I. ÜNİTE: VÜCUDUMUZDA

SİSTEMLER

A. SİNDİRİM SİSTEMİfsinemb

ÜNİTEMİZE GÖZ ATALIM

YAZALIM! DEFTERLERİMİZE «EN GÜZEL» YAZIMIZLA

ÜNİTEMİZİN İSMİNİ YAZALIM! ÜNİTEYİ ANLATACAK 6 FOTOĞRAF/RESİM BULUP

SAYFAYA EKLEYELİM!

4 DAKİKANIZ VAR

HAYDİ BİRAZ SORU CEVAPLAYALIM

HAZIR MISINIZ?

CANLILAR BESLENMEYE NEDEN İHTİYAÇ DUYARLAR?

BESİN İÇERİKLERİ NELERDİR?

BESİN İÇERİKLERİNİN VÜCUDUMUZDA ASIL GÖREVİ

NEDİR?

KARBONHİDRAT, PROTEİN, VİTAMİN, SU VE MİNERALLER

HANGİ BESİNLERDE BULUNUR?

BESİNLERİN VÜCUDUMUZA ENERJİ SAĞLAMASI İÇİN NEDEN KÜÇÜK PARÇALARA AYRILMASI

GEREKİR?

SİNDİRİMDE GÖREVLİ YAPI VE ORGANLARDAN HANGİLERİNİ

HATIRLIYORSUNUZ?

SİNDİRİM SİSTEMİ Büyük moleküllü besin içeriklerinin hücrelerimizin kullanabileceği kadar küçük moleküllere dönüştürülmesi olayına sindirim denir.

SİNDİRİM SADECE ÇİĞNEMEYLE Mİ GERÇEKLEŞİR?

SİNDİRİM OLAYI

FİZİKSEL (MEKANİK) SİNDİRİM

KİMYASAL SİNDİRİM

FİZİKSEL ( MEKANİK ) SİNDİRİM

Besin maddelerinin çiğneme ve kas hareketleriyle

küçük parçalara

ayrılması

fiziksel (mekanik)

sindirimdir.

Fiziksel sindirimde vücuda alınan besinlerin fiziksel olarak şekli değişir.

Ağız yardımıyla vücuda alınan ekmeğin parçalanarak yutulması veya bu ekmeğin midede mide kaslarının yardımıyla bulamaç haline dönüştürülmesi buna örnektir.

FİZİKSEL ( MEKANİK ) SİNDİRİM

KİMYASAL SİNDİRİMBesin maddelerinin enzim adı verilen salgılar yardımıyla yapısal değişime uğrayarak daha küçük parçalara ayrılmasına kimyasal sindirim denir.

Kimyasal sindirimde vücuda alınan besinler yapı taşlarına kadar parçalanır.

Ağız yardımıyla vücuda alınan ekmeğin tükürük enzimleriyle yapı taşı olan karbonhidratlara parçalanması ve devamında da bu karbonhidratların, karbonhidratların yapı taşı olan glikoz, laktoz, nişasta gibi yapı taşlarına parçalanması buna örnektir.

KİMYASAL SİNDİRİM

ŞİMDİ SİNDİRİMDE GÖREVLİ YAPI VE ORGANLARI TANIYALIM

ÖZETLERSEKBESİNLER KİMYASAL

SİNDİRİMİN BAŞLADIĞI YER

KİMYASAL SİNDİRİMİN

TAMAMLANDIĞI YER

Karbonhidratlar Ağız İnce bağırsak

Proteinler Mide İnce bağırsak

Yağlar İnce bağırsak İnce bağırsak

SİNDİRİME YARDIMCI ORGANLAR

KARACİĞER

PANKREAS

KARACİĞER Karaciğerin sindirim sistemindeki görevi yağların

sindirimi için gerekli olan safra (öd) salgısını üretmektir. Safra salgısı karaciğerin alt kısmında bulunan safra kesesinde toplanır ve buradan bir kanal yardımıyla ince bağırsağın ilk bölümü olan onikiparmak bağırsağına geçer.

Safra salgısı, onikiparmak bağırsağında bulunan yağların küçük parçalara ayrılmasına yani mekanik sindirimine yardımcı olur.

Safra salgısı ile onikiparmak bağırsağında fiziksel sindirime uğrayan yağların ince bağırsakta gerçekleşen kimyasal sindirimi daha kısas ürede tamamlanır.

KARACİĞER

PANKREASPankreas , sindirimde görev yapan bazı enzimleri salgılar. Bu enzimler pankreas öz suyu denilen maddeyi oluşturur.

Pankreas öz suyu, bir kanal yardımıyla onikiparmak bağırsağına aktarılır. Pankreas öz suyundaki enzimler sayesinde karbonhidrat, protein ve yağların kimyasal sindirimi gerçekleşir.

PANKREAS

SİNDİRİLEN BESİNLERİN KANA GEÇİŞİ Besinlerin kimyasal sindiriminin tamamlanması ile

parçalanmış besin içerikleri kana karışabilecek duruma gelir.

Besin içerikleri ince bağırsağın iç yüzeyinde yer alan ve villus (tümür)

adı verilen çok sayıda ince kabarcık şeklinde çıkıntılar yardımıyla emilerek kana karışır.

İnce bağırsakta villuslar tarafından emilerek kana karışan sindirilmiş besin,su, mineral ve vitaminlerdamarlar yardımıylakaraciğere taşınır. Karaciğer, karmaşık yapıdaki molekülleri parçalayarak kullanılabilir veya depolanabilir molekül haline getirir. Kullanılabilir moleküller kan yoluyla hücrelere gönderilir.Zararlı moleküller ise bazı işlemlerden sonra vücuttan atılmak üzere böbreklere gönderilir.İnce bağırsakta sindirilemeyen besin atıkları, su, mineral ve vitaminler kalın bağırsağageçer. Su, mineral ve vitaminlerin bir kısmının emilimi kalın bağırsakta gerçekleşir. Besin maddelerinin vücudumuz tarafından kullanılmayan bölümü ise anüs yoluyladışkı olarak vücuttan atılır.

SİNDİRİM SİSTEMİMİZİN SAĞLIĞIYemeklerden sonra dişlerimizi fırçalamalıyız!

Dengeli beslenme, sindirim sisteminin sağlığını olumlu etkiler.

SİNDİRİM SİSTEMİMİZİN SAĞLIĞI

Sindirim organlarının düzenli çalışması için meyve, sebze ve baklagiller gibi lifli besinleri yeterince

tüketmeliyiz.

SİNDİRİM SİSTEMİMİZİN SAĞLIĞI

Pişirilmeden yenilen sebze ve meyveleri iyice yıkamalıyız.

SİNDİRİM SİSTEMİMİZİN SAĞLIĞI

SİNDİRİM SİSTEMİMİZİN SAĞLIĞINI OLUMSUZ ETKİLEYEN ETMENLER

ALKOL

SİGARA

AŞIRIÜZÜNTÜ STRES

DENGESİZ VEYETERSİZ BESLENME

SİNDİRİM SİSTEMİ HASTALIKLARI

DİZANTERİ: Su veya besinlerle bulaşan salgın bir hastalıktır. Hastada ishal görülür. Karın ağrısı ve ateş de vardır.

GASTRİT: Midenin iç yüzünde bulunan mukoza tabakasının iltihaplanmasıdır.

SİNDİRİM SİSTEMİ HASTALIKLARIİSHAL: Dışkının sık olarak sulu veya yumuşak çıkması durumudur. Küçük çocuklarda ölüme sebep olabilir.

KABIZLIK: Bağırsak hareketlerinin normale göre azalarak dışkılama sayısının da azalması durumudur.

HAZIMSIZLIK: Tüketilen besinlerin midede sindirilememesi sonucunda oluşan mide rahatsızlığıdır.

SİNDİRİM SİSTEMİ HASTALIKLARI

KOLERA: Bakterilerin sebep olduğu ve şiddetli ishalin görüldüğü salgın hastalıktır.

KOLON KANSERİ: Kolon olarak tabir edilen kalın bağırsakta görülen kanser çeşididir. Kesin sebebi bilinmemekle birlikte oluşumunda beslenme şekli ve çevresel ve genetik faktörler etkendir.

SİNDİRİM SİSTEMİ HASTALIKLARI

REFLÜ: Mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasıdır.

ÜLSER: Mide iç yüzeyinde midenin korunması için mukus salgılayan bir tabaka bulunur. BU tabaka zarar gördüğünde mide dokusunda aşınma olur. Bunun sonunda oluşan yaraya mide ülseri denir.

TİFO: Kirli içme suları ve yiyeceklerle bulaşan mikrobik bir hastalıktır.

KONUMUZ BİTTİ

TEKRAR ETMEYİ UNUTMAYIN