hsc 2010 islam report

1

އީ.ޕީ.ޑީ 2010 ސީ.އެސް.ޗްއެ -ގެ ރިޕޯޓް އިސްލާމީ ތަރުބިއްޔަތު

` ޑިޕާޓްމަންޓް އޮފް ޕަބްލިކް އެްގޒޭމިނޭަޝންސް

މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ

މާއްދާ ިރޕޯޓްިއސްލާމީ ތަރުބިއްޔަތުގެ ގެ 2010 ސީ އިމްތިޙާނު.އެސް.އެޗް

ސީ .އެސް .ޖޫން ގަިއ ބޭއްުވނު އެޗް/ވަަނއަަހރު މެއި 2010މި ރިޕޯޓްަގއި ިހމަނާފައި ާވނީ

އަށް ާޙޒިުރވެ އިްމތިޙާުނހެދި ދަިރވަުރންެގ ޖަވާބުަތްއ 2އާިއ ކަރުދާސް 1ސް އިމްތިޙާުނގެ އިސްލާމް ކަުރދާ

.ފާހަގަ ކުެރވުނު ރަނަގުޅ ކަންތައްތަާކއި ނުަރނގަުޅ ކަންތައްތަެކވެމާކު ކުރުމުގައި

.ސީ އިމްތިޙާނުގެ ޖުމްލަ ނަތީޖާއެވެ. އެސް. ގެ އެޗް 2010 ތިރީގައި އެވަނީ

ޖުމުލަ X U E D C B A%ފާސްވި

82.74 21 6 14 198 472 509 150 1367

.އަހަރުގެ ނަތީޖާ އެވެ 5ތިރީގައި އެވަނީ ވޭތުވެދިޔަ

އަހަރު ޖުމުލަ X U E D C B A %ފާސްވި

81.52 15 2 25 114 303 252 133 844 2005

73.03 14 11 56 182 385 250 77 975 2006

72.95 15 7 69 196 451 252 71 10612007

72.38 34 4 36 269 518 315 66 12422008

79.49 20 6 23 198 513 351 93 1245 2009

2


ފެށުން

ީސ އިމްތިޙާުނެގ އިސްލާމީ ތަރުބިއްޔަުތެގ ސުވާލުކަރުާދސް އެކުލެިވެގންަވނީ މަިއަގނުޑ .އެސް .އެޗް

ފުރަތަމަ ކަރުދާހަކީ ޖުމުަލ . ވެގަޑިއިުރެގ އިމްތިޙާނެްއގެ ގޮުތގައެ 4 ދެކަރުދާހެްއެގ މައްޗަށް ިބނާެވެގންވާ

ގަިޑ 1 ½ސުވާުލގެ ަމްއޗަށް އެކުެލިވގެްނވާ މިކަުރދާހުެގ ަވގުަތކީ 30. ކަރުދާހެކެވެ މާކުސް ލިބޭ 30

14ސުވާލާއެކު 4އިޚްިތޔާރީ . މާކުސް ލިބޭ ކަރުދާހެކެވެ 70އަިދ ދެވަނަ ކަުރދާހަކީ ޖުމުލަ . އިރެވެ

2½ސުވާލުެގ މައްޗަށް ެއކުލެވިެގްނވާ މިކަރުދާހުގެ ވަގުތަކީ 18 ސުވާލަށް ަޖވާބުދޭންެޖހޭ ، ޖުމުލަ

. ގަޑިިއރެވެ

ސީ އިްމތިޙާނުެގ އިްސލާީމ .އެސް.ވަނަައހަރު ޫޖން ަމހު ރާއްޭޖގަިއ ބޭއްވި އެޗް 2010މިރިޕޯޓަކީ

ތީޖާއަްށ ނަދަރިވަުރްނގެ 1345ދަިރވަުރންެގ ތެެރއިްނ އިމްތިާޙނު ހެދި 1367ތަރުބިއްޔަުތަގއި ބަިއވެިރިވ

މިރިޕޯޓުގަިއ ބަޔާންކޮށްފައި ަވނީ މި އިމްތިޙާނުެގ ސުވާލުތަަކްށ . ބަލައި ތައްާޔރު ކޮށްފައިާވ ރިޕޯޓެކެވެ

ިމ ިމގޮތުން . ދަރިވަުރން ަޖވާބު ދީފައިވާ ގޮތް ކޮންމެ ސުވާެލއް ވަިކވަކިން ތަްފޞީލުކޮށް އެނޭގނޭ ގޮތަެށވެ

ޖަވާުބދިްނ ،ސް ދަިރަވރުން ޖަވާުބ ދީފައިވާ ގޮތްކޮންެމ ސުވާލަކަްށވެ ުހގެކަރުދާއިމްތިޙާުނެގ ދެ

. ޢަދަދާއި ިއްނސައްތަިއން ަބޔާން ކޮށްފަިއވާެނެއވެ ނާިއ ޖަވާބު ނުދޭ ދަރިވަުރްނގެދަރިވަުރން

ދަރިަވރުްނގެ ޖަވާުބ ނުބަިއާވން ދިމާވި ބަެއްއ ސަބަބުތަކާއި، މުޅި އިމްިތޙާަންށ އަދި ހަމަ ެއހެންމެ

ހޭ ކަމަށް ފާހަގަކުރެވޭ ކަންަތއްތަކާއި، މުދައްރިުސްނނާިއ ދަރިވަރުން ސަމާލުކަންޭދްނ ބަލައި ރަނަގޅުކުރަންޖެ

.އަލިައޅުވާެލވިފަިއާވނެެއވެމިިރޕޯޓުގައި ެވސްފެންނަ ަކންަތއް ތަކުގެ މަްއޗަށް

ނުބައިވާން ދިާމވި ބައެއް ސަބަބުތައް ދަރިަވރުންގެ ަޖވާބު -1ނުަބއިާވން ދިާމިވ ބައެްއ ޓުްނގެ ކަރުދާސްަތކަށް ބަލާއިރު ޖަވާބުމިއިމްތިޙާުނަގއި ބައިވެިރިވ ކެންޑިޑޭ

.ސަބަބުތަކާއި އޭގެ ބަެއއް ިމސާލުތައް ފާަހގަ ކުރަމެވެ

ަދރިވަރުން ރަނގަޅަށް ފިލާވަޅު ދަސްކޮށްފައި ނުވުން -1.1

މަޢުލޫމާުތ ެއްނމެ ގިނަ ދަިރވަުރން ނުބަިއކޮށް ޖަވާބު ދީފައިަވނީ މިއަަހރުވެސް ގައި 1ކަރުދާސް -

މަުޢލޫމާތު ސުވާަލކީ ދަރިވަުރްނގެ ފޮތުން ީސދާ ޖަވާބު ލިބެން ުހްނާނެނ . ސުވާލުތަކަށްަކން ފާަހގަ ކުރެވެެއވެ

ނަަމވެސް ދަރިވަުރން ެއކަށީގެްނވާ ިމންަވރަށް ފިާލވަޅުަތއް ދަްސކޮށްފައި ނުުވމުން މިފަަދ . ސުވާލުތަކެެކވެ

މިފަދަ ިމސާލުގެ ގޮުތަގއި ކަރުދާްސ . އިވާކަން ާފހަގަ ކުެރވެެއވެސުވާލުތަކަށް ޖަވާބު ދިނުަމށް އުނަދޫގެވފަ

.ަވނަ ސުވާލު ފާަހަގކޮށްލެވެެއވެ 6ގެ 2ކަރުދާސް އާއި، 7،8،9،27ސުާވލު ނަންބަރު ގެ 1

3


.ސުވާލުގައިބުނާ އެއްޗެއް ނޭނގުމާއި ސުވާލު ނުކިއުން -1.2

މުގެ ސަބަބުން ޖަވާބުތައް ނުބަިއެވަފިއ ސުވާުލގައި ބުނާއެްއޗެއް ރަނގަޅަށް ޭދހަުނވެ ޖަވާުބ ދިނު

ސުާވލު ފަހުމުވުަމށްފަހު ޖަވާުބ ، ަނއިމިފަަދ ދަރިވަުރން ސުވާުލގައި ުބނާ ެއއްެޗއް ރަނގަޅަށް ިވސް. ވެެއވެ

ޮކމެންޓްތަކުގަިއ މީގެ މިސާުލތައް ކޮންމެ ސުވާެލއްގެ ަފހަތުަގއިވާ . ދިްނނަމަ ރަނގަޅު ވާނެކަަމށް ބެލެވެއެވެ

.ވާެނެއވެ

ފިޤްހީ އިސްތިލާޙުތައް ނޭނގުމާއި، ފިޤްހީ ޙުކުމްތައް ނޭނގުން -1.3

ަދޫގވެފަިއވާަކްނ ނއުފިޤްހީ އިްސތިލާޙުތައް ަރނަގޅަށް ެއނގިފައި ނެތުުމގެ ސަބަބުްނ ޖަވާބުދޭން

ަގ ހަ ފާޚާއްޞަޮކށް ޢަރަބި ބަސްބަހުގެ ާމަނ ނޭގުުމގެ ސަބަބުން ޖަާވބު ނުބައިވެަފއިވާަކން . ފާހަގަ ކުރަެމވެ

.ވަނަ ސުވާލު 29ެގ 1ިމސާލަކަށް ކަރުދާސް . ކުރަމެވެ

ްމުދައްރިސުން ސަމާލުކަންދޭންވީ ކަންތައްތައ:

ްފިލާވަުޅގައި ިހމެނޭ މުިހންުމ ނުކުތާތައް ދަރިވަުރްނނަްށ ވިްސނައި ެދއްުވނ .

ްކިޔަވަިއދެްއާވ ފޮތުގެ ބޭރުންެވސް ޯހއްެދވުން ،މުޤައްރަރާ ުގޅޭ ޞައްޙަ ަމޢުލޫމާތުތައ.

ްފިލާވަުޅގަިއާވ މަޢުލޫމާތުތަކާއި ދިރިުއުޅމާ ގުުޅވަިއެގން ކިަޔވައިެދއްުވނ .

ްުވންދުތަފާތު ފެންވަުރގެ ުސވާުލތައް ިގަނގިަނއިން ަދރިވަުރން ލަްއވާ ެހއ .

ްދަރިވަުރްނގެ ޢިބާރާތްކުރުމުގެ ފެްނވަރު ރަަގޅުކުރުމަްށ ސަމާލުކަން ދެއްުވނ .

ާތްތައް ދަރިވަުރްނނަްށ ވިްސޭނގޮަތށް އޮުޅންފިުލވައި ދެްއވުާމއެކު ފިލާވަޅުތަުކަގއިވާ އުަދގޫ ޢިބާރ

. ހިތުދަސްކުަރންޖެހޭ މަޢުޫލމާތު ހިތުދަްސކުރުވުމަށް ބާރުއެުޅއްުވން

ްދަރިވަުރްނގެ ލިޔުން ީރތިކުރުމަށް ހިތްަވރު ދެއްުވނ

4


ްދަރިވަރުްނ ސަމާލުކަން ދޭންީވ ކަންތައ ާތައް ފާހަގަކުރަުމްނ ފިލާވަޅު ަދސްކުރުން ފިލާވަުޅގައި ިހމެނޭ މުިހންުމ ނުކުތ

ްރަަގޅު މަޢުލޫމާތު ލިބިގަުތމަށް މަސައްަކތް ކުރުނ

ްހިތުދަސްކުރުުމގެ އިތުރަށް ިފލާވަުޅަގއިވާ އެްއޗެއް ަރަގޅަށް ދޭަހވޭތޯ ބެލުނ

ްމުޤައްރަުރގަިއ ހިމެނޭ މަުޢލޫމާތާ ބެހޭ ފޮތްތައް މުޠާިލޢާ ކުރުނ

ަޅު ކުރުން ދިވެހިަބހުގެ ެފންަވރު ރަނގ

ްީސ އިމްތިޙާނުަގއި ހިމެނޭ ސުވާލުތަުކެގ ބާވަތްތަކަށް ޖަވާބުދޭން ފަރިތަކުރުމާއެކު ިމ .އެސް .އެޗއިމްތިޙާުނގަިއ ސުާވލުތަްއ ހިމަނާަފއިާވ ގޮާތއި ޮކންމެ ުސވާަލކާ ގުިޅެގްނ ހުްނަނ ެއކިއެިކ

ކުރުމަށްފަހު އަނެއްަބއިެގ ޖަވާުބ ބައިތަކާމެދު ރަނގަޅަށް ިވސްަނއި ކޮްނމެ ބަޔަކަށް ޖަވާބުދީ ފުރިަހމަ ލިޔުން

ިބަޔާންތަާކިއ، މެސެޖްތަކާއި، އެހެްނެވސް ، ޖަވާބުކަރުދާުހގައި ޖަވާބު ފިޔަވައި އިުތރު ނޯޓްތަކާއ . މަޢުލޫމާތެއް ނުލިުޔން

ްޖަވާބު ލިޔާ ިއރު ޖަވާބުގެ ެއކި ބައިތައް ަވކިވަކިން ލިުޔނ

ިޔާ ނަމަ ވަކިވަކިން ޕޮިއްނޓު ފޯމަށް ލިޔުން ސުވާެލއްގެ ޖަވާބުަގއި ޕޮިއންޓުތަކެއް ލ

ްޖަވާބެއްަގއި ކަމެއްގެ ދެކޮުޅ ލިޔަން ުބެނފައި ހުިރނަމަ ދެ ކޮލަމަކަށް ނުވަތަ ވަކި ތަރުތީބަކުނ

ލިޔުން

ސުވާުލގެ ަނމްބަރާއި އޭގެ ޖަވާބާ ދިމާާވގޮތަށް ލިުޔްނ

5


ް1ކަރުދާސ

ަތފްޞީލް ގޮތުގެ ޖަވާބުދީފައިވާ ސުާވލުތަކަށް ދަރިަވރުން ހެދި އިމްތިޙާނު

އިްނާސނާ ީހކުރަނީ ތިަމްނރަސްކަލާނގެ އޭާނގެ ކަށިަތއް އެއް ނުުކރައްާވނެ ކަަމށް ހެއްެޔވެ؟ އެެހނަކުްނ " - 1

ވުމަްށެވްސ ތިމަންަރސްކަލާނެގ ެއ އިްނސާާނގެ ިއނގިިލތަކުގެ ކުިރތައް ހަމަުކރެއް. ނޫެނވެ

މިޒަމާުނެގ ސަިއންުސެވރިްނނަށް ހޯިދފައިވާ ުމހިްނމު ކަމެްއ ) 4- 3: އަްލޤިޔާމާ." (ކުޅަދުްނަވންަތއެވެ

)މާކުސް 1( އެއީ ކޮންަކމެއްތަ؟ . އަްނގަވާަފއިެވއެވެ هللا މިއާޔަުތގައި މާތް

ނަމަެވސް . އިވާަކްނ ފާހަގަެއއް ނުކުރެެވެއވެއުނަދގޫވެފަ ދަރިވަުރންަނށް ޖަވާބު ދިުނމަށް ގެ މި ސުވާލު

ރަނގަޅަށް ނުިވްސނި ަޖވާބު ދީފަިއާވކަން ފާަހަގ ޅު ން ވިްސާނނުލާ ނުވަަތ ފިލާވަބައެއް ދަިރަވރު

މިެހްނ ." އިނގިލި އެްއވަުރ ނޫންކަެމވެ 5އެްއވެްސ އިންާސނެްއގެ : "މިސާލަކަށް . ކުރެވެެއވެ

.ލިޔެފައިެވސް ހުރެެއވެ

ދަރިވަރުން ޖަވާބުދީފައި ހުރިގޮތް ދައްކައިދޭ ތާވަލުމި ސުވާލަށް

ޖަވާބު ނުދޭ ވަރަށް ދެރަ ވަރަށް ަރނަގޅު ޖަވާބުދިން ‐ 51 1294 ޢަދަދުން

‐ 3.79 96.21 އިްނސައްަތިއން

؟ޤުރްާއން ަތފްސީރު ކުރާމީހަކީ، ޙަދީޘް ޢިލްމު ރަގަަޅށް ދަްނނަ މީހަކު ކަމުގަިއާވން ޖެެހނީ ކީއްވެ - 2 )މާކުސް 1(

ަމެވސް މި ސުާވލުގަިއވެސް ނަ. ުނވެެއވެ އެއްމި ސުވާލުގެ ޖަވާބުަގއިެވްސ މާ ބޮޑު މައްސަލަެއއް ިދމާވެފަ

: މިސާލަކަށް. ބައެއް ދަިރަވރުން ުސވާަލށް ރަނގަޅަްށ ވިްސާނނުާލ ޖަވާބު ދީފައިވާަކން ފާަހގަ ކުރަމެވެ

އަިދ . މުގައި ުނވާނަމަ ޙަީދްޘ އައިސްފަިއާވ މަގު ޭނގޭެނއެވެޙަދީޘް ޢިލްމު ރަނަގޅަށް ދަްނނަ މީހަުކ ކަ"

.މިފަދަ ޖަވާބުތައް ލިޔެަފއި ހުެރއެވެ ." ޞައްޙަ ޙަދީާޘއި ޟަޢީފް ޙަދީޘް ވަކިކުަރން ޭނޭގނެެއވެ

މި ސުވާލަށް ދަރިވަރުން ޖަވާބުދީފައި ހުރިގޮތް ދައްކައިދޭ ތާވަލު

ބު ނުދޭ ޖަވާ ވަރަށް ދެރަ ވަރަށް ަރނަގޅު ޖަވާބުދިން ‐ 267 1078 ޢަދަދުން


6


މިއާޔަތުަގިއ ) 18ައލްއަޢުލާ ." (ހަމަކަށަވަުރން މިވާހަކަަތއް އިުހގެ ފަތްފުށްތަކުގަިއ ވާކަން ކަށަވަެރވެ" - 3

ްނ ަކމުގައި އެބުާނ ވާހަކަތަުކެގ ތެރެއި " ިމާވހަކަތައް"ަވޙީކުރައްވާފަިއވާ ބަސްފުުޅގަިއވާ هللا މާތް

)މާކުސް 1( ! ކުރާށެވެ އެއްކަމެއް ބަާޔން

ަގިއ " سورة األعلى"ސުވާުލގަިއާވ މި ސުާވލުަގއި ގިަނ ދަިރވަުރންެގ ޖަާވބުތައް ނުަބިއވެފައި ަވނީ

ނަށް މޫސާގެފާ " ިމސާލަކަށް . ވެ ބަޔާންކުެރވިފައިާވ ކަންަތްއތައް ކަމުަގިއ ުނވާ ަކންަތއްތައް ލިޔެަފއިވާީތއެ

ައިދ ." ދިރޭ ހަރުފައަކަށް ބަދަލު ވި ވާހަކަެއވެދެްއވުމުން ެއައސާކޮޅު އެއްަލއިލުމުން އޭިތ އަސާކޮޅު

. ިމފަދަ ޖަވާބުަތއް ަވރަށް ިގނަކަން ާފހަަގ ކުރަެމވެ " ރޯކޮށްފައިާވ ވަުޅަގނޑަކަށް އެންެމން އަޅާުލން"

.ރަެމވެނަމަެވސް މިީއ ސޫރަތުަގއި އިޝާރާތްކުާރ ކަންތައްތަްއ ނޫންަކން ާފހަގަ ކު


ޖަވާބު ނުދޭ ވަރަށް ދެރަ ވަރަށް ަރނަގޅު ޖަވާބުދިން 1 1134 210 ޢަދަދުން

0.07 84.31 15.61 އިްނސައްަތިއން

ިރާހ ލަފުޡުތަކާިއ ޤުރްާއުނަގއިވާ ހުކީރިތި ޤުްރއާން ާބވަިއލެއްީވ ޢަރަބިބަހުން ކަުމގަިއވިައސް، - 4

މިތާނަގއި ދަށުޮރނުގ ދެމިފައިާވ .ޢިބާރާތްތައް ޢަރަބިބަސް ދަްނނަ ކޮްނމެ މީހަކަށް ނޭނޭގނެެއވެ

)މާކުސް 1( ޢިބާރާތުން ަދލީލުކޮށް ދެީނ ކޮންކަމަކަށް ހެއްެޔވެ؟

ލިޔުުމގެ ބަދަލުަގިއ މި ސުވާުލގެ ޖަވާބު ގިނަ ދަރިވަުރްނގެ ނުބަިއވެފައި ވަނީ ުސވާުލން ދޭަހވާ ެއއްެޗއް

ޢަރަބި ބަސް އެނުގަނސް : "މިސާަލކަށް . ެއމާނަ ދޭަހާވޮގތައް ލިޔުުމްނނެވެ ، ސުވާުލގަިއވާ ޢިބާރާތް

."ޤުރުާއނުގެ ާމނަ ޭނޭގނެކަމެވެ


ދޭ ޖަވާބު ނު ވަރަށް ދެރަ ވަރަށް ަރނަގޅު ޖަވާބުދިން ‐ 1166 179 ޢަދަދުން


7


ގަިއ ހިެމނިފަިއވާ ޙަީދޘްގެ ާބވަތްަތކުގެ ތެރެިއްނ، ޟަޢީފް " ުސނަުނއްދާރަމީ"އަލްއިމާމުްއާދރަމީގެ - 5 )މާކުސް 1( !ދަރަޖައިގެ ަޙދީޘްގެ ދެ ާބަވތް ލިޔޭ

ޖަާވުބ ނުިކޔާ ށްދިމާވި ސަބަަބކީ ސުވާލު ަރނަގޅަނުބަިއވާން ުބ ޖަވާގިނަ ދަރިަވރުްނގެ މި ސުވާުލގަިއ

ެއީއ ސުވާުލގަިއ ބުނެފައިަވނީ . ވާބު ިދނުމެވެ މަުޢލޫމާތު ރަނަގޅަށް ނުިކާޔ ޖަ ދިނުމާއި، ޮފތުގަިއވާ

ވަެމސް ިގނަ ނަ. ބާވަެތްއ ލިޔުމަށެވެ 2ޟަޢީފު ދަރަޖައިގެ ޙަީދްޘގެ ިހމެނިފަިއވާ ަގއި " ސުަނުނއްާދރަމީ"

މިގޮުތްނ . ބާވަތެކެވެ 2ޟަޢީފު ދަރަޖައިގެ ޙަދީްޘގެ ުނވާަވނީ ެއ ފޮތުގައި ހިެމނިފައި ފައިދަރިވަުރން ިލޔެ

ނަމަެވްސ . ވެެއވެ މިހެން ލިޔެފައި" ޝާޒް ޙަދީޘާއި މުންަކރު ޙަދީޘް"ވަރަށް ިގަނ ދަރިވަުރްނ

.ނޭކަމަށެވެމިދެާބަވތުގެ ޙަދީޘް ިމފޮތުގައި ނުިހމެ ވަުރްނގެ ފޮތުގައި އިާޝރާތް ކޮށްފައިވަނީދަރި


ޖަވާބު ނުދޭ ވަރަށް ދެރަ މެދުމިން ވަރަށް ަރނަގޅު ޖަވާބުދިން 2 1017 275 51 ޢަދަދުން

0.15 75.73 20.48 3.80 އިްނސައްަތިއން

އަހުެރްނެގ ބަސް އަޑު އެހުމަށްަފުހ . "ނާަގއިެވެއވެގެ ޙަދީޘްފުޅެްއގެ މާي اهللا عليه وسّلم صلّ ކީރިތި ރަޫސލާ - 6

ިމ ." ރަޙްމަތް ލަްއވާށިެއވެهللا އެ ައޑު ެއހިފަދައަކުން އެެހން މީހަކަްށ އެބަސް ފޯރުޮކށްދީފި މީހާައށް މާތް

)މާކުސް 1( ޙަދީޘްފުޅުން އިޝާރާތް ުކރަނީ ާރވީްނެގ ކޮން ސިފަައކަށް ހެއްެޔވެ؟

ރިަވރުްނ ރަނގަުޅނަަމެވސް ބައެްއ ަދރިވަުރްނގެ ަޖވާބުތައް ނުަބއިާވން ދިާމިވ މި ސުާވލުެގ ޖަވާބު ގިަނ ދަ

ިމގޮތުްނ ބައެްއ ދަރިަވރުްނެގ . ގުެމވެާރީވްނގެ ސިަފއަކީ ކޮބައިކަން ނޭ ސަބަބަކީ ސުވާލުަގއި ުބެނފައިވާ

މިފަދަ ޢިބާރާތްތަކާއި " ޭއނާގެ ކިބަިއްނ ޙަދީޘް ޤަބޫލުކުރުމުގެ ާޤބިލްކަން ލިބިފައިވާ މީހަަކށްވުން "ޖަވާބުަގއި

ްއ ލެމިފަދަ ޢިބާރާތްތަކަކުން ސުާވލުގެ މަޤުަޞދު ޙާޞި. މިމާނަ ދޭހަާވ ޢިބާރާތްތައްވެސް ލިޔެފަިއ ހުރެއެވެ

.ނުެވެއވެ

ތާވަލު ދައްކައިދޭ ހުރިގޮތް ޖަވާބުދީފައި ދަރިވަރުން ސުވާލަށް މި

ޖަވާބު ނުދޭ ވަރަށް ދެރަ ވަރަށް ަރނަގޅު ޖަވާބުދިން - 308 1037 ދަދުން ޢަ

- 22.90 77.10 އިްނސައްަތިއން

8


)މާކުސް 1( ތަޤްދީރަކީ ކޮބާ ؟ - 7ތަޤްދީރާއި ޤަާޟާއ މިސުވާުލގެ ޖަވާބު ިގަނ ދަރިވަުރްނެގ ނުބަިއވާްނ ދިމާވި ަމއިަގނޑު ަސބަބަކީ

ރަށް ގާްތުކާރ އަދި ބައެއް ދަރިވަުރންގެ ަޖވާބުތަކުގައި ވަ . ޭދތި އެއްކޮށް ލިޔުމެވެ ލައިއޮުޅވާ. އެެހންނަަމެވސް ތަޤުދީުރެގ މާނަ ދޭހަ ނުވާ ފަދަ ިޢބާރާތްތައްެވްސ ލިޔެފައި ުހންނަަކން ފާަހގަ ކުރަމެވެ

ެވސް ެއެހން ދިރޭ ެއްއޗެްއގެ ަނީސބުގައި، ޭއާނ ދުނިެޔއަށް ންއިްނާސނެްއެގ ނުވަތަ އެނޫ : "މިސާލަކަށްމިފަދަ ޢިބާރާތްތަުކްނ " ާދނެ ގޮުތގެ ާވހަކައެވެ އަްނނަ ދުަވހުންފެިށގެްނ ކަންތައްަތއް ހިނގަުމން

.ސުވާުލގައިުބާނ ތަޤުދީުރގެ މާނަ ދޭހަ ުނވާކަން ފާަހަގ ކުރަމެވެ


ޖަވާބު ނުދޭ ވަރަށް ދެރަ ވަރަށް ަރނަގޅު ޖަވާބުދިން - 820 525 ޢަދަދުން - 60.97 39.09 ިއން އިްނސައްތަ

)މާކުސް 1( ޝަރުޢީ އިްސޠިލާޙުގައި ީޝޢީންނަކީ ކޮބާ؟ - 8ޝީޢީންގެ ަތޢާރަފްަގިއ މި ސުވާުލގެ ޖަވާބު ގިނަ ދަރިވަުރްނގެ ނުބަިއވާން ިދމާވި މައިަގނޑު ސަބަބަކީ

ހަަމއެކަިނ މިފަދަިއްނ . މިފަދައިން ލިޔެފައިާވތީެއވެ." އެއީ ޢަލީެގފާނަށް ތަބާީވ މީހުްނނެވެ " ހަމައެކަނި ކޮންމެ ީމހަކީ ޝީޢީެއއް ކަަމްށ ވީ އެީއ ޢަލީެގފާނަށް ތަބާ. ބުނުމަކުން ަޖވާބު ފުރިހަަމއެއް ޫނނެވެ

.ނުވާީތެއވެ ތާވަލު ދައްކައިދޭ ހުރިގޮތް ޖަވާބުދީފައި ދަރިވަރުން ސުވާލަށް މި

ިނސްބަތްަވނީ ކާކަށް ތަބާވާ ޖަމާޢަތަކަށް " އައްާޞިލޙިއްޔާ"ޒައިިދއްާޔެގ މަޛްހަބުތަުކގެ ތެެރއިްނ - 9 )މާކުސް 1( ؟ ހެއްެޔވެ

ތައް މި ސުވާުލެގ ޖަވާބު ިގނަ ދަިރވަުރންގެ ނުބަިއވާން ދިާމިވ ސަބަބެއްކަމަށް ލަފާކުރެވެނީ ފިާލވަޅު " ސާލިުޙ ކިޔާ މީަހކަށް"ެއއީ ބައެއް ދަރިވަުރްނެގ ޖަވާބުތަކުަގއި . ރަނގަޅަށް ަދސްކޮށްފައި ނުވުެމވެ

.މިފަދައިން ލިޔެފައި ހުރުމެވެ " ޢަލީ ބުނު އަބީ ާޠލިބު" މިފަދައިން ަވރަށް ިގނަިއްނ ލިޔެފައި ހުުރމާއި،

ޖަވާބު ނުދޭ ވަރަށް ދެރަ ވަރަށް ަރނަގޅު ޖަވާބުދިން - 991 354 ޢަދަދުން


9


ތާވަލު ދޭ ދައްކައި ހުރިގޮތް ޖަވާބުދީފައި ދަރިވަރުން ސުވާލަށް މި



އެކަޭލގެާފުނެގ . އައިސް ފޮރުަވިއލި ހިނުދގަެއވެ ކަމެއް) ފުރިަހމަ(ފޮރުވާލި ސިދުރަތުްލ މުންތަހާ " -10

" ފޮރުވާލި ފުިރހަމަ ކަމެއް "މިއާޔަުތގައި ) 17-16: ނަޖުމުއައް." (ލޯފުޅު އެކިފަރާތްފަރާތަކަށް ނުދެެއވެ

)މާކުސް 1( ކަމުގައި އެުބނާ ކަމުގެ ާވހަކަ އަކީ ކޮބާ؟

މި ސުވާުލގެ ޖަވާބު ގިަނަދރިވަުރްނގެ ުނބައިާވން ދިމާވި ސަބަބެއް ކަމަށް ލަފާކުރެެވނީ އާަޔތުގެ ާމަނ

ެއއީ ސުވަުރޭގގެ ނިޢުމަތްތަކުެގ "ދަިރަވރުްނގެ ަޖވާބުގައި އެީއ ބައެއް . ރަނގަޅަްށ ިވސްނިފަިއ ެނތުމެވެ

ިމަފަދ ." ސިދުރަތުލް ުމންތަހާ ދޫކުެރއްވި ވާހަކަެއވެ" އަދި." ަވންތަކަެމވެންގެ ކުޅަދު هللا." " ވާހަކަެއވެ

ދަރިވަުރްނނަށް މި ާއޔަތުގެ ާމަނ ރަނަގޅަްށ ވިްސނިފައި ޖަވާބުތައް ިލޔެފައި ހުރުުމން ދޭަހަވީނ

.ނުވާކަެމވެ




)މާކުސް 1( ފިޤްހުެވރިްނެގ އިޞްޠިލާޙުަގއި ވަޤުފަކީ ޮކބާ؟ -11ގިަނ ދަރިަވރުްނެގ ނުބަިއާވން ދިމާވި ސަބަަބކީ ، ވަޤުާފއި ހިބަާއ ުހރި ތަފާުތ މި ސުވާުލެގ ޖަވާބު

ަވުޤފަކީ އަޞްލަށް ބަދަލު ނާންނަ އެްއޗެްއ ބައެްއެގ "ެއއީ ބައެއް ަދރިވަުރްނގެ ޖަވާބުަގއި . ނޭގުެމވެ

." ކޮށްދިނުެމވެއެއީ ތިާމެގ މިލްކުގަިއާވ މުދަލެއް އެެހންމީހަކަްށ މިލްކު ." "ބޭނުމަށް ހަިދޔާކުރުމެވެ

ގެ ރުްއސެުވން ހޯުދމުގެ ނިޔަާތެއކު އެއްވެސް ބަދަލަކާ ނުލާ އެއްެޗްއ هللاތިމާގެ މިލްކުގަިއވާ އެްއެޗއް "

.މިފަދަ ޖަވާބުތައް ހުރުުމްނ ދޭހަަވނީ ަވޤުފާއި ހިބައާ ހުރި ތަފާތު ނޭގޭ ކަެމވެ." ހިބަކުރުމެވެ

10


ތާވަލު އިދޭ ދައްކަ ހުރިގޮތް ޖަވާބުދީފައި ދަރިވަރުން ސުވާލަށް މި



)މާކުސް 1( ! ގޮްތ ލިޔޭ 2ޤިޞާޞް ޘާިބތުވާނޭ -12. އް ނުކުރެެވެއވެނަށް މާބޮޑު އުނަދގޫތަކެްއ ދިމާވިކަމަްށ ފާހަގައެ ން މިސުވާުލގެ ަޖވާބު ދިނުުމަގއި ދަިރވަރު

ނަމަެވސް ިމސުވާުލގަިއެވސް ބައެއް ދަރިވަުރން ިވސްާނނުލާ ަޖވާބު ދިނުުމްނ ޖަވާބު ނުަބއިވެފަިއވާކަްނ

ޤިޞާޞް ޭދން ވާޖިުބާވ " "ައންެހުނން 4ފިރިހެުނން ނުވަަތ 4": ިމސާލަަކށް . ފާހަގަ ކުރަެމވެ

ުރމުން ވިްސާނ ނުލާ ނުަވތަ ސުާވުލ މިފަދަ ޖަވާބުތައް ހު" ޝަރުތުތަކުްނ ޝަރުޠެްއ މެދުވެރިުވން

.ެވއެވެަޖވާބު ދީފައިވާަކން ފާހަގަ ކުރެދަިރަވރުން ރަނގަޅަށް ުނވިްސނި


ޖަވާބު ނުދޭ ވަރަށް ދެރަ މެދުމިން ވަރަށް ަރނަގޅު ޖަވާބުދިން - 92 68 1185 ޢަދަދުން

- 6.84 5.06 88.10 އްަތިއން އިްނސަ

)މާކުސް 1( ޝަރުޢީ އިޞްޠިލާޙުަގއި ޝަރިކާ ނުަވތަ ކުންފުންަޏކީ ކޮބާ؟ -13މި ސުވާުލެގ ޖަވާބު ިގނަ ދަިރވަުރންެގ ނުަބއިާވން ދިާމވި މައިަގނޑު ސަބަބަކީ ޖަވާބު ިދނުމުަގިއ

އަދި ޖަވާބުަގއި ެއީއ . ބު ދިނުެމވެ ޖަވާށް ލުއިކޮށްލާފައި ޝަރުޢީ ިއޞްޠިލާޙަށް ބެލުމެއް ނެިތ މާބޮޑަ

މިގޮުތން ބައެްއ . ކުންފުންޏެއްަކން ުނވަތަ ގިނަަބޔަކު ބައިވެިރވާ ެއްއބަސްވުމެއްަކްނ ދޭހަ ނުުވމުވެ

މިޢިބާރާތާއި މިާމަނ " ގިނަ ަބޔަކު ހުއްދަ ވިޔަާފރިއެއް ކުރުަމށް ހަދާެއއްެޗއް"ދަރިވަުރްނގެ ޖަވާބުަގއި

އި ހުރުމުން އެއީ ކުންފުީނގެ ތަޢުރީފަކަށް ނުފުދޭތީެވ ޖަވާބު ނުބައިވެފަިއވާކަްނ ދޭހަވާ ޢިބާާރތްތައް ލިޔެފަ

.ފާހަގަ ކުރަެމވެ

11





)މާކުސް 1( !ަޙއްޤެއް ިލޔޭ 2ވާރުތަ މުަދލާ ގުޅިަފއިވާ ޙައްޤުތަކުގެ ެތރެއިން -14ފިލާވަުޅ ރަނގަޅަްށ ދަސްކޮށްފަިއ މި ސުވާުލެގ ޖަވާބު ިގަނ ދަރިވަުރން ނުބަިއވި މަިއަގނޑު ސަަބބަކީ

ުރންގެ ަޖާވބުގައި ާވުރަތ ެއީއ ބައެއް ދަިރވަ. އަިދ ސުވާުލވެްސ ރަނގަޅަށް ވިްސނިފައި ނެތުމެވެ . ނެތުމެވެ

" އޭާނގެ ައމިއްލަ މުދާކަމުގަިއވުން " "ވާރުތަ ވެިރޔާ " "ާވރުތަ މުދާ"މުދަލާ ގުޅިަފއިވާ ޙައްުޤތަކުގެތެޭރގައި

. ިމއިން ޭދަހވަީނ ފިލާވަޅު ަދސްކޮށްފައި ނުވާކަެމވެ . މިފަަދ ޖަވާބުތައް ހުރުމެވެ " ަބއްޕަ" "މަންމަ"

.ެމވެކަަގޅަްށ ވިްސނިފައި ނުވާނކަމުގެ ސަަބބުން ުސވާލުެވސް ރައެ


ޖަވާބު ނުދޭ ވަރަށް ދެރަ މެދުމިން ވަރަށް ަރނަގޅު ޖަވާބުދިން - 576 128 641 ޢަދަދުން

- 42.83 9.52 47.66 އިްނސައްަތިއން

!ކަމެއް ލިޔޭ 2ޭއގެތެެރއިން ޮކންމެެވސް . ވާރުތަުވން މަނާކުރާ ތިންކަމެއް ެވއެވެ -15 )މާކުސް 1(

ަނމަވެސް ބައެްއ . ދިނުުމގައި މާބޮޑު މައްސަލަެއއް ިދމާވިކަމަށް ފާހަގަ ެއއް ުނކުރެވެެއވެ މި ސުވާލުގެ ޖަވާބު

ދެކަންަތްއ ަހވާމެއް ފާހަގަ ކުރުމާއި އެއްާމނަ ދޭކަމެއް ފާހަގަ ކުރަން ުބނުމުން އެްއ ކަ 2ދަރިވަުރން

ުތން މުްސލިމަކަށް ކާަފރެއްެގ ފަރާ" " ކު ކާފަރުވުން މުްސލިމަ" ިމސާަލކަށް . ގަ ުކަރމެވެލިޔެފައިވާަކްނ ފާހަ

."ވާރުތަ ނުކުާރނެެއވެ

12



ނުދޭ ޖަވާބު ވަރަށް ދެރަ މެދުމިން ވަރަށް ަރނަގޅު ޖަވާބުދިން - 73 282 990 ޢަދަދުން

- 5.43 20.97 73.61 އިްނސައްަތިއން

)މާކުސް 1( ޤަތުލު ޝިބްހު ޢަމްދަކީ ކޮބާ؟ -16

ބައިވި ގިނަ ަދރިވަުރްނގެ ޖަވާބު ނުބަިއީވ ޤަތުލު ޢަމްދާއި ޤަތުލު ޝިބްހު ޢަމްުދ މި ސުވާުލގަިއ ޖަވާބު ނު

ޢާންމުކޮށް މީހަކުމަރަްނ "ިގނަ ަދރިވަުރްނގެ ޖަވާބުަގއި ަވީނ އެއީ . ވަކި ކުރަން ނޭގުުމގެ ަސބަބުންެނވެ

ުލުމެގ މަރާ، އިމީަހކު މަރާލުމާ. ވެޢިބާާރތްތަކެމިާމނަ ދޭހަވާ " .ރާލުމެވެނުްނނުކުރާ ހަތިޔާރަުކން ޖަހާ މަބޭ

ެއީއ . މާނަެއވެ ރާލުމުގެ ބާރާތުން ޭދހަަވނީ ަޤސްތުަގއި މަމި ޢި. ޤަޞްދެއް ެނތި މަރުވުމާ، އެއީ ދެކަެމކެވެ

ކު މަރަްނ ޢާންމުކޮށް ބޭނުްނ ނުކުރާ ެއްއޗެއްކަުމގައި ވިަޔސް، ެއއެްއޗަކުން ަޖާހ ހަތިޔާރަކީ ީމހަ

ޝިބުހު ޢަމްދަކަށް ވާީނ މީހަކު މަރަން ބޭނުން ުނކުރާ އެއްޗަުކްނ . މަރާލައިފިނަަމ ވާނީ ޤަތުުލ ޢަމްދަކަށެވެ

.ވެމަރާލުމުގެ ަޤޞްދެއް ނެިތ ޖެހުމުން ީމހަކު މަރުވުުމންނެ


ޖަވާބު ނުދޭ ވަރަށް ދެރަ ވަރަށް ަރނަގޅު ޖަވާބުދިން

- 827 518 ޢަދަދުން - 61.49 38.51 އިްނސައްަތިއން

ކީ ޮކބާ؟މި ޢިާބރާތުން ޭދހަާވ މާނައަ." ފާފައެއް ކުރުމަށް ބުނާ ނަދުރު ނަދުަރކަށް ނުާވނެެއވެ" -17

)މާކުސް 1(

. ހަގަެއއް ުނކުރެވެެއވެ ދިމާވިކަމަށް ފާ ނަށް ތަކެއް ދަރިވަުރން މި ސުވާުލގެ ޖަވާބު ދިނުުމގައި މާބޮޑު ުއނަދގޫ

އެެހންނަަމެވސް މިުސާވލުގަިއވެސް ބައެއް ދަިރވަުރން ފަުރވާކުޑަ ކުުރމުގެ ސަބަުބން ޖަވާުބ

އެީއ އިސްލާްމދީން ޙަރާްމ ކުރައްާވ ": މިސާލަކަށް . ނުބަިއވެފައިާވކަން ފާހަަގ ކުރަމެވެ

13


މިފަދަ ޖަވާބުަތްއ " ގޯސްަކންަތއް ކުރުމަކީ ހަރާމް ކަމެްއކަން." " ފައިވާކަމެއްުކރުމަށް ނަދުުރ ބުނުމެވެ

.ޖަވާބު ދީފަިއވާކަމެވެ ލައި ހުރުމުން ޭދަހވަނީ ސުާވލަްށ ރަނގަޅަށް ވިްސާނނު

ތާވަލު ދައްކައިދޭ ހުރިގޮތް އި ޖަވާބުދީފަ ދަރިވަރުން ސުވާލަށް މި



ޝިރުކު ކުރުމާއި، އަށް هللا ާމތް . "ގެ ބަސްފުޅެްއގަިއ ވެެއވެي اهللا عليه وسّلم صلّ ކީރިތި ރަޫސލާ -18

ލާ ީމހަކު ޤަތުލު ކުރުމާއި، ރިބާ ކެއުމާއި، ޔަތީމުްނގެ މުދާކެއުމާއި، ޙައްަޤކާއި ނު ސިޙުރު ހެުދމާއި،

މިޙަދީޘް ފުޅުގައި ޝިރުުކ ." ޤަޛުފުކުރުމާިއ، ހަނގުރާަމއިގެ މައިާދުނން ފިލައި ދިޔުމުން ދުުރެހލި ވާށެވެ

)މާކުސް 1( ކުރުމާއި ސިުޙރު ގުިޅެގން ދާގޮތެްއަގއި އޮތުމުން ޭދަހވަނީ ޮކންކަެމއް؟

ދިމާވިކަމަށް ފާހަގައެްއ ނަށް ވާުލެގ ޖަވާބު ދިނުމުަގއިެވްސ މާބޮޑު އުނަދގޫތަކެއް ދަރިވަުރން މި ސު

. ނުކުރެެވެއވެ




ޢަހްުދ (ކައިވަެތއްެގ މިންަވރު ނަމަެވސް ަޖމާޢަތުން ބޭުރވެއްޖެ ީމހާީއ އިސްލާމްީދނުެގ ގޮށް " -19

މިޙަދީްޘ ބަސްފުޅުްނ ދޭހަވާ މަިއަގނޑު ކަމަީކ ." ޭއނާގެ ކަުރން ނަަގއި އެްއާލލައިފި މީހެކެވެ) އުވާަލއި

)މާކުސް 1( ކޮބާ؟

ދަރިވަުރްނގެ ނުބަިއވާން ިދމާވި ސަބަބެްއކަމަށް ލަފާކުރެެވނީ މި ަޙދީޘްފުުޅގެ ާމަނ މި ސުވާުލގެ ޖަވާބު ިގނަ

ކުރުުމެގ ބަޣާވާތް"ސަބަބަކީ، ސުވާލުން ދޭަހވާ މައިަގނޑު ކަމަކީ . ފުރިހަމައަށް އެނގިފައި ުނވުމެވެ

ީދުންނ / ްނ ވުމުރުތައްދު "ކަމުގައި ވިަޔސް ިގނަ ދަރިވަުރްނެގ ޖަވާބުަގިއ ލިޔެފަިއވަީނ " ނުބައިކަން

ނަަމެވސް މިޙަދީްޘގެ މާަނއިްނ މުރުތައްުދވުމުގެ ާމަނ . މި މާނަ ދޭަހވާ ޢިބާރާތްތަކެވެ" ބޭރުވުން

14


ކަކީ ނުބައި ޖަވާބުތަެކްއ އެހެންކަުމްނ މިފަދަ ޖަވާބުތަ. ދޭހާުނވާކަމަްށ ޢިލްމުވެރިްނ ބަޔާން ކުރައްވާފަިއވެެއވެ

.ވާބު ނުބަިއ ވެފައިަވީނެއވެބަލާފައިވާތީ ިގނަ ދަރިވަުރްނގެ ޖަކަމުގައި




ެލއް ނެްތނަަމ މީހުްނގެ ައުތްނ ހޮަވިއގެން ގެެނވޭ ތަކެްއޗާމެދު ޢަމަލުކުރާނެ ހަުރދަނާ އުޞޫ" -20

!މިޢިބާރާތުން ދޭަހވާ ަކމެއް ލިޔޭ." ގެއްލިފަިއވާ މުދާ އަމާނާްތތެރިޔަކުެވސް ނުަނާގނެ ެއވެ

)މާކުސް 1(

އެެހންކަުމްނ . މި ސުާވލުެގ ޖަވާބުަގއި ގިަނ ދަިރވަުރން ިލޔެފަިއަވނީ ސުވާުލަގއިާވ ޢިބާރާތުގެ ާމނަެއވެ

އަދި ބަެއްއ . ކަމުގަިއ ބަލާފައި ުނވާީތ ިގނަ ަދރިަވރުްނގެ ަޖވާބު ނުބަިއވެފަިއ ަވނީެއވެއެއީ ޭދހަެއްއ

: މިސާލަކަށް. ދަރިވަުރްނެގ ޖަވާބުތަކުްނ ސުވާލު ރަނގަޅަށް ނުިވްސނޭކަްނވެސް ފާަހަގ ކުރެވެެއވެ

ޔަކުެވސް ބެހެްއުޓްނ އެޮހވަިއގެން ގެެނުވނު ތަކެތި އަމާނާތްެތރި" "އެތަކެތި ޮހުވމަކީ ޙަރާމް ކަމެއްކަން"

ޖަވާބުދީފައިާވކަން ފާަހަގ ނިިމެހްނ ލިޔެފައި ުހރުމުން ސުާވލު ރަނަގޅަްށ ުނވިސް ".ހުއްދަ ޫނންަކމެވެ

.ކުރެވެެއވެ




." ގެ މަގުަގއި ޝަހީދުެވދާ މީހުްނަނކީ މަރުވެފައިވާ ބައެކޭ ހީ ނުކުރާހުިށކަމެވެهللا މާތް " -21

ނުކުރުަމށް މިއާޔަުތގައި، ޝަހީދުީވ މީހުންނަީކ މަރުވެފަިއވާ ބައެކޭ ހީ) 169: އާލްޢިމްރާން(

)މާކުސް 1( އަްނަގވާފައިުވމުން ދޭަހަވީނ ކޮން ކަމެްއތަ؟

މި ސުާވލުެގ ޖަވާބު ިދނުމުަގއި ަދރިވަުރްނނަްށ މާބޮޑު ުއދަގޫތަކެްއ ކުރިމަތިވިކަމެްއ ފާހަަގެއްއ

ވާބު ދިނުމުން ަޖާވބު ޖަ ލައި ވަުރން މާބޮޑު ވިްސުނމަކާ ނުނަމަވެްސ ބައެއް ދަރި .ނުކުރެެވެއވެ

15


ދޭހަަވނީ ޝަހީުދްނ "ރިވަުރްނގެ ޖަވާބުަގިއ ބައެއް ދަ ިމސާލަކަށް. ނުބަިއވެފައިާވކަން ފާހަގަ ކުރަމެވެ

" ިޤޔާަމތް ދުވަުހގެ ކުރިން ޝަީހދުން ުސވަުރގެ ަވޑަިއގަްނނަާވނެަކން "އަދި ." ކަށްވަުޅގައި ނުވާކަެމވެ

ރުުމން، ސުވާލަށް މާބޮޑަށް ނުިވސްނާ ަޖވާބު ދީފައިވާކަްނ ފާަހަގ މިފަދަ ޢިބާރާތްތައް ލިޔެަފއި ހު

.ކުރެވެެއވެ

ތާވަލު ދައްކައިދޭ ހުރިގޮތް ޖަވާބުދީފައި ރިވަރުން ދަ ސުވާލަށް މި

ހިޖުރަިއން ަހތަރުަވނަ ޤަުރނަށް ެއުޅނުިއރު އިސްލާީމ ދައުލަތް ަވނީ ތިން ެވރިކަމެއްގެ ަމްއަޗްށ -22

)މާކުސް 1( !ވެރިަކމެއްގެ ނަން ލިޔޭ 2ޭއގެތެެރިއން ކޮންެމެވސް . ފަެއވެބައިބައި ވެ

މި ސުވާުލެގ ޖަވާބު ފުދޭ މިންަވރަކަށް ރަނގަޅު ނަމަެވސް، ވަރަށް ގިަނ ދަރިވަުރްނެގ ޖަވާބުަތްއ

ބަބަކީ ަޖވާުބ ނުބަިއވި ަދރިވަުރްނގެ ަޖވާބުތައް ނުަބއިވި ަމއިަގނޑު ސަ. ްނެވސް ފާހަަގ ކުރަމެވެކަނުބައި

އެކިއެކި ފިރުޤާތަކަށް ނިްސބަތްކޮށް ެއ އިއިސްލާމީ ވެިރކަންތަކާއި ިއސްލާމްދީަނށް ނިސްބަްތވާ މަޛްހަބުތަކާ

މިސާލަކަށް؛ ވަރަށް ގިނަ ދަިރަވރުްނގެ ޖަާވބު ތަކުގަިއ . ވެރިކަންތަުކެގ ނަންަތްއ ލިޔުމެވެ

ޚަވާރިޖުްނގެ ވެރިަކން، ޙަނަފީ ، އަހުުލއްުސްނނަތު ވަލް ޖަމާޢަތުގެ ެވރިކަން، ޝިޔަޢީ ވެރިކަން "

.ފަަދ ޖަވާބުތައް ިލޔެފައި ހުއްެޓވެ" ދައުލަތް


ޖަވާބު ނުދޭ ވަރަށް ދެރަ މެދުމިން ވަރަށް ަރނަގޅު ޖަވާބުދިން

743 168 433 1 ޢަދަދުން

55.24 12.50 32.22 0.07 އިްނސައްަތިއން

ފިރިހެން ކުއްޖެއްގެ ަފރާުތްނ . "ޙަދީޘް ކުރަްއާވފައި ވެެއވެي اهللا عليه وسّلم صلّ ކީރިތި ރަޫސލާ -23

އަދި ކަތިެލވޭ އެްއޗަކީ އަްނެހްނ . އަދި ައްނހެްނ ކުއްޖެްއގެ ފަރާތުން އެްއބަކަރި އެވެ . ދެބަކަރިއެވެ

." ޔަބައިމީުހންަނށް ގެއްލުެމއް ނެެތވެއެްއޗަކަށް އަދި ފިރިެހން އެްއޗަަކށްވިަޔސް ެއކަމަކުން ތި



16


މިޙަދީޘްފުޅުަގއި، ައންެހްނ އެްއޗަކަށް އަދި ފިރިެހްނ އެްއޗަކަށްިވޔަސް އެކަަމކުން ތިޔަބަިއމީހުްނަންށ

)މާކުސް 1( !ގެއްލުެމއް ެނތޭ އޮތުމުން ދޭހަވާ ކަމެއް ލިޔޭ

ނަަމވެސް ބަެއްއ ދަރިވަުރްނ .ވެެއވެމި ސުވާުލެގ ޖަވާބު ގިަނ ދަރިވަުރްނ ރަނަގޅުކަްނ ފާހަގަ ކުރެ

. ސުވާުލގައި ުބނާ ެއއްެޗއް ރަނގަޅަށް ޭދހަުނވެ ޖަވާުބ ދިނުމުން ަޖވާބު ނުބަިއެވފައިވާކަން ާފހަގަ ކުރަެމވެ

އަްނެހން ެއްއޗަކަށް އަދި ފިިރެހން ެއްއޗަކަށްވިަޔސް އެކަަމކުން ތިޔަބަިއމީހުްނަންށ (ސުވާުލަގއިވާ އެއީ

ކޮްނެމ " މިހެްނ އޮތްއިރު ަބއެއް ދަިރވަުރން ލިަޔނީ !) ތުމުން ދޭހަވާ ކަެމްއލިޔޭގެއްލުެމއް ެނތޭ އޮ

. މިެހްނނެވެ " ގޮތަކަށް ކަތިިލޔަސް ެއންމެ ރަނގަުޅާވނެކަމެވެ

އާއި ދޭިތ އޮޅިފައިވާަކން ެވްސ އުޟުިޙޔާއަދި ފުދޭ މިންަވރަކަށް ިގނަ ދަރިަވރުްނނަށް ޢަޤީޤާ އާއި

އުޟުޙިޔާ ކޮްނމެހެން ވަިކ ޖިންސެްއ "އެއް ދަިރވަުރންގެ ަޖވާބުަތކުގައި ެއއީ ބަ. ފާހަގަ ކުރަެމވެ

" ކަތިލުމުގައި ކޮންމެ ޖިންެސއްގެ ބަކަރިވެސް ކަތިލެޭވނެަކން އުޟުޙިޔާ" އަދި " ކަތިލުމަކަށް ނޯްނނަަކން

އި ލަ ލިެޔވެީނ ސުވާލު ަރނަގޅަށް ިވސްާނނު ވީމާ ިމފަދަ ޖަވާބުތައް . މިފަދައިން ިލޔެފައި ުހއްޓެވެ

.ލިޔާތީކަން ާފހަގަ ކުެރވެެއވެ




މިގޮުތްނ ކުރެވޭ ޖިާހދުގެ ތެޭރގަިއ ދުުލެގ . އިސްލާމްީދުނގައި ިޖހާދުުކރެވޭ ތަފާތު ގޮތްތަކެއް ެވއެވެ -24

)މާކުސް 1( ދުުލގެ ޖިހާދޭ ުބނެވޭ ަބހުގެ މާނައަކީ ކޮބާ؟ . ޖިހާދުެވސް ިހމެނެެއވެ

އަިދ ޖަވާބު ނުބައިވި ިގަނ . ަރނގަުޅކަން ފާހަގަ ކުރަމެވެ ގެމި ސުވާުލެގ ޖަވާބުވެްސ ގިނަަދރިވަުރން

ެއީއ ' ިމސާލަަކށް؛ . ީނ ސުވާުލަގއިާވ ޢިބާރާތް ބުނެދީފަިއވާތީެއވެދަރިވަުރްނގެ ޖަވާބުތައް ުނބައިވެފަިއވަ

ލުގައި ުބާނ މިފަދަ ޢިބާރަތްތަކަކީ ސުވާ" ވާހަކަ ދަްއކައިެގން ކުރާ ޖިހާދެވެ"އަިދ " ދުލުން ކުރާ ޖިހާދެވެ

.ލާފައިނުވާތީ މިަފދަ ޖަވާބުތައް ނުބަެއވެބަހުގެ މާނަަކމަށް ބަ

17


ތާވަލު ދައްކައިދޭ ހުރިގޮތް ދީފައި ޖަވާބު ދަރިވަރުން ސުވާލަށް މި



އިސްލާމްީދްނ ފެތުރިެގްނ ދިޔައީ ަކނީޑގެ ބާުރަގއި ޫނންކަްނ ބަޔާންކޮށްޭދ، ކީރިތި ުޤރްއާުނެގ -25

)މާކުސް 1( ! ނަ ލިޔާެށވެއާޔަތެއް ުނަވތަ އާޔަުތގެ މާ އަދި ަޖވާުބ ނުބަިއިވ . މި ސުވާުލެގ ޖަވާބުެވްސ ފުދޭ މިްނވަރަކަށް ގިަނ ދަރިަވރުްނެގ ރަނގަެޅވެ

ވާބު ނުަބިއ ރިހަަމއަށް ލިެޔވިަފއި ނުވާީތ ޖަ ވީނަަމވެްސ މާނަ ފުަވރުްނ އާޔަުތގެ ާމނަ ިލޔެފައި ގިަނދަރި . ވެފަިއވަީނއެވެ

ތާވަލު ދައްކައިދޭ ހުރިގޮތް ޖަވާބުދީފައި ރުން ދަރިވަ ސުވާލަށް މި


856 488 1 ޢަދަދުން


އަދި އެބަިއމީހުްނނަކީ، އެބައިމީުހންެގ ވެރި ރަްސކަލާނެގއަށް އިޖާބަދީ، އަިދ ނަމާދު ޤާިއމުުކާރ " -26

." އަދި އެބައިީމހުްނގެ ކަންަތއްތައް، އެބަިއމީހުްނގެ މެުދގައި ަވނީ ަމޝްވަާރގެ މަތީްނނެވެ . މީހުްނެނވެ

هللا ނަާމުދ ޤާއިމުކުރުުމގެ ވާހަކަާއެއކު މަޝްވަާރ ކުރުމުގެ ާވހަކަ މާތް ،މިއާޔަތުގައި ) 38: އައްޝޫރާ(

)މާކުސް 1( ވަޙީކުރަްއވާފައި ވުުމން ައންަގއިެދނީ ކޮންކަމެއް؟

މި ސުވާުލ ޖަވާުބ ނުބަިއިވ . ވާުލގެ ޖަވާބުެވސް ުފދޭ މިްނވަރަަކށް ިގނަ ދަިރވަުރންެގ ަރނގަެޅވެމި ސު

ނުބަިއވެފަިއވަީނ މަޝްަވރާގެ ުމހިންުމކަން ދޭަހާވ ފަދަ ޢިބާރާތެއް ލިޔެަފިއ ގިަނދަރިަވރުްނގެ ަޖވާބުތަްއ

ދީނީ ވާޖިބެއްކަމަށް ބުނެފައިވާީތެވްސ އަދި ވަރަްށ ގިނަ ދަރިަވރުްނގެ ޖަވާބުތަކުގައި އެީއ . ނެތުމުްނެނވެ

. ޖަވާބު ނުބަިއކަމުގައި ބަލާފައިާވނެެއވެ

18





ރިންާނއި ކެއުުމގެ ފަހުގައި އަތާއި ައނަގ ދޮވުމަކީ ކެއިން ބުއިމުެގ އަދަބުތަކުގެ ތެެރިއްނ ކެއުމުގެ ކު -27

ޙަދީޘް ކުރަްއާވފައިވާ ބަސްުފޅެްއގެ ާމަނ صلي اهللا عليه وسّلم މިކަމާމެުދ ކީރިތި ަރސޫލާ . ހިމެނޭ ކަމެެކވެ

)މާކުސް 1( !ލިޔޭ

ްނ އެންމެ ިގަނ ދަރިވަުރްނ 1ދަރިވަުރްނެގ ތެރެއިްނ ކަރުދާސް މި ސުވާލަކީ މިއަހަުރގެ ިއމްތިޙާނު ހެިދ

ެއއީ . ނުުވމެވެއެކަށީެގންވާ މިންަވރަށް ފިލާވަޅު ަދްސކޮށްފައި ސަބަބަކީ . ބަިއވި ުސވާލެވެ ޖަވާބު ނު

.ގެ ފޮތުގަިއ ކެއުމުގެ އަަދބުތަކުގެ ފިލާަވޅުަގއި އެބަ ޮއތެވެ 11މިޙަދީޘް ބަސްފުޅު ގްރޭޑް

ވާބު ނުބަިއިވ ގިނަ ދަިރަވރުްނގެ ޖަވާުބ ނުބައިވެފަިއވަނީ ޙަދީޘް ބަސްފުޅުގެ ާމނަ ފުރިހަަމ މިސުވާުލގެ ޖަ

ކެއުމުގެ ބަރާކާތްތެރިކަްނ ހުރީ ކެއުމުެގ ކުރިންާނިއ "މިޙަދީޘް ބަސްފުޅުގެ ފުިރހަމަ މާނައަީކ . ނުެވެގންެނވެ

ކެއުމުެގ "މަެވސް ިގނަ ދަރިަވރުްނ ނަ.)" އެބަހީ އަތާއި އަނގަ ޮދވުމުަގއެވެ . (ފަހުން ވުޫޟ ކުރުމުގައެވެ

މިއިބާާރތް ނުލިޔެ މާނައަށް ބަަދލުވެސް އަްނނަގޮަތށް ލިުޔމުގެ ސަބަބުން ޖަާވުބ "ބަރާކާތްތެރިކަން

ކައިހަމަކަށަަވރުން ތިޔަަބއިމީުހން ކާންފެށުމުގެ ކުރިންާނއި "މިސާލަކަށް . ނުބަިއވެފަިއ ވަނީެއވެ

ިމީއ . ގިނަ ދަރިަވރުްނނަށް ލިެޔވިފަިއވަނީ ިމމާނަ ދޭހަާވޮގތަށެވެ ."ވެއަވަިދެވގެން އަތާއި ައނަގ ދޮންނާށެ

އާ ވަރަށް ާގތްކުރާ މާނަައކަށް ވިޔަްސ މާނަ ފުރިހަމަ ނުވުުމގެ ސަބަބުން ޖަވާބު ުނަބިއ ނަ ޙަދީޘްގެ މާ

ސްުފުޅެގ އަދި ހަމަ ވަރަށް ިގަނ ދަރިަވރުން އަްނަނނިވި ާމނަ ޭދހަާވގޮަތށްވެސް ޙަީދްޘ ބަ .ވެފައި ވަީނެއވެ

ފަހެ ތިމަން ކަލޭގެފާުނގެ އުންމަތަށް ުއނަދގޫ ުނާވަނމަ ކާ ކޮންެމ . "މާނަ ލިޔެފަިއވާކަން ފާަހަގ ކުރަމެވެ

" ފަހަރަކު ކެއުމުގެ ފަހުން ދަތް އުނުގުޅމަށް އަމުރު ކުރެއްވީުމހެވެ


ޖަވާބު ނުދޭ ވަރަށް ދެރަ ށް ަރނަގޅު ވަރަ ޖަވާބުދިން


19


!ބޭނުެމއް ލިޔޭ 2ޭއގެ ތެެރިއން ކޮންމެެވސް . ފޭރާންލުމުެގ މައިަގނޑު ތިން ޭބނުމެްއ ޮއވެެއވެ -28 )މާކުސް 1(

އަދި މިުސވާުލގެ ަޖވާބު ިދނުމުަގިއ . ކުރަެމވެަރނގަޅުަކން ފާަހގަ ގެ މިސުވާުލގެ ަޖވާބު ގިނަަދިރވަުރން

އަިދ މިއީ މިައަހރު އިމްތިާޙނު .ދަރިވަުރްނނަްށ މާބޮޑު ުއނދަގޫތަކެއް ިދމާވެފައި ުނާވކަން ފާަހގަ ކުރަމެވެ

ން ެދވަަނއަށް ެއންމެ ގިަނ ދަރިވަުރން ރަނގަޅުކުިރ 1ހެދި ދަިރވަުރންެގ ތެެރިއން ކަރުާދްސ

.ސުވާުލވެސް މެއެވެ


ޖަވާބު ނުދޭ ވަރަށް ދެރަ މެދުމިން ވަރަށް ަރނަގޅު ޖަވާބުދިން

- 1288 50 7 ޢަދަދުން - 95.76 3.72 0.52 އިްނސައްަތިއން

)މާކުސް 1( ެވރިކަމަކީ ކޮބާ؟ ތަވާޟުޢު -29ަތއް ޭނގުުމެގ ޙުލާގެ އިޞްތިންެގ ނުބަިއެވފައިަވނީ ޢަަރބި ބަހުމި ސުވާުލެގ ޖަވާބު ިގނަ ދަިރވަރު

. / ދީލަިތކަމެވެ. / ވެރިކަެމވެަތވާުޟޢުވެރިކަމަކީ ތެދު"ިއަވނީ ގިނަަދރިަވުރން ލިޔެފަ. ސަބަބުންެނވެ

ާޔ އަިދ މަދުްނނަމަެވސް އާދަ . މިފަދަ ޖަާވބުތަކެވެ" .މިއީ ސާުފތާހިރު ވުމުެގ ސިފައެކެވެ / .ލަދުވެތިކަމެވެ

މައްޔިާތގެ ވާރުަތވެރިޔަުކ ނެތުމުެގ " މިސާލަކަށް. ޚިލާފު ޖަވާބުތައް ވެސް ދީަފއިވާަކން ފާަހގަ ކުރެެވއެވެ

އެއީ ަވރަށް ައނިާޔެވރިކޮށް ކުާރ " ައދި ." ސަބަބުން މަްއޔިތާެގ ފިރިެހން ވާރުަތވެިރޔާއަށް މުާދ ލިބުމެވެ

ެގ މާނަ ޭނގުުމގެ ސަބަުބްނ "ތަވާޟުޢު"ވާުލގަިއވާ މިފަދަ ޖަވާބުތައް ހުރުުމްނ ދޭހަަވނީ ސު" ވެރިކަމެވެ

.ަދގޫ ވެފަިއވާކަމެވެޖަވާބުދޭން ުއނ




20


ަވނަ ާއޔަުތގަިއ އަްނަގވާފަިއވާ ގޮތުްނ ޣީބަ ބުނުމަކީ ތިމާގެ އަޚާ ަމރުެވަފިއ 12ލް ޙުުޖރާތުގެ ސޫރަތު -30

ބުނުމާ، ތިމާގެ ައޚާގެ މުޅަަމސް ކެއުާމ ޣީބަ ވީާމ،. ވަނިކޮށް އޭާނގެ މުޅަަމްސ ކެއުންފަދަ ކަމެކެވެ

)މާކުސް 1( ! އެއްފަދަ ކުެރއްވުުމން ދޭަހވާ ކަމެއް ބަާޔންކުރޭ

އަިދ ޖަވާބު ުނބައިވި ިގަނ . ރަނގަޅުަކްނ ފާހަގަ ކުެރވެެއވެ ގެ ވާުލގެ ޖަވާބު ިގަނ ދަރިވަުރން މިސު

ޣީބަ "މިާސލަކަށް . ދަރިވަުރްނެގ ޖަވާބުތަްއ ނުބަިއވެފަިއވަނީ ސުާވުލގަިއވާ ޢިބާރާތް ލިޔެފައިާވތީއެވެ

ށް ިގނަ ދަރިވަުރން ިލޔެފައިވާަކން މިޢިބާރާތް ވަރަ." ަފދަ ކަމެކެވެ ބުނުމަކީ ތިމާގެ އަޚާގެ މުަޅމަސްކެއުން

ނަަމވެްސ ސުވާލުގެ ަޖވާބުަގއި ބޭނުންަވނީ ޣީބަ ބުނުމުގެ ނުަބއިކަން ދޭަހާވ އިބާރާެތްއ . ފާހަގަ ކުރަމެވެ

.ުސވާުލަގއިވާ ޢިބާރާތް ހުރިގޮަތށް ިލޔުމަކުން މާުކހެއް ނުލިބޭެނއެވެ .އަމިއްލަ ޢިބާރާތުން ިލޔުމެވެ

ތާވަލު ދައްކައިދޭ ހުރިގޮތް ވާބުދީފައި ޖަ ދަރިވަރުން ސުވާލަށް މި



21


ަ2 ސް ދާ ރުކ

علمއާއި އޭގެ قرآن ކީރިތި

.ށް ޖަވާބު ދޭށެވެއަ 3އާއި 2އާއި 1ބަރު ސުވާލު ނަން

1ބަރު ސުވާލު ނަން

)މާކްސް 2( !ޤުރްާއން ތަްފސީރު ކުރުމާިއ ތަރުޖަމާ ކުރުމާ މި ދެކަމުގައި ުހރި ަތފާތެއް ލިޔޭ

. އާްނ ތަރުޖަމާ ކުރާ މީހާގެ ޝަރުތުތައް ލިޔެފައި ހުްއޓެވެ ޤުރު މި ސުވާލުެގ ޖަވާބުގައި ބައެއް ދަރިަވރުން

ޢަރަބިބަސް ރަނަގަޅްށ " " ށް ދަްނަނ މީހަކުކަމުގައި ުވން ޢަރަބިބަސް ރަނަގޅަ" މިސާލަކަށް؛

ގުުޅންހުރި ޢިލްުމ ދަްނނަމީހަކުަކމުގައި ވުމުެގ އިތުުރން ރިވާޔަުތގެ ިޢލްމާއި ދިރާަޔތުގެ އަިދ ުޤރުއާާނއި

ައދި ިގނަ ަދިރވަުރންނަްށ ުޤރުއާްނ ތަްފސީރު ކުރުަމކީ . މިފަަދއިްނ ލިޔެފަިއ ހުއްެޓވެ "ތުންރަނގަޅަްށ ދަ

. ކޮބައިކަން ޭނގޭކަން ފާަހަގ ކުރެވެެއވެ


ވަރަށް ދެރަ މެދުމިން ވަރަށް ރަނގަޅު ޖަވާބުދިން




ޗަށް ކޯފާެލއްިވެގންވާ ީމހުްނގެ ަމެގްއ އެއުެރްނގެ ަމއް." އެވެ ަގއި ވެ ނައި ގެ ވަޙީ ބަސްފުެޅއްގެ މާ هللا މާތް

ެގ ތަފްސީރު ޢިލްމުވެރިން ." އެވެ ެވސް ނުމެ ނޫން މެ އަިދ މަގު ފުރެދިފައިވާ މީުހންގެ ަމގެއް . ނޫެނވެ

ނަކީ ކޮބާ؟ ަމގު ފުރެދިެގންވާ ީމހުންނާއި ކޯފާލެއްިވެގންވާ ީމހުންނަޒަުރަގއި މި އާޔަުތގައި ިމވާ

)މާކްސް 2(

ައދި މަދުްނނަަމވެސް ނުަބިއ . މިސުވާުލގެ ަޖވާބު ިގނަ ަދރިވަުރން ަރނގަޅުކޮށްފަިއާވކަން ފާަހގަ ކުރެވެެއވެީސ .އެސް .ަވރަށްިގނަިއްނ އެސް އެެހނީ، މިއީ. ވެ ންޖެހޭކަމެކެން ެއއީ ހިތާމަ ކުރަ ޖަވާބު ހުރު

.ވަރަށް ޢާންމު ސުާވެލއްގެ ގޮތުަގއި ފާހަގަ ކުރެވޭ ސުވާލެެކވެ ،އިމްތިޙާުނގަިއވެސް ކުެރވިފައިވާ

22



ދެރަ ވަރަށް މެދުމިން ވަރަށް ރަނގަޅު ޖަވާބުދިން




ކޮށްޭދ ކަންތައްތަާކއި މި ހެކިތަްއ ަބާޔން ގެ ކުަޅދުްނަވންތަ ކަުމގެ ހެކިތައް ބަާޔންهللاސޫރަތުލް ާޣޝިޔާަގއި

ިމ ސޫރަުތގަިއ ެގނެވިަފއިާވ . ެއވެުތްނ ބަސް ވަީޙ ކުރައްވާަފިއ ވެދެއްވުުމެގ ޙިކްމަތްތަކާ ބެހޭގޮކޮށް

ތައް ގެްނެނވުުމެގ އެ ހެކި ،ކުޅަދުްނަވންަތ ކަމުގެ ހެކިތަކަކީ ކޮބައިކަން މީހަކަށް އޮޅުން ފިުލވައިިދނުމާ ެއކު

)މާކްސް 6( ! ކޮށްދޭށެވެ ޙިކްމަތްތަކަކީ ކޮބައިކަން ޭއނާއަށް ބަާޔން

ހެކިަތއް ްށ ފާހަގަ ކުެރވެނީ، އެއްކަމަވި މަްއސަލަމި ސުވާުލެގ ޖަވާބު ނުަބއިވި ިގނަ ަދރިވަުރްނނަށް ދިމާއެގޮުތްނ . ޚާްއޞަކޮށް އަާމޒު ކުރެވިަފިއ ުނވުމެވެ ުސވާލުަގއި ިއޝާރާތް ކުެރވިފަިއވާ ޫސރަތަށް ،ލިޔާއިރު

#: މިސާލަކަށް . ބައެއް ދަިރަވރުން އެެހން ސޫރަތްތަކުަގިއވާ ހެކިތައް ބަޔާންކޮށްފަިއ ހުެރއެވެ sŒ Î) â™!$uΚ¡¡9 $#

ôM ¤) t±Σ$# ∩⊇∪ Ï™!$ uΚ¡¡9 $# uρ ÏN# sŒ Ælρçã9ø9 $# ∩⊇∪ # sŒ Î) ß§÷Κ¤±9 $# ôNu‘ Èhθä. ∩⊇∪

މިއީ . މިެހންވުުމން ުސވާލުގެ ަޖވާުބ ނުބައިވެަފިއވާކަން ފާަހަގ ކުރެވެެއވެ. މި އާޔަތްތަްއ ލިޔެފައި ުހރެއެވެ . ކެކެވެސޫރަތުގެ ާމަނ ރަނގަޅަށް ދަސްކުރެވިަފިއ ނުވާަކން ފާހަަގވާ ެހއް


ވަރަށް ދެރަ ދެރަ މެދުމިން ރަނގަޅު ވަރަށް ރަނގަޅު ޖަވާބުދިން

190 74 535 172 756 ޢަދަދުން

14.87 5.79 27.62 59.15 13.46 އިްނސައްަތިއން

23


ޢިލްމުގެ ބައި ديثح

.ށް ޖަވާބު ދޭށެވެއަ 6އި އާ 5އާއި 4ސުވާލު ނަންބަރު

4ސުވާލު ނަންބަރު

)މާކްސް 2( !ރާވީެއއްގެ ަޢދުލުވެރިަކން ދެެނގަެނޭވނެ ދެގޮތެއް ިލޔޭ

ވާބު ިދުނމުގައި ަދރިަވރުްނނަށް ުއނަދގޫވިކަމަްށ ފާހަގަ ކުެރވޭ ކަމަކީ ިގނަ ދަިރަވުރްނ މި ސުވާުލެގ ޖަ

އެީއ ިމީއ . ވިްސިނފައި ނެތުެމވެދަިރވަުރްނނަށް ފައި ނެތުާމއި އެކަށީެގންާވ މިންަވރަށް ިފލާވަުޅ ދަސްޮކށް

އެރާީވޔެްއެގ ރިޔަުކ ޢިލްމުވެ"ރިވަުރްނގެ ޖަވާބުަގއި ިގނަދަ . މަޢުލޫމާތު ގެ ުސވާލެްއކަމަށް ވާތީއެވެ

ޙަީދޘް"އެއީ ޖަާވބުގައި . ލިޔެފަިއުވމުން ޖަވާުބ ނުބައިވިެއވެ މިެހން" ޢަދުލުވެރިކަްނ ބަޔާންކޮށްފައިުވން

އަިދ ހަމަ ބައެއް . ިލަޔންެޖހެެއވެ ިމހެން" އެާރވީޔެްއެގ ޢަދުލުވެރިަކން ބަާޔންކޮްށފައިުވން ޢިލްމުވެރިޔަކު

މިފަދައިްނެވސް ލިޔެފައި " އެރާީވއަކު ެއރާވީެއއްގެ ަޢދުލުވެރިަކން ބަޔާންކުުރން"ދަރިވަުރްނގެ ޖަވާބުަގއި

މާނަ އަކީ ކޮބައިކަން ބައެއް ދަރިވަުރްނނަށް ޭނގޭކަން މިބަހުގެ" ާރވީ"މިެހން ލިޔެފައި ވުމުން . ހުރެެއވެ

.ފާހަގަ ެވެއވެ






މި ފޮތުގަިއވާ ޙަދީްޘތަްއ . ޞަޙީޙް ބުޚާރީ އަކީ ޙަދީޘް ޢިލްމުގަިއ އެންމެ މަިތވެރި ދަރަޖަ ލިބިގެްނވާ ފޮތެވެ

)މާކްސް 2( !ަސބަބެއް ލިޔޭ 2ލިޔުްއވުމަށް މެދުވެިރވި ަސބަބު ތަކުގެ ތެރެއިން

ގައި ުބނާ ެއއްެޗއް ަރނަގަޅްށ ދަރިަވރުްނނަށް ުސވާލު ނަަމވެްސ . މިސުވާލަީކެވސް މަޢުލޫމާތު ސުާވލެކެވެ

ބުޚާީރ އިމާމު "މިސާލަަކށް . ނުިވްސނި ުނވަތަ ދަިރވަަރށް ލިޔެވޭ ެއއްެޗއް ުނިވސްނޭަކން ފާހަގަ ކުެރވެެއވެ

ިއމާމު ބުޚާރީ ޟަޢީފު ޙަދީޘްތަކާއި ޙަަސްނ " "ޙަދީޘްފޮތްތަކުން ޙަދީްޘފޮތް ވަކިކުރެއްުވން ލިޔުްއވާފަިއާވ

24


ެއްނމެ ޞައްޙަކަން ބޮޑު ޙަީދޘްތައް ވަކިްނ ވީމާ . ަޙދީޘްފޮތްތަްއަވނީ ލިޔެަފއެވެ ޙަދީޘްތައް ިހމަނަިއެގން

ދަިރވަުރ މިއިން ދޭަހވަނީ . ލިެޔފައި ހުރެެއވެ ތައްވެސް ަދރިވަުރންބުމިފަދަ ޖަވާ." ފޮތެއްގައި ިލޔުްއވުމަށެވެ

.ރަނގަޅަށް ިފލާވަޅު ދަސްުކރުމާއި ިވސްުނމުގައި ފަުރާވތެރިވެފައި ުނވާކަމެވެ






ޢިލްުމވެރިާޔ އެފޮަތށް ދެްއވާފަިއާވ ގެ ނަމުްނ މަްޝހޫރުވެަފއިވާ ޙަދީޘްފޮތް ިލޔުްއވި" ސުަނުނއްަނސާއީ"

ނަމަކީ ކޮބާ؟ އަދި އެ ފޮތް ލިޔުްއިވ ޢިލްމުވެރިާޔ އެ ފޮުތގަިއ ހިމަުންއވާފައި ުނަވނީ ކޮން ބާވަެތްއެގ

)މާކްސް 2( ؟ޙަދީޘެއް

ާވކަން މިސުވާލަީކެވސް މަޢުލޫމާތު ސުވާެލްއނަމަެވސް ަވރަށް ިގނަ ދަރިވަުރްނގެ ޖަވާބުެވސް ނުބަިއވެފާމިހެން ވެްސ ލިޔެފައި ުހެރ " ބީައލްމުޖުތަ"ބައެްއ ދަރިވަުރން ފޮތުގެ ަނން ލިޔާއިރު . ފާހަގަ ކުެރެވއެވެ

އަދި ހަމަ އެެހންމެ ބަެއްއ . ިމިއްނ ދޭހަަވނީ ަދރިވަރަށް ަރނގަޅު މަޢުލޫާމތު ލިބިފައި ނުވާ ކަެމވެ. އެވެކަްށ މިސާލަ. ންނަަކްނ ވެްސ ފާަހގަ ކުެރވެެއވެ ދަރިވަުރން ސުވާާލ ުނެވސް ުގޅޭ ާވހަކަ ލިޔެފަިއ ހު

ަމއުޫޤފު "އަދި " .އެފޮތުަގއި އަޞްޙާބު ބޭކަލުންާނއި ާތބިޢީ ބޭކްލުންގެ ަހދީޘް ިހމަނުްއވާފައެްއ ުނވެެއވެ" .މިެހްނ ވެސް ިލޔެފައި ހުެރއެވެ " ޙަދީޘް


ވަރަށް ދެރަ މެދުމިން ވަރަށް ރަނގަޅު ދިން ޖަވާބު



25


ގެ ބައިإسال مي عقيدة

.ށް ޖަވާބު ދޭށެވެއަ 8އާއި 7ސުވާލު ނަންބަރު


ސަބާ ބިންهللا ޢަބްދު ބަޔާންކުރި ީމހަކީ ެއްނމެފުރަތަމަ ޢަލީ ބިން އަބީ ޠާލިބުގެ މުޤައްަދސްކަން"

)މާކްސް 2( ގޮތަކީ ކޮބާ؟ފަިއވާ ޢިބާރާތް ޝީޢީން މާަނކުރާ މިތާގައި ދަުށރޮގު ދެމި." ކަމުގަިއވުން

ޖަވާބު ނުބަިއވި ދަިރވަުރްނެގ . މި ސުވާުލގެ ޖަވާބު ިގނަ ދަރިވަުރން ަރނަގޅުކޮށްފަިއވާކަން ފާަހަގ ކުރެވެެއވެ

ބިން އަބީ ޠާލިބުެގ މުޤައްަދސްކަން ޝީޢީްނ މާނަ ކުާރގޮްތ ފުރިހަމައަްށ ޢަލީ ، ޖަވާބުތައް ުނބައިވެފަިއވަނީ

.ލިޔެފައި ނެުތމުގެ ސަބަބުްނނެވެ


ވަރަށް ދެރަ ވަރަށް ރަނގަޅު ޖަވާބުދިން

301 1026 ޢަދަދުން

22.68 77.32 އިްނސައްަތިއން

8ލު ނަންބަރު ސުވާ

:ޖަމާޢަތުގައި ކުރުާމމެދު ތަާރވީޙު ނަމާދު ،އުރެުދންތެރިެއއްގެ ފަހަުތގަިއ ކުރާ ނަމާާދއި

ވަލްޖަމާޢަތުެގ މީހުން ދެޭކގޮތަކީ ކޮބައިަކްނ އަހުުލއްުސންނަތިއައްަޒިއދިއްާޔގެ ޢަީޤދާއަކީ ކޮބައިކަމާއި، ) ހ(

!ބަޔާންކުރާެށެވ

)މާކްސް 8( ތާއާމެދު ދިވެިހން ދެޭކގޮތަކީ ކޮބާ؟ ބަޔާންކޮށްފައިވާ ދެ ނުކު) ށ(

ުނަވތަ މާކްސް މަދުވެފަިއަވީނ ގެ ޖަވާުބތައް ނުަބއިެވފައިަވނީ ޖަވާބު ުނބައިވި ދަިރަވރުން މި ސުވާުލގެ

ަގިއ ) ހ(ށް ސުވާުލގެ ކަމިސާލަ . ވާީތއެވެސުވާުލގަިއ ބުނާ ބައިތަަކށް ފުރިހަމަައށް ޖަވާބު ެދވިފައި ނު

ތަާރވީޙު ނަމާުދ ޖަމާޢަތުގައި ކުރުމާމެދު އައްޒަިއދިްއާޔެގ ،ތެރިެއއްގެ ފަހަުތަގއި ކުރާ ނަމާދާއިއުރެުދން

ަރްނ ކޭގޮތަކީ ކޮބައިކަން ބަޔާންކު ޢަޤީދާއަކީ ކޮބައިކަމާއި، އަހުލުްއުސްނނަތި ަވލްޖަމާޢަތުގެ މީުހްނ ދެ

. ދާެއވެަޢޤީ ިލޔެފައިަވނީ ަޒއިދިްއޔާގެ ނަމަވެސް ބަެއއް ދަރިވަުރން. ޖެހެެއވެ

26


،އުރެުދންެތރިއެްއގެ ފަަހތުގައި ކުާރ ނަމާދާއި "އަދި ހަމަ ެއހެންމެ ިމުސވާލުެގ މަތީަގއިވާ ޢިބާރާްތ

ކިޔުމަކާ ނުާލ ހަމައެަކިނ ޒައިިދއްާޔގެ ޢަޤީދާތަާކިއ :" ތަރާވީޙު ަނމާދު ޖަމާޢަތުގައި ކުރުާމމެދު

ެއެހްނކަމުން ޖަާވބު . ވެބަާޔްނކޮށްފައި ހުްއޓެ ޢަޤީާދތައް އަހުލުްއުސްނނަތި ވަލްަޖމާޢަތުގެ މީުހންގެ

،ުއެރދުންތެިރއެްއެގ ފަހަތުގައި ކުރާ ނަމާދާއި " ކުރެވިފައިަވނީ ެއއީ ސުވާލު ޚާްއޞަ. ނުބަިއވެފައި ވެެއވެ

. މި ދެ ޖަމާޢަތުގެ މީުހންެގ ޢަޤީދާ ބަޔާން ކުރުމަށެވެ " ތަރާވީޙު ނަާމދު ޖަމާޢަތުަގއި ކުރުމާމެދު

. ޔާންކޮށްފައި ނުވާަކްނ ފާހަގަ ކުރެވެެއވެ ިދވެިހން މިކަމުގައި ދެކޭ ޮގތް ބަރިވަުރން އަދި ބައެއް ދަ

" ުހްނ ދެކޭ ގޮތަށޭ ން ދެކެނީ އަހުލުްއުސްނނަތުެގ މީދިެވހި"ދިވެިހން ދެޭކގޮތް ބަާޔންުކރުމުގަިއ ހަަމއެކަނި

ެއއްެވސް އެްއެޗއް ލިޔެފަިއ އި ިދވެިހން ދެކޭގޮތް ބުނުމުގަ ަނމަވެސް . މިހެން ބުނުުމންެވސް ޖަވާުބ ރަގަެޅވެ

.ވެ މެސް ލިބިފައި ނުވާަކން ފާަހގަ ކުރަނުވުުމން މާކް


ވަރަށް ދެރަ ދެރަ މެދުމިން ރަނގަޅު ވަރަށް ރަނގަޅު ޖަވާބުދިން 129 119 198 238 637 ޢަދަދުން

9.77 9.01 14.99 18.02 48.22 އިްނސައްަތިއން

27


ގެ ބައި إسال مي فقه

.ށް ޖަވާބު ދޭށެވެއަ 10އާއި 9ސުވާލު ނަންބަރު


. ރަނަގަޅށް ވިްސނަިއެގން ކިޔާެށވެ ާޙދިޘާއަްނަނނިވި

ުދވެަފިއ އެއް ރެެއއްގެ އިރާކޮުޅ ޓެކްސީ ޑްަރއިވަރަކު ވަަރށް ބާރަށް ކާރު ދުްއވާފަިއ ދަނިކޮށް، ެގއަކުން "

" .ނުކުތް ކުޑަކުއްޖެއް ެއާނެގ ކާރުދަށުވެ މަރުވެއްެޖއެވެ

.އަށް ިރޢާޔަތްކުރުމަށްފަހު ތިރީަގިއވާ ުސވާލުތަަކށް ޖަވާބު ދޭެށވެ ާޙދިޘާއިްސވެދިޔަ

)ކްސް މާ 3( ! ކުރޭ އެކު ބަޔާންބާވަެތއްގެ ޤަތުލެއްަކން ސަބަބާމިއީ ކޮން) ހ(

ވާބު ނުަބިއވި ގިަނ ދަިރވަުރންެގ ޖަާވބު ނުބަިއވެފައިަވނީ ޤަތުުލގެ ބާވަްތތައް ރަނގަަޅްށ މި ސުވާުލގެ ޖަ

ވަރަށް ިގނަ . ވަކިކުަރން ޭނގޭތީެއވެ قتل خطأ އާއިقتل شبه عمد ށްކޮޚާއްޞަ. އޮުޅންފިލާފަިއ ނުވާީތއެވެ

މިެހންުވމުން ޖަވާބު ނުބަިއވެފާ ަވީނ . އެއް ކަމަށެވެ عمدقتل شبه ަވނީ މިއީ ަޖވާބުަގއި ލިެޔފައިދަރިވަުރން

.އެވެ

ކަންަތއްތަކެއް ެހއްެޔވެ؟ ީނ ކޮންމި ކުށުގެ ސަބަބުން ޓެކްސީ ޑްރަިއވަުރގެ މަްއަޗށް ލާޒިމުވަ ) ށ(

)މާކްސް 5(

ުސވާުލގައި ދިާމިވ ގުިޅެގްނ އައިސްަފިއވާ ުސވާލަކަްށ ވާތީ ، ުކރީގެ ލާމި ސުވާލަީކ ކުރީގެ ުސވާ

ވަކިކުރަން ނޭގުުމެގ قتل خطأ އާއިقتل شبه عمد އެއީ . މައްސަލަ ިމސުވާުލގަިއެވސް ދިމާވެަފއި ެވއެވެ

އަދި ވަރަށް ިގނަ ދަރިވަުރްނނަްށ . ސަބަބުން މިދެވައްަތރުގެ ޤަތުލުގެ ކަްއފާރާވެސް ަވކި ކުރަން ޭނގުމެވެ

" ބުރަދިޔަިދނުން "ެއއީ ަވރަށް ގިނަ ަދރިވަުރން . ހަގަ ެވއެވެލުއިދިަޔއާއި ބުރަދިޔަ ވަިކކުރަން ޭނގޭކަން ފާ

ބު ރަނގަޅަށް ލިޔެފައި ކަްއފާރާގެ ގޮުތަގިއ ަޖވާގެ ) ހ(އަދި ބައެްއ ދަރިވަުރން . މިފަދައިން ިލޔެފައިވާީތއެވެ

. ވެސް ިލޔެފައި ހުެރެއވެ" ބުރަދިޔަިދުނން"

ކައިދޭ ތާވަލުމި ސުވާލަށް ދަރިވަރުން ޖަވާބުދީފައި ހުރިގޮތް ދައް


6.95 16.65 3.29 40.93 32.19 އިްނސައްަތިއން

28



ބާރުައާޅ އިސްލާމް ީދނުގެ ފުރިަހމަކަން އަްނގައިދޭ ެއއްަކމަކީ މުޖްތަމަޢުގެ ހަމަޖެުހމަށް އެދީުނގައި

ާޅބަލައި، ހުަޅުގެގ މިގޮތުން ޒަާކތާއި ހުަޅނެގ ގައުމުތަކުަގއި ނެގޭ ުމދަލުގެ ޓެކްސް އާ އަ. މިންަވރެވެ

ތަފާތެއް ކަމުަގިއ ! (އުމުތަކުން ނަގާ ުމދަލުެގ ޓެކްސް އާިއ ޒަކާތާ ދެމެދުގައި ހުރި ހަތަރު ތަފާެތއް ލިޔޭޤަ

)މާކްސް 8( .)ށް ލިޔާ ނުކުާތގެ އަެނއްކޮޅު ިލޔުމުްނނެވެ ބެލެވޭނީ ދެަފރާތް ވަކިާވޮގތަށް ކޮންމެ ފަރާތަކަ

މިުސވާުލގެ ޖަާވުބ .ވާބުޭދން ުއނަދޫގވި ުސވާލެެކވެދަރިވަުރްނނަށް ޖަ ވަރަށް ގިނަ މިސުވާލަކީ

ނަޑއެިޅެގން ބުނެފަިއާވއިރުެވސް، ިގނަދަިރވަުރްނ ނުބަިއވާން ިދމާވި މަިއަގނޑު ސަބަބަކީ، ސުވާުލގަިއ ކަ

އަދި ބަެއްއ ދަރިަވރުްނ ތަފާތުގެ ެއއްކޮޅު ިލޔެފަިއ . ތަފާތު ބުނުުމގައި ދެ ކޮުޅ ބަޔާންކޮށްަފއި ުނވުެމވެ

ނެަފިއ ބު ޒަކާތުގައި ހިމެނޭ ިސފައެއް( މިސާލަަކށް . އަެނއްކޮޅު ިލޔާއިރު ނުުގޭޅ ޖަވާބުތައް ލިޔެފައި ހުރެެއވެ

ކީޒަކާތަ . "ންހުރި އެެހްނ ސިފައެއް ލިޔެފައި ހުެރއެވެއޭގޭ އިދިކޮުޅމާނަ ދޭަހުނާވ، އެކަމަކު ޓެކްސްއާ ުގޅު

ނަޑއެޅިފަިއވާ ވަކިބައެްއގެ ޙަްއޤެކެވެ ނަޑއަަޅީނ ސަރުކާުރްނނެވެ . ކަ މިަފަދ ." ޓެކްސްަގިއ މިްނވަރު ކަ

.ޖަވާބުތައް ެވސް ލިޔެފައި ހުރެެއވެ


ވަރަށް ދެރަ ދެރަ މެދުމިން ރަނގަޅު ވަރަށް ރަނގަޅު ދިން ޖަވާބު 84 406 467 303 72 ޢަދަދުން

6.31 30.48 35.06 22.75 5.41 އިްނސައްަތިއން

.ސުވާލަކަށެވެ 1ގެ ތެރެއިން ޖަވާބުދޭނީ ކޮންމެވެސް 12އާއި 11ސުވާލު ނަންބަރު


މި މައިަގނުޑ ނަމުގެ މަްއޗަށް އަްނަނިނވި ނުކުތާތަުކގެ އަލީަގިއ " ކުރުންއިސްލާމް ީދނުަގއި ބަޣާވާތް "

.ޕެރެުގރާފެއް ލިޔާށެވެ

ްބަހުގެ ޮގތުްނނާއި ޝަރްީޢ ގޮތުން ބަާޣވާތަކީ ކޮބައިކަނ .

ބާޣީންނާ ދެޮކޅަށް އިްސލާީމ ވެރިކަމުގެ ފަރާތުން ަހނގުރާމަ ކުރުްނ ހުއްަދވާ ަޝރްޠުތަކުގެ ެތރެއިން ެދ

)މާކްސް 6( .ޝަރްޠެއް

އެއީ ގިނަ ަދރިވަުރން . ފުަރތަމަ ބައެވެ ނަ ދަިރވަުރން ނުަބއިކޮްށފައިަވނީމި ސުވާުލެގ ޖަވާބުަގއި ގި

ިމހެްނ ދިމާވި ސަބަބެއްކަމަްށ . ލިޔެފައިަވނީ އެއީ ދެޮކޅު ހެދުން، ުނަވތަ ނުުރހުްނ ފާޅުކުރުން ަކމަށެވެ

މާަނ ނޭ ބުނުުމްނ ދެކޮޅުވެރިަކމުގެވާހަކަދައްާކއިރު ބާޣީން ފެންަނނީ ޢާންމުކޮށް މީުހންގެ ެތރޭަގއި

29


ދެްނ .ަގއި ބޭުނން ކުރެވޭ ާމަނއެކެވެނަަމެވސް ެއއީ އިޞްޠިލާޙު . ދޭހަވާތީކަމަްށ ލަފާކުރެވެެއވެ

މިސުވާުލގައި ދިމާވި ައނެްއ މައްސަލައަީކ ބާޣީންނާ ދެކޮޅަށް އިސްާލމީ ވެރިކަމުެގ ފަރާތުން ހަނުގރާަމ

އްަދވާ ޝަރްޠުަތކުގެ ތެރެިއްނ ދެ ޝަރްޠެއް ލިޔަން ުބނުމުން ބަެއްއ ދަރިވަުރން ލިޔެފައިަވީނ ކުރުން ހު

އެއީ މިުސާވަލްށ . އިރުޝާުދތަކެވެޢާންމުކޮށް ހަނުގރާމަިއގެ ކުރިން ޢަމަލުކުރުމަށް ރަސޫލާ ދެއްވާފަިއވާ

ރަނަގޅުަކްނ ެރޖް މާކްސްގެ އެވް ަނމަވެސް މިުސވާލު. ނުބައެވެ އެކަށީެގންވާ ޖަވާބުތަކަކަށް ނުވާތީ ަޖވާބު

.ފާހަގަ ކުރެެވއެވެ



11.36 16.23 24.72 32.58 15.11 އިްނސައްަތިއން

12ވާލު ނަންބަރު ސު

އޭނާ ަމރުިވއިރު ވަރަށް ގިަނ ޢަދަދަކަށް ފައިސާާއިއ މުދާ ޭއާނެގ . އަޙްމަދަކީ މަޝްހޫރު ވިަޔފާރިވެރިއެެކވެ

ައިދ . އަކާއި އަްނހެން ދަރިެއްއ ތިއްބެވެ ަދރި އޭނާ ަމރުިވިއރު ައންބަކާިއ ފިރިހެން . ޔާތުަގއި ުހއްޓެވެއްމިލްކި

އަޙްމަުދެގ .ންބަފަިއްނނާއި ެއއްބަުޑ އެއްބަފާ ބޭބެއެއްެވސް ދުނިޭޔގައި ތިްއބެވެއޭާނގެ މުްސކުޅިވެފަިއވާ މައި

8/1ލިބޭނެ މީހުްނނާިއ )އެއްބައި ހަބައިކުޅަ ( 6/1ހައިފިަނމަ މީގެ ެތރެއިްނ ތަރިކަ މުާދ ބަ

)މާކްސް 6( ! ލިބޭެނ މީހުން ބަާޔން ކުރާށެވެ) އަށްބައިކުޅަެއއްބައި(

ތެރެއިން ގިަނ ގެދަރިވަުރން 540މި ސުާވލު އިޚްތިޔާުރކުރި ށް ވުުމން ޔާރީ ުސވާލަކަމި ސުވާލަކީ އިޚްތި

މި ސުާވލުގެ ަޖވާބު ދިނުުމގައި ަދރިވަުރްނނަށް ާމ . ދަރިވަުރްނގެ ޖަވާބުތައް ަރނަގޅުކަްނ ފާހަގަ ކުެރވެެއވެ

ްއ ދަރިވަުރްނ ސުވާުލގަިއާވ ަނމަވެސް ބައެ . ބޮޑު މައްސަަލތަކެއް ދިމާިވކަމަށް ފާހަަގ ކުރެވިފައެްއ ނެެތވެ

މިއިން ދޭހަަވނީ މިަފަދ . ހުރިހާ ެއްނމެންގެ ނަްނތައް ދެބައިަގއި ލިޔެފައިާވކަން ފާހަަގ ކުރަމެވެ

.ޭގކަމެވެނަްށ ފިލާވަޅު ަރނަގޅަށް ނޭން ވަރު ދަރި





30


ގެ ބައި إسال مي تاريخ



ލެްއވި ާއަޔތެއްަގއި ނަްފސުގެ ިޖހާދަްށ ވުރެ ކުރިަޔްށ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ބާަވއިهللا ތް ޖިހާދާ ބެޭހޮގތުން މާ

އަދި ތިޔަބައިމީުހްނގެ މުދާތަކާިއ ނަފްސުތަކުން "ެއ އާޔަތުަގއި ވަނީ . ެއވެވެ ފައިސާގެ ިޖާހދު ގެްނަނވާަފއި

. މިފަދަިއންެނވެ." ކުރާެށވެ ގެ މަުގގަިއ ޖިހާދުهللا

ފައިސާެގ ޖިހާދު ގެންަނވާފައި ވުމުަގިއ ނަފުސުެގ ޖިހާދަށްުވރެ ކުރިން ،މިއާޔަތަށް ިވސްނާލުުމން

)މާކްސް 8( !ޙިކްމަތެއް ލިޔޭ 4އޭގެ ތެރެއިން ޮކްނމެވެސް . ެއވެވެ ޙިކްމަތްތަކެއް ވާކަން ހާމަ

ީނ ިއވެފަިއވަ ޖަވާބު ނުބަދަރިވަުރންގެ ތެެރއިން ިގނަަދރިވަުރްނގެ 527ކުިރ މި ސުވާލު އިޚްތިޔާރު

ބައެއް ދަރިވަުރން ޖިހާުދ ެއއީ . ސުވާުލގައި ުބނާ އެްއޗެއް ނުިވްސނުމުެގ ސަބަބުންކަން ފާހަގަ ުކރަމެވެ

ހަަމއެކަިނ ފައިާސެގ ޖިާހދާއި ނުުގުޅަވއި ، ަފއިާސގެ މުިހންމުކަްނ ބަާޔންކުރުމުެގ ބަދަލުގައި ކުރުމުގައި

ޞަދަޤާތް ކުރުމުގެ މުހިްނމުކަން ދޭހަާވ ފަދަ ޖަވާބުތައް ލިޔެަފިއ ނުވަތަ .މުހިންމުަކން ބަޔާންކުރެެއވެ

މަދަރުސާަތްއ ބިނާކުރުމުަގއި "، "ރުމުަގިއ ފައިސާގެ މުހިންމުަކންމިސްކިތްތައް ބިނާކު: "ށްިމސާލަކަ. ހުރެެއވެ

ތައް ލިޔެފައި މިފަދަ ޖަވާބު" އިސްލާމްީދުނގައި ޞަަދާޤތްކުރުމުގެ ުމހިންމުަކން" ،"ފައިސާގެ ުމިހންމުކަން

. ހުރުމުން ަޖާވބު ނުބައިވެަފއިވާަކން ފާަހގަ ކުރަމެވެ



29.60 24.86 20.68 16.13 8.73 އިްނސައްަތިއން

31



ގެ ޒަމާަނށްފަހު މުސްލިުމންގެ ތެެރއަްށ މަޛްހަބީ ތަފާތުތައް ވަެދގެްނ صلى اهللا عليه وسلم ކީރިތި ރަސޫލާ

އަދި ހަމަ އެއާ އެުކ ދީނީ ޢިލްމަށް ވުރެ ބޮޑަށް ދުނިަޔވީ ޢިލްމުގެ ރޮނގުަގއި ިވސްާނ މީހުން ިގަނިވ . އަެއވެ

މިއާ ގުިޅެގން ތަފާތު ބަސްބަހުްނ . ގޮތުން ޢިލްމުލް ކަލާމާއި ފަލްސަފާ ޢިލްމު އުފެދުެނވެނަތީޖާެއއްގެ . އެވެ

ކަން މިެހންުވމުގެ ސަބަުބން މުސްލިުމންނާ ތަފާުތ . ލިޔެވިފަިއވާ ފޮތްތައް ތަުރޖަމާ ކުރެވެްނ ފެށުނެވެ

. އެވެ ސަލަތަކެްއ ކުރިމަތި ވެެގން ދިޔަ މައް

ގެ ސަބަބުން ިއސްލާމް ދީނަށް ކޮށްަފއިވާ ނުަރނަގޅު " ލް ކަލާމާއި ފަލްސަފާ ޢިލްމު"މަތީގަިއވާ ަބޔާުނގަިއވާ

. ކަމެއް ބަޔާންކުރާށެވެ 4އަސަރުތަުކން

)މާކްސް 8(

މީގެތެރެިއން ގިނަ ަދރިވަުރންގެ ަޖވާބުަތއް ރަނގަޅުަކްނ . ދަރިވަުރންެނވެ 813މި ސުވާލަށް ޖަވާބުދީފައިަވނީ

ިއން އެްއވެސް މާކުހެއް ނުިލބޭ ދަރިވަރުްނެގ ތެރެ އަދި ިމސުވާލަށް ަޖާވބުދިން ދަރިަވރުްނގެ .ފާހަގަކުެރވެެއވެ

ޢިލްުމްލ "ސުވާުލގައި ުބނާ ، އެއީ ސުވާލު ބައްޓަންކުެރވިފައިވާ ގޮުތން. ޢަދަދު މަދުކަންެވސް ފާހަަގ ކުރަމެވެ

ޅު ައސަރުތަކުްނ ކަމެއް ބަޔާްނކުރުްނ ކޮށްފައިވާ ނުަރނގަ ަނށް ެގ ސަބަބުން ިއސްލާމްދީ" ކަލާމާއި ފަްލސަފާ

ކުރާ ކޮންމެ ނުަރނަގުޅ ދައުަލތަށް ިއސްލާމީގެ ސަބަބުން " ޢިލްމުލް ކަލާމާއި ފަލްސަފާ"ކަމުގައި ިވަޔސް

ވާތީ އެފަަދ ޖަވާބުތަްއެވސް ރަނަގުޅ ށްެވސް ކުރާ ނުަރނަގޅު އަސަެރއްކަމުަގއިއަސަރަކީ ިއސްލާމްދީނަ

.ެއވެމަދުވެފައި ަވނީމާކުހެއް ނުލިބޭ ދަިރަވރުްނގެ އަދަުދ ިއވާތީބަލާފަޖަވާބުތަކެއްކަމުގައި



0.62 13.53 35.79 39.48 10.58 އިްނސައްަތިއން

32


ގެ ބައި إسال مي ثقافة



ިއސްާލމް ދީނަކީ އަންެހުނންާނއި ފިރިހެުނން ަހމަހަމަ ކުރާ ދީނެއް ޫންނ ،ހުަޅނުގގެ ީމހުން ބުނަުމްނދަނީ

އިްސލާމް . ެހުނންާނިއ ފިރިހެުންނނަށް ހަަމހަަމކަން ެގެންސދީފައި ުނވާަކމަށެވެެއ ދީުނގައި ައން. ކަމަށެވެ

ދީނެްއ ދީނަކީ ަވީޒފާތަކުގައްާޔިއ އިޖުތިމާޢީ ކަންތައްަތކުގައި ައްނހެުނން ބަިއވެިރވުން ުހއްދަކުރާ

ތަުކަގއިާވ އެކު އެ ީމުހން ުބނަމުްނ ދަީނ ބަިއނަލް އަްޤވާީމ ިއންާސީނ ޙައްޤުހަމަ އެއާ . ނޫންކަމަެށވެ

. ެއވެިއ އިސްލާމްީދާނ ފުށުއަރާ ކަމުގަކަންތައްތަކާ

!އް ިހމަނަިއެގން ޖަވާބެއް ލިޔޭ ނުކުތާއެ 4މަތީގަިއވާ ާވހަކަތަކަށް ރައްދު ދިނުުމެގ ގޮތުން

)މާކްސް 8(

ޖަާވބުތަްއ ލަކޮށް ގިނަދަިރަވރުްނގެޖުމް. ދަރިވަުރްނނެވެ 880 ވާުލ އިޚްތިޔާރުކޮށްފައިވަނީ މި ސު

ފައި ނުވުުމގެ ަސބަބުން ޖަވާބު ދަރިވަުރްނނަްށ މި ުސވާުލ ރަނގަަޅށް ވިްސނި ރަނގަުޅނަަމެވސް، ބައެއް

އެއީ ުސވާލުަގއި ވަިކ ކަންތައްަތކެއް ބަޔާްނ ކުރުމަށްފަހު، . ނުބަިއވެފައިާވކަން ފާަހަގ ކުރެވެެއވެ

ންތައްތަކާ ނުުގޅޭ ަޖވާބުތައްެވސް ބަެއއް ދަރިަވރުްނ ާވއިރު، ެއކަތަކަށް ރައްދު ިދނުމަށް ބުނެަފއިއެކަންތައް

އިުޟެގ ޙައިސްލާމްދީުނގައި ައންެހުނންނަްށ ލުއިފަސޭަހ ކުރުމުގެ ގޮތުން " މިސާލަަކށް . ލިޔެފައިާވތީެއވެ

ނުޑ "އަދި ." ދުވަްސވަރު ނަމާދު ކުރުމާއި، ރޯދަ ހިފުންފަދަ ކަންކަން ދޫކޮށްލުމަށް އަންަގާވފައިވެެއވެ މާބަ

މިފަދަ ." އާއި ވިަހއިެގން ުއޅޭ އަްނެހާނ ރޯދަ ދޫކޮށްލުމަށްފަހު ފަހުން އެޯރަދ ހިފަން ޖެެހއެވެނާ އަްނހެ

ޖަވާބުތައް ިލޔެފައި ހުރުުމން ދޭަހަވނީ ސުވާުލގައި ުބނާ އެްއެޗއް ރަނގަޅަށް ިވސްނިފައި ުނވާކަން، ނުަވަތ

ދަރިވަުރްނެގ ޖަވާބުތަކުަގިއ ދައިން ބަެއއް އަދި ހަމައެފަ . ސުވާލު ަރނގަޅަށް ނުކިާޔ ޖަވާބު ދީފައިވާ ކަމެވެ

އަދި . ެއވެއަްނެހނުްނެގ ޙައްޤުަތްއ ެއންމެ ފުރިހަމައަްށ ރައްކާތެިރކޮށްދީފައިަވީނ އިސްލާްމީދނުގަ "

ްއޤުތައް ވަރަްށ ހަމަހަމަ ޮގތެއްަގއި ަރްއކާތެރިކޮށްދީފައި އަްނެހުނންާނއި، ފިިރހެުންނގެ ޙައިސްލާމްީދުނގައި

.ސް ފާަހގަ ކުރަމެވެ ަކންތައްތަެކއްަގއިކަން ބަާޔްނކޮށްފައި ނުާވކަންވެ އިން ިލޔެ ، އެއީ ކޮންމިަފދަ ".ވެެއވެ



1.02 9.09 25.23 35.45 29.20 ން އިްނސައްަތއި

33



ގެ ސުްނނަުތން އަުޅަގނޑުެމްނނަށް އަްނަގިއދެނީ އިސްާލމް صلى اهللا عليه وسلم ކީރިތި ޤުރުާއނާއި ރަސޫލާ

ެއެހން ަނމަވެސް އަދުެގ އިސްލާމީ ުމޖްތަމަޢުތަކުގެ ތެރޭގައި ިމއާ . ކަމެވެ ދީނަކީ މެދުިމނަށް ލޯބި ކުރާ ދީެނއް

.ުހރިކަން ޤަބޫުލ ކުރަން ޖެެހއެވެހަރުކަށިކަމާއި ހަްއދު ފަހަނަައަޅއި ދިއުުމގެ ަމސްއަލަ އެބަ ޚިލާފަށް

!މި ޢިބާރާތުގެ އަލީަގއި ައްނނަިނވި ނުކުާތތައް ހިަމނަިއގެން ޕެެރގްާރފެއް ލިޔޭ

ްކްސް މާ 2( .ދީުނގައި ަހްއދު ފަހަނަައަޅއިދިއުމަކީ ކޮބައިކަނ(

ްދިއުުމެގ ސަބަބުން އިސްލާމީ މުޖްތަމަޢަށް ލިބިދާނެ ގެްއލުމުެގ ބޮޑުކަްނ ހައްދު ފަަހަނއަޅައި ދީނީ ގޮުތނ

)ކްސް މާ 2 ( .ހާމަވާ ނުކުާތއެއް

ިކްސް މާ 4( .ފިޔަވަެޅއް 2ދިުއން ޙަްއލު ކުރުމަށް އެޅިދާނެ ުމހިްއމު ދީުނގައި ަހްއދު ފަހަނަައަޅއ(

ފުޭދ މިްނވަރަކަްށ ރިވަރުްނގެ ތެެރިއން ގިަނ ަދރިވަުރްނގެ ަޖވާބުތައް ދަ 460މި ސުާވލަްށ ޖަވާބުިދން

ނަމަެވސް ަބއެއް ދަިރވަުރންަނށް ހަްއދު ފަހަަނއަާޅ ދިއުމަކީ ކޮބައިކަން ޭނގޭކަން ފާަހަގ . ރަނގަެޅވެ

ނީ ީދުންނ މިަފދައިްނ ލިޔެަފއި ހުރުުމން ދޭހަވަ " އިސްލާމްީދުނގެ އިުމން ޭބރުުވން" ިމސާލަކަށް . ކުރެވެެއވެ

އަދި ހަމަ ެއފަދައިން ީދުނގައި ަހއްދު ފަހަނަައޅަިއިދއުން ޙައްލު ކުރުމަށް އެިޅދާނެ މުިހންމު . ބޭރުވީކަމެވެ

ނަަމެވސް . މިފަދައިން ެނވެ " ުޤރުއާުނގެ ެއީހ ހޯދިދާނެ " ލިޔެފައި ހުންަނނީ ފިޔަވަޅަކަށް ަބއެއްދަިރވަުރްނ

މަށް ކުރެވިާދނެ ކަމެއް ބަޔާންކޮްށފައި ނުވާތީ މިފަދަ ޖަވާބުތައް ލުކުރުޙައް ޤުރުާއނުގެ ެއހީ ހޯދަިއެގްނ އެކަން

.ނުބައި ޖަވާުބ ކަމުގައި ބަާލފައިާވނެެއވެ



1.30 10.43 29.78 37.39 21.09 އިްނސައްަތިއން

34


ގެ ބައި إسال مي أخالق



ޟިރުެވވުީނ އެހެން ހުިރާހ ޭއނާއަށް ޙާ. އަށެވެ 4:30 ހަވީރު ޢިއްޒަތްތެިރަޔކަށް ޖަލްސާއަކަށް ކިޔާފައި އޮތީ

. ައދި އޭރު ޖަްލސާ ެވސް ފެށިއްޖެ ެއވެ. އެންެމން އިީށނދެ ނިމުނު ފަހުްނނެވެ

މަޖިލީހުެގ އަދަބުތަކަށް ޙުރުމަތްތެރިކޮށް ހިތުމުެގ މަތީގަިއވާ ޙާދިޘާަގއި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޢިއްޒަތްތެިރޔާ،

)މާކްސް 6( ! ގޮތެއް ިލޔޭ 3 ގޮތުން ޢަމަުލ ކުރަންވީ ުނވަތަ ޢަމަލު ކޮށްގެން ުނާވނެ

. ޖުމްލަކޮްށ ގިނަަދރިަވުރންގެ ަޖވާބުަތއް ރަނަގޅެވެ . ދަރިވަުރްނެނވެ 731 މި ސުވާލު ިއޚްތިޔާރުކޮށްފައިަވނީ

ަކން ާފަހަގ ެނ ގޮތަކަށް ޖަވާބު ދެވިފަިއ ނުވާނަށް ެއންމެ އެކަށޭންސް ބައެއްދަިރވަރު ނަމަެވސް މިސުވާުލގަިއވެ

ިގނަ ަދރިވަުރްނގެ ަޖވާބުތައް ނުަބއިވެފަިއަވނީ ދަިރވަުރންެގ ތެެރއިްނ ން ަޖވާބު ނުބަިއވިިމޮގތު. ކުރަމެވެ

: މިސާލަކަށް . ޖަލްސާއެއް ފެށުމަށްފަހު ކުރުން އެކަީށގެން ނުވާފަަދ ކަންތައްތަްއ ބަޔާންކޮށްފައިވާީތއެވެ

.ދަ ޖަވާބުތަކެވެމިފަ." ޙާޟިރުވެތިިބ އެންެމންގެ ކިބައިން މަޢާފައް އެދެން ޖެހޭެނއެވެ "


ވަރަށް ދެރަ ދެރަ ރަނގަޅު ވަރަށް ރަނގަޅު ޖަވާބުދިން 30 117 280 304 ޢަދަދުން

4.10 16.01 38.30 41.59 އިްނސައްަތިއން


ޓާންވީ ގޮތްަތއް އަްނގަވާަފިއ ސުްނނަުތގަިއ ނިދުމުގެ ައދަބުތައް ބަހައް ގެ صلى اهللا عليه وسلم ކީރިތި ރަސޫލާ

ނަަމެވސް ޒަާމނަށް އައި ބަދަލާ ގުިޅެގން އެ އަދަބުތަކަށް މިހާރު ފުރިަހމައަށް ޢަމަލު ކުރެވޭ ަތެންއ . ެއވެވެ

. ނުފެނެ އެވެ

35


ެގ صلى اهللا عليه وسلم ބަލަިއ ކީރިތި ރަސޫލާ ޢަމަލުކުރަމުން ދާ ގޮތަށްނިދާ ހޭލުުމަގއި ދިެވހިން މިހާރު

! ކަމެއް ލިޔޭ 2ުއޅޭ ކަމަކާއި ސުްނނަތާ ޚިާލފަށް ކުރެވޭ ސުްނނަތާ ެއއްގޮތަށް ކޮށް

)މާކްސް 6(

ޖުމްލަކޮށް ގިނަދަިރވަުރންގެ ަޖާވބުތައް ވަރަްށ . ދަރިވަރުްނނެވެ 610މި ސުވާލު އިޚްތިޔާރުކޮްށފައިަވނީ

ެވސް ަމދު ޖަވާބެއް ނުބަިއވެފައިަވނީ ދަިރވަުރން ލިޔެފަިއާވ ކަންތައްތަަކކީ ސުްނނަުތްނ ނަމަ. ވެރަނގަޅެ

. ސީދާ ޘާބިތު ނުވާ، އެެހްނނަމަެވސް ޢާންމުކޮށް ކޮށްއުޅޭ ކަންކަުމގައި ވާތީެއވެ


ވަރަށް ދެރަ ދެރަ ރަނގަޅު ޅުވަރަށް ރަނގަ ޖަވާބުދިން 5 39 135 431 ޢަދަދުން

0.82 6.39 22.13 70.66 އިްނސައްަތިއން

36


ނިންމުން

ސީ އިމްތިާޙުނެގ . ެއސް. ވަނަ އަހަުރގެ ެއޗް 2010މިރިޕޯޓުގަިއ އަލިައޅުވާެލވިފައި މިަވީނ

ސުވާުލތަކަށް ޖަވާުބދިނުުމގައި ިދމާވެފައި ހުިރ ނަށްކެންޑިޑޭުޓން 1345ހެދި ަތރުބިއްޔަުތގެ އިސްލާމީ

ިމގޮުތން މިިރޕޯޓުަގއި ފުރަތަަމ ބަލާފައިާވީނ . މައްސަލަތަކާިއ އެމަްއސަލަަތއް ޙައްލު ުކރެވިާދނެ ގޮްތތަކެވެ

ސުާވލުތަކާިއ ވި ިއ އުނދަގޫ ގެ ސުާވުލތަކަށް ކެންިޑޑޭޓުން ަޖވާބު ދިނުުމގަ IIއަދި Iކަރުދާސް

ައދި، ުމިޅ .އެކެންޑިޑޭުޓްނނަށް މިފަދަ ސުވާލުތަކަްށ ޖަވާބުދިނުމަްށ ުއނދަޫގވި ސަބަބުތަކުގެ މައްޗަެށވެ

އިމްތިޙާނަށް ބަލައި ފާހަަގކުރެވޭ ކަންަކމާއި، ދަރިަވރުްނނާއި ުމދައްރިުސން ޢަމަލުކުރަން ފެންަނގޮުތެގ

ދެން ެއއަށްފަހު ކޮންމެ ކަރުދާހެްއގެ ސުވާލުތަާކިއ އެސުވާލަަކްށ . ވެ މައްޗަްށވެްސ ބަލާލާފައި ވާެނއެ

ިމ . ދަރިވަުރން ީދފައިވާ ޖަވާުބތަކުގެ ތަފްޞީލު ޖަވާބުދިްނ ޢަދަދާއި ިއންަސއްތަިއްނ ބަޔާންކޮށްފައި ާވނެެއވެ

އިތަަކށް އެދަިރވަުރން ގޮތަށް ތަފްީޞލުކުރުމުން ިމރިޕޯޓް ބައްަލވާ ފަރާތްތަަކށް ދަރިވަުރްނ އިމްތިޙާނުުކރެވޭ ބަ

ތައްޔާުރވެފަިއވާ މިްނވަާރއި، ކުރިޔަްށއޮތްތާަގއި ސަމާލުކަންޭދންވީ ުމހިްނމު ބައިތަކަކީ ކޮބައިކަްނ

.ފާހަގަކުެރވި، އިމްތިޙާނަށް ތައްޔާރުކުަރްނ ފަސޭހަާވނޭ ކަމުގައި ދެެކމެވެ

ީސ އިމްތީހާުނގެ . އެސް. ޗްއެއަކީ މުޅިއިމްތިާޙނަށް ބަލާއިުރ މި އިމްތިޙާނުގެ ނަތިާޖ

ނަމަެވްސ އިމްތިޙާނު ހެދި ބައެއް ދަރިވަުރްނނަީކ . ފަހަެރވެއެއް މިހާތަނަށް ެއންމެ ަރނަގުޅ ނަތީޖާ ޯހިދ

އެފަދަ . މިފެންވަުރގެ އިމްތިޙާނަކަްށ ފުރިހަމައަްށ ތައްޔާުރވެަފއިވާ ަދރިަވުރން ނޫންަކްނ ފާހަގަކުރަެމވެ

ަޖވާބު ދިމާުނވުމާއި ފިޤްހީ މަްއަސލަތަކާއި ފިްޤހީ ޙުކުމްތަްއ އިލާއިރު ުސާވލާދަރިވަުރްނގެ ޖަވާބުތަކަށް ބަ

ނޭނގުާމއި، ޢަރަބި ލަފްޒުތައް ނުަބއިކޮށް ލިޔުމާއި، ސުވާލު ރަނގަޅަްށ ނުކިަޔއި ޖަވާބު ިލޔާކަމާއި އަިދ،

. ސުވާލު ޭދަހުނވެ ޖަވާބު ދީަފއިވާަކން ފާަހގަކުރަމެވެ

ކުން ދަރިވަުރްނނަާށއި މުދައްިރުސންަނށް ކޮންެމވެސް ވަެރއްެގ ފައިދާެއްއ ވީމާ މި ފަަދ ރިޕޯޓަ

އަދި ިމރިޕޯޓު މުދަްއރިސުްނނަާށިއ ދަރިަވރުްނަނށް ފެްނނާޭނ އިންިތޒާމެްއ . ކުރާނެކަމަށް އުންމީުދ ކުަރމެވެ

.ސެންޓަރުތަުކން ހަމަޖެްއެސވުމަކީ ވަރަށް ރަނގަޅު ކަެމއްކަމުގައި ދެެކމެވެ

hsc 2010 islam report

Documents