hydrochloric acid - infofile.pcd.go.thinfofile.pcd.go.th/haz/41-hydrochloricacid.pdf ·...

1

°√¥‡°≈◊Õ°√¥‡°≈◊Õ°√¥‡°≈◊Õ°√¥‡°≈◊Õ°√¥‡°≈◊Õ HYDROCHLORIC ACID

ในธรรมชาตสามารถพบ hydrochloric acid ไดในควนจากภเขาไฟ และกาซจากใตดน hydrochloric acid เปนสวนประกอบของนำยอย ในกระเพาะอาหารของสตวเลยงลกดวยนม ในมนษยมความเขมขนประมาณ 0.1 โมลาร hydrochloric acidมประโยชนอยางมาก ในทางอตสาหกรรมใชในการผลตสารเคมหลายชนด เปนสารเคมพนฐานในหองปฏบตการ มฤทธกดกรอนวสดเกอบทกชนด ทอณหภมหองระเหยเปนควน hydrochloric acid ไดเปนอยางด

HYDROCHLORIC ACIDกรดเกลอ

2


1.1 การบงลกษณะ (identification)(1) ชอสามญ hydrochloric acid(2) CASRN (Chemical Abstract Service Registry Number)

7647-01-0(3) ชอเคม hydrochloric acid(4) ชออน acide chlorhydrique acido clorhidrico

acido cloridrico aqueous hydrogenchloridechloorwaterstof chlorohydric acidchlorowodor muriatic acid

(5) สตรโมเลกล HCl(6) สตรโครงสรางโมเลกล

H-Cl(7) นำหนกโมเลกล 36.46

1.2 คณสมบตทางเคมและกายภาพ (chemical and physicalproperties)hydrochloric acid เปนสารละลายของกาซ hydrogen chloride (HCl) ทง

hydrochloric acid และ hydrogen chloride มฤทธกดกรอนสง hydrochloric acidเมอถกกบอากาศจะกลายเปนควนของ hydrogen chloride ในทางการคา hydrochloricacid ชนด reagent grade ประกอบดวย HCl รอยละ 38 คณสมบตทางเคมและกายภาพของ hydrochloric acid แสดงในตารางท 1

บทท 1การบงลกษณะและคณสมบต

identification and properties

3


จดหลอมเหลว ( ซ) -114.8 Lide (1996)จดเดอด ( ซ) -84.9 Lide (1996)ความดนไอ (มลลเมตรปรอท) 3.54 x 104 Daubert และ Danner

(1989)การละลาย (กรม/ลตร)

นำ 82.3 (ท 0 ซ) Weast (1989)56.1 (ท 60 ซ)

แอลกอฮอล 327 Weast (1989)

ตารางท 1 คณสมบตทางเคมและกายภาพของ hydrochloric acid

4


การนำเขา hydrochloric acid ระหวางป พ.ศ. 2536-2544 มปรมาณใกลเคยงกนยกเวนป พ.ศ. 2537 มปรมาณลดลงอยางเหนไดชด โดยในป พ.ศ. 2536มปรมาณนำเขา 72,682 และป 2537 มปรมาณนำเขา 32,357 กโลกรม ระหวางปพ.ศ. 2538-2544 มปรมาณนำเขาเทากบ 72,856; 92,823; 60,510; 65,720; 84,123;89,762 และ 79,547 กโลกรม ตามลำดบ ปรมาณนำเขา hydrochloric acid ระหวางปพ.ศ. 2536-2544 แสดงในตารางท 2

บทท 2ผลตภณฑและการคา

production and trade

ตารางท 2 ปรมาณนำเขา hydrochloric acid จากประเทศตางๆระหวางป พ.ศ. 2536-2544

ประเทศ 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544

จน 13 - - - - - - 1,475 -ญปน 676 31 349 750 971 84 868 636 452ไตหวน - 2,100 1,720 1,200 1,800 5,520 4,350 9,655 7,780เยอรมน 21,339 19,529 21,141 30,109 20,326 26,548 26,567 38,583 37,940โดมนกน - - - - - - 4,640 - -สหรฐอเมรกา 26,380 2,805 19,056 27,335 13,677 12,687 32,499 7,369 2,798สหราชอาณาจกร 6,410 119 11,232 7,863 2,480 9,612 - 18,702 21,925สวตเซอรแลนด - - - - - - - - -อตาล 17,156 5,693 12,106 17,135 11,315 5,699 11,671 5,834 5,692เกาหลใต 708 - - 5 - - 14 - -ออสเตรเลย - 2,000 3,240 6,281 340 5,570 600 - -เบลเยยม - - 4,003 2,142 1 - 2,887 5,772 2,960เนเธอรแลนด - - 9 3 - - - - -มาเลเซย - - - - 9,600 - - 3 -จอรเจย - - - - - - - 780 -สงคโปร - - - - - - 27 953 -

รวม 72,682 32,357 72,856 92,823 60,510 65,720 84,123 89,762 79,547

5


ในทางอตสาหกรรม hydrochloric acid สามารถผลตไดจากวธตางๆ ดงนmanheim process เปนปฏกรยาระหวาง sodium chloride และsulfuric acid

2NaCl + H2SO4 Na2SO4 + 2HCl

hargreaves process เปนปฏกรยาระหวาง sodium chloride,sulfur dioxide, oxygen และ water

2NaCl + SO2 + 1/2O2 + H2O Na2SO4 + 2HCl

by-product ท ไดจากปฏกร ยาการสงเคราะห chlorinatedhydrocarbons และปฏกรยา chlorination ซ งเปนการผลตhydrochloric acid ทมากทสดคอประมาณรอยละ 90 ของปรมาณhydrochloric acid ทผลตทงหมด

บทท 3กรรมวธการผลต

production processes

6


hydrochloric acid ถกนำมาใชประโยชนหลายประการคอการถลงแรดบกและแทนทาลมการผลตสารประกอบ chlorides, ปยปฏกรยาเคมในหองปฏบตการปฏกรยาการแตกสลายดวยนำสำหรบแปงและโปรตนในการผลตอาหารหลายชนดกำจดแผนสนมในหมอตมนำทางอตสาหกรรม (boiler)ปรบความเปนกรด-ดาง ในเภสชภณฑตางๆ

บทท 4การใช

use

7


บทท 5ทางไปสสงแวดลอม

pathways into the environment

การเขาสสงแวดลอมของ hydrochloric acid เกดขนไดจาก1. การผลตสารประกอบของ hydrochloric acid รวมทงการผสมปรงแตง

ผลตภณฑ และการแบงบรรจ โรงงานทไมมการควบคมไอกาซทด จะทำให hydrochloricacid ฟงกระจายเขาสบรรยากาศและถาโรงงานไมมระบบบำบดนำเสยทมประสทธภาพดพอจะทำให hydrochloric acid ในนำทงจากโรงงานปนเปอนในแหลงนำธรรมชาตได

2. การเกบรกษาและการขนสง ซงเกดจากอบตเหต การหกรดหรอรวไหล3. การใช hydrochloric acid ถกนำมาใชอยางกวางขวางในทางอตสาหกรรม

และหองปฏบตการ ซงอาจปนเปอนในนำเสย ถาโรงงานและหองปฏบตการนนมระบบบำบดนำเสยทไมมประสทธภาพในการกำจด hydrochloric acid จะทำให hydrochloricacid ปนเปอนในแหลงนำธรรมชาตและตะกอนดน

4. การเขาสสงแวดลอมของ hydrochloric acid ยงเกดไดโดยธรรมชาตคอการระเบดของภเขาไฟ

8


บทท 6ความเขมขนในสงแวดลอม

concentrations

6.1 การสญสลายและการคงสภาพ (loss and persistence)hydrochloric acid เปนสารอนนทรยซงไมถกยอยสลายโดยชวภาพ

6.2 ความเขมขน (concentrations)ไมพบขอมลความเขมขนของ hydrochloric acid ในสงแวดลอม

6.3 การรบสารของมนษย (human intake)ประชาชนมโอกาสไดรบ hydrochloric acid ไดนอยมาก ประชาชนกลมเสยง

ไดแก คนงานททำงานในโรงงานผลตหรอนำ hydrochloric acid ไปใชผลตสนคาอนและบคลากรในหองปฏบตการ

9


บทท 7การทดสอบ

การเปลยนแปลงในสงแวดลอม

environmental fate tests

7.1 การยอยสลายโดยชวภาพและการเปลยนรปโดยชวภาพ(biodegradation and biotransformation)hydrochloric acid เปนสารอนนทรยจงไมถกยอยสลายโดยชวภาพและไมพบ

ขอมลดงกลาว

7.2 การยอยสลายโดยแสง (photodegration)ไมพบขอมลการยอยสลายกรด hydrochloric acid โดยแสง

7.3 การแตกสลายดวยนำ (hydrolysis)hydrochloric acid ท ปนเป อนในนำสามารถแตกตวเปนไฮโดรเจนอออน

และคลอไรดอออน ซงสามารถรวมตวกบอนภาคแขวนลอยในนำทมอออนบวกได

7.4 การรวมตว (sorption)hydrochloric acid ทปนเปอนในดนชนสามารถแตกตวเปนไฮโดรเจนอออน

และคลอไรดอออน ซงรวมตวไดกบอออนบวกในดน จงเคลอนตวในดนไดนอยมากอยางไรกดในสภาวะทมนำทวมหรอนำไหลผานอออนทงสองจะถกชะออกจากดนได เนองจากละลายนำไดด

7.5 การกลายเปนไอ (evaporation)hydrochloric acid เปนสารอนนทรยและละลายนำดมาก ดงนน hydrochloric acid

ทปนเปอนในแหลงนำจงระเหยกลายเปนไอไดนอยมาก

10


7.6 การเกดปฏกรยาออกซเดชน (oxidation)ไมพบขอมลการเกดปฏกรยาออกซเดชนของ hydrochloric acid

7.7 การศกษารปแบบทางระบบนเวศ (model ecosystem studies)ไมพบขอมลการศกษารปแบบทางระบบนเวศของ hydrochloric acid

11


บทท 8การเปลยนแปลงในสงแวดลอม

environmental fate

ไมพบขอมลการเปลยนแปลงในสงแวดลอมและการการสะสมของ hydrochloricacid ในสงมชวต

12


9.1 การดดซม (absorption)hydrochloric acid จะถ กด ดซ มได ในปร มาณจำก ดและเป นอ นตราย

กบเน อเย อเฉพาะบรเวณน นๆ เม อไดรบโดยการสดดม การดดซมจะเกดข นมากทบรเวณทางเดนหายใจสวนบน และมบางสวนแพรกระจายลงไปทปอด การไดรบhydrochloric acid โดยการกนการดดซมจะเกดขนคลายกบการดดซมของนำยอยในกระเพาะอาหาร IPCS (1982) รายงานผลการศกษาของ Nagao และคณะ (1972)ทศกษาการดดซม hydrochloric acid ผานทางผวหนง กรณทผวหนงปกคลมดวยเหงอมากๆ โดยใช hydrochloric acid ความเขมขน 1 N หยดลงบนผวหนง ปรากฎวาหลงจากนน 15-180 นาท พบการระคายเคองทผวหนงและอาจทำใหเกดผวหนงไหมได

9.2 การแพรกระจาย (distribution)Darmer และคณะ (1974) ทำการศกษาในหน rat และหน mouse ทไดรบ

hydrochloric acid ในรปของกาซและเปนละออง พบวามการแพรกระจายไปยงทอทางเดนหายใจสวนบนและเยอตาเปนเปาหมายแรก สอดคลองกบรายงานของ Barrow และคณะ(1979) ทใช hydrochloric acid ความเขมขนระหวาง 29.8 - 29,800 มลลกรม/ลกบาศกเมตร(20-20,000 ppm) ให ก บหน Fischer 344 rats พบว าม การแพร กระจายไปยงทอทางเดนหายใจสวนบนและบรเวณลกตาเปนสวนใหญ และยงสามารถพบการกระจายไปทปอด ลำไส ผวหนง ลกอณฑะ ตบ และไตไดดวย

บทท 9การเปลยนแปลง

ทางชวเคมในสงมชวต

chemobiokinetics

13


9.3 การสะสมในรางกาย (bioconcentration)นอกจากพบการแพรกระจายของ hydrochloric acid ไปยงอวยวะตางๆ ดงหวขอ

9.2 แลวยงพบวาในระยะยาวมการสะสมทบรเวณฟน โดยเฉพาะสวนหนาของฟนตดและกอใหเกดการกรอนและฟนถกทำลายตามมา (IPCS, 1982)

9.4 เมทตาโบลซม (metabolism)hydrochloric acid มความสามารถในการละลายนำไดสง hydrogen ions

จะเขาจบกบโมเลกลของนำแตกตวเปน hydronium ions และ chloride ionsแลวเขาสกระบวนการแลกเปลยน ions ตามปกตของรางกาย

9.5 การขบออกจากรางกาย (excretion)IARC (1992) รายงานวา อาสาสมครทไดรบ hydrochloric acid ความเขมขน 50

มลลโมล/วน ตดตอกน 4 วนโดยการกน พบวาระดบยเรยในเลอดและปสสาวะลดลงแตจะพบแอมโมเนยขบออกทางปสสาวะเพ มข น และเม อให hydrochloric acidความเขมขน 50 มลลลตร/กโลกรม/ชวโมงฉดเขาทางเสนเลอดของหน rat และความเขมขน20 มลลกรม/กโลกรม/ชวโมงฉดเขาทางเสนเลอดของสนข พบวามการเพมขนของ chlorideions ในปสสาวะของสตวทงสองชนด

14


บทท 10ผลตอสตวเลยงลกดวยนม

mammalian toxicity

พษเฉยบพลนของ hydrochloric acid ในมนษยเกดไดจากการไดรบสารโดยการสดดม การกน และการสมผสทางผวหนง ซงสวนใหญทำใหเกดการอกเสบของอวยวะทไดรบสาร ดงแสดงในตารางท 3

ตารางท 3 อาการพษเฉยบพลนและพษเรอรงของ hydrochloric acid

วธการไดรบสาร เฉยบพลน เรอรง

การสดดม ไอ เสยงแหบ ระบบทางเดนหายใจอกเสบ หลอดลมอกเสบเรอรงปวดหนาอก นำทวมปอด เยอบทางเดนหายใจหนาขน

การกน คลนไส อาเจยน ทองเสย ฟนเปลยนสและผกระเพาะอาหารอกเสบ

สมผสทางผวหนง รอยไหม แผลเปอย ผวหนงอกเสบ(ulceration)

hydrochloric acid มพษเฉยบพลนระดบปานกลางในสตวเลยงลกดวยนมLD50 โดยการกนในกระตายมคา 900 มลลกรม/กโลกรมนำหนกตว และ LC50 โดยการสดดมท1 ชวโมง มคาระหวาง 1,108-3,124 สวนในลานสวน LC50 และ LD50 ของ hydrochloricacid ในสตวเลยงลกดวยนมแสดงในตารางท 4

15


สปชส LC50/LD50 เอกสารอางอง

โดยการไดรบทางปาก (มลลกรม/กโลกรมนำหนกตว)กระตาย 900 Lewis (1996)

โดยการฉดเขาชองทอง (มลลกรม/กโลกรมนำหนกตว)หน mouse 1,449 Lewis (1996)

โดยการสดดม (สวนในลานสวน, ท 1 ชวโมง)หน rat 3,124 Toxnet (2002)หน mouse 1,108 Lewis (19996)

ตารางท 4 LC50 และ LD50 ของ hydrochloric acid ในสตวเลยงลกดวยนม

16


บทท 11การศกษาความเปนพษเฉพาะดาน

special toxicity studies

11.1 ปฏกรยาทางชวเคม (biochemical interactions)การไดรบ hydrochloric acid ทำใหเกดสภาวะเปนกรด (acidosis) ในรางกาย

hydrochloric acid ในรางกายสามารถแตกตวไดไฮโดรเจนอออน และคลอไรดอออนไฮโดรเจนอออนทำปฏกรยากบนำไดไฮโดรเนยมอออน (hydronium ion) ซงสามารถทำปฏกรยากบสารอนทรยในรางกายได และเปนสาเหตทำใหเซลลตายได

11.2 การเปนสารกอมะเรง (carcinogenicity)ไมมขอมลการเกดมะเรงของ hydrochloric acid ในมนษยและสตวทดลอง

International Agency for Research on Cancer จงจดให hydrochloric acidเปนสารในกลม 3 คอไมเปนสารกอมะเรงในมนษย (IARC, 2002)

11.3 การเปนสารกอเกดการกลายพนธ (mutagenicity)hydrochloric acid ไมเปนสารกอเกดการกลายพนธในการทดลองทใชแบคทเรย

Escherichia coli แตเปนสารกอเกดการกลายพนธในการทดลองทใชเซลลหน mouselymphoma L5178Y (IARC, 1992)

11.4 การเสรมพษ/การตอตานพษ (potentiation/antagonism)ไมพบขอมลการเสรมพษ/การตอตานพษของ hydrochloric acid

11.5 ความเปนพษตอระบบประสาท (neurotoxicity)ไมพบขอมลความเปนพษตอระบบประสาทของ hydrochloric acid

11.6 การระคายเคองเบองตน (primary irritation)hydrochloric acid มฤทธกดกรอนผวหนง ตา และเยอบ ทำใหเกดแผลไหม

17


และแผลเปอยได ดงรายละเอยดในบทท 6

11.7 ผลตอการพฒนาของตวออน (embryotropic action)ไมพบขอมลผลตอการพฒนาของตวออนของ hydrochloric acid

11.8 ความเปนพษตอภมคมกน (immunotoxicity)ไมพบขอมลความเปนพษตอภมคมกนของ hydrochloric acid

11.9 ความผดปกตตอการสบพนธ (reproduction)ไมพบขอมลความผดปกตตอการสบพนธของ hydrochloric acid

11.10 ความผดปกตทเกดในทารก (teratogenicity)ไมพบขอมลความผดปกตทเกดในทารกของ hydrochloric acid

11.11 พฤตกรรม (behavior)ไมพบขอมลผลตอพฤตกรรมของ hydrochloric acid

18


บทท12ผลตอสงมชวตในสงแวดลอม

effects on organisms in the environment

12.1 สงมชวตในนำ (aquatic)ไมพบขอมลผลของ hydrochloric acid ตอสงมชวตในนำ

12.2 สงมชวตบนบก (terrestrial)ไมพบขอมลผลของ hydrochloric acid ตอสงมชวตบนบก

19


บทท13การเกบตวอยาง การเตรยม

และการวเคราะห

sampling/preparation/analysis

13.1 การเกบตวอยาง (sampling)นำ เกบตวอยางนำใหเตมขวดไมมฟองอากาศภายใน เกบตวอยางท 4 ซ แลวรบ

ตรวจวเคราะหทนท

13.2 การเตรยมตวอยางและการวเคราะห (preparation/analysis)วธเตรยมตวอยาง วธวเคราะหหาปรมาณ และความเขมขนนอยทสดทวเคราะห

ไดของ chloride ion แสดงในตารางท 5

ตารางท 5 วธเตรยมตวอยาง วธวเคราะหหาปรมาณ และความเขมขนนอยทสดทวเคราะหไดของ chloride ion

ตวอยาง วธเตรยมตวอยาง วธวเคราะหหาปรมาณ ความเขมขนนอยทสดทวเคราะหได

นำ ปรบสภาพตวอยางนำ titrate ดวย 100 มลลกรม/ลตรโดยเตม diphenyl สารละลายcarbazone, กรดไนตรก mercuric nitrateและ xylene cyanol FF

ทมา: AOAC (1990)

20


บทท 14การหกรด

spills

ขอเสนอแนะเมอเกดการหกรดหรออคคภย (กรมโรงงานอตสาหกรรม 2540)

14.1 การหกรด(1) ใหกนแยกบรเวณทมการหกรดของ hydrochloric acid อยางนอย 25-50 เมตร

โดยรอบทนท ใหบคคลทไมเกยวของออกไปจากบรเวณ กรณทมการหกรดมาก ใหอพยพผทอยใตลมออกอยางนอย 100 เมตร

(2) หามแตะตองภาชนะบรรจท ไดรบความเสยหายหรอ hydrochloric acidทหกรดโดยไมไดใสชดปองกน และถาไมเสยงทจะไดรบอนตรายใหรบหยดการหกรด

(3) ปองกนไมให hydrochloric acid ไหลลงสแหลงนำ ทอระบายนำ ชนใตดนหรอบรเวณทอบอากาศ

(4) ดดซบ hydrochloric acid ทหกรดดวย ดน ทราย และสารดดซบอนทไมตดไฟ และเกบในภาชนะปดเพอดำเนนการจดการตอไป

14.2 การเกดอคคภยหรอระเบด(1) เม อ hydrochloric acid ไดรบความรอนสงหรอเม อไหมไฟจะสลายตว

ใหควนทมฤทธกดกรอน ทำใหเกดการระคายเคอง และเปนพษ ในการดบเพลงใหสวมชดปองกนอนตรายจากสารเคมทปดมดชดทงตวพรอมเครองชวยหายใจชนดมถงอากาศในตว

(2) กรณเกดเพลงไหมเลกนอย ใชผงเคมแหง ทรายแหง หรอนำปรมาณมากๆถาไมเสยงตออนตรายใหเคลอนยายภาชนะบรรจหรอหบหอทไมเสยหายออกจากบรเวณทเกดเพลงไหม กรณเกดเพลงไหมรนแรง ใชนำปรมาณมากๆ ในการดบไฟ ขณะเดยวกนใชนำฉดฝอยเพอคลมไอระเหย

21


(3) กรณเกดเพลงไหมภาชนะบรรจขนาดใหญ รวมถงภาชนะขนสงทางรถไฟและรถยนต ใหอพยพผคนหางออกไปอยางนอย 800 เมตร โดยรอบทนท หามอยบรเวณหวหรอทายของทอหรอภาชนะบรรจเพราะภาชนะบรรจอาจระเบดเม อไดรบความรอนสง ใหดบเพลงในระยะไกลหรอใชสายฉดนำชนดทไมตองใชคนถอหรอใชหวฉดทมระบบควบคม ถาไดยนเสยงจากอปกรณระบายไอหรอเมอภาชนะบรรจเปลยนสใหออกจากบรเวณนนทนทเพราะอาจเกดระเบดได

(4) หลอเยนภาชนะบรรจดวยนำปรมาณมากๆ หลงจากทดบไฟไดแลว(5) นำจากการดบเพลงมฤทธกดกรอนอาจเปนพษ และกอใหเกดปญหานำเสยได

22


บทท 15การบำบดเมอเกดพษ

treatment of poisoning

15.1 การปฐมพยาบาล(1) นำผ ปวยไปบรเวณท มอากาศบรสทธ ถอดเส อผาและรองเทาท เป อน

hydrochloric acid ออกทนท(2) ถาสมผส hydrochloric acid เพยงเลกนอยใหร บลางสารออกทนท

โดยใหนำไหลผานอยางนอย 15 นาท(3) ถาผปวยหยดหายใจหรอหายใจลำบากใหใชเครองชวยหายใจและใหออกซเจน(4) ถาผปวยกน hydrochloric acid เขาไปหามใชวธผายปอดโดยวธเปาปาก(5) ใหใช Holger Nielson (back pressure armlift) หรออปกรณชวยหายใจ

เฉพาะทางแพทย(6) พยายามชวยผปวยโดยใหความอบอนและใหนอนนงๆ

23


บทท 16การจดการกากของเสย

waste management

วธจดการกากของเสย hydrochloric acid ท International Register ofPotentially Toxic Chemicals แนะนำคอ การทำใหเปนกลางโดยคอยๆ รนhydrochloric acid ลงในสารละลายแคลเซยมคารบอเนต [CaCO3] โซเดยมคารบอเนต[Na2CO3] หร อ แคลเซ ยมไฮดรอกไซด [Ca(OH)2] พรอมท งคนตลอดเวลาแลวจงเทสารละลายทไดทง พรอมทงราดนำตามมากๆ (IRPTC,1985)

24


บทท 17ขอเสนอแนะและกลไกทางกฎหมาย

recommendations/legal mechanisms

17.1 ประเทศไทย17.1.1 กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงแวดลอมประกาศกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม เรอง กำหนดมาตรฐาน

ควบคมการปลอยทงอากาศเสยจากเตาเผามลฝอย ออกตามพระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. 2535 กำหนดมาตรฐานควบคมการปลอยทงอากาศเสยจากเตาเผามลฝอยทกำจดมลฝอยไดตงแต 1 ตน/วน แตไมเกน 50 ตน/วนตองมคากาซไฮโดรเจนคลอไรด (HCl) ไมเกน 136 สวนในลานสวน และสำหรบเตาเผามลฝอยเกน 50 ตน/วน ตองมคากาซไฮโดรเจนคลอไรด (HCl) ไมเกน 25สวนในลานสวน วธตรวจวดกาซไฮโดรเจนคลอไรดใหใชวธ determination of hydrogenchloride emissions from stationary sources ท U.S. EPA กำหนดไว หรอวธทกรมควบคมมลพษเหนชอบ

17.1.2 กระทรวงอตสาหกรรมประกาศกระทรวงอตสาหกรรมเร อง บญชรายช อวตถอนตราย พ.ศ. 2538

ออกตามความในพระราชบญญตวตถอนตราย พ.ศ. 2535 ไดจด hydrochloric acidในผลตภณฑทใชทางการประมงและการเพาะเลยงสตวนำ เพอประโยชนแกการควบคม ปองกนกำจดเชอจลนทรย ปรสต พช หรอสตว ทมความเขมขนนอยกวารอยละ 15 โดยนำหนกเปนวตถอ นตรายประเภทท 3 โดยใหกรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณเปนหนวยงานผรบผดชอบ และ hydrochloric acid ทมความเขมขนมากกวารอยละ 15โดยนำหนก เปนวตถอนตรายประเภทท 3 โดยใหกรมโรงงานอตสาหกรรมเปนหนวยงานผรบผดชอบ

25


17.2 ตางประเทศกฎหมายและขอเสนอแนะทใชควบคม hydrochloric acid และ hydrogen

chloride ในตางประเทศแสดงในตารางท 6

ตารางท 6 กฎหมายและขอเสนอแนะทใชควบคม hydrochloric acid และhydrogen chloride ในตางประเทศ

ประเทศ กฎหมาย/ มาตรฐาน วนทเรมบงคบใชขอเสนอแนะ

แคนาดา กฎหมาย ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลา 13 มนาคม 2529ทำงานปกต 8 ชวโมง/วน เทากบ7 มลลกรม/ลกบาศกเมตร(5 พพเอม)

เมกซโก กฎหมาย ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลา 28 พฤษภาคม 2527ทำงานปกต 8 ชวโมง/วน เทากบ7 มลลกรม/ลกบาศกเมตร(5 พพเอม)

เยอรมน กฎหมาย ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลา ไมมขอมลทำงานปกต 8 ชวโมง/วน เทากบ7 มลลกรม/ลกบาศกเมตร(5 พพเอม) และปรมาณความเขมขนสงสดในชวงเวลาทกำหนดใหทำงานได 15 นาท เทากบ14 มลลกรม/ลกบาศกเมตร

26


สหราช กฎหมาย ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลา 1 มกราคม 2535อาณาจกร ทำงานปกต 8 ชวโมง/วน เทากบ

7 มลลกรม/ลกบาศกเมตร(5 พพเอม)

สหรฐอเมรกา ขอเสนอแนะ ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลา พ.ศ. 2532ทำงานปกต 8 ชวโมง/วน เทากบ7.5 มลลกรม/ลกบาศกเมตร(5 พพเอม)

อารเยนตนา กฎหมาย ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลา 29 พฤษภาคม 2534ทำงานปกต 8 ชวโมง/วน เทากบ7 มลลกรม/ลกบาศกเมตร(5 พพเอม)

ทมา: IRPTC (1992-1993)

ประเทศ กฎหมาย/ มาตรฐาน วนทเรมบงคบใชขอเสนอแนะ

27


บทท18เอกสารอางอง

references

กรมโรงงานอตสาหกรรม (2540) คมอระงบอบตภยจากสารเคม กรมโรงงานอตสาหกรรมกระทรวงอตสาหกรรม กรงเทพฯ 240 หนา

กระทรวงอตสาหกรรม (2538) ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรอง บญชรายชอวตถอนตรายพ.ศ. 2538 ราชกจจานเบกษา เลม 112 ตอนพเศษ 134 ลงวนท 1 พฤษภาคม 2538

กระทรวงอตสาหกรรม (2540) ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม ฉบบท 6 (พ.ศ. 2540)เรอง การกำจดสงปฏกลหรอวสดทไมใชแลว ราชกจจานเบกษา เลม 114 ตอนพเศษ106ง วนท 13 พฤศจกายน 2540

วนย วนานกล (2541) พษจากสารกดกรอน ใน : หลกการวนจฉยและรกษาภาวะเปนพษ/สารพษ สมง เกาเจรญ และคณะบรรณาธการ ศนยพษวทยา คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด กรงเทพฯ

Adema D.M.M. (1976) Acute toxicity tests with 1, 2-dichloroethane, phenol.Acrylonitrile, and alkyl benzene-sulfonate in sea water. Delft, theNetherlands, Central Laboratory TNO (TNO Report No. MD-N & E 76/1)

Andriukin A.A. (1979) Toxic effect of dichloroethane on the cardiovascularsystem. Klin Med (Mosk) 57, 43-47.

Barrow C.S., Kociba R.J., Rampy L.W., Keyes D.G., and Albee R.R. (1979) Aninhalation toxicity study of chlorine in Fischer 344 rats following 30days of exposure. Toxicol Appl Pharmacol 49, 77-84.

Darmer K.I., Jr, Kinkead E,R., and Dipasquate L.C. (1974) Acute toxicity in ratsand mice exposed to hydrogen chloride gas and aerosols. Am Ind HygAssoc J 35,623.(abstract)

28


IARC (1992) Monographs on the Evaluation of the Carcinogenic Risk ofChemicals to man. International Ageney for Research on Cancer. Lyon,France.

IPCS (1982) Chlorine and Hydrogen chlorine. International Programme onChemical Safety. Environmental Health Criteria 21. World HealthOrganization, Geneva, Switzerland.

Nagao S., Stroud J.D., Hamada T., Pinkus H., and Birmingham D.J. (1972) Theeffect of sodium hydroxide and hydrochloric acid on human epidermis.Acta Dermatol 52, 11-23. Cited in : IPCS (1982) Chlorine and Hydrogenchlorine. International Programme on Chemical Safety. EnvironmentalHealth Criteria 21. World Health Organization, Geneva, Switzerland.

29


1ภาคผนวก

อธบายคำศพท

LC50 (median lethal concentration) มความหมาย 2 แบบคอ(1) หมายถง ความเขมขนของสารเคมในอากาศซงคาดวาจะทำให

สตวทดลองท สดดมในระยะเวลาท ระบไวตายไปเปนจำนวนครงหนง (50%) ของจำนวนเรมตน LC50 เปนคาทคำนวณไดจากผลการศกษา การทดลองทำโดยแบงสตวทดลองออกเปนกลมจำนวนสตวในแตละกลมเทาๆ กน กลมละ 10 ตวหรอมากกวาใหสตวทดลองไดรบสารกล มละหนงความเขมขน เน องจากปรมาณสารเคมทเขาสรางกายของสตวทดลองขนอยกบระยะเวลาของการสดดม ดงนนการรายงานคา LC50 จงตองระบระยะเวลาของการทดลองดวย เชน LC50 (4 ชวโมง) ของ tris (2, 3-dibromopropyl) phosphate ในหน rat เทากบ 44,660 มลลกรม/ลกบาศกเมตร

(2) หมายถง ความเขมขนของสารเคมในนำซงคาดวาจะทำใหสตวนำตายไปเปนจำนวนครงหนง (50%) ของจำนวนเรมตน LC50 เปนคาทคำนวณไดจากผลการศกษาการทดลองทำโดยแบงสตวทดลองออกเปนกลม จำนวนสตวในแตละกลมเทาๆ กน กลมละ 10ตวหรอมากกวา เลยงสตวทดลองในนำทมสารเคมทกำลงศกษาความเขมขนละหนงกลม เนองจากปรมาณสารเคมทเขาสรางกายของสตวนำขนอยกบระยะเวลาการอาศยอยในนำทมสารเคมละลายอยดงน นการรายงานคา LC50 จงตองระบระยะเวลาการทดลองทแนนอนดวย โดยทวไปมกใชเวลาการทดลองเทากบ 24, 48, 72หรอ 96 ชวโมง เชน LC50 (96 ชวโมง) ของ acrylonitrile ในปลา

30


fathead minnow (Pimphales promelas) เทากบ 18,100มลลกรม/ลตร

LD50 (median lethal dose) หมายถงปรมาณ (dose)ของสารเคมซงคาดวาจะทำใหสตวทดลองทไดรบสารนนเพยงครงเดยวตายไปเปนจำนวนครงหนง (50%) ของจำนวนเรมตน LD50 เปนคาทคำนวณไดจากผลการศกษาซงใหสตวทดลองจำนวนหลายกลมไดรบสารเคมทปรมาณตางๆ กน ระยะเวลาทเฝาสงเกตการตายของสตวประมาณ2-3 วนแตจะไมเกน 2 สปดาห เพอใหสามารถเปรยบเทยบความเปนพษของสารเคมในสตวตางชนดซงมนำหนกตวแตกตางกนได จงรายงานคาLD50 เปนนำหนกของสารเคมตอนำหนกตวของสตวทดลองเชน LD50 (oral)ของ tris (2,3-dibromopropyl) phosphate ในหน rat เทากบ 4,900มลลกรม/กโลกรมนำหนกตว

Klaassen (1995) ไดเสนอวธระบระดบความเปนพษเฉยบพลนของสารเคมในมนษยโดยใชคา LD50 โดยการกน ในกรณทไมมคา LD50ในมนษย จงอนโลมใชคา LD50 โดยการกนในสตวทดลอง เพอระบระดบความเฉยบพลนของสารเคมดงน

ระดบความเปนพษเฉยบพลน LD50โดยการกน(มลลกรม/กโลกรมนำหนกตว)

พษอยางยงยวด (supertoxic) < 5พษสงมาก (extremely toxic) 5 - 50พษมาก (very toxic) 50 - 500พษปานกลาง (moderately toxic) 500 - 5,000พษนอย (slightly toxic) 5,000 - 15,000ไมมพษ (practically nontoxic) > 15,000

ทมา: Kiaassen C.D. (1995) Principles of Toxicology. In : Casarett and Doull’s Toxicology.The Basic Science of Poisons. Third edition. Klaassen C.D., Amdur M.O., and DoullJ. editors. Macmillan Publishing Co. New York, USA.

31


32


กรดเกลอกรดเกลอกรดเกลอกรดเกลอกรดเกลอHydrochloric acid

เจาของ

พมพเมอ

กรมควบคมมลพษกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

กมภาพนธ 2551(พมพครงท 1)

978-974-286-401-9ISBN

จดพมพเผยแพรโดย สวนสารอนตรายสำนกจดการกากของเสยและสารอนตรายกรมควบคมมลพษ92 ซอยพหลโยธน 7ถนนพหลโยธน แขวงสามเสนใน เขตพญาไทกรงเทพฯ 10400โทรศพท 0 2298 2442, 0 2298 2439โทรสาร 0 2298 2442

หจก.ไอเดย สแควร86 ซอยจรลสนทวงศ 57/2 แขวงบางบำหรเขตบางพลด กรงเทพฯ 10700โทรศพท 0 2433 4791โทรสาร 0 2881 5839 กด 0

จดพมพ

(กรมควบคมมลพษเปนเจาของกรรมสทธและมลขสทธในเอกสารฉบบน)

33


คำนำปจจบนสารเคมจำนวนมากเขามามบทบาทสำคญตอการดำรงชวตประจำวน

ของมนษยในดานตางๆ เชน ใชเปนสวนประกอบหรอปรงแตงอาหาร ยารกษาโรคเครองสำอาง ใชเปนสารเคมปองกนกำจดศตรพชและสตว และใชในกระบวนการผลตทางดานอตสาหกรรมสารเคมชนดตางๆ ทมนษยนำมาใชประโยชนเหลาน ไดเขามาปนเปอนอยในสภาพแวดลอมและเขาสรางกายมนษย ทำใหสภาพแวดลอมและสขภาพเสอมโทรมลง

การปองกนและแกไขปญหาดงกลาว จำเปนตองทราบขอมลเก ยวกบสารเคมนนๆ สำนกจดการกากของเสยและสารอนตราย กรมควบคมมลพษ จงไดรวบรวมขอมลสารเคมในดานตางๆ คอ การบงลกษณะและคณสมบต ผลตภณฑและการคากรรมวธการผลต การใช ทางไปสสงแวดลอม ความเขมขนในสงแวดลอม การทดสอบการเปล ยนแปลงในส งแวดลอม การเปล ยนแปลงในส งแวดลอม การเปล ยนแปลงทางชวเคมในสงมชวต ความเปนพษตอสตวเลยงลกดวยนม การศกษาความเปนพษเฉพาะดาน ผลตอส งมชว ตในส งแวดลอม การเกบตวอยาง การเตรยมตวอยางและการวเคราะห การหกรด การบำบด เมอเกดพษ การจดการกากของเสย ตลอดจนขอเสนอแนะและกลไกทางกฎหมาย ทงนเพอประโยชนตอการจดการสารเคมอยางถกตองและปลอดภย

กรมควบคมมลพษ หวงเปนอยางยงวา เอกสารเผยแพรทางวชาการเลมนจะเปนประโยชนตอนกวชาการและผสนใจทวไป

สำนกจดการกากของเสยและสารอนตรายกรมควบคมมลพษกมภาพนธ 2551

34


35


สารบญบทท หนา1 การบงลกษณะและคณสมบต (identifications and properties)................... 22 ผลตภณฑและการคา (production and trade).................................................. 43 กรรมวธการผลต (production processes).......................................................... 54 การใช (use).............................................................................................................. 65 ทางไปสสงแวดลอม (pathways into the environment)............................... 76 ความเขมขนในสงแวดลอม (concentrations)..................................................... 8

6.1 การสญสลายและการคงสภาพ (loss and persistence)............................ 86.2 ความเขมขน (concentrations)..................................................................... 86.3 การรบสารของมนษย (human intake)......................................................... 8

7 การทดสอบการเปลยนแปลงในสงแวดลอม (environmental fate tests).......... 97.1 การยอยสลายโดยชวภาพและเปลยนรปโดยชวภาพ

(biodegradation and biotransformation)............................................. 97.2 การยอยสลายโดยแสง (photodegradation)............................................. 97.3 การแตกสลายดวยนำ (hydrolysis)............................................................. 97.4 การรวมตว (sorption).................................................................................. 97.5 การกลายเปนไอ (evaporation).................................................................. 97.6 การเกดปฏกรยาออกซเดชน (oxidation).................................................... 107.7 การศกษารปแบบทางระบบนเวศ (model ecosystem studies)............. 10

8 การเปลยนแปลงในสงแวดลอม (environmental fate).................................. 119 การเปลยนแปลงทางชวเคมในสงมชวต (chemobiokinetics)......................... 12

9.1 การดดซม (absorption)............................................................................... 129.2 การแพรกระจาย (distribution)................................................................... 129.3 การสะสมในรางกาย (bioconcentration).................................................. 13

36


บทท หนา9.4 เมทตาโบลซม (metabolism)....................................................................... 139.5 การขบออกจากรางกาย (excretion)............................................................ 13

10 ความเปนพษตอสตวเลยงลกดวยนม (mammalian toxicity)......................... 1411 การศกษาความเปนพษเฉพาะดาน (special toxicity studies)..................... 16

11.1 ปฏกรยาทางชวเคม (biochemical interactions).................................... 1611.2 การเปนสารกอมะเรง (carcinogenicity)................................................... 1611.3 การเปนสารกอเกดการกลายพนธ (mutagenicity)................................... 1611.4 การเสรมพษ/การตอตานพษ (potentiation/antagonism)....................... 1611.5 ความเปนพษตอระบบประสาท (neurotoxicity)......................................... 1611.6 การระคายเคองเบองตน (primary irritation)............................................ 1611.7 ผลตอการพฒนาของตวออน (embryotropic action).............................. 1711.8 ความเปนพษตอภมคมกน (immunotoxicity)........................................... 1711.9 ความผดปกตตอการสบพนธ (reproduction)............................................. 1711.10 ความผดปกตทเกดในทารก (teratogenicity)........................................ 1711.11 พฤตกรรม (behavior).............................................................................. 17

12 ผลตอสงมชวตในสงแวดลอม(effects on organisms in the environment)............................................ 1812.1 สงมชวตในนำ (aquatic).............................................................................. 1812.2 สงมชวตบนบก (terrestrial)......................................................................... 18

13 การเกบตวอยาง การเตรยมตวอยางและการวเคราะห(sampling/preparation/analysis)................................................................... 19

14 การหกรด (spills)................................................................................................... 20

37


บทท หนา15 การบำบดเมอเกดพษ (treatment of poisoning)........................................... 22

15.1 การปฐมพยาบาล............................................................................................ 2216 การจดการกากของเสย (waste management)............................................... 2317 ขอเสนอแนะและกลไกทางกฎหมาย

(recommendations/legal mechanisms)....................................................... 24เอกสารอางอง.......................................................................................................................... 27ภาคผนวก 1............................................................................................................................29

38


รายการตารางประกอบ

ตารางท หนา

1 คณสมบตทางเคมและกายภาพของ hydrochloric acid............................................. 32 ปรมาณนำเขา hydrochloric acid จากตางประเทศระหวางป พ.ศ. 2536 - 2544... 43 อาการพษเฉยบพลนและเรอรงของ hydrochloric acid ในมนษย........................... 144 LC50 และ LD50 ของ hydrochloric acid ในสตวเลยงลกดวยนม.......................... 155 วธเตรยมตวอยาง วธวเคราะหหาปรมาณ และความเขมขน

นอยทสดทวเคราะหไดของ hydrochloric acid........................................................ 196 กฎหมายและขอเสนอแนะทใชควบคม hydrochloric acid ในตางประเทศ............ 25

hydrochloric acid - infofile.pcd.go.thinfofile.pcd.go.th/haz/41-hydrochloricacid.pdf ·...

Documents