hadgalamj burtgeliin system
TRANSCRIPT
Гарчиг
1. Оршил
2. Төслийн хэсэг
I бүлэг. Хэрэглэгчийн шаардлага
1. Хэрэглэгчийн шаардлага тодорхойлох……………………………….2
1.1 Хэрэглэгчийн тухай мэдээлэл………………………………………...2
1.2 Хэрэглэгчийн үйл ажиллагааны онцлог……………………………..5
1.3 Хэрэглэсэн нэр томъѐоны тодорхойлолт…………………………..7
1.4 Лавлах материал………………………………………………………..8
1.5 Хэрэглэгчийн функциональ шаардлага…………………………...11
II бүлэг. Архитектурын сонголт
III бүлэг. Системийн шинжилгээ
1. Объектын холбоосын диаграмм……………………………………26
2. Өгөгдлийн ерөнхий схем………………………………………….....27
3. UseCase diagram………………………………………………..…….28
4. Activity diagram……………………………………………………..….33
5. Class diagram……………………………………………………….....37
IV бүлэг. Системийн зохиомж
1. Sequence diagram………………………………………………...…..38
2. State diagram…………………………………………………………..43
3. Тайлан, маягтын загвар…………………………………………… 45
4. Дэлгэцийн зохиомж…………………………………………………..47
V бүлэг. Тестчилэл
VI бүлэг. Кодчилол
3. Ерөнхий дүгнэлт
4. Ашигласан бүтээлийн жагсаалт
5. Хавсралт
www.zaluu.comwww.zaluu.com
1. ОРШИЛ
Сүүлийн үед мэдээллийн технологи асар хурдацтай хөгжиж байгаагаас
байгууллгага, аж ахуйн нэгжийн үйл ажиллагааны хэв маяг ч өөрчлөгдөж байна.
Ийнхүү албан байгууллага, хувь хүн, үйлдвэрүүдийн үйл ажиллагаа компьютер
буюу тооцоолон бодох машинтай салшгүй холбоотой болсон ба тэр дундаа хүний
хийх ажлыг хөнгөвчлөх, ажлын бүтээмжийг өндөрсгөх зэрэг асуудал нь нэн
чухлаар тавигдаж байгаа.
Өнөөгийн мэдээллийн зуун гэж нэрлэгдсэн энэ үед хэн мэдээлэл сайн олж
чадаж байна тэр чинээгээрээ амжилт олж чадах болсон. Иймд аливаа
байгууллагын үйл ажиллагааг зохион байгуулах, мэдээллийн урсгалыг тодорхой
болгож, мэдээллийг хурдан дамжуулах шаардлага зайлшгүй тулгар ч байна. Иймд
интернет болон комьютерийн тусламжтай банкны хадгаламж зээлийн бүртгэл
тооцооллыг автоматжуулан хэрэглэгчидэд болон бизнесийн цар хүрээг өргөжүүлэн
ашиг орлогоо нэмэгдүүлэхэд ихээхэн шаардлагатай.
I БҮЛЭГ
1. Хэрэглэгчийн шаардлага тодорхойлох
1.1 Хэрэглэгчийн тухай мэдээлэл
Энэхүү системийн хэрэглэгчээр Хас Банкны хадгаламжийн үйл ажиллагааг
сонгон авсан ба тус банкны тухай товч танилцуулъя.
Банкны тухай товч танилцуулга
1998 онд НҮБ-ын Хөгжлийн Хөтөлбөрөөс хэрэгжүүлж байсан “МикроСтарт” хэмээх
төсөл нь Хөгжлийн Алтан Сан (ХАС) ХХК-ийн тулгын чулууг анх тавьсан юм. Тун
удалгүй зургаан Төрийн Бус Байгууллага (ТББ)-тай нэгдэн Монгол улсын хамгийн
анхны Банк Бус Санхүүгийн Байгууллага (ББСБ) үүсэн байгуулагдсан түүхтэй.
Хэдийгээр бүхнийг эхнээс нь эхэлсэн ч тун богино хугацаанд буюу 2001 онд
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Говийн эхлэл ББСБ-тай нэгдэн ХасБанк нэрээр Монгол Улсын банк санхүүгийн
салбарт, тэр дундаа бичил санхүүгийн секторт хүч түрэн орж ирсэн юм. Өдгөө тус
банк нь Монгол Улсын бичил санхүүгийн салбарт тэргүүлэгч төдийгүй үйл
ажиллагаандаа дэлхийн хэмжээний стандарт, загваруудыг нэвтрүүлэн бусдыгаа
түүчээлэн ажиллаж байна.
2001 онд нэгдэж нийлэх үеэр ХАС нь жинхэнэ үйл ажиллагаа эрхлэсэн компани
болж нэрээ ХасБанк хэмээн өөрчилсөн бөгөөд Монголбанк (Төв банк)-аас
арилжааны банкны лиценз авсан бол Говийн Эхлэл нь нэрээ ХАС-ГЭ хэмээн
өөрчилж тус банкны толгой компани болсон байна. Тухайн үед уг толгой компани
нь өөрийн гэсэн тусгай үйл ажиллагаа эрхэлдэггүй харин ХасБанкийг хөгжүүлэхэд
анхаарлаа төвлөрүүлсэн олон янзын хувь нийлүүлэгчдийн эрх ашгийг нэгтгэх
зорилго бүхий байгууллага байжээ. Энэхүү зохион байгуулалтын бүтэц нь
ХасБанкинд хувь нийлүүлэн өмчлөх болон удирдан чиглүүлэх нөхцлийг үүсгэн
байгуулагч төрийн байгууллагуудад олгож байсан юм. Мөн түүнчлэн дотоодын
хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгж байгууллага, гадаадын бичил санхүүгийн сангууд,
улмаар олон улсын санхүүгийн байгууллагуудыг тус Банкны хувь нийлүүлэгч
болоход тус дэм үзүүлжээ. Толгой компанийн бүтэц нь бүр анхнаас бусад ижил
төрлийн бизнес болох лизинг, даатгалын чиглэлээр цаашид хөгжүүлэх боломжтой
хэлбэрээр бүрдүүлжээ. Анх үүсгэн байгуулсан гэрээнд ХАС-ГЭ нь эрхэм зорилгоо
"санхүүгийн тогтвортой бөгөөд тулхтай компаниудын бүлэг байгуулах үүднээс хувь
нийлүүлэгчдийн үнэ цэнийг нэмэгдүүлэх" хэмээн тодорхойлжээ.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Зураг 1,2 Хас банкны бүтэц, зохион байгуулалт
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Банкны үйл ажиллагаа
Хас банк нь Moнгол улсын банк санхүүгийн зах зээлийг тэргүүлэгчийн хувьд
томоохон аж ахуйн нэгж, байгууллагууд, жижиг, дунд бизнес эрхлэгчид болон олон
мянган харилцагч иргэддээ зориулан урт ба дунд хугацааны санхүүжилт, худалдаа
үйлчилгээг дэмжих бүх төрлийн санхүүжилт, зөвхөн танд зориулсан хувийн банкны
үйлчилгээ, мөнгөө ашигтай удирдах хөрөнгө зохицуулалтын үйлчилгээ, валютын
арилжаа зэрэг олон улсын стандартад бүрэн нийцсэн, хамгийн сүүлийн үеийн 60
гаруй нэр төрлийн бүтээгдэхүүнээр үйлчилж, банкны цогц үйлчилгээг
харилцагчиддаа хүргэж байна.
1.2 Хэрэглэгчийн үйл ажиллагааны онцлог
Тус системийн хэрэглэгч нь хадгаламж, зээл бүртгэл тооцоо хариуцсан теллер,
зээлийн мэргэжилтэн, ахлах теллер, ахлах нябо болно.
Дараах үүргийн дагуу биелүүлдэг. Үүнд:
Теллер – Теллер нь тухайн өдрийн орлого зарлагын гүйлгээг хийж бүртгэлийг
хөтлөх буюу харилцагч болон данс хоорондын мөнгөний урсгалын гэрээг хийх,
хадгаламжийн дансны хүү болон зээлийн хүү тооцох үүрэгтэй. Харилцагчийн
мэдээлэл засах, устгах
Ахлах теллер – Теллерийн харилцагчтай хийсэн орлого зарлагын гүйлгээний
баримтыг зөв эсэхийг шалгах, зааварчлагаа өгөх, өдөр өндөрлөх тайланг гаргах
үүрэгтэй.
Админ- Хадгаламжийн шинэ бүтээгдэхүүн нэмэх (засах, устгах), шинэ
хэрэглэгчийн төрөл нэмэх (засах, устгах), шинэ хэрэглэгч нэмэх (засах, устгах),
шинэ хүүгийн мэдээлэл бүртгэх, лавлахын мэдээлэл хөтлөх үүрэгтэй.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Хадгаламжийн үндсэн мэдээлэл
Хадгаламжийн ангилал
1. Иргэдийн хадгаламж
2. Байгуулгын хадгаламж
Хадгаламжийн хугацааны төрөл
Орлого хийдэг хадгаламж
Орлого хийдэггүй хадгаламж
Хугацаагүй хадгаламж
Валютын төрөл
Төгрөг
Валют(Ам доллар, Евро, Юань)
www.zaluu.comwww.zaluu.com
1.3. Хэрэглэсэн нэр томъѐоны тодорхойлолт
Энэхүү систем нь дараах нэр томъѐог хэрэглэдэг.
Банкны бүртгэл, тооцооны системд биечлэн оролцдог нягтлан бодогч,
теллер, мэдээллийн баазын админ зэрэг албан тушаалтнуудыг ХЭРЭГЛЭГЧ
гэнэ.
Тухайн банкаар үйлчлүүлж буй хувь хүн албан байгууллагыг ХАРИЛЦАГЧ
гэнэ.
ДАНС- Нягтлан бодох бүртгэлийн үндсэн нэгж, балансын данс, балансын
гадуурх данс гэж байдаг.
ГҮЙЛГЭЭ – Дансны үлдэгдэлийн шилжих тооцооны хөдөлгөөн
ГҮЙЛГЭЭНИЙ ХУУЛГА – Хийгдсэн гүйлгээнүүдийн данс тус бүрээр
дэлгэрэнгүй харах мэдээлэл бөгөөд энд тухайн данс огноо, гүйлгээний дүн,
хариуцсан данс зэрэг мэдээлэл байдаг.
БАЛАНС – Дансны үлдэгдлийн гүйлгээ гарсан болон нийтэд нь дансаар нь
бүлэглэн дэлгэрэнгүйгээр ба хураангуйгаар хэвлэх ажиллагаа.
ХАДГАЛАМЖИЙН БҮТЭЭГДХҮҮН – Хадгаламжийн ангилалыг хэлнэ.
ӨДРИЙН ӨНДӨРЛӨГӨӨ – Тухайн өдрийн үйл ажиллагаа дуусаж бүх
тайлан тооцоог хийж дуусгахыг хэлнэ.
БҮТЭЭГДЭХҮҮН – Банкнаас харилцагчдадаа санал болгож буй үйлчилгээ.
Үүнд: Төрөл бүрийн хадгаламж зээл харилцах данс болон мөнгөтэй
холбогдох бусад үйлѐилгээ зэрэг багтана.
ЗАРЛАГА – Харилцах ба хадгаламжийн данснаас гарч буй мөнгөн хөрөнгө
ОРЛОГО - Харилцах ба хадгаламжийн данснаас гарч буй мөнгөн хөрөнгө
ХУГАЦААГҮЙ – Хадгаламжийн дансанд тусгагддаг нөхцөл бөгөөд хүссэн
үедээ орлого зарлагын гүйлгээ хийдэг.
ХУГАЦААТАЙ - Хадгаламжийн дансанд тусгагддаг нөхцөл бөгөөд анх
заагдсан хугацаанаас өмнө зарлагын гүйлгээ хийсэн тохиолдолд хугацаагүй
хадгаламж болж өөрчлөгдөн анх тогтоосон хүү нь буурсан хүү болон
өөрчлөгддөг.
ТЕЛЛЕР – Тухайн банкны мөнгөн урсгалыг зохицуулж харилцагчтай гэрээ
байгуулах үүрэг бүхий мэргэжилтэн. Мөн тус банкнаас гаргасан “теллерийн
www.zaluu.comwww.zaluu.com
журам”-д заасны дагуу ажил үүргээ гүйцэтгэх ба тухайн банк салбарын
онцлогоос хамааран хариуцах хэсэг (хадгаламжийн гүйлгээ, зээл гм..) өөр
өөр байж болдог.
1.4. Лавлах
1.Хасбанкны кассын ажиллагааны журам
2. Хасбанкны теллерийн үйл ажиллагаа, гүйлгээ хийх журам
3. www.xacbank.mn
Валютын төрөл
№ Валютын төрөл Валютын нэр
1 MNT Төгрөг
2 USD Доллар
3 EUR Евро
4 CHY Юань
Гүйлгээний төрөл
Орлого
Зарлага
Хадгаламжийн данс хоорондын шилжүүлэг
Харилцагчдын ангилал
Хувь хүн
Байгууллага
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Хадгаламжийн ангилал Иргэд:
Дэвжих Хугацаагүй хадгаламж
Хуримтлах Энгийн хугацаатай хадгаламж
Ундрах Хүүгээ зарлагаддаг, хугацаатай хадгаламж
Насны Нүнжиг Урт хугацаат хадгаламж
Хас-Өргөө Орон сууцны хадгаламж
Тэмүүлэл 18 насны Охидод зориулсан хадгаламж Байгууллага:
Дэвжих Хугацаагүй хадгаламж
Хуримтлах Энгийн хугацаатай хадгаламж
Ундрах Хугацаатай, хүүгээ зарлагаддаг хадгаламж
Хадгаламжийн нөхцөл Дэвжих
Хүссэн үедээ орлого, зарлагын гүйлгээ чөлөөтэй боломжтой
MNT : 6.6%
USD : 2.0%
EUR : 3.0%
CHY : 1.0%
Иргэний үнэмлэх
Хуримтлах
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Гэрээний хугацаанд хүссэн үедээ орлогын гүйлгээ хийж болно, харин гэрээт хугацаанд зарлагын гүйлгээ хийхгүй. Хүүгийн хэмжээ өндөр, хүүг нийлмэл аргаар буюу хүүнээс хүү тооцох зарчмаар бодож, сар бүр дансанд нь орлогодно.
MNT : 3-5 сар 10.5%, 6-8c 13.2%, 9-12c 15.0%, 13-24c 15.3%
USD : 3-5c 2.5%, 6-8c 3.2%, 9-12c 3.7%, 13-24c 4.0%
EUR : 3-5c 4.3%, 6-8c 5.3%, 9-12c 6.3%, 13-24c 6.7%
CHY : 3-5c 2.4%, 6-8c 3.0%, 9-12c 6.6%
Иргэний үнэмлэх
Ундрах
Тодорхой хэмжээний мөнгөө банкинд найдвартай хадгалуулахын сацуу түүнд бодогдсон хүүний орлогоо авч ашиглаж байхыг хүсвэл энэ хадгаламж тохиромжтой. Гэрээний хугацаанд орлого, зарлагын гүйлгээ хийдэггүй.
MNT : 6-8 сар 13.1%, 9-12c 14.2%, 13-24c 14.8%
USD : 6-8c 3%, 9-12c 3.5%, 13-24c 3.8%
Иргэний үнэмлэх
Тэмүүлэл
Энэ хадгаламжийн онцлог нь 14-18 насны охидууд банкинд өөрсдөө ирж хадгаламжаа нээлгүүлэх, гүйлгээ хийлгэх, хадгаламжаасаа зарлага гаргах, дансаа хаах зэргээр насанд хүрсэн хүнээс хамааралгүйгээр дансаа бие даан удирдан зарцуулах боломжтой.
MNT : 3-5 сар 10%, 6-8c 12.1%, 9-12c 13.2%, 13-24c 14.3%. Хугацаагүй: 6.3%
Төрсөний гэрчилгээ 1 хувь зураг
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Хадгаламжийн гэрээний хугацаа нь үндсэн 2 хэсгээс бүрдэнэ. Эхний 5 ба түүнээс дээш жил орлого хийж хуримтлалаа бүрдүүлэх ба сүүлийн хэсэг жилүүдэд хуримтлалаа зарцуулах буюу зөвхөн зарлагын гүйлгээ хийх хугацаагаа тогтооно
MNT : 15.6%
USD : 6.0%
Иргэний үнэмлэх
Хас-Өргөө
Хэрэв та ирээдүйд орон сууц, хашаа байшин авахаар мөнгөө хуримтлуулж, банкнаас урт хугацаат орон сууцны зээл авах бодолтой байгаа бол урьдчилгаа төлбөрөө энэ хадгаламжид хуримтлуулахыг санал болгож байна.
MNT : 3-5 сар 10%, 6-8c 12.1%, 9-12c 13.2%, 13-24c 14.3%
USD : 3-5с 2.5%, 6-8c 3%, 9-12c 3.5%, 13-24c 3.8%
EUR : 3-5с 2.5%, 6-8c 3.5%, 9-12c 4.5%, 13-24c 5.5%
1.5. Хэрэглэгчийн функциональ шаардлага
“Бүртгэл хөтлөлт”
Теллер
Харилцагч бүртгэх
Банкны харилцагч бүртгэх хэсэг. Тухайн харилцагчийн мэдээллийг бүртгэх ба
хэрэв харилцагч уг банкинд бүртгэлтэй бол доорх бүртгэлийг хийхгүй.
ОРОЛТ
1. Хувь хүн
www.zaluu.comwww.zaluu.com
1.1. Үндсэн хадгаламж эзэмшигч
Регистерийн дугаар
Иргэний үнэмлэхний дугаар
Ургийн овог
Овог
Нэр
Хаяг
Утас
1.2. Хамтран эзэмшигч бүртгэх
Хамтран эзэмшигчийн регистерийн дугаар
Хамтран эзэмшигчийн иргэний үнэмлэхний дугаар
Овог
Нэр
Хаяг
Утас
2. Байгууллага бүртгэх
Байгууллагын нэр
Үйл ажиллагааны чиглэл
Байгууллагын хаяг
Гэрчилгээний дугаар
Утас
Хайлт
Тухайн харилцагчийн тус банканд бүртгэлтэй эсэхийг шалгахдаа доорх
мэдээлллүүдээр хайна.Үүнд:
1.Хувь хүн
Харилцагчийн дугаараар
Регистрийн дугаар
Харилцагчийн нэр
2. Байгууллага
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Байгууллагын нэр
Гэрчилгээний дугаараар хийнэ.
ГАРАЛТ
Шинээр бүртгэгдсэн харилцагчдын мэдээлэл гарна.
Огноо
Харилцагчийн код
Харилцагчийн нэр
Регистер/Гэрчилгээний дугаар
Утас
Хадгаламжийн данс нээх
Хадгаламжийн данс нээхийн тулд теллер дараах зүйлийг нягтлах шаардлагатай.
Үүнд:
1) Харилцагчийн сонгосон хадгаламжийн бүтээгдхүүн мөн эсэх, хадгаламжийн
ангилал сонгох
2) Харилцагч урьд нь хадгаламж эзэмшиж байсан эсэхийг шалгах. Хэрвээ
тухайн харилцагч хадгаламж эзэмшигч байсан бол бүртгэгдсэн мэдээлэл
дээр тулгуурлаж үргэлжлүүлэх.
Хадгаламжийн дансанд байлгах доод үлдэгдлийн хэмжээний мөнгөн дүн
харилцагчид байгаа эсэх.
Дээрх зүйлсийг шалгасны дараа хадгаламжийн данс нээнэ.
ОРОЛТ
1.Харилцагчтай хадгаламжийн төрөл дээр тохиролцох
2.Харилцагчийн мэдээлэл бүртгэх (Бүртгэгдсэн бол дахин бүртгэхгүй.)
3.Хадгаламжийн дансны мэдээлэл бүртгэх
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Дансны дугаар
Харилцагчийн код
Харилцагчийн нэр
Бүтээгдэхүүний код
Бүтээгдэхүүний нэр
Валют
Данс нээсэн огноо
Дуусах огноо
Дансны үлдэгдэл
Хамтран эзэмшигчийн нэр
Хамтран эзэмшигчийн код
ХАЙЛТ
Хадгаламжийн данстай иргэн байгаа эсэхийг хайна. Үүнд :
Харилцагчийн код
Дансны дугаар
Үлдэгдэл
ГАРАЛТ
Нээсэн хадгаламжуудын тайлан гарна. Хувь хүн болон байгууллагын хувьд гарах
боломжтой.
Харилцагчийн овог /Байгууллагын нэр
Харилцагчийн нэр /Гэрчилгээний дугаар
Дансны төрөл
Валютын төрөл
Данс нээсэн огноо
Данс хаах огноо
Мөнгөн дүн
Гүйлгээ
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Хэрэглэгчийн нэр
Харилцсан данс
Хадгаламжийн данс хаах
Хадгаламжийн дансыг
1. Бэлнээр
Бэлнээр дансыг хаахдаа
1) Гэрээ цуцалж байгаа дансыг зөв дүнгээр торгосон эсэхийг шалгах
2) Гэрээг сунгах бол хадгаламжийн төрөл хугацааны төрлийг
харилцагчаас лавлаж тусгах
ОРОЛТ
Дансны дугаар
Гүйлгээний дүн
Үлдэгдэл
Дансны төлөв
2. Бэлэн бусаар хаах боломжтой.
Бэлэн бусаар данс хаах гэдэг нь өөрийн болон өөр хүний данс руу дансны
үлдэгдлийг шилжүүлэхийг хэлнэ.
Үүнд :
a) Шилжүүлж буй буюу хааж буй дансны мэдээлэл
Шилжүүлж буй дансны дугаар
Валютын төрөл
Шилжүүлж буй мөнгөн дүн
b) Хүлээн авч буй дансны мэдээлэл
Хүлээн авагчийн дансны дугаар
Валютын төрөл
Дансны мөнгийг шилжүүлсний дараа шилжүүлсэн дансны төлөв CLOSE болно.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Админ
Хадгаламжийн шинэ бүтээгдэхүүний мэдээлэл бүртгэх
Хадгаламжийн төрлийн код
Хадгаламжийн төрлийн нэр
Тайлбар
Шинэ хэрэглэгчийн төрөл бүртгэх
Хэрэглэгчийн төрлийн код
Хэрэглэгчийн төрөл
Шинэ хэрэглэгч бүртгэх
Хэрэглэгчийн код
Хэрэглэгчийн нэвтрэх нэр
Хэрэглэгчийн нэр
Хэрэглэгчийн нууц үг
Шинэ хүүгийн мэдээлэл бүртгэх
Хүүгийн код
Хадгаламжийн төрлийн код
Хүү
Буурсан хүү
Лавлахын мэдээлэл хөтлөх
Гүйлгээний төрлийн лавлах
Валютын төрөл бүртгэх
“Үйл ажиллагаа”
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Теллер
Хадгаламжийн хүүг тооцох
Хадгаламжийн хүүг тооцох нь дараах зүйлсээс хамаарна.
1) Хадгаламжийн хугацаа
2) Хадгаламжийн төрөл
3) Валютын төрөл
4) Валютын ханш зэргээс хамаардаг.
Хадгаламжийн хүүг тооцох
1.Хугацаагүй хадгаламжийн хүүг тооцох
o Харилцагч хүссэн үедээ орлого зарлагын гүйлгээ хийх боломжтой.
o Гэрээнд хүү анх зааснаар тогтмол бодогддог.
o Хадгалагч нь харилцагч хадгаламжийн данс хаалгах хүсэлт тавьсан үед
хадгалуулсан мөнгийг буцаан өгч, хүү төлөх үүрэгтэй.
2.Хугацаатай хадгалмжийн хүүг тооцох
o Заасан хугацаа дууссан тохиолдолд хадгаламж нээхэд анх байгуулсан
гэрээнд заасан хүүгээр тооцно.
o Хэрвээ хадгаламжийн хугацаа дуусаагүй байх үед харилцагч данснаас
зарлагын гүйлгээ хийсэн бол тухайн хадгаламжийг хааж гэрээг дахин
шинээр байгуулж анх заасан хүүг бууруулж буурсан хүү (3.20%)-аар хүүг
тооцдог.
Хадгаламжийн дансны бэлэн мөнгөний орлогын гүйлгээ
Хадгаламжийн хугацаатай ба хугацаагүй дансанд орлогын гүйлгээ хийхдээ бэлэн
мөнгөний орлогын баримтыг бөглөнө. Үүнд:
www.zaluu.comwww.zaluu.com
ОРОЛТ
Хүлээн авагч банкны нэр салбар
Огноо
Дансны дугаар
Валютын төрөл
Хадгаламж эзэмшигчийн овог
Хадгаламж эзэмшигчийн нэр
Мөнгөн дүн
Гүйлгээ утга
Үсгээр
Тушаагчийн гарын үсэг
Дээрх баримтыг бөглөсний дараа орлогын гүйлгээ хийхэд дараах зүйлсийг
нягтлана.
Дансны төлөв OPEN эсэх
Харилцагчийн мэдээлэл зөв эсэх
Дансанд орлогодоход хадгаламжийн дэвтэрт орлогодно.
Гүйлгээ хийсэн огноо
Гүйлгээний дүн
Гүйлгээ утга
Эхний үлдэгдэл
Эцсийн үлдэгдэл
ГАРАЛТ
Хадгаламжийн дансны төрөл бүрээр орлогын тайлан
Дансны дугаар
Гүйлгээний төрөл
Гүйлгээ хийсэн огноо
Харилцагчийн дугаар
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Валютын төрөл
Эхний үлдэгдэл
Эцсийн үлдэгдэл
Гүйлгээ утга
Дансны төлөв
Хадгаламжийн дансны бэлэн мөнгөний зарлагын гүйлгээ
Хадгаламжийн дансны зарлагын гүйлгээний баримт бөглөх ба дараах 2 төрөлтэй
байна.
1) Хугацаагүй хадгаламжийн дансны зарлагын гүйлгээ
Зарлагын гүйлгээ хийхдээ дансны төлөв, харилцагчийн нэр,
дансны үлдэгдэл хэрэв хамтран эзэмшигчтэй бол хамран
эзэмшигчийн нэрийг хянасны үндсэн дээр хийнэ.
Хугацаагүй хадгаламжийн данснаас зарлагын гүйлгээ хийхэд
хүүнд өөрчлөлт гардаггүй.
2) Хугацаатай хадгаламжийн дансны зарлагын гүйлгээ
Хадгаламжийн гэрээг цуцлана.
Хүүг буурсан хүүгээр тооцно.
ГАРАЛТ
Хадгаламжийн зарлагын гүйлгээний тайлан – Хугацаатай хадгаламж
Дансны дугаар
Харилцагчийн дугаар
Хадгаламжийн төрөл
Зарлагын гүйлгээний дүн
Дансны эхний үлдэгдэл
Дансны эцсийн үлдэгдэл
Валютын төрөл
Гүйлгээ хийсэн огноо
Хадгаламжийн зарлагын гүйлгээний тайлан – Хугацаатай хадгаламж
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Дансны дугаар
Харилцагчийн дугаар
Хадгаламжийн төрөл
Хадгаламжийн хүү
Буурсан хүү
Зарлагын гүйлгээний дүн
Дансны эхний үлдэгдэл
Дансны эцсийн үлдэгдэл
Валютын төрөл
Гүйлгээ хийсэн огноо
Хадгаламжийн данснаас шилжүүлэг хийх
Хадгаламжийн данс хоорондын гүйлгээг шилжүүлэгийн гүйлгээ гэнэ.
ОРОЛТ
Шилжүүлгийг
Шилжүүлэх дансны дугаар
Валютын төрөл
Мөнгөн дүн
Хүлээн авагч дансны дугаар
Валютын төрөл
Мөнгөн дүн дагуу хийгдэнэ.
ГАРАЛТ
Хадгаламжийн данс хооронд хийгдсэн шилжүүлэг
Шилжүүлсэн дансны дугаар
Валютын төрөл
Шилжүүлсэн мөнгөн дүн
Хүлээн авсан дансны дугаар
Хадгаламж эзэмшигч
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Ахлах теллер
Өдөр өндөрлөх тайлан гаргах
Өдөр өндөрлөх тайланг гаргахад дараах мэдээллүүд шаардлагатай. Үүнд:
ОРОЛТ
Хадгаламжийн орлогын баримтууд
Хадгаламжийн зарлагын баримтууд
Хадгаламж нээсэн харилцагчийн мэдээлэл
Хадгаламж хаасан харилцагчдын мэдээлэл
Шинэ харилцагчдын мэдээлэл
ГАРАЛТ
Өдөр өндөрлөх тайлангууд :
1) Хадгаламжийн орлогын тайлан
Дансны дугаар
Харилцагчийн дугаар
Валютын төрөл
Мөнгөн дүн
2) Хадгаламжийн зарлагын тайлан
Дансны дугаар
Харилцагчийн дугаар
Валютын төрөл
Мөнгөн дүн
3) Валютын ангилалын тайлан
Гүйлгээний төрөл
Валютын төрөл
Тоо ширхэг
4) Нээсэн хадгаламжуудын тайлан
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Дансны төрөл
Харилцагчийн овог
Харилцагчийн нэр
Огноо
Хадгаламжийн ангилал
Хадгаламжийн төрөл
Мөнгөн дүн
Гүйлгээ
Хэрэглэгчийн нэр
Харьцсан данс
5) Хаасан хадгаламжуудын тайлан
Дансны төрөл
Хадгаламжийн ангилал
Хадгаламжийн төрөл
Мөнгөн дүн
Гүйлгээ
Хэрэглэгчийн нэр
Харьцсан данс
6) Шинээр бүртгэгдсэн харилцагчдын тайлан
Огноо
Харилцагчийн овог
Харилцагчийн нэр
Регистерийн дугаар
Утас
7) Хадгаламжийн данс хоорондын шилжүүлэгийн тайлан
Шилжүүлсэн дансны дугаар
Валютын төрөл
Шилжүүлсэн мөнгөн дүн
Хүлээн авсан дансны дугаар
Хадгаламж эзэмшигч
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Хадгалажийн дансны мэдээлэлд засвар өөрчлөлт оруулах
Хадгаламжийн данстай харилцагчдын мэдээлэл харах
Хадгаламжийн дансны гүйлгээний ерөнхий мэдээлэл харах
Харилцагчийн дугаар
Дансны дугаар
Валютын дугаар
Гүйлгээ хийсэн сүүлчийн огноо
Үлдэгдэл
Дансны төлөв
Хадгаламжийн ангилал валютын төрлөөр бүлэглэн тус бүрийн нэгтгэсэн
хадгаламжийн хэмжээг хардаг.
Тухайн өдөрт хугацаа нь дуусч буй хадгаламжуудын нэгтгэлийг харах
ГАРАЛТ
Хаасан хадгаламжуудын тайлан гарна.
Дансны төрөл
Данс хаасан огноо
Мөнгөн дүн
Гүйлгээ
Хэрэглэгчийн нэр
Харьцсан данс
Админ
1) Шинэ хадгаламжийн бүтээгдхүүн нэмэх (засах устгах)
2) Шинэ хэрэглэгчиийн төрөл үүсгэх (засах устгах)
3) Шинэ хэрэглэгч нэмэх (засах устгах)
Хэрэглэгч тус бүрийн хандалтын эрхийг хязгаарлаж өгөх.
Хэрэглэгчийг нэврэхэд хязгаар тавьж өгөх.
o Зөвхөн зарлагын гүйлгээ хийх цагаар
o Өөрийн нууц үг нэрээр нэвтэрнэ.
4) Шинэ хүүгийн мэдээлэл бүртгэх
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Нэгдсэн хайлт
Шинээр хадгаламж нээлгэх гэж буй харилцагчийн бүртгэлтэй эсэхийг шалгах
o Регистерийн дугаар
o Нэрээр хайна
Хадгаламж эзэмшигчийн дансны мэдээллийг харах
o Дансны дугаар
o Харилцагчийн нэр
o Данс нээсэн огноо
o Хаах огноо
o Хүү
o Валютын төрөл
o Дансны төлөв
Дансны төлөв шалгах
o Харилцагчийн регистерийн дугаар
o Дансны дугаараар хайна.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
2.БҮЛЭГ
Архитектур сонголт
1. Үйлдлийн систем : Windows 7
Сонгох болсон үндэслэл :
Windows 7 үйлдлийн систем нь Microsoft корпорацийн хамгийн
сүүлийн хувилбар бөгөөд аюулгүй байдлын өндөр түвшинд
бүтээгдсэн үйлдлийн систем
Хэрэглэгч энэхүү үйлдлийн системийг хэрэглэж, түүн дээр ажиллаж
ашиглахад хялбар байдаг.
Хэрэглэгчийн интерфейс сайтай.
Unicode дэмждэг.
2. Програмчлалын систем: Microsoft Visual Studio 2008
Сонгох болсон үндэслэл:
MSSQL server 2008 нь өгөгдлийн сан зохион байгуулахад өндөр
боломж, чадвар бүхий олон давуу талтай систем юм. Тухайлбал :
Ажиллаж байх явцдаа өөрийгөө автоматаар тохируулдаг.
Өгөгдлийн санд олон хэлбэрээр (ODBC,OLEDB) хандан
ажиллах боломжтой.
Хэрэглэхэд хялбар, ойлгомжтой( бусад server-тэй харицуулахад)
Unicode дэмждэг.
3. Програмчлалын хэлний сонголт: C#
Сонгох болсон үндэслэл:
Хэрэглэгчийн интерфейс маш ойлгомжтой.
Дэлгэцийн зохиомж буюу дизайн гаргахад хялбар.
MSSQL сервер болон бусад өгөгдлийн баазуудтай ажиллах бүрэн
боломжтой.
www.zaluu.comwww.zaluu.com
3.БҮЛЭГ
Системийн шинжилгээ
3.1 Объектын холбоосын диаграмм
Харилцагч Хадгаламжийн хүү
Хадгаламжийн
төрөл
Хуримтлагдсан
хүүгийн хадгаламж
Данс Валютын төрөл
Гүйлгээ
Хэрэглэгчийн төрөл
төрөл
Хэрэглэгч
Гүйлгээний төрөл
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Өгөгдлийн ерөнхий схем
Харилцагч
PK Харилцагчийн код
Овог
Нэр
Регистерийн дугаар
Утас
Гарын үсэг
Харилцагчийн төрөл
Овог 2
Нэр 2
РД 2
Данс
PK Дансны дугаар
Харилцагчийн код
Данс нээсэн огноо
Хад хүүгийн код
Дансны үлдэгдэл
Данс хаах огноо
Хуримтлагдсан хүү код
Дансны төрөл
Дансны төлөв
Валютын төрлийн код
Хэрэглэгчийн код
Данс сүүлийн үлд
Сүүлийн үлд огноо
Сүүлийн хүү үлд
Сүүлийн хүү үлд огноо
Сүүлийн тор үлд
Сүүлийн тор үлд огноо
Сүүлийн хад хүү
Сүүлийн хад хүү огноо
Сүүлийн хад хүү үлд
Сүүлийн хад хүү үлд ог
БХ-ийн дугаар
Зээлийн хүүгийн код
Хэрэглэгчийн төрөл
PK Хэрэглэгчийн төрөл
Хэрэглэгчийн төрөл код
Гүйлгээ
PK Гүйлгээний код
Гүйлгээний төрлийн код
Огноо цаг минут
Дансны дугаар
Гүйлгээний дүн
Хэрэглэгчийн код
Валютын төрлийн код
Данс эхний үлд
Эхний үлд огноо
Эхний хүү үлд
Эхний хүү үлд огноо
Эхний тор үлд
Эхний тор үлд огноо
Эхний хад хүү
Эхний хад хүү огноо
Эхний хад хүү үлд
Эх хад хүү үлд огноо
Гүйлгээний төрөл
PK Гүйлгээний төрлийн код
Гүйлгээний төрлийн нэр
Хуримтлагдсан хүү лавлах
PK Хуримтлагдсан хүү код
Хуримтлагдсан хүү дүн
Хүү бодогдсон огноо
Хэрэглэгч
PK Хэрэглэгчийн код
Хэрэглэгч төрөл код
Хэрэглэгч нэвтрэх нэр
Хэрэглэгчийн нэр
Хэрэглэгчийн нууц үг
Хадгаламж төрөл
PK Хад төрөл код
Хадгаламжийн төрлийн нэр
Тайлбар
Валютын төрөл
PK Валютын төрлийн код
Валютын төрөл
Тайлбар
Хадгаламжийн хүү
PK Хад хүүгийн код
Хад төрөл код
Хүү
Буурсан хүү
Тайлбар
www.zaluu.comwww.zaluu.com
2.2. UseCase diagram
3.3.1.Usecase ерөнхий диаграм
www.zaluu.comwww.zaluu.com
1.Системийн хэрэглэгч бүртгэх, лавлахын мэдээлэл бүртгэх
www.zaluu.comwww.zaluu.com
2.Харилцагч/хамтран эзэмшигч бүртгэх, данс нээх болон хаах, сунгах
www.zaluu.comwww.zaluu.com
3.Хадгаламжийн гүйлгээ
www.zaluu.comwww.zaluu.com
4.Хадгаламжийн өдөр өндөрлөх тайлан гаргах
www.zaluu.comwww.zaluu.com
4.Activity diagram
1. Харилцагч бүртгэх, хадгаламжийн данс нээх
www.zaluu.comwww.zaluu.com
2. Хадгаламжийн орлогын гүйлгээ хийх(хугацаатай/хугацаагүй)
www.zaluu.comwww.zaluu.com
3.Хадгаламжийн зарлагын гүйлгээ хийх (хугацаагүй)
www.zaluu.comwww.zaluu.com
4.Хадгаламжийн зарлагын гүйлгээ хийх (хугацаатай)
www.zaluu.comwww.zaluu.com
5.Class diagram
www.zaluu.comwww.zaluu.com
4 БҮЛЭГ
Системийн зохиомж
4.1.Sequence diagram
1. Системийн хэрэглэгч бүртгэх, лавлахын мэдээлэл бүртгэх
www.zaluu.comwww.zaluu.com
.2. Харилцагч/хамтран эзэмшигч бүртгэх, данс нээх болон хаах, сунгах
www.zaluu.comwww.zaluu.com
3. Хадгаламжийн орлогын гүйлгээ(хугацаагүй, хугацаатай)
www.zaluu.comwww.zaluu.com
4. Хугацаагүй хадгаламжийн зарлагын гүйлгээ
www.zaluu.comwww.zaluu.com
5. Хугацаатай хадгаламжийн зарлагын гүйлгээ
www.zaluu.comwww.zaluu.com
4.2.State diagram
www.zaluu.comwww.zaluu.com
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Тайлан маягтын загвар 1.Орлогын тайлан
Дансны дугаар
Харилцагчийн код
Эхний үлдэгдэл
Эцсийн үлдэгдэл
Мөнгөн дүн
Валютын төрөл
Бодогдсон хүү
Нийт орлого
2.Зарлагын тайлан
Дансны дугаар
Харилцагчийн код
Эхний үлдэгдэл
Эцсийн үлдэгдэл
Зарлага дүн
Валютын төрөл
Олгосон хүү
Нийт зарлага
3.Нээсэн хадгаламжуудын тайлан
Дансны дугаар
Харилцагчийн код
Хүү Огноо Доод үлдэгдэл
Валютын төрөл
Хугацаа
Нийт
www.zaluu.comwww.zaluu.com
4.Хаасан хадгаламжуудын тайлан
Дансны дугаар
Данс төрөл
Данс эзэмшигч
Хүү Хаасан дүн
Олгосон хүү
Валютын төрөл
Нийт хаасан дүн
Нийт
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Дэлгэцийн зохиомж
1. Харилцагч бүртгэх
www.zaluu.comwww.zaluu.com
2. Данс нээх
www.zaluu.comwww.zaluu.com
3. Данс нээх(хадгаламж нээх)
www.zaluu.comwww.zaluu.com
Ерөнхий дүгнэлт
Өнөөдөр бидний эргэн тойронг компъютергүйгээр төсөөлөх ч аргагүй
болжээ.Хүний бүх хэрэгцээ ямар нэг байдлаар компьютер, интернетэд нэгдсэнээр
цаг хугацааг хэмнэж, мэдлэгээ тэлэх сайхан боломжийг олгож байна.
Дээрх шаардлагын улмаас банк санхүүгийн байгууллагууд цахим төлбөр, тооцоо,
бүртгэлийн хэлбэрт шилжээд багагүй хугацаа өнгөрөөд байгаа хэдий ч нэмж
сайжруулах хэрэгцээтэй байгаа билээ.Энэ дипломын ажлаар Монгол топ
банкуудын нэг болох Худалдаа Хөгжлийн банкны хадгаламжийн системийг сонгож
авсан.
Судалгааны явцад өөрийн биеээр банкны теллер , эдийн засагчийн өдөр бүрийн
ажилтай танилцаж мэдэхгүй байсан олон зүйлийг мэдэж авсан.Мөн хөгжүүлэлтийн
үед зарим нэг бэрхшээл гарсан хэдий ч хэрэглэж байгаа хүнд илүү ашиглахад
хялбар байлгах үүднээс кодчилсон болно.
Цаашид программыг өргөжүүлж банкны цогц программ болгон хөгжүүлэх хэрэгтэй
гэсэн дүгнэлтэнд хүрлээ.
4.Ашигласан бүтээлийн жагсаалт
Хасбанкны Теллер, теллерийн ажиллагааны дүрэм 2009
Хасбанкны Кассын журам 2009
Хасбанкны харилцагч үүсгэх, хадгаламжийнх данс нээх, хаах, гүйлгээ хийх
гарын авлага 2008
Монгол банкны тухай хууль
Банкны тухай хууль
www.xacbank.mn – Худалдаа хөгжлийн банкны вэб хуудас
www.zaluu.comwww.zaluu.com