hệ thống ttqt
TRANSCRIPT
LOGO
LOGO
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống tiền tệ Hệ thống tiền tệ Quốc tếQuốc tế
Và hợp tác đa phương về tỷ giáVà hợp tác đa phương về tỷ giá
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hội nghị Jamaica
NỘI DUNG CHÍNH
Hệ thống tiền tệ IMS
Hệ thống bản vị vàng & Hai cuộc thế chiến
Hệ thống song bản vị
Hệ thống Bretton Woods
Khủng hoảng tiền tệ
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống tiền tệ quốc tế - IMS
• Là một hệ thống các tập quán, quy tắc, thủ tục và các tổ chức quốc tế điều hành các quan hệ tài chính giữa các quốc gia
• Các quốc gia thống nhất thiết lập những quy tắc, luật lệ và thể chế trên tinh thần tự nguyện nhằm điều chính mối quan hệ tài chính – tiền tệ
• Tại điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế quốc tế
1. Khái niệm
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống tiền tệ quốc tế - IMS
• Ảnh hưởng đến thương mại và đầu tư quốc tế• Ảnh hưởng đến sự phân bố các nguồn tài nguyên trên
thế giới• Hệ thống tiền tệ quốc tế chỉ rõ vai trò của chính phủ
và các định chế tài chính quốc tế trong việc xác định tỷ giá khi chúng không được phép vận động theo các thế lực thị trường.
2. Vai trò
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống tiền tệ quốc tế - IMS
Hai tiêu chí phân loại của hệ thống tiền tệ quốc tế:• Mức độ linh hoạt của tỷ giá: hệ thống tỷ giá cố định,
hệ thống tỷ giá thả nổi, hệ thống tỷ giá thả nổi có điều tiết…
• Đặc điểm của dự trữ ngoại hối quốc tế: Bản vị hàng hóa (pure commodity standards) Bản vị tiền giấy (pure fiat standards) Bản vị kết hợp (mixed standards)
3. Tiêu chí phân loại
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống tiền tệ quốc tế - IMS
Hệ thống song bản vị: trước 1875Hệ thống bản vị vàng cổ điển: 1875 – 1914Giai đoạn giữa hai thế chiếnHệ thống Bretton Woods: 1945 – 1971Hệ thống tiền tệ quốc tế hiện hành
4. Quá trình phát triển
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống bản vị vàng & Hai cuộc thế chiến
• Bản vị vàng là chế độ tiền tệ mà pháp luật quy định dùng vàng để đúc tiền vàng. Trong quá trình phát triển, chế độ này tiến triển dưới hình thức của 3 chế độ khác nhau: bản vị tiền vàng, bản vị vàng thỏi và bản vị hối đoái vàng.
• Chế độ này đã duy trì từ khi thỏa thuận Bretton Woods ra đời năm 1944 quy định mức tỷ giá cố định giữa vàng và USD là 35 USD/oz vàng. Vào năm 1971, đồng USD được giao dịch ở mức 35 USD/oz vàng, nhưng hiện tại đã lên tới 1.750 USD/oz.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống bản vị vàng & Hai cuộc thế chiến
• Thế kỷ trước, hàng loạt các chế độ bản vị vàng đều không chống chịu nổi thách thức của chiến tranh thế giới thứ nhất, Đại suy thoái và thâm hụt ngân sách của Mỹ do chiến tranh tại Việt Nam.
• Bản vị vàng đã nhiều lần được áp dụng, nhưng chẳng có mấy thành công.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống bản vị vàng & Hai cuộc thế chiến
• Chế độ bản vị vàng gần đây nhất ra đời tại Hội nghị Bretton Woods năm 1944 và sụp đổ năm 1971 vì các vấn nạn như đầu cơ, đơn phương phá giá tiền tệ hay NHTW đặt sai lãi suất.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống bản vị vàng & Hai cuộc thế chiến
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống bản vị vàng & Hai cuộc thế chiến
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống bản vị vàng & Hai cuộc thế chiến
• Nhiều người nói quay lại với chế độ bản vị vàng là liều thuốc tiên chữa lành mọi chứng thâm hụt hiện nay, từ tài khóa tới thương mại.
• Tuy thế, khó khăn đầu tiên là ở chỗ thế giới không có đủ số vàng cần thiết để làm điều đó.
• Ngoài ra, còn nhiều trở ngại nữa như Mỹ thâm hụt thương mại quá lớn còn Trung Quốc thặng dư quá nhiều, đồng Nhân dân tệ bị định giá thấp, các nước thi nhau phá giá đồng tiền và xuất hiện nhiều khối chính trị khu vực.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống bản vị vàng & Hai cuộc thế chiến
• Có người cho rằng dù không chính thức dùng chế độ bản vị vàng, nhưng vàng cũng như tiền, vừa là phương tiện lưu trữ giá trị vừa là phương tiện trao đổi.
• Nhưng nếu thế thì giá phải cố định nếu được tính theo vàng. Tiếc là không phải vậy, và vàng ít khả năng phòng ngừa lạm phát hơn người ta tưởng.
• Lại có người khác nghĩ giá vàng nên tính bằng cách chia tổng lượng tiền trong lưu thông cho tổng lượng vàng. Kết quả cho thấy giá vàng phải lên tới 11.000 USD/ounce mới phải. Đấy là chuyện không tưởng.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống song bản vị trước 1875
• Vàng và bạc thực hiện các chức năng làm phương tiện trao đổi và lưu thông trong nền kinh tế
• Các quốc gia vừa định nghĩa đơn vị tiền tệ quốc gia vừa theo vàng vừa theo bạc
• Tỷ lệ chuyển đổi giữa hai kim loại được quy định chính thức
• Vàng và bạc đều được sử dụng làm phương tiện thanh toán quốc tế
• Tỷ giá giữa các đơn vị tiền tệ được xác định theo giá trị của vàng và bạc
1. Đặc điểm
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống song bản vị trước 1875
• Sự khan hiếm, tính bền, dễ chuyên chở, dễ phân chia, đồng chất và chất lượng được duy trì lâu bền
• Sử dụng trong các ngành công nghiệp và trang sức• Giá trị ổn định tương đối so với các hàng hóa khác• Dễ dàng kiểm tra
2. Tại sai lại là vàng và bạc
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống song bản vị trước 1875
• Giá trị tiền tệ chính là giá trị kim loại của đồng xu• Bào mòn giá trị thực tế của đồng xu• Cùng tồn tại “đồng tiền đầy đủ giá trị” và “đồng tiền
giảm giá trị”• Thực tế xảy ra ở Anh vào 1540 và 1560: tiền xấu
đuổi tiền tốt ra khỏi lưu thông
3. Hạn chế
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống song bản vị trước 1875
• Quy luật Grasham được sử dụng để giải thích sự sụp đổ của hệ thống song bản vị: “tiền xấu đuổi tiền tốt” ra khỏi lưu thông
• Từ cuối những năm 1860, do bạc được khai phá và sản xuất nhiều, bạc dần bị mất giá và không còn được sử dụng để định nghĩa cho đơn vị tiền của nhiều quốc gia
• Hệ thống song bản vị bạc vàng lần lượt sụp đổ.
4. Sự sụp đổ
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống Bretton Woods
SƯ RA ĐƠI CUA HÊ THÔNG BRETTON WOODS.
• Sự cần thiết phải có một hệ thống tiền tệ quốc tế mới để thúc đây thương mại và đầu tư quốc tế sau chiến tranh.
• Hệ thống tiền tệ quốc tế sau Chiến tranh Thế giới II ra đời ở BRETTON WOODS, NEW HAMPSHIRE.
• Hệ thống tiền tệ quốc tế Bretton Woods gần với việc thành lập 2 tổ chức tài chính quốc tế.
‾ Ngân hàng Thế giới (World Bank)‾ Quỹ tiền tệ quốc tế
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống Bretton Woods
CAC QUY ƯƠC CUA HÊ THÔNG BRETTON WOODS.
• Hệ thống tỷ giá cố định nhưng có thể điều chỉnh
• Các quy ước USD được định giá theo vàng, cố định ở mức USD 35/Ounce và
Mỹ săn sàng mua vào và bán ra vàng ở mức giá này với số lượng không hạn chế
Các nước xác định và công bố mức ngang giá các đồng tiền của họ đối với vàng hoặc USD và duy trì mức ngang giá đó trên thị trường ngoại hối bằng cách bán ra và mua vào USD
Các nước có trách nhiệm duy trì tỷ giá hối đoái với dao động cho phép là +/-1%
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống Bretton Woods
CAC QUY ƯƠC CUA HÊ THÔNG BRETTON WOODS.
• Vai trò của IMF Đảm bảo hệ thống hoạt động một cách trơn tru và hiệu quả,
tức giảm thiểu nhu cầu phá giá và nâng giá đồng tiền của các quốc gia thành viên.
Có nguồn tiền săn tài trợ cho thâm hụt tạm thời cán cân thanh toán của các quốc gia thành viên.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống Bretton Woods
CAC QUY ƯƠC CUA HÊ THÔNG BRETTON WOODS
• Cơ chế điều chỉnh cán cân thanh toán thiếu sự ổn định, chắc chắn và từ động của hệ thống bạn vị vàng và tính linh hoạt của hệ thống tỷ giá thả nổi.
• Các hoạt động đầu cơ bắt nguồn từ khả năng phá giá và nâng giá của các đồng tiền và điều này dễ dàng gây bất ổn cho hệ thống
• Cơ chế tạo thanh khoản có vấn đề “Triffin Dilemma- Nghịch ly Triffin”
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống Bretton Woods
CAC QUY ƯƠC CUA HÊ THÔNG BRETTON WOODS
• Triffin Dulemma – Nghịch ly Triffin Để tránh tình trạng thiếu hụt thanh khoản, Mỹ phải chịu sự
thâm hụt của cán cân thanh toán và điều này làm suy giảm lòng tin vào USD
Để phòng ngừa đầu cơ đối với USD, mức thâm hụt cán cân thanh toán của Mỹ phải thu hep và điều này lại gây nên sự thiếu hụt thanh khoản cho hệ thống
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống Bretton Woods
SƯ SUP ĐÔ CUA HÊ THÔNG BRETTON WOODSThơi ky thiếu hụt đô-la My (1944-1958)
• Cán cân vãng lai của Mỹ bội thu trong khi cán cạn vãng lai của các nước châu Âu lại thâm hụt nặng.
• IMF không đủ khả nguồn vốn để tài trợ cho thâm hụt cán cân vãng lai của các nước châu Âu => một loạt các đồng tiền châu Âu bị phá giá.
• Cuối những năm 1950, các nước châu Âu và Nhật bước vào giai đoạn hưng thịnh, XK tăng mạnh và sự trữ USD dồi dào
• Nhiều đồng tiền châu Âu được tự do chuyển đổi
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hệ thống Bretton Woods
Thơi ky dư thưa đô-la My (1958-1971)• CCVL của Mỹ thâm hụt sâu sắc
• CCVL của các nước châu Âu và Nhật thặng dư
• Dự trữ bằng USD của nhiều NHTW tăng mạnh và họ bắt đầu đổi USD ra vàng
• 1967 tài sản nợ của Mỹ bằng USD đã vượt quá số vàng dự trữ
• 1971 cán cân thương mại của Mỹ thâm hụt ở mức 30 tỷ USD => giới đầu cơ tấn công vào USD và làn sóng chạy khỏi USD
• Tháng 8/1971 Tổng thống Nixon tuyên bố ngưng chuyển đổi USD ra vàng
www.trungtamtinhoc.edu.vn
KHUNG HOẢNG TIỀN TÊ
Cơn bão tài chính tiền tệ 1997 các nước ASEAN
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Khủng hoảng tiền tệ
Cuộc khủng hoảng tài chính tiền tệ bắt nguồn từ Thái Lan. Cơn bão khủng hoảng tài chính tiền tệ này không phải từ trên trời rơi xuống. Sức mạnh tàn phá của nó đã được tích lũy, dồn nén từ nhiều năm và đến năm 1997 những mầm bệnh trong nền kinh tế Thái Lan đã phát tác gây sức ép nặng nề cho sự phá giá tiền tệ
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Khủng hoảng tiền tệ Ngày 2 tháng 7 Ngày 2 tháng 7
Ngày 11 tháng 8Ngày 11 tháng 8
Chính phủ Thái Lan tuyên bố thả nổi đồng Baht. Đồng Baht giảm thấp nhất trong 12 năm qua 29,55 Baht/USD
Hội nghị tài trợ đa phương quốc tế tại Tokyo đưa ra một cam kết viện trợ cả gói 16,7 tỷ USD cho Thái kèm theo hàng loạt các điều kiện cho Thái
Sau khi Thống Đốc ngân hàng Thái từ chức kéo theo 42 ngân hàng đóng cửa
Ngày 5 tháng 7Ngày 5 tháng 7
Ngày 5 tháng 10Ngày 5 tháng 10
Hội nghị tài trợ đa phương quốc tế tại Tokyo đưa ra một cam kết viện trợ cả gói 16,7 tỷ USD cho Thái kèm theo hàng loạt các điều kiện cho Thái
So với trước khi được thả nổi, đồng Baht đã mất giá hơn 40% và đạt mức 36,72 Baht/USD
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Khủng hoảng tiền tệ
Ngay sau khi sự kiện thả nổi tỷ giá ở Thái Lan một phản ứng dây chuyền đã xảy ra tại các nước trong khu vực, nhất là các nước đang có săn nhiều vấn đề nội tại trong phát triển kinh tế như Philippines, Malaysia, Indonesia, và tác động đến cả nền kinh tế của Singapore.
Kể từ thời điểm các nước tuyên bố thả nổi tiền tệ hay không can thiệp vào thị trường ngoại hối đồng tiền của các nước này lập tức bị mất giá nghiêm trọng, chỉ số chứng khoán giảm mạnh mặc dù đã có những biện pháp mang tính tình thế để đối phó có sự giúp đỡ của công đồng tài chính quốc tế.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Khủng hoảng tiền tệ
Đầu tháng Malaysia Ringgit
Indonesia Rupiah
Singapore Dollar
Philipine Peso
Thailan Baht
4/1997 0 0 0 0 0
5 -1 -1 0 0 0
6 -2 -2 0 +3 +3
7 -3 -2 0 +3 +3
8 -7 -9 -2 -9 -19
9 -15 -19 -5 -14 -23
Mức độ mất giá của các đồng tiền ASEAN từ tháng 4/1997 đến tháng 3/1998
Đơn vị tính: % - thời điểm gốc là đầu tháng 4/1997
Nguồn: Asean Week March 6-1998
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Khủng hoảng tiền tệ
Đầu tháng Malaysia Ringgit
Indonesia Rupiah
Singapore Dollar
Philipine Peso
Thailan Baht
10 -29 -30 -7 -24 -27
11 -26 -36 -9 -25 -35
12 -30 -39 -11 -25 -37
1/1998 -37 -58 -15 -35 -44
2 -45 -85 -17 -40 -53
3 -32 -74 -13 -35 -42
Mức độ mất giá của các đồng tiền ASEAN từ tháng 4/1997 đến tháng 3/1998
Đơn vị tính: % - thời điểm gốc là đầu tháng 4/1997
Nguồn: Asean Week March 6-1998
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Thứ nhất
Thứ hai
Nền kinh tế phát triển hướng ngoại quá lệ thuộc vào nước ngoài
Vay nợ nước ngoài đặc biệt là nợ ngắn hạn của các doanh nghiệp quá cao và đầu tư bất hợp ly (chủ yếu vào lĩnh vực bất động sản) của các nước Đông Nam Á.
Khủng hoảng tiền tệ
Nguyên nhân cuộc khủng hoảngNguyên nhân cuộc khủng hoảng
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Thứ ba
Thứ tư
Duy trì tỷ giá hối đoái cố định một cách cứng nhắc theo USD của các nước có nền kinh tế có dấu hiệu chững lại hoặc đi xuống, trong khi nền kinh tế của Mỹ đang phát triển đã khiến cho các nước này thay vì để đồng tiền của mình sụt giảm theo đúng giá trị của nó lại phải tiêu tốn hàng chục tỷ USD để cố gắng duy trì mức cân bằng giả tạo tới mức không thể kiềm giữ được
Hệ thống tài chính yếu kém, công tác quản ly ngoại hối lỏng lẻo
Khủng hoảng tiền tệ
Nguyên nhân cuộc khủng hoảngNguyên nhân cuộc khủng hoảng
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Khủng hoảng kinh tế
Tác động tiêu cực
Nợ nước ngoài tính bằng ngoại
tệ tăng lên khoảng 25 – 40% tùy theo
mức độ phá giá của đồng tiền.
Hoạt động đầu tư, kinh doanh bị đình đốn.
Hàng loạt các doanh nghiệp mất khả năng
thanh toán hoặc bị phá sản
Do đồng tiền bị mất giá, nền kinh tế vĩ mô không ổn định, nguồn đầu tư nước ngoài sẽ bị giảm sút và có thể sẽ chuyển sang khu vực khác ổn định và có nhiều lợi thế hơn Trung
Quốc, khu vực Mỹ Latinh
Hệ thống tài chính đổ vỡ gây
sức ép lớn tái lạm phát, giảm thu nhập của
người lao động, tác động xấu đến các mặt của đời
sống chính trị, xã hội
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Khủng hoảng tiền tệ
Xét về lâu dài thì đây là dịp các nước này rút ra được các bài học điều chỉnh lại các chính sách vĩ mô, điều chỉnh lại cơ quan phát triển kinh tế. Những kết quả của các cuộc cải cách này sẽ tạo ra động lực thúc đây sự phát triển một cách bền vững hơn
Giảm giá đồng tiền lại góp phần khuyến khích xuất khâu, hàng xuất khâu của các nước này có thêm cạnh tranh lớn trên thị trường Quốc tế nhất là trong tương quan so sánh với các mặt hàng cùng loại của các nước trong khu nực có đồng tiền ổn định
Các yếu tố đầu vào tính bằng ngoại tệ, gồm tiền lương, đất đai, dịch vụ… giảm một cách tương đối cao so với các nước khác, nên khi khủng hoảng kết thức thì chính các nước này lại có lợi thế thu hút vốn đầu tư, cả đầu tư trực tiếp và gián tiếp
Tác động tích cực
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hiệp ước Jamaica
Sau khi hệ thống Bretton Woods sụp đổ chính thức vào năm 1973, các nước trên thế giới chủ yếu sử dụng chế độ tỷ giá thả nổi.
Tuy nhiên, chế độ tỷ giá này chưa thật sự mang chưa được quốc tế chính thức công nhận.
Đến năm 1976, tại Jamaica, hội nghị của Ủy ban lâm thời IMF đã ra quyết định “sửa đổi các điều khoản của IMF”
Các điều khoản đã được sửa đổi này được các quốc gia thành viên IMF chính thức công nhận tháng 4/1978
NGUYÊN NHÂN RA ĐƠI
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hiệp ước Jamaica
Bỏ chế độ cố định tỷ giá theo vàng. Theo đó, vàng được giao dịch trên thị trường như một hàng hóa bình thường
Thừa nhận chính thức chế độ tỷ giá thả nổi
Các quốc gia có quyền tự do lựa chọn chế độ tỷ giá mà họ cho là phù hợp
ĐẶC ĐIỂM:
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hiệp ước Jamaica
ĐẶC ĐIỂM:
Các nước sẽ phải tự chịu trách nhiệm về việc điều chính BOP nhưng với điều kiện là không làm ảnh hưởng tiêu cực đến các quốc gia đối tác thương mại và nền kinh tế thế giới.
IMF khuyến khích các quốc gia nên phối hợp chính sách nhằm ổn định tỷ giá, thúc đây phát triển thương mại quốc tế…
Vai trò IMF được nâng cao. Tuy nhiên, IMF vẫn thật sự không được trao quyền trừng phạt các quốc gia không tuân thủ theo các nguyên tắc này.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hiệp ước JamaicaẢNH HƯỞNG ĐẾN TÌNH HÌNH KINH TẾ CAC NƯƠC
Tỷ giá biến động mạnh. Đôi khi các quốc gia bị
rơi vào tình trạng bất ổn BOP nghiêm
trọng
Là sự chấm dứt của Bretton Woods. Tuy nhiên các quốc gia vẫn nắm dự trữ vàng, USD,…(làm EUR, JPY… thành ngoại tệ mạnh trên thế giới)
Do mỗi quốc gia đều muốn theo đuổi lợi ích cho riêng minh, mà hiệp ước cho phép mỗi nước được tự chọn cho mình một chế độ tỷ giá phù hợp
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hiệp ước Jamaica
Mỹ áp dụng chính sách tiền tệ thắt chặt & mở rộng tài khóa nhằm kiềm chế lạm phát
Lãi suất ở Mỹ tăng vọt+ Lãi suất bình quân tăng từ 11.2% lên 20%+ Lãi suất cơ bản tăng lên đến 21.5%+ Lãi suất công trái tăng vọt lên đến 17.3%
Dòng vốn đầu tư ồ ạt chảy vào Mỹ
Xuất khầu của Mỹ giảm. Điều đó làm cán cân vãng lai của Mỹ ngày càng xấu đi nhanh chóngĐên 1985, cán cân vãng lai của Mỹ thâm hụt chiếm đến 3.5% GDP
LOGO
LOGO
www.trungtamtinhoc.edu.vn