( TrÝch TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du)

Tiết 86

Đọc văn

I. §äc - HiÓu kh¸i qu¸t.

1. VÞ trÝ.

- §o¹n trÝch tõ c©u 2213 ®Õn c©u 2230.- Néi dung:

sau nöa n¨m chung sèng Tõ H¶i muèn cã sù nghiÖp lín nªn tõ biÖt KiÒu ra ®i.

2. §äc v¨n b¶n.

Em h·y nªu vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch?

Nửa năm hương lửa đang nồng,

Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương.

Trông vời trời bể mênh mang,

Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong,

Nàng rằng: “ phận gái chữ tòng,

Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi”.

Từ rằng: ”Tâm phúc tương tri,

Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?

Bao giờ mười vạn tinh binh,

Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường.

Làm cho rõ mặt phi thường,

Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.

bằng nay bốn bể không nhà,

Theo càng thêm bận biết là đi đâu?

Đành lòng chờ đó ít lâu,

Chầy chăng là một năm sau vội gì!”.

Quyết lời dứt áo ra đi,

Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi.

Có thể chia đoạn trích thành mấy phần? Nêu nội dung mỗi phần?

Đoạn trích

4 câu đầu: cuộc chia tay

giữa Thúy Kiều và Từ Hải

12 câu tiếp:cuộc đối thoại

giữa Thúy Kiềuvà Từ Hải

2 câu cuối:Từ Hải dứt áo ra đi

Chí khí của nhân vật Từ Hải

4. Bố cục

3. Gi¶i nghÜa tõ khã: SGK- trang 113

5. Ý nghĩa nhan đề5. Ý nghĩa nhan đề

- “- “ChíChí”: muïc ñích cao caû ”: muïc ñích cao caû caàn höôùng tôùicaàn höôùng tôùi

- “- “KhíKhí”: nghò löïc ñeå ñaït ”: nghò löïc ñeå ñaït tôùi muïc ñíchtôùi muïc ñích

- “- “Chí khí anh huøngChí khí anh huøng”: lí ”: lí töôûng, nghò löïc vaø töôûng, nghò löïc vaø muïc ñích cao caû cuûa muïc ñích cao caû cuûa ngöôøi anh huøngngöôøi anh huøng

II. ®äc – hiÓu chi tiÕt1. Tính cách và chí khí của nhân vật Từ Hải

a. 4 câu thơ đầu:

Từ Hải chia tay Kiều đểra đi xây dựng nghiệp lớn vào thời điểm nào?

- Thời điểm chia tay:

lúc tình yêu đang nồng thắm.

Tính cách và chí khí của Từ Hải còn được thể hiện

qua các từ ngữ nào?

- Từ ngữ: + Trượng phu: chỉ người đàn ông có chí khí, bậc anh hùng

Thái độ trân trọng, kính phục của Nguyễn Du với Từ Hải

Hương lửa đương nồng: ẩn dụ

+ động lòng bốn phương

cụm từ ước lệ chỉ chí khí anh hùng tung hoành thiên hạ.

+ Thoắt: mau lẹ, dứt khoát, kiên quyết

+ lên đường thẳng rong :

Một tư thế đẹp, hiên ngang, không vướng bận

Cảm hứng vũ trụ, con người vũ trụ với kích thước phi thường, không gian bát ngát

Từ Hải không phải là con người của những đam mê thông thường mà là con người của khát vọng công danh.

đi liền một mạch

b. 12 câu thơ tiếp: Con người của ý chí và bản lĩnh

1. Tính cách và chí khí của nhân vật Từ Hải

tình c m v ch ng m n n ngả ợ ồ ặ ồ

* L i Thúy Ki u :ờ ề

- X ng hô :ư chàng – thi pế

- Ph n gái ch tòng :ậ ữ b n ph n c a ng i vổ ậ ủ ườ ợ

- M t lòng xin điộ : Mu n ra đi ti p s c, chia s công vi c v i ố ế ứ ẻ ệ ớch ngồ

Xứng đáng là người tri kỉ của bậc anh hùng

quy t tâm theo T H iế ừ ả

* Lêi cña Tõ H¶i:

- Tõ chèi

Kh¼ng ®Þnh t×nh

c¶m cña m×nh ®èi

víi KiÒuý tr¸ch KiÒu

Coi KiÒu lµ ng êi tri kØ hiÓu m×nh h¬n ai hÕtKiÒu ch a

tho¸t khái n÷ nhi th êng

t×nhTõ H¶i N©ng KiÒu ngang hµng víi b¶n th©n m×nh Tr©n träng KiÒu

Tính cách anh hùng cña Tõ H¶i

Từ rằng :” tâm phúc tương tri” Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình

Nhận xét về lời đáp

của Từ Hải

với Thúy

Kiều ?

- HÑn ®ãn KiÒu khi sù nghiÖp ®· thµnh

+ mười vạn tinh binh, tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường, làm cho rõ mặt phi thường : Hình ảnh kì vĩ

t/h kh¸t väng được sống tự do, tạo lập sự nghiệp

m¹nh mÏ , kh¸c ng êi, xuất chúng của người anh hùng + Làm cho rõ mặt phi thường Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia t/h niềm tin sắt đá vào bản thân đồng thời là lời hứa chắc nịch đối với Kiều…K/đ con người cá nhân, chí khí anh hùng của Từ Hải.

Ở đây có sự thống nhất giữa khát vọng phi thường và tình cảm sâu nặng của người tri kỉ

Từ Hải đã hứa gì với Thúy

Kiều ? Qua đó, thấy Từ Hải là người

như thế nào ?

Từ Hải đã

khẳng định

điều gì với

Thúy Kiều ?

1. Tính cách và chí khí của nhân vật Từ Hải

-Lời khẳng định ý chí và bản lĩnh

“Bằng nay bốn bể không nhà

Theo càng thêm bận biết là đi đâu

Đành lòng chờ đó ít lâu

Chầy chăng là một năm sau vội gì

+ bốn bể không nhà : thực tế gian nan

+ lời hẹn “một năm” :mốc thời gian cụ thể

Khẳng định ý chí, bản lĩnh, sự tự tin

Từ Hải không chỉ là người anh hùng có khát vọng lớn mà còn rất tự tin vào tài năng của mình

Nhận xét vầ

Từ Hải qua

đoạn đối

thoại với

Kiều

1. Tính cách và chí khí của nhân vật Từ Hảic. Hai câu cuối

“Quyết lời dứt áo ra đi

Gio mây bằng đã đến kì dặ m khơi”

- hành động : quyết lời, dứt áo

Dứt khoát, không hề do dự

- Hình ảnh chim bằng

ẩn dụ tượng trưng cho người anh hùng có lí tưởng cao đẹp, mang tầm vóc vũ trụ

Hai câu cuối cho ta thấy hành

động gì của Từ Hải ?

ND xây dựng hình tượng Từ hải theo hướng lí tưởng hóa mang dấu ấn tác giả.

2. Quan niệm và mơ ước của Nguyễn Du về người anh hùng lí tưởng

-Chân dung kì vĩ, mang tầm vũ trụ

-Chí khí, tài năng, bản lĩnh phi thường

-Thực hiện giấc mơ công lí và biểu tượng của tự do Qua

hình nh T ả ừH i, ả

Nguy n ễDu

mu n ốg i găm ử

đi u ềgì ?

III. Tæng kÕt

1. Néi dung :

Qua ®o¹n trÝch NguyÔn Du ®· ngîi ca lý t ëng, chÝ khÝ anh hïng vµ niÒm tin trong cuéc sèng cña Tõ H¶i. §ång thêi «ng còng kh¼ng ®Þnh t×nh c¶m gi÷a Tõ H¶i víi Thuý KiÒu lµ t×nh tri kØ, tri ©m chø kh«ng ®¬n thuÇn lµ t×nh nghÜa vî chång.

2. NghÖ thuËt :Víi khuynh h íng lý t ëng ho¸ kÕt hîp ng«n ng÷ miªu

t¶ cña t¸c gi¶, ng«n ng÷ ®èi tho¹i cña nh©n vËt vµ nh÷ng h×nh ¶nh Èn dô t îng tr ng NguyÔn Du ®· x©y dùng ng êi anh hïng Tõ H¶i víi sù tr©n träng vµ ngîi ca.

II. §äc - HiÓu chi tiÕt.

I. §äc - HiÓu kh¸i qu¸t.

TỔNG KẾT

NỘI DUNG NGHỆ THUẬT

BÚT PHÁPLÍ TƯỞNG

HÓA, LÃNG MẠN

HÓA

QUAN NIỆMVỀ NGƯỜIANH HÙNG LÍ TƯỞNG

CỦA NGUYỄN

DU

TÍNH CÁCHVÀ CHÍ

KHÍ ANH HÙNG CỦA

TỪ HẢI

HÌNH ẢNHKÌ VĨƯỚC

LỆ

Bµi tËp cñng cè

Nhãm 1

C©u hái

Nhãm 3

Nhãm 2 Nhãm 4

Trong lêi Tõ nh¾c KiÒu :” Sao ch a… t×nh; B»ng … ®i ®©u”? Èn ý cña lêi khuyªn Êy lµ g×?A. H·y v ît lªn t×nh c¶m th«ng th êngB. H·y tho¸t khái c¸i t×nh th«ng th êng…C. H·y tho¸t khái nh÷ng t×nh c¶m yÕu ®uèi…D. V ît lªn khã kh¨n…

§iÓm kh¸c biÖt râ nhÊt vÒ vÎ ®Ñp, cèt c¸ch gi÷a 2 c¶nh […]”.Trêi bÓ …rong vµ […] m êi … ® êng” lµ sù kh¸c biÖt gi÷a:A. C¶nh ra ®i thanh v¾ng…

B. C¶nh chia tay buån b·…

C. Vãc d¸ng tr îng phu…

D.C¶nh tr îng phu khëi nghiÖp…

Tõ “tr îng… ph ¬ng” ®Õn “Giã …khëi” cã mét sù tiÕp nèi vµ nhÊt qu¸n ®ã lµ:A. Trong cèt c¸ch cao ®Ñp…B. Trong c¸ch nh×n vµ miªu t¶…C. A vµ B ®Òu sai

D. A vµ B ®Òu ®óng

Sau khi häc xong ®o¹n trÝch em häc ® îc nh÷ng g× ë Tõ H¶i?