hesabati - · pdf file2 m ü n d r İc a t i. türkiy ali t hsil sisteminin sas...

AZƏRBAYCAN DÖVL ƏT İQTİSAD UNİVERSİTETİ

MAG İSTR HAZIRLI ĞI MƏRKƏZİ

ADİU rektorunun _______27/3_______ saylı əmri ilə 2008-ci ilin iyul ayında

ixtisasartırma və təcrübə mübadiləsi məqsədilə Türkiyə Respublikasına ezam

olunmuş Magistr Hazırlığı Mərkəzinin baş inspektoru və “Makroiqtisadi

tənzimləmə” kafedrasının dissertantı

ELŞƏN RƏSUL OĞLU BAĞIRZADƏNİN

“TÜRK İYƏ RESPUBLİKASINDA AL İ TƏHSİL

SİSTEMİ VƏ MAG İSTR HAZIRLI ĞI

TƏCRÜBƏSİ” adlı

HESABATI

B U R S A - 2 0 0 8

2

M Ü N D Ə R İ C A T

I. Türkiy ə ali təhsil sisteminin əsas xarakterik xüsusiyyətləri ...............9

1.1. Türkiyə ali təhsil sisteminin konstitusyon əsasları...........................9

1.1.1 Ümumi prinsiplər .......................................................................9

1.1.2 Ali t əhsil qurumları ..................................................................10

1.1.3 Ali t əhsilin ali qurumu (YÖK) .................................................11

1.2 Türkiyə Respublikasında ali təhsil və pillələri ...............................12

1.2.1 Türkiyə Respublikasında Ali təhsil anlayışı .............................12

1.2.2 Türkiyə Respublikasında Ali təhsilin məqsədi .........................12

1.2.3 Türkiyə Respublikasında Ali təhsilin əsas prinsipləri ..............13

1.2.4 Türkiyə Respublikasında Ali təhsilin pillələri ..........................15

1.2.4.1 Bakalavra qədərki Ali t əhsil pilləsi (Ön Lisans) .........15

1.2.4.2 Bakalavr Ali təhsil pilləsi (Lisans) ..............................15

1.2.4.3 Bakalvardan sonrakı Ali təhsil pilləsi (Lisans Üstü) ..15

1.2.4.3.1 Magistratura (Yüksek Lisans) .............................16

1.2.4.3.2 Doktorantura (Doktora) .......................................16

1.2.4.3.3 Tibdə mütəxəssislik (Tıpta Uzmanlık) ................16

1.2.4.3.4 Sənətdə yetərlilik (Sanatda Yeterlilik) ................17

1.2.5 Türkiyə Respublikasında Ali təhsilin formaları ..................... .17

1.2.5.1 Formal təhsil (Örgün eğitim) .......................................17

1.2.5.2 Distant təhsil (Açık eğitim) .........................................17

1.2.5.3 Ekstern təhsil (Dışarıdan eğitim) .................................17

1.2.5.4 Yayğın təhsil (Yaygın eğitim) ................................... .18

1.3 Türkiyə Respublikasında Ali təhsil qurumları və onların təşkilati

strukturu .........................................................................................18

1.3.1 Universitetlər, onların təşkilatı strukturu və fəaliyyət

mexanizmləri ...........................................................................19

3

1.3.1.1 Rektor və onun hüquq və vəzifələri ............................26

1.3.1.2 Universitet Elmi Şurası (Senato) və onun

funksiyaları ..................................................................29

1.3.1.3 Universitet İdarəetmə Şurası (Üniversite Yönetim

Kurulu) və onun funksiyaları .......................................30

1.3.1.4 Fakültə, onun təşkilatı strukturu və fəaliyyət

mexanizmi ...................................................................31

1.3.1.4.1 Fakültə dekanı və onun hüquq və vəzifələri ........32

1.3.1.4.2 Fakültə Elmi Şurası (Fakülte Kurulu) və onun

funksiyaları.......................................................... 33

1.3.1.4.3 Fakültə İdarəetmə Şurası (Fakülte Yönetim

Kurulu) və onun funksiyaları ...............................34

1.3.1.4.4 Fakültənin akademik strukturu .......................... .35

1.3.1.4.4.1 Bölmələr (Bölümler) ..............................37

1.3.1.4.4.1.1 Bölmə müdiri (Bölüm Başkanı) .....37

1.3.1.4.4.1.2 Bölmə şurası (Bölüm kurulu) .......38

1.3.1.4.4.2 Kafedralar (Anabilim dalı) ....................38

1.3.1.4.4.2.1 Kafedra müdiri (Anabilim dalı

başkanı) ..........................................39

1.3.1.4.4.2.2 Kafedra Şurası (Anabilim dalı

Kurulu) ...........................................39

1.3.1.4.4.3 Elm sahəsi (Bilim dalı) ...........................39

1.3.1.4.4.3.1 Elm sahəsi müdiri (Bilim dalı

başkanı) .........................................40

1.3.1.4.4.3.2 Elm sahəsi Şurası (Bilim dalı

Kurulu) ...........................................40

1.3.1.5 İnstitutlar (Enstitüler) ..................................................40

4

1.3.1.6 Kolleclər (Yüksekokullar) .......................................... 40

1.3.1.7 Araşdırma və Təcrübə Mərkəzləri (Araştırma ve

Uygulama Merkezleri) ...............................................41

1.4 Türk Universitetlərində iqtisad yönümlü fakültələrin tədris

planları (Uludağ Universiteti nümunəsində) ...................................42

1.4.1 İqtisad bölməsinin tədris planı .................................................42

1.4.2 Menecment (İşletme) bölməsinin tədris planı ..........................45

1.4.3 Maliyyə bölməsinin tədris planı ...............................................49

1.4.4 Əməyin iqtisadiyyatı və sənaye münasibətləri bölməsinin

tədris planı ...............................................................................53

1.4.5 Ekonometriya bölməsinin tədris planı ......................................56

1.4.6 Dövlət idarəetməsi bölməsinin tədris planı ..............................60

1.4.7 Beynəlxalq münasibətlər bölməsinin tədris planı ....................64

1.5 Türk universitetlərinin kadr təminatı ..............................................69

1.5.1 Akademik kadr təminatı ...........................................................69

1.5.1.1 Tədris işçiləri (Öğretim elemanları) ...............................69

1.5.1.1.1 Müəlliml ər (Öğretim üyesi) ................................70

1.5.1.1.1.1 Professor (Profesör) ...............................71

1.5.1.1.1.2 Dosent (Doçent) .....................................72

1.5.1.1.1.3 Yardımçı dosent (Yardımçı doçent) ......73

1.5.1.1.2 Tədris vəzifəlisi (Öğretim görevlisi) ...................74

1.5.1.1.3 Repititor (Okutman) ............................................75

1.5.1.1.4 Tədris köməkçiləri (Öğretim yardımçıları) .........75

1.5.1.1.4.1 Araşdırma vəzifəlil əri (araştırma

görevlileri) .............................................75

1.5.1.1.4.2 Ekspertlər (Uzmanlar) ............................76

1.5.1.1.4.3 Tərcüməçilər (Çeviriciler) ......................76

5

1.5.1.1.4.4 Təhsil-tədris planlaşdırıcıları (Eğitim-

öğretim planlamacıları) ..........................76

1.5.1.2 Xarici ölkə vətəndaşı olan tədris işçiləri .....................77

1.5.1.3 Tədris işçilərinin yetişdirilməsi ...................................77

1.5.1.4 Tam ştatlı (davamlı statüde) tədris işçiləri ..................77

1.5.1.5 Tam ştat olmayan (kısmi statüde) tədris işçiləri ..........78

1.5.2 İnzibati kadr təminatı ...........................................................79

1.6 Türk universitetlərinin maliyyələşmə məsələləri ...........................80

1.6.1 Gəlir mənbələri .........................................................................80

1.6.2 Maliyyə əməliyyatlarının əsasları ............................................81

1.6.3 Maliyyə nəzarəti .......................................................................82

1.6.4 Təsərrüfat hesablı fondu ...........................................................82

1.6.5 Araşdırma fondu .......................................................................83

II. Türkiy ə Respublikasında magistr hazırlığı prosesinin əsasları .......84

2.1 Magistr hazırlığının həyata keçirildiyi İnstitutlar(Enstitütü),

onların elmi-inzibati strukturu və fəaliyyət mexanizmi ...................84

2.1.1 İnstitutların inzibati strukturu ...................................................84

2.1.1.1 İnstitut müdiri (Enstitütü müdiri)....................................86

2.1.1.2 İnstitut Elmi Şurası(Enstitütü Kurulu).............................86

2.1.1.3 İnstitut İdarəetmə Şurası(Enstitütü Yönetim Kurulu) ....86

2.1.2 İnstitutun elmi strukturu ......................................................87

2.1.2.1 İnstitutun kafedraları (Anabilim dalları) ........................87

2.2 Magistr proqramlarının açılması, proqramlara müraciət şərtləri,

qeydiyyat və qəbul prosedurları ..................................................88

2.2.1 Magistr proqramının açılması təklifl əri ...................................88

2.2.2 Kvotaların müəyyənləşdirilməsi və elan edilməsi....................88

6

2.2.3 Magistr proqramlarına müraciət şərtləri ....................................89

2.2.4 Münsiflərin seçimi, qiymətləndirmə və qeydiyyat ....................90

2.2.5 Elmi hazırlıq proqramına tələbə qəbulu .....................................91

2.2.6 Xüsusi tələbə qəbulu ..................................................................92

2.2.7 Köçürmə yolu ilə tələbə qəbulu .................................................93

2.2.8 Orta məktəbdə sahə müəllimliyi dissertsiyasız magistr

proqramına tələbə qəbulu ..........................................................93

2.2.8.1 Qiymətləndirmə şərtləri ....................................................94

2.2.9 İnkişaf etməkdə olan universitetlərə tədris işçisi hazırlanması

..................................................................................................94

2.2.10 Magistr proqramlarına qeydiyyat ............................................94

2.2.11 Magistr proqramlarına qeydiyyatın yenilənməsi ....................95

2.2.12 Akademik məzuniyyət ............................................................95

2.3 Magistr proqramlarında dərslər və dissertasiya rəhbərinin təyini ....96

2.3.1 Magistr tədris planları ...............................................................96

2.3.2 Dərslərin seçilməsi və qeydiyyat ..............................................96

2.3.3 Dərs müvəffəqiyyəti ..................................................................97

2.3.4 Dərs müvəffəqiyyəti ortalaması ...............................................100

2.3.5 Dissertasiya rəhbəri təyin edilməsi ..........................................100

2.4 Dissertasiyalı magistr proqramı .......................................................102

2.4.1 Dissertasiyalı magistr proqramının məqsədi ...........................102

2.4.2 Dissertasiyalı magistr proqramının həcmi ..............................102

2.4.3 Dissertsiyalı magistr proqramının müddəti .............................102

2.4.4 Dissertsiya mövzusunun müəyyən eilməsi .............................103

2.4.5 Dissertsiya işinin yazılması və başa çatdırılması ....................103

2.4.6 Münsiflər heyətinin müəyyən edilməsi və imtahan ................103

2.4.7 Magistrın xaric edilməsi ..........................................................105

7

2.4.8 Magistr diplomu ......................................................................105

2.5 Dissertsiyasız magistr proqramı ........................................................106

2.5.1 Dissertasiyasız magistr proqramının məqsədi ..........................106

2.5.2 Dissertasiyasız magistr proqramının həcmi .............................106

2.5.3 Dissertsiyasız magistr proqramının müddəti ............................106

2.5.4 Buraxılış Layihəsi ....................................................................106

2.5.5 Magistrın xaric olunması .........................................................107

2.5.6 Dissertsiyasız magistr diplomu ................................................107

2.6 Orta məktəbdə sahə müəllimliyi dissertsiyasız magistr proqramı .107

2.6.1 Proqramın məqsədi ...................................................................107

2.6.2 Proqramın həcmi .......................................................................108

2.6.3 Proqramın müddəti ....................................................................108

2.6.4 Magistrın xaric olunması ..........................................................108

2.6.5 Qiymətləndirmə ........................................................................108

2.6.6 Dissertsiyasız magistr diplomu .................................................108

2.7 Dissertasiyasız ikinci magistr proqramı və universitetin digər

institutlarına qeydiyyat .....................................................................109

2.8 Məzun olan magsitrların həyata keçirməli olduğu əsas işlər ...........109

2.9 Magistr Müvəqqəti Məzuniyyət Sənədi (Geçici Mez. Belgesi) .......111

2.10 İnstitutların elmi jurnalı .................................................................112

2.11 İnstitutların iqtisad yönümlü magistr proqramlarının tədris planları

(Uludağ Universiteti nümunəsində) ...............................................112

2.11.1 Menecment magistr proqramının tədris planı ........................112

2.11.2 İqtisad magistr proqramının tədris planı ................................115

2.11.3 Əməyin iqtisadiyyatı və sənaye münasibətləri magistr

proqramının tədris planı .........................................................116

2.11.4 Dövlət idarəetməsi magistr proqramının tədris planı .............117

8

2.11.5 Maliyyə magistr proqramının tədris planı ...............................118

2.11.6 Beynəlxalq münasibətlər magistr paroqramının tədris planı ..119

2.11.7 Ekonometriya magistr proqramının tədris planı .....................120

III. Əlavələr .............................................................................................122

3.1 Uludağ Universiteti haqqında məlumat ..........................................122

3.2 Türk müəlliml əri il ə Azərbaycan müəlliml əri arasındakı fərqlər ...127

3.3 Namizədlik dissertasiyamla bağlı apardığım araşdırma ................130

3.4 Türk ali təhsil sistemində müəlliml ərin necə dərs deməsi ilə bağlı

əldə etdiyim təcrübə ........................................................................132

3.5 İxtisasımla bağlı əldə etdiyim kitablar ...........................................133

IV. İstifadə olunan mənbələr .................................................................135

9

I. TÜRK İYƏDƏ AL İ TƏHSİL SISTEM İNİN ƏSAS XARAKTER İK

XÜSUSİYYƏTLƏRİ

1.1 Türkiyə Respublikasında ali təhsil sisteminin konstitusyon əsasları

Türkiyə Respublikasının 1982-ci ildə qəbul olunmuş hazırkı Konstitusiyası

ali təhsil sisteminin əsasları ilə bağlı bir sıra müddəaları özündə əks etdirir.

Bunları aşağıdakı başlıqlar altında qruplaşdırmaq mümkündür.

1.1.1 Ümumi prinsiplər

Türkiyə Respublikası Konstitusiyasının 42-ci maddəsinə əsasən heç kəs

təhsil hüququndan məhrum edilə bilməz. Təhsil hüququnun sərhəddləri qanunla

təsbt edilir və tənzimlənir.

Təhsil və tədris, Atatürk prinsipləri və inqilablarının tələbləri istiqamətində,

müasir elm və təhsil əsaslarına görə, dövlətin nəzarəti altında aparılır. Bu

əsaslara zidd hər hansı təhsil və tədris yerləri açıla bilməz.

Təhsil və tədris azadlığı Konstitusiyaya sədaqət borcunu ortadan qaldıra

bilməz.

Həmçinin 42-ci maddədə yazılır ki, qanunda açıq şəkildə yazılı olmayan

hər hansı bir səbəblə heç kəs ali təhsil hüququndan istifadə etməkdən məhrum

edilə bilməz. Bu hüquqdan istifadənin sərhəddləri qanunla müəyyən olunur.

Dövlət maddi imkanlardan məhrum, ancaq bacarıqlı tələbələrin, təhsillərini

davam etdirə bilmələri məqsədilə təqaüdlər və başqa yollarla zəruri köməkliyi

göstərir.

Konstitusiyanın həmin maddəsinə əsasən təhsil və tədris qurumlarında

yalnız təhsil, tədris, araşdırma və təcrübə ilə bağlı fəaliyyətlər həyata keçirilə

bilər. Bu fəaliyyətlərin qarşısı heç bir vəchlə alına bilməz.

Kojnstitusiyaya gösrə Türkcədən başqa heç bir dil təhsil və tədris

qurumlarında Türk vətəndaşlarına ana dilləri kimi oxudula və öyrədilə bilməz.

Təhsil və tədris qurumlarında öyrədilən xarici dillər ilə, təhsili xarici dildə olan

10

məktəblərn fəaliyyəti isə qanunla tənzimlənir. Həmçinin beynəlxalq

müqavilələrin müddəaları da qorunur.

Türkiyə Respublikası Konstitusiyasının 130-131-ci maddələri birbaşa ali

təhsil sistemi ilə bağlıdır. Bu maddələrə əsasən ali təhsil qurumları və onların

tabe olduqları ali qurum aşağıdakı konstitusion normalar əsasında fəaliyyət

göstərir.

1.1.2 Ali təhsil qurumları

Konstitusiyanın 130-cu maddəsinə əsasən, müasir təhsil-tədris prinsiplərinə

əsaslanan bir nizam çərçivəsində millətin və ölkənin ehtiyaclarına uyğun insan

gücü yetişdirmək məqsədilə, orta təhsilə əsaslanan, müxtəlif səviyyələrdə təhsil-

tədris, elmi araşdırma, nəşr və müşavirlik xidməti göstərmək, ölkəyə və

insanlığa xidmət etmək məqsədilə müxtəlif strukturlardan formalaşan dövlət

hüquqi şəxsi statusuna və elmi müxtariyyətə sahib universitetlər dövlət

tərəfindən qanunla qurulur.

Qanunda göstərilən qaydalara əsasən, mənfəət güdməmək şərtilə vəqflər

tərəfindən, dövlətin nəzarəti altında ali təhsil qurumları da qurula bilər.

Qanun, universitetlərin ölkə səthinə tarazlı bir formada yayılması prinsipini

gözləməlidir.

Universitetlər ilə müəlliml əri və asistantları sərbəst şəkildə hər növ elmi

araşdırma və nəşr fəaliyyəti göstərə bilərlər. Ancaq bu səlahiyyət dövlətin

mövcudluğu və müstəqilliyi v ə millətin və ölkənin bütövlüyü və bölünməzliyi

əleyhində fəaliyyət göstərmək azadlığını verə bilməz.

Universitetlər və onların strukturları dövlətin nəzarəti altında olmaqla,

onların təhlükəsizlik xidmətləri dövlət tərəfindən təmin edilir.

Qanunun müəyyənləşdirdiyi qaydalara əsasən, rektorlar Prezident

tərəfindən, dekanlar isə Ali Təhsil Şurası (YÖK) tərəfindən seçilir və vəzifəyə

təyin olunur.

11

Universitet idarəetmə və nəzarət orqanları ilə tədris işçiləri Ali T əhsil

Şurası (YÖK) və ya universitetlərin səlahiyyətli orqanlarından başqa, heç bir

şəxs tərəfindən nə səbəblə olursa olsun, vəzifələrindən uzaqlaşdırıla bilməzlər.

Universitetlərin hazırladıqları büdcələr Ali Təhsil Şurası(YÖK) tərəfindən

tədqiq və təsdiq edildikdən sonra Milli Təhsil Nazirliyinə təqdim olunur və

mərkəzi hakimiyyət büdcəsinin bağlı olduğu prinsiplərə uyğun olaraq icra

olunur və nəzarət edilir.

Ali t əhsil qurumlarının strukturları, onların fəaliyyəti, seçkiləri, vəzifə,

səlahiyyət və məsuliyyətləri, universitetlər üzərində dövlətin nəzarət və təftiş

hüququndn istifadə üsulları, tədris işçilərinin vəzifələri, akademik ünvanları,

təyinetmə, vəzifədə yüksəlmə və pensiyaya çıxmaları, tədris işçisi yetişdirmə,

universitetlərin və tədris işçilərinin dövlət orqanları və digər qurumlarla

münasibətləri, təhsil səviyyələri və müddətləri, ali təhsilə giriş, davametmə və

alınacaq ödənişlər, dövlətin edəcəyi yardımlarla bağlı prinsiplər, intizam və cəza

işləri, maliyyə işləri, ifadə hüquqları, tədris işçilərinin əməl edəcəyi şərtlər,

universitetlərarası ehtiyaclara görə tədris işçilərinin vəzifəyə göndərilməsi,

tədrisin azadlıq və təminat çərçivəsində və müasir elm və texnologiyanın

tələblərinə görə həyata keçirilməsi, Ali Təhsil Şurasına (YÖK) və

universitetlərə dövlətin təmin etdiyi maliyyə resurslarının istifadəsi qanunla

tənzimlənir.

Vəqflər tərəfindən qurulan ali təhsil qurumları, maliyyə və idarəetmə

məsələləri xaricində akademik fəaliyyətləri, tədris işçilərinin təmin edilməsi və

təhlükəsizlik aspektlərindən dövlət tərəfindən qurulan ali təhsil qurumları üçün

Konstitusiyada göstərilən müddəalara tabedir.

1.1.3 Ali təhsilin ali qurumu (YÖK)

Konstitusiyanın 131-ci maddəsinə əsasən ali təhsil qurumlarının tədrisini

planlaşdırmaq, tənzimləmək, idarə etmək, təftiş etmək, ali təhsil qurumlarındakı

təhsil-tədris və elmi araşdırma fəaliyyətlərini yönləndirmək, bu qurumların

12

qanunda göstərilən məqsəd və prinsiplər istiqamətində qurulmasını, inkişaf

etdirilməsini və universitetlərə ayrılan resursların səmərəli bir şəkildə

istifadəsini təmin etmək və tədris işçilərinin yetişdirilməsi üçün planlaşdırma

həyata keçirmək məqsədilə Ali Təhsil Şurası (YÖK) qurulur.

Ali T əhsil Şurası(YÖK) universitetlər və Nazirlər Kabineti tərəfindən

seçilən və sayları, şəxsi keyfiyyətləri, seçilmə üsulları qanunla

müəyyənləşdirilən namizədlər arasından rektorluq və tədris fəaliyyətində uğurla

çalışmış professorlara üstünlük verilmək şərti il ə Prezident tərəfindən təyin

olunan üzvlər və Prezident tərəfindən birbaşa seçilən üzvlərdən təşkil olunur.

Şuranın təşkilati strukturu, vəzifə, səlahiyyət, məsuliyyət və fəaliyyət

əsasları isə qanunla tənzimlənir.

1.2 Türkiy ə Respublikasında ali təhsil və pill ələri

Türkiyə Respublikasında ali təhsil sistemininin əsasları 1981-ci ildə qəbul

olunan 2547 saylı “Ali təhsil haqqında” qanunda ətraflı şəkildə öz əksini

tapmışdır.

1.2.1 Türkiyə Respublikasında Ali təhsil anlayışı

Ali t əhsil Milli T əhsil sistemi daxilində, orta təhsilə əsaslanan, ən az 4

yarım ili əhatə edən bütün səviyyələrdəki təhsil-tədris fəaliyyətidir.

1.2.2 Türkiyə Respublikasında Ali təhsilin məqsədi

“Ali t əhsil haqqında” qanunun 4-cü maddəsinə əsasən Türkiyə

Respublikasında Ali təhsilin məqsədi:

a) Tələbələrini:

- Atatürk inqilabları və prinsipləri istiqamətində Atatürk millətçiliyinə

bağlı,

- Türk Mill ətinin milli, əxlaqi, inasani, mənəvi və mədəni dəyərlərini

daşıyan, Türk olmanın şərəf və xoşbəxtliyini hiss edən,

13

- Cəmiyyət mənafeyini şəxsi mənafelərinin üstündə tutan, ailə, ölkə və

millət sevgisi ilə dolu,

- Türkiyə Respublikası Dövlətinə qarşı vəzifə və məsuliyyətlərini bilən və

bunları davranış tərzinə çevirən,

- Azad və elmi düşünmə qabiliyyətinə, geniş dünya görüşünə sahib, insan

haqqlarına hörmət edən,

- Bədən, zehin, ruh, əxlaq və hissiyyat baxımından tarazlı və sağlam

şəkildə formalaşmış,

- Maraq və bacarıqları istiqamətində yurdunun inkişafına və ehtiyaclarına

cavab verəcək, eyni zamanda öz dolanışıq və xoşbəxtliyini t əmin edəcək

bir peşənin bilik, bacarıq, davranış və ümumi mədəniyyətinə sahib

vətəndaşlar kimi yetişdirmək,

b) Türk dövlətinin ölkəsi və millətilə bölünməz bir bütöv kimi, rifah və

xoşbəxtliyini artırmaq məqsədilə, iqtisadi, sosial və mədəni inkişafına

xidmət edəcək və bunu sürətləndirəcək proqramlar tətbiq edərək, çağdaş

sivilizasiyanın qurucu, yaradıcı və seçilən bir ortağı halına gəlməsini

təmin etmək,

c) Ali t əsil qumları olaraq, yüksək səviyyədə elmi tədqiqat və araşdırma

aparmaq, bilik və texnolgiya yaratmq, elmi informasiyaları yaymaq,

milli sahədə inkişafa dəstək olmaq, ölkədaxili və ölkəxarici qurumlarla

əməkdaşlıq etmək yolu ilə elm dünyasının seçilən bir üzvü halına

gəlmək, dünyəvi və müasir inkişafa xidmət etməkdir.

1.2.3 Türkiy ə Respublikasında Ali təhsilin əsas prinsipləri

Qanunun 5-ci maddəsinə əsasən Türkiyədə Ali təhsil aşağıdakı əsas

prinsiplər istiqamətində planlaşdırılır, proqramlaşdırılır və tənzimlənir:

- Tələbələrə Atatürk inqilabları və prinsipləri istiqamətində Atatürk

millətçiliyinə bağlı xidmət şüurunun formalaşdırılması təmin edilir;

14

- Milli m ədəniyyətimiz; adət və ənənələrimizə bağlı, özümüzə xas forma

və xüsusiyyətləri il ə dünyəvi mədəniyyət daxilində qorunaraq inkişaf

etdirilir və tələbələrə, milli birlik v ə bərabərliyi gücləndirici ruh və iradə

aşılanır;

- Ali t əhsil qurumlarının xüsusiyyətləri, təlim-tədris sahələri il ə

məqsədləri nəzərə alınaraq, təhsil-tədrisdə birlik prinsipi təmin edilir.

- Təhsil-tədris plan və proqramları, elmi və texnoloji əsaslara, ölkə və

bölgə ehtiyaclarına görə qısa və uzun müddətli olaraq hazırlanıb,

davamlı şəkildə inkişaf etdirilir.

- Ali t əhsildə imkan və fürsət bərabərliyini t əmin edəcək tədbirlər görülür.

- Universitetlər ilə ali texnoloji institutları və bunların daxilindəki fakültə,

institut və kolejlər, inkişaf planı və proqramlarının prinsip və məqsədləri

istiqamətində və ali təhsil planlaşdırılması çərçivəsində Ali Təhsil

Şurasının (YÖK) fikri və ya təklifi əsasında qanunla qurulur.

- Peşə kadrı yetişdirən nazirliklərə bağlı kollejlər, Ali Təhsil Şurasnın

(YÖK) təsbit edəcəyi əsaslara əsasən Nazirlər Kabineti qərarı ilə

qurulur.

- Ali t əhsil qurumlarının inkişaf etdirilməsi, məhsuldarlıqlarının

artırılması, genişləndirilməsi və bütün ölkədə yayılması məqsədindən

irəli gələrək yenilərinin açılması, tədris işçilərinin ölkə daxilində və

xaricində yetişdirilmələri və vəzifəyə təyin edilmələri, istehsal-iş

qüvvəsi-təhsil ünsürləri arasında tarazlığın təmin edilməsi, ali təhsilə

ayrılan resursların və ixtisas potensialının bölgüsü, milli təhsil siyasəti

və inkişaf planları prinsip və hədəfləri istiqamətində ölkə, ekologiya və

təcrübə sahəsi ehtiyaclarının ödənilməsi, formal, informal, davamlı və

distant təhsil-tədrisi də əhatə edəcək formada planlaşdırılır və

reallaşdırılır.

15

- Ali t əhsil qurumlarında Atatürk Prinsipləri və İnqilab Tarixi, Türk Dili,

xarici dil məcburi dərslərdəndir. Həmçinin məcburi olmamaq şərtilə,

bədən tərbiyəsi və ya incəsənət sahələrindəki dərslərdən biri də

oxudulur. Bütün bu dərslər ən az iki yarım il olaraq proqramlaşdırılır və

həyata keçirilir.

1.2.4 Türkiy ə Respublikasında Ali təhsilin pill ələri

Türkiyə Respublikasında ali təhsilin pill ələri Azərbaycandan bir qədər

fərqli qaydadaır. Belə ki, bu ölkədə texnikom təhsili də ali təhsil çərçivəsinə

salınmaqla aşağıdakı pillələrdən ibarətdir.

1.2.4.1 Bakalavra qədərki Ali t əhsil pill əsi (Ön Lisans)

Bakalavra qədərki ali təhsil pilləsi orta təhsilə əsaslanaraq, ən azı 4 yarım

illik bir t əhsil proqramını əhatə etməklə, ölkə iqtisadiyyatı üçün aralıq iş qüvvəsi

yetişdirməyi hədəfləyən və ya bakalavr təhsilinin ilk mərhələsini təşkil edən bir

Ali t əhsil pilləsidir. Bu təhsil pilləsi əsasən universitetlərin kolleclərində

(Yüksek Okul) həyata keçirilir. Türkiyədə kolleclər universitetlərin tərkibində

olsa da, məzmun baxımından təxminən bizdəki texnikom təhsili ilə üst-üstə

düşür.

1.2.4.2 Bakalavr Ali t əhsil pill əsi (Lisans)

Bakalavr ali təhsil pilləsi orta təhsilə əsaslanaraq, ən azı səkkiz yarım illik

bir proqramı əhatə edən ali təhsil pilləsidir. Bu hazırda bizim ölkəmizdə tətbiq

olunan bakalavr təhsil pilləsinə tam uyğun gəlir.

1.2.4.3 Bakalvardan sonrakı Ali təhsil pill əsi (Lisans Üstü)

Bakalavrdan sonrakı Ali təhsil Magistratura (Yüksek lisans), Doktorantura

(Doktora), Tibbdə mütəxəssislik (Tıpta uzmanlık) və Sənətdə Yetərlilik

16

(Sanatda yeterlilik) təhsilini əhatə edir. Əslində bakalavrdan sonrakı ali təhsil

magistratura və doktorantura olmaqla iki pilləyə ayrılır. Sadəcə tibbdə və

incəsənətdə bu bir qədər fərqli qaydadadır və belə bir bölgü yoxdur. Həmçinin

onu da nəzərə almaq lazımdır ki, Türkiyədə bakalavrdan sonarkı bütün ali təhsil

pillələri Universitetlərin tərkimindəki Elmlər İnstitutlarında (Enstitütü) həyata

keçirilir.

1.2.4.3.1 Magistratura (Yüksek Lisans)

Magistratura (Yüksek lisans) Türkiyədə elm mütəxəssisi, ali mühəndislik,

ali memarlıq, master və.s kimi mənalarda işlədilir. Bu təhsil pilləsi bakalavr

təhsil pilləsinə əsaslanaraq, təhsil-tədris və tədqiqat nəticələrini ortaya çıxarmaq

məqsədi daşıyan bir ali təhsil pilləsidir.

1.2.4.3.2 Doktorantura (Doktora)

Doktorantura bakalavr təhsilinə əsaslanaraq ən azı altı və ya magistraturaya

və ya əczaçılıq və ya dəqiq elmlər fakültəsi (fen) məzunları tərəfindən Səhiyyə

və Sosial Müdafiə Nazirlikləri tərəfindən tərtib edilən əsaslara görə bir

labaratoriya sahəsində qazanılan mütəxəssisliyə əsaslanan ən az dörd yarım illik

proqramı əhatə edən və orjinal bir tədqiqatın nəticələrini ortaya qoymaq məqsədi

daşıyan bir ali təhsil pilləsidir.

1.2.4.3.3 Tibdə mütəxəssislik (Tıpta Uzmanlık)

Səhiyyə və Sosial Müdafiə Nazirlikləri tərəfindən tərtib edilən qaydalara

görə həyata keçirilən və tibb doktorlarına müəyyən bir sahədə xüsusi bacarıq və

səlahiyyət vermək məqsədi daşıyan bir ali təhsil pilləsidir.

17

1.2.4.3.4 Sənətdə yetərlilik (Sanatda Yeterlilik)

Bakalavr təhsilinə əsaslanaraq ən azı altı, magistraturaya əsaslanaraq, ən azı

dörd illik proqramı əhatə edən və orjinal bir sənət əsərinin ortaya qoyulmasını,

musiqi və səhnə sənətlərində isə üstün bir təcrübə vəyaradıcılıq məqsədi

daşıyandoktorantura səviyyəsində bakalavrdan sonrakı bir ali təhsil pilləsinə

bərabərdir.

1.2.5 Türkiy ə Respublikasında Ali təhsilin formaları

Türkiyə Respublikası “Ali Təhsil Haqqında” Qanuna görə, ali təhsildə

təhsilin formaları dedikdə, təhsil-tədris prosesi müddəti ərzində dərslərə və

müvafiq təcrübələrə davamiyyətin forması başa düşülür.

1.2.5.1 Formal təhsil (Örgün eğitim)

Tələbələrin tədris prosesi ərzində dərslərə və müvafiq təcrübələrə

davamiyyət məcburiyyətinin olduğu ali təhsil formasıdır.

1.2.5.2 Distant təhsil (Açık eğitim)

Tələbələrə radiyo, televiziya və digər təhsil vasitələri yolu ilə verilən ali

təhsil formasıdır.

1.2.5.3 Ekstern təhsil (Dışarıdan eğitim)

Ali t əhsilin müəyyən sahələrində, davamiyyət məcburiyyəti olmadan,

yalınz semestrdaxili və sonu nəzərdə tutulan imtahanlarda iştirak məcburiyyəti

olan bir ali təhsil formasıdır. Bu ali təhsil formasındakı tələbələr ortaq məcburi

dərslər ilə zəruri görülən bəzi dərsləri, aidiyyəti ali təhsil qurumları tərəfindən iş

saatları xaricindəki müvafiq saatlarda verilən dərslərdə alırlar.

18

1.2.5.4 Yayğın təhsil (Yaygın eğitim)

Cəmiyyətin hər təbəqəsinə və müxtəlif sahələrdə bilik və bacarıq əldə

etmək imkanı verən bir ali təhsil formasıdır.

1.3 Türkiy ə Respublikasında Ali təhsil qurumları v ə onların

təşkilati strukturu

Türkiyə Respublikasında ali təhsil qurumları dedikdə, universitetlər və ali

texnoloji institutlar və onların tərkibində olan fakültələr, institutlar, kolleclər,

konservatoriyalar, peşə kollecləri və təcrübə-araşdırma mərkəzləri başa düşülür.

Burada universitetlər bizim təhsil üçün aydın olsa da, ali texnoloji

institutları bir qədər yenidir. Bu baxımdan onlara qısa aydınlıq gətirək:

Ali texnoloji institutları, xüsusilə texnoloji sahəsində ali səviyyədə

araşdırma, təhsil-tədris, istehsal, yayın və müşavirlik həyata keçirən, dövlət

hüquqi şəxsliyinə və elmi müxtariyyətə malik bir ali təhsil qurumudur.

Türkiyə Respublikası “Ali təhsil haqqında” qanunun 12-ci maddəsi

Türkiyədə ali təhsil qurumlarının əsas vəzifələrinin aşağıdakı kimi təsbit

etmişdir:

� Müasir mədəniyyət və təhsil-tədris əsaslarına dayanan bir sistem

daxilində, cəmiyyətin ehtiyacları və inkişaf planları prinsip və

hədəflərinə uyğun və orta təhsilə dayanan müxtəlif səviyyələrdə təhsil-

tədris, elmi araşdırma, yayın və konsaltinq xidməti göstərmək;

� Öz ixtisas gücü, maddi imkanlarını rasional, məhsuldar və iqtisadi

formada istifadə edərək, milli təhsil siyasəti və inkişaf planları prinsip və

hədəfləri il ə Ali Təhsil Şurası (YÖK) tərəfindən formalaşdırılan plan və

proqramlar istiqamətində, ölkənin ehtiyacı olan sahələrdə və sayda insan

kapitalı yetişdirmək;

� Türk cəmiyyətinin həyat səviyyəsini yüksəldici və ictimai rəyi

maarifləndirici elmi biliklərini söz, yazı və digər vasitələrlə yaymaq;

19

� Formal, yayğın, davamlı və distant təhsil yolu ilə cəmiyyətin, xüsusilə

sənayeləşmə və kənd təsərrüfatında modernləşmə istiqamətlərində

maarifləndirilməsini təmin etmək;

� Ölkənin elmi, mədəni, sosial və iqtisadi sahələrdə inkişaf etməsini və

irəlil əməsini təyin edən problemlərini, digər qurumlarla əməkdaşlıq

edərərk, dövlət qurumlarına təklifl ər etməklə tədris və tədqiqat

predmetinə çevirmək, nəticələrini cəmiyyətin faydasına təqdim etmək və

dövlət qurumları tərəfindən tələb olunan tədqiqatları nəticələndirərək

düşüncələrini və təklifl ərini bildirmək;

� Təhsil-tədris səfərbərliyi üçün formal, yayğın, davamlı və distant təhsil

xidmətini həyata keçirən qurumlara kömək edəcək tədbirlər görmək;

� Regionlarındakı aqrar təsərrüfat və sənayenin inkişafına və ehtiyaclarına

uyğun peşə kadrlarının yetişməsinə və bilikl ərinin artırılmasına kömək

etmək, sənaye, kənd təsərrüfatı və səhiyyə xidmətləri il ə digər

xidmətlərdə modernləşməni, istehsalda artımı təmin edəcək fəaliyyət və

proqramlar hazırlamaq, həyata keçirmək və həyata keçirilən proqramlara

qoşulmaq, bununla bağlı qurumlarla əməkdaşlıq etmək və ekoloji

problemlərə həll yolu gətirən təklifl ər vermək;

� Təhsil texnologiyasını yaratmaq, inkişaf etdirmək, istifadə etmək və

yaymaq;

� Ali t əhsilin praktikaya uyğun həyata keçirilməsinə aid təhsil-tədris

əsaslarını inkişaf etdirmək, təsərrüfat hesablı şirkətlər qurmaq, verimli

çalışdırmaq və bu fəaliyətlərin inkişaf etdirilməsi ilə bağlı zəruri

tədbirləri həyata keçirmək.

1.3.1 Universitetlər, onların t əşkilatı strukturu v ə fəaliyyət

mexanizmləri

Türkiyə təhsil qanunvericiliyinə görə universitet elmi müxtariyyətə və

dövlət hüquqi şəxs statusuna sahib olmaqla, yüksək səviyyədə təhsil-tədris, elmi

20

araşdırma, yayın və konsaltinq xidməti göstərən, fakültə, kollec, bölmə, kafedra

(anabilim dalı), araşdırma və təcrübə mərkəzlərindən ibarət olmaqla,

formalaşdırılan bir ali təhsil qurumudur. Universitet dövlət inkişaf planlarının

prinsip və hədəfləri istiqamətində və ali təhsil planlaşdırılması çərçivəsində, Ali

Təhsil Şurasının (YÖK) müsbət rəyi və ya təklifi əsasında qanunla təsis edilir.

Sxem No. 1-də Türk universitetlərinin əsas idarəetmə orqanları

göstərilmişdir. Göründüyü kimi burada Azərbaycandan fərqli olaraq,

Universitet İdarəetmə Şurası adlı əlavə bir orqan da fəaliyyət göstərir.

Sxem No. 1 Universitetin əsas idarəetmə orqanları

Türk universitetlərində rektorun tabeliyində olan mərkəzi idarəetmə

strukturunun başında bir baş katib (genel sekreter) və zəruri dairə müdirlikləri,

REKTORLUQ: - Rektor - Prorektorlar

UNİVERSİTET ELM İ ŞURASI: - Rektor; - Prorektorlar; - Dekanlar; - Hər

fakült ədən 1 müəllim;

- İnstitut müdirl əri;

- Kollec müdirl əri

UNİVERSİTET İDARƏETMƏ ŞURASI:

- Rektor; - Dekanlar; - Senato tərəfindən

təyin olunan 3 professor

21

Sxem No. 2. Türk universitetlərind ə rektora tabe olan mərk əzi

idarəetmə aparatının strukturu

BAŞ KAT İBLİK (GENEL SEKRETERL İK)

BİNA İŞLƏRİ VƏ TEXNİKİ DAİRƏ MÜDİRLİYİ (YAPI İŞLERİ VE TEKN İK DA İRE

BAŞKANLI ĞI)

KADRLAR DA İRƏ MÜDİRLİYİ (PERSONEL DAİRE BAŞKANLI ĞI)

KOMPTROLORLUQ DA İRƏ MÜDİRLİYİ (KOMPTROLÖRLÜK DAIRE BA ŞKANLI ĞI)

TƏLƏBƏ İŞLƏRİ DAİRƏ MÜDİRLİYİ (ÖĞRENCİ İŞLERİ DAİRE BAŞKANLI ĞI)

SAĞLAMLIQ, M ƏDƏNİYYƏT VƏ İDMAN DAİRƏ MÜDİRLİYİ (SAĞLIK, KÜLTÜR VE

SPOR DAİRE BAŞKANLI ĞI)

KİTABXANA V Ə SƏNƏDLƏR DAİRƏ MÜDİRLİYİ (KÜTÜPHANE VE

DOKÜMANTASYON DA İRE BAŞKANLI ĞI)

İNFORMASİYA EMALI DA İRƏ MÜDİRLİYİ (BİLGİ İŞLEM DA İRE BAŞKANLI ĞI)

HÜQUQ MÜŞAVİRLİYİ (HUKUK MÜ ŞAVİRLİYİ)

TƏCHİZAT X İDMƏTLƏRİ DAİRƏ MÜDİRLİYİ (DESTEK HİZMETLER İ DAİRE BAŞKANLI ĞI)

UNİVERİSTET XƏSTƏXANASI BA Ş MÜDİRLİYİ (ÜNİVERSİTE HASTANESİ BAŞMÜDÜRLÜĞÜ)

22

müdirlər, müşavirlər, hüquq müşavirləri, ekspertlər ilə büro və daxili xidmət

vəzifələrini həyata keçirmək məqsədilə Dövlət Məmurları Qanununa əsasən

məmurlar və digər vəzifəlil ər çalışır. Bu strukturların adları Sxem No.2-də

göstərillmi şdir.

Baş katiblik bir Baş katib ilə ən çox iki Baş katib müavinindən və ona bağlı

strukturlardan formalaşır.

Baş katib Universitet inzibati strukturunun rəhbəridir və bu strukturun

normal qaydada işləməsi ilə bağlı Rektorun qarşısında məsuliyyət daşıyır. Baş

katib universitet inzibati strukturunun rəhbəri kimi icra edəcəyi vəzifələr

xaricində, özü və özünə bağlı strukturlar vasitəsilə aşağıdakı vəzifələri yerinə

yetirir:

� Universitet inzibati strukturunda olan bölmələrin məhsuldar, nizamlı

və ahəngdar formada çalışmasını təmin etmək;

� Universitet Elmi Şurası (Senato) ilə Universitet İdarəetmə Şurasında

səsvermə hüququ olmadan hesabatçı vəzifəsini icra etmək: bu

şuralarda alınan qərarların yazılması, qorunması və saxlanmasını

təmin etmək;

� Universitet Elmi Şurası və İdarəetmə Şurasının qərarlarını

universitetə bağlı strukturlara çatdırmaq;

� Universitet inzibati strukturunda çalışacaq personal haqqında rektora

tövsiyyə etmək;

� Mətbuat və ictimaiyyətlə əlaqələr xidmətinin həyata keçirilməsini

təmin etmək

� Rektorluğun yazışmalarını həyata keçirmək;

� Rektorluğun protokol, ziyarət və mərasim işlərini nizamlamaq;

� Rektor tərəfindən verilən digər bu qəbildən vəzifələri icra etmək.

Bina işləri və texniki dairə müdirliyinin vəzifələri aşağıdakılardır:

23

� Universitet bina və təsislərinin layihələrini formalaşdırmaq, tender

sənədlərini hazırlamaq, tikinti və təmirlə bağlı müvafiq tenderləri

həyata keçirmək, inşaatları təftiş etmək və qəbul etmək, baxım və

təmir işlərini həyata keçirmək;

� Kalorifer, qazanxana, generator, havalandırma sistemləri il ə telefon

stansiyası, ekoloji tənzimləmə və nəqliyyat, lift baxımı və təmiri kimi

işləri həyata keçirmək.

Kadrlar dairə müdirliyinin vəzifələri bunlardır:

� Universitetin iş qüvvəsi planaşdırması və kadr siyasəti il ə bağlı

tədbirlər həyata keçirmək;

� Universitet personalının təyinat, şəxsi iş və pensiya təminatı ilə bağlı

işləri həyata keçirmək;

� İnzibati personalın xidmətqabağı və xidmət ərzində ixtisasartırması

ilə bağlı proqramları hazırlamaq və əməliyyatları həyata keçirmək;

� Veriləcək digər oxşar işləri həyata keçirmək.

Komptrolorluq dairə müdirliyi aşağıdakı vəzifələri icra edir:

� Xidmət və fəaliyyətlərini iqtisadi və səmərəli bir formada yerinə

yetirilməsi üçün insan, pul və xammal kimi mövcud resursların ən

münasib və məhsuldar bir formada istifadəsini təmin etmək

məqsədilə universitetə aid büdcə layihələrini plan və proqram əsasına

görə hazırlamaq və həyata keçirilməsinə nəzarət etmək;

� İnvestisiya proqramlarının maliyyə mənbələri il ə bağlı və zəruri

bilik, sənəd və statistik məlumatları toplamaq və qiymətləndirmək;

� Təcrübə mərhələsində nağd və ödəmə vəziyyətinə nəzarət etmək;

� Universitetin təsərrüfat işləri il ə hər növ ödəniş və hasilat işlərini

həyata keçirmək.

Tələbə işləri dairə müdirliyi aşağıdakı vəzifələri icra edir:

24

� Tələbələrin yeni qeydiyyat, qəbul və dərs vəziyyətləri il ə bağlı zəruri

işləri həyata keçirmək;

� Məzuniyyət, kimlik, stipendiya, məzunlarla əlqələrin saxlanması

əməliyyatlarını həyata keçirmək;

� Veriləcək digər oxşar vəzifələri yerinə yetirmək.

Sağlamlıq, Mədəniyyət və idman dairə müdirliyinin vəzifələri

aşağıdakılardır:

� Tələbələrin və personalın sağlamlıq işləri və müalicələri il ə bağlı

xidmətləri həyata keçirmək;

� Tələbələrin və personalın sığınacaq, yemək və oxşar ehtiyaclarını

qarşılamaq;

� Tələbələrin və personalın idman, mədəni və sosial ehtiyaclarını

qarşılayacaq fəaliyyətləri həyata keçirmək.

Kitabxana və sənədlər dairə müdirliyi aşağıdakı vəzifələri icra edir:

� Kitabxanaçılıq işlərini həyata keçirmək;

� İmtahanlarla bağlı hər növ informasiya və sənədləri toplamaq,

qorumaq, zərurət olduqda istifadəçilərə təqdim etmək.

İnformasiya emalı dairə müdirliyi aşağıdakı vəzifələri icra edir:

� Universitetdəki bilik emalı sistemini həyata keçirmək: təhsil, tədris

və araşdırmalarda dəstək olmaq;

� Universitetin ehtiyac duyduğu digər bilik emalı xidmətlərini yerinə

yetirmək.

Hüquq müşavirliyi aşağıdakı vəzifələri icra edir:

25

� Universitetin tələbələri, digər fərd və qurumlarla olan anlaşmazlıq və

çəkişmələrdə məhkəmə və inzibati orqanlarda universitetin

hüquqlarını müdafiə etmək;

� Universitetin həyata keçirdiyi işlərin müvcud qanunlara uyğun olaraq

reallaşdırılmasında inzibati strukturlara kömək etmək;

� Oxşar digər vəzifələri icra etmək.

Təchizat xidmətləri dairə müdirliyi aşağıdakı vəzifələri icra edir:

� Aparat, material və xammalın təmini ilə bağlı xidmətləri həyata

keçirmək;

� Təmizlik, işıqlandırma, isitmə, baxım, təmir və oxşar xidmətləri

həyata keçirmək;

� Nəşr və qrafik işləri il ə sənəd, yazı çoxaldılması xidmətlərini yerinə

yetirmək;

� Mülki müdafiə, təhlükəsizlik və ekoloji nəzarət işlərini yerinə

yetirmək;

� Veriləcək oxşar vəzifələri həyata keçirmək.

Universitet xəstəxanası baş müdirliyi. Türkiyədə əksər universitetlərin

tibb fakultələrinin xəstəxanaları mövcuddur. Bu inzibati struktur da

xəstəxananın nizamlı fəaliyyətini və daha keyfiyyətli xidmət göstərməsini,

qeydiyyatın düzgün tutulmasını və oxşar xidmətlərin görülməsini təmin edir.

Həmçinin sxem No.3-də Türk universitetlərinin təlim-tədris strukturları

göstərilmişdir. Göründüyü kimi Azərbaycandan fərqli olaraq, texnikomlar

(kolleclər) da universitetlərin tərkibində fəaliyyət göstərir. Həmçinin bizdən

fərqli olaraq, peşə istiqamətləri bir neçə müvafiq kafedranı özündə

birləşdirməklə ayrıca strukturdur. Digər tərəfdən magistratura və aspirantura

(doktorantura) təhsili də İnstitutlar çərçivəsində həyata keçirilir.

26

Sxem 3. Universitetlərin t əlim-t ədris strukturları

1.3.1.1 Rektor və onun hüquq və vəzifələri

Dövlət universitetlərində rektor, professor akademik ünvanına malik şəxslər

arasından, hazırkı rektorun təşəbbüsü ilə yığışan universitet müəlliml əri

tərəfindən seçiləcək 6 namizəd arasından, Ali Təhsil Şurasının (YÖK) seçəcəyi

3 namizədin birinin Prezident tərəfindən təyin etdiyi şəxsdir. Belə ki, müəlliml ər

tərəfindən seçilən 6 üzvdən 3-ü (1-ci, 2-ci, 3-cü olmaqla) Ali Təhsil Şurası

(YÖK) rektor təyin etmək üçün seçərək Prezidentə təqdim edir. Prezident isə

bunların arasından birini rektor təyin edir. Universitet rektoru universitetin

hüquqi şəxs statusunu təmsil etməklə, vəzifə müddəti 4 ildir. Vəzifə müddəqi

başa çatmış rektorun iki dəfədən artıq rektorluq etməməsi şərti il ə yenidən rektor

kimi seçilib, vəzifəyə təyin edilməsi mümkündür.

Rektorluğa namizədlərin seçkisi gizli yolla həyata keçirilir. Səs verən

müəlliml ər səsvermə bülleteninə yalnız bir nəfərin adını yaza bilər. İlk iclasda

müəlimlərin ən az yarısının olması vacibdir. Əgər bu şərt təmin olunmasa, iclas

UNİVERSİTET

FAKÜLT ƏLƏR

PEŞƏ

KOLLECL ƏRİ

İNSTİTUTLAR

KOLLECL ƏR

ARAŞDIRMA VƏ TƏCRÜBƏ MƏRKƏZLƏRİ

BÖLM ƏLƏR

KAFEDRALAR

KAFEDRALAR BÖLM ƏLƏR

KAFEDRALAR

BÖLM ƏLƏR

KAFEDRALAR

27

48 saat təxirə salınır və mövcud şərt gözlənilmədən seçki həyata keçirilir. Ən

çox səs alan 6 şəxs namizəd kimi seçilmiş hesab olunur. Bu namizədlərin

bərabər səs toplamaları halında, onların hansının önə çixarılması püşk atma yolu

ilə müəyyənləşdirilir. Seçkinin nəticəsi bir protokolla rəsmiləşdirirlərək, həmin

protokol və namizəd kimi müəyyənləşdirilən 6 nəfərin tərcümeyi-halları mövcud

rektor tərəfindən Ali Təhsil Şurasına (YÖK-ə) göndərilir.

Həyata keçirilən seçkidə namizəd sayı 6-dan az olduğu halda, rektorluğa

namizədin müəyyənləşdirilməsi prosesi tamamlanmamış sayılır. Bu hal, YÖK-ə

bildirilir v ə hər dəfə ən gec bir ay daxilində yeni namizəd seçkisi üçün

vəzifədəki rektor müəlliml əri yenidən iclasa çağırır. Yeni rektor təyin olunana

qədər rektor və ya prorektorun vəzifəsi davam edir.

Rektorların yaş həddi 67 yaşdır. Ancaq rektor təyin olunanlar üçün vəzifə

müddəti başa çatanadək bu kriteriya nəzərə alınmır.

Özəl (Vəqf) universitetlərdə rektor, Ali Təhsil Şurasının (YÖK) müsbət

rəyi nəzərə alınaraq, qəyyumlar heyəti tərəfindən təyin edilir.

Rektor fəaliyyətində ona köməklik etmək məqsədilə, Universitetin daimi

ştatında olan professorlar arasından ikidən az olmamaq şərtilə, ən çox 3-nü

prorektor (köməkçi) seçir. Ancaq mərkəzi distant təhsil xidməti göstərən

universitetlərdə bu rəqəm 5-ə qədər yüksələ bilər.

Prorektorlar (rektor yardışcıları) rektor tərəfindən 5 illik müddətə vəzifəyə

təyin edilir. Rektor zərurət gördüyü halda, prorektorlarını dəyişə bilər.Rektorun

vəzifəsi başa çatdıqda prorektorlarının da vəzifəsi başa çatır.

Rektor icazəni Ali Təhsil Şurası(YÖK) sədrindən alır. Rektor universitet

mərkəzinin olduğu şəhərdən başqa şəhərlərdə olan və universitetə bağlı

strukturlardakı fəaliyyət ilə Universitetlərarasl Şura və Rektorlar Komitəsi

iclaslarına qoşulmaq məqsədilə edəcəyi səyahətlər xaricində qalan, vəzifə və

səyahətlərini Ali T əhsil Şurası (YÖK) sədrinə bildirir. Bu formada vəzifədən

uzaqda olmaları 15 günü keçdiyi halda Ali Təhsil Şurasının (YÖK) sədri Ali

Təhsil Şurasına bu haqda informasiya verir.

28

Rektor vəzifə başında olmadığı zaman prorektorlardan birini vəkil təyin

edir. Əgər rektor vəzifəsinə bu cür vəkalət 6 aydan çox çəkərsə, yeni bir rektor

təyin edilir.

Rektorun vəzifələri, səlahiyyətləri və məsuliyyəti aşağıdakılardan ibarətdir:

� Universitet şuralarına sədrlik etmək; ali təhsilin ali qurumlarının

qərarlarını icra etmək, universitet şuralarının tövsiyyələrini araşdıraraq,

qərarlar çıxarmaq və universitetə bağlı qurumların arasında nizamlı

fəaliyyəti təmin etmək;

� Hər tədris-təhsil ilinin sonunda və zərurət olduqda universitetin təhsil-

tədris, elmi araşdırma və yayın fəaliyyətləri haqqında Universitetlərarası

Şuraya (Üniversitelerarası Kurul) informasiya vermək;

� Universitetin investisiya proqramlarını, büdcəsini və kadr ehtiyaclarını,

ona bağlı strukturların və universitet idarəetmə şurası ilə universitet elmi

şurasının (senato) rəy və təklifl ərini aldıqdan sonra hazırlamaq və Ali

Təhsil Şurasına (YÖK) təqdim etmək;

� Zərurət hesab etdiyi halda universiteti təşkil edən strukturlarda fəaliyyət

göstərən tədris personalının və digər personalın yerlərini dəyişmək və ya

bunlara yeni vəzifələr vermək;

� Universitet strukturları və bütün səviyyələrdəki personal üzərində təftiş

və nəzarəti həyata keçirmək;

� Qanun və əsasnamələrdə ona verilən digər vəzifələri həyata keçirmək.

Rektor universitetin və ona bağlı strukturların tədris potensialının rasional

formada istifadə edilməsində və inkişaf etdirilməsində, tələbələrə zəruri sosial

xidmətlərin təmin edilməsində, zərurət olduğu zaman təhlükəsizlik tədbirlərinin

alınmasında, təhsil-tədris, elmi araşdırma və yayın fəaliyyətlərinin dövlət inkişaf

planları prinsip və hədəfləri istiqamətində planlaşdırılıb həyata keçirilməsində,

elmi və inzibati təftiş və nəzarətin həyata keçirilməsində və bu vəzifələrin aşağı

29

strukturlara ötürülməsində, təqib və nəzarət edilməsində və nəticələrinin

alınmasında birinci dərəcədə səlahiyyətli və məsuldur.

1.3.1.2 Universitet Elmi Şurası (Senato) və onun funksiyaları

Universitet Elmi Şurası (Senato) rektorun sədrliyində, prorektorlar,

dekanlar və hər fakültədən, fakültə elmi şuraları tərəfindən 3 illik müddətə

seçiləcək bir müəllim il ə rektorluğa bağlı institut və kollec müdirlərindən

formalaşır.

Universitet Elmi Şurası (Senato) hər tədris ilinin əvvəlində və sonunda

olmaqla ildə ən azı iki dəfə toplanır.

Rektor zərurət hesab etdiyi hallarda Universitet Elmi Şurasının (Senato)

iclasını çağıra bilər.

Universitet Elmi Şurası (Senato) universitetin akademik orqanı olmaqla,

aşağıdakı vəzifələri həyata keçirir:

� Universitetin təhsil-tədris, elmi araşdırma və yayın fəaliyyətlərinin

əsasları haqqında qərar qəbul etmək;

� Universiteti bütövlükdə maraqlandıran qaydalar və əsasnamə layihələrini

hazırlamaq və ya rəy vermək;

� Rektorun təsdiqindən sonra Rəsmi Qəzetdə yayımlanaraq qüvvəyə

minməli olan universitet və ya univeristetin strukturları ilə bağlı

əsasnamələri hazırlamaq;

� Universitetin illik təhsil-tədris proqramını və təqvimini araşdıraraq qərar

qəbul etmək;

� Hər hansı imtahansız fəxri adları vermək və fakültə elmi şuralarının bu

sahədəki təklifl ərini qərarlaşdırmaq;

� Fakültə elmi şuraları ilə rektorluğa bağlı institut və kollec elmi

şuralarının qərarlarına ediləcək etirazları araşdıraraq qərarlaşdırmaq;

� Univeristet idarəetmə şurasına üzv seçmək;

30

� Qanun və əsasnamələrdən irəli gələn digər vəzifələri həyata keçirmək.

1.3.1.3 Universitet İdarəetmə Şurası (Üniversite Yönetim Kurulu)

və onun funksiyaları

Universitet İdarəetmə Şurası rektorun sədrliyində dekanlardan, universitetə

bağlı müxtəlif strukturları təmsil edən formada Universitet Elmi Şurası

tərəfindən 4 il müddətinə seçilən 3 professordan ibarətdir.

Rektor zərurət olduqda, İdarəetmə Şurasının iclasını çağırır.

Prorektorlar səsvermə hüququ olmamaq şərti il ə Universitet İdarəetmə

Şurasının iclaslarına qoşula bilərlər.

Universitet İdarəetmə Şurasının vəzifələri aşağıdakılardan ibarətdir:

� Ali t əhsilin ali qurumları ilə Universitet Elmi Şurası qərarlarının həyata

keçirilməsində müəyyənləşdirilən plan və proqramlar istiqamətində

rektora yardım etmək;

� Fəaliyyət plan və proqramlarının həyata keçirilməsini təmin etmək,

universitetə bağlı strukturların tövsiyyələrini diqqətə alaraq investisiya

proqramını, büdcə layihəsinin ilkin mətnini tədqiq etmək və öz təklifl əri

ilə birlikdə rektorluğa təqdim etmək;

� Universitet idarəetməsi ilə bağlı rektorun təyin edəcəyi məsələlərdə

qərarlar qəbul etmək;

� Fakültə, institut və kolleclərin İdarəetmə Şuralarının qərarları ilə bağlı

etirazları tədqiq edərək qəti qərar qəbul etmək;

� Qanun və əsasnamələrdən irəli gələn digər vəzifələri həyata keçirmək.

1.3.1.4 Fakültə, onun təşkilatı strukturu v ə fəaliyyət mexanizmi

31

Fakültə ali səviyyədə təhsil-tədris, elmi araşdırma və yayın fəaliyyətini

həyata keçirən və ona institut, kollec və oxşar strukturlar aid edilə bilən bir ali

təhsil qurumudur və qanunla yaradılır.

Fakültə, əsasən hər biri ən azı ayrı bir təhsil proqramı həyata keçirən

bölmələrdən formalaşır. Bir təhsil proqramı həyata keçirən fakültələrdə bir

bölmə yaradılır.

SXEM No. 4: Türkiyə universitetlərində fakültələrin inzibati strukturu (Uludağ

Universiteti nümunəsində)

Türk universitetlərində əsas tədris strukturu fakültələrdir. Bu ölkədə

fakültələr inzibati və akademik baxımından dərin strukturlaşmış qurumlardır.

32

Sxem No.4-də Uludağ Universitetinin timsalında bir fakültənin inzibati

strukturu verilmişdir. Nəzər yetirdikdə görürük ki, fakültələr bir növ

universitetin kiçik modelləridir. Türkiyədə Universitetin hər fakültəsi ayrıca

binalarda yerləşərək, müstəqil maddi-texniki təchizata malikdirlər.

Bir kampus çərçivəsində yerləşən fakultələrdə fakultə katibinə bağlı kifayət

qədər mütəxəssis və personaldan formalaşan katiblik fakultənin inzibati işlərini

icra edir.

1.3.1.4.1 Fakültə dekanı və onun hüquq və vəzifələri

Fakültənin və onun strukturlarının təmsilçisi olan dekan, universitet

daxilindən və ya xaricindən olmaqla, rektorun təklif etdiyi 3 professor arasından

Ali T əhsil Şurası (YÖK) tərəfindən 3 il müddətinə seçilir və normal qaydada

vəzifəyə təyin edilir. Vəzifə müddəti başa çatan dekan yenidən vəzifəyə təyin

edilə bilər.

Dekan özünə köməkçi olmaq məqsədilə fakültənin tam ştatında olan

müəlliml əri arasından ən çok iki nəfəri dekan müavini (yardımçısı) təyin edə

bilər.

Dekan müavinləri dekan tərəfindən ən çoxu 3 il müddətinə vəzifəyə təyin

edə bilər. Dekan zərurət gördüyü hallarda müavinlərini dəyişdirə bilər. Dekanın

vəzifə müddəti başa çatdıqda onun müavinlərinin də vəzifə müddəti başa çatır.

Vəzifəsi başında olmadığı müddətdə dekan müavinlərindən birini vəkil

təyin edir. Vəzifəyə vəkalət 6 aydan çox çəkərsə, yeni bir dekan vəzifəyə təyin

edilir.

Dekanın vəzifələri, səlahiyyət və məsuliyyəti aşağıdakılardan ibarətdir:

� Fakültə şuralarına sədrlik etmək, fakültə şuralarının qərarlarını icra

etmək və fakultə strukturları arasında nizamlı fəaliyyəti təmin etmək;

� Hər tədris ilinin sonunda və istənildiyi halda fakültənin ümumi vəziyyəti

və fəaliyyəti haqqında rektora hesabat vermək;

33

� Fakültənin təxsisat və kadr ehtiyaclarını əsaslandırması ilə birlikdə

rektorluğa bildirmək, fakültə büdcəsi ilə bağlı təklifi fakült ə idarəetmə

şurasının da rəyini aldıqdan sonra rektorluğa təqdim etmək;

� Fakültənin strukturları və bütün səviyyələrdəki personalı üzərində ümumi

təftiş və nəzarəti həyata keçirmək;

� Qanun və əsasnamələrlə ona verilən digər vəzifələri həyata keçirmək.

Dekan fakültənin və ona aid strukturların tədris potensialının rasional

qaydada istifadəsində və inkişaf etdirilməsində, lazım olduqda təhlükəsizlik

tədbirlərinin alınması ilə, tələbələrə zəruri sosial xidmətlərin göstərilməsində,

təhsil-tədris, elmi araşdırma və yayın fəaliyyətlərinin sistemli bir şəkildə həyata

keçirilməsində, bütün fəaliyyətlərin nəzarət və təftişinin təmin edilməsində,

təqib və idarə edilməsində və nəticələrinin alınmasında rektor qarşısında birinci

dərəcədə məsul şəxsdir.

1.3.1.4.2 Fakültə Elmi Şurası (Fakülte Kurulu) v ə onun

funksiyaları

Fakültə Elmi Şurası dekanın sədrliyində fakültəyə bağlı olan bölmələrin

müdirləri il ə, əgər varsa fakültəyə bağlı institut və ya kollec müdirlərindən və 3

il müddətinə fakültədəki professorların öz aralarından seçdikləri 3, dosentlərin

öz aralarından seçdikləri 2, dosent köməkçilərinin (yardımçı doçent) öz

aralarından seçdikləri 1 müəllimdən formalaşdır.

Fakültə Elmi Şurası ənənəvi iclaslarını hər semestrin əvvəlində və sonunda

keçirir.

Dekan zərurət gördüyü hallarda şuranı istənilən vaxt iclasa çağıra bilər.

Fakültə Elmi Şurası akademik bir orqan olmaqla, aşağıdakı vəzifələri

həyata keçirir:

34

� Fakültənin təhsil-tədris, elmi araşdırma və yayın fəaliyyətlərini və bu

fəaliyyətlərlə bağlı əsasları, plan, proqram və təhsil-tədris təqvimini

qərarlaşdırmaq;

� Fakültə idarəetmə şurasına üzv seçmək;

� Qanun və əsasnamələrlə verilən digər vəzifələri icra etmək.

1.3.1.4.3 Fakültə İdarəetmə Şurası (Fakülte Yönetim Kurulu) və

onun funksiyaları

Azərbaycandan fərqli olaraq Türkiyədə fakültələrin həm də idarəetmə

şurası mövcuddur. Belə ki, Fakültə İdarəetmə Şurası, dekanın sədrliyində

Fakültə Elmi Şurasının 3 il müddətinə seçəcəyi 3 professor, iki dosent və bir

yardımçı dosentdən formalaşır.

Fakültə İdarəetmə Şursı dekanın çağırışı ilə toplanır. Şura zərurət gördüyü

hallarda müvəqqəti işçi qrupları, təhsil-tədris kordinatorluqları qura və bunların

vəzifələrini müəyyənləşdirə bilər.

Fakültə İdarəetmə Şurası, inzibati işlərdə dekana köməkçi bir orqan olub,

aşağıdakı vəzifələri icra edir:

� Fakültə Elmi Şurasının qərarları ilə təsbit etdiyi əsasların həyata

keçirilməsində dekana yardım etmək;

� Fakültənin təhsil-tədris, plan və proqramları ilə akademik təqviminin icra

edilməsini təmin etmək;

� Fakültənin investisiya, proqram və büdcə layihəsini hazırlamaq;

� Dekanın fakültə idarəetməsi ilə bağlı görəcəyi bütün işlərdə qərar vermək;

� Tələbələrin qəbulu, dərslərə adaptasiyası və çıxarılmaları ilə təhsil-tədris

və imtahanlara aid fəaliyyətləri haqqında qərar vermək;

� Qanun və əsasnamələrlə verilən digər vəzifələri həyata keçirmək.

35

1.3.1.4.4 Fakültənin akademik strukturu

Sxem No. 5-də Türkiyə Respublikası Uludağ Universiteti İqtisadi və

İnzibati Elmlər Fakültəsinin akademik strukturunun nümunəsində Türkiyədə

fakültələrin akademik strukturunu vermişik. Azərbaycandan fərqli olaraq, bu

ölkədə Fakültələr bizdəki kimi kafedralara deyil, əvvəlcə Bölmələrə, Bölmələr

isə Kafedralara bölünür. Bölmələr bir növ bizdəki ixtisas/proqram anlamına

gəlsə də, ancaq bu ayrıca bir struktur kimi fəaliyyət göstərir. Yəni bölmənin

müdiri var, kafedraları var və.s. Ümumiyyətlə Türkiyədə “ixtisas” sözü bizdəki

anlamda işlədilmir. Məsələn, demək istəyəndə ki, filankəs filan ixtisası bitirib,

bunun əvəzinə “bölüm” sözü işlədilir.

36

SXEM No. 5: Türk universitetlərində fakültənin akademik strukturu (Uludağ

Universiteti İqtisadiyyat və İdarəetmə Elmləri Fakültəsi nümunəsində)

İQTİSADİYYAT V Ə İDARƏETMƏ ELML ƏRİ FAKÜLT ƏSİ

İQTİSAD BÖLM ƏSİ

KAFEDRALAR:

- İqtisadi siyasət;

- İqtisadi

nəzəriyyə;

- İqtisadi

nəzəriyyə;

- İqtisadi tarix;

- İqtisadi gerilik

iqtisadı;

MENECMENT (İŞLETME) BÖLM ƏSİ

KAFEDRALAR:

- Muhasibat və

maliyyə;

- İstehsal və

marketinq;

- Menecment və

təşkilat;

- Ticarət hüququ;

- Ədədi metodlar;

- Kooperativçilik;

BEYNƏLXALQ MÜNASİBƏTLƏR

BÖLM ƏSİ

KAFEDRALAR: - Dövlətlər hüququ;

- Siyasi tarix;

- Beynəlxalq

münasibətlər;

EKONOMETR İYA BÖLM ƏSİ

KAFEDRALAR:

- Ekonometriya;

- Əməliyyatlar

(Yöneylem);

- Statistika;

MAL İYYƏ BÖLMƏSİ

KAFEDRALAR: - Maliyyə nəzəriyyəsi; - Büdcə və maliyyə

planlaşdırması; - Maliyyə iqtisadı; - Maliyyə hüququ

ƏMƏYİN İQTİSADİYYATI V Ə

SƏNAYE MÜNASİBƏTLƏRİ

BÖLM ƏSİ

KAFEDRALAR:

- Əməyin iqtisadiyyatı; - İdarəetmə və əmək

psixologiyası; - İdarəetmə və əmək

sosiologiyası; - Əmək hüququ və

sosial müdafiə hüququ;

DÖVLƏT İDARƏETMƏSİ

BÖLM ƏSİ

KAFEDRALAR:

- Siyasi və sosial elmlər;

- Hüquq elmləri; - İdarəetmə elmləri; - Şəhər və ekoloji

problemlər;

37

1.3.1.4.4.1 Bölmələr (Bölümler)

Bölmələr fakültə və kolleclərin məqsəd, əhatə dairəsi və keyfiyyət

baxımından bir tamlıq əmələ gətirən və bakalvr səviyyəsini də əhatə edən ən azı

bir təhsil-tədris, həmçinin elm və sənət sahələrində araşdırma və təcrübə həyata

keçirən strukturdur.

Tibb, Stomotoloq, Əczaçılıq, Baytarlıq, Hüquq və İlahiyat kimi ənənəvi

olaraq bakalavr səviyyəsində bir təhsil-tədris proqramı həyata keçirərək vahid

diplom verən ali təhsil qurumlarında ən çox 3 bölmə qurula bilər. Ali təhsil

qurumları daxilində bölmə açılmasına, onların birləşdirilməsinə və ya

bağlanmasına birbaşa və ya universitetdən gələn təklifl ər əsasında Ali Təhsil

Şurası(YÖK) qərar verir.

Vahid diplomlu təhsil proqramı həyata keçirməyən, Türkcə, xarici dillər,

inqilab tarixi, plastik sənətlər, müsiqi və bədən tərbiyəsi bölmələri rektorluğa

bağlı olaraq qurulur. Yəni rektorluğun yanında olan qurumlardır.

Bölmələr bir-birini tamamlayan və ya bir-birinə yaxın kafedralardan

formalaşır. Bir fakültədə və ya kollecdə eyni və ya oxşar mahiyyətdə təhsil-

tədris həyata keçirən birdən çox bölmə ola bilməz.

1.3.1.4.4.1.1 Bölmə müdiri (Bölüm Başkanı)

Bir bölməli fakültələrdə dekan eyni zamanda bölmə müdiridir. Bölmə

müdiri, o bölmənin ştatlı professorları, olmadığı təqdirdə dosentləri, dosent də

olmadığı təqdirdə köməkçi dosentləri arasından o bölməni təşkil edən kafedra

müdürlərinin (anabilim dalı başkanı) 15 gün ərzində verəcəkləri yazılı rəyini

nəzərə alaraq bir həftə ərzində fakültələrdə dekan tərəfindən; fakültəyə bağlı

olan kolleclər və konservatoriyalarda müdirin təklifi il ə dekan tərəfindən;

rektorluğa bağlı kollec və konservatoriyalarda müdirin təklifi il ə rektor

tərəfindən vəzifəyə təyin edilir. Dekan bu vəzifəyə təyinatları rektorluğa

bildirməlidir. Bölmə müdürünün vəzifə müddəti 3 ildir. Müddəti başa çatan

müdir yenidən eyni qaydada vəzifəyə təyin oluna bilər.

38

Bölmə müdiri, bölmədəki müəlliml ərdən 2 şəxsi 3 il müddətinə bölmə

müdirinin müavini (başkan yardımçısı) vəzifəsinə təyin edə bilər. Bölmə müdiri

zərurət hesab etdiyi halda müavinlərini dəyişə bilər. Bölmə müdirinin vəzifəsi

sona çatdıqda müavinlərinin vəzifələri də sona çatır.

Bölmə müdiri, bölmənin bütün səviyyələrdəki təhsil-tədris və

tədqiqatlarından və bölmə ilə bağlı hər cür fəaliyyətin nizamlı və məhsuldar

olaraq həyata keçirilməsindən, resursların səmərəli şəkildə istifadə edilməsini

təmin etməkdən məsuldur. Bölmə müdiri fakültə və ya kollecin Elmi Şurasına

qoşulur və bölməsini təmsil edir. Bölmədəki müəlliml ərin öz vəzifələrini yerinə

yetirmələri bölmə müdiri tərəfindən izlənilir və nəzarət edilir. Bölmə müdiri, hər

tədris ilinin sonunda bölmənin keçmiş ildəki təhsil-tədris və araşdırma fəaliyyəti

ilə gələcək ildəki fəaliyyət planını açıqlayan hesabatı aid olduğu rektor, dekan

və ya kollec müdürünə təqdim edir.

1.3.1.4.4.1.2 Bölmə Şurası (Bölüm Kurulu)

Bömə Şurası bölmə müdirinin sədrliyində, əgər varsa müavinləri və o

bölməni təşkil edən kafedra müdirlərindən formalaşır.

Bölmə Şurası bölmə ilə bölməyə aid kafedraların təhsil-tədris təcrübə və

araşdırma fəaliyyətlərinin, proqramlarının, vasitə və fiziki imkanlarından ən

səmərəli formada yararlanmaq üçün zəruri planların və əməkdaşlıq əsaslarının

hazırlanması məsələsində fikir bildirir. Bölmə Şurasının bu məsələlərdə

hazırladığı təklifl ər bölmə müdirinin təsdiqindən sonra həyata keçirilir.

1.3.1.4.4.2 Kafedralar (Anabilim dalı)

Kafedra Bölməni təşkil edən və ən azı bir elm və ya sənət sahəsini əhatə

edən təhsil-tədris təcrübə və araşdırma fəaliyyətlərinin icra edildiyi akademik

strukturdur. Kafedraların qurulmasına, birləşdirilməsinə və ya aradan

qaldırılmasına birbaşa və ya universitetdən gələn təklif əsasında Ali Təhsil

Şurası(YÖK) qərar verir.

39

1.3.1.4.4.2.1 Kafedra müdiri (Anabilim dalı ba şkanı)

Kafedra müdiri həmin kafedranın professorları, olmadığı halda dosentləri,

olmadığı halda yardımçı dosentləri, yardımçı dosent də olmadığı halda digər

müəlliml əri arasından, o kafedranın müəlliml əri tərəfndən seçilir və bir həftə

ərzində kollec müdürü, konservatoriya müdiri və ya fakültələrdə dekan

tərəfindən vəzifəyə təyin edilir. Vəzifəyə seçilə biləcək müəllim sayı ən çox iki

nəfərdirsə, kafedra müdiri kollec müdiri, koservatoriya müdiri və ya fakültələrdə

dekan tərəfindən birbaşa vəzifəyə təyin edilir. Həmçinin bu təyinatlar rektorluğa

bildirilir. Kafedra müdürünün vəzifə müddəti 3 ildir. Müddəti başa çatan müdir

yenidən eyni qaydada vəzifəyə təyin oluna bilər.

1.3.1.4.4.2.2 Kafedra Şurası (Anabilim dalı Kurulu)

Kafedra Şurası elm və sənət sahələri müdirlərindən formalaşır. Kafedranın

yalnız bir elm və ya sənət sahəsini əhatə etdiyi hallarda Kafedra Şurası bütün

müəlliml ərdən formalaşır. Kafedra Şurası müvafiq kafedra proqramlarının

planlaşdırılması və həyata keçirilməsində Kafedra müdirinə rəy və təklifl ərini

bildirir.

1.3.1.4.4.3 Elm sahəsi (Bilim dalı)

Türkiyədə kafedraların Azərbaycandakı analoji qurumlardan əsas fərqi

onların ayrı-ayrı elm sahələrinə bölünməsidir. Belə ki, Elm və ya Sənət sahəsi

kafedra daxilində təhsil-tədris, araşdırma və təcrübə həyata keçirən bir

strukturdur. Kafedralara aid Elm sahələrinin qurulmasına müvafiq Kafedranın

müdiri, Bölmə müdiri və dekanın birgə təklifl əri əsasında Ali Təhsil Şurasının

(YÖK) müsbət rəyi alınmaqla, Universitet Elmi Şurası (Senato) tərəfindən qərar

verilir.

40

1.3.1.4.4.3.1 Elm sahəsi müdiri (Bilim dalı ba şkanı)

Elm sahəsinin müdiri o elm sahəsinin professorları, olmadığı halda

dosentləri, olmadığı halda yardımçı dosentləri, yardımçı dosentləri də olmadığı

halda digər müəlliml ər arasından, o elm sahəsində dərs deyən müəlliml ər

tərəfindən seçilir və bir həftə ərzində kollec müdiri, konservatoriya müdiri və ya

fakültələrdə dekan tərəfindən birbaşa vəzifəyə təyin olunur. Həmçinin təyinat

rektorluğa bildirilir. Elm sahəsi müdürünün vəzifə müddəti 3 ildir. Müddəti başa

çatan müdir yenidən eyni qaydada vəzifəyə təyin oluna bilər.

1.3.1.4.4.3.2 Elm sahəsi Şurası (Bilim dalı Kurulu)

Elm sahəsi Şurası o elm sahəsində fəaliyyət göstərən professor, dosent,

yardımçı dosent ilə digər müəlliml ərdən formalaşır. Elm sahəsi Şurası, dərs

proqramlarının, araşdırmaların hazırlanma və həyata keçirilmələri il ə bağlı

təklifl ərini elm sahəsi müdürünə təqdim edir.

1.3.1.5 İnstitutlar (Enstitüler)

İnstitutlar haqqında hesabatımızın Türkiyədə magistr hazırlığı prosesinə

həsr edilmiş ikinci bölməsində geniş toxunacağımızdan burada üzərində

dayanmırıq.

1.3.1.6 Kolleclər (Yüksekokullar)

Kolleclər bakalavra qədərki və ya bakalvr səviyyəsində müəyyən bir peşəyə

istiqamətlənmiş təhsil-tədrisə üstünlük verən ali təhsil qurumudur. Kolleclər hər

biri ayrı bir təhsil-tədris proqramı icra edən bölmələrdən və ya kafedralardan

formalaşmaqla, qanunla qurulurlar.

Kolleclərin orqanları, kollec müdiri, Kollec Elmi Şurası və Kollec

İdarəetmə Şurasından ibarətdir.

Kollec müdiri 3 il müddətinə aid olduğu fakültə dekanının təklifi əsasında

rektor tərəfindən vəzifəyə təyin edilir. Rektorluğa bağlı kolleclərdə isə bu

41

təyinat birbaşa rektor tərəfindən həyata keçirilir. Müddəti başa çatan müdir

yenidən vəzifəyə təyin edilə bilər.

Müdirin kollecdə ştatlı müəlliml ər arasından 3 il müddətinə vəzifəyə təyin

edəcəyi ən çox iki müavini ola bilər. Müdir zərurət gördüyü hallarda

müavinlərini dəyişə bilər.

Müdirin vəzifəsi başa çatdıqda, onun müavinlərinin də vəzifə müddəti başa

çatır.

Müdürə vəkalət etməkdə və ya müdirliyin boşalmasında görülən prosedur

dekanlarda olduğu kimidir.

Müdir Dekanların qanunla icra etməli olduğu vəzifələri eynilə kolleclər

üçün həyata keçiri.

Kollec Elmi Şurası müdirin sədrliyində, müdir müavinləri və kollecdəki

bölmə və kafedra müdirlərindən formalaşır.

Kollec İdarəetmə Şurası müdirin sədrliyində, müdir müavinləri il ə müdirin

göstərəcəyi altı namizəd arasından Kollec Elmi Şurası tərəfindən 3 il müddətinə

seçilən 3 müəllimdən formalaşır.

Kollec Elmi Şurası və kollec İdarəetmə Şurası eynilə fakültədəki analoji

qurumların vəzifələrini kollec üçün həyata keçirirlər.

1.3.1.7 Araşdırma və Təcrübə Mərk əzləri (Ara ştırma ve Uygulama

Merkezleri)

Araşdırma və Təcrübə Mərkəzi ali təhsil qurumlarında təhsil-tədrisn

dəstəklənməsi məqsədilə müxtəlif sahələrin təcrübə ehtiyacı və bəzi peşə

sahələrinin hazırlıq və dəstək fəaliyyətləri üçün təhsil-tədris, təcrübə və

araşdırmaların həyata keçirildiyi bir ali təhsil qurumudur.

42

1.4 Türk Universitetl ərind ə iqtisad yönümlü fakültələrin t ədris

planları (Uludağ Universiteti nümunəsində)

1.4.1 İqtisad bölməsinin tədris planı

ULUDAĞ UNİVERSİTETİ

2007-2008 TƏDRİS İLİ TƏDRİS PLANLARI (M ƏCBURİ)

FAKÜLT Ə/ İQTİSADİ VƏ İDARƏETMƏ ELML ƏRİ FAKÜLT ƏSİ BÖLM Ə/PROQRAM : İQTİSAD

I. YARIM IL/GÜZ II.YARIM IL BAHAR KODU DƏRSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DƏRSİN ADI T U L Top. ECTS

IKT1001 İKTİSADA GİRİŞ I 3 3 6 IKT1002 İKTİSADA GİRİŞ II 3 3 6 ISL1201 MUHASEBE I 3 3 6 ISL1202 MUHASEBE II 3 3 6 EKO1007 MATEMATİK I 3 3 6 EKO1008 MATEMAT İK II 3 3 6 KAM1103 SOSYOLOJİ 3 3 6 ISL1004 İŞLETME 3 3 6 KAM1201 HUKUKA GİRİŞ 3 3 6 IKT1402 İKTİSAT TARİHİ 3 3 6 AIT101 ATATÜRK İ.İ.T 2 2 3 AIT102 ATATÜRK İ.İ.T 2 2 3 TUD101 TÜRK DİLİ 2 2 3 TUD102 TÜRK DİLİ 2 2 3 YAD…. YABANCI D İL 2 2 3 YAD…. YABANCI D İL 2 2 3 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 15 30

III.YARIM İL/GÜZ IV.YARIM İL BAHAR KODU DƏRSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DƏRSİN ADI T U L Top. ECTS

AIT201 A.İ.İ.T NUTUK 2 2 3 IKT2106 MİKRO İKTİSAT II 3 3 6 IKT2105 MİKRO İKTİSAT I 3 3 6 IKT2108 MAKRO İKTİSAT II 3 3 6 IKT2107 MAKRO İKTİSAT I 3 3 6 EKO2210 ÇIKARIM. İSTATİST. 3 3 6 EKO2207 BETİMS.İSTATİS. 3 3 6 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 15 30

V.YARIM IL/GÜZ VI.YARIM IL BAHAR KODU DƏRSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DƏRSİN ADI T U L Top. ECTS

IKT3201 PARA TEO.VE PO 3 3 6 IKT3006 ARAŞTIRMA YÖN. 3 3 5 IKT3301 ULUSL.İKT.TEORİS 3 3 6 IKT3308 İKTİSADİ BÜYÜME 3 3 5 EKO3101 EKONOMETRİ I 3 3 6 IKT3302 ULUSL.İKT.POLT. 3 3 5 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 EKO3102 EKONOMETRİ II 3 3 5 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6

43

SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 18 32

VII.YARIM IL/GÜZ VIII.YARIM IL BAHAR KODU DƏRSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DƏRSİN ADI T U L Top. ECTS

IKT4003 GÜNCEL KONUL. 3 3 5 IKT4302 TÜRKİYE EKONOM. 3 3 6 IKT4401 İKTİSADİ DÜŞÜNC. 3 3 5 IKT4204 FİNANS EKONOM. 3 3 6 IKT4205 FİNANS.PİYASAL. 3 3 5 IKT4202 İKTİSAT POLİTİKAS 3 3 6 IKT4305 KALKINMA EKON. 3 3 5 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 Toplam Kredi 18 32 Toplam Kredi 15 30 NOT: (*) Yarıyıl başında seçmeli derslerin programda gösterildiği gibi gruplandırılarak listelenmesi. (Örn; Genel Seçmeli, Mesleki Seçmeli, Sosyal Seçmeli gibi) 5'i derleri krediye dahil değildir.

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ 2007-2008 TƏDRİS ILI

SEÇİMƏ DERSLER SİYAHISI (*) FAKÜLTE/ İQTİSADİYYAT V Ə İDARƏETMƏ ELML ƏRİ FAKÜLT ƏSİ BÖLM Ə/PROQRAM : İKT İSAT

III.YARIYIL/GÜZ IV.YARIYIL BAHAR KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS

IKT2497 Devlet Girişimciliği ve Özelleştirme IKT2302 Sanayi Ekonomisi IKT2401 Osmanlı İktisat Tarihi IKT2307 İktisadi Sistemler MAL2105 Parafiskal Yükümlülükler IKT2309 Doğal Kaynaklar Ekonomisi MAL2115 Kamu Maliyesi MAL2115 Kamu Maliyesi MAL2206 Vergi Hukuku MAL2117 Maliye Sosyolojisi MAL2117 Maliye Sosyolojisi MAL2206 Vergi Hukuku CAL2109 Türkiye'de Sosyal Politika CAL2105 Sosyal Poltika CAL2301 Sosyal Düşünceler Tarihi CAL2306 Türkiye'nin Toplumsal Yapısı CAL2306 Türkiye'nin Toplumsal Yapısı CAL2806 Yönetim Psikolojisi ISL2001 Turizm İşletmeciliği ISL2001 Turizm İşletmeciliği ISL2201 Finans Matematiği ISL2201 Finans Matematiği ISL2203 Envanter Bilanço ISL2202 Mali Tablolar Analizi ISL2205 Şirketler Muhasebesi ISL2203 Envanter Bilanço KAM2203 Borçlar Hukuku ISL2205 Şirketler Muhasebesi KAM2206 Anayasa Hukuku ISL2502 Ticaret Hukuku EKO2003 Ofis Programları Kelime İşlem KAM2108 Karşılaştırmalı Politika EKO2206 Veri Analizi KAM2202 İdari Yargı KAM2203 Borçlar Hukuku KAM2404 Kamu Yönetimi ULU2109 Uluslararası Güvenlik Stratejileri EKO2004 Ofis Prog.-Hesap Tabloları

44

EKO2103 Model Kurma Teknikleri Toplam Kredi Toplam Kredi

V.YARIYIL/GÜZ VI.YARIYIL BAHAR KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS

IKT3101 Refah Ekonomisi IKT3205 Politik İktisat IKT3306 Dünya Ekonomisi IKT3306 Dünya Ekonomisi MAL3209 Türk Vergi Sistemi MAL3207 Dış Tic. İşlem ve Vergileri MAL3403 Hazine İşlemleri MAL3209 Türk Vergi Sistemi CAL3113 Çalışma Ekonomisi CAL3104 Endüstri İlişkileri CAL3112 Türkiye'de Sosyal Güvenlik CAL3112 Türkiye'de Sosyal Güvenlik CAL3115 Küreselleşmenin Sosyal Sorunları CAL3113 Çalışma Ekonomisi CAL3203 İş Hukuku CAL3115 Küreselleşmenin Sosyal Sorunla ISL3102 İnsan Kaynakları Yönetimi CAL3121 Kayıtdışı Sektör ve İstihdam ISL3103 Kriz Yönetimi CAL3203 İş Hukuku ISL3213 Maliyet Muhasebesi ISL3102 İnsan Kaynakları Yönetimi ISL3215 Menkul Kıymetler Analizi ISL3103 Kriz Yönetimi ISL3217 İhtisas Muhasebeleri ISL3213 Maliyet Muhasebesi ISL3304 Pazarlama Araştırması ISL3215 Menkul Kıymetler Analizi ISL3305 Satış Gücü Yönetimi ISL3217 İhtisas Muhasebeleri KAM3203 İdare Hukuku ISL3304 Pazarlama Araştırması KAM3311 Küreselleşme ve Ekoloji ISL3305 Satış Gücü Yönetimi KAM3417 Politik Felsefeye Giriş KAM3103 Politik Güçler KAM3402 Karşılaştırmalı Yönetim Yapıları KAM3107 Diyalojik Demokrasi Teorileri KAM3407 Modern Yönetim Teknikleri ULU3103 AB'nin Dış İlişkileri ULU3109 Uluslararası Sistemin Analizi ULU3219 Osmanlı Siyasi Yapısı ULU3210 Ulus. Göç ve Nuf. Har. EKO3204 İstatiksel Süreç Kontrol ULU3307 Diplomasi Hukuku EKO3203 İstatistiksel Paket Programları EKO3207 Parametik Olmayan İstatistik Toplam Kredi Toplam Kredi

VII.YARIYIL/GÜZ VIII.YARIYIL BAHAR KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS

IKT4101 Konjonktür IKT4303 Yatırım Projeleri Analizi IKT4307 İktisadi Birleşmeler IKT4306 Uluslararası Finansman IKT4312 AB Ekonomisi IKT4314 Bölgesel İktisat MAL4201 Vergi Yargısı MAL4201 Vergi Yargısı MAL4305 Küreselleşme ve Mali Yapı MAL4305 Küreselleşme ve Mali Yapı MAL4309 Devlet Muhasebesi MAL4311 Mali Teşvik Sistemi MAL4311 Mali Teşvik Sistemi MAL4315 Maliye Politikasında Gelişmeler MAL4313 Vergilemede Özel Konular MAL4317 Maliye Politikası MAL4315 Maliye Politikasında Gelişmeler CAL4103 İstihdam ve İşsizlik MAL4317 Maliye Politikası CAL4105 Ücret Sistemleri ve Verimlilik CAL4103 İstihdam ve İşsizlik CAL4106 Türkiye'de Sendikal Hareketler CAL4105 Ücret Sistemleri ve Verimlilik CAL4111 AB ve Sosyal Politika CAL4106 Türkiye'de Sendikal Hareketler CAL4113 Sosyal Diyalog

45

CAL4115 Kariyer Planlaması CAL4202 Sosyal Güvenlik Hukuku CAL4201 Karşılaştırmalı Çalışma Hukuku CAL4203 Bireysel İş Hukuk. Özel Konular CAL4202 Sosyal Güvenlik Hukuku CAL4302 Küreselleşme ve Sosyal Yapı CAL4203 Bireysel İş Hukuku;Özel Konular ISL4004 İşletme Politikası ISL4004 İşletme Politikası ISL4005 Reklamcılık ISL4005 Reklamcılık ISL4101 Örgütsel Davranışlar ISL4102 Toplam Kalite Yönetimi ISL4102 Toplam Kalite Yönetimi ISL4104 Halkla İlişkiler ISL4104 Halkla İlişkiler ISL4202 Muhasebe Denetimi ISL4301 Uluslararası Pazarlama ISL4301 Uluslararası Pazarlama ISL4307 Çok Uluslu İşlt. Yönetim ISL4307 Çok Uluslu İşletmelerde Yönetim KAM4108 Politik İletişim ISL4309 Üretim Planlaması KAM4400 İşletmelerde Çev.Yön.Sis.ISO14 KAM4105 Politik Etik KAM4405 Türk Yönetim Tarihi KAM4400 İşlet. Çevre Yön.Sis.ISO14000 KAM4448 Postmodern Politik Düşünce KAM4401 AB'ye Uyum Sürecinde Yön.Yapı ULU4219 Ermeni Sorunu ULU4105 ABD Dış Politikası ULU4307 Türkiye-AB İlişkileri ULU4112 Almanya'nın Dış Politikası EKO4109 Önraporlama Teknikleri ULU4211 AB'nde Güv. Sav. EKO4049 Genel. Doğrusal Modeller ULU4215 Türk-Yunan İlişkileri EKO4210 İstatistiksel Modeller EKO4111 Zaman Serisi Analizi EKO4201 Altı Sigma EKO4201 Altı Sigma EKO4004 İleri Excel EKO4004 İleri Excel EKO4106 Makro Ekonometrik Modeller EKO4105 Mikro Ekonometrik Modeller Toplam Kredi Toplam Kredi

1.4.2 Menecment (İşletme) bölməsinin tədris planı


TƏDRİS PLANLARI (M ƏCBURİ) FAKÜLTE: İQTİSADİYYAT V Ə İDARƏETMƏ ELML ƏRİ FAKÜLT ƏSİ BÖLM Ə/PROQRAM : MENECMENT ( İŞLETME)

I.YARIYIL/GÜZ II.YARIYIL BAHAR KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS

IKT1003 İKTİSADA GİRİŞ 3 3 6 IKT1004 MİKRO İKTİSAT 3 3 6 ISL1001 İŞLETME I 3 3 6 ISL1002 İŞLETME II 3 3 6 ISL1201 MUHASEBE I 3 3 6 ISL1202 MUHASEBE II 3 3 6 ISL1401 İŞLETME MATEMAT İĞİ I 3 3 6 ISL1402 İŞLETME MATEMAT İĞİ II 3 3 6 KAM1103 SOSYOLOJİ 3 3 6 KAM1208 HUKUKA GİRİŞ 3 3 6 AIT102 ATATÜRK İ.İ.T 2 2 3 AIT102 ATATÜRK İ.İ.T 2 2 3 TUD102 TÜRK DİLİ 2 2 3 TUD102 TÜRK DİLİ 2 2 3 YAD.. YABANCI D İL 2 2 3 YAD.. YABANCI DİL 2 2 3 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 15 30

46


AIT201 A.İ.İ.T NUTUK 2 2 3 ISL2202 MALİ TABLOLAR ANAL İZİ 3 3 6 IKT2109 MAKRO İKTİSAT 3 3 6 ISL2102 ORGANİZASYON 3 3 6 ISL2101 İŞLETME YÖNETİMİ 3 3 6 MAL2208 TÜRK VERGİ SİSTEMİ 3 3 6 KAM2203 BORÇLAR HUKUKU 3 3 6 CAL2202 İŞ HUKUKU 3 3 6 EKO2207 BETİMSEL İSTATİSTİK 3 3 6 ISL2002 MESLEKİ YAB.DİL I-1.eğt 3 3 6 ISL2103 YAB.DİL.OKU-KONUŞMA-1.EĞT. 3 3 SEÇİML İK DERS 1 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 15 30


ISL3219 FİNANSAL YÖNETİM 3 3 6 ISL3006 ARAŞTIRMA YÖNT. 3 3 5 ISL3301 PAZARLAMA 3 3 6 ISL3302 ÜRETİM YÖNETİMİ 3 3 5 ISL3213 MALİYET MUH. 3 3 6 ISL3216 YÖNETİM MUHASEBESİ 3 3 5 ISL3003 MESLEKİ YAB.DİL II-1.EĞT. ISL3502 TİCARET HUKUKU SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 ISL3004 İŞ HAYATI İÇİN İNG.-1.EĞT. 3 3 5 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 18 32


ISL4003 GÜNCEL KONULAR 3 3 5 ISL4004 İŞLETME POLİTİKASI 3 3 6 ISL4403 SAYISAL YÖNTEMLER I 3 3 5 ISL4404 SAYISAL YÖNTEMLER II 3 3 6 ISL4101 ÖRGÜTSEL DAVRANIŞLAR 3 3 5 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 SEÇİML İK DERS 3 3 3 6 SEÇİML İK DERS 3 3 3 6 Toplam Kredi 18 33 Toplam Kredi 15 30 NOT: (*) Yarıyıl başında seçmeli derslerin programda gösterildiği gibi gruplandırılarak listelenmesi. (Örn; Genel Seçmeli, Mesleki Seçmeli, Sosyal Seçmeli gibi) 5'i dersleri krediye dahil değildir.


SEÇİMƏ DERSLER SİYAHISI (*) FAKÜLTE: İQTİSADİYYAT V Ə İDARƏETMƏ ELML ƏRİ FAKÜLT ƏSİ BÖLM Ə/PROQRAM MENECMENT ( İŞLETME )


IKT2497 Devlet Girişimciliği ve Özelleştirme IKT2302 Sanayi Ekonomisi

47

IKT2401 Osmanlı İktisat Tarihi IKT2307 İktisadi Sistemler MAL2105 Parafiskal Yükümlülükler IKT2309 Doğal Kaynaklar Ekonomisi MAL2115 Kamu Maliyesi MAL2115 Kamu Maliyesi MAL2206 Vergi Hukuku MAL2206 Vergi Hukuku CAL2301 Sosyal Düşünceler Tarihi CAL2105 Sosyal Poltika CAL2306 Türkiye'nin Toplumsal Yapısı CAL2306 Türkiye'nin Toplumsal Yapısı ISL2001 Turizm İşletmeciliği CAL2806 Yönetim Psikolojisi ISL2201 Finans Matematiği ISL2001 Turizm İşletmeciliği ISL2205 Şirketler Muhasebesi ISL2201 Finans Matematiği KAM2206 Anayasa Hukuku ISL2205 Şirketler Muhasebesi ULU2501 Eurasia in the World Politics KAM2108 Karşılaştırmalı Politika EKO2003 Ofis Programları Kelime İşlem KAM2202 İdari Yargı EKO2206 Veri Analizi KAM2404 Kamu Yönetimi EKO2501 Econometric Modeling ULU2109 Uluslararası Güvenlik Stratejileri EKO2602 Statistical Packages ULU2501 Eurasia in the World Politics EKO2004 Ofis Prog.-Hesap Tabloları EKO2103 Model Kurma Teknikleri EKO2501 Econometric Modeling EKO2602 Statistical Packages Toplam Kredi Toplam Kredi


IKT3101 Refah Ekonomisi IKT3205 Politik İktisat IKT3306 Dünya Ekonomisi IKT3306 Dünya Ekonomisi MAL3303 KİT ve Özelleştirme MAL3207 Dış Tic. İşlem ve Vergileri MAL3403 Hazine İşlemleri MAL3303 KİT ve Özelleştirme CAL3113 Çalışma Ekonomisi CAL3104 Endüstri İlişkileri CAL3112 Türkiye'de Sosyal Güvenlik CAL3112 Türkiye'de Sosyal Güvenlik CAL3115 Küreselleşmenin Sosyal Sorunları CAL3113 Çalışma Ekonomisi ISL3102 İnsan Kaynakları Yönetimi CAL3115 Küreselleşmenin Sosyal Sorunları ISL3103 Kriz Yönetimi CAL3121 Kayıtdışı Sektör ve İstihdam ISL3215 Menkul Kıymetler Analizi ISL3102 İnsan Kaynakları Yönetimi ISL3217 İhtisas Muhasebeleri ISL3103 Kriz Yönetimi ISL3304 Pazarlama Araştırması ISL3215 Menkul Kıymetler Analizi ISL3304 Marketing Research ISL3217 İhtisas Muhasebeleri ISL3305 Satış Gücü Yönetimi ISL3304 Pazarlama Araştırması KAM3203 İdare Hukuku ISL3304 Marketing Research KAM3311 Küreselleşme ve Ekoloji ISL3305 Satış Gücü Yönetimi KAM3417 Politik Felsefeye Giriş KAM3103 Politik Güçler KAM3402 Karşılaştırmalı Yönetim Yapıları KAM3107 Diyalojik Demokrasi Teorileri KAM3407 Modern Yönetim Teknikleri ULU3001 American Foreign Policy and the ULU3001 American Foreign Policy and the Mi ULU3103 AB'nin Dış İlişkileri ULU3109 Uluslararası Sistemin Analizi ULU3219 Osmanlı Siyasi Yapısı ULU3210 Ulus. Göç ve Nuf. Har. EKO3204 İstatiksel Süreç Kontrol

48

ULU3307 Diplomasi Hukuku EKO3001 Univariate Time Series EKO3203 İstatistiksel Paket Programları EKO3501 Quality Management and Plannig EKO3207 Parametik Olmayan İstatistik EKO3001 Univariate Time Series EKO3501 Quality Management and Plannig Toplam Kredi Toplam Kredi


IKT4101 Konjonktür IKT4302 Türkiye Ekonomisi IKT4307 İktisadi Birleşmeler IKT4314 Bölgesel İktisat IKT4312 AB Ekonomisi MAL4201 Vergi Yargısı MAL4201 Vergi Yargısı MAL4305 Küreselleşme ve Mali Yapı MAL4305 Küreselleşme ve Mali Yapı MAL4311 Mali Teşvik Sistemi MAL4309 Devlet Muhasebesi MAL4315 Maliye Politikasında Gelişmeler MAL4311 Mali Teşvik Sistemi MAL4317 Maliye Politikası MAL4313 Vergilemede Özel Konular CAL4103 İstihdam ve İşsizlik MAL4315 Maliye Politikasında Gelişmeler CAL4105 Ücret Sistemleri ve Verimlilik MAL4317 Maliye Politikası CAL4106 Türkiye'de Sendikal Hareketler CAL4103 İstihdam ve İşsizlik CAL4111 AB ve Sosyal Politika CAL4105 Ücret Sistemleri ve Verimlilik CAL4113 Sosyal Diyalog CAL4106 Türkiye'de Sendikal Hareketler CAL4202 Sosyal Güvenlik Hukuku CAL4115 Kariyer Planlaması CAL4203 Bireysel İş Hukuk. Özel Konular CAL4201 Karşılaştırmalı Çalışma Hukuku CAL4302 Küreselleşme ve Sosyal Yapı CAL4202 Sosyal Güvenlik Hukuku ISL4005 Reklamcılık CAL4203 Bireysel İş Hukuku;Özel Konular ISL4005 Advertising ISL4005 Reklamcılık ISL4101 Örgütsel Davranışlar ISL4005 Advertising ISL4102 Toplam Kalite Yönetimi ISL4102 Toplam Kalite Yönetimi ISL4104 Halkla İlişkiler ISL4104 Halkla İlişkiler ISL4208 Çok Uluslu İşletmelerde Finans. ISL4202 Muhasebe Denetimi ISL4301 Uluslararası Pazarlama ISL4301 Uluslararası Pazarlama ISL4301 International Marketing ISL4301 International Marketing ISL4307 Çok Uluslu İşlt. Yönetim ISL4307 Çok Uluslu İşletmelerde Yönetim KAM4108 Politik İletişim ISL4309 Üretim Planlaması KAM4400 İşletmelerde Çev.Yön.Sis.ISO140 KAM4105 Politik Etik KAM4405 Türk Yönetim Tarihi KAM4400 İşlet. Çevre Yön.Sis.ISO14000 KAM4448 Postmodern Politik Düşünce KAM4401 AB'ye Uyum Sürecinde Yön.Yapı ULU4219 Ermeni Sorunu ULU4105 ABD Dış Politikası ULU4307 Türkiye-AB İlişkileri ULU4112 Almanya'nın Dış Politikası ULU4501 Analysis of the Comparable Balk ULU4211 AB'nde Güv. Sav. EKO4004 İleri Excel ULU4215 Türk-Yunan İlişkileri EKO4049 Genel. Doğrusal Modeller ULU4501 Analysis of the Comparable Balkan EKO4106 Makro Ekonometrik Modeller EKO4111 Zaman Serisi Analizi EKO4109 Önraporlama Teknikleri EKO4201 Altı Sigma EKO4201 Altı Sigma EKO4004 İleri Excel EKO4210 İstatistiksel Modeller

49

EKO4105 Mikro Ekonometrik Modeller EKO4501 Multiuvariate Time Series EKO4501 Multiuvariate Time Series EKO4602 Operational Research Computer EKO4602 Operational Research Computer Si EKO4201 Six Sigma EKO4201 Six Sigma Toplam Kredi Toplam Kredi

1.4.3 Maliyy ə bölməsinin tədris planı


TƏDRİS PLANLARI (M ƏCBURİ) FAKÜLT Ə: İQTİSADİYYAT V Ə İDARƏETMƏ ELML ƏRİ FAKÜLT ƏSİ BÖLM Ə/PROQRAM :MAL İYƏ


IKT1003 İKTİSADA GİRİŞ 3 3 6 IKT1004 MİKRO İKTİSAT 3 3 6 ISL1103 İŞLETME 3 3 6 ISL1202 MUHASEBE II 3 3 6 ISL1201 MUHASEBE I 3 3 6 KAM1204 MEDENİ HUKUK 3 3 6 KAM1201 HUKUKA GİRİŞ 3 3 6 EKO1204 BETİMSEL İSTATİS. 3 3 6 EKO1005 MATEMATİK 3 3 6 MAL1106 KAMU MAL İYESİ I 3 3 6 AIT101 ATATÜRK İ.İ.T. 2 2 3 AIT102 ATATÜRK İ.İ.T 2 2 3 TUD101 TÜRK DİLİ 2 2 3 TUD102 TÜRK DİLİ 2 2 3 YAD…. YABANCI D İL 2 2 3 YAD…. YABANCI D İL 2 2 3 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 15 30


AIT201 A.İ.İ.T NUTUK 2 2 3 MAL2102 MAL İYE TARİHİ 3 3 6 IKT2109 MAKRO İKTİSAT 3 3 6 MAL2402 MAH.İDAREL.MAL. 3 3 6 KAM2203 BORÇLAR HUK. 3 3 6 MAL2206 VERGİ HUKUKU 3 3 6 MAL2103 DEVLET BORÇL. 3 3 6 ISL2502 TİCARET HUKUKU 3 3 6 MAL2113 KAMU MAL İY.II 3 3 6 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 15 30

V.YARIYIL/GÜZ VI.YARIYIL BAHAR

50

KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS MAL3409 KAMU BÜTÇESİ 3 3 6 MAL3006 ARAŞTIRMA YÖNT. 3 3 5 MAL3211 TÜRK VER.SİS.I 3 3 6 MAL3102 ULUSL.MAL İYE 3 3 5 MAL3305 KAMU EKONOM. 3 3 6 MAL3208 TÜRK VER.SİS.II 3 3 5 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 MAL3306 İKTİS.GELİŞ.VE VE. 3 3 5 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 18 32


MAL4003 GÜNCEL KONU. 3 3 5 MAL4206 MAL İ TAKİP HUK. 3 3 6 MAL4317 MAL İYE POLT. 3 3 5 MAL4402 MAL İ DENETİM 3 3 6 MAL4307 VERG.CEZA HK. 3 3 5 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 SEÇİML İK DERS 3 3 3 6 SEÇİML İK DERS 3 3 3 6 Toplam Kredi 18 33 Toplam Kredi 15 30 NOT: (*) Yarıyıl başında seçmeli derslerin programda gösterildiği gibi gruplandırılarak listelenmesi. (Örn; Genel Seçmeli, Mesleki Seçmeli, Sosyal Seçmeli gibi) 5'i dersleri krediye dahil değildir.

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ

2007-2008 TƏDRİS ILI SEÇMƏ DƏRSLƏR SİYAHISI (*)

FAKÜLTE: İQTİSADİYYAT V Ə İDARƏETMƏ ELML ƏRİ FAKÜLT ƏSİ BÖLM Ə/PROQRAM: MAL İYƏ


IKT2401 Osmanlı İktisat Tarihi IKT2302 Sanayi Ekonomisi MAL2105 Parafiskal Yükümlülükler IKT2307 İktisadi Sistemler MAL2117 Maliye Sosyolojisi IKT2309 Doğal Kaynaklar Ekonomisi CAL2109 Türkiye'de Sosyal Politika MAL2117 Maliye Sosyolojisi CAL2301 Sosyal Düşünceler Tarihi CAL2105 Sosyal Poltika CAL2306 Türkiye'nin Toplumsal Yapısı CAL2306 Türkiye'nin Toplumsal Yapısı ISL2001 Turizm İşletmeciliği CAL2806 Yönetim Psikolojisi ISL2201 Finans Matematiği ISL2001 Turizm İşletmeciliği ISL2203 Envanter Bilanço ISL2201 Finans Matematiği ISL2205 Şirketler Muhasebesi ISL2202 Mali Tablolar Analizi KAM2206 Anayasa Hukuku ISL2203 Envanter Bilanço

51

EKO2003 Ofis Programları Kelime İşlem ISL2205 Şirketler Muhasebesi EKO2206 Veri Analizi KAM2108 Karşılaştırmalı Politika KAM2202 İdari Yargı KAM2404 Kamu Yönetimi ULU2109 Uluslararası Güvenlik Stratejileri EKO2004 Ofis Prog.-Hesap Tabloları EKO2103 Model Kurma Teknikleri Toplam Kredi Toplam Kredi


KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS IKT3101 Refah Ekonomisi IKT3205 Politik İktisat IKT3306 Dünya Ekonomisi IKT3306 Dünya Ekonomisi MAL3303 KİT ve Özelleştirme MAL3207 Dış Tic. İşlem ve Vergileri MAL3403 Hazine İşlemleri MAL3303 KİT ve Özelleştirme CAL3113 Çalışma Ekonomisi CAL3104 Endüstri İlişkileri CAL3112 Türkiye'de Sosyal Güvenlik CAL3112 Türkiye'de Sosyal Güvenlik CAL3115 Küreselleşmenin Sosyal Sorunları CAL3113 Çalışma Ekonomisi CAL3203 İş Hukuku CAL3115 Küreselleşmenin Sosyal Sorunları ISL3102 İnsan Kaynakları Yönetimi CAL3121 Kayıtdışı Sektör ve İstihdam ISL3103 Kriz Yönetimi CAL3203 İş Hukuku ISL3213 Maliyet Muhasebesi ISL3102 İnsan Kaynakları Yönetimi ISL3215 Menkul Kıymetler Analizi ISL3103 Kriz Yönetimi ISL3217 İhtisas Muhasebeleri ISL3213 Maliyet Muhasebesi ISL3304 Pazarlama Araştırması ISL3215 Menkul Kıymetler Analizi ISL3305 Satış Gücü Yönetimi ISL3217 İhtisas Muhasebeleri KAM3203 İdare Hukuku ISL3304 Pazarlama Araştırması KAM3311 Küreselleşme ve Ekoloji ISL3305 Satış Gücü Yönetimi KAM3417 Politik Felsefeye Giriş KAM3103 Politik Güçler KAM3402 Karşılaştırmalı Yönetim Yapıları KAM3107 Diyalojik Demokrasi Teorileri KAM3407 Modern Yönetim Teknikleri ULU3103 AB'nin Dış İlişkileri ULU3109 Uluslararası Sistemin Analizi ULU3219 Osmanlı Siyasi Yapısı ULU3210 Ulus. Göç ve Nuf. Har. EKO3204 İstatiksel Süreç Kontrol ULU3307 Diplomasi Hukuku EKO3203 İstatistiksel Paket Programları EKO3207 Parametik Olmayan İstatistik Toplam Kredi Toplam Kredi

VII.YARIYIL/GÜZ VIII.YARIYIL BAHAR

52

KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS IKT4101 Konjonktür IKT4302 Türkiye Ekonomisi IKT4307 İktisadi Birleşmeler IKT4306 Uluslararası Finansman IKT4312 AB Ekonomisi IKT4314 Bölgesel İktisat MAL4201 Vergi Yargısı MAL4201 Vergi Yargısı MAL4305 Küreselleşme ve Mali Yapı MAL4305 Küreselleşme ve Mali Yapı MAL4309 Devlet Muhasebesi MAL4311 Mali Teşvik Sistemi MAL4311 Mali Teşvik Sistemi MAL4315 Maliye Politikasında Gelişmeler MAL4313 Vergilemede Özel Konular MAL4403 Fayda Maliyet Analizi MAL4315 Maliye Politikasında Gelişmeler MAL4309 Devlet Muhasebesi MAL4403 Fayda-Maliyet Analizi CAL4103 İstihdam ve İşsizlik CAL4103 İstihdam ve İşsizlik CAL4105 Ücret Sistemleri ve Verimlilik CAL4105 Ücret Sistemleri ve Verimlilik CAL4106 Türkiye'de Sendikal Hareketler CAL4106 Türkiye'de Sendikal Hareketler CAL4111 AB ve Sosyal Politika CAL4115 Kariyer Planlaması CAL4113 Sosyal Diyalog CAL4201 Karşılaştırmalı Çalışma Hukuku CAL4202 Sosyal Güvenlik Hukuku CAL4202 Sosyal Güvenlik Hukuku CAL4203 Bireysel İş Hukuk. Özel Konular CAL4203 Bireysel İş Hukuku;Özel Konular CAL4302 Küreselleşme ve Sosyal Yapı ISL4004 İşletme Politikası ISL4004 İşletme Politikası ISL4005 Reklamcılık ISL4005 Reklamcılık ISL4102 Toplam Kalite Yönetimi ISL4101 Örgütsel Davranışlar ISL4104 Halkla İlişkiler ISL4102 Toplam Kalite Yönetimi ISL4202 Muhasebe Denetimi ISL4104 Halkla İlişkiler ISL4301 Uluslararası Pazarlama ISL4208 Çok Uluslu İşletmelerde Finans. ISL4307 Çok Uluslu İşletmelerde Yönetim ISL4301 Uluslararası Pazarlama ISL4309 Üretim Planlaması ISL4307 Çok Uluslu İşlt. Yönetim KAM4105 Politik Etik KAM4108 Politik İletişim KAM4400 İşlet. Çevre Yön.Sis.ISO14000 KAM4400 İşletmelerde Çev.Yön.Sis.ISO140 KAM4401 AB'ye Uyum Sürecinde Yön.Yapı KAM4405 Türk Yönetim Tarihi ULU4105 ABD Dış Politikası KAM4448 Postmodern Politik Düşünce ULU4112 Almanya'nın Dış Politikası ULU4219 Ermeni Sorunu ULU4211 AB'nde Güv. Sav. ULU4307 Türkiye-AB İlişkileri ULU4215 Türk-Yunan İlişkileri EKO4109 Önraporlama Teknikleri EKO4111 Zaman Serisi Analizi EKO4049 Genel. Doğrusal Modeller EKO4201 Altı Sigma EKO4210 İstatistiksel Modeller EKO4004 İleri Excel EKO4201 Altı Sigma EKO4105 Mikro Ekonometrik Modeller EKO4004 İleri Excel EKO4106 Makro Ekonometrik Modeller Toplam Kredi Toplam Kredi

53

1.4.4 Əməyin iqtisadiyyatı və sənaye münasibətləri bölm əsinin

tədris planı


2007-2008 TƏDRİS ILI TƏDRİS PLANLARI (M ƏCBURİ)

FAKÜLTE: İQTİSADİYYAT V Ə İDARƏETMƏ ELML ƏRİ FAKÜLT ƏSİ BÖLM Ə/PROQRAM : ƏMƏYİN İQTİSADİYYATI V Ə SƏNAYE MÜNAS İBƏTLƏRİ


IKT1003 İKTİSADA GİRİŞ 3 3 6 IKT1004 MİKRO İKTİSAT 3 3 6 ISL1201 MUHASEBE I 3 3 6 CAL1402 SOSYAL PSİKOLO. 3 3 6

KAM1201 HUKUKA GİRİŞ 3 3 6 ISL1004 İŞLETME 3 3 6 KAM1103 SOSYOLOJİ 3 3 6 ISL1202 MUHASEBE II 3 3 6 EKO1005 MATEMAT İK 3 3 6 KAM1202 ANAYASA HUKUKU 3 3 6 AIT101 ATATÜRK İ.İ.T 2 2 3 AIT102 ATATÜRK İ.İ.T 2 2 3 TUD101 TÜRK DİLİ 2 2 3 TUD102 TÜRK DİLİ 2 2 3 YAD.. YABANCI D İL 2 2 3 YAD.. YABANCI D İL 2 2 3 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 15 30


AIT201 Aİ.İ.T NUTUK 2 2 3 CAL2102 ULUS.SOS.POL. 3 3 6 CAL2105 SOSYAL POLİTİKA 3 3 6 CAL2302 ENDÜSTRİ SOS. 3 3 6 CAL2401 ÇALIŞMA PSİKO.. 3 3 6 IKT2302 SANAYİ EKONOMİ. 3 3 6 IKT2109 MAKRO İKTİSAT 3 3 6 MAL2114 KAMU MAL İYESİ 3 3 6 EKO2207 BETİMSEL İSTATİS 3 3 6 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 15 30


CAL3101 ÇALIŞMA EKON.1 3 3 6 CAL3006 ARAŞTIRMA YÖN. 3 3 5 CAL 3103 SOS.GÜV.TEO 3 3 6 CAL3102 ÇALIŞMA EKO.II 3 3 5 CAL3201 BİREYSEL İŞ HUK. 3 3 6 CAL3104 ENDÜSTRİ İLŞK. 3 3 5 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 CAL3202 TOPLU İŞ HUKUKU 3 3 5 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6

54

Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 18 32


CAL4003 GÜNCEL KONULA 3 3 5 CAL4202 SOS.GÜV. HUKUK 3 3 6 CAL4101 KARŞ.END.İLİŞK. 3 3 5 CAL4102 GEL.VE.SER.DAĞP 3 3 6 CAL4109 İNSAN KAYN. 3 3 5 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 SEÇİML İK DERS 1 3 3 6 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 SEÇİML İK DERS 2 3 3 6 SEÇİML İK DERS 3 3 3 6 SEÇİML İK DERS 3 3 3 6 Toplam Kredi 18 33 Toplam Kredi 15 30 NOT: (*) Yarıyıl başında seçmeli derslerin programda gösterildiği gibi gruplandırılarak listelenmesi. (Örn; Genel Seçmeli, Mesleki Seçmeli, Sosyal Seçmeli gibi) 5'i dersleri krediye dahil değildir.


SEÇMƏ DERSLER SİYAHISI (*) FAKÜLTE: İQTSİADİYYAT V Ə İDARƏETMƏ ELML ƏRİ FAKÜLT ƏSİ BÖLM Ə/PROQRAM : ƏMƏYİN İQTİSADİYYATI V Ə SƏNAYE MÜNAS İBƏTLƏRİ


IKT2497 Devlet Girişimciliği ve Özelleştirme IKT2307 İktisadi Sistemler IKT2401 Osmanlı İktisat Tarihi IKT2309 Doğal Kaynaklar Ekonomisi MAL2105 Parafiskal Yükümlülükler MAL2206 Vergi Hukuku MAL2206 Vergi Hukuku CAL2306 Türkiye'nin Toplumsal Yapısı CAL2109 Türkiye'de Sosyal Politika CAL2806 Yönetim Psikolojisi CAL2301 Sosyal Düşünceler Tarihi ISL2001 Turizm İşletmeciliği CAL2306 Türkiye'nin Toplumsal Yapısı ISL2201 Finans Matematiği ISL2001 Turizm İşletmeciliği ISL2202 Mali Tablolar Analizi ISL2201 Finans Matematiği ISL2203 Envanter Bilanço ISL2203 Envanter Bilanço ISL2205 Şirketler Muhasebesi ISL2205 Şirketler Muhasebesi ISL2502 Ticaret Hukuku KAM2203 Borçlar Hukuku KAM2108 Karşılaştırmalı Politika EKO2003 Ofis Programları Kelime İşlem KAM2202 İdari Yargı EKO2206 Veri Analizi KAM2203 Borçlar Hukuku KAM2404 Kamu Yönetimi ULU2109 Uluslararası Güvenlik Stratejileri EKO2004 Ofis Prog.-Hesap Tabloları EKO2103 Model Kurma Teknikleri

55

Toplam Kredi Toplam Kredi


KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS IKT3101 Refah Ekonomisi IKT3205 Politik İktisat IKT3306 Dünya Ekonomisi IKT3306 Dünya Ekonomisi MAL3209 Türk Vergi Sistemi MAL3207 Dış Tic. İşlem ve Vergileri MAL3303 KİT ve Özelleştirme MAL3209 Türk Vergi Sistemi MAL3403 Hazine İşlemleri MAL3303 KİT ve Özelleştirme CAL3112 Türkiye'de Sosyal Güvenlik CAL3112 Türkiye'de Sosyal Güvenlik CAL3115 Küreselleşmenin Sosyal Sorunları CAL3115 Küreselleşmenin Sosyal Sorunları ISL3103 Kriz Yönetimi CAL3121 Kayıtdışı Sektör ve İstihdam ISL3213 Maliyet Muhasebesi ISL3103 Kriz Yönetimi ISL3215 Menkul Kıymetler Analizi ISL3213 Maliyet Muhasebesi ISL3217 İhtisas Muhasebeleri ISL3215 Menkul Kıymetler Analizi ISL3304 Pazarlama Araştırması ISL3217 İhtisas Muhasebeleri ISL3305 Satış Gücü Yönetimi ISL3304 Pazarlama Araştırması KAM3203 İdare Hukuku ISL3305 Satış Gücü Yönetimi KAM3311 Küreselleşme ve Ekoloji KAM3103 Politik Güçler KAM3417 Politik Felsefeye Giriş KAM3107 Diyalojik Demokrasi Teorileri KAM3402 Karşılaştırmalı Yönetim Yapıları ULU3103 AB'nin Dış İlişkileri KAM3407 Modern Yönetim Teknikleri ULU3219 Osmanlı Siyasi Yapısı ULU3109 Uluslararası Sistemin Analizi EKO3204 İstatiksel Süreç Kontrol ULU3210 Ulus. Göç ve Nuf. Har. ULU3307 Diplomasi Hukuku EKO3203 İstatistiksel Paket Programları EKO3207 Parametik Olmayan İstatistik Toplam Kredi Toplam Kredi


IKT4101 Konjonktür IKT4302 Türkiye Ekonomisi IKT4307 İktisadi Birleşmeler IKT4303 Yatırım Projeleri Analizi IKT4312 AB Ekonomisi IKT4306 Uluslararası Finansman MAL4201 Vergi Yargısı IKT4314 Bölgesel İktisat MAL4305 Küreselleşme ve Mali Yapı MAL4201 Vergi Yargısı MAL4309 Devlet Muhasebesi MAL4305 Küreselleşme ve Mali Yapı MAL4311 Mali Teşvik Sistemi MAL4311 Mali Teşvik Sistemi MAL4313 Vergilemede Özel Konular MAL4315 Maliye Politikasında Gelişmeler MAL4315 Maliye Politikasında Gelişmeler MAL4317 Maliye Politikası MAL4317 Maliye Politikası MAL4403 Fayda Maliyet Analizi

56

MAL4403 Fayda-Maliyet Analizi CAL4103 İstihdam ve İşsizlik CAL4103 İstihdam ve İşsizlik CAL4105 Ücret Sistemleri ve Verimlilik CAL4105 Ücret Sistemleri ve Verimlilik CAL4106 Türkiye'de Sendikal Hareketler CAL4106 Türkiye'de Sendikal Hareketler CAL4111 AB ve Sosyal Politika CAL4115 Kariyer Planlaması CAL4113 Sosyal Diyalog CAL4201 Karşılaştırmalı Çalışma Hukuku CAL4203 Bireysel İş Hukuk. Özel Konular CAL4203 Bireysel İş Hukuku;Özel Konular CAL4302 Küreselleşme ve Sosyal Yapı ISL4004 İşletme Politikası ISL4004 İşletme Politikası ISL4005 Reklamcılık ISL4005 Reklamcılık ISL4102 Toplam Kalite Yönetimi ISL4101 Örgütsel Davranışlar ISL4104 Halkla İlişkiler ISL4102 Toplam Kalite Yönetimi ISL4202 Muhasebe Denetimi ISL4104 Halkla İlişkiler ISL4301 Uluslararası Pazarlama ISL4208 Çok Uluslu İşletmelerde Finans. ISL4307 Çok Uluslu İşletmelerde Yönetim ISL4301 Uluslararası Pazarlama ISL4309 Üretim Planlaması ISL4307 Çok Uluslu İşlt. Yönetim ISL4401 Yatırım Projeleri Analizi KAM4108 Politik İletişim KAM4105 Politik Etik KAM4400 İşletmelerde Çev.Yön.Sis.ISO140 KAM4400 İşlet. Çevre Yön.Sis.ISO14000 KAM4405 Türk Yönetim Tarihi KAM4401 AB'ye Uyum Sürecinde Yön.Yapı KAM4448 Postmodern Politik Düşünce ULU4105 ABD Dış Politikası ULU4219 Ermeni Sorunu ULU4112 Almanya'nın Dış Politikası ULU4307 Türkiye-AB İlişkileri ULU4211 AB'nde Güv. Sav. EKO4109 Önraporlama Teknikleri ULU4215 Türk-Yunan İlişkileri EKO4049 Genel. Doğrusal Modeller EKO4111 Zaman Serisi Analizi EKO4210 İstatistiksel Modeller EKO4201 Altı Sigma EKO4201 Altı Sigma EKO4004 İleri Excel EKO4004 İleri Excel EKO4105 Mikro Ekonometrik Modeller EKO4106 Makro Ekonometrik Modeller Toplam Kredi Toplam Kredi

1.4.5 Ekonometriya bölməsinin tədris planı


TƏDRİS PLANLARI (M ƏCBURİ) FAKÜLTE : İQTİSADİYYAT V Ə İDARƏETMƏ ELML ƏRİ FAKÜLT ƏSİ BÖLM Ə/PROQRAM :EKONOMETR İYA


IKT1001 IKTİSADA GİRİŞ I 3 3 6 IKT1002 İKTİSADA GİRİŞ II 3 3 6 ISL1201 MUHASEBE I 3 3 6 ISL1004 İŞLETME 3 3 6

57

EKO1201 BETİMSEL İSTAT. 3 3 6 ISL1202 MUHASEBE II 3 3 6 EKO1007 MATEMAT İK I 3 3 6 EKO1008 MATEMAT İK II 3 3 6 KAM1201 HUKUKA GİRİŞ 3 3 6 EKO1202 ÇIKARIM. İSTAT. 3 3 6 AIT101 ATATÜRK İ. İ.T. I 2 2 3 AIT102 ATATÜRK İ. İ.T. II 2 2 3 TUD101 TÜRK DİLİ I 2 2 3 TUD102 TÜRK DİLİ II 2 2 3 YAD... YABANCI D İL 2 2 3 YAD..... YABANCI DİL 2 2 3 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 15 30


EKO2205 MAT.İSTATİSTİK 3 3 6 IKT2102 MAKRO İKTİSAT 3 3 6 IKT2101 MİKRO İKTİSAT 3 3 6 EKO2204 İSTAT. KAR.TEOR. 3 3 6 CAL2105 SOSYAL POLİ. 3 3 6 ISL2202 MALİ TAB. ANALZ. 3 3 6 AIT201 A.İ.İ.T. NUTUK 2 2 3 EKO2002 MES.YAB.DİL I-1.eğt 3 3 6 EKO2101 YAB. DİL OKU-KO-1.eğt 3 3 6 SEÇİML.DERS. I 3 3 6 SEÇİML.DERS. I 3 3 6 SEÇİML.DERS. 2 3 3 6 SEÇİML.DERS. 2 3 3 6 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 15 30


EKO3109 MAT. İKTİSAT I 3 3 6 EKO3006 ARAŞ. YÖNTEM. 3 3 5 EKO3101 EKO. GİRİŞ I 3 3 6 EKO3112 MAT. İKTİSAT II 3 3 5 EKO3301 YÖNEY. ARAŞ.I 3 3 6 EKO3102 EKO. GİRİŞ II 3 3 5 EKO3003 MSL.YAB.DİL II-1.eğt. EKO3302 YÖNEY. ARAŞ.II 3 3 SEÇİML.DERS. I 3 3 6 EKO3004 İŞ HAYATI İÇ.İNG-1.eğt 3 3 5 SEÇİML.DERS. 2 3 3 6 SEÇİML.DERS. I 3 3 6 SEÇİML.DERS. 2 3 3 6 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 18 32


EKO4003 GÜNCEL KONUL. 3 3 5 EKO4102 EKON. ANALİZ II 3 3 6 EKO4101 EKON. ANALİZ I 3 3 5 EKO4302 PLAN.PROG.II 3 3 6 EKO4301 PLAN.VE PROG.I 3 3 5 EKO4206 ÖRNEKLEME 3 3 6 IKT4207 PAR. TEO VE POL 3 3 5 SEÇİML.DERS. I 3 3 6 SEÇİML.DERS. I 3 3 6 SEÇİML.DERS. 2 3 3 6 SEÇİML.DERS. 2 3 3 6

58

Toplam Kredi 18 32 Toplam Kredi 15 30 NOT: (*) Yarıyıl başında seçmeli derslerin programda gösterildiği gibi gruplandırılarak listelenmesi. (Örn; Genel Seçmeli, Mesleki Seçmeli, Sosyal Seçmeli gibi) 5'i dersleri krediye dahil değildir.


SEÇİMƏ DERSLER SİYAHISI (*) FAKÜLTE: İQTİSADİYYAT V Ə İDARƏETMƏ ELML ƏRİ FAKÜLT ƏSİ BÖLM Ə/PROQRAM EKONOMETR İYA


IKT2497 Devlet Girişimciliği ve Özelleştirme IKT2302 Sanayi Ekonomisi IKT2401 Osmanlı İktisat Tarihi IKT2307 İktisadi Sistemler MAL2105 Parafiskal Yükümlülükler IKT2309 Doğal Kaynaklar Ekonomisi MAL2115 Kamu Maliyesi MAL2115 Kamu Maliyesi MAL2206 Vergi Hukuku MAL2117 Maliye Sosyolojisi MAL2117 Maliye Sosyolojisi MAL2206 Vergi Hukuku CAL2109 Türkiye'de Sosyal Politika CAL2306 Türkiye'nin Toplumsal Yapısı CAL2301 Sosyal Düşünceler Tarihi CAL2806 Yönetim Psikolojisi CAL2306 Türkiye'nin Toplumsal Yapısı ISL2001 Turizm İşletmeciliği ISL2001 Turizm İşletmeciliği ISL2201 Finans Matematiği ISL2201 Finans Matematiği ISL2203 Envanter Bilanço ISL2203 Envanter Bilanço ISL2205 Şirketler Muhasebesi ISL2205 Şirketler Muhasebesi ISL2502 Ticaret Hukuku KAM2111 Sosyoloji KAM2108 Karşılaştırmalı Politika KAM2203 Borçlar Hukuku KAM2202 İdari Yargı KAM2206 Anayasa Hukuku KAM2203 Borçlar Hukuku ULU2501 Eurasia in the World Politics KAM2404 Kamu Yönetimi EKO2003 Ofis Programları Kelime İşlem ULU2109 Uluslararası Güvenlik Stratejileri EKO2206 Veri Analizi ULU2501 Eurasia in the World Politics EKO2501 Econometric Modeling EKO2004 Ofis Prog.-Hesap Tabloları EKO2602 Statistical Packages EKO2103 Model Kurma Teknikleri EKO2501 Econometric Modeling EKO2602 Statistical Packages Toplam Kredi Toplam Kredi


KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS IKT3101 Refah Ekonomisi IKT3205 Politik İktisat IKT3306 Dünya Ekonomisi IKT3306 Dünya Ekonomisi MAL3209 Türk Vergi Sistemi MAL3207 Dış Tic. İşlem ve Vergileri MAL3303 KİT ve Özelleştirme MAL3209 Türk Vergi Sistemi MAL3403 Hazine İşlemleri MAL3303 KİT ve Özelleştirme

59

CAL3113 Çalışma Ekonomisi CAL3104 Endüstri İlişkileri CAL3112 Türkiye'de Sosyal Güvenlik CAL3112 Türkiye'de Sosyal Güvenlik CAL3115 Küreselleşmenin Sosyal Sorunları CAL3113 Çalışma Ekonomisi CAL3203 İş Hukuku CAL3115 Küreselleşmenin Sosyal Sorunları ISL3102 İnsan Kaynakları Yönetimi CAL3121 Kayıtdışı Sektör ve İstihdam ISL3103 Kriz Yönetimi CAL3203 İş Hukuku ISL3213 Maliyet Muhasebesi ISL3102 İnsan Kaynakları Yönetimi ISL3215 Menkul Kıymetler Analizi ISL3103 Kriz Yönetimi ISL3217 İhtisas Muhasebeleri ISL3213 Maliyet Muhasebesi ISL3304 Pazarlama Araştırması ISL3215 Menkul Kıymetler Analizi ISL3305 Satış Gücü Yönetimi ISL3217 İhtisas Muhasebeleri KAM3203 İdare Hukuku ISL3304 Pazarlama Araştırması KAM3311 Küreselleşme ve Ekoloji ISL3305 Satış Gücü Yönetimi KAM3417 Politik Felsefeye Giriş KAM3103 Politik Güçler KAM3402 Karşılaştırmalı Yönetim Yapıları KAM3107 Diyalojik Demokrasi Teorileri KAM3407 Modern Yönetim Teknikleri ULU3001 American Foreign Policy and the ULU3001 American Foreign Policy and the Mi ULU3103 AB'nin Dış İlişkileri ULU3109 Uluslararası Sistemin Analizi ULU3219 Osmanlı Siyasi Yapısı ULU3210 Ulus. Göç ve Nuf. Har. EKO3204 İstatiksel Süreç Kontrol ULU3307 Diplomasi Hukuku EKO3001 Univariate Time Series EKO3203 İstatistiksel Paket Programları EKO3501 Quality Management and Plannig EKO3207 Parametik Olmayan İstatistik EKO3001 Univariate Time Series EKO3501 Quality Management and Plannig Toplam Kredi Toplam Kredi


IKT4101 Konjonktür IKT4302 Türkiye Ekonomisi IKT4307 İktisadi Birleşmeler IKT4303 Yatırım Projeleri Analizi IKT4312 AB Ekonomisi IKT4306 Uluslararası Finansman MAL4201 Vergi Yargısı IKT4314 Bölgesel İktisat MAL4305 Küreselleşme ve Mali Yapı MAL4201 Vergi Yargısı MAL4309 Devlet Muhasebesi MAL4305 Küreselleşme ve Mali Yapı MAL4311 Mali Teşvik Sistemi MAL4311 Mali Teşvik Sistemi MAL4313 Vergilemede Özel Konular MAL4315 Maliye Politikasında Gelişmeler MAL4315 Maliye Politikasında Gelişmeler MAL4317 Maliye Politikası MAL4317 Maliye Politikası CAL4103 İstihdam ve İşsizlik CAL4103 İstihdam ve İşsizlik CAL4105 Ücret Sistemleri ve Verimlilik CAL4105 Ücret Sistemleri ve Verimlilik CAL4106 Türkiye'de Sendikal Hareketler CAL4106 Türkiye'de Sendikal Hareketler CAL4111 AB ve Sosyal Politika CAL4115 Kariyer Planlaması CAL4113 Sosyal Diyalog CAL4201 Karşılaştırmalı Çalışma Hukuku CAL4202 Sosyal Güvenlik Hukuku CAL4202 Sosyal Güvenlik Hukuku CAL4203 Bireysel İş Hukuk. Özel Konular CAL4203 Bireysel İş Hukuku;Özel Konular CAL4302 Küreselleşme ve Sosyal Yapı ISL4004 İşletme Politikası ISL4004 İşletme Politikası ISL4005 Reklamcılık ISL4005 Reklamcılık ISL4102 Toplam Kalite Yönetimi ISL4101 Örgütsel Davranışlar ISL4104 Halkla İlişkiler ISL4102 Toplam Kalite Yönetimi

60

ISL4202 Muhasebe Denetimi ISL4104 Halkla İlişkiler ISL4301 Uluslararası Pazarlama ISL4208 Çok Uluslu İşletmelerde Finans. ISL4307 Çok Uluslu İşletmelerde Yönetim ISL4301 Uluslararası Pazarlama ISL4309 Üretim Planlaması ISL4307 Çok Uluslu İşlt. Yönetim ISL4401 Yatırım Projeleri Analizi KAM4108 Politik İletişim KAM4105 Politik Etik KAM4400 İşletmelerde Çev.Yön.Sis.ISO140 KAM4400 İşlet. Çevre Yön.Sis.ISO14000 KAM4405 Türk Yönetim Tarihi KAM4401 AB'ye Uyum Sürecinde Yön.Yapı KAM4448 Postmodern Politik Düşünce ULU4105 ABD Dış Politikası ULU4219 Ermeni Sorunu ULU4112 Almanya'nın Dış Politikası ULU4307 Türkiye-AB İlişkileri ULU4211 AB'nde Güv. Sav. ULU4501 Analysis of the Comparable Balk ULU4215 Türk-Yunan İlişkileri EKO4004 İleri Excel ULU4501 Analysis of the Comparable Balkan EKO4049 Genel. Doğrusal Modeller EKO4004 İleri Excel EKO4106 Makro Ekonometrik Modeller EKO4105 Mikro Ekonometrik Modeller EKO4109 Önraporlama Teknikleri EKO4111 Zaman Serisi Analizi EKO4201 Altı Sigma EKO4201 Altı Sigma EKO4210 İstatistiksel Modeller EKO4501 Multiuvariate Time Series EKO4501 Multiuvariate Time Series EKO4602 Operational Research Computer Si EKO4602 Operational Research Computer EKO4201 Six Sigma EKO4201 Six Sigma Toplam Kredi Toplam Kredi

1.4.6 Dövlət idar əetməsi bölməsinin tədris planı


TƏDRİS PLANLARI (M ƏCBURİ) FAKÜLTE : İQTİSADİYYAT V Ə İDARƏETMƏ ELML ƏRİ FAKÜLT ƏSİ BÖLM Ə/PROQRAM : DÖVL ƏT İDARƏETMƏSİ


IKT1001 İKTİSADA GİRİŞ I 3 3 6 IKT1002 İKTİSADA GİRİŞ II 3 3 6 ISL1203 MUHASEBE 3 3 6 KAM1302 ÇEVRE BİLİML. 3 3 6 KAM1201 HUKUKA GİRİŞ 3 3 6 KAM1106 POLİTİK BİLİM 3 3 6 KAM1103 SOSYOLOJİ 3 3 6 KAM1104 POL. OLAY. TAR. 3 3 6 ULU1103 ULUSL. İLİŞKİLER 3 3 6 EKO1004 MATEMATİK 3 3 6 AIT101 ATATÜRK İ.İ.T.I 2 2 3 AIT102 ATATÜRK İ.İ.T.II 2 2 3 TUD101 TÜRK DİLİ I 2 2 3 TUD102 TÜRK DİLİ II 2 2 3 YAD.... YABANCI D İL 2 2 3 YAD... YABANCI D İL 2 2 3

61



EKO2207 BETİMSEL İSTAT. 3 3 6 KAM2102 POL. SOSYOLOJİ 3 3 6 KAM2103 TÜRK.POL.YAPISI 3 3 6 KAM2306 KENT ANAL İZİ 3 3 6 MAL2115 KAMU MAL İYESİ 3 3 6 KAM2112 POL.DÜŞ.TARİHİ 3 3 6 KAM2404 KAMU YÖNETİMİ 3 3 6 KAM2206 ANAYASA HUK. 3 3 6 AIT201 A.İ.İ.T. NUTUK 2 2 3 SEÇİML.DERS I 3 3 6 SEÇİML.DERS I 3 3 6 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 15 30


IKT3201 PAR.TEO.VE POL 3 3 6 KAM3006 ARAŞ. YÖNTEM. 3 3 5 KAM3101 POL. PSİKOLOJİ 3 3 6 KAM3104 MOD. POL. AKIM. 3 3 5 KAM3203 İDARE HUK. 3 3 6 KAM3306 YEREL YÖNETİM 3 3 5 SEÇİML.DERS I 3 3 6 KAM3111 DEVLET TEO. 3 3 5 SEÇİML.DERS 2 3 3 6 SEÇİML.DERS I 3 3 6 SEÇİML.DERS 2 3 3 6 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 18 32


KAM4003 GÜNCEL KONUL. 3 3 5 IKT4302 TÜRKİYE EKON. 3 3 6 KAM4301 ÇEVRE POLİTİKA. 3 3 5 KAM4402 KAMU PER.YÖN 3 3 6 KAM4109 DEMO.TEORİLERİ 3 3 5 SEÇİML.DERS I 3 3 6 SEÇİML.DERS I 3 3 6 SEÇİML.DERS 2 3 3 6 SEÇİML.DERS 2 3 3 6 SEÇİML.DERS 3 3 3 6 SEÇİML.DERS 3 3 3 6 Toplam Kredi 18 33 Toplam Kredi 15 30 NOT: (*) Yarıyıl başında seçmeli derslerin programda gösterildiği gibi gruplandırılarak listelenmesi. (Örn; Genel Seçmeli, Mesleki Seçmeli, Sosyal Seçmeli gibi) 5'i dersleri krediye dahil değildir.

62


SEÇMƏ DERSLER SİYAHISI (*) FAKÜLTE: İQTİSASİYYAT V Ə İDARƏETMƏ ELML ƏRİ FAKÜLT ƏSİ BÖLM Ə/PROQRAM DÖVL ƏT İDARƏETMƏSİ


IKT2497 Devlet Girişimciliği ve Özelleştirme IKT2302 Sanayi Ekonomisi IKT2401 Osmanlı İktisat Tarihi IKT2307 İktisadi Sistemler MAL2105 Parafiskal Yükümlülükler IKT2309 Doğal Kaynaklar Ekonomisi MAL2206 Vergi Hukuku MAL2206 Vergi Hukuku CAL2109 Türkiye'de Sosyal Politika CAL2105 Sosyal Poltika CAL2301 Sosyal Düşünceler Tarihi CAL2306 Türkiye'nin Toplumsal Yapısı CAL2306 Türkiye'nin Toplumsal Yapısı CAL2806 Yönetim Psikolojisi ISL2001 Turizm İşletmeciliği ISL2001 Turizm İşletmeciliği ISL2201 Finans Matematiği ISL2201 Finans Matematiği ISL2203 Envanter Bilanço ISL2202 Mali Tablolar Analizi ISL2205 Şirketler Muhasebesi ISL2203 Envanter Bilanço KAM2203 Borçlar Hukuku ISL2205 Şirketler Muhasebesi EKO2003 Ofis Programları Kelime İşlem ISL2502 Ticaret Hukuku EKO2206 Veri Analizi KAM2108 Karşılaştırmalı Politika KAM2202 İdari Yargı KAM2203 Borçlar Hukuku ULU2109 Uluslararası Güvenlik Stratejileri EKO2004 Ofis Prog.-Hesap Tabloları EKO2103 Model Kurma Teknikleri Toplam Kredi Toplam Kredi


KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS IKT3101 Refah Ekonomisi IKT3205 Politik İktisat IKT3306 Dünya Ekonomisi IKT3306 Dünya Ekonomisi MAL3209 Türk Vergi Sistemi MAL3207 Dış Tic. İşlem ve Vergileri MAL3303 KİT ve Özelleştirme MAL3209 Türk Vergi Sistemi MAL3403 Hazine İşlemleri MAL3303 KİT ve Özelleştirme CAL3113 Çalışma Ekonomisi CAL3104 Endüstri İlişkileri CAL3112 Türkiye'de Sosyal Güvenlik CAL3112 Türkiye'de Sosyal Güvenlik CAL3115 Küreselleşmenin Sosyal Sorunları CAL3113 Çalışma Ekonomisi CAL3203 İş Hukuku CAL3115 Küreselleşmenin Sosyal Sorunları ISL3102 İnsan Kaynakları Yönetimi CAL3121 Kayıtdışı Sektör ve İstihdam ISL3103 Kriz Yönetimi CAL3203 İş Hukuku ISL3213 Maliyet Muhasebesi ISL3102 İnsan Kaynakları Yönetimi ISL3215 Menkul Kıymetler Analizi ISL3103 Kriz Yönetimi ISL3217 İhtisas Muhasebeleri ISL3213 Maliyet Muhasebesi ISL3304 Pazarlama Araştırması ISL3215 Menkul Kıymetler Analizi

63

ISL3305 Satış Gücü Yönetimi ISL3217 İhtisas Muhasebeleri KAM3311 Küreselleşme ve Ekoloji ISL3304 Pazarlama Araştırması KAM3417 Politik Felsefeye Giriş ISL3305 Satış Gücü Yönetimi KAM3402 Karşılaştırmalı Yönetim Yapıları KAM3103 Politik Güçler KAM3407 Modern Yönetim Teknikleri KAM3107 Diyalojik Demokrasi Teorileri ULU3109 Uluslararası Sistemin Analizi ULU3103 AB'nin Dış İlişkileri ULU3210 Ulus. Göç ve Nuf. Har. ULU3219 Osmanlı Siyasi Yapısı ULU3307 Diplomasi Hukuku EKO3204 İstatiksel Süreç Kontrol EKO3203 İstatistiksel Paket Programları EKO3207 Parametik Olmayan İstatistik Toplam Kredi Toplam Kredi


IKT4101 Konjonktür IKT4306 Uluslararası Finansman IKT4307 İktisadi Birleşmeler IKT4314 Bölgesel İktisat IKT4312 AB Ekonomisi MAL4201 Vergi Yargısı MAL4201 Vergi Yargısı MAL4305 Küreselleşme ve Mali Yapı MAL4305 Küreselleşme ve Mali Yapı MAL4311 Mali Teşvik Sistemi MAL4309 Devlet Muhasebesi MAL4315 Maliye Politikasında Gelişmeler MAL4311 Mali Teşvik Sistemi MAL4317 Maliye Politikası MAL4313 Vergilemede Özel Konular CAL4103 İstihdam ve İşsizlik MAL4315 Maliye Politikasında Gelişmeler CAL4105 Ücret Sistemleri ve Verimlilik MAL4317 Maliye Politikası CAL4106 Türkiye'de Sendikal Hareketler CAL4103 İstihdam ve İşsizlik CAL4111 AB ve Sosyal Politika CAL4105 Ücret Sistemleri ve Verimlilik CAL4113 Sosyal Diyalog CAL4106 Türkiye'de Sendikal Hareketler CAL4202 Sosyal Güvenlik Hukuku CAL4115 Kariyer Planlaması CAL4203 Bireysel İş Hukuk. Özel Konular CAL4201 Karşılaştırmalı Çalışma Hukuku CAL4302 Küreselleşme ve Sosyal Yapı CAL4202 Sosyal Güvenlik Hukuku ISL4004 İşletme Politikası CAL4203 Bireysel İş Hukuku;Özel Konular ISL4005 Reklamcılık ISL4004 İşletme Politikası ISL4101 Örgütsel Davranışlar ISL4005 Reklamcılık ISL4102 Toplam Kalite Yönetimi ISL4102 Toplam Kalite Yönetimi ISL4104 Halkla İlişkiler ISL4104 Halkla İlişkiler ISL4208 Çok Uluslu İşletmelerde Finans. ISL4202 Muhasebe Denetimi ISL4301 Uluslararası Pazarlama ISL4301 Uluslararası Pazarlama ISL4307 Çok Uluslu İşlt. Yönetim ISL4307 Çok Uluslu İşletmelerde Yönetim KAM4108 Politik İletişim ISL4309 Üretim Planlaması KAM4400 İşletmelerde Çev.Yön.Sis.ISO140 KAM4105 Politik Etik KAM4405 Türk Yönetim Tarihi KAM4400 İşlet. Çevre Yön.Sis.ISO14000 KAM4448 Postmodern Politik Düşünce KAM4401 AB'ye Uyum Sürecinde Yön.Yapı ULU4219 Ermeni Sorunu ULU4105 ABD Dış Politikası ULU4307 Türkiye-AB İlişkileri ULU4112 Almanya'nın Dış Politikası EKO4004 İleri Excel ULU4211 AB'nde Güv. Sav. EKO4049 Genel. Doğrusal Modeller ULU4215 Türk-Yunan İlişkileri EKO4106 Makro Ekonometrik Modeller

64

EKO4004 İleri Excel EKO4109 Önraporlama Teknikleri EKO4105 Mikro Ekonometrik Modeller EKO4201 Altı Sigma EKO4111 Zaman Serisi Analizi EKO4210 İstatistiksel Modeller EKO4201 Altı Sigma Toplam Kredi Toplam Kredi

1.4.7 Beynəlxalq münasibətlər bölməsinin tədris planı


TƏDRİS PLANLARI (M ƏCBURİ) FAKÜLTE / İQTİSADİYYAT V Ə İDARƏETMƏ ELML ƏRİ BÖLM Ə/PROQRAM : BEYNƏLXALQ MÜNAS İBƏTLƏR


IKT1001 İKTİSADA GİRİŞ I 3 3 6 IKT1002 İKTİSADA GİRİŞ II 3 3 6 ISL1203 MUHASEBE 3 3 6 KAM1204 MEDENİ HUKUK 3 3 6 KAM1201 HUKUKA GİRİŞ 3 3 6 KAM1202 ANAYASA HUKUK. 3 3 6 KAM1105 SİYASET BİLİMİ 3 3 6 ULU1104 ULUS. POLİTİKA 3 3 6 ULU1103 ULUSL. İLİŞK. 3 3 6 EKO1004 MATEMAT İK 3 3 6 AIT101 ATATÜRK İ.İ.T.I 2 2 3 AIT102 ATATÜRK İ.İ.T.II 2 2 3 TUD101 TÜRK DİLİ I 2 2 3 TUD102 TÜRK DİLİ II 2 2 3 YAD..... YABANCI DİL 2 2 3 YAD..... YABANCI DİL 2 2 3 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 15 30


ULU2101 ULUS. İLİŞ. TEO.I 3 3 6 KAM2208 İDARE HUKUKU 3 3 6 ULU2301 ULUS. HUKUK. I 3 3 6 ULU2302 ULUSL. HUK. II 3 3 6 ULU2205 SİYASİ TARİH I 3 3 6 ULU2102 ULUSL.İLİŞ.TEO.II 3 3 6 EKO2207 BETİMSEL İSTA. 3 3 6 ULU2206 SİYASİ TARİH II 3 3 6 AIT201 A.İ.İ.T. NUTUK 2 2 3 ULU2002 MESL.YAB.DİL I-1.eğt 3 3 6 ULU2001 YAB.DİL. OK.KON-1.eğt. 3 3 6 SEÇİML.DERS 1 SEÇİML.DERS 1

65



ULU3303 ULUSL.ÖZEL HUK. 3 3 6 ULU3006 ARAŞTIRMA YÖNT 3 3 5 ULU3201 TÜRK DIŞ POL.I 3 3 6 ULU3202 TÜRK DIŞ POL. II 3 3 5 ULU3315 ULUSL.ÖRGÜTLER 3 3 6 ULU3308 BM.VE BARŞ.KOR 3 3 5 ULU3003 MESL.YAB.DİL II-1.eğt 3 3 6 ULU3108 ULUS.SİST.O.DOĞ 3 3 5 SEÇİML.DERS 1 3 3 6 ULU3004 İŞ HAY.İÇİN İNGİ.-1.EĞT 3 3 6 SEÇİML.DERS 2 3 3 6 SEÇİML.DERS 1 3 3 6 SEÇİML.DERS 2 3 3 6 Toplam Kredi 15 30 Toplam Kredi 18 32


ULU4003 GÜNCEL KONUL. 3 3 5 ULU4306 ULUS.İNSAN HAK. 3 3 6 ULU4101 ULS.İLİŞ.ÜÇ.DÜN. 3 3 5 ULU4302 AVP.BİRL. HUK. II 3 3 6 ULU4301 AVRP. BİR. HUK. I 3 3 5 SEÇİML.DERS 1 3 3 6 SEÇİML.DERS 1 3 3 6 SEÇİML.DERS 2 3 3 6 SEÇİML.DERS 2 3 3 6 SEÇİML.DERS 3 3 3 6 SEÇİML.DERS 3 3 3 6 Toplam Kredi 18 33 Toplam Kredi 15 30 NOT: (*) Yarıyıl başında seçmeli derslerin programda gösterildiği gibi gruplandırılarak listelenmesi. (Örn; Genel Seçmeli, Mesleki Seçmeli, Sosyal Seçmeli gibi) 5'İdersleri krediye dahil değildir.


2007-2008 TƏDRİS ILI SEÇMƏ DERSLER SİYAHISI (*)

FAKÜLTE / İQTİSADİYYAT V Ə İDARƏETMƏ ELML ƏRİ BÖLM Ə/PROQRAM : BEYNƏLXALQ MÜNAS İBƏTLƏR


IKT2497 Devlet Girişimciliği ve Özelleştirme IKT2302 Sanayi Ekonomisi IKT2401 Osmanlı İktisat Tarihi IKT2307 İktisadi Sistemler

66

MAL2105 Parafiskal Yükümlülükler IKT2309 Doğal Kaynaklar Ekonomisi MAL2115 Kamu Maliyesi MAL2115 Kamu Maliyesi MAL2206 Vergi Hukuku MAL2117 Maliye Sosyolojisi MAL2117 Maliye Sosyolojisi MAL2206 Vergi Hukuku CAL2109 Türkiye'de Sosyal Politika CAL2105 Sosyal Poltika CAL2301 Sosyal Düşünceler Tarihi CAL2306 Türkiye'nin Toplumsal Yapısı CAL2306 Türkiye'nin Toplumsal Yapısı CAL2806 Yönetim Psikolojisi ISL2001 Turizm İşletmeciliği ISL2001 Turizm İşletmeciliği ISL2201 Finans Matematiği ISL2201 Finans Matematiği ISL2203 Envanter Bilanço ISL2202 Mali Tablolar Analizi ISL2205 Şirketler Muhasebesi ISL2203 Envanter Bilanço KAM2111 Sosyoloji ISL2205 Şirketler Muhasebesi KAM2203 Borçlar Hukuku ISL2502 Ticaret Hukuku ULU2501 Eurasia in the World Politics KAM2202 İdari Yargı EKO2003 Ofis Programları Kelime İşlem KAM2203 Borçlar Hukuku EKO2206 Veri Analizi KAM2404 Kamu Yönetimi EKO2501 Econometric Modeling ULU2109 Uluslararası Güvenlik Stratejileri

O2602 Statistical Packages ULU2501 Eurasia in the World Politics EKO2004 Ofis Prog.-Hesap Tabloları EKO2103 Model Kurma Teknikleri EKO2501 Econometric Modeling EKO2602 Statistical Packages


V.YARIYIL/GÜZ VI.YARIYIL BAHAR KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DERSİN ADI T U L Top. ECT

IKT3101 Refah Ekonomisi IKT3205 Politik İktisat IKT3306 Dünya Ekonomisi IKT3306 Dünya Ekonomisi MAL3209 Türk Vergi Sistemi MAL3207 Dış Tic. İşlem ve Vergileri MAL3303 KİT ve Özelleştirme MAL3209 Türk Vergi Sistemi MAL3403 Hazine İşlemleri MAL3303 KİT ve Özelleştirme CAL3113 Çalışma Ekonomisi CAL3104 Endüstri İlişkileri CAL3112 Türkiye'de Sosyal Güvenlik CAL3112 Türkiye'de Sosyal Güvenlik CAL3115 Küreselleşmenin Sosyal Sorunları CAL3113 Çalışma Ekonomisi CAL3203 İş Hukuku CAL3115 Küreselleşmenin Sosyal Sorunları ISL3102 İnsan Kaynakları Yönetimi CAL3121 Kayıtdışı Sektör ve İstihdam ISL3103 Kriz Yönetimi CAL3203 İş Hukuku ISL3213 Maliyet Muhasebesi ISL3102 İnsan Kaynakları Yönetimi ISL3215 Menkul Kıymetler Analizi ISL3103 Kriz Yönetimi ISL3217 İhtisas Muhasebeleri ISL3213 Maliyet Muhasebesi ISL3304 Pazarlama Araştırması ISL3215 Menkul Kıymetler Analizi ISL3305 Satış Gücü Yönetimi ISL3217 İhtisas Muhasebeleri KAM3311 Küreselleşme ve Ekoloji ISL3304 Pazarlama Araştırması KAM3417 Politik Felsefeye Giriş ISL3305 Satış Gücü Yönetimi KAM3402 Karşılaştırmalı Yönetim Yapıları KAM3103 Politik Güçler KAM3407 Modern Yönetim Teknikleri KAM3107 Diyalojik Demokrasi Teorileri ULU3001 American Foreign Policy and the Mi ULU3001 American Foreign Policy and the ULU3109 Uluslararası Sistemin Analizi ULU3103 AB'nin Dış İlişkileri ULU3210 Ulus. Göç ve Nuf. Har. ULU3219 Osmanlı Siyasi Yapısı

67

ULU3307 Diplomasi Hukuku EKO3204 İstatiksel Süreç Kontrol EKO3203 İstatistiksel Paket Programları EKO3001 Univariate Time Series EKO3207 Parametik Olmayan İstatistik EKO3501 Quality Management and Plannig EKO3001 Univariate Time Series EKO3501 Quality Management and Plannig


VII.YARIYIL/GÜZ VIII.YARIYIL BAHAR

KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTS KODU DERSİN ADI T U L Top. ECTSIKT4101 Konjonktür IKT4302 Türkiye Ekonomisi IKT4307 İktisadi Birleşmeler IKT4303 Yatırım Projeleri Analizi IKT4312 AB Ekonomisi IKT4306 Uluslararası Finansman MAL4201 Vergi Yargısı IKT4314 Bölgesel İktisat MAL4305 Küreselleşme ve Mali Yapı MAL4201 Vergi Yargısı MAL4309 Devlet Muhasebesi MAL4305 Küreselleşme ve Mali Yapı MAL4311 Mali Teşvik Sistemi MAL4311 Mali Teşvik Sistemi MAL4313 Vergilemede Özel Konular MAL4315 Maliye Politikasında Gelişmeler MAL4315 Maliye Politikasında Gelişmeler MAL4317 Maliye Politikası MAL4317 Maliye Politikası MAL4403 Fayda Maliyet Analizi MAL4403 Fayda-Maliyet Analizi CAL4103 İstihdam ve İşsizlik CAL4103 İstihdam ve İşsizlik CAL4105 Ücret Sistemleri ve Verimlilik CAL4105 Ücret Sistemleri ve Verimlilik CAL4106 Türkiye'de Sendikal Hareketler CAL4106 Türkiye'de Sendikal Hareketler CAL4111 AB ve Sosyal Politika CAL4115 Kariyer Planlaması CAL4113 Sosyal Diyalog CAL4201 Karşılaştırmalı Çalışma Hukuku CAL4202 Sosyal Güvenlik Hukuku CAL4202 Sosyal Güvenlik Hukuku CAL4203 Bireysel İş Hukuk. Özel Konular CAL4203 Bireysel İş Hukuku;Özel Konular CAL4302 Küreselleşme ve Sosyal Yapı ISL4004 İşletme Politikası ISL4004 İşletme Politikası ISL4005 Reklamcılık ISL4005 Reklamcılık ISL4102 Toplam Kalite Yönetimi ISL4101 Örgütsel Davranışlar ISL4104 Halkla İlişkiler ISL4102 Toplam Kalite Yönetimi ISL4202 Muhasebe Denetimi ISL4104 Halkla İlişkiler ISL4301 Uluslararası Pazarlama ISL4208 Çok Uluslu İşletmelerde Finans. ISL4307 Çok Uluslu İşletmelerde Yönetim ISL4301 Uluslararası Pazarlama ISL4309 Üretim Planlaması ISL4307 Çok Uluslu İşlt. Yönetim ISL4401 Yatırım Projeleri Analizi KAM4108 Politik İletişim KAM4105 Politik Etik KAM4400 İşletmelerde Çev.Yön.Sis.ISO140 KAM4400 İşlet. Çevre Yön.Sis.ISO14000 KAM4405 Türk Yönetim Tarihi KAM 4401 AB'ye Uyum Sürecinde Yön.Yapı KAM4448 Postmodern Politik Düşünce ULU4105 ABD Dış Politikası ULU4219 Ermeni Sorunu ULU4112 Almanya'nın Dış Politikası ULU4307 Türkiye-AB İlişkileri ULU4211 AB'nde Güv. Sav. ULU4501 Analysis of the Comparable Balk ULU4215 Türk-Yunan İlişkileri EKO4004 İleri Excel ULU4501 Analysis of the Comparable Balkan EKO4049 Genel. Doğrusal Modeller EKO4004 İleri Excel EKO4106 Makro Ekonometrik Modeller EKO4105 Mikro Ekonometrik Modeller EKO4109 Önraporlama Teknikleri EKO4111 Zaman Serisi Analizi EKO4201 Altı Sigma EKO4201 Altı Sigma EKO4210 İstatistiksel Modeller EKO4501 Multiuvariate Time Series EKO4501 Multiuvariate Time Series EKO4602 Operational Research Computer Si EKO4602 Operational Research Computer

68

EKO4201 Six Sigma EKO4201 Six Sigma


69

1. 5 Türk universitetlərinin kadr t əminatı

Türk universitetlərində kadr təminatı akademik və inzibati olmaqla bir-birindən

açıq şəkildə ayrılır.

1.5.1 Akademik kadr t əminatı

Sxem No. 6 Türk universitetlərində tədris işçilərinin ierarxiyası

I. MÜƏLL İMLƏR

( Professorlar, Dosentlər, Yardımçı dosentlər)

II. TƏDRİS VƏZİFƏLİSİ

III . REPİTİTOR

III. TƏDRİS KÖMƏKÇİLƏRİ

(Araşdırma vəzifəlil əri, Ekspertlər, Tərcüməçilər, Təhsil-tədris planlaşdırıcıları)

1.5.1.1 Tədris işçiləri (Öğretim elemanları)

Tədris işçiləri ali təhsil qurumlarında çalışan müəlliml ər, tədris vəzifəlil əri,

repititorlar və tədris köməkçilərindən ibarətdir.

Tədris işçilərinin öz vəzifələrini icra etmələri bölmə müdirləri, institut və kollec

müdirləri, dekanlar və rektorlar tərəfindən müşahidə və nəzarət edilir.

Rektor, dekan, institut və kollec müdirləri üçün həftəlik dərs yükü məcburiyyəti

70

yoxdur. Onların müavinləri il ə, bölmə müdirlərinin həftəlik dərs yükü mövcud müddətin

yarısı qədərdir.

1.5.1.1.1 Müəlliml ər (Öğretim üyesi)

Ali t əhsil qurumlarında çalışan professor, dosent və yardımçı dosentlərdən ibarətdir.

Müəlliml ər aşağıdakı vəzifələri yerinə yetirirlər:

� Ali t əhsil qurumlarında təhsil qanunvericiliyindəki prinsiplərə uyğun formada

bakalavra qədərki, bakalavr və bakalavrdan sonrakı səviyyədə təhsil-tədris və təcrübi

fəliyyətlər həyata keçirmək və keçirtdirmək, layihə hazırlıqlarını və seminarları idarə

etmək;

� Ali t əhsil qurumlarında elmi araşdırmalar və yayınlar həyata keçirmək;

� Müvafiq struktur rəhbərliyi t ərəfindən tərtiblənən proqrama əsasən müəyyən günlərdə

tələbələri qəbul edərək, onlara zəruri məsələlərdə kömək etmək, yol göstərmək və

rəhbərlik etmək;

� Səlahiyyətli orqanlar tərəfindən verilən vəzifələri yerinə yetirmək;

� Qanunvericiliklə verilən digər vəzifələri icra etmək.

Müəlliml ər qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş hallar xaricində qazandıqları akademik

ünvanlardan məhrum edilə bilməzlər. Başqa bir işə keçmək, pensiyaya çıxmaq və ya

işdən çıxmaq yolu ilə tədrisdən ayrılanlar akademik ünvanlarını gəzdirə bilərlər. Ancaq

professorluq, dosentlik və ya yardımçı dosentlik ünvanlarını qazananlar hər ünvan dövrü

ərzində ali təhsil qurumlarında faktiki iki il vəzifə daşımadıqları təqdirdə ali təhsil

qurumları xaricindəki fəaliyyətlərində bu ünvanı göstərə bilməzlər.

Müəlliml ərin vəzifələrini başa vurmaları tarixi 67 yaşdır.

Qanuna əsasən müəlliml ərin həftəlik dərs yükü ən azı 10 saatdır. Onların

keçirdikləri təcrübə, seminar və doktorluq çalışmalarının hansı miqyasda dərs

yükündən hesab olunması Ali Təhsil Şurası (YÖK) tərəfindən müəyyən edilir.

71

1.5.1.1.1.1 Professorlar (Profesör)

Türkiyədə professor ən yüksək səviyyədə akademik ünvana sahib şəxsdir.

Professorluğa yüksəlmək üçün aşağıdakı şərtlər tələb olunur:

� Dosentlik ünvanını aldıqdan sonra ən az 5 il boş olan professorluq ştatı ilə bağlı

elm sahəsində çalışmaq;

� Müvafiq elm sahəsində praktiki fəaliyyətlər və beynəlxlaq səviyyədə orjinal nəşrlər

həyata keçirmək (yayınlardan biri başlıca araşdırma əsəri kimi müəyyənləşdirilir);

� Bir professorluq ştatına təyin olunmaq.

Professorluq vəzifəsinə təyinat aşağıdakı qaydadadır:

� Boş professorluq ştatına yuxarıdakı şərtlərə cavab verən dosentlərlə, başqa

universitetlərdə ən azı 2 il xidmət göstərmiş professorlar təyin oluna bilər.

� Universitetlərdə və ya ali texnologiya institutlarında professorluq ştatları

boşaldığı halda rektorlar boşalan ştatları və o ştat ilə bağlı olaraq namizədlərdə

axtarılan keyfiyyətləri, ştatın davamlı və ya qismi statusda olduğunu da qeyd

etməklə elan edərlər.

� Professorluq ştatına iddiaçıların vəziyyətini və elmi keyfiyyətlərini təsbit

etmək üçün universitet və ya ali texnologiya institutu idarəetmə şurası

tərəfindən ən az 3-ü başqa universitetdən və ya ali texnologiya instutundan

olmaqla elan edilən ştatın elm sahəsi ilə bağlı ən az 5 professor seçilir. Bu

professorlar hər namizəd üçün ayrı-ayrı olmaqla bir hesabat yazırlar və ştata

təyin olunacaq birdən çox namizəd varsa, seçimlərini bildirirl ər. Universitet və

ya ali texnologiya institutu idarəetmə şurasının bu hesabatları nəzərə alaraq

verəcəyi qərarlara əsasən rektor təyinatı həyata keçirir.

Doktorluq və ya tibbdə mütəxəssislik ünvanını qazandıqdan və ya sənət

sahələrində müəyyən müddət işlədikdən sonra xarici ölkələrdə professorluq ünvanını

və ya səlahiyyətini almış olanlardan, ən az iki il bu ünvan və səlahiyyət ilə xarici

ölkələrdəki tədris və tədqiqat qurumlarında çalışmış olanların bu ünvanlarının

Türkiyədə qüvvədə sayılması Universitetlərarası Şura qərarı ilə mümkündür. Bunun

72

üçün müraciət edən namizədin çalışdığı xarici ölkələrdəki müvafiq Ali Təhsil

Şurasının, Türk Ali Təhsil Şurası səviyyəsində olduğunun Universitetlərarası Şura

tərəfindən müəyyən edilməsi zəruridir.

1.5.1.1.1.2 Dosent (Doçent)

Dosent dosentlik imtahanını uğurla vermiş akademik ünvana sahib şəxsdir.

Türkiyədə dosentlik imtahanı Universitetlərarası Şuranın tərəfindən ildə bir dəfə

keçirilir. Aşağıdakı şərtlərə cavab verən şəxslər Universitetlərarası Şuranın

müəyyənləşdirdiyi tarixə qədər, bu Şuranın zəruri hesab etdiyi sənəd və nəşrləri il ə

birlikdə başlıca elm sahəsi ilə ixtisas və araşdırma mövzularını da təqdim edərək

imtahana qoşulurlar. Şura elmi mövzularını da nəzərə alaraq Müəlimliy ə Yüksəlmə və

Təyin Edilmə Əsasnaməsinə əsasən 3 və ya 5 şəxsdən ibarət bir münsiflər təyin edir.

Bu münsiflər əsərləri araşdırıb, namizəddən şifahi və ya zərurət hesab edildiyində

ayrıca təcrübi imtahan götürür və bir hesabatla uğurlu olanlara, müvafiq mövzunu və

elm sahəsini əhatə edən döçentlik səlahiyyəti verir.

Dosentlik imtahanında iştirak edə bilmək üçün:

� Bakalavr diplomu aldıqdan sonra doktorluq və ya tibbdə mütəxəssislik ünvanını

və ya Universitetlərarası Şuranın təklifi əsasında Ali Təhsil Şurası (YÖK)

tərəfindən təsbit edilən müəyyən sənət sahələrinin birində kafilik qazanmaq;

� Orjinal elmi tədqiqat və nəşrlər həyata keçirmək;

� Universitetlərarası Şura tərəfindən mərkəzləşdirilmi ş formada həyata keçirilən

(sosial, dəqiq elmlər, tibb kimi sahələrdəki) bir xarici dil imtahanını vermək;

Sonuncu bənddəki xarici dil imtahanı namizədin elm sahəsi ilə bağlı olması şərti

yoxdur. Elm sahəsi hər hansı xarici dillə bağlı olanlar bu imtahanı başqa bir xarici dillə

əvəz etməlidirl ər.

Bir universitetin hər hansı strukturunda boş olan doçentlik ştatı, rektorluq

tərəfindən, istəyənlərin müraciət etməsi üçün ştatın davamlı və qismi statusu qeyd

edilməklə elan edilir. Müraciət edən namizədlərin vəziyyətini araşdırmaq məqsədilə

73

rektor tərəfindən, əgər varsa bir məsul strukturun rəhbəri, ən azı biri də həmin

uiversitet xaricindən olmaqla 3 professor təsbit edilir. Bu professorlar namizədlər

haqqında ayrı-ayrı fikirlərini rektora bildirirlər. Rektor bu fikrilərə əsaslanaraq,

Universitet İdarəetmə Şurasının fikrini də öyrəndikdən sonra təyinatı həyata keçirir.

Dosentliyə təyin olunmada yeganə şərt dosentlik imtahanını qazanmaqdır.

Doktorluq və ya tibbdə mütəxəssislik ünvanını qazandıqdan və ya sənət

sahələrində müəyyən müddət işlədikdən sonra xarici ölkələrdə dosentlik ünvanını və ya

səlahiyyətini almış olanlardan, ən az iki il bu ünvan və səlahiyyət ilə xarici ölkələrdəki

tədris və tədqiqat qurumlarında çalışmış olanların bu ünvanlarının Türkiyədə qüvvədə

sayılması Universitetlərarası Şura qərarı ilə mümkündür. Bunun üçün müraciət edən

namizədin çalışdığı xarici ölkələrdəki müvafiq Ali Təhsil Şurasının, Türk Ali Təhsil

Şurası səviyyəsində olduğunun Universitetlərarası Şura tərəfindən müəyyən edilməsi

zəruridir.

1.5.1.1.1.3 Yardımçı dosent (Yardımçı doçent)

Doktorluq tədqiqatlarını uğurla başa vurmuş, tibbdə mütəxəssislik və ya müəyyən

bir sənət sahəsində yetərlilik sənəd və səlahiyyətini qazanmış, ilk mərhələdəki

akademik ünvana sahib şəxsdir.

Universitetin hər hansı strukturunda boş olan yardımçı dosentlik vəzifəsinə, arzu

edənlərin müraciəti üçün rektorluq tərəfindən elan edilir. Fakultə və ya fakultəyə bağlı

strukturlarda dekan, rektorluğa bağlı institut və kolleclərdə müdürlər, biri o strukturun

rəhbəri, biri də o universitet xaricində olmaqla, 3 professor və ya dosent müəyyən

edərək bunlardan namizədlərin hər biri haqqında yazılı rəy istəyirlər. Dekan və ya

müvafiq müdür öz idarəetmə şuralarının fikrini də öyrəndikdən sonra təklifl ərini

rektora təqdim edir. Təyinat rektor tərəfindən həyata keçirilir.

Yardımçı dosentlər bir universitetdə hər dəfə 2 və 3 illik müddətlər üçün ən çox

12 ilə qədər təyin oluna bilərlər. Hər təyinat müddəti başa çatdıqda, vəzifə başa çatır.

Yardımçı dosentlik üçün aşağıdakı şərtlər vacibdir:

74

� Doktorluq və ya tibbdə mütəxəssislik və ya Universitetlərarası Şuranın

təklifi əsasında Ali Təhsil Şurası tərəfindən təsbit ediləcək müəyyən sənət

sahələrinin birində yetərlilik qazanmaq;

� Fakultə, institut və ya kollec İdarəetmə Şurası tərəfindən biri o dilin

müəllimi olmaqla seçiləcək 3 şəxslik bir münsiflər heyəti tərəfindən

imtahana girənin öz elm sahəsində Türkcədən xarici dilə, xarici dildən

Türkcəyə 150-200 kəliməlik bir tərcimədən ibarət olan bir xarici dil

imtahanını keçmək.

1.5.1.1.2 Tədris vəzifəlisi (Öğretim görevlisi)

Tədris vəzifəlisi (öğretim görevlisi) dərs vermək və təcrübə keçirməklə məşğul

olan tədris işçisidir.

Universitetlərdə və onlara bağlı strukturlarda Ali Təhsil Haqqında Qanunun

tələblərinə uyğun bir şəkildə vəzifəyə təyin olunmuş müəllim olmayan dərslər və ya

hər hansı bir dərsin xüsusi bilik və mütəxəssislik tələb edən mövzularının tədrisi və

təcrübə işlərinin həyata keçirilməsi üçün, öz sahəsində tədqiqat və əsərləri il ə tanınmış

şəxslər, müddətli və ya saat hesabı qaydada bu vəzifəyə təyin olunurlar. Tədris

vəzifəlil əri müvafiq İdarəetmə Şuralarının rəyləri nəzərə alınaraq fakultələrdə

dekanların, rektorluğa bağlı bölmələrdə Bölmə müdirlərinin təklifl əri əsasında və

rektorun təstiqi ilə müəllim, müəllim asistantı və tədris vəzifəlisi ştatlarına təyin oluna

bilərlər və ya ştat şərti axtarılmadan saat hesabı və ya müqavilə ilə işə götürülə bilərlər.

Müəllim ştatlarına tədris vəzifəlil əri ən çox iki il müddətinə təyin oluna bilərlər. Bu

müddət başa çatdıqda tutduqları ştata müraciət edən müəllim olmadığı və vəzifələrinə

davam etmələri zəruri hesab edildiyi halda eyni üsulla yenidən bu vəzifəyə təyin oluna

bilərlər. Təyinat müddəti başa çatdıqda vəzifələri də başa çatır. Bunların yenidən

vəzifəyə təyini mümkündür. Belə olduğu halda təyinat eyni üsulla həyata keçirilir.

Konservatoriya ilə peşə kolleclərində zərurət olduqda daimi olaraq tədris vəzifəlisi

təyin oluna bilər.

75

1.5.1.1.3 Repititor (Okutman)

Tədris müddəti ərzində müxtəlif t ədris proqramlarında məcburi və ortaq dərs kimi

müəyyənləşdirilən dərsləri oxudan və təcrübəsini həyata keçirən tədris işçisidir.

Repititorlar müvafiq qurumların fikri nəzərə alınaraq fakultələrdə və fakultəyə bağlı

strukturlarda dekanların, rektorluğa bağlı institut və ya kolleclərdə müdirin təklifi v ə

rektorun təsdiqi ilə müddətli və ya daimi olaraq təyin olunurlar. Təyinat müddəti başa

atdıqda vəzfələri də başa çatır. Bunların yenidən vəzifəyə təyin olunmaları

mümkündür. Bu zaman ilk təyinatdakı prosedur tətbiq olunur.

1.5.1.1.4 Tədris köməkçiləri (Öğretim yardımçıları)

Ali t əhsil qurumlarında müəyyən müddətlər üçün vəzifəyə təyin olunan araşdırma

vəzifəlil əri, ekspertlər, tərcüməçilər və tədris planlaşdırıcılarıdır.

Ekspert, tərcüməçi və təhsil-tədris planlaşdırıcılarının təyinatı və ya müqavilə ilə

vəzifələndirilmələri müvafiq idarəetmə şuralarının fikirləri nəzərə alınaraq fakultələrdə

və fakultəyə bağlı strukturlarda dekanın, rektorluğa bağlı institut və ya koleclərdə

müdirlərin, rektorluğa bağlı bölmədə bölmə müdirlərinin təklifi v ə rektorun təsdiqi ilə

ən çox iki il üçün həyta keçirilir. Təyinat müddəti başa çatdıqda vəzifələri də başa atır.

Bunların yenidən təyinatı mümkündür. Bu təqdirdə ilk təyinatın prosedurundan istifadə

edilir. Üçüncü dəfə təyinatdan sonra daimi olaraq təyin olunurlar.

Universitetlərdə tədris köməkçilərinin, repititorların həftəlik dərs yükü 12 saatdan

az olmamaq şərtilə Ali Təhsil Şurası (YÖK) tərəfindən müəyyən edilir.

1.5.1.1.4.1 Araşdırma vəzifəlil əri (Ara ştırma görevlileri)

Araşdırma vəzifəlil əri ali təhsil qurumlarında həyata keçirilən tədqiqat və

təcrübələrdə yardımçı olan və səlahiyyətli orqanlar tərəfindən verilən müvafiq digər

vəzifələri həyata keçirən tədris köməkçiləridir. Bunlar müvafiq kafedra müdirinin

təklifi Bölm müdiri, Dekan, İnstitut, Kollec və ya Konservatoriya müdirinin müsbət

76

rəyi əsasında rektorun təsdiqi ilə araşdırma vəzifəlisi ştatına ən çox 3 il müddətinə

təyin olunurlar. Təyinat müddəti başa çatdıqdan sonra vəzifələri başa çatır.

Bakalavrdan sonrakı tədris üçün ölkə xaricinə göndəriləcək araşdırma vəzifəlil əri

ilə ilk dəfə bu məqsədlə bu vəzifəyə təyin olunanlarda axtarılan keyfiyyət və digər

xüsusiyyətlər Ali Təhsil Şurası tərəfindən təsbit olunur.

Bakalavrdan sonrakı tədris üçün ölkə xaricinə göndəriləcək araşdırma vəzifəlil əri

haqqında yuxarıdakı təyinat müddəti il ə bağlı qayda tətbiq olunmur. Bu kimilərin təhsil

xərcləri və yolxəri daxil hər növ sosial və digər xərcləri bağlı olduqları universitetlərin

personal xərcləri daxilində açılacaq xüsusi maddədən ödənilir. Bakalavrdan sonrakı

tədris üçün ölkə xaricinə göndərilən araşdırma vəzifəlil əri ştatlarında saxlanılırlar və

aylıq və digər hər növ ödəmələrin qanuni kəsintilərdən sonra qalan xalis miqdarının

60%-ni qurumlarından alırlar.

1.5.1.1.4.2 Ekspertlər (Uzmanlar)

Ekspertlər tədrislə birbaşa və ya dolayı olaraq bağlı olan, xüsusi bilik və ya

mütəxəssisliyə ehtiyacı olan bir işlə labaratoriyalarda, kitabxanalarda, atolyelərdə və

digər təcrübə sahələrində vəzifələndirilən tədris köməkçiləridir.

1.5.1.1.4.3 Tərcüməçilər (Çeviriciler)

Tərcüməçilər sözlü və ya yazılı tərcümə işlərində çalışdırılan tədris

köməkçiləridir.

1.5.1.1.4.4 Təhsil-tədris planlaşdırıcıları (Eğitim-öğretim planlamacıları)

Təhsil-tədris planlaşdrıcıları ali təhsil qurumlarında təhsil-tədris planlaşdırılması

ilə vəzifəli tədris köməkçiləridir.

77

1.5.1.2 Xarici ölk ə vətəndaşı olan tədris işçiləri

Ali t əhsil qurumlarında müqavilə əsasında işləyən xarici ölkə vətəndaşı

olan tədris işçiləri, müvafiq fakültə, institut və ya kollec İdarəetmə Şurasının

təklifi v ə universitet İdarəetmə Şurasının uyğun rəyi əsasında rektor tərəfindən

vəzifəyə təyin edilir. Xarici ölkə vətəndaşı olan tədris işçilərinin bu formada

fəzifəyə təyinatı Ali Təhsil Şurası (YÖK) tərəfindən Daxili İşlər Nazirliyinə

bildirilir v ə iki ay ərzində alınacaq müsbət rəy əsasında müvafiq universitet ilə

müqavilə bağlanır.

1.5.1.3 Tədris işçilərinin yeti şdirilm əsi

Ali t əhsil müəssisələri özlərinin və yeni qurulmuş və qurulacaq digər ali

təhsil müəssisələrinin ehtiyacı üçün ölkə daxilində və xaricində, inkişaf planı

prinsip və məqsədlərinə və Ali Təhsil Şurasının müəyyən edəcəyi ehtiyaca və

əsaslara uyğun tədris işçiləri yetişdirir.

Tədris işçiləri yetişdirilməsi məqsədilə universitetlərin araşdırma vəzifəlisi

ştatları, araşdırma və ya doktorluq işləri həyata keçirmək üçün başqa bir

universitetə, Ali Təhsil Şurası tərəfindən müvəqqəti olaraq təxsis edilə bilər. Bu

formada doktorluq dərəcəsi alanlar bu təhsilin sonunda ştatları ilə birlikdə öz

universietlərinə dönürlər.

Ölkə daxili və xaricində yetişdirilən tədris işçiləri, ümumi müddəalara görə

aid olduqları ali təhsil müəssisələrində məcburi xidmətlərini yerinə yetirməyə

məcburdurlar. Bu öhdəliyi yerinə yetirməyənlərə, ali təhsil müəssisələrində

vəzifə verilmir.

1.5.1.4 Tam ştatlı (devamlı statüde) tədris işçiləri

Türk universitetlərində tam ştat çalışan professor və dosentlər bütün iş

vaxtını universitet ilə bağlı işlərə həsr etməlidirl ər. Onlar xüsusi qanunlarla

müəyyənləşdirilən vəzifələr və qonorarlar istisna olmaqla, ali təhsil

78

müəssisələrindən başqa yerlərdə ödənişli və ya ödənişsiz, rəsmi və ya özəl başqa

hər hansı bir iş görə bilməzlər, əlavə vəzifə ala bilməzlər, sərbəst peşələr icra

edə bilməzlər.

Tam ştatlı vəzifəyə təyin olunduqdan sonra tam ştat olmayan statusa

keçmək istəyən dosentlər üçün ən azı 5 il müddət ilə tam ştada çalışmaq şərti

tələb olunur. Universitetlərdə tam ştat olaraq 5 il çalışan dosentlərin, tam ştat

professorluğa təyin olunmaları halında tam ştat olmayan statusa keçmələri üçün

yenidən 5 il tam ştat çalışma şərti tələb olunur.

Universitet İdarəetmə Şurasının əməkdaşlığına qərar verdiyi dövlət

dairələrində, dövlət yararına xidmət məqsədi güdən strukturların firmalarında və

ya digər özəl qurumlardakı çalışmaları universitetdə həıyata keçirilmiş kimi

sayılır.

Bu qurumlardan alınan hər növ ödənişlər xüsusi vəsaitindən pay aldığı

universitetin xususi vəsait fonduna köçürülür.

Yardımçı dosentlər universitet və ona aid strukturlarda yalnız tam ştatlı

statusda çalışmalıdır.

Tam ştatlı müəlliml ər ən az dövlət məmurları üçün qəbul edilmiş olan

həftəlik i ş müddəti qədər təhsil-tədris, elmi araşdırma, təcrübə və idarəetmə

vəzifələrilə, universitet orqanları tərəfindən verilən digər vəzifələri həyata

keçirməlidirl ər.

1.5.1.5 Tam ştat olmayan (kısmi statüde) tədris işçiləri

Hər dəfə iki il müddətinə vəzifəyə təyin edilən professor və dosentlər

həftədə ən azı 20 saat universitetdə olmaq, tədris, təcrübə və araşdırmaları

bölmə müdirinin göstərdiyi yerdə və onun nəzarəti altında həyata keçirməklə

məsuldurlar.

Bunlar:

79

� Təzminat, paralel ödəniş, hər hansı bir əlavə əmək haqqı və xüsusi vəsait

gəlirl ərindən əmək haqqı və ödəniş ala bilməzlər;

� Rektor, dekan, institut və kollec müdiri və bölmə müdiri ola bilməzlər,

onların müavinləri seçilə bilməzlər. Ancaq dövlət məmurlarının tabe

olduğu iş saatlarına və müddətlərinə tabe olmaq şərtilə, institut

müdirliyinə, bölmə, kafedra müdirliyinə seçilə bilərlər.

� Bilik v ə bacarıqlarını artırmaq və elmi araşdırma həyata keçirmək

məqsədilə kontingentlə ölkə xaricində çalışmalara qoşulduqları halda

xərcləri dövlət büdcəsindən, xüsusi vəsait hesabından və universitetin

digər gəlir mənbələrindən ödənilə bilməz.

Universitetlərdə tam ştat olmayan statusda çalışanların vəziyyəti iki ild ə bir

araşdırılır və vəzifələrinə davam etmələrinə ehtiyac olub-olmadığına qərar

verilir. Vəzifələrinə davam etmləri faydalı hesab edilənlərin vəzifələri

universitet İdarəetmə Şurasının rəyi və rektorluğun qərarı ilə təzələnə bilər.

Onlar arasından tam ştatlı statusa keçmək istəyənlərin müraciəti o kafedrada boş

ştat olmaq şərtilə universitetin müsbət rəyi əsasında birbaşa Ali Təhsil Şurası

(YÖK) qərarı ilə verilir.

1.5.2 İnzibati kadr t əminatı

Universitetlərdə rektorun tabeliyində olan mərkəzi idarəetmə aparatının

başında bir baş katib və zərurət çərçivəsində dairə müdirləri, müşavirlər, hüquq

müşavirləri, ekspertlər ilə buro və daxili xidmət vəzifələrini həyata keçirmək

məqsədilə Dövlət Məmurları Qanunu çərçivəsində çalışan məmurlar və digər

vəzifəlil ər mövcuddur.

Dairə müdirlikləri və müdirliklər universitetlərdə İdarəetmə Şurasının

qərarı ilə qurulur.

Hər fakultədə dekana bağlı və fakultə inzibati aparatının başında bir fakultə

katibi, institut və kolleclərdə isə institut və ya kollec müdirinə bağlı institut və

80

ya kollec katibi mövcuddur. Katibə bağlı büro və daxili xidmət vəzifələrini

həyata keçirmək məqsədilə zəruri görüldüyü təqdirdə, kifayət qədər müdir və

digər vəzifəlil ər çalışdırılır. Bunlar arasında iş bölgüsünü dekanın və ya müdirin

təsdiqindən sonra həyata keçirilmək şərtilə katib tərəfindən aparılır.

Baş katib və katiblər səsvermə hüququ olmamaq şərtilə, aid olduqları

qurumun şualarında hesabatçılıq (rapotor) edirlər.

Baş katib, dairə müdirləri, hüquq müşavirləri və ekspertlər İdarəetmə

Şurasının rəyi nəzərə alınaraq rektor tərəfindən vəzifəyə təyin olunur. Fakultə,

institut və kollec katiblərinin təyinatı isə müvafiq dekan və müdirin təklifi il ə

rektor tərəfindən həyata keçirilir.

Universitet baş katiblərinin universitet bakalavr diplomuna, fakultə katibləri

ilə institut və kollec katiblərinin isə hər hansı ali təhsil diplomuna sahib olması

şərtdir.

Məmurların vəzifəyə təyinatı fakultələrdə və ona aid qurumlarda

dekanların, rektorluğa bağlı qurumlarda müvafiq müdirlərin, universitet mərkəzi

idarəetmə aparatında baş katibin təklifi əsasında ştat əsas götürülərək rektor

tərəfindən həyata keçirilir.

Koməkçi xidmətlər sinifi personalı rektorluqda və rektorluğa bağlı

strukturlarda baş katibin təklifi əsasında rektor, fakultələrdə və fakultələrə bağlı

strukturlarda fakultə katibinin təklifi əsasında dekanlar, institut və kolleclərdə

katibin təklifi əsasında müdir tərəfindən vəzifəyə təyin olunur.

1.6 Türk universitetl ərinin maliyy ələşmə məsələləri

Türk universitetlərinin maliyyələşmə məsələlərinin əsasları Ali Təhsil

Haqqında qanunun X fəslində göstərilmi şdir.

1.6.1 Gəlir m ənbələri

Gəlir mənbələri aşağıdakılardan ibarətdir:

81

� Büdcə ödəmələri;

� Qurumlar tərəfindən edilən yardımlar;

� Alınan ödənişlər;

� Nəşr və satış gəlirl əri;

� Daşınar və daşınmaz əmlak gəlirl əri;

� Təsərrüfat hesablı işlərdən əldə edilən gəlir;

� İanə, vəsiyyətlər və digər gəlirl ər.

1.6.2 Maliyy ə əməliyyatlarının əsasları

Universitetlər və onların ayrı-ayrı strukturlarına ediləcək ianə və vəsiyyət

mirasları, vergi və digər məcburi ödəmələrdən azaddır. İanə və miraslardan

istifadə olunmasında, ianə verən və miras qoyanların qoyduqları və qanunlara

görə keçərli sayılan prinsiplər gözlənilir.

Universitetlər dövlət büdcəsinə daxil olan dövlət orqanlarına tanınan

maliyyə güzəşt və istisnaları və digər üstünlüklərdən eyni şəkildə faydalana

bilirl ər.

Gəlir və mənffət vergisi mükələfləri tərəfindən universitetlərə çek əsasında

ödənilən maddi yardımlar, Gəlir və Mənffət Vergisi Qanunlarına uyğun olaraq

illik b əyannamə ilə bildiril ən gəlirl ərdən və korporasiya mənfəətindən çıxılır.

Ali t əhsil müəssisələri tərəfindən təhsil-tədris və araşdırma məqsədilə ölkə

daxilində olmaması və istehsalı həyata keçirilməməsi şərti il ə idxal edilən

maşın, alət, cihaz, əzcaçılıq məhsulları, xammal və nəşrlər ilə, ianə yolu ilə ölkə

xaricindən gələn eyni cins məhsullar gömrük vergisi və digər bütün idxal

rüsumları və vergilərdən azaddır.

1 milyon lirəyə qədər bir haqqın və ya mənfəətin məhkəmə

çəkişmələrindən imtina edilməsi və ya münasib ödəmə şərtlərinin qəbul

edilməsinə rektor, 1 milyon lirədən çox olan məbləğə isə universitet rektorunun

82

təklifi v ə Sayıştayın (Hesablama Palatası) rəyi əsasında Maliyyə Nazirliyi qərar

verir.

Universitet, fakultə, institut və kollec və digər strukturlar və onlara bağlı

strukturlar tərəfindən həyata keçirilən elmi, texniki araşdırma ilə nəşrlərin tələb

etdiyi hər növ xərclər haqqında tender qanunvericiliyi tətbiq edilmir.

İnşaat, maşın və təchizat ilə bağlı işlər və onların təmirində tender

qanunvericiliyi tətbiq edilmir.

Bir universitet büdcəsindəki ödəmələri, digər bir universitet büdcəsinə

yönəltmə, müvafiq rektorun rəyi və Ali Təhsil Şurasının (YÖK) təklifi il ə

Maliyyə Nazirliyinin səlahiyyətindədir.

1.6.3 Maliyy ə nəzarəti

Ali t əhsil müəssisələrinin büdcələri, dövlət büdcəsinin aid olduğu əsaslarla

hazırlanır, icra və nəzarət edilir.

Universitetlərdə rektor maliyyə ilə bağlı əsas məsul şəxsdir. Bu səlahiyyət

münasib həcimdə prorektorlara, dekanlara, institut və kollec müdirlərinə və

universitet baş katibinə ötürülə bilər.

1.6.4 Təsərrüfat hesablı fondu

Univeritetlərdə və onlara aid fakultə, institut, kollec, konservatoriya,

araşdırma və təcrübə mərkəzlərində müvafiq idarəetmə şurasının təklifi,

rektorun müsbət rəyi və Ali Təhsil Şurası (YÖK) təsdiqi ilə təsərrüfat hesablı

müəssisələr qurula bilər. Qoyulan ilkin kapitalın miqdarı büdcədə göstərilir v ə

universitet idarəetmə şurasının təklifi v ə rektorun qərarı ilə öz gəlirl əri il ə artırıla

bilər.

Təsərrüfat hesablı müəssisənin fəaliyyət sferası, kapital limitləri, idarəetmə

işlərinin həyata keçirilməsi əsasları və muhasibat qaydaları, Maliyyə

Nazirliyinin müsbət rəyi alınmaq şərtilə, Ali Təhsil Şurasının (YÖK) təsbit

edəcəyi əsaslara görə müvafiq qurumun nizamnaməsində müəyyənləşdirilir.

83

Təsərrüfat hesabından əldə edilən gəlir və hər il sonunda istifadə edilməyən

gəlir, sonrakı ilin təsərrüfat hesabı gəlirinə əlavə edilir. Maliyyə ilinin başa

çatdığı gündən başlayaraq 4 ay ərzində hazırlanacaq balans və lavələri il ə bütün

gəlir və xərc sənədləri nəzarət üçün Hesablama Palatasına (Sayıştay), bir nüsxəsi

də həmin müddət ərzində Maliyyə Nazirliyinə verilir.

Hər tədris, araşdırma və ya təcrübə strukturu ilə müvafiq tədirs işçilərinin

köməkliyi il ə toplanan təsərrüfat hesablı gəlirl ərin ən az 30%-i o strukturun

ehtiyaclarına ayrılır, qalan hissə isə universitet idarəetmə şurasının müəyyən

etdiyi nisbətlər çərçivəsində aid olduğu universitetin araşdırma fondu ilə

təsərrüfat hesablı strukturda çalışan tədris işçiləri və məmur heyəti arasında

bölüşdürülür.

1.6.5Araşdırma fondu

Türkiyə universitetlərində Ali Təhsil Şurası(YÖK) qərarı ilə rektorluğa

bağlı, o univeristetdə mövcud bütün təsərrüfat hesablı gəlirl ərdən araşdırma

fondu qurula bilər. Həmin fondun gəlirl əri aşağıdakılardır:

� Hər il təsərrüfat hesablı fonddan ayrılan məbləğ;

� Müəlliml ərin dolayı və ya birbaşa iştirakı olmadan əldə edilən

təsərrüfat hesablı gəlirl ərin hamısı;

� Universitet büdcəsindən ayrılan araşdırma ödəmələri;

� İlin sonunda fonddan artan məbləğ;

� Verilən ianə və yardımlar və digər gəlirl ər.

Fondun idarəedilməsi və istifadəsi ilə bağlı əsaslar YÖK tərəfindən təsbit

edilir.

84

II. TÜRK İYƏ RESPUBLİKASINDA MAG İSTR HAZIRLI ĞI

PROSESİNİN ƏSASLARI

2.1 Magistr hazırlığının həyata keçirildiyi İnstitutlar, onların elmi-

inzibati strukturu v ə fəaliyyət mexanizmi

İnstitutlar universitetlərdə və fakültələrdə birdən çox oxşar və əlaqəli elm

sahələrində bakalavrdan sonrakı ali təhsil, elmi araşdırma və təcrübə həyata

keçirən ali təhsil qurumlardır. İnstitutlar qanunla qurulmaqla, kafedralardan

formalaşır. Bütün universitetlərdə və fakültələrdə bakalavrdan sonrakı ali təhsil

bu məqsədlə qurulan institutlarda həyata keçirilir.

İnstitutların məqsədi yüksək səviyyədə elmi tədqiqat aparmaq, bilik və

texnologiya yaratmaq, milli inkişafa və tərəqqiyə dəstək olmaq və müxtəlif elmi

qurumlarda, firmalarda və dövlət dairələrində çalışan və ya çalışmaq istəyən

Universitet məzunlarını Magistr və Doktor səviyyəsinə yüksəltməkdir.

İnstitutda müdir, müdir müavinləri və İnstitut kafedra müdirlərinin

formalaşdırdığı İnstitut Elmi Şurası ilə, İnstitut müdiri, müdir müavinləri və 3

müəllimdən ibarət İnstitut İdarəetmə Şurası fəaliyyət göstərir.

2.1.1 İnstitutların inzibati strukturu

Türkiyədə iqtsad yönümlü magistr hazırlığı bütün universitetlərdə “Sosial

Elmlər İnstitutu” (Sosyal Bilimler Enstitüsü) adlı institutlarda həyata keçirilir.

Bunların da inzibati strukturu demək olar ki, bir-birinə oxşardır. Biz əsasən

Uludağ Universiteti Sosial Elmlər İnstitutunun iş təcrübəsi ilə ətraflı tanış

olduğumuzdan Sxem No. 7– da da bu İnstitutun inzibati strukturunu təqdim

etmişik.

Ümumiyyətlə Uludağ Universiteti Sosial Elmlər İnstitutu bakalavr təhsil

pilləsinə əsaslanaraq Magistratura və Doktorantura təhsilini reallaşdırmaq

85

məqsədilə 1982-ci ildə Uludağ Universiteti rektorluğuna bağlı formada

qurulmuşdur. Yəni institut fakultəyə bağlı deyildir.

SXEM No.7 Türkiyə Universitetlərində Sosial Elmlər İnstitutunun inzibati

strukturu (Uludağ Universiteti nümunəsində)

İNSTİTUT ELM İ ŞURASI (ENSTİTÜTÜ KURULU)

İNSTİTUT İDARƏETMƏ ŞURASI

(ENSTİTÜTÜ YÖNET İM KURULU)

İNSTİTUT MÜD İRİ (ENSTİTÜTÜ MÜDÜRÜ)

MÜDİR MÜAV İNİ (MÜDÜR YARDIMÇISI)

MÜDİR MÜAV İNİ (MÜDÜR

YARDIMÇISI)

İNSTİTUT KAT İBİ (ENSTİTÜ

SEKRETERİ)

TƏLƏBƏ İŞLƏRİ

(ÖĞRENCİ İŞLERİ)

KADR İŞLƏRİ

(ÖZLÜK İŞLERİ)

REALLA ŞDIRMA

(TAHAKKUK)

SƏNƏD QEYDİYYATI

(EVRAK KAYIT)

86

2.1.1.1 İnstitut müdiri

İnstitut müdiri əgər İnstitut fakultəyə bağlıdırsa, onda dekanın təklifi

əsasında rektor tərəfindən 3 il müddətinə vəzifəyə təyin edilir. Ancaq İnstitut

fakultəyə deyil, birbaşa Rektorluğa bağlıdırsa, onda bu təyinat birbaşa rektor

tərəfindən həyata keçirilir. Vəzifə müddəti bitən müdir yenidən vəzifəyə təyin

edilə bilər. Rektor və dekan müvafiq təyinatlarda müvafiq müəlimlərlə

müzakirələr edirlər.

Müdirin İnstitutda çalışan ştatlı müəlliml ər arasından 3 il müddətinə özünə

müavin seçə biləcəyi ən çox iki şəxs ola bilər. Müdir zərurət gördükdə

müavinlərini dəyişə bilər. Müdirin vəzifə müddəti sona çatdıqda müavinlərin

vəzifələri də sona çatır.

Müdirin vəkalətən əvəz edilməsi və ya müdirliyin aradan qaldırılmasındakı

prosedurlar eynilə dekanlarda olduğu kimidir ki, bunu da hesabatın əvvəlki

hissələrində göstərmişik.

İnstitut müdiri qanunla dekanlara verilmiş bütün vəzifələri eynilə İnstitut

üçün həyata keçirir.

2.1.1.2 İnstitut Elmi Şurası (Enstitütü Kurulu)

İnstitut Elmi Şurası İnstitut müdirinin sədrliyində, müdir müavinləri və

institutdakı kafedramüdirlərindən formalaşır.

2.1.1.3 İnstitut İdarəetmə Şurası (Enstitütü Yönetim Kurulu)

Müdirin sədrliyində, müdir müavinləri, müdir tərəfindən göstərilən 6

namizəd arasından İnstitut Elmi Şurası tərəfindən 3 il üçün seçilən 3 müəllimdən

formalaşır.

Həm İnstitut Elmi Şurası, həm də İnstitut İdarəetmə Şurasının vəzifələri

fakultədəki analoji qurumlarla eyniyyət təşkil edir.

87

2.1.2 İnstitutun elmi strukturu

2.1.2.1 İnstitutun kafedraları (Anabilim dalları)

İnstitutlar fakultələrdən fərqli olaraq daha bölmələrə bölünmürlər. Hamısı

kafedralardan ibarətdir. Hər kafedra bir magistr ixtisasına və ya proqramına

uyğun gəlir. Bunun üçün də danışıqda “Siz hansı magistr proqramını

bitirmisiniz?” əvəzinə çox vaxt “Siz hansı anabilim dalını bitirmisiniz?” sualı

verilir. Kafedralar İnstitutun bəzən özünə aid olsa da, çox vaxt universitetin

müvafiq fakultələrinə aid olur. Sadəsə İnstitut onun potensialından istifadə edir.

Məsələn bizim daha çox təcrübəsi ilə tanış olduğumuz Uludağ Universitetində

iqtisad yönümlü proqramların da həyata keçirildiyi Sosial Elmlər İnstitutunda

Universitetin İqtisadi və İnzibati Elmlər fakültəsinin 7 kafedrası, İlahiyyat

fakultəsinin 4 kafedrası, Təhsil fakultəsinin 5 kafedrası, Dəqiq elmlər

fakultəsinin 7 kafedrası olmaqla toplam 23 kafedra bakalavrdan sonrakı alı

təhsillə, başqa szözlə magistr və ya doktorluq proqramlarının həyata

keçirilməsilə məşğuldur. Bunların 23-də magistr, 14-də isə həmçinin doktorluq

proqramları həyata keçirilir. 2008-ci ilin məlumatına görə bu İnstitutda 490

magistrant, 188 doktorant mövcuddur. İndiyə qədər məzun olan magistr sayı

1984, doktorant isə 319 nəfərdir. Hazırda bu İnstitutda aşağıdakı kafedraların

adlarına uyğun magistr hazırlanır:

� İqtisadiyyat (İKTİSAT)

� Maliyyə (MAL İYE)

� Əməyin İqtisadiyyatı və Sənaye Münasibətləri (ÇALIŞMA EKONOMİSİ

ve ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ)

� Biznesin təşkili v ə idarə edilməsi (İŞLETME)

� Dövlət İdarəetməsi (KAMU YÖNETİMİ)

� Beynəlxalq münasibətlər (ULUSLARARASI İLİŞKİLER)

� Ekonometriya (EKONOMETRİ)

88

2.2 Magistr proqramlarının açılması, proqramlara müraci ət şərtl əri

qeydiyyat və qəbul prosedurları

2.2.1 Magistr proqramının açılması təklifl əri

Magistr proqramları institutun kafedraları əsas götürülərək açılır və icra

olunur. Magistr proqramları ardıcıl olaraq, müvafiq kafedra şurası və İnstitut

Elmi Şurasının təklifi, Universitet Elmi Şurasının (Senato) razılığı və

Rektorluğun Ali Təhsil Şurasına (YÖK) təklifi v ə nəhayət Ali Təhsil Şurasının

qərarı ilə açılır. Açılan proqramlar İnstitutun kafedraları ilə eyni adı daşıyır.

Ancaq Rektorluğun təklifi v ə Ali Təhsil Şurasının qərarı ilə İnstitutun hər hansı

kafedrası üzrə bu kafedradan fərqli adı daşıyan magistr proqramı, həmçinin

elmlərarası magistr proqramı (məsələn. “İqtisadiyyat və hüquq” magistr

proqramı. Burada iqtisadiyyat elmi istiqaməti il ə hüquq elmi istiqaməti

birləşdirilmişdir) da açmaq mümkündür. Eyni qaydaya əməl etmək şərtilə,

ölkədaxili və ya xarici universitetlər ilə birgə magistr proqramlarının açılması da

mümkündür.

2.2.2 Kvotaların müəyyənləşdirilm əsi və elan edilməsi

İnstitutun kafedraları öz Elmi Şuralarında, Universitet Elmi Şurasının

magistratura təhsili ilə bağlı qəbul etdiyi qiymətləndirmə standartlarına uyğun

olaraq, müəyyənləşdirdikləri qəbul kvotalarını və əgər varsa, qəbul kvotaları ilə

bağlı xüsusi şərtlərini İnstitut müdürlüyünə bildirir. Sonra İnstitutun Elmi Şurası

kvotalarla bağlı zəruri tədbirləri görərək Universitet Elmi Şurasına təqdim edir.

Nəhayət İnstitut Elmi Şurasının təklifi v ə Universitet Elmi Şurasının qərarı ilə

qəbul olunan kvotalar Rektorluğun təsdiqi ilə elan edilir.

89

2.2.3 Magistr proqramlarına müraciət şərtl əri

Bakalavrın dissertasiyalı (tezli) və ya dissertasiyasız (tezsiz) magistr

proqramına qəbula müraciət edə bilməsi üçün aşağıdakı şərtlər tələb olunur:

1. Bakalavr diplomuna və Universitet Elmi Şurasının müəyyən etdiyi

standartlar çərçivəsində müvafiq ALES (Akademik Personala və Ali

Təhsildən Sonrakı Təhsilə Qəbul İmtahanı) baza balına sahib olmalıdır.

2. Gözəl Sənətlər Fakultəsi və Konservatoriyaya daxil olmaq istəyənlər üçün

ALES baza balı tələb olunmur.

3. Ali T əhsil Şurasının (YÖK) qəbul etdiyi İngilis, Alman, Fransız, İtalyan

və Rus dili kimi xarici dillərin birindən ÜDS, KPDS, TOEFL və

Universitetin Xarici Dillər Kolleci tərəfindən həyata keçirilən xarici dil

imtahanından Universitet Elmi Şurasının müəyyən etdiyi baza balını

almalıdır. Göstərilənlər xaricində xarici dil biliyini təsdiq edən

sənədlərinin nostrifikasiyasına İnstitutun İdarəetmə Şurası qərar verir.

4. Xarici abituriyentlərdən TÖMER (Türkcə Təhsil Mərkəzi) tərəfindən

verilən Türkcə minimumu və ALES imtahanından aldıqları nəticə

sənədləri tələb olunur.

Həmçinin müraciət üçün aşağıdakı sənədlər tələb olunur:

� Məzuniyyət sənədi. Magsitratura üün müraciət edənlərdən bakalavr

məzuniyyət sənədi(ölkə xaricindəki universitetlərdən məzun olanlar və

xarici vətəndaşlar üçün YÖK-dən alınan eyniləşdirmə sənədi-

nostrifikasiya).

� Ərizə. İnstitutdan veriləcək ərizə forması.

� İcazə sənədi. Ştatda işləyən personalın aid olduqları qurum müdirindən

alınacaq və magistraturada oxmasında bir maneə olmadığına və magitr

dərslərinə gələcəyi günlər rəsmi icazəli sayılacaqlarına dair sənəd.

� Foto. Ki(2) ədəd vəsiqəlik şəkil.

� Təsdiq olunmuş şəxsiyyət vəsiqəsinin surəti.

90

� Dekont.(2 nüsxə). Müraciət sənədi 100.YTL-nin Universitetin hesabına

keçirildiyini təsdiq edən sənəd.

� ALES və Xarici Dil İmtahanı Nəticə Sənədi.

� Transkript. Dərslər və qiymətlərin siyahısı ilə məzuniyyət balını (orta bal)

göstərən təsdiq olunmuş transkript(diploma əlavə).

� İnstitut üçün. Magistraturada nə üçün təhsil almaq istədiklərinə dair ən

çox 200 kəliməlik imla.

2.2.4 Münsiflərin seçimi, qiymətləndirm ə və qeydiyyat

Magsitr proqramlarına müraciət edənlərin müsahibə və müvəffəqiyyət

dərəcəsinin qiymətləndirilməsi münsiflər heyəti tərəfindən həyata keçirilir.

Münsiflər heyəti kafedra şurasının təklifi n əzərə alınaraq müvafiq institut

idarəetmə şurası tərəfindən müəyyənləşdirilən 3 və ya 5 əsas üzv, 2 və ya 3

əvəzedici üzvdən formalaşır. Münsiflər heyəti öz aralarında bir komissiya sədri

seçir.

Magistr proqramlarına müraciət edən namizədlərdən, müraciət

şərtlərinə uyğunluğu müvafiq institut müdirliyi tərəfindən təsiq edilənlər,

əsasları Universitet Elmi Şurası (Senato) tərəfindən müəyyənləşdirilən bir

müsahibədən keçirlər.

Münsiflər heyəti müsahibədən sonra həyata keçirəcəyi ümumi

qiymətləndirmədə ALES balı, bakalavr və ya magistr məzuniyət orta balı,

Universitet Elmi Şurası tərəfindən müəyyən edilən əsaslara görə xarici dil balı

və müsahibə ballarının Universitet Elmi Şurası tərəfindən müəyyən edilən

xüsusi faiz çəkilərinə görə hesablayacağı ümumi müvəffəqiyyət balı əsasında

namizədlərin sıralamasını müəyyən edir. Əgər namizələrin balları bərabərdirsə,

onda xarici dil baları əsas götürülür. Müsahibə sənədləri il ə ümumi

qiymətləndirmə nəticələri bir protokolla ən gec iki gün ərzində müvafiq institut

91

müdirliyinə təqdim olunur. Qiymətləndirmə nəticələri institutun idarəetmə

şurası qərarı ilə konkretləşir və institut müdirliyi tərəfindən elan edilir.

Bu qiymətləndirmə şərtləri xarici ölkə vətəndaşları üçün də eynidir.

Qeydiyyata düşməyənlərin səbəb olduğu boş yerlər, institutun

müəyyən edəcəyi tarixlər arasında namizədlərin sıralama listi əsas götürülərək

yeidən doldurula bilər.

Dövlət qurumlarında çalışan namizədlərin qeydiyyat zamanı öz

müəssisə müdirindən magistr proqramını davam etdirə biləcəyinə dair icazə

sənədi gətirməsi zəruridir. Universitet mənsubları isə Rektordan icazə

almalıdırlar. İcazə sənədi gətirməyən namizədin qeydiyyatı aparılmır və bu

halda namizədlər proqramın tələbəsi olmaq hüquqlarından istifadə edə

bilməzlər.

2.2.5 Elmi hazırlıq proqramına tələbə qəbulu

Magistr proqramına qəbul edilən və aşağıdakı keyfiyyətlərə malik

tələbələr çatışmazlıqlarını aradan qaldırmaq üçün elmi hazırlıq proqramına

yönəldilirl ər:

� Bakalavr və ya magistr dərəcəsini müraciət etdikləri magistr

proqramından fərqli sahədə almış olan namizədlər elmi hazırlıq

proqramına qəbul edilir. Bakalavr və magistr dərəcələrini Universitet

xaricindəki ali təhsil qurumlarından almış olan magistr proqramı

namizədləri isə kafedra şurasının zəruri hesab etdiyi halda elmi hazırlıq

proqramına qəbul edilirlər.

� Magistr proqramlarında elmi hazırlıq proqramına qəbul edilən tələbələrin

alacağı dərslər, tədris yarım ili başlamadan əvvəl müvafiq kafedra

şurasının təklifi v ə Universitet İdarəetmə Şurasının qərarı ilə müəyyən

edilir.

92

� Elmi hazırlıq proqramı ən çox iki yarımil olaraq həyata keçirilir. Bu

proqramda keçən müddət magistr proqramı müddətindən hesab olunmur.

� Elmi hazırlıq proqramında alınması zəruri olan dərslər, müvafiq magistr

proqramını tamamlamaq üçün müəyyən edilən dərsləri əvəz edə bilməz.

Ancaq elmi hazırlıq proqramındakı bir tələbə, elmi hazırlıq dərsləri il ə

yanaşı elmi rəhbərin (danışman) və müvafiq institut kafedrası müdirinin

təklifi v ə institut idarəetmə şurasının təsdiqi ilə məcburi dərslərindən

olmamaq şərtilə magistr proqramı ilə bağlı dərslər də ala bilər. Elmi

hazırlıq proqramı ən az 12, ən çox 24 kreditlik dərs yükündən formalaşır.

� Elmi hazırlıq proqramında alınan dərslərin müvəffəqiyyət vəziyyəti

müvafiq proqramın xüsusiyyətlərinə görə müəyyən edilən əsaslar

çərçivəsində qiymətləndirilir. Nəzərdə tutulan müddət ərzində dərslərin

hamısından müvəffəq ola bilməyən tələbəyə bir dəfə olmaq şərtilə,

müvəffəq olmadığı dərslərdən əlavə imtahan vermə hüququ verilir. Bu

dəfə də müvəffəqiyyət qazana bilmədiyi halda institutdan xaric edilir.

2.2.6 Xüsusi tələbə qəbulu

Bakalavr məzunları müəyyən bir sahədə biliyini artırmaq məqsədilə bir

magistr proqramı dərsinə, xüsusi tələbə statusunda iştirak etmək üçün müraciət

edə bilərlər. Bu status müvafiq kafedra şurasının təklifi v ə institut idarəetmə

şurasının qərarı ilə formalaşdırılır. Xüsusi tələbə statusunda olanlar tələbəlik

hüquqularından istifadə edə bilməz, ancaq dərsə davamiyyət şərtini yerinə

yetirməsi halında müvafiq dərsə davam etdiyi ilə bağlı sənəd verilir. Xüsusi

tələbə statusunda bir smestrdə ən çox iki dərsə davam etmək mümkündür. Bu

tələbələr müvafiq qanunvericiliyə görə müəyyənləşdirilən ikinci təhsil üçün

müəyyənləşdirilən təhsil haqqını ödəyirlər.

Xüsusi tələbələrin ən çox iki yarım il ara vermək şərtilə müvafiq magistr

proqramına müraciət şərtlərini təmin edərək qəbul edilmələri təqdirdə, xüsusi

93

tələbə olduğu halda aldıqları dərslərin müvəffəqiyyət şərtlərini yerinə

yetirmələri halında, bu dərslə bağlı azadolma tələbləri institut kafedra müdirinin

təklifi v ə institut idarəetmə şurasının təsdiqi ilə qüvvəyə minir.

2.2.7 Köçürmə yolu ilə tələbə qəbulu

Universitetdəki və ya digər bir ali təhsil müəssisəsindəki uyğun bir

magistr proqramında ən az bir semestrini uğurla tamamalamış tələbələr, magistr

proqramına üfüqi köçürmə yolu ilə qəbul edilə bilər. Ancaq dissertasiya

mərhələsində üfüqi köçürmə mümükün deyil. Üfüqi köçürmə üçün institutun

müvafiq proqramına müraciət üçün mövcud şərtlər qüvvədə olur. Üfüqi

köçürmə üçün müraciət edən tələbənin əvvəlki proqramda aldığı qiymətlər və

dərslərin məzmunu, müvafiq kafedra şurasının formalaşdırdığı komissiya

tərəfindən qiymətləndirilir. Komissiya zərurət gördüyü halda müvafiq tələbənin

müraciət etdiyi proqrama keçməsi üçün əlavə dərslər almasını tövsiyyə edə

bilər. Namizəd müsahibədən keçir və nəticələrlə bağlı institut məlumatlandırılır.

Üfüqi köçürmə əməliyyatı, müvafiq institut idarəetmə şurasının qərarı ilə

konkretləşir.

Orta məktəbdə sahə müəllimliyi dissertasiyasız magistr proqramlarına

üfüqi köçürmə yolu ilə tələbə alına bilməz.

2.2.8 Orta məktəbdə sahə müəllimliyi dissertsiyasız magistr

proqramına tələbə qəbulu

Tələbənin bu proqrama müraciət etməsi üçün Ali Təhsil Şurasının

(YÖK) müəyyən etdiyi sahədə bakalavr diplomuna və Universitet Elmi

Şurasının (Senato) müəyyən edəcəyi əsaslarda müvafiq ALES minimum balına

malik olması zəruridir.

94

2.2.8.1 Qiymətləndirm ə şərtl əri

Universitet Elmi Şurası orta məktəb sahə müəllimliyi dissertasiyasız

magistr proqramına müraciət edəcək namizədlər üçün ALES balı, bakalvr orta

balı və münsiflər heyətinin müsahibə balının ümumi müvəffəqiyyət

qiymətləndirməsində nəzərdə tutulan xüsusi çəkilərini (faiz) müəyyən edir.

Namizədlər müsahibədən sonra ümumi müvəffəqiyyət ballarına görə

sıralanır, bərabər ballar olduğu zaman ALES balına baxılır. Qiymətləndirmə

nəticələri müvafiq institut idarəetmə şurasının qərarı ilə qətiləşir və institut

müdirliyi tərəfindən elan edilir.

2.2.9 İnki şaf etməkdə olan universitetlərə tədris işçisi hazırlanması

Ali T əhsil Haqqında qanunun 35-ci madəsinin tələblərinə uyğun olaraq,

başqa bir universitetdən müvəqqəti ştat təxsisi ilə magistr təhsili almaq məqsədi

ilə Universitetə müraciət edilməsi halında, namizədlərə yuxarıda göstərilən

şərtlər tətbiq edilir.

2.2.10 Magistr proqramlarına qeydiyyat

Magistr proqramlarına son qeydiyyat Universitet Elmi Şurasının (Senato)

müəyyən etdiyi tarixlər arasında həyata keçirilir. Göstərilən tarixlərdə

qeydiyyatdan keçməyən və ya sənəd çatışmazlığı və oxşar səbəblərlə qeydiyyat

şərtlərini yerinə yetirmədiyi üçün qeydə alınmayanların sonradan heç bir halda

qeydiyyatına yol verilmir. Magistr proqramlarına son qeydiyyat üçün proqramda

oxumaq hüququ qazananlar aşağıdakı sənədləri təqdim edirlər:

� 4 ədəd foto (arxalarında adı-soyadı və ixtisası yazılmalı)

� Məskunlaşma Sənədi (bu sənəd yerli icra nümayəndəliyindən alınır)

� Təhsil haqqının ödənilməsini tələb edən sənəd.

� Sənədlərin qeydiyyatı və Tələbə Bileti nin xərci kimi təxminən 100 YTL

məbləğin bank hesabına köçürülməsini təsdiq edən sənəd.

95

� Oxumalarına bir problem olmayacağı ilə bağlı işlədiyi yerlərin

rəhbərlərinin müvafiq məktubu (əgər bunu müraciət mərhələsində təqdim

ediblərsə, bu mərhələdə təqdim etməyə ehtiyac yoxdur.)

� İnstitutdan alınıb doldurulan ərizə forması (əsgərliyini keçənlər bu

formada göstərməlidirl ər).

� Əsgərlikl ə bağlı akademik məzuniyyət tələbənin tələbi əsasında həyata

keçirilir və aşaıdakı sənədlərin İnstituta verilməsini nəzərdə tututr:

1. Akademik məzuniyyət üçün İnstituta verilən ərizə.

2. Notariusun təsdiq etdiyi diplom və ya çıxış surəti (1 ədəd).

3. Aid olduğu hərbi komissarlıqdan alınan və tələbənin hərbi

mükəlləfiyyət vəziyyətini təsdiq edən sənədin notarius təsdiqli surəti

(1 ədəd)

2.2.11 Magistr proqramlarına qeydiyyatın yenilənməsi

Magistr proqramlarına qeyd olunan tələbələr, hansı mərhələdə

olmalarından asılı olmayaraq, Universitet Elmi Şurasının (Senato) müəyyən

etdiyi təqvimə əsasən universitetin mənsbularından başqa, təhsil ödənişini

ödəməli dərslərə qeydiyyatını həyata keçirməlidir. Qeydiyyatını yeniləməyən

tələbələr həmin semestr üçün tələbəlik hüquqlarından istifadə edə bilməz. Üst-

üstə iki semestr qeydiyyatını yeniləməyən tələbələr Universitet İdarəetmə Şurası

qərarı ilə universitetdən xaric olunur.

2.2.12 Akademik məzuniyyət

Obyektiv və qanunauyğun səbəblərlə, institut idarəetmə şurasının qərarı ilə

tədris müddətində ən çox iki semestr tələbə akademik məzuniyyət ala

bilər.Akademik məzuniyyət müddəti tədris və əlavə müddətə aid edilmir.

96

2.3 Magistr proqramlarında dərslər və dissertasiya rəhbərinin t əyini

2.3.1 Magistr tədris planları

Magistratura tədris planı institutların kafedralarında açılan institutun

məcburi dərsləri, kafedra məcburi və seçmə dərslər ilə sahədənkənar dərslərdən

formalaşır. Tədris planı və bu planda ediləcək dəyişiklikl ər kafedra şurasının

təklifi, müvafiq institutun elmi şurasının razılığı və Universitet Elmi Şurasının

qərarı ilə həyata keçirilir. Ancaq zərurət olduqda, müvafiq kafedranın təklifi v ə

institut idarəetmə şurasının qərarı ilə magistr proqramı tələbələrinin Universitet

institutlarından birindən və ya bir başqa ali təhsil qurumunun magistr

proqramından ən çox iki dərs almaları təmin edilə bilər. Qəbul olduğu

proqramın məcburi dərslərindən olmamaq şərti il ə bu dərslərdən müvəffəq olma

şərti tələb olunur və kredit yükünə aid edilir.

Kafedra şuraları hər il may ayında bir sonrakı tədris ilinin tədris planını

qiymətləndirir, əgər varsa, dəyişiklikl ə bağlı təklif v ə əsaslandırmalarını institut

elmi şurasına təqdim edir.

Tədris planları hazırlanan zaman elmə yenilik gətirmə, yeni bir elmi

metodu inkişaf etdirmə, məlum bir metodu yeni bir sahəyə tətbiq etmə

imkanlarını ortaya çıxarma kimi xüsusiyyətlər nəzərə alınır və bu

xüsusiyyətlərin təmin edilməsində beynəlxalq səviyyədə qəbul olunmuş milli və

beynəlxalq universitetlərin magistr tədris planlarından istifadə edilir.

Bir semestr ərzində həftəlik bir ssatlıq nəzəri dərs və ya iki saatlıq

təcrübə, labaratoriya və ya problem həlli bir kredit saat kimi qəbul edilir.

Həmçinin bir dərs 3 kredit saatdan çox ola bilməz.

2.3.2 Dərslərin seçilməsi və qeydiyyat

Magistr proqramlarındakı drslər, institut elmi şurasının təklifi v ə

Universitet Elmi Şurasının qərarı ilə müəyyən edilən tələbə sayına görə açıla

97

bilər və bu dərslərin imtahanı həmin semestrin sonunda həyata keçirilir. Bir-

birinin davamı olan birinci və ikinci semestrdə verilən dərslər isə eyni semestr

ərizndə açıla bilməz. Bu dərslər kafedra müdirliyinin təklifi v ə institut elmi

şurasının qərarı ilə ön şərtli dərslər kimi verilə bilər.

Magistratura tələbəsi dərs və dissertasiya mərhələsinin hər birində bir

seminar verməlidir. Seminarlar kreditsiz olub, uğurlu və uğursuz kimi

qiymətləndirilir. Seminarıın uğursuz olması halında seminar təkrarlanır. Seminar

mətni semestrin sonunda müvafiq kafedra tərəfindən instituta göndərilir.

Dərslərdən azadolma ilə bağlı tələblər hər semestrin başlanğıcından

etibarən ilk iki həftə ərzində irəli sürülür.

Dissertasiya mövzusu müvafiq institut idarəetmə şurası tərəfindən qəbul

edilən tələbələr, elmi rəhbərlər tərəfindən hər semestr açıla bilən kreditsiz

mütəxəssislik sahə dərslərini alırlar.

2.3.3 Dərs müvəffəqiyyəti

Dərslərin imtahanı yazılı, yazılı-şifahi və ya təcrübi olaraq həyata

keçirilir. İmtahan sənədləri və nəticləri kafedra müdirliyi vasitəsilə müvafiq

instituta 5 iş günü ərzində çatdırılır. Dərs müvəffəqiyyətinin müəyyən edilməsi

ilə bağlı əsaslar aşağıdakılardır:

� Dissertasiyalı magistr proqramlarınnda dərslər ardıcıl iki semestr,

dissertasiyasız magistr proqramlarında isə dörd semestr formasında

planlaşdırılır. Magistr proqramlarında alınan dərslərdən imtahana girə

bilmək üçün nəzəri dərslərdə 70%, təcrübi dərslərdə 80% davamiyyət

şərti tələb olunur.Müvəffəq olmaq üçün dissertasiyalı və dissertasiyasız

magistr proqramlarında 100 baldan ən az 70 bal almaq zəruridir. 100

ballıq sistemdə alınan balların hərf işarəsi və qarşılıqları aşağıdakı

kimidir:

a) AA 4.00 90-100

98

b) BA 3.50 85-89

c) BB 3.00 80-84

d) CB 2.50 75-79

e) CC 2.00 70-74

f) DC 1.50 65-69

n) DD 1.00 60-64

m) FD 0.50 50-59

k) FF 0 0-49

� Yuxarıdakı əsaslar çərçivəsində 100 üzərindən alınan balların hərf

işarələri il ə qiymətləndirilməsində magistratura və elmi hazırlıq

proqramlarında AA, BA, BB, CB, CC işarələri alan tələbə həmin dərsdən

müvəffəq olmuş hesab olunur.

� Həmçinin yuxarıdakı hərf işarələri xaricində aşağıdakı hərflərdən də

istifadə edilir:

D (Davamsız): dərsə davam öhdəliyi v ə ya dərs praktikaları ilə bağlı

şərtləri yerinə yetirməyən tələbəyə verilir. Bal ortalaması hesabına FF

işarəsi kimi qeyd olunur.

S (Davam edən çalışma): Dissertsiyasını uğurla yerinə yetirməkdə olan

tələbəyə verilir.

E (Eksik) : müvafiq dərsin ön şərtlərini yerinə yetirmiş olmaq şərtinə

bağlı olmaq şərtilə, xəstəlik və ya müvafiq institut idarəetmə şurası

tərəfindən qəbul edilə bilən bir səbəb ilə semestr sonu imtahan, seminar,

labaratoriya, referat və oxşar öhdəliyi yerinə yetirməyən tələbəyə verilir.

E balı alan tələbə, ballarının instituta verilməsindən etibarən 15 gün

ərzində çatımazlıqlarını tamamlamaq məcburiyyətindədir. Ancaq işin

uzanması halında institut idarəetmə şurasının qərarı ilə kəsrlərin

99

verilməsi müddəti bir sonrakı qeydiyyat müddətinə qədər uzadıla bilər.

Əks halda E, K və ya FF balına çevrilir.

G (Keçərli) : kreditsiz dərslər və dissertasiya çalışamalrını uğurla

tamamalayan tələbələrə verilir.

M (azad) : üfüqi köçürmə ilə gələn tələbənin müraciəti əsasında daha

öncəki tədris qurumunda alaraq uğurlu qiymət əldə etdiyi dərsin kafedra

müdürlüyü tərəfindən müəyyənləşdirilən uyğunluq təklifi əsasında

isntitut idarəetmə şurasının təsdiqi nəticəsində verilən baldır. Başqa bir

magistr təhsil qurumundan üfüqi köçürmə yolu ilə gələn və dərsi

təkrarlayacaq tələbəyə M balı verilə bilməz. M balı semestr

artalamalarına daxil edilə bilməz.

K (qalır): kreditsiz dərslər ilə dissertasiya çalışmasında uğursuz olan

tələbəyə verilir. Dissertasiya çalışmasında K balı alan tələbənin

institutdan xaric olunur.

� Magistr proqramlarında hər hansı bir dərsin imtahanında uğursuz olan

tələbə ona verilən dərs alma müddəti daxilində ən az bir əlavə imtahan

hüququ qorunmaqla o dərs açılmasa belə, hər semestr sonunda həyata

keçiriləcək imtahanlarda iştirak etmək məcburiyyətindədir.Ancaq

davamiyyət səbəbindən uğursuz sayılan və ya müvafiq dərsin ilkin

şərtlrini yerinə yetirməyən tələbə, açıldığı dövrdə dərsi təkrarlayır.

Dərsin açılmaması və ya proqramdan çıxardılmış olması halında,

müvafiq kafedra müdirliyinin təklifi v ə idarəetmə şurası qərarı ilə o

dərsin yerinə uyğun bir dərs müəyyənləşdirilir. Bu halda tələbə uğursuz

olub təkrarlamaq məcburiyyətində olduğu dərs yerinə uyğun gələn

dərsdən məsul olur.

� Kafedra müdirləri magistr proqramlarında yer alan dərslərin imtahan

nəticələrini, imtahan sənəd və protokolunu imtahanların

100

tamamlanmasından sonra 5 gün ərzində kafedra müdirləri vasitəsilə

institut müdirliyinə göndərilir.

2.3.4 Dərs müvəffəqiyyəti ortalaması

Tələbənin müvəffəqiyyət vəziyyəti, hər semestr sonunda yuxarıda

göstərilən hərf balı qarçılığı olaraq verilən ballar üzərindən hesablanan semestr

akademik bal ortalaması (YANO) və ümumi akademik bal ortalaması (GANO)

ilə müəyyən edilir. YANO tələbənin və qeydiyyatda olduğu semestrin əsas bal

ortalamasıdır. GANO tələbənin magistr proqramına girişindən etibarən,

qeydiyyatda olduğu kafedranın tədris planındakı dərslərinin hamısı nəzərə

alınaraq dərs dövrü sonunda hesablanan əsas bal ortalamasıdır.

YANO və GANO əsas(ağırlıklı) bal ortalamaları ilə hesablanır. Əsas bal

ortalaması, alınan dərslərin kreditlərilə, dərslərdən alınan hərf ballarının

münasib ballarının bir-birinə vurulmasından əldə edilən göstəricinin məcmu

kreditə bölünməsilə tapılır. Əsas bal ortalaması vergüldən sonra iki xanalı olaraq

hesablanır.

İstər YANO və istərsə də GANO tləbənin kreditli dərslərdə aldığı, (AA)-

dan (FF)-ə qədər balalrın qiymətləndirməyə qoşulması ilə müəyyən edilir.

Tələbənin aldığı bütün ballar bal pafkasına yığılır.

2.3.5 Dissertasiya rəhbəri t əyin edilməsi

Magistr proqramlarında elm rəhbərin təyin edilməsi aşağıdakı əsaslarla

həyata keçirilir:

� Müvafiq kafedra, son qeydiyyatını həyata keçirən hər tələbə üçün,

Universitet Elmi Şurasının qəbul etdiyi magistratura qiymətləndirmə

əsaslarına görə müəyyən edilən elmi rəhbərlik (danışman)

keyfiyyətlərinə uyğun, həmin kafedrada çalışan professor, dosent və

101

yardımçı dosentlər arasından bir elmi rəhbər müəyyən edərək bir həftə

ərzində instituta təklif edir.

� Universitet idarəetmə şurası dissertasiyalı magistr proqramında təhsil

alacaq tələbəyə bir elmi rəhbər təyin edir. Bu müəllim Universitet Elmi

Şurası tərəfindən müəyyən edilən şərtlərə görə təsbit edilən sayda

magistra elmi rəhbərlik edir.

� Elmi rəhbərin istefası və ya hər hansı bir səbəblə vəzifəsini yerinə

yetirməməsi halında, kafedra, tələbəyə elmi rəhbər müəyyən etmə

üsuluna görə iki həftə ərzində yeni bir elmi rəhbərliyə namizədi təklif

edir.

� Dərsin elmi rəhbəri, eyni zamanda dissertasiya rəhbəridir. Ancaq elmi

rəhbər dissertsiya yazılması mərhələsində müvafiq kafedra şurası təklifi

və müvafiq institut idarəetmə şurası qərarı ilə dəyişdirilə bilər.

� Dissertasiya işinin xarakterinin birdən çox elmi rəhbəri zərurət hesab

etdiyi hallarda, müvafiq institutun fərqli və ya başqa bir universitetin

oxşar kafedrasından olmaq şərtilə, kafedra şurası təklifi v ə müvafiq

institut idarəetmə şurasının qərarı ilə ikinci bir elmi rəhbər təyin oluna

bilər.

� Elmi rəhbər təyin olunana qədər magistr elmi rəhbərliyini kafedra

müdiri həyata keçirir.

� İnstitut idarəetmə şurası müvafiq müddət ərzində elmi rəhbər təklifi

edilməməsi halında müvafiq kafedranın müəlliml ərindən Universitet

Elmi Şurasının (Senato) qəbul etdiyi magistr təhsili qiymətləndirmə

əsasları ilə müəyyən edilən elmi rəhbər xüsusiyyətlərinə uyğun, həmin

kafedrada çalışan professor, dosent və yardımçı dosentlər arasından bir

elmi rəhbər müəyyənləşdirərək təyin edir.

� Orta məktəb sahə müəllimliyi dissertasiyasız magistr proqramı xaric, bir

dissertasiyalı magistr proqramında institut kafedra müdirliyi hər tələbə

102

üçün dərs seçimində və buraxılış layihəsinin həyata keçirilməsində elmi

rəhbərlik edəcək bir müəllim təyin edir.

2.4 Dissertasiyalı magistr proqramı

2.4.1 Dissertasiyalı magistr proqramının məqsədi

Dissertasiyalı magistr proqramının məqsədi tələbəyə elmi araşdırma həyata

keçirərək bilik əldə etmə, qiymətləndirmə və şərh etmə bacarığını qazandırmaq

və dissertasiya çalışmasının Universitet Elmi Şurasının müəyyən etdiyi

dissertasiya yazılışı qaydalarına uyğun olaraq yazılmasını, dissertasiyanın və ya

dissertasiya ilə bağlı tam mətin orjinal bir məqalənin milli və beynəlxalq

indekslərə daxil olan jurnallardan birində yayınlamasını təmin etməkdir.

2.4.2 Dissertasiyalı magistr proqramının həcmi

Dissertasiyalı magistr proqramı 21 kredit saatdan az və 28 kredit saatdan

çox olmamaq şərtilə ən az yeddi ədəd dərs, dərs və dissertasiya mərhələlərinin

hər birində bir seminar və dissertasiya çalışmasından ibarətdir.

Elmi hazırlıq proqramına ehtiyac duyulmasına baxmayaraq, elmi rəhbər

zərurət hesab etdiyi halda, kreditdən sayılmamaq şərtilə tələbəyə bakalavr

səviyyəsində dərslər də aldıra bilər.

2.4.3 Dissertsiyalı magistr proqramının müddəti

Dissertasiyalı magistr proqramını tamamlama müddəti 4 semestrdir.

Dərslərin və seminarlarını uğurla başa vuran, ancaq dissertasiya

çalışmasını 4-cü semest sonuna qədər tamamlaya bilməyən bir tələbəyə

müvafiq kafedra müdirliyinin təklifi v ə institut idarəetmə şurasının qərarı ilə ən

çox iki semest əlavə müddət verilə bilər.

103

2.4.4 Dissertasiya mövzusunun müəyyən edilməsi

Dissertasiyalı magistr proqramındakı bir tələbə, müvafiq qaydalara uyğun

bir dissertasiya hazırlamalıdır.

Birinci semestr proqramını tamamlayan tələbənin, elmi rəhbərin

nəzarətində hazırladığı dissertasiya mövzusu kafedra şurası təklifi formasında

instituta təqdim edilir. Dissertasiya mövzusu institut idarəetmə şurasının qərarı

ilə qətiləşir. Dissertasiya mövzusu ən gec 3-cü semestrin əvvəlinə qədər

müəyyən edilir.

2.4.5 Dissertsiya işinin yazılması və başa çatdırılması

Tələbə dərslər tamamlandıqdan sonra ən az bir semestr keçmədən

dissertasiyanı təhvil verə bilməzlər.

Elmi rəhbər yanvar-iyun və iyul-dekabr dövrünə aid dissertantın

fəaliyyətilə bağlı bir hesabat hazırlayaraq müvafiq institut müdirliyinə verir.

Elmi rəhbər hesabatda tələbənin çalışmasını uğurlu və ya uğursuz kimi

qiymətləndirir. Dissertasiyanın yazılışına başlanması halında bu vəziyyət son

hesabatda göstərilir. Dissertasiya müvafiq institutların dissertasiya yazılışı

qaydalarına görə yazılır.

Elmi rəhbər tərəfindən tamamlanması qəbul edilən dissertasiya

hazırlanaraq, cildsiz 5 kopyası kafedra müdirliyi vasitəsilə müvafiq instituta

təhvil verilir.

2.4.6 Münsiflər heyətinin mü əyyən edilməsi və imtahan

Magistr dissertasyası münsiflər heyəti, kafedra müdirliyinin təklifi v ə

institut idarəetmə şrasının qərarı ilə müəyyənləşdirilir.

Münsiflər heyəti biri tələbənin dissertasiya rəhbəri və ən az biri başqa

kafedra və ya başqa ali təhsil müəssisəsindən olmaqla 3 və ya 5 nəfərdən

formalaşdırılır. İkinci dissertasiya elmi rəhbərinin olduğu halda hər iki elmi

104

rəhbərin olduğu münsiflər heyəti 5 nəfərdən formalaşır. Müvafiq institut

idarəetmə şurası təklif edilən bu şəxsləri diqqətə alaraq biri elmi rəhbər olmaqla

həqiqi və əvəzedici münsifləri müəyyənləşdirir. İnstitut münsiflərlə bağlı

vəzifələndirmə yazılarını və dissertasiyaları həqiqi və əvəzedici üzvlərə,

idarəetmə şurası qərarını və imtahan ilə bağlı sənədləri kafedra müdirliyinə

göndərir. Tələbə də mövzu ilə bağlı yazılı olaraq məlumatlandırılır.

İnstitut dissertasiya işinin yazılış qaydalarına uyğunluğunu

müəyyənləşdirir, zərurət olarsa, düzəldilmək məqsədilə geri qaytarır. Kafedra

müdirliyi münsiflər heyətinə seçiləcək üzvlərdən iki dəfə çox şəxsin adını

instituta təklif edir.

Münsiflərdən hər hansı birinin imtahana qoşulmaması halında, imtahan

kafedra müdirinin dəvəti əsasında əvəzedici üzvün iştirakı ilə həyata keçirilir.

Başqa kafedra və ya ali təhsil müəssisəsindən seçilən münsifin imtahanda

iştirak etməməsi halında kənardan çağırılacaq əvəzedici üzv vəzifəyə dəvət

edilir.

Kafedra imtahan yeri və vaxtını imtahandan bir həftə əvvəl institut

müdirliyinə bildiri və elan edir. İmtahan, institut idarəetmə şurası qərarının

təbliğ olunduğu gündən başlayaraq ən gec bir ay ərzində dinləyicilərə açıq

formada həyata keçirilir.

İmtahan (yəni dissertasiya müdafiəsi) 45-90 dəqiqə arasında,

dissertasiyanın dissertant tərəfindən təqdim edilməsi və sual-cavab

hissələrindən formalaşır. Münsiflər dinləyicilərə qapalı olaraq dissertasiya

haqqında nisbi çoxluqla qəbul, rədd və ya düzəltmə qərarı verir. Münsiflər

heyəti qərarını detallı olaraq əsaslandırır. Münsiflərin fərdi hesabatları və ortaq

hesabatları digər imtahan sənədləri il ə birlikdə kafedra müdirliyi tərəfindən

imtahandan sonrakı 3 gün ərzində instituta bildirilir.

Dissertasiyası qəbul edilən tələbənin məzuniyyət işləri görülür.

Dissertasiyası rədd edilən tələbə institutdan xaric olunur. Dissertasiyası

105

haqqında düzəltmə qəraraı verilən tələbəyə institut idarəetmə şurası tərəfindən

düzəltmələrin həyata keçirilməsi üçün 3 aya qədər əlavə müddət verilə bilər.

Dissertasiya bu müddətin sonunda məcburi hallar xaricində eyni münsiflər

heyəti qarşısında təkrar müdafiə edilir. Bu müdafiə imtahanında da

dissertasiyası rədd edilən tələbə institutdan xaric olunur.

2.4.7 Magistrın xaric edilməsi

Aşağıda göstərilən hallarda tələbə institutdan xaric edilir:

� Qeydiyyata düşdüyü ilk semestrdə icazəli olanlardan başqa,

seminarlardan müvəffəq olsa da, kreditli dərslərinin hamısından qeyri-

müvəffəq olanlar;

� Dörd semestr sonunda kreditli dərslərdən və ya seminardan qeyri-

müvəffəq olanlar;

� Dissertasiya işi əsasında hazırlanan elmi rəhbər hesabatlarında üst-üstə

iki dəfə və ya fasiləli olaraq 3 dəfə uğursuz olanlar;

� Düzəlməyə verilmiş olması halında, verilən əlavə müddət sonunda

dissertasiyasını tamamlayıb instituta qədim etməyənlər;

� Dissertasiyası rədd edilənlər;

� Bir-birinin ardınca iki semestr qeydiyyatını yeniləşdirməyənlər;

� Dissertasiyasını göstərilən maksimum müddət sonunda təqdim

etməyənlər;

2.4.8 Magistr diplomu

Dissertasiya müdafiəsində uğurlu olmaq və digər şərtləri də təmin

etmək şərtilə münsif sayı qədər dissertasiya işinin cildlənmiş kopyasını

münsiflərə verilmək məqsədilə kafedra müdirliyinə, dissertasiyanın cildlənmiş

3 kopyasını da müvafiq instituta imtahana giriş tarixindən etibarən bir ay

ərzində təqdim edən tələbə, magistr diplomu almaq hüququ əldə edir.

106

Magistr diplomu üzərində tələbənin keçdiyi institut kafedrasındakı

proqramın təsdiqlənmiş adı olur.

2.5 Dissertsiyasız magistr proqramı

2.5.1 Dissertasiyasız magistr proqramının məqsədi

Dissertasiyasız magistr proqramının məqsədi tələbəyə peşə sahəsində

dərin bilik qazandırmaq və mövcud biliyi təcrübədə necə istifadə edəcəyini

göstərməkdir.

Dissertasiyasız magistr proqramı ikinci təhsil kimi də həyata keçirilə

bilər.

2.5.2 Dissertasiyasız magistr proqramının həcmi

Dissertasiyasız magistr proqramı məcmu 30 kreditdən az, 40 kreditdən

çox olmamaq şərtilə ən az 10 ədəd dərs ilə kreditsiz bir buraxılış layihəsi

(dönem projesi) dərsindən formalaşır. Elmi hazırlıq proqramına ehtiyac

düyulmamasına baxmayaraq, elmi rəhbərin zərurət gördüyü halda, kreditdən

sayılmamaq şərtilə tələbəyə bakalavr səviyyəsində dərslər ə də girməsi məcbur

edilə bilər.

2.5.3 Dissertsiyasız magistr proqramının müddəti

Dissertasiyasız magistr dədris planı 4 semestr formasında

planlaşdırılır, tamamlama müddəti ən çox 6 semestrdir.

2.5.4 Buraxılış Layihəsi (dönem projesi)

Buraxılış layihəsitələbənin magistr proqramında əldə etdiyi biliklərin

səmərəli formada istifadəsini əhatə edir. Buraxılış layihəsi bir semestr müddəti

əhatə edəcək fiormada 3-cü semestrdən etibarən, müvafiq qaydada elmi rəhbər

olan müəllim nəzarətində verilir.

107

Tələbə buraxılış layihəsinin alındığı semestrdə buraxılış layihəsinə

qeydə alınmaq və müddət bitdikdən sonra yazılı hesabat verməyə məcburdur.

Buraxılış layihəsi müvafiq müəllim tərəfindən uğurlu və ya uğursuz kimi

qiymətləndirilir. Uğursuz olduğu halda 6-cı semestrin sonuna qədər layihə hər

dövr üçün təkrarən verilə bilər.

2.5.5 Magistrın xaric olunması

Aşağıdakı hallarda tələbənin institut ilə əlaqəsi kəsilir, başqa sözlə

xaric edilir:

� Qeydiyyata düşdüyü ilk semestrdə icazəli olanalardan başqa,

seminarlardan uğurlu olsa da kreditli dərslərinin hamısından uğursuz olan;

� Altı semestr sonunda kreditli dərslərindən və buraxılış layihəsindən

uğursuz olan;

� Ardıcıl olaraq iki il qeydiyyatını yeniləməyən.

2.5.6 Dissertsiyasız magistr diplomu

Kreditli dərslərini və buraxılış layihəsini uğurla tamamlayan

dissertasiyasız magistr tələbəsinə magistr diplomu verilir.

Magistr diplomu üzərində tələbənin keçdiyi institut kafedrası

proqramının təsdiqlənmiş adı olur.

2.6 Orta məktəbdə sahə müəllimliyi dissertsiyasız magistr proqramı

2.6.1 Proqramın məqsədi

Orta məktəbdə sahə müəllimliyi dissertasiyasız magistr proqramının

məqsədi Ali Təhsil Şurasının (YÖK) müəyyən etdiyi müvafiq sahələrdə

bakalavr diplomu almış tələbələri, bakalavr diplomu almış olduqları proqramla

108

müvafiq orta məkətb təhsili sahəsində müəllim yetişdirmək və peşə

bacarıqlarının artırılmasını təmin etməkdir.

2.6.2 Proqramın həcmi

Orta məktəb sahə müəllimliyi dissertasiyasız magistr proqramı, Ali

Təhsil Şurasının (YÖK) müəyyən etdiyi müvafiq sahələrdən məzun tələbələr

üçün dissertasiyasız magistr proqramı ilə bağlı məsələləri əhatə edir.

2.6.3 Proqramın müddəti

Orta məktəb sahə müəllimliyi dissertasiyasız magistr proqramı

təxminən 3 semestrlik müddəti əhatə edir.Bu müddət ən çox bir semestr uzadıla

bilər.

2.6.4 Magistrın xaric olunması

Göstərilən müddət ərzində dərslərini tamamlaya bilməyən tələbənin

institut ilə əlaqəsi kəsilir , başqa sözlə xaric olunur.

Bir semestrdəki kreditsiz dərslərindən uğurlu olsalar belə, kreditli

dərslərin hamısından uğursuz olan tələbənin qeydiyyatı silinir.

2.6.5 Qiymətləndirm ə

Müəllim yetişdirmə sahəsindəki magistr proqramları və

qiymətləndirmələr Türkiyədə Ali Təhsil Şurası(YÖK) tərəfindən müəyyən

edilən əsaslarla tənzimlənir.

2.6.6 Dissertsiyasız magistr diplomu

Dərslərini uğurla başa vuranlar, orta məktəb sahə müəllimliyi

dissertasiyasız magistr diplomu almaq hüququ əldə edirlər.

109

2.7 Dissertasiyasız ikinci magistr proqramı və universitetin digər

institutlarına qeydiyyat

Universitet institutlarından birində dissertasiyalı magistr proqramına

qeydiyyatı olan Universitet tələbələri, qeydiyyatlı olduqları proqramla yanaşı,

müvafiq institutun müxtəlif bir dissertasiyasız ikinci magistr proqramına və ya

Universitetin digər institutlarında (məsələn, texniki elmlər institutu) olan bir

dissertasiyasız magistr proqramına müraciət şərtlərini təmin etmələri və qəbul

edilmələri halında qeydə alına bilərlər.

2.8 Məzun olan magitrların həyata keçirməli olduğu əsas işlər

� Ali T əhsil Şurasında (YÖK) hazırlanan Magistr Dissertasiyalarının

YÖK Dissertasiya Mərkəzinə təqdim edilməsi ilə bağlı müvafiq sənədlər

hazırlanmalıdır.

� Dissertasiya Baza Giriş Forması dissertasiyanı yazan tərəfindən

kompüterdə doldurulduqdan sonra dissertasiya ilə birgə göndərilməlidir.

� Dissertasiyanın tam mətni vahid pdf sənədi kimi hazırlanmalı və

dissertasiyanın İnstitut tərəfindən təsdiq edilən kopyası ilə eyni

olmalıdır.

� Türkcə və Xarici dildəki xülasə səhfələri hər biri ayrı pdf sənədi kimi

ayrıca CD-də və səhfənin əvvəlində dissertasiyanın başlığı və yazar adı

göstərilərək biri Türkçə olmaqla iki dildə 250 kəlməni keçməyəcək

formda hazırlanmalıdır.

� Dissertasiyaların çoxaldılması və yayını üçün icazə sənədi.

Nəzarət üçün YÖK-ə göndərilən zərfin içində aşağıdakılar olmalıdır:

� Dissertasiya və xülasə səhfələrinin pdf sənədi formasında saxlandığı

kompakt disk.

� Dissertasiyanın təsdiq səhfəsi (dissertasiyanın müdafiəsində iştirak

edən müəlliml ər tərəfindən təsdiq olunur)

� Doldurulub imzalanmış, Dissertasiya baza Giriş Forması.

110

� Doldurulub imzalanmış İcazə Sənədi.

İnstitut tərəfindən tələb olunanlar:

� 2 ədəd dissertasiya.

� Kitabxanaya borcunun olmamasını təsdiq edən sənəd.

� Dissertasiya baza giriş forması ilə Türkcə və Xarici dildə yazılmış

xülasələrin world sənədi kimi disketi.

� Dissertasiya və xülasə səhfələrinin pdf sənədi formasında kompakt

diski.

111

2.9 Magistr Müvəqqəti M əzuniyyət Sənədi (Geçici Mezuniyet Belgesi)

Türkiyədə məzun olan magistrantlara magistr diplomu hazırlanana qədər

diplomla eyni hüquqi qüvvədə olan Müvəqqəti Məzuniyyət Sənədi verilir.

Sənəzin məzmunu aşağıdakı kimidir:

Məzuniyyət No : 2008/15 İstanbul

T. C Şəxsiyyət vəs. No : _ _ 2008

MAG İSTR MÜVƏQQƏTİ MƏZUNİYYƏT SƏNƏDİ

Bakalavrdan Sonrakı Təhsil Əsasnaməsinin müddəalarına uyğun olaraq ______İşlətmə__ magistr proqramının _________İdarəetmə_________ elm sahəsi üzrə hazırladığı dissertasiya münsiflər heyəti tərəfindən qəbul edilən ______________ oğlu (kızı) ______________________ İnstitut İdarəetmə Şurasının __________ tarixli qərarı ilə MAGİSTR dərəcəsi almışdır. Diplomu hazırlanmaqda olduğundan, bu müvəqqəti məzuniyyət sənədi orjinalı ilə dəyişdirilmək şərtilə ona verilmişdir.

___________________

Müdir

112

2.10 İnstitutların elmi jurnalı

Türkiyədə bütün fakultələrin elmi jurnalları fəaliyyət göstərir. Eyni

zamanda bu bakalavrdan sonrakı ali təhsillə məşğul olan İnstitutlara da aiddir.

Fakultələrdəki jurnallarda əsasən müəlliml ərin məqalələri nəşr olunsa da,

İnstitutlarda daha çox magistr və doktoranların apardıqları elmi tədqiqatlarının

nəticələrinə yer verilir. Bu jurnalların hər biri milli v ə beynəlxalq səviyyədə

fəaliyyət göstərərərk, müvafiq münsiflər heyətinə malikdir. Yəni bu münsiflər

heyətinin rəyini almayan məqalələr nəşrə buraxılmır.

Türkiyə magistr hazırlığında son illər baş verən mühüm yeniliklərdən biri

də ondan ibarətdir ki, magitr müdafiəyə çıxmazdan əvvəl dissertasiyası ilə

bağlı ən azı bir məqaləsini beynəlxalq və milli səiyyədə qəbul olunan və

münsiflər heyəti olan jurnallarda nəşr etdirməlidir.

2.11 İnstitutların iqtisad yönümlü magistr proqramlarının tədris

planları (Uludağ Universiteti nümunəsində)

2.11.1 Menecment magistr proqramının tədris planı

I SEMESTR

DERSİN ADI KREDİSİ TÜRÜ

Yönetim Teorileri 2 Z

Sayısal Analiz I 2 Z

Pazarlama Teknikleri 2 Z Sosyal Bilim.Araş.Yönt. 2 Z Seminer 0 Z

ALAN SEÇMEL İ DERS

Uluslararası Finans 2 S

Hizmet Pazarlaması 2 S

Üretim Teknikleri 2 S

Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi 2 S

Kültürlerarası Yönetim 2 S

113

ALAN DI ŞI SEÇMEL İ DERS S

TOPLAM KRED İ

II SEMESTR


Finansal Piyasalar 2 Z

Sayısal Analiz II 2 Z

Yönetim İçin Raporlama 2 Z Sosyal Bilim.Araş.Yönt. 2 Z Seminer

0 Z


Reklamcılık 2 S

Üretim Planlaması 2 S

Muhasebe Standartları 2 S

Stratejik Maliyet Yönetimi 2 S

Kalite Yönetimi 2 S


TOPLAM KRED İ

Menecment dissertasiyasız magistr elmi hazırlıq proqramı dərsləri:

I SEMSESTR


İnsan Kaynakları Yönetimi 3 Z

Finans 3 Z

Pazarlama 3 Z Üretim 3 Z

TOPLAM KRED İ 12

Dissertasiyasız menecment magistr proqramının dərsləri:

1. SEMESTR


114

Sayısal Analiz I 2 Z

İşletme Finansı 2 Z

Pazarlama Teknikleri 2 Z


Muhasebe Standartları 2 S

Üretim Teknikleri 2 S

Reklamcılık 2 S

Değişim Yönetimi 2 S

Pazarlama Araştırması Teknikleri 2 S

ALAN DI ŞI SEÇMEL İ DERS - -

TOPLAM KRED İ 10

II. SEMESTR


Mali Analiz 2 Z

Sayısal Analiz II 2 Z

Yönetim Teorileri 2 Z

Dönem Projesi 0 Z


Satış Gücü Yönetimi 2 S

Finansal Piyasalar 2 S

Stratejik Maliyet Yönetimi 2 S

Toplam Kalite Yönetimi 2 S


TOPLAM KRED İ 10

III SEMESTR


İnsan Kaynakları Uygulamaları 2 Z

Türev Piyasalar 2 Z

Tedarik Yönetimi 2 Z

Dönem Projesi 0 Z


Müşteri İlişkileri Yönetimi 2 S

115

Uluslar Arası Finans 2 S

Stratejik Marka Yönetimi 2 S

Takım Yönetimi 2 S


TOPLAM KRED İ 10

IV SEMESTR


Uluslararası Pazarlama 2 Z

Örgütsel Davranış 2 Z

Yönetim İçin Raporlama 2 Z


Üretim Planlama 2 S

Ücret Yönetimi 2 S

İnternette Pazarlama 2 S

Firma Değerlemesi 2 S


TOPLAM KRED İ 10

2.11.2 İqtisad magistr proqramının tədris planı

I SEMESTR

DERSİN ADI KREDİSİ TÜRÜ Mikro İktisat Teorisi I 3 Z Makro İktisat Teorisi I 3 Z Ekonometri I 3 Z Sosyal Bilim.Araş.Yönt. 2 Z Seminer 0 Z


Matematiksel İktisat I 2 S

Finansal Piyasalar Analizi 2 S

İstikrar Politikaları 2 S

Avrupa İktisat Tarihi 2 S

Uluslararası İktisat 2 S

Dünya Ekonomisi 2 S

116


TOPLAM KRED İ

II SEMESTR


Mikro İktisat Teorisi II 3 Z

Makro İktisat Teorisi II 3 Z

Ekonometri II 3 Z

Sosyal Bilim.Araş.Yönt. 2 Z

Seminer 0 Z


Matematiksel İktisat II 2 S

Para Ekonomisi 2 S

Türkiye Ekonomisi 2 S

Kapitalizm, Kamu Girişimciliği 2 S

Bursa’nın Sosyoekonomik Analizi 2 S

Üretim Örgütlenmesinde Yeni Yaklaşımlar 2 S


TOPLAM KRED İ

2.11.3 Əməyin iqtisadiyyatı və sənaye münasibətləri magistr

proqramının tədris planı

I SEMESTR


İnsan Kaynakları Çalışmaları 3 Z

Emek Piyasaları Analizi 3 Z


Seminer 0 Z


Sosyal Politika Sorunları I 2 S

Türk Sosyal Güvenlik Sisteminin Sorunları I 2 S

117

Bilgi Toplumu ve Emek 2 S

Ücret Oluşumu ve Yönetimi 2 S

Uygulamalı İş Hukuku I 2 S

Uluslararası Çalışma Normları 2 S


TOPLAM KRED İ

II SEMESTR


Endüstri İlişkilerinde Yeni Gelişmeler 3 Z

İnsan Kaynakları Yönetiminin Sosyolojik Çerçevesi 3 Z

Nicel Araştırma Teknikleri 2 Z

Sosyal Bilim.Araş.Yönt. 2 z

Seminer 0 Z


Sosyal Politika Sorunları II 2 S

Türk Sosyal Güvenlik Sisteminin Sorunları II 2 S

Çalışma Yaşamında Kişilik ve Motivasyon 2 S

İstihdam ve İşsizlik Sorunu 2 S

Uygulamalı İş Hukuku II 2 S

Avrupa Birliği Çalışma Hukuku 2 S


TOPLAM KRED İ

2.11.4 Dövlət idar əetməsi magistr proqramının tədris planı

I SEMESTR


Politik Kültür Analizi 2 Z

Sosyal Teoride Yöntem Sorunları 2 Z

Politik Kişilik ve Liderlik 2 Z


Seminer 0 Z

118


Ekolojik Paradigmanın Temelleri 3 S

Çağdaş Ulus Devlet Sistemleri 3 S

Postmodern Dönemde Kamu Yönetimi 3 S


TOPLAM KRED İ

II SEMESTR


Ekolojik Risk ve Politika 2 Z

Politik Teoride Moral Meseleler 2 Z

AB ve Türkiye’de Yerelleşme ve Yerel Yönetimler

2 Z


Seminer 0 Z


Demokrasi Teorisi ve Birey 3 S

Medya ve Politika 3 S

İnternet ve Demokrasi 3 S


TOPLAM KRED İ

2.11.5 Maliyyə magistr proqramının tədris planı

I SEMESTR


Maliye Teorisi Ve Analizi 3 Z

Bütçe Teknikleri Ve Analizi 3 Z


Seminer 0 Z


Vergileme, Refah ve Özgürlük 2 S

Borç Yönetimi ve Analizi 2 S

Kamu Harcamalarının Analizi 2 S

119

Mükellefin Hak ve Ödevleri 2 S


TOPLAM KRED İ

II SEMESTR


Türk Vergi Sistemi ve Analizi 3 Z

AB’de Maliye Politikası 3 Z


Seminer 0 Z


Eğitim ve Sağlık Harcamalarının Analizi 2 S

Denetim Hukuku 2 S

Yerel Yönetimler ve Mali Sorunları 2 S

Kamu Kesimi Ekonomisi 2 S


TOPLAM KRED İ

2.11.6 Beynəlxalq münasibətlər magistr paroqramının t ədris planı

I SEMESTR


Karşılaştırmalı Uluslararası İlişkiler Teorileri I 3 Z

Soğuk Savaş Sonrası Türk Dış Politikası 3 Z


Seminer 0 Z


Avrupa Birliği’nin Yargı Yetkisi 2 S

Uluslararası Hukukta İnsan Hakları I 2 S

Sovyet Sonrası Rus Dış Politikası 2 S

Orta Doğu’da Güvenlik Sorunları 2 S

Avrupa Entegrasyon Politikası 2 S


TOPLAM KRED İ

120

II SEMESTR


Karşılaştırmalı Uluslararası İlişkiler Teorileri II 3 Z

Sovyet Sonrası Türkiye’nin Ulusal Güvenlik Sorunları ve Politikası 3 Z


Seminer 0 Z


Uluslararası Örgütler Hukuku 2 S

Uluslararası Hukukta İnsan Hakları II 2 S

AB Güvenlik Politikası 2 S

Uluslararası Ekonomi Politik 2 S

Karşılaştırmalı Dış Politika Analizi 2 S


TOPLAM KRED İ

2.11.7 Ekonometriya magistr proqramının tədris planı

I SEMESTR


Ekonometrik Yöntemler I 3 Z

Zaman Serileri Analizi I 3 Z

Yöneylem Araştırma Model ve Teknikleri I 3 Z Sosyal Bilim.Araş.Yönt. 2 Z Seminer 0 Z


Uygulamalı Ekonometri I 3 S

Kalite Planlama ve Analizi I 3 S

Sayımlama Teknikleri I 3 S

İstatistiksel Analiz I 3 S


TOPLAM KRED İ

II SEMESTR


Ekonometrik Yöntemler II 3 Z

121

Yöneylem Araştırma Model ve Teknikleri II 3 Z

Zaman Serileri Analizi II 3 Z Sosyal Bilim.Araş.Yönt. 2 Z Seminer 0 Z ALAN SEÇMEL İ DERS

Uygulamalı Ekonometri II 3 S

Kalite Planlama ve Analizi II 3 S

Sayımlama Teknikleri II 3 S

İstatistiksel Analiz II 3 S


TOPLAM

122

III. Əlavələr

3.1 Uludağ Universiteti haqqında məlumat

1975-ci ildə Bursa Universiteti kimi qurulan universitetin adı, 20 iyul 1982-

ci ildə Ali Təhsil Qurumları Təşkilatı Haqqında 41 saylı Qanun hökmündə

qərarnamə ilə Uludağ Universiteti kimi dəyişdirilmişdir.

Uludağ Universiteti dövlət universitetidir.

Universitet qurulan zaman bazasını 1970-ci ildə İstanbul Universitetinə

bağlı olaraq qurulan Bursa Tibb Fakultəsi və 1974-cü ildə qurulan Bursa İqtisadi

və Sosial Elmlər Fakültələri təşkil etmişdir.

Hazırda Universitet 11 Fakultə, 2 Kollec (Yüksekokul), 15 Peşə Kolleci

(Meslek Yüksekokulu), 1 ibtidai məktəb, 1 Konservatoriya, 3 İnstitut, 18

Araşdırma və Təcrübə Mərkəzi və Rektorluğa bağlı olaraq fəaliyyət göstərən 5

bölmədən (bölüm) ibarət nəhəng elm və tədris ocağına çevrilmişdir.

İnstitutlar:

Hazırda Türkiyə Universitetlərində bakalavrdan sonrakı bütün təhsil

pillələri bir İnstitutda birləşdirilərək həyata keçirilir. Yəni magistratura və

doktorantura təhsili İnstitutlar çərçivəsindədir. Uludağ Universitetində bu tipli 3

İnstitut Fəaliyyət göstərir:

1. Sosial Elmlər İnstitutu (iqtisadiyyat bura aiddir)

2. Dəqiq Elmlər İnstitutu

3. Tibb Elmləri İnstitutu

Fakültələr:

1. Tibb Fakültəsi – 1970-ci ildə qurulmuşdur.

2. İqtisadi və İdarəetmə Elmləri Fakültəsi 1974-cü ildə qurulmuşdur.

3. Mühəndislik və Memarlıq Fakültəsi – 1976-cı ildə qurulmuşdur.

123

4. Baytarlıq Fakültəsi – 1978-ci ildə qurulmuşdur.

5. Kənd Təsərrüfatı fakültəsi – 1981-ci ildə qurulmuşdur.

6. Pedaqoji Fakültə - 1982-ci ildə Milli T əhsil Nazirliyinə bağlı Bursa Ali

Müəllim M əktəbi ilə Xarici Dillər Kolleji birləşdirilərək qurulmuşdur.

7. İlahiyyat Fakültəsi – 1982-ci ildə qurulmuşdur.

8. Elm-Ədəbiyyat Fakültəsi 1983-cü ildə qurulmuşdur.

9. Hüquq fakültəsi – 1995-ci ildə qurulmuş, lakin 2007-ci ildə tələbə

qəbuluna başlamışdır.

10. İncəsənət Fakultəsi - 1995-ci ildə qurulmuş, lakin 2007-ci ildə tələbə

qəbuluna başlamışdır.

11. Stomotologiya Fakultəsi – 1995-ci ildə qurulmuş, lakin hələ də

fəaliyyətə başlamamışdır.

Kolleclər:

Kolleclər sənaye və xidmət sektorunu kvalifikasiyalı aralıq iş qüvvəsi ilə

təmin etmək məqsədilə qurulmuşdur.

1. Sağlamlıq Xidmətləri Peşə Kolleci – 1985-ci ildə qurulmuşdur.

2. Texniki Elmlər Peşə Kolleci - 1996-ci ildə qurulmuşdur.

3. Sosial Elmlər Peşə Kolleci – 1996-ci ildə qurulmuşdur.

4. İlahiyyat Peşə Kolleci - 1992-ci ildə İlahiyyat Fakültəsinə bağlı olaraq

qurulmuşdur.

5. Mustafakamalpaşa Peşə Kolleci - 1994-ci ildə qurulmuşdur.

6. Qaracabəy Peşə Kolleci - 1995-ci ildə qurulmuşdur.

7. İnəgöl Peşə Kolleci - 1995-ci ildə qurulmuşdur.

8. İznik Peşə Kolleci - 1995-ci ildə qurulmuşdur.

9. Yalova Peşə Kolleci - 1995-ci ildə qurulmuşdur.

10. Sağlamlıq Kolleci (4 illik) - 1996-ci ildə qurulmuşdur.

124

11. Yenişəhər İbrahim Orxan Peşə Kolleci - 1997-ci ildə qurulmuşdur.

12. Orxanqazi Peşə Kolleci - 1999-ci ildə qurulmuşdur.

13. Mennan Pasinli Peşə Kolleci - 1999-ci ildə qurulmuşdur.

14. Gəmlik Asim Kocabıyık Peşə Kolleci – 2005-ci ildə qurulmuşdur.

15. Orxaneli Peşə Kolleci - 2005-ci ildə qurulmuşdur.

16. Kələs Peşə Kolleci - 2005-ci ildə qurulmuşdur.

Konservatoriyalar:

1. Uludağ Universiteti Dövlət Konservatoriyası - 1998-ci ildə qurulmuşdur.

Araşdırma və Təcrübə Mərkəzləri:

1. Sağlamlıq Araşdırma və Təcrübə Mərkəzi (SUAM)

2. Aqrar Araşdırma və Təcrübə Mərkəzi (TUAM)

3. “Universitet-Sənaye Əməkdaşlığını İnkişaf Etirmə” Araşdırma və

Təcrübə Mərkəzi

4. “Ekoloji Problemlər” Araşdırma və Təcrübə Mərkəzi (ULUÇAM)

5. “Bölgə Resurslarını Araşdırma və Qiymətləndirmə” Araşdırma və

Təcrübə Mərkəzi

6. Atatürk Reablitasiya Araşdırma və Təcrübə Mərkəzi (ARUAM)

7. İnformasiya emalı Araşdırma və Təcrübə Mərkəzi

8. A. İ. İ. T. Araşdırma və Təcrübə Mərkəzi

9. “Təcrübə Heyvanları Yetişdirmə” Araşdırma və Təcrübə Mərkəzi

10. “Təcrübi Tibb” Araşdırma və Təcrübə Mərkəzi (DENTAM)

11. “Türk Dövlətləri və Əqrəba Cəmiyyətləri” Araşdırma və Təcrübə

Mərkəzi (TÜDAM)

12. Şəhər Tarixi və Araşdırması Mərkəzi (KETAM)

13. Davamlı Təhsil və Karyera Mərkəzi (USEKAM)

125

14. Arıçılıq İnkişaf Etdirmə və Araşdırma Mərkəzi (AGAM)

15. Arxelogiya Araşdırmaları Mərkəzi (UÜAAM)

16. Mozaika Araşdırmaları Mərkəzi (UMAM)

17. Ekonometrika və Statistika Araşdırmaları Mərkəzi (EKOMER)

18. Xalq Sağlamlığı Təhsil, Araşdırma və Təcrübə Mərkəzi

İbtidai məktəb:

1. Uludağ Universiteti Dövlət Konservatoriyası Müsiqi və Balet ibtidai

məktəbi -1999-ci ildə qurulmuşdur.

Rektorluq yanındakı bölmələr:

1. Atatürk Prinsip və İnqilabları Tarixi

2. Türk Dili

3. İncəsənət

4. Bədən Tərbiyəsi

5. İnformatika

Universitetin Tibb, İqtisadi və İdarəetmə Elmləri, Mühəndislik-Memarlıq,

Baytarlıq, Kənd Təsərrüfatı, Pedaqoji Fakültəsinin mühüm bir hissəsi ilə Elm-

Ədəbiyyat Fakültəsi, Sağlamlıq Xidmətləri Peşə Kolleci, Sağlamlıq Kolleci və

Texniki Elmlər Peşə Kolleci, İnstitutlar, Kaferalar və Rektorluq, Bursa şəhər

mərkəzindən 18 km aralıda yerləşən, 16000 hektar ərazisi olan Görükle

Kampüsündədir (Şəhərcik).

Pedaqoji Fakültənin Gözəl Sənətlər Təhsili İxtisası və Dövlət

Konservatoriyası 152 Evlər Kampüsündə, İlahiyyat Fakültəsi Fəthiyyə

Kampüsündə, Xarici Dillər Kolleci və Sosial Elmlər Peşə Kolleci Əli Osman

Sönməz Kampüsündə yerləşmişdir.

126

Bununla yanaşı, Bursa vilayətinin Yalova, Musafakamalpaşa, Qaracabəy,

İnəgöl, İznik, Yenişəhər, Orxanqazi, Gəmlik, Orxaneli, Kələs rayonlarının hər

birində də Universitetin bir Kolleci fəaliyyət göstərir.

2007-2008-ci akademik ilinin məlumatlarına görə Universitetin toplam

44048 tələbəsi, 751 yüksək ixtisaslı müəllimi, 1458 digər akademik personalı,

1776 inzibati personalı, 2555 texniki işçisi mövcuddur.

Uludağ Universitetinin normativ sənədlərində universitetin əsas məqsədi

aşağıdakı kimi göstərilir:

“Ağlın və elmin üstünlük təşkil etdiyi, Atatürkün qoyduğu müasir,

dünyəvi və demokratik yolda, azad düşüncəli və fərdi məsuliyyət hissi

formalaşmış, milli dəyərlərə hörmətlə yanaşaraq mədəni və tarixi dəyərləri

mənimsəmiş, müasir gənclər yetişdirmək”

127

3.2 Türk mü əlliml əri il ə Azərbaycan müəlliml əri arasındakı fərql ər

1. Ümumiyyətlə, intellektual potensialından tutmuş, maddi-texniki

imkanlarına qədər Türk müəlliml əri il ə Azərbaycan müəlliml əri arasında

kəskin fərq vardır. Bunların hər biri ilə bizim müəlliml ərin tanışlığı

vacibdir.

2. Türkiyədə oturuşmuş bazar iqtisadiyyatı sistemi var. Buna müvafiq olaraq

da, tədris olunan fənlərin məzmunu mövcud sistemə adekvatdır.

Azərbaycanda isə fərqli situasiyadır. İstər tədris olunan fənlərin

məzmununda, istərsə də tədris edən müəlliml ərin düşüncələrində keçmiş

sosialist sisteminin stereotipləri çox güclüdür. Həmçinin, ölkə keçid

iqtisadiyyatında olduğundan problemləri sosialist, bazar iqtisadiyyatı,

yoxsa keçid iqtisadiyyatı aspektindən şərh etdikləri aydın olmur. Nəticədə

müəllimin beynindəki, həmçinin də dərsliklərdəki qarışıqlıq eynilə

tələbələrin beyninə transfer olunur. Bunun üçün də Qərb ölkələrində

təcrübə keçən müəlliml ərimizin bu problemi mühüm dərəcədə aradan

qaldıra biləcəkləri mümkün olacaqdır.

3. Bizdə Qərblə müqayisədə iqtisad elminin strukturuna, onun tədrisinə

yanaşmada da ciddi problemlər vardır. İqtisadçı alımlərin bunlarla tanış

olması zəruridir.

4. Bizdə müəlliml ərin ali məktəblər üçün dərslik yazması da aşağı

səviyyədədir. Bu sahədə Türkiyədən öyrəniləsi çox şeylər vardır. Xüsusilə

iqtisad yönümlü dərsliklərin yazılmasında.

5. Qərbin ali məktəblərində müəlliml ərin tətbiq edikləri tədrisin forma və

metodları, xüsusilə də müasir tədrisin forma və metodları (e-tədris, case

stady, interactive learning və.s) demək olar ki, bizim müəlliml ər üçün yad

bir şeydir. Bizdəki, müəlliml ər nəinki bunlardan xəbərsizdir, hətta bu tipli

tədrisin tələb etdiyi bir sıra zəruri texniki bilik və bacarıqlara da malik

deyildirlər.

128

6. Bizim müəlliml ərin tədrisə yanaşma fəlsəfələri dəyişməlidir. Belə ki,

Azərbaycan ali məktəb müəllimi hələ də dərsdə özünü “yeganə bilik

mənbəyi” kimi göstərməyə çalışır. Nəticədə tədris “müəllim mərkəzli

tədris”ə çevrilir. Ancaq Türkiyədə bunun əksinədir. Belə ki, müəllim bilik

mənbəyindən çox, bilik mənbələrini sistemləşdirmiş, özündə cəmləmiş və

tələbələrə çatdıran müəllimdir. Yəni müəllim problemin öyrənilmə metod

və metodologiyasını, zəruri və əlavə mənbələrlə tələbəni tanış edir. Tələbə

isə həm dərs zamanı, həm də dərsdən kənar aldığı bu istiqamət əsasında

problemi ətraflı öyrənir. Buna “Tələbə mərkəzli tədris” və ya “aktiv

tədris”deyilir. Müvafiq elmi problemi də dərsdə müəlliml ə tələbə birlikdə

aydınlaşdırır.

7. Azərbaycan müəlliml əri tədris etdikləri dərslərin elmi mənbələri

məsələsində demək olar ki, post-sovet məkanından kənara çıxa bilmir. Bu

ciddi məsələdir. Bu gün dünyanın dili, xüsusilə də biznes-iqtisad dili

ingiliscədir. Bizim müəlliml ər isə dünya elmi mənbələrinə Rusiya xətti il ə

çıxırlar. Nəticədə nə olur? Rusiya almi də bizimki kimi keçid dövrünü

yaşayır, onun da düşüncələri, yazdığı dərsliklər, problemlərə baxışları heç

də oturuşmuş bir sistemdə yaşayan, onu mənimsəyən ziyalının baxışları

deyil. Nəticədə Rusiya elmindəki ziddiyyətlər bizə də transfert olunur.

Azərbaycan iqtisadçı alımləri ən azı ingilis dilini oxuyub yazmaq

səviyyəsində bilməlidir ki, bu sahədəki geniş mənbələr hovuzundan daha

yaxşılarını, ölkə prblemlərilə daha çox səsləşənləri tələbələrə tövsiyyə edə

bilsinlər. Bir sözlə Azərbaycan müəlliminin dünya elminə birbaşa çıxışı

yoxdur. Bunun üçün ingilis dili bacarıqları gücləndirilməlidir.

8. Biliyin qiymətləndirilməsi sistemləri arasındakı fərqdən doğan

çatışmazlıq. Konkret olaraq, Türk ali məktəblərində kredit sistemi

fəaliyyət göstərir. Azərbaycanın da qoşulduğu Boloniya konvensiyasının

əsas tələblərindən biri kredit sisteminin tətbiqidir. Bunun üçün

Azərbaycan müəlliml əri kredit sistemini öyrənməlidir.

129

9. Azərbaycanda müəllim tələbə, müəllim rəhbərlik münasibətləri də bir

qədər fərqli müstəvidədir. Qərblə müqayisədə bu sahədəki azadlıq,

şəffaflıq, məsuliyyətlilik kimi prinsiplər bizdə elə də ənənələşməmişdir.

Bir sözlə bu sahədə ciddi sistemsizlik hökm sürməkdədir ki, bu da tədris

mühitinə effektli təsir göstərən amillərdəndir. Azərbayacn müəlliml əri

Qərb ölkələrində təcrübə keçməklə bu dəyərlərə də yiyələnməli olacaqdır.

130

3.3 Namizədlik dissertasiyamla bağlı apardığım araşdırma

Namisədlik dissertasiyamla bağlı Uludağ Universitetinin və Ankara

Universitetinin Mərkəzi Kitabxanasının yazılı və elektron bazasından geniş

şəkildə istifadə etmişəm. Araşdrma müvafiq sənədlərlə rəsmiləşdirilmişdir.

131

3.4 Türk ali təhsil sistemində müəlliml ərin necə dərs deməsi ilə bağlı

əldə etdiyim təcrübə

1 ay boyunca təcrübə keçdiyim Bursa Uludağ Universitetində, yay

məktəbində dərs deyən aşağıdakı müəlliml ərin dərslərində iştirak etmişəm:

1. Professor Hanifi Aslan – “İktisat Politikası”, “Makro İktisat” dərsləri

2. Professor Ercan Dülgeroğlu – “İktisada giriş”, “Kalkınma ekonomisi”

dersleri

3. Doç. Dr. Ferudun Yılmaz – “Makro iktisat”, “Mikro iktisat” dərsləri.

Təcrübə müvafiq sənədlərlə rəsmiləşdirilmişdir.

132

3.5 İxtisasımla bağlı əldə etdiyim kitablar

1. AKTAN C.C., DİLEYİCİ D., VURAL İ. Y., Vergileme Ekonomisi ve

Vergileme Psikolojisi, Seçkin Yayınları, Ankara-2006, 221 s.

2. AKTAN C.C., DİLEYİCİ D., VURAL İ. Y., Kamu Ekonomisi ve Kamu

Politikası, Seçkin Yayınları, Ankara-2006, 200 s.

3. ASLAN M. H. Makro İktisat Politikası, Alfa Aktüel Yayınları, Bursa-2008,

579 s.

4. BAKKAL U. Kayıt Dışı Ekonomi, Derin Yayınları, İstanbul-2007, 206 s.

5. BRANSON W. H. Makro İktisat: Teorisi ve Politikası, Alfa Yayınevi,

İstanbul-1995, 665 s.

6. DOLAN E. G. LINDSEY D. E. Economics, Sixth Edition, The Dryden Press,

Chicago-1991, 1022 s.

7. FRIEDMAN M. Kapitalizm ve Özgürlük, Plato Film Yayınları, İstanbul-

2008, 274 s.

8. GÜNER S. Organize Suç Örgütleri, Kara Para ve Aklanması, Bilgi Yayınevi,

Ankara-2003, 480 s.

9. HARFORD T. Görünmeyen Ekonomist, PEGASUS Yayınları, İstanbul –

2008, 304 s.

10. HANÇERLİOĞLU O. Ekonomi Sözlüğü: Ekonomi Terimleri ve Ekonomi ile

İlgili Ticaret ve Hukuk Terimleri (Türkçe, Osmanlıca, Almanca, İngilizce), 9.

Basım, Remzi Kitabevi, İstanbul-2004, 607 s.

11. HAYEK F. A. Kölelik Yolu, Liberte Yayınları, Ankara-2004, 294 s

12. HUNTINGTON S. P. Medeniyetler Çatışması ve Dünya Düzeninin Yeniden

Kurulması, Okyan Us Yayın, İstanbul-2006, 528 s.

13. İBN HALDUN, Mukaddime I, Dergah Yayınları, İstanbul-2007.

14. İBN HALDUN, Mukaddime II, Dergah Yayınları, İstanbul-2008, 1213 s.

133

15. KENNEDY P. Ekonometri Kilavuzu, Beşinci Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara-

2006, 745 s.

16. KEYNES J. M. Genel Teori: İstihdam, Faiz ve Paranın Genel Teorisi,

Kalkedon Yayınları, İstanbul-2008, 324 s.

17. KIRCOVA İ. Kredi kartı kullanımının tüketici alışkanlıklarına ve

alışverişlerin yer, zaman ve marka tercihlerine etkisi, İTO Yayınları, No.

2007-09, İstanbul-2007, 112 s.

18. KIRBAŞ S. Kayıtdışı Ekonomi: Nedenleri, Boyutları ve Çözüm Yolları,

TESAV Yayınları No. 9, 1995, 86 s.

19. KOÇ V. Hayat Hikayem, İstanbul-1983, 191 s.

20. LEVITT S. D., DUBNER S. J., Görünmeyen Ekonomi: Dünya Gerçekte

Nasıl İşliyor?, Boyner Yayınları, İstanbul-2006, 228s.

21. LIPSEY R.G., STEINER P.O., PURVIS D. D. Economics, Seventh Edition,

Harper and Row, Publishers, New York-1984, 981 s.

22. LIPSEY R.G., STAINER P. O., Economics, Fifth Edition, Harper and Row,

Publishers, New York-1978, 927 s.

23. MAN İSALI E. Kapitalizmin Temel İçgüdüsü, 3. basım, Derin Yayınları,


24. ÖZSOYLU A. F. Yeraltı Ekonomisi, Akçağ Yayınları, Ankara -1997, 164 s.

25. RIKARDO D. Siyasal İktisadın ve Vergilendirmenin İlkeleri, Türkiye İş

Bankası Kültür Yayınları, İstanbul-2008, 385 s.

26. SAMUELSON P.A. İktisat, Gözden geçirilmiş ilaveli yeni bası, Menteş

Kitabevi, İstanbul – 1973, 960 s.

27. SAVAŞ V. Politik İktisat, Tıpkı 5. Bası, Beta Yayınları, İstanbul-2005,340 s.

28. SAVAŞ V. “Varsayalım ki” İktisat, Gözden Geçirilmiş 2. Baskı, Nobel

Yayınları, Ankara-2007, 167 s.

29. SAVAŞ V. Anayasal İktisat, Genişletilmiş 3. Baskı, Avcıol Basım-Yayın,


134

30. SOULE P.G., ANTELL G. Her Kes İçin Ekonomi, 3. Baskı, Avcıol Basım-

Yayın, İstanbul, 353 s.

31. SMITH A. Milletlerin Zenginliği, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları,


32. TİSK. Avrupa Birliğin’de “Kayıtdışı Çalışma” Konusunda İzlenen Politikalar

ve Türkiye Açısından Değerlendirme, Yayın No. 199, Ankara-2000, 76 s.

33. TÜRKÖNE M. Siyaset, Lotus Yayınevi, Ankara-2006, 766 s.

34. YAYLA A. Piyasa Medeniyeti, Liberte Yayınları, Ankara-2004, 207 s.

135

IV. İstifadə olunan mənbələr

1. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 1982.

2. Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kanunu, 1981.

3. Yükseköğretim üst kuruluşlari ile yükseköğretim kurumlarinin idari

teşkilati hakkinda kanun hükmünde kararname.

4. YÖK Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği.

5. YÖK Üniversitelerde Akademik Teşkilât Yönetmeliği.

6. Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Personel Kanunu, 1983.

7. Türkiye Cumhuriyeti Uludağ Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim

Yönetmeliği.

8. www.uludag.edu.tr – Uludağ Üniversitesi resmi web sitesi.

hesabati - · pdf file2 m ü n d r İc a t i. türkiy ali t hsil sisteminin sas...

Documents