hadgalamj burtgeliin system

50
Гарчиг 1. Оршил 2. Төслийн хэсэг I бүлэг. Хэрэглэгчийн шаардлага 1. Хэрэглэгчийн шаардлага тодорхойлох……………………………….2 1.1 Хэрэглэгчийн тухай мэдээлэл………………………………………...2 1.2 Хэрэглэгчийн үйл ажиллагааны онцлог……………………………..5 1.3 Хэрэглэсэн нэр томъѐоны тодорхойлолт…………………………..7 1.4 Лавлах материал………………………………………………………..8 1.5 Хэрэглэгчийн функциональ шаардлага…………………………...11 II бүлэг. Архитектурын сонголт III бүлэг . Системийн шинжилгээ 1. Объектын холбоосын диаграмм……………………………………26 2. Өгөгдлийн ерөнхий схем………………………………………….....27 3. UseCase diagram………………………………………………..…….28 4. Activity diagram……………………………………………………...33 5. Class diagram……………………………………………………….....37 IV бүлэг. Системийн зохиомж 1. Sequence diagram………………………………………………...…..38 2. State diagram…………………………………………………………..43 3. Тайлан, маягтын загвар…………………………………………… 45 4. Дэлгэцийн зохиомж…………………………………………………..47 V бүлэг . Тестчилэл VI бүлэг . Кодчилол 3. Ерөнхий дүгнэлт 4. Ашигласан бүтээлийн жагсаалт 5. Хавсралт www.zaluu.com www.zaluu.com

Upload: bayar-jargal

Post on 14-Oct-2014

703 views

Category:

Documents


8 download

TRANSCRIPT

Page 1: Hadgalamj Burtgeliin System

Гарчиг

1. Оршил

2. Төслийн хэсэг

I бүлэг. Хэрэглэгчийн шаардлага

1. Хэрэглэгчийн шаардлага тодорхойлох……………………………….2

1.1 Хэрэглэгчийн тухай мэдээлэл………………………………………...2

1.2 Хэрэглэгчийн үйл ажиллагааны онцлог……………………………..5

1.3 Хэрэглэсэн нэр томъѐоны тодорхойлолт…………………………..7

1.4 Лавлах материал………………………………………………………..8

1.5 Хэрэглэгчийн функциональ шаардлага…………………………...11

II бүлэг. Архитектурын сонголт

III бүлэг. Системийн шинжилгээ

1. Объектын холбоосын диаграмм……………………………………26

2. Өгөгдлийн ерөнхий схем………………………………………….....27

3. UseCase diagram………………………………………………..…….28

4. Activity diagram……………………………………………………..….33

5. Class diagram……………………………………………………….....37

IV бүлэг. Системийн зохиомж

1. Sequence diagram………………………………………………...…..38

2. State diagram…………………………………………………………..43

3. Тайлан, маягтын загвар…………………………………………… 45

4. Дэлгэцийн зохиомж…………………………………………………..47

V бүлэг. Тестчилэл

VI бүлэг. Кодчилол

3. Ерөнхий дүгнэлт

4. Ашигласан бүтээлийн жагсаалт

5. Хавсралт

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 2: Hadgalamj Burtgeliin System

1. ОРШИЛ

Сүүлийн үед мэдээллийн технологи асар хурдацтай хөгжиж байгаагаас

байгууллгага, аж ахуйн нэгжийн үйл ажиллагааны хэв маяг ч өөрчлөгдөж байна.

Ийнхүү албан байгууллага, хувь хүн, үйлдвэрүүдийн үйл ажиллагаа компьютер

буюу тооцоолон бодох машинтай салшгүй холбоотой болсон ба тэр дундаа хүний

хийх ажлыг хөнгөвчлөх, ажлын бүтээмжийг өндөрсгөх зэрэг асуудал нь нэн

чухлаар тавигдаж байгаа.

Өнөөгийн мэдээллийн зуун гэж нэрлэгдсэн энэ үед хэн мэдээлэл сайн олж

чадаж байна тэр чинээгээрээ амжилт олж чадах болсон. Иймд аливаа

байгууллагын үйл ажиллагааг зохион байгуулах, мэдээллийн урсгалыг тодорхой

болгож, мэдээллийг хурдан дамжуулах шаардлага зайлшгүй тулгар ч байна. Иймд

интернет болон комьютерийн тусламжтай банкны хадгаламж зээлийн бүртгэл

тооцооллыг автоматжуулан хэрэглэгчидэд болон бизнесийн цар хүрээг өргөжүүлэн

ашиг орлогоо нэмэгдүүлэхэд ихээхэн шаардлагатай.

I БҮЛЭГ

1. Хэрэглэгчийн шаардлага тодорхойлох

1.1 Хэрэглэгчийн тухай мэдээлэл

Энэхүү системийн хэрэглэгчээр Хас Банкны хадгаламжийн үйл ажиллагааг

сонгон авсан ба тус банкны тухай товч танилцуулъя.

Банкны тухай товч танилцуулга

1998 онд НҮБ-ын Хөгжлийн Хөтөлбөрөөс хэрэгжүүлж байсан “МикроСтарт” хэмээх

төсөл нь Хөгжлийн Алтан Сан (ХАС) ХХК-ийн тулгын чулууг анх тавьсан юм. Тун

удалгүй зургаан Төрийн Бус Байгууллага (ТББ)-тай нэгдэн Монгол улсын хамгийн

анхны Банк Бус Санхүүгийн Байгууллага (ББСБ) үүсэн байгуулагдсан түүхтэй.

Хэдийгээр бүхнийг эхнээс нь эхэлсэн ч тун богино хугацаанд буюу 2001 онд

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 3: Hadgalamj Burtgeliin System

Говийн эхлэл ББСБ-тай нэгдэн ХасБанк нэрээр Монгол Улсын банк санхүүгийн

салбарт, тэр дундаа бичил санхүүгийн секторт хүч түрэн орж ирсэн юм. Өдгөө тус

банк нь Монгол Улсын бичил санхүүгийн салбарт тэргүүлэгч төдийгүй үйл

ажиллагаандаа дэлхийн хэмжээний стандарт, загваруудыг нэвтрүүлэн бусдыгаа

түүчээлэн ажиллаж байна.

2001 онд нэгдэж нийлэх үеэр ХАС нь жинхэнэ үйл ажиллагаа эрхлэсэн компани

болж нэрээ ХасБанк хэмээн өөрчилсөн бөгөөд Монголбанк (Төв банк)-аас

арилжааны банкны лиценз авсан бол Говийн Эхлэл нь нэрээ ХАС-ГЭ хэмээн

өөрчилж тус банкны толгой компани болсон байна. Тухайн үед уг толгой компани

нь өөрийн гэсэн тусгай үйл ажиллагаа эрхэлдэггүй харин ХасБанкийг хөгжүүлэхэд

анхаарлаа төвлөрүүлсэн олон янзын хувь нийлүүлэгчдийн эрх ашгийг нэгтгэх

зорилго бүхий байгууллага байжээ. Энэхүү зохион байгуулалтын бүтэц нь

ХасБанкинд хувь нийлүүлэн өмчлөх болон удирдан чиглүүлэх нөхцлийг үүсгэн

байгуулагч төрийн байгууллагуудад олгож байсан юм. Мөн түүнчлэн дотоодын

хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгж байгууллага, гадаадын бичил санхүүгийн сангууд,

улмаар олон улсын санхүүгийн байгууллагуудыг тус Банкны хувь нийлүүлэгч

болоход тус дэм үзүүлжээ. Толгой компанийн бүтэц нь бүр анхнаас бусад ижил

төрлийн бизнес болох лизинг, даатгалын чиглэлээр цаашид хөгжүүлэх боломжтой

хэлбэрээр бүрдүүлжээ. Анх үүсгэн байгуулсан гэрээнд ХАС-ГЭ нь эрхэм зорилгоо

"санхүүгийн тогтвортой бөгөөд тулхтай компаниудын бүлэг байгуулах үүднээс хувь

нийлүүлэгчдийн үнэ цэнийг нэмэгдүүлэх" хэмээн тодорхойлжээ.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 4: Hadgalamj Burtgeliin System

Зураг 1,2 Хас банкны бүтэц, зохион байгуулалт

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 5: Hadgalamj Burtgeliin System

Банкны үйл ажиллагаа

Хас банк нь Moнгол улсын банк санхүүгийн зах зээлийг тэргүүлэгчийн хувьд

томоохон аж ахуйн нэгж, байгууллагууд, жижиг, дунд бизнес эрхлэгчид болон олон

мянган харилцагч иргэддээ зориулан урт ба дунд хугацааны санхүүжилт, худалдаа

үйлчилгээг дэмжих бүх төрлийн санхүүжилт, зөвхөн танд зориулсан хувийн банкны

үйлчилгээ, мөнгөө ашигтай удирдах хөрөнгө зохицуулалтын үйлчилгээ, валютын

арилжаа зэрэг олон улсын стандартад бүрэн нийцсэн, хамгийн сүүлийн үеийн 60

гаруй нэр төрлийн бүтээгдэхүүнээр үйлчилж, банкны цогц үйлчилгээг

харилцагчиддаа хүргэж байна.

1.2 Хэрэглэгчийн үйл ажиллагааны онцлог

Тус системийн хэрэглэгч нь хадгаламж, зээл бүртгэл тооцоо хариуцсан теллер,

зээлийн мэргэжилтэн, ахлах теллер, ахлах нябо болно.

Дараах үүргийн дагуу биелүүлдэг. Үүнд:

Теллер – Теллер нь тухайн өдрийн орлого зарлагын гүйлгээг хийж бүртгэлийг

хөтлөх буюу харилцагч болон данс хоорондын мөнгөний урсгалын гэрээг хийх,

хадгаламжийн дансны хүү болон зээлийн хүү тооцох үүрэгтэй. Харилцагчийн

мэдээлэл засах, устгах

Ахлах теллер – Теллерийн харилцагчтай хийсэн орлого зарлагын гүйлгээний

баримтыг зөв эсэхийг шалгах, зааварчлагаа өгөх, өдөр өндөрлөх тайланг гаргах

үүрэгтэй.

Админ- Хадгаламжийн шинэ бүтээгдэхүүн нэмэх (засах, устгах), шинэ

хэрэглэгчийн төрөл нэмэх (засах, устгах), шинэ хэрэглэгч нэмэх (засах, устгах),

шинэ хүүгийн мэдээлэл бүртгэх, лавлахын мэдээлэл хөтлөх үүрэгтэй.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 6: Hadgalamj Burtgeliin System

Хадгаламжийн үндсэн мэдээлэл

Хадгаламжийн ангилал

1. Иргэдийн хадгаламж

2. Байгуулгын хадгаламж

Хадгаламжийн хугацааны төрөл

Орлого хийдэг хадгаламж

Орлого хийдэггүй хадгаламж

Хугацаагүй хадгаламж

Валютын төрөл

Төгрөг

Валют(Ам доллар, Евро, Юань)

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 7: Hadgalamj Burtgeliin System

1.3. Хэрэглэсэн нэр томъѐоны тодорхойлолт

Энэхүү систем нь дараах нэр томъѐог хэрэглэдэг.

Банкны бүртгэл, тооцооны системд биечлэн оролцдог нягтлан бодогч,

теллер, мэдээллийн баазын админ зэрэг албан тушаалтнуудыг ХЭРЭГЛЭГЧ

гэнэ.

Тухайн банкаар үйлчлүүлж буй хувь хүн албан байгууллагыг ХАРИЛЦАГЧ

гэнэ.

ДАНС- Нягтлан бодох бүртгэлийн үндсэн нэгж, балансын данс, балансын

гадуурх данс гэж байдаг.

ГҮЙЛГЭЭ – Дансны үлдэгдэлийн шилжих тооцооны хөдөлгөөн

ГҮЙЛГЭЭНИЙ ХУУЛГА – Хийгдсэн гүйлгээнүүдийн данс тус бүрээр

дэлгэрэнгүй харах мэдээлэл бөгөөд энд тухайн данс огноо, гүйлгээний дүн,

хариуцсан данс зэрэг мэдээлэл байдаг.

БАЛАНС – Дансны үлдэгдлийн гүйлгээ гарсан болон нийтэд нь дансаар нь

бүлэглэн дэлгэрэнгүйгээр ба хураангуйгаар хэвлэх ажиллагаа.

ХАДГАЛАМЖИЙН БҮТЭЭГДХҮҮН – Хадгаламжийн ангилалыг хэлнэ.

ӨДРИЙН ӨНДӨРЛӨГӨӨ – Тухайн өдрийн үйл ажиллагаа дуусаж бүх

тайлан тооцоог хийж дуусгахыг хэлнэ.

БҮТЭЭГДЭХҮҮН – Банкнаас харилцагчдадаа санал болгож буй үйлчилгээ.

Үүнд: Төрөл бүрийн хадгаламж зээл харилцах данс болон мөнгөтэй

холбогдох бусад үйлѐилгээ зэрэг багтана.

ЗАРЛАГА – Харилцах ба хадгаламжийн данснаас гарч буй мөнгөн хөрөнгө

ОРЛОГО - Харилцах ба хадгаламжийн данснаас гарч буй мөнгөн хөрөнгө

ХУГАЦААГҮЙ – Хадгаламжийн дансанд тусгагддаг нөхцөл бөгөөд хүссэн

үедээ орлого зарлагын гүйлгээ хийдэг.

ХУГАЦААТАЙ - Хадгаламжийн дансанд тусгагддаг нөхцөл бөгөөд анх

заагдсан хугацаанаас өмнө зарлагын гүйлгээ хийсэн тохиолдолд хугацаагүй

хадгаламж болж өөрчлөгдөн анх тогтоосон хүү нь буурсан хүү болон

өөрчлөгддөг.

ТЕЛЛЕР – Тухайн банкны мөнгөн урсгалыг зохицуулж харилцагчтай гэрээ

байгуулах үүрэг бүхий мэргэжилтэн. Мөн тус банкнаас гаргасан “теллерийн

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 8: Hadgalamj Burtgeliin System

журам”-д заасны дагуу ажил үүргээ гүйцэтгэх ба тухайн банк салбарын

онцлогоос хамааран хариуцах хэсэг (хадгаламжийн гүйлгээ, зээл гм..) өөр

өөр байж болдог.

1.4. Лавлах

1.Хасбанкны кассын ажиллагааны журам

2. Хасбанкны теллерийн үйл ажиллагаа, гүйлгээ хийх журам

3. www.xacbank.mn

Валютын төрөл

№ Валютын төрөл Валютын нэр

1 MNT Төгрөг

2 USD Доллар

3 EUR Евро

4 CHY Юань

Гүйлгээний төрөл

Орлого

Зарлага

Хадгаламжийн данс хоорондын шилжүүлэг

Харилцагчдын ангилал

Хувь хүн

Байгууллага

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 9: Hadgalamj Burtgeliin System

Хадгаламжийн ангилал Иргэд:

Дэвжих Хугацаагүй хадгаламж

Хуримтлах Энгийн хугацаатай хадгаламж

Ундрах Хүүгээ зарлагаддаг, хугацаатай хадгаламж

Насны Нүнжиг Урт хугацаат хадгаламж

Хас-Өргөө Орон сууцны хадгаламж

Тэмүүлэл 18 насны Охидод зориулсан хадгаламж Байгууллага:

Дэвжих Хугацаагүй хадгаламж

Хуримтлах Энгийн хугацаатай хадгаламж

Ундрах Хугацаатай, хүүгээ зарлагаддаг хадгаламж

Хадгаламжийн нөхцөл Дэвжих

Хүссэн үедээ орлого, зарлагын гүйлгээ чөлөөтэй боломжтой

MNT : 6.6%

USD : 2.0%

EUR : 3.0%

CHY : 1.0%

Иргэний үнэмлэх

Хуримтлах

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 10: Hadgalamj Burtgeliin System

Гэрээний хугацаанд хүссэн үедээ орлогын гүйлгээ хийж болно, харин гэрээт хугацаанд зарлагын гүйлгээ хийхгүй. Хүүгийн хэмжээ өндөр, хүүг нийлмэл аргаар буюу хүүнээс хүү тооцох зарчмаар бодож, сар бүр дансанд нь орлогодно.

MNT : 3-5 сар 10.5%, 6-8c 13.2%, 9-12c 15.0%, 13-24c 15.3%

USD : 3-5c 2.5%, 6-8c 3.2%, 9-12c 3.7%, 13-24c 4.0%

EUR : 3-5c 4.3%, 6-8c 5.3%, 9-12c 6.3%, 13-24c 6.7%

CHY : 3-5c 2.4%, 6-8c 3.0%, 9-12c 6.6%

Иргэний үнэмлэх

Ундрах

Тодорхой хэмжээний мөнгөө банкинд найдвартай хадгалуулахын сацуу түүнд бодогдсон хүүний орлогоо авч ашиглаж байхыг хүсвэл энэ хадгаламж тохиромжтой. Гэрээний хугацаанд орлого, зарлагын гүйлгээ хийдэггүй.

MNT : 6-8 сар 13.1%, 9-12c 14.2%, 13-24c 14.8%

USD : 6-8c 3%, 9-12c 3.5%, 13-24c 3.8%

Иргэний үнэмлэх

Тэмүүлэл

Энэ хадгаламжийн онцлог нь 14-18 насны охидууд банкинд өөрсдөө ирж хадгаламжаа нээлгүүлэх, гүйлгээ хийлгэх, хадгаламжаасаа зарлага гаргах, дансаа хаах зэргээр насанд хүрсэн хүнээс хамааралгүйгээр дансаа бие даан удирдан зарцуулах боломжтой.

MNT : 3-5 сар 10%, 6-8c 12.1%, 9-12c 13.2%, 13-24c 14.3%. Хугацаагүй: 6.3%

Төрсөний гэрчилгээ 1 хувь зураг

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 11: Hadgalamj Burtgeliin System

Хадгаламжийн гэрээний хугацаа нь үндсэн 2 хэсгээс бүрдэнэ. Эхний 5 ба түүнээс дээш жил орлого хийж хуримтлалаа бүрдүүлэх ба сүүлийн хэсэг жилүүдэд хуримтлалаа зарцуулах буюу зөвхөн зарлагын гүйлгээ хийх хугацаагаа тогтооно

MNT : 15.6%

USD : 6.0%

Иргэний үнэмлэх

Хас-Өргөө

Хэрэв та ирээдүйд орон сууц, хашаа байшин авахаар мөнгөө хуримтлуулж, банкнаас урт хугацаат орон сууцны зээл авах бодолтой байгаа бол урьдчилгаа төлбөрөө энэ хадгаламжид хуримтлуулахыг санал болгож байна.

MNT : 3-5 сар 10%, 6-8c 12.1%, 9-12c 13.2%, 13-24c 14.3%

USD : 3-5с 2.5%, 6-8c 3%, 9-12c 3.5%, 13-24c 3.8%

EUR : 3-5с 2.5%, 6-8c 3.5%, 9-12c 4.5%, 13-24c 5.5%

1.5. Хэрэглэгчийн функциональ шаардлага

“Бүртгэл хөтлөлт”

Теллер

Харилцагч бүртгэх

Банкны харилцагч бүртгэх хэсэг. Тухайн харилцагчийн мэдээллийг бүртгэх ба

хэрэв харилцагч уг банкинд бүртгэлтэй бол доорх бүртгэлийг хийхгүй.

ОРОЛТ

1. Хувь хүн

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 12: Hadgalamj Burtgeliin System

1.1. Үндсэн хадгаламж эзэмшигч

Регистерийн дугаар

Иргэний үнэмлэхний дугаар

Ургийн овог

Овог

Нэр

Хаяг

Утас

1.2. Хамтран эзэмшигч бүртгэх

Хамтран эзэмшигчийн регистерийн дугаар

Хамтран эзэмшигчийн иргэний үнэмлэхний дугаар

Овог

Нэр

Хаяг

Утас

2. Байгууллага бүртгэх

Байгууллагын нэр

Үйл ажиллагааны чиглэл

Байгууллагын хаяг

Гэрчилгээний дугаар

Утас

Хайлт

Тухайн харилцагчийн тус банканд бүртгэлтэй эсэхийг шалгахдаа доорх

мэдээлллүүдээр хайна.Үүнд:

1.Хувь хүн

Харилцагчийн дугаараар

Регистрийн дугаар

Харилцагчийн нэр

2. Байгууллага

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 13: Hadgalamj Burtgeliin System

Байгууллагын нэр

Гэрчилгээний дугаараар хийнэ.

ГАРАЛТ

Шинээр бүртгэгдсэн харилцагчдын мэдээлэл гарна.

Огноо

Харилцагчийн код

Харилцагчийн нэр

Регистер/Гэрчилгээний дугаар

Утас

Хадгаламжийн данс нээх

Хадгаламжийн данс нээхийн тулд теллер дараах зүйлийг нягтлах шаардлагатай.

Үүнд:

1) Харилцагчийн сонгосон хадгаламжийн бүтээгдхүүн мөн эсэх, хадгаламжийн

ангилал сонгох

2) Харилцагч урьд нь хадгаламж эзэмшиж байсан эсэхийг шалгах. Хэрвээ

тухайн харилцагч хадгаламж эзэмшигч байсан бол бүртгэгдсэн мэдээлэл

дээр тулгуурлаж үргэлжлүүлэх.

Хадгаламжийн дансанд байлгах доод үлдэгдлийн хэмжээний мөнгөн дүн

харилцагчид байгаа эсэх.

Дээрх зүйлсийг шалгасны дараа хадгаламжийн данс нээнэ.

ОРОЛТ

1.Харилцагчтай хадгаламжийн төрөл дээр тохиролцох

2.Харилцагчийн мэдээлэл бүртгэх (Бүртгэгдсэн бол дахин бүртгэхгүй.)

3.Хадгаламжийн дансны мэдээлэл бүртгэх

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 14: Hadgalamj Burtgeliin System

Дансны дугаар

Харилцагчийн код

Харилцагчийн нэр

Бүтээгдэхүүний код

Бүтээгдэхүүний нэр

Валют

Данс нээсэн огноо

Дуусах огноо

Дансны үлдэгдэл

Хамтран эзэмшигчийн нэр

Хамтран эзэмшигчийн код

ХАЙЛТ

Хадгаламжийн данстай иргэн байгаа эсэхийг хайна. Үүнд :

Харилцагчийн код

Дансны дугаар

Үлдэгдэл

ГАРАЛТ

Нээсэн хадгаламжуудын тайлан гарна. Хувь хүн болон байгууллагын хувьд гарах

боломжтой.

Харилцагчийн овог /Байгууллагын нэр

Харилцагчийн нэр /Гэрчилгээний дугаар

Дансны төрөл

Валютын төрөл

Данс нээсэн огноо

Данс хаах огноо

Мөнгөн дүн

Гүйлгээ

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 15: Hadgalamj Burtgeliin System

Хэрэглэгчийн нэр

Харилцсан данс

Хадгаламжийн данс хаах

Хадгаламжийн дансыг

1. Бэлнээр

Бэлнээр дансыг хаахдаа

1) Гэрээ цуцалж байгаа дансыг зөв дүнгээр торгосон эсэхийг шалгах

2) Гэрээг сунгах бол хадгаламжийн төрөл хугацааны төрлийг

харилцагчаас лавлаж тусгах

ОРОЛТ

Дансны дугаар

Гүйлгээний дүн

Үлдэгдэл

Дансны төлөв

2. Бэлэн бусаар хаах боломжтой.

Бэлэн бусаар данс хаах гэдэг нь өөрийн болон өөр хүний данс руу дансны

үлдэгдлийг шилжүүлэхийг хэлнэ.

Үүнд :

a) Шилжүүлж буй буюу хааж буй дансны мэдээлэл

Шилжүүлж буй дансны дугаар

Валютын төрөл

Шилжүүлж буй мөнгөн дүн

b) Хүлээн авч буй дансны мэдээлэл

Хүлээн авагчийн дансны дугаар

Валютын төрөл

Дансны мөнгийг шилжүүлсний дараа шилжүүлсэн дансны төлөв CLOSE болно.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 16: Hadgalamj Burtgeliin System

Админ

Хадгаламжийн шинэ бүтээгдэхүүний мэдээлэл бүртгэх

Хадгаламжийн төрлийн код

Хадгаламжийн төрлийн нэр

Тайлбар

Шинэ хэрэглэгчийн төрөл бүртгэх

Хэрэглэгчийн төрлийн код

Хэрэглэгчийн төрөл

Шинэ хэрэглэгч бүртгэх

Хэрэглэгчийн код

Хэрэглэгчийн нэвтрэх нэр

Хэрэглэгчийн нэр

Хэрэглэгчийн нууц үг

Шинэ хүүгийн мэдээлэл бүртгэх

Хүүгийн код

Хадгаламжийн төрлийн код

Хүү

Буурсан хүү

Лавлахын мэдээлэл хөтлөх

Гүйлгээний төрлийн лавлах

Валютын төрөл бүртгэх

“Үйл ажиллагаа”

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 17: Hadgalamj Burtgeliin System

Теллер

Хадгаламжийн хүүг тооцох

Хадгаламжийн хүүг тооцох нь дараах зүйлсээс хамаарна.

1) Хадгаламжийн хугацаа

2) Хадгаламжийн төрөл

3) Валютын төрөл

4) Валютын ханш зэргээс хамаардаг.

Хадгаламжийн хүүг тооцох

1.Хугацаагүй хадгаламжийн хүүг тооцох

o Харилцагч хүссэн үедээ орлого зарлагын гүйлгээ хийх боломжтой.

o Гэрээнд хүү анх зааснаар тогтмол бодогддог.

o Хадгалагч нь харилцагч хадгаламжийн данс хаалгах хүсэлт тавьсан үед

хадгалуулсан мөнгийг буцаан өгч, хүү төлөх үүрэгтэй.

2.Хугацаатай хадгалмжийн хүүг тооцох

o Заасан хугацаа дууссан тохиолдолд хадгаламж нээхэд анх байгуулсан

гэрээнд заасан хүүгээр тооцно.

o Хэрвээ хадгаламжийн хугацаа дуусаагүй байх үед харилцагч данснаас

зарлагын гүйлгээ хийсэн бол тухайн хадгаламжийг хааж гэрээг дахин

шинээр байгуулж анх заасан хүүг бууруулж буурсан хүү (3.20%)-аар хүүг

тооцдог.

Хадгаламжийн дансны бэлэн мөнгөний орлогын гүйлгээ

Хадгаламжийн хугацаатай ба хугацаагүй дансанд орлогын гүйлгээ хийхдээ бэлэн

мөнгөний орлогын баримтыг бөглөнө. Үүнд:

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 18: Hadgalamj Burtgeliin System

ОРОЛТ

Хүлээн авагч банкны нэр салбар

Огноо

Дансны дугаар

Валютын төрөл

Хадгаламж эзэмшигчийн овог

Хадгаламж эзэмшигчийн нэр

Мөнгөн дүн

Гүйлгээ утга

Үсгээр

Тушаагчийн гарын үсэг

Дээрх баримтыг бөглөсний дараа орлогын гүйлгээ хийхэд дараах зүйлсийг

нягтлана.

Дансны төлөв OPEN эсэх

Харилцагчийн мэдээлэл зөв эсэх

Дансанд орлогодоход хадгаламжийн дэвтэрт орлогодно.

Гүйлгээ хийсэн огноо

Гүйлгээний дүн

Гүйлгээ утга

Эхний үлдэгдэл

Эцсийн үлдэгдэл

ГАРАЛТ

Хадгаламжийн дансны төрөл бүрээр орлогын тайлан

Дансны дугаар

Гүйлгээний төрөл

Гүйлгээ хийсэн огноо

Харилцагчийн дугаар

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 19: Hadgalamj Burtgeliin System

Валютын төрөл

Эхний үлдэгдэл

Эцсийн үлдэгдэл

Гүйлгээ утга

Дансны төлөв

Хадгаламжийн дансны бэлэн мөнгөний зарлагын гүйлгээ

Хадгаламжийн дансны зарлагын гүйлгээний баримт бөглөх ба дараах 2 төрөлтэй

байна.

1) Хугацаагүй хадгаламжийн дансны зарлагын гүйлгээ

Зарлагын гүйлгээ хийхдээ дансны төлөв, харилцагчийн нэр,

дансны үлдэгдэл хэрэв хамтран эзэмшигчтэй бол хамран

эзэмшигчийн нэрийг хянасны үндсэн дээр хийнэ.

Хугацаагүй хадгаламжийн данснаас зарлагын гүйлгээ хийхэд

хүүнд өөрчлөлт гардаггүй.

2) Хугацаатай хадгаламжийн дансны зарлагын гүйлгээ

Хадгаламжийн гэрээг цуцлана.

Хүүг буурсан хүүгээр тооцно.

ГАРАЛТ

Хадгаламжийн зарлагын гүйлгээний тайлан – Хугацаатай хадгаламж

Дансны дугаар

Харилцагчийн дугаар

Хадгаламжийн төрөл

Зарлагын гүйлгээний дүн

Дансны эхний үлдэгдэл

Дансны эцсийн үлдэгдэл

Валютын төрөл

Гүйлгээ хийсэн огноо

Хадгаламжийн зарлагын гүйлгээний тайлан – Хугацаатай хадгаламж

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 20: Hadgalamj Burtgeliin System

Дансны дугаар

Харилцагчийн дугаар

Хадгаламжийн төрөл

Хадгаламжийн хүү

Буурсан хүү

Зарлагын гүйлгээний дүн

Дансны эхний үлдэгдэл

Дансны эцсийн үлдэгдэл

Валютын төрөл

Гүйлгээ хийсэн огноо

Хадгаламжийн данснаас шилжүүлэг хийх

Хадгаламжийн данс хоорондын гүйлгээг шилжүүлэгийн гүйлгээ гэнэ.

ОРОЛТ

Шилжүүлгийг

Шилжүүлэх дансны дугаар

Валютын төрөл

Мөнгөн дүн

Хүлээн авагч дансны дугаар

Валютын төрөл

Мөнгөн дүн дагуу хийгдэнэ.

ГАРАЛТ

Хадгаламжийн данс хооронд хийгдсэн шилжүүлэг

Шилжүүлсэн дансны дугаар

Валютын төрөл

Шилжүүлсэн мөнгөн дүн

Хүлээн авсан дансны дугаар

Хадгаламж эзэмшигч

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 21: Hadgalamj Burtgeliin System

Ахлах теллер

Өдөр өндөрлөх тайлан гаргах

Өдөр өндөрлөх тайланг гаргахад дараах мэдээллүүд шаардлагатай. Үүнд:

ОРОЛТ

Хадгаламжийн орлогын баримтууд

Хадгаламжийн зарлагын баримтууд

Хадгаламж нээсэн харилцагчийн мэдээлэл

Хадгаламж хаасан харилцагчдын мэдээлэл

Шинэ харилцагчдын мэдээлэл

ГАРАЛТ

Өдөр өндөрлөх тайлангууд :

1) Хадгаламжийн орлогын тайлан

Дансны дугаар

Харилцагчийн дугаар

Валютын төрөл

Мөнгөн дүн

2) Хадгаламжийн зарлагын тайлан

Дансны дугаар

Харилцагчийн дугаар

Валютын төрөл

Мөнгөн дүн

3) Валютын ангилалын тайлан

Гүйлгээний төрөл

Валютын төрөл

Тоо ширхэг

4) Нээсэн хадгаламжуудын тайлан

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 22: Hadgalamj Burtgeliin System

Дансны төрөл

Харилцагчийн овог

Харилцагчийн нэр

Огноо

Хадгаламжийн ангилал

Хадгаламжийн төрөл

Мөнгөн дүн

Гүйлгээ

Хэрэглэгчийн нэр

Харьцсан данс

5) Хаасан хадгаламжуудын тайлан

Дансны төрөл

Хадгаламжийн ангилал

Хадгаламжийн төрөл

Мөнгөн дүн

Гүйлгээ

Хэрэглэгчийн нэр

Харьцсан данс

6) Шинээр бүртгэгдсэн харилцагчдын тайлан

Огноо

Харилцагчийн овог

Харилцагчийн нэр

Регистерийн дугаар

Утас

7) Хадгаламжийн данс хоорондын шилжүүлэгийн тайлан

Шилжүүлсэн дансны дугаар

Валютын төрөл

Шилжүүлсэн мөнгөн дүн

Хүлээн авсан дансны дугаар

Хадгаламж эзэмшигч

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 23: Hadgalamj Burtgeliin System

Хадгалажийн дансны мэдээлэлд засвар өөрчлөлт оруулах

Хадгаламжийн данстай харилцагчдын мэдээлэл харах

Хадгаламжийн дансны гүйлгээний ерөнхий мэдээлэл харах

Харилцагчийн дугаар

Дансны дугаар

Валютын дугаар

Гүйлгээ хийсэн сүүлчийн огноо

Үлдэгдэл

Дансны төлөв

Хадгаламжийн ангилал валютын төрлөөр бүлэглэн тус бүрийн нэгтгэсэн

хадгаламжийн хэмжээг хардаг.

Тухайн өдөрт хугацаа нь дуусч буй хадгаламжуудын нэгтгэлийг харах

ГАРАЛТ

Хаасан хадгаламжуудын тайлан гарна.

Дансны төрөл

Данс хаасан огноо

Мөнгөн дүн

Гүйлгээ

Хэрэглэгчийн нэр

Харьцсан данс

Админ

1) Шинэ хадгаламжийн бүтээгдхүүн нэмэх (засах устгах)

2) Шинэ хэрэглэгчиийн төрөл үүсгэх (засах устгах)

3) Шинэ хэрэглэгч нэмэх (засах устгах)

Хэрэглэгч тус бүрийн хандалтын эрхийг хязгаарлаж өгөх.

Хэрэглэгчийг нэврэхэд хязгаар тавьж өгөх.

o Зөвхөн зарлагын гүйлгээ хийх цагаар

o Өөрийн нууц үг нэрээр нэвтэрнэ.

4) Шинэ хүүгийн мэдээлэл бүртгэх

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 24: Hadgalamj Burtgeliin System

Нэгдсэн хайлт

Шинээр хадгаламж нээлгэх гэж буй харилцагчийн бүртгэлтэй эсэхийг шалгах

o Регистерийн дугаар

o Нэрээр хайна

Хадгаламж эзэмшигчийн дансны мэдээллийг харах

o Дансны дугаар

o Харилцагчийн нэр

o Данс нээсэн огноо

o Хаах огноо

o Хүү

o Валютын төрөл

o Дансны төлөв

Дансны төлөв шалгах

o Харилцагчийн регистерийн дугаар

o Дансны дугаараар хайна.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 25: Hadgalamj Burtgeliin System

2.БҮЛЭГ

Архитектур сонголт

1. Үйлдлийн систем : Windows 7

Сонгох болсон үндэслэл :

Windows 7 үйлдлийн систем нь Microsoft корпорацийн хамгийн

сүүлийн хувилбар бөгөөд аюулгүй байдлын өндөр түвшинд

бүтээгдсэн үйлдлийн систем

Хэрэглэгч энэхүү үйлдлийн системийг хэрэглэж, түүн дээр ажиллаж

ашиглахад хялбар байдаг.

Хэрэглэгчийн интерфейс сайтай.

Unicode дэмждэг.

2. Програмчлалын систем: Microsoft Visual Studio 2008

Сонгох болсон үндэслэл:

MSSQL server 2008 нь өгөгдлийн сан зохион байгуулахад өндөр

боломж, чадвар бүхий олон давуу талтай систем юм. Тухайлбал :

Ажиллаж байх явцдаа өөрийгөө автоматаар тохируулдаг.

Өгөгдлийн санд олон хэлбэрээр (ODBC,OLEDB) хандан

ажиллах боломжтой.

Хэрэглэхэд хялбар, ойлгомжтой( бусад server-тэй харицуулахад)

Unicode дэмждэг.

3. Програмчлалын хэлний сонголт: C#

Сонгох болсон үндэслэл:

Хэрэглэгчийн интерфейс маш ойлгомжтой.

Дэлгэцийн зохиомж буюу дизайн гаргахад хялбар.

MSSQL сервер болон бусад өгөгдлийн баазуудтай ажиллах бүрэн

боломжтой.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 26: Hadgalamj Burtgeliin System

3.БҮЛЭГ

Системийн шинжилгээ

3.1 Объектын холбоосын диаграмм

Харилцагч Хадгаламжийн хүү

Хадгаламжийн

төрөл

Хуримтлагдсан

хүүгийн хадгаламж

Данс Валютын төрөл

Гүйлгээ

Хэрэглэгчийн төрөл

төрөл

Хэрэглэгч

Гүйлгээний төрөл

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 27: Hadgalamj Burtgeliin System

Өгөгдлийн ерөнхий схем

Харилцагч

PK Харилцагчийн код

Овог

Нэр

Регистерийн дугаар

Утас

Гарын үсэг

Харилцагчийн төрөл

Овог 2

Нэр 2

РД 2

Данс

PK Дансны дугаар

Харилцагчийн код

Данс нээсэн огноо

Хад хүүгийн код

Дансны үлдэгдэл

Данс хаах огноо

Хуримтлагдсан хүү код

Дансны төрөл

Дансны төлөв

Валютын төрлийн код

Хэрэглэгчийн код

Данс сүүлийн үлд

Сүүлийн үлд огноо

Сүүлийн хүү үлд

Сүүлийн хүү үлд огноо

Сүүлийн тор үлд

Сүүлийн тор үлд огноо

Сүүлийн хад хүү

Сүүлийн хад хүү огноо

Сүүлийн хад хүү үлд

Сүүлийн хад хүү үлд ог

БХ-ийн дугаар

Зээлийн хүүгийн код

Хэрэглэгчийн төрөл

PK Хэрэглэгчийн төрөл

Хэрэглэгчийн төрөл код

Гүйлгээ

PK Гүйлгээний код

Гүйлгээний төрлийн код

Огноо цаг минут

Дансны дугаар

Гүйлгээний дүн

Хэрэглэгчийн код

Валютын төрлийн код

Данс эхний үлд

Эхний үлд огноо

Эхний хүү үлд

Эхний хүү үлд огноо

Эхний тор үлд

Эхний тор үлд огноо

Эхний хад хүү

Эхний хад хүү огноо

Эхний хад хүү үлд

Эх хад хүү үлд огноо

Гүйлгээний төрөл

PK Гүйлгээний төрлийн код

Гүйлгээний төрлийн нэр

Хуримтлагдсан хүү лавлах

PK Хуримтлагдсан хүү код

Хуримтлагдсан хүү дүн

Хүү бодогдсон огноо

Хэрэглэгч

PK Хэрэглэгчийн код

Хэрэглэгч төрөл код

Хэрэглэгч нэвтрэх нэр

Хэрэглэгчийн нэр

Хэрэглэгчийн нууц үг

Хадгаламж төрөл

PK Хад төрөл код

Хадгаламжийн төрлийн нэр

Тайлбар

Валютын төрөл

PK Валютын төрлийн код

Валютын төрөл

Тайлбар

Хадгаламжийн хүү

PK Хад хүүгийн код

Хад төрөл код

Хүү

Буурсан хүү

Тайлбар

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 28: Hadgalamj Burtgeliin System

2.2. UseCase diagram

3.3.1.Usecase ерөнхий диаграм

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 29: Hadgalamj Burtgeliin System

1.Системийн хэрэглэгч бүртгэх, лавлахын мэдээлэл бүртгэх

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 30: Hadgalamj Burtgeliin System

2.Харилцагч/хамтран эзэмшигч бүртгэх, данс нээх болон хаах, сунгах

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 31: Hadgalamj Burtgeliin System

3.Хадгаламжийн гүйлгээ

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 32: Hadgalamj Burtgeliin System

4.Хадгаламжийн өдөр өндөрлөх тайлан гаргах

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 33: Hadgalamj Burtgeliin System

4.Activity diagram

1. Харилцагч бүртгэх, хадгаламжийн данс нээх

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 34: Hadgalamj Burtgeliin System

2. Хадгаламжийн орлогын гүйлгээ хийх(хугацаатай/хугацаагүй)

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 35: Hadgalamj Burtgeliin System

3.Хадгаламжийн зарлагын гүйлгээ хийх (хугацаагүй)

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 36: Hadgalamj Burtgeliin System

4.Хадгаламжийн зарлагын гүйлгээ хийх (хугацаатай)

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 37: Hadgalamj Burtgeliin System

5.Class diagram

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 38: Hadgalamj Burtgeliin System

4 БҮЛЭГ

Системийн зохиомж

4.1.Sequence diagram

1. Системийн хэрэглэгч бүртгэх, лавлахын мэдээлэл бүртгэх

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 39: Hadgalamj Burtgeliin System

.2. Харилцагч/хамтран эзэмшигч бүртгэх, данс нээх болон хаах, сунгах

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 40: Hadgalamj Burtgeliin System

3. Хадгаламжийн орлогын гүйлгээ(хугацаагүй, хугацаатай)

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 41: Hadgalamj Burtgeliin System

4. Хугацаагүй хадгаламжийн зарлагын гүйлгээ

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 42: Hadgalamj Burtgeliin System

5. Хугацаатай хадгаламжийн зарлагын гүйлгээ

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 43: Hadgalamj Burtgeliin System

4.2.State diagram

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 44: Hadgalamj Burtgeliin System

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 45: Hadgalamj Burtgeliin System

Тайлан маягтын загвар 1.Орлогын тайлан

Дансны дугаар

Харилцагчийн код

Эхний үлдэгдэл

Эцсийн үлдэгдэл

Мөнгөн дүн

Валютын төрөл

Бодогдсон хүү

Нийт орлого

2.Зарлагын тайлан

Дансны дугаар

Харилцагчийн код

Эхний үлдэгдэл

Эцсийн үлдэгдэл

Зарлага дүн

Валютын төрөл

Олгосон хүү

Нийт зарлага

3.Нээсэн хадгаламжуудын тайлан

Дансны дугаар

Харилцагчийн код

Хүү Огноо Доод үлдэгдэл

Валютын төрөл

Хугацаа

Нийт

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 46: Hadgalamj Burtgeliin System

4.Хаасан хадгаламжуудын тайлан

Дансны дугаар

Данс төрөл

Данс эзэмшигч

Хүү Хаасан дүн

Олгосон хүү

Валютын төрөл

Нийт хаасан дүн

Нийт

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 47: Hadgalamj Burtgeliin System

Дэлгэцийн зохиомж

1. Харилцагч бүртгэх

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 48: Hadgalamj Burtgeliin System

2. Данс нээх

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 49: Hadgalamj Burtgeliin System

3. Данс нээх(хадгаламж нээх)

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 50: Hadgalamj Burtgeliin System

Ерөнхий дүгнэлт

Өнөөдөр бидний эргэн тойронг компъютергүйгээр төсөөлөх ч аргагүй

болжээ.Хүний бүх хэрэгцээ ямар нэг байдлаар компьютер, интернетэд нэгдсэнээр

цаг хугацааг хэмнэж, мэдлэгээ тэлэх сайхан боломжийг олгож байна.

Дээрх шаардлагын улмаас банк санхүүгийн байгууллагууд цахим төлбөр, тооцоо,

бүртгэлийн хэлбэрт шилжээд багагүй хугацаа өнгөрөөд байгаа хэдий ч нэмж

сайжруулах хэрэгцээтэй байгаа билээ.Энэ дипломын ажлаар Монгол топ

банкуудын нэг болох Худалдаа Хөгжлийн банкны хадгаламжийн системийг сонгож

авсан.

Судалгааны явцад өөрийн биеээр банкны теллер , эдийн засагчийн өдөр бүрийн

ажилтай танилцаж мэдэхгүй байсан олон зүйлийг мэдэж авсан.Мөн хөгжүүлэлтийн

үед зарим нэг бэрхшээл гарсан хэдий ч хэрэглэж байгаа хүнд илүү ашиглахад

хялбар байлгах үүднээс кодчилсон болно.

Цаашид программыг өргөжүүлж банкны цогц программ болгон хөгжүүлэх хэрэгтэй

гэсэн дүгнэлтэнд хүрлээ.

4.Ашигласан бүтээлийн жагсаалт

Хасбанкны Теллер, теллерийн ажиллагааны дүрэм 2009

Хасбанкны Кассын журам 2009

Хасбанкны харилцагч үүсгэх, хадгаламжийнх данс нээх, хаах, гүйлгээ хийх

гарын авлага 2008

Монгол банкны тухай хууль

Банкны тухай хууль

www.xacbank.mn – Худалдаа хөгжлийн банкны вэб хуудас

www.zaluu.comwww.zaluu.com