အစာငတခဆႏၵျပျခငးႏင ေထာငတြငးတကပြ

ကဗလင (ဒနးမတ)

ေဒၚေမာလ

ခငမမမး

အစာငတခဆႏၵျပျခငးန႔ ေထာငတြငးတကပြမား

ကေနာ ေကာငးသားတပမေတာက အေၾကာငးအမးမးေၾကာင ေကာခငးချပး ထငးႏငင ဘနေကာက

ျမ႕တြငေနထငစဥ ျပညပေရာက အမးသားေကာငးသားမားအဖြ႕ (ျမနမာျပည) ပ.မ.က.ဖ

အဖြ႕အစညးျဖင ႏငငေရးလႈပရားမႈမားျပလပခရာ ေထာင ၆ ႏစန႔ ၆ လေကာၾကာ ဒြနးေမာငးေလဆပ

အနး ရသငတနးေကာငးဝငးအတြငးရ Special Detention Center ဟေခၚတြငေသာ အထး

ထနးသမးေရးစခနးတြင အကဥးက ခဘးပါသည။

ထအခနသည ထငးအစးရႏင ထငးအာဏာပငမားအား တရားမဝငအာဏာသမး ျမနမာ စစအပစ၏

ဖအားေပးမႈေၾကာင ထငးႏငငတြင ႏငငေရးတကၾကြစြာ လႈပရားေနၾကသည ျမနမာေကာငးသား

မားအား အတငးအဓမၼ လကလဖမးဆးကာ ျမနမာစစအစးရအား ျပနလညအပႏေနသည ကာလ

ဆးၾကးျဖစသည။ ျမနမာ ေကာငးသားမားအား အမခနး ငားလငပင အမငားရမးသည ထငးလမး

ေတြက ဘတေငြ ၁၀၀.၀၀၀ (တစသနး)ႏင ေထာငဒဏပါတြ၍ ျပစဒဏစရငခက ခမတသည

ကာလလညး ျဖစသည။ ထကာလတြင ထငးအစးရမ ဖမးဆးရမသည ျမနမာေကာငးသား မားက

လဝငမႈၾကးၾကပေရး ဥပေဒ ျဖင တရားမဝင ဝငေရာကသမားအျဖစ တရားစြဆကာ ျပနလည

ပ႔ေဆာငခပါသည။

ထလပရပက မခမရပႏငသည ေကာငးသားထသည Working committee တစရပက ဖြ႕စညးကာ

ပထမအသတ အေနျဖင ေကာငးသား ၃၈ ဥးသည (IDC) တြင ထနးသမးခ ထားရသည ျမနမာ

ေကာငးသားမားအား နယစပသ႔ျပနမပ႔ပ ထငးႏငင ဘနေကာကျမ႕တြင လႊတေပးရန ေတာငးဆဆႏၵျပ

တကပြဝငခၾကသည။ ထဆႏၵျပ ျမနမာေကာငးသားမား၏ ေတာငးဆခကက ထငးအာဏာပငမားမ

အသအမတ မျပလပသညအျပင ဆႏၵျပေတာငးဆ တကပြဝငခသည ေကာငးသား ၃၈ ဥးက

လေရာငေထာငသ႔ပ႔၍ ဖမးဆးထနးသမးခသည။

ထ႔ေနာက ထငးအာဏာပငမားသည UNHCR လကေအာကခ ျမနမာေကာငးသား မားအား UNHCR မ

ေထာကပေၾကးရရသည ေငြမားျဖင ႏငငေရး လပသညဟ သးသပယဆကာ UNHCR လကေအာကခ

ျမနမာေကာငးသားမားအား UNHCR မ လစဥ ေထာကပသည ဘတေငြ ၃၀၀၀ ကေန ဘတေငြ ၂၅၀၀

ေလာခေပးရန UNHCR အားဖအားေပး၍ ျမနမာစစအပစအလက ထငးအာဏာပငမားက-

ကျပလကသည။ ထလပရပက မခႏငသည အမးသားေကာငးသားမားသည UNHCR ရးၾကးသ႔

သြားေရာကကာ အျခားဒကၡသညမားနညးတ ေထာကပေၾကးေပးရန ေတာငးဆဆႏၵျပခ ၾကပါသည။

ထဆႏၵျပေတာငးဆခကမားက ခကျခငးလကေလာလ႔ မရရေသးေၾကာငး၊ အထက အရာရမားႏင

ေဆြးေႏြးေပးမညဟ ေျပာဆကာ ပားရညျဖင ဝမးခလကသည။ ညေန ၆ နာရေကာ၍ လစမခြလင

ဖမးဆးထမးသမးမည ျဖစေၾကာငး ထငးအာဏာပငမားႏင လထနးမားက စပကာျဖငေအာေျပာသျဖင

ကေနာတ႔တေတြ လစခြကာ ေနအမ အသးသးသ႔ လစခြကာ ျပနခၾကသည။ ေနာကပငးရကမားတြင

ျမနမာေကာငးသားမား ေနထငသည ရပကြကမား၊ UNHCR ရးႏင UNHCR ရးေလးမားတြင

ထငးအာဏာပငမားမ အတငးအဓမၼပကစပတက လကလဖမးဆးသျဖင ကေနာႏငအတ ေကာငးသား

အေတာမားမားသည ေနရာအႏအျပားတ႔တြင အဖမးဆးခခၾကရပါသည။

(စကားခပ။ ။ (IDC) ဆသည Immigrate Detention Center သည အမန တကယ

ေလာကငရႏငတေသာ ထမးသမးေရးစခနးျဖစသည။ အလငးသငလင (IDC) အေၾကာငး

ဆကလကေဖာျပေပးမည)

ကေနာတ႔ (IDC) ထနးသမးေရးစခနးတြင အထမးသမးခရစဥ အျခားအခနးမားတြင ဖမးဆး

ထနးသမးျခငးခထားရၾကသည ညေနာငေကာငးသားမားႏင အခတဆကရကာ ရစေလးလး

ႏစပတလညေန႔တြင ျမနမာစစအပစမ မတရားသမးပက ရယထားသည အာဏာအား

အရပသားအစးရက ျပနလညလႊေျပာငးေပးရနႏင ႏငငေရးအကဥးသားမား လႊတေပးရနအတြက

အစာငတခဆႏၵျပခၾကပါသည။ ကေနာတ႔ အစာငတခဆႏၵျပသညက ဥပဒသလေစာငသညဟ

ထငးအာဏာပငမားအား လမလညေျပာဆ ခပါသည။

အစာငတခဆႏၵျပသည ၂ ရကေျမာကေန႔တြင ထငးသတငးစာျဖစသည The Nation ႏင Bangkok

post တြင ကေနာတ႔ အစာငတခဆႏၵျပသညက ေဖာျပထားသျဖင ထငးအာဏာပငမားက စတဆး

ေဒါသထြကကာ ကေနာတ႔အား ဆဆ-ၾကမးေမာငးကာ၊ ေနာကတေန႔မာပင ထငးအာဏာပင မားႏင

UNHCR တာဝနခမား ပေပါငး၍ ကေနာတ႔ အစာငတခဆႏၵျပခၾကသည ေကာငးသားမားအား

ရသငတနးဝငး အတြငးရ Special Detention Center တြငေျပာငးေရြ႕ထနးသမးခပါသည။

ထ အကဥးကစဥ ကာလအတြငး ေထာငတြငးရပငခြငရရေရး၊ ႏငငေရးအရ ေထာငတြငး တကပြမားႏင

မတရားဖမးဆး ခပေႏာငထားျခငးအေပၚ လြတေျမာကေရးတ႔အတြက အစာငတခဆႏၵျပျခငးႏင

ေထာငတြငးတကပြမား ျပလပခပါသည။ ပထမအၾကမ ေထာငတြငးတကပြမာ ေထာငတြငးရပငခြငမား

ရရေစေရးအတြက ေကာငးသား ၅၄ ဥးမ အစာငတခဆႏၵျပတကပြစတငဝငခၾကသည။ ကေနာတ႔ ၅၄

ဥးသည ထငးႏငငတြင ပထမဥးဆး အသတအျဖစ (Special Detention Center) တြင အကဥးက

ထနးသမးခခရပါသည။ အထနးသမးခရစဥ ေထာငတြငးရပငခြငမား ဘာတခမ မရရသညအျပင

မဝေရစာေကၽြးျပး ေထာငအာဏာပငေတြရ ျခမးေျခာက ဟနးေဟာကျခငး မးစတ႔က ခခၾကရသည။

(SDC) ထနးသမးေရးအကဥးေထာငတြင ေနထငစဥ ေနထငမေကာငးသည ေကာငးသားမားအား

ေဆးဝါးကသခြငမေျပာႏင၊ ပါလာစတေမာေတာငးလငပင အဆဆခခရသည။ ဒြနးေမာငးေလဆပႏင

နး၍ ညဘကတြင ေအးစမျပး ေလအရမးတကတအခါ မကနးမာသညေကာငးသားမား ခ စရာ

ေစာငမရျခငး၊ အစာေရစာ ဝလငစြာမစားေသာကရျခငး၊ ေရျဖတေတာကျခငး၊ ျပငပႏင အဆကအသြယ

ျဖတထားျခငး၊ စာေရးပငခြငမရျခငး၊ ေရဒယနားေထာငခြငမရျခငး၊ သတငးစာဖတခြငမရျခငး စသည

ေထာငတြငးရပငခြငအားလးတ႔က ပတပငတားဆးျခငး ခထားရသည။ ထအခနတြင မခမရပ

ျဖစေနၾကသည ေကာငးသားမားသည ဆနညး ေပါငးစတ႔ျဖင ထငးအာဏာပငႏင UNHCR တာဝနခ

မားအား ေမတာပ႔ေနၾက ပါသည။ (စကားခပ။ ။ (SDC) သ႔ မပ႔မ UNHCR တာဝနခ (အတလဆပ)

မနေၾကာငမ (SDC) အကဥးေထာငသည အားကစားကြငးရေၾကာငး၊ ကတငကယစန႔ အခနးေတြ

သပရပေၾကာငး စသျဖင အမႊနးတငကာ ကေနာတ႔အားလမလည၍ ေခၚသြားခပါသည။ ကေနာတ႔က

(SDC)သ႔ ပ႔ေဆာငျပးေနာကပငး (အတလဆပ)ႏင ကေနာတ႔ မေတြ႕ရရေတာပါ)

ထ႔ေနာက ကေနာႏင ဘနးၾကးဝငးျမင၊ ႏငဝငးတ႔ ၃ ဥးတငပငကာ လအမားႏင ေဆြးေႏြးလင

အစာငတခ ဆႏၵျပတကပြဝငရင နာမကနးျဖစသမားအားငျပး အစာငတခဆႏၵတကပြ ဝငမည

လမးေၾကာငး ျဖစႏငသည ရာခငႏႈနးနညးပါးေၾကာငး တးတ-တးတးႏင လေတြအပေနခနတြင

တငပငေဆြးေႏြးၾကသည။ မနကအားလး လေတြအပေနခနတြင ထမငးလာပ႔သညရအား ကေနာတ႔

ထမငးမစားေတာေၾကာငး၊ ကေနာတ႔အကနလး အစာငတခဆႏၵျပသညဟ ေျပာဆကာ ေထာငတြငး

တကပြအား အျခားသေတြက အသမေပးပ စတငလကေတာသည။ ေနာကတျဖညးျဖညးန႔ လေတြ

ႏးလာသညအခါ ထမငးအးမျမင၍ ထမငးလာမပ႔ေသးဘးလားဟ ေမးၾကေသာ အခါ ကေနာတ႔ ၃ ဥးမာ

အစာငတခဆႏၵျပေနျပျဖစေၾကာငး ေျပာလကသညအခါ သတ႔န႔ မတငပငေကာငးရႏးဆျပး အားလးရ

ေဒါသမားသည ကေနာတ႔အေပၚ ကလာသည။

ကေနာတ႔ ၅၄ ဥးတြင လၾကးဆလ႔ ကသနးထြနးန႔ ကရာဇာပါလာလ႔ ေတာေသးသည။ သတ႔ႏစဥးမာ

ေဒါသထြကေနၾကသည သမားအားေျဖာငးျဖ ထမးသမးေျပာဆကာ အားလးအားႏးျပး၊ ကေနာတ႔ ၃

ဥးအား ေနာကေနာငဒါမးမလပႏငဟ ေျပာဆကာ အစာငတခဆႏၵျပျခငးႏင ပတသက၍ အစညးေဝး

ျပလပလကသည။မေျပာမဆပ လပခသည ကေနာတ႔ ၃ ဥးမာ အားလးက ေတာငးပနလက

ရေတာသည။ ပထမ ၁ ရက၊ ၂ ရက၊ ၃ ရကတြင အမမာအစာမရသညအတြက အစာအမမ

အစာခကသညအခါ ထမငးအရမးဆာမည။ ကေနာတ႔အစာငတခဆႏၵျပျပ ၃ ရကေျမာကေန႔တြင

UNHCR မ အရာရ ေစာငစစ ေရာကရလာျပး ကေနာတ႔ႏငေဆြးေႏြးတငပငမႈျပလပကာ ကေနာတ

႔ေတာငးဆသည ေတာငးဆခကမား အကနလးလကေလာေပးခသညအျပင UNHCR မ လာေရာက

ေတြ႕ဆတာ ေနာကကသြားတအေပၚ ေတာငးပနစကား ေခြသြား သည။ ကေနာတ႔ရ အစာငတခ

ဆႏၵျပသည တကပြ ေအာငျမငသြား၍ အားလး ေပာေနၾကသည။

မတမတရရ အဒေန႔က ကေနာတ႔အားလာပ႔သည ဟငးသည ၾကကသားႏင မႈအခညရညက

စပါးလငႏင ျပတထား၍ ပေႏြးေနေသာ ဟငးအးမ ထြကေပၚလာသည ရန႔သည ကေနာ စာေရးရငး

ႏငပင ထမငးျပနဆာလာသလမး ျဖစလာပါသည။ကေနာတ႔ အစာငတခဆႏၵျပစဥ ကာလအတြငး

မတငပငရေကာငးလားဆျပး မေကမခမးန႔ ဖစေတာကဖစေတာက ေျပာသမား ရခေသာလညး

ေတာငးဆမႈ ရရသြားသညအခါ ခြငလြႊတအၾကညန႔ ကေနာတ႔ ၃ ဥးအေပၚ ျပနလည နားလညမႈ

ေပးတအတြက ၾကညႏႉးဝမးသာခရပါသည။ စတမေကာငးျဖစခတာ တခက အစာငတခ ဆႏၵျပေန

ခနတြင နာမကနးျဖစေနတ ရေဘာမားက အစာငတခ ဆႏၵျပေနျခငးအေပၚ မားစြာ စတမေကာငး

ျဖစခရပါသည။

ဒတယအၾကမ ႏငငေရးအရ အစာငတခဆႏၵျပ တကပြဝငျခငး ။

ဒ-တယအၾကမအစာငတခဆႏၵျပတကပြဝငသညကာလသည ထငးႏငငတြင World Bank မ

အစညးေဝး လာေရာကျပလပကငးပသညအခနျဖစသည။ ထ အစညးေဝးသ႔ ျမနမာစစအပစမ

အစညးေဝးတကေရာကျပး World Bank တြငေငြေခးယမညျဖစသည။ ထသ႔ ေငြလာေရာကေခးမည

ျမနမာစစအပစအား ေငြမေခးဖ႔အတြက ကေနာတ႔ World Bank က အစာငတခဆႏၵျပျပး

ေတာငးဆတကပြဝငမညဟ ကေနာတ႔ အခနးက ဆးျဖတလကသည။ ထအခနတြင (SDC) တြင

လေရာငေထာငသ႔ ပ႔ေဆာင ထမးသမးျခငးခထားရသည ေကာငးသား ၃၈ ဥးအျပင တရတသရး

ေရ႕တြင ဆႏၵျပၾကသည ေကာငးသားမားလညး (SDC)တြငေရာကရေနျပးျဖစသည။ ကေနာတ႔ (SDC)

တြငရသညေကာငးသားအေယာက ၁၀၀ ေကာက ၃ ခန႔ခြျပး ခပေႏာငထားသည။ World Bank မ

ျမနမာစစအပစက ေငြမေခးဖ႔အတြက အစာငတခဆႏၵျပျခငးႏင ေတာငးဆမႈအား မလကေလာခပါက

Blood Strike လပမညဟ ကေနာတ႔ ေရးသားထားသည World Bank ပ႔မည Statement ေဖာျပ

ထားသည။

ကန ၂ ခနးမေကာငးသားမားသည ထငးအာဏာပငမားႏင ထပတက ရငဆငမႈက မျပလပလဟ

ဆကာ ၎တ႔ လြတေျမာကေရးအတြက အစာငတခဆႏၵျပတကပြဝငကာ တကပြလမးေၾကာငး ၂

ခကြထြကသြားသည။ ကေနာတ႔ World Bank က အစာငတခတကပြဝငရနအတြက statement က

ပ.မ.က.ဖ ဥကဌ ေဒါကတာသဟ ကယတင တာဝနယျပး World Bank အစညးေဝးသ႔

ေပးပ႔ခသည။ (စကားခပ။ ။ World Bank အစာငတခ ေထာငတြငးတကပြ၏ ႏငငေရး အကးအျမတ

ရရပက (SDC) ရ ေကာငးသားအားလးေကာငးေကာငးၾကး သရသလ ေဒါကတာသဟ

လညးေကာငးေကာငး သရျပး ခးမြမးစကား ဆခသည။ ထ႔အျပငကေနာတ႔ အခနးအား အျမတမး

အျပစဆေနသည ထငးဘရငအား ေဝဖနခသည အရနႏငငသားသညလညး ကေနာတ႔ရ

ေျပာငေျမာကသည အစာငတခဆႏၵျပျခငး အေပၚ ခးမြနးစကားဆ ခသညအျပင (SDC) အကဥးေထာင

တြင အထမးသမးခထားရသည ေလယာဥျပနေပးဆြခသည ရရငႏင ရသဟတ႔ ႏစဥးလညး

ကေနာတ႔ရ တကပြက ေလးစားဂဏယမေၾကာငး ခးမြမးစကားဆခသည။) ကေနာတ႔

အစာငတခဆႏၵျပတကပြဝငေနစဥ အခ႕ေကာငးသားရေဘာမားက အေၾကာငး အမးမး ျပကာ

တေယာကျပး တေယာက အစာငတခဆႏၵျပေနရာမ ထြကေနၾကသည။ ကေနာန႔အတ တကပြဝင

ေနၾကသညသမားက ဒါကသတျပမ၍ ဒပအတငး ထြကေနမယဆရင ငါတ႔ Hunger Strike

လပေနတာ Hunger ပကေတာမယ ဆျပး ေတြးမကာ အေရးေပၚအစညးေဝးေခၚယကာ ေရ႕ဆက

အစာငတခဆႏၵျပတကပြမာ မပါဝငႏငတ သေတြထြကေပးပါ။ ကနတလေတြက ေတာငးဆခက

မရမခငး လကမတေရးထးျပး အေသခ တကပြဝငမယလ႔ အေရးေပၚအစညးေဝးမ ဆးျဖတခက

ခလကသည။

ကေနာမတမသေလာက ၁၆ ေယာကလား ၁၇ေယာကလား အေသခဝငမယ လေတြကနသည

ထငသည။ ကေနာတ႔ အစာငတခတကပြဝငေနစဥအတြငး UNHCR မ အကာတာ (ပေအ)

ေရာကလာျပး ကေနာတ႔ျပလပေနတ Hunger Strike ရပဖ႔အတြက လာေရာကညႈႏငးေျပာဆသည။

လကရ-ထငးႏငငမာအပခပေနတာလညး အာဏာသမး စခငတား အစးရျဖစေနတယ၊ မငးတ႔

ႏငငမာလညး အာဏာသမးအစးရဆေတာ အာဏာသမးအစးရ အခငးခငး လကဝါးခငးရကျပး

မငးတ႔ကျပနပ႔ခရင UNHCR က ေနာကမပေအာလ႔ရမယ၊ မငးတ႔ကျမနမာျပညျပန ေရာကေနျပး၊

ဒေတာ မငးတ႔ရ အသကအႏရာယစးရမရတယဆျပ။ Hunger Strike ရပေပးဖ႔အတြက ၂ ရက

တငတင လာေရာကေျပာဆသည။ ကေနာတ႔ကလညး ျမနမာျပညက ထြကလာကတညးက ငါတ႔ရ

အသကေတြက ေပးဆပထားျပးျဖစတအတြက ကေနာတ႔အတြကမစးရမဖ႔အေၾကာငး အကာတာ

(ပေအ)က ျပနလညေျပာျပလကသည။ ေနာကဆး အကာတာ (ပေအ)လညး လကေလ ာကာ

တပေခါက၍ ျပနသြားသည။

World Bank တကပြမာ Blood Strike လပခတအျပင ကေနာတ႔ေတာငးဆခကက World Bank

မလကေလာခပါသည။ World Bank တကပြတြငကေနာတ႔ ၁၁ ရက အစာငတခဆႏၵျပ

တကပြဝငခသည။

တတယအၾကမ လြတေျမာကေရးအတြက အစာငတခဆႏၵျပတကပြဝငျခငး ။

၁၉၉၃ ခႏစ စစအပစမအမးသားညလာခကငးပေနသညအခနတြင ျမနမာအစးရ၏ ညႊနၾကားခက

အရ ထငးႏငငတြင ဒမကေရစအေရး တကပြဝငေနၾကသည အမးသား ေကာငးသားမားက

ထငးအစးရႏင အာဏာပငမားက အတငးအဓမၼ ႏပကြပ၊ ဖမးဆးေနၾကသည အခနျဖစသည။ ထသ႔

လကလဖမးဆးမႈေၾကာင ေကာငးသား တခ႕မာ မေလးရား ေရာကသေရာက၊ နယစပသ႕

႔တမးေရာငသတမးေရာင၊ ထအခနသည ပတေျပး၊ တမးေရာငေနၾကရသည ကာလဆးၾကး တခ

ျဖစသည။ ထသ႕ျဖစေနခနတြင စစအပစ၏ အမးသားညလာခက (အကသ) အေျခခ

ေကာငးသားမားႏင (ပမကဖ) မေန၍ ျမနမာသရးေရ႕တြင ဆႏၵျပခၾကပါသည။ ကေနာ မတမ

သေလာက (အကသ)ေကာငးသားမားမ စစအပစ၏ အမးသားညလာခက အစာငတခ ဆႏၵျပ၍

တကပြဝငခသည။

ကေနာတ႔ (ပမကဖ) န႔ (အကသ) ဆႏၵျပခၾကသည ၂ ဖြ႕ အား ထငးအာဏာပငမားမ (SDC)

အကဥးေထာငတြင ဖမးဆးျပးသညေနာက မတရားအဖမးဆးခထားရသည ကေနာတ႔တေတြ

လြတေျမာကေရးအတြက အစာငတခ တကပြဝငခၾကသည။ ထအစာငတခတကပြတြင ဝငခငဝင၊

ထြကခငထြကဆသည ပစေၾကာင Hunger Strike ဟာ ရကေပါငး ၂၈ ရကသာၾကာသြားသည၊

ေအာငျမငမႈမရရခေပ။ ၂၈ ရကၾကာ အစာငတခဆႏၵျပတကပြဝငခသမာ ၾသစေၾတးလတြင

ေရာကရေနသည ကထငေပၚ တဥးတညး ျဖစသည။ ကေနာက ၂၃ ရကၾကာျပး၊ မငးခငေကာက ၂၂

ရကၾကာခသည ကေတာ မတမပါသည။ ကနလမားကေတာ ဘယႏစရကၾကာသညက

မမတမေတာပါ။ေနာက၂ ၾကမအဖမးခရေတာ အစာငတခဆႏၵျပျခငး မရေတာပါ။

ကေနာအေနန႔ ေျပာရရင ေထာငတြငးရပငခြငအတြက အစာငတချပး တကပြဝငတာပ ျဖစျဖစ၊

ႏငငေရးအရ အစာငတခဆႏၵျပ တကပြဝငတာပျဖစျဖစ မမရ ေတာငးဆခကေတြဟာ

ခကျခငးရရသလ ႏငငတကာ ဖအားေပးမႈန႔ အစးရ မဟတေသာ NGO အဖြ႕စညးမား၏

ဖအားေပးမႈေၾကာင ေနာကမရရလာတ ေတာငးဆခကေတြလညးရပါတယ။ ေထာငတြငးတကပြ

သ႑နတငးမာ အနညးအမား ထေရာကမႈရပါသည။ ထေထာငတြငးအစာငတခ ဆႏၵျပတကပြမား

တငးမာ ျပငးရင၊ ျပငးထနသလ အာဏာပငမားက တနလႈပေျခာကျခားမႈ ရသညအမနပါ။ ထ႔ေၾကာင

မမရပငခြငအတြက ေတာငးဆဆႏၵျပၾကသညအခါ အႏငမခ အရႈးမေပးသည စတဓါတျဖင

တကပြဝငရန အေရးၾကးပါေၾကာငးတငျပလကပါသည။

(စကားခပ ။ ။ အစာငတခဆႏၵျပတကပြဝငလင ပထမဥးဆး အစာငတခ ဆႏၵမျပမ အလတရကမာ

ဝမးႏတထားပါ၊ ဝမးတြငးက အပတမားရလင အစာအမအတြက ထခကႏငသည။ အစာငတခဆႏၵ

ျပမညေန႔ရကမာ ေရကအဝခးလကပါ။ Hunger strike ရပျပးသညအခါ အစာမာမာက

ခကခငးမစားပါႏင။ ႏႈးညေပာေပာငးတ အစာအစားက အရငစားပါ၊ အစာမာမာစားမရင အစာအမ

တခခ ျဖစသြားႏငသည။ ဥပမာ။ ။ ဗကေအာငတာတ႔၊ အအတကေပါကတာတ႔ ျဖစႏငသည။)

အားလးကေလးစားလက…

ကဗလင(ဒနးမတ)

ဆရာေတာ ဥးဥတမ

ဆရာေတာ ဥးဥတမသည ဓည၀တ ရခငျပည၏ ျမ႕ေတာ၊ စစေတြျမ႕တြင ဖခငဥးျမ ႏင မခင

ေဒၚေအာငျမသတ႕မ (၁၈၇၉)ခႏစတြင ေမြးဖြားသည ရခငတငးရငးသားျဖစသည။ ျမနမာတႏငငလး

လြတေျမာကမႈဆသည ကယျပန႕သည ဆရာေတာ၏ အေျမာအျမင စတဓါတက ေလးစားဂဏယစရာ

ျဖစေပသည။ ဆရာေတာသည ဂပနျပညတြင (၁၉၀၇) ခႏစမာ ပါဠပါေမာကၡအျဖစ၎၊ အာရေန၀နး

အျဖစလညးေကာငး ထငရားခသည။ အႏၵယျပည အမးသားကြနကရက အဖြ႕၀ငလညးျဖစသည။

ကရးယား၊ တရတျပညႏင ျပငသစလကေအာကရ အငဒခငးနားႏငမားသ႕ သြားေရာကကာ ကလန

လကေအာကမ လြတေျမာကေရးစညးရး လႈ႕ဆာမႈမားျပခသည။

ျမနမာႏငငသမငးတြင ဆရာေတာဥးဥတမသည အဂၤလပကလန လကေအာကမ ျမနမာႏငငႏင

အာရတကရႏငငမား လြတေျမာကေစရန ၾက းပမးဆာငရြကခသည ပဂၢလတဥးအျဖစ

ေကာၾကားခပါသည။ အာရတကသားမားက အာရ၏ မးရးတနေဆာငအျဖစ တငစားသတမတျခငး

ခရသည။ တမးသားလးလြတေျမာကေရးအတြက ဆရာေတာ၏ မန႕ခြနးတ႕သည တစထကတစ

လန႕ႏးလကေသာ မးလကသ႕ တႏငငလး ႏးထတကၾကြေစခသည။ ေနာကပငးဆရာေတာအား

ႏငငေရးလပငနးသည ရဟနးတ႕ႏငမဆငဆသည အေၾကာငးျပခကျဖင မညသညေကာငးတကကမ

လကမခ၀ေအာင ကလနအစးရက ဖနတးခသည။ ထအခါ ဆရာေတာက အေလာမေပးဘ

သရယသတငးစာတကတြင ကနးကာ အခကအခမားၾကားမ ကလန၀ါဒဆန႕ကငေရးႏင ၀သာႏ

တရားမား ဆကလကေဟာၾကားေနခသည။ နာမညၾကး သရယ သတငးစာမ ဘရငခ

ဆာရဂနလဒကရကေဒါကသ႕ အပဖြငေပးစာ အခနးတြငဆရာေတာက (Creddock get out of

Burma) ကရကေဒါက ျမနမာျပညက ထြကသြား..ဟ ရရေတာကစနေခၚလကသည။ (၁၉၁၆) ခႏစတြင

၀သာႏအမးသားေရးလႈပရားမႈ ေရ႕တနးတပဥးမာ ဥး၀စာရကယေတာႏင အျခားရဟနးေတာ

အေျမာကအမားလညး ပါ၀ငလာခသည။ (၁၉၁၂)ခႏစ၊ မတလ(၁၀)ရကေန႕ ေဒးဒရျမ႕ေကးရြာငယ

တခတြင ၀သာႏတရားေဟာေနစဥ အစးရအား အ သေရဖကမႈျဖင အလပၾကမးႏင ေထာငဒဏ(၃)ႏစ

ျဗတသအစးရက စတငဖမးဆးချခငးေၾကာင တတငးျပညလး အးအးၾကြကၾကြက ျဖစခသည၊

ေနာကပငးတြငလညး ဆရာေတာ၏ သတေျပာငေျမာကျပး အျမငကယမႈက စးရမၾကသည

ကလနအစးရက ဖမးဆးေထာငခရန အစဥၾကးပမး အျပစရာကာ (၁၉၂၄)ႏင (၁၉၂၈)ခႏစမားတြင

အလပၾကမးႏင ေထာငဒဏအျပစေပးခသည။ ဆရာေတာ၏ ဘ၀သညကား ေထာငႏငကငး

ခသညဟ၍ မရသကသ႕ သ၏သတသညကား ေထာငတၾကမကတငး သတဆယဆ ပမ

ေတာကေျပာငလာကာ ျပညသလထ၏ေထာကခမႈႏးၾကားမႈ၊ ဆထက တပး ပမရရလာေပသည၊

ေထာငထတြငလညး ေထာငအခြငအေရးမားအတြကအစာငတခဆႏၵျပျခငး စသည မတရားမႈ

မားအေပၚ ေထာကျပ ေတာငးဆတကပြ၀ငခသည။

ဆရာေတာသည လႊတလပေရးႏင ဒမကေရစေရးအတြက လး၀အေၾကာကတရား ကငးေ၀းစြာျဖင

သတ၊ရမာန၊ ခြနအား၊ ခစားမမားျဖင တရားေဟာၾကားျပး လထအား အပခပသမား၏ မားယြငးေသာ

ေဆာငရြကခကမားက ေထာကျပေ၀ဖန၊ဆန ကငၾကရန လထ(သင) တ တြငတာ၀နရေပသညဟ

မန႕ဆခသည။ ဆရာေတာသည ဆႏင ရရ ေသာေငြအားလးက ႏငငေရးလႈပရားမႈမားတြင

သးစြခသည။ (၁၉၃၉)ခႏစ စကတဘၤဘာ(၉)ရကေန႕ သကေတာ(၆၀)ျပညတြင ပလြနေတာမသည။

ႏငငေရးခရးၾကမး ျဖတသနးမႈ၊ ေထာငအၾကမၾကမခခရမႈႏင ဆငးရခါးသးမႈဒဏ စသညတ႕ေၾကာင

ဆးခေရာဂါျဖင ကညသကငးမသညဘ၀ျဖင ပလြနခရသည။ ဆရာေတာပလြန ေတာမျပးေနာက

ဂပနႏငငY0kohama အထးဘဏတခတြင ယနးေငြႏစေသာငးက ရငးႏးအပႏခနထားခသည၊

ဆရာေတာ၏ ရညရြယခနထား ျခငးမာ သာသနာစညပငျပန႕ပြားေရးႏင လမႈေရးလပငနးမားအတြက

ရပေငြ အျဖစ အသးခရနျဖစသည။ အမားအကးအတြက ေဆာငရြကသတ႕၏ နဂးမားက ေကာငးသ

ရားပါးေလသလား မသေတာပါ။

ေဒၚေမာလ

အစာငတခ ဆႏၵျပျခငး

" ဒေန႕တေန႕လး အစာငတခ ဆႏၵျပတာန႕ ပတသကျပး ငါစဥးစားေနခတယ။

လအမားက ခႏၶာကယ အေၾကာငးက အေျပာမားၾကတယ။ ဒါေပမယ မယၾကညၾကဘး "

ေဘာဘဆငဒ (၁၉၈၁ ခႏစ)

(၁၉၈၁) ခႏစက အငယာလနေျမာကပငးမာ ျဖစပြားခတ ေထာငတြငး အစာငတခ ဆႏၵျပပြၾကးဟာ

အငယာလန ႏငငေရးသမငးမာ မတတငၾကးတခ ျဖစသြားခပါတယ။ ဒဆႏၵျပပြမာ ရပတပလငကန

အကဥးသား ေဘာဘဆငဒ အပါအ၀င အကဥးသား ဆယဥး ေသဆးခပါတယ။ ဒအစာငတခ

ဆႏၵျပပြန႕ ေထာငတြငးတကပြေတြဟာ ျဗတသအစးရရ႕ အကဥးေထာငဆငရာ မ၀ါဒေတြ ျပငဆငမက

ဥးတညေစချပး၊ ေျမာကပငးအငယာလနရ႕ ႏငငေရးအေျခအေနက ကမၻာက မးေထာငထးျပခပါတယ။

အစာငတခ ဆႏၵျပပြမာ အဓက သးခၾကတ လကနကကေတာ လ႕ခႏၶာကယပ ျဖစပါတယ။

လ႕ခႏၶာကယက လကနကအျဖစ အသးျပျခငး (The body as a weapon) ဆတ သေဘာတရားဟာ

ႏငငေရးအနတမ (political defiance) န႕ လမေဗဒ (sociology)၊ မႏေဗဒ (anthropology)

ဘာသာရပ စတာေတြမာ အေရးၾကးတ သေဘာတရားတရပျဖစျပး၊ အစာငတခ ဆႏၵျပျခငးကေန

အေသခ ဗးခြ တကခကျခငးအထ အကး၀ငပါတယ။ အေသခဗးခြ တကခကမမာေတာ ျပညသလထ

အၾကားမာ ဗးခြမေတြက အၾကမးဖကမ (Terrorism) ျဖစျပး၊ တဘကရနသရ႕ ပစမတက

ေခမနးတာကေတာ လကနကကင ေတာလနေရး (Armed Struggle) ျဖစတအတြက ဒေဆာငးပါးမာ

ထညသြငးေဆြးေႏြးျခငး မျပပါဘး။ အၾကမးမဖက တကပြနညးနာ တချဖစတ အစာငတခ

ဆႏၵျပျခငးကပ သးျခားေဆြးေႏြးတငျပမာ ျဖစပါတယ။

အစာငတခ ဆႏၵျပျခငး အဓပၸာယဖြငဆခကမား

အငစအာစလ႕ လသမားၾကတ International Committee of the Red Cross က Hern´an Reyes

ဆသက အစာငတခ ဆႏၵျပျခငးမာ အစာျဖတေတာကျခငး၊ မမသေဘာဆႏၵျဖင ျပလပျခငးန႕

ရညရြယခက ေဖာျပျခငးဆတ အပငး (၃) ပငး ပါ၀ငတယလ႕ အဓပၸာယဖြငဆခပါတယ။

သ႕ရ႕အဆအရ အကဥးေထာငမာ အစားအစာ မစားသမားမာ အစားအစာက ျငငးဆနသမား (food

refuser)မား န႕ အမနတကယ အစာငတခ ဆႏၵျပသမား (real hunger strikers) ဆျပး

ႏစမးကြျပားပါတယ။

အစားအစာက ျငငးဆနသမားမာ အေျခအေန အေၾကာငးတစတရာေၾကာင ရတျခညး

ျငငးဆနသမားန႕ အစားအစာက ရညရြယခကရရ ျငငးဆနသမားဆျပး ႏစမး ထပကြပါတယ။

အကဥးေထာငရ႕ အစားအစာေၾကာငျဖစေစ၊ ေထာင၀နထမးဆကဆေရးေၾကာင ျဖစေစ၊ တစတရာ

စတရပေထြးမမားန႕ ေဒါသစတေၾကာငျဖစေစ အစားအစာက ရတျခညးျငငးဆန လကသေတြ

ရတတပါတယ။ ဒလ အကဥးသားေတြဆမာ ရညရြယခက တစတရာ မရတာေၾကာင

ဆာေလာငမေၾကာငျဖစေစ၊ အေျခအေနတခေၾကာင ျဖစေစ အလြယတက အစာျပနစားသြားေလ

ရပါတယ။

ေနာကတမးကေတာ ေထာငထမာ အျမနေသဆးသြားရငလ ေသဆးသြားပါေစ သေဘာထားျပး၊

ဘ၀က အရးေပးစတန႕ အစားအစာက ရညရြယခကရရ ျငငးဆနတာျဖစပါတယ။ ေရာဂါဘယ

ခစားရသမားန႕ ဘ၀မာ ေမ ာလငခကေပာကေနသမားမာ ဒလ ျငငးဆနမေတြ ရလာတတပါတယ။

ဒလ အစားအစာက ျငငးဆနသမားမာ တစတရာ ႏငငေရး ဖအားက အသးျပမ မရပါဘး။

တခနတညးမာ အမားအျပားရႏငေပမယ တဥးခငးသးျခား ျငငးဆနမေတြ ျဖစပါတယ။

အာဏာပငမားန႕ ထပတကရငဆငမသ႑ာန၊ တကပြသ႑ာန မပါ၀ငပါဘး။ အပစဖြ႕မ မရပါဘး။

အမနတကယ အစာငတခ ဆႏၵျပသမားမာလ ေနာကဆးအဆင ေသဆးဖ႕အထ ရညရြယသမား

ရသလ၊ တကပြေရခနေပၚ မတညျပး အတးအေလာ လပသမား ဆျပး ႏစမးထပ ကြျပားပါတယ။

ဘယလကြျပားမေတြ ရေပမယ အမနတကယ အစာငတခ ဆႏၵျပသမားမာ ႏငငေရး ရညရြယခက

ရပါတယ။ အကဥးသားအခြငအေရး အျပညအ၀ ရရေရး၊ ႏပစကညဥးပမးမမား ေလာခေရး၊

အကဥးေထာင မတရားမမား ေဖာထတေရး စတာေတြကေန ႏငငေရးေတာငးဆခကစသညအထ

ရညရြယခက အမးမး ရႏငပါတယ။ အမနတကယ အစာငတခ ဆႏၵျပသမားဟာ တစတရာ ႏငငေရး

ဖအားက အပစလက အသးျပၾကတာ ျဖစပါတယ။

အစာငတခ ဆႏၵျပသမားဆငရာ ေၾကျငာစာတမး (Declaration on Hunger Strikers – Declaration

of Malta) မာေတာ World Medical Association က အစာငတခဆႏၵျပသဆတာ အစာငတခ

ဆႏၵျပမယလ႕ မမကယပင ဆးျဖတခကန႕ ဆးျဖတျပး၊ အစားအစာက အခနအတငးအတာတခအထ

ျငငးဆနတ စတပငးဆငရာ အရ ကနးမာသမားလ႕ အဓပၸာယ ဖြငဆထားခပါတယ။ အစာငတခ

ဆႏၵျပသမားရ႕ ဆးျဖတခကခမတႏငျခငးစြမးရည (decision-making capacity) က ဒဖြငဆခကက

အဓက မးေမာငးထးျပထားခပါတယ။

တန႕႔ျပနမမားႏင ထညသြငးစဥးစားေလရေသာ အခကအလကမား

အစာငတခ ဆႏၵျပျခငးန႕ ပတသကတ ႏငငေရးသမငးေၾကာငးေတြက ကမၻာမာ ကယကယျပန႕ျပန႕

ရချပး၊ အစာငတခ ဆႏၵျပမက သကဆငရာႏငင အစးရေတြက တန႕ျပနမေတြက ရျမငသးသပပေပၚ

မတညျပး အမးမးကြျပားပါတယ။ မားေသာအားျဖင အကဥးေထာင အစာငတခ ဆႏၵျပမန႕

ပတသကျပး သးသပေလရတ ရေထာငေတြကေတာ အစာငတခ ဆႏၵျပသမားဆမာ political

expression က ေဖာထတရန အခြငအေရးရသလား ဆတာန႕ ပတသကပါတယ။

ဒမကေရစ ေထာငေတြမာေတာ ဒအခြငအေရးက အသအမတျပျပး ညႏငးမေတြ ရေပမယ၊

အာဏာရငႏငငေတြ မာေတာ ဒအခြငအေရးက အသအမတမျပပ အတငးအၾကပ အစာေကၽြးတာ၊

ညဥးပနးႏပစက တာေတြန႕ တကပတျပစဒဏေပးတာေတြ လပေလရပါတယ။ ေနာကတခကကေတာ

အစာငတခ ဆႏၵျပျခငးရ႕ ရညရြယခကေတြဟာ ႏငငန႕ လ႕အဖြ႕အစညး အက းျပ မ၀ါဒေတြန႕

ကကညမ ရသလား၊ တရား၀ငမ ရေစသလား ဆတ အခကပ ျဖစပါတယ။

တခါတရမာ အစာငတခ ဆႏၵျပသေတြဘကက အဖကမ၀ါဒေတြ ျဖစေနတတျပး၊ တခါတရမာေတာ

အစာငတခ ဆႏၵျပသေတြက ႏငငန႕ လ႕အဖြ႕အစညး အကးျပေရးက လပေဆာငေနသမား ျဖစျပး၊

အာဏာပငေတြက ႏငငက ဖကဆးေနသမားလ ျဖစေနတတျပနပါတယ။ အမနအမားကေတာ

သကဆငရာႏငငရ႕ ႏငငေရးစနစ၊ အစးရအဖြ႕ရ႕ တရား၀ငမ (legitimacy)၊ တရားဥပေဒစးမးေရး

စတာေတြေပၚမာပ မတညပါတယ။ ေနာကတခကကေတာ အစာငတခ ဆႏၵျပသမားဟာ

အေသခဖ႕အထ ရညရြယခကရမရန႕ အေသခလကတအခါ ႏငငေရးအရ အေျခအေန မည၍ မညမ

ျဖစသြားႏငျခငး ရမရ ဆတာေတြန႕ သကဆငပါတယ။

အစာငတခ ဆႏၵျပမေတြမာ အေျခအေနျပ အခကအလကေတြက ထညသြငးစဥးစားဖ႕

လအပပါတယ။ အစာငတခ ဆႏၵျပျခငးဟာ တဥးခငးအေနန႕လား၊ အပစအေနန႕လားဆတာက

အေျခအေနေပၚ မတညျပး တကပြသ႑ာန သတမတဖ႕ လအပပါတယ။ အပစဖြ႕သ႑ာနက

ဆႏၵျပပြရ႕ ရညရြယခကန႕ ခယခကေတြက ပျပး ထထမမ မးေမာငးထးျပႏငျပး၊ credibility က

တးျမငေပးႏငပါတယ။ အပစဖြ႕ အစာငတခ ဆႏၵျပျခငး (collective hunger strikes) ေတြက

အစာငတခ ဆႏၵျပသေတြန႕ အာဏာပင ႏစဘကစလးက ေလးေလးနကနက အာရစကၾကပါတယ။

အစာငတခ ဆႏၵျပျခငးမာ ပါ၀ငသေတြရ႕ လမး၊ ဘာသာ၊ အကဥးချခငးခရေသာ အမ၊

အစာငတခဆႏၵျပျခငးက အေရးယမ အေျခအေန စတာေတြက ထညသြငးစဥးစားဖ႕ လအပပါတယ။

အစာငတခဆႏၵျပျခငးဟာ ဥပေဒေရးရာ မ၀ါဒေတြက သကေရာကမ ရေစပါတယ။ အစာငတခ

ဆႏၵျပျခငးဟာ စာနယဇငးန႕ ႏငငေရးသမားေတြရ႕ အာရစကမက ခရတာေၾကာင ဥပေဒေရးရာ

မ၀ါဒေတြရ႕ strategic turning point က ျဖစပြားေစပါတယ။ ၁၉၈၁ ခႏစ အငယာလန အစာငတခ

ဆႏၵျပပြမာ ရပတပလကနပါတက ေဘာလဆငဒဟာ ေျခာကဆယကးရကတတ ဆႏၵျပချပး၊

အျခားရေဘာ ကးေယာကန႕အတ ကဆးခပါတယ။ ဒအေရးဟာ ျဗတသအစးရရ႕ အကဥးေထာင

ဆငရာ မ၀ါဒေတြ ျပငဆငမက ဥးတညေစခပါတယ။ အစာငတခဆႏၵျပျခငးန႕ ပတသကတ

အျခားအခကေတြကေတာ တဥးခငးေရးရာ အခကေတြပ ျဖစပါတယ။ ဒအခကေတြမာ အသကအရြယ၊

လမး၊ ဘာသာ၊ ယဥေကးမ၊ ဓေလထးစ စတာေတြန႕ ဆကစပပါတယ။ အာဏာပငေတြဘကက

တန႕ျပနမေတြမာလ ဒတဥးခငးေရးရာ အခကေတြက လႊမးမးမ ရပါတယ။

ျမနမာသမငးမ အစာငတခ ဆႏၵျပျခငးမား

ျမနမာသမငးမ အစာငတခ ဆႏၵျပျခငးမားမာ ျမနမာႏငင လြတလပေရး ၾကးပမးမရ႕ ရရေတာက

သဃာအာဇာနညတပါးျဖစတ ဆရာေတာ ဥး၀စာရရ႕ အစာငတခ ဆႏၵျပျခငးဟာ

သမငးေမာကြနးတြငရစခပါတယ။ ၁၉၂၇ ခႏစ၊ ေဖေဖာ၀ါရ (၁) ရကေန႕တနးက နယခ႕အစးရမ

ရာဇသတပဒမ (၁၂၄) (က) အစးရအား အၾကညညပကေအာင ေဟာေျပာမ န႕ သာယာ၀တေထာငမာ

မတရား ခပေႏာငထားစဥမာ ဆရာေတာဥး၀စာရက သမတခခမာ ဥပဒျပခြငေတာငးခပါတယ။

ျငငးဆခခရတ အတြက အစာငတခ ဆႏၵျပခရာမာ ရနကနေထာငက ေျပာငးေရႊ႕ခခရျပး၊ ရကေပါငး

ေလးဆယအထ ရနကနေထာငမာ ဆကလကဆႏၵျပမေၾကာင နယခ႕အစးရ အာဏာပငေတြက

ဥပဒျပခြင ျပခရပါတယ။

အမစစေဆးျပး ေထာငခခခရတာေၾကာင အငးစနရးကေန ေထာငဘး၀ျပနအေရာကမာ

အာဏာပငေတြက ေထာင၀တစ နငယပငးက လလယေစခရာမာလ သကၤနးမ လြ၍ မညသညအ၀တမ

မ၀တႏငလ႕ ဆခတာေၾကာင သကၤနးဆြခၽြတျပး အ၀တဗလာန႕ တကပတခရျပနပါတယ။

ဒအတြကေၾကာင ၁၉၂၇ ခႏစ၊ ေမလ (၈) ရကေန႕မာ ဒတယအၾကမ အစာငတခ ဆႏၵျပခပါတယ။

အစာငတခ ဆႏၵျပစဥကာလေတြမာ နယခ႕လကပါးေစေတြက ရကႏကႏပစကျခငး၊ ကနေကာကျခငး၊

စတေရာဂါသညမားထားရရာေထာငသ႕ ပ႕ေဆာငျခငး၊ စတေရာဂါသညမားႏင အတထားရျခငး

စတာေတြက ျပလပခပါတယ။ ေနာကဆးမာေတာ နယခ႕အစးရ လကေလာကျပး ဆရာေတာက

သကၤနး၀တခြင ျပနေပးခရပါတယ။

မၾကာခငမာပ သကၤနးျပနခၽြတျပနတာေၾကာင ဆရာေတာက တတယအၾကမ အစာငတခ

ဆႏၵျပတအတြက ေထာငတြငးတကပြျပငးထနလာတာေၾကာင အႏၵယေထာငသ႕ ေျပာငးေရႊ႕ျခငး

ခခရပါတယ။ ၁၉၂၉ မာ ရနကနေထာငသ႕ ျပနလညေရာကရျပး၊ ေထာငမ လြတေျမာကခရာမာ

ေထာငမလြတေျမာကျပး မၾကာခငမာပ သးခြနယ၊ ဖရကနရြာ တရားပြမာ အစးရ အၾကညအည

ပကေစရန ေဟာေျပာမန႕ ထပမ ဖမးဆးခခရပါတယ။ ရဟနးေတာတ႕ ရသငရထကေသာ

အခြငအေရးမားက ေတာငးဆရာမာ မရတအတြက အစာငတခ ဆႏၵျပျပး ထပမ ေတာငးဆခပါတယ။

အစာငတတခဆႏၵျပရာမ ရကေပါငး (၁၆၆) ရကေျမာကတ ၁၉၂၉ခႏစ၊ စကတငဘာလ (၁၉)

ရကေန႕မာ ဆရာေတာ ဥး၀စာရ ပလြနေတာမခပါတယ။ ဆရာေတာေနာကဆးမန႕ၾကားခတ

လမမာရစၾကပါ ဆတ စကားလးဟာ ျမနမာလြတလပေရးၾကးပမးမ အရနက ျမငတငေပးခပါတယ။

ျမနမာျပည စစအာဏာရငဆန႕ကငေရး သမငးမတတငမားထက ကးကးကၽြနးအစာငတခ

ဆႏၵျပတကပြမားဟာလ အာဏာရငဆန႕ကငေရး ျပညသ႕သရေကာငး စတဓာတေတြ မးဆကသစ

ေတာလနေရး သမားေတြဆမာ ပ႕ႏ႕လာေအာင စတဓာတအေမြေပးခပါတယ။ ကးကးကၽြနး

တကပြမားရ႕ ပထမဥး ပြဥးထြက ငါးပတကပြမာတနးက ေထာငအာဏာပငမားက ငါးပပပေတြက

ေပးျပး၊ ေပးတာယ-ေကၽြးတာစား သေဘာမးန႕ ေတာလနေရးသမားေတြက အကစမး

အညႊန႕ခးခတာေၾကာင ေတာလနေရးသမားမားက အစာငတခ တကပြန႕ တန႕ျပနခရာမာ

အာဏာပငတ႕ လကေလာေပးခရပါတယ။

ရနဥးတငျငမး ကးကးကၽြနးမာ ဆးပါးသြားတာန႕ ပတသကျပး ေနာကဆကတြ ျဖစပြားလာခတ

ကးကးကၽြနး ရကေလးဆယ တကပြၾကးဟာလ ေတာငးဆခက (၅) ရပန႕အတ အာဏာပငေတြက

တနလပေစခပါတယ။ ဒေတာငးဆခက (၅) ရပကေတာ ရနတငျငမး အေလာငး ျပညမျပနပ႕ေပးေရး၊

နာတာရညေရာဂါသည (သ႕မဟတ) ကၽြနးမာ ကလ႕မရေသာ ေရာဂါသညမားက ျပညမျပနပ႕ေပးေရး၊

စညသြတဗးအစား အသားစေပးေရး၊ တရား၀ငထတေ၀ေသာ စာနယဇငးမား ဖတခြငရရေရးန႕ အမႏင

စာေရးဆကသြယခြငရရေရး စတာေတြ ျဖစပါတယ။ ပထမေတာငးဆခကျဖစတ အေလာငးကေတာ

အာဏာပငမားက အတငးအဓမၼလယျပး သျဂလလကပါတယ။ ေနာကေတာငးဆခက (၄)

ခကကေတာ ရကေပါငး (၄၀) အၾကာမာ အာဏာပငေတြဘကက လကေလာခရပါတယ။

ေနာကထပေပၚထြကလာခတ (၅၃) ရက အစာငတခတကပြၾကးကေတာ ေတာလနေရးသမား ေတြက

ကးကးကၽြနးက ပ႕ျပး၊ ခပေႏာငႏပစကျခငး အေျခချဖစတ ကယထကယထ မ၀ါဒၾကးက ဆန႕ကင

တကခကခတ သမငးမတတငၾကး ျဖစပါတယ။ ကယထကယထစနစ ဖကသမးေပးေရးန႕

ျပညမေထာငအခြငအေရးမား ကးကးကၽြနးမာလ ရရေရး ေတာငးဆခကမားန႕ တကပြ၀ငခၾကရာမာ

အသကေပးခၾကေသာ ရေဘာမားရ႕ အေလာငးစငေတြေရ႕က ပစတာေတြေပၚ ေထာငခၾကတ သတ႕

ေျပာခတ စကားေတြမာ သတ႕ရ႕ ေတာလနေရးစတဓာတန႕ ယၾကညခကေတြက ေတာလနေရး

လမးညႊနသဖြယ မးေမာငးထးျပေနခပါတယ။

ဆျခညတမငေတာငမ ေနာကမဆတန႕။ ဆကတက။ (ရေဘာသနးၾကည)

လယသမားဟာ ထယထးတအခါ အငတအျမစပါ မကနေအာငထးရသလ၊ ရနသကတကရာမာလညး

အငတအျမစ မကနေအာင တကရမယ။ (ရေဘာအနးေမာ)

ခငမာတ သႏၷဌာနသာရရင မးေအာကေျမျပငမာ မလပႏငတာ မရဘး။ (ရေဘာခစေဆြ)

ကၽြနေတာကေတာ အလပသမားလတနးစားရ႕ ဂဏသကၡာက ညးႏြမးေအာင ဘယေတာမ မလပဘး။

(ရေဘာစနခငး)

ရနသ႕ႏလးအမတြငး စကသြငးထားတ ဓားေျမာငန (ရေဘာေလးေမာင)

ျပညသ႕သရေကာငး ရေဘာရစေယာက အသကေပးခရတ ၅၃ရက တကပြမာလ အာဏာပငေတြက

အေလာေပးခရပါတယ။

နဂး

မဆလ၊ န၀တ၊ နအဖ၊ ဥးသနးစန ရပေသးအစးရ စတ အာဏာရင အဆကဆကတ႕ရ႕

အကဥးေထာငေတြထမာလ အစာငတခ ဆႏၵျပပြေတြ ဆကလကျဖစပြားချပး၊ အာဏာပငေတြက

ဆန႕ကင အနတခၾကပါတယ။ မတရားမဟာ ဥပေဒျဖစေနသေရြ႕၊ အာဏာတညေနသေရြ႕၊ ဆန႕ကင

ေတာလနသဆတာ ရေနစျမပါပ။ ဒလ ေတာလနသေတြက အကဥးေထာငေတြထမာ၊ တကေတြထမာ၊

ကၽြနးေတြမာ နညးမးစန႕ ခပေႏာငထားရငလ ကယခႏၶာကပ ခပေႏာငလ႕ရေပမယ ေတာလနစတ

ကေတာ ခပေႏာငလ႕ မရႏငပါဘး။ ေတာလနစတက မးေမာငးထးျပတ အစာငတခ ဆႏၵျပပြေတြ၊

ေထာငတြငး တကပြေတြဟာ အခပခနး၊ ေထာငအေဆာငမား၊ တကမားန႕ ကၽြနးေတြကေန

ေပၚထြကခ၊ ေပၚထြကဆျဖစျပး၊ အာဏာရငစနစ အဆးမသတသေရြ႕ ဆကလက ေပၚထြကေနဥးမာပ

ျဖစပါေၾကာငး ေရးသား တငျပအပပါတယ။

ခငမမမး (၁၆၊ ၆၊ ၂၀၁၁)

ရညညႊနးကးကား။ ။

ရနကနျပညသမား (၂၀၀၈) သဃာအာဇာနည ဆရာေတာဥး၀စာရ၊ http://burmesepeople.blogspot.com/2008_07_01_archive.html

ရေဘာဖးသေခာငး (၂၀၀၄) ေကာငးသား၊ ေထာင၊ ေတာလနေရးသမား၊ Study Desk Publication, India

BAUMAN, Z. (1992) Survival as social construct. Theory, Culture and Society. 9(1): 1-36.

SANDS, B. (1998) Writings from Prison. Dublin: Mercier Press.

Reyes, H. (1998) Medical and Ethical Aspects of Hunger Strikes in Custody and the Issue of Torture, in Oehmichen, M., 19 MALTREATMENT AND TORTURE, RESEARCH IN LEGAL MEDICINE

World Med. Ass’n, Declaration on Hunger Strikers, Nov. 1991, rev. Oct. 2006, available at www.wma.net/en/30publications/10policies/h31/index.html

Yuill, C. (2007) The Body As Weapon: Bobby Sands and the Republican Hunger Strikes, Sociological Research Online, Volume 12, Issue 2

မတရားမသည ဥပေဒျဖစလာေသာအခါ

ေတာလနပနကနျခငးသည

တာ၀နတရပျဖစလာသည

(ျမနမာႏငင လထလပရားမ အငအားစမားမ ထတေ၀သည)