ARTICLE

Het verborgen leven

Het minithema in dit nummer van DENKBEELD gaat

over de beeldvorming van verpleeghuizen. Het zal nie-

mand zijn ontgaan dat deze de laatste jaren vooral

met alarmerende krantenkoppen de publiciteit hebben

gehaald. De drie artikelen die samen het minithema vor-

men, monden uit in een pleidooi voor een tegenreactie.

Demedia zoudenmeer aandacht moeten besteden aan de

gecompliceerde werkelijkheid van zorgverlening in ver-

pleeghuizen. En zowel medewerkers op de werkvloer als

directies zouden daarin een actieve rol moeten spelen. In

de drie artikelen komen veel krantenkoppen en persre-

acties aan bod. Wat mij opvalt in die voorbeelden is dat

het beeld van verpleeghuizen bijna uitsluitend wordt

bepaald door demente bewoners. Natuurlijk is het

belangrijk dat mensen op de werkvloer en directies van

verpleeghuizen systematischer nadenken over communi-

catie en PR. En vooral ook de nadruk leggen op hoe de

zorg wordt verleend, wat daar goed aan is en wat beter

kan. Maar is het ook niet het beeld van mensen met

dementie waarmee we aan de slag moeten? Anne-Mei

The noemt het verpleeghuis ‘de verborgen wereld’,

maar is dan dementie niet ‘het verborgen leven’? Moeten

we niet ook iets doen aan het beeld van wat het betekent

om dement te zijn of met een demente partner samen te

leven? En moeten we mensen met dementie niet meer zelf

aan het woord laten, ook in de media?

In Nederland zien we de eerste voorzichtige stappen

op dit terrein. Er zijn gespreksgroepen voor mensen met

dementie en natuurlijk zijn er de Alzheimer Cafes.

Andere voorbeelden zijn het boek Ik heb Alzheimer en

de film Benjamin en de anderen. Zowel in het boek als in

de film is de belevingswereld van mensen met dementie

het uitgangspunt. Beide laten zien wat het betekent om te

weten dat je dement bent en hoe je jezelf dan toch pro-

beert staande te houden. Dat is een ingewikkeld proces

waarin ook verpleeghuizen een belangrijke rol spelen. En

juist daar ligt volgens mij het aangrijpingspunt voor de

verpleeghuissector: maak die complexiteit van goed

omgaan met dementerenden kenbaar aan een breder

publiek. Laat zien hoe je als verpleeghuis probeert aan

te sluiten bij de leefwereld van mensen met dementie. Leg

het initiatief daarvoor niet alleen bij verzorgenden en

directies, maar durf ook familieleden en dementerenden

zelf daarin een rol te geven. Want of het nu over verbor-

gen werelden of verborgen levens gaat: onbekend maakt

onbemind.

Rene Denis

Denkbeeld (2007) 18:178

DOI 10.1007/BF03059337

13