as teorías milenaristas

CCL

Page 158: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

158

158

158

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

fin do mundo. da fin do mundo xurdidas no romanticismo.

CCEC

6.4. Pintura románica. Características iconolóxicas.

6.5. Simbolismo románico: luz; mandorla; pantocrátor. Xerarquización.

6.4. Relacionar a iconoloxía medieval e a súa plasmación gráfica.

6.4.1. Recoñece a importancia da luz na iconografía da arquitectura románica.

CCEC

6.6. Escultura: imaxes relixiosas; capiteis; pórticos.

6.5. Explicar a finalidade iconográfica da escultura relixiosa e a forma consecuente con este obxectivo.

6.5.1. Explica os elementos formais da escultura románica.

CCEC

6.7. Esquematización na representación figurativa: pintura e escultura.

6.6. Comparar a escultura e a pintura románicas coas creacións anteriores e posteriores.

6.6.1. Identifica a iconografía románica. CCEC

6.8. Roupa, moblaxe e costumes: vida cotiá.

6.7. Identificar os obxectos e os elementos característicos da vida cotiá na Idade Media, nomeadamente a vestimenta.

6.7.1. Compara a vida cotiá das cidades en época románica coa vida cotiá do Imperio Romano, valorando a calidade de vida e os costumes de unhas e outras.

CD

CCEC

6.9. Pintura románica: narrativa.

6.8. Comparar a estrutura narrativa románica e bizantina.

6.8.1. Comenta a organización narrativa a partir de obras representativas.

CCEC

6.10. Pintura románica: características formais.

6.9. Relacionar a pintura románica con técnicas similares posteriores.

6.9.1. Relaciona elementos formais da plástica románica con creacións posteriores.

CAA

CCEC

Bloque 7. O Gótico

7.1. Desenvolvemento económico europeo. Auxe das cidades.

7.2. Gótico: arte europea. Extensión xeográfica.

7.1. Analizar as claves sociais e técnicas da orixe do Gótico.

7.1.1. Analiza a situación económica europea no século XIII e a súa relación co nacemento do Gótico.

CSIEE

CCEC

7.3. Arquitectura: edificios públicos e relixiosos.

7.4.Catedral gótica: características.

7.2. Diferenciar as catedrais góticas doutras anteriores e posteriores.

7.2.1. Comenta os elementos góticos e a súa aplicación ás catedrais españolas máis representativas.

CCEC

7.5. Bóveda oxival: rosetón e pináculos.

7.6. Escultura gótica: características.

7.3. Identificar e nomear correctamente as claves principais da arte gótica: escultura, vidreiras policromadas e arcadas.

7.3.1. Identifica e nomea correctamente os elementos principais da arte gótica a partir de fontes historiográficas de mostras representativas.

CCL

CCEC

7.7. Etapas do Gótico: inicial, pleno e florido.

7.4. Relacionar a arte gótica e a súa revisión no século XIX.

7.4.1. Identifica a tipoloxía gótica en edificios cronoloxicamente posteriores, nomeadamente no Neogótico do século

CAA

CCEC

Page 159: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

159

159

159

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

XIX.

7.8. As vidreiras policromadas góticas.

7.5. Explicar o proceso técnico da creación de vidreiras policromadas.

7.5.1. Analiza o proceso de fabricación e instalación das vidreiras policromadas nas catedrais máis representativas.

CMCCT

CCEC

7.9. Escultura: evolución desde a arte románica.

7.6. Comparar e identificar correctamente a escultura gótica fronte á románica.

7.6.1. Explica o cambio formal da escultura románica á gótica.

CCEC

7.10. Pintura gótica. Pintura sobre táboa: técnica. Estucado. Dourado.

7.7. Identificar o proceso técnico da pintura sobre táboa, a preparación e os resultados.

7.7.1. Identifica os elementos da pintura gótica a partir de fontes historiográficas.

CD

CCEC

7.7.2. Explica o proceso técnico da pintura sobre táboa.

CMCCT

CCEC

7.11. Técnica da pintura ao tempero

7.8. Describir a técnica de pintura ao tempero.

7.8.1. Comenta o proceso de fabricación e aplicación da pintura ao tempero.

CSIEE

CCEC

7.12. Vestimentas e costumes.

7.9. Analizar a vestimenta gótica nas imaxes relixiosas e civís da época.

7.9.1. Identifica os elementos característicos da vestimenta gótica a partir de fontes historiográficas.

CD

CCEC

Bloque 8. O Renacemento

8.1. Renacemento: estilo identificatorio da cultura europea.

8.2. Etapas: Trecento, Quattrocento e Cinquecento.

8.3. Expansión do Renacemento desde Italia ao resto de Europa.

8.4. Florencia (os Medici) e Roma (o papado).

8.1. Valorar a importancia histórica do estilo do renacemento e a súa transcendencia posterior.

8.1.1. Analiza a orixe do Renacemento en Italia.

CAA

CCEC

8.1.2. Relaciona as etapas da implantación do Renacemento e a cronoloxía gótica en Europa.

CSC

CCEC

8.11. Colorido veneciano: Tiziano e Tintoretto. Veronese.

8.5. Comparar a pintura veneciana e a do resto de Europa.

8.5.1. Compara a evolución da pintura do primeiro Renacemento ata o colorido veneciano.

CCEC

8.12. Escultura do Renacemento. Donatello e outros autores emblemáticos.

8.6. Identificar as esculturas e os traballos en volume máis emblemáticas do Renacemento.

8.6.1. Identifica as esculturas e os traballos en volume máis emblemáticos do renacemento.

CCEC

8.13. Vestimentas do Renacemento a través da pintura.

8.7. Analizar as vestimentas da época, nomeadamente na pintura.

8.7.1. Analiza as vestimentas reflectidas nos cadros de Veronese.

CD

CCEC

8.14. Perspectiva cónica.

8.8. Recoñecer as claves técnicas da perspectiva cónica.

8.8.1. Describe con detalle o cadro "O lavatorio" de Jacopo Robusti "Tintoretto" e a aplicación técnica da perspectiva cónica.

CMCCT

CCEC

8.15. Pintura ao óleo: técnica.

8.9. Explicar as claves técnicas da pintura ao óleo, referenciando o

8.9.1. Describe a técnica da pintura ao óleo sobre lenzo e relaciónaa coa pintura

CMCCT

Page 160: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

160

160

160

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

seu uso en aplicación sobre lenzo. anterior sobre táboa. CCEC

8.10. Valorar a diferenza da técnica da pintura ao tempero e a pintura ao óleo.

8.10.1. Debate acerca das características da pintura ao tempero e ao óleo.

CCL

CCEC

Bloque 9. Michelangelo Buonarroti

9.1. Biografía e a relación co seu ámbito. Relación cos Medici e con Xulio II.

9.1. Explicar a relación de mecenado entre Michelangelo, os Medici e o papa Xulio II.

9.1.1. Comenta a relación dos mecenas e a arte, especialmente entre os Medici, Xulio II e Michelangelo.

CCL

CCEC

9.2. O artista total e a súa relevancia social.

9.3. Obra de Michelangelo como pintor, escultor e arquitecto.

9.4. Arquitectura: San Pedro do Vaticano.

9.2. Analizar a importancia do concepto de artista total.

9.2.1. Recoñece a importancia histórica da obra en conxunto de Michelangelo.

CAA

CCEC

9.2.2. Analiza a obra arquitectónica, escultórica e pictórica de Michelangelo.

CD

CCEC

9.5. Pintura. Capela Sixtina: concepción iconolóxica e iconográfica.

9.6. Pintura ao fresco.

9.3. Describir as claves iconolóxicas e iconográficas nos frescos da Capela Sixtina.

9.3.1. Comenta o proceso da creación da pintura ao fresco da Capela Sixtina.

CCEC

9.7. Escultura: evolución persoal; obras representativas.

9.4. Identificar as claves evolutivas na escultura de Michelangelo.

9.4.1. Analiza a evolución iconográfica da escultura de Michelangelo, remarcando dun modo especial as esculturas do final da súa vida.

CSIEE

CCEC

Bloque 10. O Renacemento en España

10.1. Renacemento en España: implantación e cronoloxía.

10.2. Fitos históricos españois: Reis Católicos; Carlos V; Filipe II e a súa relación coa arte.

10.3. Características peculiares da arte española de finais do século XV e do século XVI. Do plateresco a Juan de Herrera.

10.1. Relacionar a cronoloxía do Renacemento español co italiano.

10.1.1. Resume os principais feitos históricos relacionados coa arte española.

CCL

CCEC

10.4. Pintores renacentistas e a súa presenza na corte española: Pedro de Berruguete, Tiziano, Hieronymus Bosch e El Greco.

10.2. Identificar a relación entre a sociedade da época e as artes plásticas.

10.2.1. Explica a relación entre o emperador Carlos V e Tiziano.

CSIEE

CCEC

10.2.2. Explica a relación errada entre Filipe II e El Greco.

CSIEE

CCEC

Page 161: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

161

161

161

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

10.5. Arquitectura: Pazo de Carlos V. O Escorial. Fachada da Universidade de Salamanca.

10.3. Recoñecer as principais obras arquitectónicas do Renacemento español.

10.3.1. Identifica a tipoloxía do edificio renacentista, referenciada a edificios emblemáticos españois.

CAA

CCEC

10.6. Escultura: retablos. Alonso González Berruguete.

10.4. Comparar a técnica escultórica da Península Ibérica e do resto de Europa.

10.4.1. Compara a escultura relixiosa española coa escultura italiana coetánea.

CCEC

10.4.2. Analiza a expresividade na obra de Berruguete.

CCEC

10.4. Pintores renacentistas e a súa presenza na corte española: Pedro de Berruguete, Tiziano, Hieronymus Bosch e El Greco.

10.5. Distinguir as obras pictóricas máis importantes do renacemento español.

10.5.1. Comenta a obra de Hieronymus Bosch e a súa relación coa monarquía española.

CSIEE

CCEC

10.5.2. Analiza a obra pictórica de El Greco e a súa relación coa iconoloxía bizantina.

CCEC

10.7. Sofonisba Anguissola, pintora.

10.6. Comparar a obra pictórica de Sofonisba Anguissola coa pintura coetánea.

10.6.1. Analiza a obra da pintora Sofonisba Anguissola.

CSC

CCEC

10.8. Música renacentista. Instrumentos: compositores.

10.7. Identificar as claves musicais da música renacentista.

10.7.1. Recoñece os instrumentos musicais do Renacemento.

CD

CCEC

10.7.2. Analiza a obra musical de Tomás Luis de Victoria.

CCEC

10.9. Moblaxe e o vestiario.

10.8. Recoñecer os obxectos cotiáns e os vestiarios do renacemento.

10.8.1. Identifica a tipoloxía do moble do Renacemento: arcas, arquetas, mobles bargueños e cadeiras de frades.

CCEC

10.8.2. Analiza os traxes dos personaxes dos cadros do Renacemento, nomeadamente na obra de Sánchez Coello.

CCEC

Bloque 11. O Barroco

11.1. Orixe. Crise política europea. Guerra dos Trinta Anos. Política española.

11.2. Concilio de Trento e a súa importancia no cambio iconográfico nas imaxes relixiosas.

11.3. Púlpito da catedral de San Pedro. Columna salomónica.

11.4. Imaxinaría española: técnica e temática.

11.1. Recoñecer as claves da arte barroca.

11.1.1. Relaciona a situación política europea coa evolución do Renacemento cara ao Barroco.

CAA

CCEC

11.1.2. Analiza as instrucións emanadas do Concilio de Trento acerca do xeito de representar nas igrexas.

CSC

CCEC

11.1.3. Analiza o púlpito da basílica de San Pedro e os seus elementos identificativos.

CCEC

11.1.4. Analiza as peculiaridades da imaxinaría española, canto a temática e técnica.

CCEC

11.5. Características da arquitectura barroca.

11.2. Utilizar correctamente o vocabulario técnico aplicado aos

11.2.1. Identifica as principais características da arquitectura barroca.

CCL

CCEC

Page 162: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

162

162

162

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

11.6. Borromini. Bernini. Catedral de Murcia.

elementos arquitectónicos.

11.7. Exceso, desequilibrio manierista e asimetría na arte barroca.

11.3. Identificar a asimetría en elementos da arte barroca e doutras culturas diferentes.

11.3.1. Relaciona a arte barroca europea e a arte colonial hispanoamericana.

CCEC

11.3.2. Compara o barroco con creacións formais recargadas ou barroquistas posteriores.

CCEC

11.8. Fachadas das igrexas barrocas.

11.4. Comparar as fachadas renacentistas e barrocas en España.

11.4.1. Describe e compara fachadas das igrexas máis representativas da arte barroca.

CCEC

11.9. Escultura barroca. Bernini.

11.5. Identificar as obras máis representativas da escultura barroca, en relación cos autores correspondentes.

11.5.1. Comenta os principais traballos de Gian Lorenzo Bernini escultor e a súa evolución desde a escultura de Michelangelo Buonarroti.

CCEC

11.5.2. Analiza a obra "A éxtase de Santa Teresa" e a súa relación con artistas posteriores, por exemplo Dalí.

CCEC

11.10. Imaxinaría española: Gregorio Fernández, Alonso Cano e Pedro de Mena.

11.6. Distinguir a escultura hispánica da do resto de Europa.

11.6.1. Identifica as principais obras da imaxinaría relixiosa española.

CCEC

11.7. Comparar a escultura monocromática e a escultura policromada.

11.7.1. Compara a escultura de Bernini e de Gregorio Fernández.

CCEC

11.11. Pintura barroca.

11.12. Realismo: Diego de Silva Velázquez.

11.13. Naturalismo: Valdés Leal e Murillo.

11.14. Pintura flamenga: Rubens e Rembrandt.

11.15. Costumismo holandés: Vermeer e Carel Fabritius

11.8. Identificar a pintura barroca, comparando os estilos, por países.

11.8.1. Identifica os principais pintores barrocos.

CCEC

11.8.2. Analiza o tratamento da perspectiva en "As Meninas" de Velázquez.

CD

CCEC

11.8.3. Compara a técnica pictórica de Velázquez coa pintura impresionista posterior.

CCEC

11.8.4. Analiza a obra pictórica de Peter Paul Rubens e Rembrandt Harmenszoon van Rijn.

CCEC

11.8.5. Explica a pintura costumista holandesa: tratamento pictórico, tamaño do lenzo e técnica.

CSIEE

CCEC

11.16.Tenebrismo: Caravaggio e Ribera

11.9. Comparar a iluminación tenebrista no barroco e en culturas posteriores.

11.9.1. Relaciona a Michelangelo Merisi da Caravaggio con José de Ribera, Juan de Valdés Leal e Diego de Silva Velázquez.

CCEC

11.17. Músicos 11.10. Recoñecer a música barroca 11.10.1. Recoñece a tipoloxía musical da CCEC

Page 163: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

163

163

163

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

importantes: Antonio Vivaldi, Claudio Monteverdi, George Friedrich Häendel, J. S. Bach, Georg P. Telemann, Jean-Philippe Rameau e Domenico Scarlatti.

e a súa evolución desde a música renacentista.

música barroca.

11.10.2. Identifica as pezas máis recoñecibles dos compositores desta época: Vivaldi, Monteverdi, Häendel, J. S. Bach, Telemann, Rameau e Scarlatti.

CCEC

11.18. Música. Nacemento da ópera.

11.19. Elementos compositivos da ópera: música, libreto, escenografía, atrezo e vestiario.

11.11. Valorar o nacemento da ópera e a súa transcendencia posterior.

11.11.1. Describe os principais compoñentes dunha ópera.

CCEC

11.20. Moblaxe, indumentaria e artes decorativas do barroco.

11.12. Identificar a moblaxe e as artes decorativas do barroco.

11.12.1. Compara a moblaxe e os traxes do Renacemento cos da época barroca.

CAA

CCEC

11.21. Caixa escura. 11.13. Analizar o proceso técnico da caixa escura.

11.13.1. Relaciona a caixa escura pictórica coa caixa fotográfica.

CMCCT

CCEC

11.13.2. Comenta o uso da caixa escura, en relación coa obra de Carel Fabritius e outros posibles.

CCEC

Bloque 12. O Rococó. Francia e o resto de Europa

12.1. Orixe. Absolutismo político da monarquía francesa. O "Rei Sol" Luís XIV. Luís XV.

12.2. Refinamento sensual. Elegancia.

12.3. Arquitectura. Pazo de Versalles.

12.1. Comparar a arte barroca e o Rococó, e establecer similitudes e diferenzas.

12.1.1. Identifica a orixe do Rococó. CCEC

12.1.2. Relaciona a situación política francesa e o Rococó.

CCEC

12.1.3. Analiza a evolución do Barroco ao Rococó.

CAA

CCEC

12.4. A pintura rococó, relixiosa e profana.

12.5. Pintores rococós: Watteau, Fragonard e Boucher.

12.2. Diferenciar a temática relixiosa e a temática profana.

12.2.1. Compara a pintura barroca e a pintura rococó.

CCEC

12.2.2. Analiza a temática do barroco relixioso e a pintura galante francesa.

CCEC

12.2.3. Analiza o cadro "L'escarpolette" (O bambán), de Jean-Honoré Fragonard.

CCEC

12.6. Marie-Louise-Élisabeth Vigée-Lebrun, pintora.

12.3. Comparar as obras de Marie-Louise-Élisabeth Vigée-Lebrun e os pintores masculinos da súa época.

12.3.1. Compara as obras pictóricas de Marie-Louise-Élisabeth Vigée-Lebrun e os pintores masculinos da súa época.

CSC

CCEC

12.7. Pintura rococó en España. Anton Rafael Mengs e Francisco de Goya.

12.4. Valorar as similitudes e as diferenzas entre a obra pictórica de Anton Rafael Mengs e pintores posteriores, por exemplo Francisco de Goya.

12.4.1. Relaciona a obra de Anton Rafael Mengs e os pintores europeos do seu tempo.

CCEC

12.4.2. Compara as obras de Mengs coas de Goya e establece posibles influencias.

CCEC

Page 164: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

164

164

164

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

12.8. Imaxinaría española.

12.5. Comparar o tratamento iconolóxico dos motivos relixiosos entre Gregorio Fernández e Salzillo.

12.5.1. Analiza a obra de Francisco Salzillo.

CCEC

12.5.2. Compara o tratamento iconolóxico dos motivos relixiosos entre Gregorio Fernández e Salzillo.

CAA

CCEC

12.9. Música. Mozart: obras principais; óperas.

12.6. Analizar a obra musical de Mozart: análise, identificación de fragmentos de obras máis populares e comparación con obras doutros autores e doutras épocas.

12.6.1. Analiza a obra musical de Wolfgang Amadeus Mozart.

CCL

CCEC

12.6.2. Recoñece partes importantes dos traballos máis coñecidos de Mozart.

CD

CCEC

12.6.3. Compara as óperas de Mozart con outras de diferentes épocas.

CCEC

12.6.4. Compara o "Réquiem" de Mozart con obras doutros autores.

CCEC

12.10. Composicións musicais máis representativas: partes.

12.7. Describir as partes as composicións musicais.

12.7.1. Describe as partes das composicións musicais máis representativas: oratorios, misas, concertos, sonatas e sinfonías.

CCEC

12.11. Moblaxe e decoración de interiores. Estilo Luís XV.

12.12. Indumentaria e artes decorativas.

12.13. Manufacturas reais europeas. Porcelana de Sèvres, Meissen e O Bo Retiro. A Real Fábrica de Vidro de La Granja de San Ildefonso (Segovia).

12.14. Xoiaría do século XVIII.

12.8. Analizar as claves estilísticas do estilo rococó, especialmente en vestiarios e moblaxe en España e en Europa.

12.8.1. Analiza a moblaxe rococó. CSIEE

CCEC

12.8.2. Identifica o estilo Luís XV en moblaxe.

CCEC

12.8.3. Compara os vestidos da corte francesa co resto de traxes europeos.

CCEC

12.8.4. Describe o vestiario das clases altas, medias e baixas no século XVIII.

CCL

CCEC

12.15. Técnica da cerámica: porcelana e louza.

12.16. Características da cerámica europea e da oriental.

12.9. Recoñecer a importancia artística da cerámica, e nomeadamente da porcelana, valorando a evolución desde a louza ata as figuras desta época.

12.9.1. Analiza a tipoloxía da cerámica europea.

CSIEE

CCEC

12.9.2. Describe a evolución da louza ata a porcelana.

CMCCT

CCEC

12.9.3. Identifica a tipoloxía da cerámica europea en relación á cerámica oriental.

CCEC

12.17. Técnica do vidro soprado.

12.10. Explicar o modo de fabricación do vidro soprado.

12.10.1. Identifica as características da fabricación do vidro.

CMCCT

CCEC

Page 165: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

165

165

165

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

12.10.2. Describe o proceso de fabricación do vidro soprado.

CD

CCEC

Bloque 13. O Neoclasicismo

13.1. Orixe política do neoclasicismo: Luís XVI.

13.2. Arquitectura. Recursos formais gregos, romanos e renacentistas.

13.3. Influencia de Palladio.

13.4. Estilo Imperio en Francia.

13.5. Edificios notables: Ópera de París, Capitolio en Washington e Congreso dos Deputados en Madrid.

13.1. Identificar as claves do neoclasicismo arquitectónico.

13.1.1. Compara a situación política francesa de Luís XVI e o estilo artístico que o relaciona.

CCEC

13.1.2. Relaciona a vida de Napoleón e o estilo Imperio.

CCEC

13.1.3. Compara os edificios neoclásicos en Europa, e determina as diferenzas e as semellanzas.

CAA

CCEC

13.1.4. Identifica os principais edificios neoclásicos europeos e americanos.

CCEC

13.6. Volta ao clasicismo renacentista.

13.2. Valorar a transcendencia do neoclasicismo dentro da cultura europea.

13.2.1. Analiza as causas da volta ao clasicismo arquitectónico.

CSIEE

CCEC

13.7. Auxe do orientalismo. Comercio con Oriente. Chinoiseries.

13.3. Recoñecer os elementos da cultura oriental que se van incorporando progresivamente á cultura europea.

13.3.1. Infire a partir do auxe do comercio con Oriente o crecente gusto orientalizante da moda europea.

CSC

CCEC

13.8. Características formais da escultura: sensualidade e dinamismo. Relación coa danza.

13.9. Obras escultóricas e autores salientables: Canova e Carpeaux.

13.4. Comparar as obras escultóricas dos artistas europeos máis salientables.

13.4.1. Compara a obra de Antonio Canova coa escultura anterior.

CCEC

13.4.2. Recoñece os principais traballos de Canova e Carpeaux.

CCEC

13.4.3. Compara a escultura de Canova e Carpeaux.

CCEC

13.10. Pintura neoclásica en Francia: Jean Louis David e Jean Auguste Dominique Ingres.

13.5. Comparar o tratamento pictórico de pintores coetáneos, por exemplo Jean Louis David e Jean Auguste Dominique Ingres.

13.5.1. Compara a obra pictórica dos pintores europeos máis salientables, por exemplo Jean Louis David, Jean Auguste Dominique Ingres.

CCEC

Page 166: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

166

166

166

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

13.11. Auxe da pintura inglesa: Thomas Lawrence, Joshua Reynolds e George Romney.

13.12. Emma Hamilton e a moda da época.

13.6. Identificar as obras pictóricas máis importantes dos pintores ingleses.

13.6.1. Explica a obra pictórica dos principais pintores ingleses: Thomas Lawrence, Joshua Reynolds e outros.

CCEC

13.6.2. Analiza a relación artística e persoal entre Emma Hamilton, George Romney e o almirante Nelson.

CCL

CCEC

13.6.3. Relaciona a influencia entre Emma Hamilton e a moda da época.

CSIEE

CCEC

13.13. Moblaxe en Francia: estilos Luís XV, Luís XVI e Imperio

13.14. Xoiaría. Reloxos. Vestiario. Porcelana.

13.7. Discernir entre a moblaxe Luís XV e a Luís XVI.

13.7.1. Compara a tipoloxía entre a moblaxe Luís XV, a Luís XVI e a Imperio.

CD

CCEC

Contidos Mínimos . Pintura Rupestre: características principais e técnicas. Relación con obras actuais. . Exipto: pintura e escultura. Relación causa-forma entre a estrutura política e a plasmación plástica. Encaustica. . Mesopotamia e Persia . China: escultura en terracota. . Grecia:política e arte . Elementos constructivos da arquitectura grega . Evolución da forma desde o hieratismo exipcio: arte arcaica, clásica e helenística . Evolución da cerámica grega . Características do teatro grego e a súa influencia no teatro actual. . Expansión política e artística romana co emprego do latín e o dereito romano. . Elementos arquitectónicos esenciais da cultura romana. . Comparativa das basílicas do imperio romano e as igrexas construídas posteriormente. . Técnicas do mosaico e da pintura ao fresco. . Vestimenta romana e a súa aplicación na historia da arte posterior . Claves políticas que levan á decadencia do imperio romano. O arrianismo

. Principais características dos principais monumentos do Prerrománico español. . Técnica do artesoado das cubertas de madeira nas igrexas españolas.

Page 167: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

167

167

167

. Os códices miniados: A ilustración en pergameo. Técnicas . Técnica construtiva da xoiaría visigoda. A técnica cloisonné e a súa aplicación posterior . Diferencias na arte cristiá e árabe na península ibérica. . A arte árabe na península ibérica:arco de ferradura . Relación da orde benedictina coa expansión da arte románica . O milenarismo e a súa influencia na arte . Relación entre a iconoloxía medieval e a súa plasmación gráfica (mandorla,pantocrátor,xerarquización). . Finalidade iconográfica da escultura relixiosa e a forma consecuente. . Importancia da luz na iconografía da arquitectura románica.Bóveda de canón . Escultura. Imaxes relixiosas. Capiteis. Pórticos. . Roupa, mobiliario, costumes. Vida cotiá. . Claves sociais e técnicas da orixe do gótico. . As claves principais da arte gótica: bóveda oxival, escultura(evolución dende a románica), vitrais e arcarías. . Proceso técnico da pintura sobre táboa. Proceso de fabricación e aplicación da pintura á témpera. . Etapas da implantación do Renacemento . Claves técnicas da arquitectura renacentista e a súa relación coa cultura romana. Arquitectura do Renacemento. .Tipoloxía e edificios principais. . Pintura: da representación xerárquica medieval á visión realista: Piero della Francesca, Giotto di Bondone, Masaccio. . Leonardo da Vinci: vida e obras. . O colorido veneciano: Tiziano, Tintoretto. Veronés. . Técnica da pintura ao óleo sobre lenzo e relacionándoa coa pintura anterior sobre táboa. . Esculturas e traballos en volume máis emblemáticos do Renacemento. . Vestimentas reflectidas nos cadros do Veronés. . Importancia histórica da obra en conxunto de Miguel Anxo: concepto artista total . Relación de mecenazgo entre os Medici-Miguel Anxo-Papa Xullo II . Claves evolutivas na escultura de Miguel Anxo.

. Relación entre o emperador Carlos V e Tiziano. . Falida relación entre Felipe II e o Greco. . Tipoloxía do edificio renacentista, referenciada a edificios emblemáticos españois. . Comparativa entre a escultura relixiosa española e a escultura italiana coetánea. . A obra do Bosco e a súa relación coa monarquía española. . A obra pictórica do Greco e a súa relación coa iconoloxía bizantina. . A obra de Sofonisba Anguissola. . Música e instrumentos do Renacemento . Tipoloxía do moble do Renacemento: Arcas, arquiñas, bargueños, cadeiras de frade. . Análise dos traxes dos personaxes dos cadros do Renacemento, especialmente na obra de Sánchez Coello.

Page 168: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

168

168

168

. Claves da arte barroca . O Concilio de Trento e a súa importancia no cambio iconográfico nas imaxes relixiosas . O desequilibrio maneirista, . Características da arquitectura barroca : Borromini. Bernini . Púlpito da catedral de San Pedro. A columna salomónica. . Escultura barroca. A imaxinería española . A pintura barroca . O Tenebrismo. Naturalismo. O Realismo. A pintura flamenca. O costumismo holandés. . O nacemento da ópera. Músicos importantes. . Mobiliario, indumentaria e artes decorativas do Barroco. . A orixe do Rococó. . Arquitectura. O pazo de Versalles. . Pintura: Watteau. Fragonard. Boucher. Marie-Louise-Élisabeth Vigée-Lebrun. . Música: Mozart. Obras principais . Mobiliario:O estilo Luís XV. . Vestiario das clases altas, medias e baixas no século XVIII. . Evolución da louza até a porcelana. . Proceso de fabricación do vidro soprado. . Situación política francesa de Luis XVI e o estilo artístico que se relaciona. . A vida de Napoleón e o estilo Imperio. . Causas da volta ao clasicismo arquitectónico. . Edificios notables: Ópera de París, Capitolio en Washington, Congreso dos deputados en Madrid. . Escultura: sensualidade, dinamismo (A danza). Auxe da pintura inglesa . Auxe da pintura inglesa: . Mobiliario. Francia, estilos Luís XVI, estilo imperio. . Influencia entre Emma Hamilton e a moda da época.

Temporalización

1ª Avaliación…………………………………………………………..BLOQUE 1 ao 5 2ª Avaliación…………………………………………………………..BLOQUE 6 ao 9 3ª Avaliación…………………………………………………………..BLOQUE 10 ao 13

Page 169: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

169

169

169

Instrumentos e Procedementos de Avaliación Os instrumentos e procedementos de avaliación móstranse en Instrumentos de Avaliación e Procedementos de Avaliación que se atopan dentro da sección xeral de Bacharelato (páxina indicada no índice). Criterios Específicos de Cualificación Estes criterios veñen referidos no apartado xeral de Bacharelato como Criterios de Cualificación (consultar o índice).

Metodoloxía Didáctica Específica

A metodoloxía didáctica basearase, así mesmo, na Metodoloxía Didáctica que se muestra na sección xeral desta materia Fundamentos da Arte I e II (consultar o índice).

Page 170: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

170

170

170

GRAO MÍNIMO DE CONCRECIÓN DOS ESTÁNDARES

FUNDAMENTOS DO ARTE 1º DE BACHARELATO

Criterios de avaliación

Estádares de aprendizaxe avaliabkes

Grao mínimo para superar a area T1 T2 T3 Criterios para a cualificación. Instrumentos e procedimentos

Peso %

Competencia clave

Bloque 1. As orixes das imaxes artísticas

1.1 1.1.1. Identifica as imaxes rupestres e relaciónaas coas imaxes tribais ou étnicas do mundo.

1.1.1. Identifica as imaxes rupestres

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CSC

CCEC

2.2 2.2.1. Relaciona o tipo de vida sedentario co auxe da arquitectura e das obras públicas.

2.2.1. Relaciona o tipo de vida sedentario co auxe da arquitectura e das obras públicas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCEC

2.2.2. Infire a relación entre a escultura oficial e o seu patrocinador e asóciaa co tipo de imaxe para representar.

2.2.2. Infire a relación entre a escultura oficial e o seu patrocinador

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CAA

CCEC

2.2.3. Establece unha relación causa-forma entre a estrutura política e a plasmación plástica que dela se fai.

2.2.3. Comprende unha relación causa-forma entre a estrutura política e a plasmación plástica que dela se fai.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0,8 CSC

CCEC

2.3. 2.3.1. Analiza a relación entre o culto a Isis e o seu posible enlace coa relixión xudeo-cristiá.

2.3.1. Analiza a relación entre o culto a Isis e o seu posible enlace coa relixión xudeo-cristiá.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

0.7 CCEC

Page 171: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

171

171

171

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.4. 2.4.1. Explica a organización narrativa das pinturas exipcias.

2.4.1. Explica a organización narrativa das pinturas exipcias.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCL

CCEC

2.5. 2.5.1. Analiza as pezas escultóricas exipcias.

2.5.1. Analiza as pezas escultóricas exipcias.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCEC

2.6.. 2.6.1. Aplica a técnica da encáustica a un traballo concreto.

2.6.1. Coñece a técnica da encáustica .

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CMCCT

CCEC

2.7. 2.7.1. Compara a cronoloxía e a iconografía das culturas persa, exipcia e chinesa.

2.7.1. Compara a cronoloxía e a iconografía das culturas persa, exipcia e chinesa.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CAA

CCEC

2.8. 2.8.1. Identifica a concepción formal das esculturas do mausoleo fronte a outras obras arqueolóxicas.

2.8.1. Identifica a concepción formal das esculturas do mausoleo fronte a outras obras arqueolóxicas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCEC

2.9. 2.9.1. Relaciona a creación do mausoleo do primeiro emperador Qin coa historia da China e a súa transcendencia política e social.

2.9.1. Relaciona a creación do mausoleo do primeiro emperador Qin coa historia da China.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

2.7 CCEC

Page 172: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

172

172

172

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.10.. 2.10.1. Recoñece e explica a técnica da terracota.

2.10.1. Recoñece a técnica da terracota.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CMCCT

CCEC

2.11.

2.11.1. Describe as diferenzas entre a escultura idealista e a escultura naturalista.

2.11.1. Describe as diferenzas entre a escultura idealista e a escultura naturalista.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CAA

CCEC

Bloque 3. A orixe de Europa. Grecia

3.1. 3.1.1. Relaciona o nacemento da cultura grega coa influencia das culturas de Exipto e Persia.

3.1.1. Relaciona o nacemento da cultura grega coa influencia das culturas de Exipto e Persia.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CAA

CCEC

3.2. 3.2.1. Identifica os elementos esenciais da arquitectura grega.

3.2.1. Identifica os elementos esenciais da arquitectura grega.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CSC

CCEC

3.3. 3.3.1. Comenta as diferenzas entre as tres épocas esenciais da arquitectura grega.

3.3.1. Comenta as diferenzas entre as tres épocas esenciais da arquitectura grega.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCEC

3.4. 3.4.1. Describe as diferenzas entre as tres ordes clásicas:

3.4.1. Describe as diferenzas entre as tres ordes clásicas: dórica, xónica e corintia.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas

2.7 CCEC

Page 173: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

173

173

173

dórica, xónica e corintia.

específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

3.5. 3.5.1. Analiza a simboloxía das deidades gregas.

3.5.1. Coñece a simboloxía das deidades gregas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.7 CSIEE

CCEC

3.5.2. Describe a relación entre a escultura grega, romana, renacentista e neoclásica.

3.5.2. Comprende a relación entre a escultura grega, romana, renacentista e neoclásica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCL

CCEC

3.6.. 3.6.1. Compara a evolución cronolóxica da cerámica grega.

3.6.1. Compara a evolución cronolóxica da cerámica grega.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCEC

3.7. 3.7.1. Compara restos arqueolóxicos de xoias e obxectos nas culturas coetáneas á cultura grega.

3.7.1. Compara restos arqueolóxicos de xoias e obxectos nas culturas coetáneas á cultura grega.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.7 CCEC

3.8. 3.8.1. Describe as características do teatro grego e a súa influencia no teatro actual.

3.8.1. Describe as características do teatro grego.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en

2.7 CD

CCEC

Page 174: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

174

174

174

grupo.

Bloque 4. O imperio occidental: Roma

4.1. 4.1.1. Relaciona o nacemento da cultura romana e a influencia grega.

4.1.1. Relaciona o nacemento da cultura romana e a influencia grega.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CAA

CCEC

4.1.2. Sitúa no mapa do Mediterráneo as culturas grega, romana e fenicia.

4.1.2. Sitúa no mapa do Mediterráneo as culturas grega, romana e fenicia.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCEC

4.2. 4.2.1. Relaciona a expansión política e artística romana co emprego do latín e o dereito romano.

4.2.1. Relaciona a expansión política e artística romana co emprego do latín

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.7 CSC

CCEC

4.3..

4.3.1. Identifica os elementos arquitectónicos esenciais da cultura romana.

4.3.1. Identifica os elementos arquitectónicos esenciais da cultura romana.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCEC

4.4. 4.4.1. Compara as basílicas do imperio romano e as igrexas construídas posteriormente.

4.4.1. Compara as basílicas do imperio romano e as igrexas construídas posteriormente.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCEC

Page 175: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

175

175

175

4.5. 4.5.1. Relaciona o Panteón de Agripa coa catedral do Vaticano.

4.5.1. Compara o Panteón de Agripa coa catedral do Vaticano.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CMCCT

CCEC

4.6.. 4.6.1. Describe as técnicas do mosaico e da pintura ao fresco.

4.6.1. Describe as técnicas do mosaico e da pintura ao fresco.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CMCCT

CCEC

4.7. 4.7.1. Relaciona o teatro actual cos teatros grego e romano.

4.7.1. Relaciona o teatro actual cos teatros grego e romano.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.7 CD

CCEC

4.8. 4.8.1. Establece a relación entre a historia de Pompeia e Herculano, e a súa influencia na arte europea posterior.

4.8.1. Establece a relación entre a historia de Pompeia e Herculano.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.7 CSIEE

CCEC

4.8.2. Comenta a vestimenta romana e a súa aplicación na historia da arte posterior.

4.8.2. Comenta a vestimenta romana.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.7 CCL

CCEC

Bloque 5. Arte prerromanica

5.1. 5.1.1. Recoñece as claves políticas que levan á decadencia

5.1.1. Recoñece as claves políticas que levan á decadencia do imperio romano.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas

2.7 CCEC

Page 176: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

176

176

176

do imperio romano. específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

5.1.2. Relaciona a fin do imperio romano e a disgregación artística europea.

5.1.2. Relaciona a fin do imperio romano e a disgregación artística europea.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CAA

CCEC

5.2. 5.2.1. Identifica os principais monumentos do prerrománico español.

5.2.1. Identifica os principais monumentos do prerrománico español.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CSC

CCEC

5.2.2. Compara a escultura romana e visigoda.

5.2.2. Compara a escultura romana e visigoda.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CSIEE

CCEC

5.2.3. Compara a pintura visigoda e romana anterior.

5.2.3. Compara a pintura visigoda e romana anterior.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCEC

5.3. 5.3.1. Identifica as principais características dos templos visigodos a partir de fontes historiográficas de exemplos representativos.

5.3.1. Identifica as principais características dos templos visigodos.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en

2.7 CD

CCEC

Page 177: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

177

177

177

grupo.

5.5. 5.5.1. Relaciona o arco de ferradura e o seu emprego na arte árabe da Península Ibérica.

5.5.1. Relaciona o arco de ferradura e o seu emprego na arte árabe da Península Ibérica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCEC

5.6. 5.6.1. Recoñece as principais características dos artesoados de madeira en exemplos representativos.

5.6.1. Recoñece as principais características dos artesoados de madeira en exemplos representativos.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCEC

5.7.

5.7.1. Analiza o Libro da Apocalipse e a súa aplicación á arte de todos os tempos.

5.7.1. Coñece o Libro da Apocalipse e a súa aplicación á arte de todos os tempos.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.7 CCL

CCEC

5.7.2. Recoñece a técnica da pintura e escritura sobre pergameo.

5.7.2. Recoñece a técnica da pintura e escritura sobre pergameo.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCEC

5.7.3. Identifica e explica as características da iconografía medieval a partir de códices e pergameos representativos.

5.7.3. Identifica as características da iconografía medieval a partir de códices e pergameos representativos.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCEC

5.8. 5.8.1. Explica a técnica da xoiaría visigoda a partir de

5.8.1. Coñece a técnica da xoiaría visigoda .

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas

2.7 CMCCT

CCEC

Page 178: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

178

178

178

fontes historiográficas que reflictan pezas representativas.

específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

5.9.. 5.9.1. Identifica a arte dos pobos do norte de Europa e os elementos similares localizados en España.

5.9.1. Identifica a arte dos pobos do norte de Europa e os elementos similares localizados en España.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

2.7 CCEC

Bloque 6. O Románico, arte europea

6.1. 6.1.1. Relaciona a obra dos frades beneditinos e a internacionalización da arte románica.

6.1.1. Relaciona a obra dos frades beneditinos e a internacionalización da arte románica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.1 CSIEE

CCEC

6.1.2. Relaciona o Camiño de Santiago e a súa importancia relixiosa coa aplicación da arte románica.

6.1.2. Relaciona o Camiño de Santiago e a súa importancia relixiosa coa aplicación da arte románica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CSC

CCEC

6.2. 6.2.1. Comenta a evolución da arte naturalista romana á arte simbólica románica.

6.2.1. Comenta a evolución da arte naturalista romana á arte simbólica románica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.1 CCEC

6.2.2. Recoñece as principais características da arquitectura románica, identificando visualmente os

6.2.2. Recoñece as principais características da arquitectura románica, identificando visualmente os elementos que a diferencian.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

4 CCEC

Page 179: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

179

179

179

elementos que a diferencian.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

6.2.3. Describe os elementos románicos das igrexas españolas máis representativas, indicando posibles engadidos posteriores.

6.2.3. Describe os elementos románicos das igrexas españolas máis representativas

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CCEC

6.3. 6.3.1. Comenta a identificación entre época románica e as teorías milenaristas da fin do mundo xurdidas no romanticismo.

6.3.1. Comenta época románica e as teorías milenaristas da fin do mundo xurdidas no romanticismo.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.1 CCL

CCEC

6.4. 6.4.1. Recoñece a importancia da luz na iconografía da arquitectura románica.

6.4.1. Recoñece a importancia da luz na iconografía da arquitectura románica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CCEC

6.5.. 6.5.1. Explica os elementos formais da escultura románica.

6.5.1. Explica os elementos formais da escultura románica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CCEC

6.6.. 6.6.1. Identifica a iconografía románica.

6.6.1. Identifica a iconografía románica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CCEC

Page 180: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

180

180

180

6.7. 6.7.1. Compara a vida cotiá das cidades en época románica coa vida cotiá do Imperio Romano, valorando a calidade de vida e os costumes de unhas e outras.

6.7.1. Compara a vida cotiá das cidades en época románica coa vida cotiá do Imperio Romano

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.1 CD

CCEC

6.8.. 6.8.1. Comenta a organización narrativa a partir de obras representativas.

6.8.1. Comenta a organización narrativa a partir de obras representativas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CCEC

6.9.. 6.9.1. Relaciona elementos formais da plástica románica con creacións posteriores.

6.9.1. Relaciona elementos formais da plástica románica con creacións posteriores.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CAA

CCEC

Bloque 7. O Gótico

7.1. 7.1.1. Analiza a situación económica europea no século XIII e a súa relación co nacemento do Gótico.

7.1.1. Recoñece a situación económica europea no século XIII e a súa relación co nacemento do Gótico.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CSIEE

CCEC

7.2.. 7.2.1. Comenta os elementos góticos e a súa aplicación ás catedrais españolas máis representativas.

7.2.1. Comenta os elementos góticos

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CCEC

7.3.. 7.3.1. Identifica e nomea correctamente os elementos

7.3.1. Identifica os elementos principais da arte gótica a partir de fontes historiográficas de

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas

4 CCL

CCEC

Page 181: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

181

181

181

principais da arte gótica a partir de fontes historiográficas de mostras representativas.

mostras representativas. específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

7.4.. 7.4.1. Identifica a tipoloxía gótica en edificios cronoloxicamente posteriores, nomeadamente no Neogótico do século XIX.

7.4.1. Identifica a tipoloxía gótica en edificios cronoloxicamente posteriores, nomeadamente no Neogótico do século XIX.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CAA

CCEC

7.5. 7.5.1. Analiza o proceso de fabricación e instalación das vidreiras policromadas nas catedrais máis representativas.

7.5.1. Comenta o proceso de fabricación e instalación das vidreiras policromadas nas catedrais máis representativas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CMCCT

CCEC

7.6.. 7.6.1. Explica o cambio formal da escultura románica á gótica.

7.6.1. Explica o cambio formal da escultura románica á gótica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CCEC

7.7.. 7.7.1. Identifica os elementos da pintura gótica a partir de fontes historiográficas.

7.7.1. Identifica os elementos da pintura gótica

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CD

CCEC

7.7.2. Explica o proceso técnico da pintura sobre táboa.

7.7.2. Coñece o proceso técnico da pintura sobre táboa.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en

4 CMCCT

CCEC

Page 182: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

182

182

182

grupo.

7.8. 7.8.1. Comenta o proceso de fabricación e aplicación da pintura ao tempero.

7.8.1. Comenta o proceso de fabricación e aplicación da pintura ao tempero.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CSIEE

CCEC

7.9. 7.9.1. Identifica os elementos característicos da vestimenta gótica a partir de fontes historiográficas.

7.9.1. Identifica os elementos característicos da vestimenta gótica a partir de fontes historiográficas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.1 CD

CCEC

Bloque 8. O Renacemento

8.1. 8.1.1. Analiza a orixe do Renacemento en Italia.

8.1.1. Analiza a orixe do Renacemento en Italia.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CAA

CCEC

8.1.2. Relaciona as etapas da implantación do Renacemento e a cronoloxía gótica en Europa.

8.1.2. Coñece as etapas da implantación do Renacemento e a gótica en Europa.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CSC

CCEC

8.5.. 8.5.1. Compara a evolución da pintura do primeiro Renacemento ata o colorido veneciano.

8.5.1. Compara a evolución da pintura do primeiro Renacemento ata o colorido veneciano.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CCEC

Page 183: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

183

183

183

8.6. 8.6.1. Identifica as esculturas e os traballos en volume máis emblemáticos do renacemento.

8.6.1. Identifica as esculturas máis emblemáticos do renacemento.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CCEC

8.7. 8.7.1. Analiza as vestimentas reflectidas nos cadros de Veronese.

8.7.1. Comenta as vestimentas reflectidas nos cadros de Veronese.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.1 CD

CCEC

8.8. 8.8.1. Describe con detalle o cadro "O lavatorio" de Jacopo Robusti "Tintoretto" e a aplicación técnica da perspectiva cónica.

8.8.1. Comenta o cadro "O lavatorio" de Jacopo Robusti "Tintoretto" e a aplicación técnica da perspectiva cónica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.4 CMCCT

CCEC

8.9. 8.9.1. Describe a técnica da pintura ao óleo sobre lenzo e relaciónaa coa pintura anterior sobre táboa.

8.9.1. Describe a técnica da pintura ao óleo sobre lenzo e relaciónaa coa pintura anterior sobre táboa.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CMCCT

CCEC

8.10. 8.10.1. Debate acerca das características da pintura ao tempero e ao óleo.

8.10.1. Debate acerca das características da pintura ao tempero e ao óleo.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

4 CCL

CCEC

Bloque 9. Michelangelo Buonarroti

9.1. 9.1.1. Comenta a relación dos mecenas e a arte,

9.1.1. Comenta a relación dos mecenas

E a arte.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas

1.5 CCL

CCEC

Page 184: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

184

184

184

especialmente entre os Medici, Xulio II e Michelangelo.

específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

9.2. 9.2.1. Recoñece a importancia histórica da obra en conxunto de Michelangelo.

9.2.1. Recoñece a importancia histórica da obra en conxunto de Michelangelo.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CAA

CCEC

9.2.2. Analiza a obra arquitectónica, escultórica e pictórica de Michelangelo.

9.2.2. Comenta a obra arquitectónica, escultórica e pictórica de Michelangelo.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CD

CCEC

9.3.. 9.3.1. Comenta o proceso da creación da pintura ao fresco da Capela Sixtina.

9.3.1. Comenta o proceso da creación da pintura ao fresco da Capela Sixtina.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

9.4. 9.4.1. Analiza a evolución iconográfica da escultura de Michelangelo, remarcando dun modo especial as esculturas do final da súa vida.

9.4.1. Comenta a evolución iconográfica da escultura de Michelangelo

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CSIEE

CCEC

Bloque 10. O Renacemento en España

10.1. 10.1.1. Resume os principais feitos históricos relacionados coa arte española.

10.1.1. Resume os principais feitos históricos relacionados coa arte española.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

1.5 CCL

CCEC

Page 185: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

185

185

185

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

10.2.. 10.2.1. Explica a relación entre o emperador Carlos V e Tiziano.

10.2.1. Explica a relación entre o emperador Carlos V e Tiziano.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CSIEE

CCEC

10.2.2. Explica a relación errada entre Filipe II e El Greco.

10.2.2. Explica a relación errada entre Filipe II e El Greco.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CSIEE

CCEC

10.3. 10.3.1. Identifica a tipoloxía do edificio renacentista, referenciada a edificios emblemáticos españois.

10.3.1. Identifica a tipoloxía do edificio renacentista.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CAA

CCEC

10.4. 10.4.1. Compara a escultura relixiosa española coa escultura italiana coetánea.

10.4.1. Compara a escultura relixiosa española coa escultura italiana coetánea.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

10.4.2. Analiza a expresividade na obra de Berruguete.

10.4.2. Comenta a expresividade na obra de Berruguete.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

Page 186: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

186

186

186

10.5.

10.5.1. Comenta a obra de Hieronymus Bosch e a súa relación coa monarquía española.

10.5.1. Comenta a obra de Hieronymus Bosch e a súa relación coa monarquía española.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CSIEE

CCEC

10.5.2. Analiza a obra pictórica de El Greco e a súa relación coa iconoloxía bizantina.

10.5.2. Comenta a obra pictórica de El Greco..

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

10.6. 10.6.1. Analiza a obra da pintora Sofonisba Anguissola.

10.6.1. Comenta a obra da pintora Sofonisba Anguissola.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CSC

CCEC

10.7.. 10.7.1. Recoñece os instrumentos musicais do Renacemento.

10.7.1. Recoñece os instrumentos musicais do Renacemento.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.4 CD

CCEC

10.7.2. Analiza a obra musical de Tomás Luis de Victoria.

10.7.2. Coñece a obra musical de Tomás Luis de Victoria.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.4 CCEC

10.8. 10.8.1. Identifica a tipoloxía do moble do Renacemento: arcas, arquetas, mobles bargueños e cadeiras

10.8.1. Comenta a tipoloxía do moble do Renacemento: arcas, arquetas, mobles bargueños e cadeiras de frades.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

0.6 CCEC

Page 187: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

187

187

187

de frades. INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

10.8.2. Analiza os traxes dos personaxes dos cadros do Renacemento, nomeadamente na obra de Sánchez Coello.

10.8.2. Comenta os traxes dos personaxes dos cadros do Renacemento

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.4 CCEC

Bloque 11. O Barroco

11.1. 11.1.1. Relaciona a situación política europea coa evolución do Renacemento cara ao Barroco.

11.1.1. Relaciona a situación política europea coa evolución do Renacemento cara ao Barroco.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CAA

CCEC

11.1.2. Analiza as instrucións emanadas do Concilio de Trento acerca do xeito de representar nas igrexas.

11.1.2. Comenta as instrucións emanadas do Concilio de Trento acerca do xeito de representar nas igrexas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CSC

CCEC

11.1.3. Analiza o púlpito da basílica de San Pedro e os seus elementos identificativos.

11.1.3. Analiza o púlpito da basílica de San Pedro.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

11.1.4. Analiza as peculiaridades da imaxinaría española, canto a temática e técnica.

11.1.4. Analiza as peculiaridades da imaxinaría española, canto a temática e técnica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en

1.5 CCEC

Page 188: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

188

188

188

grupo.

11.2. 11.2.1. Identifica as principais características da arquitectura barroca.

11.2.1. Identifica as principais características da arquitectura barroca.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCL

CCEC

11.3. 11.3.1. Relaciona a arte barroca europea e a arte colonial hispanoamericana.

11.3.1. Relaciona a arte barroca europea e a arte colonial hispanoamericana.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

11.3.2. Compara o barroco con creacións formais recargadas ou barroquistas posteriores.

11.3.2. Comenta o barroco con creacións formais recargadas ou barroquistas posteriores.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

11.4. 11.4.1. Describe e compara fachadas das igrexas máis representativas da arte barroca.

11.4.1. Describe fachadas das igrexas máis representativas da arte barroca.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

11.5. 11.5.1. Comenta os principais traballos de Gian Lorenzo Bernini escultor e a súa evolución desde a escultura de Michelangelo Buonarroti.

11.5.1. Comenta os principais traballos de Gian Lorenzo Bernini.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

11.5.2. Analiza a obra "A éxtase de Santa Teresa" e a súa

11.5.2. Analiza a obra "A éxtase de Santa Teresa".

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas

1.5 CCEC

Page 189: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

189

189

189

relación con artistas posteriores, por exemplo Dalí.

específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

11.6.. 11.6.1. Identifica as principais obras da imaxinaría relixiosa española.

11.6.1. Identifica as principais obras da imaxinaría relixiosa española.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

11.7.

11.7.1. Compara a escultura de Bernini e de Gregorio Fernández.

11.7.1. Comenta a escultura de Bernini e de Gregorio Fernández.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

11.8.. 11.8.1. Identifica os principais pintores barrocos.

11.8.1. Identifica os principais pintores barrocos.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

11.8.2. Analiza o tratamento da perspectiva en "As Meninas" de Velázquez.

11.8.2. Comenta o tratamento da perspectiva en "As Meninas" de Velázquez.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CD

CCEC

11.8.3. Compara a técnica pictórica de Velázquez coa pintura impresionista posterior.

11.8.3. Relaciona a técnica pictórica de Velázquez coa pintura impresionista posterior.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en

1.5 CCEC

Page 190: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

190

190

190

grupo.

11.8.4. Analiza a obra pictórica de Peter Paul Rubens e Rembrandt Harmenszoon van Rijn.

11.8.4. Comenta a obra pictórica de Peter Paul Rubens e Rembrandt Harmenszoon van Rijn.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

11.8.5. Explica a pintura costumista holandesa: tratamento pictórico, tamaño do lenzo e técnica.

11.8.5. Analiza a pintura costumista holandesa: tratamento pictórico, tamaño do lenzo e técnica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CSIEE

CCEC

11.9.. 11.9.1. Relaciona a Michelangelo Merisi da Caravaggio con José de Ribera, Juan de Valdés Leal e Diego de Silva Velázquez.

11.9.1. Relaciona a Michelangelo Merisi da Caravaggio con José de Ribera, Juan de Valdés Leal e Diego de Silva Velázquez.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

CCEC

11.10. 11.10.1. Recoñece a tipoloxía musical da música barroca.

11.10.1. Recoñece a tipoloxía musical da música barroca.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.4 CCEC

11.10.2. Identifica as pezas máis recoñecibles dos compositores desta época: Vivaldi, Monteverdi, Häendel, J. S. Bach, Telemann, Rameau e Scarlatti.

11.10.2. Identifica as pezas máis recoñecibles dos compositores desta época: Vivaldi, Monteverdi, Häendel, J. S. Bach, Telemann, Rameau e Scarlatti.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.4 CCEC

11.11. 11.11.1. Describe os principais compoñentes dunha

11.11.1. Comenta os principais compoñentes dunha ópera.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas

0.4 CCEC

Page 191: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

191

191

191

ópera. específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

11.12.. 11.12.1. Compara a moblaxe e os traxes do Renacemento cos da época barroca.

11.12.1. Compara a moblaxe e os traxes do Renacemento cos da época barroca.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.4 CAA

CCEC

11.13. 11.13.1. Relaciona a caixa escura pictórica coa caixa fotográfica.

11.13.1. Relaciona a caixa escura pictórica coa caixa fotográfica.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CMCCT

CCEC

11.13.2. Comenta o uso da caixa escura, en relación coa obra de Carel Fabritius e outros posibles.

11.13.2. Comenta o uso da caixa escura, en relación coa obra de Carel Fabritius e outros posibles.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

Bloque 12. O Rococó. Francia e o resto de Europa

12.1.. 12.1.1. Identifica a orixe do Rococó.

12.1.1. Identifica a orixe do Rococó.

PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

12.1.2. Relaciona a situación política francesa e o Rococó.

12.1.2. Comenta a situación política francesa e o Rococó.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

1.5 CCEC

Page 192: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

192

192

192

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

12.1.3. Analiza a evolución do Barroco ao Rococó.

12.1.3. Analiza a evolución do Barroco ao Rococó.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CAA

CCEC

12.2. 12.2.1. Compara a pintura barroca e a pintura rococó.

12.2.1. Compara a pintura barroca e a pintura rococó.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

12.2.2. Analiza a temática do barroco relixioso e a pintura galante francesa.

12.2.2. Comenta a temática do barroco relixioso e a pintura galante francesa.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

12.2.3. Analiza o cadro "L'escarpolette" (O bambán), de Jean-Honoré Fragonard.

12.2.3. Comenta o cadro "L'escarpolette" (O bambán), de Jean-Honoré Fragonard.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

12.3. 12.3.1. Compara as obras pictóricas de Marie-Louise-Élisabeth Vigée-Lebrun e os pintores masculinos da súa época.

12.3.1. Compara as obras pictóricas de Marie-Louise-Élisabeth Vigée-Lebrun.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CSC

CCEC

Page 193: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

193

193

193

12.4. 12.4.1. Relaciona a obra de Anton Rafael Mengs e os pintores europeos do seu tempo.

12.4.1. Comenta a obra de Anton Rafael Mengs e os pintores europeos do seu tempo.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

12.5. 12.5.1. Analiza a obra de Francisco Salzillo.

12.5.1. Comenta a obra de Francisco Salzillo.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

12.5.2. Compara o tratamento iconolóxico dos motivos relixiosos entre Gregorio Fernández e Salzillo.

12.5.2. Compara o tratamento iconolóxico dos motivos relixiosos entre Gregorio Fernández e Salzillo.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CAA

CCEC

12.6. 12.6.1. Analiza a obra musical de Wolfgang Amadeus Mozart.

12.6.1. comenta a obra musical de Wolfgang Amadeus Mozart.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.4 CCL

CCEC

12.6.2. Recoñece partes importantes dos traballos máis coñecidos de Mozart.

12.6.2. Recoñece partes importantes dos traballos máis coñecidos de Mozart.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.4 CD

CCEC

12.6.3. Compara as óperas de Mozart con outras de diferentes épocas.

12.6.3. Compara as óperas de Mozart con outras de diferentes épocas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

0.4 CCEC

Page 194: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

194

194

194

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

12.6.4. Compara o "Réquiem" de Mozart con obras doutros autores.

12.6.4. Compara o "Réquiem" de Mozart con obras doutros autores.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.4 CCEC

12.7. 12.7.1. Describe as partes das composicións musicais máis representativas: oratorios, misas, concertos, sonatas e sinfonías.

12.7.1. Comenta as partes das composicións musicais máis representativas: oratorios, misas, concertos, sonatas e sinfonías.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.4 CCEC

12.8. 12.8.1. Analiza a moblaxe rococó.

12.8.1. Analiza a moblaxe rococó. X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.4 CSIEE

CCEC

12.8.2. Identifica o estilo Luís XV en moblaxe.

12.8.2. Identifica o estilo Luís XV en moblaxe.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.4 CCEC

12.8.3. Compara os vestidos da corte francesa co resto de traxes europeos.

12.8.3. Compara os vestidos da corte francesa co resto de traxes europeos.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

0.4 CCEC

Page 195: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

195

195

195

12.8.4. Describe o vestiario das clases altas, medias e baixas no século XVIII.

12.8.4. Describe o vestiario das clases altas, medias e baixas no século XVIII.

X 0.4 CCL

CCEC

12.9. 12.9.1. Analiza a tipoloxía da cerámica europea.

12.9.1.Comenta a tipoloxía da cerámica europea.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CSIEE

CCEC

12.9.2. Describe a evolución da louza ata a porcelana.

12.9.2. Describe a evolución da louza ata a porcelana.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CMCCT

CCEC

12.9.3. Identifica a tipoloxía da cerámica europea en relación á oriental.

12.9.3. Identifica a tipoloxía da cerámica europea en relación á oriental.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

12.10.

12.10.1. Identifica as características da fabricación do vidro.

12.10.1. Identifica as características da fabricación do vidro.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CMCCT

CCEC

12.10.2. Describe o proceso de fabricación do vidro soprado.

12.10.2. Describe o proceso de fabricación do vidro soprado.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CD

CCEC

Page 196: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

196

196

196

Bloque 13. O Neoclasicismo

13.1.. 13.1.1. Compara a situación política francesa de Luís XVI e o estilo artístico que o relaciona.

13.1.1. Compara a situación política francesa de Luís XVI e o estilo artístico que o relaciona.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

13.1.2. Relaciona a vida de Napoleón e o estilo Imperio.

13.1.2. Relaciona a vida de Napoleón e o estilo Imperio.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

13.1.3. Compara os edificios neoclásicos en Europa, e determina as diferenzas e as semellanzas.

13.1.3. Compara os edificios neoclásicos en Europa, e determina as diferenzas e as semellanzas.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CAA

CCEC

13.1.4. Identifica os principais edificios neoclásicos europeos e americanos.

13.1.4. Comenta os principais edificios neoclásicos europeos e americanos.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

13.2. . 13.2.1. Analiza as causas da volta ao clasicismo arquitectónico.

13.2.1. Coñece as causas da volta ao clasicismo arquitectónico.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CSIEE

CCEC

13.3. 13.3.1. Infire a partir do auxe do comercio con Oriente o

13.3.1. Infire a partir do auxe do comercio con Oriente o crecente gusto orientalizante da moda

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas

1.5 CSC

CCEC

Page 197: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

197

197

197

crecente gusto orientalizante da moda europea.

europea. específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

13.4.. 13.4.1. Compara a obra de Antonio Canova coa escultura anterior.

13.4.1. Compara a obra de Antonio Canova coa escultura anterior.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

13.4.2. Recoñece os principais traballos de Canova e Carpeaux.

13.4.2. Recoñece os principais traballos de Canova e Carpeaux.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

13.4.3. Compara a escultura de Canova e Carpeaux.

13.4.3. Compara a escultura de Canova e Carpeaux.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

13.5. 13.5.1. Compara a obra pictórica dos pintores europeos máis salientables, por exemplo Jean Louis David, Jean Auguste Dominique Ingres.

13.5.1. Compara a obra pictórica dos pintores europeos máis salientables. por exemplo Jean Louis David, Jean Auguste Dominique Ingres.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCEC

13.6. 13.6.1. Explica a obra pictórica dos principais pintores ingleses: Thomas Lawrence, Joshua Reynolds e outros.

13.6.1. Coñece a obra pictórica dos principais pintores ingleses: Thomas Lawrence, Joshua Reynolds e outros.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en

1.5 CCEC

Page 198: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

198

198

198

grupo.

13.6.2. Analiza a relación artística e persoal entre Emma Hamilton, George Romney e o almirante Nelson.

13.6.2. Analiza a relación artística e persoal entre Emma Hamilton, George Romney e o almirante Nelson.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CCL

CCEC

13.6.3. Relaciona a influencia entre Emma Hamilton e a moda da época.

13.6.3. Relaciona a influencia entre Emma Hamilton e a moda da época.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CSIEE

CCEC

13.7.. 13.7.1. Compara a tipoloxía entre a moblaxe Luís XV, a Luís XVI e a Imperio.

13.7.1. Compara a tipoloxía entre a moblaxe Luís XV, a Luís XVI e a Imperio.

X PROCEDEMENTOS:

Observación directa. Probas específicas.

INSTRUMENTOS:

Diario de clase. Actividades en grupo.

1.5 CD

CCEC

Page 199: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

199

199

199

FUNDAMENTOS DA ARTE I I

Obxectivos . Ser capaces de diferenciar as distintas épocas históricas a través da información obtida dos productos artísticos . Recoller e seleccionar as informacións e documentación necesaria para elaborar un dosier en formato power-point das distintas corrientes artísticas dende a prehistoria ata o século dezaoito. . Valorar os aspectos artísticos e culturais de calquera época da historia e por extensión da propia e actual. . Entender que os productos artísticos de calquera natureza ( xoias, pintura, edificios, …) son o resultado o consecuencia duns feitos históricos. . Elixir axeitadamente segundo o gusto estético desenvuelto coa axuda desta materia. . Recoñecer as similitudes e características artísticas comúns de distintas épocas históricas a través de seu productos artísticos e culturais. . Elaborar, axudados das TICs, dosieres de exemplos de similitudes entre productos artísticos de distintas épocas.

. Comprender e relacionar ó artista cos sistemas que permiten que a creación e difusión das súas obras se produza: mecenado, actividade empresarial, industrias, clientes, etc. . Entender que o achegamento o arte debe ser dende unha visión global e interrelacionada das obras, por unha parte co tratamento formal que da idea concibida verteu nela o artista e, por outra, dos condicionantes históricos, sociais e empresariais do tempo en que se desenvolve. . Comprender que , a pesar do tempo transcurrido, se producen expresións parecidas ao longo da cultura da humanidade. . Valorar e captar a importancia histórica que toda obra de arte ten. . Recoñecer os aspector formais e plásticos dunha obra así como as circunstancias históric

Page 200: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

200

200

200

Contidos Os contidos agrupanse en trece bloques denominados en función das etapas históricas dende

o Romanticismo ata a actualidade. Dende unha visión panorámica da historia, os contidos

non só fan referencia aos movementos artísticos e a situación e circunstancias políticas e sociais

do momento, senon tamén a todas as produccións artísticas de calquera ámbito, como a xoiería,

vestimenta, etc.

Nesta materia de Fundamentos da Arte II é imprescindible desde unha formulación integradora e orientada á aplicación dos saberes adquiridos, mostrar estes contidos dun xeito global, co fin de poñeren práctica de forma integrada e en contextos e formulacións diversas, o proceso educativo.

Os Contidos de 2º de Bacharelato, co fin de relacionar todos os apartados e tratalos dun xeito integrador,

móstranse nos recadros seguintes, máis adiante indicados, xunto aos Criterios de avaliación e os Estándares de aprendizaxe.

Criterios de Avaliación ( ver no seguinte recadro)

Fundamentos da Arte II . 2º Bacharelato

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competenci

as clave Mínimos Peso

Bloque 1. O Romanticismo 1ª Avaliación

1.1. Claves do Romanticismo: expresión desaforada do sentimento e oposición ao intelectualismo racionalista do século XVIII.

1.2. Orientalismo idílico. Actitude vital de Lord Byron.

1.1. Recoñecer as claves teóricas da obra artística romántica.

1.1.1. Analiza o sentimento romántico e a súa relación coa arte.

CSIEE

CCEC

O sentimento romántico e a súa relación coa arte.

1,5%

1.2. Diferenciar o significado do termo "romántico" aplicado ao movemento artístico do

1.2.1. Diferencia o termo romántico aplicado ao movemento artístico do século XIX e o uso actual.

CCL

CCEC

Románticismo aplicado ao movemento artístico do século XIX e o

1,5%

Page 201: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

201

201

201

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

século XIX e o uso actual.

uso actual.

1.3. Nacionalismo italiano e xermánico.

1.3. Relacionar o romanticismo artístico co auxe do nacionalismo e a creación dos estados alemán e italiano.

1.3.1. Relaciona o romanticismo e o auxe do nacionalismo.

CSC

CCEC

Relaciona o romanticismo e o auxe do nacionalismo

1,5%

1.4. Arquitectura: continuación e evolución do neoclasicismo.

1.5. Arquitectura española: edificios notables.

1.4. Analizar os principais edificios españois da época.

1.4.1. Identifica os principais edificios españois da época: teatro Romea (Murcia), teatro Falla (Cádiz), teatro Campoamor Oviedo), Arco do Triunfo e Pazo de Xustiza (Barcelona), etc.

CD

CCEC

Identifica os principais edificios españois da época:

1%

1.6. Pintura romántica.

1.5. Identificar os pintores románticos europeos.

1.5.1. Sopesa a importancia da obra pictórica de Carl Friedrich Schinkel, Caspar David Friedrich, Thomas Cole, John Constable, William Turner e outros.

CCEC Importancia da obra pictórica de Carl Friedrich Schinkel, Caspar David Friedrich, Thomas Cole, John Constable, William Turner e outros.

2%

1.7. Pintura romántica en Francia.

1.6. Comparar a pintura romántica francesa e a obra de Goya, e detectar semellanzas e influencias.

1.6.1. Analiza a pintura romántica francesa: Théodore Géricault, Eugène Delacroix e Antoine-Jean Gros.

CCEC . Analiza a pintura romántica francesa:

2%

1.8. Pintura en España: Goya.

1.7. Identificar a obra pictórica de Goya.

1.7.1. Recoñece a obra pictórica de Goya.

CCEC Recoñece a obra pictórica de Goya.

2%

1.9. Goya e o expresionismo das pinturas negras.

1.8. Comparar as pinturas negras con expresións artísticas parecidas de artistas doutras épocas, especialmente coa pintura expresionista do século XX.

1.8.1. Comenta as pinturas negras de Goya.

CCEC Comenta as pinturas negras de Goya.

1,.5%

1.8.2. Compara a obra de Goya de características expresionistas con obras de contido formal similar noutras épocas e culturas.

CAA

CCEC

1.8.2. Compara a obra de Goya de características expresionistas con obras de contido formal similar noutras épocas e culturas..

2%

1.10. A narración na pintura romántica.

1.9. Comentar a composición de elementos pictóricos e narrativos de cadros emblemáticos da pintura romántica.

1.9.1. Comenta o cadro "A balsa da Medusa" de Géricault, valorando a base histórica e o resultado plástico

CCL

CCEC

. 1.9.1. Comenta o cadro "A balsa da Medusa" de Géricault, valorando a base histórica e o resultado plástico

1,5%

Page 202: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

202

202

202

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

1.9.2. Analiza a pintura "A morte de Sardanápalo".

CCEC . Analiza a pintura "A morte de Sardanápalo".

1,5%

1.11. Etapas na pintura de Goya.

1.12. Goya: clasificación temática das súas obras principais.

1.10. Analizar as etapas pictóricas de Goya.

1.10.1. Identifica os principais cadros do pintor aragonés.

CCEC . Identifica os principais cadros do pintor aragonés.

2%

1.10.2. Clasifica a temática dos cadros de Goya.

CCEC Clasifica a temática dos cadros de Goya.

2%

1.11. Comparar a obra pictórica de Goya e de Velázquez.

1.11.1. Relaciona o cadro "A familia de Carlos IV" con "As Meninas".

CCEC Relaciona o cadro "A familia de Carlos IV" con "As Meninas".

1,5%

1.11.2. Relaciona o cadro "A leiteira de Bordeos" coa pintura impresionista posterior.

CCEC Relaciona o cadro "A leiteira de Bordeos" coa pintura impresionista posterior.

1 %

1.13. Inicios da fotografía.

1.14. Temas fotográficos: retrato, paisaxe e historia. O pictorialismo.

1.12. Explicar as orixes da impresión fotográfica.

1.12.1. Identifica as primeiras impresións fotográficas.

CMCCT

CCEC

Identifica as primeiras impresións fotográficas.

1%

1.15. Música romántica.

1.16. Ludwig Van Beethoven: obras principais (obra sinfónica, concertos e sonatas).

1.17. Ludwig Van Beethoven e a superación do clasicismo musical

.

1.18. Óperas: Verdi, Wagner e a mitoloxía xermánica.

1.13. Comparar a música romántica coas anteriores ou posteriores.

1.13.1. Comenta a música romántica, nomeadamente as principais obras de Beethoven

CCEC Comenta a música romántica, nomeadamente as principais obras de Beethoven

0,5%

1.13.2. Coñece e explica os principais cambios introducidos por Beethoven na forma sonata e sinfonía.

CCEC Coñece e explica os principais cambios introducidos por Beethoven na forma sonata e sinfonía.

0,5%

1.13.3. Identifica pezas representativas da obra de Verdi, Wagner e outros. 1.13.2. Coñece e explica os principais cambios introducidos por Beethoven na forma sonata e sinfonía.

CCEC Coñece e explica os principais cambios introducidos por Beethoven na forma sonata e sinfonía.

0,5%

1.13.4. Relaciona a obra musical de Wagner e a

CCEC Coñece e explica os principais cambios

0,5%

Page 203: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

203

203

203

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

mitoloxía xermánica. 1.13.2. Coñece e explica os principais cambios introducidos por Beethoven na forma sonata e sinfonía.

introducidos por Beethoven na forma sonata e sinfonía.

1.19. Indumentaria, moblaxe e decoración de interiores: estilos Regency e Napoleón III.

1.14. Describir as claves estilísticas da moblaxe e dos obxectos suntuarios (xoiaría, reloxos e vestiario) dos estilos Regency e Napoleón III.

1.14.1. Identifica as claves estilísticas na indumentaria, na moblaxe e na decoración dos estilos Regency e Napoleón III.

CCEC Identifica as claves estilísticas na indumentaria, na moblaxe e na decoración dos estilos Regency e Napoleón III.

0,5%

1.20. Xoiaría e reloxaría: o dourado.

1.15. Analizar a técnica do dourado ao mercurio, incidindo na toxicidade do proceso, en relación coa explotación do ouro na actualidade.

1.15.1. Comenta a relación entre a reloxaría da época e o bronce dourado ao mercurio. 1.14.1. Identifica as claves estilísticas na indumentaria, na moblaxe e na decoración dos estilos Regency e Napoleón III.

CMCCT

CCEC

Comenta a relación entre reloxería da época e o bronce dourado ao mercurio.

0,5%

1.16. Debater acerca da simboloxía do ouro en diferentes culturas.

1.16.1. Compara pezas fabricadas en ouro ao longo das diversas culturas da humanidade. 1.14.1. Identifica as claves estilísticas na indumentaria, na moblaxe e na decoración dos estilos Regency e Napoleón III.

CCEC Compara pezas fabricadas en ouro ao longo das diversas culturas da humanidade.

0,5%

1.21. Nacemento da danza clásica.

1.17. Comentar o nacemento en Francia da danza clásica e os seus elementos clave, por exemplo o uso do tutú e o baile de puntas.

1.17.1. Explica o nacemento en Francia da danza clásica e os elementos clave que a compoñen.

CCEC Explica o nacemento en Francia da danza clásica e os elementos clave que a compoñen.

0,5%

Bloque 2. O Romanticismo tardío (1850-1900)

2.1. Revolución Industrial. Colonización de África. Guerra con China. Guerra de Secesión norteamericana. Independencia latinoamericana.

2.2. Nacionalismo italiano e

2.1. Identificar os principais feitos políticos da segunda metade do século XIX e a súa relación coa arte do seu tempo.

2.1.1. Relaciona o internacionalismo político europeo e a chegada a Europa da arte de Oriente.

CAA

CCEC

Relaciona o internacionalismo político europeo e a chegada a Europa da arte de Oriente.

0,5%

2.1.2. Comenta a Guerra de Secesión norteamericana e a súa influencia na arte.

CCEC Comenta a Guerra de Secesión norteamericana e a súa influencia na arte.

1%

Page 204: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

204

204

204

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

xermánico. Historicismo nostálxico.

2.3. Arquitectura. Neoestilos: neomudéxar e neogótico.

2.2. Recoñecer os elementos de estilos anteriores aplicados a edificios da época: arcadas, columnas, decoración, etc.

2.2.1. Identifica os edificios relacionados cos movementos neogótico e neomudéxar.

CCEC Identifica os edificios relacionados cos movementos neogótico e neomudéxar.

2%

2.4. Exposicións universais de París, Londres e Barcelona. A torre Eiffel.

2.3. Relacionar as exposicións universais de París, Londres, Barcelona e outras coa expansión das novas correntes arquitectónicas.

2.3.1. Relaciona as exposicións universais de París e Londres coa arquitectura.

CCEC Relaciona as exposicións universais de París e Londres coa arquitectura.

1,5%

2.3.2. Identifica os elementos principais da erección da torre Eiffel.

CCEC Identifica os elementos principais da erección da torre Eiffel.

2%

2.5. Escultura: Auguste Rodin.

2.6. Camille Claudel, escultora.

2.4. Comparar a evolución escultórica desde o clasicismo, por exemplo Canova, coa nova plasticidade de Rodin e Camille Claudel.

2.4.1. Explica a evolución do clasicismo de Canova ao expresionismo de Rodin.

CCEC Explica a evolución do clasicismo de Canova ao expresionismo de Rodin.

2%

2.4.2. Analiza a obra de Camille Claudel.

CCEC Analiza a obra de Camille Claudel.

2%

.

B2.5. Analizar a obra de Camille Claudel e a súa relación con Auguste Rodin.

2.5.1. Compara a obra de Rodin e Camille Claudel e establece as conclusións pertinentes.

CSC

CCEC

. Compara a obra de Rodin e Camille Claudel e establece as conclusións pertinentes.

1,5 %

2.7. Mariano Benlliure.

2.6. Identificar os principais escultores españois da época, sinalando a obra de Mariano Benlliure.

2.6.1. Identifica a escultura española, especialmente a obra de Mariano Benlliure.

CCEC Identifica a escultura española, especialmente a obra de Mariano Benlliure.

1%

2.8. Pintura orientalista europea e española.

2.7. Identificar o xénero pictórico da "pintura orientalista", a partir da obra pictórica de artistas europeos e españois, por exemplo Mariano Fortuny.

2.7.1. Identifica a pintura orientalista europea (francesa, inglesa, etc.) cos orientalistas españois, por exemplo Mariano Fortuny.

CCEC Identifica a pintura orientalista europea (francesa, inglesa, etc.) cos orientalistas españois, por exemplo Mariano Fortuny.

1,5%

2.9. Historicismo: Eduardo Rosales, Francisco Pradilla e Alejandro Ferrant.

2.8. Analizar a visión romántica da historia e o auxe do historicismo pictórico.

2.8.1. Relaciona a obra pictórica historicista dos pintores Eduardo Rosales, Francisco Pradilla e Alejandro Ferrant.

CCEC Relaciona a obra pictórica historicista dos pintores Eduardo Rosales, Francisco

1,.5%

Page 205: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

205

205

205

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

2.10. Pintura. Francia: os Pompier (Bouguereau, Cormon, Alexandre Cabanel e Jean-Léon Gérôme).

2.9. Confeccionar un catálogo de obras de fin de século relacionadas coa pintura "pompier", por exemplo de Bouguereau, Cormon, Alexandre Cabanel ou Jean-Léon Gérôme.

2.9.1. Recoñece a obra dos pintores "pompier" franceses: Bouguereau, Cormon, Alexandre Cabanel e Jean-Léon Gérôme, entre outros.

CCEC Recoñece a obra dos pintores "pompier" franceses: Bouguereau, Cormon, Alexandre Cabanel e Jean-Léon Gérôme, entre outros.

1,5%

2.11. Retrato galante: Madrazo e Franz Xaver Wintelhalter.

B2.10. Comparar os retratos de Madrazo coas obras de pintores coetáneos, por exemplo Franz Xaver Wintelhalter.

2.10.1. Relaciona o retrato pictórico de Madrazo e Franz Xaver Wintelhalter.

CCEC Relaciona o retrato pictórico de Madrazo e Franz Xaver Wintelhalter.

1%

2.12. Mariano Fortuny e Madrazo, artista total: pintor, escenógrafo, deseñador de moda e inventor.

2.13. Decoración e moda: Mariano Fortuny e Madrazo.

2.11. Recoñecer a evolución na moda feminina.

2.11.1. Recoñece os traballos de deseño e vestiario de Mariano Fortuny e Madrazo.

CD

CCEC

Recoñece os traballos de deseño e vestiario de Mariano Fortuny e Madrazo.

1%

2.14. Movemento "Arts and Crafts": William Morris.

2.12. Debater acerca do movemento romántico de volta á fabricación artesanal inglés "Arts and Crafts".

2.12.1. Explica o movemento inglés "Arts and Crafts".

CSIEE

CCEC

Explica o movemento inglés "Arts and Crafts".

1%

2.13. Comentar as formulacións estéticas de William Morris.

2.13.1. Comenta as formulacións estéticas de William Morris.

CMCCT

CCEC

Comenta as formulacións estéticas de William Morris.

1%

2.15. Reino Unido. Movemento prerrafaelita: John Everett Millais, Dante Gabriel Rossetti e William Holman Hunt, etc.

2.14. Analizar as principais obras pictóricas dos pintores prerrafaelitas ingleses.

2.14.1. Analiza a obra pictórica do movemento prerrafaelita.

CCEC Analiza a obra pictórica do movemento prerrafaelita.

2%

2.16. Desenvolvemento da técnica fotográfica.

2.15. Comentar as primeiras fotografías en branco e negro.

2.15.1. Identifica a técnica do retrato utilizada por Nadar.

CMCCT

CCEC

Identifica a técnica do retrato utilizada por Nadar.

2%

Page 206: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

206

206

206

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

2.17. Retrato fotográfico.

2.16. Relacionar o retrato fotográfico e o retrato pictórico.

2.16.1. Compara o retrato en pintura co retrato coetáneo en fotografía.

CCEC Compara o retrato en pintura co retrato coetáneo en fotografía.

1%

2.18. Orixes do cine. Nacemento do cine americano.

2.17. Describir o contexto en que se enmarca o nacemento do cine (os irmáns Lummier, Melíes e Segundo Chomón), así como o nacemento do cine americano.

2.17.1. Describe o contexto xeral en que xorde a cinematografía e os seus pioneiros.

CCL

CCEC

Describir o contexto en que se enmarca o nacemento do cine.

1%

2.19. Música: rexionalismo eslavo.

2.18. Analizar a obra musical de compositores do leste de Europa: Alexander Borodín, Modesto Músorgski, Piotr llich Tchaikovski, Antonín Dvořák e Bedřich Smetana.

2.18.1. Recoñece a obra musical dos países eslavos: Alexander Borodín, Modesto Músorgski, Piotr Ilich Tchaikovski e Bedřich Smetana.

CCEC Recoñece a obra musical dos países eslavos.

0,5%

2.20. Danza: Tchaikovsky ("O lago dos cisnes").

2.19. Analizar as claves artísticas no ballet "O lago dos cisnes", de Tchaikovski.

2.19.1. Analiza o ballet "O lago dos cisnes", de Tchaikovski.

CCEC Coñece o ballet "O lago dos cisnes", de Tchaikovski.

0,5%

2.21. A zarzuela.

2.20. Comentar a música popular española: a zarzuela.

2.20.1. Comenta a música popular española: a zarzuela.

CCEC Coñece a música popular española: a zarzuela.

0,5%

2.21. A zarzuela.

2.21. Identificar adecuadamente as composicións máis populares da zarzuela española.

2.21.1. Identifica os fragmentos máis populares da zarzuela española.

CCEC Identifica os fragmentos máis populares da zarzuela española.

0,.5%

Bloque3. As vangardas

3.1. A fotografía e a descomposición da imaxe. Influencia na pintura impresionista.

3.1. Relacionar as descubertas na composición da cor coa súa aplicación na técnica pictórica.

3.1.1. Relaciona a descuberta da descomposición da imaxe en cores primarias e a súa relación coa técnica impresionista.

CMCCT

CCEC

Relaciona a descuberta da descomposición da imaxe en cores primarias e a súa relación coa técnica impresionista.

1,5%

3.2. A cor como descomposición da luz. Teoría aditiva e subtractiva da cor. Cores primarias e secundarias. Cores complementarias

3.2. Diferenciar as teorías de cor aditiva e subtractiva.

3.2.1. Diferencia a construción de cores coa luz da creación cos pigmentos.

CMCCT

CCEC

Diferencia a construción de cores coa luz da creación cos pigmentos.

1%

Page 207: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

207

207

207

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

3.3. Temática simbolista: erotismo, drogas, satanismo, etc.

3.4. Pintura de Odilon Redon.

3.3. Identificar os cadros con temática simbolista, diferenciándoos dos doutras temáticas.

3.3.1. Relaciona os temas artísticos e a súa aplicación á arte: simbolismo, erotismo, drogas e satanismo.

CSC

CCEC

Relaciona os temas artísticos e a súa aplicación á arte: simbolismo, erotismo, drogas e satanismo.

1%

3.3.2. Analiza a obra pictórica de Odilon Redon.

CCEC Coñece a obra pictórica de Odilon Redon.

1%

3.5. Paul Cézanne.

3.4. Coñecer a biografía de Cézanne, a súa relación coa parte comercial da creación artística e a influencia na técnica pictórica posterior.

3.4.1. Describe as principais creacións de Cézanne.

CCEC Describe as principais creacións de Cézanne.

2%

3.6. Decadencia do historicismo e auxe da vida cotiá.

3.7. Impresionismo: Monet, Manet, Pisarro e Sisley.

3.5. Describir as claves da pintura impresionista.

3.5.1. Identifica os cadros máis representativos de Manet, Monet, Pisarro e Sisley.

CCEC Identifica os cadros máis representativos de Manet, Monet, Pisarro e Sisley.

2%

3.6. Comparar a temática entre os motivos historicistas e o reflexo da vida cotiá nas pinturas da época.

3.6.1. Compara os cadros historicistas coas obras de Pisarro ou Sisley.

CAA

CCEC

Compara os cadros historicistas coas obras de Pisarro ou Sisley.

2%

3.8. Reino Unido: John Singer Sargent.

3.7. Relacionar o retrato social no Reino Unido (obra pictórica de John Singer Sargent).

3.7.1. Relaciona a obra pictórica de Sorolla con John Singer Sargent.

CCEC Relaciona a obra pictórica de Sorolla con John Singer .

2%

3.9. Pintura en España: Santiago Rusiñol, Ramón Casas, Anglada Camarasa, Carlos de Haes, Isidro Nonell, Joaquín Sorolla e José Luis Sert.

3.8. Analizar a pintura española e o seu valor en relación á pintura europea.

3.8.1. Identifica as principais obras dos pintores españois, por exemplo: Santiago Rusiñol, Ramón Casas, Anglada Camarasa, Carlos de Haes, Isidro Nonell e Joaquín Sorolla.

CCEC Identifica as principais obras dos pintores españois, por exemplo: Santiago Rusiñol, Ramón Casas, Anglada Camarasa, Carlos de Haes, Isidro Nonell e Joaquín Sorolla.

2%

3.10. Os "Navis" (Pierre

3.9. Distinguir a técnica pictórica impresionista

3.9.1. Identifica a técnica pictórica dos "Navis" e dos

CCEC Identifica a técnica pictórica dos "Navis"

2

Page 208: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

208

208

208

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

Bonnard) e os "Fauves" (Matisse).

da utilizada polos "Navis" e polos "Fauves".

"Fauves". e dos "Fauves". %

3.9.2. Analiza algunha obra de Pierre Bonnard e Matisse.

CCEC Compara algunha obra de Pierre Bonnard e Matisse.

1%

3.11. Berthe Morisot e Mary Cassatt.

3.10. Comparar a calidade pictórica das pintoras impresionistas coas obras dos pintores masculinos, por exemplo as pintoras Berthe Morisot e Mary Cassatt.

3.10.1. Compara a obra pictórica das pintoras Berthe Morisot e Mary Cassatt cos pintores coetáneos.

CSC

CCEC

Compara a obra pictórica das pintoras Berthe Morisot e Mary Cassatt cos pintores coetáneos.

1%

3.12. Arte Naif: Rousseau.

3.12. Analizar a técnica pictórica dos pintores naif.

3.12.1. Explica a concepción pictórica de Rousseau.

CSIEE

CCEC

Comprende a concepción pictórica de Rousseau.

1%

3.13. Van Gogh.

3.13.1. Analizar a obra pictórica de Van Gogh.

3.13.1. Analiza a arte de Van Gogh.

CCL

CCEC

Analiza a arte de Van Gogh.

2%

3.13.2. Debater acerca da biografía de Van Gogh e a influencia que tivo na súa pintura

3.13.2. Debate acerca da posible relación entre a vida e a obra en Van Gogh.

CSC

CCEC

Comprende a posible relación entre a vida e a obra en Van Gogh

1%

3.14. Cubismo, ruptura dunha única visión: Juan Gris, George Braque e Pablo Ruiz Picasso.

3.14. Analizar a orixe teórica e a plasmación na arte das formulacións cubistas.

3.14.1. Analiza a concepción visual da arte cubista.

CCEC Analiza a concepción visual da arte cubista.

1,5%

3.14.2. Compara algunha obra cubista con outras anteriores.

CCEC Compara algunha obra cubista con outras anteriores.

1%

3.14.3. Identifica as obras cubistas de Juan Gris, Pablo Picasso e Georges Braque.

CCEC Identifica as obras cubistas de Juan Gris, Pablo Picasso e Georges Braque.

1,5%

3.15. A obra escultórica de Picasso e a súa relación con Julio González.

3.15. Comentar a escultura española da época; a técnica da soldadura en ferro e a súa relación con Picasso e Julio González.

3.15.1. Relaciona a escultura de Julio González e a de Picasso.

CCEC Relaciona a escultura de Julio González e a de Picasso

1,5%

3.16. Etapas pictóricas de Picasso.

3.16. Clasificar a obra pictórica de Picasso nas súas etapas máis representativas.

3.16.1. Compara as etapas creativas de Picasso: épocas rosa, azul, cubista e surrealista.

CCEC Compara as etapas creativas de Picasso: épocas rosa, azul, cubista e surrealista.

2%

3.17. O cine como vangarda.

3.17. Coñecer o cine e as súas relacións coas primeiras vangardas artísticas.

3.17.1. Analiza os intercambios recíprocos entre a cinematografía e as vangardas noutras disciplinas da arte.

CD

CCEC

Comprende os intercambios recíprocos entre a cinematografía e as

1%

Page 209: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

209

209

209

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

vangardas noutras disciplinas da arte.

3.18. Cartel publicitario: elementos formais e narrativos.

3.18. Identificar a tipoloxía do cartel publicitario da época.

3.18.1. Analiza os elementos formais e narrativos que se dan no cartel publicitario.

CCEC Analiza os elementos formais e narrativos que se dan no cartel publicitario.

1%

3.19. O cartel e a arte.

3.19. Debater acerca da calidade artística do cartel publicitario.

3.19.1. Explica a importancia do cartel publicitario.

CSIEE

CCEC

Explica a importancia do cartel publicitario.

2%

3.21. Carteis de Jules Chéret, Alfons Mucha e Leonetto Cappiello.

3.20. Identificar pola súa tipoloxía as obras en cartel dos máis senlleiros artistas da súa época, por exemplo Jules Chéret, Alfons Mucha e Leonetto Cappiello.

3.20.1. Explica a obra gráfica dos cartelistas Jules Chéret, Alfons Mucha e Leonetto Cappiello.

CCEC Diferencia a obra gráfica dos cartelistas Jules Chéret, Alfons Mucha e Leonetto Cappiello.

2%

3.22. Estampaxe xaponesa. Técnica do ukiyo-e. Grandes gravadores nipóns: Kitagawa Utamaro, Utagawa Hiroshige e Katsushika Hokusai.

3.22. Analizar a técnica xaponesa do ukiyo-e e as principais obras dos estampadores xaponeses Kitagawa Utamaro, Utagawa Hiroshige e Katsushika Hokusai.

3.22.1. Analiza a técnica xaponesa do ukiyo-e e as principais obras dos estampadores xaponeses Kitagawa Utamaro, Utagawa Hiroshige e Katsushika Hokusai.

CCEC Coñece a técnica xaponesa do ukiyo-e e as principais obras dos estampadores xaponeses Kitagawa Utamaro, Utagawa Hiroshige e Katsushika Hokusai.

0,5%

3.23. Influencia da estampaxe xaponesa en Europa. Vincent Van Gogh. Nacemento do cómic.

3.23. Debater acerca da influencia do gravado xaponés coas creacións europeas, sobre todo na obra de Van Gogh e dos debuxantes da denominada "liña clara", por exemplo Hergé.

3.23.1. Relaciona o gravado xaponés coas creacións europeas, sobre todo na obra de Van Gogh e de Hergé.

CCEC Relaciona o gravado xaponés coas creacións europeas, sobre todo na obra de Van Gogh e de Hergé.

0,5%

.

3.24. O cartel publicitario e a obra pictórica e gráfica de Henri de Toulouse-Lautrec.

3.24. Explicar o cartel e a obra gráfica de Henri de Toulouse-Lautrec.

3.24.1. Explica o cartel e a obra gráfica de Henri de Toulouse-Lautrec.

CSIEE

CCEC

Explica o cartel e a obra gráfica de Henri de Toulouse-Lautrec.

2%

3.25. Música. Impresionismo: Debussy e Ravel.

3.25. Analizar as claves da música impresionista francesa e do resto de Europa, por exemplo Debussy e Ravel.

3.25.1. Comenta a música impresionista, utilizando algunha obra de Claude Debussy ou Maurice Ravel.

CCEC Comenta a música impresionista.

0,5%

Page 210: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

210

210

210

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

3.26. Música española: Falla, Albéniz, Granados e Salvador Bacarisse.

3.26. Coñecer os compositores españois e as súas obras máis representativas: Manuel de Falla, Isaac Albéniz, Enrique Granados, Salvador Bacarisse e outros.

3.26.1. Analiza a obra musical dos compositores españois Manuel de Falla, Isaac Albéniz, Enrique Granados e Salvador Bacarisse.

CCEC Analiza a obra musical dos pintores españoles.

1%

Bloque 4. O Modernismo-Art Nouveau 2ª Avaliación

4.1. Modernismo.

4.1. Analizar as claves estilísticas do Modernismo, que o diferencian claramente dos estilos anteriores e posteriores.

4.1.1. Identifica os elementos diferenciadores da arte modernista fronte ao xeometrismo da Art Decó e os neoestilos anteriores.

CAA

CCEC

Identifica os elementos diferenciadores da arte modernista fronte ao xeometrismo da Art Decó e os neoestilos anteriores.

3%

4.2. Fantasía arquitectónica da fin de século: Art Nouveau.

4.3. Características principais da Art Nouveau francés.

4.4. Movemento en Europa: Modernismo, Jugendstil, Sezession e Liberty.

4.2. Debater acerca da obra modernista en Europa, a súa extensión e a súa duración cronolóxica.

4.2.1. Comenta a duración cronolóxica e a extensión xeográfica do modernismo.

CCEC Comenta a duración cronolóxica e a extensión xeográfica do modernismo.

3%

4.2.2. Explica o modernismo en Europa: Art Nouveau, Liberty, Sezession e Jugendstil.

CCEC Explica o modernismo en Europa: Art Nouveau, Liberty, Sezession e Jugendstil.

3%

4.5. Arquitectura modernista europea: Víctor Horta e Adolf Loos.

4.6. Modernismo catalán: obra de Gaudí.

4.3. Recoñecer o modernismo español, nomeadamente a obra de Antonio Gaudí.

4.3.1. Compara a obra arquitectónica de Antonio Gaudí, Víctor Horta e Adolf Loos.

CCEC Compara a obra arquitectónica de Antonio Gaudí, Víctor Horta e Adolf Loos.

3%

4.7. Escultura: obra de Josep Llimona.

4.4. Analizar a escultura modernista española, por exemplo a obra do escultor Josep Llimona.

4.4.1. Analiza a obra escultórica de Josep Llimona.

CCEC Analiza a obra escultórica de Josep Llimona.

3%

4.8. Esculturas crisoelefantinas.

4.5. Recoñecer as claves estilísticas na escultura crisoelefantina.

4.5.1. Identifica pezas escultóricas que poidan clasificarse como crisoelefantinas.

CCEC Identifica pezas escultóricas que poidan clasificarse como

3%

Page 211: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

211

211

211

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

crisoelefantinas.

4.9. Cartel publicitario en Cataluña: Alexandre de Riquer, Ramón Casas e outros.

4.6. Comentar a importancia da cartelística española, nomeadamente salientable na obra de Alexandre de Riquer e Ramón Casas.

4.6.1. Comenta a obra en cartel de Alexandre de Riquer, Ramón Casas e outros cartelistas españois.

CCEC . Comenta a obra en cartel de Alexandre de Riquer, Ramón Casas e outros cartelistas españois.

3%

4.10. Moblaxe modernista.

4.7. Identificar a tipoloxía da moblaxe modernista.

4.7.1. Analiza a moblaxe modernista.

CCEC Analiza a moblaxe modernista.

2%

4.11. Revolución no vidro. Floreiros de Émile Gallé. Lámpadas de cores de Tiffany.

4.8. Describir a evolución na técnica do vidro que supón a obra de Émile Gallé e Louis Confort Tiffany.

4.8.1. Explica a importancia artística das creacións en vidro de Émile Gallé e Louis Comfort Tiffany.

CCEC Explica a importancia artística das creacións en vidro de Émile Gallé e Louis Comfort Tiffany.

1%

4.12. Xoiaría modernista. Esmalte. Obra de Lluís Masriera.

B4.9. Analizar os elementos clave da xoiaría modernista, utilizando as obras de René Lalique e de Lluis Masriera, entre outros.

4.9.1. Comenta a tipoloxía da xoiaría modernista, por exemplo os deseños de René Lalique e de Lluís Masriera, entre outros.

CCEC Comenta a tipoloxía da xoiaría modernista, por exemplo os deseños de René Lalique e de Lluís Masriera, entre outros.

3%

Bloque 5. O Surrealismo e outras vangardas

5.1. Teorías de Sigmund Freud. A psicoloxía.

5.2. Irracionalismo onírico. Movemento surrealista: orixe.

5.1. Relacionar a descuberta da psicoloxía coas claves plásticas do surrealismo.

5.1.1. Relaciona as ideas sobre a psicanálise de Sigmund Freud e as creacións surrealistas, especialmente co método paranoico-crítico de Salvador Dalí.

CSC

CCEC

Relaciona as ideas sobre a psicanálise de Sigmund Freud e as creacións surrealistas, especialmente co método paranoico-crítico de Salvador Dalí.

2%

5.1.2. Explica as principais características do movemento surrealista.

CCEC Explica as principais características do movemento surrealista.

3%

5.3. Principais artistas: Salvador Dalí, Jean Arp e Joan Miró.

5.4. A pintura metafísica de Giorgio de Chirico.

5.2. Identificar as principais obras e os/as principais autores/as surrealistas.

5.2.1. Comenta as obras surrealistas de Jean Arp, Joan Miró e a pintura metafísica de Giorgio de Chirico.

CCL

CCEC

Comenta as obras surrealistas de Jean Arp, Joan Miró e a pintura metafísica de Giorgio de Chirico.

3%

5.5. O surrealismo no cine: "Un can andaluz", de

5.3. Analizar a importancia histórica de Salvador Dalí e Luis

5.2.1. Comenta as obras surrealistas de Jean Arp, Joan Miró e a pintura metafísica de

CAA

CCEC

Comenta as obras surrealistas de Jean Arp, Joan Miró e a pintura metafísica de

3%

Page 212: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

212

212

212

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

Luis Buñuel e Salvador Dalí. "A idade de ouro", de Buñuel.

Buñuel. Giorgio de Chirico. Giorgio de Chirico.

5.6. Cine alemán. Expresionismo alemán: "O gabinete do doutor Caligari" (1920), de Robert Wiene.

5.7. Xénero da ciencia ficción. Fritz Lang e a súa película "Metropolis" (1927).

5.8. "O anxo azul" (1930), de Josef von Sternberg, Marlene Dietrich.

5.4. Explicar a importancia do cine europeo sinalando exemplos de grande transcendencia posterior, como "O gabinete do doutor Caligari", "Metropolis", "O anxo azul", etc.

5.4.1. Comenta as claves do expresionismo alemán, nomeadamente salientable en "O gabinete do doutor Caligari", de Robert Wiene.

CCEC Comenta as claves do expresionismo alemán.

3%

5.4.2. Analiza a importancia da película "O anxo azul", de Josef von Sternberg, e a presenza nela de Marlene Dietrich.

CCEC Comprende a importancia da película "O anxo azul", de Josef von Sternberg, e a presenza nela de Marlene Dietrich.

2%

5.9. Movemento neoplasticista holandés "De Stijl": arquitectura, pintura e moblaxe. Piet Mondrian, Theo Van Doesburg e Gerrit Thomas Rietveld.

5.5. Explicar as claves estilísticas en arquitectura, pintura e moblaxe do movemento "De Stijl".

5.5.1. Explica a concepción artística dos neoplasticistas holandeses, o grupo "De Stijl".

CCEC Explica a concepción artística dos neoplasticistas holandeses, o grupo "De Stijl".

3%

5.5.2. Analiza as obras en arquitectura, pintura e moblaxe de artistas neoplasticistas: Piet Mondrian, Theo van Doesburg e Gerrit Thomas Rietveld.

CCEC Analiza as obras en arquitectura, pintura e moblaxe de artistas neoplasticistas: Piet Mondrian, Theo van Doesburg e Gerrit Thomas Rietveld.

3%

5.10. Movemento Dadá. Obra escultórica de Jean Tinguely.

5.6. Debater acerca do movemento Dada e as obras máis importantes deste movemento artístico.

.6.1. Describe o movemento Dadá e a obra escultórica de Jean Tinguely.

CCEC Describe o movemento Dadá e a obra escultórica de Jean Tinguely.

2%

5.11. Ballets de Serguéi Diághilev e Nijinsky. Escenografías e decorados. Relación con artistas da época: Picasso,

5.7. Recoñecer a importancia dos ballets rusos en París e na historia da danza contemporánea.

.6.1. A naliza a importancia do ballet roso,utilizando a obra de Serguéi Diaghilev e Nijinsky.

CD

CCEC

Coñece a importancia do ballet roso,utilizando a obra de Serguéi Diaghilev e Nijinsky.

1%

5.7.2. Comenta a obra musical de Igor Stravinsky e a súa relación coa danza: "O paxaro de lume", "Petrushka" e "A

CCEC Coñece a obra musical de Igor Stravinsky e a súa relación coa danza: "O paxaro de lume",

1%

Page 213: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

213

213

213

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

Matisse e Natalia Goncharova.

5.12. Música e danza. Igor Stravinsky: "O paxaro de lume", "Petrushka" e "A consagración da primavera".

consagración da primavera". "Petrushka" e "A consagración da primavera".

5.7.3. Describe presentacións coreográficas relacionadas con "A consagración da primavera", por exemplo o traballo de Pina Bausch.

CCEC Describe presentacións coreográficas relacionadas con "A consagración da primavera", por exemplo o traballo de Pina Bausch.

1%

Bloque 6. Os felices anos vinte. Art Decó

6.1. Claves da Art Decó.

6.2. Desenvolvemento económico do período de entre guerras.

6.3. Auxe do luxo. A arte como produto para elite

6.1. Identificar as claves sociais e políticas que se relacionan co Art Decó.

6.1.1. Comenta a relación entre o desenvolvemento económico mundial e o auxe da Art Decó.

CAA

CCEC

Comenta a relación mundial do Art Decó.

3%

6.1.2. Explica a evolución desde a arte baseada na natureza (modernismo), á arte xeométrica (Art Decó).

CCEC Explica a evolución desde a arte baseada na natureza (modernismo), á arte xeométrica (Art Decó).

3%

6.4. Notas distintivas da arquitectura decó.

6.5. Estados Unidos: os grandes edificios. Escola de Chicago. Nova York: edificios Chrysler e Empire State.

6.2. Recoñecer o estilo Art Decó en arquitectura, identificando os edificios emblemáticos deste estilo.

6.2.1. Relaciona o Art Decó cos edificios anteriores da escola de Chicago e os edificios de Nova York, especialmente o Chrysler e o Empire State.

CCEC .Relaciona o Art Decó cos edificios anteriores da escola de Chicago e os edificios de Nova York, especialmente o Chrysler e o Empire State.

3%

6.6. Escultura: Pablo Gargallo e Constantin Brancusi.

6.3. Analizar as principais obras e escultores da época, por exemplo Pablo Gargallo e Constantin Brancusi.

6.3.1. Compara a escultura de Pablo Gargallo e de Constantin Brancusi.

CAA

CCEC

Compara a escultura de Pablo Gargallo e de Constantin Brncusi.

3%

6.7. Tamara de Lempickca, pintora.

6.4. Debater acerca da obra pictórica de Tamara de Lempicka.

6.4.1. Comenta a obra pictórica da pintora Tamara de Lempicka.

CSC

CCEC

Comenta a obra pictórica da pintora Tamara de Lempicka

3%

6.9. Moblaxe Art Decó.

6.6. Describir os elementos esenciais en moblaxe e artes aplicadas do estilo Art Decó.

6.6.1. Identifica as claves esenciais da moblaxe decó.

CCEC Identifica as claves esenciais da moblaxe decó.

2%

Page 214: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

214

214

214

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

6.10. Xoiaría decó e reloxos de pulseira. Empresas Cartier e Patek Philippe.

6.7. Analizar a importancia do luxo e a súa relación cos deseños decó. Empresas Cartier e Patek Philippe.

6.7.1. Compara a tipoloxía das xoias decó, por exemplo Cartier, coas doutras épocas.

CSIEE

CCEC

Compara a tipoloxía das xoias decó, por exemplo Cartier, coas doutras épocas.

1%

6.7.2. Analiza o concepto do luxo en relación á arte, por exemplo na xoiaría.

CSC

CCEC

Comprende o concepto do luxo en relación á arte, por exemplo na xoiaría.

2%

6.7.3. Debate acerca da relación entre luxo e artesanía utilizando, entre outros exemplos, a empresa Patek Philippe.

CCL

CCEC

Debate acerca da relación entre luxo e artesanía utilizando, entre outros exemplos, a empresa Patek Philippe.

1%

6.11. Música dodecafónica, serialista e atonal. Arnold Schönberg.

6.8. Distinguir as claves da música dodecafónica, por exemplo a obra musical de Arnold Schönberg.

6.8.1. Analiza a música dodecafónica, utilizando composicións, entre outras, da obra musical de Arnold Schönberg, Anton Webern ou Alban Berg.

CD

CCEC

Analiza a música dodecafónica, utilizando composicións, entre outras, da obra musical de Arnold Schönberg..

1%

6.12. Música norteamericana. Irving Berlin e George Gershwin.

6.9. Avaliar as composicións musicais dos Estados Unidos, nomeadamente a obra musical de George Gershwin e Irving Berlin.

6.9.1. Comenta a obra musical de George Gershwin e Irving Berlin.

CCEC Comenta a obra musical de GeorgenGershwin e Irving Berlin.

1%

6.13. Música espiritual negra. Blues. Nacemento do Jazz.

6.10. Identificar a música popular norteamericana, nomeadamente a música espiritual negra, o blues e o jazz.

6.10.1. Identifica os ritmos e diferencia a música negra americana: espiritual, blues e jazz.

CCEC Identifica os ritmos e diferencia a música negra americana: espiritual, blues e jazz.

1%

6.14. Moda: a revolución no mundo da moda e no vestido da muller. Coco Chanel.

6.11. Explicar a evolución no traxe feminino e a súa relación co posible cambio do papel da muller na sociedade da época.

6.11.1. Analiza a revolución no traxe feminino que supuxo a obra de Coco Chanel.

CSC

CCEC

Analiza a revolución no traxe feminino que supuxo a obra de Coco Chanel.

1%

Bloque 7. A Gran Depresión e a arte da súa época

7.1. "A fin da festa". A crise económica. O crack bolsista

7.1. Comentar a relación entre a situación política europea e o seu reflexo na arte.

7.1.1. Analiza a representación plástica do crack bolsista de 1929 en Estados Unidos.

CAA

CCEC

Analiza a representación plástica do crack bolsista de 1929 en

2%

Page 215: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

215

215

215

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

de 1929. Crise económica mundial. Auxe dos totalitarismos.

Estados Unidos.

7.2. Fotografía comprometida cos pobres: Dorothea Langue e Walker Evans.

7.2. Analizar a arte social ou comprometida.

7.2.1. Comenta a obra fotográfica de Dorothea Lange e Walker Evans.

CSC

CCEC

Comenta a obra fotográfica de Dorothea Lange e Walker Evans.

2%

7.2.2. Compara a obra fotográfica de artistas con compromiso social coa fotografía esteticista de, por exemplo, Cecil Beaton.

CCEC Compara a obra fotográfica de artistas con compromiso social coa fotografía esteticista

2%

7.3. O cine e a súa función social.

7.3. Debater acerca da función social da arte.

7.3.1. Expón razoadamente a importancia da arte como denuncia social, utilizando, por exemplo, o documental "As Hurdes, terra sen pan", de Luis Buñuel.

CCL

CCEC

Expón razoadamente a importancia da arte como denuncia social, utilizando, por exemplo, o documental "As Hurdes, terra sen pan", de Luis Buñuel.

3%

7.4. A primeira película de animación: Brancaneves e os sete ananos", de Walt Disney.

7.4. Analizar a importancia para o mundo da arte de Walt Disney como empresa.

7.4.1. Analiza a importancia para o cine da obra creativa de Walt Disney.

CD

CCEC

Comprende a importancia para o cine da obra creativa de Walt Disney.

1,5%

7.5. Cómic europeo: "Tintín", de Hergé.

7.6. Cómic norteamericano.

7.7. O primeiro superheroe: "Superman", de Jerry Siegel e Joe Shuster.

7.8. O heroe triste e solitario: "Batman", de Bob Kane e Bill Finger.

7.5. Describir o nacemento do cómic, tanto do europeo, con "Tintín", como o norteamericano dos superheroes.

7.5.1. Analiza a importancia do cómic europeo, nomeadamente a obra de Hergé.

CCEC Analiza a importancia do cómic europeo

2%

7.5.2. Explica o nacemento dos superheroes norteamericanos do cómic.

CCEC Explica o nacemento dos superheroes norteamericanos do cómic.

1%

7.5.3. Analiza as claves sociolóxicas e persoais dos superheroes do cómic: "Superman", "Batman" e "Capitán América".

CSIEE

CCEC

Coñece as claves sociolóxicas e persoais dos superheroes do cómic: "Superman", "Batman" e "Capitán América".

1%

Page 216: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

216

216

216

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

7.9. O orgullo americano: "Capitán América", de Joe Simon e Jack Kirby.

7.10. As aventuras espaciais: "Flash Gordon", de Alex Raymond.

7.11. O exotismo selvático: "Tarzán", de Burne Hogarth.

7.5.4. Relaciona o cómic espacial co cine posterior, utilizando, entre outras, as aventuras espaciais de "Flash Gordon".

CCEC Relaciona o cómic espacial co cine posterior

1%

7.5.5. Comenta a relación entre cine e cómic no caso de "Tarzán".

CCEC .Comenta a relación entre cine e cómic no caso de "Tarzán".

1%

7.12. O cómic como linguaxe artística.

7.6. Explicar a transcendencia posterior do cómic desta época na arte.

7.6.1. Debate acerca do valor do cómic como obra de arte.

CCEC Comprende o valor do cómic como obra de arte.

2%

7.13. Cine español. Producións Cifesa.

7.7. Analizar as claves sociolóxicas do cine español, no marco da cultura e da situación económica de España e da Guerra Civil.

7.7.1. Recoñece as principais películas españolas da época, tendo en conta a relación da súa creación coa produtora Cifesa.

CSIEE

CCEC

Recoñece as principais películas españolas da época, tendo en conta a relación da súa creación coa produtora Cifesa.

1%

7.14. Ballet: traxectoria do Ballet da Ópera de París. Serge Lifar.

7.8. Comentar a situación do ballet europeo e a influencia dos coreógrafos soviéticos no Ballet da Ópera de París.

7.8.1. Analiza a importancia para a danza dos ballets soviéticos de principio de século.

CCEC Analiza a importancia para a danza dos ballets soviéticos de principio de século.

0,5%

7.15. As "big bands" americanas: Benny Goodman, Glenn Miller, Duke Ellington, Tommy Dorsey, etc.

7.9. Recoñecer as composicións musicais das denominadas "big bands" americanas, por exemplo a orquestra de Benny Goodman.

7.9.1. Identifica a música swing e a súa relación coas "big bands" americanas.

CCEC Identifica a música swing e a súa relación coas "big bands" americanas.

0,5%

Bloque 8. A II Guerra Mundial 3ª AvaiIación

8.1. Fascismo e comunismo. Iconoloxías asociadas.

8.1. Debater acerca da importancia da iconoloxía na promoción das correntes políticas da época.

8.1.1. Analiza as artes fascista e comunista, e establece diferenzas e semellanzas.

CCL

CCEC

Analiza as artes fascista e comunista, e establece diferenzas e semellanzas.

0,5%

8.2. 8.2. Identificar as claves 8.2.1. Compara a arquitectura CAA Compara a

Page 217: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

217

217

217

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

Arquitectura fascista e comunista: Berlín e Moscova.

da arquitectura, nomeadamente a relacionada coas ideoloxías totalitarias.

de ambas as ideoloxías, principalmente en Berlín e en Moscova.

CCEC arquitectura de ambas as ideoloxías, principalmente en Berlín e en Moscova.

1%

8.3. Abstracción escultórica: Henry Moore, Antoine Pevsner e Naum Gabo.

8.3. Comentar a evolución na forma escultórica: a ruptura da forma.

8.3.1. Comenta a evolución escultórica europea, nomeadamente salientable nas obras de Henry Moore, Antoine Pevsner e Naum Gabo.

CCEC Comenta a evolución escultórica europea, nomeadamente salientable nas obras de Henry Moore, Antoine Pevsner e Naum Gabo.

2%

8.4. Fascismo. Obra cinematográfica de Leni Riefensthal: "Olympia" e "O triunfo da vontade".

8.5. Comunismo. O cine de Serguéi Eisenstein: "O acoirazado Potemkin" (1925) e "Iván o terrible" (1943).

8.4. Analizar a obra cinematográfica europea da época, destacando principalmente a transcendencia das creacións de Leni Riefensthal e Serguéi Eisenstein.

8.4.1. Identifica as películas de Leni Riefensthal: "Olympia" e "O triunfo da vontade".

CSIEE

CCEC

Identifica as películas de Leni Riefensthal: "Olympia" e "O triunfo da vontade".

0,5%

8.4.2. Analiza a construción narrativa visual de "O acoirazado Potemkin".

CCEC Analiza a construción narrativa visual de "O acoirazado Potemkin".

1%

8.6. A obra musical de Wagner e o fascismo alemán.

8.7. Relación vital e musical de Dimitri Shostakóvich co comunismo soviético.

8.5. Describir a relación da obra musical de Wagner co fascismo e das composicións de Dimitri Shostakóvich co comunismo soviético.

8.5.1. Explica a relación entre a música de Wagner e o fascismo alemán.

CSC

CCEC

Explica a relación entre a música de Wagner e o fascismo alemán.

0,5%

8.8. Fotoxornalismo independente: axencia Magnum.

8.9. Fotografía de guerra: Robert Capa.

8.10. Captación do instante: Henri de Cartier-

8.6. Comentar a tipoloxía fotográfica relacionada cos conflitos bélicos, utilizando, por exemplo, a obra gráfica de Robert Capa ou

dos españois Agustí Centelles, José María Díaz-Casariego, "Campúa" e Venancio Gombau ou "Alfonso".

8.6.1. Analiza as claves da fotografía de guerra, especialmente na obra de Robert Capa, Agustí Centelles ou "Alfonso".

CD

CCEC

Analiza as claves da fotografía de guerra, especialmente na obra de Robert Capa, Agustí Centelles ou "Alfonso".

0,5%

8.6.2. Analiza a formulación ou presentación teórica da fotografía e o instante de Henri de Cartier-Bresson.

CCEC Coñece a presentación teórica da fotografía e o instante de Henri de Cartier-Bresson.

1%

Page 218: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

218

218

218

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

Bresson. 8.6.3. Relaciona a actitude vital e artística dos fotógrafos da axencia Magnum.

CSIEE

CCEC

Relaciona a actitude vital e artística dos fotógrafos da axencia Magnum.

1%

8.11. O París nocturno: Brassai.

8.7. Explicar a técnica da fotografía nocturna e valorar os condicionantes técnicos, utilizando como exemplo a obra gráfica de Brassai, entre outros.

8.7.1. Comenta a técnica da fotografía nocturna e as creacións de Gyula Halász "Brassai".

CMCCT

CCEC

Comenta a técnica da fotografía nocturna e as creacións de Gyula Halász "Brassai".

0,5%

8.12. O cartel como propaganda política.

8.13. Colaxe.

8.14. Obra de Josep Renau.

8.8. Comparar a técnica da colaxe aplicada a diferentes motivos, por exemplo entre a obra de Josep Renau e Matisse.

8.8.1. Explica a técnica da colaxe e a súa utilización no cartel de propaganda política, sobre todo na obra de Josep Renau.

CMCCT

CCEC

Explica a técnica da colaxe e a súa utilización no cartel de propaganda política

2%

8.8.2. Realiza unha composición plástica mediante a técnica da colaxe.

CCEC Realiza unha composición plástica mediante a técnica da colaxe.

0,5%

8.15. Comedia musical: Fred Astaire e Gene Kelly.

8.9. Analizar as claves narrativas e plásticas da comedia musical norteamericana utilizando, entre outras, a filmografía de Fred Astaire e de Gene Kelly.

8.9.1. Comenta as claves da comedia musical norteamericana, utilizando, entre outros, as películas de Fred Astaire e de Gene Kelly.

CCEC Comenta as claves da comedia musical norteamericana, utilizando, entre outros, as películas de Fred Astaire e de Gene Kelly.

0,5%

8.16. Industria do cine: Hollywood. Grandes compañías americanas: Warner Brothers, United Artist, Columbia e Metro Goldwyn Mayer.

8.17. O cine clásico americano e os seus estilos

8.10. Razoar a importancia dos grandes estudios cinematográficos na historia e no desenvolvemento do cine.

8.10.1. Explica a importancia dos estudios de cine de Hollywood.

CD

CCEC

Explica a importancia dos estudios de cine de Hollywood.

0,5%

8.10.2. Analiza as claves do nacemento das grandes compañías norteamericanas de cine: Warner Brothers, United Artist, Columbia e Metro-Goldwyn-Mayer.

CSIEE

CCEC

.Analiza as claves do nacemento das grandes compañías norteamericanas de cine: Warner Brothers, United Artist, Columbia e Metro-Goldwyn-Mayer.

1%

8.18. Cine de suspense: Alfred Hitchcock.

B8.11. Analizar o tempo narrativo do xénero do suspense.

8.11.1. Analiza as claves narrativas do xénero do suspense, nomeadamente referido á filmografía de Alfred Hitchcock.

CCEC Analiza as claves narrativas do xénero do suspense, nomeadamente referido á filmografía de Alfred Hitchcock.

1%

8.19. A comedia amarga: "To be

8.12. Explicar as claves da comedia con formulacións sociais.

8.12.1. Describe as claves da comedia ácida ou amarga, comentando, entre outras

CCEC Describe as claves da comedia ácida ou amarga,

1%

Page 219: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

219

219

219

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

or not to be", de Ernst Lubitsch, e "O gran ditador", de Charlie Chaplin.

posibles, as películas: "To be or not to be", de Ernst Lubitsch, e "O gran ditador", de Charlie Chaplin.

comentando, entre outras posibles, as películas: "To be or

8.20. Amor e guerra: "Casablanca", de Michael Curtiz.

8.13. Expor a relación entre amor e guerra no cine.

8.13.1. Identifica as claves cinematográficas de "Casablanca", de Michael Curtiz.

CCEC Identifica as claves cinematográficas de "Casablanca", de Michael Curtiz.

1%

8.21. Cine neorrealista italiano: "Roma, cidade aberta", de Roberto Rossellini, e "Ladrón de bicicletas", de Vittorio de Sica.

8.14. Describir as características formais e argumentais da comedia, o suspense e o cine neorrealista.

8.14.1. Comenta as características do cine neorrealista italiano, sobre todo nas películas "Roma, cidade aberta" e "Alemaña ano cero", de Roberto Rossellini, e "Ladrón de bicicletas", de Vittorio de Sica.

CCEC Comenta as características do cine neorrealista italiano, sobre todo nas películas "Roma, cidade aberta" e "Alemaña ano cero", de Roberto Rossellini, e "Ladrón de bicicletas", de Vittorio de Sica.

1%

Bloque 9. O Funcionalismo e as décadas dos 40 e dos 50

9.1. Forma e función nas artes utilitarias: "a función fai a forma".

9.2. Arquitectura: simplificación ornamental. Xeometría e matemática como mensaxe primordial.

9.1. Debater acerca dos valores plásticos da arquitectura funcional.

9.1.1. Explica a idea: "a función fai a forma".

CMCCT

CCEC

Explica a idea: "a función fai a forma".

3%

9.1.2. Comenta a frase do arquitecto Mies van der Rohe: "Menos é máis".

CCEC Comenta a frase do arquitecto Mies van der Rohe: "Menos é máis".

3%

9.2. Arquitectura: simplificación ornamental. Xeometría e matemática como mensaxe primordial.

9.3. Funcionalismo orgánico escandinavo: Alvar Aalto, Eero Aarnio e Arne Jacobsen.

9.4. Moblaxe

9.2. Identificar a tipoloxía do edificio funcional.

9.2.1. Comenta as claves da arquitectura funcional.

CCEC Comenta as claves da arquitectura funcional.

3%

9.2.2. Explica as claves do funcionalismo orgánico escandinavo, comentando a obra de Alvar Aalto, Eero Aarnio, Arne Jacobsen e o norteamericano Eero Saarinen.

CCEC Explica as claves do funcionalismo orgánico escandinavo, comentando a obra de Alvar Aalto, Eero Aarnio, Arne Jacobsen e o norteamericano Eero Saarinen.

2%

9.2.3. Sinala as claves da moblaxe escandinava.

CCEC Sinala as claves da moblaxe

0.5

Page 220: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

220

220

220

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

funcionalista. escandinava. %

9.2.4. Compara o moble funcionalista con outros estilos anteriores e posteriores.

CAA

CCEC

Compara o moble funcionalista con outros estilos anteriores e posteriores.

1%

9.5. A obra de Ludwig Mies van der Rohe, Frank Lloyd Wright e Le Corbusier.

9.3. Comparar as creacións dos arquitectos desta corrente creativa máis relevantes.

9.3.1. Identifica as principais creacións arquitectónicas de Mies van de Rohe, Frank Lloyd Wright e Le Corbusier.

CCEC Identifica as principais creacións arquitectónicas de Mies van de Rohe, Frank Lloyd Wright e Le Corbusier.

3%

9.6. Deseño industrial. Bauhaus e a súa influencia posterior.

9.4. Relacionar a orixe do deseño industrial e a produción en serie.

9.4.1. Relaciona a escola alemá Bauhaus co deseño industrial.

CSIEE

CCEC

Relaciona a escola alemá Bauhaus co deseño industrial.

3%

9.7. Cómic español.

9.8. Francisco Ibáñez. Editorial Bruguera.

9.5. Comentar a importancia do cómic español.

9.5.1. Recoñece as claves do éxito do cómic español, incidindo na obra de Francisco Ibáñez e na súa relación coa editorial Bruguera.

CSIEE

CCEC

Recoñece as claves do éxito do cómic español, incidindo na obra de Francisco Ibáñez e na súa relación coa editorial Bruguera.

1%

9.9. Cine: dominio do cine norteamericano. Grandes directores: John Ford e John Houston.

9.6. Debater acerca da supremacía comercial das producións cinematográficas norteamericanas e analizar as súas posibles causas.

9.6.1. Analiza o dominio europeo da cinematografía americana e a obra dos grandes directores norteamericanos, nomeadamente John Ford e John Houston.

CCL

CCEC

Analiza o dominio europeo da cinematografía americana e a obra dos grandes directores norteamericanos, nomeadamente John Ford e John Houston.

1%

9.10. A gran comedia. O alemán Billy Wilder.

9.7. Analizar a gran comedia cinematográfica, remarcando a obra do director alemán Billy Wilder.

9.7.1. Analiza a gran comedia cinematográfica, remarcando a obra plástica do director alemán Billy Wilder.

CCEC Analiza a gran comedia cinematográfica, remarcando a obra plástica do director alemán Billy Wilder.

2%

9.11. Cine español. Estudios Bronston.

9.8. Analizar as claves da creación dos estudios Bronston en España.

9.8.1. Comenta a cinematografía española e a importancia dos estudios Bronston.

CSIEE

CCEC

Comenta a cinematografía española e a importancia dos estudios Bronston.

1%

9.12. Comedia española: Luís García Berlanga.

9.9. Relacionar a obra cinematográfica de Luís García Berlanga coa sociedade española do seu tempo.

9.9.1. Analiza as claves da comedia na obra cinematográfica de Luís García Berlanga.

CCEC Coñece as claves da comedia na obra cinematográfica de Luís García Berlanga.

1%

9.13. Moda: 9.10. Explicar as claves 9.10.1. Analiza a industria da CD Analiza a industria 0,5%

Page 221: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

221

221

221

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

alta costura. Obra de Cristóbal Balenciaga. O "new look" de Christian Dior.

da moda de alta cstura e os seus condicionantes artísticos e económicos.

moda d alta costura aplicando, entre outras, a obra creativa de Cristóbal Balenciaga.

CCEC da moda de altacostura aplicando, entre outras, a obra creativa de Cristóbal Balenciaga.

9.14. A música neorromántica de Joaquín Rodrigo: "Concerto de Aranjuez".

9.11. Recoñecer a música do mestre Rodrigo, especialmente o "Concerto de Aranjuez", analizando diferentes versións da súa obra.

9.11.1. Relaciona a obra musical de Joaquín Rodrigo co romanticismo musical anterior, sinalando a importancia mundial do "Concerto de Aranjuez".

CCEC Relaciona a obra musical de Joaquín Rodrigo co romanticismo musical anterior, sinalando a importancia mundial do "Concerto de Aranjuez".

0,5%

9.15. Danza contemporánea: coreografías de Maurice Béjart e Roland Petit.

9.12. Analizar a evolución das coreografías no ballet, desde os ballets rusos ata as novas creacións, por exemplo de Maurice Bejart e Roland Petit.

9.12.1. Comenta as claves da danza moderna e as coreografías de Maurice Béjart e Roland Petit.

CCEC Comenta as claves da danza moderna e as coreografías de Maurice Béjart e Roland Petit.

0,5%

Bloque 10. Os Anos 60 e 70

10.1. Arquitectura. Estilo internacional.

10.2. Arquitectura española: Francisco Javier Sáenz de Oiza e Miguel Fisac.

10.1. Analizar a evolución na arquitectura, intentando dilucidar posibles estilos ou a evolución desde os edificios anteriores.

10.1.1. Comenta a uniformidade estilística mundial do estilo arquitectónico denominado "estilo internacional".

CCEC Comenta a uniformidade estilística mundial do estilo arquitectónico denominado "estilo internacional".

2%

10.1.2. Analiza a arquitectura española, nomeadamente os traballos de Francisco Javier Sáenz de Oiza e Miguel Fisac.

CCEC Coñece a arquitectura española, nomeadamente os traballos de Francisco Javier Sáenz de Oiza e Miguel Fisac.

2%

10.3. Expresionismo figurativo e expresionismo abstracto. Pintura hiperrealista.

10.4. Expresionismo abstracto: Jackson Pollock e Mark Rothko.

10.5.

10.2. Explicar as claves conceptuais e plásticas do expresionismo figurativo, do expresionismo abstracto, do Pop Art, do hiperrealismo e da arte cinética.

10.2.1. Comenta as claves do expresionismo figurativo, desde o expresionismo alemán ata a obra de Francis Bacon e de Lucian Freud.

CCEC Comenta as claves do expresionismo figurativo, desde o expresionismo alemán ata a obra de Francis Bacon e de Lucian Freud.

2%

10.2.2. Explica a obra pictórica de Jackson Pollock e de Mark Rothko.

10.2.1. Comenta as claves do expresionismo figurativo, desde o expresionismo alemán ata a obra de Francis Bacon e

CCEC Explica a obra pictórica de Jackson Pollock e de Mark Rothko.

Comenta as claves do expresionismo figurativo, desde o

2%

Page 222: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

222

222

222

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

Expresionismo figurativo: Francis Bacon e Lucian Freud.

10.6. Hiperrealismo: David Hockney, Antonio López e Eduardo Naranjo.

10.7. Importancia histórica dos grupos españois de artistas plásticos "El Paso" (1957) e o seu antecesor "Dau al Set " (1948).

de Lucian Freud. expresionismo alemán ata a obra de Francis Bacon e de Lucian Freud.

10.2.3. Identifica as claves da pintura hiperrealista e/ou Pop Art, comparando as obras de David Hockney e dos españois Antonio López e Eduardo Naranjo, entre outros.

CCEC Identifica as claves da pintura hiperrealista e/ou Pop

2%

10.2.4. Analiza as claves artísticas das correntes expresionistas.

CCEC Analiza as claves artísticas das correntes expresionistas.

2%

10.8. O expresionismo na escultura española.

10.9. Escultores vascos: Jorge Oteiza, Eduardo Chillida e Ibarrola.

10.10. Abstracción geométrica: Pablo Palazuelo, Martín Chirino e Amadeo Gabino.

10.11. Movemento cinético: Eusebio Sempere.

10.3. Recoñecer os principais estilos escultóricos españois, a escultura vasca, a abstracción xeométrica e outras.

10.3.1. Analiza a importancia da escultura expresionista española.

CCEC Comenta a importancia da escultura expresionista española.

3%

10.3.2. Describe a importancia da escultura vasca e indica as obras de Jorge Oteiza, Eduardo Chillida e Agustín Ibarrola.

CCEC Describe a importancia da escultura vasca e indica as obras de Jorge Oteiza, Eduardo Chillida e Agustín Ibarrola

2%

10.3.3. Comenta a abstracción xeométrica escultórica na obra de Martín Chirino, Amadeo Gabino, Pablo Palazuelo, Pablo Serrano e Gustavo Torner, entre outros.

CCEC Comenta a abstracción xeométrica escultórica na obra de Martín Chirino, Amadeo Gabino, Pablo Palazuelo, Pablo Serrano e Gustavo Torner, entre outros.

2%

10.3.4. Analiza a arte cinética e a relación coa obra creativa de Eusebio Sempere.

CCEC Coñece a arte cinética e a relación coa obra creativa de Eusebio Sempere.

2%

10.12. Fotografía: o sensualismo de David Hamilton e a elegancia de Juan

10.4. Analizar as diferentes visións da realidade a través da fotografía.

10.4.1. Compara a concepción plástica na obra fotográfica de David Hamilton, Juan Gyenes, Irving Penn e outros.

CCEC . Compara a concepción plástica na obra fotográfica de David Hamilton, Juan Gyenes, Irving Penn e outros.

2%

Page 223: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

223

223

223

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

Gyenes.

10.13. Música. O son estéreo.

10.5. Explicar os avances técnicos na reprodución do son e expor as claves técnicas da música estereofónica e a súa evolución ata a actualidade.

10.5.1. Comenta as claves do son musical monofónico, estereofónico, dolby, 5.1 e 7.1.

CMCCT

CCEC

Comenta as claves do son musical monofónico, estereofónico, dolby, 5.1 e 7.1.

0,5%

10.14. Música Pop: The Beatles.

10.15. Grandes concertos de masas. Cultura de fans.

10.16. O jazz alcanza un público de masas: Chet Baker, Miles Davis e Chick Corea.

10.6. Comparar os movementos musicais occidentais: pop, rock, jazz, blues, etc.

.6.1. Analiza as claves da música pop.

CD

CCEC

.6.1. Analiza as claves da música pop.

0,5%

.6.2. Identifica as principais cancións dos Beatles.

CCEC . Identifica as principais cancións dos Beatles.

0,5%

.6.3. Explica as claves do movemento Fans.

CSC

CCEC

Explica as claves do movemento Fans.

0,5%

.6.4. Comenta a aceptación maioritaria do jazz.

CCEC Comenta a aceptación maioritaria do jazz.

0,5%

.6.5. Analiza a obra jazzística e vital de Miles Davis e Chet Baker.

CCEC Analiza a obra jazzística e vital de Miles Davis e Chet Baker.

0,5%

10.18. Cine. Novo impulso norteamericano: Francis Ford Coppola.

10.8. Valorar a importancia para a industria do cine da obra creativa de Francis Ford Coppola, George Lucas e outros.

10.8.1. Comenta o rexurdimento do gran cine norteamericano coa obra cinematográfica de Francis Ford Coppola.

CSIEE

CCEC

Comenta o rexurdimento do gran cine norteamericano coa obra cinematográfica de Francis Ford Coppola.

1%

10.19. Gran cine xaponés: Akira Kurosawa.

B10.9. Comparar o cine europeo, o norteamericano e o oriental.

10.9.1. Analiza a filmografía do director xaponés Akira Kurosawa.

CCEC Analiza a filmografía do director xaponés Akira Kurosawa.

1%

10.20. Nacemento da televisión como fenómeno de comunicación de masas.

10.10. Analizar a importancia crecente da televisión como fenómeno de comunicación e a súa importancia na arte.

10.10.1. Recoñece o paso da televisión a ser un fenómeno de comunicación de masas.

CCL

CCEC

Recoñece o paso da televisión a ser un fenómeno de comunicación de masas.

0,5%

10.21. Cómic: éxito internacional da editorial Marvel.

10.11. Comentar a nova xeración de superheroes do cómic, nomeadamente coa editorial "Marvel" e a obra de Stan Le.

10.11.1. Explica as claves do éxito mundial da editorial de cómics Marvel.

CCEC Explica as claves do éxito mundial da editorial de cómics Marvel.

1%

Page 224: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

224

224

224

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

10.22. Auxe do flamenco: Paco de Lucía e Camarón.

10.23. Baile flamenco: Antonio, Carmen Amaya e a compañía de Antonio Gades.

10.12. Expor a importancia da música flamenca en todo o mundo.

10.12.1. Identifica a obra musical de Paco de Lucía e de Camarón de la Isla.

CCEC Identifica a obra musical de Paco de Lucía e de Camarón de la Isla.

0,5%

10.12.2. Explica as claves do éxito internacional do flamenco.

CCEC Recoñece as claves do éxito internacional do flamenco.

0,5%

10.12.3. Recoñece a importancia do baile flamenco no mundo, con referencia á danza e ás coreografías de Carmen Amaya e Antonio Gades.

CSC

CCEC

Coñece a importancia do baile flamenco no mundo.

0,5%

10.12.4. Analiza a situación do flamenco en España e establece conclusións a partir dos datos obtidos.

CCEC Coñece a situación do flamenco en España.

0.5%

10.24. Moda europea.

10.25. Moda francesa: Yves Saint Laurent.

10.13. Comentar a evolución na moda europea deste tempo.

10.13.1. Analiza a importancia da moda francesa, con referencia ás creacións de Yves Saint Laurent.

CAA

CCEC

Analiza a importancia da moda francesa, con referencia ás creacións de Yves Saint Laurent.

0,5%

Bloque 11. Os Anos 80-90

11.1. Arquitectura. Estilo posmoderno. O edificio como espectáculo.

11.1. Analizar a evolución da arquitectura desde a uniformidade racionalista ao barroquismo personalista do creador.

11.1.1. Explica a evolución da arquitectura, desde o edificio como función ao edificio como espectáculo.

CCEC Explica a evolución da arquitectura, desde o edificio como función ao edificio como espectáculo.

2%

11.2. Escultura: exceso figurativo. Obra de Fernando Botero e Alberto Giacometti.

11.2. Comentar a evolución escultórica en Occidente

11.2.1. Compara as obras escultóricas de Fernando Botero e Alberto Giacometti.

CCEC Compara as obras escultóricas de Fernando Botero e Alberto Giacometti.

2%

11.3. A música como acción política de masas. "Live Aid".

11.3. Analizar o fenómeno social que supón a música en vivo retransmitida a través da televisión.

11.3.1. Analiza a forza da música pop e a súa capacidade de crear acción política, explicando o fenómeno musical "Live Aid".

CSC

CCEC

Analiza a forza da música pop e a súa capacidade de crear acción política, explicando o fenómeno musical "Live Aid".

0,5%

11.4. Eclosión da moda como fenómeno de masas.

11.5. Novo

11.4. Debater acerca do ideal de beleza en relación co éxito mediático e social das supermodelos.

11.4.1. Comenta a eclosión da moda como fenómeno de masas.

CSC

CCEC

Comenta a eclosión da moda como fenómeno de masas.

0,5%

11.4.2. Explica a idea de beleza en referencia ao éxito

CCEC Explica a idea de beleza en referencia

0,5%

Page 225: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

225

225

225

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

ideal de beleza colectivo: substitución das actrices polas supermodelos.

das supermodelos. ao éxito das supermodelos.

11.4.3. Analiza o cambio de patrón estético desde as actrices cara ás modelos.

CCEC Analiza o cambio de patrón estético desde as actrices cara ás modelos.

0,5%

11.6. O desfile de modas como espectáculo multimedia.

11.7. O/a deseñador/a como estrela mediática.

11.8. Industria do "prêt à porter". O mundo dos complementos.

11.9. Grandes deseñadores: Alexander McQueen, Valentino, Chanel (Lagerfeld), Dior (John Galliano), Armani, Versace, Calvin Klein, Tom Ford e Carolina Herrera.

11.5. Comparar as creacións no mundo da moda dos/das deseñadores/as máis relevantes.

11.5.1. Comenta a evolución dos pases de modelos a espectáculos audiovisuais.

CD

CCEC

Comenta a evolución dos pases de modelos a

0,5%

11.5.2. Explica o auxe dos/das deseñadores/as nos medios de comunicación de masas.

CSIEE

CCEC

Explica o auxe dos/das deseñadores/as nos medios de comunicación de masas.

0,5%

11.5.3. Identifica as claves estilsticas dos principais deseñadores de moda: Alexander McQueen, Valentino, Chanel (Lagerfeld), Dior (John Galliano), Armani, Versace, Calvin Klein, Tom Ford e Carolina Herrera.

CA

CCEC

Idntifica as claves estilísticas dos principais deseñadores de moda: Alexander McQueen, Valentino, Chanel (Lagerfeld), Dior (John Galliano), Armani, Versace, Calvin Klein, Tom Ford e Carolina Herrera.

0,5%

11.10. Pop dos anos 80 e 90: Madonna e Michael Jackson.

11.11. Novo papel do/da artista na industria musical.

11.6. Analizar o cambio filosófico que supón asumir o novo papel do/da artista como fenómeno mutante, e a actividade metamórfica de Michael Jackson e Madonna.

11.6.1. Analiza a obra musical e artística de Michael Jackson e Madonna.

CSIEE

CCEC

.Comenta a obra musical e artística de Michael Jackson e Madonna.

0.,5%

11.12. Danza española: compañías de Sara Baras e Joaquín Cortés.

11.7. Expor a importancia das compañías musicais españolas en todo o mundo, destacando especialmente a difusión das compañías flamencas.

11.7.1. Explica a importancia das compañías de danza e das coreografías de Sara Baras e de Joaquín Cortés.

CSIEE

CCEC

Explica a importancia das compañías de danza e das coreografías de Sara Baras e de Joaquín Cortés.

0,5%

Page 226: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

226

226

226

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

11.13. Cine español. Proxección internacional: José Luís Garci, Fernando Trueba, Fernando Fernán Gómez, Pedro Almodóvar e Alejandro Amenábar.

11.8. Recoñecer as principais obras cinematográficas dos creadores españois, e valorar o seu éxito internacional.

11.8.1. Recoñece a obra cinematográfica dos directores máis importantes de España: José Luís Garci, Fernando Trueba, Fernando Fernán Gómez, Pedro Almodóvar, Alejandro Amenábar, Álex de la Iglesia, etc.

CCEC Coñece a obra cinematográfica dos directores máis importantes de España: José Luís Garci, Fernando Trueba, Fernando Fernán Gómez, Pedro Almodóvar, Alejandro Amenábar, Álex de la Iglesia, etc.

1%

11.14. Directoras españolas, novas miradas da realidade: Pilar Miró e Icíar Bollaín.

11.9. Valorar a irrupción das directoras españolas no panorama cinematográfico español e internacional, analizando a súa obra artística: Pilar Miró, Iciar Bollaín, Josefina Molina, etc.

11.9.1. Analiza o labor creativo de Pilar Miró, Icíar Bollaín e outras directoras españolas.

CCEC Coñece o labor creativo de Pilar Miró, Icíar Bollaín e outras directoras españolas.

1%

11.9.2. Analiza en termos de diversidade e complementariedade o cine español feminino e masculino.

CSC

CCEC

Comenta en termos de diversidade e complementariedade o cine español feminino e masculino.

0.5%

11.15. Televisión: aparición da cor.

11.16. Retransmisións en directo: olimpíadas, fútbol, concertos e guerras.

11.10. Explicar a evolución técnica e escenográfica do paso da televisión en branco e negro á televisión en cor.

11.10.1. Explica a evolución da técnica televisiva desde o branco e negro á cor.

CMCCT

CCEC

Explica a evolución da técnica televisiva desde o branco e negro á cor.

0.5%

11.10.2. Relaciona a televisión e os grandes eventos seguidos en directo a través dela: olimpíadas, fútbol, concertos e guerras.

CSC

CCEC

Relaciona a televisión e os grandes eventos seguidos en directo a través dela: olimpíadas, fútbol, concertos e guerras.

0,5%

11.17. Fotografía en España: Cristina García-Rodero e Alberto García Alix.

11.11. Analizar a realidade social española a través da mirada fotográfica de Cristina García Rodero e Alberto García-Alix.

11.11.1. Comenta a visión de España e a súa xente reflectida na obra fotográfica de Cristina García Rodero e Alberto García-Alix.

CCEC Comenta a visión de España e a súa xente reflectida na obra fotográfica de Cristina García Rodero e Alberto García-Alix.

1%

11.18. Cine de animación: Estudios Pixar; estrea de "Toy Story".

11.12. Comentar a evolución do cine de animación.

11.12.1. Comenta o éxito das películas de animación das produtoras Pixar e Dream Works, e a súa relación coas novas técnicas de animación dixitais.

CCEC Coñece o éxito das películas de animación das produtoras Pixar e Dream Works

1%

Bloque 12. Os anos 2000 a 2013

12.1. O 1.1. Analizar a 12.1.1. Analiza as CSC Comenta as 2

Page 227: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

227

227

227

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

ecoloxismo e a arte.

importancia do ecoloxismo e da creación artística relacionada con esta filosofía.

manifestacións artísticas relacionadas co ecoloxismo utilizando, entre outras, as fotografías de Ansel Adams, a película "Dersu Uzala", ou os documentais de Félix Rodríguez de la Fuente ou do National Geographic.

CCEC manifestacións artísticas relacionadas co ecoloxismo utilizando, entre outras, as fotografías de Ansel Adams, a película "Dersu Uzala", ou os documentais de Félix Rodríguez de la Fuente ou do National Geographic.

%

12.2. Islamismo radical: destrución das imaxes relixiosas.

12.2. Debater acerca do islamismo radical e da iconoclastia a través da historia da arte.

12.2.1. Comenta o concepto iconoclasta do islamismo radical, en referencia, por exemplo, á destrución das imaxes de Buda, entre outras posibles.

CCL

CCEC

Coñece o concepto iconoclasta do islamismo radical, en referencia, por exemplo, á destrución das imaxes de Buda, entre outras posibles.

0,5%

12.3. Arquitectura máis relevante da década: Norman Foster (concepto "High Tech"), Álvaro Siza, Peter Zumthor, Jean Nouvel, Reem Koolhaas, Rafael Moneo, Shigeru Ban, Souto de Moura, etc.

12.4. A construción como espectáculo e a súa polémica: Frank Gehry e Santiago Calatrava.

12.3. Identificar os edificios máis relevantes da década, en España e no resto do mundo.

12.3.1. Analiza os edificios estrela e a súa repercusión mundial.

CCEC Comenta os edificios estrela e a súa repercusión mundial.

1%

12.3.2. Compara as creacións emblemáticas de Frank Gehry, Santiago Calatrava e Norman Foster, entre outros posibles.

CCEC Compara as creacións emblemáticas de Frank Gehry, Santiago Calatrava e Norman Foster, entre outros posibles.

1%

12.5. Obra de Zara Hadid.

12.4. Comparar a obra arquitectónica de Zara Hadid coa do resto de arquitectos/as contemporáneos/as.

12.4.1. Comenta a obra arquitectónica de Zara Hadid.

CCEC Comenta a obra arquitectónica de Zara Hadid.

1%

12.6. Tecnoloxía dixital: cine,

12.5. Explicar a importancia de internet

12.5.1. Describe a importancia de internet na arte actual.

CD

CCEC

Describe a importancia de internet na arte

1%

Page 228: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

228

228

228

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

televisión, fotografía e música.

12.7. Internacionalismo universal: internet.

12.8. Novas canles de promoción artística: blogs, redes sociais e plataformas como YouTube, Vimeo, Instagram, Pinterest, etc.

na creación artística. actual.

12.5.2. Analiza a tecnoloxía diital e a súa relación coa creación artística.

C

CCEC

Comenta a tecoloxía dixital e a súa relación coa creación artística.

%

12.5.3. Explica o potencial difusor da creación artística que supón YouTube e outras plataformas similares.

CD

CCEC

Explica o potencial difusor da creación artística que supón YouTube e outras plataformas similares.

1 %

12.9. Música e baile. Novas tendencias: hip-hop e dance.

12.6. Identificar novas formas de danza, tales como o hip-hop e o dance.

12.6.1. Comenta as novas coreografías relacionadas co hip-hop e o dance.

CCL

CCEC

Coñece as novas coreografías relacionadas co hip-hop e o dance.

0,5%

12.10. Cine en español: éxito internacional de Guillermo del Toro con "O labirinto do fauno".

12.11. Internacionalización do cine español: Juan Antonio Bayona e Rodrigo Cortés.

12.7. Analizar a obra cinematográfica española recente, en referencia, por exemplo, aos traballos de Juan Antonio Bayona, Jaume Balagueró e outros posibles.

12.7.1. Comenta a obra cinematográfica española recente, en referencia, por exemplo, aos traballos de Juan Antonio Bayona, Daniel Monzón, Jaume Balagueró, etc.

CCEC Comenta a obra cinematográfica española recente, en referencia, por exemplo, aos traballos de Juan Antonio Bayona, Daniel Monzón, Jaume Balagueró, etc.

0,5%

12.12. Xénero documental no cine.

12.8. Coñecer as características propias do xénero documental no cine.

12.8.1. Describe as características máis importantes do xénero documental no cine.

CCEC Describe as características máis importantes do xénero documental no cine.

1%

12.13. Técnicas da produción audiovisual. Integración multimedia.

12.9. Explicar a estrutura narrativa das series de ficción para televisión en oposición ao sistema narrativo do cine.

12.9.1. Analiza as claves da produción de series para televisión.

CCL

CCEC

Explica as claves da produción de series para televisión.

0,5%

12.9.2. Expón os factores do éxito de audiencia nas series para televisión, e dá exemplos.

CAA

CCEC

Expón os factores do éxito de audiencia nas series para

0,5%

Page 229: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

229

229

229

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Mínimos Peso

12.14. Televisión: series de TV, equiparables en popularidade e audiencia ao cine.

televisión, e dá exemplos.

.9.3. Compara a técnica narrativa das series televisivas coa ficción cinematográfica.

CCEC . Compara a técnica narrativa das series televisivas coa ficción cinematográfica.

0,5%

Contidos Mínimos Bloque 1. O Romanticismo

Romanticismo: expresión desaforada do sentimento e oposición ao intelectualismo racionalista do século XVIII.

Orientalismo idílico. Actitude vital de Lord Byron. Diferenciación: termo romántico aplicado ao movemento artístico do século XIX e o uso actual. Nacionalismo italiano e xermánico: creación dos estados alemán e italiano

Arquitectura: continuación e evolución do Neoclasicismo. España, edificios notables:teatro Romea (Murcia), teatro Falla (Cádiz), teatro Campoamor(Oviedo), Arco do Triunfo e Pazo de Xustiza (Barcelona), etc. Pintura romántica europea: Schinkel, Caspar David Friedrich, Thomas Cole, Constable, Turner

Pintura romántica francesa: a narración ("A balsa da Medusa" , Géricault, "A morte de Sardanápalo", Delacroix)

Pintura en España: Goya(etapas, clasificación temática,influencia nos impresionistas) Fotografía: inicios, temas(retrato, paisaxe, historia.) O pictorialismo. Música romántica: Ludwig Van Beethoven, Verdi, Wagner(mitoloxía xermánica) Indumentaria, moblaxe e decoración de interiores: estilos Regency e Napoleón III. Xoiaría e reloxaría: o dourado (simboloxía) Nacemento da danza clásica (Francia): tutú e o baile de puntas. Bloque 2. O Romanticismo tardío (1850-1900) Principais feitos políticos: Revolución Industrial, colonización de África, guerra con China, guerra de

Secesión norteamericana, independencia latinoamericana.

Nacionalismo italiano e xermánico. Historicismo nostálxico. . Arquitectura. Neoestilos: neomudéxar e neogótico.

Exposicións universais de París, Londres e Barcelona. A torre Eiffel. Escultura: Auguste Rodin e Camille Claudel (comparativa Escultura española: Mariano Benlliure. Pintura orientalista europea e española( Fortuny) Pintura, Historicismo: Rosales, Pradilla e Ferrant. Pintura, Francia: os Pompier (Bouguereau, Cormon, Alexandre Cabanel e Jean-Léon Gérôme)

Page 230: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

230

230

230

Decoración e moda: Mariano Fortuny e Madrazo( artista total) Movemento "Arts and Crafts": William Morris( fabricación artesanal) Movemento prerrafaelista (Reino Unido): Everett, Millais, Rossetti, etc. Fotografía: Primeras en branco e negro. Retrato ( Nadar) Cine: Orixes( irmáns Lummier, Melies e Segundo Chomón). Nacemento do cine americano. Música: leste de Europa, rexionalismo eslavo( Borodín, Músorgski, Tchaikovski, Dvořák e Smetana). Danza: Tchaikovsky ("O lago dos cisnes"). Zarzuela española : fragmentos máis populares Bloque3. As vangardas A fotografía e a descomposición da imaxe. Influencia na pintura impresionista. A cor como descomposición da luz. Teoría aditiva e subtractiva da cor. Cores primarias e secundarias. Cores complementarias Temas artísticos e a súa aplicación á arte: simbolismo, erotismo, drogas e satanismo. Odilon Redon. Cézanne: a súa relación coa parte comercial da creación artística e a influencia na técnica posterior Decadencia do historicismo e auxe da vida cotiá. Impresionismo: Monet, Manet, Pisarro e Sisley ( comparativa cos historicistas) Reino Unido: retrato social( John Singer Sargent) Pintura en España: Santiago Rusiñol, Ramón Casas, Anglada Camarasa, Carlos de Haes, Isidro Nonell, Joaquín Sorolla e José Luis Sert. Os "Navis" (Pierre Bonnard) e os "Fauves" (Matisse). Comparativa : obra pictórica de Berthe Morisot e Mary Cassatt cos pintores coetáneos. Arte Naif: Rousseau. Van Gogh: Relación entre a vida e a obra . Cubismo, ruptura dunha única visión: Juan Gris, George Braque e Pablo Ruiz Picasso. A obra escultórica de Picasso e a súa relación con Julio González( técnica de soldadura) Picasso: Etapas pictóricas (épocas rosa, azul, cubista e surrealista) Cine: intercambios recíprocos entre a cinematografía e as vangardas noutras disciplinas da arte. Cartel publicitario: elementos formais e narrativos.

O cartel e a arte. Jules Chéret, Alfons Mucha e Leonetto Cappiello

Estampaxe xaponesa. Técnica do ukiyo-e. Gravadores nipóns: Kitagawa Utamaro, Utagawa Hiroshige e Katsushika Hokusai. Influencia da estampaxe xaponesa en Europa. Vincent Van Gogh. Nacemento do cómic("liña clara", ex. Hergé). O cartel publicitario e a obra pictórica e gráfica de Henri de Toulouse-Lautrec. Música. Impresionismo: Debussy e Ravel. Música española: Falla, Albéniz, Granados e Salvador Bacarisse. Bloque 4. O Modernismo-Art Nouveau Modernismo en Europa : Art Nouveau, Jugendstil, Sezession e Liberty.

Arquitectura modernista europea: Víctor Horta e Adolf Loos.

Arquitectura modernista catalán: Gaudí. Escultura modernista española: Josep Llimona. Esculturas crisoelefantinas. Cartel publicitario en Cataluña: Alexandre de Riquer, Ramón Casas e outros. Moblaxe modernista. Revolución no vidro. Floreiros de Émile Gallé. Lámpadas de cores de Louis Comfort Tiffany. Xoiaría modernista. Esmalte. Obra de Lluís Masriera e René Lalique

Bloque 5. O Surrealismo e outras vangardas

Page 231: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

231

231

231

Movemento surrealista: características ( irracionalismo onírico) Relación : ideas sobre a psicanálise de Sigmund Freud e as creacións surrealistas, método paranoico-crítico de Salvador Dalí. Pintura: surrealistas, Salvador Dalí, Jean Arp e Joan Miró; pintura metafísica, Giorgio de Chirico. Cine en España: surrealismo "Un can andaluz", Luis Buñuel e Salvador Dalí,"A idade de ouro", Buñuel. Cine: Expresionismo alemán: "O gabinete do doutor Caligari" (1920), de Robert Wiene.

Xénero da ciencia ficción: Fritz Lang ,"Metropolis" (1927).

“O anxo azul" (1930), de Josef von Sternberg, Marlene Dietrich. Movemento neoplasticista holandés "De Stijl": arquitectura, pintura e moblaxe. Piet Mondrian, Theo Van Doesburg e Gerrit Thomas Rietveld. Movemento Dada. Obra escultórica de Jean Tinguely. Ballets de Serguéi Diághilev e Nijinsky. Escenografías e decorados. Música e danza. Igor Stravinsky: "O paxaro de lume", "Petrushka" e "A consagración da primavera"(Pina Bausch) Bloque 6. Os felices anos vinte. Art Decó Relación entre o desenvolvemento económico mundial e o auxe da Art Decó. Evolución desde a arte baseada na natureza (modernismo) á arte xeométrica (Art Decó). Arquitectura: Escola de Chicago, Nova York(edificios Chrysler e Empire State). Escultura: Pablo Gargallo e Constantin Brancusi. Pintura:Tamara de Lempickca, Música: revista musical( Folies Bergère , Moulin Rouge, Cotton Club).Josephine Baker. Moblaxe Art Decó.

Xoiaría: decó e reloxos de pulseira. Empresas Cartier e Patek Philippe.

Auxe do luxo. A arte como produto para a elite Música dodecafónica, serialista e atonal. Arnold Schönberg. Música popular norteamericana:a música espiritual negra, o blues e o jazz(nacemento) Moda: Coco Chanel,a revolución no mundo da moda e no vestido da muller( cambio de papel na sociedade) Bloque 7. A Gran Depresión e a arte da súa época O crack bolsista de 1929. Crise económica mundial. Auxe dos totalitarismos. Fotografía comprometida : Dorothea Langue e Walker Evans/ fotografía esteticista( Cecil Beaton). Cine: función social (documental "As Hurdes, terra sen pan", de Luis Buñuel) Cine de animación: Walt Disney (“Brancaneves e os sete ananos")

Cómic norteamericano: nacemento dos superheroes("Superman", de Jerry Siegel e Joe Shuster) Relación cine-cómic:” Tarzan”, "Flash Gordon” (cómic espacial)

Cómic europeo: “Tintin “de Hergè O cómic como linguaxe artística. Cine español. Producións Cifesa.Principales peliculas. Ballet: traxectoria do Ballet da Ópera de París. Influencia coreógrafos soviéticos(Serge Lifar). Música swing e a súa relación coas "big bands" americanas( Benny Goodman, Duke Ellington,...) Bloque 8. A II Guerra Mundial Fascismo e comunismo. Iconoloxías asociadas. Arquitectura de ideoloxías totalitarias: Fascista (Berlín) e comunista (Moscova)

Page 232: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

232

232

232

Abstracción escultórica: Henry Moore, Antoine Pevsner e Naum Gabo. Cine europeo: Riefensthal: "Olympia" , "O triunfo da vontade"(fascismo) e Eisenstein: "O acoirazado Potemkin " "Iván o terrible" (comunismo).

Música: relación da obra musical de Wagner co fascismo e das composicións de Dimitri Shostakóvich

co comunismo soviético. Fotoxornalismo independente: axencia Magnum.

Fotografía de guerra: Claves. Robert Capa, Agustí Centelles ou "Alfonso". Formulación ou presentación teórica da fotografía e o instante de Henri de Cartier-Bresson. Fotografía nocturna : creacións de Gyula Halász "Brassai". O cartel como propaganda política Colaxe: aplicada a diferentes motivos( obra de Josep Renau e Matisse) Comedia musical: Fred Astaire e Gene Kelly. Industria do cine: Hollywood (Warner Brothers, United Artist, Columbia e Metro Goldwyn Mayer) Amor e guerra:"Casablanca" de Michael Curtiz. A comedia amarga: "To be or not to be" de Ernst Lubitsch e "O gran ditador" de Charlie Chaplin. Cine de suspense: Alfred Hitchcock. Cine neorrealista italiano: "Roma, cidade aberta" de Roberto Rossellini e "Ladrón de bicicletas"

de Vittorio de Sica.

Bloque 9. O Funcionalismo e as décadas dos 40 e dos 50

Forma e función nas artes utilitarias

Arquitectura: simplificación ornamental. Xeometría e matemática como mensaxe primordial. Funcionalismo orgánico escandinavo: Alvar Aalto, Eero Aarnio e Arne Jacobsen.

Mobiliario funcionalista

Arquitectura:Obra de Ludwig Mies van der Rohe, Frank Lloyd Wright e Le Corbusier. Deseño industrial. Bauhaus e a súa influencia posterior.

. Cómic español.: Ibañez. Editorial Bruguera.

Cine: dominio do cine norteamericano. Grandes directores: John Ford e John Houston. A gran comedia. O alemán Billy Wilder. Cine español: estudios Bronston Comedia española: Luís García Berlanga e a sociedade de seu tempo. Moda: Alta Costura. Obra de Cristóbal Balenciaga. Christian Dior : o "new look". Música neorromántica de Joaquín Rodrigo: "Concerto de Aranjuez". Danza: Evolución das coreografías, desde os ballets rusos ata as novas creacións( Maurice Bejart e Roland Petit). Bloque 10. Os Anos 60 e 70

Arquitectura: Uniformidade estilística mundial do "estilo internacional".

Arquitectura española: Francisco Javier Sáenz de Oiza e Miguel Fisac.

Claves conceptuais e plásticas do expresionismo figurativo, do expresionismo abstracto, do

Page 233: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

233

233

233

Pop Art, do hiperrealismo e da arte cinética.

Escultura española: expresionismo. Escultores vascos: Jorge Oteiza, Eduardo Chillida e Agustín Ibarrola. . Abstracción geométrica: Pablo Palazuelo, Martín Chirino e Amadeo Gabino. Movemento cinético: Eusebio Sempere

Fotografía: o sensualismo de David Hamilton e a elegancia de Juan Gyenes. Música:Claves do son musical monofónico, estereofónico, dolby, 5.1 e 7.1. Claves da música Pop. The Beatles: principales temas Grandes concertos de masas. Claves do movemento Fans Jazz alcanza un público de masas: Chet Baker, Miles Davis e Chick Corea. Rexurdimento do gran cine norteamericano coa obra cinematográfica de Francis Ford Coppola. Novo cine español. O cine da transición: Saura, Camus, Picazo,Erice. Gran cine xaponés: Akira Kurosawa.Comparativa cine: europeo, norteamericano,oriental Nacemento da televisión como fenómeno de comunicación de masas. Cómic: éxito internacional da editorial Marvel Auxe flamenco( Paco de Lucía, Camarón). Baile flamenco: Antonio, Carmen Amaya e Gades. Moda europea. Moda francesa: Yves Saint Laurent. Bloque 11. Os Anos 80-90 Arquitectura.: Estilo posmoderno. O edificio como espectáculo. Escultura: exceso figurativo. Comparativa: Fernando Botero e Alberto Giacometti. A música como acción política de masas. "Live Aid".

O desfile de modas como espectáculo multimedia: O/a deseñador/a como estrela mediática.

Industria do "prêt à porter". O mundo dos complementos.

Grandes deseñadores: Alexander McQueen, Valentino, Chanel (Lagerfeld), Dior (Galliano), Armani, Versace, Calvin Klein, Carolina Herrera e Tom Ford

Pop dos anos 80 e 90: Madonna e Michael Jackson ( fenómeno mutante)

Danza española: compañías de Sara Baras e Joaquín Cortés

Cine español con proxección internacional: Garci, Trueba, Fernán Gómez, Almodóvar e Amenábar. Directoras españolas, novas miradas da realidade: Pilar Miró e Icíar Bollaín. Evolución da técnica televisiva dende o branco e negro á cor. Retransmisións en directo: olimpíadas, fútbol, concertos e guerras. Fotografía en España: García Rodero e García Alix Cine de animación: Estudios Pixar

Bloque 12. Os anos 2000 a 2013 Ecoloxismo e Arte.

Islamismo radical: destrución das imaxes relixiosas. . Arquitectura máis relevante da década: mundial e nacional

Obra de Zara Hadid Tecnoloxía dixital: cine, televisión, fotografía e músic: Importancia de internet na arte actual. Novas canles de promoción artística: blogs, redes sociais e plataformas como YouTube Novas formas de baile: Coreografías hip-hop e dance Obra cinematográfica española recente( Juan Antonio Bayona, Daniel Monzón, Jaume Balagueró, etc.) Xénero documental no cine Técnicas da produción audiovisual. Integración multimedia Televisión: series de TV.Comparativa da técnica narrativa series tv coa ficción cinematográfica

Page 234: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

234

234

234

Temporalización 1ª Avaliación…………………………………………………………..BLOQUE 1 ao 3 2ª Avaliación…………………………………………………………..BLOQUE 4 ao 7 3ª Avaliación…………………………………………………………..BLOQUE 8 ao 13

Instrumentos e Procedementos de Avaliación Os instrumentos e procedementos de avaliación móstranse en Instrumentos de Avaliación e Procedementos de Avaliación que se atopan dentro da sección xeral de Bacharelato (páxina indicada no índice).

Criterios Específicos de Cualificación Estes criterios veñen referidos no apartado xeral de Bacharelato como Criterios de Cualificación (consultar o índice).

Metodoloxía Didáctica Específica

A metodoloxía didáctica basearase, así mesmo, na Metodoloxía Didáctica que se muestra na sección xeral desta materia Fundamentos da Arte I e II (consultar o índice).

Page 235: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

235

235

235

Accións de Contibución ao Proxecto Lector

O Departamento de Debuxo contribuirá co Proxecto Lector en moitas das actividade que se farán o longo do curso, estimulando ós alumnos á lectura de determinadas obras para logo utilizalas para os traballos da aula, como por exemplo, na materia de Técnicas de ExpresiónGráfico-Plástica na elección de textos para o tema da ilustración. Colaborarase nas actividades que a biblioteca organice para fomentar a lectura. Unhas veces, as materias ou actividades propias necesitarán transformar textos a outros idiomas que se levarán a cabo en colaboración cos departamentos de línguas extranxeiras. Outras veces serán a realización de guións para a produción de cómic, fotonovela, corto de video, etc. Así mesmo, o Departamento contribuirá ao achegamento á lectura a través do tema A muller e a lectura a través dunha exposición de iconografía na clase coa axuda das TICs.

Accións de Contribución ao Plan TIC

As novas tecnoloxías alíanse coas artes de forma natural. Artistas e mercados aprenderon a desenvolverse con elas. As ferramentas e os novos formatos dixitais condicionan novas formas de difundir contidos artísticos a través de internet que a su vez, xeneran novas formas, hábitos e espazos que nos fan plantexar tamén novos enfoques na educación artística e en séus procesos tanto perceptivos como compresivos o productivos.

PLAN DE ACTUACIÓN TIC: • Iniciarase ao alumnado (de cursos da ESO) na procura de información a través de Internet tanto na clase como na casa. • Mostraranse programas informáticos fomentándose e séu uso na realización dunha actividad como exercicio de ampliación.

• Utilizaranse o canón e o ordenador para a implementación das clases expositivas tanto en bacharelerato como na ESO. • Utilizarase internet para mostrar imágenes , animaciones en el aula, etc. • O alumnado realizará presentaciones informáticas de certos traballos, así como grabacións con cámaras, móviles, etc.

Page 236: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

236

236

236

ACTIVIDADES QUE SE CENTRAN NO TRATAMENTO DA INFORMACIÓN: - Investigacións utilizando fontes bibliográficas ou información real do contorno..

- Esquemas e resumos. - Dosieres - Actividades que desenvolven a competencia dixital: - Monografías nas que se lles facilitan enlaces web para atopar información. - Actividades TIC descritas no apartado anterior. - Manexo de software relacionado coas materias.

Accións de Contibución ao Plan de Convivencia

O Departamento de Debuxo colaborará dunha maneira estreita co Departamento de

Convivencia dende o primeiro momento que perciba alguna situación anómala na actitude ou

comportamentoentre os/as alumnos/as, tanto no referido á violencia, como a xestos sexistas

ou discriminatorios por calquera motivo, como a posibles casos de bullying ou acoso.

Do mesmo modo, colaborará co Plan de Convivencia establecido no Centro.

Algunhas das actividades que se realizan na aula poñen en práctica ditas normas de

convivencia comofacer grupos eteroxéneos onde estea equilibrado o numero de alumnas e

alumnos.

Doutro xeito, contribúese fomentando un bo ambiente de traballo dentro e fóra da aula,

procurando a integración de todo o alumnado, a través da resolución de conflitos, ou usando a

arte como reflexo da diversidade do planeta e as súas culturas.

Page 237: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

237

237

237

Actividades Extraescolares e Complementarias

Consideramos estas actividades como parte importante no desenvolvemento e ampliación das adquisicións educativas por parte do alumnado, as cales non deben circunscribirse ao ámbito pechado da aula. Deste xeito, diferenciámolas en tres grupos:

- Visitas Culturais : visitas ó patrimonio artístico, museos e exposicións, como a visita anual a Escola de Restauración de Pontevedra e a Facultade de Belas Artes

- Conferencias : artistas ou profesionais do mundo da imaxe, como charlas de orientación que lles axuden a elexir seus futuros estudos. - Talleres, Intervencións no entorno do instituto e Encontros: con outros Institutos ou con Escolas de Arte, talleres realizados por artistas ou artesáns, exposicións dos traballos dos/as alumnos/as, realización de actividades con outros departamentos do Centro,...) intervencións artísticas diversas no entorno do instituto (murais, performances, etc.), participacións en concursos de caracter social, colaboración con outros departamentos en actividades que podan xurdir ao longo do curso académico.

Procedementos para Avaliar a Práctica Docente e a Propia Programación

AVALIACIÓN DA PRÁCTICA DOCENTE

O profesorado do departamento avaliará a súa práctica docente do seguinte modo: . Grao de cumprimento dos obxectivos formulados na programación. Para iso realizarase un estudo entre todos os membros do departamento de Debuxo dos obxectivos formulados, da forma de desenvolvemento na clase, da interrelación obxectivo-actividade-solución-resultado, como foron encaixados e solucionados polos/as alumnos/as, se foron adecuados ao grupo do ano en curso e se foi necesario cambios no seu desenvolvemento e procedemento. Así mesmo terase en conta os estándares de aprendizaxe.

. Adecuación da distribución temporal dos contidos. Para iso realizarase un estudo entre todos os membros do departamento, dos contidos

Page 238: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

238

238

238

desenvolvidos, se se conseguiu desenvolvelos todos, se houbo que realizar cambios ou

supresións nos contidos e se os contidos tiveron que ser reducidos ou redistribuídos. . Valoración de materiais e recursos.

Realizarase un balance sobre o grao de satisfacción do material e recursos dos alumnos.

Tamén observaremos se a non consecución de obxectivos débese á imposibilidade de

utilización de recurso e materiais (por falta ou deterioración etc. ) por parte do alumnado e do profesorado. . Resultados do alumnado Observaremos o grao de aprendizaxe en atención aos resultados académicos nas diferentes avaliacións. . Grao de satisfacción do alumnado e do profesorado. Neste apartado pretendemos observar, con pequenas pero claras enquisas o grao de satisfacción,tanto entre o alumnado da materia e o grupo, entre profesor/a e alumno/a e entre alumno/a e profesor/a, atendendo á disciplina necesaria desde o respecto ao outro, hábitos de estudo, relación, metodoloxía e aprendizaxe.EXEMPLO DE CUESTIONARIO DIRIXIDO AO

ALUMNADO (este cuestionario está orientado a coñecer cal é o grao de satisfacción do alumnado coa atención que recibe).

EXEMPLO DE CUESTIONARIO DIRIXIDO AO ALUMNADO (este cuestionario está orientado a coñecer cal é o grao de satisfacción do alumnado coa atención que recibe). PREGUNTAS: 1ª.- Estou informado/a dos estándares de aprendizaxe e de seus pesos (porcentaxes) en cada exercicio ou proba.......................................................................................... 1 2 2ª. -O/a profesor/a comenta cos/as alumnos/as os seus progresos e dificultades durante o proceso de avaliación contínua............................................................................ 1 2 3ª.- O/a profesor/a informa aos seus alumnos/as da valoración que utiliza.en cada exercicio ou proba.................................................................................................. 1 2 4ª.- Son valorado/a con diversos instrumentos de avaliación (plásticamente,oralmente, exames).................................................................................................................. 1 2 5ª. -O /a profesor/a plantea as propuestas con detalle (formato, técnica, tempo estimado, o que se p………………......................................................................................... 1 2 6ª. -A atención dos/as alumnos/as ás explicacións do/a profesor/a e as intervencións dos/as compañeiros/as é a correcta (gárdase silencio)............... ................... 1 2 7ª. –O alumnado achega puntualmente á aula todo o material esixido................ 1 2 8ª.- Todo o alumnado chega a clase con puntualidade diariamente....................1 2 9ª. -Ademais do ensino habitual da materia, o/a profesor/a preocúpase por fomentar a educación en valores (empatía cos demáis, colaboración, respeto ó outro)....... 1 2 OBSERVACIÓNS : 1.En desacordo / 2. De acordo

Page 239: I.E.S. A XUNQUEIRA 1. CURSO 2019-20 PROGRAMACIÓN · 2019-10-12 · de “Pedro Antonio Cerviño” de Campo Lameiro e “Parada” de Campañó. O nivel socio-cultural da pobación

239

239

239

AVALIACIÓN DA PROPIA PROGRAMACIÓN

Co fin de establecer unha avaliación plena de todo o proceso avaliaranse os seguintes indicadores: . Desenvolvemento en clase da programación. . Adecuación de estándares coas necesidades reais para facer uso deles. . Adecuación de medios e metodoloxía A Memoria Anual de cada un dos membros do Departamento, poñerase en común na última reunión do Departamento de Debuxo e entregarase á Xefe de Departamento en modo Memoria do Curso a través de medios dixitais e físicamente en papel para a súa posterior incorporación ao Libro de Actas. En dita reunión tratarase as propostas de posibles solucións aos problemas ou carencias antes descritas cara o vindeiro curso, así como o afianzamento das actuacións con resultados positivos todo dentro do Plan de Mellora.

Conformidade coa actual Programación dos Membros do Departamento

Os membros adscritos ao Departamento de Debuxo dan a súa conformidade coa presente programación asinando máis abaixo: Pontevedra, a 20 de Setembro do 2019

Ana Fuertes Besada Carlos Caamaño Rivas

Hernán Gómez Cortés Eusebio Rivero Veiga Blanca Barrio Gutierez